Πρόεδρος. – Το πρώτη θέμα της ημερήσιας διάταξης είναι οι δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας.
Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. − Κύριε Πρόεδρε, η σχέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Ρωσία αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στις μέρες μας. Αφενός, υπάρχει ένας σύνθετος ιστός κοινών δραστηριοτήτων και συνυφασμένων συμφερόντων. Αφετέρου, υπάρχει το παρασκήνιο των γεγονότων στη Γεωργία.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ζητήσει αναθεώρηση των σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας και αυτός ο συλλογισμός συμπίπτει χρονικά με μια σειρά γεγονότων τα οποία έχουν σκιάσει σε μεγάλο βαθμό τη σχέση ΕΕ-Ρωσίας. Η παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας της Γεωργίας με τη χρήση βίας και η μονόπλευρη αναγνώριση από τη Ρωσία της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσσετίας παραμένουν απαράδεκτες και δεν μπορούμε να συμμεριστούμε τις αρχές εξωτερικής πολιτικής που διατυπώθηκαν πρόσφατα στη Μόσχα, συμπεριλαμβανομένης της επανεμφάνισης των σφαιρών επιρροής.
Για το λόγο αυτό, η εν εξελίξει αναθεώρηση θα πρέπει να εκτιμήσει με κάπως σοβαρό τρόπο τα ίδια συμφέροντα της ΕΕ σε αυτήν τη σχέση. Όμως, παράλληλα, οι οικονομικές και εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία είναι ισχυρές και συνεχώς ισχυροποιούνται περισσότερο. Η Ρωσία είναι ήδη ο τρίτος σημαντικότερος εμπορικός εταίρος μας και παρατηρούμε ρυθμούς ανάπτυξης έως και 20% κατ’ έτος. Η ενέργεια αποτελεί ένα μείζονα παράγοντα, αλλά παρατηρείται σημαντική ανάπτυξη και στις υπηρεσίες.
Με τους πρόσφατους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και την αναδεικνυόμενη μεσαία τάξη, η Ρωσία αποτελεί μια σημαντική αναδυόμενη αγορά, ακριβώς μπροστά στο κατώφλι μας, προσφέροντας ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις της ΕΕ, παρά τις επιπτώσεις της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας μεγάλος επενδυτής στη Ρωσία, αντιπροσωπεύοντας το 80% των συνολικών ξένων επενδύσεων. Ένα σημαντικό τμήμα των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Ρωσίας είναι σε ευρώ, καθιστώντας τη Ρωσία έναν από τους μεγαλύτερους κατόχους περιουσιακών στοιχείων εκπεφρασμένων σε ευρώ σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Για όλους αυτούς τους λόγους, έχουμε συμφέρον να συνεχίσει να αναπτύσσεται η ρωσική οικονομία και να υποστηρίξουμε την προσπάθεια της Ρωσίας να εκσυγχρονιστεί, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ενός πραγματικά ανεξάρτητου δικαστικού συστήματος ικανού να επιβάλλει συμβάσεις. Αυτό συμβαδίζει με την έμφαση που έδωσε ο Πρόεδρος Medvedev στη σημασία της έννομης τάξης στη Ρωσία.
Η ασφάλεια της ενεργειακής προσφοράς και ζήτησης αποτελεί ένα στοιχείο κλειδί της σχέσης μας. Τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι βασικοί αγοραστές των ρωσικών ενεργειακών προϊόντων και αυτό είναι απίθανο να αλλάξει βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα.
Πρόκειται για μια σχέση αλληλεξάρτησης, όχι εξάρτησης. Οι εξαγωγές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν συμβάλλει σημαντικά στους εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης που βίωσε η Ρωσία την τελευταία πενταετία με εξαετία. Παρ’ όλ’ αυτά, ο δρόμος εξακολουθεί ακόμα να είναι μακρύς έως ότου οικοδομηθεί μια ειλικρινής ενεργειακή συνεργασία βασισμένη στις αρχές που κατοχυρώνονται στη Συνθήκη για το Χάρτη Ενέργειας, ήτοι τη διαφάνεια, την αμοιβαιότητα και τη μη εφαρμογή διακρίσεων.
Πολύ σημαντικότερο δε είναι ότι η Ρωσία είναι ένας κεντρικός γεωπολιτικός παίκτης, η δημιουργική συμμετοχή του οποίου στις διεθνείς σχέσεις αποτελεί μια απαραίτητη προϋπόθεση για μια αποτελεσματική διεθνή κοινότητα. Για το λόγο αυτό δεσμευόμαστε στο Ιράν, τη Μέση Ανατολή, το Αφγανιστάν, τα Βαλκάνια και αλλού, όπως και σε πολυμερή φόρα. Έχουμε επίσης κοινό συμφέρον να επιδιώξουμε τη μη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής. Σε όλους αυτούς τους τομείς, η συνεργασία δεν είναι πάντα εύκολη αλλά χρειάζεται να συνεχίσουμε τις προσπάθειες. Η μεγαλύτερη συνεργασία στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης βοηθά στην αντιμετώπιση απειλών που γεννώνται από προκλήσεις όπως η τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα.
Είναι μέσω του διαλόγου που έχουμε καλλιεργήσει που μπορούμε να συζητάμε θέματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σήμερα, γίνονται διαβουλεύσεις στο Παρίσι. Για μία ακόμη φορά θα υπενθυμίσουμε στη Ρωσία τις δεσμεύσεις της ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ, ιδιαίτερα όσον αφορά την ελευθεροτυπία και τα γεγονότα που εκτυλίσσονται στην Ινγκουσετία, για παράδειγμα, όπως επίσης και άλλα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Για μας είναι σαφές: Η Ευρώπη επιδοκιμάζει τις αξίες και τους καθιερωμένους κανόνες διεθνούς συμπεριφοράς και τους υποστηρίζει σε όλες τις περιστάσεις. Σε αυτούς συγκαταλέγονται ο σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας και η ειρηνική επίλυση των διαφωνιών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με ικανοποίηση πρόσεξε ότι τα ρωσικά στρατεύματα έχουν αποσυρθεί από τις παρακείμενες ζώνες στη Νότια Οσσετία και την Αμπχαζία ως ένα ουσιαστικό βήμα για την εφαρμογή του σχεδίου των έξι σημείων. Οι ομιλίες στη Γενεύη ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα και αυτό ήταν ένα ακόμα σημαντικό βήμα προόδου. Υπάρχουν, βέβαια, πολλά ακόμα που πρέπει να γίνουν.
Αύριο, θα φιλοξενήσω έναν έρανο για τη Γεωργία για να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για την ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων υποδομών και την επανενσωμάτωση εκτοπισμένων στο εσωτερικό της χώρας ανθρώπων και για να επιταχυνθεί η οικονομική ανάκαμψη της Γεωργίας από τη σύγκρουση. Σε συνεργασία με το Κοινοβούλιο, είναι πρόθεσή μου να αφιερώσω έως 500 εκατομμύρια ευρώ σε αυτόν το σκοπό και θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στις προεδρίες της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, οι οποίες μου έστειλαν επιστολές εκφράζοντας την υποστήριξή τους για αυτήν την προσέγγιση.
Η αναθεώρηση των σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως ζητήθηκε, θα παρουσιάσει μια περιεκτική επισκόπηση των πολλών πτυχών αυτής της σχέσης, από τις προσπάθειές μας να υποστηρίξουμε την προσχώρηση της Ρωσίας στον ΠΟΕ, έως τη διευκόλυνση των θεωρήσεων, την τελωνειακή συνεργασία, τις εκπαιδευτικές ανταλλαγές και τη συνεργασία στην επιστημονική έρευνα. Αυτή η αναθεώρηση θα πρέπει να μας καθοδηγήσει στην προσέγγιση όλων των τρεχουσών δραστηριοτήτων μας με τη Ρωσία και εκείνων που σήμερα τελούν σε κατάσταση αναμονής. Θα πρέπει να συζητηθεί στο επόμενο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις 10 Νοεμβρίου 2008, στο οποίο ελπίζω ότι θα μπορέσει να υπάρξει επαρκής κατανόηση για τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για μια νέα συμφωνία ΕΕ-Ρωσίας.
Το λέω αυτό γιατί δεν γνωρίζω κάποιο καλύτερο τρόπο για να επιδιώξουμε τα ίδια μας τα συμφέροντα και να κάνουμε τις ανησυχίες μας να ακουστούν. Αφετέρου, δεν πρέπει να συμπεριφερόμαστε σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. Σε καθετί που κάνουμε, πρέπει να εξασφαλίζουμε και να καθιστούμε σαφές ότι έχουμε πολύ σαφή εκτίμηση των στόχων μας και να διασφαλίζουμε ότι η ΕΕ μάχεται υπέρ αυτών των στόχων με ενωμένες τις δυνάμεις της.
Είναι ίσως η κατάλληλη στιγμή διεξαγωγής αυτής της συζήτησης σήμερα, την παραμονή της αυριανής διεθνούς διάσκεψης χορηγών της οποίας, όπως προανέφερα, θα προεδρεύω με την Παγκόσμια Τράπεζα και τη Γαλλική και Τσεχική τρέχουσα και μελλοντική προεδρία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να διαδραματίζει το ρόλο της, όπως κάναμε καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της κρίσης, αυτόν του δημιουργικού, αξιόπιστου εταίρου, που σέβεται τις αξίες του και συμβάλλει αποφασιστικά στη σταθερότητα και την ειρήνη.
Jean-Pierre Jouyet, Εν Ενεργεία Πρόεδρος του Συμβουλίου. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, πρώτον θα ήθελα να σας ζητήσω να με συγχωρέσετε και ευχαριστώ την κυρία Ferrero-Waldner που παρενέβη πριν από εμένα, καθώς μόλις τώρα έφτασα από τη Διάσκεψη των Προέδρων των Επιτροπών. Οι ομιλίες διήρκησαν λίγο περισσότερο από το αναμενόμενο εξαιτίας της σημερινής πρωινής συζήτησης, με τον εν ενεργεία Πρόεδρο του Συμβουλίου να λαμβάνει το λόγο και την πραγματοποίηση της ψηφοφορίας. Γι’ αυτό σας παρακαλώ να με συγχωρέσετε.
Όπως επεσήμανε η κυρία Ferrero-Waldner, βρισκόμαστε πράγματι σε ένα σταυροδρόμι στις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας, ειδικά μετά την πολεμική αναμέτρηση στη Γεωργία. Μετά το Έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 1ης Σεπτεμβρίου, το Συμβούλιο συζήτησε το θέμα αυτό στις 13 Οκτωβρίου, όπως είπε η κυρία Ferrero-Waldner. Τότε δήλωσε ότι, μετά την ανάπτυξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση μιας ανεξάρτητης πολιτικής αποστολής παρατηρητών στη Γεωργία, τα στρατεύματα είχαν αποσυρθεί από τις παρακείμενες περιοχές της Νότιας Οσσετίας και της Αμπχαζίας. Αυτό χαρακτήρισε ένα ουσιαστικό πρόσθετο βήμα στην υλοποίηση των συμφωνιών της 12ης Αυγούστου και της 8ης Σεπτεμβρίου, οι οποίες κατέληξαν στη διαμεσολάβηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Γεωργίας – όπως μου δόθηκε ήδη η ευκαιρία να πω στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων αρκετές φορές.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να καλεί τα μέρη να επιδιώξουν την υλοποίηση των δεσμεύσεών τους στο πλαίσιο των συζητήσεων οι οποίες προβλέπονται στις συμφωνίες της 12ης Αυγούστου και της 8ης Σεπτεμβρίου αυτού του έτους.
Θα γνωρίζετε ότι αυτές οι ομιλίες ξεκίνησαν στη Γενεύη στις 15 Οκτωβρίου υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των Ηνωμένων Εθνών και του ΟΑΣΕ. Για την προετοιμασία και τη διεξαγωγή αυτών των διαπραγματεύσεων, έχουμε έναν Ειδικό Εντεταλμένο για την κρίση στη Γεωργία, τον Pierre Morel, ο οποίος επιτελεί εξαιρετικό έργο. Η πρώτη συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε στις 15 Οκτωβρίου, επέτρεψε στα εμπλεκόμενα μέρη να συναντηθούν απευθείας.
Προφανώς, η όλη διαδικασία θα είναι χρονοβόρα. Πρόκειται για μια μακρά διαδικασία, αλλά, εξάλλου, αν θυμηθούμε σε τι συνίστανται οι συνηθισμένες ειρηνευτικές διαδικασίες, γιατί δεν έχουμε ξεχάσει την κατάσταση στα Βαλκάνια, το γεγονός και μόνο ότι υπήρξε μια συνάντηση που επέτρεψε σε όλα τα μέρη να συναντηθούν απευθείας σηματοδοτεί ένα σημαντικό στάδιο, αν και γνωρίζουμε ότι ασφαλώς θα είναι μακρύς ο δρόμος, όπως είπα.
Η επόμενη συνάντηση στο πλαίσιο της διαδικασίας θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη στις 18 Νοεμβρίου. Ελπίζουμε ότι τα μέρη θα δεσμευτούν στην εξεύρεση μιας εφαρμόσιμης λύσης για τη συνέχιση των συζητήσεων, η οποία θα πρέπει να επιτρέπει την αντιμετώπιση όλων των εκκρεμών ζητημάτων, και συγκεκριμένα συμφωνίες για την ασφάλεια και τη σταθερότητα, και στην περιοχή του φαραγγιού του άνω Kodori και το Akhalgori, όπως επίσης, ασφαλώς, του πιεστικού ζητήματος των εκτοπισμένων ανθρώπων.
Η Ένωση είναι αποφασισμένη να τηρήσει τη δέσμευσή της προς τη διαδικασία επίλυσης των συγκρούσεων στη Γεωργία και να βρεθεί μια συνολική διευθέτηση βάσει των αρχών του διεθνούς δικαίου.
Προς το παρόν, γενικότερα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να προβούν σε μια πλήρη και σε βάθος αξιολόγηση των σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας ενόψει της επόμενης Συνόδου Κορυφής που έχει προγραμματιστεί για τις 14 Νοεμβρίου. Ως εν ενεργεία Πρόεδρος του Συμβουλίου, ο Πρόεδρος Σαρκοζί, είπε σήμερα το πρωί ότι έχει ουσιαστική σημασία να συνομιλούμε με τη Ρωσία και ότι είναι προς το συμφέρον μας, καθώς οι σχέσεις με τη Ρωσία είναι τόσο σημαντικές.
Η κυρία Ferrero-Waldner μας υπενθύμισε ότι είναι μια ουσιαστική συνεργασία: η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ρωσία αλληλεξαρτώνται και είναι ολοφάνερο ότι μέσα από το διάλογο είναι που μπορούμε επίσης να εξασφαλίσουμε τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία και στην περιοχή. Είναι προς όφελός μας να καλέσουμε τη Ρωσία να επιδιώξει τη συνεργασία που χρειάζονται αμφότερα τα μέρη.
Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι χρειαζόμαστε τη Ρωσία προκειμένου να αντιμετωπίσουμε παγκόσμιες προκλήσεις, όπως ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας, η κλιματική αλλαγή ή η διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάνει αυτήν την επιλογή και πιστεύουμε ότι είναι προς το συμφέρον της Ρωσίας να επιλέξει το ίδιο και για το λόγο αυτό ειλικρινά επιθυμούμε να συνεχίσουμε αυτόν το διάλογο.
Η προσεχής Σύνοδος Κορυφής της 14ης Νοεμβρίου θα αποτελέσει ευκαιρία για να εξεταστούν οι διάφορες διαστάσεις της σχέσης την οποία πρέπει να έχουμε με τη Ρωσία και πρέπει να επιδιώξουμε να ασχοληθούμε σοβαρά να εξακριβώσουμε εάν η Ρωσία ελπίζει να εκμεταλλευτεί πλήρως αυτόν το διάλογο. Εντούτοις, θα πρέπει να συνεχίσουμε αυτόν το διάλογο, όπως επεσήμανε ο εν ενεργεία Πρόεδρος του Συμβουλίου σήμερα το πρωί, χωρίς να υπονομεύουμε τις θεμελιώδεις αρχές που βρίσκονται στην καρδιά της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Ο διάλογος με τη Ρωσία μπορεί να βασιστεί μόνο στο σεβασμό της αυτοκυριαρχίας των κρατών, την έννομη τάξη και τους κοινούς κανόνες. Σε αυτό το πλαίσιο, η προσχώρηση της Ρωσίας σε έναν οργανισμό όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου μας συμφέρει αμφότερους. Μάλιστα, θα επέτρεπε την επίλυση πληθώρας επίμαχων θεμάτων, τα οποία επηρεάζουν κάποια κράτη μέλη.
Μου έρχεται στο νου η νομοθεσία για τις εξαγωγές ξυλείας και τους φόρους υπέρπτησης στη Σιβηρία. Πιστεύουμε επίσης, σύμφωνα με τις συζητήσεις που επίσης πραγματοποιήθηκαν το σήμερα πρωί, ότι η δέσμευσή μας για στενότερες οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με τη Ρωσία είναι σημαντική. Και σε αυτήν την περίπτωση, πρέπει να υπάρχει μια ζώνη με τη Ρωσία η οποία να ορίζεται με περισσότερη σαφήνεια σε οικονομικό και εμπορικό επίπεδο και πρέπει να συμβάλλουμε, εάν είναι δυνατόν, στη δημιουργία ενός κοινού οικονομικού χώρου για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία.
Από αυτήν την άποψη, θα συνεχίσουμε φυσικά να τονίζουμε στη Ρωσία τη σημασία της διαφάνειας, της αμοιβαιότητας και της αποφυγής των διακρίσεων στον ενεργειακό τομέα. Το αυτό ισχύει κατά μία ευρύτερη έννοια για το ζήτημα των επενδύσεων στο βαθμό που εταιρείες από την Ευρωπαϊκή Ένωση που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία συχνά αντιμετωπίζουν πραγματικά προβλήματα, τα οποία προς το παρόν δεν επιλύονται ικανοποιητικά.
Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι στη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής θα πρέπει να συζητήσουμε τις επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης με τη Ρωσία. Πρόκειται για ένα νέο ζήτημα και μάλιστα ένα σημαντικό ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι επίσης σημαντικό και για τη Ρωσία, για τις πολιτικές επενδύσεων και για τις εμπορικές πολιτικές ΕΕ-Ρωσίας.
Θα επαναλάβουμε επίσης, όπως ήδη ανέφερα, τις ανησυχίες μας για τις δεσμεύσεις της συνάντησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και την έννομη τάξη. Σε διεθνές επίπεδο, θα θίξουμε όλα τα θέματα συνεργασίας αναφορικά με την κοινή μας γειτονιά και, ασφαλώς, εκείνα τα τρέχοντος ενδιαφέροντος θέματα μετά την ένοπλη σύρραξη στη Γεωργία. Ωστόσο, θα ασχοληθούμε επίσης διεθνή ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως η Μέση Ανατολή, το Ιράν και το Αφγανιστάν.
Εν κατακλείδι, θα ήθελα να πω ότι είναι προς το συμφέρον όλων μας να συνεχιστεί ο διάλογος με τη Ρωσία, και μάλιστα να ενισχυθεί. Πιστεύουμε ότι αυτή είναι η μοναδική φωνή που θα επιτρέψει στη Ρωσία να προοδεύσει και να εξασφαλίσει ένα μέλλον βασισμένο σε ολοένα και περισσότερο κοινές αξίες. Πρέπει να αντλήσουμε διδάγματα από τα όσα συνέβησαν στη Γεωργία και να πασχίσουμε να οικοδομήσουμε εποικοδομητικές, ισορροπημένες σχέσεις με τη Ρωσία και να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική συνεργασία με αυτήν τη χώρα. Αντί να μας απομακρύνει από αυτόν το στόχο, η ένοπλη σύρραξη στη Γεωργία πρέπει, αντιθέτως, να τον ενισχύσει, πάντα εντός του πλαισίου των όσων αντιπροσωπεύει η ταυτότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά άλλους εταίρους, τα συμφέροντα των οποίων μπορεί να μην ταυτίζονται πάντα με τα δικά μας στις σχέσεις τους με τη Ρωσία.
José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω την παρέμβασή μου αναφέροντας κάποια λόγια που είπε ο εν ενεργεία Πρόεδρος, ο κύριος Σαρκοζί, στη διάρκεια της συζήτησης σήμερα το πρωί. Είπε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα μπορούσε να είναι συναυτουργός σε ένα νέο Ψυχρό Πόλεμο και ότι δεν μπορούσε ανεύθυνα να τροφοδοτεί την κλιμάκωση μιας έντασης που θα οδηγούσε σε μια κρίση ανάμεσα σε εμάς και τη Ρωσία. Η Ρωσία δέχεται μάλιστα παρότρυνσης να είναι ένας θετικός και χρήσιμος εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της στρατηγικής της σημασίας, των φυσικών της πόρων, της στρατιωτικής και πυρηνικής δύναμης, τις εμπορικές σχέσεις που διατηρούμε με τη Ρωσία – όπως υπενθύμισε η Επίτροπος – κι επίσης απλά και μόνο γιατί είναι ο βασικός προμηθευτής ενέργειας της ΕΕ.
Εντούτοις, έχουμε οργανωθεί όχι μόνο ως μια οικονομική και εμπορική Ένωση αλλά και ως μια Ένωση αξιών. Για το λόγο αυτό δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε και να επιλέξουμε εκείνες τις αξίες ανάλογα με το ποιος είναι πιο ισχυρός ή σημαντικός.
Πιστεύω ότι αξίες όπως η ελευθερία, ο σεβασμός των δημοκρατικών αξιών, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η αυτοκυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα των κρατών είναι αξίες που πρέπει να λάβουμε υπόψη. Δεν μπορούμε να κάνουμε τα στραβά μάτια και να προσποιηθούμε ότι δεν έγινε τίποτα το φετινό καλοκαίρι, όταν μάλιστα υπήρξαμε μάρτυρες της εισβολής και της ακόλουθης κατάληψης με τη βία ενός κυρίαρχου κράτους.
Πρέπει να ενισχύσουμε την πολιτική γειτονίας μας και να είμαστε συνεπείς με τις αξίες που υπερασπιζόμαστε.
Υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα που πρέπει να γίνουν: η αξιολόγηση που διενεργείται από την Ευρωπαίο Επίτροπο και τα τμήματά της στην Επιτροπή, οι συνομιλίες στη Γενεύη και η Διάσκεψη των Χορηγών που θα πραγματοποιηθεί αυτήν την εβδομάδα στις Βρυξέλλες, όλα κατά τη γνώμη μου είναι σημαντικά.
Θέλω να ολοκληρώσω μνημονεύοντας για μία ακόμη φορά τον εν ενεργεία Πρόεδρο του Συμβουλίου, ο οποίος είπε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να μιλήσει με μία στεντόρεια φωνή. Δεν θα μπορέσουμε να μιλήσουμε με μία στεντόρεια φωνή – εάν μάλιστα αντιθέτως δείξουμε σημεία αδυναμίας – εάν, στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στη Νίκαια στις 14 Νοεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις με σκοπό να συνάψει μια συμφωνία ή συνεργασία με τη Ρωσία χωρίς αυτή η χώρα να συμμορφώνεται πλήρως και χωρίς να σέβεται τις συμφωνίες που υπέγραψε με την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 12 Αυγούστου και τις 8 Σεπτεμβρίου.
Jan Marinus Wiersma, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, όπως ο κύριος Salafranca, θα ήθελα να ξεκινήσω από τη δήλωση του Προέδρου Σαρκοζί σήμερα το πρωί: πρέπει να προσπαθήσουμε να λύσουμε τα προβλήματα με τη Ρωσία μέσω του διαλόγου παρά μέσω συγκρούσεων. Πρέπει να προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε σχέσεις στην Ευρώπη οι οποίες να βασίζονται στη συνεργασία, αλλά επίσης στην αρχή της ισότητας των εταίρων, χωρίς, βέβαια, να ξεχνάμε να χτυπάμε το καμπανάκι του κινδύνου όπου χρειάζεται.
Από αυτήν την άποψη, πρέπει να αναζητάμε λύσεις στα προβλήματα γύρω από τη Γεωργία και πρέπει να συνεργαστούμε με τη Ρωσία σε αρκετά κρίσιμης σημασίας ζητήματα που έχουν ήδη αναφερθεί, διεθνή ζητήματα, όπως το μέλλον του καθεστώτος μη διάδοσης, τα προβλήματα γύρω από το Ιράν και η συνέχεια του Κιότο. Οι δικές μας περιβαλλοντικές φιλοδοξίες δεν μπορούν να αποδειχτούν επιτυχημένες, αν δεν μπορέσουμε να καταλήξουμε σε μια συμφωνία σχετικά με αυτές με άλλους κεντρικούς παράγοντες στον πλανήτη.
Συνεργασία πρέπει επίσης να επιδιωχθεί με τη Ρωσία όσον αφορά τη χρηματοπιστωτική κρίση και το ρόλο της Ρωσίας στους G8. Η χρηματοπιστωτική κρίση αποδεικνύει σε πόσο μεγάλο βαθμό βασιζόμαστε από τη Ρωσία, αλλά και πόσο η Ρωσία βασίζεται στη διεθνή οικονομία. Το γεγονός ότι ο κόσμος έχει αλλάξει εντελώς, σε σύγκριση με πριν από 30 ή 40 χρόνια, είναι ένας άλλος λόγος για τον οποίο η επιστροφή σε ψυχροπολεμικές τακτικές δεν αποτελεί πλέον επιλογή.
Δεύτερον, θα θέλαμε να χαιρετίσουμε τη συμπεριφορά της Γαλλικής Προεδρίας και την ομοφωνία της Ένωσης στον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε την ένοπλη σύρραξη γύρω από τη Γεωργία. Έχει ζωτική σημασία να διατηρήσουμε αυτήν την ομοφωνία μέσα και στις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τις συνομιλίες που πραγματοποιούνται στη Γενεύη και οι οποίες θα συνεχιστούν τον Νοέμβριο. Είναι κατανοητό ότι δεν υπήρξε άμεση συμφωνία πάνω σε μια φόρμουλα επίλυσης του προβλήματος της Γεωργίας.
Αυτό το πρόβλημα μπορεί, μάλιστα, να είναι δύσκολο να επιλυθεί, γιατί υπάρχει μια βασική διάσταση απόψεων ανάμεσα σε εμάς και τη Ρωσία. Κατά την άποψή μας, η εδαφική ακεραιότητα της Γεωργίας θα πρέπει να διατηρηθεί και το γεγονός ότι η Νότια Οσσετία και η Αμπχαζία έχουν αναγνωριστεί ως ανεξάρτητες χώρες είναι απαράδεκτο για εμάς. Οι συζητήσεις πάνω σε αυτά τα ζητήματα πρόκειται να είναι δύσκολες.
Από αυτήν την άποψη, ίσως είναι σημαντικό να θυμόμαστε την ανάγκη να τηρούμε έναν ευρύτερο διάλογο για τις δομές και τους κανονισμούς ασφαλείας που εφαρμόζονται, στο όνομα της διαδικασία του Ελσίνκι, και στην Ευρώπη. Οι Ρώσοι έχουν υποβάλει προτάσεις για αλλαγές και βελτιώσεις, αλλά το Συμβούλιο και η Επιτροπή μπορεί να έχουν και κάποιους δισταγμούς για αυτό το θέμα.
Αυτό που είναι σημαντικό στο πλαίσιο της συζήτησης αυτής είναι να ειπωθεί στη Ρωσία με σαφείς όρους ότι δεν επιθυμούμε να συγκρουστούμε για τις σφαίρες επιρροής και ότι εμείς δεν τις αποδεχόμαστε, ούτε καν στις περιοχές που συνορεύουν και με τη Ρωσία και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν τάσσομαι υπέρ της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς εκείνη την κατεύθυνση.
Όμως, είμαι υπέρ μιας ενεργούς πολιτικής της ΕΕ για να εγγυηθούμε την ανεξαρτησία χωρών όπως η Ουκρανία, η Γεωργία και η Μολδαβία κι ελπίζω ότι οι προτάσεις που θα παρουσιάσει η Επιτροπή αυτό το φθινόπωρο όσον αφορά την ανατολική εταιρική σχέση θα βοηθήσουν στην ενδυνάμωση των δεσμών με τις εν λόγω γειτονικές χώρες, ούτως ώστε να μπορέσουμε να τις βοηθήσουμε να εξασφαλίσουν την ίδια τους την ανάπτυξη και την ανεξαρτησία.
Annemie Neyts-Uyttebroeck, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Jouyet, κυρία Ferrero-Waldner, πρώτον εάν μου επιτρέπετε, θα ήθελα να σας συστήσω ένα καλό βιβλίο για τις διακοπές των Χριστουγέννων: τη θαυμάσια βιογραφία της Κοντέσας του Ségur. Θα μάθετε ότι το πραγματικό όνομα της Κοντέσας του Ségur ήταν Sophie Rostopchine – ναι, Rostopchine – και ότι ο πατέρας της ήταν ο άνθρωπος εκείνος που σταμάτησε την εισβολή του Αυτοκράτορα Ναπολέοντα στη Ρωσία. Το βιβλίο περιγράφει θαυμάσια τον τρόπο που εξελίχθηκαν τα γεγονότα. Κάποια από τα διδάγματα που μας διδάσκει συνεχίζουν να ισχύουν ακόμα και σήμερα. Εν πάση περιπτώσει, αυτό ήταν μόνο μια εισαγωγή.
Πρώτον, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι σήμερα το πρωί, όταν έλαβα το λόγο, σε καμία περίπτωση δεν είχα την πρόθεση να υπονοήσω ότι η Σύνοδος Κορυφής ΕΕ-Μόσχας δεν θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί. Ασφαλώς και όχι. Πρέπει να πραγματοποιηθεί οπωσδήποτε. Δεδομένου ότι είχα στη διάθεσή μου μόνο ενάμισι λεπτό, ίσως δεν έγιναν κατανοητά τα όσα είπα. Αυτό που ήθελα να πω είναι ότι είχα συμπεράνει από τα συμπεράσματα του Συμβουλίου ότι είχε ήδη αποφασιστεί να επιδιωχθούν, να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για την εταιρική σχέση, οι διαπραγματεύσεις για τη συνθήκη σύνδεσης και ότι ανεξαρτήτως του τι θα συμβεί, ελάχιστη σημασία έχει πού θα καταλήξει η Σύνοδος Κορυφής της 14ης Νοεμβρίου, η οποία πιθανώς να είναι δύσκολη, καθώς ούτως ή άλλως οι συνομιλίες θα ξαναρχίσουν και η αξιολόγηση της Επιτροπής και του Συμβουλίου φυσικά θα ληφθούν υπόψη και δικαίως βέβαια. Μάλιστα, ήθελα κάπως καλύτερες διευκρινήσεις πάνω σε αυτό το θέμα.
Επομένως, δεν γνωρίζω εάν ο κύριος Σαρκοζί παρεξήγησε τα λόγια μου σκοπίμως ή όχι. Εν πάση περιπτώσει, απέφυγε να μου απαντήσει, αλλά θα εκτιμούσα να λάβω μια απάντηση, κύριε Jouyet, γιατί προσωπικά θα λυπόμουν εάν είχε ήδη αποφασισθεί οι διαπραγματεύσεις να ξαναρχίσουν ό,τι κι αν συμβεί. Υποστηρίζω απόλυτα το διάλογο με τη Ρωσία. Προφανώς, είναι μια μεγάλη χώρα. Είναι μια μεγάλη χώρα με μεγάλη περηφάνια και μια μεγάλη χώρα που δεν δείχνει ιδιαίτερο οίκτο και, κατά την άποψή μου, δεν εκτιμά τους άλλους που βάζουν εαυτούς σε μειονεκτική θέση.
Επομένως, το να έχει ενδεχομένως προαποφασισθεί κάτι τέτοιο, ό,τι και να γίνει, οι διαπραγματεύσεις θα ξαναρχίσουν, μάλιστα πριν πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής, δεν δείχνει τις καλύτερες διπλωματικές ικανότητες. Τέλος πάντων, τελείωσε ο χρόνος μου, κι έτσι πάνω απ’ όλα ελπίζω, κύριε Jouyet, ότι θα μου δώσετε μια σαφή απάντηση, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και θα σας είμαι εξαιρετικά ευγνώμων για αυτό.
Bart Staes, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Jouyet, κυρία Ferrero-Waldner, κυρίες και κύριοι, πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν για τον πόλεμο ανάμεσα στη Ρωσία και τη Γεωργία και είναι βεβαίως ένας καθοριστικός παράγοντας για τη σχέση μας με τη Ρωσία σήμερα.
Αυτό που θα μπορούσαμε ούτως ή άλλως να πούμε είναι ότι και η Ρωσία και η Γεωργία απέτυχαν. Είναι απαράδεκτο οι χώρες να καταφεύγουν σε στρατιωτικά μέσα για να επιλύσουν τις διαφορές τους. Υπάρχει μια θεωρία στην πολιτική επιστήμη σύμφωνα με την οποία, κατ’ αρχήν, οι δημοκρατικές χώρες επιλύουν τις διαφορές τους με δημοκρατικό τρόπο, μέσω του διαλόγου και όχι με στρατιωτικά μέσα. Καθώς στην προκειμένη περίπτωση δεν έγινε έτσι, σαφώς και κάτι δεν λειτουργεί σωστά στη δημοκρατία και στη Γεωργία και στη Ρωσία. Διαφορετικά, τα πράγματα δεν θα κατέληγαν εκεί που εντέλει κατέληξαν.
Η σημερινή συζήτηση είναι επικεντρωμένη στη σχέση μας με τη Ρωσία. Η κατάσταση της Ρωσίας συνεχίζει να είναι πολύ κρίσιμη, για να μην πω τίποτα χειρότερο, στους τομείς της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ελευθεροτυπίας και της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι, της κατάστασης στην Τσετσενία – η οποία μπορεί να μην είναι πλέον πρωτοσέλιδο, αλλά οποιοσδήποτε παρακολουθεί στενά αυτήν τη χώρα γνωρίζει ότι η κατάσταση στην Τσετσενία είναι ακόμα πολύ κρίσιμη – κι επίσης ως προς τα προβλήματα που συνδέονται με τις προετοιμασίες για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Sochi. Όλα αυτά είναι ζητήματα που προκαλούν πολλά προβλήματα.
Κατά την άποψή μου, υπάρχει, όπως ήδη αναφέρθηκε, μια αμοιβαία αλληλεξάρτηση ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία. Αυτό είναι βέβαιο. Κάθε φορά που μιλάμε για αμοιβαία αλληλεξάρτηση και συζητάμε τα εν λόγω προβλήματα, όμως, θα πρέπει, κατ’ εμέ, να θίγουμε εκείνες τις άλλες αξίες, τις αξίες της δημοκρατίας, τις χαρακτηριστικά ευρωπαϊκές αξίες, τους άλλους τρόπους επίλυσης των διαφορών, την επιδίωξη περισσότερης δημοκρατίας και τη χρήση μέσων «ήπιας δύναμης».
Η Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία τάσσεται σύσσωμη υπέρ του διαλόγου, ο οποίος, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί ένα από τα ορόσημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί μια υπερεντατική άσκηση επίλυσης και πρόληψης διαφορών με ειρηνικό τρόπο. Για το λόγο αυτό, εφόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις και εφόσον το Συμβούλιο, η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερασπιστούν με σθένος τις εν λόγω αξίες, μπορούμε να συνομιλήσουμε με τη Ρωσία, συμπεριλαμβανημένων των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και συνεργασίας, με ηρεμία, αποφασιστικότητα και βούληση να πετύχουμε.
Adam Bielan, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, οι ενέργειες των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων στη Γεωργία αποτελούν μια ιδιαίτερα συναφή δοκιμή των σημερινών προθέσεων της Ρωσίας. Δοκιμάζουν επίσης την πολιτική ισχύ και τις θεμελιώδεις αρχές λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δυστυχώς, οι ηγέτες αρκετών κρατών μελών συμπεριφέρονται ωσάν η ρωσική εισβολή στην κυρίαρχη δημοκρατική Γεωργία να μην είχε συμβεί ποτέ.
Κυρίες και κύριοι, η Ρωσία για μία ακόμη φορά ταπεινώνει την Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζοντας ότι έχει αποσύρει τις δυνάμεις της στις θέσεις που είχαν πριν την εισβολή. Τότε, πώς μπορούμε να δικαιολογήσουμε το γεγονός ότι γεωργιανά χωριά που βρίσκονται στην περιοχή της Νότιας Οσσετίας και γύρω από αυτήν υφίστανται διαρκώς απάνθρωπες εθνικές εκκαθαρίσεις; Πώς μπορούμε να αιτιολογήσουμε το γεγονός ότι αρνούνται την πρόσβαση των διακοσίων παρατηρητών που έστειλε η Ένωση στον τόπο των συγκρούσεων; Μια τέτοια κατάσταση απέχει έτη φωτός από την επιστροφή στο status quo της 7ης Αυγούστου, που αποτελεί προϋπόθεση για τη συμμετοχή σε συνομιλίες με τη Ρωσία. Ένας από τους σκοπούς της ρωσικής εισβολής στη Γεωργία ήταν να τρομοκρατηθούν οι γειτονικές χώρες της περιοχής, ούτως ώστε να τορπιλιστεί το σχέδιο Nabucco, το οποίο έχει ζωτική σημασία για την ενεργειακή ασφάλεια της Ένωσης. Φαίνεται ότι επί του παρόντος κανείς δεν σκέφτεται το διάδρομο μεταφοράς φυσικού αερίου και πετρελαίου που περνά μέσα από τη Γεωργία. Αυτός ο διάδρομος έχει ζωτική σημασία για μας και είναι ο μοναδικός που δεν τελεί υπό τον έλεγχο του Κρεμλίνου.
Θα ήθελα επίσης να υπενθυμίσω ότι υπάρχουν πάρα πολύ κάτοχοι ρωσικών διαβατηρίων οι οποίοι ζουν σε χώρες γειτονικές της Ένωσης. Θα μπορούσα να αναφέρω για παράδειγμα την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τα Βαλτικά κράτη. Για το λόγο αυτό, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι ανά πάσα στιγμή το Κρεμλίνο θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται τη λεγόμενη προστασία του. Αυτό ακριβώς συνέβη στη Νότια Οσσετία. Για μία ακόμη φορά, πρέπει να τονίσω ότι τα κράτη μέλη της Ένωση και οι πλησιέστεροι γείτονές τους απειλούνται άμεσα από την επιθετικότητα της Ρωσίας.
Σήμερα είμαστε αντιμέτωποι με μια κατάσταση στην οποία η Ρωσία, πέραν του ότι επιδίδεται σε ενεργειακό εκβιασμό, έχει ξεπεράσει σε τέτοιο βαθμό τα όρια ώστε να προσθέσει στο οπλοστάσιό της την απειλή της στρατιωτικής επέμβασης κατά κρατών μελών της Ένωσης και των πλησιέστερων γειτόνων τους. Η σημερινή κατάσταση στη Γεωργία αποτελεί ένα προφανές παράδειγμα. Δεν μπορεί να τίθεται θέμα εταιρικής σχέσης ανάμεσα στην Ένωση και τη Ρωσία υπό τέτοιες συνθήκες. Η συμμετοχή στις συνομιλίες στη διάρκεια της επερχόμενης Συνόδου Κορυφής της Νίκαιας στις 14 Νοεμβρίου θα έδειχνε για μία ακόμη φορά ότι οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απολύτως ανίκανοι να ανταπεξέλθουν με τη Ρωσία.
Esko Seppänen, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, οι χρηματαγορές στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κατέρρευσαν, οι χρηματαγορές στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέρρευσαν και οι χρηματαγορές στη Ρωσία κατέρρευσαν. Βιώνουμε όλοι την ίδια κρίση που προκάλεσε ο τούρμπο καπιταλισμός. Παρά το γεγονός αυτό, κάποιες χώρες της ΕΕ, παίρνουν τα ηνία από τις Βαλτικές χώρες, οι πρόεδροι των οποίων φοίτησαν σε πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών, και ειδικά η Πολωνία, θέλουν να απομονώσουν τη Ρωσία από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Πρώτα, το φρένο μπήκε κατά την έναρξη των συνομιλιών για τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και σήμερα ο λόγος είναι η ένοπλη σύγκρουση της Γεωργίας και της Αμπχαζίας με τη Ρωσία.
Σε πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες τα ΜΜΕ έχουν παρουσιάσει τη Ρωσία ως τον εισβολέα. Αυτή η εικόνα είναι εσφαλμένη. Ο στρατός του Shakashvili ήταν που επιτέθηκε κι έτσι πυροδοτήθηκε η καθολική σύγκρουση. Δεν θα πρέπει να τον ανταμείψουμε γι’ αυτό. Σε αυτά τα θέματα, η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι, δυστυχώς, δέσμιο των δικών του ακραίων στοιχείων.
Ασφαλώς, η Ρωσία νίκησε στρατιωτικά το στρατό του Shakashvili, ένα στρατό τον οποίο εκπαίδευσαν οι Αμερικανοί και οι Ισραηλινοί και εξόπλισαν οι Ουκρανοί. Ήταν μια πολιτική υπερβολική αντίδραση να αναγνωριστεί η ανεξαρτησία της Νότιας Οσσετίας και της Αμπχαζίας. Τώρα, η Ρωσία υφίσταται τις πολιτικές συνέπειες. Η ομάδα μας, όμως, δεν πιστεύει ότι η απομόνωση της Ρωσίας θα πρέπει να είναι μία από αυτές. Ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός χρειάζεται τους φυσικούς πόρους της Ρωσίας και η Ρωσία χρειάζεται την πολιτική εμπειρία της Ευρώπης στη δημοκρατία, τις πολιτικές ελευθερίες και την έννομη τάξη.
Αυτοί οι στόχοι δεν θα επιτευχθούν μέσω πολιτικής βίας αλλά μέσω συνεργασίας και διαλόγου. Αυτό αφορούν κατά πάσα πιθανότητα οι συνομιλίες που πραγματοποιούνται σήμερα στο Ελσίνκι μεταξύ των Αρχηγών των Στρατιωτικών Επιτελείων Mike Mullen και Nikolai Makarov. Η ΕΕ, επιπροσθέτως, δεν θα πρέπει να σαμποτάρει το διάλογο.
Ευχόμαστε κάθε επιτυχία στις θετικές προσπάθειες τις οποίες πρότεινε η χώρα που πρόκειται να αναλάβει την Προεδρία.
Paul Marie Coûteaux, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Jouyet, έχει έρθει η ώρα της μεταμέλειας – αυτή φαίνεται να είναι η διάθεση σήμερα – ή τουλάχιστον για επανεξέταση των δογμάτων και των ενστικτωδών αντιδράσεων, κι επίσης, είμαι ευγνώμων στον κύριο Σαρκοζί που έδωσε σήμερα το πρωί ένα τέτοιο παράδειγμα, που έμοιαζε ειλικρινές. Για το λόγο αυτό, ας θυμηθούμε επίσης την παλιά, πολύ παλιά δυσπιστία όσον αφορά τη Ρωσία ή μάλλον τη δυσπιστία αυτής της χώρας η οποία, είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι ένας από τους εταίρους μας.
Από αυτήν την άποψη, συνιστώ επίσης – όπως έκανε και η κυρία Neyts-Uyttebroeck – την ανάγνωση μιας βιογραφίας της Κοντέσας του Ségur, ιδιαίτερα εκείνη της κυρίας Strich, από τις εξαιρετικές εκδόσεις Bartillat, και θα δείτε την πραγματική σημασία που θα πρέπει να δίδεται σε μια λέξη την οποία είπατε δύο φορές, εάν σας άκουσα καλά: «αλληλεξάρτηση».
Ναι, προφανώς είμαι αλληλοεξαρτώμενοι, αλλά όχι μόνο όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ή τα όπλα μαζικής καταστροφής. Αλληλεξαρτόμαστε από κάθε άποψη: όσον αφορά την ενέργεια, για να πούμε το προφανές, αλλά επίσης όσον αφορά την έρευνα, τη βιομηχανία και την πολιτική, με έναν πολύπλευρο τρόπο ασφαλώς.
Ας αναλογιστούμε ποιο θα είναι το πρόσωπο της Ευρώπης στον 21ο αιώνα, ανάλογα με το αν τα έθνη μας θα συνεχίσουν να συμμετέχουν στην προώθηση του τεράστιου πλούτου της Σιβηρίας. Επομένως σας παρακαλώ, ας σταματήσουμε να ενστερνιζόμαστε διαμάχες που δεν είναι δικές μας, αλλά μιας τρίτης δύναμης με συμφέρον να διαιρέσει την Ευρώπη προκειμένου να κυριαρχήσει επ’ αυτής. Πιστέψτε με, επ’ αυτού σκέφτομαι το συμφέρον της Ευρώπης, εάν δεχτείτε ότι οι Γάλλοι υπέρμαχοι της εθνικής κυριαρχίας επίσης ανησυχούν για αυτό το θέμα.
Jana Bobošíková (NI). – (CS) Κυρίες και κύριοι, θεωρώ την απόφαση του Συμβουλίου να μη δώσει συνέχεια στις συνομιλίες με τη Ρωσία για μια στρατηγική εταιρική σχέση ανόητες, κοντόφθαλμες και καταστροφικές για τους πολίτες της Ένωσης. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι πρόκειται για έναν εταίρο από τον οποίο η Ευρώπη εξαρτάται για την προμήθεια πρώτων υλών. Δεν είναι μόνο το ζήτημα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Χωρίς το τιτάνιο από τη Ρωσία, για παράδειγμα, δεν θα ήταν δυνατόν να κατασκευαστεί ούτε ένα airbus. Ακόμα χειρότερα δε, η τρέχουσα ευρωπαϊκή ρωσοφοβία δεν βασίζεται στα γεγονότα αλλά στον τρόπο που παρουσιάστηκαν μέσω της πολιτικής και των ΜΜΕ. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι η σύγκρουση στον Καύκασο ξεκίνησε από τη Γεωργία χωρίς να ενδιαφέρεται για την έκβαση, και όχι από τη Ρωσία. Επίσης, δεν γνωρίζω κάποιο συγκεκριμένο λόγο για τον οποίο η ανεξαρτησία της Νότιας Οσσετίας και της Αμπχαζίας δεν θα έπρεπε να γίνει σεβαστή, αφού αρκετά μέλη της Ένωσης χαιρέτησαν την ανεξαρτησία του Κοσσόβου αμέσως και με μεγάλη αγαλλίαση. Χαίρομαι που ο Václav Klaus, ο Πρόεδρος της Τσεχικής Δημοκρατίας, της χώρας που εκπροσωπώ στο παρόν Σώμα, περιέγραψε την κατάσταση με ρεαλιστικούς όρους όταν είπε ότι δεν πρόκειται για ένα ζήτημα της καλής Γεωργίας και της κακιάς Ρωσίας. Δυστυχώς κανένας δεν τον υποστήριξε. Εάν η Ένωση βλέπει σοβαρά το να είναι ένας στρατηγικός εταίρος και ένας παγκόσμιος παίκτης πρέπει να αναγνωρίσει τη Ρωσία με ίσους όρους. Η πολιτική της αντιπαράθεσης δεν ωφελεί κανέναν.
Elmar Brok (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, κύριε εν ενεργεία Πρόεδρε του Συμβουλίου, ένας από τους προηγούμενους ομιλητές δήλωσε ότι η αρχή πίσω από όλα αυτά πρέπει να είναι η «μη βία». Καθόλου βία από οποιαδήποτε πλευρά, όπως κατοχυρώνεται στο διεθνές δίκαιο. Πρέπει να επιμείνουμε το σεβασμό του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της εδαφικής ακεραιότητας, της μη παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις ενός άλλου κράτους, της μη άσκησης επιρροής και της τήρησης των συμφωνιών του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου. Ελπίζω ότι αυτό θα συνεχίσει να ισχύει στη Γενεύη.
Πρέπει να συνεχίσουμε να εξασφαλίζουμε ότι οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης Σεπτεμβρίου και τα ψηφίσματα που διαπραγματεύτηκε η Επιτροπή όσον αφορά τις συμφωνίες σύνδεσης, τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου και το διευρυμένο Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (+), ή όπως τέλος πάντων λέγεται, τηρούνται, ούτως ώστε οι μεμονωμένες χώρες να μπορούν να ενισχυθούν, να σταθεροποιηθούν και να έχουν σχέσεις με άλλες χώρες χωρίς προκλήσεις και το απαιτούμενο έργο να μπορεί να επιτελεστεί στη διάσκεψη χορηγών.
Ταυτόχρονα πρέπει να εξασφαλίσουμε στα ανατολικοευρωπαϊκά κράτη μέλη ένα αίσθημα ασφάλειας και αλληλεγγύης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Πιστεύω ότι αυτό είναι σημαντικό και για ψυχολογικούς λόγους.
Επίτροπε, είμαι ευγνώμων για το γεγονός ότι αναφερθήκατε στην αμοιβαία οικονομική μας αλληλεξάρτηση, η οποία είναι η καλύτερη πολιτική ασφάλειας που θα μπορούσαμε να έχουμε. Εντούτοις, όσο περισσότερο ενισχύεται αυτή η αλληλεξάρτηση και όσο περισσότερο γίνεται μέρος της σφαίρας του ενδιαφέροντος και των δύο μερών και αυτά αποκτούν δεσμούς μεταξύ τους, τόσο δυσκολότερο θα είναι για εμάς να ξεφύγουμε από αυτήν την εξάρτηση χρησιμοποιώντας μη ειρηνικά μέσα. Στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να είμαστε οι πρωτοπόροι. Θα πρέπει επίσης να υποστηρίξουμε τυχόν κινήσεις με νομικές υποχρεώσεις στις οποίες συμμετέχει η Ρωσία, μαζί με τον ΠΟΕ και τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης με τις αντίστοιχες υποχρεώσεις. Όταν η οικονομική μας αλληλεξάρτηση υποστηρίζεται από νομικά και συμβατικά μέτρα κατά αυτόν τον τρόπο, θα είμαστε σε θέση να προοδεύσουμε.
Εντούτοις, αυτή θα πρέπει να βασίζεται στα δικά μας συμφέροντα. Η ενεργειακή ασφάλεια είναι ένα ζήτημα και σε αυτόν τον τομέα υπάρχουν προκλήσεις που χρήζουν αντιμετώπισης σε ολόκληρο τον πλανήτη. Δεν ήταν άνευ αιτίας που οι 5+1 συναντήθηκαν για μία ακόμη φορά για το θέμα του Ιράν κι έπειτα συνέχισαν τη συνηθισμένη τους δουλειά. Αυτό συμβαίνει και σε άλλα επίπεδα. Άκουσα ότι μια επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επισκέφτηκε ξανά τη Μόσχα. Ιράν, Μέση Ανατολή, κλιματική αλλαγή, τρομοκρατία και πολλά άλλα ζητήματα: Η Ρωσία είναι ένα ουσιαστικό κομμάτι όλων αυτών.
Πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στο διάλογο. Μια εταιρική σχέση στον τομέα της ασφάλειας με τη Ρωσία θα λειτουργήσει μόνο εάν δεν λειτουργεί εις βάρος υφιστάμενων συμμαχιών και της διατήρησης των ΗΠΑ εκτός Ευρώπης. Αυτό είναι μια προϋπόθεση μιας συνεργασίας αυτού του τύπου.
Reino Paasilinna (PSE). - (FI) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, και οι δύο πλευρές έσφαλαν και παραβίασαν διεθνείς συμφωνίες. Τώρα είναι θέμα πόσο γρήγορα μπορούμε να ξεπεράσουμε την παρούσα κατάσταση και να αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα.
Για αυτό χρειάζεται να συνεργαστεί και η ίδια η Ρωσία. Αυτό αποτελεί βασική προϋπόθεση. Μάλιστα, πολλοί από τους στόχους της Ρωσίας ταυτίζονται με τους δικούς μας στη Συνθήκη της Λισαβόνας. Ο Πρόεδρος Medvedev είπε ότι υπάρχει ανάγκη για θεσμικές μεταρρυθμίσεις. Αυτό είναι βέβαιο. Το δεύτερο ζήτημα που επεσήμανε είναι οι μεταρρυθμίσεις στις υποδομές. Ένα τρίτο είναι οι επενδύσεις. Αυτά είναι πράγματα που γνωρίζουμε. Έπειτα υπάρχει η καινοτομία, κάτι για το οποίο εμείς γνωρίζουμε πολλά περισσότερα, ας μου επιτραπεί να πω. Αυτά είναι τα κοινά μας σημεία. Θέλουν να συμβάλλουν με κάποιο τρόπο στην επίλυση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης και έχουν λίγα κεφάλαια για να το πετύχουν αυτό. Για το λόγο αυτό δεν θέλουν να απομονωθούν, αυτό είναι ολοφάνερο, κι εμείς πρέπει να ανταποκριθούμε μέσω της συνεργασίας, η οποία θα μας επιτρέψει να στρέψουμε τη Ρωσία προς την κατεύθυνση που θέλουμε.
Η Ρωσία δεν θέλει να μιλά για ιδεολογία, αλλά σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει. Θέλουμε να έχουν δημοκρατία, αυτή είναι η ιδεολογία μας. Η Ρωσία θέλει πρακτικές λύσεις και αμφότεροι αυτοί οι στόχοι κατά πάσα πιθανότητα αξίζουν εναρμόνισης και κατά αυτόν τον τρόπο θα προοδεύσουμε. Για το λόγο αυτό χρειαζόμαστε ένα «Ο», ήτοι ολοκλήρωση, κατά τα τέσσερα «I» του Medvedev, ώστε να μπορέσουμε να επηρεάσουμε με επιτυχία το μέλλον της Ρωσίας από τη δική μας οπτική γωνία και να αυξήσουμε τη σταθερότητα.
Janusz Onyszkiewicz (ALDE). – (PL) Στη συζήτηση της διαμάχης ανάμεσα στη Ρωσία και τη Γεωργία, τείνουμε να παραβλέπουμε τα όσα έγιναν στην Αμπχαζία παρά στην Οσσετία. Μάλιστα, κάτι πολύ σημαντικό συνέβη στην Αμπχαζία. Οι Ρώσοι έχουν κάποιους λόγους να υποστηρίζουν ότι οι ενέργειές τους, αν και δυσανάλογες, ήταν μια αντίδραση σε μια προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος της Οσσετίας με στρατιωτικά μέσα. Όσον αφορά την Αμπχαζία, όμως, δεν συνέβη κάτι ανάλογο. Η μαζική εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων, η εμφάνιση του στόλου κατά μήκος της γεωργιανής ακτής και η στρατιωτική κατάληψη των εδαφών που τελούσαν υπό τον έλεγχο των γεωργιανών αρχών όλα αποδεικνύουν ότι η Ρωσία είναι προετοιμασμένη να χρησιμοποιήσει τις ένοπλες δυνάμεις της με την πρόφαση της λήψης προληπτικών μέτρων. Συνεπώς, τέτοιες ενέργειες πρέπει να καταταχτούν μεταξύ εκείνων που δικαιολογούνται μόνο από μια μονόπλευρη εκτίμηση των πόρων εξωτερικής πολιτικής.
Στη δήλωσή του, ο Πρόεδρος Medvedev επανήλθε στην έννοια ενός ενιαίου χώρου ασφάλειας εκτεινόμενου από το Βανκούβερ ως το Βλαδιβοστόκ. Και θέτω το ερώτημα σε εσάς, κυρίες και κύριοι, πώς μπορεί να βασιστεί κανείς σε κοινές δράσεις σε αυτόν τον ενιαίο χώρο ασφάλειας, εάν η Ρωσία αποδεικνύει ότι αποτελεί η ίδια μια πηγή απειλών; Όσον αφορά τα άλλα ζητήματα που ο Πρόεδρος Medvedev θα ήθελε να δει να συμπεριλαμβάνονται στην ενδεχόμενης συμφωνία, θα έπρεπε να θυμηθούμε ότι περιέχονται ήδη στη συμφωνία που ισχύει σήμερα. Αυτή η συμφωνία εγκρίθηκε το 1990 και φέρει τον τίτλο Χάρτης των Παρισίων για μια νέα Ευρώπη. Βέβαια, ίσως αυτό που εντέλει διακυβεύεται εδώ δεν είναι ο διάλογος αλλά το δικαίωμα του βέτο σε σχέση με διάφορες ενέργειες στις οποίες μπορεί να προβεί το ΝΑΤΟ.
(Χειροκρότημα)
Rebecca Harms (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αναφερθώ στα όσα είπε ο κύριος Staes στην παρέμβασή του σχετικά με άλλες συγκρούσεις που συνεχίζουν ακόμη να συμβαίνουν στον Καύκασο.
Εάν ξαναρχίσουμε τώρα τις συνομιλίες με τη Ρωσία – κάτι που υποστηρίζουμε – είναι, κατά τη γνώμη μας, πολύ σημαντικό να μην ξεχάσουμε ότι υπάρχει επίσης το Καραμπάχ, η Τσετσενία, η Μολδαβία και η Υπερδνειστερία και ότι θα πρέπει επίσης να ανταπεξέλθουμε σε μια πολύ δύσκολη διαμάχη στην Ουκρανία μέσα στην επόμενη δεκαετία συνδεόμενη με την Κριμαία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να κάνει το ίδιο λάθος που έκανε πριν τον πόλεμο στη Γεωργία μη παίρνοντας αρκετά στα σοβαρά αυτή τη σύγκρουση.
Κατά τη γνώμη μας, όλες αυτές οι συγκρούσεις πρέπει, επομένως, να αντιμετωπιστούν. Ο Καύκασος και άλλες γειτονικές περιοχές είναι πολύ σημαντικές περιοχές. Όλες βρίσκονται εντός της Ευρώπης κι επομένως πρέπει να αντιμετωπιστούν από την Ευρώπη, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με πολύ μεγαλύτερη προτεραιότητα –κι αυτό πρέπει να το κάνουμε σε συνεργασία με τη Ρωσία.
Κατά πόσο μπορούμε ή όχι να επιλύσουμε τις διαμάχες εκεί με ικανοποιητικό τρόπο, δεν είμαι σίγουρη σήμερα, αλλά για να πω την αλήθεια είμαι αρκετά αισιόδοξη ότι αυτό το αίσθημα της ψυχρής ειρήνης σύρθηκε μέσα από την Ευρώπη – και μάλιστα από ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση – και που προκάλεσε επίσης συναγερμό στη Ρωσία, ήταν επαρκής προειδοποίηση και οι διάφορες πλευρές θα επιστρέψουν τώρα στις διαπραγματεύσεις με μεγαλύτερη σοβαρότητα.
Από την οπτική σκοπιά της Δύσης, παρουσιάζει επίσης μεγάλο ενδιαφέρον ότι στην χρηματοπιστωτική κρίση η Ρωσία σώζει ολόκληρα κράτη προκειμένου να διαχειριστεί η ίδια αυτήν την κρίση. Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, η συνυφασμένη φύση των οικονομιών μας είναι πολύ πιο εκτενής από ότι συζητήσαμε προηγουμένως σε σχέση με την ενέργεια.
Εάν θέλαμε να βρούμε ένα καλύτερο ύφος κι αν η Δύση ίσως δεν επέμενε πάντα ότι το δικό της σύστημα υπήρξε το νικηφόρο σύστημα από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, μπορεί να οδηγηθούμε σε μια καλύτερη θέση από την οποία να αντιμετωπίσουμε τη διαμάχη.
Konrad Szymański (UEN). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, η Ρωσία ίσως επωφελήθηκε περισσότερο από την χρηματοπιστωτική κρίση. Πρόσφατα, η προσοχή μας έχει μετατοπιστεί αξιοσημείωτα από την επίθεση της Ρωσίας στη Γεωργία προς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τράπεζές μας. Αυτή η μετατόπιση ήταν προφανής στη διάρκεια της πρωινής μας συζήτησης.
Εντούτοις, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ρωσία σήμερα συνεχίζει να τηρεί 7 000 στρατιώτες στην Οσσετία και την Αμπχαζία. Αυτός ο αριθμός ξεπερνά το τριπλάσιο του αριθμού των στρατιωτών που βρίσκονταν εκεί στις 7 Αυγούστου, και η Ρωσία, επομένως, δεν σέβεται την ειρηνευτική συμφωνία κατά τον τρόπο που θα επιθυμούσαμε να το κάνει. Αυτό σημαίνει ότι οι σχέσεις ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία εξακολουθούν να βρίσκονται σε αδιέξοδο. Σημαίνει επίσης ότι επί του παρόντος δεν έχουμε κανένα λόγο να επανέλθουμε στον πολιτικό διάλογο εντός του πλαισίου ενιαίων ευρωπαϊκών και ρωσικών οργάνων. Δεν υπάρχει καμία βάση για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων όσον αφορά τη συμφωνία για την εταιρική σχέση. Τέλος, με απογοήτευση παρατηρούμε τη θέση ορισμένων κρατών μελών τα οποία υποστηρίζουν ότι μπορούμε να αγνοήσουμε τη ρωσική επίθεση στη Γεωργία και ότι το ζήτημα αυτό είναι απλά θέμα χρόνου. Αυτή η παθητική πολιτική μπορεί να αποδειχτεί εξαιρετικά πολυδάπανη για την εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά.
Vittorio Agnoletto (GUE/NGL). - (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι το Συμβούλιο διαχειρίστηκε τις σχέσεις με τη Ρωσία με ένα πιο ισορροπημένο τρόπο από ότι το ψήφισμα που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα γεγονότα στη Γεωργία. Σε εκείνο τοπ ψήφισμα, όλες οι κατηγορίες στρέφονταν αποκλειστικά προς τη Ρωσία και ακόμα και η επίθεση που πραγματοποίησε η Γεωργία στις 7 και 8 Αυγούστου θεωρήθηκε δικαιολογημένη.
Εάν, όμως, πραγματικά ενδιαφερόμαστε να σταθεροποιήσουμε την ειρήνη, τότε πρέπει να πούμε ένα ηχηρό «όχι» σε οποιαδήποτε προσχώρηση της Γεωργίας ή της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Γνωρίζουμε ότι αυτό το μόνο που θα πετύχαινε θα ήταν να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την περιοχή και να αυξήσει εξαιρετικά τις πιθανότητες νέων πολέμων. Οι διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία πρέπει να ξαναρχίσουν όχι μόνο λόγο οικονομικών συμφερόντων, αλλά επίσης επειδή, έως ότου συζητηθούν, τα προβλήματα δεν εξαφανίζονται και αυτός είναι πάντα ο καλύτερος δρόμος που μπορεί να ακολουθήσει κανείς.
Ταυτόχρονα, πρέπει να είμαστε απολύτως αυστηροί στα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ελευθεροτυπίας και των πολιτικών ελευθεριών, τα οποία σίγουρα δεν αποτελούν τον κανόνα στη Ρωσία. Ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσουμε να προστατέψουμε τα δικαιώματα δεν είναι να γίνουμε όμηροι της ενέργειας, αλλά προκειμένου να ξεφύγουμε από την εξάρτησή μας από τη Ρωσία χρειάζεται και να διαφοροποιήσουμε της πηγές των ενεργειακών μας προμηθειών και να επενδύσουμε σε εναλλακτικές καθαρές μορφές ενέργειας.
Έχω μια τελευταία παρατήρηση να κάνω. Άκουσα να ειπώθηκε, και από την Επιτροπή και από το Συμβούλιο, ότι πιστεύουν πολύ στην προσχώρηση της Ρωσίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι κάνατε τα ίδια σχόλια όταν η Κίνα προσχωρούσε στον ΠΟΕ και είδαμε τα τρομακτικά αποτελέσματα που είχε η προσχώρηση της Κίνας στην ευρωπαϊκή οικονομία και του ευρωπαίους εργαζομένους. Ίσως, τότε, να έπρεπε να αναζητήσουμε λύσεις αλλού: ίσως να είναι μάλιστα ολόκληρος ο μηχανισμός του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου που θα έπρεπε να αμφισβητήσουμε.
Gerard Batten (IND/DEM). - Κύριε Πρόεδρε, το Κρεμλίνο πήρε ακριβώς ό,τι ήθελε από τη διαπραγμάτευση με τον Πρόεδρο Σαρκοζί. Η συμφωνία του Προέδρου Σαρκοζί «ειρήνη στην εποχή μας» τους έδωσε ό,τι ήθελαν και τη διπλωματική διέξοδο. Από το Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο, η θεμελιώδης αρχή στις διεθνείς σχέσεις ήταν ότι η επιθετικότητα δεν πρέπει να αμείβεται ή ότι δεν πρέπει να γίνονται πολιτικές παραχωρήσεις στους επιτιθέμενους, αλλά η Μόσχα νίκησε και το ΝΑΤΟ ταπεινώθηκε, με την ΕΕ να παίζει κατά στα δύο ταμπλό.
Ως θεσμός, η Ευρωπαϊκή Ένωση απλά δεν βρίσκεται στη δημοκρατική δυτική πλευρά στο νέο Ψυχρό Πόλεμο. Η ΕΕ δεν ανήκει στον ελεύθερο κόσμο. Είναι αντι-δημοκρατική, μη δημοκρατική και ιμπεριαλιστική. Θεσμικά, κλίνει να ταχθεί με άλλες αντι-δημοκρατικές αυτοκρατορίες, όχι με ελεύθερα έθνη. Η ΕΕ δεν διέπεται από νόμους αλλά από ιδεολογία.
Δυστυχώς, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις – σαν καλοί Ευρωπαίοι – θα επιλέξουν να ακολουθήσουν την καταστροφική θέση της ΕΕ προς τη Ρωσία, παρά το δικό τους συλλογικό εθνικό συμφέρον.
Sylwester Chruszcz (NI). - (PL) Μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσική Ομοσπονδία είναι ένας από τους βασικούς εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ρωσία είναι ένας στρατηγικός εταίρος και προμηθευτής πρώτων υλών για την παραγωγή ενέργειας στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης και της δικής μου χώρας, της Πολωνίας. Η συνεργασία με τη Ρωσία αποτελεί απλά ένα γεγονός και είναι προς όφελος και των δύο πλευρών να πετύχει αυτή η συνεργασία. Η επίθεση της Γεωργίας στη Νότια Οσσετία και η ακόλουθη κλιμάκωση της σύγκρουσης έχουν απειλήσει σοβαρά τις σχέσεις των Βρυξελλών με τη Μόσχα.
Εντούτοις, αυτό δεν σημαίνει ότι, όπως θα επιθυμούσαν κάποιοι Ευρωπαίοι πολιτικοί, θα έπρεπε να στρέψουμε την πλάτη μας στη Ρωσία ή ακόμα και να διακόψουμε κάθε σχέση μαζί της. Η Ρωσία έχει καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες τα τελευταία είκοσι χρόνια για να συμμετάσχει στον κύκλο των δημοκρατικών ευρωπαϊκών κρατών και, αν και αναμφισβήτητα μένουν ακόμα πολλά να επιτευχθούν, δεν υπάρχει επίσης η παραμικρή αμφιβολία ότι ο ρωσικός πληθυσμός υποστηρίζει με θέρμη τον νυν και τον τέως Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Ελπίζω ότι, παρά τα κάποια εμπόδια, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ρωσία θα συνεχίσουν την πετυχημένη τους συνεργασία, καθώς αυτό είναι προς το συμφέρον αμφότερων των πλευρών.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. MARTÍNEZ MARTÍNEZ Αντιπροέδρου
Ria Oomen-Ruijten (PPE-DE). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Jouyet, κυρία Ferrero-Waldner, κυρίες και κύριοι, δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε ότι οι σχέσεις με τη Ρωσία έχουν αλλάξει πρόσφατα. Επιτρέψτε μου να προσθέσω ότι το να απομονώσουμε τη Ρωσία δεν αποτελεί κατά την άποψή μου επιλογή. Ταυτόχρονα, είναι δύσκολο να μιλήσουμε για μια εταιρική σχέση, εάν τα κράτη μέλη έχουν τόσο υψηλό επίπεδο δυσπιστίας προς τη Ρωσία.
Αυτό που εγώ, ως πρόεδρος της αντιπροσωπείας με τη Ρωσία, πιστεύω όμως είναι ότι θα πρέπει να φροντίσουμε να συνεχιστεί ο διάλογος. Αυτό ακριβώς κάνουν το Συμβούλιο και η Επιτροπή και αυτό θα έπρεπε να κάνουμε κι εμείς ως Κοινοβούλιο. Μάλιστα, αυτό ήταν το θέμα μιας πολύ θερμής συζήτησης στη Ρωσική μας Αντιπροσωπεία, σε σχέση με την επίσκεψη στη Μόσχα που έχουμε προγραμματίσει για το τέλος αυτής της εβδομάδας. Η έκβαση αυτής της συζήτησης ήταν ότι θα πρέπει να συνεχίσουμε το διάλογο, αλλά ότι θα πρέπει να πούμε στους εταίρους μας ότι δεν είναι αυτή η συνήθης κατάσταση. Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς στο να το μοιραστούμε αυτό και να προσπαθήσουμε να επιδοθούμε σε εποικοδομητικές διαβουλεύσεις.
Έχουμε πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις από τη Ρωσία. Η απόσυρση των στρατευμάτων από την ουδέτερη ζώνη ήταν μόνο ένα πρώτο βήμα. Η τάση μπορεί να εκτονωθεί μόνο εάν ο αριθμός των στρατευμάτων στην Αμπχαζία και τη Νότια Οσσετία μειωθεί ή εάν αυτοί οι στρατιώτες αποσυρθούν ολοκληρωτικά. Αν και αυτό δεν ορίζεται λέξη προς λέξη στις συμφωνίες, κινείται στο ίδιο πνεύμα με αυτό των συμφωνιών και θα ήθελα να ακούσω την άποψη του κυρίου Jouyet επ’ αυτού.
Η ΕΕ, και ιδιαίτερα η Προεδρία, τους τελευταίους μήνες ήταν εξαιρετικά κατηγορηματική και αποφασιστική. Αυτό, κατά την άποψή μου, είναι κάτι που πρέπει να διατηρηθεί.
Μου έχουν μείνει τρία ερωτήματα. Καταρχήν, όσον αφορά την πορεία προς τη σύνοδο κορυφής: ποια συγκεκριμένα σήματα και βήματα κρίνετε απαραίτητα προκειμένου να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις; Δεύτερον, με ποιο τρόπο θα εμπλέξετε το Κοινοβούλιο σε αυτό; Τρίτον, θα ήθελα να σας θέσω τα εξής. Η Ρωσία δεν συμμετέχει στη Συνθήκη για τις βόμβες θρυμματισμού που υπογράφεται στο Όσλο. Τώρα αποκαλύπτεται ότι ο ολλανδός δημοσιογράφος σκοτώθηκε από ρωσική βόμβα θρυμματισμού. Πώς, κυρία Ferrero-Waldner, μπορούμε να παρασύρουμε τη Ρωσία σε αυτήν τη νέα Συνθήκη που υπογράφεται στο Όσλο τελικά;
Csaba Sándor Tabajdi (PSE). - (HU) Κύριε Πρόεδρε, η Γαλλική Προεδρία έπαιξε παραδειγματικό ρόλο στο χειρισμό της κρίσης στη Γεωργία. Γνωρίζουμε με ποιο τρόπο να χειριστούμε τις κρίσεις αλλά δεν είμαστε ακόμα σε θέση να τις αποτρέψουμε. Επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι υπήρχε ένας Υπουργός Εξωτερικών στην ΕΕ, ο κύριος Steinmeier, ο γερμανός Υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος έθεσε επί τάπητος ένα πολύ σοβαρό σχέδιο διευθέτησης το οποίο έγινε δεκτό από όλες τις πλευρές εκτός της Τυφλίδας. Αυτό είναι ένα ιστορικό γεγονός. Αυτό είναι θλιβερό, γιατί θα μπορούσε ακόμα και να είχε αποτραπεί ο πόλεμος. Είμαι πεισμένος ότι το σχέδιο Steinmeier θα μπορούσε και πάλι να εξυπηρετήσει ως η κύρια βάση για μια διευθέτηση κατόπιν διαπραγματεύσεων, αν και η κατάσταση είναι πολύ πιο δύσκολη σήμερα, δεδομένου ότι οι κάτοικοι της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσσετίας οι οποίοι πλέον υιοθετούν μια τελείως διαφορετική στάση. Επιτρέψτε μου να προσθέσω αμέσως ότι οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να διεξαχθούν χωρίς τη συμμετοχή των δύο εμπλεκόμενων λαών, αυτού της Αμπχαζίας και αυτού της Νότιας Οσσετίας. Η άποψή τους είναι ασφαλώς και αυτή κρίσιμη, όσον αφορά τις σχέσεις τους με τη Ρωσία.
Για να είμαστε σίγουροι, δεν μπορούμε απλά να συνεχίσουμε από εκεί όπου βρισκόμασταν. Η Ρωσία παραμένει ένας στρατηγικός εταίρος αλλά ενώ δεν μπορούμε να την κρατήσουμε απομονωμένη, η εμπιστοσύνη μας έχει κλονιστεί. Η Ρωσία πρέπει να αντλήσει διδάγματα από αυτά τα γεγονότα, όπως κάνουμε κι εμείς, και συγκεκριμένα, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε γιατί η Ρωσία δείχνει πολύ μεγαλύτερη ανεκτικότητα στο η Ουκρανία και η Γεωργία να προσεγγίσουν περισσότερο την ΕΕ από το να προσεγγίσουν το ΝΑΤΟ. Αυτό είναι ένα μάθημα που και η αμερικανική πολιτική και εμείς πρέπει να μάθουμε εάν θέλουμε να εξομαλύνουμε τη στρατηγική εταιρική σχέση ανάμεσα στη Ρωσία και την ΕΕ. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
Henrik Lax (ALDE). - (SV) Κύριε Πρόεδρε, η επίθεση της Ρωσίας στη Γεωργία δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο γεγονός. Αυτό που βλέπουμε είναι μια παραδειγματική μετατόπιση στις σχέσεις της Ρωσίας με τα γειτονικά της κράτη – μια παραδειγματική μετατόπιση που μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες εάν η ΕΕ δεν ενεργήσει με σύνεση. Η αλήθεια είναι ότι βρισκόμαστε σε σταυροδρόμι, όπως είπε ο Υπουργός κύριος Jouyet. Ανησυχώ γιατί ένας μεγάλος αριθμός ηγετών της ΕΕ έχουν ήδη αρχίσει να μιλάνε υπέρ μιας επιστροφής στη συνηθισμένη κατάσταση στις σχέσεις της ΕΕ με τη Ρωσία. Συμπεριφέρονται σαν μην έχει συμβεί ο πόλεμος στη Γεωργία, αλλά τα ρωσικά στρατεύματα, έως και 8 000 άντρες, εξακολουθούν να βρίσκονται στις κατειλημμένες περιοχές. Οι εθνικές εκκαθαρίσεις συνεχίζονται ακόμα.
Η ΕΕ πρέπει να στείλει ένα σαφές μήνυμα και να καταδικάσει απερίφραστα την ιμπεριαλιστική πολιτική της Ρωσίας, σύμφωνα με την οποία πιστεύει ότι έχει το δικαίωμα να προστατέψει τους «πολίτες της» καταλαμβάνοντας αυτόνομα κράτη. Σήμερα η Γεωργία, αύριο η Ουκρανία και η Λευκορωσία. Αυτό θα το επαναλάβω στη συνάντηση με τη ρωσική αντιπροσωπεία στη Μόσχα την Παρασκευή. Εάν η ΕΕ παρακινήσει διαπραγματεύσεις για άνευ όρων συμφωνία με τη Ρωσία υπό τις σημερινές προϋποθέσεις, τότε είναι σαν να εγκρίνουμε τις ενέργειες της Ρωσίας στη Γεωργία και δίνουμε στη Ρωσία λευκή επιταγή να συνεχίσει την ιμπεριαλιστική της πολιτική. Η ΕΕ έχει καθήκον να βοηθήσει τα θύματα, όχι τους εισβολείς. Θα ήθελα να συγχαρώ την Επίτροπο Ferrero-Waldner για την πρότασή της για τα 500 εκατομμύρια ευρώ κι ελπίζω η αυριανή διάσκεψη υποσχέσεων να έχει επιτυχία.
Tatjana Ždanoka (Verts/ALE). - Κύριε Πρόεδρε, σήμερα μιλάω όχι μόνο ως εκπρόσωπος της πολιτικής μου ομάδας και μέλος της αντιπροσωπείας ΕΕ-Ρωσίας αλλά και ως η μοναδική φυσική ομιλήτρια της Ρωσικής βουλευτής αυτού του Κοινοβουλίου.
Κάποιοι πολιτικοί ξεχνάνε ότι η Ρωσία είναι στην πραγματικότητα η μεγαλύτερη χώρα στην Ευρώπη σε πληθυσμό και οι ρωσόφωνοι είναι η μεγαλύτερη μειονότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – έως και 10 εκατομμύρια άνθρωποι. Δυστυχώς, πολλοί από αυτούς που μιλάνε για τους φυσικούς πόρους της Ρωσίας σκέφτονται απλά τις πρώτες ύλες και ξεχνάνε την ανθρώπινη διάσταση. Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι άνθρωποι αποτελούν τη βάση των σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας. Οι ρωσόφωνοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης τάσσονται υπέρ των σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας που βασίζονται σε μια στρατηγική εταιρική σχέση. Υποστηρίζουμε όχι μόνο μια κοινή αγορά ΕΕ-Ρωσίας, όπως είπε ο Πρόεδρος Σαρκοζί σήμερα, αλλά και την πιο ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων. Υποστηρίζουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα – που επίσης ανέφερε ο κύριος Σαρκοζί – αλλά είμαστε αντίθετοι με τα δύο μέτρα και δύο σταθμά μέσω των οποίων τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κλείνουν τα μάτια στις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των ρωσοφώνων στα κράτη της Βαλτικής.
Ģirts Valdis Kristovskis (UEN) . – (LV) Είναι ανταγωνιστές ή εταίροι, πονηροί παίκτες ή εξαρτημένα κουτορνίθια; Μιλάω για τις σχέσεις ανάμεσα στη δυτική δημοκρατία και τη ρωσική απολυταρχία. Αυτά θυμίζουν το παιχνίδι του ποντικού και της γάτας. Κατά ένα κωμικό τρόπο, δύο μήνες μετά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γεωργία ο κύριος Medvedev προτείνει μια νέα ευρωπαϊκή συμφωνία για την ασφάλεια. Ο κύριος Σαρκοζί είναι πολύ πρόθυμος και δεν βλέπει ότι η Ρωσία έχει αυξήσει τη στρατιωτική της παρουσία στη Νότια Οσσετία και Αμπχαζία. Υπάρχουν λόγοι για να εμπιστευτούμε τη Ρωσία; Η διαδικασία του Κοσσόβου και η σύγκρουση στη Γεωργία θα μπορούσαν να ήταν πιο διδακτικές. Τι προκαλεί αυτήν την αισιοδοξία μεταξύ των ηγετών της Ευρώπης; Η Ρωσία θα εκμεταλλευτεί με επιτυχία τη δυτική ευπιστία, λαχταρά εκδίκηση της Δύσης οπουδήποτε αυτό είναι εφικτό. Η πολιτική για τους ξένους που ανακοίνωσε η Ρωσία στην Οσσετία, την Αμπχαζία και την Ουκρανία είναι ένας σημαντικός κίνδυνος. Στον κυβερνοχώρο γίνεται μάχη. Δεν ήταν άνευ λόγου που ο λαός της Ρωσίας και τα ΜΜΕ τους, συμπεριλαμβανομένων των Βαλτικών κρατών, υποστηρίζουν την εισβολή της Ρωσίας στη Γεωργία. Επί του παρόντος, δεν θα έπρεπε να σπεύδουμε να ξαναρχίσουμε πλήρως τις συνομιλίες με τη Ρωσία. Κατ’ αρχήν, η Ρωσία πρέπει να εφαρμόσει το ειρηνευτικό σχέδιο του Καυκάσου.
Roberto Fiore (NI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να απαλλαγώ από την ιδέα ότι η Ρωσία επιτέθηκε στη Γεωργία. Νομίζω ότι θα έπρεπε να υιοθετήσουμε την πρόταση που έθεσαν επί τάπητος οι Ρώσοι, οι οποίοι ζήτησαν τότε τη σύσταση δικαστηρίου που θα έκρινε ποιος πραγματικά έφερε την ευθύνη για την έναρξη του πολέμου.
Κατόπιν τούτου, σε μια εποχή που η δημιουργική λογιστική έχει καταρρεύσει πιστεύω ότι έχει ουσιαστική σημασία να σκεφτόμαστε την πραγματική οικονομία που βρίσκεται μπροστά μας στο μέλλον, το οποίο συνθέτουν οι πρώτες ύλες, η γη και η εργασία, και τώρα, για την Ευρώπη, συμπεριλαμβάνει και τη Ρωσία. Θα ήθελα επίσης να πω ότι αυτό δεν είναι απλά ένα οικονομικό γεγονός: υπάρχει μια δυτική Ευρώπη θεμελιωμένη γύρω από τον Καθολικισμό η οποία θα μπορούσε ενώσει τις δυνάμεις της με μια ανατολική Ευρώπη θεμελιωμένη γύρω από την Ορθοδοξία και αυτό θα αποτελούσε εντέλει μια ένωση των δύο πνευμόνων της Ευρώπης – των δύο πνευματικών της πνευμόνων.
Είναι επομένως προς το συμφέρον της Ευρώπης να είναι μαζί με τη Ρωσία και είναι προς το συμφέρον της Ρωσίας να είναι με την Ευρώπη.
Zbigniew Zaleski (PPE-DE). – (FR) Υπουργέ, μετά τα όσα είπε ο κύριος Σαρκοζί σήμερα το πρωί ότι η Ευρώπη πρέπει να μιλήσει με στεντόρεια φωνή, έχω κάποια σχόλια να κάνω στα Πολωνικά.
- (PL) Πρόσφατα, η σχέση με τη Ρωσία ήταν διαφορετική. Η Ευρώπη ήταν διαιρεμένη, δεν μιλούσε με μία φωνή. Ο Επίτροπος Mandelson είπε ότι το ζήτημα του εμπάργκο στο πολωνικό κρέας ήταν ένα διμερές ζήτημα. Δεν είναι αυτό το είδος της Ευρώπης που θέλω και εδώ δεν υπάρχει χώρος για μια τέτοια Ευρώπη.
Η κρίση στη Γεωργία άνοιξε προσωρινά τα μάτια της Δυτικής Ευρώπης, ειδικά εκείνα των σοσιαλιστών συναδέλφων μας, για το τι μπορεί να είναι η Ρωσία. Συγκεκριμένα, μπορεί να είναι ελκυστική, συναρπαστική, αλλά επίσης απρόβλεπτη, χωρίς να σέβεται απαραιτήτως τις συμφωνίες που έχει υπογράψει και η στάση της απέναντι στην προσχώρηση στον ΠΟΕ δύσκολα θα χαρακτηρίζονταν ενθουσιώδης. Η Ρωσία θέλει να διατηρήσει τους δικούς της όρους, με τους οποίους έχει την ελευθερία να παίρνει αποφάσεις προς δικό της όφελος. Δεν θα είναι δυνατόν να επιτευχθούν ειρηνικές συμφωνίες, τις οποίες χρειαζόμαστε, εάν αυτό το γεγονός δεν γίνει κατανοητό. Η Ρωσία είναι ο κοντινότερος γείτονάς μας, μια χώρα με μεγάλες δυνατότητες και πολιτιστική κληρονομιά, ένα περήφανο έθνος, περήφανο για τη χώρα του που εκτείνεται από τη Βαλτική έως το Βερίγγειο Πορθμό. Χρειαζόμαστε ένα διάλογο με τη Ρωσία στον οποίο θα σεβόμαστε το ρωσικό λαό αλλά και θα έχουμε μια αποφασιστική, κοινή θέση απέναντι στους ηγέτες του, ήτοι τον κύριο Medvedev και τον κύριο Πούτιν, και να μη διακατέχεται από το φόβο ότι οι Ρώσοι μπορεί να κλείσουν τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου ανά πάσα στιγμή.
Σε ένα μεγάλο βαθμό, το βιοτικό επίπεδο του ρωσικού λαού εξαρτάται από την εισαγωγή εμπορευμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την κάλυψη των αναγκών τους. Το γεγονός αυτό θα πρέπει να δίνει στους ηγέτες μας τη δύναμη και αυτοπεποίθηση στις διαπραγματεύσεις μας με έναν ισχυρό εταίρο. Έτσι, αντί να προχωράμε γονυπετής, θα έπρεπε αντίθετα να καθόμαστε ως εταίροι γύρω από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων στο Κρεμλίνο. Τέλος, Signora comisaria, οι εν ενεργεία Πρόεδροι του Συμβουλίου υπογραμμίζουν ότι η απόσυρση της Ρωσίας από την ουδέτερη ζώνη στέφτηκε από επιτυχία και ότι αυτή η ενέργεια ήταν ένα θετικό σημάδι. Αντίθετα, ίσως θα έπρεπε να ειδωθεί ως ένα βήμα προς τα πίσω, ένα που φαίνεται να οδηγεί μόνο σε παραχωρήσεις, καθώς η Ρωσία δεν έχει αποσυρθεί από την Οσσετία ή την Αμπχαζία και δεν έχει καμία πρόθεση να το κάνει. Ας είμαστε ρεαλιστές και να προσπαθήσουμε να προβλέψουμε την επόμενή τους κίνηση.
Hannes Swoboda (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε εν ενεργεία Πρόεδρε του Συμβουλίου, Επίτροπε, υπάρχουν πολλές διαφορές ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία. Πάνω απ’ όλα, θα ήθελα να θεωρώ ελεύθερες τις προεδρικές εκλογές στη Ρωσία όπως θα περίμενα τουλάχιστον στις ΗΠΑ σήμερα.
Εντούτοις, οι μεγάλες δυνάμεις έχουν επίσης κάποιες ομοιότητες κι ελπίζω ότι πολλοί από εσάς μπορεί σύντομα να έχετε την ευκαιρία να δείτε την εκπομπή του καναλιού ARTE για το πορτραίτο του Henry Kissinger. Όσον αφορά την παρέμβαση στη Χιλή και τις συνεχιζόμενες παρεμβάσεις στη Λατινική Αμερική, ο Kissinger και ο Στρατηγός Alexander Haig είπαν τα εξής: εάν κάτι ενοχλεί τις Ηνωμένες Πολιτείες, θα παρέμβουν και θα προκαλέσουν μια αλλαγή καθεστώτος. Δήλωσαν ότι ήταν απολύτως δικαιολογημένο να προβαίνουν σε τέτοιες ενέργειες. Ίσως μπορούμε να πούμε κάτι παρόμοιο για τη Ρωσία, αν και κατά πάσα πιθανότητα σε λιγότερες περιπτώσεις σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Και οι δύο μεγάλες δυνάμεις διαφωνούν επίσης κατά κάποιο τρόπο με το διεθνές δίκαιο. Οι παρεμβάσεις στη Λατινική Αμερική, συγκεκριμένα, ήταν σαφέστατα αντίθετες με το διεθνές δίκαιο. Ο πόλεμος στο Ιράκ σαφέστατα αντέβαινε στο διεθνές δίκαιο και οι ενέργειες της Ρωσίας στην Αμπχαζία και τη Νότια Οσσετία ήταν επίσης αντίθετες με το διεθνές δίκαιο. Στην περίπτωση του προβλήματος του Κοσσόβου, θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε εάν το Διεθνές Δικαστήριο θα κρίνει τις ενέργειες ως αντίθετες με το διεθνές δίκαιο.
Και στις δύο περιπτώσεις, ο κύριος Zaleski – και το λέω αυτό γιατί σας έχω σε ιδιαίτερη εκτίμηση – είχατε απολύτως δίκιο όταν είπατε ότι είναι μια συναρπαστική και ισχυρή χώρα, αλλά απρόβλεπτη. Αυτό ισχύει εξίσου για τις ΗΠΑ και τη Ρωσία και πρέπει να αντιδράσουμε σε αυτό.
Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, πιστεύω ότι θα ήταν λάθος μας να διακόψουμε τις συνομιλίες. Μετά τη σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου στον πόλεμο με το Ιράκ – και ήταν μια τεράστια παραβίαση όπου σκοτώθηκαν χιλιάδες άνθρωποι – δεν είπαμε «τώρα θα διακόψουμε τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ». Ασφαλώς συνεχίσαμε τις συζητήσεις με αυτήν τη χώρα.
Δεν συγκρίνω την εσωτερική δομή των ΗΠΑ και της Ρωσίας, μόνο τη συμπεριφορά τους σε διεθνές επίπεδο. Ο Πρόεδρος Σαρκοζί έχει απόλυτο δίκιο – και θα ήθελα να τον ευχαριστήσω για την παραδειγματική, σαφή πολιτική του: Πρέπει να συμμετέχουμε δυναμικά σε αυτόν το διάλογο.
Το δεύτερο θέμα που θα ήθελα να θίξω είναι ότι πρέπει να ενισχύσουμε τις γειτονικές χώρες, ιδιαίτερα μιας και είναι και γείτονές μας. Πρέπει να δώσουμε στην Ουκρανία και τη Γεωργία δύναμη ούτως ώστε να μπορούν επίσης να αντιμετωπίσουν τη δύσκολη γειτονιά τους, τη Ρωσία. Ωστόσο, πρέπει να φροντίσουμε οι ενέργειές μας να είναι λογικές και οι ενέργειες στις οποίες προέβη ο κύριος Saakaschwili δεν ήταν λογικές. Η συμπεριφορά του κυρίου Juschtschenko προς την κυρία Timoschenko, για παράδειγμα, επίσης δεν είναι λογική. Πρέπει να εξασφαλίσουμε οι γείτονές μας να ενεργούν με βάση τη λογική. Εάν το κάνουν αυτό και έχουν και τη δύναμή μας ως υποστήριξη, τότε θα αντισταθούν και στη Ρωσία, η οποία για μία ακόμη φορά προσπαθεί να παραστήσει τη μεγάλη δύναμη.
Andrzej Wielowieyski (ALDE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, Υπουργέ, είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων στον κύριο Swoboda που δεν επιθυμεί να διακόψει το διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά ας επανέλθουμε στο ζήτημα που μας ενδιαφέρει. Είναι σαφές ότι αμφότερες τα μέρη, ήτοι, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ρωσία, χρειάζονται αφοσιωμένη και αποτελεσματική συνεργασία, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας.
Χωρίς την τεχνολογική μας βοήθεια, η Ρωσία στην πραγματικότητα ασφαλώς και δεν θα μπορούσε να αξιοποιήσει τους φυσικούς της πόρους. Είναι όμως επίσης σαφές ότι χρειαζόμαστε την κοινή και αποτελεσματική ενεργειακή πολιτική την οποία στερούμαστε τώρα, όπως έχει ήδη τονιστεί στη διάρκεια αυτής της συζήτησης.
Σαφώς, όταν το θέμα είναι η εδραίωση της ειρήνης στον Καύκασο, απαιτείται επίσης μια κοινή πολιτική. Η υλοποίηση των συμφωνιών που σύναψε ο Πρόεδρος Σαρκοζί με τον Πρόεδρο Medvedev, και όσον αφορά την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων στην Αμπχαζία και την Οσσετία – ο αριθμός των οποίων έχει πλέον τριπλασιαστεί σε σχέση με τρεις μήνες νωρίτερα – είναι απαραίτητη, ακριβώς ώστε να αποτελέσουν ουσιαστικές ενδείξεις καλής θέλησης και αφοσιωμένης και αξιόπιστης συνεργασίας.
Η ευθύνη των Ρώσων όσον αφορά την κατάσταση στη Δημοκρατία του Καυκάσου είναι προφανής. Η ρωσική στρατιωτική παρουσία τα τελευταία 16 χρόνια επομένως δεν υπηρέτησε την άμβλυνση των διαφορών. Αντιθέτως, υπήρξε εργαλείο της ιμπεριαλιστικής πολιτικής αυτής της μεγάλης χώρας, η οποία προσπαθούσε να επωφεληθεί από αυτές τις συγκρούσεις. Εξυπακούεται ότι, όπως κάποιοι συνάδελφοί μου ήδη είπαν, η μείωση του αριθμού των ρώσων στρατιωτών στην Αμπχαζία και την Οσσετία στα επίπεδα που ήταν πριν τη σύγκρουση του Αυγούστου θα πρέπει να ανοίξει το δρόμο για αποτελεσματικές διαπραγματεύσεις.
Hanna Foltyn-Kubicka (UEN). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, όταν ο Πρόεδρος Σαρκοζί παρενέβη στο παρόν Σώμα σήμερα, είπε ότι η Ρωσία έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της όσον αφορά την απόσυρση των στρατευμάτων της στις θέσεις που είχαν πριν την 7η Αυγούστου και ζήτησε να επανέλθουμε στις φυσιολογικές σχέσεις με τη Ρωσία. Μια τέτοια ενέργεια θα ήταν ένα σοβαρό λάθος και θα εξασφάλιζε, de facto, στην κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας ένα αίσθημα απόλυτης ατιμωρησίας.
Θα ήθελα να σας θυμίσω ότι 8 000 Ρώσοι στρατιώτες είναι σήμερα εγκατεστημένοι στην Αμπχαζία και τη Νότια Οσσετία, συμπεριλαμβανομένων των τοποθεσιών όπου είχαν παρουσία πριν την έναρξη του πολέμου. Σκληρές εθνικές εκκαθαρίσεις έχουν συμβεί σε συνοριακά χωριά. Αμπχαζοί στρατιώτες έχουν καταλάβει το φαράγγι Kodori που ελέγχεται από τη Γεωργία. Πάνω από 200 παρατηρητές της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχουν καταφέρει ακόμα να μπουν σε οποιαδήποτε από τις δύο δημοκρατίες, τις οποίες η Ρωσία έχει αναγνωρίσει ως ανεξάρτητα κράτη. Έχω την εντύπωση ότι αυτή η κατάσταση απέχει πολύ από την κατάσταση της 7ης Αυγούστου 2008.
Δεν μπορεί να τεθεί θέμα επιστροφής στις φυσιολογικές σχέσεις ενώ οι Ρώσοι συνεχίζουν να αψηφούν τις υποχρεώσεις τους. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίσει να κάνει ένα τέτοιο βήμα, θα κινδυνεύσει να γίνει ο περίγελος και θα αποδείξει ότι, αργά ή γρήγορα, θα νομιμοποιεί κάθε ενέργεια της Ρωσίας, ακόμη και την πιο επικίνδυνη.
Bastiaan Belder (IND/DEM). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν τεθεί σε θέση μάχης, αντιδρώντας στη μονόπλευρη εδαφική διαίρεση της Γεωργίας υπό ρωσική εποπτεία. Για μία ακόμη φορά, δεν έχουμε δει στοιχεία που να υποδεικνύουν μια ενιαία, πόσο δε μάλλον αποφασιστική, ευρωπαϊκή αντίδραση στα παιχνίδια εξουσία του Κρεμλίνου. Το κρίσιμο ερώτημα επομένως παραμένει το εξής: τι εννοεί η Ένωση με τη στρατηγική εταιρική σχέση με τη Ρωσική Ομοσπονδία; Με άλλα λόγια, είναι πραγματικά η Μόσχα ένας αναντικατάστατος εταίρος των Βρυξελλών ή μήπως ακουμπάω ένα ευαίσθητο πολιτικό νεύρο στην Ευρώπη λέγοντας κάτι τέτοιο;
Εξάλλου, το γεγονός σε αυτό το ζήτημα είναι ότι η Ρωσία, έως τώρα, έχει σαμποτάρει το να δοθεί μια πραγματική διεθνή απάντηση στα πυρηνικά προγράμματα του Ιράν και της Βόρειας Κορέας. Ταυτόχρονα, η Μόσχα θα λέγαμε ότι επίσης δεν έχει ακριβώς αποδείξει ότι είναι ένας απαραίτητος εταίρος στον αιματηρό πόλεμο κατά της ισλαμικής τρομοκρατίας, για παράδειγμα στο αφγανικό μέτωπο.
Μόνο στον τομέα της ενέργειας υποδηλώνουν οι ψυχροί αριθμοί ότι κατά πάσα πιθανότητα υπάρχει μια στρατηγική, ακόμα και απαραίτητη, εταιρική σχέση ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία: σήμερα, τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ βασίζονται στις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου αι φυσικού αερίου περίπου κατά ένα ποσοστό 70%. Για το δικό της καλό όμως, η ΕΕ θα πρέπει να μειώσει αυτήν τη σημαντική εξάρτηση το συντομότερο δυνατό. Εξάλλου, η Μόσχα παραδέχεται ότι τα ενεργειακά της αποθέματα θα εξαντληθούν σε 10 με 15 χρόνια.
Συμβούλιο και Επιτροπή, πού βρίσκεται τώρα η στρατηγική σας για την ενεργειακή διαφοροποίηση; Σίγουρα η νέα ανακάλυψη φυσικού αερίου στο Τουρκμενιστάν θα πρέπει να σας κινητοποιήσει.
Josef Zieleniec (PPE-DE). – (CS) Σε μια έκτακτη συνάντηση κορυφής την 1η Σεπτεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύτηκε να ξαναρχίσει τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για μια νέα συμφωνία εταιρικής σχέσης μόλις οι μονάδες της Ρωσίας αποσύρονταν από τα γεωργιανά εδάφη στις θέσεις που είχαν την 7η Αυγούστου. Για να κρατήσει το λόγο της η Ένωση και να δείξει ότι είναι ένας συνεπής εταίρος, το μοναδικό κριτήριο για την έναρξη του διαλόγου θα πρέπει να είναι μια εκτίμηση του κατά πόσο τα ρωσικά στρατεύματα έχουν επιστρέψει στις θέσεις που είχαν την 7η Αυγούστου. Η Ρωσία δεν έχει ακόμα εκπληρώσει αυτόν τον όρο. Η επανάληψη των συνομιλιών δεν πρέπει υπό οποιεσδήποτε συνθήκες να ερμηνευτεί ως συναίνεσή μας στη ρωσική πολιτική στον Καύκασο και το συνεχιζόμενο de facto μπλοκάρισμα των συνομιλιών για τις μελλοντικές διευθετήσεις για την περιοχή. Πρέπει να τραβήξουμε μια σαφή γραμμή μεταξύ της επανάληψης των συνομιλιών και την περαιτέρω συνέχισή τους.
Η συμφωνία για την εταιρική σχέση και τη συνεργασία αποτελεί ένα έγγραφο κλειδί για την κατοχύρωση της σχέσης μας με τη Ρωσία. Η νέα συμφωνία για την εταιρική σχέση είναι απαραίτητη και για την Ένωση και, πιστεύω, ακόμα περισσότερο για την ίδια τη Ρωσία. Μια νέα συμφωνία που βελτιώνει το υφιστάμενο κείμενο και ποιοτικά και ποσοτικά αποτελεί μια προϋπόθεση και, ταυτόχρονα, αντικατοπτρίζει την ποιότητα των σχέσεών μας με τη Ρωσική Ομοσπονδία. Έχει επομένως ουσιαστική σημασία να γίνει η θέση μας και οι αξίες μας σαφείς στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Πιστεύω ότι, μετά από μια αντικειμενική και ομόφωνη εκτίμηση η οποία να δείχνει ότι η Ρωσία έχει αποσυρθεί στις θέσεις που είχε την 7η Αυγούστου, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε να αρχίσει τις διαπραγματεύσεις, όπως υποσχέθηκε. Η συνέχιση των διαπραγματεύσεων, όμως, πρέπει να εξαρτηθεί, τουλάχιστον, από μια σαφή δέσμευση της Ρωσίας ότι δεν θα χρησιμοποιήσει βία κατά της Γεωργίας ή οποιουδήποτε άλλου γείτονά της και ότι οι διαφωνίες που θα επηρεάζουν την κοινή μας γειτονιά θα επιλύονται με τη συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η λύδια λίθος όσον αφορά τη συνέχιση των συνομιλιών με τη Ρωσία πρέπει να είναι η ετοιμότητα της Ρωσίας να βρεθεί μια κοινή προσέγγιση στην επίλυση των προβλημάτων του Καυκάσου, της Ουκρανίας και της Μολδαβίας, παρά οι μονομερείς ενέργειες με τη χρήση βίας.
Libor Rouček (PSE). – (CS) Μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο, η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια ολόκληρη σειρά σοβαρών παγκόσμιων προβλημάτων. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η διάδοση των πυρηνικών όπλων, η διεθνής τρομοκρατία, η υπερθέρμανση του πλανήτη, οι ανεπίλυτες διαμάχες στη Μέση Ανατολή και το Αφγανιστάν, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και πολλά άλλα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να λύσει κανένα από αυτά μόνη της. Η συνεργασία άλλων παικτών της διεθνούς σκηνής είναι απαραίτητη, μεταξύ αυτών και της Ρωσίας. Η Ρωσία επίσης χρειάζεται τη συνεργασία και το διάλογο. Η Ρωσία χρειάζεται να πουλήσει τις ορυκτές πρώτες ύλες της, χρειάζεται να αγοράσει δυτική τεχνολογία, τεχνογνωσία, καταναλωτικά αγαθά και πολλά άλλα πράγματα. Μόνο τότε θα έχει η Ρωσία κάποια πιθανότητα να εκσυγχρονιστεί και σταδιακά να μεταρρυθμίσει και την οικονομία και την κοινωνία της. Η συνεργασία με τη Ρωσία θα δημιουργήσει ένα κοινό μέλλον για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσική Ομοσπονδία. Αυτό, ωστόσο, προϋποθέτει το διάλογο και αυτό σημαίνει διάλογο σε κάθε επίπεδο, από την ενεργειακή πολιτική έως αμοιβαίες επενδυτικές δραστηριότητες, χωρίς να ξεχνάμε ασφαλώς το διάλογο για τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα και τη δημοκρατία.
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συνεχίσει να αξιολογεί τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας πριν την επικείμενη σύνοδο κορυφής της Νίκαιας είναι κατά την άποψή μου σωστή. Η Ένωση έχει στείλει ένα σαφές μήνυμα ότι είναι πρόθυμη να ξαναρχίσει τις συνομιλίες με τη Ρωσία για μια νέα συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας. Εντούτοις, η προϋπόθεση πρέπει να είναι η Ρωσία να εκπληρώσει τις συμφωνίες της 12ης Αυγούστου και της 8ης Σεπτεμβρίου.
István Szent-Iványi (ALDE). – (HU) Κύριε Πρόεδρε, η ΕΕ πασχίζει για μια εταιρική σχέση και συνεργασία με τη Ρωσία, αλλά δεν μπορούμε να μιλάμε για εταιρική σχέση εκτός κι αν βασίζεται στην αμοιβαιότητα, το διεθνές δίκαιο και τη συμμόρφωση με τις συμφωνίες. Οι ενέργειες της Ρωσίας στη Γεωργία κατέστρεψαν την πιο ζωτική ψυχολογική βάση μιας εταιρικής σχέσης: την εμπιστοσύνη. Αυτή η εμπιστοσύνη μπορεί μόνο να αποκατασταθεί εάν η συμφωνία των έξι σημείων υλοποιηθεί ως προς κάθε λεπτομέρειά της και εξ ολοκλήρου. Αυτό που χρειάζεται δεν είναι βήματα προόδου ή κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά πραγματική, πλήρη συμμόρφωση. Η Ρωσία πρέπει να αποφασίσει επιτέλους εάν θεωρεί την Ευρώπη εταίρο, ανταγωνιστή ή αντίπαλο. Η Μόσχα χρειάζεται να γνωρίζει ότι οτιδήποτε αποφασίσει – να μας θεωρεί εταίρους ή αντιπάλους – το μέλλον και η ανεξαρτησία της Ουκρανίας, της Γεωργίας και άλλων γειτονικών χωρών δεν αποτελούν αντικείμενο συμφωνιών εξουσίας. Η Ευρώπη δεν μπορεί ποτέ να συναινέσει σε μια νέα διχοτόμηση της ηπείρου, σε μια νέα Συμφωνία της Γιάλτας. Πραγματικά θέλουμε μια εταιρική σχέση, αλλά μία σχέση βασισμένη στην αμοιβαιότητα και τον αμοιβαίο σεβασμό. Σας ευχαριστώ.
Laima Liucija Andrikienė (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, ο πόλεμος Ρωσίας-Γεωργίας και τα επακόλουθά του δείχνουν την πολιτική αναγκαιότητα η Ευρωπαϊκή Ένωση να επανεκτιμήσει σοβαρά τις σχέσεις της με τη Ρωσία, όπως η Επίτροπος ορθά επεσήμανε σήμερα. Επιπροσθέτως, η επαναφορά στα συνηθισμένα θα πρέπει να αναβληθεί έως ότου η Ευρώπη λάβει σαφείς απαντήσεις από τη Ρωσία σε κάποια πολύ σημαντικά ερωτήματα.
Χρειάζεται να ειπωθεί ότι η Ευρώπη πρέπει να βρει έναν τρόπο να μιλήσει στη Ρωσία με μια νέα, διαφορετική, ισχυρότερη φωνή. Ο λόγος γι’ αυτό είναι ότι η Ρωσία έχει επανέλθει στην προσέγγιση των «σφαιρών επιρροής" του 19ου-αιώνα ή, με απλά λόγια το δόγμα της realpolitik. Αυτό καταμαρτυρείται από τις αναφορές της Ρωσίας σε προνομιακά συμφέροντα στη γειτονιά της. Αυτή η realpolitik τροφοδοτείται από τον επιθετικό εθνικισμό στο εσωτερικό και από το χαρακτηρισμό ως εχθρούς στη Ρωσία των χωρών που την περιστοιχίζουν. Υπό αυτό το πρίσμα, έχει ζωτική σημασία για την Ευρώπη να κατανοήσει ότι χρειάζεται να εφαρμόσει τα σκληρότερα εργαλεία ισχύος.
Η ευρωπαϊκή αντίδραση στη διαμάχη Ρωσίας-Γεωργίας και τα επακόλουθα αυτής ήταν ανάμεικτη. Για κάποιους, είναι λογικό οι σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας να επιστρέψουν στα συνηθισμένα. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι η Μόσχα δεν έχει ακόμα συμμορφωθεί πλήρως με τις δεσμεύσεις της όσον αφορά την απόσυρση των στρατευμάτων και, το σημαντικότερο, αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Νότιας Οσσετίας και της Αμπχαζίας. Η Επιστροφή στα συνηθισμένα προτού η Μόσχα συμμορφωθεί πλήρως με τις δεσμεύσεις της αγγίζει τα όρια του κατευνασμού. Η Ευρώπη χρειάζεται να δεσμεύσει τη Ρωσία, αλλά θα πρέπει να το κάνει με έναν ηθικό και συνεπή τρόπο.
Η επιρροή της ΕΕ στη Ρωσία είναι περιορισμένη. Παρ’ όλ’ αυτά, η Ρωσία σαφέστατα θα ενδιαφερόταν για μια ενωμένη τοποθέτηση της Δύσης. Η Ρωσία είναι πολύ ευαίσθητη σε θέματα που αφορούν τη διεθνή της φήμη και το γόητρο: για παράδειγμα, οι διαβουλεύσεις των G7 έναντι των G8. Τα ερευνητικά προγράμματα που συνδέονται με την τεχνολογία, οι εμπορικές συμφωνίες και τα πυρηνικά καύσιμα είναι επίσης πράγματα που ενδιαφέρουν τη Μόσχα.
Τέλος, η ΕΕ πρέπει να παραμείνει δυνατή και συνεπής προκειμένου να προωθήσει το όραμά της σχετικά με το πώς θα πρέπει να εξελιχθεί η εταιρική σχέση με τη Ρωσία.
Ioan Mircea Paşcu (PSE). - Κύριε Πρόεδρε, Πρεσβευτή Jouyet, κυρία Επίτροπε, οι σχέσεις της ΕΕ με τη Ρωσία χρειάζονταν μια εκ νέου εκτίμηση ακόμα χωρίς τα γεγονότα στη Γεωργία. Η ενέργεια, η ασφάλεια και θέματα κοινής γειτονιάς χρειάζονται μια αντίληψη κοινής διαχείρισης η οποία δεν υπάρχει ακόμα. Στην ΕΕ, ακόμα προτιμώνται οι διμερείς, παρά οι πολυμερείς, ενέργειες κάτι που μειώνει την αποτελεσματικότητα της προσέγγισής μας. Εξάλλου, βάσει διαφορετικών εμπειριών εντός της Ένωσης, ακόμα δεν υπάρχει κοινή αντίληψη για τη Ρωσία μεταξύ ανατολής και δύσης ως μια προϋπόθεση μιας κοινής θέσης. Επιτρέψτε μου να γίνω πιο σαφής. Εμείς στην ανατολή είμαστε οι τελευταίοι που θα τείναμε προς την αντιπαράθεση γιατί θα ήμασταν οι πρώτοι που θα είχαν κάτι να χάσουν. Παρομοίως, είμαστε λιγότεροι διατεθειμένοι να επιτρέψουμε να αγνοηθεί η απαράδεκτη ρωσική συμπεριφορά γιατί, και πάλι, εμείς θα ήμασταν οι πρώτοι που θα είχαν κάτι να χάσουν εάν επαναλαμβανόταν.
Οι γενικεύσεις προς οποιαδήποτε κατεύθυνση είναι εσφαλμένη. Αφενός, οι σχέσεις με τη Ρωσία δεν πρέπει να καταστούν απολύτως όμηροι των όσων συνέβησαν στη Γεωργία. Αφετέρου, τα όσα συνέβησαν στη Γεωργία δεν θα πρέπει να αγνοηθούν απλά και μόνο για να διατηρήσουμε τις διμερείς μας σχέσεις άθικτες. Δεν χρειάζεται να διακόψουμε τις σχέσεις με τη Ρωσία. Εξάλλου, κατορθώσαμε να επιβιώσουμε με ακόμα χειρότερες καταστάσεις στο παρελθόν. Χρειαζόμαστε έναν ειλικρινή διάλογο ανάλογο με τις δυνάμεις μας – προφανώς το μοναδικό πράγμα που σέβεται η Ρωσία – στον οποίο θα δείξουμε στη Ρωσία τι είναι αποδεκτό και τι όχι και η Ρωσία επιτέλους θα μας πει τι πραγματικά θέλει από εμάς. Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε και οι δύο πλευρές να το αντέξουμε.
Alexander Graf Lambsdorff (ALDE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, υπάρχει μια παράδοση στην ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική η οποία διαμορφώθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Hans-Dietrich Genscher, ο οποίος δεν εγκατέλειψε το διάλογο με τη Σοβιετική Ένωση ακόμα και στις πιο δύσκολες εποχές του Ψυχρού Πολέμου, αλλά πάντα βάσει μιας αντικειμενικής ανάλυσης των ρωσικών συμφερόντων. Εκείνη την εποχή, η υπεράσπιση του status quo αποτελούσε τον πρωταρχικό στόχο της Σοβιετικής Ένωσης, ενώ για τη Ρωσία σήμερα ο πρωταρχικός στόχος είναι να αλλάξει το status quo προς δικό της όφελος. Αυτό είναι μια απολύτως διαφορετική θέση σε σχέση με τα συμφέροντα της Ρωσίας. Έχει αντικειμενικό ενδιαφέρον για τις παγωμένες συγκρούσεις και την άσκηση κριτικής του Χάρτη των Παρισίων μέσω της αναγνώρισης της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσσετίας. Εκεί είναι τα συμφέροντά της. Ενδιαφέρεται για μια αποσταθεροποιημένη Ουκρανία.
Τίποτα από αυτά δεν είναι καλό. Είναι μια πρόκληση για εμάς. Εντούτοις, είναι πολύ καλύτερα από την υπαρξιακή απειλή από τη Σοβιετική Ένωση και ακόμα και τότε συμμετείχαμε σε συνομιλίες με τη Ρωσία. Για το λόγο αυτό, ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο όσον μας αφορά: δεν θέλουμε ρητορική για τον Ψυχρό Πόλεμο, αλλά δεν θέλουμε και αφέλεια. Θέλουμε έναν αποφασιστικό διάλογο με τη Μόσχα. Είμαστε υπέρ του μακροπρόθεσμου στόχου μιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης, αλλά όχι της αφελούς υπόθεσης ότι έχουμε ήδη εκπληρώσει αυτόν το στόχο.
Θα ήθελα να προσθέσω ότι θα χαιρόμουν εάν μπορούσαμε να είχαμε διεξάγει αυτή τη συζήτηση στις Βρυξέλλες και όχι στο Στρασβούργο.
Francisco José Millán Mon (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η Ρωσία είναι ένας σημαντικός παγκόσμιος παίκτης και ένα μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Έχει ένα τεράστιο πυρηνικό οπλοστάσιο, εκτενή εδάφη και άφθονους φυσικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένου φυσικού αερίου και πετρελαίου. Η συνεργασία της είναι κρίσιμη προκειμένου να αντιμετωπιστούν προκλήσεις όπως η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή ή το ζήτημα των πυρηνικών του Ιράν και να καταπολεμηθεί το οργανωμένο έγκλημα, η τρομοκρατία, η κλιματική αλλαγή και η διάδοση των πυρηνικών.
Για το λόγο αυτό πιστεύω ότι δεν πρέπει να απομονώσουμε τη Ρωσία, αλλά μάλλον να προσπαθήσουμε να εδραιώσουμε το διάλογο και τη συνεργασία μαζί της. Θα μπορούσαμε επίσης να κτίσουμε μια σχέση σε ένα άλλο πιο φιλόδοξο επίπεδο. Η Ρωσική Ομοσπονδία είναι μια ευρωπαϊκή γειτονιά η οποία, έχοντας αφήσει πίσω της μια μακρά περίοδο πολιτικού απολυταρχισμού και οικονομικού συγκεντρωτισμού, την τελευταία δεκαετία έχει ξεκινήσει να κάνει τα πρώτα της βήματα στη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και μια οικονομία ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Εάν η Ρωσία συνεχίσει να ασπάζεται αυτά τα ιδανικά, η σχέση της με την Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να είναι βαθιά και μια σχέση αληθινών γειτόνων και εταίρων βασισμένη σε κοινές θεμελιώδεις αξίες. Η κρίση με τη Γεωργία ήταν πράγματι πολύ σοβαρή. Για μας, ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι βασικές αρχές πρέπει να είναι η μη χρήση βίας, ο σεβασμός της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών και η συμμόρφωση καλή τη πίστει με τις διεθνείς συμβάσεις.
Η συμπεριφορά της Ρωσίας το καλοκαίρι δεν κινήθηκε στις γραμμές αυτών των αρχών. Μου φαίνεται επίσης ότι οι συμφωνίες της 12ης Αυγούστου και της 8ης Σεπτεμβρίου δεν έχουν εφαρμοστεί κατά απόλυτα ικανοποιητικό τρόπο από τη Ρωσία, η οποία ίσως εκμεταλλεύτηκε κάποιες αμφισημίες σε αυτές τις συμφωνίες.
Η Διάσκεψη της Γενεύης επίσης δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς. Εάν οι ρώσικες αρχές θέλουν να οικοδομήσουν μαζί μας, την ΕΕ, μια σχέση πραγματικής συνεργασίας και εμπιστοσύνης, η συμπεριφορά τους δεν πρέπει να παραμείνει η ίδια όπως τους τελευταίους μήνες. Πρέπει επίσης να εξασφαλίσουν την τήρηση στο εσωτερικό τους της αρχής του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της έννομης τάξης που ο ίδιος ο Πρόεδρος Medvedev διακήρυξε κατά την έναρξη της θητείας του.
Κυρίες και κύριοι, κατά την άποψή μου βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή. Πρέπει να επαγρυπνούμε και να προσπαθήσουμε να πείσουμε τη Ρωσία ότι μια έντονη σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ αληθινών εταίρων και ευρωπαίων γειτόνων απαιτεί να συμμεριζόμαστε κάποιες βασικές αρχές και κανόνες.
Kristian Vigenin (PSE). - (BG) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, το θέμα των σχέσεων με τη Ρωσία τίθεται συχνά σε αυτό το Σώμα, κάτι που από μόνο του δείχνει πόσο σημαντικό είναι αυτό το ζήτημα, όχι μόνο για τα θεσμικά όργανα, αλλά και για τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χαιρετίζω την προσέγγισή σας, Επίτροπε, γιατί είμαστε αναγκασμένοι να ζούμε στην πραγματικότητα και γιατί πρέπει να έχουμε πλήρη συνείδηση των κινδύνων και των αρνητικών συνεπειών της ανοιχτής αντιπαράθεσης με τη Ρωσία. Πρέπει να προσπαθήσουμε να αντλήσουμε διδάγματα από κάθε κατάσταση συγκρούσεων, μετατρέποντάς τες σε δύναμη για το μέλλον. Δεν υποτιμούμε τη σοβαρότητα της στρατιωτικής εκστρατείας στη Γεωργία. Η πρόληψη είναι η μοναδική πολιτική που θα μπορούσε να αποφύγει παρόμοιες εξελίξεις σε γειτονικές χώρες.
Πριν από δύο μήνες ζήτησα από τον κύριο Solana εάν περίμενε η Ρωσία να είναι περισσότερο ενδοτική και περισσότερο έτοιμη να συμβιβαστεί μετά τον πόλεμο στη Γεωργία ή εάν θα συνέχιζε να ενεργεί με έναν περισσότερο επιθετικό και απερίσκεπτο τρόπο. Ασφαλώς, δεν απάντησε, αλλά σήμερα μπορώ να συνάγω ότι το αρνητικό σενάριο δεν θα συμβεί. Ωστόσο, αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από εμάς. Πιστεύω ότι η πρόκληση που αντιμετωπίζουμε είναι με ποιο τρόπο να οικοδομήσουμε νέες, πρακτικές σχέσεις με τη Ρωσία χωρίς να υποχωρούμε ως προς τις αξίες στις οποίες βασίζεται η Ένωσή μας. Είναι επομένως σημαντικό να έχουμε μια σαφή στρατηγική για να εγγυηθούμε ότι κάθε βήμα προς τη συνεργασία σε θέματα οικονομικής, ενεργειακής και εξωτερικής πολιτικής και στην αντιμετώπιση τυχόν προκλήσεων θα συνοδευτεί από ένα βήμα προς την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη δημοκρατική μεταρρύθμιση στη Ρωσία.
Εν κατακλείδι, θα ήθελα να επισημάνω ότι είναι σημαντικό να φέρουμε στο προσκήνιο τα ζητήματα που μπορούν να δεσμεύσουν τη Ρωσία να εφαρμόσει τις πολιτικές που έχουμε κοινές – δεν πρόκειται να απαριθμήσω αυτά τα ζητήματα εδώ. Πιστεύω ότι η προσέγγιση που ακολούθησαν έως τώρα η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα διατηρηθούν και θα έχουν επιτυχία.
Σας ευχαριστώ.
Toomas Savi (ALDE). - Κύριε Πρόεδρε, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το μόνο θεσμικό όργανο της ΕΕ που εκλέγεται άμεσα από τους πολίτες της ΕΕ. Το έχουν επίσης αποκαλέσει τη συνείδηση της Ευρώπης. Αυτή η συνείδηση έχει φορτιστεί με τα χρόνια με τις συγκρούσεις που προκαλεί η Ρωσία. Θυμηθείτε τον πόλεμο στην Τσετσενία, θυμηθείτε την Ουκρανία, τα φορτηγά που σχημάτιζαν ουρές επί εβδομάδες στα σύνορα της Φινλανδίας, της Εσθονίας και της Λετονίας, της παγωμένης σύγκρουσης στην Υπερδνειστερία, των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο στην Εσθονία και την απαγόρευση στο κρέας της Πολωνίας. Μετά από όλα αυτά, σειρά έχει η επίθεση της Ρωσίας κατά της Γεωργίας.
Ανησυχώ ότι η ΕΕ παρουσιάζει μόνο ντροπαλές αντιδράσεις, φέρνοντας το γύρω γύρω παρά συζητώντας τυχόν κυρώσεις. Απλά ενθαρρύνουμε τη Ρωσία να υιοθετήσει ακόμα πιο ανεύθυνη συμπεριφορά. Είμαι πεπεισμένος ότι η καθαρή συνείδηση σε σχέση με τη Ρωσία δεν είναι μια πολυτέλεια που η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να αντέξει.
Ari Vatanen (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, την επόμενη εβδομάδα θα αρχίσουν να κατασκευάζουν μια πίστα Φόρμουλα 1 στη Μόσχα. Όταν κατασκευάζεις μια πίστα, πρέπει να σεβαστείς τα σχέδια του μηχανικού. Δεν υπάρχει δεύτερη επιλογή. Εμείς υποτίθεται ότι είμαστε οι μηχανικοί της δημοκρατίας στο παρόν Σώμα και ίσως θα έπρεπε να μιλήσουμε, όχι πραγματικά για τη σχέση ΕΕ-Ρωσίας αλλά για τη σχέση ΕΕ-Κρεμλίνου, γιατί οι ηγέτες του Κρεμλίνου θα αλλάξουν κάποια μέρα κι ελπίζουμε ότι θα αλλάξουν προς το καλύτερο.
Ασφαλώς και θέλουμε τη Ρωσία και θέλουμε και το Κρεμλίνο. Κανένας δεν μπορεί να το αμφισβητήσει αυτό, αλλά το ερώτημα είναι το εξής: υπό τους όρους ποιανού; Δεν μπορεί να είναι υπό τους δικούς τους όρους. Πρέπει να είναι υπό καθολικούς όρους πανανθρώπινων αξιών. Υποτίθεται ότι υπερασπιζόμαστε τα ίδια τα θεμέλια στα οποία βασίζεται η ΕΕ. Εάν είστε μέλος των Προσκόπων, οφείλετε να τηρείτε τους νόμους των Προσκόπων. Εάν δείξουμε ανοχή σε αυτές τις τρέχουσες – πώς να το θέσω – πρακτικές του καθεστώτος του Κρεμλίνου, κατά κάποιο τρόπο στερούμε εαυτούς το λόγο ύπαρξης της ΕΕ. Επίσης προδίδουμε το ρωσικό λαό, γιατί οφείλουμε να υποστηρίξουμε τις δημοκρατικές δυνάμεις σε ολόκληρο τον πλανήτη. Όχι δύο μέτρα και δύο σταθμά. Πρέπει να δώσουμε ελπίδα σε εκείνους τους ανθρώπους που αγωνίζονται για τις θεμελιώδεις αξίες στην ζωή. Αυτό είναι καθήκον μας.
Εάν η Ρωσία εκδημοκρατιστεί, πρέπει να την καλωσορίσουμε σε οποιαδήποτε διεθνή δομή. Πρέπει να κοιτάξουμε το απώτερο μέλλον, όπως έκαναν οι προπάτορές μας. Γιατί η Ρωσία να μη μπορεί κάποια μέρα να ανήκει σε μια αναδιαρθρωμένη ΕΕ ή ΝΑΤΟ; Ποτέ δεν ξέρεις. Ο κύριος Monnet και ο κύριος Schuman ήταν εξαιρετικά διορατικοί άνθρωποι. Αυτός είναι ο δρόμος προς το μέλλον. Αυτή η συζήτηση γίνεται πολύ σοβαρή, γι’ αυτό επιτρέψτε μου να σας θυμίσω ένα ρωσικό ανέκδοτο που μου έρχεται στο νου όταν σκέφτομαι τη σχέση μας. Ένα κοτόπουλο είπε σε ένα γουρούνι, «Ας κάνουμε μια κοινοπραξία. Ας κάνουμε μια εταιρεία πρωινού. Εγώ θα φέρω τα αυγά και εσύ θα φέρεις το μπέικον».
Katrin Saks (PSE). - (ET) Είναι σαφές ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για την αποκατάσταση ή τη βελτίωση των σχέσεων με τη Ρωσία εάν δεν υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη και αυτή η εμπιστοσύνη δεν μπορεί να δημιουργηθεί χωρίς την πλήρη εφαρμογή του ειρηνευτικού σχεδίου. Βλέπω τις σχέσεις με τη Μόσχα από δύο οπτικές γωνίες. Πρώτον, σε επίπεδο κρατών μελών, όπου συμμερίζομαι την άποψη ότι είναι πιο λογικό να μιλάμε για τέτοια θέματα παρά να διαρρηγνύουμε σχέσεις. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμως, το μήνυμά μας είναι ότι η Ένωση θα πρέπει να λάβει υπόψη της τις επιθυμίες και τους φόβους μας εμάς των μικρών χωρών που έχουμε βιώσει μια διαφορετική ιστορία. Κατά τον ίδιο τρόπο που η επιθετική ρωσική εξωτερική πολιτική ή οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορούν να είναι το μοναδικό μήνυμα, τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που λειτουργούν πάνω από το κεφάλι των ασθενέστερων, ήτοι, των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης επίσης δεν μπορούν να είναι ο μοναδικός τρόπος συμπεριφοράς της.
Μου άρεσε αυτό που είπε σήμερα ο δεξιός Γάλλος Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί: έδωσε έμφαση στην ανάγκη διαλόγου αντί αντεπίθεσης. Μας υπενθύμισε ότι υπήρχε η πεποίθηση ότι δεν υπήρχε λόγος να πάμε στη Μόσχα, αλλά αυτή η ενέργεια παρ’ όλ’ αυτά σταμάτησε τις ρωσικές δυνάμεις. Ασφαλώς δεν χρειαζόμαστε ένα νέο Ψυχρό Πόλεμο, αλλά χρειάζεται να υπερασπιστούμε τις ευρωπαϊκές μας αρχές της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της πολιτικής και δημοκρατίας που βασίζονται σε αρχές.
Καλώ την Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσει να επιδιώκει μια βιώσιμη εξωτερική πολιτική με τη Ρωσία και όχι να διακόψει τις σχέσεις. Είναι υποχρέωση των βουλευτών να καταπραΰνουν τις εντάσεις. Χρειαζόμαστε τη διπλωματία και μάλιστα τη λαϊκή διπλωματία, ένα καλό παράδειγμα της οποίας είναι το πολύ πετυχημένο ρωσικό φεστιβάλ θεάτρου που μόλις ολοκληρώθηκε στη χώρα μου, την Εσθονία. Θα ήθελα επίσης να καλέσω τους ευρωπαίους ηγέτες, την Προεδρία της ΕΕ και τους επικεφαλείς των ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να μην ξεχνάνε τους φόβους των γειτόνων τους και τη φρίκη που η Ρωσία συνεχίζει να προκαλεί εφαρμόζοντας τις επιθετικές πολιτικές της. Είναι σαφές ότι επί του παρόντος υπάρχει ελάχιστη εμπιστοσύνη και σεβασμός στις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ρωσίας, λόγω …
(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Jerzy Buzek (PPE-DE). - (PL) Σας ευχαριστώ για την ευκαιρία να συζητηθεί αυτό το θέμα. Πιστεύω ότι όλοι μας σε αυτήν την Αίθουσα θέλουμε το ίδιο πράγμα. Θέλουμε να συνεργαστούμε με τη Ρωσία. Θέλουμε επίσης μια σταθερή, προβλέψιμη πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη. Η Ρωσία ασφαλώς και μας χρειάζεται κι αυτή – την Ευρωπαϊκή Ένωση – καθώς θέλει να πουλήσει φυσικό αέριο και αργό πετρέλαιο, αλλά προπάντων, γιατί έχει τα δικά της εσωτερικά και εξωτερικά προβλήματα. Η Ρωσία χρειάζεται τη σταθερότητα, την υπευθυνότητα και την ισχύ μας. Πώς, επομένως, διαφέρουμε σε αυτήν την Αίθουσα ο ένας από τον άλλον; Διαφέρουμε στον τρόπο με τον οποίο επιθυμούμε να προχωρήσουμε στις σχέσεις μας με τη Ρωσία, προκειμένου να πετύχουμε τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όχι μόνο από οικονομική άποψη, αλλά και όσον αφορά το σεβασμό των αρχών και του συστήματος αξιών στο οποίο πιστεύουμε.
Θα ήθελα να σας δώσω ένα παράδειγμα από τη δική μου εμπειρία. Το 2001, οι σχέσεις ανάμεσα στη Ρωσία και την Πολωνία ήταν πράγματι πολύ καλές και ο Πολωνός Υπουργός Εξωτερικών έγινε δεκτός στη Μόσχα με τιμές. Ο Ρώσος Πρωθυπουργός ήρθε στη Βαρσοβία και διαπραγματεύτηκε σημαντικά ζητήματα που συνδέονταν με τις αμοιβαίες μας σχέσεις, ειδικότερα στον τομέα της ενέργειας. Μάλιστα παρέτεινε την επίσκεψή του κατά μία ημέρα, μια σπάνια κίνηση υπό κανονικές συνθήκες. Αυτό παρά το γεγονός ότι, μόλις λιγότερο από δύο χρόνια νωρίτερα, το 1999, η Πολωνία απέλασε καμιά δωδεκαριά Ρώσους διπλωμάτες, οι οποίοι είχαν εμπλακεί σε διάφορες δραστηριότητες, καμία εκ των οποίων είχε ιδιαίτερη σχέση με τη διπλωματία. Έπειτα ακολούθησε μια σύντομη κρίση, έως ότου οι Ρώσοι τελικά αναγνώρισαν ότι άξιζε τον κόπο να αποκαταστήσουν το διάλογο μαζί μας και να συμμετέχουν σε κοινές μας δράσεις και αυτό γιατί όταν έχουμε το δίκιο με το μέρος μας, έχουμε τη δύναμη να υπερασπιστούμε τις θέσεις μας.
Οι Ρώσοι είναι ένας περήφανος λαός με πολλές παραδόσεις. Εκτιμάνε την αποφασιστικότητα και τη δύναμη στους άλλους, παρά τις περίπλοκες εξηγήσεις του τύπου το «μαύρο δεν είναι ακριβώς μαύρο». Όταν έχουμε σαφώς το δίκιο με το μέρος μας, μια σκληρή, αποφασιστική θέση αποτελεί τη μόνη λύση.
Μαρία-Ελένη Κοππά (PSE). - (EL) Κύριε Πρόεδρε, σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται μπροστά στην πρόκληση να επανακαθορίσει τη σχέση της με τη Ρωσία. Η σχέση αυτή πρέπει να είναι εδραιωμένη στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την προσήλωση στο διεθνές δίκαιο. Οι διεθνείς εξελίξεις επιβάλλουν τη διαμόρφωση μιας νέας στρατηγικής σχέσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ρωσίας. Η ενιαία Ευρώπη χωρίς τις διαχωριστικές γραμμές του παρελθόντος είναι ο τελικός στόχος.
Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας πρέπει να συνεργαστούμε στενά για την εδραίωση της σταθερότητας στην περιοχή, δεδομένου ότι καμιά από τις παγωμένες συγκρούσεις του Καυκάσου δεν έχει σοβαρή προοπτική επίλυσης χωρίς τη Ρωσία. Έχουμε συμφέρον να αναζητήσουμε κοινές λύσεις σε κοινά προβλήματα, να συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις για την εταιρική σχέση το γρηγορότερο δυνατόν και να μπούμε στον διάλογο με αλληλοκατανόηση και αλληλοσεβασμό. Μόνο έτσι υπάρχει ελπίδα για την εξεύρεση λύσης ακόμη και στα πιο δύσκολα προβλήματα με τρόπο που να εξυπηρετούν το αμοιβαίο συμφέρον. Το χρειαζόμαστε και για την εσωτερική πολιτική σταθερότητας του ευρωπαϊκού χώρου ως συνόλου.
Πρέπει να γίνει σαφές στις χώρες του Καυκάσου και στις Ηνωμένες Πολιτείες ότι η διεύρυνση της ευρω-ατλαντικής σχέσης πρέπει να συμβαδίζει με την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Μόσχα. Αν το ζητούμενο είναι πράγματι η συλλογική ασφάλεια, απαιτείται συνεργασία και συμμετοχή όλων. Αλλιώς, η επιστροφή στη λογική του ψυχρού πολέμου θα είναι μονόδρομος.
Gunnar Hökmark (PPE-DE). - (SV) Κύριε Πρόεδρε, ο χάρτης της Ευρώπης έχει αλλάξει μέσω ενόπλων επιθέσεων και πολέμων. Με αυτήν την ενέργεια, η Ρωσία έδειξε ότι είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη για να πετύχει πολιτικούς στόχους. Ας μην επιτρέψουμε να παραβλεφθεί αυτό στη σημερινή μας συζήτηση. Αυτό πρέπει, ασφαλώς, να επηρεάσει την άποψή μας για τη Ρωσία, αλλά θα επηρεάσει επίσης τις διάφορες απαιτήσεις που πρέπει να επιβληθούν σε σχέση με τυχόν μελλοντική συνεργασία. Θα συμβούλευα προσοχή σε αυτούς που συγκρίνουν αυτήν την κατάσταση με άλλες καταστάσεις. Κύριε Swoboda – σας παρακαλώ μη συγκρίνετε αυτήν την κατάσταση με το Ιράκ. Το Ιράκ ήταν μια δικτατορία του πιο απάνθρωπου τύπου και σε ρήξη με τη διεθνή κοινότητα. Μπορεί να έχουμε διαφορετικές απόψεις για το τι έγινε, αλλά μη συγκρίνετε το Ιράκ με μια ευρωπαϊκή δημοκρατία και ένα κυρίαρχο κράτος.
Τα όσα έγιναν στη Γεωργία δεν δικαιολογούνται με κανένα τρόπο. Μην προσπαθείτε να δικαιολογήσετε τα αδικαιολόγητα. Ούτε η Ρωσία ούτε οποιαδήποτε άλλη χώρα έχει οποιαδήποτε νόμιμα συμφέροντα ασφάλειας σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Αυτό πρέπει να αποτελέσει την αφετηρία κάθε ευρωπαϊκής συνεργασίας. Σε διαφορετική περίπτωση η βάση της συνεργασίας θα υπονομευτεί και θα ανοίξει ο δρόμος για περισσότερη βία.
Υπάρχουν αρκετοί τομείς στους οποίους χρειάζεται σημαντική συνεργασία η οποία πρέπει να περιλαμβάνει και τη Ρωσία. Σε αυτούς συγκαταλέγεται ο τομέας της ενέργειας, το Ιράν και η κλιματική αλλαγή. Κατά τη γνώμη μου, η Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε να είναι ανοιχτές στη συνεργασία, αλλά προφανώς υπό τις προϋποθέσεις που χρειάζεται να αποτελούν τη βάση αυτής της συνεργασίας. Θα πρέπει να χαιρετήσουμε τη συνεργασία, αλλά θα πρέπει επίσης να είμαστε ξεκάθαροι ως προς τις προϋποθέσεις που χρειάζεται να επιβληθούν. Κατά αυτόν τον τρόπο, μπορούμε επίσης να παίξουμε κάποιο ρόλο στο να βοηθήσουμε τη Ρωσία να αποδεχτεί τη δημοκρατία και να σεβαστεί τους θεμελιώδεις κανόνες. Αυτό θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση της ευρωπαϊκής πολιτικής προς τη Ρωσία.
Ιωάννης Βαρβιτσιώτης (PPE-DE). - (EL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κυρία Επίτροπε, αντιλαμβάνομαι τις τοποθετήσεις πολλών συναδέλφων έναντι της Ρωσίας. Έχουν υποφέρει στο παρελθόν. Αλλά και εμείς ως Έλληνες είχαμε έναν εμφύλιο πόλεμο για τέσσερα ολόκληρα χρόνια με πολλούς νεκρούς.
Δεν μπορούμε λοιπόν συνέχεια να κοιτάζουμε μόνο προς τα πίσω. Πρέπει να αναγνωρίσουμε και τα δίκαια τα οποία έχει η Ρωσία. Ξεχάσαμε ότι ο Πούτιν είχε προειδοποιήσει ότι η αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου ανοίγει τους ασκούς του Αιόλου; Ξεχάσαμε ότι ο Μπους δεν τήρησε τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών προς τη Ρωσία ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί προς ανατολάς;
Μία είναι η πολιτική την οποία πρέπει να ακολουθήσουμε και αυτή είναι η πολιτική την οποία διατύπωσε ο Πρόεδρος Σαρκοζί σήμερα λέγοντας ότι θα ήταν ανεύθυνο να δημιουργηθεί σήμερα μια κρίση στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ρωσίας.
Adrian Severin (PSE). - Κύριε Πρόεδρε, η Ρωσία δεν είναι πλέον ο σοβιετικός εχθρός της ελεύθερης, δημοκρατικής Ευρώπης. Η Ρωσία δεν είναι ακόμα ο στρατηγικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να ξεφύγουμε από αυτήν την αμφισημία. Η Ρωσία είναι πολύ μεγάλη για να είναι απομονωμένη. Η Ρωσία είναι πολύ σημαντική για να την αγνοήσουμε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να βασιστεί σε αυτές τις αλήθειες.
Οι γεωπολιτικές κρίσεις στο Νότιο Καύκασο και τα Δυτικά Βαλκάνια αποδεικνύουν ότι η Ρωσία και οι Ευρω-Ατλαντικές δημοκρατίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν, σε κάποια απόσταση, μονόπλευρα μέτρα όποτε θέλουν, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους τις προτεραιότητες του καθενός.
Η πρόσφατη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση απέδειξε ότι η Ρωσία και η Ευρωπαϊκή Ένωση αλληλεξαρτώνται και χρειάζονται η μία την άλλη. Για το λόγο αυτό, πρέπει να συγκαλέσουμε μια νέα διάσκεψη για την ασφάλεια και τη συνεργασία στην ευρύτερη Ευρώπη, από το Βανκούβερ έως τη Σαγκάη αυτήν τη φορά, για να δημιουργήσουμε εκ νέου τις αρχές και τους κανόνες των διεθνών σχέσεων και του διεθνούς δικαίου των διεθνών οργανισμών...
(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Bogusław Rogalski (UEN). - (PL) Βήμα προς βήμα, η Ρωσία ανακτά τον έλεγχο των γειτόνων της και εκπληρώνει με επιτυχία τους στόχους της στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Παρουσιάζει στον πλανήτη τετελεσμένα γεγονότα, ενώ οι ευρωπαίοι πολιτικοί όλο κι όλο αγορεύουν με υποκρισία και αδυναμία. Ο Γάλλος Πρόεδρος επαίνεσε με μεγάλη θέρμη τη Ρωσία, κι όμως η Ρωσία δεν απέσυρε τα στρατεύματά της από τις αποσχισθείσες περιοχές της Γεωργίας και αναγνώρισε την ανεξαρτησία τους. Η Γερμανίδα Καγκελάριος, από την πλευρά της, έδωσε υποσχέσεις στην Τυφλίδα ότι η Γεωργία θα γινόταν μέλος του ΝΑΤΟ. Μερικές εβδομάδες αργότερα, διαβεβαίωσε τον πρόεδρο Medvedev ότι δεν υπήρχε κανένας λόγος βιασύνης.
Ναι, η Ρωσία ασφαλώς και γνωρίζει πώς να ανταμείβει τέτοια αφοσίωση. Η γερμανική εταιρεία E.ON έχει εξασφαλίσει πρόσβαση στα αποθέματα της Σιβηρίας και την ενεργειακή αγορά και αμφότερες οι χώρες θα κατασκευάσουν από κοινού ένα αγωγό φυσικού αερίου, έναν ομφάλιο λώρο, κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα. Ο Γάλλος Πρόεδρος, από την πλευρά του, έχει υπογράψει συμβάσεις πολλαπλών δισεκατομμυρίων στη Μόσχα σε σχέση με τον εκσυγχρονισμό των ρωσικών σιδηροδρόμων. Το πιο ντροπιαστικό παράδειγμα της συμπεριφοράς της Ευρώπης προς τη Ρωσία ήταν όταν ο Πρόεδρος Σαρκοζί δήλωσε ότι η Ρωσία είχε το δικαίωμα να υπερασπιστεί τους ίδιους της τους πολίτες.
Να πιστέψουμε δηλαδή ότι ο Πρόεδρος του Συμβουλίου δεν γνώριζε ότι αυτό το κόλπο το έχει χρησιμοποιήσει σε αρκετές περιπτώσεις στο παρελθόν η Ρωσία; Αυτή είναι μια νέα Γιάλτα...
(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Πρόεδρος. – Κυρίες και κύριοι, πρέπει να πω ότι, όταν μιλάτε με την ταχύτητα που μίλησε ο τελευταίος ομιλητής, δεν υπάρχει διερμηνεία γιατί, φυσικά, οι διερμηνείς δεν προλαβαίνουν να παρακολουθήσουν τις ομιλίες. Η διαδικασία των εκτάκτων παρεμβάσεων (‘catch-the-eye’) δεν προορίζεται να χρησιμοποιείται ως ένας πονηρός τρόπος να παρέμβετε όταν δεν σας έχει δοθεί χρόνος. Πρόκειται να θέσουμε τη διαδικασία υπόψη του Προεδρείου, γιατί ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός βουλευτών την χρησιμοποιεί έτσι. Προφανώς, όταν 14 ή 15 βουλευτές ζητούν το λόγο με αυτόν τον τρόπο, απλά δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για όλους. Έν πάσει περιπτώσει, παρακαλώ να το έχετε αυτό υπόψη σας, εάν μιλάτε πολύ γρήγορα, μόνο εσείς και οι συμπατριώτες σας θα είστε σε θέση να καταλαβαίνεται καθώς κανένας διερμηνέας δεν μπορεί να σας παρακολουθήσει με τέτοια ταχύτητα.
Christopher Beazley (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, έχω τρία ερωτήματα για την Επίτροπο. Μίλησε υπέρ της επανέναρξης των συνομιλιών, ακολουθώντας το συνάδελφο Hökmark. Ποια συμφέροντα της ΕΕ θα διεκδικήσει στη διάρκεια αυτών των συνομιλιών; Θα απαιτήσει τα ρωσικά στρατεύματα – 8 000 από τους οποίους βρίσκονται ακόμα στην επικράτεια της Γεωργίας – να αποσυρθούν, συγκεκριμένα από το φαράγγι Kodori, το οποίοι ο τακτικός στρατός των Αμπχαζών κατέβαλλαν παρανόμως, και πάλι παίρνοντάς το από τα γεωργιανά στρατεύματα;
Δεύτερον, η Ρωσία θα εξετάσει το ενδεχόμενο να συνεισφέρει στους πόρους που απαιτούνται για να αποκατασταθούν οι ζημιές που υπέστησαν οι Γεωργιανοί πολίτες και η γεωργιανή υποδομή και τις οποίες προκάλεσαν τα στρατεύματά τους;
Τέλος, ισχύει ότι έχει πληροφορίες ότι, ενώ ο Saakashvili κατηγορείται ότι συμπεριφέρθηκε ανεξέλεγκτα, υπήρχαν στην πραγματικότητα 400 ρωσικά τανκς...
(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Miloš Koterec (PSE). – (SK) Ξεκινάμε από μια εσφαλμένη υπόθεση, σαν ν θέλαμε να αντιμετωπίσουμε τη Ρωσία ως εχθρό. Όπως έχει ήδη λεχθεί πολλές φορές, έχουμε πολλά κοινά στρατηγικά συμφέροντα με τη Ρωσία. Η παγκοσμιοποίηση είναι ένα γεγονός της ζωής και θα έπρεπε να προσέχουμε ποιοι είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι για το μέλλον, για τη ειρήνη, για την ανάπτυξη και για την ίδια την ύπαρξή μας.
Συμφωνώ. Ας καταδικάσουμε τη δυσανάλογη αντίδραση στη Γεωργία και οτιδήποτε άλλο αυτού του τύπου. Αλλά τι να περιμένει κανείς; Ασκούμε κριτική και αντιδρούμε αλλά συνεργαστούμε και με τη Ρωσία ως έναν ισότιμο και δυνητικά στρατηγικό εταίρο κι ας συμβάλλουμε προτείνοντας λύσεις στη σύνοδο κορυφής το Νοέμβριο. Με αυτόν τον τρόπο, τουλάχιστον θα φροντίζουμε τα ίδια μας τα συμφέροντα.
Reinhard Rack (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε εν ενεργεία Πρόεδρε του Συμβουλίου, Επίτροπε, η προηγούμενη συζήτηση έχει δείξει με αρκετά ξεκάθαρο τρόπο ότι έχουμε εξαιρετικά πολλά σημεία επαφής με τη Ρωσία και πολλά από αυτά τα σημεία επαφής φαίνεται να είναι επίσης σημεία σύγκρουσης: η κατάσταση στον Καύκασο και τη Γεωργία και το θέμα της ενέργειας έχουν συζητηθεί πολλές φορές και τέλος το ίδιο έχει συμβεί και με το θέμα των κοινών μας συμφερόντων στη χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία αναφέρθηκε για μία ακόμη φορά, δικαίως μάλιστα.
Το αίτημά μου προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο θα ήταν – και αυτό το έθιξε εν συντομία ο Πρόεδρος Σαρκοζί – η Ευρώπη να σταματήσει απλά να αντιδρά στις καταστάσεις και να προσπαθήσει, ενεργά και προληπτικά, να αναλάβει πρωτοβουλία και να ξεκινήσει διάλογο για μια σειρά θεμάτων που είναι σημαντικά για εμάς. Απαιτείται ένας εποικοδομητικός διάλογος με τη Ρωσία, αλλά δεν θα πρέπει πάντα να καθορίζεται από ενέργειες που λαμβάνονται από τη μία πλευρά.
Tunne Kelam (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι το κύριο πρόβλημα δεν είναι η Ρωσία, αλλά η σχιζοφρένεια της ΕΕ – η σχιζοφρένεια στις αξίες, τους πειρασμούς και την ανάγκη για ομαλή πορεία των δραστηριοτήτων. Η λύση είναι να αποδείξουμε με πειστικό τρόπο ότι η ΕΕ δεν αστειεύεται για την εφαρμογή στην πράξη των πανανθρώπινων της αξιών – το θέμα δεν είναι η αξίες της ΕΕ ή οι αξίες της Ρωσίας – και να εξασφαλίσουμε ότι εισβολές σαν αυτήν που συνέβη στη Γεωργία δεν θα συμβούν ποτέ ξανά στην Ευρώπη. Η Γεωργία είναι κομμάτι της Ευρώπης.
Πώς θα πρέπει να το κάνουμε αυτό; Όχι προχωρώντας διατακτικά, όπως είπε ο κύριος Savi, αλλά υιοθετώντας μια σαφή θέση για τον τρόπο πρόληψης της επανάληψης τέτοιων συμβάντων στο μέλλον.
Το ερώτημά μου αφορά επίσης τη διάσκεψη χορηγών. Θα έπρεπε να ζητήσουμε από τη Ρωσία να καλύψει μέρος των ζημιών...
(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). - (PL) Η οικοδόμηση καλών σχέσεων με τη Ρωσική Ομοσπονδία θέτει μια τεράστια πρόκληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ρωσική Ομοσπονδία είναι ένας από τους ισχυρότερους εταίρους από πολιτική, οικονομική και στρατιωτική άποψη.
Τα πρόσφατα γεγονότα στη Γεωργία έχουν υπονομεύσει σε μεγάλο βαθμό την εμπιστοσύνη μας προς τον εξ ανατολάς γείτονά μας. Η ρωσική εξωτερική πολιτική έχει αποκαλύψει τις βλέψεις του Κρεμλίνου το οποίο αποσκοπεί να ξανακτίσει μια αχανή, παγκόσμια αυτοκρατορία και δεν επιδεικνύει επαρκή σεβασμό προς τις διεθνείς συμφωνίες. Η Μόσχα κατέδειξε με σαφήνεια τη σφαίρα επιρροής της. Αυτό έθεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια πολύ δύσκολη θέση, αν και μια θέση όπου ευτυχώς μιλήσαμε με μία κοινή φωνή, αν και αυτή η φωνή ήταν κάπως βουβή.
Μετά τα γεγονότα στη Γεωργία, θα πρέπει να σκεφτούμε με ποιο τρόπο μπορεί να διατηρηθεί μια συνεπής πολιτική προς τη Ρωσία. Το θέμα της ασφάλειας είναι ένα πεδίο το οποίο επί του παρόντος απαιτεί άμεσες ενέργειες από πλευράς μας.
(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Charles Tannock (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αποτίσω φόρο τιμής ειδικά στον κύριο Σαρκοζί, στο πλαίσιο της Γαλλικής Προεδρίας, που εξασφάλισε 90% συμμόρφωση με το σχέδιο των έξι σημείων όσον αφορά την απόσυρση των στρατευμάτων από τη Γεωργία. Πιστεύω ότι η ρωσική ηγεσία υπό τον κύριο Πούτιν και τον κύριο Medvedev με πολλή καθυστέρηση συνειδητοποίησε ότι η δυσανάλογη επιθετικότητά της στη Γεωργία ήταν εσφαλμένη, καθώς εξακολουθούν να χρειάζονται τις καλές σχέσεις με τη Δύση ή θα έρθουν αντιμέτωποι με την οικονομική καταστροφή. Εξάλλου, μόνο η Βενεζουέλα, η Νικαράγουα και η τρομοκρατική Χαμάς έχουν ουσιαστικά αναγνωρίσει τη Νότια Οσσετία και την Αμπχαζία, κάτι που αποτελεί ντροπή για την Κυβέρνησή τους και οι στενότεροι σύμμαχοί τους, όπως η Λευκορωσία και το Ουζμπεκιστάν, αντιστάθηκαν σε αυτές τις πιέσεις να συμμορφωθούν με τη νέα και προσφάτως επινοηθείσα αντίληψη της Ρωσίας της αυτοδιάθεσης, η οποία ποτέ δεν εφαρμόστηκε στους Τσετσένους.
Η Ρωσία πρέπει να καταλάβει ότι οι σφαίρες επιρροής του 19ου αιώνα δεν έχουν εφαρμογή στο σύγχρονο κόσμο και κάτω τα χέρια από την Ουκρανία και ιδιαίτερα την Κριμαία, κάτω τα χέρια από τη Μολδαβία ή τις δημοκρατίες του Νότιου Καυκάσου στο μέλλον. Η εδαφική τους ακεραιότητα πρέπει να γίνει σεβαστή από τη Μόσχα στο...
(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Jean-Pierre Jouyet, Εν Ενεργεία Πρόεδρος του Συμβουλίου. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, πρέπει να πω ότι είναι αναμενόμενο, δεδομένης της φύσης της Ένωσης, ότι θα ακουστούν διάφορες θέσεις σε αυτό το Σώμα. Αυτός ο διάλογος – και χαίρομαι που το λέω αυτό – ήταν εξαιρετικής ποιότητας, πέρα από τις παρατηρήσεις του κυρίου Batten, οι οποίες προσωπικά με κατέπληξαν. Πέραν από αυτήν την παρέμβαση, όμως, οι υπόλοιπες παρεμβάσεις ήταν απολύτως δικαιολογημένες. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω την κυρία Neyts και τον κύριο Couteaux για τα αναγνώσματα που πρότειναν, τα οποία θα μας επιτρέψουν να εμπλουτίσουμε την άποψη που έχουμε για τις σχέσεις ανάμεσα στον Ναπολέοντα και τη Ρωσία και θα επιτρέψουν στην Benita και σε εμένα να γνωρίσουμε καλύτερα εκείνες ανάμεσα στην Αυστρία και τη Ρωσία.
Πιο ουσιαστικά, όσον αφορά την προέλευση και την εξέλιξη της σύγκρουσης, θα κάνω τρεις παρατηρήσεις σε σχέση με την Προεδρεία της ΕΕ: πρώτον, προφανώς, η χρήση βίας ήταν ένα σφάλμα. Δεύτερον, ήταν δυσανάλογη η αντίδραση της Ρωσίας, αλλά, όπως τονίστηκε σήμερα το πρωί, για να υπάρξει μια αντίδραση, πρέπει να είχε προηγηθεί κάποιου είδους δράση, ακόμα κι αν η αντίδραση παραμένει δυσανάλογη και τρίτον, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήθελε μια ανεξάρτητη διεθνή έρευνα για την προέλευση και την εξέλιξη της σύγκρουσης.
Για την έκταση της ρωσικής απόσυρσης και τη σταθερότητα στον Καύκασο, θα ήθελα επίσης να πω ότι δεν θα πρέπει επίσης να συμπεριφερόμαστε σαν να μην έγινε τίποτα. Μας είπαν το εξής: «Η Προεδρία ενεργεί σαν οι σχέσεις να ήταν φυσιολογικές». Όχι, εννοώ, ότι εξάλλου έχουν συμβεί κάποια πράγματα από τον Αύγουστο. Πριν από δύο μήνες, ήμασταν αντιμέτωποι με μια ένοπλη σύγκρουση. Στις 10 Οκτωβρίου μπορέσαμε να παρατηρήσουμε τη ρωσική απόσυρση από τις παρακείμενες ζώνες. Όπως είπα, αυτό είναι ένα ζωτικό πρόσθετο βήμα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ρωσία έχει εκπληρώσει όλες της τις υποχρεώσεις, το γνωρίζουμε καλά αυτό – και απαντώ εδώ στους ομιλητές οι οποίοι υπογράμμισαν τα προβλήματα που υφίστανται στην περιοχή του Akhalgori – αλλά, σε αυτό το στάδιο, το σημαντικότερο πράγμα είναι να ξεκινήσουμε τώρα μια πολιτική διαδικασία. Αυτός είναι ο στόχος των συνομιλιών που βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη στη Γενεύη. Το μήνυμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ότι δεν πρέπει πλέον να υπάρχουν ζώνες επιρροής σε αυτήν την ήπειρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ρωσία ανήκουν στην ίδια γειτονιά, προς όφελος της οποίας χρειάζεται να συνεργαστούμε και όχι να εναντιωνόμαστε ο ένας στον άλλον.
Όσον αφορά την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για την εταιρική σχέση, θα ήθελα να πω ότι η διαπραγμάτευση της μελλοντικής συμφωνίας έχει αναβληθεί, αλλά δεν έχει ακυρωθεί, για τους νομικούς λόγους που επίσης αναφέρθηκαν στην πρωινή συζήτηση, και, όπως είπε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 15 Οκτωβρίου, η συνέχιση αυτών των διαπραγματεύσεων θα περιλαμβάνει την εκτίμηση που ζητήθηκε από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να διεξάγουν. Αυτό είναι απολύτως λογικό, όπως υπογράμμισε εξάλλου η κυρία Neyts. Θα ήθελα να επισημάνω ότι χρειάζεται να διακρίνουμε σαφώς μεταξύ της επανάληψης των διαπραγματεύσεων και της διεξαγωγής της Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ρωσίας στις 14 Νοεμβρίου. Εκείνη η σύνοδος κορυφής θα πραγματοποιηθεί, και, όπως έχει δείξει και αυτή η συζήτηση, αυτό είναι σημαντικότερο από ποτέ. Η ίδια η σύνοδος κορυφής δεν έχει πρόθεση να αποτελέσει μια άσκηση διαπραγματεύσεων για τη μελλοντική συμφωνία εταιρικής σχέσης.
Θα ήθελα επίσης να επανέλθω σε αυτό που αρκετοί ομιλητές είπαν όσον αφορά την έννοια της αλληλεξάρτησης. Είναι αλήθεια ότι μια τέτοια αλληλεξάρτηση πρέπει να ειδωθεί υπό μία ευρεία έννοια. Υπάρχει σε κάθε πεδίο: υπάρχει στο πεδίο της ενέργειας, προφανώς, και θα έλεγα ακόμα ότι, για ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ, είναι μια εξάρτηση που χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε διαφοροποιώντας της πηγές προμήθειας. Εξάλλου, εξαρτόμαστε επίσης στον τομέα της διεθνούς ασφάλειας και είναι για αυτόν το λόγο που η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να αφήσει αναπάντητες τις προτάσεις του Ρώσου Προέδρου, του κυρίου Medvedev, υπέρ ενός νέου ευρωπαϊκού πλαισίου ασφάλειας, ακόμα κι αν η σκοπιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν ταυτίζεται απαραίτητα με αυτήν της Ρωσίας.
Θα ήθελα από αυτήν την άποψη να επισημάνω, όπως κάνατε αρκετοί από εσάς, την πιστή τήρηση από μέρους μας της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι και του Χάρτη των Παρισίων, πράξεις τις οποίες έχει συνυπογράψει η Ρωσία, όπως σωστά υπογράμμισε ο κύριος Onyszkiewicz. Σε αυτό το πλαίσιο, σαφώς χρειαζόμαστε, όπως αρκετοί από εσάς έχετε τονίσει, μια αντικειμενική ανάλυση των σχέσεών μας με τη Ρωσία. Δεν τίθεται θέμα επιστροφής στον Ψυχρό Πόλεμο ούτε συμβιβασμού μας ως προς τις αξίες και τις αρχές μας. Για να το εξασφαλίσουμε αυτό όμως, είναι πιο απαραίτητο από ποτέ για εμάς να εδραιώσουμε ένα διάλογο με τη Ρωσία.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους εκείνους που έχουν συγχαρεί τη Γαλλική Προεδρεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το έργο της, και ειδικότερα τον κύριο Wielowieyski και τον κύριο Tannock. Η Γαλλική Προεδρεία ενήργησε ακόμα πιο αποτελεσματικά – και θα ήθελα να τελειώσω με αυτό – γιατί μπόρεσε να βασιστεί στη στήριξη όλων των κρατών μελών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αυτού του Σώματος. Ο διχασμός εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίχως αμφιβολία θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να αποδυναμώσει την ΕΕ η Ρωσία.
Υπό το φως της οξύτατης πόλωσης της συζήτησης ανάμεσα στα κράτη που προσχώρησαν πρόσφατα και τα παλαιότερα μέλη της ΕΕ, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, τώρα περισσότερο από ποτέ, αυτό που χρειαζόμαστε και αυτή η συζήτηση το έδειξε αυτό, είναι ενότητα στη διαχείριση της κρίσης στη Γεωργία και ενότητα στο διάλογό μας με τη Ρωσία: η ενότητα από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδικάζει τη χρήση βίας από τα μέρη και την παραβίασης της εδαφικής ακεραιότητας. Η ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενέργειές της, ήτοι, στην ανάπτυξη πολιτών παρατηρητών στο έδαφος και τέλος, η ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον προσδιορισμό των συμφερόντων της, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας και στον πιο παγκόσμιο τομέα της διεθνούς ασφάλειας. Είναι επί τη βάσει τέτοιας ενότητας που, όταν έρθει η ώρα, οι διαπραγματεύσεις μιας μελλοντικής συμφωνίας με τη Ρωσία θα ξαναρχίσουν.
Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. − Κύριε Πρόεδρε, ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση αλλά μια συζήτηση που έδειξε ότι οι σκέψεις είναι αρκετά διαφορετικές – υπάρχουν διαφορετικές οπτικές γωνίες και διαφορετικές πτυχές και κατά έναν παρόμοιο τρόπο βλέπουμε κάποιες διαφορετικές πτυχές να υπερισχύουν στη συζήτηση στο Συμβούλιο. Συμφωνώ απόλυτα με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου μας και τον φίλο μας ότι το σημαντικότερο πράγμα είναι μα μιλήσουμε με μια φωνή και με στεντόρεια φωνή. Αυτό θα πρέπει να γίνει στην επόμενη ευρωπαϊκή συνάντηση κορυφής με τη Ρωσία.
Ποια είναι τα συμφέροντά μας; Πιστεύω ότι αυτό το κατέστησα επαρκώς σαφές στην πρώτη μου παρέμβαση. Αφού αλληλεξαρτιόμαστε σε τόσο μεγάλο βαθμό, υπάρχουν όλα τα σημαντικά συμφέροντα από την οικονομική και την ενεργειακή πλευρά, αλλά υπάρχουν επίσης συμφέροντα στην παγκόσμια σκηνή. Αυτά αναφέρθηκαν – κλιματική αλλαγή, ενεργειακή ασφάλεια, το θέμα του πώς μπορούμε να πετύχουμε μια μελλοντική συμφωνία στην Κοπεγχάγη. Τι θα κάνουμε με το Ιράν, τη Μέση Ανατολή; Υπάρχει σαφέστατα συμφέρον σε όλα τα διαφορετικά θέματα και αυτό ήθελα να τονίσω και επαναλάβω.
Θα έχουμε μια πολύ σημαντική συζήτηση στο επόμενο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων στις 10 Νοεμβρίου κι ελπίζω ότι θα βρούμε επαρκή κατανόηση για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων για τη νέα συμφωνία ΕΕ-Ρωσίας, γιατί αυτές απλά αναβλήθηκαν. Πιστεύω ότι τα όσα είπε ο Πρόεδρός μας ήταν πολύ ξεκάθαρα. Το λέω αυτό γιατί πιστεύω ότι αυτός είναι ο καλύτερος δυνατός δρόμος προς τα εμπρός, αλλά ταυτόχρονα πρέπει επίσης να είμαστε σταθεροί. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τη Ρωσία όπως είναι και όχι ως τη Ρωσία που επιθυμούμε να είναι. Και αυτό είναι σαφές. Αυτό σημαίνει διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα όπως περιγράφηκε σήμερα και μιλώντας για όλες τις διαφορές. Αυτό κάναμε στις τελευταίες συνόδους κορυφής στις οποίες παρεβρέθησα αυτοπροσώπως.
Όσον αφορά όλα τα ερωτήματα που ετέθησαν για τα στρατεύματα 8 000 αντρών, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει δώσει μια σαφή απάντηση σε αυτό και έχει προσέξει με ικανοποίηση ότι τα ρωσικά στρατεύματα έχουν αποσυρθεί από τις ζώνες που είναι παρακείμενες με τη Νότια Οσσετία και την Αμπχαζία ως ένα ουσιαστικό πρόσθετο βήμα για την υλοποίηση των συμφωνιών της 12ης Αυγούστου και της 8ης Σεπτεμβρίου, όπως επίσης την έναρξη των διεθνών συζητήσεων της Γενεύης που προβλέπουν αυτές οι συμφωνίες. Πιστεύω ότι η Γενεύη είναι ο κατάλληλος τόπος για να συνεχιστούν οι συνομιλίες για την πολιτική λύση. Ξεκίνησαν με μια δύσκολη στιγμή, αλλά η διαδικασία έχει ξεκινήσει και τώρα θέλουμε να προχωρήσουμε. Αυτό είναι το πρώτο ζήτημα.
Δεύτερον, η Ρωσία δεν θα παραβρεθεί στη διάσκεψη των χορηγών, για να σας δώσω μια σαφή απάντηση, αλλά πιστεύω ότι θα έρθει η ώρα που το θέμα των αποζημιώσεων μπορεί να χρειαστεί να έρθει στο προσκήνιο και να διεξαχθεί τότε μια διεθνής έρευνα. Αυτό έχει ήδη συζητηθεί στο Συμβούλιο και το Συμβούλιο τάχθηκε υπέρ μιας τέτοιας διεθνούς συζήτησης.
Επιτρέψτε μου τώρα να πω λίγα λόγια για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Όπως είπα νωρίτερα, υπάρχουν αρκετές εξελίξεις εντός της Ρωσίας που μας κάνουν να ανησυχούμε, ιδίως οι βίαιοι θάνατοι δημοσιογράφων, οι περιορισμοί για ΜΚΟ, η κατάσταση στο Βόρειο Καύκασο εν γένει και στην Ινγκουσετία συγκεκριμένα. Έχουμε επίσης ζητήσει την πλήρη διερεύνηση υποθέσεων όπως ο θάνατος της Anna Politkovskaya και ο πρόσφατος σκοτωμός κατόπιν συλλήψεως από την αστυνομία του Magomed Yevloyev. Ο τελευταίος κύκλος διαβουλεύσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως είπα, πραγματοποιείται σήμερα και ασφαλώς θα προσφέρει και μια ευκαιρία να αναφερθούμε ξεκάθαρα σε αυτές τις ανησυχίες.
Έχουμε επίσης καταστήσει σαφές στη Ρωσία ότι χρειάζεται να συνεργαστεί πλήρως με το Συμβούλιο της Ευρώπης και να κυρώσει το Πρωτόκολλο 14 για το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Πρωτόκολλο 6 για τη θανατική ποινή.
Όσον αφορά την προσχώρηση στον ΠΟΕ: εμείς, η Ευρωπαϊκή Ένωση, παραμένουμε ένας μεγάλος υποστηρικτής της προσχώρησης στον ΠΟΕ, γιατί πιστεύουμε ότι αυτό θα εξασφαλίσει ένα παιχνίδι επί ίσοις όροις, που είναι απαραίτητο για την Οικονομική μας Κοινότητα και πιστεύουμε ότι είναι προς το συμφέρον μας ως βασικός εμπορικός εταίρος η Ρωσία να προσχωρήσει σε ένα σύστημα που βασίζεται σε κανόνες. Αλλά είναι επίσης σημαντικό από τη σκοπιά της περαιτέρω ανάπτυξης των διμερών μας σχέσεων. Είναι εξαιρετικά σημαντικό για το λόγο αυτό να συνεχίσουμε να στηρίζουμε αυτό το ζήτημα. Πρέπει να συνεχίσουμε να ασχολούμαστε ανοιχτά με τη ρωσική πλευρά με αυτήν τη σημαντική διαδικασία, αλλά είναι σαφές ότι πρέπει να βρούμε λύσεις εγκαίρως με εκείνους και για εκείνους.
Αναφέρθηκε το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας και της καθαρής ενέργειας. Επιτρέψτε μου απλά να πω ότι έχουμε επίσης έναν διάλογο για την ενέργεια και έναν διάλογο για το περιβάλλον και, επομένως, τα θέματα της ενεργειακής αποδοτικότητας, της καθαρούς ενέργειας κλπ. Έχουν ήδη αντιμετωπιστεί σε διάφορες συναντήσεις των G8 και στις δικές μας συνόδους κορυφής της ΕΕ και ασφαλώς και θα είναι ένα από τα σημαντικά θέματα στην πορεία προς την Κοπεγχάγη, όπου επίσης χρειαζόμαστε τη συνεργασία της Ρωσίας. Η Επιτροπή υποστήριξε κοινά προγράμματα εφαρμογής σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Κιότο και είναι έτοιμη να κάνει περισσότερα, γιατί πιστεύουμε ότι είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα.
Όσον αφορά την αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής ασφάλειας, απλά ήθελα να διευκρινίσω ότι ο Πρόεδρος Medvedev ήδη το ανέφερε αυτό στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Ρωσίας του Ιουνίου στο Khanty-Mansiysk – όχι μετά την κρίση στη Γεωργία αλλά πριν. Ήμουν εκεί και το γνωρίζω πολύ καλά, γι’ αυτό ήθελα απλά να το αναφέρω για να το ξεκαθαρίσω. Πρόκειται για μια παλιά ρωσική ιδέα που ήρθε ξανά στο προσκήνιο και το θεωρώ ενδιαφέρον ότι ο Πρόεδρος Σαρκοζί πρότεινε να το συζητήσουμε ενδεχομένως στη σύνοδο κορυφής του ΟΑΣΕ το 2009. Δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί, αλλά επιτρέψτε μου να πω ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να συζητηθεί το ζήτημα μια εταιρικής σχέσης για την ασφάλεια, αλλά πάντα σε σχέση με όλες τις υπάρχουσες σχέσεις ασφάλειας. Και αυτή είναι μια ξεκάθαρη γραμμή που πρέπει να τραβήξουμε.
Ως τελική παρατήρηση, επιτρέψτε μου να πω ότι είναι τόσο σημαντικό να προωθήσουμε το ζήτημα των παγωμένων συγκρούσεων – αυτό είναι σαφές – και θα προτείνω μια Ανακοίνωση για την Ανατολική Εταιρική Σχέση πολύ σύντομα, στα τέλη Νοεμβρίου/αρχές Δεκεμβρίου. Το έχουμε ήδη συζητήσει αυτό στο Συμβούλιο και θα έχει επίσης ένα πολύ ισχυρό κομμάτι για την ασφάλεια, αλλά έχουμε επίσης και άλλους θεσμικούς μηχανισμούς όπως την Ομάδα Minsk δεν θα πρέπει, επομένως, να αποκλειστούν.
Τα τελευταία μου λόγια αφορούν τις βόμβες θρυμματισμού, γιατί έγινε αναφορά και σε αυτές. Επιτρέψτε μου να πω ότι και εμείς λυπούμαστε βαθιά που χρησιμοποιήθηκαν βόμβες θρυμματισμού και από τις δύο πλευρές, δημιουργώντας έτσι τεράστια εμπόδια σε εσωτερικά εκτοπισμένους πολίτες να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Για το λόγο αυτό, θέλουμε να συνεργαστούμε με τους διεθνείς οργανισμούς που ασχολούνται με αυτό το ζήτημα, προκειμένου να καθαριστούν οι προσβεβλημένες περιοχές, αλλά και για να φροντίσουμε αυτές οι βόμβες θρυμματισμού δεν θα χρησιμοποιηθούν ξανά στο μέλλον.
Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)
Alexandra Dobolyi (PSE), γραπτώς. – Τα πρόσφατα γεγονότα έχουν εγείρει ερωτήματα για τη φύση των σχέσεών μας τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά με το βλέμμα στραμμένο προς το μέλλον. Οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην ΕΕ και τη Ρωσία για μια νέα συμφωνία για στρατηγική εταιρική σχέση θα πρέπει να συνεχιστούν. Είναι προς όφελος και των δύο μερών να συνάψουν αυτήν τη συμφωνία. Η ΕΕ έχει κάθε συμφέρον να προωθήσει μια γνήσια «στρατηγική εταιρική σχέση» με τη Μόσχα. Πρέπει να είμαστε πρακτικοί και ρεαλιστές και να επιδιώξουμε μια πολιτική προσανατολισμένη στα αποτελέσματα. Η ΕΕ πρέπει να βρει τη βέλτιστη κοινή προσέγγιση για να αντιμετωπίσει τη Ρωσία σε ζητήματα όπως οι τρέχουσες παγκόσμιες οικονομικές προκλήσεις, η ενέργεια, η οικονομική αλληλεξάρτηση, η μη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής, η τρομοκρατία και η κλιματική αλλαγή, γιατί αυτά τα ζητήματα προς το θεμελιώδες αμοιβαίο συμφέρον μας. Δεν έχουμε το περιθώριο να περιθωριοποιήσουμε τη Ρωσία, πρέπει να συνεργαστούμε μαζί της με ένα δημιουργικό τρόπο. Τώρα περισσότερο από ποτέ απαιτείται διάλογος και μακροπρόθεσμη συνεργασία. Η απομόνωση της Ρωσίας δεν θα βοηθήσει. Οι σχέσεις χρειάζεται να ενισχυθούν σε πολλά πεδία αμοιβαίου συμφέροντος, ιδιαίτερα όσον αφορά την αντιμετώπιση της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής κρίσης και τη δημιουργία του νέου παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού οικοδομήματος, όπου η συνεργασία με τη Ρωσία, όπως και με την Κίνα και την Ινδία, είναι απολύτως απαραίτητη και την εξασφάλιση σταθερότητας και ασφάλειας στην κοινή γειτονιά της ΕΕ και της Ρωσίας.
Lasse Lehtinen (PSE), γραπτώς. – (FI) Ο δυτικός κόσμος για μία ακόμη φορά ξεγελάστηκε ως προς τις ελπίδες του για τη Ρωσία. Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης υπήρχε η πεποίθηση ότι η Ρωσία, ελεύθερη πλέον από το ιδεολογικό της χαλινό και έχοντας απορρίψει τον κομμουνισμό, θα ξεφορτωνόταν ταυτόχρονα τον ολοκληρωτισμό, τον απολυταρχισμό και τις διώξεις των αντιφρονούντων. Υπήρχε η πεποίθηση, όπως και τόσες άλλες φορές στο παρελθόν, ότι η Ρωσία ίσως προσέγγιζε περισσότερο την Ευρώπη και τις αξίες της. Η Ρωσία δεν έγινε μια δημοκρατική οικονομία της αγοράς, όμως, αλλά ένα είδος καπιταλιστικής δικτατορίας της εκμετάλλευσης, όπου τα πολιτικά δικαιώματα υποχρεώνονται να υποκύψουν στο νόμο μιας ισχυρότερης δύναμης.
Στις συζητήσεις είναι ορισμένες φορές δύσκολο να διακρίνει κανείς τους αφελείς ευσεβείς πόθους από την υπολογιστική πρακτική σκέψη. Τα κράτη μέλη της ΕΕ αντέδρασαν στον πόλεμο στη Γεωργία με πάρα πολλούς τρόπους. Τώρα πρέπει να αναρωτηθούμε εάν, για παράδειγμα, η επιλεκτική συμπεριφορά της Ρωσίας που δίνει έμφαση στις οικονομικές αξίες δεν υπονομεύει την κοινή βάση αξιών μας. Η ΕΕ είναι κτισμένη πάνω σε κοινές αξίες και την ιδέα ότι όλα τα πρακτικά προβλήματα θα πρέπει να λύνονται μέσω διαπραγμάτευσης και όχι πολέμου. Ο θεσμός πρέπει να παραμείνει ζωντανός, ούτως ώστε τα μικρότερα μέλη της ΕΕ και εκείνα που προτίθενται να προσχωρήσουν επίσης να μπορέσουν ίσως να επιβιώσουν. Αυτές οι κοινές αρχές δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο συναλλαγών στις διμερείς σχέσεις των κρατών μελών με τη Ρωσία.
Andres Tarand (PSE), γραπτώς. – (ET) Κύριε Πρόεδρε, αρκετοί βουλευτές έχουν δηλώσει ότι η απληστία είναι η αιτία της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Στο άρθρο του που δημοσιεύτηκε αυτήν την άνοιξη ο κύριος Schöpflin περιγράφει αυτό το αρχείο φαινόμενο ως ένα σημαντικό παράγοντα για τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας. Πρέπει να σημειώσω ότι την εποχή της δημοσίευσης του άρθρου του είχα φτάσει στην ίδια θέση λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές με την ενέργεια σχέσεις μεταξύ αρκετών κρατών μελών της ΕΕ τα τελευταία χρόνια. Τις τελευταίες εβδομάδες – από το πρώτο σοκ των γεγονότων του Αυγούστου – αυτό το ίδιο φαινόμενο αντικατοπτρίζεται στο ζήτημα της Γεωργίας. Μια συγκεκριμένη ομάδα πολιτικών κατόρθωσαν να πείσουν ο ένας τον άλλον, προκειμένου να καθησυχάσουν τη συλλογική τους συνείδηση, ότι ο κύριος ένοχος για τη σύγκρουση ήταν ο Saakashvili. Ίσως ο Saakashvili οργάνωσε επίσης την απέλαση των Γεωργιανών από τη Μόσχα πριν από δύο χρόνια και την επιστράτευση της μεραρχίας αλεξιπτωτιστών Pskov στην περιοχή παραμονές των μαχών; Πιστεύω ότι είναι λογικότερο να το αντιμετωπίσουμε αυτό ως αποτέλεσμα της επικίνδυνης πολιτικής της επαναφοράς των ρωσικών σφαιρών επιρροής και θα πρέπει να αντιδράσουμε αναλόγως.
Bernard Wojciechowski (IND/DEM), γραπτώς – (PL) Αυτό εκδηλώνεται στον οικονομικό τομέα στην ανάγκη της Ρωσίας για επενδύσεις και τεχνολογία από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται τις πρώτες ύλες της Ρωσίας. Το 2001, τα κράτη μέλη της ΕΕ αντιπροσώπευαν το 79% των ξένων επενδύσεων στη Ρωσία αγγίζοντας τα 30 δισεκατομμύρια δολάρια. Τον Μάιο του 2004, το μερίδιο των εικοσιπέντε κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ρωσικό εξωτερικό εμπόριο αντιπροσώπευε το 55%.
Δεν είναι προς το συμφέρον των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιτρέψουν την υποβάθμιση των σχέσεών μας με τη Ρωσία. Η Ένωση χρειάζεται να διαφοροποιήσει τις προμήθειες αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Χάρη στις πολιτικές και οικονομικές δυνατότητές της η Ρωσία αποτελεί ένα σοβαρό εταίρο για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση ήθελε να προάγει ιδέες στη διεθνή αρένα που διαφέρουν από εκείνες των Ηνωμένων Πολιτειών, τότε η πολιτική υποστήριξη της Ρωσίας θα μπορούσε να προσφέρει το κλειδί για την εφαρμογή τους. Για παράδειγμα, το Πρωτόκολλο του Κιότο τέθηκε σε ισχύ μετά την κύρωση του κειμένου από τη Ρωσία, σε αντάλλαγμα για την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε στην προσχώρηση της Ρωσίας στον ΠΟΕ.