Pełne sprawozdanie z obrad

Poniedziałek, 12 stycznia 2009 r. - Strasburg

22. WPRyb i ekosystemowe podejście do zarządzania połowami (krótka prezentacja)

  Przewodniczący. – Kolejnym punktem posiedzenia jest sprawozdanie (A6-0485/2008) sporządzone przez pana posła Pedra Guerreira w imieniu Komisji Rybołówstwa dotyczące roli WPRyb we wprowadzaniu podejścia ekosystemowego do zarządzania połowami (2008/2178(INI)).

  Pedro Guerreiro, sprawozdawca. – (PT) W poświęconym temu problemowi komunikacie Komisji postawiono szereg różnorodnych pytań stanowiących część debaty w sprawie ewentualnej reformy wspólnej polityki rybołówstwa przed rokiem 2012.

W sporządzonym przeze mnie sprawozdaniu, które zostało zatwierdzone przez Komisję Rybołówstwa Parlamentu, zwrócono uwagę na wiele czynników, które uważamy za istotne w kontekście tej debaty.

Rybołówstwo jest jedną z podstawowych czynności zapewniających ludziom żywność i przetrwanie, i to właśnie stanowi pierwotny cel każdej polityki rybołówstwa.

W tym kontekście należy podkreślić znaczenie rybołówstwa prowadzonego w wodach wyłącznej strefy ekonomicznej każdego państwa członkowskiego dla jego suwerenności i niepodległości, w szczególności w zakresie wyżywienia.

Wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb) powinna sprzyjać modernizacji i zrównoważonemu rozwojowi sektora rybołówstwa, zapewniając jego rentowność społeczno-gospodarczą i trwałość zasobów rybnych oraz gwarantując zaopatrzenie ludności w ryby, samodzielność i bezpieczeństwo żywnościowe, utrzymanie miejsc pracy i poprawę warunków życia rybaków.

Ze względu na swoje własne cele wspólna polityka rybołówstwa nie może być podporządkowana żadnej przyjętej w międzyczasie polityce Wspólnoty w jakiejkolwiek innej dziedzinie.

Inaczej mówiąc, polityka rybołówstwa nie jest i nie może być polityką na rzecz oceanów i środowiska morskiego.

Ponieważ rybołówstwo jest działalnością wykorzystującą zasób samoodnawiający się, pierwszym i podstawowym zadaniem w zakresie zarządzania połowami jest kontrola całkowitych nakładów połowowych w sposób zapewniający maksymalne zrównoważone połowy.

Polityka rybołówstwa musi opierać się na założeniu współzależności między dobrobytem społeczności rybackich a trwałością ekosystemów, których stanowią integralną część, zwłaszcza poprzez uznanie szczególnych własności i znaczenia prowadzonego na niewielką skalę rybołówstwa przybrzeżnego oraz rybołówstwa nieprzemysłowego.

Przy stosowaniu podejścia ekosystemowego do gospodarki morskiej absolutnie niezbędne są działania wielodyscyplinarne i międzysektorowe pomiędzy różnymi środkami mającymi wpływ na ekosystemy morskie, wykraczającymi daleko poza środki przyjmowane w dziedzinie rybołówstwa.

Wniosek dotyczący ekosystemowej analizy oceny zasobów połowowych musi opierać się raczej na potwierdzonych danych naukowych niż na opartych na przeczuciach przeświadczeniach.

Konieczne jest również uznanie, że istnieją znaczne różnice między poszczególnymi obszarami morskimi i występującymi w nich zasobami, między różnymi flotami, wykorzystywanym przez nie sprzętem oraz ich wpływem na ekosystemy, co wymaga przy zarządzaniu połowami podejmowania środków ,zróżnicowanych, szczegółowych i dostosowanych do każdego przypadku, a w razie potrzeby zrekompensowania rybakom ich skutków społeczno-gospodarczych.

Uważamy, że dla zapewnienia trwałości zasobów, działalności rybackiej i lokalnych społeczności rybackich, kluczowe znaczenie ma prawo korzystania przez państwa członkowskie z ich suwerenności na obszarze 12 mil wód terytorialnych oraz uznanie obszaru odpowiadającego wyłącznym strefom ekonomicznym najbardziej oddalonych regionów za strefę wyłącznego dostępu.

W tym kontekście niepokojące są projekty dotyczące dostępu do zasobów polegające na promowaniu systemu indywidualnych zbywalnych kwot, które poskutkowałyby koncentracją działalności rybackiej oraz indywidualnym przydziałem praw do połowów.

Trzeba także podkreślić, że polityka sprzyjająca bezkrytycznemu złomowaniu statków rybackich, która nie bierze pod uwagę specyfiki flot, zasobów, zapotrzebowania konsumpcyjnego w każdym z państw członkowskich oraz skutków społeczno-gospodarczych, jest niewłaściwa i nieuzasadniona.

Wreszcie chciałbym podkreślić, że gwałtowny spadek dochodów sektora wynika nie tylko z ograniczenia działalności połowowej, ale w szczególności ze stagnacji/spadku cen w pierwszej sprzedaży, wraz ze wzrostem kosztów produkcji (oleju napędowego i benzyny).

  Androulla Vassiliou, komisarz. − Panie przewodniczący! Komisja z zadowoleniem przyjmuje przedstawione sprawozdanie i wsparcie udzielone naszym opiniom w zakresie podejścia ekosystemowego.

Jeden z głównych przekazów Komisji w jej komunikacie dotyczy tego, że chociaż rybołówstwo jest uzależnione od zdrowych ekosystemów morskich, to zarządzanie połowami nie może samodzielnie przejąć roli ogólnej gospodarki oceanicznej. Jedynie za pomocą polityki obejmującej wszystkie sektory mające wpływ na te ekosystemy możliwe jest zagwarantowanie zdrowych ekosystemów morskich.

Właśnie z tego względu Komisja uważa, że polityka morska, a w szczególności jej środowiskowa podstawa – dyrektywa w sprawie strategii morskiej, ma kluczowe znaczenie dla wdrożenia podejścia ekosystemowego. Takie podejście zagwarantuje sektorowi rybołówstwa, że problemy związane z wszelkim wpływem człowieka na ekosystemy morskie, nie tylko z rybołówstwem, będą rozwiązywane w proporcjonalny i spójny sposób. Taka jest również główna wymowa sprawozdania i bardzo cieszymy się z osiągnięcia zgody w tym zakresie.

Podkreślam, że nie oznacza to podporządkowania polityki w jednej dziedzinie polityce w innej dziedzinie, że decydując się na takie podejście ustanawiamy hierarchię między – na przykład – dyrektywą w sprawie strategii morskiej a wspólną polityką rybołówstwa.

Dyrektywa w sprawie strategii morskiej jest korzystna dla wspólnej polityki rybołówstwa, ponieważ stanowi potrzebny instrument integrujący, służący zabezpieczeniu podstawowych zasobów rybnych na przyszłość, a wspólna polityka rybołówstwa będzie korzystna dla dyrektywy w sprawie strategii morskiej poprzez ustanowienie środków zarządzania niezbędnych dla wsparcia celów odnoszących się do zdrowych ekosystemów morskich.

Jak stwierdzono w sprawozdaniu, zaspokojenie zapotrzebowania na żywność, zabezpieczenie sektora rybołówstwa i społeczności rybackich oraz zachowanie trwałości ekosystemów morskich nie stanowią problemów, których nie da się pogodzić. Przeciwnie, w dalszej perspektywie dostrzec można synergię między tymi celami.

Sprawozdanie odnosi się do wielu pytań, dotyczących konkretnych instrumentów, które mają być w przyszłości wykorzystywane. To ważne i trafne pytania, do których odniesiemy się w trakcie debaty dotyczącej reformy wspólnej polityki rybołówstwa. Z tego względu nie odniosę się do nich w tej chwili.

Chciałabym jednak zwrócić uwagę, że jest kilka punktów, co do których nasze stanowiska mogą się różnić. Stwierdzono, że rybacy, którzy poniosą straty wskutek programów zarządzania i działań służących ochronie ekosystemów, powinni otrzymać dopłaty lub odszkodowania. Nie uważamy, aby dopłaty bezpośrednie były właściwym sposobem postępowania, sądzimy natomiast, że rozwiązaniem jest wsparcie sektora, aby stał się bardziej efektywny ekonomicznie, oraz wsparcie społeczności obszarów przybrzeżnych w celu dywersyfikacji ich działalności gospodarczej również na inne dziedziny.

Zaproponowano również, aby sposobem zwiększenia stad dzikich ryb było ich uzupełnienie za pomocą hodowli. Chociaż w kilku bardzo szczególnych przypadkach sposób ten może stanowić rozwiązanie, to nie uważamy, aby miał on stanowić ogólny wzorzec postępowania w przyszłości. Zasoby rybne zostaną odtworzone za pomocą właściwego zarządzania wpływem człowieka na ekosystemy morskie, w tym wpływem rybołówstwa i innych sektorów.

Wrócimy do bardziej szczegółowej debaty w sprawie instrumentów zarządzania połowami w kontekście debaty i opracowywania reformy wspólnej polityki rybołówstwa, zaczynając od opublikowania przez nas w kwietniu zielonej księgi. Tymczasem chciałabym podziękować Parlamentowi za wyrażone w omawianym sprawozdaniu poparcie dla naszego podejścia.

  Przewodniczący. – Debata została zamknięta.

Głosowanie odbędzie się we wtorek o godz. 12.00.

Oświadczenie pisemne (art. 142 Regulaminu)

  Daciana Octavia Sârbu (PSE), na piśmie. – (RO) Obecne zasoby rybne w wodach Unii Europejskiej stale się zmniejszają, zarówno wskutek przełowienia, jak i z powodu stosowania niewłaściwego sprzętu oraz wpływu, jaki inne sektory, w szczególności turystyka, wywierają na życie biologiczne mórz. Badania naukowe służące określeniu czynników, które mają wpływ na ekosystemy morskie, w tym wpływ zmian klimatycznych, dają szansę określenia rozwoju zasobów połowowych oraz zapewniają, że podjęte zostaną działania zapobiegawcze, aby uniknąć szybkiego, ciągłego zmniejszania się zasobów rybnych.

Ponieważ rybołówstwo jest działalnością o kluczowym znaczeniu dla dostarczania żywności i przeżycia człowieka, zarządzanie trwałością zasobów rybnych staje się problemem o żywotnym znaczeniu w chwili, gdy różnorodność biologiczna mórz pogarsza się. Z tego powodu we wszystkich inicjatywach wspierających zrównoważony rozwój obszarów przybrzeżnych Unii Europejskiej należy uwzględnić aspekty społeczne, gospodarcze i środowiskowe.