Пълен протокол на разискванията

Четвъртък, 10 юли 2008 г. - Страсбург

11.2. Положението в Бангладеш

  Le Président. – L'ordre du jour appelle le débat sur six propositions de résolution concernant la situation au Bangladesh⁽¹⁾.

  Ewa Tomaszewska, autorka. − Panie Przewodniczący! W związku z zamieszkami w styczniu 2007 roku rząd tymczasowy w Bangladeszu wprowadził stan wyjątkowy, a 11 czerwca tego roku przyjął nowe rozporządzenie ograniczające prawa człowieka poprzez nieprecyzyjną definicję aktu terrorystycznego.

W czerwcu w Bangladeszu miała miejsce potężna fala aresztowań z wykorzystaniem nadzwyczajnych uprawnień pozwalających na aresztowania bez nakazu, gdy istnieje przypuszczenie o związku osoby zatrzymanej z działaniami przestępczymi. W rzeczywistości aresztowania dotyczyły przywódców, członków i sympatyków dwóch głównych ugrupowań opozycyjnych: Ligi Awami i Partii Narodowej Bangladeszu, które odmówiły współdziałania z rządem w organizacji wyborów powszechnych, dopóki ich przywódczynie nie zostaną uwolnione z więzień. Dziś nadzieję budzi fakt rozpoczęcia negocjacji z Ligą Awami. Jednak gwałtowny wzrost cen żywności zagraża stabilności kraju. Planowane dopiero na grudzień wybory w tych warunkach nie gwarantują wejścia Bangladeszu na drogę demokracji.

Wzywamy rząd Bangladeszu do zniesienia stanu wyjątkowego i respektowania praw człowieka, co ułatwi zachowanie standardów demokratycznych w trakcie wyborów. Wzywamy do wycofania sił zbrojnych z działań związanych z organizacją wyborów.

  Jean Lambert, author. − Mr President, as we know, Parliament has been concerned about the situation in Bangladesh for a considerable period of time. We supported calls for moves to ensure free and fair elections and we also supported the calls from civil society for revised and updated electoral registers to ensure that maximum participation would be possible within those elections.

I think it is important to say that we very much welcome the progress that has been made on that new electronic register. It is a major task which has been undertaken and indeed, if it is fulfilled in time and ensures that minority groups etc. are also included on it, this will really be an historic achievement by the Bangladeshi authorities. We know that the electoral register has also had a very positive effect already, certainly for a number of women from poorer families and backgrounds, who feel that at last they have an identity, that they can now borrow small amounts of money to set up their own businesses etc.

So there have been some positive moves. We also welcome recent action on war criminals and the action that the government, or at least some of it, has taken against corruption.

But we have major concerns about the role and activity of the continuing interim government and the state of emergency. There are some who have said that the state of emergency is a technical issue, as it were, to ensure that a government can at least continue beyond the caretaker period.

But whether one agrees with that or not, I think that what is happening with the state of emergency is really beginning to reflect a clear lack of checks and balances within the system there, particularly given the reports, as we have just been hearing, of mass arrests, the lack of due process, the allegations of torture, reports of extrajudicial killings, pressure on journalists and increasing violence against women.

So there is a clear need for the interim government to rein in the security forces, to cease the mass arrests and to proceed to either charge or release those people arrested and to ensure due process. Certainly this resolution reflects the wish which I think is there in Parliament to lift the state of emergency and to ensure that civil society can proceed to full, fair, free elections with the support of the European Union, at any rate in its electoral monitoring capacity.

  Marios Matsakis, author. − Mr President, Bangladesh is one of the poorest countries on the planet and one whose physical integrity has an expiry date since, if the curse of global warming is not stopped, much of the country will be submerged under the sea by 2050. The state of emergency, with all its anti-democratic manifestations – a state which was declared by the caretaker government set up in January 2007 amid violence in the run-up to the election – should have been lifted by now. All individuals held under emergency power rules should either be brought before a court of justice or be released.

Furthermore, the new anti-terrorist ordinance must be urgently brought into line with internationally accepted standards, safeguarding personal rights and freedoms. In addition, the country’s armed forces must terminate their involvement in the political processes of the country and the forthcoming elections must be held in a climate of non-militarised political tranquility.

  Esko Seppänen, laatija. − Arvoisa puhemies, äsken hyväksytyssä päätöslauselmassa Euroopan parlamentti vaati ihmisoikeuksia intialaisille.

Bangladeshin tilanne on erittäin ongelmallinen. Koko maa on ollut 18 kuukautta poikkeustilassa, eikä näköpiirissä ole vapaita vaaleja. Bangladesh ei ole demokraattinen valtio, vaikka tietysti on niin, että maailma on täynnä epädemokraattisia valtioita ja demokratian loukkauksia. Kaikista epädemokratioista on saanut EU:n ja Yhdysvaltojen tuomion osakseen vain Zimbabwe. Sen vaalien epädemokraattisuutta voidaan vapaasti arvostella länsimaisessa mediassa, koska maassa ei ole öljyä. Öljy on puskuri ja suoja demokratian loukkausten tuomitsemista vastaan.

Bangladesh ei myöskään ole öljyvaltio. Siitä syystä media voisi öljyriippuvaisten vallanpitäjien hiljaisella siunauksella tuoda esiin maan tilan. Bangladeshissa on otettu uudelleen käyttöön kuolemanrangaistus, ja poikkeustilan julistamisen jälkeen on pidätetty 300 000 ihmistä löyhin perustein, näistä 12 000 viimeksi kuluneen kuukauden aikana. Viime viikkoina pidätetyistä ihmisistä monet ovat olleet demokratian puolustajia, paikallisia puolueaktivisteja ja demokratian tukijalkoja, joita valtio ja hallitus kohtelevat rikollisina.

Terrorismi on Bangladeshissakin päivän sana, ja sen varjolla loukataan ihmisoikeuksia. Bangladesh ei ole oikeusvaltio. Ihmisoikeusloukkaukset toteutuvat siellä mitä moninaisimpien pidätysten, syytettyjen puolustautumisoikeuden puuttumisen, tuomioiden julistamisen ja niiden perusteiden puuttumisen muodossa. Perustuslaissa vahvistettuja ihmisoikeuksia ei kunnioiteta. Edellä mainituista syistä ryhmämme tukee parlamentin yhteistä päätöslauselmaa, jossa vaaditaan poikkeustilan pikaista kumoamista ja vapaiden vaalien järjestämistä ajallaan.

  Thomas Mann, im Namen der PPE-DE-Fraktion. – Herr Präsident! Die Übergangsregierung Ahmed muss sich ihren eigentlichen Zielen widmen: Korruption bekämpfen, dem Land Sicherheit geben und die Voraussetzung dafür schaffen, dass Wahlen stattfinden können – im August auf regionaler Ebene, im Dezember für das gesamte Land. Die Wahlen müssen aber fair ablaufen, internationalen Konventionen entsprechen und den ethnischen und religiösen Minderheiten die Chance geben, sich aktiv und passiv beteiligen zu können. Wahlbeobachter, auch aus der Europäischen Union, sollen vor Ort die notwendige Kontrolle übernehmen.

Zweifellos müssen extremistische Attentate verhindert werden! Das darauf zugeschnittene Anti-Terror-Gesetz, das neu ist, muss aber mit dem Völkerrecht übereinstimmen. Das ist noch nicht der Fall. Derzeit wird es genutzt, um vor allem politisch Verfolgte damit zu treffen. Wenn kritische Bürger und Menschenrechtsaktivisten willkürlich verhaftet werden, ist es kein Wunder, wenn die Angst in Bangladesch umgeht.

Verhaftete haben ein Recht auf ein ordnungsgemäßes Verfahren. Die Menschenrechtsorganisation Odhikar hat mitgeteilt, dass sich Informationen über Massenverhaftungen und Misshandlungen erhärten. Als Mitglied der SAARC-Delegation des Europäischen Parlaments konnte ich Bangladesch einige Male besuchen. Es waren ja viele hier Anwesende dabei. In diesem moderat islamischen Land gibt es viele Verantwortliche mit gutem Willen. Sie warten dringend auf Impulse von außen, nämlich aus der Europäischen Union, von Kommission und Rat.

Herr Präsident, ich beglückwünsche Sie zu Ihrer Entscheidung eben in Sachen Beschlussfähigkeit des Europäischen Parlaments. Liebe Neena Gill, ich wünsche mir, dass wir wirklich unsere urgencys am Leben erhalten können und nicht immer sagen müssen, dass das von dem jeweiligen Ausschuss behandelt wird. Kollege Matsakis hat absolut Recht. Ein weiterer Schritt dabei ist, dass plötzlich keine Intergroups mehr existieren. Auch das wäre fatal. Ausschüsse können diese Arbeit nicht leisten.

Wir müssen die Möglichkeit nutzen, genügend Zeit dafür zu haben und dann das nicht mehr zu haben, was der arme Präsident jetzt machen muss, nämlich mit dem Hammer darauf zu klopfen, denn wir müssen künftig hoffentlich die doppelte Redezeit haben, damit das Europäische Parlament als die Stimme der Menschenrechte bekannt werden und weiter gestärkt werden kann. Und das braucht allemal Zeit!

  Neena Gill, on behalf of the PSE Group. – Mr President, having chaired the Delegation for relations with the countries of South Asia and having visited Bangladesh, I would say that this is a fragile state which has faced more than its fair share of political, environmental, economic and social setbacks. However, when I was there I was impressed by the vibrant and free media and the determination of the people to overcome their difficulties.

I believe the focus of our relations with Bangladesh should be to support the democratic movements in the country and the establishment of rule of law, as well as helping to build democratic institutions. Whilst the EU has an important role in assisting Bangladesh to achieve these goals, this should be translated into constructive action towards assisting the country, not into trying to micromanage their problems.

I really welcome the announcement of elections scheduled for the third week of December this year and I call on the caretaker government to ensure that these elections will be free and fair, and to allow the Election Commission to continue with its road map.

I would like to address the points Mr Mann raised against me because I think it is not proper to take on points from the previous debate. I would say that, if we take our urgencies really seriously, Mr Mann should make sure that those people are here. The onus is on all of us to make sure that our colleagues are here because we have minority groups influencing how the European Parliament is viewed across the world. It is important when we have these debates that we keep that in mind: it is important to have urgencies, but get all your people here.

  Janusz Onyszkiewicz, w imieniu grupy ALDE. – Panie Przewodniczący! Jeśli chodzi o liczbę ludności, Bangladesz jest siódmym krajem na świecie, z liczbą ludności przekraczającą 150 mln. Jest to kraj, który w 1971 r. uzyskał niepodległość, ale który przez 20 lat cierpiał pod rządami autokratycznymi, bardzo często wojskowymi. Ale w 1991 r. zaczęło się tam coś innego. Zaczęła się tam demokracja, zaczął się pięcioprocentowy wzrost. Tak renomowana firma jak Goldman Sachs twierdziła, że Bangladesz jest krajem bardzo dobrze rokującym, jeśli chodzi o szybki wzrost gospodarczy. Dzisiaj mamy do czynienia z wielkim regresem, jest kryzys polityczny. Wojsko pojawiło się na ulicach. Co więcej, wojsko chciałoby zmienić konstytucję po to, żeby, jak twierdzi, wprowadzić własną formę demokracji. My to juz skądś znamy. Mieliśmy okazję przekonać się z bliska, co to jest specjalna forma demokracji. Jeśli tą nową formą ma być wprowadzenie wojska do polityki, to myślę, że to jest bardzo zły kierunek.

  Ryszard Czarnecki, w imieniu grupy UEN. – Panie Przewodniczący! Sytuacja w Bangladeszu jest bardzo poważna od zawsze, ale szczególnie od półtora roku – od momentu, gdy wprowadzono tam stan wyjątkowy. W jego efekcie np. zwiększono ilość wyroków śmierci, a ponad 300 tys. ludzi zostało aresztowanych, przy czym szereg osób torturowano. Problem w tym, że represje nie słabną. Półtora miesiąca temu aresztowano ponad 12 tys. osób. To wszystko dzieje się w dramatycznym kontekście ekonomicznym. O jedną trzecią wzrosły ceny ryżu i podstawowych produktów żywnościowych. Do tego dochodzi prawdopodobnie olbrzymia emigracja, która dojdzie do 25 mln w ciągu najbliższych 40 lat. Ten exodus będzie spowodowany bardzo prawdopodobnymi powodziami, które będą wynikiem podnoszenia się wody w Zatoce Bengalskiej. To wszystko prowadzi do jednego wniosku: Bangladesz jest krajem, którym musimy się interesować, musimy go wspierać. Musimy wspierać także przemiany ekonomiczne, gospodarcze i demokratyczne w tym kraju – najbiedniejszym kraju świata.

  Eija-Riitta Korhola (PPE-DE). – Mr President, under the emergency rule instigated in 2007, one can be imprisoned indefinitely without a court warrant on the grounds of reasonable suspicion of involvement in corruption-related activities. With the recent arrest of Motiur Rahman Nizami, the three main political party leaders of Bangladesh have now been apprehended on illusive charges of corruption.

Since March 2008 at least 12 000 persons have been arrested and denied the right to seek release on bail. The number involves hundreds of political party members, but business people and journalists have also fallen prey to this anti-corruption witch hunt.

With elections pending for December of this year, the key political leaders are unable to participate in dialogue, inhibiting the democratic process. Though the caretaker government denies allegations that these arrests are politically motivated, the strategic timing of these events is too coincidental to ignore.

The detainees should be charged lawfully on the basis of substantiated evidence or released immediately. Otherwise the outcome of the coming elections will be fraudulent and far from democratic.

  Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (PSE). – Panie Przewodniczący! Problemy w Bangladeszu, na które od lat zwracamy uwagę, pozostają wciąż nierozwiązane. Świat coraz to dowiaduje się o kolejnych przypadkach łamania praw człowieka w tym kraju. Od stycznia 2007 r. w Bangladeszu trwa stan wyjątkowy. Wprowadzony 11 czerwca dekret przeciwko terroryzmowi dodatkowo ogranicza prawa człowieka, stając się kolejnym narzędziem walki politycznej. W ciągu ostatniego półtora roku dokonano 300 tys. aresztowań i rozszerzono zakres stosowania kary śmierci. Więźniowie poddawani są torturom, giną w niewyjaśnionych okolicznościach. Władze Bangladeszu nie robią za wiele, by wesprzeć gospodarkę kraju, w którym ceny żywności wzrosły o ponad jedną trzecią w ostatnich miesiącach i którego jedna czwarta terytorium zagrożona jest stałym ryzykiem powodzi i klęską humanitarną. Szansą na zmiany w kraju są wolne wybory parlamentarne poprzedzone zniesieniem stanu wyjątkowego. Niezbędne jest zagwarantowanie przez rząd tymczasowy w okresie przedwyborczym wolności mediów oraz udziału w nich przedstawicieli wszystkich mniejszości etnicznych i religijnych kraju. Unia powinna jak najszybciej wznowić misję obserwacyjną ds. wyborów w Bangladeszu, a do tego czasu przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Bangladeszu musi monitorować uważnie sytuację polityczną w kraju oraz stan przestrzegania podstawowych praw człowieka.

  Leopold Józef Rutowicz (UEN). – Panie Przewodniczący! Wolność i państwowość w Bangladeszu była wywalczona i okupiona śmiercią wielu milionów obywateli. Naród ten ponosi także ogromne straty z tytułu swojego położenia i ukształtowania terenu. Jest nękany klęskami żywiołowymi. Kraj jest przeludniony – 1040 mieszkańców na kilometr kwadratowy, niezurbanizowany, o bardzo niskim dochodzie na mieszkańca. Jest to kraj trudny do zarządzania ze względu na analfabetyzm, brak dróg i łączności. Wymaga stałej pomocy z zewnątrz, w tym w stworzeniu efektywnego systemu demokratycznego, co jest ważnym i trudnym zagadnieniem w krajach islamskich. Rozważenie efektywnych form pomocy jest sprawą bardzo istotną, tak aby w Bangladeszu nie zapanowały rządy totalitarne. Popieram rezolucję. Dyskusja na temat demokracji może przyczynić się do pozytywnych działań Parlamentu.

  Filip Kaczmarek (PPE-DE). – Panie Przewodniczący! Rząd tymczasowy Bangladeszu wspierany przez wojsko aresztuje tysiące ludzi, w tym członków opozycji. Nie przedstawiając im zarzutów, bezprawnie przetrzymuje się ich miesiącami w więzieniach. Robi się to pod pozorem walki z korupcją i terroryzmem. Rząd prześladuje też niezależne media i dopuszcza do stosowania tortur. Sytuacja ta ma miejsce w kraju znajdującym się w ścisłej czołówce najbiedniejszych i najludniejszych krajów świata. W tym kontekście należy z niepokojem zauważyć, że Unia Europejska przykłada zbyt małą wagę do problemów Bangladeszu. Należy to zmienić. Dobrą okazją powinny być zapowiadane na koniec roku wybory parlamentarne w Bangladeszu. Komisja Europejska i Rada powinny stanowczo odgrywać bardziej aktywną rolę w zniesieniu stanu wyjątkowego oraz zaprzestaniu łamania praw człowieka. Unia powinna położyć szczególny nacisk właśnie na zbliżające się wybory i przeprowadzić ścisły monitoring i przygotowań, i samego procesu wyborczego.

  Jo Leinen (PSE). – Herr Präsident! Die Europäische Union hat ein großes Interesse daran, dass es demokratische Verhältnisse und die Einhaltung der Menschenrechte in Bangladesch gibt. Und ich schließe mich auch der Forderung an, dass es bald freie und faire Wahlen gibt und die Notstandsmaßnahmen aufgehoben werden. In einem Klima der Angst und der Einschüchterung kann es keine demokratische Debatte geben, das ist ganz klar.

Wir stellen unsere Forderungen an die caretaker governments, das ist richtig, aber man muss auch darauf hinweisen, dass die politischen Kräfte in Bangladesch auch eine Art der Unkultur haben, und dass es besonders bei Wahlkämpfen nicht friedlich zugeht, sondern sehr gewaltsam, und Wahlkämpfe auch immer genutzt werden, um Minderheiten einzuschüchtern. Also, die Botschaft hier geht an alle Akteure, an die Regierung in erster Linie, aber auch an die Parteien.

Trotzdem, Herr Präsident, ich respektiere Ihre Entscheidung, ich möchte nur darauf hinweisen, dass unsere Geschäftsordnung sagt: „Wird die Beschlussunfähigkeit festgestellt, fällt das Thema nicht weg, sondern es wird in der nächsten Sitzung darüber abgestimmt“ (Artikel 149 Absatz 3). Ich würde mir wünschen, dass solche Abstimmungen nicht mit 30 Abgeordneten, sondern mit 600 stattfinden, was bei den Mittagsabstimmungen immer der Fall ist.

  Justas Vincas Paleckis (PSE). – Bangladešas yra viena neturtingiausių pasaulio šalių. Ši šalis yra viena labiausiai tankiausia apgyvendintų šalių. Bangladešas yra šalis, kuriai daugiausiai gresia klimato kaita. Pagaliau toji šalis viena nedemokratiškiausių pasaulyje.

Išvardinau 4 problemas, 4 grėsmes, bent viena iš jų galėtų parklupdyti net ir klestinčią šalį, todėl nutraukimas tos grandinės turėtų būti demokratijos atstatymas ir jau šios dienos debatai turėtų pastūmėti ta linkme.

  Marios Matsakis (ALDE). − Mr President, I am sorry that I have to take the floor again, but I must again reply to Mrs Gill. She has made the accusation that the discussion on Thursday afternoon and the resolutions are the result of the wishes of small minority groups. Can I say that this is disrespectful, unfair and unfounded. These resolutions are discussed extensively at meetings where representatives of all the groups – including the PSE Group – are present, one or two days prior to coming here on the Thursday afternoon. They are approved by the representatives of these groups, if they agree to their content, and then they are debated and voted upon.

So, if there is a problem with regard to the Socialist Group, it is not our concern. It is Mrs Gill’s group’s problem and concern. Perhaps they do not debate these issues sufficiently or in time, but it is her problem. As far as Thursday afternoon goes, it is exactly the opposite. It is not the minority groups. The PPE-DE Group has the majority on Thursday afternoon and it is what the PPE-DE Group wants that passes because they have the majority.

  Zdzisław Zbigniew Podkański (UEN). – Panie Przewodniczący! Praktyką Parlamentu Europejskiego stało się rozpatrywanie na sesjach plenarnych przypadków łamania praw człowieka, zasad demokracji i państwa prawa oraz podejmowania stosownych rezolucji. Dziś rozpatrujemy między innymi sytuację w Bangladeszu – kraju, w którym nie odbyły się planowane na 22 stycznia 2007 r. wybory i przełożono je na grudzień 2008 roku. Fakt ten zaostrzył sytuację, spowodował z jednej strony liczne protesty społeczno-polityczne, z drugiej zaś zaostrzenie przepisów prawnych i przeciwdziałania sił rządowych. Słowa terroryzm, działania na szkodę dla dóbr i osób, poważne przestępstwa padają często jako uzasadnienia do aresztowań i wyroków sądowych. Stan niezadowolenia potęguje kryzys żywnościowy, powodujący wzrost wydatków na żywność aż o 60%. Problemu nie da się rozwiązać siłą – aresztowaniami, wyrokami, więzieniami. Potrzebne jest porozumienie walczących stron. Porozumienie takie mogą przynieść demokratyczne wybory, dlatego rezolucja wzywająca do ich odbycia ma sens i poparcie.

  Le Président. – Avant de passer la parole à la Commission, je voudrais répondre à mon ami Jo Leinen.

Jo, tu disais que, si nous ne votions pas cet après-midi, le vote aurait lieu la prochaine fois. Tu aurais raison si c'était un vote qui ne portait pas sur les urgences, car l'article 115, paragraphe 6, de notre règlement, selon l'interprétation rédigée par la commission dont tu as la présidence, dit, très clairement, que les propositions de résolution d'urgence qui ne peuvent être traitées dans le laps de temps prévu pour le débat deviennent caduques. Il en est de même pour les propositions de résolution pour lesquelles il a été constaté que le quorum n'était pas atteint.

Donc, pour les urgences et uniquement pour les urgences, si l'absence de quorum est constatée avant les votes, le vote n'a jamais lieu. On ne peut pas le reporter, c'est l'article 115, paragraphe 6 qui le dit.

  Olli Rehn, Member of the Commission. − Mr President, the parliamentary elections in December are indeed essential for securing sustainable democracy in Bangladesh. There is progress but much more progress is needed, especially in the field of human rights.

So far we assess largely positively the steps taken by the government to prepare for these elections as regards the electoral framework and dialogue with political parties. Technical preparations have made substantial progress.

Yet, since Bangladesh is under a state of emergency, we will be monitoring closely whether the progressive lifting of restrictions to the exercise of civil and political rights allows credible free and fair elections. Let me also make it clear that our engagement in the process, including the eventual redeployment of an electoral observation mission suspended in early 2007, will be linked to this commitment by the government.

We also share the concerns expressed in your resolution of 6 September last year as well as in your motions submitted by political groups for this debate today. Restrictions to the exercise of fundamental freedoms must be limited to what is strictly necessary to guarantee security.

  Le Président. – .Le débat est clos.

Le vote aura lieu à la fin des débats.

  Charles Tannock (PPE-DE), in writing. – Bangladesh is a large and strategic South Asian country with 153 million inhabitants and some 80 million registered electors, making it one of the world’s largest democracies.

The caretaker government has now informed the EU and USA that it will proceed to democratic elections in December 2008, having successfully completed an electoral register which is robust against fraud. The military are now committed to withdrawing from policy-making. Ex-Prime Minister Sheikh Hasina has been released on humanitarian grounds. The emergency powers, which this resolution rightly wishes to see lifted, are still in place and need to go before the election. The large numbers arrested following the violence last year, which led to the state of emergency, need to be released or charged. Long-term EU observers should return as soon as possible to monitor the pre-election situation.

The EU is watching Bangladesh very carefully, given the concerns about the deteriorating human rights situation over the last few years and increasing Islamist radicalisation of its society, with an exodus of Hindus, Ahmadias and Christians, and the government’s seeming abandonment of its successful model of a secular multiparty democracy. Bangladesh has the makings of a successful democracy in the Muslim world and the EU needs to strongly support this.

(1) Voir procès-verbal.