Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση σχετικά με τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την κατάσταση στη Ζιμπάμπουε.
Jean-Pierre Jouyet, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στις προεδρικές εκλογές οι οποίες διεξήχθησαν πρόσφατα στη Ζιμπάμπουε, ο Robert Mugabe επανεκλέχθηκε Πρόεδρος της χώρας του για άλλα πέντε χρόνια. Ο δεύτερος γύρος της ψηφοφορίας έλαβε χώρα μετά την αποχώρηση του μοναδικού άλλου υποψηφίου, του κ. Morgan Tsvangirai, γεγονός που έδωσε τη δυνατότητα στον κ. Mugabe να κερδίσει το 85% των ψήφων. Οι εκλογές χαρακτηρίστηκαν ως παρωδία της δημοκρατίας από πολλούς αρχηγούς κρατών, συμπεριλαμβανομένων των Αφρικανών, καθώς και από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ο οποίος θεωρεί ότι είναι παράνομες.
Αμέσως μετά την ορκωμοσία του, ο κ. Mugabe ταξίδεψε στο Sharm el-Sheikh για τη Διάσκεψη Κορυφής της Αφρικανικής Ένωσης η οποία πραγματοποιήθηκε φέτος από τις 30 Ιουνίου έως την 1η Ιουλίου. Κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης Κορυφής, η Νιγηρία ξεκίνησε μια έντονη συζήτηση για τις εκλογές. Εγκρίθηκε ένα ψήφισμα, το οποίο εκφράζει την έντονη ανησυχία που δημιουργήθηκε εξαιτίας της κατάστασης στη Ζιμπάμπουε και τονίζει τις κρίσιμες εκθέσεις που συνέταξαν οι παρατηρητές των εκλογών από την Κοινότητα Ανάπτυξης της Νότιας Αφρικής (SADC), την Αφρικανική Ένωση και το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο, καθώς και τη βία και την απώλεια ζωών.
Το ψήφισμα καλεί επίσης τον κ. Mugabe και τον κ. Tsvangirai να ξεκινήσουν έναν διάλογο σχετικά με τα συμφέροντα του λαού της Ζιμπάμπουε, να συγκροτήσουν μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας και να στηρίξουν την αποστολή διαμεσολάβησης την οποία ανέλαβε η SADC.
Ενόψει αυτών των εξελίξεων, η διεθνής κοινότητα κινητοποιείται. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρουσίασαν ένα ψήφισμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ το οποίο ζητά την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Ζιμπάμπουε −εμπάργκο όπλων, δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και απαγόρευση μετακινήσεων− και περιλαμβάνει ένα παράρτημα που καταγράφει 14 άτομα στα οποία πρόκειται να επιβληθούν κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων του κ. Mugabe και άλλων πολιτικών, η πλειονότητα των οποίων έχουν ήδη συμπεριληφθεί στην ευρωπαϊκή λίστα κυρώσεων που εγκρίθηκε το 2002.
Ο Καναδάς επέτεινε επίσης τα μέτρα που είχε λάβει, και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 20ής Ιουνίου δήλωσε ότι είναι έτοιμο να αναλάβει περαιτέρω δράση η οποία, παρεμπιπτόντως, θα εξεταστεί με τον Επίτροπο Michel στις 22 Ιουλίου. Η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδίκασε έντονα τον δεύτερο γύρο των εκλογών ως μια άρνηση της δημοκρατίας αμέσως μετά τη διεξαγωγή του, δηλαδή στις 29 Ιουνίου, και η Προεδρία τόνισε σε μια νέα δήλωση που έκανε στις 4 Ιουλίου εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι δεν θα δεχτεί το τετελεσμένο γεγονός που προέκυψε από τη διαστρεβλωμένη ψηφοφορία της 27ης Ιουνίου και ότι η μόνη πιθανή λύση είναι μια μία μεταβατική φόρμουλα με βάση τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των εκλογών.
Είναι επίσης σημαντικό η Αφρική να εκφράσει την ανησυχία της ενόψει μιας κρίσης σε περιφερειακό επίπεδο, και οι προσπάθειες της Αφρικανικής Ένωσης ειδικότερα και της SADC πρέπει να στηριχθούν. Πρέπει να διασφαλίσουμε τη συμμόρφωση με τις αρχές που διατυπώνονται στον Αφρικανικό Χάρτη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Δικαιωμάτων των Λαών. Θα ήταν καλό για την Αφρικανική Ένωση και τον ΟΗΕ να συμμετέχουν στην προσέγγιση αυτή, από την άποψη της συμπλήρωσης της περιφερειακής προοπτικής της SADC με μια αφρικανική και διεθνή προοπτική.
Στο ψήφισμά της, η Αφρικανική Ένωση καλεί επίσης τα εμπλεκόμενα κράτη και μέρη να αποφύγουν να λάβουν μέτρα τα οποία πιθανώς παραβλάπτουν το κλίμα διαλόγου. Αυτό αποτελεί μήνυμα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση ιδιαίτερα. Εντούτοις, η ΕΕ δεν θα αποφύγει την προετοιμασία της επέκτασης της λίστας των ατόμων που ευθύνονται για την βία, τα οποία αποτελούν το αντικείμενο στοχευμένων κυρώσεων μέσω της άρνησης χορήγηση θεώρησης διαβατηρίου ή της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων. Η ΕΕ πρέπει επίσης να διασφαλίσει ότι έχει καταφέρει να περιορίσει τις σχεδιασμένες εξαιρέσεις από τις απαγορεύσεις θεώρησης διαβατηρίου καθώς και τη θέσπιση νέων κυρώσεων, οικονομικών κυρώσεων ειδικότερα, και φυσικά, όλη αυτή η σειρά των αντίποινων θα εξαρτάται από την πρόοδο των διαπραγματεύσεων.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο μερών πρέπει να ξεκινήσουν όσο το δυνατόν συντομότερα. Νομίζω ότι αυτό θα το επιβεβαιώσει και ο Επίτροπος, ακόμα και αν το αποτέλεσμά τους είναι αβέβαιο. Κατά τη γνώμη μας, πρέπει σε κάθε περίπτωση να βασίζονται στα αποτελέσματα της πρώτης ψηφοφορίας της 29ης Μαρτίου, η οποία αποτελεί την πιο αληθινή έκφραση της βούλησης του λαού της Ζιμπάμπουε, ενώ η δεύτερη ψηφοφορία ήταν μια άρνηση της δημοκρατίας. Οποιαδήποτε μορφή συνασπισμού μπορεί να αποτελέσει ένα προσωρινό μέτρο ενόψει νέων εκλογών οι οποίες θα είναι ελεύθερες, δημοκρατικές και διαφανείς, όπως δήλωσε ο αντίπαλος του κ. Mugabe.
Eν τέλει, θα ήθελα να αναφέρω ότι στην τελευταία τους συνάντηση, η οποία μόλις έληξε, τα μέλη της ομάδας G8 εξέτασαν τη λήψη συμπληρωματικών οικονομικών μέτρων τα οποία στοχεύουν στους υπευθύνους για τη βία κατά τη διάρκεια των τελευταίων εκλογών. Να ’μαστε λοιπόν, και πρέπει να διατηρήσουμε οπωσδήποτε αυτήν την πίεση, για να θέσουμε τέλος σε αυτήν την απαράδεκτη παραβίαση του νόμου.
Louis Michel, Μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είμαι πολύ χαρούμενος διότι είμαι σε θέση να μοιραστώ σήμερα μαζί σας, στο πλαίσιο αυτής της ανταλλαγής απόψεων, μελλοντικές προοπτικές και σκέψεις όσον αφορά τον ρόλο που θα μπορούσαμε να διαδραματίσουμε για τη στήριξη όλων των προσπαθειών εξεύρεσης μιας λύσης στην κρίση η οποία θα γινόταν αποδεκτή από όλους τους κύριους πολιτικούς ενδιαφερόμενους και πάνω απ’ όλα μια λύση η οποία έχει την προοπτική να διαρκέσει και η οποία μπορεί να εγκαινιάσει μια νέα περίοδο ευημερίας για μια χώρα και έναν λαό που την έχουν τόσο πολύ ανάγκη.
Λίγο πριν αρχίσει αυτή η συνεδρίαση, είχα τη δυνατότητα να μιλήσω με τον κ. Ping, τον Πρόεδρο της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης και πριν από μισή ώρα είχα μια αρκετά μακροσκελή συζήτηση με τον αρχηγό της αντιπολίτευσης κ. Tsvangirai. Έτσι έχω φρέσκα νέα, τα οποία προφανώς δεν έχουν επιβεβαιωθεί ακόμα, αλλά τουλάχιστον μπορώ, ίσως, να σας δώσω ορισμένες πιο λεπτομερείς και επικαιροποιημένες πληροφορίες.
Πρώτα απ’ όλα, φυσικά, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας τη βαθιά μου ανησυχία για την παρούσα κατάσταση. Λυπήθηκα πολύ, όπως είπα δημοσίως, τόσο πριν όσο και μετά το συμβάν, για το ότι ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών διεξήχθη, όπως είπε ο Υπουργός, παρά τις αμέτρητες εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας, και παρεμπιπτόντως παρά τις εκκλήσεις των αφρικανών εταίρων της Ζιμπάμπουε οι οποίοι ζητούσαν να αναβληθεί. Βεβαίως, το περιβάλλον της ακραίας πολιτικής βίας και του συστηματικού εκφοβισμού σπίλωσε αυτές τις εκλογές και τους στέρησε κάθε νομιμότητα και αξιοπιστία.
Έχω πει επανειλημμένως δημόσια, όπως και η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες υπό τις οποίες διεξήχθη αυτός ο δεύτερος γύρος αποκλείεται να αναγνωριστεί η νομιμότητα του Προέδρου ο οποίος προέκυψε από αυτήν την ψηφοφορία. Πρέπει να επαναλάβουμε ξανά και ξανά ότι πρόκειται για μια νίκη η οποία επιτεύχθηκε με λάθος τρόπο και η οποία απέχει μακράν από το πνεύμα της δημοκρατικής αναγέννησης το οποίο εμψυχώνει σήμερα την Αφρική. Στη Διάσκεψη Κορυφής της Αφρικανικής Ένωσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Αίγυπτο και στην οποία παρέστη ο Πρόεδρος Mugabe, διεξήχθη μια έντονη και παθιασμένη συζήτηση μεταξύ των αφρικανών ηγετών, μια συζήτηση η οποία χαρακτηρίστηκε από πολλούς πρωτοφανής.
Το ψήφισμα της Αφρικανικής Ένωσης είναι κρίσιμο για τον Πρόεδρο Mugabe και τον καλεί να επιδιώξει μια πολιτική συμφωνία με τον Morgan Tsvangirai, τον ηγέτη του κόμματος Κίνημα για τη Δημοκρατική Αλλαγή (MDC), με σκοπό τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Επιπλέον, η Αφρικανική Ένωση ζήτησε από τη SADC να συνεχίσει το έργο διευκόλυνσης που έχει αναλάβει, με σκοπό την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας. Θα μπορούσαμε βεβαίως να θεωρήσουμε αυτό το ψήφισμα ανεπαρκές. Συγκεκριμένα, μπορεί να κατακρίνουμε το γεγονός ότι η Αφρικανική Ένωση απέφυγε να εκφράσει μια σαφή άποψη σχετικά με τη νομιμότητα ή όχι του Προέδρου Mugabe, αλλά θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι υπό τις παρούσες συνθήκες αυτό το ψήφισμα έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα. Βεβαίως, το ζήτημα δεν τελειώνει εδώ. Είναι σημαντικό η Αφρικανική Ένωση και η SADC να παράσχουν συγκεκριμένες αποδείξεις της δέσμευσής τους για την εξεύρεση μιας πολιτικής λύσης.
Από αυτήν την άποψη, η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλοι διεθνείς παράγοντες έχουν ξεκαθαρίσει τι περιμένουν να δουν. Αυτή η πολιτική συμφωνία μπορεί να ολοκληρωθεί μόνο με βάση τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των εκλογών, ο οποίος εξέφρασε την γνώμη του λαού της Ζιμπάμπουε, η οποία διατυπώθηκε με τρόπο ελεύθερο και δημοκρατικό. Τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου των εκλογών δεν μπορούν να θεωρηθούν ως αφετηρία για διαμεσολάβηση, για διαπραγμάτευση. Με άλλα λόγια, κατά την άποψή μας, η πολιτική λύση θα περιλαμβάνει μια κυβέρνηση συνασπισμού με τον κ. Tsvangirai ως πρωθυπουργό, ο οποίος θα διαθέτει τις πλέον εκτεταμένες εξουσίες και, επιπλέον, θα στηρίζεται στην πλειοψηφία την οποία έχει στο Κοινοβούλιο.
Όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση, όλες οι εναλλακτικές λύσεις έχουν υποβληθεί προς συζήτηση. Πρώτα απ’ όλα, είμαστε διατεθειμένοι να στηρίξουμε τις προσπάθειες της SADC και της Αφρικανικής Ένωσης, και περιμένουμε να δούμε αισθητή πρόοδο τις επόμενες δύο εβδομάδες.
Αν επιτευχθεί μια εποικοδομητική πολιτική συμφωνία η οποία θα αντανακλά τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των εκλογών, είμαστε βεβαίως διατεθειμένοι, όπως έχουμε πει, να αρχίσουμε εκ νέου τις επαφές με τη Ζιμπάμπουε. Επιπλέον, είμαστε προετοιμασμένοι να ξεκινήσουμε αμέσως. Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι όταν καταρτιζόταν το πρόγραμμα για το δέκατο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης, διασφάλισα ότι το έργο θα πραγματοποιηθεί σαν να είχε αποκατασταθεί η δημοκρατία στη Ζιμπάμπουε έτσι ώστε να αποφύγουμε να τιμωρήσουμε τον λαό της Ζιμπάμπουε για την τραγική κατάσταση στην οποία περιήλθε.
Τώρα, όσον αφορά τις δύο συζητήσεις που είχα σήμερα το απόγευμα, ενόψει της συνάντησης που επρόκειτο να έχω με το Κοινοβούλιο. Πρώτον, η συζήτηση με τον κ. Ping. Ποιο είναι το πρόβλημα; Το πρόβλημα σήμερα είναι ότι όλα τα μέλη της Αφρικανικής Ένωσης συμφωνούν ότι θα πρέπει να στηρίξουν τις διαπραγματεύσεις μεταξύ του κ. Mugabe και του κ. Tsvangirai, και ότι οι βασικές αρχές πρέπει, φυσικά, να είναι ότι της κυβέρνησης θα πρέπει να ηγείται ο αρχηγός της αντιπολίτευσης κ. Tsvangirai· ότι αυτή η κυβέρνηση πιθανώς θα βασιστεί στο συνασπισμό στον οποίο το κόμμα του κ. Tsvangirai, το οποίο πλειοψηφεί στο Κοινοβούλιο, θα έχει φυσικά κυρίαρχη θέση, και ότι αυτή η κυβέρνηση πρέπει να έχει πλήρεις και εκτεταμένες εξουσίες όσον αφορά τις εκτελεστικές αποφάσεις.
Για την ώρα, νομίζω ότι γνωρίζετε ότι αυτή η προσέγγιση τίθεται υπό αμφισβήτηση. Το ζήτημα γίνεται όλο και πιο περίπλοκο και για τον λόγο αυτό ο κ. Tsvangirai εξέφρασε ορισμένες αμφιβολίες σχετικά με το εάν η διαμεσολάβηση είναι ισορροπημένη και προφανώς επιθυμεί να δώσει σε αυτή τη διαμεσολάβηση ένα πλαίσιο, μια ρύθμιση, μια στήριξη, επιτρέψτε μας να πούμε, η οποία καθιστά δυνατή τη διασφάλιση ισορροπίας. Λέγοντας αυτό δεν κάνω μια αξιολογική κρίση, απλώς παρουσιάζω την κατάσταση. Για την ώρα ο κ. Ping με διαβεβαίωσε ότι το έργο, δεν θα πω το έργο της διαμεσολάβησης, αλλά το έργο που στοχεύει στην προετοιμασία των ανθρώπων για αυτή την εξέλιξη, έχει ήδη ξεκινήσει, και ότι, καλώς εχόντων των πραγμάτων, τις επόμενες ημέρες θα καταστεί δυνατό να ανοίξουν νέες πραγματικές προοπτικές.
Έπειτα μίλησα αρκετά με τον κ. Tsvangirai. Mε διαβεβαίωσε ότι στηρίζει την ιδέα μιας κυβέρνησης η οποία θα περιλαμβάνει μέλη της Αφρικανικής Εθνικής Ένωσης της Ζιμπάμπουε - Πατριωτικού Μετώπου, αλλά στην οποία εκείνος θα είχε, φυσικά, τον τελευταίο λόγο σχετικά με τον διορισμό των ανθρώπων που θα την απαρτίζουν. Βασικά, μολονότι δεν το έθεσε με αυτόν τον τρόπο, μοιάζει με το σενάριο της Κένυα, ακόμα και αν (και συμφωνώ με την άποψη αυτή) οι δύο καταστάσεις δεν μπορούν να συγκριθούν. Δεν μοιάζουν καθόλου. Κάποιοι άνθρωποι εκμεταλλεύονται την ευκαιρία να συμπεριφερθούν σαν να ήταν όμοιες, αλλά αν το δει κανείς εντελώς αντικειμενικά, και οι άντρες και οι γυναίκες διαφέρουν, η κατάσταση είναι αρκετά διαφορετική. Έτσι λοιπόν αυτό είναι το πρώτο ζήτημα.
Δεύτερον, θα ήθελε να δει μια «μόνιμη ομάδα διαπραγματεύσεων», δηλαδή μια ομάδα η οποία θα ηγηθεί της διαμεσολάβησης, γεγονός το οποίο θα του παρείχε, φυσικά, εχέγγυα ισορροπίας. Ασφαλώς θα ήθελε η ομάδα αυτή να τεθεί υπό την αιγίδα της Αφρικανικής Ένωσης και του ΟΗΕ, όπως δήλωσε ο Υπουργός. Μου φαίνεται ότι εύλογα είναι αισιόδοξος – πιστεύει ότι υπάρχει μια κινητικότητα. Προφανώς θεωρεί σχετικό το ζήτημα των κυρώσεων και επισημαίνει κάτι το οποίο για το οποίο νομίζω ότι συμφωνούμε όλοι, δηλαδή ότι αν υπάρχουν κυρώσεις πρέπει να εφαρμόζονται στα άτομα και δεν θα πρέπει φυσικά να επηρεάζουν τον λαό είτε άμεσα είτε έμμεσα.
Έχω την αίσθηση ότι η Αφρικανική Ένωση έχει αναλάβει πλήρως τον βαθμό της ευθύνης της, ότι συμμετέχει ενεργά και ότι αναζητά μια λύση μέσω της διαμεσολάβησης η οποία θα λαμβάνει υπόψη σε κάθε περίπτωση, όπως τόνισε ο Υπουργός, την ανάγκη να μεταφραστεί το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των εκλογών σε εκτελεστική εξουσία, εφόσον αυτό είναι το μόνο αποτέλεσμα το οποίο προσδίδει νομιμότητα σε αυτούς που επωφελούνται από αυτό.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. BIELAN Αντιπροέδρου
Michael Gahler, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η κατάσταση στη Ζιμπάμπουε έχει φτάσει στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο από πολιτική, οικονομική και ανθρωπιστική άποψη. Ο λαός είναι όμηρος ενός καθεστώτος που δεν θέλει να παραδώσει την εξουσία επειδή η κλίκα γύρω από τον Πρόεδρο, η στρατιωτική ηγεσία και οι μυστικές υπηρεσίες θέλουν να συνεχίσουν να πλουτίζουν σε βάρος των πόρων της χώρας. Για τον σκοπό αυτό χρηματοδοτούν πολιτοφυλακές και κάνουν κατάχρηση της αστυνομίας και των στρατιωτικών δυνάμεων, οι οποίες τρομοκρατούν τον πληθυσμό σε όλη τη χώρα.
Σύμφωνα με τα πρότυπα της Αναπτυξιακής Κοινότητας της Νότιας Αφρικής (SADC), ακόμη και οι κοινοβουλευτικές εκλογές της 29ης Μαρτίου δεν ήταν ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες. Η εκστρατεία εκφοβισμού που ακολούθησε σε όλη τη χώρα, με δεκάδες νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες και διωκόμενους, κατέστησε αδύνατο για τον νικητή του πρώτου γύρου, Morgan Tsvangirai, να στείλει του εκλογείς του να ψηφίσουν όταν φοβούνταν ότι θα τιμωρούνταν γι’ αυτό. Ο επικεφαλής της Αποστολής Εκλογικών Παρατηρητών του Παναφρικανικού Κοινοβουλίου, κ. Marwick Khumalo, και η αποστολή SADC αποτιμά τα γεγονότα της 27ης Ιουνίου ως εξής:
(EN) «Η ατμόσφαιρα που επικρατεί στη χώρα δεν επέτρεψε τη διεξαγωγή ελεύθερων, δίκαιων και αξιόπιστων εκλογών. Οι εκλογές δεν αντιπροσώπευαν τη βούληση του λαού της Ζιμπάμπουε».
(DE) Αυτό που είναι σημαντικό τώρα είναι να αναπτυχθεί ένα σενάριο μετάβασης που θα οδηγήσει σε μια κατάσταση στην οποία θα ανέλθει στην εξουσία μια νόμιμη κυβέρνηση και ένας νόμιμος πρόεδρος. Η Αφρικανική Ένωση και η SADC έχουν έναν κρίσιμο ρόλο να διαδραματίσουν εδώ. Δυστυχώς, ο Πρόεδρος Mbeki δεν έχει επιτύχει τίποτα με όλα αυτά τα χρόνια της σιωπηρής διπλωματίας του. Ούτε έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη και των δύο πλευρών της σύγκρουσης, και εκείνος ο ίδιος γνωρίζει καλύτερα τον λόγο.
Παροτρύνω τα πολιτικά κόμματα στη Νότια Αφρική να αναλάβουν τα ίδια την πρωτοβουλία. Καλώ τους συναδέλφους από τη Νότιο Αφρική να αποφασίσουν στο κοινοβούλιό τους να παγώσουν τους λογαριασμούς και τα περιουσιακά στοιχεία όλων όσων επωφελούνται από το καθεστώς Mugabe στη Νότια Αφρική. Πρέπει να αρνηθούν να επιτρέπουν στην Grace Mugabe και σε άλλους να πηγαίνουν για ψώνια στο Κέιπ Τάουν ή στο Σάντον ενώ οι άνθρωποι λιμοκτονούν. Τους ζητώ να δείξουν αλληλεγγύη στα τρία εκατομμύρια των υπηκόων της Ζιμπάμπουε στη χώρα τους, οι οποίοι θα επιστρέψουν σπίτι τους όταν λήξει το καθεστώς του Mugabe αφήνοντας κατά συνέπεια χώρο για εκατομμύρια άνεργους Νοτιοαφρικανούς. Καταφέραμε ασκώντας πίεση στις ευρωπαϊκές εταιρείες να αποσυρθούν από τη Ζιμπάμπουε διότι οι δραστηριότητές τους συνέβαλαν στη σταθεροποίηση του καθεστώτος.
Alain Hutchinson, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κύριε Επίτροπε, ο Πρόεδρος Mugabe έχει χρησιμοποιήσει απίστευτη βία και έχει δείξει μια σκανδαλώδη περιφρόνηση για τα πιο βασικά ανθρώπινα δικαιώματα αρπάζοντας την εξουσία και κρατώντας όμηρο έναν ήδη ταλαιπωρημένο πληθυσμό.
Οι Σοσιαλιστές καταδικάζουν αυτή τη βία και δεν αναγνωρίζουν τη νομιμότητα της τωρινής εξουσίας. Πάνω απ’ όλα, ωστόσο, οι ευρωπαίοι σοσιαλιστές σκέφτονται τον λαό της Ζιμπάμπουε. Συγκεκριμένα, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) εκτιμά ότι πέντε εκατομμύρια άνθρωποι στη Ζιμπάμπουε διατρέχουν τον κίνδυνο να αντιμετωπίσουν το φάσμα της πείνας έως τις αρχές του 2009.
Επιπλέον, γνωρίζουμε ότι ένα τρίτο του πληθυσμού της Ζιμπάμπουε επιβιώνει ήδη μόνο χάρη στην ανθρωπιστική βοήθεια. Κατά συνέπεια, είναι απολύτως σημαντικό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο, κάθε κράτος μέλος και όλη η διεθνής κοινότητα να ασκήσουν τη μέγιστη δυνατή πίεση στις αρχές της Ζιμπάμπουε για να επιτρέψει την απόλυτα ελεύθερη πρόσβαση της διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας στις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Δεν μπορούμε να δώσουμε αρκετή έμφαση σε αυτό, διότι η παρούσα στάση του Mugabe είναι πολύ απλά εγκληματική.
Στο ίδιο πνεύμα, αν ζητάμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα να υιοθετήσουν αυστηρές κυρώσεις αναφορικά με τη Ζιμπάμπουε, μια προοπτική που θίξατε, κύριε Υπουργέ, θα τονίσουμε επίσης ότι αυτές δεν πρέπει να πλήττουν τον πληθυσμό αλλά πρέπει να στοχεύουν στα μέλη του καθεστώτος που είναι υπεύθυνα για τις επιθέσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα και το τωρινό κράτος τρόμου σε αυτή τη χώρα.
Ασφαλώς, πρέπει επίσης να παροτρύνουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις περιφερειακές δομές όπως η SADC να αναλάβουν την πρωτοβουλία με το εκλεγμένο Κοινοβούλιο της Ζιμπάμπουε και την κοινωνία των πολιτών για την επίλυση της παρούσας κρίσης γρήγορα και δημοκρατικά.
Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να επισημάνω ένα σύντομο τελευταίο σημείο για τους 200 000 εκτοπισμένους πολίτες της Ζιμπάμπουε. Καλούμε τους γείτονές τους της Νοτίου Αφρικής, και τον Πρόεδρο Mbeki ιδιαίτερα, να ενεργήσουν υπεύθυνα μη στέλνοντας πίσω τους πρόσφυγες της Ζιμπάμπουε που έχουν ζητήσει καταφύγιο στη Νότιο Αφρική.
Fiona Hall, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ο λαός της Ζιμπάμπουε έχει υποφέρει τρομερά. Μετά από χρόνια εκφοβισμού, κτηνωδίας και οικονομικής κατάρρευσης, οι εκλογές ήταν η τελευταία σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Μετά τις εκλογές, η βία συνεχίζεται αμείωτη. Τουλάχιστον 90 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί μετά τον πρώτο γύρω των εκλογών στις 29 Μαρτίου και μόλις αυτή τη Δευτέρα κάτοικοι δέχθηκαν επίθεση και απήχθησαν από ένα στρατόπεδο εσωτερικά εκτοπισθέντων ατόμων ανατολικά του Χαράρε.
Μπορεί να μπαίνουμε στον πειρασμό να σφίξουμε απλά τα χέρια μας με απελπισία, αλλά πιστεύω ότι υπάρχουν πράγματα που μπορεί να κάνει η ΕΕ για την επίλυση της κρίσης. Καταρχάς, η ΕΕ μπορεί να προσφέρει διπλωματική στήριξη σε εκείνους που επιδιώκουν να βρουν μια λύση μέσω μιας προσωρινή μεταβατικής κυβέρνησης που θα περιλαμβάνει όλες τις πλευρές της κοινωνίας των πολιτών και θα σεβαστεί τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου.
Ένας μεταβατικός συνασπισμός είναι μια αφρικανική προσέγγιση που έχει λειτουργήσει όλα αυτά τα χρόνια σε μια σειρά άλλων χωρών όπως το Τόγκο και η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Ωστόσο, η πρόταση ψηφίσματος επισημαίνει την αποτυχία της σιωπηρής διπλωματίας του Προέδρου Mbeki μέχρι στιγμής, και ίσως να είναι αλήθεια ότι ένας διαφορετικός αφρικανός γείτονας που θα ήταν σεβαστός από όλες τις πλευρές θα ήταν σε θέση να χειριστεί καλύτερα τις εν λόγω διαπραγματεύσεις. Και, αν υπήρχε μια διεθνής υποστήριξη, αυτό θα βοηθούσε επίσης τις διαπραγματεύσεις.
Δεύτερον, πρέπει να αυξήσουμε την πίεση κατά του Mugabe στη διεθνή κοινότητα. Η υποστήριξη της Ρωσίας στην έκκληση της συνόδου κορυφής της G8 για κυρώσεις ήταν πολύ ενθαρρυντική και χαιρετίζω τα σχόλια του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση των κυρώσεων από μια σειρά χωρών.
Τρίτον, πρέπει να αρχίσουμε να κάνουμε ήδη σχέδια για τη μέρα που η Ζιμπάμπουε θα έχει μια νόμιμη κυβέρνηση και θα χρειάζεται ένα ευρύ πακέτο διεθνούς στήριξης.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο απλός λαός της Ζιμπάμπουε βιώνει μια απελπιστική κατάσταση και χρειάζεται άμεσα βασική ανθρωπιστική βοήθεια απλά για να συνεχίσει να επιβιώνει.
Philip Claeys (NI). - (NL) Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει κυρώσεις κατά του σοσιαλιστή δικτάτορα Mugabe εδώ και αρκετό καιρό, αλλά αυτές οι κυρώσεις δεν εφαρμόζονται πάντα με συνέπεια και σαφήνεια. Για παράδειγμα, η πορτογαλική Προεδρία δεν είχε προφανώς κανένα απολύτως πρόβλημα να προσκαλέσει τον Mugabe στη διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Αφρικής.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε επίσης να είχε διαμαρτυρηθεί έντονα για το σκανδαλώδες γεγονός της συμμετοχής του Mugabe στη διάσκεψη κορυφής του FAO στη Ρώμη όχι πολύ καιρό πριν. Η ταξιδιωτική απαγόρευση για τον Mugabe και όλους τους ανώτερους αξιωματούχους του καθεστώτος του πρέπει να γίνει αυστηρότερη και να επεκταθεί περαιτέρω. Πρέπει εν πάση περιπτώσει να σκεφτούμε την επέκταση των κυρώσεων κατά του καθεστώτος του Mugabe γενικά. Αυτές οι κυρώσεις πρέπει να είναι αυστηρές και ξεκάθαρες, και πρέπει επίσης να ασκήσουμε πίεση στην κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής η οποία, μέσω της «σιωπηρής διπλωματίας» της, έχει στην πραγματικότητα εξασφαλίσει περισσότερο χρόνο για το καθεστώς του Mugabe.
Geoffrey Van Orden (PPE-DE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, η κρίση στη Ζιμπάμπουε δεν ξέσπασε ξαφνικά σ’ έναν ανυποψίαστο κόσμο: αυτή είναι η 16η φορά μέσα σε οκτώ χρόνια που συζητάμε μια πρόταση ψηφίσματος σχετικά με τον Mugabe ο οποίος έχει λεηλατήσει συστηματικά και εσκεμμένα τη χώρα του, έχει καταστρέψει την οικονομία της και έχει καταπιέσει τον λαό της Ζιμπάμπουε.
Η απάντηση της διεθνούς κοινότητας μέχρι πολύ πρόσφατα ήταν αξιοθρήνητη. Τουλάχιστον η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε στοχευμένες κυρώσεις – αλλά δεν μπόρεσε να τηρήσει σωστά ούτε καν αυτές. Οι Αφρικανοί –μ’ έναν πολύ μικρό αριθμό έντιμων εξαιρέσεων– έχουν απλά επικροτήσει τον Mugabe. Θα πρέπει να ντρέπονται.
Τι πρέπει να γίνει; Καταρχάς, πρέπει να καταστεί πιο σαφές στο Συμβούλιο ότι κανένα κράτος της ΕΕ δεν θα αναγνωρίσει το παράνομο καθεστώς του Mugabe. Θεωρώ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η ΕΕ επεκτείνει τις κυρώσεις της.
Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της πρέπει να πείσουν τις αφρικανικές χώρες, ιδιαίτερα την SADC, να συμμετάσχουν σε αυτές τις κυρώσεις κατά του καθεστώτος Mugabe αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις.
Τρίτον, τα μέλη της Κοινής Επιτροπής Επιχειρήσεων –της στρατιωτικής συμμορίας που βρίσκεται πίσω από τον Mugabe– πρέπει να προειδοποιηθούν ότι θα θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις συστηματικές βιαιοπραγίες κατά του λαού της Ζιμπάμπουε. Δεν είναι πολύ αργά για ορισμένα ανώτατα μέλη των ενόπλων δυνάμεων και της αστυνομίας –και ανώτερους αξιωματούχους του ZANU-PF επίσης– να εγκαταλείψουν τον Mugabe και να προσχωρήσουν στις δημοκρατικές δυνάμεις.
Τέταρτον, η Γαλλία πρέπει να συγκαλέσει μια επείγουσα συνεδρίαση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Γενεύη προκειμένου να εξετάσει την κατάσταση στη Ζιμπάμπουε και, πέμπτον, απαιτείται πιο σθεναρή δράση από τα Ηνωμένα Έθνη.
Πάνω απ’ όλα, πρέπει να ενθαρρύνουμε ενεργά την Αφρικανική Ένωση να εμπλακεί ακόμη πιο θετικά και ενεργά στην προώθηση αυτής της κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Αυτή, ασφαλώς, θα πρέπει να βασιστεί στο αποτέλεσμα των εκλογών της 29ης Μαρτίου και όχι στη φάρσα της 27ης Ιουνίου, όπως έχουν επισημάνει τόσο ο Προεδρεύων του Συμβουλίου όσο και η Επιτροπή.
Ακούσαμε από τον εκπρόσωπο του MDC (Κίνημα Δημοκρατικής Αλλαγής), Nelson Chamisa, ότι επί του παρόντος δεν διεξάγονται διαπραγματεύσεις μεταξύ του ZANU-PF και του MDC. Αντιθέτως υπάρχει συνεχιζόμενη βία. Η Αφρικανική Ένωση πρέπει να επιμείνει να τεθεί ένα τέλος στη βία και να διοριστεί ένας μεσολαβητής, που θα υποστηρίζεται από παρατηρητές, ο οποίος θα έχει την εμπιστοσύνη του MDC.
Ο Mugabe για άλλη μια φορά προσπαθεί να κερδίσει χρόνο. Πρέπει να υπάρξει μια προθεσμία για την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και στο μεταξύ κάποιος πρέπει να προσφέρει στον Mugabe μια συνταξιοδότηση.
Glenys Kinnock (PSE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα πρέπει να σχολιάσω και εγώ, όπως και άλλοι, το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο που εκλέχτηκε νόμιμα στις 29 Μαρτίου στη Ζιμπάμπουε δεν συνεδρίασε ποτέ και τα εκλεγμένα μέλη του εξακολουθούν να υφίστανται παρενοχλήσεις και εκφοβισμό και βιαιοπραγίες.
Το ψήφισμά μας ζητά την ενίσχυση των κυρώσεων, και ασφαλώς θα πρέπει επίσης να συμμεριστούμε τις εκκλήσεις που έγιναν στον ΟΗΕ για ένα διεθνές εμπάργκο όπλων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις παγκοσμίως και το «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων.
Γνωρίζουμε ποιοι είναι οι υπόλοιποι αρχηγοί της σπείρας στους οποίους πρέπει να στοχεύσουμε, γνωρίζουμε ποιοι είναι τα πρωτοπαλίκαρα, ποιοι είναι τα τσιράκια. Έχουμε τον Chihuri, τον αρχηγό της αστυνομίας· τον Shiri, τον επικεφαλής της Αεροπορίας· τον Gono, τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας· τον Chinamasa, τον υπουργό δικαιοσύνης· τον Bonyongwe, τον αρχηγό της κεντρικής υπηρεσίας πληροφοριών: αυτοί είναι οι άνθρωποι που μπορούμε και πρέπει να στοχεύσουμε. Το ψήφισμά μας αντικατοπτρίζει σαφώς τις προϋποθέσεις που έχει ορίσει το MDC.
Όλες οι συνομιλίες πρέπει να βασίζονται στο αποτέλεσμα των εκλογών της 29ης Μαρτίου τις οποίες κέρδισε το Κίνημα Δημοκρατικής Αλλαγής (MDC) και όχι στις νοθευμένες επαναληπτικές εκλογές τον Ιούνιο.
Πρέπει να υπάρξει μια μεταβατική συμφωνία σχεδιασμένη για να οδηγήσει σ’ ένα νέο σύνταγμα –κανείς δεν το ανέφερε αυτό, και αυτό ζητά ο Morgan Tsvangirai– ακολουθούμενη από νέες εκλογές. Λέει πολύ ξεκάθαρα, και παραθέτω τα λόγια του: «Δεν θέλω καμία συμφωνία εξουσίας και κανένα μοίρασμα της εξουσίας».
Όπως είπε ο κ. Geoffrey van Orden δεν διεξάγονται διαπραγματεύσεις επομένως δεν πρέπει να μας ενθαρρύνει η παρούσα κατάσταση.
Πρέπει να υπάρξει ένας επιπλέον μεσολαβητής. Προφανώς, ο Πρόεδρος Mbeki δεν είναι σε θέση να τα καταφέρει μόνος και ζητάμε να προταθεί ένας υποψήφιος από την Αφρικανική Ένωση. Αυτός ο υποψήφιος πρέπει να είναι ισότιμης θέσης με τον κ. Mbeki και πρόσωπα όπως ο κ. Chissano και ο κ. Kufuor έρχονται στο μυαλό σε αυτό το στάδιο.
Τέλος η ανεξέλεγκτη βαναυσότητα που υποστηρίζεται από το κράτος και η βία και οι θηριωδίες πρέπει να σταματήσουν, και γι’ αυτό πρέπει να ενεργήσει η διεθνής κοινότητα, και να ενεργήσει επειγόντως, προς το συμφέρον του κατατρεγμένου λαού της Ζιμπάμπουε.
Eoin Ryan, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, κάποτε φάρος ελπίδας, παράδειγμα αφρικανικής αυτοδιάθεσης και ηγέτης μεταξύ των αφρικανικών κρατών, η Ζιμπάμπουε είναι σήμερα το επίκεντρο της αφρικανικής απελπισίας και απόγνωσης. Ο λαός της Ζιμπάμπουε αξίζει μια καλύτερη μοίρα, και πρέπει να την έχει. Αλλά θα χρειαστεί να τερματιστεί το καθεστώς του Robert Mugabe, ενός τραμπούκου δολοφόνου, για να γίνει αυτό πραγματικότητα.
Εμείς στη διεθνή κοινότητα πρέπει να σκληρύνουμε την αποφασιστικότητά μας κατά του τυραννικού καθεστώτος του Mugabe. Χαιρετίζω το γεγονός ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εξετάζει την επιβολή περαιτέρω κυρώσεων κατά της ηγεσίας της Ζιμπάμπουε, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής ενός εμπάργκο όπλων. Πώς είναι δυνατόν μια χώρα όπου υπάρχουν πέντε εκατομμύρια άνθρωποι που εξαρτώνται από την ανθρωπιστική βοήθεια, όπου ο πληθωρισμός έχει φτάσει πάνω από δέκα δισεκατομμύρια ανά λεπτό, και όπου μία φραντζόλα ψωμί κοστίζει τώρα πάνω από 1 δισ. δολάρια Ζιμπάμπουε, να εξακολουθεί να έχει έναν από τους καλύτερα εξοπλισμένους στρατούς στην αφρικανική ήπειρο και να είναι γεμάτη όπλα; Αυτή είναι μια ασυνήθιστη παραδοχή.
Η πρόσφατη προεδρική προεκλογική εκστρατεία δεν συνιστά νόμιμες εκλογές. Η βιαιότητα του καθεστώτος Mugabe ήταν τόσο μεγάλη που 90 άτομα σκοτώθηκαν, 3 500 τραυματίστηκαν και επιπλέον 200 000 εκδιώχθηκαν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Αυτά είναι κάθε άλλο παρά τα χαρακτηριστικά ελεύθερων, δίκαιων και διάφανων δημοκρατικών εκλογών.
Η Νότια Αφρική και άλλες αφρικανικές χώρες πρέπει να εντείνουν την πίεση στον Robert Mugabe. Ο Νέλσον Μαντέλα είχε δίκιο όταν είπε ότι υπάρχει μια τραγική αποτυχία ηγεσίας στη Ζιμπάμπουε. Η Νότια Αφρική ασκεί ισχυρή πολιτική επιρροή στην κυβέρνηση Mugabe, και πρέπει να αναλάβει ισχυρό και αποφασιστικό ηγετικό ρόλο σε αυτό το θέμα για τον λαό της Ζιμπάμπουε και επίσης για τον λαό της Αφρικής, ο οποίος είναι αναγκασμένος να παρακολουθεί αυτόν τον ηγέτη να οδηγεί τη χώρα του στην καταστροφή.
Josep Borrell Fontelles (PSE). - (ES) Κύριε Πρόεδρε, για να μην επαναλάβω αυτά που είπαν οι συνάδελφοί μου, θα επικεντρωθώ στη έναρξη λειτουργίας του κοινοβουλίου.
Οι εκλογές του Μαρτίου ήταν εκλογές στις οποίες η αντιπολίτευση κέρδισε την πλειοψηφία, και μέχρι τις 17 Ιουλίου το κοινοβούλιο αυτής της χώρας δεν είχε σχηματιστεί ακόμη. Εμείς, ως κοινοβουλευτικοί, πρέπει να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας στην άσκηση πίεσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να διασφαλίσουμε ότι η υπόσχεση της δημοκρατίας σ’ ένα κοινοβούλιο με την πλειοψηφία της αντιπολίτευσης μπορεί να λειτουργήσει. Η διαδικασία χρειάζεται μια ώθηση για να ξεκινήσει. Πρέπει πραγματικά να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσουμε ότι, μετά τη νοθεία των προεδρικών εκλογών, οι κοινοβουλευτικές εκλογές, που έδωσαν στην αντιπολίτευση μια αναγνωρισμένη πλειοψηφία, θα επιτρέψουν τη λειτουργία του κοινοβουλίου.
Το δεύτερο σημείο αφορά τον μεσολαβητή. Είναι απολύτως σαφές ότι, αν μη τι άλλο, η Νότια Αφρική έχει φτάσει στα όρια της μεσολαβητικής της ικανότητας. Είναι απαραίτητο να στηρίξει ένας νέος μεσολαβητής τον Πρόεδρο της Νοτίου Αφρικής, αν δεν τον αντικαταστήσει. Διαφορετικά, η διαμεσολάβηση θα δώσει επίσης την εντύπωση ενός διεφθαρμένου μηχανισμού, που ελέγχεται από την κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε.
José Ribeiro e Castro (PPE-DE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, δεν είναι μόνο ο Mugabe και το καθεστώς του που κατακρίνονται πλέον. Ο Mugabe, εξαιτίας των τρομερών πράξεών του και όλη αυτής της τραγικής φάρσας, έχει καταδικαστεί ήδη από τη διεθνή κοινή γνώμη. Είναι η διεθνής κοινότητα που κατακρίνεται πλέον. Είναι ο Thabo Mbeki, η SADC και η Αφρικανική Ένωση, είναι η Κίνα, εμείς στην ΕΕ, είναι ο ΟΗΕ. Ο λαός της Ζιμπάμπουε, ο Tsvangirai και το Κίνημα Δημοκρατικής Αλλαγής (MDC) αξίζουν όλη την υποστήριξη και την αλληλεγγύη μας σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Θα μπορούσαμε να προσκαλέσουμε τον Morgan Tsvangirai να έρθει σε μια συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Ανάπτυξης τον Ιούλιο ή τον Σεπτέμβριο.
Συνεχίζουμε όλοι να λαμβάνουμε τρομερές ειδήσεις από τη Ζιμπάμπουε για τη βία εκεί. Δεν πρέπει να αποτύχουμε. Ο Morgan Tsvangirai και το MDC δεν αξίζουν μόνο λόγια παρηγοριάς ή κάθε είδους θέση παρηγοριάς αλλά πρέπει να αναλάβουν την εξουσία σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκλογών της 29ης Μαρτίου. Η διεθνής κοινότητα, αν αποτύχει στη μετάβαση –αν αποτύχουμε– θα ντροπιαστούμε. Ελπίζω ότι δεν θα συμβεί αυτό.
Μάριος Ματσάκης (ALDE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, το καθεστώς του κ. Mugabe είναι υπεύθυνο όχι μόνο για εκλογική νοθεία αλλά επίσης για αυθαίρετες συλλήψεις και τον βασανισμό και δολοφονία εκατοντάδων πολιτών της Ζιμπάμπουε εδώ και πολλά χρόνια.
Μέχρι στιγμής, τα ψηφίσματα και οι κυρώσεις φαίνεται να μην έχουν αποτέλεσμα. Πιστεύω ότι έχει έρθει η ώρα να αναλάβουμε δράση για να φέρουμε τον κ. Mugabe ενώπιον ενός διεθνούς δικαστηρίου, με την κατηγορία των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Γνωρίζω ότι η Ζιμπάμπουε δεν έχει υπογράψει τη σύμβαση σχετικά με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο στη Χάγη, αλλά είμαι σίγουρος ότι θα μπορούσε να εξευρεθεί κάποια άλλη διαδικασία με διεθνή νομική βάση, και ίσως ο Επίτροπος Michel ή ο Προεδρεύων του Συμβουλίου θα μπορούσαν να μας διαφωτίσουν σχετικά με αυτό.
Πιστεύω ότι μόνο αν γίνουν τόσο δραστικές ενέργειες θα αναγκαστούν ο αφρικανός δικτάτορας και οι συνεργοί του να αρχίσουν να σκέφτονται και ν’ ακούν τη λογική και θα απαλλάξουν τελικά τη χώρα τους και τη διεθνή κοινότητα από την εγκληματική παρουσία τους.
Ewa Tomaszewska (UEN). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, παροτρύνω την Επιτροπή να εξετάσει και να ετοιμάσει μια πρόταση μέτρων που θα ήταν αποτελεσματικά εναντίον του κ. Mugabe, ο οποίος συνεχίζει να χρησιμοποιεί τη βία και ο οποίος αψήφησε εντελώς τα αποτελέσματα των εκλογών του Μαρτίου. Σε αυτή τη χρονική στιγμή είμαστε, πρακτικά, ανίσχυροι και το μόνο όπλο που μας έχει απομείνει είναι τα λόγια. Απευθύνω θερμή έκκληση να εξεταστεί τι βήματα θα μπορούσαν να γίνουν για να τον οδηγήσουν ενώπιον της δικαιοσύνης, ούτως ώστε να υπάρξει ειρήνη στη Ζιμπάμπουε και ούτως ώστε ο λαός της να έχει μια πραγματική ευκαιρία να απολαύσει τα δικαιώματα των πολιτών που δικαιούται.
Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, η Ζιμπάμπουε χρειάζεται διεθνή βοήθεια και τη στήριξή μας, αλλά χρειάζεται επίσης να προβεί σε μεταρρυθμίσεις και η ίδια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Αφρικανική Ένωση και η Δημοκρατία της Νοτίου Αφρικής πρέπει να ενθαρρύνουν τον διάλογο μεταξύ του κυβερνώντος κόμματος και της αντιπολίτευσης. Η Ζιμπάμπουε πρέπει να προχωρήσει επιτέλους στον δρόμο προς τη δημοκρατία και να σχηματίσει μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας. […] Η πρωτοβουλία του ΟΗΕ, σύμφωνα με την οποία θα επιβαλλόταν ένα εμπάργκο στις προμήθειες όπλων στη Ζιμπάμπουε και θα «πάγωναν» τα περιουσιακά στοιχεία των πιο κοντινών ατόμων του Mugabe. Πρέπει να ληφθούν αμέσως μέτρα που θα καταστήσουν δυνατή τη λειτουργία των ανθρωπιστικών οργανώσεων. Μια λύση θα μπορούσε να είναι να παρέχεται η ανθρωπιστική βοήθεια στις περιοχές που την έχουν περισσότερο ανάγκη από μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Mairead McGuinness (PPE-DE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, ο Mugabe δεν ακούει και αυτή είναι η τραγωδία, διότι αν άκουγε θα έκανε το σωστό και θα επέστρεφε στις εκλογές του Μαρτίου και θα δεχόταν αυτό το αποτέλεσμα. Πιστεύω ότι ένα από τα πιο επαίσχυντα πράγματα που έγιναν ήταν το ότι ο Mugabe συμμετείχε στην Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τον Επισιτισμό όπου του επετράπη να παραστεί, όταν στην πραγματικότητα είναι ο υπαίτιος για μερικά από τα σημαντικότερα παγκόσμια προβλήματα επισιτιστικής ανασφάλειας στη χώρα του και στην ήπειρό του.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα μιλούσα με έναν αγρότη από τη Ζιμπάμπουε σε μια συνεδρίαση στις Βρυξέλλες και η ζημιά που έχει γίνει στη βάση της παραγωγής τροφίμων αυτής της χώρας είναι πραγματικά φρικιαστική. Κάποιος άλλος είπε ότι είναι τρομερό να μπορεί μια χώρα να εξοπλίζεται ως τα δόντια και ο λαός της να υφίσταται πείνα, βία, εκφοβισμό και βασανιστήρια.
Η Νότια Αφρική πρέπει να κάνει περισσότερα. Η ίδια η αφρικανική ήπειρος πρέπει να καταδικάσει σθεναρά το καθεστώς και πρέπει να τους πιέσουμε και να τους παροτρύνουμε και να τους πείσουμε ότι αυτό είναι το σωστό, διότι οι λαοί μας περιμένουν από εμάς να αναλάβουμε αποφασιστική δράση σε μια κατάσταση που είναι πραγματικά τρομερή.
Luís Queiró (PPE-DE). – (PT) Αυτό που συμβαίνει σήμερα στη Ζιμπάμπουε είναι μια πρόκληση για τη συνείδησή μας και την ικανότητά μας να δράσουμε. Αφενός, υπάρχει μια κυβέρνηση που χρησιμοποιεί βία κατά του ίδιου της του λαού, που προκαλεί δυστυχία και έχει επωφεληθεί από τη συνενοχή άλλων αφρικανικών δικτατοριών και ολοκληρωτικών καθεστώτων. Αφετέρου, υπάρχουν οι δυνάμεις που αγωνίζονται ειρηνικά για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα: ο λαός της Ζιμπάμπουε, η διεθνής κοινότητα και, φυσικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όπως έχει ήδη λεχθεί εδώ, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη διπλωματική της ισχύ, να επιβάλλει κυρώσεις, να αρνηθεί θεωρήσεις διαβατηρίων, να ασκήσει πιέσεις στις περιφερειακές δυνάμεις και να στηρίξει τους υπερασπιστές της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Μπορούμε να στηρίξουμε το ψήφισμά μας αύριο και να συστήσουμε στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο να αναλάβουν αυτές τις πρωτοβουλίες, αλλά μπορούμε να κάνουμε περισσότερα. Μπορούμε επίσης να αποδείξουμε ότι οι πράξεις μας είναι συνεπείς με τα λόγια μας και να απονείμουμε το βραβείο Ζαχάρωφ στον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Morgan Tsvangirai. Θέτουμε αυτή την πρόκληση στους συναδέλφους μας. Με αυτόν τον τρόπο, θα έχουμε την ευκαιρία να ανταμείψουμε έναν αγώνα και, ταυτόχρονα, να συμβάλλουμε προς μια δημοκρατική και ειρηνική νίκη.
Jean-Pierre Jouyet, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Michel, κυρίες και κύριοι, η συζήτηση ήταν απολύτως σαφής, και το ίδιο και τα συμπεράσματα που πρέπει να εξάγουμε από αυτή. Αρκετοί μιλήσατε με σκληρά λόγια, και έτσι πρέπει, επειδή η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να δεχτεί μόνο μια λύση, και αυτή είναι ότι η βούληση του λαού της Ζιμπάμπουε, όπως εκφράστηκε στον πρώτο γύρο των εκλογών, πρέπει να γίνει σεβαστή, και το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών πρέπει να χρησιμεύσει ως βάση για οποιοδήποτε διακανονισμό.
Από κοινού με την Επιτροπή, θα εξετάσουμε την κατάσταση στη Ζιμπάμπουε στην επόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου στις 22 Ιουλίου. Θα λάβουμε υπόψη τις απόψεις που εκφράστηκαν και τις προτάσεις που έγιναν, –όχι στη Γαλλία, κύριε Van Orden, αλλά στην Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η ίδια η Γαλλία δεν έχει καμία ισχύ ως Γαλλία, αλλά απλά έχει την εντολή που της έχει δοθεί σε αυτό το πλαίσιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση– συμπεριλαμβανομένης της πρότασής σας ότι το Συμβούλιο πρέπει να συγκαλέσει μια έκτακτη σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Γενεύη, με την προϋπόθεση, φυσικά, ότι είναι δυνατό να το κάνει.
Θα ακολουθήσουμε τις συστάσεις του κ. Michel, που είναι πάντα συνετές και βασισμένες στην εμπειρία, σχετικά με τη συνέχιση των διαμεσολαβητικών προσπαθειών μας. Πιστεύω ότι αναφορικά με αυτές τις προσπάθειες δεν μπορούμε να απαιτήσουμε περισσότερα από αυτά που συνέστησε ο ίδιος ο κ. Tsvangirai στον κ. Michel στη συνάντησή τους, και πιστεύω ότι αυτή είναι η θέση που πρέπει να υιοθετήσουμε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο και η Επιτροπή πρέπει να παραμείνουν σε επαφή με όλους τους εμπλεκόμενους, τη SADC, την Αφρικανική Ένωση, και επίσης τη Νότιο Αφρική –και θέλω να καλωσορίσω για άλλη μια φορά την αντιπροσωπεία της Νοτίου Αφρικής που είναι εδώ μαζί μας σήμερα– και φυσικά θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη το ψήφισμα για το οποίο θα ψηφίσει αύριο το Κοινοβούλιο, στο έργο που θα αναλάβει το Συμβούλιο.
Δεν έχω τίποτα άλλο να προσθέσω, και επειδή δεν επιθυμώ να σπαταλήσω τον χρόνο του, θα δώσω τον λόγο στην εμπειρία και την ευγλωττία του κ. Michel επί αυτού του θέματος.
Louis Michel, Μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, θα είμαι πολύ σύντομος. Ο κ. Jouyet και οι άλλοι ομιλητές τα είπαν όλα.
Προφανώς μπορώ μόνο να συμμεριστώ ολόψυχα τις απόψεις που εκφράστηκαν, ιδιαίτερα από τον κ. Van Orden και την κ. Kinnock, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να προσθέσω ότι η δύναμη της Επιτροπής είναι, ασφαλώς, η δύναμη της διπλωματίας, αλλά ίσως είναι επίσης η δύναμη να προετοιμαστούμε για τη δράση που θα μπορούσαμε να αναλάβουμε αν –και ασφαλώς είναι κάτι που επιθυμούμε ολόψυχα και για το οποίο θα ασκήσουμε πίεση με όλα τα μέσα στη διάθεσή μας– η διαμεσολαβητική διαδικασία κατόρθωνε να οδηγήσει στη δημιουργία μιας κυβέρνησης υπό την ηγεσία του κ. Tsvangirai.
Επομένως, συμφωνώ απόλυτα με τις απόψεις που εκφράστηκαν από τον κ. Van Orden, την κ. Kinnock και όλους τους άλλους που μίλησαν, την κ. Hall, τον κ. Hutchinson και τον κ. Gahler – ελπίζω να μην παρέλειψα κανέναν. Υπάρχει μόνο ένα σημείο στο οποίο διαφωνώ. Γνωρίζετε ότι συνηθίζω να μιλώ με κάθε ειλικρίνεια. Δεν συμφωνώ ότι πρέπει να καταδικάσουμε την πορτογαλική Προεδρία που οργάνωσε, στη Λισαβόνα, μια διάσκεψη κορυφής που περιμέναμε χρόνια και τη διεξαγωγή της οποίας εμπόδιζε το ζήτημα της Ζιμπάμπουε.
Αυτή η διάσκεψη κορυφής μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αφρικής έπρεπε να είχε γίνει εδώ και πολύ καιρό, και ήταν καιρός να αναληφθεί δράση. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η παρουσία του κ. Mugabe διασφαλίστηκε από την επιθυμία της Αφρικανικής Ένωσης να μην περιοριστεί από την άλλη πλευρά, δηλαδή την ευρωπαϊκή πλευρά, στην επιλογή των προσκεκλημένων της. Επομένως, πιστεύω ότι αυτή η κριτική είναι άδικη.
Επιπλέον, θέλω επίσης να τονίσω την ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται και η ίδια η Νότιος Αφρική. Στη θέση της Νοτίου Αφρικής, δεν είναι καθόλου ευκολότερο να κινηθεί απ’ όσο είναι για τον Πρόεδρο Thabo Mbeki να παίξει τον ρόλο του διαμεσολαβητή. Όλοι γνωρίζουν πολύ καλά, σε αυτή την περίπτωση, ότι επί του παρόντος η πρώτη χώρα που υφίσταται τις επιπτώσεις της κρίσης στη Ζιμπάμπουε –ή μάλλον της αποτυχίας επίλυσης αυτής της κρίσης– είναι η Νότια Αφρική. Επομένως, σας ζητώ να προσπαθήσετε να δείτε την κατάσταση από την άποψη των δυσκολιών της Νότιας Αφρικής. Πιστεύω επίσης ότι η Νότια Αφρική διεξάγει τη διαμεσολαβητική διαδικασία τόσο ευσυνείδητα όσο πρέπει.
Προφανώς συμμερίζομαι την άποψη όλων όσων μίλησαν, ότι η διαδικασία μεσολάβησης πρέπει να επεκταθεί, όχι μόνο για να ανακουφίσει τη θέση της Νοτίου Αφρικής, αλλά επίσης για να δώσει στις διάφορες εμπλεκόμενες πλευρές στην επίλυση αυτής της κρίσης μια πιο ισορροπημένη αντίληψη της κατάστασης.
Τέλος, για να απαντήσω σε μία από τις ερωτήσεις που τέθηκαν, προς το παρόν ετοιμάζουμε ένα πραγματικό πακέτο «ανάπτυξης και ανθρωπιστικής βοήθειας», προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι, αν ο κ. Tsvangirai έρθει στην εξουσία, θα έχει άμεση στήριξη, ώστε να δώσουμε αμέσως στον λαό της Ζιμπάμπουε λόγους να πιστέψει σε αυτή την αλλαγή κυβέρνησης, και επίσης ίσως να προκαλέσουμε σε τοπικό επίπεδο μια επιθυμία για αλλαγή καθεστώτος, με τη στήριξη της τοπικής κοινής γνώμης και της κοινής γνώμης και, ασφαλώς, με τη στήριξη της κινητοποιημένης διεθνούς κοινότητας.
Θέλω απλά να προσθέσω κάτι τελευταίο για την Αφρικανική Ένωση. Θα ζητούσα λίγη περισσότερη κατανόηση. Ποιο είναι το πρόβλημα της Αφρικανικής Ένωσης; Όπως έχω πει ήδη, το πρόβλημα της Αφρικανικής Ένωσης είναι ότι πρέπει να διαχειριστεί δύο διαφορετικές απόψεις. Η μία άποψη είναι εξαιρετικά και ανοιχτά επικριτική για τη Ζιμπάμπουε και τον τωρινό της Πρόεδρο, και η άλλη άποψη υποστηρίζει ότι χρειάζεται μεγαλύτερη ευελιξία, ότι οι κυρώσεις θα είναι άχρηστες, και ότι δεν πρέπει να υπάρχουν κυρώσεις. Η ενότητα, επομένως, δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί στο εσωτερικό της Αφρικανικής Ένωσης. Πρέπει να το αναγνωρίσουμε αυτό, και γι’ αυτό πρέπει επίσης να ερμηνεύσουμε τα συμπεράσματα των συνεδριάσεων της Αφρικανικής Ένωσης από αυτή την προοπτική, από αυτή την άποψη.
Ωστόσο, πρέπει να πω ότι οι πληροφορίες που έλαβα μόλις τώρα με ωθούν να πιστέψω ότι, προς το παρόν, η ενότητα σημειώνει πρόοδο και η Αφρικανική Ένωση θα είναι σε θέση να υποβάλει χρήσιμες και αποτελεσματικές προτάσεις για το πώς θα εξέλθουμε από αυτή την κρίση, η οποία είναι προφανώς θλιβερή, και η οποία είναι πραγματική προσβολή για όλους εκείνους στην Αφρική που υποστηρίζουν τη δημοκρατία και διασφαλίζουν την πρόοδό της.
Πρόεδρος. − Έχω λάβει δύο προτάσεις ψηφίσματος(1) που υποβλήθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2 του Κανονισμού.
Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη 10 Ιουλίου 2008.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)
Colm Burke (PPE-DE), γραπτώς. – (EN) Οι πρόσφατες εκλογές στη Ζιμπάμπουε ήταν μια φάρσα με τον Mugabe να είναι ο μόνος υποψήφιος τελικά, αφού είχε εκφοβίσει τον Tsvangirai και άλλα μέλη του MDC σε σημείο που αποσύρθηκαν. Τώρα πρέπει να γίνουν νέες προεδρικές εκλογές σε αυτή τη χώρα, αποκλείοντας κατηγορηματικά τη βία, τον εκφοβισμό και τις δολοφονίες που υποκινούνται από την κυβέρνηση.
Χαιρετίζω τη χθεσινή απόφαση της συνόδου της G8 στην Ιαπωνία να υιοθετήσει οικονομικές και άλλες κυρώσεις κατά μελών της κυβέρνησης της Ζιμπάμπουε. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι υπήρξε συναίνεση σε αυτό το επίπεδο, ακόμη και από τη Ρωσία, για μια ισχυρή καταδίκη του καθεστώτος Mugabe. Μία απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που θα καταλήγει ότι η Ζιμπάμπουε αποτελεί πλέον απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια είναι πολύ πιθανή. Παροτρύνω την Κίνα να μην εμποδίσει αυτή τη σημαντική δράση κατά τη διάρκεια της ερχόμενης εβδομάδας.
Λυπάμαι που η Αφρικανική Ένωση δεν κάνει αρκετά για να απομονώσει τον Mugabe καθώς πιστεύω ότι αυτή η ένωση, μαζί με την Κοινότητα για την Ανάπτυξη της Νότιας Αφρικής και το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο, είναι τα κύρια φόρουμ τα οποία πρέπει να επιφορτιστούν με την ανατροπή ενός τέτοιου δυνάστη. Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται σήμερα από την κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε συνιστούν σχεδόν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και πιστεύω, επομένως, ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να εξετάσει επίσης την παραπομπή μελών αυτής της κυβέρνησης στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο στο όχι πολύ μακρινό μέλλον.
James Nicholson (PPE-DE), γραπτώς. – (EN) Οι πρόσφατες εκλογές στη Ζιμπάμπουε ήταν εντελώς παράνομες και μη δημοκρατικές, πυροδοτώντας γενικευμένες επικρίσεις και την καταδίκη της διεθνούς κοινότητας.
Αν και η κατάσταση στη Ζιμπάμπουε προκαλεί ανησυχία εδώ και αρκετό καιρό, η αποτυχία αυτών των εκλογών και τα αποδεικτικά στοιχεία της κτηνώδους βίας που υποκινεί το καθεστώς κατά των οπαδών του κόμματος της αντιπολίτευσης Κίνημα Δημοκρατικής Αλλαγής (MDC) του κ. Tsvangirai έχουν οδηγήσει την κρίση σ’ ένα άλλο επίπεδο.
Η Ζιμπάμπουε βρίσκεται τώρα σε μια εξαιρετικά σοβαρή κατάσταση. Εκτός από αυτή την πολιτική κρίση, χρόνια κακοδιαχείρισης του καθεστώτος Mugabe έχουν αφήσει την οικονομία της χώρας σε οικτρή κατάσταση και το νόμισμά της είναι πρακτικά άχρηστο. Το προσδόκιμο ζωής τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες είναι κάτω από τα σαράντα και τα πρόσφατα γεγονότα έχουν ωθήσει πολλούς να εγκαταλείψουν τη χώρα και να αναζητήσουν καταφύγιο σε γειτονικά αφρικανικά κράτη, γεγονός που αποδεικνύεται ότι ασκεί πίεση στη σταθερότητα όλη της περιοχής.
Χαιρετίζω αυτό το ψήφισμα το οποίο υπογραμμίζει την κατηγορηματική απόρριψη των αποτελεσμάτων των πρόσφατων εκλογών στη Ζιμπάμπουε από την ΕΕ λόγω του μη δημοκρατικού και παράνομου χαρακτήρα τους. Το ψήφισμα καταδικάζει επίσης απερίφραστα τη χρήση πολιτικής βίας από το καθεστώς Mugabe και ζητά να επιβληθούν κυρώσεις σε εκείνους που το υποστηρίζουν, τόσο εντός όσο και εκτός της Ζιμπάμπουε.