Συζητήσεις

Τετάρτη 9 Ιουλίου 2008 - Στρασβούργο

2. Ετήσια έκθεση της ΕKΤ για το 2007 (συζήτηση)

  Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης του κ. Olle Schmidt, εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, σχετικά με την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ για το 2007 (2008/2107(INI) (A6-0241/2007).

  Olle Schmidt, εισηγητής. − (SV) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Trichet, κύριε Juncker, όλα τα μάτια είναι στραμμένα στην Ευρωπαϊκή Kεντρική Tράπεζα. H τρέχουσα αβέβαιη οικονομική κατάσταση και οικονομική αναταραχή ασκούν μεγάλη πίεση στην ΕΚΤ. Είμαι πεπεισμένος ότι η αύξηση των επιτοκίων την περασμένη εβδομάδα ήταν η σωστή απόφαση. Ο πληθωρισμός είναι μια μάστιγα που ανακατανέμει άδικα τον πλούτο. Οι πολιτικοί ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να είναι ευγνώμονες που διαθέτουν μια ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα η οποία είναι διατεθειμένη να αναλάβει δράση προκειμένου να προστατέψει την Ευρώπη από το φάσμα του στασιμοπληθωρισμού, της επιβράδυνσης της μεγέθυνσης και της αύξησης του πληθωρισμού.

Δέκα χρόνια μετά την εισαγωγή του, το ευρώ είναι ένα παγκόσμιο νόμισμα. Η ασφάλεια και η σταθερότητα που έφερε η ευρωζώνη στην Ένωση στο σύνολο της, συμπεριλαμβανομένης της χώρας μου, αλλά και στην παγκόσμια οικονομία είναι κάτι που κανείς δεν είχε τολμήσει να ονειρευτεί. Το «όχι» της Ιρλανδίας στο δημοψήφισμα δεν ήταν μια αντίδραση στην ισχύ του ευρώ. Η ασύμμετρη ανάπτυξη των οικονομιών των κρατών της ευρωζώνης συνιστά ενδεχομένως κίνδυνο, αλλά μπορεί να αντισταθμιστεί από την πιστή εφαρμογή των απαιτήσεων του συμφώνου σταθερότητας για χρηστή δημοσιοοικονομική διαχείριση και συνεχιζόμενη διαρθρωτική μεταρρύθμιση στα κράτη μέλη.

Ταυτόχρονα, θα ήταν χρήσιμο να επανεξεταστεί, δέκα χρόνια μετά την ίδρυσή της, ο τρόπος λειτουργίας της ΕΚΤ· ο έλεγχος, η διαφάνεια, η λήψη αποφάσεων και ο διεθνής ρόλος του ευρώ θα μπορούσαν έτσι να βελτιωθούν. Η επιτροπή συνεπώς προτείνει στην ΕΚΤ να παρουσιάσει μια νέα πρόταση σχετικά με το πώς η διαδικασία λήψης αποφάσεων μπορεί να γίνει πιο διαφανής και πιο αποτελεσματική καθώς διευρύνεται η Ευρωομάδα. Η ΕΚΤ πρέπει να κοινοποιεί τις συζητήσεις μεταξύ των μελών του Διοικητικού της Συμβουλίου όταν λαμβάνονται αποφάσεις σχετικά με το βασικό επιτόκιο, προκειμένου να αυξηθεί η διαφάνεια και η προβλεψιμότητα. Ο ρόλος της ως επικεφαλής της Ευρωομάδας πρέπει να ενισχυθεί ώστε να αντικατοπτριστεί καλύτερα η σημασία του ευρώ και στο διεθνές περιβάλλον.

Η καλύτερη ενημέρωση της αγοράς σχετικά με τις αποφάσεις της ΕΚΤ για τα επιτόκια αποτελεί εδώ και καιρό κρίσιμο ζήτημα για το Κοινοβούλιο, όπως επίσης η δημοσίευση των πρακτικών και των αποτελεσμάτων των ψηφοφοριών. Η ΕΚΤ δεν το δέχεται, ωστόσο, λέγοντας ότι κάτι τέτοιο θα προκαλούσε εθνικούς διχασμούς στη διοίκηση της ΕΚΤ.

Κύριε Trichet, ακούσαμε τις απόψεις σας, και η επιτροπή καταθέτει τώρα μια τροποποιημένη πρόταση. Η διοίκηση της ΕΚΤ πρέπει να παρέχει σαφέστερη πληροφόρηση κάθε φορά που λαμβάνει μια απόφαση για τα επιτόκια, δηλαδή πρέπει να αναφέρει εάν επετεύχθη ομοφωνία χωρίς συζήτηση ή αν υπήρξε δυσκολία στην υιοθέτηση κοινής θέσης. Αυτό θα αποτελούσε ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για τη βελτίωση του διαλόγου μεταξύ της αγοράς, ημών των πολιτικών και της ΕΚΤ.

Ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί σε επίπεδα ρεκόρ· κυμαίνεται τώρα γύρω στο 4%, δηλαδή σημαντικά υψηλότερος από τον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα. Όχι μόνο το δολάριο αλλά και άλλα νομίσματα έχουν αποδυναμωθεί σημαντικά έναντι του ευρώ, γεγονός που αναθέρμανε τη συζήτηση σχετικά με τις ισοτιμίες. Η διεύρυνση της ευρωζώνης δίνει στον νομισματικό χώρο μεγαλύτερη βαρύτητα αλλά ταυτόχρονα θέτει μια σειρά προκλήσεων, καθώς η διαδικασία λήψης αποφάσεων γίνεται πιο δύσκαμπτη και οι διαφορές στην οικονομική ανάπτυξη μεταξύ των μελών αυξάνονται.

Η κρίση στην αγορά στεγαστικών δανείων έδειξε ότι η χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα, καθώς οι κρίσεις δεν περιορίζονται πλέον σε μία και μόνο χώρα ούτε σε μία και μόνο περιοχή. Οι συντονισμένες παρεμβάσεις των Κεντρικών Τραπεζών των ΗΠΑ και της Αγγλίας συνέβαλαν σημαντικά στην εξισορρόπηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αλλά δεν επέλυσαν την κρίση. Αυτό κατέστησε επίσης σαφή την ανάγκη για καλύτερη συνεργασία μεταξύ των κεντρικών τραπεζών και άλλων φορέων. Το γεγονός ότι τόσο η ΕΚΤ όσο και η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ προειδοποίησαν ότι δεν έπρεπε να υποτιμηθεί ο κίνδυνος που θα συνεπαγόταν μια κρίση στην αγορά στεγαστικών δανείων, αλλά χωρίς αξιόλογο αποτέλεσμα, δείχνει πόσο ευάλωτες είναι πλέον οι παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές. Έχουμε κάθε λόγο να αναλάβουμε δράση κάτι που κάνει ήδη το Κοινοβούλιο μεταξύ άλλων, για παράδειγμα, ακολουθώντας τη διαδικασία Lamfalussy για τον εκσυγχρονισμό των ευρωπαϊκών εποπτικών δομών.

Η κοινή νομισματική πολιτική και η ΕΚΤ θα αντιμετωπίσουν μεγάλες προκλήσεις στα χρόνια που έρχονται. Είμαι πεπεισμένος ότι οι ηγέτες της ΕΕ και της ΕΚΤ θα αρθούν στο ύψος των περιστάσεων. Ταυτόχρονα, ωστόσο, όλοι οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να κατανοήσουν ότι η σταθερότητα των τιμών και η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση αποτελούν τους πυλώνες της μεγέθυνσης και της απασχόλησης. Είναι λοιπόν ακατανόητο ο πρόεδρος της Γαλλίας, ο οποίος επιπλέον ασκεί και την προεδρία του Συμβουλίου, να θέτει υπό αμφισβήτηση τους στόχους σταθερότητας της ΕΚΤ. Κατά την άποψή μου, οι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να εξηγήσουν, στο πλαίσιο ενός ανοιχτού διαλόγου με τους πολίτες, τους στόχους και τους σκοπούς της νομισματικής πολιτικής. Οι μεγάλες αυξήσεις των τιμών και οι παρεπόμενες αυξήσεις των μισθών είναι οι χειρότεροι εχθροί της ευημερίας.

  Jean-Claude Trichet, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε εισηγητή, κυρίες και κύριοι, σας παρουσιάζω την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2007, όπως προβλέπεται στη Συνθήκη. Oι σχέσεις μας δεν περιορίζονται απλώς στις υποχρεώσεις που μας επιβάλλει η Συνθήκη, και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκτιμά τη στενή σχέση που έχει αναπτύξει με το Κοινοβούλιο.

Αυτή είναι η τέταρτη φορά φέτος που σας απευθύνω τον λόγο. Οι συνάδελφοί μου στο Διοικητικό Συμβούλιο διατήρησαν στενή επαφή με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κυρίως σε θέματα όπως η διεύρυνση της ευρωζώνης, τα συστήματα πληρωμών και η δέκατη επέτειος της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.

(DE) Θα κάνω πρώτα μια σύντομη παρουσίαση των οικονομικών εξελίξεων των ετών 2007-2008 και θα περιγράψω τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έλαβε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Στη συνέχεια θα κάνω μερικά σχόλια επί των θεμάτων και των προτάσεων που θέσατε επί τάπητος στην πρόταση ψηφίσματος που καταθέσατε σχετικά με την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ για το 2007.

(EN) To 2007, η ΕΚΤ χρειάστηκε να αντιμετωπίσει ένα δύσκολο περιβάλλον με έντονες αυξήσεις και μεταβλητότητα στις τιμές των βασικών εμπορευμάτων, και, από το δεύτερο εξάμηνο του 2007, αυξημένη αβεβαιότητα λόγω της διαρκούς διόρθωσης των χρηματοπιστωτικών αγορών ανά τον κόσμο όπως αναφέρθηκε και από τον εισηγητή. Παρά τις εξελίξεις αυτές, η οικονομία της ευρωζώνης εξακολούθησε να επεκτείνεται με σταθερούς ρυθμούς στη διάρκεια του 2007· ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ ήταν 2,7%.

Στο πρώτο εξάμηνο του 2008, η μέτρια μεγέθυνση του πραγματικού ΑΕΠ συνεχίστηκε αν και η σύγκριση σε τριμηνιαία βάση θα δείξει κατά πάσα πιθανότητα μεγάλη μεταβλητότητα λόγω πρόσκαιρων παραγόντων οι οποίοι σχετίζονται εν μέρει με τις καιρικές συνθήκες. Είναι λοιπόν σημαντικό να επικεντρωθούμε στις μεσοπρόθεσμες τάσεις κατά την αξιολόγηση των εξελίξεων της μεγέθυνσης.

Όσον αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, εκτός των συνόρων, η μεγέθυνση στις αναδυόμενες χώρες πρέπει να παραμείνει ισχυρή, ώστε να διατηρηθεί αμείωτη η εξωτερική ζήτηση προς την ευρωζώνη. Εντός των συνόρων, τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη της ευρωζώνης παραμένουν ικανοποιητικά και η ευρωζώνη δεν πλήττεται από σοβαρές αναταράξεις. Τα ποσοστά ανεργίας και συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό αυξήθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια, και το ποσοστό ανεργίας κινείται στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 25ετίας.

Παρόλα αυτά, η αβεβαιότητα γύρω από τις προοπτικές μεγέθυνσης παραμένει έντονη· οι καθοδικοί κίνδυνοι απορρέουν κυρίως από περαιτέρω μη αναμενόμενες αυξήσεις στις τιμές βασικών εμπορευμάτων, από τις δυνητικές επιπτώσεις της συνεχιζόμενης αναταραχής των χρηματαγορών στην πραγματική οικονομία και την αυξανόμενη τάση προστατευτισμού.

Όσον αφορά τις εξελίξεις στις τιμές, το 2007 ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός (βάσει του ΕνΔΤΚ) στην ευρωζώνη ήταν 2,1%, ελαφρώς υψηλότερος από το ανώτατο όριο σταθερότητας των τιμών που έχει θέσει η ΕΚΤ. Ωστόσο, στο τέλος του έτους, οι σημαντικές αυξήσεις στις διεθνείς τιμές πετρελαίου και τροφίμων ανέβασαν τον πληθωρισμό αρκετά πάνω από το 2%. Από τότε ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη σημείωσε νέες αυξήσεις και, μετά τις πρόσφατες έντονες αυξήσεις των τιμών των βασικών εμπορευμάτων, άγγιξε το ανησυχητικό επίπεδο του 4% στα μέσα του 2008. Μελλοντικά, ο ετήσιος πληθωρισμός (βάσει του ΕνΔΤΚ) θα παραμείνει κατά πάσα πιθανότητα αρκετά υψηλότερα από το επίπεδο που είναι συμβατό με τη σταθερότητα των τιμών για αρκετό καιρό, μέχρι να μετριαστεί βαθμιαία στη διάρκεια του 2009.

Οι κίνδυνοι που απειλούν τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα είναι σαφές ότι παρέμειναν ανοδικοί στη διάρκεια του 2007 και εντάθηκαν τους τελευταίους μήνες. Αυτοί οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν πιθανές νέες αυξήσεις των τιμών βασικών εμπορευμάτων και μη αναμενόμενες αυξήσεις στους έμμεσους φόρους και τις διοικητικά καθοριζόμενες τιμές. Επιπλέον, το Διοικητικό Συμβούλιο ανησυχεί έντονα για το ενδεχόμενο οι κινήσεις άνωθεν καθορισμού των τιμών και των ημερομισθίων να εντείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις μέσω γενικευμένων δευτερογενών επιδράσεων. Ήδη βλέπουμε τα πρώτα σημάδια σε ορισμένες περιοχές της ευρωζώνης. Σε αυτό το πλαίσιο, οι πρωτοβουλίες τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των ονομαστικών μισθών ενέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο και πρέπει να αποφευχθούν.

Όπως το 2007, η νομισματική ανάλυση το πρώτο εξάμηνο του 2008 επιβεβαίωσε εκ νέου τους πρωτεύοντες ανοδικούς κινδύνους για τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Σύμφωνα με τη στρατηγική νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, φρονούμε ότι η διατήρηση υψηλού υποκείμενου ρυθμού νομισματικής και πιστωτικής επέκτασης στη ζώνη του ευρώ τα τελευταία χρόνια δημιούργησε ανοδικούς κινδύνους για τη σταθερότητα των τιμών.

Για τον περιορισμό των επικρατούντων ανοδικών κινδύνων για τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα, το Διοικητικό Συμβούλιο προσάρμοσε περαιτέρω τη νομισματική πολιτική τον Μάρτιο και τον Ιούνιο του 2007. Μετά από μια περίοδο ασυνήθιστα αυξημένης αβεβαιότητας στο πλαίσιο της διόρθωσης των χρηματοπιστωτικών αγορών, τον Ιούλιο του 2008, το Διοικητικό Συμβούλιο ανέβασε το ελάχιστο επιτόκιο προσφοράς για τις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης της ευρωζώνης στο 4,25%. Αυτή η κίνηση καταδεικνύει ότι το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να αποτρέψει τις δευτερογενείς επιδράσεις και να διασφαλίσει τη σταθεροποίηση των μεσομακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό σε επίπεδα συμβατά με τη σταθερότητα των τιμών. Με τον τρόπο αυτό η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ συμβάλλει στη διαφύλαξη της αγοραστικής δύναμης μεσοπρόθεσμα και τη στήριξη της διατηρήσιμης ανάπτυξης και της απασχόλησης στη ζώνη του ευρώ.

Μετά την απόφαση αύξησης των επιτοκίων που ελήφθη την περασμένη εβδομάδα, με βάση την τρέχουσα εκτίμηση του Διοικητικού Συμβουλίου, η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής θα συμβάλει στην επίτευξη της σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε πολύ στενά όλες τις εξελίξεις το προσεχές διάστημα.

Στο σχέδιο ψηφίσματος θέτετε διάφορα ζητήματα που αφορούν την ΕΚΤ. Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι θα εξετάσουμε προσεκτικά τα σχόλια που έγιναν και όλες τις παρατηρήσεις που περιέχονται στο ψήφισμα, και θα σας απαντήσουμε δεόντως.

Θα αναφερθώ τώρα εν συντομία σε ορισμένα από αυτά τα σημεία. Όσον αφορά τη στρατηγική νομισματικής πολιτικής, θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων για τη θετική κρίση που επεφύλαξε στη στρατηγική νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Το σύστημα δύο πυλώνων που εφαρμόζουμε εγγυάται ότι λαμβάνονται υπόψη όλα τα στοιχεία που αφορούν την αξιολόγηση των κινδύνων για τη σταθερότητα των τιμών με συνεκτικό και συστηματικό τρόπο κατά τη λήψη αποφάσεων νομισματικής πολιτικής.

Το 2007, το Διοικητικό Συμβούλιο εγκαινίασε στο εσωτερικό του ευρωσυστήματος μια ερευνητική ατζέντα για τη βελτίωση της νομισματικής ανάλυσης, όπως προτείνεται στο σχέδιο ψηφίσματος ώστε να συνεχιστεί η βελτίωση της αναλυτικής υποδομής της ΕΚΤ.

Όσον αφορά τη διαφάνεια, χαίρομαι που η επιτροπή αναγνωρίζει ότι η διάθεση των πρακτικών των συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ στο κοινό δεν θα ήταν απαραίτητα ευκταία. Ένα τέτοιο μέτρο θα συγκέντρωνε δυσανάλογη προσοχή σε ατομικές θέσεις, τη στιγμή που σε μια ευρωζώνη με 15 και σύντομα 16 μέλη, αυτό που μετρά είναι η θέση του συλλογικού οργάνου λήψης αποφάσεων, δηλαδή του Διοικητικού Συμβουλίου. Θα οδηγούσε επίσης σε άσκηση πιέσεων σε μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ώστε να εγκαταλείψουν την αναπόφευκτα «ευρωζωνική» προοπτική τους κατά τη λήψη αποφάσεων σε θέματα νομισματικής προοπτικής.

Όπως έχει ήδη τονιστεί με άλλες αφορμές, θεωρώ ότι η εισαγωγική δήλωση που παρουσιάζω εξ ονόματος του Διοικητικού Συμβουλίου στη μηνιαία συνέντευξη τύπου είναι κάτι ανάλογο με αυτό που στις άλλες κεντρικές τράπεζες καλείται «συνοπτικά πρακτικά». Σε συνδυασμό με τις ερωταποκρίσεις που ακολουθούν, η εισαγωγική δήλωση παρέχει σε πραγματικό χρόνο μια περιεκτική επισκόπηση της θέσης του Διοικητικού Συμβουλίου όσον αφορά την τρέχουσα νομισματική πολιτική. Αυτή η μέθοδος επικοινωνίας μάς έχει εξυπηρετήσει μέχρι τώρα στον χειρισμό των προσδοκιών των χρηματοπιστωτικών αγορών.

Όσον αφορά τις δημοσιονομικές πολιτικές, η ΕΚΤ συμμερίζεται την άποψη ότι όλα τα κράτη μέλη πρέπει να σέβονται πλήρως το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Για το 2008 προβλέπεται νέα αύξηση του συνολικού λόγου δημοσιονομικού ελλείμματος στην ευρωζώνη. Υπάρχει σαφής κίνδυνος ορισμένες χώρες να μην συμμορφωθούν με τις διατάξεις του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η επίτευξη χρηστών και διατηρήσιμων δημοσιονομικών θέσεων ώστε, επί αυτής της βάσης, να αφεθούν να λειτουργήσουν ελεύθερα οι αυτόματοι σταθεροποιητικοί παράγοντες είναι κατά την άποψή μας η καλύτερη συμβολή που μπορεί να έχει η δημοσιονομική πολιτική στη μακροοικονομική σταθερότητα.

Το σχέδιο ψηφίσματος αναφέρεται επίσης στους κινδύνους που απορρέουν από τις οικονομικές αποκλίσεις μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης, οι οποίες αντικατοπτρίζουν σε κάποιο βαθμό διαρθρωτικές ακαμψίες ή/και ακατάλληλες εθνικές πολιτικές. Εννοείται ότι οι εν λόγω αποκλίσεις μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσω της νομισματικής πολιτικής.

Προκειμένου να αποφύγουμε μια παρατεταμένη περίοδο είτε μικρής μεγέθυνσης και υψηλής ανεργίας είτε «υπερθέρμανσης» της οικονομίας, ως αποτέλεσμα της ανταπόκρισης κάθε χώρας σε ασύμμετρους κλυδωνισμούς, απαιτούνται μεταρρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο για τον θωρακισμό κάθε χώρας έναντι αυτών των κλυδωνισμών. Για παράδειγμα, προσεκτικά σχεδιασμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση του ανταγωνισμού, την αύξηση της παραγωγικότητας και την προαγωγή της ευελιξίας της αγοράς εργασίας.

Θα ξαναπώ ότι απαιτείται προσεκτική παρακολούθηση των εξελίξεων στην ανταγωνιστικότητα σε εθνικό επίπεδο –μεταξύ άλλων στο κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος– δεδομένου ότι η ανάκτηση της απολεσθείσας ανταγωνιστικότητας εκ των υστέρων είναι δύσκολη στην πράξη. Από αυτή την άποψη, υποστηρίζουμε την έκκληση του Κοινοβουλίου για υπεύθυνες πολιτικές μισθών και τιμών.

Θα ήθελα τώρα να αναφερθώ στα θέματα που ανέδειξε η διόρθωση των χρηματοπιστωτικών αγορών για την πρόληψη και τη διαχείριση κρίσεων, που επίσης κατέχουν εξέχουσα θέση στην ανάλυση του Κοινοβουλίου.

Όσον αφορά την πρόληψη κρίσεων, η διόρθωση των αγορών ανέδειξε ορισμένα ζητήματα τόσο για τις εποπτικές αρχές όσο και για τις κεντρικές τράπεζες. Οι εποπτικές αρχές πρέπει να καταβάλουν νέες προσπάθειες ώστε να ενισχύσουν τη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών διασυνοριακά. Είναι κρίσιμης σημασίας να αξιοποιηθούν ακόμη περισσότερο οι δυνατότητες του πλαισίου Lamfalussy. Το Συμβούλιο Ecofin έχει συμφωνήσει επί ορισμένων σχετικών μέτρων, και τώρα η προσοχή πρέπει να στραφεί στην υλοποίηση αυτών των κατευθύνσεων.

Η διόρθωση των αγορών, κατά την άποψή μας, δεν κατέστησε προφανή την ανάγκη αναμόρφωσης του τρέχοντος εποπτικού πλαισίου, για παράδειγμα μέσω της σύστασης μιας νέας εποπτικής αρχής σε επίπεδο ΕΕ. Οι κεντρικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚΤ, κατάφεραν σε μεγάλο βαθμό να εντοπίσουν αποτελεσματικά τις αδυναμίες και τους κινδύνους για το χρηματοπιστωτικό σύστημα στη διάρκεια της κρίσης. Δεν θα επεκταθώ περαιτέρω.

Αν θέλουμε να κρατήσουμε κάποιο δίδαγμα για τη διαχείριση κρίσεων μελλοντικά, το βασικό ζήτημα που ανέδειξε η αναταραχή ήταν η αναγκαιότητα της απρόσκοπτης ροής πληροφοριών μεταξύ των κεντρικών τραπεζών και των εποπτικών αρχών για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση. Οι κεντρικές τράπεζες χρειάζονται ενδεχομένως εποπτικής φύσης πληροφόρηση προκειμένου να ασκήσουν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους για τη διαχείριση της κρίσης. Αυτό ισχύει για το ευρωσύστημα ακριβώς όπως και για όλες τις κεντρικές τράπεζες. Και οι εποπτικές αρχές από την πλευρά τους μπορούν να ωφεληθούν από τις πληροφορίες των κεντρικών τραπεζών. Κατά συνέπεια, η σχεδιαζόμενη ενίσχυση της νομικής βάσης της ΕΕ για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ κεντρικών τραπεζών και εποπτικών αρχών υποστηρίζεται σθεναρά από την ΕΚΤ.

Κλείνοντας, θα ήθελα να κάνω ορισμένες παρατηρήσεις σχετικά με την ολοκλήρωση των συστημάτων πληρωμών της Ευρώπης. Με ικανοποίηση είδαμε τα θετικά σχόλια για τα συστήματα SEPA και TARGET 2 στο σχέδιο ψηφίσματος. Όσον αφορά την πρωτοβουλία του ευρωσυστήματος για το T2S, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αποφασίσει τις ερχόμενες εβδομάδες σχετικά με τη συνέχιση αυτού του έργου. Αξίζει να αναφερθεί ότι όλα τα μεγάλα Κεντρικά Αποθετήρια Τίτλων ανταποκρίθηκαν θετικά στην πρωτοβουλία.

  Jean-Claude Juncker, Πρόεδρος της Ευρωομάδας και μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε εισηγητή, κυρίες και κύριοι, πρώτα από όλα θα ήθελα να συγχαρώ τον εισηγητή για το υψηλό επίπεδο της εργασίας του. Η έκθεσή του είναι εξαιρετική και καλύπτει όλα τα απαραίτητα σημεία.

Με χαρά παρατηρώ, στις εργασίες της επιτροπής σας και την έκθεση του εισηγητή σας, ότι οι απόψεις του Κοινοβουλίου συμπίπτουν σε γενικές γραμμές με τις απόψεις που έχει εκφράσει πολλές φορές η Ευρωομάδα, της οποίας είναι τιμή μου να είμαι πρόεδρος. Αυτή η συναίνεση, αυτή η ευρεία σύγκλιση απόψεων αφορά ιδιαιτέρως τις εργασίες και τις δραστηριότητες της Κεντρικής Τράπεζας, η οποία, όπως πάντα, δέχεται τα συγχαρητήρια του κοινοβουλίου σας και των κυβερνήσεων που εκπροσωπώ εδώ.

Αυτή η παρατήρηση είναι ιδιαιτέρως σημαντική υπό το φως της κριτικής που ασκήθηκε κατά της Κεντρικής Τράπεζας τις τελευταίες εβδομάδες και τους τελευταίους μήνες, όταν χρειάστηκε να ετοιμάσουμε τα όπλα μας για την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης που πλήττει όλη την υφήλιο. Η ΕΚΤ αρχικά κατηγορήθηκε για υπερβολική παρέμβαση αλλά στη συνέχεια με ικανοποίηση είδαμε ότι όλες οι μεγάλες νομισματικές αρχές στον κόσμο αντέγραψαν τις μεθόδους και τα εργαλεία της.

Συμφωνούμε επίσης με την παρότρυνση του εισηγητή προς την Ευρωομάδα, το Συμβούλιο ECOFIN γενικότερα, και την Τράπεζα μας, για άντληση των κατάλληλων χρηματοοικονομικών διδαγμάτων από τις κρίσεις που αντιμετωπίσαμε μέχρι τώρα κυρίως όσον αφορά την παρακολούθηση των αγορών και τη διαφάνεια που θα πρέπει να προσθέσουμε στους τρέχοντες μηχανισμούς μας.

Ο αγώνας κατά του πληθωρισμού είναι η βασικότερη ανησυχία του συμπολιτών μας. Αυτή τη στιγμή όλες οι έρευνες δείχνουν ότι ο κόσμος εξακολουθεί να ανησυχεί για την απώλεια της αγοραστικής του δύναμης και φοβάται ότι οι κίνδυνοι που απειλούν την αγοραστική του δύναμη θα λάβουν υπόσταση. Είναι λοιπόν δικαίωμα και καθήκον της Τράπεζας να διασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών, μια αποστολή που ανατίθεται στην Κεντρική Τράπεζα από την ιδρυτική Συνθήκη του Μάαστριχτ.

Θα ήθελα επίσης να συμπληρώσω ότι δεν πρέπει να σκεπτόμαστε ότι η ΕΚΤ, ως νομισματική αρχή, είναι ο μοναδικός οργανισμός που είναι υπεύθυνος για τη σταθερότητα των τιμών και την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός και η μάχη κατά του πληθωρισμού εμπίπτουν επίσης στην αρμοδιότητα των κυβερνήσεων της ευρωζώνης. Οι κυβερνήσεις αυτές, συμπληρώνοντας τις νομισματικές πολιτικές που εφαρμόζονται από την Κεντρική Τράπεζα, οφείλουν να θεσπίσουν ορθές πολιτικές για τη στήριξη της σταθερότητας των τιμών.

Έτσι λοιπόν οι κυβερνήσεις της Ευρωομάδας έχουν αναλάβει την ευθύνη να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να διασφαλίσουν ότι οι μισθοί και ο δημόσιος τομέας δεν θα ξεφύγουν από τον έλεγχό τους, δεδομένου ότι απαιτούνται περιορισμοί στις αυξήσεις των μισθών. Είμαστε λοιπόν αποφασισμένοι να κάνουμε ό,τι χρειαστεί προκειμένου να αποφευχθούν οι αδικαιολόγητες αυξήσεις της έμμεσης φορολόγησης, τόσο του ΦΠΑ όσο και του ειδικού φόρου κατανάλωσης. Έχουμε αναλάβει τη δέσμευση να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν ώστε οι τιμές να μην υπερβούν τα όρια της κοινής λογικής.

Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει για τον πληθωρισμό και τη σταθερότητα των τιμών χωρίς να αναφερθεί στην ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όπως έπραξε και ο εισηγητής σας, τόσο στη γραπτή του έκθεση όσο και στην προφορική του παρέμβαση.

Ήθελα να τονίσω για ακόμη μια φορά ότι η ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι μια θεμελιώδης αρχή της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και μέρος του Συμφώνου στο οποίο βασίζεται η Οικονομική και Νομισματική Ένωση· είναι ενδεικτικό ότι κατά το προπαρασκευαστικό στάδιο της συνταγματικής συνθήκης και της μετέπειτα μεταρρυθμιστικής συνθήκης της Λισαβόνας, καμία κυβέρνηση δεν τόλμησε να προτείνει την παραμικρή αλλαγή στους γενικούς όρους αναφοράς της Κεντρικής Τράπεζας, οι οποίοι επικεντρώνονται στην σταθερότητα των τιμών. Πιστεύω λοιπόν ότι μια μέρα θα πρέπει να δοθεί τέλος σε αυτήν την άσκοπη και μάταιη συζήτηση που δεν έχει καμία σχέση με την πραγματική κατάσταση. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε όλοι το δικαίωμα να ασκούμε κριτική στην Τράπεζα, να παρέχουμε υποστήριξη και συμβουλές για τη σωστή λειτουργία της, αλλά η ανεξαρτησία της είναι αδιαπραγμάτευτη.

Κατά τα άλλα, θα ήθελα να προσθέσω ότι δεν πρέπει να επιβαρύνουμε υπερβολικά τη νομισματική πολιτική με ευθύνες. Η Συνθήκη αναθέτει στην Κεντρική Τράπεζα το καθήκον της διατήρησης της σταθερότητας των τιμών. Δεν πρέπει να προσθέτουμε ένα ολόκληρο φάσμα οικονομικών στόχων στους όρους αναφοράς της Τράπεζας· πρέπει να ακολουθούμε την αρχή της συνεκτικότητας, δηλαδή να μην αναγκάζουμε την Κεντρική Τράπεζα να επιδιώκει υπερβολικά μεγάλο αριθμό πολιτικών στόχων. Έχει στη διάθεσή της ένα όπλο, ήτοι τη νομισματική πολιτική· και το χρησιμοποιεί με φειδώ και αποφασιστικότητα.

Όσον αφορά τη συναλλαγματική πολιτική, παρατήρησα μια μικρή ασάφεια στην έκθεση του κ. Schmidt, η οποία δίνει την εντύπωση ότι η συναλλαγματική πολιτική είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της Κεντρικής Τράπεζας. Ευχαρίστως θα δεχόμουν η Κεντρική Τράπεζα να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο σε διάφορους τομείς της συναλλαγματικής πολιτικής, αλλά ακόμη και σ’ αυτή την περίπτωση εφιστώ την προσοχή σας στις διατάξεις της Συνθήκης που αναθέτουν από κοινού στην Κεντρική Τράπεζα και στις κυβερνήσεις τις εξουσίες χάραξης συναλλαγματικής πολιτικής. Σε κάθε περίπτωση, όσον αφορά τόσο τη συναλλαγματική και τη νομισματική πολιτική όσο και τις διαρθρωτικές πολιτικές διεξάγουμε διαρκώς έναν εποικοδομητικό διάλογο με την Κεντρική Τράπεζα, στον οποίο συνεισφέρουν όλοι.

Έτσι λοιπόν, στο πλαίσιο αυτού του τακτικού διαλόγου, ο κ. Trichet και έχω επισκεφθήκαμε την Κίνα τον περασμένο Νοέμβριο για να συζητήσουμε θέματα συναλλαγματικής πολιτικής με τις κινεζικές αρχές· θα επαναλάβουμε την επίσκεψή μας ξανά στο δεύτερο εξάμηνο αυτού του έτους.

Μια μικρή ασάφεια που παρατήρησα στην έκθεση της επιτροπής σας αφορά την εξωτερική εκπροσώπηση της ευρωζώνης. Και σε αυτή την περίπτωση, σε αντίθεση με αυτό που αφήνει να εννοηθεί η έκθεση, η Κεντρική Τράπεζα δεν είναι αποκλειστικά αρμόδια για τη λήψη των μέτρων που απαιτούνται για την ενίσχυση του διεθνούς ρόλου της ευρωζώνης. Αυτός είναι ένας ακόμη τομέας όπου οι αρμοδιότητες επιμερίζονται.

  Thomas Mann, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (FR) Ένα καλωσόρισμα στους δύο Jean-Claudes, τον πρόεδρο Trichet και τον πρόεδρο Juncker!

(DE) Η 2α Ιουνίου ήταν ημέρα γιορτής για το Frankfurt am Main, την πατρίδα του γερμανικού μάρκου και του ευρώ – ήταν η δεκαετής επέτειος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Χάρη στην ΕΚΤ το ευρώ έχει καθιερωθεί διεθνώς και η σταθερότητα των τιμών παραμένει πάντα πρωταρχικός στόχος. Ήταν λογικό, λοιπόν, που πριν από μερικές ημέρες η ΕΚΤ χρησιμοποίησε το πλέον αποτελεσματικό της όπλο για να επηρεάσει το βασικό επιτόκιο και να το αυξήσει κατά 0,25%. Ο στόχος ήταν και παραμένει η περιστολή των πληθωριστικών κινδύνων που απορρέουν από το υψηλό κόστος ζωής λόγω της αύξησης της τιμής του πετρελαίου και της βενζίνης.

Αυτή τη φορά η ΕΚΤ ανακοίνωσε τα μέτρα που επρόκειτο να λάβει αρκετές εβδομάδες νωρίτερα. Αντέδρασε διαφορετικά την άνοιξη: αποτελεσματική δράση μεγάλης κλίμακας εντός λίγων ωρών. Η έκθεση του κ. Schmidt –μια εξαιρετική έκθεση, προϊόν αγαστής συνεργασίας– χαιρετίζει αυτό το γεγονός. Το δεύτερο εξάμηνο του 2007 κατέρρευσε η αγορά ακινήτων. Στο πλαίσιο της κρίσης των στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου οι τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες που είχαν ρισκάρει αλόγιστα βρέθηκαν σε δεινή θέση. Η ΕΚΤ διάθεσε πολύ σύντομα τα απαραίτητα ποσά ώστε να αποφευχθεί η διασυνοριακή κατάρρευση.

Αυτή η ταχύτητα και αποτελεσματικότητα καταδεικνύουν την αποφασιστικότητα της Κεντρικής Τράπεζας που απορρέει από τις αρμοδιότητες που της αναγνωρίζονται και την εμπιστοσύνη που της επιδεικνύεται. Νομίζω ότι οι αποφάσεις της ΕΚΤ είναι γενικά διαφανείς· βασίζονται σε καλή ροή πληροφόρησης και σε δεδηλωμένους στόχους. Στο πλαίσιο του νομισματικού διαλόγου η ΕΚΤ μας ενημερώνει τακτικά στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων σχετικά με τις αποφάσεις περί δημοσιονομικής πολιτικής.

Κατά την άποψή μου, δεν υπάρχει λόγος να δημοσιεύονται τα πρακτικά των συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου όπως ακούμε συχνά να ζητείται. Πρέπει να αποτρέψουμε κάθε είδους εθνική επιρροή. Αυτό που χρειάζεται είναι απεριόριστη ανεξαρτησία. Κύριε Πρόεδρε, κανονικά, εμείς οι βουλευτές του ΕΚ έχουμε συχνά αφορμές να ασκήσουμε κριτική. Σήμερα, δράττομαι της ευκαιρίας να συγχαρώ τους παρεμβαίνοντες, βλέποντας ότι οι επιχειρήσεις και οι πολίτες βρίσκονται σε καλά χέρια· αφενός του κ. Trichet και της τράπεζας σας, της ΕΚΤ στο Frankfurt am Main, και αφετέρου, φυσικά, του αξιοθαύμαστου κ. Jean-Claude Juncker.

  Manuel António dos Santos, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Juncker, κύριε Trichet, θα ήθελα καταρχάς να πω ότι ο βασικός στόχος αυτής της έκθεσης ήταν η ανάλυση των δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στη διάρκεια του 2007. Ωστόσο, η συζήτηση στην Επιτροπή Νομισματικών Θεμάτων δεν θα ήταν δυνατόν να μην αγγίξει και το θέμα των μελλοντικών προκλήσεων της νομισματικής πολιτικής και των ρυθμιστικών αρχών της ΕΕ.

Όσον αφορά την εντολή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) όπως ορίζεται στις συνθήκες, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την αξία του έργου της στη διάρκεια του 2007. Παρόλο που δεν στάθηκε δυνατό να αποφύγει τη νομισματική αναταραχή και την παρεπόμενη κρίση στην οικονομική μεγέθυνση την οποία βιώνουμε σήμερα, κατάφερε να μετριάσει τις επιπτώσεις της τρέχουσας κατάστασης. Νομίζω ότι το βασικό ζήτημα παραμένει το κατά πόσον οι τρέχουσες πολιτικές και τα τρέχοντα μέσα της ΕΕ θα μας επιτρέψουν να ξεπεράσουμε οριστικά τη σοβαρή κρίση της παγκόσμιας οικονομίας και τις συνέπειές της για την Ευρώπη.

Μια κρίση δεν σημαίνει απαραίτητα καταστροφή. Ωστόσο, για να εμποδίσουμε την κρίση να εξελιχθεί σε καταστροφή πρέπει να έχουμε μια σωστή προοπτική, απορρίπτοντας τα απαρχαιωμένα δόγματα και επικεντρώνοντας την προσοχή μας στη φύση των νέων φαινομένων τα οποία καλούμαστε να χειριστούμε και να ξεπεράσουμε. Είναι απαράδεκτο να υποστηρίζουμε τη μη συμμόρφωση με τους ισχύοντες κανόνες, και πρέπει να συνεισφέρουμε στη συζήτηση περί πολιτικής καταθέτοντας προτάσεις που αποσκοπούν στην αλλαγή της τρέχουσας κατάστασης.

Η έκθεση του κ. Schmidt δίνει ορισμένες κατευθύνσεις: καλύτερη συνεργασία μεταξύ των κεντρικών τραπεζών και των εποπτικών αρχών στην προσπάθεια συμφιλίωσης της χρηματοπιστωτικής απορρύθμισης και της ρύθμισης· δημιουργία ενός πλαισίου για την άσκηση του ρόλου δημοσιονομικής διαχείρισης της ΕΚΤ· προώθηση του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών μεταξύ της Ευρωομάδας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΚΤ· βελτίωση της διαφάνειας της διαδικασίας λήψης αποφάσεων· και πάνω απ’ όλα, παροχή πληροφόρησης ώστε το κοινό να είναι σε θέση να κατανοήσει τα μέτρα της ΕΚΤ· προώθηση της διαρθρωτικής μεταρρύθμισης του συστήματος διακυβέρνησης της Τράπεζας· διαχείριση των επιτοκίων με μεγάλη προσοχή, για την αποφυγή των κερδοσκοπικών παρεμβάσεων και της πτώσης των τιμών των μετοχών, ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η επενδυτική πολιτική, η δημιουργία θέσεων απασχόλησης, η διαρθρωτική μεταρρύθμιση και η οικονομική ανάπτυξη. Ανεξάρτητα από όλα αυτά, που είναι ήδη αρκετά, πρέπει επίσης να κατανοήσουμε ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια δύσκολη οικονομική και κοινωνική κρίση, το μέγεθος της οποίας δεν είναι ακόμα γνωστό. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν αρκετά προτού αρχίσουν να καλυτερεύουν.

Δεν τρέφουμε αυταπάτες· δεν πιστεύουμε ότι τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας θα μπορέσουν να επιλύσουν τα τρέχοντα προβλήματα. Το γεγονός ότι αναγνωρίζουμε το μέγεθος του προβλήματος δεν σημαίνει ότι είμαστε ηττοπαθείς· απλώς λογικοί. Όλα δείχνουν ότι είμαστε έτοιμοι να διατυπώσουμε πολιτικές λύσεις στα προβλήματά μας. Σίγουρα δεν πρόκειται για το τέλος του κόσμου, πόσο μάλλον για το τέλος της Ιστορίας. Αυτό που μπορούμε να ζητήσουμε από την ΕΚΤ είναι συνεργασία, άσκηση των καθηκόντων της, διαφάνεια και ευελιξία όσον αφορά την εντολή της και τήρηση των ορίων της εντολής αυτής.

  Wolf Klinz, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Trichet και κύριε Juncker, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να δώσω τα συγχαρητήριά μου. Η ΕΚΤ πράγματι ενήργησε ταχύτατα και αποτελεσματικά ήδη από την αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης· χωρίς αυτήν την αποφασιστικότητα η κρίση θα είχε πιθανότατα εξελιχθεί πολύ χειρότερα. Η κρίση δεν έχει τελειώσει ακόμη, αλλά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με την αποφασιστικότητα που επέδειξε όχι μόνο επιβεβαίωσε την αξιοπιστία της, αλλά επιπλέον η αντίδρασή της αποτέλεσε πρότυπο ικανής δράσης κεντρικής τράπεζας δίνοντας το παράδειγμα στις υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες.

Ωστόσο, φοβάμαι ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα κληθεί σύντομα να αντιμετωπίσει την πλέον δύσκολη φάση. Οι επόμενοι 18 μήνες θα αποτελέσουν την τελική δοκιμασία που θα κρίνει αν η ΕΚΤ θα καταφέρει να διατηρήσει την αξιοπιστία της. Ελπίζω ότι θα τα καταφέρει. Οι τιμές του πετρελαίου και των πρώτων υλών έχουν πάρει την ανιούσα, το ίδιο και οι τιμές των τροφίμων καθώς και ο πληθωρισμός. Ο κ. Trichet μίλησε για πληθωρισμό 4% στην ευρωζώνη Σε πολλά κράτη μέλη, πληθωρισμός πλησιάζει το 6% και το ευρώ είναι απίστευτα ισχυρό.

Αυτό σημαίνει ότι ο κίνδυνος του στασιμοπληθωρισμού είναι απτός. Πρέπει να λάβουμε μέτρα ώστε ο κίνδυνος αυτός να προληφθεί σε πολύ πρώιμο στάδιο. Συνεπώς, υπό αυτές τις συνθήκες, χαιρετίζω το γεγονός ότι η ΕΚΤ απέδειξε την αξία της με τις αποφάσεις που έλαβε την περασμένη εβδομάδα για το ύψος των επιτοκίων. Δεν χωράει αμφιβολία ότι η καταπολέμηση του πληθωρισμού είναι και θα παραμείνει το βασικό μας μέλημα.

Όταν η Γερμανία περνούσε μια περίοδο στασιμοπληθωρισμού πριν από αρκετές δεκαετίες, ο καγκελάριος Schmidt είπε ότι προτιμά πληθωρισμό 5% από 5% ανεργία. Αντιτάχθηκε δηλαδή στην πολιτική της Bundesbank. Τελικά όμως αποδείχθηκε ότι η απόφαση της Bundesbank να καταπολεμήσει αμέσως και αποφασιστικά τον πληθωρισμό ήταν σωστή. Η Γερμανία άφησε πίσω της τον στασιμοπληθωρισμό γρηγορότερα από πολλές άλλες χώρες.

Δεν έχω κάποια συμβουλή να δώσω στην ΕΚΤ. Γνωρίζει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο τι πρέπει να κάνει. Έχω απλώς τρεις ευχές. Οι δύο έχουν ήδη εκπληρωθεί. Θα ήθελα να δω τον διάλογο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωομάδας και του κ. Juncker, προέδρου της Ευρωομάδας, να εξελίσσεται ομαλά. Πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει ήδη. Θα ήθελα επίσης να δω στενότερη συνεργασία όχι μόνο μεταξύ των κεντρικών τραπεζών αλλά επίσης μεταξύ της κεντρικής τράπεζας και των εποπτικών αρχών. Και αυτό έχει δρομολογηθεί.

Τέλος –και εδώ έχω δυστυχώς λάβει αρνητική απάντηση από τον κ. Trichet– θα ήθελα να λαμβάνουμε περισσότερη πληροφόρηση σχετικά με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Δεν θέλουμε να ξέρουμε ονόματα, θέλουμε όμως να ξέρουμε αν μια απόφαση ελήφθη με μεγάλη ή με μικρή πλειοψηφία, και αν προηγήθηκε πολλή συζήτηση ή ελάχιστη.

  Claude Turmes, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, δεν είμαι ειδικός στα νομισματικά θέματα, προσπαθώ όμως να καταλάβω τι κρύβεται πίσω από την επισιτιστική και ενεργειακή κρίση που βιώνουμε· το συμπέρασμά μου είναι ότι έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή.

Μια εποχή σπανιότητας πόρων σε όλον τον πλανήτη. Γιατί; Γιατί έχουμε ένα κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο, που χρονολογείται από τον 20ό αιώνα, και το οποίο δημιουργήθηκε και παγιώθηκε από ένα δισεκατομμύριο πολίτες της μεσαίας τάξης στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία, και από μικρές ελίτ σε άλλα σημεία του πλανήτη. Αυτά στον κόσμο του 20ού αιώνα.

Ο κόσμος του 21ου αιώνα είναι ένας κόσμος με εκατοντάδες εκατομμύρια περισσότερους μεσοαστούς, στην Κίνα, την Ινδία, την Ινδονησία, τη Νότιο Αφρική, τη Νιγηρία, το Μεξικό, τη Βραζιλία, και άλλες χώρες. Αυτό σημαίνει ότι το τρέχον, κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο έχει ένα συστημικό σφάλμα. Το σύστημα δεν έλαβε ποτέ υπόψη ότι οι πόροι είναι πεπερασμένοι. Πού θα βρούμε ψάρια όταν οι Κινέζοι αρχίσουν να τρώνε τόσα ψάρια όσα και οι Γιαπωνέζοι; Πού θα βρούμε πετρέλαιο όταν όλοι οι Ινδοί αρχίσουν οδηγούν Tata; Πού θα βρούμε άνθρακα για τη χαλυβουργία ανά τον κόσμο αν οι αναδυόμενες χώρες αναπτυχθούν αξιοποιώντας τις σύγχρονες τεχνολογίες; Μιλούμε για μια κρίση με βαθιές ρίζες.

Έχω λοιπόν τρία συγκεκριμένα ερωτήματα. Πρώτον, η κερδοσκοπία. Δεν θα βρούμε σίγουρα κερδοσκοπία στο επίπεδο της τοπικής κοινωνίας· τι θα κάνουμε όμως για να βοηθήσουμε τους πολίτες που γονατίζουν κάτω από το βάρος των αυξανόμενων τιμών, ενώ την ίδια στιγμή οι μέτοχοι της Total και της Eon και οι άλλοι κερδοσκόποι πλουτίζουν; Κύριε Juncker, καταθέσατε την ιδέα ενός φόρου κερδοσκοπίας. Έχει σημειωθεί καθόλου πρόοδος στο θέμα; Πιστεύω ότι οι πολίτες περιμένουν από εμάς τους πολιτικούς να αναλάβουμε δράση.

Το δεύτερο ερώτημα: τι είδους μέτρα μπορούν να ληφθούν άμεσα, ώστε η ευρωπαϊκή οικονομία να πάψει να εξαρτάται σε τέτοιον βαθμό από τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση από τις τιμές τους; Θα μπορούσαμε ίσως να μελετήσουμε ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα, με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, για τον εκσυγχρονισμό των κτιρίων, των δημόσιων μεταφορών, και επίσης, για παράδειγμα, να εγκαταστήσουμε ηλεκτρικούς κινητήρες και άλλα συστήματα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις; Πιστεύω ότι αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος να μειώσουμε την κατανάλωση, δεδομένου ότι δεν έχουμε έλεγχο των τιμών.

Το τρίτο ερώτημα αφορά το σύστημα τιμαριθμικής προσαρμογής των μισθών. Κύριε Trichet, εσείς και εγώ έχουμε αρκετά υψηλό μισθό ώστε να μην μας απασχολούν πολύ οι τιμές της ενέργειας και των τροφίμων. Σίγουρα κερδίζετε περισσότερα από όσα εγώ, αλλά την ίδια στιγμή λέτε ότι τα συστήματα τιμαριθμικής προσαρμογής που έχουμε στο Λουξεμβούργο και στο Βέλγιο πρέπει να καταργηθούν. Κύριε Juncker, πώς αλλιώς θα μπορέσουν οι πολίτες να εξασφαλίσουν επιπλέον εισόδημα σε μια περίοδο που οι τιμές αυξάνονται διαρκώς; Πραγματικά δεν καταλαβαίνω γιατί είστε τόσο αντίθετος με τα συστήματα τιμαριθμικής προσαρμογής.

  Johannes Blokland, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (NL) Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Καλωσορίζω επίσης τον κ. Trichet, Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και τον κ. Juncker.

Θα ήθελα καταρχάς να συγχαρώ τον κ. Trichet για την ετήσια έκθεση που μόλις μας παρουσίασε. Το μέλλον δεν διαγράφεται λαμπρό στην ευρωζώνη, ας είμαστε ειλικρινείς. Φοβάμαι ότι στα χρόνια που έρχονται πολλές από τις αμφιβολίες που εκφράστηκαν πριν από την εισαγωγή του ευρώ θα δικαιωθούν. Μετά τα πρώτα χρόνια ευημερίας θα δούμε τώρα αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μπορεί να διατηρήσει τον πληθωρισμό σε χαμηλά επίπεδα.

Η ευρωζώνη έχει ενιαία νομισματική πολιτική, κάθε μία όμως από τις 16 χώρες μέλη έχει τη δική της οικονομική πολιτική. Δεκαέξι χώρες, κάθε μία με τον δικό της ΕνΔΤΚ και με τη δική της πολιτική απασχόλησης. Με τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη να φτάνει το 4%, η τελευταία αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μεταφράζεται σε πραγματικό επιτόκιο 0,25%. Όμως αυτό το επιτόκιο δεν αρκεί για την αντιστάθμιση του αυξανόμενου πληθωρισμού και της απειλής της ύφεσης σε κάθε κράτος μέλος.

Μήπως μπορεί ο κ. Trichet να μας κάνει μια εκτίμηση κατά πόσο τα διαθέσιμα μέσα θα αποδειχθούν επαρκή στα επόμενα χρόνια;

  Sergej Kozlík (NI). – (SK) Υποστηρίζω την άποψη ότι η εισαγωγή του ευρώ, η σταδιακή διεύρυνση της ευρωζώνης και η εφαρμογή συνεκτικών οικονομικών πολιτικών, σε συνδυασμό με τη συντηρητική προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μας έχουν οδηγήσει στην τρέχουσα, σχετικά σταθερή οικονομική ανάπτυξη που παρατηρείται στις χώρες της ΕΕ.

Είναι επίσης γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι λόγω της δυναμικής μεγέθυνσης, τόσο ποσοτικής όσο και ποιοτικής, των συναλλαγών στις χρηματοπιστωτικές αγορές, οι συναλλαγές αυτές είναι ολοένα και λιγότερο διαφανείς. Αυτό οδηγεί σε αύξηση των κινδύνων που απειλούν δυνητικά όχι μόνο τις ομάδες των προμηθευτών και των καταναλωτών, αλλά τις ίδιες τις οικονομίες ολόκληρων κρατών. Κατά συνέπεια, απαιτείται η θέσπιση ενός ευρύτερου πλαισίου σε επίπεδο ΕΕ για την χρηματοπιστωτική εποπτεία· απαιτείται επίσης η ενεργότερη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις εποπτικές δραστηριότητες ώστε να επιλύονται τυχόν προβλήματα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Συμφωνώ με τον εισηγητή, κ. Schmidt, ότι η αυξημένη συνεργασία μεταξύ των κεντρικών τραπεζών και των εθνικών εποπτικών αρχών θα γίνει ο κανόνας. Στόχος είναι η διατήρηση της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη την ολοένα μεγαλύτερη ολοκλήρωση των χρηματοπιστωτικών συστημάτων. Την σήμερον ημέρα, οι νόμοι της οικολογίας ισχύουν και στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Χωρίς τη συμμετοχή των άλλων μεγάλων παικτών, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, η Ιαπωνία, η Κίνα, η Ινδία κ.ά. δεν θα είναι δυνατή η επίτευξη ικανοποιητικού αποτελέσματος σε διεθνές επίπεδο.

  José Manuel García-Margallo y Marfil (PPE-DE). - (ES) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Trichet, κύριε Juncker, ο πρόεδρος της ΕΚΤ και ο πρόεδρος της Ευρωομάδας συμφωνούν ότι, επί μία δεκαετία, υπήρχε συμφωνία σχετικά με τους σχετικούς ρόλους των διαφόρων πολιτικών. Η Κεντρική Τράπεζα και η νομισματική πολιτική διασφαλίζουν τη σταθερότητα των τιμών, οι δημόσιοι λογαριασμοί πρέπει να ισοσκελίζονται μεσοπρόθεσμα και οι υπόλοιπες πολιτικές πρέπει να δημιουργούν οικονομική μεγέθυνση και αύξηση της απασχόλησης.

Όταν τα πράγματα πάνε στραβά, το μοντέλο αυτό τίθεται υπό αμφισβήτηση. Αρχίζουμε τότε να φορτώνουμε τις δικές μας ευθύνες στους ώμους των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Κάποιοι ρίχνουν το φταίξιμο στον κ. Trichet, άλλοι στον κ. Juncker. Αν τα πράγματα χειροτερέψουν, θα κατηγορήσουν τον κ. Pöttering.

Αυτή τη στιγμή λοιπόν, πιστεύω ότι είναι σημαντικό –και ο κ. Trichet είναι καλός καπετάνιος– να διατηρήσουμε σταθερή πορεία και να μην απομακρυνθούμε από το μοντέλο που μας επέτρεψε να φτάσουμε μέχρι εδώ.

Θα ήθελα επίσης να πω δύο λόγια για το θέμα των τιμών. Είναι αλήθεια, όπως λέει ο κ. Juncker, ότι είμαστε όλοι υπεύθυνοι γι’ αυτό το θέμα και ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να αναλάβουν δράση· είναι ένα θέμα που πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο της ευελιξίας της αγοράς, κατά την εκπόνηση της στρατηγικής μετά τη Λισαβόνα.

Ωστόσο, υπάρχει ένας τομέας στον οποίο η Κεντρική Τράπεζα καλό είναι να ηγηθεί. Υπάρχουν αυτοί που υποστηρίζουν –δεν έχω τα αριθμητικά στοιχεία– ότι σε κάποιο βαθμό οι αυξήσεις των τιμών οφείλονται στους κερδοσκόπους των χρηματοπιστωτικών αγορών· η μεταφορά χρημάτων από τις αγορές των δανείων υψηλού κινδύνου και των δάνειων μεταβλητού επιτοκίου στην αγορά των προθεσμιακών συμβάσεων ευθύνεται εν μέρει για αυτή την κατάσταση, και θα χρειαστεί να κάνουμε όλοι κάτι γι’ αυτό.

Από την άποψη της θεσμικής αρχιτεκτονικής, θα συμφωνήσω με τον εισηγητή, κ. Schmidt, ότι τώρα δεν είναι κατά πάσα πιθανότητα η κατάλληλη στιγμή για δημοσίευση των πλήρων πρακτικών. Ωστόσο, πιστεύω ότι θα ήταν δέον να δημοσιεύεται μια σύνοψη των πρακτικών και, κυρίως, πιστεύω ότι η Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να μας κοινοποιεί το σχετικό βάρος που δίδεται στους δύο πυλώνες στους οποίους βασίζεται η στρατηγική της κατά τη λήψη αποφάσεων ώστε να αυξηθεί η διαφάνεια και η ενημέρωση της αγοράς.

Πιστεύω επίσης ότι ενόψει της αύξησης της οικονομικής διακυβέρνησης χρειαζόμαστε ένα αντίβαρο, μια αντιστάθμιση: αυτό όμως δεν αποτελεί ευθύνη του κ. Trichet. Φταίμε εμείς που δεν έχουμε ακόμη εγκρίνει τη Συνθήκη της Λισαβόνας· αυτό είναι κάτι που προσδοκώ να διορθωθεί.

  Pervenche Berès (PSE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Trichet, κύριε Juncker, πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για την εξαιρετική δουλειά του. Νομίζω ότι όλες οι παρεμβάσεις συνετέλεσαν στη διασάφηση της κατάστασης· το μήνυμα ίσως είναι κάπως ασαφές, πιστεύω όμως ότι υπάρχουν χρήσιμα στοιχεία.

Κύριε Trichet, όλοι εντυπωσιάστηκαν από τους λόγους σας το καλοκαίρι του 2007. Εκτιμούμε το γεγονός ότι ενημερώσατε πάραυτα την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων. Τώρα, ωστόσο, αποφασίσατε να αυξήσετε τα επιτόκια παρόλο που όλοι πιστεύουν ότι η κρίση δεν έχει ακόμη τελειώσει και τα κακά μαντάτα, μεταξύ άλλων και από τις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, δεν έχουν έρθει ακόμη.

Όταν σας είδαμε τον περασμένο Δεκέμβριο, μας είπατε ότι αναμένετε πληθωρισμό 3% το 2008 και ότι μετά τα πράγματα θα ηρεμούσαν. Τώρα ο πληθωρισμός είναι στο 4% και μας ανακοινώνετε αύξηση των επιτοκίων κατά 0,25%. Δεδομένου όμως του εισαγόμενου πληθωρισμού, αν η στρατηγική σας είναι πράγματι να κάνετε τα πάντα για τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών, θα μπορέσετε να συνεχίσετε σε αυτή την κατεύθυνση βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, δεδομένων των κινδύνων που γνωρίζουμε ότι υπάρχουν για τη μεγέθυνση και κατά συνέπεια για την απασχόληση;

Κατά τη γνώμη μου, το φαινόμενο στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Turmes, δηλαδή το γεγονός ότι η ΕΕ εισέρχεται στη δεύτερη φάση της παγκοσμιοποίησης, μας αναγκάζει να επανεξετάσουμε τα εργαλεία στα οποία βασιζόμασταν κατά την πρώτη φάση της παγκοσμιοποίησης. Αυτή η πρώτη φάση ευνοούσε τη σταθερότητα των τιμών, ή εν πάση περιπτώσει τη μείωση των τιμών των καταναλωτικών αγαθών, κυρίως στο πλαίσιο των μετεγκαταστάσεων.

Τώρα, σε αυτή τη νέα φάση, έχουμε μια νέα ισορροπία και ένα νέο μοντέλο καθώς οι πρώην αναδυόμενες χώρες έχουν πλέον εδραιωθεί, μεταξύ άλλων και όσον αφορά την πρόσβασή τους στις πρώτες ύλες, με τις επιπτώσεις που αυτό έχει στις τιμές, όπως γνωρίζουμε.

Υπό αυτές τις συνθήκες λοιπόν –και απευθύνω το ερώτημα τόσο στον κ. Trichet όσο και στον κ. Juncker, καθώς ο κ. Juncker σωστά επέστησε την προσοχή στις αρμοδιότητες της Ευρωομάδας και του ECOFIN σε αυτόν τον τομέα, αλλά ούτε η μεν ούτε το δε εμφανίζονται ποτέ ενώπιον της επιτροπής μας ή του Κοινοβουλίου– δεν συμφωνείτε ότι το υπ’ αριθμόν ένα ζήτημα αυτή τη στιγμή είναι η συναλλαγματική ισοτιμία, η αγορά αποθεμάτων πετρελαίου σε ευρώ και η ικανότητα της ΕΕ, και ιδίως της ευρωζώνης, να μιλούν με μια φωνή, έτσι ώστε, δέκα χρόνια μετά την εισαγωγή του ευρώ, να μπορέσουμε επιτέλους να συμμετάσχουμε σε έναν συντονισμένο και υπεύθυνο διάλογο μεταξύ των βασικών παγκόσμιων νομισμάτων ώστε να εξασφαλίσουμε τη βέλτιστη συναλλαγματική ισοτιμία για την ανάπτυξή μας;

  Margarita Starkevičiūtė (ALDE). – (LT). Θα ήθελα να τονίσω ότι κατά τη διάρκεια της θητείας μας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, χάρη στο εντυπωσιακό της έργο, έπαψε να είναι μία από τις πολλές κεντρικές τράπεζες του κόσμου και αναδείχθηκε σε παγκόσμιο ηγέτη στον τομέα της. Σήμερα αντιμετωπίζει τη νέα πρόκληση της καθιέρωσης του ολοένα και πιο σημαντικού της ρόλου σε έναν παγκοσμιοποιημένο πλανήτη.

Θα θέλαμε να δούμε την τράπεζα να ενισχύει τον ρόλο της στον τομέα της πρόγνωσης και της διαχείρισης των μακροοικονομικών μεγεθών και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας· οι περισσότερες σύγχρονες κρίσεις έχουν τις απαρχές τους σε τρίτες χώρες και είναι αλήθεια ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν έχει καταφέρει να εκπονήσει μια ακριβή πρόγνωση της έκτασης της κρίσης και του δυνητικού της αντικτύπου. Τι θα μπορούσε να γίνει για να βελτιωθεί αυτή η κατάσταση; Πρώτα απ’ όλα, καλύτερος συντονισμός μεταξύ οικονομικής και νομισματικής πολιτικής. Ο τρίτος κόσμος μπαίνει τώρα σε ένα στάδιο απελευθέρωσης των τιμών, με το οποίο είμαι ιδιαίτερα εξοικειωμένη, ως εκπρόσωπος της Λιθουανία. Αυτό το στάδιο ενδέχεται να διαρκέσει πολύ, και η Ευρώπη θα δεχθεί αυξημένη πίεση όσον αφορά τις τιμές. Ωστόσο, η πίεση αυτή θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μέσω της νομισματικής μας πολιτικής, κάτι που θα επιβάρυνε επιπλέον την οικονομία μας. Εναλλακτικά, θα μπορούσαμε να προτείνουμε στις αναπτυσσόμενες χώρες να δεχθούν τη βοήθειά μας ώστε να τακτοποιήσουν την εισοδηματική πολιτική τους και να σταθεροποιήσουν τις τιμές. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μέσω της αυξημένης συμμετοχής μας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και σε συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα. Αυτό είναι ένα δυνητικό εργαλείο για τον περιορισμό του πληθωρισμού στις αναπτυσσόμενες χώρες και την απαλλαγή της Παγκόσμιας Τράπεζας από το βάρος της ρύθμισης της νομισματικής πολιτικής.

Υπάρχει μία ακόμη πτυχή που με ανησυχεί, και συγκεκριμένα το ευρωπαϊκό σύστημα πληρωμών. Παρά το σημαντικό έργο που έχει επιτελέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την υλοποίηση του SEPA και την ανάπτυξη του συστήματος ασφαλείας TARGET 2, το πρόβλημα αποδεικνύεται πολύ πιο περίπλοκο.

  Ryszard Czarnecki (UEN). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν φαίνεται να κάνει λόγο για μια συγκεκριμένη τάση που εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια. Ενώ μέχρι τώρα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα στη Φρανκφούρτη ενεργούσε εν πλήρη ανεξαρτησία, τελευταία βλέπουμε τις μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ να ασκούν πιέσεις στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και να προσπαθούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις της.

Αυτή είναι μια ανησυχητική τάση διότι σημαίνει ουσιαστικά ότι η ΕΕ χωρίζεται στις χώρες που είναι ίσες και αυτές που είναι πιο ίσες από τις άλλες. Η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει στην ύπαρξη δύο μέτρων και δύο σταθμών. Χώρες όπως η Γαλλία ή η Γερμανία έχουν το δικαίωμα να ασκούν πιέσεις στην ΕΚΤ, αλλά όταν προσπαθούν να κάνουν το ίδιο και οι μικρότερες χώρες, τηρείται απαρέγκλιτα η αρχή της ανεξαρτησίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ. Το αναφέρω γιατί είναι μια ανησυχητική εξέλιξη.

Τέλος, δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η Ευρώπη διαθέτει ένα σωστό και σταθερό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αυτό είναι κάτι που ακόμη δρομολογείται. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το παράδοξο παράδειγμα του Λονδίνου, το οποίο είναι το πιο σημαντικό χρηματοπιστωτικό κέντρο της ΕΕ, και ταυτόχρονα πρωτεύουσα μιας χώρας που δεν ανήκει στην ευρωζώνη.

  Luca Romagnoli (NI). - (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ευρωζώνη πλήττεται από ενεργειακές τιμές που ούτε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ούτε η ΕΕ αλλά ούτε και οι κυβερνήσεις μπορούν να ελέγξουν. Ο γερμανός Υπουργός Οικονομικών, Peer Steinbrück, ανέφερε ότι ο κ. Trichet και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σκοπεύουν να υποστηρίξουν τις τράπεζες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Αναρωτιέμαι αν σκοπεύει ποτέ η ΕΚΤ να ανακοινώσει ότι θα υποστηρίξει τους πολίτες που μένουν χωρίς λεφτά πριν το τέλος του μήνα, μειώνοντας το κόστος του χρήματος και εξαναγκάζοντας τις τράπεζες να μειώσουν τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων σε πιο λογικά επίπεδα;

Η διατήρηση της ανάπτυξης είναι πιο σημαντική από τη διατήρηση του νομίσματος σε υψηλά επίπεδα. Αυτή είναι η πολιτική του δολαρίου στην οποία η ΕΚΤ δεν αντιπαραθέτει αποτελεσματική απάντηση. Ο κ. Schmidt επιθυμεί να ενισχυθεί ο ρόλος και η εξουσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ενώ εγώ συμπαρατάσσομαι με αυτούς που αμφισβητούν την ανεξαρτησία της. Η εισαγωγή του ευρώ σίγουρα απέφερε κάποια οφέλη· μερικά από αυτά που αναφέρει ο κ. Schmidt είναι αδιαμφισβήτητα, δεν γίνεται όμως καμία αναφορά στα απτά αρνητικά αποτελέσματα που βιώνει κάθε πολίτης στην ευρωζώνη λόγω του πραγματικού πληθωρισμού, ο οποίος είναι πολύ υψηλότερος από τις επίσημες τιμές λόγω της εκτεταμένης κερδοσκοπίας που συνόδευσε την εισαγωγή του νέου νομίσματος· κερδοσκοπίας κατά της οποίας ούτε η ΕΚΤ ούτε τα θεσμικά όργανα έλαβαν επαρκή μέτρα.

Όπως αναφέρει ο κ. Schmidt, η αποδοχή της ΕΚΤ από τους πολίτες έγκειται στο γεγονός ότι επιδιώκει στόχους όπως η σταθερότητα των τιμών και η οικονομική μεγέθυνση, και γι’ αυτόν τον λόγο θεωρεί τη διαφάνεια λιγότερο σημαντική· προτείνει ακόμη την άρση της αρχής της ισότητας των κρατών μελών και την εκχώρηση περισσότερων εξουσιών στην Εκτελεστική Επιτροπή. Ο κ. Schmidt φοβάται ότι οι κυβερνήσεις θα ασκούν πιέσεις στον πρόεδρο της δικής τους κεντρικής τράπεζας, με άλλα λόγια, φοβάται ότι η πολιτική θα υπερισχύσει της οικονομίας. Εγώ πιστεύω ότι ισχύει το αντίθετο.

Κύριε Schmidt, κύριε Trichet, μου είναι αδύνατον να συμφωνήσω με αυτές τις προτάσεις.

  Gay Mitchell (PPE-DE). - (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ τον κ. Schmidt για την πολύ καλή έκθεσή του.

Θέλω να πω πρώτα απ’ όλα ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν εισέλθει ή πρόκειται να εισέλθουν σε περίοδο ύφεσης, και πρέπει να αναρωτηθούμε ποιο είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορούμε να κάνουμε υπό αυτές τις συνθήκες. Πιστεύω ότι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορούμε να κάνουμε υπό αυτές τις συνθήκες είναι να διαφυλάξουμε τις υπάρχουσες θέσεις εργασίας και να προωθήσουμε τη δημιουργία νέων. Αν ανατρέξουμε στο διάστημα μεταξύ 1990 και 1998, θα διαπιστώσουμε ότι στην περιοχή που καλύπτει σήμερα η ευρωζώνη, δημιουργήθηκαν 5 εκατ. θέσεις εργασίας. Όμως στα δέκα χρόνια μεταξύ 1998 και 2008, μετά την εδραίωση του ευρώ και ενώ ο κ. Trichet και οι προκάτοχοί του ασκούσαν τις πολιτικές τους, δημιουργήθηκαν σχεδόν 16 εκατ. θέσεις εργασίας.

Πρέπει να το σκεφτούμε λίγο αυτό. Πρόκειται για επιτυχία, και πρέπει να αναγνωριστεί η συμβολή των πολιτικών της ΕΚΤ στην επιτυχία αυτή. Πρέπει να αποδώσουμε τα εύσημα σε αυτόν που το αξίζει.

Τι συμβαίνει όμως ακριβώς; Οι λόγοι πίσω από την επιτυχία είναι προφανώς τα χαμηλά επιτόκια κατά κύριο λόγο· ακόμη πιο σημαντική παράμετρος όμως είναι ο χαμηλός πληθωρισμός, και ορθώς ο κ. Trichet επιμένει να το αναφέρει.

Χρειαζόμαστε όμως διαρκείς αυξήσεις στα επιτόκια; Ήρθε η ώρα να εξετάσουμε το θέμα σε βάθος. Οι τρέχουσες οικονομικές συνθήκες απαιτούν νηφαλιότητα και σύνεση. Γι’ αυτό εξάλλου διαθέτουμε μια ανεξάρτητη Κεντρική Τράπεζα.

Ωστόσο, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο σχετικά με την ισχύ του ευρώ. Αυτή η ισχύς έχει αρνητικό αντίκτυπο στις εξαγωγικές οικονομίες. Η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου και της στερλίνας παραμένει υψηλή και η απόκλιση μεταξύ των επιτοκίων στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην ευρωζώνη δεν θα αλλάξει αυτή την εικόνα. Η αύξηση των επιτοκίων, με στόχο τη μείωση του πληθωρισμού, ενδέχεται να ενέχει επιπλέον κινδύνους για τη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ και να λειτουργήσει σαν τροχοπέδη της οικονομικής μεγέθυνσης σε μια περίοδο οικονομικής αβεβαιότητας.

Στον λίγο χρόνο που μου απομένει, θα ήθελα να αναφέρω ότι πέρυσι ήμουν εισηγητής της έκθεσης σχετικά με την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ και τότε ανέφερα ότι υπήρχαν 223 δισ. ευρώ σε νομίσματα των 500 ευρώ – σύνολο 446 εκατ. χαρτονομίσματα! Ζήτησα να εξεταστεί το θέμα, κυρίως γιατί, κατά την άποψή μου, τα χρήματα αυτά είναι πιθανόν να χρησιμοποιούνται για εγκληματικούς σκοπούς. Ίσως ο κ. Trichet θελήσει να αναφέρει στην απάντησή του τι ακριβώς έχει γίνει σχετικά με το θέμα που έθεσα πέρσι.

  Ieke van den Burg (PSE). - (EN) Κύριε πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ να συγχαρώ την ΕΚΤ για τη στάση που κράτησε πέρυσι στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Ο ρόλος της ΕΚΤ ως ύστατου εγγυητή της ρευστότητας και market maker τονίστηκε στην έκθεση και συμμερίζομαι αυτή την άποψη. Πιστεύω ότι το πέτυχε αυτό.

Σχετικά με αυτό, κύριε Trichet, πιστεύω ότι ορθώς τονίσατε την ανάγκη για καλύτερη πρόσβαση στην πληροφόρηση και για ανταλλαγή πληροφοριών, τομέας στον οποίο η ΕΚΤ μπορεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο. Αυτό είναι κάτι που προτείναμε ως Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων σε μια έκθεση προς το Κοινοβούλιο, η οποία θα συζητηθεί την επόμενη εβδομάδα και αφορά τη μεταρρύθμιση του εποπτικού συστήματος. Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να διασυνδεθεί καλύτερα η πληροφόρηση «μικρο-εποπτείας» που διαθέτει αφενός η αγορά και οι εποπτικές αρχές του τραπεζικού συστήματος και αφετέρου η ΕΚΤ, και αυτός είναι επίσης ένας τομέας στον οποίο η ΕΚΤ μπορεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο.

Είπατε ότι δεν επιθυμείτε αναμόρφωση των εποπτικών συστημάτων –δεν προτείναμε κάτι τέτοιο– αλλά πιστεύω ότι θα σας συνέφερε να μην εξαρτάστε σε τέτοιο βαθμό από την εθελούσια συνεργασία των κρατών μελών και των εποπτικών αρχών τους σε αυτή την ανταλλαγή πληροφοριών. Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό να έχουμε περισσότερους ανεξάρτητους παράγοντες σε αυτόν τον τομέα, ένα ισχυρότερο σύστημα και μια ισχυρότερη δομή σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ένα άλλο στοιχείο είναι τα συστήματα πληρωμής και διακανονισμού. Με χαρά άκουσα ότι η πρόταση T2S, που εκπονήθηκε από την ΕΚΤ και άλλες κεντρικές τράπεζες, έτυχε θετικής υποδοχής από τα Κεντρικά Αποθετήρια Τίτλων. Νομίζω ότι αυτό θα αποτελέσει σημαντική βάση για περαιτέρω βελτίωση αυτού του συστήματος. Θα ήθελα επίσης να ζητήσω τη γνώμη σας σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι, και όσον αφορά τις αγορές, τις αγορές παραγώγων και τις μη οργανωμένες αγορές (OTC) προκειμένου να δημιουργηθούν περισσότεροι κεντρικοί αντισυμβαλλόμενοι και ένα καλύτερο σύστημα εποπτείας σε αυτούς τους τομείς.

Το τελευταίο μου σχόλιο απηχεί τον χτεσινό λόγο του κ. Bernanke, αλλά δεν θα μπω σε λεπτομέρειες.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. ΚΡΑΤΣΑ-ΤΣΑΓΚΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
Αντιπροέδρου

  Daniel Dăianu (ALDE). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ τον εισηγητή για τη δουλειά του.

Μια ετήσια έκθεση μπορεί να αποκαλύψει πολλά για τα επιτεύγματα αλλά και για τις λεπτές πτυχές της χάραξης πολιτικής και των εσωτερικών συμβιβασμών. Τα τρέχοντα επίπεδα του πληθωρισμού στην Ευρώπη βασανίζουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής αλλά και τους πολίτες. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει οικοδομήσει την αξιοπιστία της μέσω συνεπών πολιτικών. Οι επιδόσεις της ενισχύθηκαν από την αντιπληθωριστική πολιτική της στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης και του ασιατικού οικονομικού θαύματος.

Δυστυχώς, τώρα βιώνουμε μια αντίστροφη κατάσταση, λόγω των μεγάλων αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, οι οποίες αντικατοπτρίζουν την αυξανόμενη σπανιότητα των διαθέσιμων πόρων. Η πίεση του πληθωρισμού κόστους ταλανίζει τις αγορές παγκοσμίως. Του ύψος του πληθωρισμού στην ευρωζώνη κυμαίνεται στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας. Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό, και ο στασιμοπληθωρισμός μας απειλεί.

Επιπλέον, η χρηματοπιστωτική κρίση έχει περιπλέξει κατά πολύ το έργο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η ΕΚΤ πρέπει να καταπολεμήσει συστηματικά τον πληθωρισμό, και σε αυτό το πλαίσιο καίριο ρόλο διαδραματίζει η σταθεροποίηση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό. Το ρίσκο όμως είναι μεγάλο. Δεν είναι σαφές πόσο καιρό θα διαρκέσει ο εξωγενής πληθωρισμός κόστους. Πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί ο φαύλος κύκλος των αυξήσεων μισθών και τιμών. Την περασμένη δεκαετία μιλούσαμε για περιορισμό του πληθωρισμού· τώρα θα πρέπει να θέσουμε υπό έλεγχο τη δυναμική των αυξήσεων των τιμών και των μισθών.

Η αύξηση των οικονομικών αποκλίσεων στην ευρωζώνη θα δημιουργούσε ένα μη ευνοϊκό κλίμα για τις κινήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Επιπλέον, καθώς οι αγορές γίνονται ολοένα και πιο παγκοσμιοποιημένες, οι ενέργειες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πρέπει να αντιπαραβάλλονται με τις ενέργειες των άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών. Το θέμα είναι οι διαφορές των επιτοκίων και οι συνολικές προσεγγίσεις στη χάραξη πολιτικής.

Ένα τελευταίο σχόλιο. Οι σοβαροί συστημικοί κίνδυνοι που ενέχουν σήμερα οι χρηματοπιστωτικές αγορές απαιτούν καλύτερα πλαίσια εποπτείας, καλύτερο συντονισμό μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ και των άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών. Οι κίνδυνοι των πολιτικών «εύκολου χρήματος» πρέπει να τονιστούν.

  Othmar Karas (PPE-DE). - (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ελπίζω ότι το βασικό μήνυμα αυτής της συζήτησης θα φτάσει στους πολίτες της Ευρώπης. Το πρώτο βασικό μήνυμα αυτής της συζήτησης είναι, κατά την άποψή μου, ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ευρώ δεν αποτελούν την αιτία των προβλημάτων αλλά μέρος της λύσης. Το δεύτερο βασικό μήνυμα είναι ότι το ευρώ παρέχει οφέλη και προστασία. Ωφελεί τους πολίτες του συνόλου της ΕΕ και όχι μόνο της ευρωζώνης, όπως επίσης το πολιτικό οικοδόμημα της ΕΕ καθώς και την πολιτική ανάπτυξης και απασχόλησης της Ένωσης.

Εκτός από την εδραίωση της εσωτερικής αγοράς, το ευρώ είναι η πλέον αποτελεσματική απάντηση στην παγκοσμιοποίηση. Το ευρώ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι αλήθεια ότι δεν μπορούν να μας απαλλάξουν από τις παγκόσμιες επιρροές, μας επιτρέπουν όμως να τις χειριστούμε πολύ καλύτερα.

Θα ήθελα λοιπόν να ευχαριστήσω την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τη σταθερή και νηφάλια πολιτική της, διότι σε μια περίοδο που η εμπιστοσύνη πλήττεται αυτή αποτελεί έναν φορέα που δικαιούται την εμπιστοσύνη μας.

Ωστόσο, θα ήθελα επίσης να διαμηνύσω σε όλους τους αρχηγούς κυβερνήσεων ότι δεν πρέπει να αγγίξουν το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ούτε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αν έχετε εσωτερικά προβλήματα, αν δεν κάνετε αυτό που πρέπει να κάνετε, η εύκολη λύση είναι να ρίξετε το φταίξιμο στους άλλους. Γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για καλύτερη ενημέρωση και για κάλυψη του ελλείμματος πληροφόρησης. Το ευρύ κοινό δεν συνειδητοποιεί τη σχέση μεταξύ πληθωρισμού, επιτοκίων και σταθερότητας των τιμών. Ευχαριστώ τον κ. Juncker που επεσήμανε ότι η έμμεση φορολόγηση δεν πρέπει να αυξηθεί, αλλά αντίθετα να μειωθεί όποτε είναι δυνατόν.

Πρέπει να μεταδώσουμε το μήνυμα ότι δεν φταίει το ευρώ για τις αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών. Χαιρετίζω επίσης το γεγονός ότι η συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της Επιτροπής και του κλάδου των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών κατέστησε δυνατή την εγκαινίαση του συστήματος διασυνοριακών πληρωμών SEPA. Ας χρησιμοποιήσουμε την ευαισθησία και τους δικαιολογημένους προβληματισμούς και φόβους του κοινού ως έναυσμα για διάλογο, ώστε να παράσχουμε απαντήσεις και εξηγήσεις αντί να περιοριζόμαστε στην ανταλλαγή συγχαρητηρίων εδώ.

  Benoît Hamon (PSE). - (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το ευρώ είναι ένα ολοένα πιο ακριβό νόμισμα σε σύγκριση με τα νομίσματα των βασικών μας εταίρων και ανταγωνιστών. Αυτό ισχύει κυρίως όσον αφορά το δολάριο. Φυσικά, η πολιτική της συστηματικής αύξησης των επιτοκίων αναφοράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σε συνδυασμό με την αντίστροφη πολιτική της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να εντείνει το πρόβλημα. Αυτή η συναλλαγματική τάση, η οποία πλήττει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας, έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών σχολίων, και μάλιστα από εξέχοντες ευρωπαίους ηγέτες.

Η κυρίαρχη άποψη, ιδίως στο Κοινοβούλιο μας, είναι ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα επί των συναλλαγματικών τάσεων. Η ίδια η ΕΚΤ αρνείται, μέσω του προέδρου της, να εκφράσει οποιαδήποτε άποψη πάνω στο θέμα, περιοριζόμενη σε μερικές ασαφείς διεθνείς δηλώσεις. Η κατάσταση αυτή όχι μόνο είναι αδιαφανής και αντιδημοκρατική, αλλά, το κυριότερο, αντιβαίνει στη Συνθήκη. Το άρθρο 111 της Συνθήκης αναφέρει τα εξής: «Εφόσον δεν υπάρχει σύστημα συναλλαγματικών ισοτιμιών έναντι ενός ή περισσοτέρων μη κοινοτικών νομισμάτων, κατά την έννοια της παραγράφου 1, το Συμβούλιο μπορεί, αποφασίζοντας με ειδική πλειοψηφία είτε μετά από σύσταση της Επιτροπής και διαβούλευση με την ΕΚΤ, είτε μετά από σύσταση της ΕΚΤ, να διατυπώνει γενικούς προσανατολισμούς για την πολιτική των συναλλαγματικών ισοτιμιών έναντι αυτών των νομισμάτων». Επαναλαμβάνω: «να διατυπώνει γενικούς προσανατολισμούς για την πολιτική των συναλλαγματικών ισοτιμιών».

Με άλλα λόγια, η ευρωζώνη διαθέτει τα μέσα που χρειάζεται για τη λήψη δημοκρατικών αποφάσεων σχετικά με τη συναλλαγματική πολιτική της. Η ερώτησή μου είναι απλή και απευθύνεται στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων: αντί να γκρινιάζουν, μήπως οι κυβερνήσεις της Ένωσης θα έπρεπε επιτέλους να αναλάβουν δράση;

  Cornelis Visser (PPE-DE). - (NL) Καταρχάς, πρέπει να συγχαρώ τον κ. Schmidt για την έκθεσή του. Αν και εκπρόσωπος της Σουηδίας, η οποία δεν ανήκει στην ευρωζώνη, συνέταξε μια πολύ καλή και σαφή έκθεση. Νομίζω ότι εκπλήρωσε τα κριτήρια της ένταξης για λογαριασμό της Σουηδίας.

Την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε το επιτόκιο. Προφανώς, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ο πρόεδρός της κ. Trichet παίρνουν πολύ σοβαρά την εντολή της τράπεζας και τα κριτήρια του Μάαστριχτ. Χαίρομαι που η ΕΚΤ είναι ανεξάρτητη. Η ΕΚΤ πρέπει να θωρακιστεί έναντι των πολιτικών παρεμβάσεων, για παράδειγμα των εθνικών αρχών, και χαίρομαι που ακούω τον κ. Juncker να εκφράζει αυτή την άποψη εξ ονόματος της Ευρωομάδας.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανταποκρίθηκε καλά στη χρηματοπιστωτική κρίση. Κινήθηκε έγκαιρα για τη διασφάλιση της ρευστότητας των αγορών. Αυτό σταθεροποίησε τα επιτόκια προς το παρόν. Η κρίση στον τραπεζικό κλάδο ήταν ένας συναγερμός. Η απουσία διαφάνειας όσον αφορά τους χρηματοπιστωτικούς κινδύνους στους οποίους εκτίθενται τα ιδρύματα θα επιφέρει ζημίες δυνητικά πολύ υψηλές. Αυτή τη στιγμή διεξάγεται μια συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τον χρηματοπιστωτικό έλεγχο. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μπορεί να διαδραματίσει ζωτικής σημασίας ρόλο σε αυτόν τον τομέα, διότι ενημερώνεται αναλυτικά από τις κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών.

Όμως η Συνθήκη δεν αναφέρει τίποτα σχετικά. Πιστεύω ότι χρειαζόμαστε στενότερη συνεργασία μεταξύ των κεντρικών τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, των χρηματοπιστωτικών αγορών και των ρυθμιστικών αρχών. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μπορεί να αναλάβει σημαντικότερο ρόλο στον έλεγχο και την εποπτεία. Είναι σε θέση να διοργανώνει διασυνοριακές ανταλλαγές πληροφοριών, κυρίως σε θέματα χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Η ΕΚΤ έχει αποδείξει την αξία της. Πρέπει να αξιοποιήσουμε τη δύναμή της προκειμένου να ενισχύσουμε τον χρηματοπιστωτικό έλεγχο.

  Christoph Konrad (PPE-DE). - (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, υπό το πρίσμα αυτής της συζήτησης μπορεί κανείς να πει ότι η ΕΚΤ είναι ένα είδος κυματοθραύστη. Αυτό είναι θετικό. Προφανώς, η σταθερότητα των τιμών είναι η βασική προτεραιότητα της οικονομίας. Αν αυτό συνεχιστεί και στο μέλλον, δεν μπορεί παρά να αποδειχτεί θετικό.

Αναφέραμε ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη είναι κατά μέσο όρο 4%. Σε ορισμένες χώρες της ευρωζώνης κυμαίνεται σε υψηλότερα επίπεδα, για παράδειγμα 5,8% στο Βέλγιο και 5,1% στην Ισπανία. Αυτές οι εξελίξεις είναι δυσάρεστες. Το μήνυμα λοιπόν που έδωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με την απόφασή της αυτή την εβδομάδα είναι σημαντικό. Πρέπει και εμείς εδώ στο Κοινοβούλιο να αναγνωρίσουμε ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί προφανώς να κάνει τίποτε για την καταπολέμηση των πληθωριστικών τιμών του πετρελαίου. Ωστόσο, οι δευτερογενείς επιδράσεις που θα γίνουν αισθητές στην ευρωζώνη, για παράδειγμα οι υψηλότεροι μισθοί, όπως απαιτούν τα σωματεία, και ταυτόχρονα οι υψηλότερες τιμές, που με τη σειρά τους θα επηρεάσουν τις επιχειρήσεις, ενέχουν κινδύνους και ενδέχεται να οδηγήσουν σε έναν φαύλο κύκλο.

Θα ήθελα να κάνω δύο ακόμη σχόλια σχετικά με την πολιτικοποίηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Είναι ένα θέμα που επανέρχεται διαρκώς στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων και κατέστη επίσης σαφές στη συζήτησή μας εδώ. Για παράδειγμα, το θέμα της διαφάνειας της διαδικασίας λήψης αποφάσεων σηματοδοτεί αυτή την τάση, συνιστά μια απόπειρα να ανακαλύψουμε ακόμη περισσότερα, και ταυτόχρονα να αυξήσουμε την επιρροή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Μεγαλύτερη διαφάνεια – την αντιμετωπίζω με επιφύλαξη. Νομίζω ότι η ΕΚΤ πρέπει να αποφασίσει μόνη της, αφού φυσικά συμβουλευτεί το Κοινοβούλιο και τους εκπροσώπους της ευρωζώνης. Αν όμως μιλούμε για αιτιολόγηση των αποφάσεων, αυτό πραγματικά είναι υπερβολικό.

Πρέπει –και αυτό σίγουρα θα παίξει σημαντικό ρόλο στον επόμενο γύρο– να επανεξετάσουμε προσεκτικά κατά τη διεύρυνση της ευρωζώνης αν μπορούμε να συνεχίσουμε αυτή την πολιτική. Για μένα, η Σλοβακία ήταν μια προειδοποίηση. Στο μέλλον πρέπει να ασχολούμαστε λιγότερο με τις πολιτικές και περισσότερο με τα κριτήρια.

  Zuzana Roithová (PPE-DE). – (CS) Κυρίες και κύριοι, ο αντίκτυπος της αμερικανικής χρηματοπιστωτικής κρίσης στην παγκόσμια οικονομία ήταν μια απρόσμενη εξέλιξη που σημάδεψε την 10η επέτειο της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Ο αυξανόμενος πληθωρισμός είναι ένα ακόμη τρέχον πρόβλημα. Η ΕΚΤ διαχειρίστηκε άψογα την αναταραχή στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, παρέσχε ρευστότητα ύψους 95 δισεκατομμυρίων ευρώ και έκανε διάφορες λεπτές παρεμβάσεις για τη σταθεροποίηση των πολύ βραχυπρόθεσμων επιτοκίων. Για ακόμη μια φορά αυτό κατέδειξε τα οφέλη της κοινής νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο για την ευρωπαϊκή οικονομία όσο και για τους πολίτες σε περιόδους αστάθειας. Σύμφωνα με το άρθρο 105 της ΣΕΚ, η ΕΚΤ υποστηρίζει επίσης τις γενικές οικονομικές πολιτικές της Κοινότητας. Τώρα η ΕΚΤ καλείται να αντιμετωπίσει την πρόκληση του αυξανόμενου πληθωρισμού, αφενός, και της οικονομικής επιβράδυνσης, αφετέρου. Δεν πρόκειται απλώς για μια πρόκληση, αλλά για μια πραγματική δοκιμασία της ανεξαρτησίας της ΕΚΤ και του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών.

Μέσω της Συνθήκης της Λισαβόνας, η ΕΚΤ θα αποκτήσει νομική προσωπικότητα και σαφώς καθορισμένο ανεξάρτητο καθεστώς. Από την άλλη, η αυξανόμενη ολοκλήρωση των χρηματοπιστωτικών συστημάτων καθιστά αναγκαία τη στενότερη συνεργασία με τις κεντρικές τράπεζες των επιμέρους κρατών μελών. Πολλοί προειδοποιούν ότι η ανεξαρτησία της ΕΚΤ τίθεται σε κίνδυνο, μεταξύ άλλων επειδή οι έως τώρα ανεπίσημες συναντήσεις των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης θα προσλάβουν επίσημο καθεστώς με τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης της Λισαβόνας. Ήδη αμφισβητείται η αρμοδιότητα των υπουργών να συζητούν εάν έχει τεθεί σωστά ή όχι ο στόχος του πληθωρισμού.

Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να γίνει διάκριση μεταξύ των επαγγελματικών και πολιτικών αμφισβητήσεων που είναι θεμιτές σε μια δημοκρατική κοινωνία και των ουσιαστικών επεμβάσεων στη δημοσιονομική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Δεδομένης της επώδυνης γέννησης της Συνθήκης της Λισαβόνας, η διασάφηση αυτής της διάκρισης θα είναι ένα πολύ σημαντικό καθήκον τόσο για εμάς τους βουλευτές του ΕΚ όσο και για τα μέσα ενημέρωσης. Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους εισηγητές για την ισορροπημένη και εξαιρετικά επαγγελματική έκθεση σχετικά με την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ.

  Ιωάννης Βαρβιτσιώτης (PPE-DE). – Κυρία Πρόεδρε, άκουσα με μεγάλη προσοχή τόσο την ομιλία του Προέδρου της Κεντρικής Τράπεζας όσο και του Jean-Claude Juncker τον οποίο ιδιαίτερα εκτιμώ.

Βρισκόμαστε αναμφισβήτητα μπροστά σε μία μεγάλη οικονομική κρίση, που όμοιά της δεν είδαμε τις τελευταίες δεκαετίες. Η τρομακτική αύξηση των τιμών του πετρελαίου και πολλών άλλων προϊόντων, η υψηλή ανεργία, η φτώχεια η οποία επικρατεί και οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης συνθέτουν αυτή τη θλιβερή εικόνα.

Πολύς λόγος έγινε για επικρίσεις που διατυπώθηκαν. Πιστεύω ότι οι κριτικές που έγιναν και μάλιστα από επίσημα χείλη ένα στόχο είχαν, την επισήμανση της σοβαρότητας της καταστάσεως. Άλλωστε, εμείς οι πολιτικοί πρέπει να επιδιώκουμε τις επικρίσεις, διότι μόνον έτσι γινόμαστε καλύτεροι, μόνον έτσι βλέπουμε καθαρότερα τα προβλήματα, μόνον έτσι οδηγούμεθα σε λύσεις προς το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να συγχαρώ τον εισηγητή για την πράγματι εκπληκτικά καλή έκθεσή του.

  Ilda Figueiredo (GUE/NGL). – (PT) Κυρία Πρόεδρε είναι σαφές από αυτή τη συζήτηση ότι η υποτιθέμενη μάχη κατά του πληθωρισμού περιορίζεται στην αποφυγή της αύξησης των μισθών. Θέλοντας να δικαιολογήσουν την ένατη κατά σειρά αύξηση του βασικού επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τα τελευταία δυόμισι χρόνια, οι υπεύθυνοι της νομισματικής πολιτικής της ΕΕ επιμένουν να μιλούν για συμπίεση των μισθών αγνοώντας επιδεικτικά τις τεράστιες αυξήσεις που σημείωσαν τα κέρδη των μεγάλων εταιρειών και των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών ομίλων, με ρυθμούς 30% ετησίως περίπου, τη στιγμή που οι αυξήσεις των μισθών σε ορισμένες χώρες δεν καλύπτουν καν το ύψος του πληθωρισμού. Αυτή είναι, για παράδειγμα, η περίπτωση της Πορτογαλίας, όπου οι περισσότεροι εργαζόμενοι και συνταξιούχοι υπέστησαν σοβαρές απώλειες της αγοραστικής τους δύναμης και όπου οι μισθοί και οι συντάξεις είναι μεταξύ των χαμηλότερων στην ΕΕ.

Η πλήρης έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας σε αυτές τις νομισματικές πολιτικές, με τα υψηλά επιτόκια και το υπερτιμημένο ευρώ, επιτείνει τις κοινωνικές και εδαφικές ανισότητες, συμβάλλοντας στην αύξηση της φτώχειας και των προβλημάτων για τις μικρές και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, ιδίως στις χώρες με τις πλέον αδύναμες οικονομίες. Αυτή η πολιτική πρέπει λοιπόν να αλλάξει ώστε να αντιστραφεί πλήρως ο στόχος και να δοθεί προτεραιότητα στην οικονομική μεγέθυνση και την απασχόληση, την εκρίζωση της φτώχειας, την προώθηση της κοινωνικής προόδου και ανάπτυξης.

  Theodor Dumitru Stolojan (PPE-DE). - (RO) Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιδιώκει τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών σε ένα περιβάλλον μεγάλης αβεβαιότητας και πληθωριστικών πιέσεων.

Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν το τρέχον επίπεδο των τιμών ενέργειας και τροφίμων είναι αυτό από το οποίο θα προκύψουν όλες οι υπόλοιπες τιμές· δεν γνωρίζουμε επίσης ποια μέτρα δημόσιας πολιτικής θα λάβουν τα κράτη μέλη ώστε να διευκολύνουν την προσαρμογή των επιχειρήσεων, των αποταμιεύσεων και των νοικοκυριών στη νέα δομή τιμών. Επίσης, η χρηματοπιστωτική κρίση δεν έχει πει ακόμη την τελευταία της λέξη.

Ως βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εκτιμώ την αποτελεσματικότητα και την ακεραιότητα των νομισματικών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, καθώς επίσης την εμμονή του προέδρου της στον στόχο του πληθωρισμού που εγγυάται σταθερότητα των τιμών.

Εμπιστεύομαι την ορθή κρίση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της, και το δικαίωμα των πολιτικών να παρεμβαίνουν στις αποφάσεις της τράπεζας αυτής.

  Μαργαρίτης Σχοινάς (PPE-DE). – Κυρία Πρόεδρε, το Eurogroup κάνει οικονομική πολιτική, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κάνει νομισματική πολιτική και εμείς εδώ, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κάνουμε απλώς πολιτική, χωρίς ιδιαίτερους επιθετικούς προσδιορισμούς, πράγμα που μας αναγκάζει να λογοδοτούμε για όλο το εύρος των αποφάσεων που λαμβάνονται στην ευρωζώνη.

Όντας πολύ νέος στην πολιτική και σεβόμενος πλήρως την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας, πιστεύω ότι δεν είμαι σε θέση να δώσω συμβουλές. Αλλά ο εισαγόμενος πληθωρισμός, που είναι και το μεγάλο μας πρόβλημα, δεν πιστεύω ότι αντιμετωπίζεται συνολικά με όπλο τα επιτόκια.

Χρειαζόμαστε δράση στις αιτίες που τον παράγουν. Χρειαζόμαστε μάχη κατά των καρτέλ του πετρελαίου, χρειαζόμαστε μάχη κατά των κερδοσκόπων στις πρώτες ύλες, χρειαζόμαστε περισσότερα τρόφιμα στην αγορά και, αν δεν δράσουμε στη ρίζα του κακού, πολύ φοβάμαι ότι θα έχουμε τέτοιες ανάλογες συζητήσεις, που θα χαρακτηρίζονται από λογική βρυξελλική ή στρασβουργική αλλά θα πάσχουν από έλλειψη πολιτικής δικαιολόγησης στην κοινωνία.

  Piia-Noora Kauppi (PPE-DE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, νομίζω ότι είναι πραγματικά εκπληκτικός ο τρόπος με τον οποίο η ΕΚΤ εκτέλεσε το βασικό κομμάτι της εντολής της: τη σταθερότητα των τιμών. Αν εξετάσουμε την περίοδο του γερμανικού μάρκου, 1948-1998, θα δούμε ότι το ιστορικό της σταθερότητας των τιμών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι καλύτερο από αυτό του γερμανικού μάρκου, που κάποτε θεωρούσαμε το παγκόσμιο σημείο αναφοράς. Νομίζω ότι έχετε πετύχει ένα πολύ καλό αποτέλεσμα σε αυτόν τον τομέα. Χαίρομαι επίσης ιδιαιτέρως που εσείς, Πρόεδρε Trichet, αναφερθήκατε στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Και αυτό αποτελεί μέρος της εντολής της ΕΚΤ σύμφωνα με τη Συνθήκη, και πιστεύω ότι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην χρηματοπιστωτική εποπτεία πρέπει να ενισχυθεί.

Το μοντέλο των «δίδυμων κορυφών» του Tommaso Padoa-Schioppa είναι πολύ γοητευτικό, και νομίζω ότι εξαρτάται τώρα από τα κράτη μέλη και το συμβούλιο να το υιοθετήσουν, ώστε η ΕΚΤ να διαδραματίσει σοβαρότερο εποπτικό ρόλο στον τομέα της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Αυτή τη στιγμή συντάσσεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η έκθεση Van den Burg-Dăianu σχετικά με το θέμα. Περιέχει πολλά καλά σημεία τα οποία επίσης μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στο έργο σας για την καλύτερη εποπτεία της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ευρώπη.

  Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, η οικονομική και χρηματοπιστωτική λειτουργία της ΕΕ εξακολουθεί να εξασφαλίζει πραγματική σταθερότητα για ανάπτυξη. Θεμελιώδη ρόλο σε αυτό το πλαίσιο διαδραματίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία έχει ως βασική αποστολή της την εκπόνηση της νομισματικής πολιτικής. Τα κράτη μέλη και οι κυβερνήσεις τους είναι υπεύθυνα για την οικονομική πολιτική και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης.

Ωστόσο, προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα λειτουργεί σωστά και σχετικά με τον αντίκτυπό της στις οικονομικές διεργασίες. Θα έπρεπε μήπως η Κεντρική Τράπεζα να αναλαμβάνει περισσότερες πρωτοβουλίες, όπως στις Ηνωμένες Πολιτείες, ή όχι; Επίσης, υπό το φως της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης και των αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας και των καυσίμων, τίθενται μερικά ακόμη ερωτήματα. Πρώτα απ’ όλα, τι μέτρα πρέπει να ληφθούν ώστε να αποτραπεί η επιδείνωση της κρίσης; Δεύτερον, πώς μπορεί να υποστηριχθεί η οικονομική μεγέθυνση των φτωχών χωρών; Τρίτον, πώς μπορούμε να εποπτεύσουμε τις χρηματοπιστωτικές αγορές ώστε να μην επαναληφθεί η κρίση στην αγορά στεγαστικών δανείων;

Τέλος, πρέπει να δηλωθεί σαφώς ότι η συμμόρφωση με τα κριτήρια του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης πρέπει να είναι εξίσου δεσμευτική για όλα τα κράτη μέλη.

  Jean-Claude Trichet, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, εκτιμώ απεριόριστα τις παρατηρήσεις που έγιναν τόσο στην αξιοσημείωτη έκθεση του εισηγητή όσο και στον μεγάλο αριθμό των παρεμβάσεων υπέρ της ανεξαρτησίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όπως αναφέρθηκε σαφώς και από τον ίδιο τον κ. Jean-Claude Juncker. Νομίζω ότι η ανεξαρτησία αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική και δεν τίθεται επ’ ουδενί υπό αμφισβήτηση. Αποτελεί βασικό στοιχείο της αξιοπιστίας του ιδρύματος και ακριβώς επειδή διαθέτουμε αυτή την ορατή ανεξαρτησία και την πρωταρχική μας εντολή –που είναι σαφής στο θέμα της σταθερότητας των τιμών– καταφέραμε μέχρι τώρα να σταθεροποιήσουμε τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό.

Τόνισα ιδιαιτέρως το γεγονός ότι η σταθεροποίηση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό είναι αποφασιστικής σημασίας, γιατί μας επιτρέπει, όσον αφορά τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αγοραία επιτόκια, να ενσωματώνουμε αυτές τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Ορισμένες κυβερνήσεις στην Ευρώπη δανείζονται σε 50ετή βάση. Δανείζονται με ορίζοντα 50 ετών και επιτόκιο που ενσωματώνει την αξιοπιστία της Κεντρικής Τράπεζας προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα των τιμών, όχι μόνο για δύο, πέντε, δέκα ή είκοσι χρόνια, αλλά για πολύ περισσότερο. Ακριβώς επειδή εμμένουμε στον στόχο της σταθεροποίησης των προσδοκιών για τον πληθωρισμό, λάβαμε την απόφαση που αναφέρθηκε.

Κατά την άποψή του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ –άποψη με την οποία συμφωνώ– όταν οι ευρωπαϊκές δημοκρατίες αποφάσισαν να ιδρύσουν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το ευρωσύστημα και την ευρωζώνη δεν θεώρησαν ότι υπάρχει αντίφαση μεταξύ της σταθερότητας των τιμών, της σταθεροποίησης των προσδοκιών για τη σταθερότητα των τιμών και της μεγέθυνσης και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης.

Πρέπει να πω ότι τώρα σε παγκόσμιο επίπεδο θεωρείται πλέον δεδομένο ότι το κατάλληλο πρίσμα είναι η σταθερότητα των τιμών και ότι η αξιόπιστη σταθερότητα των τιμών διαχρονικά αποτελεί προϋπόθεση για διατηρήσιμη μεγέθυνση και δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Η αναφορά που έγινε στα σχεδόν 16 εκατ. θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν από την εισαγωγή του ευρώ δείχνει ακριβώς αυτό που θέλω να πω.

Θα ήθελα επίσης να συμφωνήσω με τα λεγόμενα πολλών από τους βουλευτές που ανέφεραν ότι η εξασφάλιση της σταθερότητας των τιμών προϋπέθετε τη συνεργασία και άλλων οργάνων λήψης αποφάσεων, αρχών, καθώς και του ιδιωτικού τομέα. Αυτός είναι και ο λόγος που είμαστε τόσο σαφείς στα μηνύματά μας, αναγνωρίζοντας πλήρως ότι είμαστε ανεξάρτητοι και ότι αυτοί που λαμβάνουν τέτοιες αποφάσεις είναι επίσης ανεξάρτητοι. Επιμένουμε όμως πάντα στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης γιατί η υπερβολική επιβάρυνση των νομισματικών πολιτικών λόγω χαλαρών δημοσιονομικών πολιτικών ενέχει πάντα κάποιο κίνδυνο.

Ζητούμε επίσης από τους υπεύθυνους διαμόρφωσης των τιμών γενικά –τις εταιρίες, τον παραγωγικό κλάδο, τις επιχειρήσεις λιανεμπορίου– να λάβουν υπόψη το γεγονός ότι θα εξασφαλίσουμε την σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα ώστε να αποφευχθούν οι δευτερογενείς επιδράσεις σε αυτόν τον τομέα.

Αναφέρθηκα στους υπεύθυνους διαμόρφωσης των τιμών. Πρέπει να γίνει επίσης αναφορά και στους κοινωνικούς εταίρους και αυτός είναι ο λόγος που απευθυνόμαστε όχι μόνο στους διαμορφωτές των τιμών, αλλά και στους κοινωνικούς εταίρους, ώστε να ενσωματώσουν στις αποφάσεις τους το γεγονός ότι εμείς θα διασφαλίσουμε μεσοπρόθεσμα τη σταθερότητα των τιμών σύμφωνα με τον ορισμό μας.

Η κατάσταση είναι προφανώς δύσκολη λόγω των τιμών του πετρελαίου, των τιμών των βασικών εμπορευμάτων και τη σπανιότητα των πρώτων υλών, που σπρώχνουν τις τιμές προς τα πάνω. Πρέπει να θυμόμαστε τι συνέβη το 1973-1974. Είναι απολύτως σαφές ότι οι οικονομίες που άφησαν τις δευτερογενείς επιπτώσεις εκτός ελέγχου και είχαν μόνιμο πληθωρισμό και ταυτόχρονα πολύ χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, επλήγησαν σε μεγάλο βαθμό από μαζική ανεργία την οποία ακόμη αγωνιζόμαστε να εξαλείψουμε σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Το διακύβευμα λοιπόν είναι μεγάλο και αυτό είναι το σημαντικό.

Θα ήθελα επίσης να αναφέρω ένα εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο, το γεγονός ότι οι πλέον ευάλωτοι και φτωχοί συμπολίτες μας είναι αυτοί που υποφέρουν περισσότερο σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού. Έτσι λοιπόν, όταν θέτουμε ως στόχο τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα, όχι μόνο σεβόμαστε τη Συνθήκη, όχι μόνο σεβόμαστε την εντολή μας –την οποία δεν δημιουργήσαμε εμείς, αλλά μας δόθηκε από τις δημοκρατίες της Ευρώπης– αλλά κάνουμε το καλύτερο δυνατό για το πλέον ευάλωτο κομμάτι του πληθυσμού μας.

Όσον αφορά τις τιμές του πετρελαίου, των βασικών εμπορευμάτων και της ενέργειας, καθώς επίσης τις τιμές των τροφίμων και γενικότερα όλες αυτές τις τιμές που αυξάνονται, νομίζω ότι υπάρχει ένα τρίγωνο. Όπως είπαν πολύ εύγλωττα ορισμένοι βουλευτές, είναι βέβαιο ότι έχουμε ένα φαινόμενο που τροφοδοτείται από τη ζήτηση· οι μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες αυξάνουν τη ζήτηση παγκοσμίως και αυτό πρέπει να αναγνωριστεί πλήρως.

Σίγουρα υπάρχει και μια δεύτερη πλευρά αυτού του τριγώνου, η προσφορά· από την πλευρά της προσφοράς έχουμε πολλές ευθύνες. Τα καρτέλ δεν είναι καλά, και είναι προφανές ότι υπάρχουν καρτέλ σε πολλούς τομείς. Εκτός από τα καρτέλ, ορισμένες χώρες και οικονομίες προκαλούν τεχνητή σπάνη, μην επιτρέποντας τις γεωτρήσεις, τις ερευνητικές γεωτρήσεις και την κατασκευή διυλιστηρίων. Εφιστώ λοιπόν την προσοχή σας και σε αυτό το σημείο. Πρέπει να δούμε, από την πλευρά της προσφοράς, αν κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν.

Ιδίως όσον αφορά τη ζήτηση, κάθε εξοικονόμηση ενέργειας είναι απολύτως αναγκαία και αποτελεί κομμάτι του ελέγχου της ζήτησης· ομοίως, η αναγνώριση των πραγματικών τιμών και η αποφυγή τεχνητών τιμών για το πετρέλαιο και την ενέργεια ώστε η ζήτηση να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα.

Υπάρχει και η τρίτη πλευρά του τριγώνου, δηλαδή η ανακατανομή του κεφαλαίου σε παγκόσμιο επίπεδο για τα βασικά εμπορεύματα. Αυτή η περίπτωση δεν ταυτίζεται πλήρως με την περίπτωση του πετρελαίου, άλλων μορφών ενέργειας και πρώτων υλών διαφόρων ειδών. Το φαινόμενο όμως αυτό είναι υπαρκτό και προφανώς διαδραματίζει κάποιο ρόλο· πρέπει να το αναγνωρίσουμε αυτό. Πρέπει να απαιτήσουμε από τις αγορές να είναι όσο το δυνατόν πιο διαφανείς, να λειτουργούν εν πλήρη διαφάνεια. Έτσι βλέπω εγώ αυτό το φαινόμενο, και θα προσθέσω ότι όπως σε ορισμένες ασθένειες απαιτείται αντιμετώπιση σε πολλά επίπεδα, έτσι και εδώ πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια και στις τρεις πλευρές του τριγώνου.

Πολλοί βουλευτές ανέφεραν την προληπτική εποπτεία και την ανάγκη να βελτιωθεί η κατάσταση, και δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω μαζί τους. Είναι σαφές ότι η κατάσταση πρέπει να βελτιωθεί. Από την ίδρυση της ΕΚΤ επιμένουμε ότι στόχος είναι η όσο το δυνατόν στενότερη συνεργασία όλων των αρχών. Έχουμε επίσης ταχθεί υπέρ της στενής σχέσης μεταξύ των κεντρικών τραπεζών και των εποπτικών αρχών. Τα πρόσφατα συμβάντα μετά την αναταραχή που ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2007 απέδειξαν ότι το δόγμα αυτό είναι σωστό: η στενή σχέση μεταξύ των κεντρικών τραπεζών και των εποπτικών αρχών είναι εκ των ων ουκ άνευ.

Θα έλεγα σε αυτή τη φάση ότι υποστηρίζουμε πλήρως τον προσανατολισμό που έθεσε η Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων σε συναινετική βάση. Πιστεύουμε ότι υπάρχουν πολλές σύνοδοι εργασίας και ότι πρέπει να προχωρήσουμε όσο το δυνατόν ταχύτερα προς αυτή την κατεύθυνση. Γνωρίζω ότι το Κοινοβούλιο μελετά μερικές πιο τολμηρές πρωτοβουλίες. Θα έλεγα ότι εμείς από την πλευρά μας θα θέλαμε να δούμε να υλοποιούνται όλες οι έως τώρα αποφάσεις – να μην χρησιμοποιηθεί η δικαιολογία του δεύτερου σταδίου για να μην γίνουν πράξη όσα έχουν αποφασιστεί. Στη συνέχεια πιστεύω ότι πρέπει να εξετάσουμε πολύ προσεκτικά τις προτάσεις που τέθηκαν επί τάπητος, διότι πιστεύουμε ότι όσο πιο στενά συνεργαστούμε –και σίγουρα πιο στενά από ό,τι μέχρι τώρα– τόσο καλύτερο θα είναι το αποτέλεσμα για την Ευρώπη. Ό,τι λέω για την Ευρώπη, ισχύει, κατά την άποψή μας, για όλα τα άλλα συστημικά μέρη του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Το τελευταίο σημείο που θέλω να θίξω αφορά τη συναλλαγματική ισοτιμία στην οποία αναφέρθηκαν διάφοροι βουλευτές. Πιστεύω ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ είναι υπέρ της πλήρους εφαρμογής της Συνθήκης ως έχει. Η εντύπωσή μου είναι ότι όταν είμαστε στην Κίνα, όπως είπε ο Jean-Claude Juncker, ή στην ομάδα G7, όπου εγώ και ο Jean-Claude υπογράφουμε το ανακοινωθέν της συνόδου της G7, πράττουμε τα δέοντα και εγώ προσωπικά είμαι πολύ προσεκτικός –μια και κάποιοι είπαν ότι είμαι πολύ συνετός και επιφυλακτικός όταν αναφέρομαι στις ισοτιμίες– διότι πρόκειται για ένα πολύ ευαίσθητο ζήτημα, στο οποίο πρέπει να σεβαστούμε πλήρως την από κοινού συμφωνηθείσα κατεύθυνση. Αυτός είναι ο λόγος που θα μπορούσα να πω, και πάλι, ότι σε αυτό το στάδιο συμφωνούμε με όλους τους εταίρους μας στη G7 σχετικά με το μήνυμα για την Κίνα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία επ’ αυτού. Αυτό κατέστη σαφές στην τελευταία ανακοίνωση της G7. Θεωρούμε επίσης ότι είναι σημαντικό να εξετάσουμε προσεκτικά όλες τις δυνητικές αρνητικές επιπτώσεις των υπερβολικών διακυμάνσεων τόσο στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα όσο και στην ανάπτυξη.

Θα ήθελα επίσης να αναφέρω ότι είναι πολύ σημαντικό οι αρχές των ΗΠΑ να κατανοήσουν ότι ένα ισχυρό δολάριο είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών.

  Jean-Claude Juncker, Πρόεδρος της Ευρωομάδας και μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, δεν θα επανέλθω στα σχόλια που έκανε ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας στη διάρκεια της συζήτησής μας. Δεν έχει νόημα να επαναλάβω τα λεγόμενά του, δεδομένου ότι ήταν όλα σωστά, και οποιαδήποτε δική μου δήλωση θα μπορούσε να εκληφθεί ως απόπειρα σχολιασμού των λεγομένων του, κάτι που δεν χρειάζεται.

(DE) Κυρία Πρόεδρε, μιλώ γερμανικά για να δείξω στον κ. Trichet ότι και εγώ, όπως αυτός, γνωρίζω τη γλώσσα. Ναι, ένας Γάλλος που έχει σίγουρα πολύ φορτωμένο πρόγραμμα, αξίζει συγχαρητήρια που αφιέρωσε χρόνο για την εκμάθηση της γλώσσας του τόπου όπου ζει, τώρα που μετακόμισε στη Φρανκφούρτη. Δεν το κάνουν πολλοί Γάλλοι αυτό.

(Χειροκροτήματα)

Θα μιλήσω γερμανικά, για να με καταλάβει καλύτερα. Θα ήθελα να κάνω δύο ή τρία τελευταία σχόλια, γιατί παρατηρώ ότι μερικές φορές οι συζητήσεις σε αυτή την αίθουσα είναι γεμάτες νοσταλγία για τις δεκαετίες του ’70 και του ’80. Η Ευρωομάδα παροτρύνεται να συντονίσει καλύτερα τις οικονομικές πολιτικές των κρατών μελών της ευρωζώνης. Κάνουμε όλοι ό,τι είναι δυνατόν για αυτόν τον σκοπό, και έχουμε εισαγάγει έναν κώδικα δεοντολογίας σε πολλούς τομείς πρακτικής οικονομικής πολιτικής τον οποίον πασχίζουμε να τηρούμε. Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν από τη μια να ζητούμε συντονισμό των οικονομικών πολιτικών και από την άλλη να μην δεχόμαστε την εφαρμογή της πολιτικής που αποτελεί προϊόν αυτού του συντονισμού.

Θα σας δώσω μερικά παραδείγματα. Μεταρρυθμίσαμε το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης το 2005. Μέρος της ουσίας των προτάσεων μεταρρύθμισης του συμφώνου ήταν η ενίσχυση του προληπτικού σκέλους του, το οποίο ήταν αδύναμο και ανεπαρκές. Για την ενίσχυση του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας, είναι απαραίτητο οι κυβερνήσεις να εμείνουν στην εξυγίανση του προϋπολογισμού και να εντείνουν τις προσπάθειες για εξυγίανση όταν η οικονομία πηγαίνει καλά, ώστε να έχουν αποθέματα για τις λιγότερο ευνοϊκές χρονιές, οι οποίες, δεδομένης της κυκλικής φύσης των οικονομικών μας συστημάτων, επανέρχονται τακτικά.

Αυτή τη στιγμή διανύουμε μια δύσκολη περίοδο. Δεν μπορούμε να προσμένουμε κάποια βελτίωση. Οι κυβερνήσεις που πέτυχαν την εξυγίανση έχουν επαρκή δημοσιονομικά περιθώρια ώστε να ενεργοποιηθούν οι αυτόματοι σταθεροποιητικοί παράγοντες όταν τα κρατικά έσοδα αρχίσουν να μειώνονται. Οι κυβερνήσεις που δεν πέτυχαν επαρκές επίπεδο εξυγίανσης όταν μπορούσαν, δεν μπορούν προφανώς να αντιδράσουν σε χαλεπούς καιρούς.

Όταν εμείς στην Ευρωομάδα συμφωνούμε ότι τα κράτη μέλη που έχουν πετύχει τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς τους στόχους μπορούν τώρα να δράσουν εν μέσω οικονομικής κάμψης και αυξήσεων στις τιμές του πετρελαίου και των τροφίμων, ο μόνος λόγος που είναι σε θέση να το κάνουν, είναι γιατί έχουν φροντίσει να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα δημοσιονομικά περιθώρια, ώστε οι περίοδοι κρίσεων να μην τα βρουν αποδυναμωμένα και αδύναμα να αντιδράσουν.

Δεν ζητήσαμε πάγωμα των μισθών· ούτε η Κεντρική Τράπεζα ούτε η Ευρωομάδα ζήτησε ποτέ πάγωμα των μισθών στην ευρωζώνη. Αυτό που λέμε είναι ότι οι μισθοί δεν πρέπει να αυξάνονται αυτομάτως μαζί με τον πληθωρισμό αλλά αντίθετα οι τάσεις στους μισθούς πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την αύξηση της παραγωγικότητας που μπορεί να επιτευχθεί σε μια δεδομένη οικονομία ώστε οι μισθοί να αυξάνονται αναλόγως χωρίς επιδείνωση του πληθωρισμού.

Έχουμε καταστήσει απολύτως σαφές ότι δεν μπορούμε να ζητούμε από τους απλούς εργαζομένους στην Ευρώπη να δεχθούν περιορισμούς των μισθών τη στιγμή που τα διευθυντικά στελέχη και οι κεφαλαιοκράτες λαμβάνουν τεράστιες αυξήσεις και αστρονομικές αμοιβές. Αυτό το έχουμε επαναλάβει πολλές φορές.

(Χειροκροτήματα)

Οι αμοιβές των μελών της διοίκησης των ευρωπαϊκών εταιρειών –μεταξύ άλλων και κατά κύριο λόγο στον χρηματοπιστωτικό τομέα– δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τις αυξήσεις της παραγωγικότητας σε αυτόν τον κλάδο. Απλώς εισπράττουν, και οι πράξεις τους δεν είναι ούτε οικονομικά χρηστές ούτε κοινωνικά υπεύθυνες.

(Χειροκροτήματα)

Δεν ζητήσαμε πάγωμα των μισθών και εγώ, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο, σέβομαι απολύτως το ευρωπαϊκό κοινωνικό συμβόλαιο, έτσι λοιπόν, απευθύναμε με επιτακτικό τρόπο την έκκληση, αντί να πληρώσουν οι εταιρείες, δεδομένων των αυξήσεων στις τιμές των πρώτων υλών και του πετρελαίου, να δούμε τι μπορούν να κάνουν τα κράτη στον τομέα της κοινωνικής υποστήριξης προς τις λιγότερο ευνοημένες ομάδες του πληθυσμού, η αγοραστική δύναμη των οποίων πλήττεται περισσότερο.

Είναι εξάλλου γεγονός ότι τα κράτη που πέτυχαν δημοσιονομική εξυγίανση έχουν τώρα τους απαραίτητους πόρους στη διάθεσή τους για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων κοινωνικής υποστήριξης για τους λιγότερο ευκατάστατους πολίτες τους. Υπάρχουν κράτη που θέσπισαν επιδόματα κόστους διαβίωσης, θέρμανσης και ενοικίου, και που ήταν σε θέση να το κάνουν χάρη στην εξυγίανση που πέτυχαν νωρίτερα. Υπάρχουν επίσης κράτη που προσαρμόζουν συστηματικά τα φορολογικά τους συστήματα ώστε να επωφελούνται από τις φορολογικές ελαφρύνσεις οι λιγότερο ευκατάστατοι πολίτες και όχι οι ευημερούσες ομάδες του πληθυσμού.

Σε αυτό τον βαθμό, πιστεύω ότι η γενική πολιτική, ακόμη και αν δεν είναι τέλεια, αποδίδει. Δεν θέλουμε και δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη των δεκαετιών του ’70 και του ’80, ακόμη και αν αυτό θα ήταν κάπως ευκολότερο βραχυπρόθεσμα. Πρέπει να λάβουμε μέτρα κατά του αυξανόμενου πληθωρισμού. Στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 επιτρέψαμε στον πληθωρισμό να ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Αφήσαμε επίσης το δημόσιο χρέος να αυξάνεται διαρκώς. Στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 αποδεχθήκαμε τα δημόσια ελλείμματα, υποβαθμίζοντας την αρνητική τους επίδραση. Το αποτέλεσμα ήταν μαζική ανεργία στην Ευρώπη, την οποία τώρα καταφέραμε να μειώσουμε στο 7,2% χάρη στο ευρώ.

Το αποτέλεσμα ήταν υπερβολικά υψηλές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης σε όλες σχεδόν τις χώρες, τις οποίες πολλοί από εμάς εξακολουθούν να θεωρούν υπερβολικές, και αυτό δεν έχει καμία σχέση με απόρριψη της κοινωνικής αλληλεγγύης αλλά με τη συνετή χρηματοδότηση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης. Η εργασία φορολογούνταν υπερβολικά και το κεφάλαιο υπερβολικά λίγο. Αυτά ήταν τα αποτελέσματα των εσφαλμένων πολιτικών στις δεκαετίες του ’70 και του ’80.

Είμαστε κατά του πληθωρισμού γιατί είμαστε κατά της ανεργίας και υπέρ της ανάπτυξης. Η οικονομική μεγέθυνση και η καταπολέμηση του πληθωρισμού δεν είναι αντώνυμα. Χρειαζόμαστε μεγέθυνση χωρίς πληθωρισμό, ώστε τα πράγματα να είναι καλύτερα αύριο για τους πολίτες. Η πολιτική του καλοπιάσματος, αν δήθεν τείνουμε χείρα βοηθείας για να θεωρηθούμε γενναιόδωροι ευεργέτες, δεν είναι η σωστή πολιτική. Αν θέλουμε να επιτύχουμε τώρα, πρέπει να σκεφτούμε τις επόμενες γενιές και όχι το αντίστροφο.

(Χειροκροτήματα)

  Olle Schmidt, εισηγητής. − (SV) Κυρία Πρόεδρε, ευχαριστώ για την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και γεμάτη ιδέες συζήτηση. Δείχνει ότι υπάρχει ευρεία υποστήριξη για το σκεπτικό και τα συμπεράσματα της έκθεσης. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τον κ. Juncker και τον κ. Trichet για τις απαντήσεις που έδωσαν. Απαντήσατε με τρόπο που μου δίνει να καταλάβω ότι θα λάβετε υπόψη τις απόψεις και τις ιδέες που κατατέθηκαν εδώ.

Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στην προσωπική μου εμπειρία ως πολιτικού στη σχετικά αραιοκατοικημένη χώρα του ευρωπαϊκού Βορρά από όπου κατάγομαι: τη Σουηδία. Υπήρξα βουλευτής του σουηδικού κοινοβουλίου και μέλος της δημοσιονομικής επιτροπής του στη δεκαετία του ’90, όταν η Σουηδία βρέθηκε σε οικονομικό αδιέξοδο. Οι εμπειρίες της πολιτικής είναι ωφέλιμες, φίλοι μου. Όσοι από εσάς πιστεύετε ότι ο πληθωρισμός και η ασταθής νομισματική πολιτική θα βοηθήσουν τους ανθρώπους που χρειάζονται περισσότερο τη βοήθειά μας κάνετε λάθος. Κάνετε λάθος! Ως μέλος της δημοσιονομικής επιτροπής, είδα από πρώτο χέρι πώς τα επιτόκια στη Σουηδία έφτασαν σε ύψη που κανείς δεν θα φανταζόταν: 500%. Στη δεκαετία του ’90, όπως ακριβώς είπε ο κ. Juncker, είχαμε μαζική ανεργία, αυξανόμενο πληθωρισμό και στασιμοπληθωρισμό. Θυμάμαι πολύ καθαρά αυτές τις εμπειρίες, και με έκαναν να ελπίζω ότι και η χώρα μου η Σουηδία θα μπει στην ευρωζώνη και θα συμμετάσχει πλήρως στην ευρωπαϊκή συνεργασία.

Όπως είπε η συνάδελφος κ. Kauppi, και επανέλαβε ο κ. Trichet, κανείς δεν πίστευε ότι το ευρώ θα γνώριζε τέτοια επιτυχία. Νομίζω ότι αυτό αποδεικνύει την αξία της ευρωπαϊκής συνεργασίας.

Κύριε Juncker, είπατε ότι η ΕΚΤ ενεργεί με φειδώ και αποφασιστικότητα. Νομίζω ότι αυτή είναι μια καλή διατύπωση. Σας ευχαριστώ και πάλι για την εποικοδομητική συζήτηση. Σας ευχαριστώ επίσης που μου δώσατε την ευκαιρία να συντάξω αυτή την έκθεση, παρόλο που προέρχομαι από μια χώρα που δεν ανήκει στο σύστημα συνεργασίας του ευρώ.

  Πρόεδρος. – H συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σήμερα, στις 12 το μεσημέρι.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Sebastian Valentin Bodu (PPE-DE), γραπτώς. – (EN) Όσον αφορά τις οικονομικές εξελίξεις, τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας της ευρωζώνης παραμένουν υγιή λόγω της ανάπτυξης των επενδύσεων και της βελτίωσης των ποσοστών απασχόλησης και της συμμετοχής του εργατικού δυναμικού. Παρόλο που επιβραδύνεται, η ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας αναμένεται να παραμείνει ισχυρή, επωφελούμενη συγκεκριμένα από τη συνεχιζόμενη εύρωστη ανάπτυξη στις αναδυόμενες οικονομίες. Όσον αφορά τις εξελίξεις στις τιμές, ο ετήσιος πληθωρισμός, όπως μετράται με τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή, εξακολουθεί να υπερβαίνει κατά πολύ το επίπεδο που επιβάλλεται για τη σταθερότητα των τιμών από το προηγούμενο φθινόπωρο, φτάνοντας στο 3,7% τον Μάιο του 2008 και –σύμφωνα με τις ταχείες εκτιμήσεις της Eurostat– στο 4% τον Ιούνιο. Αυτό το ανησυχητικό επίπεδο των ποσοστών του πληθωρισμού οφείλεται κυρίως στις απότομες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο τους τελευταίους μήνες. Η αβεβαιότητα που περιβάλλει τη συγκεκριμένη προοπτική της οικονομικής δραστηριότητας παραμένει σε υψηλά επίπεδα και υφίστανται κίνδυνοι αρνητικών εξελίξεων. Συγκεκριμένα, οι κίνδυνοι απορρέουν από τις περιοριστικές επιπτώσεις που έχουν στην κατανάλωση και στις επενδύσεις οι περαιτέρω απροσδόκητες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων. Επιπλέον, οι κίνδυνοι αρνητικών εξελίξεων εξακολουθούν να σχετίζονται με την πιθανότητα οι συνεχιζόμενες εντάσεις στη χρηματοπιστωτική αγορά να έχουν δυσμενέστερες επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία από ό,τι αναμενόταν. Υπό αυτές τις συνθήκες η απόφαση που έλαβε η ΕΚΤ να αυξήσει κατά 25 μονάδες βάσης στο 4,25% το ελάχιστο επιτόκιο προσφοράς στις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος είναι ευπρόσδεκτη και αξίζει συγχαρητήρια!