Stenograma dezbaterilor

Joi, 19 iunie 2008 - Strasbourg

9.2. Somalia: banalizarea uciderii civililor

  Le Président. – L'ordre du jour appelle le débat sur six propositions de résolution concernant la Somalie⁽¹⁾.

  Mikel Irujo Amezaga, Autor. − Señor Presidente, en primer lugar, quiero expresar mi más profunda preocupación por los recientes casos de secuestro de buques en aguas del Estado de Somalia, así como por el trato vejatorio que reciben los tripulantes por parte de sus secuestradores.

Desde este mismo escaño solicité que la Unión Europea se dotara de un régimen comunitario de coordinación y asistencia mutua que permita a los buques militares que navegan en aguas internacionales, con pabellón de un Estado miembro, proteger, en la primera oportunidad posible, a los buques mercantes y pesqueros de otros Estados miembros.

Pero, además de lo anterior, quisiera denunciar, de manera categórica, el comercio de armas y de municiones con las bandas organizadas y facciones paramilitares. Nos gustaría, a mi Grupo, solicitar a las organizaciones internacionales competentes y a las regionales apropiadas que recomienden medidas preventivas adecuadas para que las armas no lleguen a manos de dichos grupos.

Asimismo, mi Grupo desearía pedir a los países donantes, y en concreto a la Unión Europea, que respeten sus compromisos y que garanticen una estrecha coordinación previa, a fin de aumentar la eficacia de la ayuda al desarrollo.

Nos gustaría también solicitar a la Comisión, aquí presente, que proponga un incremento rápido y considerable de los recursos financieros concedidos por la Unión Europea a Somalia, en particular con ocasión de la revisión intermedia del 10º Fondo Europeo de Desarrollo, así como un aumento de su presencia física en ese país. Aprovechando la presencia de la Comisión, me gustaría preguntar qué está haciendo o si va a hacer algo en este sentido.

Obviamente, no puedo terminar mi intervención sin hacer un llamamiento —al igual que lo hace esta resolución— a todas las facciones somalíes para que terminen con uno de los conflictos armados más largos y más destructivos de los últimos años.

  Marios Matsakis, author. − Mr President, Somalia is a country stricken by civil war and poverty over a number of years now. Thousands of civilians have died as a result, and hundreds of thousands have suffered and are still suffering.

The international community has taken some action and, it has to be said, with some limited success. But the plight of the Somali people continues, and the killing of civilians in that region, unfortunately, has now become a routine matter.

Bold and effective additional action is necessary, mainly – in my view – as follows:

Firstly, the UN arms embargo on Somalia must be strictly enforced. This must include China, which is the usual culprit in such situations.

Secondly, it must be ensured that all UN and EU aid going to Somalia reaches those in real and legitimate need and does not enter the pockets of war lords.

Thirdly, pressure must be exerted on the UN Security Council to proceed urgently with the implementation of its unanimous decision of 15 May 2008 to deploy a sufficiently strong UN peacekeeping force in the region – making sure, of course, that such peace-keepers are not of the same quality as those who recently were accused of committing crimes against the local population they were supposed to protect.

Fourthly, the African Union must, once again, be made to understand that it bears primary responsibility for what is happening in African regions such as Somalia, and – instead of much ineffective rhetoric – it must take urgent and practical action against all those regimes or other parties or factions that are throwing African people deeper into primitive and desperately dramatic situations.

  John Bowis, author. − Mr President, in 1960, British and Italian Somaliland looked forward to their dream of independence. But that dream very soon turned sour and I remember as chairman in the British Parliament of the British Somali Group, having this string of refugees coming to tell us first about the authoritarian regime in that country and then, of course, about the factional fighting and the anarchy.

Somaliland still has a degree of independence and stability, as does Puntland. But Mogadishu is a name synonymous with violence, murder, riots, hunger and a failed economy.

So what do we do? Well, we cannot do that much. Certainly not individually; probably not as Europe. But we can work with other international players to put pressure on the players inside the country to agree to halt the ongoing conflict, to halt violence, to stop the violations of international human rights and to work towards peace.

We have got to persuade them to allow humanitarian assistance to reach those most in need, and we have, perhaps, to help them ensure the safety of those humanitarian aid workers.

We must appeal to those outside who can help. We appeal to Kenya to allow Somali refugees to have access to the El Wak border and the right to assistance in that country.

We appeal to everyone, as has been referred to already, to ensure that we have the embargo on the sale of arms to that country. We insist that those who have committed war crimes must be brought to justice and, where appropriate, to the International Criminal Court. And, of course, we welcome the UN Security Council’s resolution of May calling for the deployment of 28 000 troops as a peacekeeping force; more realistically, perhaps, we urge that AMISOM be mandated to take protective action.

We need action: not just resolution, but we need international action.

  Erik Meijer, Auteur. − Voorzitter, het geweld in Somalië heeft alles te maken met het feit dat er sinds 1991 geen algemeen erkende regering meer bestaat. In het zuiden en midden van het land is jarenlang gevochten tussen de legertjes van verschillende krijgsheren en in het noorden wordt het daar functionerende bestuur voor het grondgebied van de voormalige Britse kolonie Somaliland internationaal niet erkend.

Daarna is er een strijd ontstaan tussen de Unie van islamitische rechtbanken en het leger van het buurland Ethiopië. Afspraken over hereniging van het land werden nooit algemeen ondersteund en diegenen die ze wel ondersteunden, maakten daar vaak een eind aan.

Die langdurige chaos maakt steun van de buitenwereld voor welke overgangsregering dan ook al gauw tot inmenging in onoplosbare gewapende binnenlandse conflicten.

In de afgelopen jaren heb ik er een aantal keren voor gewaarschuwd dat de Europese Unie door medefinanciering van falende constructies wordt gebonden aan een van de strijdende partijen zonder dat uitzicht ontstaat op een duurzame en breedgedragen oplossing.

Europa moet zéker helpen als er een oplossing mogelijk is, maar voorbarig ingrijpen leidt tot ongelukken.

Op 15 november 2007 heeft dit Parlement tijdens een eerder urgentiedebat over Somalië een resolutie aangenomen die opriep tot beëindiging van buitenlandse militaire interventies en tot dialoog en verzoening in het binnenland.

Het is goed dat ook de nu voorgelegde resolutie zich uitspreekt tegen misbruik van steun van de Europese Unie voor krijgsheren die hun macht willen herstellen, tegen het inzetten van kindsoldaten en tegen nieuwe wapenleveranties.

Gisteren is een moordaanslag op de overgangspresident Abdullahi Yusuf mislukt. Nog steeds staan gewapende troepen scherp tegenover elkaar. We moeten nu zien of het vorige week gesloten akkoord om binnen 30 dagen het geweld te stoppen en binnen 3 maanden de Ethiopische interventiemacht te vervangen door een vredesmacht van de Verenigde Naties een serieuze kans krijgt. Als dit leidt tot echte oplossingen, wordt Europese steun daarvoor zinvol.

  Adam Bielan, autor. − Panie Przewodniczący! Wznowienie w ostatnich dniach walk w Somalii pomiędzy oddziałami tymczasowego rządu federalnego a powstańcami pochłonęło życie ponad stu osób i doprowadziło do masowego exodusu ludności cywilnej ze stolicy Somalii Mogadiszu. W Somalii na porządku dziennym są ciągłe przypadki naruszania praw człowieka przez wszystkie strony konfliktu obejmujące tortury, gwałty, zabójstwa oraz ataki na ludność cywilną.

Społeczność międzynarodowa nie może być obojętna wobec jawnych aktów przemocy w Somalii. Unia Europejska musi zdecydowanie zwiększyć swoje zaangażowanie na rzecz rozwiązania konfliktu w Somalii i wezwać strony konfliktu do podjęcia wszelkich możliwych kroków dla zapewnienia pozbawionego przeszkód dostępu organizacji humanitarnych do niesienia pomocy poszkodowanej ludności tego kraju. Krokiem w dobrą stronę byłoby także rozmieszczenie żołnierzy sił pokojowych ONZ do czasu poprawy sytuacji politycznej oraz wznowienie embarga ONZ na dostawy broni do Somalii.

  Filip Kaczmarek, w imieniu grupy PPE-DE. – Panie Przewodniczący! Miesiąc temu ogłoszono Światowy Indeks Pokoju. Jest to badanie przeprowadzane corocznie w 140 państwach przez Instytut Ekonomii i Pokoju.

W badaniu tym uznano Somalię za drugi najbardziej niebezpieczny kraj na świecie, zaraz po Iraku. Rzeczywistość jest zasmucająca. Nie widać postępów w rozwiązywaniu tego długiego konfliktu, a napływające informacje są przerażające. Nie będę ich wszystkich tutaj powtarzał, ale powiem tylko, że jeśli chodzi o piratów somalijskich, to od początku tego roku uprowadzili oni 26 statków.

W konflikcie tak beznadziejnym jak somalijski każde porozumienie pomiędzy stronami należy traktować z należytą uwagą. Miejmy zatem nadzieję, że porozumienie z 9 czerwca z Dżibuti stanie się momentem przełomowym w tym konflikcie i doprowadzi do trwałego pokoju.

  Marianne Mikko, fraktsiooni PSE nimel. – Kallid kolleegid. Somaaliast on saanud kokkupõrgete tallermaa, et mitte öelda põrgu. Inimõigusi ja rahvusvahelist õigust rikutakse rängalt, maa vaevleb vaesuses.

Islamistide ja valitsuse üksuste vahelises võitluses on hukkunud tuhandeid tsiviilisikuid ja sajad tuhanded on olnud sunnitud põgenema. Inimesi tapetakse, vägistatakse, piinatakse igapäevaselt.

Ühinenud Rahvaste Organisatsiooni statistika 2007. aasta kohta näitab, et maailmas on ligikaudu 457 000 somaali põgenikku. See tähendab poolt miljonit somaallast, kes on sunnitud ellujäämise nimel oma kodumaa jätma.

Viimase kolme kuu jooksul on vägivald Mogadishus sundinud üle viiekümne tuhande isiku põgenema. Olukord on väljunud igasuguse kontrolli alt.

Tunnen kaasa vägivalla eest põgenevatele isikutele. Peame tegema kõik Euroopast oleneva, et aidata Somaalial võtta suund rahule. Konfliktil ei tohi lasta areneda regionaalseks sõjaks. Aafrika vajab rahu nagu õhku.

  Ewa Tomaszewska, w imieniu grupy UEN. – Panie Przewodniczący! Od lat Somalia jest terenem brutalnych walk. W ostatnich dniach liczbę zabitych szacuje się na około stu osób, około dwustu zostało rannych. Tysiące ludzi musiały porzucić swe domy w Mogadiszu. Ataki wobec ludzi i mediów zaostrzają się. 7. czerwca brutalnie zamordowano Nasteha Dahira Faraha, wiceprzewodniczącego krajowego związku somalijskich dziennikarzy. Mordowani są pracownicy organizacji pomocowych, wśród nich Mohamed Mahdi. Narasta przymusowa rekrutacja dzieci do oddziałów zbrojnych. 2,6 miliona Somalijczyków (ok. 35% ludności) potrzebuje pomocy humanitarnej. O drastycznych formach ataków na bezbronną ludność cywilną informuje w swoich raportach Amnesty International. Nastolatkom, kobietom napastnicy często po prostu podrzynają gardła.

Apelujemy do Rady Bezpieczeństwa ONZ o wzmocnienie kontyngentu sił pokojowych w Somalii zgodnie z przyjętą 15 maja rezolucją, a także o wzmocnienie embarga na dostawy broni do Somalii.

  Bernd Posselt (PPE-DE). – Herr Präsident! Kaum eine Entschließung in diesem Haus hatte jemals – zumindest auf Deutsch – einen grausameren Titel: Routinemäßige Tötung der Zivilbevölkerung. Darauf können wir nicht mit Routine reagieren, liebe Kollegen, sondern nur mit vollem Einsatz. Ein Achtel der Bevölkerung wurde in den letzten zwölf Monaten vertrieben, bis Jahresende könnte die Hälfte der Zivilbevölkerung von humanitärer Hilfe abhängig sein.

Ich bin dem Kollegen Dess und anderen dankbar für die Lebensmittelhilfe, für die medizinische Hilfe, die dort gegeben wird, doch wir müssen jetzt auch eine politische Lösung ansteuern, die es seit 1991 nicht gegeben hat. Hier sehe ich nur folgende Möglichkeiten: Die UNO-Truppe muss stationiert werden, aber sie muss durch entsprechende zivile Strukturen ergänzt werden. Bei der Übergangsregierung müssen wir uns fragen: Übergang wohin? Übergang zu einer funktionsfähigen eigenständigen Struktur, oder es muss wie anderswo eine internationale Zivilstruktur etabliert werden. Gelingt uns dies nicht, werden wir am Schluss das ganze Volk der humanitären Hilfe unterwerfen müssen. Das kann keine Lösung sein gegen Mord, Vergewaltigung und Hunger.

  Colm Burke (PPE-DE). – Mr President, the humanitarian situation in Somalia is deteriorating rapidly due to a combination of conflict, political instability and severe drought, as well as high inflation compounding matters further.

We could be in danger of a return to the scenes of the 1992 famine if the international community does not give Somalia greater priority. 2.6 million people out of a population of around 8.6 million urgently need assistance. If there is no significant improvement in this country, this figure could rise to 3.5 million by the end of 2008. 1.1 million people are now internally displaced. Since January alone, over 300 000 people have fled their homes.

Humanitarian organisations are severely hampered in their efforts to help Somali civilians and are experiencing attacks, theft and obstruction at checkpoints. Such personnel face significant risks on a daily basis in their attempts to deliver food to those most in need. The African Union Mission in Somalia and any succeeding UN peacekeeping mission must be mandated to protect civilians, including women, children and internally displaced persons. Attempts must also be made to stem the increase in the recruitment of child soldiers, particularly in Mogadishu.

  Manuel Medina Ortega (PSE). – Señor Presidente, me levanto para hacer referencia a un único tema, a la piratería en aguas somalíes.

Algunos de los intervinientes —creo que el señor Kaczmarek y la señora Tomaszewska— han mencionado este tema y en la propuesta de resolución común se hace referencia al mismo en el considerando G y en el apartado 8, pero quiero advertir que, tal y como está redactado el apartado 8, la acción contra la piratería se limita a la defensa de los buques que transportan ayuda humanitaria, por lo que conviene separar esta parte y votar que no a la parte final.

Y, finalmente, quisiera preguntar a la Comisión si hay algo nuevo con respecto a una posible acción de la Unión Europea, en coordinación con el Consejo de Seguridad, para garantizar la seguridad marítima en esa zona.

  Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). – Panie Przewodniczący! Dla społeczeństw i państw szczególnie groźne są konflikty wewnętrzne i wojny domowe, które prowadzą do napaści i grabieży, do ucieczek i przymusowych wysiedleń, do gwałtów i tortur oraz innych okrucieństw. Tego wszystkiego doświadcza ludność cywilna, która jest bezbronna i często atakowana przez różne strony konfliktu.

Pomimo działań podjętych przez Sekretarza Generalnego ONZ, Unię Afrykańską i wsparcia, jakiego udziela Unia Europejska, sytuacja w Somalii jest tak trudna, że mówi się o klęsce humanitarnej. Szczególnego okrucieństwa doznają dzieci, które są włączane do tych walk.

Wydaje się, że najskuteczniejszą formą zapobieżenia tej klęsce, tej wojnie jest rozmieszczenie w Somalii żołnierzy sił międzynarodowych.

  Charlie McCreevy, Member of the Commission. − Mr President, unfortunately my colleague Louis Michel is not here today, so on his behalf I wish to share with you some remarks about this issue in Somalia.

Firstly, I would like to share your concern about the continuing conflict and political instability in Somalia. Somalia remains a context where fundamental rights and respect for basic human dignity continue to be shunned by armed entities perpetrating systematic and widespread attacks against civilians. Seventeen years of statelessness have seen loss of civilian life, mass displacements and destruction of physical infrastructures. One third of the population, corresponding to 2.6 million people, depends on humanitarian aid today. The European Union, together with other key international actors, is committed to helping at this critical juncture.

At the political level, the EU will continue to provide its full support to the UN Special Representative of the Secretary General in his efforts to coordinate the action of the international community and to facilitate inter-Somali political dialogue. We are now examining – together with other donors – the appropriate ways and means to better assist Somalis to effectively implement the Djibouti Agreement reached on 9 June. This agreement offers fresh hope for long-term peace and stability to the people of Somalia.

At humanitarian level, the EU is mainly focusing on supporting basic sectors such as health, nutrition, food assistance, shelter and non-food relief items, water and sanitation, as part of a range of activities particularly targeting central and southern areas of the country that have been badly affected by civilian strife and extreme natural hazards.

In 2007 our Humanitarian Aid Department managed to provide EUR 18 million in humanitarian assistance. In response to the worsening humanitarian situation and to the increase in food prices, the level of assistance should reach a total of EUR 27 million for this year.

At the development level, the EU is already the main aid donor for Somalia, providing medium- to long-term support for establishing a peaceful and self-sustainable society.

The EU Country Strategy for Somalia allocates more than EUR 212 million for the period 2008-2013, under the 10th European Development Fund. One third of this programme will be spent on education, which is relevant to respect for human rights. The critical goal is to encourage reconciliation, democracy and the development of governance structures at all levels. However, without peace and security it is not possible to engage effectively in longer-term development. Priority is therefore given to promoting a peaceful and secure environment in which human rights are respected and democratic processes and institutions can develop.

Commissioner Michel met with the Somali President, just a few days ago, on the margin of the IGAD Summit in Addis Ababa. On that occasion, President Yusuf made a strong appeal for international assistance to support a better, secure environment for people living in Somalia. We gave a commitment to provide strong support for the Somali Government to this end. The European Commission is already financing the training of Somali police forces through the UN, and funds are also being contributed to the costs of the AMISOM operation.

Ultimately the political process of reconciliation and stabilisation will also depend on the engagement and support of key regional players, namely Ethiopia and Eritrea, which have used the Somali theatre for a ‘proxy war’. In this respect the withdrawal of Ethiopian troops from Somalia is a key element for any political breakthrough.

Commissioner Michel, who met Prime Minister Meles of Ethiopia and President Isaias of Eritrea last weekend, urged them to support the Djibouti process, which, although far from being perfect, offered a real if not the only opportunity to bring together the different Somali actors.

Despite the difficult circumstances, the Commission will continue its programme of aid to Somalia, which has been designed with Member States, in order to alleviate the suffering of the Somali population and to establish the ground for a peaceful society.

Some questions were raised about piracy and I would add that, although it is not competent for the deployment of naval forces as foreseen by UNSC Resolution 1816, the Commission has set up, together with the Council, a working group composed of the relevant directorates-general – namely the Energy and Transport DG, the Maritime Affairs and Fisheries DG, the Development DG and EuropeAid – to study the best way to implement the UN resolution.

  Le Président. – Le débat est clos.

Le vote aura lieu à la fin des débats.

(1) Voir procès-verbal