Pełne sprawozdanie z obrad

Środa, 9 lipca 2008 r. - Strasburg

3. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego - Koordynacja systemów ubezpieczeń społecznych: załącznik XI - Rozszerzenie przepisów rozporządzenia (WE) nr 883/2004 i rozporządzenia (WE) nr […] na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi przepisami wyłącznie ze względu na ich obywatelstwo (debata)

  Przewodniczący. – Następnym punktem posiedzenia jest wspólna debata na temat

- sprawozdania (A6-0251/2008) sporządzonego przez Jean Lambert, w imieniu Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (COM(2006)0016 – C6-0037/2006 – 2006/0006(COD));

- sprawozdania (A6-0229/2008) sporządzonego przez Emine Bozkurt, w imieniu Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz określającego treść załącznika XI (COM(2006)0007 – C6-0029/2006 – 2006/0008(COD)); oraz

- sprawozdania (A6-0209/2008) sporządzonego przez Jean Lambert, w imieniu Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady rozszerzającego przepisy rozporządzenia (WE) nr 883/2004 i rozporządzenia (WE) nr [...] na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi przepisami wyłącznie ze względu na ich obywatelstwo (COM(2007)0439 – C6-0289/2007 – 2007/0152(CNS)).

  Vladimír Špidla, komisarz. − (CS) Panie przewodniczący! Panie i panowie! Wszystkie cztery omawiane przez nas wnioski legislacyjne dotyczą spraw, które mają bezpośredni wpływ na codzienne życie obywateli UE. Prawo osób przenoszących się z jednego państwa UE do drugiego do ochrony w ramach systemów zabezpieczenia społecznego jest nieodłącznym elementem swobody poruszania się w Unii.

Propozycje Komisji mają jeden wspólny cel, to jest modernizacja i uproszczenie koordynacji narodowych systemów zabezpieczenia społecznego.

Naszym celem jest zdefiniowanie mechanizmów współpracy pomiędzy instytucjami i procesami, które by uprościły i przyspieszyły obliczanie i wypłacanie świadczeń socjalnych beneficjentom. Są to świadczenia rodzinne, emerytury, zasiłki dla bezrobotnych, itd., innymi słowy, chodzi o szeroki zakres świadczeń społecznych, bardzo ważny dla życia mieszkańców UE.

Chcę podziękować posłom i sprawozdawcom za całą pracę, jaką wykonali nad tymi ważnymi tekstami w ostatnich miesiącach.

Rozporządzenie wykonawcze określa sposób, w jaki rozporządzenie (WE) nr 883/2004, które nazywamy rozporządzeniem podstawowym, powinno funkcjonować. Obejmuje wszystkie osoby, które korzystają z koordynacji krajowych systemów zabezpieczenia społecznego: obywateli, instytucji zabezpieczenia społecznego państw członkowskich, dostawców usług medycznych i pracodawców.

Celem rozporządzenia jest ustanowienie maksymalnie przejrzystych procedur, na podstawie których osoby ubezpieczone otrzymałyby świadczenia społeczne w sytuacji transgranicznej. Do kogo mam się zwrócić w celu uzyskania świadczeń rodzinnych? Jakie kroki musi podjąć mój pracodawca, jeśli chce mnie czasowo oddelegować do innego państwa członkowskiego? Moja kariera zawodowa dobiega końca i pracowałem w kilku państwach członkowskich, w jaki sposób dowiem się, jak będzie wyliczona moja emerytura i co muszę zrobić, aby ją otrzymać?

Procedury określone we wspomnianym rozporządzeniu mają pomóc beneficjentom uzyskać odpowiedzi na powyższe pytania, poprzez współpracę pomiędzy instytucjami zabezpieczenia społecznego.

W procesie uczynienia tej współpracy jak najbardziej efektywną i aby jak najszybciej spełnić potrzeby obywateli, uświadomiliśmy sobie znaczenie elektronicznego przetwarzania i wymiany danych pomiędzy instytucjami różnych państw członkowskich.

Sieć EESSI (Elektroniczna Wymiana Informacji o Zabezpieczeniu Społecznym) zapewni, że wymiana danych będzie szybka i bezpieczna i że skrócony zostanie czas, jaki instytucje zabezpieczenia społecznego potrzebują, by rozpatrzyć i odpowiedzieć na wniosek obywatela innego państwa UE.

Jeśli rozporządzenie wykonawcze zostanie szybko przyjęte, obywatele będą mogli skorzystać z osiągniętego postępu, dzięki koordynacji, w sferze uproszczenia i modernizacji, i będą mogli skorzystać z nowych praw, które nie mogły zostać wdrożone, choć znajdują się w podstawowym rozporządzeniu. Korzyści płynące z nowej koncepcji koordynacji dla obywateli UE staną się widoczne dopiero, gdy rozporządzenie wykonawcze zostanie przyjęte i kiedy rozporządzenie zmieniające załączniki do rozporządzenia (WE) nr 883/2004 zostanie uchwalone.

Dwa następne projekty wniosków dotyczą rozporządzenia (WE) nr 883/2004 i jego załączników. Ich celem jest poprawienie podstawowego rozporządzenia w taki sposób, żeby wziąć pod uwagę zmiany legislacyjne w państwach członkowskich, szczególnie w tych państwach, które wstąpiły do Unii po 29 kwietnia 2004 roku, gdy podstawowe rozporządzenie zostało przyjęte.

Rozporządzenia te zmieniają również treść załączników do rozporządzenia (WE) nr 883/2004, które pozostały puste, gdy przyjęto podstawowe rozporządzenie.

Pomimo technicznego charakteru tych tekstów, ich cel jest taki sam: zapewnienie przejrzystości mechanizmów i procedur stosowanych wobec osób zmieniających kraj pobytu w UE. Przykładowo, załącznik XI zawiera specjalny zapis, który uwzględnia konkretne rozwiązania ustawodawstwa krajowego. Dlatego załączniki są kluczowe dla zapewnienia przejrzystości i pewności prawnej w odniesieniu do krajowych regulacji, które również są dość obszerne.

Koordynacja krajowych systemów zabezpieczenia społecznego, do którego nasza Izba przyczynia się jako instytucja współdecydująca, sprawi, że dwie fundamentalne zasady (równe traktowanie i niedyskryminowanie) są w pełni stosowane w imieniu tych obywateli UE, którzy korzystają ze swobody przemieszczania się.

Rozporządzenie wykonawcze przewiduje rozszerzenie zapisów rozporządzenia nr 883/2004 na obywateli państw trzecich, którzy nie zostali już objęci tymi zapisami ze względu na swoją narodowość. Celem tego rozporządzenia jest zapewnienie, by obywatele państw trzecich legalnie zamieszkujący w UE, którzy zmieniają państwo pobytu, mogli skorzystać ze zmodernizowanej i uproszczonej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Co więcej, istotne jest, aby jednolita zasada koordynacji była stosowana w sprawach administracyjnych w celu uproszczenia procesu.

Osiągnięcie konsensusu w sprawie tych rozporządzeń oznaczać będzie znaczący postęp dla wszystkich, którzy z nich korzystają i zapewni lepszą obsługę osób przemieszczających się w obrębie Unii.

Dzięki temu wiadomo będzie, że rozporządzenia dotyczące systemów zabezpieczenia społecznego są gotowe na nowe wyzwania w XXI wieku w odniesieniu do mobilności. Chciałbym dodać, że ta praca jest efektem wzorowej współpracy pomiędzy państwami członkowskimi oraz że wola znalezienia rozwiązań dla obywateli pomogła w przezwyciężeniu różnic między poszczególnymi systemami i złożonością zagadnienia.

Panie i Panowie! Chciałbym powiedzieć, że Komisja w pełni popiera poprawki nr  2 i 161, które umożliwiają zastosowanie elektronicznego systemu przetwarzania danych, co jest szczególnie ważne w odniesieniu do funkcjonowania elektronicznego rejestru danych i elektronicznego przetwarzania spraw transgranicznych. Komisja zdecydowanie popiera również poprawkę nr 90, która dotyczy przyznawania świadczeń chorobowych i długoterminowej opieki medycznej. Te dwie poprawki w znaczący sposób przyniosą korzyści obywatelom w całym systemie.

  Jean Lambert, sprawozdawca. − Pani przewodnicząca! Chciałabym powiązać obydwa moje sprawozdania mając do dyspozycji wyjątkowo długi czas na wystąpienie przed Izbą.

Po pierwsze, chciałabym rozpocząć od podziękowania kolegom, Radzie i Komisji za dobrą współpracę w tak złożonej materii – ale zawsze tak jest, kiedy próbuje się zapisać to, co robi się w praktyce w sposób, który wydaje się, że będzie zrozumiały przynajmniej dla praktyków i osób próbujących zrozumieć system.

Tak jak powiedział pan komisarz, podstawowe rozporządzenie ((WE) nr 883/2004) dotyczy koordynacji, ale nie harmonizacji – i chcę, żeby to było jasne – systemów zabezpieczenia społecznego między państwami członkowskimi dla osób, które mieszkają lub pracują w innym państwie członkowskim, lub po prostu podróżują tam. Nie może ono wejść w życie dopóki rozporządzenie wykonawcze nie zostanie uzgodnione przez Parlament i Radę w procedurze współdecyzji, wymagającej jednomyślności w Radzie – co nie jest największym naszym problemem.

Rozporządzenie wykonawcze określa architekturę administracyjną dla wspomnianej koordynacji. Określa zasady dotyczące tego, jak poszczególne państwa członkowskie i wszystkie właściwe organy będą zajmować się różnymi wymiarami zabezpieczenia społecznego w odniesieniu do spraw transgranicznych. Najważniejszym składnikiem nowego, podstawowego rozporządzenia będzie elektroniczna wymiana danych, która przyspieszy procesy i nada im większą precyzję.

Mam nadzieją, że oznaczać to będzie koniec z sytuacją – albo przynajmniej ograniczenie potrzebnego czasu – w której tysiące stron papieru trafiają na biurko urzędnika: recepty wypisane przez lekarzy całkowicie nieczytelnym charakterem pisma oraz inne roszczenia związane z opieką medyczną. Jeśli uda się uprościć system, to jest nadzieja, że ograniczymy również liczbę oszustw. Na przykład ludzie wykorzystują obecny bezwład poprzez manipulacje w systemie wypłaty świadczeń transgranicznych. Ponadto, rozporządzenie sprawi, że dostawcy usług i osoby prywatne będą częściej zgłaszać roszczenia, ponieważ będą uważali, że jest większa szansa na uzyskanie wypłaty, zamiast przekazywać pieniądze swoim spadkobiercom.

Artykuły nr 78 i 79 podstawowego rozporządzenia określają rolę Komisji w zakresie wsparcia rozwoju wymiany danych elektronicznych, co dotyczy też potencjalnego finansowania, i dlatego jestem nieco zaskoczona i rozczarowana propozycją usunięcia poprawek nr 2 i 161, które dotyczą wprowadzenia tego wsparcia. Kiedy rozmawialiśmy na temat wymiany danych, komisja uważała, że Parlament powinien jednoznacznie opowiedzieć się za potrzebą proporcjonalnego zbierania danych. Dlatego wzmocniliśmy wymagania dotyczące ochrony danych w naszych propozycjach.

Podstawowe rozporządzenie dotyczy również różnych aspektów dostępu do świadczeń medycznych dla osób przebywających w innym państwie członkowskim – na przykład na wakacjach – lub dla których zaplanowane leczenie jest niezbędne z powodów medycznych, a nie tylko z wyboru. Niedawna publikacja dyrektywy w sprawie stosowania praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej jest powiązana z tym podstawowym rozporządzeniem. Parlament będzie musiał sprawdzić, czy nie ma konfliktu pomiędzy tymi dwoma aktami prawnymi.

Komisja rozważała również proponowane rozszerzenie dyrektyw w sprawie równości i zaproponowała dwa zapisy istotne zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych – pierwszy ma zapewnić, że potrzeby osób niepełnosprawnych będą spełnione w komunikacji z nimi, a drugi dotyczy zwrotu kosztów dla osób, które towarzyszą osobie niepełnosprawnej wymagającej pilnego leczenia za granicą. Zdajemy sobie sprawę, że jest to kwestia wymagająca dalszych dyskusji z Radą.

Rozporządzenie wykonawcze wiąże się z dotrzymaniem pewnych terminów. Wiem, że są różne opinie na ten temat, co znajdzie odzwierciedlenie w poprawkach, które dziś omówimy. Komisja postanowiła również poprzeć zmieniony harmonogram dotyczący oceny i wypłaty świadczeń długookresowych i wyjaśnienia sytuacji pracowników przygranicznych, którzy stają się bezrobotni. Mam nadzieję, że Izba będzie mogła udzielić poparcia dla tych poprawek zgłoszonych przez komisję.

Przechodząc do drugiego sprawozdania dotyczącego praw obywateli państw trzecich podróżujących po UE, istnieje już rozporządzenie, które wiąże sytuację legalnych rezydentów zamieszkujących w innym państwie UE z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego. Rozporządzenie to musi teraz zostać zaktualizowane: ponieważ aktualizujemy rozporządzenie podstawowe, musimy również zaktualizować rozporządzenie powiązane.

Nowe propozycja jest w większości taka sama jak poprzednia. Precyzuje ono zakres i określa prawa, które ludzie już nabyli. Nie wprowadza nowych praw i stanie się jeszcze ważniejsza, gdy UE wypracuje wspólną politykę imigracyjną. Tak zwana niebieska karta jest propozycją, która także skorzysta na aktualizacji rozporządzenia. Mam nadzieję, że Izba poprze te poprawki. Chcemy jasnego określenia zasad i dlatego – podobnie jak komisja – zalecam, aby nie popierać poprawek dotyczących dodania załączników.

(Oklaski)

PRZEWODNICZY: MARTINE ROURE
Wiceprzewodnicząca

  Emine Bozkurt, sprawozdawca. − (NL) Panie i panowie! Głosujemy dziś nad propozycją, która pozwoli koordynować zabezpieczenie społeczne w Europie w bardziej jasny i elastyczny. Dlatego głosujemy za doprecyzowaniem załącznika.

Parlament Europejski, Rada i Komisja pracowały nad tym, aby uprościć propozycję, tak żeby Europejczycy mogli lepiej zrozumieć złożone zasady zastosowane w koordynacji zabezpieczenia społecznego.

Muszę zacząć od podziękowania sprawozdawcom pomocniczym, z którymi miałam przyjemność pracować nad tym dokumentem w ostatnich miesiącach i latach. Dziękuję pani Jean Lambert, która oczywiście była sprawozdawcą pomocniczym dla mojego sprawozdania w imieniu Zielonych, a ja byłam sprawozdawcą dla jej sprawozdania, pani Ria Oomen-Ruijten z grupy EPP-ED, pani Bilyanie Raevej z grupy ALDE, panu Dimitriosowi Papadimoulisowi z grupy GUE/NGL i pani Ewie Tomaszewskiej z grupy UEN, oraz tym wszystkim posłom, którzy wnieśli cenny wkład do debaty.

Chcę również podkreślić, że rozmowy z Komisją i Radą poszły wyjątkowo dobrze. Jestem szczególnie wdzięczna pani Hélène Michard i panu Robowi Cornelissenowi z Komisji Europejskiej. Współpraca z Radą odbywała się w czasie kilku kolejnych prezydencji. Ponieważ kilka lat nam zajęło stworzenie propozycji w sprawie koordynacji zabezpieczenia społecznego, mieliśmy przyjemność pracować z Finlandią, Niemcami, Portugalią, Słowenią i Francją.

Panie i panowie! Rzeczywiście był to długi proces, lecz końcowy efekt jest zadowalający. Mamy obecnie dobry kompromis, na który mogą się zgodzić państwa członkowskie i wszystkie instytucje UE, w tym Parlament Europejski. Naszą naczelną zasadą przy ocenie poprawek zawsze było przekonanie, że zmiany w obecnym systemie koordynacji nie powinny prowadzić do ograniczenia praw obywateli.

Jedną, bardzo ważną ilustracją tego jest rezygnacja z załącznika III, ponieważ pozwala on państwom członkowskim ograniczać prawa obywateli. Sprawozdanie jest odzwierciedleniem naszych wysiłków podejmowanych w imieniu Europy, która daje swoim obywatelom więcej praw w jak największej liczbie obszarów. Właśnie dlatego współpraca europejska jest czymś dobrym – pozwala państwom europejskim troszczyć się o swoich obywateli w sposób kolektywny. Sprawiedliwość społeczna jest główną wartością, jaka nam przyświeca i sprawiedliwość ta nie powinna kończyć się na granicach. Obywatele muszą wiedzieć, że ich prawa socjalne będą chronione, nawet poza granicami ich własnego kraju.

Jednolity rynek pozwala ludziom przemieszczać się swobodnie po UE. I zależy nam, aby do tego zachęcać. Ludzie będą wówczas pewni, że prawa do zabezpieczenia społecznego zawsze będą obowiązywać, bez względu na to, gdzie mieszkają czy pracują, oraz że będą mieli zagwarantowaną właściwą opiekę w całej UE, i to nie tylko dla nich samych, ale dla całej rodziny. Właśnie tak powinna wyglądać współpraca europejska.

  Zuzana Roithová, sprawozdawca komisji opiniodawczej Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia.. − (CS) Panie i panowie! Jako autorka opinii do tego sprawozdania, żałuję, że odpowiedzialna komisja nie przyjęła moich najważniejszych propozycji. Komisja ponownie zmarnowała szansę wprowadzenia jasnych zasad dla zapisów dotyczących zabezpieczenia społecznego stosowanych dla wszystkich członków rodziny przemieszczających się we wszystkich państwa członkowskich, w odniesieniu do zwrotu kosztów za opiekę medyczną, zgodnie z orzeczeniami Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Musimy jeszcze wyjaśnić, że suma kosztów do zwrotu za planowaną opiekę za granicą powinna odpowiadać przynajmniej kosztowi podobnej opieki w kraju, w którym pacjent jest ubezpieczony. Obywatel planujący skorzystać z opieki szpitalnej musi złożyć wniosek wcześniej, lecz przysługuje mu prawo do odwołania w razie odmowy. Wcześniejsze zawiadomienie w przypadku leczenia ambulatoryjnego nie jest obowiązkowe. Obywatele będą teraz musieli poczekać na nową dyrektywę w sprawie transgranicznej opieki zdrowotnej, chociaż zwrot kosztów jest częścią tego. Ponadto, dyrektywa nie wnosi wiele w dziedzinie pomocniczości w opiece zdrowotnej, lecz przyjęcie polityki można będzie opóźnić nawet o kilka lat. Żałuję, że Komisja Zatrudnienia i Spraw Społecznych nie doceniła tej sprawy. Oprócz tego, sprawozdanie jest bardzo dobre i będę je popierać.

  Gabriele Stauner, w imieniu grupy PPE-DE. – (DE) Pani przewodnicząca! Chciałabym coś powiedzieć na temat sprawozdania przygotowanego przez panią Lambert dotyczącą rozporządzenia wykonawczego, które jest związane ze szczegółami koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Tak jak wspomniał sprawozdawca, celem rozporządzenia jest koordynacja, a nie harmonizacja, dla której nie mamy podstawy prawnej w UE. Jednak niektóre poprawki przyjęte w Komisji Zatrudnienia i Spraw Społecznych wykraczają poza koordynację i tworzą podstawę dla nowych kompetencji i usług. Naszym zdaniem, przykładowo, nie ma potrzeby, aby Komisja uzyskała uprawnienia do ustanowienia własnej neutralnej centralnej bazy danych i zarządzania nią w sposób niezależny w celu zapewnienia szybkich wypłat dla obywateli. To zadanie należy do państw członkowskich, które wykonywały go dotychczas i które obecnie muszą powołać organ kontaktowy. Dla obywateli szukających porady, bliżej i wygodniej jest zwrócić się do władz państwa członkowskiego, a nie do odległej i anonimowej bazy danych Komisji. Dlatego nie zgadzam się z panem komisarzem w tej konkretnej sprawie.

Nie uważamy też za właściwe, aby każdej ubezpieczonej osobie niepełnosprawnej przysługiwałby zwrot kosztów za podróż i pobyt osoby towarzyszącej. Zwrot kosztów podróży dla osoby towarzyszącej powinien być ograniczony do przypadku poważnej niepełnosprawności, która jest zdefiniowana w przepisach większości państw członkowskich.

Uważamy również, że osoby bezrobotne, które nie dopełniły formalności w swoim kraju zatrudnienia, w szczególności nie podjęły wymaganych kroków dla znalezienia tam pracy, nie powinny otrzymywać świadczeń w kraju zamieszkania, tak jakby zawsze postępowały zgodnie z prawem. To nie jest w porządku.

Pozostałe trzy poprawki zgłoszone przez moją grupę dotyczą okresów, a w każdym przypadku uważamy, że okres sześciu miesięcy jest wystarczający. Okres nie powinien wahać się między 12 a 18 miesiącami.

  Jan Cremers, w imieniu grupy PSE. – (NL) W imieniu grupy PSE chcę podziękować sprawozdawcom, przedstawicielom Komisji i prezydencji słoweńskiej.

Temat ten ma długą historię. Poprzednie rozporządzenie (EWG) nr 1408/71 był jednym z pierwszych aktów prawnych dotyczących swobodnego przemieszczania się pracowników w Europie. Proponowane uproszczenie ma na celu zapewnienie szybszej obsługi obywateli UE, gdy występują o przyznanie świadczeń, a także zapewnienie lepszej weryfikacji tytułu do otrzymywania świadczeń. Współpraca pomiędzy instytucjami płatniczymi oraz lepsza wymiana danych są bardzo ważnymi czynnikami w tej sprawie. Przepisy wykonawcze muszą również zapewnić, by pracownicy przygraniczni i inne osoby uprawnione nie miały przerwy w okresie zaliczonym do uprawnienia.

Na podstawie drugiego czytania, zdaniem naszej grupy są jeszcze trzy tematy, które należy omówić. Po pierwsze, istnieją dwa różne przepisy określające to, czy ktoś jest pracownikiem, czy samozatrudniony bez pracowników. W kontekście zabezpieczenia społecznego, zastosowana definicja jest oparta na kraju pochodzenia, natomiast w kontekście zatrudnienia, definicja zastosowana do pracowników delegowanych opiera się na kraju zatrudnienia. Dopóki nie sformułujemy jasnej, europejskiej definicji samozatrudnienia, sprawa ta na pewno będzie wracać na forum Parlamentu.

Druga rzecz to informacje dla osób uprawnionych. W tekście Komisji, który został wcześniej poprawiony, szczegóły dotyczące terminu i zakresu otrzymywanych informacji są porozrzucane w różnych artykułach. Czytelne podsumowanie prawa do informacji, umieszczone w centralnym punkcie tego aktu prawnego, ułatwiłoby zrozumienie tej kwestii przez osoby uprawnione.

Trzecia sprawa to kontrola przestrzegania rozporządzenia. Wiemy z wcześniejszego rozporządzenia, że rejestracja w państwach członkowskich oraz współpraca i koordynacja funkcjonowały w niezadowalający sposób. Dobrze byłoby, żeby Parlament był informowany, w jaki sposób właściwe przepisy będą wdrażane w przyszłości.

  Ona Juknevičienė, w imieniu grupy ALDE. – (LT) Chciałabym pogratulować sprawozdawcy, pani Lambert, i podziękować jej za współpracę w przygotowaniu tego dokumentu.

Rozporządzenie porządkuje sprawę i rozwiązuje praktyczne, codzienne ludzkie problemy. Jego celem nie jest ujednolicenie systemów zabezpieczenia społecznego. Jest to metoda implementacji, dopuszczająca istnienie różnych systemów zabezpieczenia społecznego w państwach członkowskich. Nie dopuszcza do tego, by obywatele nie otrzymali tego, co im się należy.

Rok temu, prezydent Sarkozy wygłosił przemówienie w tej Izbie, w której powiedział, że zdaniem Francuzów, UE nie troszczy się o nich i nie zapewnia zabezpieczenia społecznego. Mieszkańcy Irlandii prawdopodobnie też nie zdają sobie sprawy z tego, czego mogą oczekiwać od UE.

Dziś Francja i również my wszyscy możemy pokazać ludziom, że ich codzienne problemy są rozwiązywane na szczeblu UE.

Bardzo żałuję, że według moich informacji, nie wszyscy w Radzie są gotowi zaakceptować wyznaczone okresy czasu zaproponowane przez Komisję dla państw członkowskich w celu pogodzenia różnic. Sprawozdawca sugeruje, że nie powinniśmy się spieszyć.

Moja grupa popiera propozycje i poprawki, które zobowiązują państwa członkowskie do rozstrzygnięcia kwestii wypłaty i zgodności w okresie sześciu miesięcy, zamiast przeciągać sprawę o półtora roku. Ludzie nie powinny ponosić strat z powodu braku aktywności instytucji i opóźnień w podejmowaniu decyzji.

Rozporządzenie to może być najlepszym przykładem wysiłków UE czynionych w celu pozyskania zaufania jej obywateli.

Dlatego wzywam państwa do głosowania za tymi poprawkami. Dotyczą one praktycznej i zrozumiałej pomocy dla wszystkich obywateli UE. Zostaliśmy wybrani, aby reprezentować ludzi, a nie rządy czy instytucje.

  Ewa Tomaszewska, w imieniu grupy UEN. – Pani Przewodnicząca! Każde z państw Unii Europejskiej ma własny, odmienny od innych system zabezpieczenia społecznego, zależny od często wieloletniej tradycji, jak i od możliwości finansowych kraju. Systemy te nie podlegają harmonizacji. Prawo do swobody przemieszczania się i podejmowania zatrudnienia w różnych krajach generuje konieczność koordynowania systemów zabezpieczenia społecznego. Istniejące przepisy w tym zakresie wymagają uproszczeń.

Elektroniczna wymiana danych w polskim systemie emerytalnym wielokrotnie obniżyła liczbę błędów w przekazywanych między instytucjami danych ubezpieczeniowych.

Istnieje też potrzeba zabezpieczenia obywateli przed uszczupleniem ich praw ubezpieczeniowych. Pracownik powinien mieć szansę zrozumienia, według którego z systemów będą określane jego uprawnienia. Ma prawo wiedzieć, jak będą naliczane jego składki i jaki będzie zakres uzyskanych świadczeń. Dlatego tak ważne jest, by przepisy i procedury dotyczące koordynacji systemów, ze swej istoty dość skomplikowane, w miarę możliwości upraszczać i by nie działały one wstecz, wbrew interesom ubezpieczonych.

  Dimitrios Papadimoulis, w imieniu grupy GUE/NGL. – (EL) Pani przewodnicząca! Chciałbym po pierwsze podziękować sprawozdawcom, pani Lambert i pani Bozkurt, za ich staranną i żmudną pracę, jak również za ich znakomitą współpracę ze wszystkimi sprawozdawcami pomocniczymi i za ich wysiłki zmierzające do wykorzystania naszych propozycji i naszej pracy.

Są to wyjątkowo trudne sprawozdania, zawierające mnóstwo szczegółów technicznych, ale są one bardzo przydatne dla obywateli UE.

Obywateli korzystają z każdej okazji, łącznie z niedawnym referendum w Irlandii, aby protestować przeciwko dużemu deficytowi socjalnemu, jaki postrzegają w polityce Rady i Komisji. Pragną Unii Europejskiej, która zabezpieczałaby ich prawa, i oto jesteśmy tu - dyskutujemy nad rozporządzeniem nr 883/2004, które z winy Rady i Komisji, a nie Parlamentu, przez kilka lat było zamrożone w oczekiwaniu na przyjęcie rozporządzeń wykonawczych do załączników.

Taki sposób działania prowadzi do biurokracji, braku informacji, zamieszania, naruszania prawa do zabezpieczenia społecznego i praw socjalnych pracowników, którzy ponoszą tego konsekwencje; Europa à la carte, tak jak by chcieli neoliberałowie i duże korporacje, ze wspólną walutą, ale bez koordynacji czy harmonizacji praw socjalnych pracowników. Zamiast zająć się tą luką w ustawodawstwie, Komisja wprowadza tylnimi drzwiami propozycję dyrektywy Bolkesteina dla opieki zdrowotnej.

Nasze sprawozdania pokazują co innego. Nie potrzebujemy dyrektywy Bolkesteina dla usług zdrowotnych; musimy poprawić rozporządzenie nr 883/2004, ponieważ ze sprawozdań wynika, że dzięki rozporządzeniu możemy rozwiązać wszystkie kwestie poprzez zabezpieczenie praw pracowników i ich rodzin, wspierając jednocześnie konieczną mobilność.

Dlatego, panie komisarzu, prosimy o zaprzestanie eksperymentów Bolkesteina na usługach zdrowotnych i niech pan szybko zajmie się, wspólnie z Radą, procedurami dotyczącymi pozostałych rozdziałów i załączników rozporządzenia nr 883/2004, aby mogło wejść w życie jak najszybciej.

Proszę państwa, aby nie głosować za żadnymi poprawkami, które osłabiałyby istotę sprawozdań pani Lambert i pani Bozkurt.

  Derek Roland Clark, w imieniu grupy IND/DEM. – Pani przewodnicząca! W sprawozdaniu nr A6-0251/2008, w poprawce nr 4 mówi się o „mobilności dla bezrobotnych”. Czy to oznacza, że będziemy bezrobotnych wozić autobusem po Europie w poszukiwaniu pracy na koszt podatników? Państwa członkowskie są odpowiedzialne za wypłatę świadczeń socjalnych dla osób, które pracowały w swoim kraju, ale przeniosły się do innego państwa członkowskiego i straciły pracę.

Poprawka nr 148 sugeruje, że podatnik powinien zapłacić za koszty podróży na badanie medyczne w innym państwie członkowskim, w oparciu o system rozliczania kosztów pomiędzy państwami członkowskimi, z pewnością przy użyciu skomplikowanego unijnego wzoru. Państwa członkowskie mogą podejmować decyzje dotyczące niepełnosprawności, które są wiążące w innym państwie członkowskim, chociaż stopień niepełnosprawności nieco komplikuje sprawę, a w niektórych państwach mogą obowiązywać przepisy nie dopuszczające do dublowania świadczeń.

Przepisy będą dotyczyły wszystkich obywateli UE przemieszczających się w obrębie Unii w jakimkolwiek celu. Dotyczy to również obywateli państw trzecich legalnie zamieszkujących w UE, którzy pracowali w więcej niż w jednym państwie członkowskim, a wkrótce rozporządzenie obejmie również osoby bezpaństwowe i uchodźców. W sprawozdaniach kilkakrotnie wspomina się o tym, że rozporządzenia zostaną uproszczone, a istniejące przepisy dla instytucji zabezpieczenia społecznego i obywateli zostaną zmodernizowane i doprecyzowane. Nie ma informacji o konsekwencjach dla budżetu Wspólnoty. Mówi się, że zasady dotyczące koordynacji zmniejszą obciążenie finansowe i administracyjne – co może dotyczyć tylko szczebla wspólnotowego – ale jednocześnie nie jest to harmonizacja. W jaki sposób można mówić o zwrocie kosztów, unijnych formułach i zasadach koordynacji, jeśli nie ma harmonizacji? Mówiąc ogólnie, sprawozdania te zawierają mnóstwo sprzecznych stwierdzeń. Jeśli zostaną przyjęte, konieczny będzie ogromny wysiłek administracyjny, co będzie kosztować pieniądze, które według sprawozdania nie są potrzebne.

Wreszcie, można tu zaobserwować kryzys tożsamości. Z rozporządzenia wynika, że świadczenia z tytułu urodzenia i adopcji dziecka nie są świadczeniami rodzinnymi. Kiedy zatem rodzina nie jest rodziną, a adoptowane dziecko jest – no, kim właściwie?

Ja również chciałbym uniknąć kryzysu tożsamości. Pracownik przygraniczny jest osobą pracującą w jednym państwie członkowskim, ale zamieszkującym w innym, pod warunkiem, że wraca do domu przynajmniej raz w tygodniu. No więc jestem we Francji i jadę do domu jutro. Czy jestem pracownikiem przygranicznym, mimo że mieszkam w środkowej Anglii?

  Jim Allister (NI). - Pani przewodnicząca! Mobilność pracowników miała być kluczową zasadą UE i Strategii lizbońskiej, jednak jako poseł do Parlamentu Europejskiego – podobnie jak państwo – regularnie otrzymuję skargi na temat braku dostępu do opieki zdrowotnej, niedostatecznej opieki socjalnej i co może jest najbardziej frustrujące, sprzeczne porady od różnych państwowych instytucji.

Nierzadko zdarza się, że pracownik z jednego państwa członkowskiego pracuje w drugim państwie dla firmy, która istnieje w trzecim państwie członkowskim, i tu właśnie leży sedno sprawy, które rodzi problemy dotyczące tego, kto i gdzie ma prawo do świadczeń. Nawet w naszej instytucji ten sam problem dotyczy asystentów parlamentarnych i pomimo wysiłków Stowarzyszenia Asystentów Parlamentarnych, problem ten nadal występuje. Jest to skandal, że nie możemy uporządkować spraw w naszej Izbie, a tworzymy prawo dla innych.

Martwię się głównie o osoby autentycznie pracujące, w odróżnieniu od turystów. Chcę, żeby z tego dokumentu zniknęły wszelkie luki prawne, z których korzystali turyści.

  Ria Oomen-Ruijten (PPE-DE). - (NL) Dziękuję wszystkim sprawozdawcom za znakomitą pracę, którą wykonali, ponieważ nie było to łatwe zadanie. Potrzeba nam dobrych przepisów dotyczących swobody przemieszczania się pracowników w Europie, przepisów, które zapewnią, że pracownicy, którzy korzystają z tej swobody nie pozostaną bez świadczeń społecznych. Dzięki nowemu rozporządzeniu w sprawie koordynacji, sprawa ta została rozwiązana. Rozporządzenie było konieczne, ponieważ stare już było niewystarczające, a należało uprościć procedury dotyczące koordynacji.

Zastanawiam się, czy efekt jest zadowalający. Czy wszystko już zostało uproszczone? Mam pewne wątpliwości. Koordynujemy zabezpieczenie społeczne, lecz nie koordynujemy opodatkowania świadczeń, podczas gdy świadczenia są coraz częściej przyznawane w formie ulg podatkowych. Myślę, że powinniśmy się nad tym zastanowić.

Kolejna uwaga dotyczy tego, że koordynacja zawsze odbywa się po fakcie. Parlamenty krajowe powinny w dużo większym stopniu brać pod uwagę konsekwencje zmian systemowych dla osób mobilnych, tzn. dla osób, które pracują w jednym kraju, a mieszkają w drugim.

Chciałabym również zwrócić uwagę na zmianę w załączniku. Zmiana ta jest korzystna dla holenderskich emerytów, którzy płacą składki na ubezpieczenie społeczne w Holandii, lecz mieszkają za granicą i nie byli dotychczas uprawnieni do otrzymywania świadczeń w Holandii, chociaż tam płacili składki. Zatem Holendrzy mieszkający w Belgii, w Niemczech, czy nawet dalej, we Francji lub Hiszpanii, będą teraz uprawnieni do korzystania z usług medycznych. Muszę podziękować za to również ministrowi zdrowia, który popierał tę zmianę.

  Jan Andersson (PSE). - (SV) Pani przewodnicząca! Panie komisarzu! Chcę podziękować sprawozdawcom. Jean Lambert pracuje nad tym zagadnieniem odkąd pamiętam i ma ogromne doświadczenie w tej materii. Emine Bozkurt przyszła nieco później, ale obydwie panie wykonały fantastyczną pracę, a w szczególności znakomicie współpracowały ze sprawozdawcami posiłkowymi z różnych partii.

Zacznę od kilku uwag ogólnych, ponieważ warto je przypomnieć. Nie chodzi tu o harmonizację. Wiemy, że systemy zabezpieczenia społecznego w UE różnią się między sobą. Chodzi tu o obywateli i prawo obywateli do korzystania z rynku wewnętrznego w poszukiwaniu pracy i zamieszkania w innym kraju tego rynku. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego jest sprawą najwyższej wagi. Ważną sprawą jest koordynacja praw do emerytury. Ważne jest, aby bezrobotni mogli korzystać z rynku wewnętrznego. Ważne jest, żeby pacjenci mogli być leczeni w innych krajach. Te sprawy są kluczowe dla rynku wewnętrznego. Bez koordynacji, rynek wewnętrzny nie będzie prawidłowo funkcjonować.

Mieliśmy wcześniej koordynację. Miała swoje wady. Teraz wprowadzamy ulepszenia, które z jednej strony umożliwią dostęp do świadczeń dla większej liczby osób, nie tylko aktywnych ekonomicznie, a z drugiej, rozszerzą zakres świadczeń, które obecnie obejmą np. wcześniejsze emerytury. Uważamy, że jest to pozytywne wydarzenie.

Chciałbym zwrócić uwagę na kilka spraw, które poruszyli nasi sprawozdawcy. Jean Lambert wspomniała o wymianie danych elektronicznych i opowiada się za tym rozwiązaniem, ponieważ wprowadza wiele ulepszeń. Należy jednak pamiętać o ochronie danych osobowych, gdy informacje będą w ten sposób wymieniane. Dlatego powinniśmy przestrzegać zaleceń Europejskiego Inspektora Ochrony Danych.

Jeśli chodzi o obywateli państw trzecich, ważne jest, że myślimy także o tej grupie osób, i nie tylko dlatego, że prowadzimy prace nad niebieską kartą. Należy tylko zauważyć, że równe traktowanie wszystkich osób jest pilną potrzebą. Co się tyczy sprawozdania Emine Bozkurt, powiem tylko, że nowe rozporządzenie nie może oznaczać mniejszych praw. Jest to ważna sprawa. Jeszcze raz dziękuję sprawozdawcom i mam nadzieję, że ostateczna decyzji nastąpi w bliskiej przyszłości.

  Siiri Oviir (ALDE). - (ET) Pani przewodnicząca! Panie komisarzu, panie i panowie! Dziękuję sprawozdawcy i komisji, która wykonała znakomitą pracę nad uproszczeniem i uaktualnieniem tych skomplikowanych aktów prawnych. Temat, który dzisiaj omawiamy należy do obszaru bezpośredniego zainteresowania naszych obywateli. Co jest ważne dla obywateli, którzy są w końcu przedmiotem tych przepisów? Po pierwsze, to że ich prawa są zabezpieczone i w świetle swobodnego przepływu pracowników, że zostaną objęci zabezpieczeniem społecznym w każdym państwie UE. Po drugie, dokument powinien być dla nich zrozumiały. Po trzecie, mechanizm uznania prawa do świadczeń powinien przynosić decyzję w rozsądnym czasie.

Co osiągniemy dzięki tym rozporządzeniom? Najważniejsza sprawa dla naszych obywateli – prawo do ubezpieczenia społecznego – jest dobrze zabezpieczone. Druga kwestia – zrozumiały język dokumentów – nie została jeszcze rozwiązana do końca. Nie obwiniam tutaj nikogo: temat jest złożony, bardzo techniczny i nie jest wielkim dziełem literackim. Trzecia kwestia, tzn. okres czasu, w którym obywatele otrzymają świadczenia, zależy od wyniku głosowania, w którym weźmiemy dziś udział.

Świadczenia wypłacane z tytułu ubezpieczenia społecznego nie są porównywalne z zyskami przedsiębiorcy czy dywidendami bankowymi. Osoby wnioskujące o przyznanie świadczeń to z reguły osoby przeżywające trudności, dla których świadczenie jest jedynym źródłem dochodu. Dlatego wzywam państwa do poparcia propozycji 6-miesięcznego okresu wypłaty świadczeń. Aby zapewnić ochronę i korzystanie z praw obywateli, okres rozliczenia pomiędzy właściwymi instytucjami państw członkowskich musi być taki sam, to znaczy sześć miesięcy, tym bardziej, że będziemy korzystać z elektronicznej procedury. 18-miesięczny okres przetwarzania wniosków nie jest właściwy w XXI wieku.

  Andrzej Tomasz Zapałowski (UEN). - Pani Przewodnicząca! Powstanie skoordynowanego systemu zabezpieczenia społecznego jest trudnym zadaniem. Dlatego też sprawozdawcy należą się gratulacje. Chciałbym jednak przy okazji tej debaty zwrócić uwagę na kwestię zasiłków socjalnych wypłacanych rodzinom imigrantów przybyłym z terytorium pozaeuropejskiego. Oczywiście należy wspierać osoby przebywające legalnie czy też dostarczać pomocy humanitarnej nielegalnym imigrantów, ale bezgraniczne wspieranie pomocą socjalną rodzin, dla których jest to z założenia stałe i wyłączne źródło utrzymania, jest nieporozumieniem. Obecnie wiele rodzin zadowala się szeroką gamą zasiłków i nie zamierza podejmować pracy, określając swój standard życia jako wystarczający. Jest to dla gospodarki tradycji i kultury pracy w Europie bardzo demoralizujące. Zwłaszcza sposób życia tych rodzin utrwala tendencję braku identyfikacji tej ludności z kulturą i tradycją kraju osiedlenia.

  Kyriacos Triantaphyllides (GUE/NGL). – (EL) Pani przewodnicząca! Uważamy, że sprawozdanie pani Lambert jest pozytywne z technicznego punktu widzenia, ponieważ dokonany został postęp w dziedzinie koordynacji zabezpieczenia społecznego. Dzięki temu obywatele UE będą mogli dodawać okresy, w których mieszkali lub pracowali w innym państwie członkowskim, według zasad systemu zabezpieczenia społecznego w owym czasie, w celu obliczenia swojej emerytury od państwa lub ustalenia innych praw. Przyczynia się w ten sposób do ułatwienia swobodnego przepływu obywateli w obrębie UE.

Muszę jednak zauważyć, że nie wolno nam zapominać o fakcie, że pomimo zastrzeżeń zgłoszonych w sprawozdaniu, będziemy mieli elektroniczną wymianę informacji i danych osobowych, a nie wszyscy w pełni zgadzamy się z tym.

Chcę teraz podkreślić, że jest jeszcze jedna pilna potrzeba, której zwykle nie dostrzegamy w UE. Istotne jest, aby nie podejmować działań tylko dla samych działań. Nie o to chodzi pracownikom; to, czego szukają i żądają to poszanowania ich podstawowych praw. Emigracja z jednego kraju do innego z powodu bezrobocia lub złych warunków pracy w kraju pochodzenia nie jest społeczną potrzebą. Społeczną potrzebą jest zagwarantowanie pewności i bezpieczeństwa zatrudnienia, co przekłada się na życie rodzinne wszystkich obywateli. Emigracja z powodów finansowych i socjalnych nie powinna w żadnym wypadku być celem.

Kierunek, w jaki Unia Europejska zmierza obecnie – czyli poświęcanie większej uwagi swobodnemu przepływowi kapitału niż oczywistym prawom pracowniczym, o czym świadczą decyzje Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości –sugeruje, że nie możemy zadowalać się prawem do otrzymywania emerytury w innym kraju, żeby zachowowywać pozory twierdzić, że swobodny przepływ osób został już osiągnięty.

Musimy walczyć o pełne zatrudnienie z wszechstronnym zabezpieczeniem społecznym, w przeciwieństwie do obecnej praktyki, gdzie pod pretekstem zmian demograficznych promuje się logikę niepewności zatrudnienia i podważa znaczenie zbiorowych negocjacji w różnych krajach.

  Edit Bauer (PPE-DE). – (SK) Po pierwsze, chcę podziękować sprawozdawcom, pani Lambert i pani Bozkurt, za znakomite wykonanie trudnego zadania.

Sprawozdawcy, my w tej Izbie oraz rada i Komisja połączyliśmy wysiłki i dlatego mamy wreszcie przed sobą długo oczekiwane rozporządzenie, które umożliwi wykonanie rozporządzenia (WE) nr 883/2004, mające zastąpić nieskuteczne rozporządzenie (EWG) nr 1408/71. Te dwa dokumenty uproszczą dostęp obywateli do świadczeń i usług, o czym moi koledzy i pan komisarz już wspomnieli. Dostęp do tych świadczeń i usług, udzielanych przez poszczególne państwa członkowskie poprzez ich systemy zabezpieczenia społecznego, był dotąd utrudniony dla osób uprawnionych w innych państwach członkowskich. Nie ma wątpliwości, że te dwa dokumenty pomogą uprościć transgraniczny przepływ pracowników, dzięki czemu jednolity rynek pracy będzie lepiej wykorzystywany i lepiej funkcjonować.

Jako sprawozdawca posiłkowy dla drugiego sprawozdania przygotowanego przez panią Lambert, chciałabym podkreślić o rozszerzeniu stosowania zasady równego traktowania i niedyskryminacji, co nastąpiło poprzez objęcie obywateli państw trzecich przepisami rozporządzenia. Moim zdaniem, tak jak pokazała debata, nie możemy zakładać, że ten akt prawny rozwiąże wszystkie nasze problemy. Nie rozwiązuje nawet wszystkich naszych istniejących problemów, nie mówiąc o przyszłych problemach.

Jest oczywiste, że trzeba będzie podjąć jeszcze wiele działań i wykonać wiele pracy, aby system funkcjonował prawidłowo i żeby był dostosowany do nowych wyzwań, w tym dalszej koordynacji.

  Gabriela Creţu (PSE). – (RO) Mówiliśmy już wiele razy o technicznym charakterze omawianego rozporządzenia. W rzeczywistości, było to błędne podejście zasłaniające głęboko polityczny aspekt. W UE istnieje jednolity rynek, ale mamy 27 różnych systemów zabezpieczenia społecznego. Miliony obywateli pracuje w kraju innym niż kraj pochodzenia i powinni oni mieć prawo do świadczeń przysługujących im oraz ich rodzinom. Instytucje powinny zarządzać tą sytuacją a dostawcy powinni oferować swoje usługi.

Przepisy, które obecnie określają sposób rozwiązywania problemów pochodzą sprzed epoki Internetu, gdy Unia liczyła sześć państw członkowskich, zamieszkałych przez niemobilnych obywateli. Dziś mamy 27 państw, a obywatele mają skłonność do migracji. Modernizacja, uproszczenie i dostosowanie tych przepisów do nowej rzeczywistości było absolutną koniecznością. Taki jest cel rozporządzenia nr 883/ 2004, które wciąż nie może być stosowane bez procedur wykonawczych.

Teraz mamy rok 2008 i za sobą cztery lata opóźnień niekorzystnych zarówno dla pracowników korzystających ze swych praw, jak i efektywności zaangażowanych firm i instytucji.

Przysłowie mówi, że diabeł tkwi w szczegółach. Dziś musimy pogratulować sprawozdawcom, pani Jean Lambert i pani Emine Bozkurt, ponieważ dzięki temu, że zadbały o szczegóły, możemy oczekiwać bardziej płynnego przepływu informacji, zgodnie z zasadami ochrony danych i bardziej efektywnej koordynacji.

Obecnie, nowa agenda społeczna proponuje drobne poprawki w obliczu poważnych niedociągnięć. Wprowadzenie w życie rozporządzenia nr 883 jest dobrą wiadomością. Jednak w niewielkim stopniu fakt ten łagodzi poczucie, że w ostatnich latach europejska agenda społeczna znajduje się w stanie stagnacji.

  Zdzisław Zbigniew Podkański (UEN). - Pani Przewodnicząca! Rozporządzenie nr 883/2004 dotyczy nie tylko pracowników i ich rodzin, ale także wszystkich osób objętych systemami zabezpieczenia społecznego. Rozszerza ono koordynację systemów, a także ma inne istotne znaczenie, m.in. dla obliczenia emerytur, rent i innych uprawnień. To, jak skuteczna będzie ta koordynacja, zależeć będzie od treści nowego rozporządzenia wykonawczego, sprawności w wymianie danych w formie elektronicznej i poprawności komunikacji. Dobrze też stało się, że jest rozporządzenie dotyczące krajów trzecich i że trwają prace zmierzające do jego udoskonalenia.

Z uznaniem należy odnieść się do pracy i propozycji sprawozdawczyni. Trudno wymagać od niej więcej, skoro Rada i Komisja nie zakończyły swoich prac i nie przedłożyły ostatecznej zawartości załączników. Prace więc trwają, ale trwa także oczekiwanie świadczeniobiorców sfrustrowanych brakiem pełni świadczeń, biurokracją i długim oczekiwaniem na zwrot.

  Marie Panayotopoulos-Cassiotou (PPE-DE). – (EL) Pani przewodnicząca! Rozporządzenia te są potwierdzeniem ogólnego kierunku polityki UE i mają na celu rozwiązywanie praktycznych problemów związanych z zabezpieczeniem społecznym obywateli UE, jak również wszystkich osób żyjących i pracujących w państwach członkowskich UE.

Kiedy wejdą w życie, gdy rozporządzenie wykonawcze, które obecnie jest przedmiotem przeglądu w procedurze współdecyzji, również zostanie uchwalone, wzmocnią mobilność pracowników i ułatwią życie ich rodzinom, zarówno w okresie zatrudnienia, jak i emerytury.

Jak mówią sprawozdawcy, którym pragnę pogratulować, zasady uproszczenia rozporządzeń zmienią obecny system koordynacji bez ograniczenia praw obywateli, co miałoby miejsce w przypadku harmonizacji.

Potrzeba efektywności i szybkich rozwiązań została spełniona poprzez uproszczenie procedur biurokratycznych i rozwiązanie kwestii administracyjnych między państwami członkowskimi. Jednym z głównych rozwiązań jest powołanie przez państwa członkowskie organów ds. współpracy i specjalnych instytucji kontaktowych dla pracy nad różnymi obszarami zabezpieczenia społecznego w relacjach transgranicznych.

Jednym z tych obszarów jest opieka długoterminowa, która została potraktowana w bardzo złożony sposób w propozycji Parlamentu. Mamy nadzieję, że uda się znaleźć prostszy sposób na rozwiązanie chronicznego problemu starzenia się społeczeństwa Europy.

Systemy wypłat, rozwiązywanie sporów, odzyskanie zapłaconych sum i trudności w udokumentowaniu okresów zatrudnienia w innym państwie członkowskim - oto największe obecnie przeszkody i mamy nadzieję przezwyciężyć je w wyznaczonym z góry czasie poprzez koordynację, która będzie możliwa do prowadzenia po uchwaleniu rozporządzenia podstawowego i wykonawczego.

Specyficzne cechy poszczególnych krajowych systemów zabezpieczenia społecznego zostaną wzięte pod uwagę w zapisach dotyczących wdrożenia krajowych przepisów w załączniku XI. Rozporządzenie obejmie również prawa zagranicznych pracowników.

  Proinsias De Rossa (PSE). - Pani przewodnicząca! Zawsze słyszymy uwagi skrajnej prawicy, gdy debatujemy nad tą sprawą – uwagi typu „turyści od świadczeń”. Nigdy nie słyszymy, aby ktoś z nich mówił o „turystach podatkowych” czy „turystach od pomocy państwowej”. To zawsze biedni i gorzej sytuowani są atakowani w ten sposób.

Chcę pogratulować obydwu sprawozdawcom. Niestety ich dobrze wykonana praca raczej nie przyciągnie uwagi w mediach państw członkowskich, ponieważ zwykle skupiają się na informacjach negatywnych. Są to kompleksowe rozporządzenia mające na celu koordynację systemów zabezpieczenia społecznego państw członkowskich, które same w sobie są złożone, ponieważ muszą odnosić się do wielu różnych możliwych indywidualnych okoliczności. Rozporządzenia są istotne dla naszych obywateli i mieszkańców, zwłaszcza tych zamieszkujących w rejonach przygranicznych, którzy nierzadko pracują w jednym państwie członkowskim, a mieszkają w drugim. Jest ważną sprawą, aby zapewnić, że osoby, które pracują i mieszkają w taki sposób byli uprawnieni do otrzymywania świadczeń na wypadek utraty pracy, choroby, wypadków i również emerytury. Osoby te potrzebują bezpieczeństwa, jeśli mamy zagwarantować swobodny przepływ mieszkańców Unii Europejskiej.

Chciałbym jednak poruszyć jedną konkretną sprawę, która nie jest regulowana przez te rozporządzenia, ani przez państwa członkowskie. Chodzi o swobodę poruszania się osób niepełnosprawnych, którzy często potrzebują pomocy osoby towarzyszącej, aby swobodnie poruszać się.

(Przewodniczący wyłączył mikrofon.)

  Monica Maria Iacob-Ridzi (PPE-DE). - (RO) Przepisy dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego są ściśle związane z zasadą swobodnego przepływu osób i powinny poprawić poziom życia i warunki pracy obywateli mieszkających w innym państwie UE.

Niniejsze rozporządzenie w wersji poprawionej przez sprawozdawców upraszcza wszystkie te procedury i rozszerza zakres stosowania o wszystkie kategorie obywateli, zarówno pracujących, jak i bezrobotnych.

Obywatele UE powinni otrzymywać świadczenia emerytalne oparte na długości okresu zatrudnienia. Jeśli osiądą w innym państwie członkowskim UE, to system administracyjny powinien być w stanie zebrać wszelkie informacje dotyczące poprzedniego zatrudnienia, jak i praw finansowych powstałych z działalności zawodowej.

Dlatego chciałam, żeby w propozycji Komisji znalazły się rozwiązania, które by w precyzyjny sposób określały sposób, w jaki państwa członkowskie mogą efektywnie przekazywać informacje dotyczące praw socjalnych. Uważam ponadto, że niniejsze rozporządzenie jest fundamentalnym aktem dla mobilności pracowników w Europie.

Badania opinii publicznej przeprowadzone przez Eurobarometer pokazują, że ponad 50% obywateli czuje się zniechęconych brakiem bezpieczeństwa socjalnego w przypadku zmiany miejsca pracy w innym państwie członkowskim. Dlatego tylko 2% obywateli UE żyje obecnie w innym państwie członkowskim, niż swoim własnym.

Jeśli chcemy, żeby mobilność była prawdziwym motorem napędowym gospodarki europejskiej, musimy wyeliminować wszystkie przeszkody administracyjne dotyczące przeniesienia praw socjalnych.

  Joel Hasse Ferreira (PSE). – (PT) Panie komisarzu Špidla! Panie i Panowie! Musimy koordynować zabezpieczenie społeczne na szczeblu europejskim, stąd możliwość debaty nad tą sprawą. Po pierwsze, chciałbym podziękować za pracę wykonaną przez komisarzy, panią Emine Bozkurt i Jean Lambert. Po drugie, chciałabym zwrócić uwagę na następujące kwestie: absolutną konieczność zagwarantowania kompatybilności pomiędzy systemami krajowymi, w sektorze prywatnym, spółdzielczym i publicznym. Taka kompatybilność przyczyni się do większej mobilności pracowników i zapewni im możliwość przemieszczania się po całej Europie.

Panie Przewodniczący, w tym kontekście ważne jest, aby osiągnąć postęp w agregacji odliczeń w różnych państwach członkowskich, tak jak ważne jest, by koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego wzmacniała, a nigdy nie osłabiała praw obywateli. Ponadto należy uprościć przepisy w taki sposób, aby obywatele mogli zrozumieć zasady i język stosowany przez instytucje UE i mieć poczucie, że Unia jest jednym podmiotem.

Wiemy, że niełatwo jest zarządzać systemem zabezpieczenia społecznego, ale ważne jest, aby obywatele UE zrozumieli kryteria, jakimi się posługujemy. Co więcej, uważam, że ta koordynacja z pewnością pomoże nam poprawić wzajemne zrozumienie różnych systemów zabezpieczenia społecznego. Musimy dążyć w kierunku ulepszenia zabezpieczenia społecznego dla wszystkich Europejczyków, w kierunku systemu zabezpieczenia społecznego, który czerpie z najlepszej praktyki różnych systemów, aby poprawić koordynację dzisiaj i kto wie, może wprowadzić harmonizację w przyszłości.

  Zita Pleštinská (PPE-DE). – (SK) Rynek wewnętrzny, oparty na czterech swobodach, jest jednym z fundamentalnych osiągnięć Unii Europejskiej. Przyjęcie dyrektywy w sprawie usług i swobodnego przepływu pracowników przyniesie korzyści dla obywateli UE.

Z drugiej strony, obywatele zwracają się do nas z problemami, które napotykają w dostępie do opieki zdrowotnej i socjalnej. Poszczególne państwa członkowskie mają swoje własne systemy zabezpieczenia społecznego. Jestem przekonana, że koordynacja systemów, przejrzystość, eliminacja biurokracji i elektroniczny system wymiany informacji będą korzystne dla wszystkich obywateli UE.

Dziękuję wszystkim państwu za bardzo interesującą debatę, a sprawozdawcom za wykonanie trudnej pracy.

  Vladimír Špidla, komisarz. − (CS) Panie i panowie! Dziękuję za szczegółową debatę, która moim zdaniem świadczy o wysokiej jakości omawianego sprawozdania. W tej chwili osiągnęliśmy pewien etap w naszej pracy nad nowym rozporządzeniem. Zgadzam się, że nie udało się rozwiązać wszystkich problemów, lecz jak pokazała debata, osiągnęliśmy sukces we wszystkich obszarach. Europejski system koordynuje systemy zabezpieczenia społecznego. Nie oznacza to, że określa nowe prawa. Na tym szczeblu nie określamy nowych praw. Chodzi o ulepszenie praktycznego zastosowania praw obywateli poruszających się po UE. Są to dziesiątki milionów ludzi, dziesiątki milionów spraw. Dlatego proszę pozwolić mi jeszcze raz podkreślić jak ważna jest ta debata, biorąc pod uwagę, że omawiane zasady mają czysto praktyczny charakter i dotyczą prawie każdego obywatela UE. Chcę też podkreślić, że niektóre techniczne propozycje przedstawione tu mają również podstawowe polityczne znaczenie, ponieważ swoboda przemieszczania się i swobodny dostęp należą w moim przekonaniu do fundamentalnych zasad, które legły u podstaw UE.

Panie i panowie! Proszę pozwolić mi krótko odpowiedzieć na uwagę dotyczącą nowych dyrektyw w sprawie swobodnego przepływu pacjentów, które zostaną przedstawione. Chcę podkreślić, że nie chodzi o swobodny przepływ usług, innymi słowy wszelkie porównania do jakichkolwiek wcześniejszych dyrektyw są nieuzasadnione. Jestem zdania, że debata w Parlamencie udowodni, że propozycje te stanowią postęp dla obywateli UE.

  Jean Lambert, sprawozdawca. − Pani przewodnicząca! Chciałabym podziękować wszystkim posłom, którzy wzięli udział w debacie.

Chcę powiedzieć, że niektórzy ludzie prowadzą pozornie skomplikowane życie. Tak naprawdę, sytuacja może być bardzo prosta, jeśli granica znajduje się np. 10 km od ich domu i szukają pracy lub innych rzeczy.

Z niektórych wystąpień, które słyszeliśmy w tej Izbie można odnieść wrażenie, że obecny system nie jest dobrze zrozumiany w administracji niektórych państw członkowskich, czy też w samej Izbie. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego już istnieje – to nie jest nowe. My teraz zajmujemy się uaktualnieniem, wdrażaniem i upraszczaniem procedur koordynacji. Każdy z państwa, który posiada europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego – a wydaje mi się, że wszyscy ją mają – wie, że można uprościć wiele spraw nawet w istniejącym systemie.

Panu posłowi, który nie był pewien, czy jest pracownikiem przygranicznym, polecam poprawkę nr 30 do artykułu 11(1).

W rozporządzeniu wykonawczym staramy się jasno przedstawić prawa naszych obywateli. Taki jest właśnie cel poprawki nr 34 i 125. Stanowią one doprecyzowanie przepisów i nie dają nowych praw komuś, kto poszukuje pracy w dwóch państwach członkowskich.

Jeszcze raz wzywam państwa do poparcia tekstu komisji w odniesieniu do bazy danych. Jeśli ta baza nie będzie efektywnie funkcjonować – a administracje państw członkowskich potrzebują jej – to bardzo trudno będzie dotrzymać jakiekolwiek terminy, które Izba dziś postanowi określić.

Zalecam przyjęcie stanowiska komisji dla obydwu sprawozdań i czekam na głosowanie, które odbędzie się za kilka minut.

  Emine Bozkurt, sprawozdawca. − (NL) Nie mam właściwie nic do dodania. Dziękuję wszystkim, którzy wzięli udział w debacie: dziękuję za wasze poparcie. Czekam na wyniki głosowania.

  Robert Goebbels (PSE). - (FR) Pani przewodnicząca! Z zadowoleniem przyjęliśmy poniedziałkową wizytę ministra Jouyeta, oraz, jak nam się wydawało, znaczenie, jakie prezydencja francuska przywiązuje do prac naszej Izby.

Dziś, gdy omawiamy sprawy dotyczące zabezpieczenia społecznego, ława prezydencji była cały czas pusta. Mam nadzieję, że nie oznacza to, iż prezydencja francuska nie jest zainteresowana tak ważnym tematem, jak zabezpieczenie społeczne.

  Przewodniczący. - Debata została zamknięta.

Przechodzimy do głosowania.

PRZEWODNICZY: Edward McMILLAN-SCOTT
Wiceprzewodniczący