Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2008 - Στρασβούργο

16. Πρόγραμμα Erasmus Mundus (2009-2013) (συζήτηση)

  Πρόεδρος. − Το επόμενο σημείο είναι η έκθεση (A6-0294/2008) της κ. De Sarnez εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας για την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση προγράμματος δράσης για την ενίσχυση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και για την προώθηση της διαπολιτισμικής κατανόησης μέσω της συνεργασίας με τρίτες χώρες (Erasmus Mundus) (2009-2013. [COM(2007)0395 – C6-0228/2007 – 2007/0145)COD)]

  Marielle De Sarnez, εισηγήτρια. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, απόψε συζητάμε το πρόγραμμα Erasmus Mundus 2009-2013, σχετικά με το οποίο καταλήξαμε τελικά σε συμφωνία με το Συμβούλιο. Θα μπορεί επομένως το πρόγραμμα να τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο 2009 και επομένως να βοηθήσει φοιτητές από την αρχή του ακαδημαϊκού έτους το Σεπτέμβριο. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους μου που ήταν συντάκτες γνωμοδοτήσεων στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων και Απασχόλησης, την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, την Επιτροπή Προϋπολογισμού, την Επιτροπή Ανάπτυξης και την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, καθώς και τους συναδέλφους μου στην Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας. Θα ήθελα ασφαλώς να ευχαριστήσω την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τον πρόεδρο της Ένωσης Erasmus Mundus και τους εκτελεστικούς οργανισμούς που μας βοήθησαν με την εξειδικευμένη γνώση τους και, πρωτίστως, την εμπειρία τους.

Πέντε χρόνια μετά από την υιοθέτηση του Erasmus Mundus, σχεδόν ακριβώς, βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να σας παρουσιάζω το πρόγραμμα αυτό δεύτερης γενιάς, σκοπός του οποίου παραμένει η προβολή της αριστείας στην ευρωπαϊκή τριτοβάθμια εκπαίδευση, δίνοντας τη δυνατότητα στους πιο προικισμένους φοιτητές χωρών εκτός της ΕΕ και από την Ευρώπη να παρακολουθήσουν υψηλού επιπέδου κοινά προγράμματα σε τουλάχιστον τρία πανεπιστήμια και να επωφεληθούν μιας υψηλού επιπέδου υποδοχής και σημαντικών υποτροφιών.

Τα νούμερα των προηγούμενων προγραμμάτων μιλούν από μόνα τους: μεταξύ 2004 και 2008 103 προγράμματα μεταπτυχιακών επιλέχθηκαν και εγκρίθηκαν, πάνω από 6 000 φοιτητές έλαβαν υποτροφίες Erasmus Mundus, πάνω από χίλιοι καθηγητές από χώρες εκτός της ΕΕ ήλθαν σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και πάνω από 400 ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από την Ευρώπη και εκτός αυτής συμμετείχαν.

Το νέο πρόγραμμα περιλαμβάνει τρεις δράσεις. Η πρώτη ανοίγει το πρόγραμμα σε διδακτορικά και θα επιτρέψει και σε ευρωπαίους φοιτητές να λαμβάνουν υποτροφίες, αν και σε χαμηλότερο επίπεδο. Η δεύτερη αφορά αποκλειστικά σε εταιρικές σχέσεις με ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε χώρες εκτός ΕΕ, και η τρίτη καλύπτει την εκστρατεία ενημέρωσης που πρέπει να διεξαχθεί σε διεθνές επίπεδο. Ο προϋπολογισμός είναι 950 εκατομμύρια. Συγκριτικά, το πρώτο πρόγραμμα είχε προϋπολογισμό μόνο 230 εκατομμυρίων ευρώ.

Πραγματοποιήθηκαν ορισμένες εξαιρετικά σημαντικές βελτιώσεις στο πρόγραμμα από το Κοινοβούλιο, και θα ήθελα να τις επισημάνω προκειμένου να σας τιμήσω, κατά μία έννοια. Η πρώτη βελτίωση είναι ότι τώρα, τα κριτήρια για την επιλογή των φοιτητών συνιστούν κριτήρια ακαδημαϊκής αριστείας, και αυτό ισχύσει και στο πλαίσιο των εταιρικών σχέσεων. Δεύτερον, θα τηρηθεί το κριτήριο της γεωγραφικής κατανομής προκειμένου να επιτευχθεί όσο το δυνατόν πιο ισορροπημένη αντιπροσώπευση. Τρίτον, η αρχή της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών και της μη διάκρισης θα γίνει σεβαστή. Τέταρτον, διοικητικά εμπόδια και διαδικασίες, ειδικά σε σχέση με θεωρήσεις, θα πρέπει να καταργηθούν. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να διευκολύνουν την έκδοση θεωρήσεων σε φοιτητές χωρών εκτός της ΕΕ που μετακινούνται σε διάφορα κράτη μέλη. Αποδίδουμε ιδιαίτερη προσοχή στο σημείο αυτό, αν και ήταν λίγο δύσκολο να επιλυθεί στις διαπραγματεύσεις μας με το Συμβούλιο.

Στη συνέχεια, θα ενθαρρυνθεί η εκμάθηση ξένων γλωσσών στα πανεπιστήμια υποδοχής. Τα διδακτορικά θα εμπλέκουν ιδρύματα από τουλάχιστον τρεις διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό θα φέρει μεγάλη ποικιλομορφία στα δυνατά ερευνητικά θέματα και τις διατριβές, και θα παρέχει πολύ πιο ποικίλες ευκαιρίες κινητικότητας. Οι υποτροφίες θα προσαρμόζονται καλύτερα και θα λαμβάνουν υπόψη τα δίδακτρα καθώς και το εκτιμώμενο ποσό εξόδων για τις σπουδές των φοιτητών. Έχουν γίνει εργασίες με τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Δανίας και με ένα ειδικό από το Υπουργείο Παιδείας της Δανίας σχετικά τα δίδακτρα, και αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να καταλήξουμε σε συμβιβασμό που είναι αποδεκτός για όλους. Οι δημόσιες—ιδιωτικές εταιρικές σχέσεις με πανεπιστήμια θα ενθαρρυνθούν και θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο ζήτημα της διαρροής εγκεφάλων. Μέσα στο πλαίσιο της δράσης 2, θα αφιερωθούν και θα χρησιμοποιηθούν κεφάλαια σύμφωνα με τους στόχους της ανάπτυξης και των οργάνων εξωτερικών σχέσεων. Η πληροφόρηση που θα διατίθεται στα πανεπιστήμια θα είναι σαφέστερη. Τέλος, η έκθεση αξιολόγησης που πρέπει να ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια από τώρα θα είναι λεπτομερέστερη και θα χωριστεί ανά δράσεις και γεωγραφικές περιοχές.

Κυρίες και κύριοι, συμπερασματικά: το Erasmus Mundus είναι ένα πολύ καλό πρόγραμμα και στους δύσκολους αυτούς καιρούς δίνει μια θετική εικόνα της Ευρώπης. Ελπίζω, επομένως, ότι το Κοινοβούλιο θα το υιοθετήσει, εκπληρώνοντας τις ευχές πολλών φοιτητών, ακαδημαϊκών και ερευνητών στην Ευρώπη και τον κόσμο.

  Ján Figeľ, Μέλος της Επιτροπής. − Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι που βρίσκομαι εδώ και εκφράζω και πάλι ευγνωμοσύνη για την πολύ ισχυρή πολιτική υποστήριξη στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, συγκεκριμένα για το δεύτερο πρόγραμμα του Erasmus Mundus για τα επόμενα πέντε χρόνια. Πιστεύω ότι το να επιτευχθεί συμφωνία σε πρώτη ανάγνωση αποτελεί πράγματι επιβεβαίωση της υποστήριξης αυτής.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως την εισηγήτρια, Mariella De Sarnez, καθώς και την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας και τις άλλες επιτροπές, ειδικά την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και την Επιτροπή Ανάπτυξης ως εταίρους στην ενισχυμένη συνεργασία.

Όπως είπε η εισηγήτρια, πρόκειται για ένα πρόγραμμα παγκόσμιας κλάσης. Προωθεί τη διαπολιτισμική κατανόηση, καθώς και την επαφή μεταξύ των ατόμων και, από τη θέσπιση του προγράμματος, έχουμε περισσότερα από εκατό ευρωπαϊκά κοινά μεταπτυχιακά προγράμματα. Έχουν δοθεί περισσότερες από 7000 υποτροφίες σε φοιτητές και ακαδημαϊκούς. Και πιστεύω ότι, με τον αυξημένο προϋπολογισμό, όπως αναφέρθηκε – ιδιαιτέρως χάρη στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο – θα καταφέρουμε να ανταποκριθούμε στην αυξημένη ζήτηση και τον ενθουσιασμό για το πρόγραμμα αυτό. Η δεύτερη φάση του προγράμματος θα προβλέπει τη συνέχιση των υφιστάμενων δράσεων, καθώς και την καινοτομία. Υπάρχουν νέα στοιχεία, καθώς αυτό σημαίνει επέκταση του αντικειμένου του προγράμματος σε διδακτορικό επίπεδο, σημαίνει ότι πανεπιστήμια τρίτων χωρών μπορούν να συμμετέχουν στα κοινά προγράμματα, θα παρέχει πλήρεις υποτροφίες σπουδών σε ευρωπαίους φοιτητές για να παρακολουθήσουν κοινά μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα.

Όπως ήδη είπαμε, τα ‘Erasmus Mundus External Windows’ ή cooperation windows, μπαίνουν κάτω από την ίδια στέγη. Οι εταιρικές σχέσεις που χρηματοδοτούνται κάτω από αυτή τη δράση θα συνεχιστούν: θα επιτρέπουν τη μεταφορά της τεχνογνωσίας και των ανταλλαγών φοιτητών και καθηγητών σε όλα τα επίπεδα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ασφαλώς, θα συνεχίσουν να σέβονται τις ανάγκες και τις προτεραιότητες των χωρών που εμπλέκονται, συμβάλλοντας κατ' αυτόν τον τρόπο στην ανάπτυξή τους.

Συμπερασματικά, είμαι πραγματικά ευχαριστημένος που το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μπόρεσαν να στηρίξουν τη δομή του προγράμματος όπως προτείναμε, και χαιρετίζω επίσης τις πολύτιμες συμβολές σε θέματα όπως οι θεωρήσεις ή οι μη προνομιούχες ομάδες, ή οι ελάχιστες απαιτήσεις για τα νέα διδακτορικά προγράμματα.

Επιτρέψτε μου να τελειώσω ευχαριστώντας το Κοινοβούλιο για τη δουλειά που έγινε, καθώς δεν ήταν εύκολα. Εμείς, όπως και η Επιτροπή, συμμεριζόμαστε πλήρως τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, που αντανακλάται στις συμβιβαστικές τροπολογίες που υποβλήθηκαν από τις κκ. De Sarnez, Pack, Novak, Prets και Trüpel. Μόλις ολοκληρωθεί η επίσημη νομοθετική διαδικασία, θα γίνει πρόσκληση για την υποβολή προτάσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή συνέχιση των υφιστάμενων προγραμμάτων και η επιλογή των νέων.

  Samuli Pohjamo, εισηγητής της γνωμοδότησης της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων. − (FI) Κύριε Πρόεδρε, ως εισηγητής της γνωμοδότησης της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, επιθυμώ να εστιάσω στην διάσταση του προγράμματος που αφορά στην εξωτερική πολιτική. Τα κεφάλαια για το σκοπό αυτό λαμβάνονται από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό γειτονίας και εταιρικής σχέσης και το μηχανισμό προενταξιακής βοήθειας.

Οι τροπολογίες που υποβλήθηκαν από την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων επιχειρούσαν να διασφαλίσουν ότι οι στόχοι του προγράμματος θα αντανακλούν αυτές τις προτεραιότητες πολιτικής. Η επιτροπή υπενθύμισε επίσης σε όλους το δικαίωμα του Κοινοβουλίου να παρακολουθεί της εφαρμογή της κοινής βοήθειας και ζήτησε τη βελτίωση των πολιτικών θεωρήσεων. Πολλές από τις τροπολογίες της επιτροπής υιοθετήθηκαν, γεγονός για το οποίο θα ήθελα να ευχαριστήσω την εισηγήτρια κ. De Sarnez και την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας. Επιθυμώ, επιπλέον, να τονίσω τη σημασία της διοργανικής συμφωνίας σχετικά με τη χρηστή οικονομική διαχείριση και της απόφασης 1999/468/EΚ, και ιδιαιτέρως του άρθρου 8, σύμφωνα με το οποίο η Επιτροπή πρέπει να συμβουλεύεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Τέλος, θα ήθελα να υπενθυμίσω ξανά σε όλους τις αξίες της ΕΕ και τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής της στην εφαρμογή του προγράμματος καθώς και για την ανάγκη καλύτερης πληροφόρησης αναφορικά με το πρόγραμμα σε τρίτες χώρες.

  Alessandro Battilocchio, εισηγητής της γνωμοδότησης της Επιτροπής Ανάπτυξης. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα αρχικά να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, κ. De Sarnez, που συνέταξε μια εξαιρετική συνοπτική έκθεση παρά τις συνθήκες κατά τις οποίες η Επιτροπή, και κυρίως το Συμβούλιο, δεν φάνηκαν πάντα ανοιχτοί προς τις εκκλήσεις του Κοινοβουλίου.

Η Επιτροπή Ανάπτυξης ενέκρινε την έκθεσή μου ομόφωνα. Ορισμένα από τα σχόλια μας έγιναν αποδεκτά, πάνω σε άλλα δεν είμαστε ακόμα εντελώς ικανοποιημένοι. Από αίσθημα ευθύνης, εντούτοις, αποφασίσαμε να κάνουμε ένα βήμα πίσω, γιατί πιστεύουμε ότι το σημαντικότερο είναι να εγκριθεί το συνολικό πακέτο σε πρώτη ανάγνωση, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το πρόγραμμα μπορεί να ξεκινήσει από την 1η Ιανουαρίου του ερχόμενου έτους.

Είναι εξαιρετικό το ότι τετραπλασιάσαμε τη χρηματοδότηση φοιτητών, αλλά θα ήθελα να επισημάνω ότι ένα σημαντικό ποσό αντλείται από πόρους που αφορούν την ανάπτυξη: το μηχανισμό αναπτυξιακής συνεργασίας και τη συμφωνία Κοτονού. Θα φροντίσουμε επομένως να απαιτήσουμε απόλυτη συμμόρφωση με το συνολικό νομοθετικό πλαίσιο, ειδικά σε σχέση με το μηχανισμό αναπτυξιακής συνεργασίας. Για την ώρα, θα ήθελα να ευχηθώ καλή τύχη στους πολλούς νέους από την Ευρώπη και όλο τον κόσμο, που από αίσθημα φιλίας και ανταλλαγής και με την επιθυμία να μάθουν και να μεγαλώσουν, θα συμμετάσχουν στην εξαιρετική αυτή εκπαιδευτική εμπειρία.

  Teresa Riera Madurell, εισηγήτρια της γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, εμείς στην Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων πιστεύουμε ότι η επιτυχία της πρώτης φάσης του προγράμματος ήταν λιγότερο ενθαρρυντική από την πλευρά της συμμετοχής γυναικών: οι γυναίκες φοιτήτριες αντιπροσώπευαν το 44%, αλλά η συμμετοχή διέφερε σε μεγάλο ποσοστό αναλόγως με τη χώρα, και οι γυναίκες ακαδημαϊκοί αναλογούσαν μόνο στο 22%, το οποίο κατά τη γνώμη μας είναι απαράδεκτο.

Στη δεύτερη αυτή φάση, ο στόχος μας είναι επομένως διττός: πρώτον, να υπερασπιστούμε και πάλι ίσα δικαιώματα στην εκπαίδευση ώστε να εξασφαλίσουμε δίκαιες και δημοκρατικές κοινωνίες και, δεύτερον, να αυξήσουμε τη συμμετοχή γυναικών προκειμένου να εμποδίσουμε την απώλεια ταλέντου στην επιστήμη και τον πολιτισμό. Αυτά μπορούν όλα να επιτευχθούν με κριτήρια επιλογής ευαισθητοποιημένα ως προς τη διάσταση του φύλου, ισορροπημένη ως προς το φύλο εκπροσώπηση στις επιτροπές του προγράμματος και δεδομένα με βάση το φύλο στις εκθέσεις αξιολόγησης.

Έχουμε επίγνωση ότι η κατάσταση των γυναικών σε πολλές χώρες εμποδίζει τη μεγαλύτερη ισότητα μεταξύ των φύλων, αλλά αισθανόμαστε ότι απαιτείται επιπλέον προσπάθεια από την Επιτροπή επί του θέματος.

Συγχαίρω την εισηγήτρια.

  Ljudmila Novak, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (SL) Ένας μεγάλος αριθμός επιτροπών ενεπλάκησαν στη συζήτηση του προγράμματος Erasmus Mundus ώστε δεν ήταν εύκολο για την εισηγήτρια να βρει συμβιβαστικές λύσεις. Στην Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών, είμαστε θερμά υπέρ της υιοθέτησης του προγράμματος το συντομότερο δυνατό, σε πρώτη ανάγνωση, ώστε να μπορούμε να αρχίσουμε την εφαρμογή από το νέο έτος.

Η παγκόσμια ανάπτυξη απαιτεί την ανταλλαγή διαφορετικών τεχνογνωσιών και επιστημονικών επιτευγμάτων καθώς και την ενθάρρυνση νέων ερευνητών ώστε να αναλάβουν ενεργό ρόλο. Το πρόγραμμα αυτό προωθεί την αριστεία και την ίση εκπροσώπηση των φύλων και επιτρέπει σε άτομα με ειδικές ανάγκες να συμμετέχουν σε ίση βάση.

Αν και επιθυμούμε να προσελκύσουμε ερευνητές από τρίτες χώρες, δεν πρέπει με τον τρόπο αυτό να ενθαρρύνουμε τη διαρροή εγκεφάλων από χώρες που ήδη πάσχουν από την έλλειψη καταρτισμένου προσωπικού για τις ανάγκες τους στη μάχη για τη μείωση της φτώχειας. Συμβαίνει συχνά να δίνουμε βοήθεια με το ένα χέρι και να παίρνουμε πίσω με το άλλο περισσότερα από όσα δώσαμε.

Με το πρόγραμμα αυτό όπως και σε άλλες περιπτώσεις, η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών τάσσεται θερμά υπέρ της μείωσης των διοικητικών εμποδίων και της βελτίωσης του συστήματος χορήγησης θεωρήσεων, ώστε οι καλύτεροι φοιτητές και οι ερευνητές να μπορούν να αφιερώνονται στις σπουδές και την έρευνα του αντικειμένου τους και να μην έχουν την έννοια των διοικητικών εμποδίων που τους σταματούν από την έναρξη των σπουδών τους.

  Lissy Gröner, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, στηρίζοντας το πρόγραμμα Erasmus Mundus, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στέλνει το σωστό μήνυμα σε καιρούς κρίσης. Η προσέγγιση μέσω της εκπαίδευσης και η ανάπτυξη της ΕΕ ως κέντρου αριστείας στην εκμάθηση ανά τον κόσμο, αποτελούν μεταξύ άλλων παραδοσιακά αιτήματα της κοινωνικής δημοκρατίας.

Εντούτοις, ο προϋπολογισμός των 950 εκατομμυρίων για την περίοδο αυτή μοιάζει μετριοπαθής, Ειδικά σε σχέση με τις εκατοντάδες δισεκατομμυρίων που δαπανώνται τώρα ως αποτέλεσμα της αποτυχίας των τραπεζικών διαχειριστών.

Ο στόχος για αριστεία που βρίσκεται πίσω από το πρώτο στάδιο του προγράμματος πρέπει να επιδιωχθεί περαιτέρω. Το νέο πρόγραμμα αναζητά επίσης την προώθηση της διαπολιτισμικής κατανόησης και συνεργασίας με τρίτες χώρες και την ενίσχυση της ανάπτυξης τους στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τα σημαντικότερα νέα σημεία σε σχέση με την πρώτη πρωτοβουλία είναι η ενσωμάτωση κοινών διδακτορικών προγραμμάτων, αυξημένων υποτροφιών και εντατικότερης δομικής συνεργασίας με πανεπιστήμια σε τρίτες χώρες.

Υπήρξε πρόοδος και στους τρεις τομείς. Τα μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα στοχεύουν στην προώθηση της αριστείας της ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ανά τον κόσμο. Υπήρξε και εδώ πρόοδος. Οι αυξημένες δαπάνες για φοιτητές από τρίτες χώρες λήφθηκαν υπόψη και, χάρη στις διαπραγματευτικές ικανότητες της εισηγήτριάς μας, αποφασιστικά κριτήρια που το Κοινοβούλιο επιθυμούσε να εισαχθούν στο Erasmus Mundus III βελτιώθηκαν.

Οι στόχοι μας – γεωγραφική ισορροπία, κατάργηση των εμποδίων θεωρήσεων – κέρδισαν την υποστήριξη του Συμβουλίου. Είχαμε επιτυχία στον τομέα αυτό με το πρόγραμμα «Νεολαία» και πρέπει να το κάνουμε και με το Erasmus.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. BIELAN
Αντιπροέδρου

  Hannu Takkula, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε Figel', θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας την εξαιρετική μας εισηγήτρια, κ. De Sarnez, για αυτό το πρόγραμμα Erasmus Mundus. Είναι πολύ αληθές, όπως επεσήμανε ο Επίτροπος εδώ, ότι πρόκειται για ένα σημαντικό πρόγραμμα: είναι ένα υποδειγματικό πρόγραμμα. Πρόκειται για μια από τις ιστορίες επιτυχίας που εμείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορέσαμε να δημιουργήσουμε, να δούμε και να εφαρμόσουμε, και πιστεύω ότι το πρόγραμμα, στη νέα αυτή μορφή, θα διευρυνθεί και θα γίνει ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία.

Τώρα δίνουμε την ευκαιρία και σε φοιτητές από τρίτες χώρες να συμμετέχουν στο πρόγραμμα, να το χρησιμοποιήσουν για να εμπλουτίσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους, και να επιστρέψουν στις χώρες τους ώστε να οικοδομήσουν την ευημερία και εκεί. Είναι σημαντικό που η αναπτυξιακή συνεργασία και η κοινωνική πτυχή καθίστανται ζωτικά συστατικά, γιατί η ευρωπαϊκή προσέγγιση πρέπει να είναι τέτοια ώστε να είμαστε επίσης προετοιμασμένοι να δώσουμε κάτι από εμάς στις άλλες ηπείρους, οικοδομώντας έτσι όχι μόνο την Ευρώπη αλλά και ολόκληρο τον κόσμο που μοιραζόμαστε.

Νέοι ερευνητές, νέοι φοιτητές και δάσκαλοι θα βρίσκονται στην εμπροσθοφυλακή κατά την οικοδόμηση της Ευρώπης σύμφωνα με τους στόχους της Συνθήκης της Λισαβόνας. Καινοτομία, έρευνα, δημιουργία προστιθέμενης αξίας - αυτά χρειαζόμαστε ώστε να διασφαλίσουμε ότι η οικονομική ανάπτυξη θα είναι βιώσιμη στις ερχόμενες δεκαετίες.

Το πρόγραμμα αυτό έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα της ισότητας. Είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι η ισότητα διατηρείται, και είναι παρομοίως σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι τα άτομα με αναπηρία μπορούν επίσης να συμμετέχουν πλήρως στα εν λόγω προγράμματα. Μια ανησυχία που εκφράστηκε σε πολλές ομιλίες είναι τα προγενέστερα προβλήματα σχετικά με τη γραφειοκρατία και τις πολιτικές θεωρήσεων, και ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να τα εξαλείψουμε και αυτά από πλευράς μας και επομένως να εξασφαλίσουμε ότι το πρόγραμμα θα παράγει αποτελέσματα πολύ σύντομα. Έτσι θα καταφέρουμε να δούμε τις επιτυχίες που θα προκύψουν.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε και κ. De Sarnez. Πρόκειται για εξαιρετική δουλειά που αξίζει να προχωρήσει από εδώ και πέρα.

  Mikel Irujo Amezaga, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (ES) Επίτροπε, κ. De Sarnez, πιστεύω ότι η ετοιμότητά σας να καταλήξετε σε συμβιβασμό σχετικά με τις τροπολογίες έλαβε κυριολεκτικά ομόφωνες ευχαριστίες στις επιτροπές και το ίδιο συμβαίνει και εδώ.

Όπως είπατε και στην ομιλία σας, ένας από τους πολλούς σκοπούς του προγράμματος είναι να μεταφέρει μια θετική εικόνα. Κατά τη γνώμη μας, το θετικό αποτέλεσμα της έκθεσης αυτής στάθηκε η επιτυχής έρευνα για ισορροπία μεταξύ αυτού που η αρχική πρόταση ονόμαζε αριστεία και αυτού που πραγματικά σημαίνει αναπτυξιακή συνεργασία. Η ανάγκη η εν λόγω αριστεία να μην παράγει διαρροή εγκεφάλων αντανακλάται, αισθάνομαι, σαφώς στις τροπολογίες. Καταφέραμε να καταλήξουμε σε συνολική συναίνεση σχετικά, γεγονός που θεωρούμε ξεκάθαρα θετικό αποτέλεσμα της έκθεσης. Ένα άλλο θετικό αποτέλεσμα είναι το ότι συζητήσαμε σχετικά με το μεγαλύτερο έλεγχο για όλη την παράγραφο της χορήγησης υποτροφιών, που επίσης ήταν αρχικά τροπολογία της ομάδας μας η οποία έγινε αποδεκτή. Επαναλαμβάνω επομένως τις ευχαριστίες μου στην κ. De Sarnez και συγχαίρω επίσης την επιτροπή για την έκθεση.

  Koenraad Dillen (NI). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ψηφίσω κατηγορηματικά κατά της έκθεσης αύριο, γιατί το πρόγραμμα Erasmus Mundus, στην τρέχουσα μορφή του, είναι απολύτως απαράδεκτο για εμένα. Είναι απαράδεκτο γιατί ο βαθμός στον οποίο δείχνει αδικαιολόγητη προτίμηση σε φοιτητές εκτός ΕΕ σε σχέση με τους ευρωπαίους φοιτητές είναι υπερβολικά μεγάλος.

Οι αριθμοί, εξάλλου, μιλούν από μόνοι τους. Από την αρχή του προγράμματος το 2004, περίπου 4150 φοιτητές εκτός Ένωσης έχουν λάβει μέρος. Η υποτροφία για ένα έτος είναι 21 000 ευρώ, και 42 000 ευρώ για δύο έτη. Αυτό σημαίνει ότι το συνολικό κόστος για φοιτητές εκτός Ένωσης δεν είναι μικρότερο από 161 850 000 ευρώ.

Οι 200 περίπου φοιτητές από την ΕΕ που έλαβαν μέρος στο πρόγραμμα έλαβαν, κατά μέσο όρο, υποτροφία μόνο 3 100 ευρώ για σπουδές εκτός Ευρώπης. Αυτό μεταφράζεται σε συνολικό κόστος 620 000 ευρώ.

Επομένως, διακρίσεις αυτού του είδους είναι απαράδεκτες για εμένα και η επέκταση του προγράμματος είναι συνεπώς συνολικά λάθος.

  Μανώλης Μαυρομμάτης (PPE-DE). - (EL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, θα ήθελα κατ’ αρχήν να συγχαρώ την εισηγήτρια για την εξαιρετική δουλειά της και τον επιτυχή συντονισμό των εργασιών των υπολοίπων επιτροπών. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, μεταξύ του 2004 και του 2008, δόθηκαν 4.424 υποτροφίες σε φοιτητές τρίτων χωρών και έλαβαν μέρος 323 πανεπιστήμια. Μπορούμε επομένως να αντιληφθούμε τη διάστασή του.

Το νέο πρόγραμμα Erasmus Mundus θα πρέπει να προσαρμόζεται στην αυξανόμενη ζήτηση κινητικότητας αλλά, ταυτόχρονα, θα πρέπει να διατηρεί και την ποιότητά του. Θεωρώ πολύ ουσιαστική την χορήγηση υποτροφιών στους ευρωπαίους φοιτητές μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών, προκειμένου να αυξηθεί η κινητικότητα στην Ευρώπη και στις τρίτες χώρες εφόσον έως τώρα υπήρχε χρονικός περιορισμός στη μετακίνησή τους.

Επιπλέον, συμφωνώ με την εισηγήτρια στο ότι το ποσόν των υποτροφιών θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη το ποσόν των διδάκτρων, των γενικότερων δαπανών για τις σπουδές και του κόστους που συνδέεται με την παραμονή του φοιτητή στη χώρα προορισμού. Τέλος, η Επιτροπή θα πρέπει να συζητήσει το ενδεχόμενο να δοθούν ιδιαίτερα κίνητρα σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Αυστρία, η Σλοβακία και, γενικότερα, τα νέα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποεκπροσωπούνται στις ενώσεις Erasmus Mundus. Με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί μια αρμονικότερη πολιτική ενίσχυση της εκπαιδευτικής κινητικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Christa Prets (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, πρέπει να χαιρετίσουμε θερμά ότι, μετά από πέντε χρόνια - η διάρκεια του προγράμματος - μπορούμε ήδη να δούμε πρόοδο και επομένως να είμαστε σε θέση να το προχωρήσουμε σε επόμενο στάδιο τόσο σε ουσιαστικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο.

Το Κοινοβούλιο δεν δείχνει συνήθως ενθουσιασμό να υιοθετεί εκθέσεις σε πρώτη ανάγνωση, αλλά, πιστεύω, η έκθεση είναι τόσο καλογραμμένη και μπορούμε να υποστηρίξουμε το περιεχόμενο τόσο θερμά που είναι σημαντικότερο να καταλήξουμε στην πρώτη αυτή ανάγνωση από το να εμποδίσουμε το σχέδιο. Κανείς από τους φοιτητές δεν θα κατανοούσε γιατί χρειαζόμαστε δεύτερη ανάγνωση. Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να προωθήσουμε τη διαπολιτισμική κατανόηση και συνεργασία με τρίτες χώρες, και όχι, όπως ορισμένοι από τους συναδέλφους μας μόλις σημείωσαν, να απαριθμούμε λεπτομερώς νούμερα σχετικά με το τι το τάδε ή το δείνα κάνει για εμάς. Η ανταλλαγή πάντα έφερνε οφέλη, και ανέκαθεν επωφελούμασταν από αυτή. Όλοι βγαίνουν κερδισμένοι. Οποιοσδήποτε άλλος τρόπος να το εξετάσουμε είναι στενόμυαλος και μικροπρεπής.

Είναι επίσης σημαντικό να βελτιώσουμε την προβολή του προγράμματος, να διαφημίσουμε σε χώρες με πολύ μικρή συμμετοχή περισσότερο, να απλοποιήσουμε διάφορα πράγματα. Η συμφωνία στο ζήτημα των θεωρήσεων είναι πολύ σημαντική και θεμελιώδης, όπως και η ομοιομορφία σε όλες τις χώρες των τελών εγγραφής, για παράδειγμα. Περισσότεροι συγκριτές και μεγαλύτερη απλοποίηση χρειάζονται προκειμένου να προχωρήσει το σχέδιο περαιτέρω. Η γεωγραφική παρουσία όλων των χωρών πρέπει να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερη, ασφαλώς, για τη μεγαλύτερη επιτυχία του σχεδίου.

Μπορούμε να είμαστε πράγματι πολύ περήφανοι για τα πέντε αυτά χρόνια, και θα κάνουμε ακόμα μεγαλύτερη πρόοδο σχετικά στο μέλλον. Αυτό αναφορικά με τα θέματα ανταλλαγής και το Ευρωπαϊκό Έτος Διαπολιτισμικού Διαλόγου 2008, που δεν πρέπει να περιοριστούν σε διάφορες συζητήσεις αλλά και να εφαρμοστούν.

  Ramona Nicole Mănescu (ALDE). - Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ την κ. De Sarnez για την πολύ περιεκτική αυτή έκθεση και τους γενναιόδωρους στόχους της. Είναι πολύ σημαντικό το ότι το πρόγραμμα αυτό θα βοηθήσει πολύ προικισμένους φοιτητές και ακαδημαϊκούς να αποκτήσουν προσόντα και εμπειρία μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να μπορούν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, και μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης, θα τους ενθαρρύνει να μοιραστούν την εμπειρία ή τα προσόντα τους κατά την επάνοδό τους στη χώρα καταγωγής τους.

Θέλω να τονίσω ότι το Erasmus Mundus θα διασφαλίσει πιο δομημένη διεθνή συνεργασία μεταξύ ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης – χάρη στη μεγαλύτερη κινητικότητα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των τρίτων χωρών – βελτιώνοντας τόσο την πρόσβαση όσο και την προβολή της ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στον κόσμο. Δίνω έμφαση στο γεγονός ότι το πρόγραμμα αυτό πρέπει να εφαρμοστεί σύμφωνα με τους στόχους για ακαδημαϊκή αριστεία και με ισορροπημένη γεωγραφική εκπροσώπηση, αποφεύγοντας την περιορισμένη εκπροσώπηση ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών καθώς και την υπερβολική εκπροσώπηση ορισμένων ασιατών φοιτητών σε βάρος για παράδειγμα, φοιτητών από τη Μεσόγειο ή τις χώρες ΑΚΕ.

  Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, θα ήθελα κατ’ αρχάς να σας συγχαρώ για την προσήλωσή σας και για το νέο πρόγραμμα που παρουσιάσατε· θα ήθελα επίσης να συγχαρώ την εισηγήτρια, κυρία De Sarnez, και τους συναδέλφους μου που εργάστηκαν για μια καλύτερη πρόταση και μια καλή συμφωνία. Επιτρέψτε μου να επισημάνω τη σημασία που έχει αυτό το πρόγραμμα για την κινητικότητα στην Ευρώπη, την εξοικείωση των Ευρωπαίων με τον έξω κόσμο αλλά και το ότι συμβάλλει στο ρόλο της Ευρώπης για την ανάπτυξη και το διάλογο πολιτισμών στο σύγχρονο κόσμο.

Επιτρέψτε μου επίσης να υπενθυμίσω ότι το πρόγραμμα αυτό μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά – και εδώ πρέπει να αξιοποιήσουμε όλες τις ευκαιρίες χωρίς επικαλύψεις – με δύο νέα σημαντικά εργαλεία που έχουμε: το Ευρωμεσογειακό Πανεπιστήμιο και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας.

Επίσης θα ήθελα να επισημάνω ότι πρέπει να σταθούμε, πέρα από τους αριθμούς, στην ποιοτική αξιολόγηση και ανάλυση – οι αριθμοί άλλοτε είναι θετικοί, άλλοτε είναι αρνητικοί. Να δούμε οι χώρες που δεν συμμετέχουν, γιατί δεν συμμετέχουν, διότι υπάρχουν πράγματι διαφορετικοί τρόποι εφαρμογής, διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης και αξιοποίησης του Erasmus από πανεπιστήμιο σε πανεπιστήμιο.

Είναι κρίμα λοιπόν οι ευκαιρίες αυτές να χάνονται από στρεβλώσεις ή από μη καλή αντιμετώπιση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή γραφειοκρατικών δυσκολιών στις διάφορες χώρες.

  Silvia-Adriana Ţicău (PSE). - (RO) Το 2004, 2,5 εκατομμύρια φοιτητές φοίτησαν σε άλλες χώρες, αλλά 70% εξ αυτών φοίτησαν στην πραγματικότητα σε μόνο έξι χώρες. Το 2007, το 1,84% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης δαπανήθηκε για την έρευνα και την καινοτομία. Θα ήθελα να σας αναφέρω μερικά ακόμα νούμερα: 81% από τα κεφάλαια που χορηγούνται στην έρευνα και την ανάπτυξη χρησιμοποιήθηκαν στο βιομηχανικό κλάδο, αλλά μόνο το 42% των βιομηχανικών εταιρειών εμπλέκονται σε δραστηριότητες σχετικές με την καινοτομία. Αυτό σημαίνει ότι εάν θέλουμε να έχουμε ανταγωνιστική οικονομία, χρειαζόμαστε ερευνητές και ανθρώπους με μεταπτυχιακά και διδακτορικά.

Έχουμε ανάγκη να συνεχίσουμε το πρόγραμμα Erasmus. Έχουμε ανάγκη να διευρύνουμε το πρόγραμμα ώστε να περιλαμβάνει και διδακτορικά. Πρέπει επίσης να χορηγήσουμε μεγαλύτερα κεφάλαια στους ευρωπαίους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα. Θα ήθελα να τονίσω τη σημασία εκμάθησης ξένων γλωσσών στο νέο πρόγραμμα Erasmus Mundus. Τέλος, θα ήθελα να πω ότι περισσότερα κεφάλαια πρέπει να χορηγηθούν επίσης στο τμήμα του Erasmus που αφορά στους νέους επιχειρηματίες.

  Zita Pleštinská (PPE-DE). – (SK) Επίτροπε, η πτώση του Σιδηρούν Παραπετάσματος επέφερε τεράστιες δυνατότητες για τους νέους της Ευρώπης των 27 κρατών, ειδικά στον τομέα της εκπαίδευσης. Επισκέψεις ανταλλαγών και προγράμματα διδακτορικών σε φημισμένα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια καταργούν τα σύνορα στην επικοινωνία, και άκουσα επομένως με ενδιαφέρον τις λεπτομερείς πληροφορίες από την εισηγήτρια και τον Επίτροπο Figeľ.

Θυμάμαι τα δικά μου φοιτητικά χρόνια, όταν, ως Σλοβάκα, είχα την ευκαιρία να σπουδάσω στην αρχιτεκτονική σχολή του πανεπιστημίου της Βουδαπέστης. Αντίκριζα με ζήλια τους συμφοιτητές μου που μπορούσαν να πάνε στο Παρίσι για επαγγελματική εμπειρία. Δεν κατάφερα να αποκτήσω γαλλική θεώρηση. Δόξα το θεό τα παιδιά μας δεν έχουν πλέον αυτά τα προβλήματα.

Θα ήθελα επομένως να προσθέσω τη φωνή μου στους συναδέλφους αυτούς που μίλησαν για την ανάγκη να απλοποιηθεί το καθεστώς θεωρήσεων για φοιτητές από τρίτες χώρες – φοιτητές από την Ουκρανία, τη Λευκορωσία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία που επιθυμούν να μάθουν πώς είναι η ζωή για τους όμοιούς τους στην ΕΕ. Αυτό θα δώσει σαφές μήνυμα στις εν λόγω χώρες που θέλουμε να προσεγγίσουμε στην ΕΕ.

  Marusya Ivanova Lyubcheva (PSE) - (BG) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, είναι ιδιαιτέρως σημαντικό για εμάς να διευρύνουμε το αντικείμενο του προγράμματος Erasmus Mundus προσπαθώντας να το μετατρέψουμε σε αποτελεσματικό εργαλείο για τη βελτίωση του επιπέδου της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στα κράτη μέλη και στις άλλες χώρες που εντάσσονται στο γεωγραφικό του πεδίο. Εάν είναι πολύ σημαντικό για την αγορά εργασίας να παρέχει κινητικότητα των ανθρώπινων πόρων, μια ενιαία εκπαιδευτική και οικονομική περιοχή πρέπει επομένως να παρέχει κινητικότητα για την απόκτηση προσόντων.

Θα ήθελα να συγχαρώ την Επιτροπή και την εισηγήτρια για τις προσπάθειές τους να έχουν αποτελέσματα στην εφαρμογή του διευρυμένου προγράμματος. Το πρόγραμμα αποτελεί έναν από τους λόγους και ευκαιρία για τη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων παρόμοιου περιεχομένου, που δεν θα διευκολύνουν μόνο τη διαδικασία, αλλά θα συνεισφέρουν και στην παραγωγή διπλωματούχων και φοιτητών διδακτορικών στο μέλλον, και θα ικανοποιούν τις απαιτήσεις μιας εκπαίδευσης σύμφωνης με τις οικονομικές προτεραιότητες της ΕΕ. Η ολοκλήρωση στην εκπαίδευση θα αποτελεί εγγύηση της συνολικής ανάπτυξης. Το πρόγραμμα είναι περισσότερο από ποτέ επίκαιρο λόγω της πρόσφατης πτώσης του ενδιαφέροντος για διδακτορικά προγράμματα σε πολλές χώρες και του αλλαγμένου περιβάλλοντος απόκτησης και παροχής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Ευχαριστώ.

  Mihaela Popa (PPE-DE). - (RO) Όταν αναφερόμαστε στο Erasmus Mundus, αναφερόμαστε στην ανταλλαγή σκέψης, ανταλλαγή που επιτυγχάνεται κατά κόρον μέσω της κινητικότητας και της ανταλλαγής ιδεών και μέσω της προώθηση της πολυγλωσσίας και, όπως ο Επίτροπος είπε, των διαπροσωπικών σχέσεων.

Το Erasmus Mundus είναι τόσο σημαντικό για τους φοιτητές, τους διδακτορικούς και τους διδάσκοντες γιατί ζούμε σε μια κινητή Ευρώπη όπου κάθε χώρα διατηρεί την ταυτότητά της, αλλά ταυτόχρονα, επιχειρεί να γνωρίσει και να κατανοήσει τους γύρω της. Η δυνατότητα πρόσβασης σε πληροφορίες εγκαίρως, με κατάλληλο και επαγγελματικό τρόπο, είναι εξαιρετικά σημαντική ώστε να μπορούν οι φοιτητές να επωφελούνται όλων των ευκαιριών που προσφέρονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Για το λόγο αυτό υπέβαλα μια τροπολογία στο σχέδιο αυτό έκθεσης, ζητώντας να δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα κινητικότητας για τα μεταπτυχιακά προγράμματα, που θα περιλαμβάνει μια ευρωπαϊκή πύλη πληροφοριών Erasmus Mundus. Το πρόγραμμα αυτό είναι σημαντικό πρωτίστως για τη δημόσια προβολή των αξιών, στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναφέρομαι στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην κοινωνική ποικιλομορφία, στην ανοχή και τέλος, στην ειρήνη, την οποία τόσο χρειαζόμαστε στον πλανήτη μας.

  Dumitru Oprea (PPE-DE). – (RO) Σχετικά με το ζήτημα της κινητικότητας υπό το πρόγραμμα Erasmus, σήμερα το πρωί ραδιοφωνικοί σταθμοί στη ρουμανική πόλη Ιάσιο δημοσιοποιούσαν εξαιρετικά γεγονότα που αναμένεται να συμβούν την Τετάρτη. Πάνω από 100 νέοι από 17 χώρες θα συμμετέχουν σε εορτασμούς προς τιμήν τους στην αίθουσα διαλέξεων του πανεπιστημίου, καθώς καλωσορίζονται με παραδοσιακό τρόπο με ψωμί και αλάτι από τη διοικητική αρχή του πανεπιστημίου και όλους τους νέους της κοινότητας. Τι παραπάνω θέλουμε από παρόμοια γεγονότα με τη συμμετοχή νέων από όλη την Ευρώπη που συγκεντρώνονται στο όνομα της πολυπολιτισμικότητας και της πολυγλωσσίας; Πιστεύω ότι η διεύρυνση του προγράμματος για τους καλύτερους φοιτητές με γνώση των πιο ξένων γλωσσών είναι ευπρόσδεκτη, και η Ευρώπη δεν μπορεί να μην επωφεληθεί από αυτό.

  Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). – (PL) Οι ανταλλαγές νέων αποτελούν ένα από τα προγράμματα σημαίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για τον καλύτερο τρόπο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους πόρους μας, καθώς οι ανταλλαγές συμβάλλουν ανεκτίμητα στην ανάπτυξη αυθεντικής ενότητας και συνεργασίας του κόσμου.

Καθώς συζητάμε τη δεύτερη έκδοση του προγράμματος Erasmus Mundus, θα ήθελα να θίξω το θέμα των προορισμών. Φέρνω στο νου Ευρωπαίους που ταξιδεύουν σε αναπτυσσόμενες χώρες ή σε κράτη των Βαλκανίων. Πιστεύω ότι, επιπλέον στις αυξήσεις των υποτροφιών που προτείνονται, θα πρέπει να γίνουν προσπάθειες για την ενθάρρυνση των Ευρωπαίων να ταξιδεύουν στις χώρες αυτές. Οι συμμετέχοντες σε ανταλλαγές στις λιγότερο αυτές δημοφιλείς χώρες θα ήταν καλύτερα να μπορούν να κατανοήσουν τις παραδόσεις, τον πολιτισμό και την πολιτική του τόπου. Θα αποκτούσαν μια αντίληψη των μακρινών χωρών και λαών. Η γνώση μας για τους τελευταίους τείνει να είναι αποσπασματική και βασισμένη σε συχνά αρνητικά στερεότυπα.

Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να προωθήσουμε τις ανταλλαγές νέων με τη Λευκορωσία, την Ουκρανία και τη Γεωργία. Η παρακολούθηση στα δικά μας ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα ήταν εξαιρετική ευκαιρία για φοιτητές αυτών των χωρών να εξελιχθούν σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα. Θα ήταν σε θέση να αφομοιώσουν τις αρχές που διέπουν τη λειτουργία της δημοκρατίας μας. Η τελευταία θα μπορούσε να σταθεί παράδειγμα για αυτούς.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ακλόνητα δεσμευμένη να στηρίζει φιλοδυτικούς πολιτικούς σε αυτές τις χώρες. Οι σημερινοί φοιτητές θα μπορούσαν να αποτελούν την αυριανή ελίτ. Θα μπορούσαν να εφαρμόσουν όσα έμαθαν κατά τη διαμονή τους στα ιδρύματά μας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης καθώς θα επιθυμούν να επηρεάσουν το κίνημα για αλλαγή μέσα στις πατρίδες τους.

  Tadeusz Zwiefka (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η Ευρώπη χρειάζεται επειγόντως επιφανείς τεχνίτες, επιστήμονες και ιδιαίτερα ταλαντούχους ειδικούς. Χαιρετίζω επομένως θερμά το επόμενο στάδιο του προγράμματος Erasmus Mundus που στοχεύει στην παραγωγή τέτοιων ατόμων. Το πρόγραμμα έρχεται σε μια πολύ αρμόζουσα στιγμή, εάν λάβουμε υπόψη μας την τρέχουσα παγκόσμια κατάταξη των ευρωπαϊκών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Δυστυχώς δεν έχουν πολύ καλές επιδόσεις προς το παρόν και δεν βρίσκονται υψηλά στην κατάταξη, Σε αντίθεση με την κατάσταση πριν από μερικές δεκαετίες.

Θα ήθελα να επισημάνω ορισμένα νομικά ζητήματα σχετικά με το πρόγραμμα Erasmus Mundus, ωστόσο. Τα διπλά διπλώματα δεν χαίρουν νομικής αναγνώρισης σε όλες τα κράτη μέλη. Η εθνική νομοθεσία πρέπει επομένως να προσαρμοστεί ώστε να επιτρέπει στα άτομα να ασκούν σχετικές δραστηριότητες. Ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα που επιθυμώ να θίξω είναι το ότι πιστεύω ότι πρέπει να παρακολουθούμε τους δικαιούχους του προγράμματος. Φοιτητές από τρίτες χώρες έρχονται σε εμάς, αν και ορισμένες από τις χώρες καταγωγής τους δεν είναι δημοκρατικές, δυστυχώς. Πληροφορήθηκα ότι η Λευκορωσία δεν μας στέλνει τους καλύτερους της, αλλά μόνο εκείνους που στηρίζονται από τη δικτατορία του κ. Lukashenko και από την τοπική KGB.

  Jamila Madeira (PSE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, πρέπει να εκλιπαρήσω ακόμα μια φορά για συγγνώμη σχετικά με την καθυστέρησή μου. Φέτος γιορτάζουμε το Ευρωπαϊκό Έτος Διαπολιτισμικού Διαλόγου. Η ανάγκη να συμμετέχει καθένας και η αντίληψη ότι η εκπαίδευση, η γνώση και η αλληλεπίδραση των διαφορετικών πολιτισμών είναι σημαντικές, αποτελούν ήδη καθιερωμένα δεδομένα. Για τον ίδιο αυτό λόγο, πολλές πρωτοβουλίες που σχετίζονται με το Έτος διενεργήθηκαν σε διάφορους τομείς δράσης και παρέμβασης.

Το πρόγραμμα Erasmus Mundus έχει επίσης ρόλο να διαδραματίσει στο πλαίσιο αυτό και, με τη νέα αυτή προοπτική, περιλαμβάνεται ήδη στο νέο κανονισμό. Το πρόγραμμα Erasmus Mundus συμβάλλει σημαντικά στη δημιουργία κέντρων αριστείας μέσα στην ΕΕ που, ως ένα βαθμό, θα περιορίσουν τη διαρροή εγκεφάλων από την ΕΕ. Έχει επίσης σημαντικό ρόλο στην προώθηση των ευρωπαϊκών αξιών μεταξύ υπηκόων τρίτων χωρών που έρχονται εδώ για σπουδές και βρίσκουν, στη γηραιά ήπειρο, μια απαράμιλλη πολιτιστική και γλωσσολογική ποικιλομορφία που αντιπροσωπεύει πραγματικό θέλγητρο και που μας διαφοροποιεί από μοντέλα που υπάρχουν στον υπόλοιπο κόσμο.

Εντούτοις, ο διάλογος και η διαπολιτισμική κατανόηση αντιμετώπισαν προβλήματα. Η έκδοση θεωρήσεων για τους φοιτητές Erasmus Mundus και οι συχνές δυσκολίες που προέκυψαν κατά την απόκτηση και ανανέωση των θεωρήσεων αυτών οδήγησαν συχνά τους φοιτητές σε κατάσταση ημι-παρανομίας μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς παρακολουθούν τα ίδια προγράμματα αλλά με τουριστικές θεωρήσεις που έχουν συχνά λήξει.

Κατά τη γνώμη μου, είναι απολύτως ζωτικό και επείγον να βρεθεί λύση που θα επιτρέπει ταχύτητα, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στην έκδοση θεωρήσεων για αυτούς τους φοιτητές. Η γνώση γλωσσών είναι επίσης σημαντική καθώς επιτρέπει την πολιτισμική κατανόηση και την αμοιβαία συνύπαρξη πέρα από την αυστηρά ακαδημαϊκή σφαίρα. Ως αποτέλεσμα, πρέπει απαραιτήτως να διασφαλίσουμε αυτή την προϋπόθεση. Τέλος, πρέπει να ευχαριστήσω την κ. De Sarnez για τον τρόπο με τον οποίο διεξήγαγε την όλη διαδικασία και για την ισορροπημένη έκθεση που συνέταξε.

  Ján Figeľ, Μέλος της Επιτροπής. – (SK) Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου, κυρίως για τον πολύ έντονο διάλογο, που βοήθησε να δοθεί έμφαση στη συναίνεση για μεγαλύτερη και καλύτερη κινητικότητα, με άλλα λόγια για μια Ευρώπη που, μέσα από την εκπαίδευση, θα προετοιμάζει όχι μόνο τους φοιτητές της αλλά και φοιτητές από το εξωτερικό για ένα πιο ανοιχτό διεθνές περιβάλλον και μεγαλύτερη υπευθυνότητα. Θα ήθελα να προσθέσω μόνο μερικά σχόλια σχετικά με το θέμα.

Συμφωνώ απολύτως ότι το Erasmus Mundus αποτελεί σημαντικό εργαλείο, όχι μόνο για την κινητικότητα αλλά επίσης για όλη τη διαδικασία, για παράδειγμα, να καταστούν τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια πιο ελκυστικά και να δημιουργηθεί ένας ευρωπαϊκός χώρος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που αποτελεί τη διαδικασία της Μπολόνιας. Και μετά από μερικά χρόνια, τα αποτελέσματα είναι προφανή από το γεγονός ότι όχι μόνο καλύπτει ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο, αλλά εμπλέκονται στη διαδικασία και χώρες εκτός Ευρώπης, και από το ότι η Ευρώπη διαδραματίζει σημαντικότερο ρόλο στη διεθνή κινητικότητα του σημερινού κόσμου. Είναι, για παράδειγμα, χάρη στο Erasmus Mundus που μπορούμε πλέον να δηλώσουμε – βάσει των επίσημων κινεζικών στατιστικών – ότι περισσότεροι κινέζοι φοιτητές κατευθύνονται τώρα προς την Ευρώπη από ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες σε πανεπιστημιακό επίπεδο.

Από τα πανεπιστήμια που βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης της Σαγκάη, το 75% συμμετέχουν στο πρόγραμμα Mundus Πρόκειται για ένα φανταστικό αποτέλεσμα μετά από μόλις τέσσερα χρόνια. Σχετικά με την ποιότητα της επιλογής, το ίδιο το γεγονός ότι, για παράδειγμα, για κάθε θέση που καταλαμβανόταν από το πρόγραμμα τα τελευταία τέσσερα χρόνια υπήρχαν οκτώ υποψήφιοι, ή λόγος 8:1, αποτελεί εξαιρετική προϋπόθεση επιλογής και επιβεβαιώνει επίσης τη μεγάλη ζήτηση για το πρόγραμμα και την ποιότητά του. Ένα πανεπιστήμιο ή κοινοπραξία στις επτά έχει μια ευκαιρία. Άρα μια κοινοπραξία επιλέγεται μέσα από επτά προσφορές. Το γεγονός ότι το 15% επιτυγχάνει επιβεβαιώνει και πάλι το επίπεδο αριστείας.

Σχετικά με το θέμα της πληροφόρησης, θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να διασφαλίσουμε ότι θα φτάσει στα μέρη όπου είναι ελλιπής, για να κάνουμε την κατανομή και τη συμμετοχή του προγράμματος πιο ισορροπημένη. Αυτό ισχύει ειδικά για τα νέα κράτη μέλη, αλλά και για το διεθνές σκηνικό. Όπως γνωρίζετε, ξεκινάμε τώρα ένα πολύ σημαντικό δικτυακό τόπο που ονομάζεται study-in-europe.org, που θα είναι χρήσιμος για όποιον ενδιαφέρεται για την απόκτηση επιστημονικών πληροφοριών. Θα οργανώσουμε, επιπλέον, εξειδικευμένες και εστιασμένες εκστρατείες ενημέρωσης.

Για το λόγο αυτό το πρόγραμμα προσαρμόζεται, για να επιτρέψει κινητικότητα δύο κατευθύνσεων, όχι μόνο προς αλλά και από τα κράτη μέλη της ΕΕ, η οποία κατά τη γνώμη μου είναι μια πολύ σημαντική ποιοτική αλλαγή που θα έχει αποτελέσματα. Ενδιαφέρον μα ήταν και παραμένει τα κοινά διπλώματα και τα κοινά προγράμματα σπουδών να βοηθήσουν στη διαδικασία μεταρρύθμισης και να βοηθήσουν να καταστεί η μελέτη στην Ευρώπη ελκυστικότερη. Τέλος, όπως μπορώ να πω σήμερα ότι μετά από τέσσερα χρόνια το Erasmus Mundus είναι ένα από τα κορυφαία στην κατάταξη υψηλής ποιότητας διεθνή προγράμματα, έτσι πιστεύω ότι με το χρόνο θα συμβάλλει στο κύρος των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, ώστε να μην μαραζώνουν πλέον στη δεύτερη κατηγορία, αλλά να καταλάβουν τη θέση τους μεταξύ των καλύτερων. Αυτός είναι ο στόχος της συνεργασίας μας.

Ευχαριστώ πολύ, και εύχομαι τα καλύτερα για την εφαρμογή του προγράμματος.

  Marielle De Sarnez, εισηγήτρια. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους μου που μίλησαν. Συνυπογράφω όλα όσα είπαν επί της ουσίας της υποθέσεως, και είμαι πολύ χαρούμενη με την εξαιρετικά ευρεία συναίνεση που μας ενώνει απόψε.

Πολλά ευχαριστώ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη βοήθειά της στις εργασίες. Πολλά ευχαριστώ στην Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, τον πρόεδρό της και τη γραμματεία της επιτροπής, που στάθηκαν πολύ ενεργοί. Πολλά ευχαριστώ σε όλα τα μέλη της Επιτροπής Πολιτισμού. Πολλά ευχαριστώ επίσης σε όσους μίλησαν από την Επιτροπή Ανάπτυξης, την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων.

Εν συντομία, θα ήθελα να πω ότι συμφωνών απολύτως με τους στόχους σας. Πρέπει να βελτιώσουμε τη συμμετοχή γυναικών στο πρόγραμμα και πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα κεφάλαια χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τους στόχους ανάπτυξης και εξωτερικών σχέσεων. Επ' αυτού, το Κοινοβούλιο πρέπει και θα παραμείνει άγρυπνο στα επόμενα χρόνια.

Εάν πλησιάζουμε συμφωνία σε πρώτη ανάγνωση, που θα συμβεί πιστεύω, αύριο το πρωί, είναι γιατί καθένας μας έπαιξε το ρόλο του ολοκληρωμένα και θετικά. Οι επαφές μας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι τροπολογίες των συναδέλφων μας, οι συζητήσεις μας στην Επιτροπή Πολιτισμού, οι εργασίες των επιτροπών που συνέταξαν γνωμοδοτήσεις – όλα τα παραπάνω κατέληξαν, στο τέλος, στην υψηλή ποιότητα του προγράμματος. Είμαι ειλικρινά ευγνώμων απέναντί σας για αυτό. Πιστεύω ότι έτσι θα ολοκληρώσουμε ένα χρήσιμο καθήκον, καταδεικνύοντας ότι η Ευρώπη μπορεί, ταυτόχρονα, να έχει απαιτητικές αξίες και να είναι γενναιόδωρη.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τρίτη.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Alessandro Battilocchio (PSE), γραπτώς. – (IT) Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, όπως ανέφερα ήδη προηγουμένως στην ομιλία μου, η Επιτροπή Ανάπτυξης συνυπογράφει τους στόχους του προγράμματος ‘Erasmus Mundus’ και υποστηρίζει την εν λόγω πρόταση. Η έκθεση μου περιείχε προτάσεις που έγιναν δεκτές από την εισηγήτρια. Θα ήθελα ωστόσο, να καλέσω την Επιτροπή: ας μην επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος. Μόλις πριν από λίγους μήνες χρειάστηκε να καταφύγουμε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση προς τις νομοθετικές διατάξεις του μηχανισμού αναπτυξιακής συνεργασίας. Η αρχή που επιθυμούμε να διατηρήσουμε είναι απλή και ξεκάθαρη: οι πόροι που προορίζονται για την ανάπτυξη πρέπει να χρησιμοποιούνται πράγματι, εξ ολοκλήρου, για την ανάπτυξη. Σημειώνουμε τη δέσμευση του Επιτρόπου Figeľ επί του θέματος και θα παρακολουθούμε στενά για να εξασφαλίσουμε ότι το νομοθετικό πλαίσιο αναφοράς τηρείται εξ ολοκλήρου.

  Genowefa Grabowska (PSE), γραπτώς. – (PL) Ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και με μακρά διδασκαλία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, υπήρξα συχνά μάρτυρας των ωφελειών των επαφών μεταξύ ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και φοιτητών. Υποστηρίζω επομένως πλήρως την έκθεση που έχουμε εμπρός μας και συνυπογράφω τις προτάσεις της εισηγήτριας. Η ανταλλαγή φοιτητών που ξεκίνησε η ΕΕ έχει πλέον αναπτυχθεί πολύ και έχει γίνει ένα λαμπρό παράδειγμα υπερεθνικής και αναπάντεχα αποτελεσματικής συνεργασίας. Πάνω από ένα εκατομμύριο φοιτητές έχουν ήδη επωφεληθεί από την ευκαιρία να σπουδάσουν σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Το Erasmus Mundus είναι ένα νεότερο πρόγραμμα για τη φοιτητική κινητικότητα και την ακαδημαϊκή συνεργασία. Θα συνεχίσει να προσφέρει σε άτομα εκτός ΕΕ την ευκαιρία να σπουδάσουν σε ευρωπαϊκές χώρες. Επιπλέον, χάρη στο πρόγραμμα, ευρωπαίοι φοιτητές θα μπορούν επίσης να επωφεληθούν από την εμπειρία εταιρικών ιδρυμάτων ανά τον κόσμο.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το μόνο δημοκρατικά εκλεγμένο όργανο της ΕΕ. Πιστεύω ότι η δέσμευση του στο πρόγραμμα αυτό, εμπλουτίζει το κύρος του τελευταίου και εξασφαλίζει ότι θα έχει πιο εξέχουσα θέση στα κράτη μέλη, στις πανεπιστημιουπόλεις και στα ενδιαφερόμενα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Για το λόγο αυτό υποστηρίζω όλες τις προτάσεις και ιδέες για την κατάργηση των εμποδίων και των διοικητικών δυσκολιών που καθιστούν το πρόγραμμα λιγότερο προσιτό και ενδέχεται να αποθαρρύνουν ενδεχόμενους συμμετέχοντες. Συγκεκριμένα, κάνω έκκληση για μέγιστη διευκόλυνση στις θεωρήσεις για τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα. Είμαι σίγουρη ότι αξίζει να το επιτύχουμε. Το να καταστήσουμε μια ευρεία κλίμακα φοιτητών σε θέση να επωφεληθούν από το πρόγραμμα είναι η καλύτερη επένδυση που μπορούμε να κάνουμε. Θα οδηγήσει σε υποβόσκον πνευματικό κεφάλαιο στο οποίο η Ευρώπη θα μπορεί πάντα να βασίζεται.

  Maria Petre (PPE-DE), γραπτώς. – (RO) Ας παραδεχτούμε όλοι την επιτυχία της πρώτης φάσης λειτουργίας του προγράμματος Erasmus. Οι τροποποιήσεις που έγιναν σε αυτό για τη δεύτερη φάση λειτουργίας είναι εξαιρετικές, και η ενσωμάτωση τρίτων χωρών αποτελεί καλή ιδέα. Την ίδια στιγμή, παρατηρούμε πτώση στο ποσοστό των νέων γυναικών που συμμετέχουν.

Πιστεύω ότι οι στόχοι παροχής άριστης ποιότητας εκπαίδευσης, της προώθησης της προσωπικής εξέλιξης των διδασκόντων στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, της συμβολής στην κοινωνική συνοχή και της προώθησης ενεργούς συμμετοχής των πολιτών και ισότητας με την εξάλειψη των κοινωνικών φυλετικών στερεοτύπων, πρέπει να συνεχιστούν ως μέρος του προγράμματος συνεργασίας. Πιστεύω επίσης ότι το πρόγραμμα πρέπει να διευκολύνει την πρόσβαση για νέες γυναίκες που ζουν στην ύπαιθρο και σε οικονομικά λιγότερο ευνοημένες περιοχές, καθώς και για εκείνους με μαθησιακές δυσκολίες.

Μόνο έτσι μπορούμε να καταπολεμήσουμε κάθε μορφή διάκρισης μακροχρόνια και να προωθήσουμε την ενεργή συμμετοχή νέων ανθρώπων και γυναικών στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή των χωρών τους. Αυτό θα μας επιτρέψει τότε να προσφέρουμε πραγματικό, χρήσιμο περιεχόμενο στο πρόγραμμα, με στόχο όλους τους νέους από σχολές στην Ευρώπη και τρίτες χώρες.