Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2008 - Στρασβούργο

27. Υποστήριξη της έγκαιρης επίδειξης της αειφόρου ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα (συνοπτική παρουσίαση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0418/2008) του κ. Christian Ehler, εκ μέρους της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, για την υποστήριξη της έγκαιρης επίδειξης της αειφόρου ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα (2008/2140(INI)).

  Christian Ehler, εισηγητής. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ως προερχόμενος από το Βρανδεμβούργο, θα ήθελα να φυσικά να απευθύνω ιδιαίτερο χαιρετισμό στην κ. Hübner. Θα ήθελα να κάνω μια σύντομη επισκόπηση της έκθεσης της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας για μια κοινοποίηση της Επιτροπής επί των εγκαταστάσεων επίδειξης δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS). Αν πρόκειται να εκπληρώσουμε τους στόχους ενέργειας και κλιματικής αλλαγής που υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι σαφές ότι ένας από τους πλέον αποφασιστικούς παράγοντες είναι η μείωση των εκπομπών CO2, στην οποία ο άνθρακας σύνδεσης, ως ορυκτό καύσιμο, έχει ένα βασικό ρόλο να διαδραματίσει. Από την άλλη πλευρά, εμείς στην Ευρώπη επί του παρόντος αντιμετωπίζουμε ένα δίλημμα. Έχουμε τρεις στόχους στην περιβαλλοντική και ενεργειακή πολιτική: ο πρώτος είναι η περιβαλλοντική προστασία, ο δεύτερος είναι η ασφάλεια εφοδιασμού και ο τρίτος είναι η σταθερότητα των τιμών, που συμβαδίζει με την ασφάλεια εφοδιασμού και είναι ιδιαίτερα σημαντική σε οικονομικά δύσκολους καιρούς όπως αυτοί.

Είναι σαφές σε όλους εμάς στην Ευρώπη ότι ο άνθρακας είναι το μόνο ορυκτό καύσιμο, η μόνη πηγή ορυκτής ενέργειας στην Ευρώπη, που συνεπώς είναι στρατηγικά σημαντική για αυτούς τους τρεις στόχους. Εντούτοις, χωρίς τεχνολογία CCS, δηλαδή χωρίς τεχνολογία καθαρού άνθρακα, αυτό το καύσιμο δεν θα έχει μέλλον. Η πρόταση της Επιτροπής να υποστηρίξει τα επειγόντως απαραίτητα έργα επίδειξης χαιρετίζεται επομένως από την πλειοψηφία της επιτροπής. Η Επιτροπή έχει καταθέσει μια πολύ λογική πρόταση. Χρειαζόμαστε – και η πλειοψηφία της επιτροπής συμφωνεί επ’ αυτού – να παράσχουμε κίνητρα το συντομότερο δυνατό για τη χρήση τεχνολογίας CCS σε βιομηχανική κλίμακα. Ωστόσο, μια πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο ως εκ τούτου αισθάνεται – και το διατυπώσαμε αρκετά ρητά – ότι η οικονομική στήριξη για τεχνολογία καθαρού άνθρακα είναι απολύτως αναγκαία για τους στόχους ενέργειας και κλιματικής αλλαγής της Ευρώπης.

Συνεπώς, η πρόταση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας είναι πολύ συγκεκριμένη, με κονδύλια από το Έβδομο Πρόγραμμα Πλαίσιο έρευνας και επίσης από τα αναμενόμενα δικαιώματα εμπορίας εκπομπών για την υποστήριξη της κατασκευής τουλάχιστον 12 εγκαταστάσεων επίδειξης. Αυτές οι εγκαταστάσεις πρέπει να συνδυάζουν τις διάφορες τεχνολογίες με τις διάφορες επιλογές αποθήκευσης και μεταφοράς και πρέπει να έχουν όσο το δυνατόν ευρύτερη εξάπλωση στην Ευρώπη.

Είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι να δούμε τις πρώτες ενδείξεις κίνησης εκ μέρους της Επιτροπής στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις τριμερούς διαλόγου για τις οδηγίες συλλογής και αποθήκευσης άνθρακα (CCS) και δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου (ETS). Με την ίδια συγκρατημένη αισιοδοξία, υιοθετούμε την άποψη ότι πρέπει να κατορθώσουμε, στις διαπραγματεύσεις τριμερούς διαλόγου, όχι απλώς να αποσαφηνίσουμε τους όρους του μελλοντικού πλαισίου για τη CCS, αλλά και να θέσουμε γερά θεμέλια για τη χρηματοδότηση των αρχικών δοκιμαστικών εγκαταστάσεων ζωτικής σημασίας.

  Danuta Hübner, Μέλος της Επιτροπής. − Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ πολύ τον κ. Ehler για την έκθεσή του επί της κοινοποίησης της Επιτροπής για την υποστήριξη της έγκαιρης επίδειξης της αειφόρου ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα. Εκτιμάμε τη γενική υποστήριξη στην έκθεση για τους στόχους πολιτικής μας και για την αναγνώριση του σημαντικού ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η CCS στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμιο επίπεδο.

Επίσης, η έκθεση αναγνωρίζει σαφώς την επείγουσα ανάγκη για έως 12 έργα επίδειξης μεγάλης κλίμακας που θα καταστήσουν τη CCS εμπορικά βιώσιμη μέχρι το 2020. Η κοινοποίησή μας πρέπει να θεωρηθεί μέρος του πλήρους και εμπεριστατωμένου πακέτου ενέργειας και κλίματος που περιλαμβάνει την Οδηγία CCS, η οποία ορίζει το νομικό πλαίσιο που επιτρέπει τη λειτουργία τεχνολογιών CCS στην Ευρώπη, το σύστημα εμπορίας εκπομπών, που παρέχει το οικονομικό και εμπορικό πλαίσιο για τη CCS, καθώς και την πρόταση της Επιτροπής που εισηγείται το 20% των εσόδων δημοπρασίας να προορίζονται από τα κράτη μέλη για επένδυση σε τεχνολογίες χαμηλού άνθρακα, όπως η CCS. Ανεξάρτητα από την τελική απόφαση, τα έσοδα δημοπράτησης θα είναι ένας από τους ουσιαστικούς πόρους χρηματοδότησης για τα έργα επίδειξης CCS.

Τέλος, η κοινοποίησή μας προτείνει επίσης τη δημιουργία, στις αρχές του 2009, μιας ευρωπαϊκής δομής συντονισμού για την υποστήριξη έργων επίδειξης CCS μέσω μερισμού γνώσεων, δραστηριοτήτων κοινής επικοινωνίας και άλλων κοινών ενεργειών.

Εκτιμώ τη γενική σας υιοθέτηση του πακέτου κλίματος και ενέργειας και ιδιαίτερα της κοινοποίησης. Εντούτοις, η έκθεση αναφέρει επίσης ότι οι προσπάθειες της Επιτροπής ενδέχεται να μην επαρκούν για την επίτευξη του στόχου που αναφέρεται από το Συμβούλιο, δηλαδή της ύπαρξης έως δώδεκα έργων επίδειξης. Κατανοώ αυτή την ανησυχία.

Για την αντιμετώπιση του οικονομικού ζητήματος, μια τροπολογία στην πρόταση ETS έχει υιοθετηθεί από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, η οποία προτείνει τη χρήση δικαιωμάτων 500 εκατομμυρίων ευρώ από το απόθεμα νεοεισερχομένων για τη χρηματοδότηση των έργων επίδειξης CCS.

Η Επιτροπή έχει στείλει ένα έγγραφο επιλογής πολιτικής στο Κοινοβούλιο, προκειμένου να συμβάλει στη δημιουργία ομοφωνίας και στο Συμβούλιο, ώστε να διασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση των τεχνολογιών χαμηλού άνθρακα.

Στην έκθεση, θίχθηκαν επίσης δύο άλλα ζητήματα με τα οποία η Επιτροπή δεν μπορεί να συμφωνήσει πλήρως σε αυτό το χρονικό σημείο. Πρώτον, η έκθεση καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει μια λεπτομερή αποτίμηση των δαπανών και του μεριδίου της ιδιωτικής και δημόσιας χρηματοδότησης καθεμίας από τις δώδεκα εγκαταστάσεις επίδειξης. Επιτρέψτε μου να πω σε αυτό το πλαίσιο ότι τα έργα επίδειξης θα προσδιορίζονται μόνο αφού οργανωθούν προσκλήσεις υποβολής προσφορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο ή σε επίπεδο κράτους μέλους. Οι αποτιμήσεις κόστους είναι επί του παρόντος σε εξέλιξη, αλλά μπορούν μόνο να παράσχουν κατά προσέγγιση αποτιμήσεις κόστους, καθώς κάθε έργο είναι μοναδικό.

Δεύτερον, προτείνει επίσης τη χρήση πόρων από το χρηματοδοτικό μέσο καταμερισμού κινδύνων για την υποστήριξη της CCS. Καθώς οι πόροι εδώ έχουν δεσμευτεί πλήρως, όπως γνωρίζετε, οποιαδήποτε αλλαγή θα απαιτούσε τροποποιήσεις στο έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο.

Συνεπώς, επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω ευχαριστώντας σας για το άριστο έργο επί της έκθεσης και ελπίζω επίσης ότι το Κοινοβούλιο θα διατηρήσει τη γενική κατεύθυνση και τους στόχους της έκθεσης στην ψηφοφορία.

  Πρόεδρος. – Ολοκληρώνεται το θέμα συζήτησης.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12 το μεσημέρι.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Adam Gierek (PSE), γραπτώς. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, ένας από τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο προστασίας του κλίματος μέχρι το 2020, γνωστό ως ο στόχος 3 x 20. Τα μέσα για την υλοποίησή του περιλαμβάνουν την εισαγωγή της δημοπράτησης στο σύστημα εμπορίας εκπομπών και των τεχνολογιών CCS μετά το 2015. Ωστόσο, το όριο εκπομπών 500g CO2/kWh που θα επιβληθεί μετά το 2015 είναι τεχνικά ανέφικτο, ακόμα και για σύγχρονες μονάδες παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα. Ως εκ τούτου, θα συνιστούσε ένα είδος μορατόριουμ για την οικοδόμηση σταθμών παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα, και έτσι θα έθετε σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια.

Οι τεχνολογίες CCS θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε βιομηχανίες που δημιουργούν μεγάλα ρεύματα CO2 ως προϊόν αποβλήτων, για παράδειγμα στην τήξη χυτοσιδήρου. Για αυτόν το λόγο, τα κράτη μέλη που εξαρτώνται περισσότερο από τον άνθρακα θα έπρεπε ακόμη και τώρα να ξεκινήσουν να οικοδομούν σταθμούς επίδειξης, ώστε να αποκτήσουν τη σχετική εμπειρία. Αυτό θα απαιτήσει άμεση οικονομική στήριξη, εφόσον τα κονδύλια που προκύπτουν από την εμπορία εκπομπών μετά το 2013 θα φθάσουν πολύ εκπρόθεσμα. Στην Πολωνία, για παράδειγμα, πρέπει τώρα να οικοδομήσουμε δύο έως τρεις τέτοιες εγκαταστάσεις, χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνολογίες CCS. Αυτό που έχω κατά νου είναι σύγχρονοι σταθμοί παραγωγής ενέργειας με καύση λιθάνθρακα ή λιγνίτη που χρησιμοποιούν διάφορες μεθόδους αποθήκευσης CO2 σε πορώδεις γεωλογικούς σχηματισμούς ή υπόγειους ταμιευτήρες.

  András Gyürk (PPE-DE), γραπτώς. – (HU) Το θέμα της συλλογής και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα είναι σήμερα αναπόσπαστο μέρος των συζητήσεων για την κλιματική αλλαγή. Συζητούμε για μια πολύ υποσχόμενη τεχνολογία, που ωστόσο δεν έχει ακόμη κερδίσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Η μελλοντική χρήση της θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ένα είδος ρεαλιστικού συμβιβασμού μεταξύ της αναπόφευκτης χρήσης ορυκτών καυσίμων και των στόχων της προστασίας του κλίματος.

Εφόσον η δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα προϋποθέτει σημαντικές μακροπρόθεσμες επενδύσεις, είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση να δημιουργήσει ένα συνεπές, σταθερό νομικό πλαίσιο. Νομίζω ότι το πακέτο κλίματος, όπως τροποποιήθηκε από το Κοινοβούλιο, υποδεικνύει τις σωστές κατευθύνσεις από αυτή την άποψη.

Σε μια αξιέπαινη μεταστροφή, η σχετική κοινοβουλευτική έκθεση προτείνει την έκδοση ελεύθερων ποσοστώσεων εκπομπών στους 10-12 πειραματικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας, αντί για την παροχή άμεσης οικονομικής στήριξης. Θεωρώ επιτακτικό οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας να δικαιούνται τον καθορισμό ελεύθερων ποσοστώσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με την αρχή της περιφερειακής ισορροπίας. Συμφωνώ με τον εισηγητή ότι, προκειμένου να προωθηθούν οι νέες τεχνολογίες, οι πηγές για νέα έρευνα και ανάπτυξη πρέπει να ενισχυθούν ουσιαστικά – τόσο σε επίπεδο κράτους μέλους όσο και σε επίπεδο ΕΕ.

Η υποστήριξη της ΕΕ δεν μπορεί να είναι υποκατάστατο για τις προσπάθειες εκ μέρους του ιδιωτικού τομέα. Δεδομένου ότι η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα είναι πραγματικά βιώσιμη λύση, θα υπάρχουν εταιρείες πρόθυμες να διαδραματίσουν έναν ενεργό ρόλο στην πραγματοποίηση των απαραίτητων επενδύσεων. Επιπλέον, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η υποστήριξη για τη δέσμευση άνθρακα δεν πρέπει να εκτρέπει κονδύλια από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η τεχνολογία που συζητείται εδώ μπορεί να είναι εφικτή, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί τη μόνη λύση για τον περιορισμό των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.