Πρόεδρος . – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση σχετικά με:
- την προφορική ερώτηση που κατέθεσε ο κ. Philippe Morillon, εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας, προς το Συμβούλιο, σχετικά με την κρίση στον τομέα της αλιείας ως συνέπεια της αύξησης της τιμής του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (Ο-0063/2008 – Β6-0162/2008), και
- την προφορική ερώτηση που κατέθεσε ο κ. Philippe Morillon, εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας, προς την Επιτροπή, σχετικά με την κρίση στον τομέα της αλιείας ως συνέπεια της αύξησης της τιμής του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (Ο-0064/2008 – Β6-0162/2008)
Philippe Morillon, συντάκτης της ερώτησης. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα δώσω λίγο χρόνο στον Επίτροπο Borg να βολευτεί στη θέση του. Αυτή η προφορική ερώτηση συντάχθηκε ύστερα από ομόφωνη απαίτηση των ομάδων που συμμετέχουν στην επιτροπή της οποία έχω την τιμή να είμαι Πρόεδρος, και είμαι χαρούμενος που ακολουθεί μετά από αυτήν την έξοχη συζήτηση η οποία ασχολήθηκε με αρκετά γενικά θέματα.
Κυρία Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, ο πατέρας μου γεννήθηκε σε ένα χωριό κοντά στο Saint-Malo πριν από περισσότερο από έναν αιώνα και όταν ήμουν νέος ήξερα ότι αυτό το χωριό έσφυζε από ζωή και ότι οι κάτοικοί του ασχολιόταν κυρίως με τη γεωργία και την αλιεία. Σήμερα αυτό το χωριό πεθαίνει από καρκίνο τον οποίο δημιούργησε ο πολλαπλασιασμός των νεκρών κυττάρων που είναι τα εξοχικά σπίτια και από την σταδιακή εξαφάνιση όλων αυτών των δραστηριοτήτων οι οποίες κάποτε του έδιναν τη δυνατότητα να επιβιώνει για περισσότερο από τις έξι εβδομάδες του καλοκαιριού.
Αυτό δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο αλλά είναι κάτι που μπορεί να θεωρηθεί ότι συμβαίνει σχεδόν σε όλη την ακτογραμμή της Ευρώπης και η κατάσταση αυτή οδήγησε τον Επίτροπο Borg, στον οποίο αποτίνω φόρο τιμής, να προτείνει μια ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική, η οποία θα μας δώσει τη δυνατότητα να αποκαταστήσουμε, να διατηρήσουμε και να αναστήσουμε τις κοινότητες που ζουν γύρω από τις ακτές της Ευρώπης. Αν αυτή η απόφαση είχε ως αποτέλεσμα τη μετατροπή της Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας σε Γενική Διεύθυνση Αλιείας και Ναυτιλιακών Υποθέσεων αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισμένη να θέσει τέλος σε αυτούς τους πόρους τους οποίους οι αλιείς μας πρέπει να συνεχίσουν να εκμεταλλεύονται στις θάλασσες και τους ωκεανούς.
Γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μόνο δύο κοινές πολιτικές, δηλαδή την κοινή γεωργική πολιτική και την κοινή αλιευτική πολιτική; Όταν σκεφτόμαστε αυτό η απάντηση είναι απλή: για να δώσουμε τη δυνατότητα στην ήπειρό μας να συνεχίσει να διαθέτει επαρκείς ποσότητες τροφίμων καλλιεργώντας τα εδάφη και αλιεύοντας στις θάλασσες. Κατά συνέπεια σε αυτούς τους τομείς οι επιπτώσεις από την τεράστια αύξηση της τιμής του πετρελαίου θα μπορούσαν να είναι καταστροφικές και φυσικά αυτό ισχύει ειδικά για τη βιομηχανία αλιείας. Έχοντας ήδη κλονιστεί από τη μείωση των πόρων, το επάγγελμα αυτό απειλείται σήμερα βασικά να εξαφανιστεί και αυτό εξηγεί −αλλά δεν δικαιολογεί− τις βίαιες εκδηλώσεις απόγνωσης στις οποίες έχουν καταφύγει ορισμένοι εκπρόσωποί του και θα συνεχίσουν να πραγματοποιούνται σε κάποια μέρη.
Γι’ αυτόν τον λόγο είμαι χαρούμενος, κύριε Επίτροπε, που η Εκτελεστική Επιτροπή έχει τώρα προτείνει μια σειρά μέτρων τα οποία προορίζονται για την άμεση διάσωση των βιομηχανιών που κινδυνεύουν περισσότερο, συμπεριλαμβανομένης της εξουσιοδότησης των κρατών μελών να χορηγούν ειδική προσωρινή εξαίρεση από τους κανόνες που έχουν επιβληθεί για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας σύμφωνα με διαδικασίες οποίες πρόκειται να συζητηθούν, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, στο Λουξεμβούργο στις 24 Ιουνίου, στο επόμενο Συνέδριο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας.
Επιτρέψτε μας να μην αγνοήσουμε το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση −και ολόκληρος ο πλανήτης γενικά− θα πρέπει να μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί τις θάλασσες και τους ωκεανούς για να εξασφαλίζει τους διατροφικούς πόρους που χρειάζεται. Δεν έχει νόημα η διατήρηση και η προστασία των ψαριών αν δεν υπάρχουν πλέον αλιείς να τα πιάσουν. Κατά τη γνώμη μου αυτό το προφανές γεγονός αιτιολογεί τις λεπτομερείς προτάσεις οι οποίες θα αφορούν βραχυπρόθεσμα αλλά και μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα, τις προτάσεις για τις οποίες συνεργαστήκαμε, κύριε Επίτροπε, στην Επιτροπή Αλιείας, προτάσεις οι οποίες θα παρουσιαστούν αναλυτικότερα από τους υπόλοιπους συναδέλφους μου και το σχέδιο ψηφίσματος το οποίο θα τεθεί αύριο σε ψηφοφορία.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. SIWIEC Αντιπροέδρου
Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (SL) Καταρχάς, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον αξιότιμο βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Morillon για το ερώτημα που έθεσε εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας. Θα ήθελα να τονίσω εξαρχής ότι η σλοβενική Προεδρία γνωρίζει την έκταση του προβλήματος που αφορά τις αυξανόμενες τιμές καυσίμων και τον αρνητικό αντίκτυπό τους στην αλιεία στην ΕΕ.
Σας ενημερώνω ότι εχθές ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας, υπουργός Iztok Jarc, συναντήθηκε με ορισμένους ομολόγους του υπουργούς στη Βενετία για να συζητήσουν το συγκεκριμένο θέμα. Συζήτησαν και επεξεργάστηκαν από κοινού ορισμένες προτάσεις για βελτίωση των τρεχουσών δυσκολιών στον τομέα της αλιείας της ΕΕ, οι οποίες θα συζητηθούν τις επόμενες ημέρες. Ωστόσο, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι αυτή η κατάσταση δεν περιορίζεται μόνο στον κλάδο της αλιείας. Οι υψηλές τιμές των καυσίμων είναι επιζήμιες για όλους τους κλάδους συνολικά, περιλαμβανομένων των κλάδων της γεωργίας, των μεταφορών και της μεταποιητικής βιομηχανίας.
Η κρίση έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε όλους τους τομείς. Συνεπώς, πρόκειται για ένα ζήτημα οριζόντιας φύσης, το οποίο περιλαμβάνει στοιχεία που σχετίζονται με την πολιτική ανταγωνισμού, τις κρατικές ενισχύσεις και τα φορολογικά μέτρα. Η σοβαρότητα του θέματος και ο αρνητικός αντίκτυπός του στον τομέα αλιείας της ΕΕ οδήγησε τη σλοβενική Προεδρία να το συμπεριλάβει στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας που θα πραγματοποιηθεί στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, όπως προανέφερε ο κ. Morillon.
Αυτή η συνάντηση θα δώσει στους υπουργούς την ευκαιρία να εκθέσουν τη γνώμη τους για τη σημερινή κατάσταση και να ανταλλάξουν απόψεις με τον Επίτροπο Borg για τις πλέον κατάλληλες λύσεις. Επιπλέον, η Προεδρία αποφάσισε να αλλάξει το θέμα της άτυπης συνάντησης των επικεφαλής του τομέα αλιείας, που πρόκειται να διεξαχθεί στη Σλοβενία στα τέλη αυτού του μήνα, ώστε να μπορέσουν να συζητήσουν και αυτό το φλέγον θέμα. Όλα αυτά προέκυψαν αφού το Συμβούλιο επεσήμανε πρόσφατα το ζήτημα των αυξανόμενων τιμών ενέργειας στις πολυάριθμες συνεδριάσεις του σε διάφορες συνθέσεις, ένα ζήτημα το οποίο συζητήσαμε στο πλαίσιο του προηγούμενου θέματος της ημερήσιας διάταξης.
Επιτρέψτε μου να εξηγήσω με περισσότερες λεπτομέρειες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Ecofin. Όσον αφορά τις τιμές του πετρελαίου, το Συμβούλιο εξέφρασε τις ανησυχίες του για τη συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών και συζήτησε τρόπους για την αντιμετώπιση των επακόλουθων κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων. Υπογράμμισε την ανάγκη να ενισχυθούν η ενεργειακή αποδοτικότητα και οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας, να αυξηθεί η διαφάνεια των αγορών πετρελαίου, να προωθηθεί ο ανταγωνισμός στις αγορές πετρελαίου και να ενισχυθεί ο διάλογος με τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες.
Στην ίδια συνεδρίαση, το Συμβούλιο ενθάρρυνε επίσης την Επιτροπή να αξιολογήσει περαιτέρω τις αγορές που σχετίζονται με τα βασικά εμπορεύματα και να εξετάσει μέτρα πολιτικής με στόχο τον περιορισμό της αστάθειας των τιμών. Όπως τόνισε ήδη η Προεδρία στην πρωινή συζήτηση, αυτό το ζήτημα θα συζητηθεί και στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που ξεκινά αύριο.
Joe Borg, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον πρόεδρο της Επιτροπής Αλιείας, κ. Morillon, για την ερώτησή του, η οποία μου δίνει την ευκαιρία να αναφερθώ στην κρίση των καυσίμων.
Αρχικά, θα ήθελα να δηλώσω ότι χαίρομαι που διαπιστώνω ότι οι ήδη πολύ καλές σχέσεις μεταξύ της Επιτροπής και της Επιτροπής Αλιείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενισχύονται συνεχώς.
Όσον αφορά τώρα τη συγκεκριμένη ερώτηση, γνωρίζω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο τομέας της αλιείας λόγω της απότομης αύξησης των τιμών των καυσίμων. Αυτή η αύξηση συνιστά μια κρίση που είναι διαρθρωτική και μακροχρόνια και αποκτά μια πολύ συγκεκριμένη –και θα έμπαινα στον πειρασμό να τη χαρακτηρίσω ακόμη και μοναδική– διάσταση όσον αφορά την αλιεία. Επιτρέψτε μου να εξηγήσω τον λόγο.
Εδώ και πολλά έτη, ο στόλος της ΕΕ πλήττεται από έναν φαύλο κύκλο πλεονάζουσας αλιευτικής ικανότητας, υπεραλίευσης και μείωσης της αποδοτικότητας. Ταυτόχρονα, οι αλιείς δεν μπορούν να επωφεληθούν από τη μειωμένη προσφορά και τις αυξημένες τιμές λιανικής των αλιευτικών προϊόντων. Ως εκ τούτου, τα περιθώρια κέρδους σε πολλά τμήματα είναι πολύ περιορισμένα, καθιστώντας τον τομέα πιο ευάλωτο από άλλους σε μεγάλη αύξηση του κόστους, όπως αυτή που συμβαίνει τώρα με την τιμή του πετρελαίου.
Η Επιτροπή κατανοεί την ανάγκη για συντονισμένη δράση σε επίπεδο ΕΕ προκειμένου να αποτραπεί μια σοβαρή κρίση στον τομέα, και να διασφαλιστεί ότι το πρόβλημα δεν μετατίθεται απλώς, αλλά αντιμετωπίζεται αποφασιστικά. Αυτό σημαίνει όχι μόνο τη δυνατότητα παροχής έκτακτης βοήθειας, αλλά και το να αρχίσουμε επιτέλους να αντιμετωπίζουμε το ζήτημα της πλεονάζουσας αλιευτικής ικανότητας, η οποία υπονομεύει όλες τις προσπάθειές μας να επανέλθει ο κλάδος σε βιώσιμη και επικερδή πορεία.
Για αυτούς τους λόγους, όπως επεσήμανε ο κ. Morillon, το Σώμα ενέκρινε εχθές κατ’ αρχήν τα περιεχόμενα μιας έκτακτης δέσμης μέτρων για την αντιμετώπιση των άμεσων κοινωνικών και οικονομικών δυσκολιών που προκλήθηκαν από τη δραματική αύξηση της τιμής του πετρελαίου, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα τα υπάρχοντα διαρθρωτικά προβλήματα του ευρωπαϊκού στόλου. Πιστεύω ότι είναι ζωτικής σημασίας να επικεντρωθούν οι ενισχύσεις στους στόλους που εξαρτώνται περισσότερο από τα καύσιμα και συνεπώς επηρεάζονται περισσότερο από την υφιστάμενη πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα.
Ως εκ τούτου, προτείνουμε να θεσπίσουν τα κράτη μέλη προγράμματα προσαρμογής του στόλου (FAS), στο πλαίσιο των οποίων θα αρθούν οι περιορισμοί πρόσβασης στις πριμοδοτήσεις μόνιμης παύσης των δραστηριοτήτων, π.χ. διάλυση πλοίων. Επιπλέον ενισχύσεις για προσωρινή παύση των δραστηριοτήτων θα διατίθενται για σκάφη που συμμετέχουν σε αυτά τα προγράμματα προσαρμογής του στόλου, και ενίσχυση μερικού παροπλισμού θα χορηγείται σε φορείς εκμετάλλευσης που αντικαθιστούν μεγαλύτερα παλαιά σκάφη με μικρότερα και οικονομικότερα από πλευράς ενεργειακής κατανάλωσης σκάφη. Θα υπάρχουν επίσης διατάξεις για προσωρινές μειώσεις των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης των υπαλλήλων.
Πιο συγκεκριμένα, ενίσχυση προσωρινής παύσης θα διατίθεται για όλα τα σκάφη για ανώτατη περίοδο τριών μηνών για το υπόλοιπο του 2008, υπό την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω σκάφη θα συμπεριληφθούν σε σχέδιο αναδιάρθρωσης. Αυτή η ενίσχυση θα προσαρμοστεί προκειμένου να διασφαλιστεί ότι στηρίζει την αποκατάσταση των αποθεμάτων ή/και των συνθηκών εμπορίας, όπου είναι εφικτό.
Βάσει περαιτέρω οικονομικών αναλύσεων, θα εξεταστεί και το ενδεχόμενο πιθανών τροποποιήσεων του καθεστώτος de minimis για την αλιεία, ώστε να εφαρμοστεί το όριο των 30 000 ευρώ ανά τρία έτη ανά σκάφος, και όχι ανά επιχείρηση – αλλά με συνολικό ανώτατο όριο 100 000 ευρώ ανά επιχείρηση.
Προβλέπονται ακόμη πολλές ειδικές πρωτοβουλίες για την προώθηση της τιμής των αλιευμάτων στο πρώτο σημείο πώλησης, και η Επιτροπή σκοπεύει να διαθέσει επιπλέον 20-25 εκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) για τη χρηματοδότηση ειδικών έργων σε αυτό τον τομέα, επιπρόσθετα στους πόρους που διατίθενται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ). Σχεδιάζονται περαιτέρω μέτρα για την ενθάρρυνση της μετάβασης σε τεχνολογίες με τις οποίες εξοικονομείται ενέργεια, την απορρόφηση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, και τη διευκόλυνση του αναπρογραμματισμού και της εκταμίευσης των πόρων του ΕΤΑ.
Τα παραπάνω μέτρα θα συνιστούν προσωρινές παρεκκλίσεις από τους κανόνες του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας, προκειμένου να υποστηριχθεί η ταχύτερη προσαρμογή του στόλου της ΕΕ στην τρέχουσα κατάσταση και να παρασχεθεί προσωρινή ενίσχυση κατά τη μεταβατική φάση.
Θα παρουσιάσω αυτή τη δέσμη μέτρων στο Συμβούλιο των Υπουργών Αλιείας στο Λουξεμβούργο στις 24 Ιουνίου με την πρόθεση να εγκριθεί επίσημη πρόταση για το εν λόγω θέμα ήδη τον Ιούλιο. Δεδομένης της ιδιαίτερης κατάστασης που αντιμετωπίζει ο τομέας αλιείας, πιστεύω ότι μπορώ να βασίζομαι στην στήριξη και του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου για την έγκριση των εν λόγω μέτρων το ταχύτερο δυνατό.
Carmen Fraga Estévez, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος προώθησε αυτήν τη συζήτηση πιστεύοντας ότι το θεσμικό μας όργανο δεν μπορούσε να συνεχίζει να δείχνει αδιαφορία δεδομένης της σοβαρότητας της κρίσης.
Πιστεύω ότι είχαμε δίκιο, καθώς μόλις εχθές, και για πρώτη φορά, η Επιτροπή ανακοίνωσε μια σειρά μέτρων που το Κοινοβούλιο ζητούσε εδώ και έτη, ορισμένα από τα οποία είναι ίδια με αυτά που περιέχονται στην κοινή πρόταση ψηφίσματος.
Όπως δηλώνεται στο ψήφισμα, η τιμή των καυσίμων για τους αλιείς έχει αυξηθεί πάνω από 300% την τελευταία πενταετία και πάνω από 38% από τον Ιανουάριο, ενώ οι τιμές των αλιευτικών προϊόντων έχουν παραμείνει ίδιες επί 20 έτη, με μειώσεις σε ορισμένες περιπτώσεις έως και 25% λόγω των μαζικών εισαγωγών, που αφορούν συχνά προϊόντα παράνομης αλιείας.
Η Ομάδα μου έχει τονίσει ότι κανένας τομέας δεν μπορεί να επιβιώσει υπό αυτές τις συνθήκες και αυτός είναι ο λόγος που επιθυμούσε να συναντηθούμε όλοι σήμερα, περιλαμβανομένου του Συμβουλίου και της Επιτροπής, για να μάθουμε περισσότερα για αυτό το ζήτημα και να συζητήσουμε τη δέσμη μέτρων.
Είμαστε ιδιαίτερα ευχαριστημένοι που τα μέτρα περιλαμβάνουν επιτέλους αύξηση της ενίσχυσης de minimis σε 100 000 ευρώ, αν και θα προτιμούσαμε να χορηγηθούν ανά σκάφος και όχι ανά επιχείρηση, όπως έχει ζητήσει το Κοινοβούλιο και όπως ορίζεται στο κοινό ψήφισμα.
Στηρίζουμε πλήρως τη μείωση του κοινωνικού κόστους και την ανακοίνωση μεγαλύτερης ευελιξίας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας (ΕΤΑ), ώστε όλοι όσοι το επιθυμούν να μπορούν να επιλέξουν την αναδιάρθρωση των επιχειρήσεών τους, να αντικαταστήσουν τους κινητήρες των σκαφών τους με αποδοτικότερους ή να λάβουν επιπρόσθετες ενισχύσεις, όπως αναφέρατε, για προσωρινή παύση.
Ωστόσο, πιστεύουμε, κύριε Επίτροπε, ότι υπάρχει άλλη μια ομάδα μέτρων που διασφαλίζουν την ίδια έμφαση και θα έπρεπε να αναπτυχθούν εξίσου λεπτομερώς με αυτά που στοχεύουν στην αναδιάρθρωση του τομέα: αναφέρομαι σε μέτρα που βασίζονται στην αγορά, όπως η μεταρρύθμιση της κοινής οργάνωσης αγοράς (ΚΟΑ), που επιτρέπει στους αλιείς να διαδραματίζουν σημαντικότερο ρόλο στον καθορισμό των τιμών, ειδικότερα μέτρα σχετικά με τη σήμανση, και πάνω απ’ όλα μέτρα που καταδεικνύουν τη σαφή βούληση του Συμβουλίου και της Επιτροπής να καταπολεμήσουν την παράνομη αλιεία.
Ως εκ τούτου, επικροτούμε ορισμένα από τα μέτρα που αποτελούν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά πρέπει να αναρωτηθούμε μήπως θα μπορούσαμε να έχουμε αποτρέψει την κρίσιμη αυτή κατάσταση στην οποία έφτασε ο κλάδος εάν είχαμε αντιδράσει πολύ νωρίτερα.
Rosa Miguélez Ramos, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, και εγώ χαίρομαι για τα μέτρα που ανακοίνωσε η Επιτροπή και τα επικροτώ. Φαίνεται ότι σε ορισμένες περιπτώσεις προχωρούν ακόμη περισσότερο από αυτά που ζήτησε το Κοινοβούλιο στην πρόταση ψηφίσματός του. Το γεγονός ότι κατορθώσαμε να βρούμε χρόνο για μια συζήτηση επ’ αυτού του θέματος κατά τη διάρκεια αυτής της πολύ φορτωμένης περιόδου συνόδου αποτελεί μια ένδειξη της σημασίας που δίνει το Κοινοβούλιο στο συγκεκριμένο θέμα.
Πιστεύω ότι σε αυτούς τους κάπως ασταθείς καιρούς οι Ευρωπαίοι πρέπει να αντιμετωπίσουν τη συγκεκριμένη κρίση από κοινού, μέσω ενός αποτελεσματικού και αμερόληπτου μηχανισμού: ο μηχανισμός αυτός θα μπορούσε να λάβει τη μορφή της ζητούμενης από πολλούς αύξησης της ευελιξίας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας (ΕΤΑ), κάτι που θα μας επέτρεπε την υιοθέτηση επειγόντων μέτρων σε κοινοτικό επίπεδο.
Εθνικές λύσεις όπως αυτές που πρότειναν ορισμένα κράτη μέλη θα οδηγούσαν μόνο σε ανισορροπίες.
Ευελπιστούμε, κύριε Επίτροπε, ότι στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών την επόμενη Δευτέρα, η Επιτροπή θα μπορέσει να αποσαφηνίσει ακόμη περισσότερο τα μέτρα και να επιτύχει συμφωνία με το Συμβούλιο Υπουργών σχετικά με το πώς το ΕΤΑ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει τα τμήματα του στόλου που έχουν πληγεί περισσότερο.
Φαίνεται ακόμη ότι είναι επείγουσα ανάγκη να εξεταστεί μια για πάντα ο μηχανισμός καθορισμού των τιμών.
Elspeth Attwooll, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να τονίσουμε το γεγονός ότι πολύ υψηλό ποσοστό αλιέων μας έχουν μικρές επιχειρήσεις. Έχουν περιορισμένο δικαίωμα αλίευσης. Για να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα, πρέπει να επενδύσουν σε σκάφη, αλιευτικά εργαλεία και εξοπλισμό ασφάλειας. Αυτές οι επενδύσεις μπορεί να περιλαμβάνουν την αποπληρωμή μεγάλων δανείων. Πρέπει επίσης να πληρώσουν για άδειες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειάζεται να πληρώσουν και για ποσοστώσεις. Ακόμη, μπορεί να επιβαρύνονται με σημαντικό λειτουργικό κόστος, όπως εργατικά, επισκευές και, φυσικά, καύσιμα.
Οι κανόνες σχετικά με τις ποσοστώσεις και τις ημέρες στη θάλασσα μπορεί να τους αναγκάζουν να ταξιδεύουν μεγάλες αποστάσεις προκειμένου να αποκτήσουν εμπορεύσιμα αλιεύματα. Ιδίως σε περίπτωση κακοκαιρίας, μπορεί να μην το καταφέρουν αυτό. Όταν το επιτυγχάνουν, και πάλι δεν έχουν έλεγχο επί των τιμών των αλιευμάτων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, εξαρτώνται από το πόσο μπορούν να αυξηθούν οι τιμές στη δημοπρασία. Επομένως, απλώς δεν έχουν μέτρα αντιστάθμισης έναντι του αυξανόμενου κόστους.
Το ψήφισμα ορίζει διάφορα πρακτικά μέσα βοήθειας. Βοήθεια μπορεί να δοθεί μέσω του κανόνα de minimis και της προς τα άνω αναθεώρησής του. Θα προέτρεπα όλα τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που ανοίγονται από τον κανόνα, προκειμένου να διατηρηθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού.
Επείγουσα είναι επίσης η ανάγκη να ληφθούν μέτρα για να περιοριστεί η παράνομη, αδήλωτη και ανεξέλεγκτη (ΠΑΑ) αλιεία, όχι μόνο για να διατηρηθεί η τιμή των νόμιμα αλιευμένων ιχθύων, αλλά και για να διατηρηθούν τα αποθέματα. Αυτό ισχύει, επίσης, και για τη βελτίωση των απαιτήσεων επισήμανσης. Άλλα μέτρα που προτείνονται, περιλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης, τα οποία όμως προχωρούν παραπέρα, προς την ενεργειακή αποδοτικότητα και τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας, εξυπηρετούν επίσης περιβαλλοντικούς σκοπούς. Εγκρίνοντάς τα, μπορούμε να ωφελήσουμε εξίσου και τους πολιορκούμενους αλιείς μας και τον απειλούμενο πλανήτη μας.
Marie-Hélène Aubert, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, όπως επισημάνατε, αυτή η διαρθρωτική κρίση είναι και βαθιά και διαρκής. Συνεπώς, απαιτεί λύσεις που θα αντέξουν στον χρόνο, όχι μόνο για τον τομέα της αλιείας αλλά και για όλους τους σχετιζόμενους τομείς.
Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι η υφιστάμενη κρίση είναι ακριβώς το αποτέλεσμα ετών αδιαφορίας για την εξάρτηση του τομέα αλιείας από τα καύσιμα –και από τα φθηνά καύσιμα– και μιας ξέφρενης βιασύνης σε ένα είδος κούρσας, με ακόμα πιο δυνατά σκάφη που μπορούν να διανύουν ολοένα και μεγαλύτερες αποστάσεις και να φέρνουν πίσω ολοένα και υψηλότερες ποσότητες αλιευμάτων. Και αυτά είναι ζητήματα που επίσης πρέπει να αντιμετωπίσουμε.
Το πρόβλημα του ακριβού μαζούτ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με όλα τα άλλα ζητήματα που απασχολούν τον τομέα της αλιείας –διαχείριση των αλιευτικών αποθεμάτων, πολιτικές τιμολόγησης, παγκόσμιο εμπόριο, έλεγχος της παράνομης αλιείας– και είναι δύσκολο να αντιμετωπίσουμε αυτό το ζήτημα χωριστά από τα υπόλοιπα.
Οι επιχορηγήσεις και οι ενισχύσεις που προτείνει η Επιτροπή να παρασχεθούν, και οι οποίες μου φαίνεται ότι έχουν σωστό προσανατολισμό, θα γίνουν αποδεκτές –ιδιαίτερα όσον αφορά το κοινό– μόνο εάν εξαρτώνται από έναν εις βάθος αναπροσανατολισμό των αλιευτικών πολιτικών και πρακτικών. Από την πλευρά μας, λυπούμαστε που το κοινό συμβιβαστικό ψήφισμα δεν ορίζει τους όρους για τις ενισχύσεις και τις επιχορηγήσεις που μπορούν να χορηγηθούν γι’ αυτό τον αναπροσανατολισμό και για την υποχρέωση να δοθεί ένα τέλος στην υπερβολική αλιευτική ικανότητα του στόλου και να επιτευχθεί καλύτερη διαχείριση των αλιευτικών αποθεμάτων και καλύτερη προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Επιπλέον, αυτός ακριβώς είναι ο όρος από τον οποίο εξαρτάται η οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα της αλιείας. Τέλος, θα θέλαμε τα κράτη μέλη να αναλάβουν πλήρως τις ευθύνες τους και να σταματήσουν τη δημαγωγική πρακτική του να υπόσχονται χρήματα που δεν διαθέτουν, χωρίς να προτείνουν βιώσιμες πολιτικές για τον τομέα της αλιείας.
Pedro Guerreiro, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Κάνουμε αυτή τη συζήτηση γιατί οι αλιείς, περιλαμβανομένων των πορτογάλων αλιέων, κινητοποιήθηκαν και ζήτησαν μέτρα, τα οποία προτάθηκαν πριν από λίγο καιρό, ως απάντηση στην αυξανόμενη τιμή των καυσίμων, και του πετρελαίου και του ντίζελ, και στην κοινωνική και οικονομική κρίση στον κλάδο, δεδομένης της στάσης αδιαφορίας, ιδίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ομάδα μας υπέβαλε τη δική της πρόταση ψηφίσματος, όπου εκφράζουμε τις προτάσεις μας, ορισμένες από τις οποίες εγκρίθηκαν πρωτύτερα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και προτείνονται νέα μέτρα ως απάντηση στις ανάγκες του τομέα.
Αυτά τα μέτρα παρέχουν στήριξη για τα σκάφη που χρησιμοποιούν πετρέλαιο, ομοίως με ό,τι συμβαίνει με το ντίζελ, ορίζουν ανώτατο επίπεδο τιμής ή επιπλέον εκπτώσεις για καύσιμα, συγκεκριμένα τα 40 λεπτά ανά λίτρο, βελτιώνουν τις τιμές στο αρχικό σημείο πώλησης χωρίς επιπτώσεις στις τιμές για τον τελικό καταναλωτή, διασφαλίζουν ότι το κόστος παραγωγής αποτελεί μία από τις μεταβλητές που λαμβάνονται υπόψη όταν ορίζονται τιμές προσανατολισμού, και διασφαλίζουν αξιοπρεπές εισόδημα για τα πληρώματα.
Απαιτούνται αποφάσεις ως αντίδραση στην αυξανόμενη τιμή καυσίμων και τη διαδικασία καθορισμού της τιμής των αλιευμάτων στο αρχικό σημείο πώλησης. Αυτοί είναι οι δύο βασικοί παράγοντες που βρίσκονται στον πυρήνα της επιδεινούμενης κρίσης στον κλάδο.
Jeffrey Titford, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, οι μαζικές αυξήσεις της τιμής του μαζούτ για τις οποίες μιλάμε σήμερα μπορεί κάλλιστα να είναι το κερασάκι στην τούρτα για πολλούς βρετανούς αλιείς. Είναι ήδη καταβεβλημένοι από τους ατελείωτους κανονισμούς και τις περικοπές ποσοστώσεων που προέρχονται από αυτό το όργανο και γονατίζουν τον κλάδο τους.
Τώρα βρίσκονται στη δυσάρεστη θέση να μην μπορούν να βγουν στη θάλασσα για να πιάσουν τις πενιχρές ποσότητες αλιευμάτων που τους επιτρέπεται ακόμη να εκφορτώνουν, γιατί το κόστος των καυσίμων καθιστά μη αποδοτική την προσπάθειά τους προτού καν ξεκινήσουν. Η βρετανική κυβέρνηση τους είχε εγκαταλείψει εδώ και πολλά χρόνια και το κάνει και πάλι όσον αφορά τις επιδοτήσεις καυσίμων για να τους βοηθήσει να ξεπεράσουν τη σημερινή κρίση.
Ορισμένοι από τους αλιείς στην περιοχή μου αναγκάστηκαν να αναζητήσουν νομική επανεξέταση του καθεστώτος τους, καθώς στο πλαίσιο της ΚΑΠ υποτίθεται ότι διασφαλίζεται ο βιοπορισμός τους από την αλιεία.
Το Κόμμα για την Ανεξαρτησία του Ηνωμένου Βασιλείου θεωρεί ότι η ΚΑΠ συνιστά ολοκληρωτική καταστροφή από την οποία η Βρετανία πρέπει να απομακρυνθεί, προκειμένου να επανακτήσει τον έλεγχο των υδάτων της όσο ακόμη της απομένουν ορισμένοι αλιείς.
Struan Stevenson (PPE-DE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι πολύ που ο Επίτροπος επεσήμανε σήμερα την πολύ ευρύτερη κρίση στον συγκεκριμένο κλάδο, η οποία επιδεινώνεται από την απότομη αύξηση της τιμής του ντίζελ. Όπως μόλις ανέφερε ο κ. Titford –και σπάνια συμφωνώ μαζί του, αλλά στην προκειμένη περίπτωση συμφωνώ– σε ορισμένα αλιευτικά κράτη το τεράστιο κόστος των καυσίμων ακολούθησε μετά τις φθίνουσες ποσοστώσεις και τις μειώσεις των τιμών των αλιευμάτων. Η κατάσταση είναι τόσο άσχημη που ορισμένα μέλη πληρώματος στο Ηνωμένο Βασίλειο κερδίζουν λιγότερες από 100 λίρες την εβδομάδα, κάτι που οδηγεί πολλούς από αυτούς να εγκαταλείπουν τον κλάδο τη στιγμή ακριβώς που χρειαζόμαστε περισσότερους νέους εργαζόμενους. Πολλά σκάφη, όπως γνωρίζουν όλοι εδώ στο Κοινοβούλιο, δεν μπορούν πλέον να καλύψουν τα έξοδα για να βγουν στη θάλασσα. Χάνουν χρήματα σε κάθε ταξίδι που κάνουν. Οργισμένοι αλιείς κλείνουν τα λιμάνια· οδηγοί φορτηγών που απεργούν αρνούνται να μεταφέρουν τα εμπορεύματα: και αυτό σημαίνει πλήρη αναταραχή των αγορών αλιευτικών προϊόντων κατά τη διάρκεια της πλέον παραγωγικής περιόδου του έτους.
Ωστόσο, θεωρώ πολύ ενθαρρυντικές τις διατάξεις και τις προτάσεις που ο Επίτροπος Borg μας αποκάλυψε σήμερα το απόγευμα. Τα κράτη μέλη που υποβάλουν προτάσεις για προγράμματα προσαρμογής του στόλου ή για πλήρη αναδιάρθρωση του αλιευτικού τους κλάδου μπορούν να λάβουν ενισχύσεις από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας, και αυτό θα αποτελέσει μεγάλη πρόοδο για τον περιορισμό της οξείας κρίσης που πλήττει τον κλάδο αυτή την περίοδο.
Ντρέπομαι βαθύτατα για το γεγονός ότι η βρετανική κυβέρνηση αρνείται να δεχτεί αυτή τη βοήθεια, αρνείται να υποβάλλει αίτηση για αυτήν τη συγχρηματοδοτούμενη ενίσχυση. Είναι βάρβαρο να αναγκάζονται οι αλιείς μας να σταματήσουν να ψαρεύουν στις ίδιες θάλασσες τα ίδια είδη αλιευμάτων, ενώ αλιείς από άλλα γειτονικά κράτη θα λάβουν αυτή την ενίσχυση. Αυτό στρεβλώνει περαιτέρω την αγορά.
Επομένως, πρέπει να υποστηρίξουμε τη δημιουργία ενός μικρότερου, πιο αποδοτικού από πλευράς κατανάλωσης καυσίμων στόλου, που να ταιριάζει περισσότερο στις αλιευτικές δυνατότητες. Πιστεύω ότι τα μέτρα που προτείνει η Επιτροπή θα το επιτύχουν αυτό.
Paulo Casaca (PSE). – (PT) Πιστεύω ότι, σε αυτή την κρίση, πρέπει να κατανοήσουμε ότι η αύξηση των τιμών των καυσίμων είναι ο καταλυτικός παράγοντας για μια κατάσταση που κάθε άλλο παρά υγιής ήταν και που ήδη είχε εγείρει σοβαρές ανησυχίες.
Πρόκειται επίσης –και πιστεύω ότι αυτό πρέπει να τονιστεί– για μια κρίση ευρωπαϊκών διαστάσεων και, ως εκ τούτου, δεν είναι σωστό να επιχειρούμε να αντιδράσουμε σε εθνικό επίπεδο.
Τρίτον, θέλω να συγχαρώ τον Επίτροπο και την Επιτροπή για το σχέδιο που μόλις παρουσίασαν. Κατά την άποψή μου, πρόκειται για κατάλληλα μέτρα, έστω και εάν δεν προχωρούν πολύ βαθιά, αλλά θα βοηθήσουν να επιλυθεί το πρόβλημα στη ρίζα του και στους διαρθρωτικούς παράγοντες που το προκαλούν.
Ελπίζω να μπορέσουμε να συνεχίσουμε προς αυτή την κατεύθυνση, που πιστεύω ότι είναι η σωστή.
Jacky Hénin (GUE/NGL). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κάθε αλιευτικός λιμένας στην Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται επειγόντως δύο πράγματα: μαζούτ στη σταθερή τιμή σε ολόκληρη την Ευρώπη των 40 λεπτών το λίτρο και συντονισμένη διαχείριση των ποσοστώσεων.
Αυτές οι εύλογες απαιτήσεις είναι ζωτικής σημασίας για τον αλιευτικό κλάδο και τις θέσεις εργασίας που προσφέρει. Η τεράστια αύξηση των τιμών του πετρελαίου και η διατήρηση των αλιευτικών αποθεμάτων αποτελούν πραγματικά προβλήματα. Η ελεύθερη αγορά αποδεικνύεται ανίκανη να ελέγξει τις επιπτώσεις των αυξανόμενων τιμών των καυσίμων. Έχοντας αυξήσει πάρα πολύ τα κέρδη τους, οι πετρελαϊκές εταιρείες αντιδρούν κερδοσκοπώντας πάνω στην αυξημένη ζήτηση των προϊόντων τους στα αναδυόμενα κράτη, ελπίζοντας να κερδίσουν έτσι ακόμη περισσότερα. Μειώνοντας τους φόρους στα καύσιμα, που αυξάνονται συνεχώς, και φορολογώντας τα κολοσσιαία κέρδη των πετρελαϊκών εταιρειών, θα μπορούσαμε εύκολα να ικανοποιήσουμε τις απαιτήσεις των αλιέων χωρίς την ανάγκη επιχορηγήσεων, ιδίως αυτών που καταβάλλονται ασυντόνιστα.
Επιπλέον, οι αλιείς δεν θα δέχονται πλέον να τους μεταχειρίζεται σαν παραβάτες της θάλασσας μια Επιτροπή που καλύπτει τους πραγματικούς ένοχους που είναι οι σημαίες ευκαιρίας και τα καρτέλ του αλιευτικού κλάδου. Κανείς δεν είναι πιο προσηλωμένος από τους αλιείς στη διατήρηση των θαλάσσιων αποθεμάτων. Το σύστημα πρέπει να μεταρρυθμιστεί πλήρως και η Επιτροπή πρέπει να συνεργαστεί δημοκρατικά με επαγγελματίες του αλιευτικού κλάδου παρά να επιβάλλει δικτατορία βάσει της εξουσίας των ψευδο-εμπειρογνωμόνων της.
Ιωάννης Γκλαβάκης (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, καλωσορίζω τον κ. Επίτροπο και τον Πρόεδρο.
Τα τελευταία 5 χρόνια η αλιεία υφίσταται τις συνέπειες της αύξησης της τιμής των καυσίμων. Από το 2004 η τιμή των καυσίμων αυξήθηκε 240%. Η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υιοθετούν μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος, αλλά μέχρι τώρα δεν βελτιώθηκε η κατάσταση. Aντίθετα, χειροτέρεψε.
Από την αρχή του έτους 2008 έχουμε μια αύξηση της τάξεως του 40%. Πολλοί ψαράδες, Γάλλοι, Ιταλοί, Πορτογάλοι, Έλληνες, Ισπανοί, άρχισαν να δένουν τα καράβια τους. Γιατί τα δένουν; Διότι το κόστος αλίευσης είναι μεγαλύτερο από την τιμή που πουλάνε τα ψάρια τους.
Ανησυχώ, και ανησυχώ βαθύτατα, διότι φοβάμαι ότι θα διαλυθεί, θα πληγεί μια κοινωνική ομάδα που τηρεί τις παραδόσεις, που είναι ωραία κοινωνική ομάδα, και αναφέρομαι στους αλιείς μας. Πρέπει να τους σώσουμε από αυτήν την καταστροφή που έρχεται. Πρέπει να λάβουμε μέτρα. Με όλα τα μέτρα τα οποία ανέφεραν οι συνάδελφοι, μέτρα αντιμετώπισης της παράνομης αλιείας και όλα αυτά, συμφωνώ και επαυξάνω. Θέλω επίσης όμως να συμπληρώσω κάτι πολύ σημαντικό. Πρέπει να ενεργοποιηθεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας, να εξασφαλισθούν πόροι και με αυτά τα χρήματα να βοηθήσουμε τους αλιείς μας για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Διαφορετικά θα βρεθούμε σε πολύ δύσκολες μέρες.
Σταύρος Αρναουτάκης (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, μετά την ανεξέλεγκτη άνοδο των τιμών των καυσίμων βλέπουμε να αναπτύσσεται ένα κίνημα, αλλά και μία κραυγή διαμαρτυρίας και απόγνωσης από τους αλιείς πολλών κρατών μελών. Δεν είναι πλέον δυνατόν να παραμένουμε αμέτοχοι παρατηρητές σε αυτές τις δυναμικές κινητοποιήσεις. Είναι απαραίτητο να λάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση άμεσα μέτρα, ώστε να ανακουφίσει αυτήν την επαγγελματική τάξη, η οποία δοκιμάζεται χωρίς μάλιστα να έχει άλλες επιλογές ή τρόπους αντιμετώπισης.
Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν δώσει άμεσες λύσεις, τίθεται πλέον και πολιτικό πρόβλημα για την αποτελεσματικότητά της στην αντιμετώπιση εκτάκτων περιστάσεων, όπως είναι αυτή που περνάμε σήμερα. Θα πρέπει επιτέλους να σταματήσει η μετακύλιση ευθυνών από την Επιτροπή στα κράτη μέλη και αντιστρόφως και, εν πάση περιπτώσει, κάποιος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη και την πρωτοβουλία και αυτός δεν είναι άλλος, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό μας όραμα, από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευρωπαϊκές πολιτικές, κύριε Επίτροπε! Και θεωρώ ότι οι προτάσεις σας είναι προς την σωστή κατεύθυνση.
Cornelis Visser (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, ο αλιευτικός κλάδος βρίσκεται σε πολύ δυσμενή θέση λόγω του υψηλού κόστους των καυσίμων. Μόνο το 2008, η τιμή του ντίζελ αυξήθηκε πάνω από 38%. Προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θα σταματήσει η αύξηση των τιμών. Στη χώρα μου, τις Κάτω Χώρες, περίπου 15 σκάφη από τον στόλο των μηχανότρατων έχουν ήδη παροπλιστεί, καθώς κάθε αλιευτικό ταξίδι οδηγεί σε οικονομικές απώλειες. Ωστόσο, για τη δραματική κατάσταση δεν ευθύνεται μόνο η ραγδαία αύξηση των τιμών. Η εισαγωγή μεγάλων ποσοτήτων ιχθύων από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε χαμηλές τιμές ευθύνεται εν μέρει για αυτή την κατάσταση. Μεγάλες ποσότητες χωματίδας με κίτρινη ουρά και γλώσσας Ειρηνικού εισάγονται στις Κάτω Χώρες και ορισμένες φορές πωλούνται ως γλώσσα και χωματίδα. Έτσι προκαλείται αθέμιτος ανταγωνισμός με τις γλώσσες και τις χωματίδες που πιάνουν οι ολλανδοί αλιείς. Πρέπει να γίνονται περισσότεροι έλεγχοι όσον αφορά τη χρήση των ονομασιών αυτών των ειδών ιχθύων.
Ο ολλανδικός στόλος πρέπει επίσης να περάσει από ένα μεταβατικό στάδιο. Τα υπάρχοντα σκάφη είναι πολύ μεγάλα και εξαρτώνται σε υπερβολικό βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα. Ουσιαστικά, όλα τα σκάφη πρέπει να αντικατασταθούν από μικρότερα σκάφη πολλαπλών αλιευτικών δραστηριοτήτων χρησιμοποιώντας βιώσιμες αλιευτικές μεθόδους.
Δυστυχώς, η Επιτροπή έχει εκδώσει μόνο προσωρινές άδειες για πέντε σκάφη που χρησιμοποιούν τη μέθοδο της ηλεκτρικής διέγερσης για την αλιεία γλώσσας. Θα θέλαμε να δούμε περισσότερα.
Ο κλάδος χρειάζεται οικονομικούς πόρους για να επιβιώσει και πρέπει να γίνει δουλειά γι’ αυτό βραχυπρόθεσμα. Είμαι ικανοποιημένος με τις προτάσεις του Επιτρόπου. Μπορεί επίσης να υπάρχουν δυνατότητες μέσω της εξοικονόμησης CO2 στον αλιευτικό κλάδο. Καλό θα ήταν να το εξετάσουμε περαιτέρω αυτό. Ο ολλανδικός αλιευτικός στόλος ευθύνεται για το 1% περίπου των συνολικών εκπομπών CO2. Επιθυμούμε να μειωθεί αυτό κατά 20%. Εάν λάβουμε υπόψη την τιμή του CO2 των 25 ευρώ ανά τόνο, υπάρχουν δυνατότητες. Σίγουρα, εάν σκεφτούμε ότι με την αναδιάρθρωση αυτός ο στόλος θα εξαφανιστεί, θα μειωθούν πλήρως οι εκπομπές CO2. Θα μπορούσαμε να κάνουμε υπολογισμούς βάσει απόσβεσης επτά ετών. Ευελπιστώ ότι η Επιτροπή θα αναπτύξει περαιτέρω αυτές τις προτάσεις. Το Κοινοβούλιο θα τις υποστηρίξει σίγουρα, αλλά ίσως και εσείς να μπορείτε να ωφεληθείτε από αυτό.
Avril Doyle (PPE-DE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, η κοινή αλιευτική πολιτική έχει αποτύχει παταγωδώς και έχει συμβάλει στην κατακόρυφη πτώση των αλιευτικών αποθεμάτων της Ευρώπης. Δεν είναι κατάλληλη για τον σκοπό αυτό.
Η πρόσφατη αύξηση των τιμών των καυσίμων των πλοίων –αύξηση πάνω από 240% βάσει των επιπέδων του 2004, σύμφωνα με την Επιτροπή, και πάνω από 30% τους τελευταίους μήνες– απλά επιδείνωσε τον ήδη τεκμηριωμένο αφανισμό των αλιευμάτων μας και του αλιευτικού κλάδου στην Ευρώπη.
Ενώ συμφωνούμε όλοι ότι πρέπει να ληφθούν επειγόντως ορισμένα βραχυπρόθεσμα μέτρα σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών για τον περιορισμό της επιβάρυνσης των αλιέων, των καπετάνιων και των πληρωμάτων τους –όπως κρατικές ενισχύσεις κατάλληλου επιπέδου, ενδεχομένως μείωση των φόρων στα καύσιμα πάνω από μια ορισμένη τιμή, χρηματοδοτική στήριξη για τη δέσμευση και τον μεγαλύτερο έλεγχο των εισαγωγών που προέρχονται από παράνομη αλιεία, για να αναφέρουμε μόνο ορισμένες επιλογές– εμείς ως φορείς χάραξης πολιτικής πρέπει να κοιτάμε το μέλλον. Είναι καιρός να εξετάσουμε νέες δυνατότητες σε οποιοδήποτε μεσοπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο σχέδιο αναδιάρθρωσης, καθώς και τις απαραίτητες επιδοτήσεις οριστικής παύσης αλιευτικών δραστηριοτήτων προκειμένου η ικανότητα του αλιευτικού στόλου να είναι ανάλογη των διαθέσιμων πόρων.
Δεν θα ήταν προτιμότερη μια προσέγγιση με γνώμονα την αγορά με σύστημα διαπραγματεύσιμων ποσοστώσεων, αντί για τη συνέχιση της πρακτικής της αυταρχικής ρύθμισης, η οποία ταυτόχρονα έχει αποδεκατίσει τον αλιευτικό κλάδο και έχει επιταχύνει τη σοβαρή μείωση των αποθεμάτων ιχθύων; Η υφιστάμενη ΚΑΠ παραδόξως παρέχει κίνητρα για την ανήθικη και μη βιώσιμη πρακτική της απόρριψης παρεμπιπτόντων αλιευμάτων και ιχθυδίων, καθώς είναι παράνομο να εκφορτώνονται. Το συζητήσαμε αυτό πρόσφατα στην έκθεση Schlyter. Αυτό το πρόβλημα επιδεινώνεται από παράνομες εισαγωγές, την αδήλωτη και ανεξέλεγκτη αλιεία, όπως συζητήσαμε στην προηγούμενη περίοδο συνόδου.
Σύμφωνα με ορισμένους εμπειρογνώμονες, όπως ο Thorvaldur Gylfason, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Ισλανδίας, μια βασιζόμενη σε προκαθορισμένη αμοιβή εμπορική πολιτική, καθοριζόμενη από μια ανεξάρτητη αρχή, θα μπορούσε να δώσει αξία σε κάθε κιλό βιώσιμων αλιευμάτων ώστε να μην υπάρχει πλέον κίνητρο για την παράνομη απόρριψη ή εκφόρτωση αλιευμάτων. Δεν συμφωνεί η Επιτροπή και το Συμβούλιο ότι ένα σύστημα διαπραγματεύσιμων ποσοστώσεων, το οποίο θα διέπεται από οικονομική και περιβαλλοντική φιλοσοφία με διαχείριση βασιζόμενη στο οικοσύστημα, θα μπορούσε, αφενός, να διατηρήσει πολύτιμους θαλάσσιους πόρους για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενεές και, αφετέρου, να ανακουφίσει τους παραγωγικούς και αποδοτικούς αλιείς που απευθύνουν εκκλήσεις για μεταρρύθμιση;
Ναι, χρειαζόμαστε βραχυπρόθεσμα επείγοντα μέτρα για τη σημερινή κρίση στα καύσιμα των πλοίων, μαζί με μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη αναδιάρθρωση, η οποία θα διέπεται από περιβαλλοντική και οικονομική φιλοσοφία, παρά να μετατρέπουμε σε εγκληματίες τους πλέον παραγωγικούς και αποδοτικούς αλιείς που άγρυπνοι αναρωτιούνται, όπως είπε ένας εκπρόσωπος των ιρλανδών αλιέων: «Ποιο θα φύγει πρώτο, το πλοίο ή το σπίτι;»
Daniel Varela Suanzes-Carpegna (PPE-DE). - (ES) Κύριε Πρόεδρε, κατόπιν πρωτοβουλίας της Ομάδας μου, και με την υποστήριξη όλων, συζητάμε για τη σοβαρή κρίση στον τομέα της αλιείας, και εξετάζουμε αυτό το πρόβλημα χωριστά από τη γενική κρίση των καυσίμων, γιατί, παρότι η τιμή των καυσίμων έχει επιδεινώσει την κρίση, αυτή η αύξηση είναι απλά η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Η κρίση είναι πολύ βαθύτερη και πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως. Για να διασωθεί ο τομέας, η Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη πρέπει να εγκρίνουν από κοινού ένα πρόγραμμα που να πληροί τις παρακάτω 10 απαιτήσεις, τις οποίες σταχυολόγησα από αυτή τη συζήτηση.
Ένα: περισσότεροι έλεγχοι για παράνομες εισαγωγές. Δύο: περισσότεροι έλεγχοι σε νόμιμες εισαγωγές. Τρία: μεταρρύθμιση της ΚΟΑ με μεγαλύτερη έμφαση στις τιμές που εξασφαλίζουν οι αλιείς κατά την αρχική πώληση. Τέσσερα: αναπροσανατολισμός των ενισχύσεων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας. Πέντε: αναπρογραμματισμός των εθνικών επιχειρησιακών προγραμμάτων. Έξι: καταβολή και αύξηση του ποσού της ενίσχυσης de minimis ανά σκάφος· ευτυχώς, η Επιτροπή φαίνεται να το έχει κατανοήσει αυτό, αλλά η πρόταση πρέπει να βελτιωθεί, γιατί δεν είναι ακριβώς αυτό που επιθυμούμε. Επτά: έγκριση της φορολογικής ενίσχυσης. Οκτώ: έγκριση της κοινωνικής ενίσχυσης. Εννέα: βελτιωμένη διαφάνεια και εγγυήσεις για τον καταναλωτή, σήμανση και ανιχνευσιμότητα. Δέκα: διαφημιστικές εκστρατείες προς τους καταναλωτές και τομεακή υποστήριξη.
Αυτές οι 10 απαιτήσεις μπορούν να συνοψιστούν μόνο σε δύο: υψηλότερες πληρωμές και ενισχύσεις για τους αλιείς μας, και κυρώσεις για τους παραβάτες.
Κύριε Επίτροπε, κύριε Προεδρεύων, είτε θα το κάνουμε αυτό τώρα είτε θα πρέπει κυριολεκτικά να επωμιστούμε όλο το βάρος του τομέα της αλιείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γνωρίζω ότι ο Επίτροπος Borg γνωρίζει όλα αυτά τα ζητήματα και κάνει ό,τι μπορεί, αλλά πιστεύω ότι πρέπει να βοηθήσουμε για τη βελτίωση της πρότασης αυτής. Ευελπιστώ ότι και το Συμβούλιο θα κάνει το ίδιο την επόμενη εβδομάδα και ότι μπορούμε να επωφεληθούμε από τη γαλλική Προεδρία, η οποία προωθεί αυτή τη μεταρρύθμιση, ώστε να εφαρμοστεί πλήρως.
Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις διαθέσιμες ευκαιρίες, γιατί ο χρόνος έχει καθοριστική σημασία.
Duarte Freitas (PPE-DE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, το μέλλον της αλιείας αντιμετωπίζει δύο απειλές: πρώτον, τη βιωσιμότητα των πόρων και, δεύτερον, την επιβίωση των αλιέων. Ως εκ τούτου, πρέπει να διασφαλίσουμε το μέλλον με δύο τρόπους: πρώτον, περιορίζοντας την αλιεία και, δεύτερον, βοηθώντας τους αλιείς να επιβιώσουν και να ψαρεύουν καλύτερα.
Φαίνεται ότι η Επιτροπή ενημερώθηκε επιτέλους για αυτά τα προβλήματα και ότι ορισμένες κυβερνήσεις, όπως η πορτογαλική, η οποία είχε αγνοήσει πλήρως το θέμα αυτό, αρχίζουν να ξυπνούν μπροστά στην καταστροφή.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι σε ορισμένες χώρες, όπως στην Πορτογαλία, το 85% του στόλου είναι μικρής κλίμακας και, από αυτά τα σκάφη, σχεδόν τα μισά λειτουργούν με πετρέλαιο. Ως αποτέλεσμα, αυτό το ζήτημα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη και να καθοριστούν μέτρα τα οποία να μπορούν να ισχύουν εξίσου σε όλους, ώστε οι κυβερνήσεις να μην έχουν καμία δικαιολογία.
Πρέπει επίσης να εξετάσουμε το ενδεχόμενο επέκτασης στον τομέα αυτό ορισμένης από τη στήριξη που παρέχεται για το εμπορικό ναυτικό, όπως για παράδειγμα σε σχέση με τις ενιαίες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Και αυτό γιατί τα διαρθρωτικά μέτρα δεν θα εξυπηρετήσουν σε τίποτα και δεν θα έχουν κανένα μέλλον εάν δεν διασφαλίσουμε ότι θα υπάρχουν αλιείς αύριο. Αυτό ακριβώς διακυβεύεται.
Chris Davies (ALDE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, η αύξηση της τιμής του πετρελαίου επηρεάζει τους πάντες. Επομένως, γιατί ο τομέας της αλιείας τυγχάνει ειδικής μεμονωμένης μεταχείρισης; Γιατί τους επιδοτούμε όλους;
Οι τοπικοί παράκτιοι αλιείς θα πληγούν λιγότερο από αυτή την αύξηση των τιμών, ενώ όσοι ασκούν αλιευτικές δραστηριότητες βαθέων υδάτων θα πληγούν περισσότερο. Πρόκειται για ανθρώπους που εκμεταλλεύονται τεράστια σκάφη, διανύουν μεγάλες αποστάσεις, απασχολούν σχετικά λίγους ανθρώπους, αλλά πιάνουν τεράστιες ποσότητες αλιευμάτων, προκαλώντας μαζική εξαφάνιση των ψαριών στις θάλασσες.
Η απάντησή μας στην αύξηση των τιμών των καυσίμων πρέπει να είναι η απελευθέρωση της αγοράς και το να αφήσουμε τους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης να τεθούν σε εφαρμογή. Το τελευταίο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να παράσχουμε επιδοτήσεις που θα συμβάλουν στην εξαφάνιση των ιχθύων – πρόκειται για μια πολιτική παραφροσύνης. Όταν εξαφανιστούν όλα τα ψάρια, πρέπει να θυμόμαστε ότι κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να το επιτύχουμε αυτό.
Seán Ó Neachtain (UEN). – (GA) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να επικροτήσω τη δέσμη μέτρων που πρότεινε η Επιτροπή. Ωστόσο, θα ήθελα να δηλώσω –καθώς κατάγομαι από την Ιρλανδία– ότι η Ιρλανδία δεν έλαβε ποτέ το μερίδιο που της αναλογεί από την κοινή αλιευτική πολιτική, και αυτό εκφράστηκε στην ψηφοφορία την περασμένη εβδομάδα.
Είναι καιρός να αποδείξει η Ευρωπαϊκή Ένωση ότι μπορεί να παράσχει βοήθεια στον κλάδο αλιείας όταν την έχει ανάγκη, καθώς ο εν λόγω κλάδος αντιμετωπίζει πράγματι δυσκολίες. Οι μικροί αλιείς βρίσκονται στη δυσμενέστερη θέση εν προκειμένω.
Η Ιρλανδία έχει 11% των ευρωπαϊκών θαλασσών, αλλά κάτω από 4% των ποσοστώσεων. Η πολιτική δεν λειτουργεί. Ωστόσο, είναι σημαντικό τώρα να συνασπιστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και να αποδείξει ότι μπορεί να σπεύσει σε βοήθεια των αλιέων όταν την έχουν ανάγκη. Ζητώ να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να προωθηθεί αυτή η δέσμη μέτρων και να γίνει οτιδήποτε μπορεί να φέρει αποτέλεσμα.
Jim Allister (NI). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, πολλά είναι τα στοιχεία που μπορούμε να επικροτήσουμε στη δέσμη μέτρων του Επιτρόπου, αλλά, κατά τη γνώμη μου, το βασικό ζήτημα είναι η διανομή. Πώς θα επιτύχετε κοινά πρότυπα διανομής σε ολόκληρη την ΕΕ μεταξύ των κρατών μελών, με ορισμένες χώρες, όπως η δική μου, το Ηνωμένο Βασίλειο, που είναι πάντα απρόθυμες να λάβουν οποιαδήποτε μέτρα χρηματοδοτικής ενίσχυσης, ακόμα και εάν τους επιτρέπεται;
Θα μπορούσα να ζητήσω από τον Επίτροπο σήμερα να μην είναι ουδέτερος ως προς αυτό, αλλά να ζητήσει ρητά από όλα τα κράτη μέλη να πράξουν ό,τι τους επιτρέπεται να πράξουν τώρα στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων που προτείνει και να μην μένουν άλλο άπρακτα εν προκειμένω;
Διαφορετικά, θα συνεχίσουμε να έχουμε μια ολοένα λιγότερο κοινή αλιευτική πολιτική, η οποία θα αυξάνει τις ανισότητες και θα προκαλεί μεγαλύτερη καταστροφή στον κλάδο.
Σχετικά με αυτό το σημείο –γιατί σε ορισμένους αρέσει να μεταθέτουν την ευθύνη στις εθνικές κυβερνήσεις και την Επιτροπή–, θα μπορούσε ο Επίτροπος να αναφέρει στο πλαίσιο της νέας δέσμης ποια ακριβώς μέτρα εξαρτώνται εξολοκλήρου από τις συνεισφορές των κρατών μελών και ποια, εάν υπάρχουν, δεν εξαρτώνται απ’ αυτές;
Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, η αλιεία είναι ένας πολύ ιδιαίτερος τομέας της οικονομίας μας. Οι οικονομικές οντότητες του κλάδου αυτού είναι κατακερματισμένες και σε μεγάλο βαθμό διασκορπισμένες. Πρόκειται συχνά για τοπικές οικογενειακές επιχειρήσεις. Η αλιευτική τους ικανότητα είναι περιορισμένη και, ως εκ τούτου, συχνά δεν μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή ώστε να εξασφαλίσουν ένα αποδεκτό εισόδημα παρά τις υψηλότερες δαπάνες. Θα μπορούσε να υποστηριχτεί ότι εάν αυξήθηκαν οι δαπάνες τότε πρέπει να αυξηθεί και η τιμή των ιχθύων, αλλά υπάρχει περιορισμός σε αυτή τη διαδικασία. Πόσα χρήματα είναι διατεθειμένος να πληρώσει ο καταναλωτής; Ποιος έχει δίκιο σε όλη αυτή την υπόθεση;
Προτείνω να δοθούν ειδικές επιδοτήσεις καυσίμων στους αλιείς, προκειμένου να βοηθηθούν και να αντεπεξέλθουν στη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν αυτή την περίοδο. Αυτές οι επιδοτήσεις θα συνδέονται με την τιμή του μαζούτ. Οι αλιείς και οι οικογένειές τους δεν έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν το εισόδημά τους από άλλες δραστηριότητες. Συνοψίζοντας, απαιτείται μια νέα προσέγγιση στην αλιευτική πολιτική.
Colm Burke (PPE-DE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, τον Ιούλιο του 2007, επισκέφτηκα το Castletownbere στο δυτικό Cork, που είναι στο νοτιοδυτικό τμήμα της Ιρλανδίας, και συναντήθηκα με την τοπική αλιευτική κοινότητα. Εκείνη την περίοδο αντιμετώπιζε μεγάλες δυσκολίες. Από τότε, οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν δραματικά. Πράγματι, τα τελευταία πέντε έτη, το πετρέλαιο έχει αυξηθεί στην Ιρλανδία πάνω από 300%. Την ίδια στιγμή, το κόστος των ιχθύων ή η τιμή τους δεν έχει αυξηθεί.
Αυτό δεν αφορά απλώς τους εργαζόμενους σε τράτες ή τους ιδιοκτήτες των τρατών, αφορά τις παράκτιες κοινότητες. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που πλήττονται, και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Επικροτώ τις προτάσεις της Επιτροπής, αλλά πιστεύω ταυτόχρονα ότι πρέπει να υποβληθούν περαιτέρω προτάσεις όσον αφορά την αντιμετώπιση του συνολικού ζητήματος των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων που απορρίπτονται, το οποίο πιστεύω ότι δεν έχει αντιμετωπιστεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.
Πρέπει να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητα και την οικονομική αποδοτικότητα της αλιείας, αλλά επίσης πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι μπορούν να ζουν από αυτήν: όχι μόνο όσοι έχουν σχέση με τον κλάδο, αλλά και όσοι ζουν σε παράκτιες κοινότητες.
José Ribeiro e Castro (PPE-DE). – (PT) Θα ήθελα να ζητήσω να είναι καλά και τα νέα στις 24 Ιουνίου στην Πορτογαλία για την αλιεία μικρής κλίμακας και την παράκτια αλιεία.
Όπως ανέφερε ήδη ο συνάδελφός μου Duarte Freitas, ακούσαμε πολλά για το ντίζελ, για τη στήριξη προς το ντίζελ, αλλά το 85% των σκαφών στην Πορτογαλία δραστηριοποιούνται στον τομέα της αλιείας μικρής κλίμακας και πάνω από τα μισά κινούνται με πετρέλαιο. Πρόκειται για μικρά σκάφη με εξωλέμβιους κινητήρες. Δεν λαμβάνουν καμία βοήθεια για το πετρέλαιο και είναι εντελώς ξεχασμένα. Είναι απαραίτητο να θεσπιστεί για το πετρέλαιο που χρησιμοποιείται στην αλιεία παρόμοιο και ισοδύναμο πρόγραμμα με αυτό που αφορά το ντίζελ.
Την περασμένη Παρασκευή, πήγα για ψάρεμα με αλιείς από το Esposende και μπορώ να επιβεβαιώσω τις τεράστιες θυσίες που κάνουν. Η Επιτροπή δεν θα προσεγγίσει αυτούς τους αλιείς εάν δεν υιοθετήσει μέτρα για την αλιεία μικρής κλίμακας στις 24 Ιουνίου.
Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (SL) Στο πλαίσιο της τελικής μου δήλωσης, θα ήθελα να τονίσω ότι το Συμβούλιο γνωρίζει τη δύσκολη θέση του τομέα της αλιείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά πρέπει να διακρίνουμε δύο πτυχές: η μία είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τομέα της αλιείας, και η άλλη είναι οι υψηλές τιμές των καυσίμων, οι οποίες, όπως έχει αναφερθεί ήδη, επηρεάζουν πολλούς, πρακτικά όλους τους τομείς, περιλαμβανομένης φυσικά και της αλιείας.
Το Συμβούλιο έχει αναπτύξει ιδιαίτερες δράσεις αναζητώντας λύσεις: εντατικές διαβουλεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, οι οποίες θα κορυφωθούν την επόμενη εβδομάδα στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας, ενώ αναζητούνται βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα με σκοπό τη διατήρηση των ευρωπαϊκών αλιευμάτων, την έξοδο από τη σημερινή δύσκολη φάση και τη διατήρηση των ειδών τόσο της παράκτιας όσο και της πελαγικής αλιείας.
Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι παρακολούθησα προσεκτικά αυτή τη συζήτηση και ότι ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας θα ενημερωθεί λεπτομερώς για τις απόψεις που εκφράστηκαν σε αυτήν τη συζήτηση, περιλαμβανομένων των πρώτων σας απαντήσεων στις προτάσεις και τα σχέδια που παρουσίασε ο Επίτροπος.
Joe Borg, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα αρχικά να τους ευχαριστήσω όλους για τις παρατηρήσεις τους, για τα διάφορα σημεία που έθιξαν, καθώς και για τη γενική έκφραση υποστήριξης προς τη δέσμη μέτρων που προτίθεται να προτείνει η Επιτροπή.
Θα ήθελα να δηλώσω ότι αυτό δεν είναι το τέλος της όλης διαδικασίας, αλλά μόνο η αρχή. Πρέπει ακόμη να κατευθύνουμε αυτές τις προτάσεις στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο και θα ήθελα να επαναλάβω ότι χρειαζόμαστε την πλήρη στήριξή σας για να εγκριθούν αυτές οι προτάσεις το συντομότερο δυνατό, ιδίως όσον αφορά τα σημεία που απαιτούν νομοθετική τροποποίηση.
Όσα παρουσίασα εκφράζουν, κατά τη γνώμη μου, τους περιορισμούς στην ευελιξία αντιμετώπισης της βραχυπρόθεσμης κρίσης, με σκοπό να πραγματοποιηθεί μια αναδιάρθρωση μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης προοπτικής, προκειμένου να επανακτηθεί η βιωσιμότητα των πόρων και η κερδοφορία του τομέα. Συμφωνώ ότι αυτά τα μέτρα δεν πρέπει να εξεταστούν μεμονωμένα, αλλά στο πλαίσιο των εν εξελίξει συζητήσεων σχετικά με την παράνομη, αδήλωτη και ανεξέλεγκτη (ΠΑΑ) αλιεία, τις απορρίψεις, την οικολογική σήμανση και διάφορα άλλα μέτρα που βρίσκονται σε διαδικασία έγκρισης.
Για παράδειγμα, όσον αφορά την ΠΑΑ αλιεία, ευελπιστώ ότι την επόμενη Τρίτη θα ληφθεί απόφαση στο Συμβούλιο σχετικά με τον προτεινόμενο κανονισμό για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ΠΑΑ αλιείας, τον οποίο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στήριξε πλήρως.
Θα ήθελα να πω στον κ. Davies ότι δεν προτείνουμε να σπαταλήσουμε χρήματα για την επίλυση του προβλήματος, αλλά να παράσχουμε βοήθεια με σκοπό την αναδιάρθρωση – και όπως είπα, να ξαναγυρίσουμε στη βιώσιμη αλιεία και την επικερδή αλιεία. Καλώ τον κ. Davies να εξετάσει αυτά που προτείνουμε και, εάν τυχόν έχει συγκεκριμένες παρατηρήσεις, σίγουρα θα τις άκουγα με ευχαρίστηση. Ναι, θα εργαστούμε ώστε να επιτραπεί η λειτουργία των κατάλληλων μηχανισμών της αγοράς, και δεν θα συνεχίσουμε να επιτρέπουμε σε λίγους μεγάλους φορείς εκμετάλλευσης να κυριαρχούν στην αγορά κατά τον καθορισμό των τιμών των ιχθύων.
Απαντώντας σε όσα δήλωσε ο κ. Allister, η δέσμη μέτρων καθιστά ελκυστικότερη για τα κράτη μέλη την επιλογή να λάβουν ό,τι διατίθεται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας, και συνεπώς ευελπιστούμε ότι τα κράτη μέλη θα συμμετάσχουν πλήρως. Θα το συζητήσουμε αυτό στο Συμβούλιο της επόμενης εβδομάδας προκειμένου να εφαρμοστούν αποτελεσματικά τα μέτρα που προτείνουμε.
Θα αναφερθώ εν συντομία στα μέτρα που εξετάζονται.
Πρώτ’ απ’ όλα, σχετικά με τα επείγοντα μέτρα, προτείνουμε ενίσχυση για την προσωρινή παύση των δραστηριοτήτων των αλιευτικών σκαφών (και αυτό το μέτρο κινείται προς την κατεύθυνση της βιωσιμότητας) για ανώτατο διάστημα τριών μηνών, επιπρόσθετα σε ό,τι προβλέπεται ήδη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας, και η οποία δεν θα συνδέεται αποκλειστικά με λόγους βιοδυναμισμού. Αυτό το μέτρο μπορεί να καλύψει τις δαπάνες για τα πληρώματα και τα πάγια έξοδα των σκαφών και θα εφαρμόζεται μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει ρητή δέσμευση ότι οι επιχειρήσεις που επωφελούνται απ’ αυτό θα συμμετάσχουν σε σχέδιο αναδιάρθρωσης εντός διαστήματος έξι μηνών.
Μια δεύτερη διάταξη σχετίζεται με την αύξηση της έντασης της ενίσχυσης του ΕΤΑ για εξοπλισμό εξοικονόμησης καυσίμων. Προτείνουμε η υποχρεωτική ιδιωτική χρηματοδοτική συμμετοχή να κυμαίνεται σε χαμηλότερο ποσοστό και έτσι να καθοριστεί στο 40% του σημερινού επιπέδου.
Προτείνουμε επίσης να διευρυνθεί περαιτέρω ο αριθμός των κοινωνικών και οικονομικών μέτρων που είναι επιλέξιμα για στήριξη στο πλαίσιο του ΕΤΑ. Σχετικά με την ενίσχυση de minimis εξετάζουμε προβλέψεις ώστε εάν, στο πλαίσιο οικονομικής ανάλυσης, αποδειχτεί ότι είναι εφικτό, τότε η πρότασή μας είναι να επεκταθεί η ενίσχυση de minimis από 30 000 ευρώ ανά επιχείρηση σε 30 000 ευρώ ανά σκάφος, αλλά με ανώτατο όριο τα 100 000 ευρώ ανά επιχείρηση.
Τα πιο μακροπρόθεσμα μέτρα σχετίζονται με τις πριμοδοτήσεις του ΕΤΑ για οριστική παύση δραστηριοτήτων στόλων υπό αναδιάρθρωση, ώστε να αρθούν τυχόν περιορισμοί πρόσβασης στις πριμοδοτήσεις μόνιμης παύσης των δραστηριοτήτων· και με πρόσθετη ενίσχυση για προσωρινή παύση των δραστηριοτήτων· έτσι, πέρα από τους πρώτους τρεις μήνες που ανέφερα, θα προτείνουμε άλλους τρεις μήνες κατά την περίοδο της αναδιάρθρωσης, όπου τα σκάφη θα παροπλίζονται αναγκαστικά λόγω της διαδικασίας αναδιάρθρωσης. Αυτό θα ισχύει έως την 1η Ιανουαρίου 2010, και για επιπλέον τρεις μήνες εάν η διαδικασία αναδιάρθρωσης πρέπει να επεκταθεί πέρα από την 1η Ιανουαρίου 2010. Επομένως, προβλέπονται κατά μέγιστο έξι μήνες πέρα από τους τρεις μήνες που χορηγούνται ως επείγουσα βοήθεια.
Προβλέπουμε επίσης την αύξηση της έντασης της ενίσχυσης για προγράμματα εκσυγχρονισμού. Σήμερα η ιδιωτική χρηματοδοτική συμμετοχή είναι 60% και 80% για την αντικατάσταση, αντιστοίχως, αλιευτικών εργαλείων και κινητήρων. Προτείνουμε τη μείωση της ιδιωτικής χρηματοδοτικής συμμετοχής στο 40%. Κάνουμε την πρόταση αυτή γιατί κατανοούμε ότι ο ιδιωτικός τομέας –οι ιδιώτες επιχειρηματίες, οι αλιείς– δεν είναι σε θέση να συγχρηματοδοτήσουν σε σημαντικό βαθμό οποιαδήποτε αναδιάρθρωση από τη δική τους τσέπη. Προσπαθούμε να διευκολύνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τους αλιείς να συμμετάσχουν στην αναδιάρθρωση καλύπτοντας τη μερίδα του λέοντος των δαπανών με τα οποία θα επιβαρυνθούν.
Επιτρέπουμε επίσης τη χορήγηση ενίσχυσης μερικού παροπλισμού. Με άλλα λόγια, εάν κάποιος έχει μια ομάδα σκαφών και αυτή η ομάδα σκαφών αντιστοιχεί, ας πούμε, σε 100 000 τόνους, και δεσμεύεται να παροπλίσει 50 000 ή 60 000 τόνους, αφήνοντας 40 000 τόνους επειδή επιθυμεί να κατασκευάσει νέα σκάφη, τότε για την ποσότητα που παροπλίζεται εν μέρει –για τους 50 000 ή 60 000 τόνους– θα λάβει ενίσχυση παροπλισμού. Προφανώς, αυτό σημαίνει ότι το μέγεθος του στόλου θα μειωθεί. Θα έχει νεότερο στόλο, αλλά αυτό σημαίνει ότι θα έχει καταβληθεί αποζημίωση ανάλογη προς τη μείωση του στόλου.
Προτείνουμε επίσης κοινωνική ενίσχυση με τη μορφή της μείωσης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Με άλλα λόγια, προτείνουμε να υπάρχει η δυνατότητα απαλλαγής από τις εισφορές που καταβάλλονται από τους αλιείς, και όχι τις εισφορές που καταβάλλονται από την επιχείρηση που τους απασχολεί, υπό την προϋπόθεση ότι η αμοιβή των αλιέων δεν μειώνεται και ότι οι αλιείς συνεχίζουν να έχουν τα ίδια κοινωνικά επιδόματα βάσει των υφιστάμενων προγραμμάτων.
Όσον αφορά τα μέτρα για την αγορά –ένα σημείο που έθιξε η κ. Fraga– θα ήθελα να δηλώσω ότι προτείνουμε διάφορα μέτρα: αύξηση της διαπραγματευτικής θέσης των αλιέων με την σύμπραξή τους στο πλαίσιο μιας ευρύτερης οργάνωσης παραγωγών ή τοπικών ενώσεων εμπορίας· καθιέρωση συστήματος εποπτείας των τιμών για την καλύτερη κατανόηση των παραγόντων που καθορίζουν τις τιμές στην αγορά· βελτίωση της προβλεψιμότητας των πόρων για προερχόμενα από την ΕΕ προϊόντα για τον κλάδο· προώθηση πρωτοβουλιών που έχουν ως στόχο την ποιότητα: σήμανση και καλύτερος χειρισμός και μεταποίηση· καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών· υγεία και διατροφή, υπεύθυνη αλιεία· έλεγχοι/αξιολογήσεις της αγοράς· ανάπτυξη εργαλείων για την ανάλυση της αλυσίδας αξίας και τιμών· και επαλήθευση της ορθής εφαρμογής της παρακολούθησης των μέτρων σχετικά με τη σήμανση και την ΠΑΑ αλιεία.
Επίσης, διαθέτουμε από τα ταμεία μας –από άλλα ταμεία αλιείας– για το πρώτο έτος, 20-25 εκατομμύρια ευρώ προκειμένου συγκεκριμένα να ξεκινήσουν άλλα έργα σε συνεργασία με τον κλάδο στο πεδίο της εποπτείας της αγοράς, της σήμανσης κλπ. Είμαστε έτοιμοι να αρχίσουμε εκ νέου συζητήσεις με τα κράτη μέλη –παρ’ ότι μόλις τις ολοκληρώσαμε– σχετικά με τα υφιστάμενα επιχειρησιακά προγράμματα προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι τα ευρωπαϊκά ταμεία αλιείας επικεντρώνονται περισσότερο σε αυτά τα προγράμματα αναδιάρθρωσης. Διευκολύνουμε τη χρήση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας. Για παράδειγμα –για να αναφέρω ένα ακόμα σημείο– προτείνεται να διπλασιαστούν τα ποσά προχρηματοδότησης του ΕΤΑ από την Επιτροπή μετά την έγκριση των επιχειρησιακών προγραμμάτων από 7%, που είναι σήμερα, σε 14% της συνολικής συνδρομής του ΕΤΑ.
Έχω δύο τελευταίες παρατηρήσεις. Η κ. Fraga υποστήριξε ότι θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει περισσότερα πρωτύτερα. Θα ήθελα να δώσω μια διαφορετική διάσταση σ’ αυτό. Θα μπορούσαμε να έχουμε αναλάβει διαφορετική δράση πρωτύτερα. Θα μπορούσαμε να έχουμε αποφύγει την παροχή κινήτρων και την ενθάρρυνση της υπερβολικής αλιευτικής ικανότητας και να μην σπαταλήσουμε δημόσιο χρήμα σε αδικαιολόγητες τεράστιες αυξήσεις της αλιευτικής ικανότητας που υπερβαίνουν πολύ τις εύλογες αντοχές των αλιευτικών αποθεμάτων μας.
Όσον αφορά τα σχόλια της κ. Doyle –ότι η ΚΑΠ έχει αποτύχει παταγωδώς– απλά δεν συμφωνώ. Χάρη στην ΚΑΠ μπορούμε να προτείνουμε κοινές λύσεις όπως κάνουμε τώρα, αντί να παρακολουθούμε τα μεμονωμένα κράτη μέλη να λαμβάνουν μέρος σε έναν αγώνα δρόμου προς την ολική καταστροφή της αλιείας.
Πρόεδρος. − Έλαβα έξι προτάσεις ψηφίσματος(1), σύμφωνα με το άρθρο 108, παράγραφος 5 του Κανονισμού.
Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)
Sylwester Chruszcz (NI), γραπτώς. – (PL) Αυτή η συζήτηση είναι πολύ σημαντική και για όλα τα παράκτια κράτη και για τους καταναλωτές. Όπως επεσήμαναν οι προηγούμενοι ομιλητές, ζούσαμε όλοι με την αυταπάτη ότι η τιμή του πετρελαίου δεν θα ανέβαινε ποτέ. Είναι σαφές ότι αυτή η κατάσταση προέκυψε λόγω της πολυετούς αδιαφορίας και της έλλειψης φαντασίας εκ μέρους των αρμόδιων οργάνων. Σήμερα, το να βγουν τα αλιευτικά σκάφη στη θάλασσα έχει γίνει οικονομικά ασύμφορο. Η τιμή των ιχθύων δεν αντισταθμίζει την επένδυση. Μεγάλος αριθμός αλιέων μπορεί να εγκαταλείψουν το επάγγελμα, κάτι που θα προκαλέσει ανισορροπία σε ολόκληρο τον οικονομικό τομέα. Μου φαίνεται ότι ελάχιστα ελήφθησαν υπόψη οι εκκλήσεις των αλιέων κατά το παρελθόν. Μόνο όταν προέκυψε αυτή η τελευταία κρίση αφυπνίστηκαν οι συνειδήσεις πολλών, παρά το γεγονός ότι ο τομέας άρχισε να αντιμετωπίζει δυσκολίες πολλά χρόνια πριν. Δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμη μια ευρεία, αντικειμενική και ειλικρινής συζήτηση σχετικά με τον τομέα. Οφείλουμε να λύσουμε αυτήν τη βαθιά κρίση άμεσα και να εργαστούμε προκειμένου να διασφαλίσουμε το μέλλον του τομέα της αλιείας.
Sebastiano (Nello) Musumeci (UEN), γραπτώς. – (IT) Η τιμή του μαζούτ στην Ιταλία έχει αυξηθεί κατά 240% μέσα σε τέσσερα έτη, λόγω της έντονης κερδοσκοπίας των πετρελαϊκών εταιρειών. Αυτό αποτρέπει τον αλιευτικό στόλο –ιδιαίτερα τους επιχειρηματίες μικρής κλίμακας– όχι μόνο από το να ασκήσει τις εμπορικές δραστηριότητές του, αλλά και από το να αντισταθμίσει το υψηλό κόστος διαχείρισής του. Οι αλιευτικές βιομηχανίες της Ευρώπης βρίσκονται στα πρόθυρα κατάρρευσης, και το υψηλό κόστος του μαζούτ μειώνει τα στενά περιθώρια κέρδους των αλιέων.
Η Γαλλία και η Ιταλία ανακοίνωσαν μια κοινή πρωτοβουλία για αίτηση επιπρόσθετων πόρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η βασική ιδέα είναι να διπλασιαστεί το εθνικό όριο ενίσχυσης de minimis στον τομέα. Αυτό το μέτρο θα ήταν παρ’ όλα αυτά ανεπαρκές για την αποτροπή των σοβαρών δυσκολιών που ταλανίζουν τον τομέα της αλιείας, ο οποίος επιπλέον αντιμετωπίζει ήδη κρίση.
Ο αρμόδιος για την αλιεία ευρωπαίος Επίτροπος, Joe Borg, θεωρεί ότι η ταχεία ενίσχυση αποτελεί μια δυνατότητα, αλλά ταυτόχρονα υποστηρίζει ότι, μακροπρόθεσμα, η λύση στην κρίση του τομέα έγκειται στην αναδιάρθρωση του στόλου, μέσω της οποίας θα καταστεί μικρότερος και λιγότερο ενεργοβόρος.
Παρ’ όλο που μπορώ να συμφωνήσω με την πρόταση για χρήση σκαφών που καταναλώνουν λιγότερο πετρέλαιο, εξακολουθεί να είναι επείγουσα η ανάγκη για εξεύρεση δίκαιων τρόπων ώστε να βοηθηθούν οι αλιείς να ξεπεράσουν τη σοβαρή κρίση και να διασωθούν πολυάριθμες οικογένειες από την απειλή μεγάλης φτώχειας.