Przewodniczący. − Kolejnym punktem porządku dziennego jest krótka prezentacja sprawozdania (A6-0446/2008) sporządzonego przez Simona Busuttila w imieniu Komisji Petycji w sprawie nieuczciwych przedsiębiorstw oferujących wpisy do katalogów biznesowych (petycje 0045/2006, 1476/2006, 0079/2003, 0819/2003, 1010/2005, 0052/2007, 0306/2007, 0444/2007, 0562/2007 i inne) (2008/2126(INI)).
Simon Busuttil, sprawozdawca. − Sprawozdanie to zostało sporządzone, ponieważ Parlament Europejski otrzymał ponad 400 petycji od obywateli, a konkretnie małych i średnich przedsiębiorstw, które padły ofiarą oszustw reklamowych polegających na umieszczeniu tych przedsiębiorstw w katalogach biznesowych wbrew ich woli. Ofiary otrzymywały formularz taki jak ten i były proszone o jego wypełnienie, będąc jednocześnie oszukiwane, że chodzi o podpisanie zgody na darmowe umieszczenie w katalogu. Jednakże po pewnym czasie otrzymywały one pismo, po przeczytaniu którego zdawały sobie sprawę, że nieświadomie zawarły kontrakt, który zobowiązuje je do zapłaty około 1000 euro za okres trzech lat. To właśnie przytrafia się ofiarom tychże firm oferujących katalogi, które uważamy za oszukańcze. Chciałbym dodać, że w petycjach najczęściej wymieniana jest firma publikująca katalog European City Guide. Warto zauważyć, że firma ta usiłowała także wywrzeć znaczną presję na posłów tego Parlamentu, by odrzucili oni lub zakwestionowali sprawozdania, które dziś przedstawiamy. Na szczęście jednak to się tej firmie nie udało, mimo że nie zawsze dostarczała nam zgodnych z prawdą informacji. Jakie są wyniki tego sprawozdania? Odkryliśmy, że istnieje bardzo realny problem, który ma szeroki zasięg i który można napotkać w całej Unii Europejskiej. Okazało się również, że dotyczy on wielu małych przedsiębiorstw, a także profesjonalistów i innych osób, niekoniecznie posiadających firmę. Odkryliśmy, że ten problem dotyczy przedsiębiorstw w wymiarze transgranicznym, mając nie tylko poważne finansowe, ale również psychiczne, konsekwencje u ofiar tego oszustwa, które są podstępnie skłaniane do podpisania formularza, a następnie zmuszane przez firmę do wywiązania się ze zobowiązania do płatności. Co proponujemy w tym sprawozdaniu? Po pierwsze sporządzimy listę środków służących zwiększeniu poziomu świadomości, a przez to zmniejszeniu liczby ofiar wpadających na wstępie w pułapkę. Po drugie musimy zapewnić, aby istniejące prawo europejskie było odpowiednio przestrzegane. Należy zaznaczyć, że za każdym razem, gdy tę sprawę przedstawiano Komisji, to odpowiadała ona, że wdrażanie prawodawstwa europejskiego na szczeblu krajowym należy do wyłącznych kompetencji państw członkowskich. Jesteśmy świadomi tych uprawnień dyskrecjonalnych, ale chciałbym przypomnieć Komisji, że ma ona obowiązek zapewnić, by prawo Unii Europejskiej było skutecznie wdrażane w państwach członkowskich.
By umożliwić rozwiązanie tego problemu, proponujemy również zmianę europejskich przepisów. Odkryliśmy na przykład, że model austriacki może być uważany za wzorcowy, ponieważ Austria zmieniła swoje prawodawstwo krajowe w taki sposób, by możliwe było jego stosowanie w odniesieniu do problemu oszukańczych katalogów firm.
Moja ostatnia uwaga dotyczy potrzeby pomagania ofiarom, poprzez doradzanie im, aby nie dokonywały płatności na rzecz przedsiębiorstw oferujących katalogi firm, dopóki nie zasięgną odpowiedniej porady. Zanim zakończę, chciałbym przekazać szczere podziękowania Komisji Petycji za udzielenie temu sprawozdaniu jednomyślnego poparcia i chciałbym także podziękować wszystkim moim pracownikom. Ponadto serdeczne podziękowania należą się sekretarzowi komisji – panu Davidowi Lowe. Jeśli sprawozdanie zostanie przyjęte, wyśle ono dwa wyraźne sygnały – po pierwsze do ofiar, pokazując im, że rozumiemy ich sytuację i jesteśmy całkowicie po ich stronie, a po drugie do nieuczciwych przedsiębiorstw oferujących katalogi firm, dla których będzie to ostrzeżenie: „zakończcie natychmiast wasze oszukańcze praktyki, bo Parlament Europejski ma was na oku”.
Vladimír Špidla, komisarz. – Panie przewodniczący! Komisja pochwala podejmowane przez Parlament Europejski wysiłki związane z przygotowaniem tego sprawozdania i będzie aktywnie analizować jego wyniki.
Chciałbym zauważyć - co pokazuje wyraźnie również samo sprawozdanie - że w zakresie, w jakim przedmiotowy problem dotyczy relacji pomiędzy podmiotami gospodarczymi, duża cześć prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego ochrony konsumenta (łącznie z dyrektywą 2005/29 dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów oraz rozporządzeniem (WE) 2006/2004 w sprawie współpracy w zakresie ochrony konsumentów) nie ma zastosowania.
Pewną ochronę zapewnia jednak dyrektywa 2006/114/WE dotycząca reklamy porównawczej i wprowadzającej w błąd. Zgodnie z tymi dyrektywami w gestii władz publicznych odpowiedzialnych za monitorowanie stosowania prawa lub właściwych sądów państw członkowskich, w których firmy te prowadzą działalność, leży decydowanie, odrębnie dla każdego przypadku, czy komunikat handlowy wprowadza w błąd, i podejmowanie odpowiednich interwencji.
Chciałbym także podkreślić, że kilka właściwych organów i sądów w Hiszpanii i Belgii na przykład podjęło już środki interwencyjne przeciwko tym praktykom i uzyskało wiele pozytywnych wyników.
Dyrektywa dotycząca nieuczciwych praktyk handlowych nie obejmuje praktyk handlowych pomiędzy przedsiębiorstwami, ponieważ brakuje argumentu za pełną harmonizacją przepisów krajowych dotyczących nieuczciwej konkurencji. W pełni zharmonizowana dyrektywa dotycząca nieuczciwych praktyk pomiędzy podmiotami gospodarczymi a konsumentami i tak już była ambitnym wnioskiem, który zostałby odrzucony, gdyby jego zakres został rozszerzony o nieuczciwe praktyki konkurencyjne pomiędzy przedsiębiorstwami.
Konsultacje, których wynikiem był ten wniosek oraz prace w ramach Rady pokazały, że nie było prawie żadnego poparcia dla rozszerzenia zakresu dyrektywy o nieuczciwe praktyki handlowe pomiędzy przedsiębiorstwami. Choć pewne państwa członkowskie były za rozszerzeniem zakresu dyrektywy o nieuczciwą konkurencję, inne opowiedziały się za ochroną konsumenta, ale były przeciwne wprowadzeniu dodatkowego ujednoliconego systemu przepisów dotyczących nieuczciwej konkurencji na szczeblu UE.
Choć Komisja nie może podjąć działań przeciwko przedsiębiorstwom zaangażowanym w takie praktyki, to podjęła działania w celu uświadomienia przedsiębiorstw w tym zakresie, poprzez zapoznanie z tym problemem różnych europejskich organizacji zawodowych. Temat ten został w szczególności poruszony w ramach sieci Business Suport Network. Jednocześnie w ramach programu Small Business Act wezwano państwa członkowskie do ochrony małych i średnich przedsiębiorstw przed nieuczciwymi praktykami. Komisja będzie kontynuować badanie innych metod podnoszenia świadomości, jeśli uzna to za stosowne.
Ponadto Komisja napisała do właściwych organów zaangażowanych państw członkowskich – Hiszpanii, Austrii i Niemiec – zwracając ich uwagę na to, że sytuacja ta się przedłuża i prosząc je o dodatkowe informacje. Otrzymane odpowiedzi wyraźnie świadczą o tym, że władze krajowe są świadome tego problemu i posiadają przepisy, które pozwalają się nim zająć. Tam gdzie to było konieczne, zastosowały one już przewidziane do tego środki.
Przewodniczący. − Zamykam debatę.
Głosowanie odbędzie się we wtorek 16 grudnia 2008 r.
Oświadczenia na piśmie (art. 142 Regulaminu)
Richard Corbett (PSE), na piśmie. – Ponieważ od lat uczestniczę w kampanii przeciwko tym nieuczciwym organizacjom, popieram przedmiotowe sprawozdanie.
Jest to problem, którego zasięg przekracza granice. Każdego roku tysiące firm, organizacji charytatywnych i wolontarialnych z całej Europy są oszukańczo nakłaniane do podpisania czegoś, co wygląda jak całkowicie niewinny formularz zgłoszenia do katalogu. W rzeczywistości wmanipulowywane są one w złożony kontrakt, a następnie otrzymują agresywne żądania pieniędzy, bez możliwości anulowania kontraktu.
Ważne jest, aby domknąć luki prawne, które pozwalają tym oszukańczym firmom na działanie. W szczególności wzywam Komisję do realizacji głównych zaleceń tego sprawozdania i zaproponowania Parlamentowi Europejskiemu rozszerzenia zakresu dyrektywy dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych, tak by przewidywała ona zakaz umieszczania tego typu reklam w katalogach, i ile potencjalni klienci nie są w reklamie jasno informowani, że oferuje się im płatną umowę.
To zalecenie nie jest skomplikowane w sensie prawnym – Austria już przetransponowała UCDP w taki sposób, by nowe przepisy zawierały te właśnie postanowienia - ale znacznie poprawiłoby ochronę przedsiębiorstw i innych organizacji, które padają ofiarą tych oszustw i wysłałoby jasny sygnał oszustom katalogowym, że ich dni są policzone.