Przewodnicząca – Następnym punktem posiedzenia jest sprawozdanie (A6-0358/2008) pani poseł Zdravkovej w imieniu Komisji Petycji w sprawie sprawozdania rocznego z działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich za rok 2007 (2008/2158(INI)).
Dushana Zdravkova, sprawozdawczyni (BG). − Dziękuję, pani przewodnicząca, i dziękuję również za to upomnienie. Podczas mojej wieloletniej kariery sędziego zawsze przykładałam wagę do porządku w sądzie. Pani przewodnicząca, panie rzeczniku, panie i panowie! Funkcja sprawozdawcy sprawozdania rocznego Rzecznika Praw Obywatelskich jest dla mnie wielkim zaszczytem. Rzecznik jako jeden z podmiotów systemu instytucji europejskich ma za zadanie bronić praw obywateli i przeciwdziałać przypadkom niewłaściwego administrowania. Z tego względu pragnę pogratulować Rzecznikowi Praw Obywatelskich, panu Diamandourosowi, poświęcenia i profesjonalizmu, bowiem jego działalność ma wielkie znaczenie dla zwykłych ludzi. Mówiąc słowami Jeana Monneta: nie tworzymy Unii dla państw i rządów, tworzymy ją dla obywateli.
Miałam przyjemność pracować nad sprawozdaniem, które jednoczy, a nie dzieli ugrupowania polityczne w Parlamencie Europejskim. Jest rzeczą oczywistą, że obywatele Europy wybrali nas, abyśmy chronili ich interesy. Z tym też przekonaniem wypracowywaliśmy kompromisy umożliwiające uwzględnienie niektórych poprawek zgłoszonych przez inne ugrupowania. Propozycje te, jak i dzisiejsza debata, są dowodem, że Parlament Europejski z powagą traktuje ten tak ważny mechanizm ochrony obywateli europejskich. Pragnę przy tej okazji podziękować moim kolegom i koleżankom z Grupy Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańskich Demokratów) i Europejskich Demokratów, sekretariatowi oraz wszystkim tym, którzy sprawili, że przedmiotowe sprawozdanie stało się bardziej kompletnym dziełem.
Uważam z pełnym przekonaniem, że obywatele dzięki instytucji Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich będą mieli większe szanse na korzystanie z przysługujących im praw w przypadkach niewłaściwego administrowania. Przepisy bowiem, nawet najlepsze, muszą być właściwie stosowane, aby zapewnić jak największą ochronę. Wierzę, że tak jak Komisja jest nazywana obrończynią traktatów, tak Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich pełni rolę orędownika właściwego stosowania prawodawstwa wspólnotowego, choć nie jest osamotniony w tym zadaniu. Parlament Europejski jako jedyna demokratycznie wybierana instytucja ma również za zadanie stać na straży praw obywateli. Współpraca pomiędzy Parlamentem i Rzecznikiem jest zatem tym ważniejsza.
Sprawozdanie ma również znaczenie z tego względu, że analizowanie rozwoju sytuacji w ciągu roku pozwoli nam przede wszystkim na wyciągnięcie wniosków i podjęcie właściwych decyzji na przyszłość. Nie powinniśmy zapominać, że za każdą skargą, za każdą cyfrą w statystykach, stoi człowiek, który oczekuje pomocy i rozwiązania jego problemów. Podczas pracy nad sprawozdaniem zdałam sobie sprawę z kluczowego znaczenia informacji. Sprawozdanie pokazuje, że wielu obywateli wciąż nie wie, jak bronić praw nadanych im przez Unię Europejską, gdy stoją w obliczu niewłaściwego administrowania. Przykładem może być odsetek odrzucanych skarg – 84%. To wyraźnie pokazuje, że rzecznik i instytucje europejskie muszą kontynuować wspólne działania na rzecz informowania obywateli europejskich, tak by mogli w pełni korzystać z przysługujących im praw. Z myślą właśnie o tym proponuje się w sprawozdaniu, aby powstała wspólna strona internetowa służąca do składania skarg do wszystkich instytucji (coś na wzór interaktywnego podręcznika opracowanego przez Rzecznika Praw Obywatelskich), na której po wprowadzeniu wymaganych danych obywatele byliby kierowani do właściwej instytucji, która zajęłaby się ich skargą. Pozwoli to na zmniejszenie liczby niedopuszczalnych skarg.
Poza tym skupiłam się na sposobie zapewnienia, by obywatele i osoby na stałe przebywające w UE byli świadomi swoich praw i z nich korzystali oraz mieli łatwy dostęp do uczciwej, bezstronnej i skutecznej pomocy. Chciałabym wskazać, że Rzecznik Praw Obywatelskich nic nie może zrobić w ponad 30% przypadków. Moim zdaniem rzecznik powinien zawsze wyjaśniać brak możliwości podjęcia działania w konkretnym przypadku. Będzie to z korzyścią dla obywateli.
Chcę również wskazać, że rzecznicy na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym odgrywają kluczową rolę, więc należy rozwijać ich działalność.
Na zakończenie apeluję do państwa o głosowanie za przyjęciem sprawozdania. Wspiera ono bowiem konstruktywną współpracę pomiędzy Rzecznikiem Praw Obywatelskich oraz instytucjami i organami unijnymi oraz potwierdza rolę Rzecznika jako zewnętrznego mechanizmu kontroli i źródła trwałej poprawy administracji europejskiej.
Dziękuję.
Nikiforos Diamandouros, Rzecznik Praw Obywatelskich. − Pani przewodnicząca! Dziękuję za sposobność zwrócenia się do Parlamentu w sprawie sprawozdania rocznego Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich za rok 2007. Pragnę również podziękować sprawozdawczyni, pani poseł Zdravkovej, oraz Komisji Petycji za doskonałe i konstruktywne sprawozdanie.
W sprawozdaniu zwracam uwagę na postęp w rozpatrywaniu skarg, propagowanie dobrej administracji i szerzenie wiedzy na temat roli Rzecznika Praw Obywatelskich. Liczba dopuszczalnych skarg wzrosła zarówno w wielkościach zarówno bezwzględnych, jak i względnych, z 449 (12% skarg ogółem) w 2006 roku do 518 (16% skarg ogółem) w 2007 roku. Osiągnęliśmy zatem oba cele, na które Parlament konsekwentnie zwracał uwagę, czyli zwiększenie liczby dopuszczalnych skarg i zmniejszenie liczby niedopuszczalnych skarg.
Podstawowymi rodzajami rzekomego niewłaściwego administrowania były: brak przejrzystości, w tym odmowa udzielenia informacji, niesprawiedliwość lub nadużywanie uprawnień, nieodpowiednie procedury, opóźnienia, których można było uniknąć, dyskryminacja, zaniedbania, błędy prawne i niezapewnienie wypełnienia obowiązków. 348 postępowań zostało zakończonych wydaniem decyzji. Stanowi to wzrost o 40% w stosunku do 2006 roku. W 95 przypadkach postępowanie nie wykazało niewłaściwego administrowania, co nie zawsze jest wynikiem niekorzystnym dla zgłaszającego skargę, ponieważ otrzymuje on od zainteresowanej instytucji przynajmniej pełne wyjaśnienie. Również w przypadkach, w których nie stwierdzono niewłaściwego administrowania, mogę wskazać możliwości poprawy jakości usług świadczonych przez instytucje. Tego typu stwierdzenia zawarte są w dalszych uwagach.
Wiele ze wszczętych przeze mnie postępowań kończy się pozytywnym wynikiem, który satysfakcjonuje zarówno zgłaszającego skargę, jak i instytucję, przeciwko której skargę zgłoszono. 129 spraw zostało rozstrzygniętych przez zainteresowaną instytucję na korzyść zgłaszającego. Liczba załatwionych w ten sposób spraw podwoiła się od 2006 roku, co odzwierciedla wzrost gotowości ze strony instytucji i organów do postrzegana skarg kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich jako możliwości uznania i naprawy zaistniałych błędów.
W przypadku stwierdzenia niewłaściwego administrowania podejmuję próbę doprowadzenia do ugody. W niektórych przypadkach zawarcie ugody uzależnione jest od złożenia zgłaszającemu oferty wynagrodzenia szkody przez daną instytucję lub organ. W każdym takim przypadku oferta jest składana dobrowolnie, to znaczy bez wzięcia na siebie odpowiedzialności prawnej i bez ustanawiania precedensu prawnego. W przypadku, gdy doprowadzenie do ugody jest niemożliwe, zamykam sprawę wystawieniem uwagi krytycznej. Uwaga krytyczna jest również właściwym narzędziem w przypadku braku możliwości wyeliminowania niewłaściwego administrowania. Stanowi ona potwierdzenie, że skarga jest uzasadniona, i wskazuje zainteresowanej instytucji lub organowi popełniony błąd. Krytyka ta jest w zamierzeniu konstruktywna i ma pomóc uniknąć niewłaściwego administrowania w przyszłości.
Istotne jest, aby instytucje i organy stosowały się do uwag krytycznych i podejmowały niezwłoczne działania w celu rozwiązania powstałych problemów. Aby lepiej monitorować efekty zgłaszanej przeze mnie krytyki, zleciłem przeprowadzenie badania dotyczącego działań podjętych w związku z uwagami krytycznymi i dalszymi uwagami wysuniętymi w 2006 roku.
W przypadkach, w których wciąż istnieje możliwość wyeliminowania niewłaściwego administrowania, sporządzam z zasady zalecenie wstępne dla instytucji lub organu. Jeśli instytucja lub organ nie odniesie się odpowiednio do zalecenia wstępnego, mogę przedłożyć Parlamentowi sprawozdanie specjalne. Przedłożyłem państwu jedno sprawozdanie specjalne, w którym skrytykowałem Komisję za niezajęcie się skargą dotyczącą europejskiej dyrektywy w sprawie czasu pracy. Z zadowoleniem przyjmuję poparcie Parlamentu wyrażone w rezolucji z 3 września 2008 r. opartej na sprawozdaniu pana posła De Rossy.
Również w tym roku uwzględniłem w sprawozdaniu rocznym sprawy modelowe. Są to przypadki, w których uważam, że zainteresowane instytucje lub organy zareagowały na prowadzone przeze mnie postępowanie w godny naśladowania sposób. Opisano siedem takich spraw modelowych. Cztery z nich dotyczą Komisji, jedna dotyczy Rady, jedna Europejskiego Banku Centralnego i jedna Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego. Kontynuowałem działania na rzecz zapewnienia, by instytucje i organy UE przyjmowały we wszystkich swoich działaniach podejście zorientowane na obywatela; w tym celu podejmowałem starania, aby znaleźć możliwość polubownego rozstrzygnięcia sporu oraz wszcząłem większą liczby postępowań z inicjatywy własnej, aby identyfikować problemy i zachęcać do stosowania najlepszych praktyk.
Chciałbym teraz wspomnieć o innych działaniach podjętych w celu zapewnienia najlepszej możliwej obsługi obywateli. Kontynuowałem wysiłki na rzecz podniesienia jakości informacji udostępnianych na temat praw przewidzianych ustawodawstwem UE, szczególnie poprzez Europejską Sieć Rzeczników Praw Obywatelskich. Sieć ta, obejmująca Komisję Petycji, współpracuje w rozpatrywaniu skarg oraz wymianie doświadczeń i najlepszych wzorców. Jednym z celów sieci jest ułatwianie szybkiego przekazywania skarg do rozpatrzenia właściwemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich lub podobnemu organowi. Gdy jest to możliwe, przekazuję skargi do rozpatrzenia bezpośrednio lub udzielam zgłaszającemu odpowiedniej porady. W 2007 roku udało mi się w ten sposób pomóc 867 zgłaszającym.
Inną ważną inicjatywą, która powinna przynieść owoce w następnym kwartale roku, jest opracowywany przez mój urząd, interaktywny podręcznik mający służyć obywatelom jako pomoc w znalezieniu najodpowiedniejszej drogi kierowania skarg. Wskazówki te powinny umożliwić kierowanie jeszcze większej liczby skarg bezpośrednio do organu, który jest w stanie najlepiej zająć się danym przypadkiem. Dzięki temu skargi, których ja nie mogę przyjąć, będą rozwiązywane w szybszy i skuteczniejszy sposób. Moja instytucja będzie zatem w stanie lepiej realizować swoją kluczową rolę polegającą na pomaganiu obywatelom, którzy nie są zadowoleni z tego, jak są traktowani przez instytucje i organy UE.
Rzecznik Praw Obywatelskich nie może działać w pojedynkę. Zapewnienie istnienia administracji najwyższej klasy jest zadaniem, które musi być realizowane w aktywnej współpracy z instytucjami i organami UE. Wzrost liczby rozstrzygniętych spraw i przypadków zawarcia ugody służy jako zachęta oraz wskazuje, że nasze wspólne wysiłki przyczyniają się do budowy zaufania obywateli do Unii w czasie, gdy jest to tak potrzebne. Wyrażam również głęboką wdzięczność Parlamentowi za wsparcie i porady, pod względem zarówno środków budżetowych, jakie państwo zapewniacie mojej instytucji, jak i pozytywnych relacji z Komisją Petycji. Z państwa dalszym wsparciem będę starał się działać w oparciu o zeszłoroczne osiągnięcia.
Na zakończenie wreszcie – jako że jest to ostatnia okazja przedstawienia mojego sprawozdania rocznego Parlamentowi tej kadencji – pragnę wyrazić głęboką wdzięczność za bliską współpracę i dobre rady, jakie otrzymywałem od Parlamentu i poszczególnych posłów w okresie ostatnich czterech i pół roku.
(Oklaski)
Przewodnicząca. – Ma pan całkowitą rację. Ten Parlament okazywał zaufanie Rzecznikowi Praw Obywatelskich.
Andris Piebalgs, komisarz. − Pani przewodnicząca! W imieniu Komisji i wiceprzewodniczącej Wallström pragnę podziękować sprawozdawczyni, pani poseł Zdravkovej, za doskonałą pracę. Z zadowoleniem witamy sprawozdanie Komisji Petycji w sprawie sprawozdania rocznego z działalności Rzecznika Praw Obywatelskich za rok 2007.
Jak państwu wiadomo, Komisja podjęła stanowcze zobowiązanie do poprawy funkcjonowania swojej administracji i ze zobowiązania tego się wywiązuje. Dowody tego widać zarówno w sprawozdaniu rocznym Rzecznika Praw Obywatelskich, jak i w sprawozdaniu Komisji Petycji.
W 2007 roku podwoiła się liczba spraw dotyczących niewłaściwego administrowania rozstrzygniętych przez daną instytucję lub organ w wyniku skargi skierowanej do Rzecznika Praw Obywatelskich. Odzwierciedla to gotowość ze strony instytucji – w tym jak najbardziej Komisji – do postrzegania skarg jako okazji do naprawy zaistniałych błędów i podjęcia współpracy z rzecznikiem dla dobra obywateli.
Wzrosła również liczba przypadków, w których nie stwierdzono niewłaściwego administrowania. Komisję jako instytucję otrzymującą najwięcej tego typu skarg cieszy ten fakt.
Chciałbym również podkreślić to, że rzecznik w coraz większej liczbie przypadków proponuje ugodowe rozwiązanie sporu, do czego Komisja, ogólnie rzecz biorąc, przychylnie się ustosunkowuje i jest gotowa do współpracy, gdy tylko to możliwe. W 2007 roku Rzecznik Praw Obywatelskich, o czym sam wspomniał, przedłożył Parlamentowi tylko jedno sprawozdanie specjalne.
Pragnę jednak przypomnieć państwu, że sprawozdanie to dotyczyło dyrektywy w sprawie czasu pracy, a dopiero w zeszłym miesiącu odbyliście państwo dyskusję na ten temat z moim kolegą, Vladimirem Špidlą.
Na zakończenie chciałbym odnieść się do trzech konkretnych punktów, które zostały poruszone zarówno w państwa sprawozdaniu, jak i w sprawozdaniu rocznym Rzecznika Praw Obywatelskich. Po pierwsze, kwestia naruszeń. Jak państwu wiadomo, Komisja przeorganizowała swój proces decyzyjny w sprawie naruszeń w celu usprawnienia przebiegu spraw. Zostało to przedstawione w komunikacie z 2007 roku pod tytułem „Skuteczna Europa – stosowanie prawa wspólnotowego”. Aktywniej podejmujemy działania monitorujące i skuteczniej organizujemy pracę na rzecz obywateli. Ponadto wdrożony został unijny projekt pilotażowy. Problemy powinny być rozwiązywane szybciej i częściej.
Po drugie, kwestia apelu do instytucji i organów UE o przyjęcie wspólnego podejścia w odniesieniu do kodeksu dobrego postępowania administracyjnego. Chciałbym zwrócić państwa uwagę na to, że Komisja ma własny, przyjęty w 2000 roku kodeks dobrego postępowania administracyjnego, który wciąż stanowi nowoczesny i bardzo skuteczny instrument. Jego realizacja jest mocno zaawansowana. Nie chciałbym przesądzać, co będzie w przyszłości, ale póki co chcemy zachować obecny stan rzeczy.
Po trzecie, polityka komunikacji. Komisja zdecydowanie z zadowoleniem wita pomysł wprowadzenia kampanii informacyjnej, która ma pomóc obywatelom europejskim w uzyskaniu większej wiedzy na temat obowiązków i uprawnień Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich.
Każda instytucja, w tym Komisja Europejska, prowadzi również własną stronę internetową, za pośrednictwem której można zgłaszać skargi i wnioski. Europa jest wspólnym serwisem internetowym wszystkich instytucji UE i zawiera odsyłacze do ich stron, w tym strony Rzecznika Praw Obywatelskich. W ten sposób obywatele są w łatwy i sprawny sposób kierowani do organów, które mogą zająć się ich skargami. Idea interaktywnego podręcznika mającego na celu wsparcie obywateli w określaniu najwłaściwszego forum dla rozwiązania ich problemów jest warta tego, by przyjrzeć się jej bliżej.
W tym wszystkim chodzi bowiem o to, byśmy nigdy nie zapomnieli, kto jest najważniejszy i dla kogo podejmujemy te wszystkie działania: obywatele europejscy.
Andreas Schwab, w imieniu grupy PPE-DE. – (DE) Pani przewodnicząca, panie rzeczniku, panie komisarzu, panie i panowie! W pierwszej kolejności pragnę pogratulować sprawozdawczyni, pani poseł Zdravkovej, za sprawozdanie, które jest, o ile się nie mylę, jej pierwszym. Stanowi ono doskonały przyczynek do debaty i dyskusji na temat zeszłorocznych wyników pańskiej pracy, panie rzeczniku.
Stanowi ono w pewnym stopniu kontynuację sprawozdania, jakie opracowałem dla Parlamentu Europejskiego dokładnie dwa lata temu. W owym czasie dopiero co wprowadził pan w życie sieć krajowych rzeczników praw obywatelskich i komisji petycji. Ze sprawozdania wynika, że sieć ta spotkała się z niezwykle pozytywnym przyjęciem ze strony obywateli Europy, na których głównie skupia się pańska praca. Również pańska kampania edukacyjna, która doprowadziła do wzrostu liczby dopuszczalnych skarg, stanowi udany przykład tego, że wysiłki na rzecz informowania obywateli o ich prawach i możliwościach uzyskania pomocy są warte zachodu.
Moje duże zadowolenie budzi również fakt, że w sprawozdaniu – podobnie jak w sprawozdaniu posła Mavromattisa sprzed kilku lat – zwraca się uwagę na sukces nieformalnych procedur, na których chce się pan skupić w większym stopniu. Sukces ten wynika z możliwości skrócenia czasu załatwiania formalności. Dobrze, że kontynuuje pan to podejście ukierunkowane na obywateli.
Niektóre przykłady pana pracy na przestrzeni ostatniego roku stanowią dowód pańskiej zdolności do działania, ale i wrażliwości wobec ogółu społeczeństwa w Europie w odniesieniu do zarówno europejskiej dyrektywy w sprawie czasu pracy, jak i organizacji wewnętrznej Parlamentu Europejskiego. Oczywiście znalezienie właściwych słów nie zawsze jest łatwym zadaniem dla pana. Rzecznik Praw Obywatelskich powinien jednak wskazywać na słabe strony z pewnym wyprzedzeniem i z odpowiednią dozą powściągliwości. Koniec końców chodzi o to, byśmy wspólnie służyli obywatelom Europy. W zeszłym roku wniósł pan bardzo pozytywny wkład w tym kierunku, panie Rzeczniku Praw Obywatelskich.
Proinsias De Rossa, w imieniu grupy PSE. – (GA) Pani przewodnicząca! Przede wszystkim pragnę podziękować sprawozdawczyni, pani poseł Zdravkovej, za pracę nad sprawozdaniem. Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich odnotowuje wyraźną poprawę. Od dawna narzekaliśmy, że wpływa do niego zbyt wiele skarg niezwiązanych z jego funkcją. W zeszłym roku po raz pierwszy liczba ta zmniejszyła się. Gratuluję rzecznikowi tego osiągnięcia.
Interaktywny podręcznik Rzecznika Praw Obywatelskich jest kreatywnym rozwiązaniem, które pomaga obywatelom w znalezieniu właściwej instytucji do zajęcia się ich skargą, i sądzę, że powinno być szerzej stosowane. Jeśli chcemy udowodnić obywatelom Wspólnoty Europejskiej, że Unia działa w ich imieniu, musimy zapewnić, by ich pytania i problemy nie pozostawały bez odpowiedzi.
Marian Harkin, w imieniu grupy ALDE. – Pani przewodnicząca! Pragnę rozpocząć od pogratulowania sprawozdawczyni wyczerpującego sprawozdania, a Rzecznikowi Praw Obywatelskich i jego personelowi wielu pozytywnych kroków, jakie podjęli w 2007 roku.
Najbardziej zachęca mnie fakt, że Rzecznik Praw Obywatelskich pracuje na tak wielu różnych poziomach: nie chodzi tylko o obsługę skarg, co stanowi kluczowy element jego działalności, ale i o sposób wypracowywania rozwiązań. Wzrasta liczba ugód, nieformalnych procedur, coraz częstszych przypadków, gdzie stosunki z instytucjami pozwalają na szybkie załatwienie sprawy. Jest to prawdziwy postęp, który należy dyskontować. Rozwiązania przyjazne obywatelom – oto nasz cel.
Cieszy mnie również to, że poprawa komunikacji na wszystkich poziomach jest centralnym punktem agendy Rzecznika Praw Obywatelskich. Przyjęcie oświadczenia w sprawie Europejskiej Sieci Rzeczników Praw Obywatelskich i wzrost współpracy w tym obszarze mają kluczowe znaczenie, czekamy też na inaugurację nowej strony internetowej, która będzie obejmować interaktywny podręcznik pomocy dla obywateli.
To wiąże się z moją ostatnią uwagą, która dotyczy obywateli i odnosi się do proponowanej ustnej poprawki do ustępu 23. Ustęp ten brzmi następująco: „proponuje, aby rzecznik podjął kroki mające na celu ograniczenie liczby skarg (łącznie 1021), w sprawie których nie podjął żadnych działań”. W poprawce ustnej proponuje się zmianę brzmienia ostatniej części zdania z „w sprawie których nie podjął żadnych działań” na „w sprawie których nie ma możliwości podjęcia działania”.
Z punktu widzenia rzecznika działanie nie jest możliwe, ale z punktu widzenia obywatela działanie nie zostało podjęte – są to dwie zupełnie różne perspektywy.
Mam więc pytanie: czy 1 021 obywatelom wyraźnie powiedziano, że rzecznik nie ma możliwości podjęcia działania oraz udzielono wyjaśnień i w miarę możliwości dalszych porad, czy też po prostu nie podjęto żadnych działań? Jeśli zachodzi ta pierwsza sytuacja i obywatelom udzielono wyjaśnień, nie widzę problemu, a wręcz bardzo się cieszę. Jeśli jednak ma miejsce ta druga sytuacja i nie podjęto żadnych działań, obywatele będą źli i sfrustrowani. Prosiłabym zatem o wyjaśnienie tej kwestii.
Margrete Auken, w imieniu grupy Verts/ALE. – (DA) Pani przewodnicząca! Chciałabym podziękować sprawozdawczyni za doskonałe sprawozdanie. Wykonała pani świetną pracę, a w szczególności cieszyła nas wola współpracy. Pragnę również podziękować Rzecznikowi Praw Obywatelskich doskonałego sprawozdania. Instytucja rzecznika ma oczywiście ogromne znaczenie dla UE. Jego praca pokazuje, że UE w swojej gotowości przyjęcia krytyki jest bliższa Europejczykom niż się sądzi. Na szczęście krytyka ta zmierza we właściwymi kierunku. W porównaniu z zeszłym rokiem znacząco zwiększyła się liczba spraw rozstrzygniętych przez instytucję unijną na korzyść zgłaszającego. Pokazuje to, że system UE zaczyna rozumieć potrzebę jak najlepszego służenia obywatelom. Niestety niektóre instytucje wciąż nie stosują się do zaleceń. W takich przypadkach rzecznikowi nie pozostaje nic innego, jak zgłosić sprawę Parlamentowi – a trudno go oskarżyć o nadużywanie tego uprawnienia, skoro w zeszłym roku tylko jeden przypadek został zgłoszony Komisji Petycji.
Gdy sprawa trafia do Parlamentu, mamy wyraźny obowiązek stwierdzić, że jesteśmy gotowi, przynajmniej co do zasady, udać się do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, jeśli zainteresowana instytucja nie zastosuje się do decyzji Rzecznika Praw Obywatelskich. W ten sposób możemy zapewnić rzecznikowi wpływ i autorytet w ramach istniejącego systemu. W imieniu Grupy Zielonych/Wolnego Przymierza Europejskiego zgłosiłam szereg poprawek, których jedynym celem jest wyjaśnienie pojęcia niewłaściwego administrowania. Powinna istnieć możliwość określenia przypadków, w których Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdza, że instytucja lub inny organ UE nie przestrzega obowiązujących przepisów. Przypadek niewłaściwego administrowania nie zachodzi natomiast wtedy, gdy rzecznik jedynie zauważa, że sposób załatwiania spraw przez instytucje mógłby być lepszy. Moje poprawki mają na celu wyjaśnienie tej różnicy.
Na koniec chciałabym, podobnie jak pani poseł Harkin, zadać pytanie o odrzucanie spraw. Chcielibyśmy wiedzieć, dlaczego są odrzucane. Najlepiej byłoby, gdyby uzasadnienie podawano w odpowiedzi na skargę. Chciałabym się dowiedzieć, czy tak faktycznie jest, jako że w przeciwnym razie, o czym już wspomniano, powodowałoby to dużą frustrację.
Marcin Libicki, w imieniu grupy UEN. – (PL) Pani przewodnicząca! Panie rzeczniku! Panie komisarzu! Chciałbym najpierw wyrazić się z uznaniem o sprawozdaniu pani Zdravkovej, które jest bardzo dobrym sprawozdaniem. To sprawozdanie wskazuje zarówno na to, jak dobra jest praca rzecznika, ale także jak dobra jest współpraca rzecznika z Parlamentem Europejskim i z Komisją Petycji, która jest jak gdyby oddelegowana przez Parlament Europejski do kontaktów z rzecznikiem.
To sprawozdanie zostało przyjęte jednomyślnie, nawet bez głosów wstrzymujących się. Wskazuje to na to, że podzielamy opinię pani Zdravkovej na temat bardzo dobrej pracy pana rzecznika. Pan rzecznik uczestniczy często w naszych posiedzeniach Komisji Petycji i zawsze udziela nam pełnych informacji na temat swojej pracy, a zawsze na posiedzeniach komisji obecny jest przedstawiciel pana rzecznika, obecny też tutaj, za co bardzo dziękujemy, bo to wskazuje na to, że wzajemnie obserwujemy swoją pracę.
Ilość skarg uznanych za dopuszczalne wskazuje na dwie rzeczy. Na to, że społeczeństwo Unii Europejskiej obserwuje pana pracę i obserwując pana pracę lepiej orientuje się, jakie skargi można do pana kierować. Bo przecież nie dlatego, że zmienił pan swoją politykę odnośnie do tego, co jest dopuszczalne, a co nie. Pozostaje pan zawsze obiektywny, a pana praca wskazuje na to, że ludzie ją doceniają i coraz bardziej rozumieją. Obok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i pana urzędu, Komisja Petycji pracuje na to, żeby uczynić Unię Europejską i jej instytucje bliższymi ludziom. I to jest pana sukces! Dziękujemy za to bardzo panu i pani Zdravkovej za jej sprawozdanie.
Dimitrios Papadimoulis, w imieniu grupy GUE/NGL. – (EL) Pani przewodnicząca! Sprawozdanie na temat działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich daje nam sposobność ustalenia, jak obywatele postrzegają pracę instytucji Unii Europejskiej oraz zapewnia praktyczne pomysły i przykłady, w jaki sposób instytucje Unii Europejskiej mogą poprawić sposób funkcjonowania i służenia obywatelom.
Ja z kolei chciałbym podziękować Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich, panu Diamandourosowi, za wyjątkową pracę oraz sprawozdawczyni, pani poseł Zdravkovej, za niezwykle interesujące sprawozdanie. Chciałbym skorzystać z tej okazji, aby zwrócić uwagę na pewne kwestie.
Po pierwsze, wzrost liczby skarg otrzymywanych przez rzecznika jest wprawdzie pozytywnym zjawiskiem, ale kłóci się z okazywanym przez Komisję poczuciem samozadowolenia z ciągłej poprawy funkcjonowania jej administracji i większej przejrzystości. Radziłbym Komisji większą uczciwość i skromność.
Dobrym zjawiskiem jest również wzrost liczby dopuszczalnych skarg i skuteczności interwencji ze strony Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Jednakże skargi w dużej większości wciąż dotyczą spraw, które nie wchodzą w zakres jego kompetencji. Duża część obywateli Unii Europejskiej chce większej przejrzystości i prawidłowego zarządzania zarówno ze strony instytucji europejskich, jak i ogólnie w zakresie stosowania prawodawstwa wspólnotowego, Niestety nie zawsze tak jest. Oto dlaczego Parlament Europejski wielokrotnie apelował o zapewnienie instytucjom i organizacjom Unii Europejskiej zasobów finansowych i ludzkich, jakie są potrzebne do zapewnienia, by obywatele otrzymywali natychmiastową i wyczerpującą odpowiedź na skargi, pytania i przekazywane sprawy.
Potrzebujemy również współpracy pomiędzy Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich i rzecznikami na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym w państwach członkowskich. Musimy również zastosować szerszą interpretację terminu „niewłaściwe administrowanie”, aby objął przypadki, w których władze administracyjne wykazują niedbałość lub niesumienność w swoich powinnościach wobec obywateli, bądź uchybiły zasadzie przejrzystości. To spowoduje więcej wymiernych interwencji ze strony rzecznika, co leży w interesie obywateli. Jest również rzeczą ogromnej wagi, aby rzecznik mógł przyjmować sprawy dotyczące wszystkich instytucji Unii Europejskich, w tym działających w ramach trzeciego filara.
Na koniec pragnę po raz kolejny powtórzyć apel do wszystkich instytucji i organizacji Unii Europejskiej o przyjęcie wspólnego podejścia w odniesieniu do europejskiego kodeksu dobrego postępowania administracyjnego. Nie wystarczy, byśmy pochlebnie wyrażali się o Europejskim Rzeczniku Praw Obywatelskich...
(Przewodnicząca wyłączyła mikrofon)
Nils Lundgren, w imieniu grupy IND/DEM. – (SV) Pani przewodnicząca! Obok Volvo i IKEI instytucja określana mianem rzecznika praw obywatelskich jest najbardziej znanym wkładem Szwecji w życie społeczności światowej. Jest to ważny wynalazek instytucjonalny dla demokracji ogółem, a w szczególności dla instytucji UE. Dlaczego? Cóż, dlatego że rzecznik ma za zadanie zapewnić, by ludzie mogli dochodzić swoich praw w coraz bardziej zawiłych, a zatem i nieprzejrzystych strukturach polityczno-biurokratycznych. Nigdzie w demokratycznym świecie stopień zawiłości i braku przejrzystości nie jest tak bardzo widoczny, jak w przypadku bizantyjskich struktur władzy stworzonych i wciąż poszerzanych przez UE.
Rzadko zdarza mi się z entuzjazmem podchodzić do sprawozdań przedstawianych tu, w Parlamencie Europejskim. Jeśli coś budzi mój entuzjazm, to są to sprawozdania dotyczące rynku wewnętrznego lub zagadnień z zakresu ochrony środowiska. Sprawozdanie pani poseł Zdravkovej jest kolejnym wyjątkiem od zasady, której hołduję. Wyłania się z niego obraz rzecznika, który dość skutecznie działa na rzecz wzmocnienia jednostek w obliczu ujawniającej się bizantyjskiej hegemonii. Mam na myśli informacje przekazywane opinii publicznej za pośrednictwem odpowiednio aktualizowanych stron internetowych, ulotek informacyjnych, sieci rzeczników krajowych i regionalnych, konferencji, a zwłaszcza spotkań i innych kontaktów z eurokratami, aby uzmysłowić im, że to oni mają służyć Europejczykom, a nie Europejczycy im.
Jednocześnie niestety potężne elity Europy realizują projekt europejski kojarzony przez większość ludzi z nieprzeniknioną i bizantyjską biurokracją. W oczekiwaniu na oddolną reakcję na ten stan rzeczy my w Parlamencie Europejskim powinniśmy wzmacniać instytucję rzecznika. Powinniśmy zatem głosować za przyjęciem sprawozdania pani poseł Zdravkovej, a w szczególności z zadowoleniem powitać żądanie umożliwienia rzecznikowi pełnego wglądu w dokumenty UE w trakcie prowadzenia postępowań.
Hans-Peter Martin (NI). – (DE) Pani przewodnicząca! Praca rzecznika jest bez wątpienia zasadniczo dobra. Jest jednak jeden martwy punkt: administracja Parlamentu Europejskiego. Na przykład w kwietniu 2007 roku jeden z sekretarzy generalnych, Eduardo Bugalho, złożył solenną obietnicę stanowiska pracownikowi, Martinowi Ehrenhauserowi. Wtedy z interwencją wystąpił względnie nowy sekretarz generalny, Harald Rømer, i nagle stanowisko przestało istnieć, a sprawa była wiecznie przeciągana. Skutki tego odczułem ja.
Jestem chyba jedynym posłem, który nie ma do swojej dyspozycji pracownika personelu Parlamentu. Zamiast zająć się tą sprawą, przymknęliście oko. Sami tymczasem mówicie o zaufaniu do instytucji Unii Europejskiej. Zostałem wybrany przez 14% obywateli austriackich, a nie jestem w stanie pracować w ten sam sposób, jak niemal wszyscy moi koledzy i koleżanki posłowie. Nie powinniście się więc dziwić, że krytyka narasta, zwłaszcza w Austrii, gdzie krytyka UE w obecnym kształcie – nie Europy – przybiera rozmiary epidemii.
Mairead McGuinness (PPE-DE). - Pani przewodnicząca! Zamiast zajmować się historią, gratuluję sprawozdawczyni doskonałego sprawozdania, rzecznikowi dzisiejszego wystąpienia i współpracy z nami, a nawet Komisji jej oświadczenia. Czy mogłabym w szczególności prosić o konsekwencję w podejściu Komisji do obywateli? Martwię się, że w niektórych przypadkach, gdy osoba zgłasza sprawę Komisji, jej potrzeby i prawa są spychane na dalszy plan wskutek zaangażowania państwa członkowskiego, niemal jak w przypadku ofiary w sądzie, którą ignoruje prokuratura. Podam przykład.
Mój wyborca zgłosił skargę w sprawie irlandzkich przepisów z zakresu planowania przestrzennego na obszarach wiejskich. Komisja zachowała się wzorowo w prowadzeniu tej sprawy, jednak w miarę rozwoju wypadków to się zmieniło – na korzyść, jak sądzę, państwa członkowskiego, ku wielkiemu rozczarowaniu obywatela. Znam tę osobę i wiem, że była na początku bardzo zadowolona, a teraz czuje się sfrustrowana. Innymi słowy, o obywatelu, który wniósł informację, zapewnił impuls do działania, zapomina się w miarę rozwoju sprawy.
Wydaje mi się, panie komisarzu, że na pytanie „kto jest najważniejszy” odpowiedział pan, że obywatele UE. Nie jestem taka pewna.
Alexandra Dobolyi (PSE). - Pani przewodnicząca! Ogromnie cieszę się z pracy rzecznika przedstawionej w jego sprawozdaniu rocznym i wystąpieniu. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich jest ważną częścią struktur demokratycznych i funkcjonowania Unii.
Największa liczba postępowań rzecznika dotyczy braku przejrzystości i odmowy udzielenia informacji. Jest to obszar naszej działalności, w której musimy osiągnąć poprawę, jeśli chcemy zyskać na wiarygodności w oczach obywateli. Jest rzeczą ważną, byśmy wspierali pracę rzecznika i Komisji Petycji. Obie te instytucje zajmują się rozpatrywaniem wnoszonych przez obywateli skarg i petycji w sprawach dotyczących UE. To pozwala nam stwierdzić, co źle funkcjonuje na poziomie europejskim, i podejmować działania naprawcze.
Sprawy przedstawiane rzecznikowi i Komisji Petycji są coraz bardziej skomplikowane, a zatem wymagają od instytucji większych inwestycji w zasoby, aby móc odpowiednio reagować na troski obywateli. Tylko bowiem wtedy uda nam się osiągnąć postęp w zakresie poprawy wiarygodności całej Unii oraz zaufania do niej.
Metin Kazak (ALDE). - (BG) Panie i panowie! Sprawozdanie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich za rok 2007 wskazuje na korzystną rolę, jaką pełni on jako orędownik praw obywateli w przypadku, gdy są one naruszane lub istnieje groźba ich naruszenia przez instytucje europejskie. Z zadowoleniem witam wzrost liczby dopuszczalnych skarg jako dowód na to, iż obywatele Europy są coraz bardziej świadomi realnej władzy rzecznika. Wierzę, że instytucja ta musi dysponować koniecznymi zasobami finansowymi i ludzkimi, aby móc skutecznie i w pełni realizować swoją misję. Karta praw podstawowych i europejski kodeks dobrej praktyki administracyjnej są i muszą pozostać modelem, podstawą działań publicznego obrońcy zasad dobrego administrowania, takich jak przejrzystość, odpowiedzialność, legalność i uczciwość ze strony instytucji europejskich.
W tym względzie musimy zwiększyć liczbę prowadzonych przez rzecznika kampanii informacyjnych wśród obywateli w celu podnoszenia świadomości ich praw oraz uprawnień rzecznika do ich obrony, a także jego współpracę z rzecznikami krajowymi w zakresie wymiany dobrych praktyk. Wprowadzenie podręcznika wewnętrznego jest przydatną inicjatywą, ale dopiero stworzenie publicznego, internetowego rejestru skarg przyczyniłoby się do wzrostu przejrzystości i pomogło zwiększyć zaufanie wśród obywateli.
Czarnecki, Ryszard (UEN). – (PL) Pani przewodnicząca! Niektórzy obywatele państw członkowskich traktują chyba Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich jako Pana Boga, żądając od niego interwencji i załatwienia spraw leżących zupełnie poza jego kompetencjami. Świadczy o tym fakt, że jedynie co szósta skarga do rzecznika może być przez niego rozpatrzona ze względów formalnych. Oznacza to kompletny brak nieznajomości tego, kim jest Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, jakie ma kompetencje, jaki jest obszar jego działania. Nie jest to wina obywateli krajów członkowskich, jest to wina instytucji unijnych, które nie potrafią przedstawić opinii publicznej krajów członkowskich Unii, jaki jest zakres kompetencji Rzecznika. Jeżeli tego się nie zmieni, obywatele krajów członkowskich będą dalej pisać do rzecznika, potem dziwić się, że nie jest w stanie interweniować. Dodatkowo martwi fakt, że przeszło 1000 skarg do rzecznika nie zostało przez niego rozpatrzonych i nie podjął on żadnych działań, co zresztą w sprawozdaniu zostało uwzględnione.
Frank Vanhecke (NI). - (NL) Pani przewodnicząca! Sprawozdanie Komisji Petycji jest zasadniczo bardzo konstruktywne i pozytywnie odnosi się do pracy Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Osobiście w dużym stopniu popieram ten pogląd. Chciałbym jednak skorzystać z danej mi sposobności, aby zwrócić uwagę rzecznika na to, że Parlament Europejski, a w jeszcze większym stopniu Komisja, systematycznie ignorują i naruszają szereg jasnych przepisów prawych, a w przypadku niektórych spraw podejmują decyzje w ukradkowy, czyli – gdy się nad tym zastanowić – niedemokratyczny sposób.
Mówiąc konkretnie, uważam, że Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich powinien w przyszłorocznym sprawozdaniu skupić się na tym, w jaki sposób odrzucenie, a zatem unieważnienie, traktatu lizbońskiego w wyniku demokratycznego referendum w Irlandii jest celowo i notorycznie ignorowane w dokumentach oraz procesie decyzyjnym wszystkich instytucji europejskich. Mam nadzieję, że rzecznik jest gotowy podjąć się tego zadania i jako...
Manolis Mavrommatis (PPE-DE). - (EL) Pani przewodnicząca, panie komisarzu! Rzecznik jest niezależną instytucją i mechanizmem kontroli nad administracją Unii Europejskiej. Wzrost liczby dopuszczalnych skarg zgłoszonych rzecznikowi w 2007 roku przy jednoczesnym spadku liczby niedopuszczalnych skarg w stosunku do 2006 roku stanowi dowód na to, że obywatele europejscy zaczęli rozumieć, na czym polegają kompetencje tej instytucji.
Ponadto z zadowoleniem witam wysiłki czynione przez rzecznika, pana Diamandourosa, w trakcie jego kadencji na rzecz poprawy standardów informowania obywateli o prawach przysługujących im z mocy prawodawstwa wspólnotowego. Pani poseł Zdravkova również zasługuje na serdeczne gratulacje z racji doprowadzenia do jednogłośnych decyzji i współpracy nad jej pierwszym sprawozdaniem dla naszej komisji. Europejska Sieć Rzeczników Praw Obywatelskich, której członkiem jest Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego, składa się z około 90 urzędów w 31 krajach. Z tego względu, nawet na tym poziomie, współpraca pomiędzy Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich z tą siecią wnosi cenny wkład w realizację celu, jakim jest przekazywanie skarg w najszybszym możliwym czasie do właściwego rzecznika lub agencji.
Na zakończenie należy stwierdzić, że Parlament Europejski i Komisja Petycji powinni pomagać rzecznikowi w osiągnięciu podwójnego celu, jakim jest propagowanie prawidłowej administracji wśród instytucji i poprawa komunikacji z obywatelami. Dziękuję.
Michael Cashman (PSE). - Pani przewodnicząca! Chciałbym powiedzieć rzecznikowi, że debata jest naprawdę interesująca: ze strony pana posła Hansa-Petera Martina spotkała go krytyka, przez innych zaś wychwalany jest pod niebiosa. Uważam to za dowód, że – niemal – udało mu się odnieść sukces.
Panie rzeczniku! Parlament nie zawsze stawia pana w komfortowej pozycji, zwłaszcza gdy staje pan przed koniecznością rozstrzygania spraw dotyczących podejmowanych przez nas decyzji i działań. Widzę, że wywołałem poruszenie u pana posła Hansa-Petera Martina – to wspaniale! Pozwolę sobie jednak zauważyć, panie rzeczniku, że zawsze wykonuje pan swoją pracę w konstruktywny sposób i ściśle w granicach pańskich uprawnień. Skuteczność, jaką pan wykazuje w promowaniu własnej pracy i własnego urzędu, jest prawdopodobnie powodem, dla którego doświadcza pan większego obciążenia pracą. Gratuluję panu tego.
Nie pozostaje mi nic innego, jak tylko stwierdzić, że jest to doskonałe sprawozdanie. Czekam z niecierpliwością na wypowiedzi innych kolegów i koleżanek, ale i czerpię przyjemność ze współpracy z panem, nie tylko w odniesieniu do kwestii dostępu do dokumentów, lecz również w charakterze wiceprzewodniczącego Komisji Petycji.
(Oklaski)
Anneli Jäätteenmäki (ALDE). - (FI) Pani przewodnicząca! Składam podziękowania rzecznikowi i jego całemu urzędowi za nieoceniony wkład w propagowanie doskonałości w administracji i przejrzystości.
Dla naszych obywateli znaczenie ma możliwość złożenia skargi, gdy zaistnieje ku temu powód, oraz pewność, że sprawa zostanie załatwiona odpowiednio i zadowalająco. Tak właśnie się dzieje. Pragnę również podziękować rzecznikowi za okazaną siłę w walce – daremnej, można by rzec – na rzecz większej przejrzystości administracji Unii Europejskiej. Wiem, że w kwestii tej jest naprawdę wiele do zrobienia. Postęp dokonuje się powoli, ale cieszmy się z każdego małego kroku i wciąż uderzajmy głową...
(Przewodnicząca wyłączyła mikrofon)
Simon Busuttil (PPE-DE). – (MT) Dziękuję pani przewodnicząca! Również pragnę podziękować sprawozdawczyni, pani poseł Zdravkovej, oraz Rzecznikowi Praw Obywatelskich za ciężką pracę. Wierzę, że w debacie tej łączy nas jedna prosta kwestia: obrona naszych obywateli, powszechna zgoda na to, że musimy strzec praw obywateli, pełnić rolę tarczy, oraz to, że gdy staną oni w obliczu nieuczciwych władz i niesprawiedliwych procedur biurokratycznych, nie będą się czuli opuszczeni. Wręcz przeciwnie, powinni mieć wiarę w to, że stoimy za nimi. Dlatego też, mając na względzie łączące nas wspólne czynniki, kontynuujmy naszą współpracę. W czasach takich, jak obecne, gdy obywatele czują się oderwani od Unii Europejskiej, jest sprawą zasadniczą, by Rzecznik Praw Obywatelskich, Komisja i Komisja Petycji współpracowali na rzecz budowy, krok po kroku, zaufania konsumentów do Unii Europejskiej. Współpracujmy, aby dowieść, że jesteśmy godni tego zaufania.
Maria Matsouka (PSE). - (EL) Pani przewodnicząca, panie rzeczniku! Zwróciłam uwagę na wyrażone przez sprawozdawczynię słowa poparcia dla roli rzecznika jako cennego źródła ciągłego udoskonalania administracji europejskiej.
Europa będzie tym lepsza, im większa będzie wiedza obywateli na temat instytucji rzecznika. Będzie to Europa, która nie boi się zmierzyć ze swoimi słabościami. Oto dlaczego tak ważne jest stosowanie kodeksu dobrego postępowania administracyjnego przez wszystkie instytucje i organizacje. Oto dlaczego szczególnie przydatna jest szeroka interpretacja koncepcji niewłaściwego administrowania. Gdy mówimy o aktywnym obywatelstwie, gdy obywatele zwracają się do instytucji Unii Europejskiej, aby egzekwować swoje prawa, nie możemy sobie pozwolić na sytuację, że nie potrafimy udzielić podstawowej odpowiedzi na nurtujące ich problemy lub, co gorsza, chronić zasadniczych wartości Unii Europejskiej.
Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (PSE). – (PL) Pani przewodnicząca! Mimo ogólnego wzrostu liczby skarg dopuszczalnych, które wpłynęły do rzecznika w 2007 roku, wszczęto o 17% więcej postępowań niż w roku poprzednim. Przy czym warto podkreślić, że liczba skarg niedopuszczalnych znacznie zmniejszyła się w stosunku do 2006 roku, co świadczy o lepszej znajomości kompetencji rzecznika ze strony skarżących.
Ze sprawozdania wynika, iż rzecznik w ubiegłym roku wykonywał swoje uprawnienia w sposób aktywny i zrównoważony, zarówno, jeśli chodzi o rozpatrywanie skarg, jak i w zakresie utrzymywania konstruktywnych stosunków z instytucjami i organami Unii Europejskiej oraz zachęcania obywateli do korzystania ze swoich praw. Niemniej jednak dalej pozostaje jeszcze wiele do zrobienia w celu zagwarantowania, że obywatele otrzymają szybkie i merytoryczne odpowiedzi na swoje zapytania, skargi i petycje, a przede wszystkim, że zaczną zanikać powody do skarg, czyli osiągniemy wyraźną poprawę w kwestii zwiększania klarowności w procesach podejmowania decyzji i funkcjonowaniu administracji Unii Europejskiej, na co głównie skarżą się obywatele.
Inés Ayala Sender (PSE). – (ES) Pani przewodnicząca! Pragnę dołączyć do gratulacji dla pani poseł Zdravkovej za doskonałe sprawozdanie. Chciałabym również pogratulować nam wszystkim, w tym naturalnie panu rzecznikowi Diamandourosowi, za postępy i poprawę w zakresie jego działalności.
Spośród „spraw modelowych” chciałabym zwrócić uwagę na te związane z transportem europejskim, w szczególności poprawę informacji na temat praw pasażerów i zmianę spornej decyzji przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego.
Postępowania z inicjatywy własnej są w moim odczuciu bardzo pozytywnym zjawiskiem, jako że koncentrują się na kwestii płatności dokonywanych przez Komisję oraz zakazu dyskryminacji osób niepełnosprawnych.
Chcielibyśmy, aby ten zbiór know-how, „modelowych spraw” i przykładów dobrego administrowania został w szczególności uwzględniony w kampanii wspieranej przez Parlament.
Na koniec muszę również wspomnieć szóste seminarium Europejskiej Sieci Rzeczników Praw Obywatelskich, w którym po raz pierwszy uczestniczyli rzecznicy regionalni. Nie sposób również pominąć doskonałego oświadczenia wydanego przez Europejską Sieć Rzeczników Praw Obywatelskich, do którego zarówno pan rzecznik Diamandouros, jak i my sami, powinniśmy się zastosować.
Dumitru Oprea (PPE-DE). - (RO) Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich jest instytucją szczególną, pewną nowością dla obywateli krajów, które przystąpiły do Unii Europejskiej w dwóch ostatnich rundach rozszerzenia. Należy ją jednak propagować w bardziej aktywny sposób, jasno wskazując, co rzecznik może i czego nie może. Uważamy również, że powinna nieco wzrosnąć liczba postępowań z inicjatywy własnej. Jeśli przedmiotowa organizacja nie dysponuje wystarczającą liczbą własnych pracowników, rekomendujemy korzystanie z usług ochotników, zwłaszcza z krajów objętych dwoma ostatnimi rundami rozszerzenia, w tym członków Parlamentu Europejskiego, w celu propagowania instytucji Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich,
Reinhard Rack (PPE-DE). – (DE) Pani przewodnicząca! Przepaść dzieląca Unię Europejską od obywateli Europy nie powinna być tak wielka, jak obecnie. Musimy ją zmniejszyć.
Rzecznik ma do odegrania bardzo ważną rolę w tym względzie, zwłaszcza wszędzie tam, gdzie wykonuje ją dobrze. Co najważniejsze, możemy liczyć na jego zaangażowanie i wyczucie proporcji. Nie możemy stawiać wygórowanych oczekiwań, których nikt nie jest w stanie spełnić.
Z drugiej strony, chodzi również o zapewnienie, by rzeczywiście zajmować się przypadkami nadużyć w zakresie administracji ze strony organów europejskich i w miarę możliwości znajdować sensowne rozwiązania, które zadowalają obywateli i gwarantują im bezpieczeństwo.
Rzecznik dotychczas pokazał, że poważnie traktuje swoje obowiązki i dobrze się z nich wywiązuje. Możemy jedynie mieć nadzieję, że nadal tak będzie oraz podziękować mu i sprawozdawczyni za przedmiotowe sprawozdanie.
Silvia-Adriana Ţicău (PSE). - (RO) Pragnę pogratulować sprawozdawczyni i podkreślić znaczenie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Chciałabym w szczególności wspomnieć o pozytywnych skutkach jego zaleceń dotyczących stosowania języków nowych państw członkowskich w organizowanym przez Urząd Doboru Kadr Wspólnot Europejskich procesie rekrutacji i selekcji. Pragnę również podkreślić znaczenie dla rynku wewnętrznego zalecenia rzecznika dla Komisji, aby w przyszłości unikała nieuzasadnionych ograniczeń w odniesieniu do języków urzędowych, w których można składać oferty w odpowiedzi na zaproszenie do składania ofert.
Mając na uwadze wagę ochrony danych osobowych, witam również z zadowoleniem współpracę pomiędzy Europejskim Inspektorem Ochrony Danych i Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich. W kontekście tym wspomniałabym jedynie o przepisach wspólnotowych dotyczących rejestru pasażerów w ramach lotów międzynarodowych. Tego rodzaju współpraca nabierze jeszcze większego znaczenia w przyszłości. Z zadowoleniem witam również rozstrzygnięcie sprawy SOLVIT, w ramach którego bułgarski lekarz otrzymał świadectwo zgodności umożliwiające mu praktykowanie zawodu we Francji i...
(Przewodnicząca wyłączyła mikrofon)
Alessandro Battilocchio (PSE). – (IT) Pani przewodnicząca, panie i panowie! Składam wyrazy uznania sprawozdawczyni. Jako członek Komisji Petycji, w oparciu o informacje zawarte w sprawozdaniu oraz moje osobiste doświadczenie, chciałbym zarówno złożyć podziękowania, jak i zwrócić się z prośbą. Dziękuję za postęp, jaki dokonał się w stosunku do zeszłego roku: liczba dopuszczalnych skarg wzrosła z 449 do 518, czyli z 12% do 15% ogółu skarg, zwiększyła się także liczba przeprowadzonych postępowań. Wierzę zatem, że jesteśmy na dobrej drodze.
Jednakże – i tu dochodzę do mojej prośby – wciąż musimy wzmóc wysiłki na rzecz komunikacji. Zbadajmy wspólnie skuteczne strategie, zaczynając być może od naszych szkół, które zagwarantują wysokiej jakości informacje dla obywateli dotyczące osoby, roli i uprawnień Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. W tym roku pojawią się obiecujące projekty tego rodzaju, które trzeba wdrażać i wspierać. Wtedy niewątpliwie zobaczymy poprawę już i tak imponujących wyników.
Nikiforos Diamandouros, Rzecznik Praw Obywatelskich. − Pani przewodnicząca! Jesteśmy pod wielką presją, jako że za sześć czy siedem minut przystąpicie państwo do głosowania, proszę więc o wyrozumiałość wszystkich z państwa, którzy zabrali głos. Pragnę podziękować wszystkim posłom, którzy byli łaskawi przychylnie wypowiedzieć się na temat mojego sprawozdania. Jeśli mogę, chciałbym odnieść się tylko do paru konkretnych przypadków.
Chciałbym pokrótce podziękować pani poseł Jäätteenmäki i panu posłowi Schwabowi za szczególne słowa poparcia i apel o to, by wysiłki rzecznika przyczyniły się do wzrostu przejrzystości. Sprawa ta niezmiennie mnie zajmuje i zobowiązuje się podwoić wysiłki, aby przy wsparciu tego organu osiągnąć powyższy cel. Potrzebuję państwa wsparcia w tym względzie i proszę o nie.
Panie pośle Martin! Chętnie spotkam się z panem osobiście, aby wysłuchać pańskiej sprawy i podjąć działania. Chciałbym podziękować panom posłom Cashmanowi i Busuttilowi za uwagi oraz słowa zachęty. Dziękuję również posłom przychylnie wypowiadającym się o działaniach rzecznika na rzecz wzmacniania aktywności i praw obywateli nowych państw członkowskich, którzy w istocie rzeczy mają większą potrzebę zaznajomienia się z działalnością rzecznika i Unii.
Pozwolę sobie teraz odpowiedzieć bezpośrednio na pytania pań posłanek Harkin i Auken oraz pana posła Czarneckiego dotyczące spraw, którymi nie zajęto się. Aby uniknąć nieporozumień, chcę wyjaśnić, że zajęliśmy się każdym zgłoszeniem. Żaden przypadek nie pozostał bez odpowiedzi. Nie było przypadku, w którym nie udzieliliśmy pisemnej odpowiedzi skarżącemu. Informowaliśmy skarżącego na piśmie, dlaczego Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich nie może zająć się jego sprawą. 1021 zgłoszeń zaliczonych do kategorii „brak możliwości podjęcia działania”, dotyczy sytuacji, w których nie mogliśmy pomóc skarżącemu poprzez wszczęcie szczegółowego postępowania, przekazanie sprawy lub udzielenie przydatnej rady. Po sprawdzeniu okazało się, że w jeden trzeciej przypadków skarżący już skontaktował się z organem właściwym do zajęcia się jego skargą, na przykład krajowym rzecznikiem praw obywatelskich lub Komisją Petycji Parlamentu Europejskiego. W 20% przypadków sprawą zajął się już sąd, więc nie mogłem podjąć żadnych działań. W 17% przypadków nie było właściwego organu, który mógłby się zająć sprawą. W 13% przypadków można było jedynie zalecić kontakt z prawnikiem, ale skarżący już to uczynił.
Podjąłem więc próbę zajęcia się wszystkimi sprawami. Pragnę państwa zapewnić, że nie było przypadku, w którym rzecznik nie odpisał, nie udzielił wyjaśnień lub nie przekazał informacji pisemnych. Mam nadzieję, że odpowiedziałem na państwa pytania.
Andris Piebalgs, komisarz. − Pani przewodnicząca! Chciałbym powtórzyć moje słowa poparcia dla sprawozdania pani poseł Zdravkovej oraz podziękować rzecznikowi za współpracę. Jeśli chodzi o konkretne przypadki, o których wspomniano, chciałbym podać dodatkowe informacje. Prawdą jest, że gdy zajmujemy się skargą, skarżący nie zawsze są w pełni zadowoleni z zaproponowanego rozwiązania. Komisja jednak zawsze podejmuje starania, aby zająć się każdym przypadkiem w konstruktywny sposób, co też będziemy nadal czynili.
Dushana Zdravkova, sprawozdawczyni. − (BG) Chciałabym skorzystać z tej okazji, by ponownie podziękować wszystkim mówcom za ciepłe słowa dotyczące mojego sprawozdania, mojej pracy oraz pracy pana rzecznika Diamandourosa. Była to pożyteczna, a przede wszystkim pozytywna dyskusja. Jestem pewna, że będzie ona stanowić zachętę do podjęcia przez pana Diamandourosa jeszcze większych wysiłków na rzecz ściślejszej współpracy z instytucjami, a przede wszystkim do lepszej komunikacji z naszymi obywatelami europejskimi. Widzę wielu gości w sali i mam nadzieję, że dyskusja była dla nich przydatna, a przede wszystkim interesująca.
Hans-Peter Martin (NI). – (DE) Pani przewodnicząca! Pragnę zacząć od podziękowania rzecznikowi za okazję do zabrania głosu. Z radością ją przyjmuję.
Prosiłem o udzielenie mi głosu, jako że pan poseł Cashman dopuścił się ataku i insynuacji, które chciałbym z miejsca odrzucić. Pokazują one jedynie, że ludzie stają się nerwowi, gdy pojawia się kwestia zwiększenia przejrzystości.
Pan jednak, panie rzeczniku, jest za większą przejrzystością. Mogę jedynie zachęcić pana do utrzymania pańskich dotychczasowych przekonań dotyczących wydatków na podróże służbowe i innych tego typu kwestii, w których większość Parlamentu przysparza panu kłopotów. Panie rzeczniku Diamandouros! Wierzę, że jest pan na właściwej drodze.
Przewodnicząca. – Zamykam debatę.
Głosowanie odbędzie się dziś o godz. 11.00.
(Posiedzenie zostało zawieszone o godz. 11.05 i wznowione o godz. 11.10)