Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου 2008 - Βρυξέλλες

5. Προστασία του εδάφους (συζήτηση)

  Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την προφορική ερώτηση (O-0070/2008 - B6-0455/2008) προς το Συμβούλιο τουβουλευτή Miroslav Ouzký, εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, σχετικά με την πρόοδο στο Συμβούλιο όσον αφορά την οδηγία-πλαίσιο για την προστασία του εδάφους.

  Miroslav Ouzký, συντάκτης. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου μόνο να υπογραμμίσω ότι τον Σεπτέμβριο του 2006 η Επιτροπή ενέκρινε μια πρόταση για μια οδηγία-πλαίσιο όσον αφορά την προστασία του εδάφους σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η πρόταση οδήγησε σε μια πολύ ζωηρή και ενδιαφέρουσα συζήτηση στην επιτροπή μου – στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων. Η εισηγήτρια, η κ. Christina Gutiérrez-Cortines, εργάστηκε σκληρά για την εξεύρεση συμβιβασμού.

Εγκρίθηκε θέση κατά την πρώτη ανάγνωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 14 Νοεμβρίου 2007. Έκτοτε, ήταν ασαφές το πότε θα δυνηθεί το Συμβούλιο να εγκρίνει μια κοινή θέση και πότε θα γνωστοποιηθεί αυτή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Επομένως, στις αρχές Ιουνίου, η επιτροπή μου υπέβαλε προφορική ερώτηση στο Συμβούλιο για να μάθει περισσότερα για την πρόοδο που σημειώθηκε στο Συμβούλιο μετά την έγκριση της θέσης του Κοινοβουλίου. Εξ ονόματος της επιτροπής μου, θα ήθελα να ζητήσω από το Συμβούλιο να παρουσιάσει διεξοδικά την πρόοδο που επιτεύχθηκε. Επιπλέον, η επιτροπή μου θα ήθελε να μάθει πότε θα μπορέσει το Συμβούλιο, με βάση τον τρέχοντα σχεδιασμό, να διαβιβάσει την κοινή του θέση όσον αφορά την οδηγία-πλαίσιο για την προστασία του εδάφους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

  Nathalie Kosciusko-Morizet, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, κύριε Ouzký, το έκτο πρόγραμμα δράσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για το περιβάλλον αναγνωρίζει ότι το έδαφος είναι ένας πεπερασμένος πόρος και είναι ένα μέσο που υπόκειται σε περιβαλλοντικούς περιορισμούς. Το πρόγραμμα επιδιώκει να καθορίσει κατά τρόπο απόλυτο και αναμφίλεκτο μια ειδική στρατηγική για την προστασία του εδάφους που να λαμβάνει υπόψη τις αρχές της επικουρικότητας και της περιφερειακής ποικιλομορφίας, τις οποίες όλοι τις καταλαβαίνουν πολύ καλά.

Τον Φεβρουάριο του 2007 –εν προκειμένω ανατρέχω και εγώ στο ιστορικό– το Συμβούλιο διεξήγαγε μια συμβουλευτική συζήτηση όσον αφορά την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια θεματική στρατηγική και σχετικά με την πρόταση οδηγίας. Τον Δεκέμβριο του 2007 εξέτασε προτάσεις για έναν συμβιβασμό επί των οδηγιών που κατήρτισε η πορτογαλική Προεδρία, η οποία είχε πραγματοποιήσει τεράστιο όγκο έργου για αυτήν την πρόταση, σε αυτές δε τις προτάσεις ελήφθη υπόψη η γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση. Δυστυχώς, και παρά τις αξιοσημείωτες προσπάθειες της πορτογαλικής Προεδρίας, δεν κατέστη δυνατό να επιτευχθεί πολιτική συμφωνία στη δεδομένη χρονική συγκυρία. Η διαφωνία προσέλαβε διάφορες μορφές: ορισμένα κράτη μέλη αμφισβήτησαν την ίδια την εγκυρότητα της πρωτοβουλίας, με άλλα λόγια την ανάγκη θέσπισης κοινοτικών κανονισμών για την προστασία του εδάφους· άλλοι σκέφθηκαν ότι μια οδηγία-πλαίσιο θα παρείχε μεγαλύτερη ευελιξία και θα συνέβαλε ιδίως στο να ληφθούν υπόψη αυτές οι εθνικές πολιτικές που είχαν ήδη υλοποιηθεί, πολιτικές που δεν αναγνωρίζονταν επαρκώς από την πρόταση οδηγίας, όπως αυτή παρουσιάστηκε. Έκτοτε, διάφορα κράτη μέλη είχαν χρόνο να αναστοχαστούν, η δε Γαλλία επιθυμεί να ανοίξει εκ νέου αυτήν τη συζήτηση εντός του Συμβουλίου. Οι απόψεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα αποτελέσουν, φυσικά, καίρια συνιστώσα των συζητήσεών μας και για την επανέναρξη της συζήτηση, που θέλουμε τώρα να υποστηρίξουμε μέχρις ότου την φέρουμε σε πέρας. Έχουμε επίγνωση του γεγονότος ότι έπρεπε να βρείτε μια ισορροπία μεταξύ εκείνων που δεν ήθελαν να παραβιάσουν τις νόμιμες εξουσίες των κρατών μελών στον τομέα της προστασίας του εδάφους και εκείνων που ζητούσαν ένα φιλόδοξο σύστημα εναρμόνισης των κοινοτικών κανόνων. Πιστεύουμε ότι η γνώμη του Κοινοβουλίου αντιπροσωπεύει μια καλή βάση για να καταρτιστεί μια ισορροπημένη νομοθετική δέσμη, επί της οποίας μπορούμε να εργαστούμε όλοι.

Επομένως, αυτή η πρωτοβουλία ξεκίνησε εκ νέου σήμερα, μολονότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να πούμε αν θα είναι δυνατό ή όχι να καταλήξουμε σε συμφωνία στο Συμβούλιο, και αν το καταφέρουμε, πότε θα γίνει αυτό και σε ποια βάση. Δεν θα ήταν δίκαιο εκ μέρους μου να δοθούν οι όποιες ενδείξεις σε σχέση με αυτό. Το μόνο που μπορώ να υποσχεθώ είναι ότι η γαλλική Προεδρία θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια –και επαναλαμβάνομαι εν προκειμένω– ενώ παράλληλα θα ληφθεί υπόψη η γνώμη που εξέφρασε το Κοινοβούλιο, το οποίο κατάφερε να εγκρίνει μια δική του ισορροπημένη θέση, μια θέση που είναι πλέον εξαιρετικά πολύτιμη σε αυτήν τη δύσκολη συζήτηση. Την ίδια στιγμή, είμαστε πραγματιστές, διότι αυτή είναι μια πολύ ευαίσθητη υπόθεση –όπως μπόρεσαν να διαπιστώσουν όλοι στην πορεία των προηγούμενων συζητήσεων– και ακόμα και στην καλύτερη εκδοχή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί σε καμία περίπτωση δεύτερη ανάγνωση, παρά μόνο μετά τη διεξαγωγή των ευρωπαϊκών εκλογών το επόμενο έτος. Κατά συνέπεια, δεν έχουμε καμία βιασύνη και θα χρησιμοποιήσουμε όσο χρόνο απαιτείται για να επιτύχουμε το πλέον συναινετικό κατά το δυνατόν αποτέλεσμα για ένα θέμα που στο παρελθόν αποδείχτηκε άκρως περίπλοκο.

  Cristina Gutiérrez-Cortines, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να απευθύνω τα σχόλιά μου ιδίως προς την υπουργό, καθώς πιστεύω ότι η διανοητική της ικανότητα θα της επιτρέψει να κατανοήσει ότι αυτό είναι ένα τελείως νέο ζήτημα.

Η Επιτροπή, σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική της, παρουσίασε μια δεσμευτική και, ως έναν βαθμό, απλουστευτική οδηγία. Ωστόσο, εδώ στο Κοινοβούλιο αντιληφθήκαμε ότι ένα τόσο περίπλοκο σύστημα όσο το έδαφος δεν θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί σε μια περιεκτική και θεωρητική βάση. Αυτό συμβαίνει διότι το έδαφος επηρεάζει τη συγκράτηση του διοξειδίου του άνθρακα, είναι το πλαίσιο για την ανθρώπινη ζωή και επηρεάζει το παραγωγικό σύστημα, τη γεωργία, τις φυσικές καταστροφές και τη δημιουργία υποδομών. Εν ολίγοις, επηρεάζει τα πάντα και το κατανοούμε αυτό στην περίπτωση 27 χωρών με πολύ μακρά νομοθετική εμπειρία, καθώς πολλές από αυτές δεν μπορούσαν να εφαρμόσουν μια οδηγία που θα βασιζόταν σε απλουστευτικά κριτήρια και εκτεταμένη επιτροπολογία. Το αποτέλεσμα είναι ότι, για πρώτη φορά στην ιστορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναπτύξαμε μια οδηγία που ήταν ανοικτή, ευέλικτη, με βάση συστημικά κριτήρια αυτοοργάνωσης και με στόχο τη νέα ανάπτυξη του άρθρου 249 της Συνθήκης, που ορίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν τους ίδιους στόχους και πρέπει να εκπληρώνουν αυτούς τους στόχους, τους παρέχει όμως διακριτική ευχέρεια σε ό,τι αφορά την εφαρμογή τους.

Σε αυτήν την οδηγία, γίνονται σεβαστά η υφιστάμενη νομοθεσία, οι υφιστάμενοι κατάλογοι και οι γραφειοκρατίες κάθε χώρας. Δεν υπάρχει καμία υποχρέωση για τις χώρες να κάνουν οτιδήποτε νέο, αν μπορούν να αποδείξουν ότι εκπληρώθηκαν οι στόχοι της οδηγίας. Πολλές από αυτές τις χώρες εκπλήρωσαν ήδη πλήρως αυτούς τους στόχους. Ωστόσο, πολλά κράτη μέλη δεν κατάλαβαν αυτήν τη διάδραση μεταξύ ελευθερίας και πολυπλοκότητας, ότι είναι εφικτή η τάξη εντός ενός ανοικτού συστήματος και ότι τα ανοικτά και ευέλικτα συστήματα μπορούν να υφίστανται στο πλαίσιο αυτοοργάνωσης. Προτίμησαν να στρέψουν τις πλάτες τους σε αυτήν τη νομοθεσία, που επηρεάζει τη ζωή και τη γη.

Δεν καταλαβαίνω πώς μπορούν να επιτρέπουν στον εαυτό τους κυβερνήσεις που προβληματίζονται για την κλιματική αλλαγή να αντιτίθενται σε μια οδηγία η οποία αντιμετωπίζει τα προβλήματα του εδάφους, της γης και της κλιματικής αλλαγής και που ενθαρρύνει την πρόληψη των καταστροφών, υποστηρίζει την αναδάσωση, τη γεωργία και την παραγωγικότητα, και σέβεται όλες τις προηγούμενες συμφωνίες.

Επαναλαμβάνω ότι πρέπει να καταλάβουμε τι είναι ελευθερία, καθώς πολλοί δεν ξέρουν πώς να ζήσουν με αυτήν.

  Inés Ayala Sender, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κυρία υπουργέ, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, όλοι οι σημαντικοί φυσικοί πόροι και το περιβάλλον, όπως το νερό, ο αέρας και τα είδη και οι οικότοποι χλωρίδας και πανίδας, καλύπτονται από ειδική κοινοτική νομοθεσία, ενώ το έδαφος, που είναι μη ανανεώσιμος και σπάνιος πόρος, όπως μόλις είπε η υπουργός, δεν διαθέτει αυτήν την προστασία.

Αυτή η παράλειψη πρέπει, επομένως, να διορθωθεί επειγόντως, καθώς όλοι μας υποφέρουμε εξαιτίας αυτής, ιδίως σε εποχές ελλείψεων στα τρόφιμα ή συζητήσεων περί θεμελιωδών οικονομικών και ενεργειακών εναλλακτικών λύσεων που βασίζονται κατά κύριο λόγο στο έδαφος.

Η πλήρωση αυτού του κενού στην κοινοτική νομοθεσία θα χρησίμευε για να υπογραμμίσει τα μέτρα που επαγγελλόμεθα στο πλαίσιο της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, περιλαμβανομένων πτυχών όπως η καταπολέμηση της αυξανόμενης διάβρωσης και απερήμωσης, χωρίς να λησμονούμε το σοβαρό πρόβλημα της μόλυνσης του εδάφους ή της στεγανοποίησης αυτού του εδάφους συνεπεία της ταχείας και μη βιώσιμης ανάπτυξης, που δεν αποτελεί μόνο τη ρίζα της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, αλλά και καταβροχθίζει έναν τόσο θεμελιώδη πόρο όσο το έδαφος.

Επιπλέον, αν συμπεριλάβουμε αυτό το ζήτημα στο ευρωπαϊκό θεσμικό νομοθετικό σύστημα, αυτό θα επενεργούσε ως τονωτικό για τη βελτίωση όσων συμβαίνουν στη νομοθετική διαδικασία, θέτοντάς την εντός ενός συνεκτικού πλαισίου, βασιζόμενου στη ρύθμιση και ενδεχομένως στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, πράγμα το οποίο θα μπορούσαμε επίσης να συνδέσουμε με τους πόρους που αφιερώνονται στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι κίνδυνοι που επαπειλούν αυτόν τον πεπερασμένο και μη ανανεώσιμο πόρο επηρεάζουν, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, ολόκληρη την επικράτεια όλων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιλαμβανομένων σημαντικών διασυνοριακών επιπτώσεων.

Υπάρχουν πολλά κράτη μέλη –όπως μόλις είπε η συνάδελφος βουλευτής– που δεν διάκεινται ιδιαίτερα θετικά στο ενδεχόμενο τυποποίησης της προστασίας του εδάφους σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα πρέπει να θυμούνται ότι αυτό που ενέκρινε τούτο το Κοινοβούλιο προηγουμένως δεν είναι μόνο ένα ευέλικτο, προσαρμόσιμο και φιλόδοξο νομικό μέσο, αλλά και ένα μέσο που δεν υπαγορεύει σε υπέρμετρο βαθμό. Αποτελεί ένα μέσο που δύναται να συμβάλει στο να καταστεί πιο μαχητική και πιο αποτελεσματική η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Το έδαφος επιτελεί επίσης μια πολύ σημαντική λειτουργία ως απόθεμα πρώτων υλών και ως απόθεμα άνθρακα, για να μην αναφερθούμε στις προτάσεις για αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα που συζητούνται επί του παρόντος ή στις συνέπειες που μπορεί να καταγράφονται στη νομοθεσία σε σχέση με τη σπανιότητα του νερού.

Αυτή η πρόταση οδηγίας έχει μπλοκαριστεί στο Συμβούλιο από τον Νοέμβριο του 2007. Αυτό είναι απαράδεκτο. Πέρασε σχεδόν ένας χρόνος αφότου αυτό το Σώμα εξέδωσε τη γνωμοδότησή του και, επομένως, θεωρώ ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για την αντιστροφή αυτής της κατάστασης.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα κράτη μέλη θα διαθέτουν έναν ειδικό κανονισμό για την προστασία του εδάφους, με στόχο όχι μόνο την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την αποδάσωση και την απερήμωση που σημειώνονται. Θα δημιουργήσει επίσης νέα πεδία για έρευνα, καινοτομία και εφαρμογή τεχνολογιών, θα οδηγήσει στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και σε κοινωνικές ευκαιρίες, ιδίως δε θα βελτιώσει την ποιότητα της ζωής των ευρωπαίων πολιτών.

Θέλω να ολοκληρώσω ενθαρρύνοντας την Προεδρία του Συμβουλίου να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την έγκριση αυτής της ζωτικής οδηγίας. Μην αποθαρρύνεστε, κυρία Kosciusko-Morizet. Γνωρίζουμε όλοι μας ότι σημειώθηκαν ενθαρρυντικές αλλαγές στις θέσεις εντός του Συμβουλίου, θα πρέπει όμως να γνωρίζετε ότι δεν θα επιτρέψουμε να απεκδυθεί αυτή η οδηγία το περιεχόμενό της.

Κυρία Kosciusko-Morizet, ο Πρόεδρός σας επιδεικνύει συχνά μεγάλο σθένος και μεγάλη φιλοδοξία σε ορισμένα ζητήματα και προκλήσεις με μεγάλη σημασία: η προστασία του εδάφους πρέπει να είναι ένα από αυτά.

  Jan Mulder, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, ένα από τα σημεία που εθίγησαν στην ομιλία της Προεδρεύουσας του Συμβουλίου για το θέμα αυτό ήταν ότι πρόκειται για ένα λίαν ευαίσθητο θέμα. Συμφωνώ πλήρως με αυτό. Θα πάω μάλιστα ακόμη πιο πέρα: πιστεύω ότι είμαι ο πρώτος ομιλητής μέχρι τώρα που μπορεί να πει κατά τρόπο απερίφραστο ότι δεν κατανοεί την ανάγκη για μια οδηγία αυτού του είδους. Δεν κατανοώ για ποιον λόγο η Ευρώπη πρέπει να διαθέτει άλλη μία οδηγία. Γιατί το πιστεύω αυτό;

Καταρχάς, έχουμε ήδη πολλές οδηγίες που αφορούν το έδαφος και επηρεάζουν την υγεία του εδάφους και το περιβάλλον του εδάφους. Αναλογιστείτε μόνο την οδηγία για το νερό, την οδηγία για τα υπόγεια ύδατα, την οδηγία για τα νιτρικά άλατα, τις 18 οδηγίες που αφορούν την πολλαπλή συμμόρφωση. Όλα αυτά επηρεάζουν την υγεία του εδάφους. Στην Ευρώπη –και αυτό ισχύει στη Γαλλία και οπουδήποτε αλλού– λυγίζουμε υπό το βάρος του υπερβολικού αριθμού διοικητικών κανόνων. Ο μέσος γεωργός χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να συμπληρώνει έντυπα για κάθε είδους θέματα σε σύγκριση με όσο χρειάζεται για να κάνει τις καθημερινές εργασίες του στο αγρόκτημα. Αν έλθει να προστεθεί άλλη μία οδηγία στην κορυφή όλων αυτών, τότε τα πιάσαμε τα λεφτά μας.

Θα πρέπει πρώτα από όλα να αναμένουμε τα αποτελέσματα των οδηγιών που ήδη έχουμε: είτε δεν επαρκούν είτε δεν συμβάλλουν επαρκώς στην αποκατάσταση του εδάφους σε μια υγιή κατάσταση. Η οδηγία για τα υπόγεια ύδατα θα τεθεί σε ισχύ μόλις το 2009, επομένως είναι εντελώς περιττό να θεσπίσουμε μια νέα οδηγία νωρίτερα από τότε. Η Επιτροπή παρουσίασε μια πρόταση και υπολόγισε ποια θα είναι τα οφέλη. Εκείνο που δεν είδα πουθενά στον υπολογισμό είναι ο διοικητικός φόρτος υλοποίησης όλων αυτών για τους ενδιαφερόμενους. Θα το ξαναπώ: κατασπαταλάται χρόνος για διοικητικά καθήκοντα, για τη συμπλήρωση εντύπων, για συναντήσεις και εγώ δεν ξέρω για τι άλλο.

Τι θα μπορούσε να γίνει σε αυτήν τη χρονική στιγμή; Η Επιτροπή δύναται να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανταλλαγή εμπειριών. Υπάρχουν ορισμένες χώρες που ήδη σημείωσαν μεγάλη πρόοδο όσον αφορά την αποκατάσταση του εδάφους σε υγιή κατάσταση, ενώ άλλες χώρες όχι. Οι χώρες που ήδη το έπραξαν αυτό, το έπραξαν χωρίς καμία βοήθεια από την Ευρώπη. Γιατί να μην χρησιμοποιήσουμε αυτά τα καλά παραδείγματα για τις χώρες που εξακολουθούν να έχουν πρόβλημα;

Για μία ακόμη φορά, νομίζω ότι έχουμε υπερβολικό διοικητικό φόρτο επί του παρόντος και ότι η Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή Ένωση εν γένει δεν θα καταστεί πιο δημοφιλής στους πολίτες με το να συσσωρεύει τον έναν κανονισμό μετά τον άλλο και κατόπιν να τους λέει «απλώς συνεχίστε έτσι». Όχι, ας τον μειώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο και ας ακολουθήσουμε το παράδειγμα των κρατών μελών που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως παραδείγματα για τις άλλες χώρες.

  Janusz Wojciechowski, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Ouzký για το ερώτημα που έθεσε, καθώς και εμένα με ανησυχεί επίσης το πόσος χρόνος απαιτείται για την ολοκλήρωση του νομοθετικού μας έργου σε σχέση με την προστασία του εδάφους. Η επισιτιστική κρίση γίνεται ολοένα και πιο αισθητή και ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται, ενώ καλλιεργείται ολοένα και λιγότερη γη για γεωργική χρήση, οι δε εναλλακτικές λύσεις για την εντατικοποίηση της γεωργικής παραγωγής εξαντλούνται. Ενόψει αυτής της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί, η ορθολογική προστασία του εδάφους είναι ιδιαίτερα αναγκαία.

Ο καλύτερος δυνατός τρόπος για την προστασία του εδάφους είναι μέσω μιας εδραίας γεωργίας και αγροκτηνοτροφίας. Το έδαφος που δεν χρησιμοποιείται για γεωργικούς σκοπούς γρήγορα υποβαθμίζεται. Γνωρίζουμε όλοι μας ότι μεγάλο ποσοστό γεωργικής γης δεν καλλιεργείται και υποβαθμίζεται. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Η γεωργική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να διασφαλίσει ότι θα είναι επικερδής η καλλιέργεια της γεωργικής γης και η νομοθεσία πρέπει να ενθαρρύνει την καλλιέργεια της γης. Αυτές είναι οι σκέψεις που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας στην πορεία αυτής της συζήτησης.

  Friedrich-Wilhelm Graefe zu Baringdorf, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η εκπρόσωπος του Συμβουλίου είπε ότι υπάρχει σημαντική διχογνωμία στο Συμβούλιο σε σχέση με αυτό το θέμα, αυτή δε υφίσταται και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Το υπόβαθρο αυτής της διχογνωμίας έχει ως εξής. Τα πάντα εξαρτώνται από το πώς ορίζουμε το έδαφος: είναι μια αποθησαύριση γονιμότητας, στόχος της οποίας είναι να θρέψει τις σοδιές μας και η οποία διαμορφώνει τη βάση της ζωής σε ένα εδραίο σύστημα οικολογικής γεωργίας, με υψηλό επίπεδο συγκράτησης του διοξειδίου του άνθρακα; Ή είναι απλώς μια ουσία που υποστηρίζει φυτά σε ένα σύστημα αγροτοβιομηχανικής παραγωγής, το οποίο περιλαμβάνει τη χρήση ελαίων, χημικών και γενετικής τεχνολογίας και έχει άκρως επικίνδυνες επιπτώσεις στο κλίμα; Αυτές είναι οι δύο τάσεις που υφίστανται, περιλαμβανομένου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε επίσης εδάφη, τα οποία αφαιρέθηκαν από τη γεωργική παραγωγή.

Η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου ενέκρινε μια γνωμοδότηση που προκάλεσε αρκετή διχογνωμία, διότι ο εισηγητής που ορίστηκε ήθελε να απορρίψει μια οδηγία. Κατόπιν αυτού, η επιτροπή στην πλειονότητα της εξέδωσε μια γνωμοδότηση που υιοθετούσε μια ορθολογική προσέγγιση στη διαχείριση του εδάφους, και αυτό το εγκολπώθηκε η έκθεση. Από γεωργική σκοπιά, θα ήταν άκρως επωφελές αν εγκρινόταν αυτή η οδηγία.

Δεν μπορώ να καταλάβω, πολλώ δε μάλλον να υποστηρίξω, την αντίθεση των παραδοσιακών γεωργικών ενώσεων. Κατά την άποψή μου, αυτοπυροβολούνται στο πόδι, καθώς η γεωργία διαμόρφωσε τα πολιτισμικά μας τοπία στη διάρκεια της ιστορίας και είναι σε θέση να τα υποστηρίξει τώρα.

Δεν μπορώ να ασπαστώ την άποψη ότι αυτό θα δημιουργούσε υπερβολικό διοικητικό φόρτο. Κύριε Mulder, είπατε ότι αυτό συμβαίνει ήδη σε ορισμένες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Γερμανία. Δεν θέλουμε υπερβολικό διοικητικό φόρτο. Γιατί να μην ενσωματώσουμε αυτά τα παραδείγματα που αναφέρατε σε μια οδηγία-πλαίσιο με μια σαφή αρχή επικουρικότητας, λαμβάνοντας υπόψη τις περιφερειακές, πολιτισμικές, κοινωνικές και κλιματικές συνθήκες, ούτως ώστε οι αποφάσεις να λαμβάνονται στη βάση σε σχέση με το τι είναι αναγκαίο και τι δεν είναι;

  Ilda Figueiredo, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, γνωρίζουμε ότι αυτό είναι ένα πολύ ευαίσθητο πεδίο, διότι η προστασία του εδάφους, που είναι ένας σπάνιος και μη ανανεώσιμος πόρος, είναι ζωτικής σημασίας, δεδομένου ότι η γεωργία και η προστασία της βιοποικιλότητας εξαρτώνται από αυτό και διότι διαμορφώνει μια βάση για ανθρώπινες δραστηριότητες, όχι μόνο για τις πόλεις και τις υποδομές, αλλά και για τη φύση και την ύπαιθρο χώρα. Το αποτέλεσμα είναι ότι η προστασία της προσλαμβάνει κρίσιμη σημασία για τη διατήρηση της κληρονομιάς μας, των φυσικών μας πόρων, της ποιότητας των υδάτων επιφανείας και των υπογείων υδάτων, της υγείας και της ανθρώπινης ζωής.

Όντας ένα πολύ δυναμικό σύστημα που επιτελεί πολλές λειτουργίες και παρέχει υπηρεσίες, οι οποίες είναι ζωτικές για τις ανθρώπινες δραστηριότητες και για την επιβίωση των οικοσυστημάτων, η προστασία του εδάφους είναι ένα συλλογικό πρόταγμα της καθημερινότητάς μας και για την προάσπιση των μελλοντικών γενεών. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπόκειται σε κανόνες ανταγωνισμού. Ωστόσο, το έδαφος πλήττεται από καταχρήσεις σε μεγάλη έκταση, κερδοσκοπία επί της ιδιοκτησίας και υποβάθμιση και μόλυνση, μεταξύ άλλων, στις μεθοριακές περιοχές, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει καλύτερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και ορισμός κοινών στόχων σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας και της κοινωνικής λειτουργίας της γης.

Υπάρχουν διάφορες κοινοτικές πολιτικές που έχουν συνέπειες για το έδαφος και που ενδέχεται να θέτουν σε κίνδυνο την προστασία του. Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να μελετήσουμε περαιτέρω τους κινδύνους και τις διάφορες προοπτικές του εδάφους, προκειμένου να επισημάνουμε κατάλληλα μέτρα τα οποία μπορούν να προστατεύσουν το έδαφος. Μια πολύ σημαντική συμβολή θα συνίστατο στην αλλαγή της κοινής γεωργικής πολιτικής, προκειμένου η τελευταία να παρέχει μεγαλύτερη στήριξη στην οικογενειακού χαρακτήρα γεωργία και στους μικρομεσαίους αγρότες.

Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να γνωρίζουμε τη θέση του Συμβουλίου, να παρακολουθήσουμε δε την εξέλιξή της.

  Françoise Grossetête (PPE-DE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, η πρώτη μου αντίδραση στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε όσον αφορά την πρόταση αυτή για μια οδηγία-πλαίσιο ήταν να αναρωτηθώ αν πραγματικά χρειαζόμασταν ένα κείμενο και αν μια τέτοια λύση ήταν πραγματικά ενδεδειγμένη. Έχουμε ήδη σωρεία κανονισμών για την προστασία του εδάφους, τα απόβλητα, τα φυτοφάρμακα, την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, των υπογείων υδάτων κλπ. Επιπλέον, στο πλαίσιο της «βελτίωσης της νομοθεσίας», που είναι κάτι για το οποίο εμείς στο Κοινοβούλιο εργαζόμαστε για κάποιο διάστημα, αντιλαμβάνομαι ότι είναι σημαντικό να μην δώσουμε την εντύπωση ότι για μία ακόμη φορά αλέθουμε τα πράγματα στον μύλο της Επιτροπής και συσσωρεύουμε τον έναν κανονισμό μετά τον άλλον. Σκεφτόμουν επίσης τους τοπικούς μας αντιπροσώπους και τους δημάρχους μας, που θα πρέπει να λάβουν ακόμα περισσότερο υπόψη τους αυτήν την οδηγία-πλαίσιο.

Υπάρχει, ωστόσο, μια άλλη πραγματικότητα. Γεγονός είναι ότι οι ανθρώπινες πρακτικές απέτυχαν παντελώς να διαχειριστούν με σεβασμό το έδαφός μας και ότι έγιναν συστηματικές προσπάθειες να επιδοθούμε σε μεθόδους εντατικής παραγωγής και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, να υιοθετήσουμε πολεοδομικές πρακτικές που οδήγησαν στην υποβάθμισή του. Πιστεύω ότι η κ. Gutiérrez, το έργο της οποίας θα περιέγραφα ως αξιοσημείωτο, μας παρουσίασε καθ’ όλα αποδεκτές προτάσεις, σε μια προσπάθεια να φέρει πιο κοντά τα διαφορετικά μέρη –διότι πράγματι βλέπουμε ότι όντως υπάρχει μια ξεκάθαρη αντίθεση εντός του Κοινοβουλίου, όπως υπάρχει και εντός του Συμβουλίου– και ακούγοντας το Κοινοβούλιο η ίδια πέτυχε τελικά να παρουσιάσει προτάσεις που φαίνονται όσο το δυνατόν πιο συναινετικές. Παρουσίασε μια δέσμη ισορροπημένων προτάσεων που σέβονται την αρχή της επικουρικότητας, ιδίως σε ό,τι αφορά την επιλογή των μεθόδων που ζητείται να υιοθετήσουν τα κράτη μέλη για να εφαρμόσουν τους κανονισμούς για το έδαφος. Απέφυγε κάθε αύξηση του διοικητικού φόρτου παρωθώντας μας να επανορθώσουμε για τα λάθη του παρελθόντος μέσω των γεωργικών, βιομηχανικών και πολεοδομικών πρακτικών, που μέχρι τούδε απέτυχαν να προστατεύσουν το έδαφος.

Απευθύνομαι τώρα στο Συμβούλιο: όταν η Προεδρία του Συμβουλίου μάς λέει ότι δεν υπάρχει λόγος βιασύνης, αυτό σημαίνει ότι θα αφήσουν την υπόθεση σε εκκρεμότητα. Θα την αφήσουν σε εκκρεμότητα όταν στην πράξη υπάρχει πραγματική ανάγκη, δεδομένων των διαφορών που υφίστανται μεταξύ των κρατών μελών, να υιοθετήσουν θέσεις που, παράλληλα με τον σεβασμό στην αρχή της επικουρικότητας, έχουν σαφώς στόχο τη διαφύλαξη της προστασίας του εδάφους μας.

  Edite Estrela (PSE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, όπως είπε η υπουργός, αυτό είναι ένα ευαίσθητο και λίαν περίπλοκο θέμα, επί του οποίου δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί συναίνεση μεταξύ των 27 κρατών μελών, ούτε καν σε τούτο το Κοινοβούλιο, όπως είδαμε. Όπως είπε η συνάδελφός μου Inés Ayala, το έδαφος είναι ένας μη ανανεώσιμος πόρος, που συνδέεται με τις φυσικές καταστροφές και τη γεωργική παραγωγή και αυτό περιλαμβάνει πολύ λεπτά και απαιτητικά ζητήματα, όπως είναι η χρήση του εδάφους, η ανάπτυξη και η διατήρηση της φύσης.

Διακυβεύονται πολλά συμφέροντα και πολλοί συνάδελφοι βουλευτές του ΕΚ αμφισβητούν την αναγκαιότητα αυτής της οδηγίας. Άλλοι αμφισβητούν την ευελιξία της. Ένα πολύ άκαμπτο νομικό πλαίσιο δεν είναι πάντοτε ο καλύτερος τρόπος για την επίτευξη των επιδιωκόμενων στόχων, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές καταστάσεις. Κατά τη γνώμη μου, αυτή η οδηγία είναι σημαντική και αναγκαία για τη διατήρηση της ισορροπίας των οικοσυστημάτων.

  Neil Parish (PPE-DE). - (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, μπορώ να πω στην Προεδρεύουσα ότι είναι πολύ ωραίο εκ μέρους της που ρίχνει την μπάλα στο γήπεδο, μπορώ όμως να προτείνω να την ξαναμαζέψει και να την βάλει στη θήκη; Διότι, κατά τη γνώμη μου, πραγματικά δεν χρειαζόμαστε αυτήν την οδηγία. Νομίζω ότι το προηγούμενο Συμβούλιο είχε απόλυτο δίκιο όταν είπε ότι δεν την ήθελε. Απηχώ σε πολύ μεγάλο βαθμό τα λόγια του Jan Mulder, ότι ήδη έχουμε την οδηγία για τα νιτρικά άλατα και την οδηγία για τα υπόγεια ύδατα. Όλα αυτά τα πράγματα αρχίζουν να επενεργούν στο έδαφος και διασφαλίζουν ότι καθαρίζουν τα εδάφη μας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Συμφωνώ με τον Graefe zu Baringdorf ότι οι αγρότες είναι πράγματι οι θεματοφύλακες του εδάφους και ότι το έδαφος είναι πολύ σημαντικό για όλα όσα καλλιεργούμε, άραγε, όμως, χρειαζόμαστε όντως μια οδηγία για το έδαφος; Το πρόβλημα με αυτήν την οδηγία για το έδαφος είναι πως αποδείχτηκε σε υπέρμετρο βαθμό περιεκτική. Προσπαθούμε να καταπιαστούμε με το θέμα της βιομηχανικής γης και της βιομηχανικής μόλυνσης· μιλάμε περί αστικής ανάπτυξης και, κατόπιν, περί γεωργικής γης και γεωργικών εδαφών.

Είναι απλά ανόητο να παρουσιάζουμε νομοθεσία όπως αυτή σε τούτο το στάδιο. Νομίζω ότι ένα από τα προβλήματα που έχουμε εδώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση –και νομίζω ότι το κάνουμε με τις καλύτερες των προθέσεων– είναι ότι αν χρειάζεται να κάνουμε κάτι, αμέσως νομοθετούμε. Δεν το συμμερίζομαι αυτό. Νομίζω ότι πρέπει να σταματήσουμε για μια στιγμή και να αναστοχαστούμε. Νομίζω ότι το Συμβούλιο είχε δίκιο. Θεωρώ ότι δεν είναι η στιγμή για να το επαναφέρουμε αυτό. Προτείνω να αναπεμφθεί σε μια νέα Επιτροπή και σε ένα νέο Συμβούλιο στην επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο. Μπορούν να επανεξετάσουν τι συμβαίνει.

Θέλω να ενθαρρύνω τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν ελέγχους σε ό,τι αφορά τη χρήση της βιομηχανικής γης και τη μόλυνση από τη βιομηχανία να δημιουργήσουν αυτούς τους ελέγχους σε εθνικό επίπεδο. Ας μην αναμειγνυόμαστε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διότι δεν πιστεύω ότι το χρειαζόμαστε. Νομίζω πως θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι δεν διαθέτουμε το επίπεδο γραφειοκρατίας που λαμβάνουμε. Ο κόσμος έχει σιχαθεί τελείως την επιπλέον γραφειοκρατία. Θα έλεγα, λοιπόν, στην Προεδρεύουσα: παρακαλώ μην αφήσετε την μπάλα να κυλήσει· ξαναμαζέψτε την.

  Glenis Willmott (PSE). - (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, θέλω καταρχάς να υπενθυμίσω στους συναδέλφους και στη γαλλική Προεδρία ότι, κατά την πρώτη ανάγνωση στο Κοινοβούλιο στις 14 Νοεμβρίου 2007, σημαντικός αριθμός βουλευτών του ΕΚ –για την ακρίβεια, 295– ψήφισε κατά της οδηγίας αυτής.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες σε σχέση με το κόστος της προτεινόμενης οδηγίας, ιδίως σε σχέση με εκείνα τα τμήματα που αφορούν τη μολυσμένη γη και τις εθνικές καταγραφές.

Η επικουρικότητα αποτελεί εν προκειμένω καίριο ζήτημα, δεδομένου ότι το έδαφος έχει περιορισμένες διασυνοριακές συνέπειες, σε αντιδιαστολή με τον αέρα και το νερό που, βέβαια, μεταφέρονται. Η προτεινόμενη οδηγία θα ανάγκαζε υπερβολικό αριθμό κρατών μελών, που έχουν ήδη αποτελεσματικά εγχώρια μέτρα, να τα άρουν, καθώς θα είναι ασύμβατα με την οδηγία.

Το θέμα δεν είναι ότι δεν χρειαζόμαστε καθόλου δράση της ΕΕ σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος –μάλιστα, η θεματική στρατηγική περιέχει πολλές καλές υποδείξεις– αλλά ότι η οποιαδήποτε νέα στρατηγική της ΕΕ για την προστασία του εδάφους πρέπει να προσθέτει αξία και να συμπληρώνει, όχι να αντικαθιστά, τις υφιστάμενες εγχώριες πολιτικές των κρατών μελών.

  Hartmut Nassauer (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η προστασία του εδάφους είναι ένας άκρως σημαντικός στόχος για τη διασφάλιση ενός υγιούς αγροτικού περιβάλλοντος για τις μελλοντικές γενεές. Προσυπογράφω όλα όσα ειπώθηκαν σε σχέση με αυτό μέχρι τώρα. Ωστόσο, κανένα από τα επιχειρήματα αυτά δεν σημαίνει ότι η προστασία του εδάφους πρέπει να αποτελέσει ευρωπαϊκό καθήκον. Δεν είναι το κάθε πρόβλημα στην Ευρώπη κατ’ ανάγκη πρόβλημα για την Ευρώπη. Το έδαφος είναι ένα τοπικό, τοπικά εστιασμένο μέσο. Κατά κανόνα, η μόλυνση του εδάφους δεν έχει καθόλου διασυνοριακές επιπτώσεις, επομένως δεν υπάρχει κανένας λόγος η προστασία του εδάφους να αποτελέσει καθήκον της Ευρωπαϊκής Ένωσης· ούτε, βέβαια, συνεισφέρει κάποια ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία. Πολλές από τις ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη κανονισμούς για την προστασία του εδάφους που λειτουργούν πολύ καλά, και δεν υπάρχει ο παραμικρός λόγος να επιβάλουμε έναν ευρωπαϊκό κανονισμό σε εκείνους που δεν διαθέτουν. Ή μήπως πιστεύετε, κύριε Επίτροπε –σοβαρά τώρα– ότι όπου τα κράτη μέλη δεν αναλαμβάνουν δράση στο πεδίο αρμοδιότητάς τους, η Επιτροπή πρέπει να καλύπτει το κενό; Αυτό θα ήταν παράλογο.

Για λόγους επικουρικότητας, η προστασία του εδάφους είναι καθήκον των κρατών μελών και είναι απολύτως ικανά να το αντιμετωπίσουν. Ούτως εχόντων των πραγμάτων, το Συμβούλιο –περιλαμβανομένης της χώρας σας, κυρία υφυπουργέ– σταμάτησε προσωρινά αυτήν την πρωτοβουλία. Ελπίζω πραγματικά ότι η Γαλλική Δημοκρατία θα επιμείνει σε αυτήν τη θέση. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι χρήσιμο θα ήταν να εκπονηθεί μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την προστασία του εδάφους, και δεν θα είχα επίσης κανένα πρόβλημα να συνεισφέρει χρηματοδοτικά η Ευρώπη εκεί όπου δεν έχει επιτευχθεί βέλτιστη προστασία του εδάφους. Ωστόσο, αντιτίθεμαι σθεναρά στο να μας επιβληθεί εναρμονισμένη νομοθεσία για την προστασία του εδάφους, με χρηματοδότηση από την Κοινότητα, απλά επειδή δεν υπάρχει καθόλου νομοθεσία για την προστασία του εδάφους σε ορισμένες χώρες. Αυτό δεν είναι εκείνο για το οποίο υποτίθεται ότι υπάρχει η Ευρώπη. Θα αποτελούσε ένα νομοθέτημα παντελώς περιττής γραφειοκρατίας, του είδους που στέλνει τους πολίτες να τρέχουν να προφυλαχθούν προτού εκφράσουν τις απόψεις τους στις εκλογές και στα δημοψηφίσματα. Αυτό πρέπει να το σταματήσουμε.

  Csaba Sándor Tabajdi (PSE). - (HU) Όσο δίκιο και αν έχει ο κ. Graefe zu Baringdorf όταν λέει ότι οι αγρότες προστατεύουν το έδαφος, σημειώθηκε πράγματι μεγάλη απώλεια ως προς την καθαρότητα του εδάφους τις τελευταίες δεκαετίες συνεπεία της εντατικής καλλιέργειας και της εκτεταμένης χρήσης λιπασμάτων και χημικών ουσιών. Αυτό ίσχυε προηγουμένως τόσο για τα παλαιά όσο και για τα νέα κράτη μέλη. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, τα νέα κράτη μέλη δεν διέθεταν πραγματικά τα χρήματα για λιπάσματα ή χημικές ουσίες και έτσι, για παράδειγμα, χρησιμοποιούνται τέσσερις φορές λιγότερα λιπάσματα ανά εκτάριο στην Ουγγαρία σε σχέση με τις Κάτω Χώρες. Η πραγματική λύση στο ζήτημα αφορά, επομένως, ένα ζήτημα μεθόδων καλλιέργειας, ότι δηλαδή στο μέλλον θα πρέπει να χρησιμοποιούμε μεθόδους που προστατεύουν τη βιόσφαιρα και το έδαφος και μειώνουν αυτήν την επιβάρυνση του εδάφους, επομένως απαιτούνται τελείως νέες μέθοδοι και νέες προσεγγίσεις για την προστασία του εδάφους, αφ’ ης στιγμής αυτό είναι προς το συμφέρον όλων των ευρωπαίων αγροτών. Αυτό το σύστημα πραγματικά βρίθει παράλογων πραγμάτων, επί παραδείγματι δεν φυτεύονται καλλιέργειες μετά τη συγκομιδή και χάνεται ενέργεια. Θα μπορούσαν να φυτεύονται λιπασματοποιήσιμες καλλιέργειες και, για παράδειγμα, θα μπορούσε έτσι να μειωθεί η επιβάρυνση από πλευράς λιπασμάτων. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

  Ιωάννης Γκλαβάκης (PPE-DE). - Κύριε Επίτροπε, κυρία Υπουργέ, κύριε Πρόεδρε, όλοι συμφωνούμε και θέλουμε την προστασία των εδαφών. Το έδαφος είναι αυτό το οποίο μας δίδει τρόφιμα για τον πληθυσμό και θέλουμε να συνεχίσει να μας δίνει, και μάλιστα υγιή τρόφιμα. Το έδαφος, συμφωνούμε όλοι, είναι περιβάλλον και θέλουμε να το προστατεύσουμε. Και όμως πολύ φοβούμαι ότι το καταστρέφουμε.

Η οδηγία για την προστασία των εδαφών κάνει σαφή διαχωρισμό μεταξύ ρύπανσης προερχόμενης από τη γεωργία και ρύπανσης από τη βιομηχανία. Όσον αφορά τη ρύπανση που προέρχεται από τη γεωργία, βλέπουμε ότι πολλές προσπάθειες γίνονται από την κοινή αγροτική πολιτική, πολλές προσπάθειες γίνονται στο πλαίσιο του ελέγχου υγείας της ΚΓΠ ·επίσης πριν από λίγο καιρό είχαμε την έκθεση για σημαντική μείωση της χρήσης των γεωργικών φαρμάκων. Όλα αυτά γίνονται από το σκέλος της γεωργίας.

Η μεγάλη όμως ανησυχία είναι τι γίνεται με τη βιομηχανική μόλυνση. Εμείς, στην Επιτροπή Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, ανησυχούμε για τις επιπτώσεις που έχει η εντεινόμενη μόλυνση των εδαφών για την αγροτική μας παραγωγή αλλά και για το περιβάλλον.

Η ρύπανση αυτή αποτυπώνεται στα εδάφη και στα ύδατα και για το λόγο αυτό είναι σκόπιμο να υιοθετηθούν δείκτες και όρια μέτρησής τους πριν φτάσουμε σε μη αναστρέψιμη κατάσταση. Ζητώ λοιπόν άμεσα, γρήγορα, όπως εξετάζουμε πάρα πολλές φορές –και καλά κάνουμε– τη μόλυνση του αέρα, να εξετάζουμε τη μόλυνση των εδαφών. Και ειδικά των περιοχών που έχουν πολύ ανεπτυγμένη βιομηχανία.

Αισιοδοξώ ότι η Γαλλική Προεδρία θα λάβει υπόψη τις θέσεις των κρατών μελών και θα βρει μια κοινά αποδεκτή λύση σε αυτό το θέμα.

  Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, πέρασε ένα χρόνος αφότου υιοθετήσαμε τη θέση μας σε πρώτη ανάγνωση όσον αφορά την οδηγία για την προστασία του εδάφους. Παρά ταύτα, το Συμβούλιο δεν κατάφερε μέχρι τώρα να εξασφαλίσει μια συμφωνία. Λίγα κράτη μέλη επιμένουν να δρουν ως αναστέλλουσα μειοψηφία. Υπάρχει τώρα ελπίδα να επιτύχουμε έναν συμβιβασμό επί γαλλικής Προεδρίας. Η παρουσίαση από τον εκπρόσωπο της Γαλλίας έδειξε ότι υφίστατο ανάλογη ελπίδα.

Ακούσαμε πολλές κριτικές για το σχέδιο που διατείνονταν ότι θα αυξήσει τη γραφειοκρατία ή θα αλληλεπικαλύπτεται με υφιστάμενη εθνική και κοινοτική νομοθεσία. Πιστεύω ότι συμβαίνει το αντίθετο. Απαιτείται ανάλογη οδηγία, διότι θα οδηγήσει σε ενοποίηση της νομοθεσίας σε αυτόν τον τομέα και θα συνασπίσει σε επίπεδο Ένωσης όλες τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την προστασία του εδάφους. Πέραν των τοπικών και περιφερειακών προσπαθειών, απαιτείται δράση σε επίπεδο Ένωσης, αν θέλουμε πραγματικά να σταματήσουμε την υποβάθμιση του εδάφους. Το έδαφος αποτελεί κοινό αγαθό για όλους μας. Πρέπει, επομένως, να θεσπιστούν κοινές αρχές και στόχοι και να αναληφθεί αντίστοιχη δράση. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν όλοι οι πολίτες της Ένωσης τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει το έδαφος στο οικοσύστημα, καθώς και στην καθημερινότητά μας και στην οικονομία.

Δυστυχώς, εξακολουθούμε να εντοπίζουμε επικίνδυνες ουσίες στην επικράτεια πολλών κρατών μελών. Αναφέρομαι σε χωματερές και σε χημικά όπλα που εγκατέλειψε ο σοβιετικός στρατός, ο οποίος ήταν εγκατεστημένος εκεί στο παρελθόν. Ορισμένες χώρες δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν αυτά τα ζητήματα από μόνες τους. Επομένως, απαιτείται ενδεδειγμένη ενθάρρυνση και βοήθεια προς τα κράτη μέλη, ώστε να βοηθήσουν αυτές τις χώρες μέσω της απομάκρυνσης του σχετικού υλικού. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη να θεσπιστούν σχετικές διατάξεις που θα επιτρέψουν την επαναχρησιμοποίηση της υποβαθμισμένης γης, ενώ θα περιορίσουν επίσης την υποβάθμιση του εδάφους και θα διασφαλίσουν ότι η εκμετάλλευση του εδάφους γίνεται με βιώσιμο τρόπο. Όλα αυτά αναμφίβολα θα αποτελέσουν βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση σε ό,τι αφορά την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη του εδάφους, που αποτελεί λίαν πολύτιμο φυσικό πόρο. Σε σχέση με αυτό, η οδηγία αναμένεται να αποδειχθεί πολύ χρήσιμη σε εμάς. Επομένως, το νομοθετικό έργο πρέπει να συνεχιστεί. Επιπλέον, πρέπει να προστρέξουμε στις συμβουλές ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων και πρέπει να λάβουμε υπόψη τη γνώμη τους.

  Mairead McGuinness (PPE-DE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, μίλησα με μια αγρότισσα σήμερα το πρωί, δυστυχώς μια αγρότισσα που κάθεται και κοιτάζει πλημμυρισμένα χωράφια, διότι στην Ιρλανδία και σε άλλα μέρη της Βόρειας Ευρώπης έχουμε πραγματικά πολύ κακή συγκομιδή. Νομίζω ότι πρέπει να τα έχουμε αυτά κατά νου σήμερα το πρωί. Αυτή η νέα αγρότισσα –και είναι εκπαιδευμένη– διάβασε την οδηγία για το έδαφος και ανησυχεί πραγματικά ότι για κάποιο άτομο όπως αυτή, που καλλιεργεί το ελάχιστο δυνατό, κάνοντας το σωστό για το έδαφος, τούτη η οδηγία θα την τιμωρήσει, ιδίως σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Γνωρίζει το θέμα για το οποίο μιλάει. Πιστεύω ότι δεν χρειαζόμαστε μια οδηγία για να έχουμε καλά εδάφη: πρέπει τα κράτη μέλη να αναλάβουν την ευθύνη, χρειαζόμαστε δε πρωτίστως καλές αγροτικές συμβουλές, που θα υποστηρίζονται από καλή εθνική έρευνα αναφορικά με το τι είναι καλύτερο για τα εδάφη.

Νομίζω ότι ένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, και σίγουρα το αντιμετωπίζουμε στην Ιρλανδία, είναι ο πολύ κακός σχεδιασμός, που δημιούργησε τεράστια προβλήματα πλημμύρων και συνακόλουθες δυσχέρειες. Ας το αφήσουμε αυτό στα κράτη μέλη. Ας τους δώσουμε μια κατεύθυνση, όχι όμως άλλη μία οδηγία που θα προστεθεί στις 18 στις οποίες υποχρεούνται να συμμορφώνονται οι αγρότες.

  James Nicholson (PPE-DE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα έλεγα στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο να εκμεταλλευτούν όλο τον χρόνο που χρειάζονται για την οδηγία αυτή. Μάλιστα, σε ό,τι με αφορά, μπορούν να την αποσύρουν για πάντα. Κατά την προσωπική μου άποψη, πιστεύω ότι δεν χρειαζόμαστε ούτε απαιτούμε αυτήν την οδηγία.

Οι αγρότες επωμίζονται ήδη αρκετό διοικητικό φόρτο και γραφειοκρατία επί του παρόντος και βλέπουν ότι όλα αυτά απορρέουν από τις Βρυξέλλες. Αυτό μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει το τελευταίο λιθαράκι που θα προκαλέσει την κατάρρευση του συστήματος.

Είναι γεγονός ότι το έδαφος είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να προστατεύεται, ουδέποτε όμως μέχρι τώρα συνάντησα έναν αγρότη που δεν θα προστατέψει το έδαφος στο χωράφι του – το μέλλον τους εξαρτάται από αυτό. Οι ανάγκες των διαφόρων περιοχών της Ευρώπης διαφοροποιούνται τα μάλα. Τα εδάφη απαιτούν διαφορετική στήριξη στα βόρεια και διαφορετική στα νότια, διαφορετική στα ανατολικά και διαφορετική στα δυτικά.

Αυτό είναι ένα ευαίσθητο θέμα. Σας παρακαλούμε αποσύρετε και θάψτε αυτήν την οδηγία. Όπως είπε ο κ. Mulder, έχουμε ήδη επαρκείς οδηγίες. Η πρόθεση μπορεί να είναι καλή, δεν χρειαζόμαστε όμως αυτήν την καλή πρόθεση.

  Reinhard Rack (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δρα εντός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων της σε εκείνα τα πεδία όπου πραγματικά μπορεί να συνεισφέρει ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία με τους δικούς της κανόνες. Σε αυτήν τη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν βλέπω να δημιουργείται κάποια προστιθέμενη αξία. Εκείνο που όντως βλέπω είναι ορισμένες χώρες που δεν παίρνουν στα σοβαρά τις ευθύνες τους στην εγχώρια κονίστρα ή που, αν μη τι άλλο, δεν το έχουν πράξει μέχρι τώρα, ή που απλώς πιστεύουν ότι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κονδύλια με αυτόν τον τρόπο. Δεν μπορώ να επισημάνω καμία απολύτως προστιθέμενη αξία· εκείνο που όντως βλέπω είναι πρόσθετα κόστη και περισσότερο διοικητικό φόρτο, ιδίως για εκείνες τις χώρες που εκπλήρωσαν τις δεσμεύσεις τους οίκαδε και έλαβαν λογικά μέτρα για την προστασία του εδάφους.

  Jim Allister (NI). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, η προστασία του εδάφους είναι βεβαίως αναγκαία, εκείνο όμως που δεν είναι αναγκαίο είναι άλλη μία οδηγία της ΕΕ. Όπως είπε ο κ. Mulder, έχουμε ήδη πληθώρα οδηγιών και αναρίθμητους κανόνες σχετικά με την πολλαπλή συμμόρφωση. Αυτό το ζήτημα εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Ποιο έθνος θα αφήσει το έδαφός του να διαβρωθεί και να υποβαθμιστεί; Μάλιστα, ποιος αγρότης έχει ανάγκη τις Βρυξέλλες για να του πει να μην αφήσει να υποβαθμιστεί η περιουσία του; Είναι γελοίο. Περισσότερο ντάντεμα από τις Βρυξέλλες το μόνο που θα κάνει θα είναι να προσθέσει περισσότερο βάρος στον ήδη ανυπόφορο διοικητικό φόρτο που επωμίζονται οι αγρότες, των οποίων ο χρόνος που τους μένει για να φροντίζουν τη γη τους συρρικνώνεται συνεχώς προς όφελος του χρόνου που απαιτείται για να συμπληρώνουν ανόητα έντυπα. Το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή πρέπει να κόψουν αυτήν τη συνήθεια μιας ζωής και να την ξεχάσουν.

  Robert Sturdy (PPE-DE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, ασπάζομαι πλήρως όσα είπαν οι συνάδελφοί μου κατά τη διαδικασία «catch-the-eye» για να λάβουμε τον λόγο.

Αν η Επιτροπή θέλει να έλθει και να δει το αγρόκτημά μου, αυτό καλλιεργείτο επί 3 000 χρόνια πριν από τη γέννηση του Χριστού και συνεχίζει να καλλιεργείται. Το έδαφος είναι για μερικούς πραγματικά μερακλήδες. Μάλιστα, φέτος παράγουμε 4,5 τόνους ανά τέσσερα στρέμματα (ένα acre), όπερ σημαίνει άνω των 10 τόνων σίτου ανά εκτάριο – αν μπορούμε, βέβαια, να το συνδυάσουμε.

Φροντίζουμε και διαχειριζόμαστε το έδαφος. Αφήστε τα αυτά σε εκείνους που τα ξέρουν. Μην φέρνετε άλλη γραφειοκρατία από τις Βρυξέλλες, διότι το μόνο που κάνετε είναι να αμαυρώνετε το όνομα του καθενός εδώ πέρα, ενώ κάνουμε αρκετά καλή δουλειά. Συνεχίστε να κάνετε καλή δουλειά, αφήστε το όμως αυτό στα κράτη μέλη.

  Nathalie Kosciusko-Morizet, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου καταρχάς να πω ότι δεν επιθυμώ άλλη αβεβαιότητα σε αυτό το σημείο. Η Προεδρία αντλεί πολύ δύναμη από αυτήν την οδηγία και είναι πεπεισμένη για την ανάγκη να θεσπιστεί μια τέτοια οδηγία για το θέμα αυτό. Θέλω, επίσης, να επαναλάβω ότι αυτή ήταν η σταθερή θέση μας, ότι δεν χρονολογείται από τη θητεία της τρέχουσας Προεδρίας, και δεν μπορώ να αποδεχθώ ορισμένους υπαινιγμούς που έγιναν σε σχέση με αυτό. Τον Δεκέμβριο του 2007, όταν διεξήχθη η πρώτη συζήτηση στο Συμβούλιο, ορισμένα κράτη μέλη –και αυτό το απηχεί η σημερινή συζήτηση– αντιτάχθηκαν επισήμως επί της αρχής σε αυτήν την οδηγία. Άλλα κράτη μέλη εμπλέκονταν ήδη στην εκπόνηση εθνικών πολιτικών σε αυτό το πεδίο και ήταν της άποψης ότι ενώ η οδηγία ήταν μια καλή ιδέα, η πρόταση που παρουσιαζόταν δεν τηρούσε επαρκώς την αρχή της επικουρικότητας και δεν λάμβανε αρκούντως υπόψη τις προσπάθειες που ήδη καταβλήθηκαν, μεταξύ άλλων, σε σημεία λίαν τεχνικής φύσεως. Εκείνη την περίοδο, η Γαλλία συγκαταλεγόταν σε αυτήν την ομάδα κρατών. Σήμερα, καθώς ασκούμε την Προεδρία και παραμένουμε και πάλι πιστοί σε αυτήν τη θέση, αντλούμε μεγάλη δύναμη και είμαστε πολύ πρόθυμοι να εξεύρουμε μια συμφωνία για μια οδηγία σχετικά με την προστασία του εδάφους. Για όλους αυτούς τους λόγους, είδαμε όλοι σήμερα ότι υπάρχουν έντονες διαφωνίες και ότι αυτές αντικατοπτρίζουν πιστά ό,τι συνέβαινε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αγωνιζόμαστε να επιτύχουμε μια συμφωνία που ενδέχεται, όπως ευελπιστούμε, να στεφθεί από επιτυχία στη διάρκεια της τρέχουσας γαλλικής Προεδρίας. Ωστόσο, όπως μπορούμε να δούμε όλοι μας, αυτό μόνο απλό δεν θα είναι.

  Σταύρος Δήμας, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δίνετε να συμβάλω σε αυτήν τη συζήτηση, με αφορμή την προφορική ερώτηση του Κοινοβουλίου προς το Συμβούλιο. Επιτρέψτε μου να δηλώσω ότι η Επιτροπή επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή της για την επίτευξη μιας συμφωνίας σε σχέση με την οδηγία για την προστασία του εδάφους και θα κάνει κάθε τι το δυνατό για την επίτευξη αυτού του στόχου.

Η Επιτροπή υπέβαλε την πρότασή της με βάση τα ψηφίσματα του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, με τα οποία ζητείται μια συνολική προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ό,τι αφορά την προστασία του εδάφους. Θυμάμαι πολύ καθαρά, κύριε Nassauer, ότι στα τέλη της άνοιξης του 2006 έλαβα μια επιστολή από τη γερμανική κυβέρνηση, με την οποία στην πλειονότητά τους –αν όχι όλα– τα κρατίδια (Länder) στη Γερμανία ζητούσαν μια οδηγία για την προστασία του εδάφους. Επικροτούμε την ισχυρή υποστήριξη του Κοινοβουλίου για μια οδηγία όσον αφορά την προστασία του εδάφους, παρόλο που υποβάλλει τροποποιήσεις στην πρόταση της Επιτροπής. Ελπίζω ότι μπορούμε να επιτύχουμε επαρκές επίπεδο πολυπλοκότητας, όπως σημείωσε η κ. Gutiérrez-Cortines.

Εκφράζουμε τη λύπη μας που το Συμβούλιο δεν κατάφερε να επιτύχει μια πολιτική συμφωνία τον Δεκέμβριο, παρά το τεράστιο έργο που επιτέλεσε η πορτογαλική Προεδρία, τη στήριξη 22 κρατών μελών και την ευελιξία που επέδειξε η Επιτροπή. Υπογραμμίζω ότι, ενώ παραμένει αυτό το πολιτικό αδιέξοδο, συνεχίζεται η υποβάθμιση του εδάφους, όπως κατέστησε ξεκάθαρο η επιστημονική κοινότητα, επί παραδείγματι μια διάσκεψη υψηλού επιπέδου για το έδαφος και την κλιματική αλλαγή που διοργάνωσε πρόσφατα η Επιτροπή.

Επομένως, επικροτώ τη δέσμευση της Γαλλίας για επανέναρξη των εργασιών και προσβλέπω να εργαστώ εποικοδομητικά με τη Γαλλία και άλλα κράτη μέλη, ώστε να διασφαλίσω ότι θα επιτύχουμε μια πολιτική συμφωνία στο Συμβούλιο, η οποία θα διασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας του εδάφους το συντομότερο δυνατόν.

Ωστόσο, η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσει ότι το τελικό κείμενο θα μπορεί να εφαρμοστεί και ότι θα συνεισφέρει προστιθέμενη αξία σε σύγκριση με τα τρέχοντα επίπεδα προστασίας του εδάφους. Σας διαβεβαιώνω ότι παραμένω ταγμένος σε αυτό το καθήκον.

  Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. PÖTTERING
Προέδρου