Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την έκθεση (A6-0026/2009) Claudio Fava σχετικά με τις κυρώσεις στους εργοδότες που απασχολούν παράνομα διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών.
Claudio Fava, εισηγητής. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, τέσσερα λεπτά θα είναι αρκετά για να συνοψίσω την εργασία δύο ετών – μια εργασία που υπήρξε σκληρή αλλά, ελπίζω, χρήσιμη – στην οποία συμμετείχε το Ευρωκοινοβούλιο μαζί με την Επιτροπή, με την πρόταση της, και το Συμβούλιο. Η ουσία αυτής της εργασίας είναι η προετοιμασία μιας οδηγίας η οποία, για πρώτη φορά, ορίζει τις κυρώσεις για τους εργοδότες που εκμεταλλεύονται την εργασία των παράνομων μεταναστών.
Πιστεύω ότι επιτύχαμε να αλλάξουμε τη φιλοσοφία αυτής της οδηγίας, η οποία περιοριζόταν αποκλειστικά στην καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης. Το συμβιβαστικό κείμενο που συμφωνήθηκε με το Συμβούλιο προβλέπει επίσης κάποια προστασία για τους μετανάστες που εξαναγκάζονται να εργαστούν παράνομα και οι οποίοι συχνά κρατούνται όμηροι από εγκληματικές οργανώσεις. Διαφορετικά, Κυρία Πρόεδρε, θα υπήρχε ο κίνδυνος να τους τιμωρούμε δύο φορές, ως εργαζόμενους που υφίστανται εκμετάλλευση, και οι οποίοι συχνά εξαναγκάζονται να δεχτούν αναξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, και ως παράνομους μετανάστες οι οποίοι πρέπει να επαναπατριστούν, με την απαγόρευση επαναπατρισμού η οποία, σε πολλές χώρες, αντιστοιχεί σε πολλά χρόνια.
Σε αυτό το πλαίσιο, στα άρθρα 7 και 14, ορίσαμε ότι, σε περίπτωση ανηλίκων, σοβαρής εκμετάλλευσης ή εμπορίας ανθρώπων, τα κράτη μέλη θα είναι υποχρεωμένα να θεσπίσουν κανόνες για την έκδοση αδειών διαμονής ορισμένου χρόνου, η διάρκεια των οποίων μπορεί να παραταθεί μέχρι την καταβολή της τυχόν οφειλόμενης αμοιβής. Θα θέλαμε αυτή η δυνατότητα να επεκταθεί σε όλους τους παράνομους μετανάστες, αλλά κάτι τέτοιο απαγορεύεται από την Οδηγία σχετικά με την επιστροφή που εκδόθηκε πέρυσι. Δεν ήμουν μεταξύ αυτών που τη στήριξαν.
Καταφέραμε, ωστόσο, να θεσπίσουμε ένα κανόνα που επιτρέπει στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν ευνοϊκά μέτρα για τους μετανάστες σε ό,τι αφορά την έκδοση αδειών διαμονής. Το άρθρο 10 είναι, κατά τη γνώμη μου, το βασικό άρθρο. Για πρώτη φορά, προβλέπει ποινικές κυρώσεις για τις χειρότερες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων όπου οι τακτικοί εργαζόμενοι είναι ανήλικοι.
Πιστεύω ότι οι συμπληρωματικές κυρώσεις που θεσπίζονται στο άρθρο 8 είναι σημαντικές. Περιλαμβάνουν την αφαίρεση αδειών, το κλείσιμο επιχειρήσεων σε ιδιαίτερα σοβαρές περιπτώσεις, και τον αποκλεισμό από κρατικές ενισχύσεις που προέρχονται από κοινοτική χρηματοδότηση. Διαφορετικά, θα ήμασταν ένοχοι εξαιρετικής υποκρισίας: θα τιμωρούσαμε τους εργοδότες, από τη μια, και θα συνεχίζαμε να τους επιχορηγούμε γενναιόδωρα, από την άλλη.
Πιστεύω ότι είναι θεμελιώδους σημασίας ότι επιτύχαμε να συμπεριλάβουμε έναν ορισμό της αμοιβής που εξισώνει την πληρωμή που οφείλεται σε έναν παράνομο μετανάστη με την πληρωμή ενός τακτικού εργαζόμενου, χωρίς καμία διάκριση.
Στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας συμπεριλάβαμε τα γραφεία εύρεσης προσωρινής εργασίας. Σε ορισμένες χώρες – όπως στη δική μου – ειδικότερα, αυτές είναι οι επιχειρήσεις που προσλαμβάνουν πλέον πρόθυμα παράνομους εργαζόμενους υπό τις χειρότερες συνθήκες εκμετάλλευσης. Σκεφτείτε απλώς τις περιπτώσεις στις οποίες έχουν προσληφθεί παράνομοι γεωργικοί εργάτες, οι οποίες εδώ και καιρό γεμίζουν τις στήλες αστυνομικού ρεπορτάζ.
Ζητήσαμε με επιτυχία από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις να υπάρχει δυνατότητα εκπροσώπησης των μεταναστών σε διοικητικές και αστικές υποθέσεις. Το κείμενο αναφερόταν στο παρελθόν σε τρίτα μέρη γενικά, ενώ τώρα αναφέρεται σε συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Χρειαζόμαστε μια περίοδο προσαρμογής για να δούμε πώς θα πάνε τα πράγματα, και ζητήσαμε, γι' αυτό το λόγο, από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση προς το Ευρωκοινοβούλιο και το Συμβούλιο μετά την πάροδο τριών ετών από την έναρξη ισχύος της οδηγίας, ειδικά για τους κανόνες ελέγχων, αδειών διαμονής, κυρώσεων και υπεργολαβίας.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της υπεργολαβίας – άρθρο 9, το οποίο αποτέλεσε και το αντικείμενο της συζήτησης μεταξύ Ευρωκοινοβουλίου και Συμβουλίου καθώς και μέσα στο ίδιο το Συμβούλιο – ο εισηγητής σας θα επιθυμούσε τη διεύρυνση της ευθύνης σε ολόκληρη τη συμβατική αλυσίδα, όπως είχε προτείνει αρχικά η Επιτροπή. Το Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο, ή, μάλλον, μέρος του Ευρωκοινοβουλίου, τάχθηκε υπέρ του ολοκληρωτικού αποκλεισμού της υπεργολαβίας, αλλά καταλήξαμε σε μια συμβιβαστική λύση που πιστεύω ότι είναι λειτουργική: τη διττή ευθύνη, η οποία δεν θα μας εμποδίσει να νομοθετήσουμε ξανά επί του θέματος στο μέλλον. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αύριο, εγώ και εξ ονόματος των άλλων σκιωδών εισηγητών, τους οποίους ευχαριστώ για τη συνεργασία τους στη διάρκεια αυτών των δύο ετών, θα ζητήσω από το Συμβούλιο να προσθέσει μια δήλωση στο συμβιβαστικό κείμενο το οποίο θα ψηφίσουμε, που να λέει ότι οι διατάξεις του εν λόγω άρθρου 9 δεν προκαταλαμβάνουν οποιαδήποτε μελλοντική νομοθετική πράξη σχετικά με την υπεργολαβία.
Συμπερασματικά, Κυρία Πρόεδρε, πιστεύω ότι αυτή η Οδηγία μας επιτρέπει να ενατενίζουμε μια Ευρώπη στην οποία η μετανάστευση θα έχει, επιτέλους, καταστεί ζήτημα συλλογικής ευθύνης και αναγνωρισμένων δικαιωμάτων, και όχι απλώς θέμα κανόνων κατά των μεταναστών.
Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα, φυσικά, να ευχαριστήσω τον κ. Fava και την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων.
Κατεβλήθησαν μεγάλες προσπάθειες από διάφορα μέρη για την επίτευξη μιας συμφωνίας σε πρώτη ανάγνωση και, δεδομένων των ευρέων πλειοψηφιών υπέρ αυτής στην επιτροπή LIBE αρκετές μέρες πριν και στην Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, πιστεύω ότι θα το επιτύχουμε.
Αυτό το κείμενο, φυσικά, δεν ανταποκρίνεται στις αρχικές φιλοδοξίες από κάθε άποψη. Η Επιτροπή μπορεί, ωστόσο, να στηρίξει ανεπιφύλακτα από το συμβιβασμό. Αυτή η Οδηγία επιτρέπει τη χρήση ενός αποτελεσματικού μέσου, ενός κοινού πλαισίου για την αποθάρρυνση της απασχόλησης εργαζομένων από τρίτες χώρες που διαμένουν παράνομα στη χώρα.
Η Επιτροπή θα επαγρυπνεί σχετικά με τους ελέγχους. Το συμβιβαστικό κείμενο προτείνει καλύτερα στοχευμένους, ποιοτικούς ελέγχους, οπότε απομένει να δούμε στα επόμενα χρόνια εάν αυτά τα ποιοτικά κριτήρια θα χρησιμοποιηθούν και εάν η υποχρέωση των κρατών μελών να προσδιορίζουν τακτικά τους τομείς κινδύνου για την παράνομη εργασία στην επικράτειά τους υπήρξε αποτελεσματική. Αυτό είναι που επιθυμούμε, προκειμένου να καταπολεμήσουμε την απασχόληση ανθρώπων από τρίτες χώρες που διαμένουν παράνομα στη χώρα και, πάνω απ’ όλα, προκειμένου να επιβάλλονται κυρώσεις στους εργοδότες που εκμεταλλεύονται αυτούς τους ανθρώπους. Ως εκ τούτου, η εξέταση της εφαρμογής των διατάξεων που σχετίζονται με τους ελέγχους θα είναι θέμα προτεραιότητας για την Επιτροπή στις μελλοντικές εκθέσεις της σχετικά με την εφαρμογή της εν λόγω Οδηγίας.
Επιπροσθέτως, υπάρχουν, φυσικά, θετικά αποτελέσματα που προκύπτουν από αυτό το συμβιβασμό, ιδίως από τη συναίνεση που επιτεύχθηκε σχετικά με το δύσκολο ζήτημα της υπεργολαβίας. Επισήμανα ότι ο κ. Fava ήλπιζε σε μία δήλωση από το Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο. Προσωπικά, δεν βλέπω κάποια μειονεκτήματα.
Η Επιτροπή είναι ικανοποιημένη από το ότι η Οδηγία προτείνει ποινικές κυρώσεις για ιδιαίτερα σοβαρές υποθέσεις, για τις οποίες οι εν λόγω κυρώσεις είναι οι απαραίτητες και οι δέουσες. Είναι απαραίτητες για την ενίσχυση του αποτρεπτικού αποτελέσματος τους δεδομένου ότι, στις σοβαρότερες υποθέσεις, οι διοικητικές κυρώσεις δεν επαρκούν να αποτρέψουν αδίστακτους εργοδότες. Είναι οι δέουσες στο πλαίσιο ενός μέσου που προορίζεται να ανταποκριθεί στη φιλόδοξη ευρωπαϊκή πολιτική για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιτροπή εκτιμά το γεγονός ότι η ποινικοποίηση των εργοδοτών των θυμάτων εμπορίας εισήχθη εκ νέου στο κείμενο, στο πλαίσιο του τελικού συμβιβασμού.
Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, αυτή η Οδηγία αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στο πλαίσιο της καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης. Στοχεύει τις πρακτικές των αδίστακτων εργοδοτών, προστατεύοντας, ταυτόχρονα, τους μετανάστες εργαζόμενους οι οποίοι, συνήθως, είναι τα θύματα τέτοιων υποθέσεων.
Αυτή η Οδηγία θα πρέπει να εκδοθεί και να εφαρμοστεί γρήγορα. Η Επιτροπή θα στηρίξει και θα παρακολουθήσει αυτή τη διαδικασία συγκαλώντας τακτικές συσκέψεις εμπειρογνωμόνων από τα κράτη μέλη στη διάρκεια της φάσης μεταφοράς ώστε να ζητηθούν τυχόν ζητήματα που μπορεί να εγερθούν. Είναι ένα σημαντικό εργαλείο και η Επιτροπή θα κάνει ό,τι είναι δυνατό για να διασφαλίσει την αποτελεσματική χρήση του.
Ευχαριστώ ιδιαιτέρως το Κοινοβούλιο, τον κ. Fava και την Επιτροπή LIBE.
Edit Bauer, εισηγήτρια της γνωμοδότησης της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων. – (SK) Αναμένεται ότι η ψήφιση νόμου για την καταπολέμηση των εργοδοτών που απασχολούν παράνομους μετανάστες από τρίτες χώρες θα αποτελέσει το μέσο για τη μείωση της παράνομης μετανάστευσης. Ωστόσο, από την άλλη μεριά, μπορεί κανείς να δει και τις θετικές συνέπειες για τη βελτίωση των όρων ανταγωνισμού και πιστεύω ότι θα συμβάλει και στην καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων.
Υπάρχει η άποψη ότι αυτός ο νόμος δεν θα προσφέρει προστιθέμενη αξία. Δεδομένου ότι δεν υφίσταται ακόμη παρόμοιο νομοθετικό μέσο σε κοινοτικό επίπεδο, η προστιθέμενη αξία είναι υψηλή, για ορισμένα κράτη μέλη, ενώ για άλλα, όπου η σχετική νομοθεσία υφίσταται ήδη, η προστιθέμενη αξία μπορεί να μην είναι προφανής.
Στο πλαίσιο συζητήσεων για πιθανούς συμβιβασμούς με την Επιτροπή και το Συμβούλιο, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε σε συγκεκριμένους τομείς προβλημάτων. Πρώτον: το ζήτημα της ευθύνης του αναδόχου για βάσει του νόμου υποχρεώσεις σχετικά με υπεργολάβους, όπου το σχέδιο πρότασης περιορίζει την ευθύνη για τις πράξεις των απευθείας υπεργολάβων. Δεύτερον, τα μέσα για τη διασφάλιση αποτελεσματικών νομικών διαδικασιών δια των οποίων οι παράνομοι μετανάστες μπορούν να πληρώνονται εκκρεμή ημερομίσθια, θέμα στο πλαίσιο του οποίου επιδιώξαμε την εφαρμογή της τήρησης της αρχής της απαγορεύσεως των διακρίσεων και αναζητήσαμε τρόπο να παρέχουμε τη διαθέσιμη βοήθεια στους παράνομους μετανάστες καθώς και τα εργαλεία ώστε να μπορούν να εισπράττουν εκκρεμή ημερομίσθια ακόμη και μετά την επιστροφή τους στην πατρίδα τους. Τρίτον: η πιθανή αναβολή της εκτέλεσης της επιστροφής ενός παράνομου μετανάστη μέχρις ότου αυτός πληρωθεί τα εκκρεμή ημερομίσθιά του. Εδώ θα έλεγα ότι η αναβολή της εκτέλεσης μιας τέτοιας απόφασης θα υπονόμευε σε μεγάλο βαθμό και ίσως θα ανέτρεπε την επίτευξη του σκοπού του προτεινόμενου νόμου. Και τέλος, το πρόβλημα των ελέγχων αφέθηκε στην ευχέρεια των κρατών μελών, δεδομένου ότι γνωρίζουμε ότι οι επιθεωρητές εργασίας διαδραματίζουν βασικό ρόλο στο να προσδώσουν αποτελεσματικότητα στη νομοθεσία.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν ποικίλες απόψεις σχετικά με την επίλυση αυτού και άλλων προβλημάτων σε αυτό το σχέδιο. Κάποιες από αυτές θα κριθούν κατά την εφαρμογή τους. Θα ήθελα να ολοκληρώσω ευχαριστώντας τον κ. Fava, την Επιτροπή και τη Γαλλική Προεδρία για την επιτυχή ενσωμάτωση των συμβιβασμών.
Esther de Lange, συντάκτης της γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. − (NL) Κι εγώ θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για το έργο του, χωρίς να παραβλέπω όμως τις προσπάθειες, του σκιώδους εισηγητή της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών, κύριο Busuttil και της εισηγήτριας κοινωνικών υποθέσεων, της κυρίας Edit Bauer. Εξάλλου είναι χάρη στις δικές τους προσπάθειες που ο συμβιβασμός που εντέλει επετεύχθη κάνει αυτό που πρέπει να κάνει, ήτοι να αφαιρεί την προοπτική εργασίας ως κίνητρο της λαθρομετανάστευσης ποινικοποιώντας μάλιστα τους εργάτες που διαμένουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση παράνομα.
Σε αντίθεση με τα όσα επεδίωξαν να πετύχουν ορισμένα κόμματα σε αυτό το Σώμα σε πρώτο βαθμό, αυτό το νομοθέτημα δεν έχει καταστεί ένα μέσο για την ακόλουθη νομιμοποίηση των παράνομων μεταναστών. Πράγματι, η συζήτηση για τη λαθρομετανάστευση διεξάγεται αλλού. Ως εισηγήτρια της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, πιστεύω όμως ότι θα έπρεπε να συλλογιστούμε περισσότερο θέματα φύλου, όταν ασχολούμαστε με αυτήν την ομάδα ανθρώπων οι οποίοι διαμένουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση παράνομα και, όπως έχει ήδη δηλωθεί, πέφτουν συχνά θύματα εκμετάλλευσης.
Οι εκτιμήσεις για το πόσοι άνθρωποι από τρίτες χώρες διαμένουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρανόμως δεν είναι ακριβείς και ποικίλουν μεταξύ 4,5 και 8 εκατομμυρίων. Επιπλέον, αυτές οι εκτιμήσεις δεν δίνουν κανένα στοιχείο σχετικά με την αναλογία αντρών και γυναικών σε αυτό το σύνολο κι ούτε αποκαλύπτουν προβλήματα συνδεδεμένα με το φύλο τα οποία αντιμετωπίζουν οι γυναίκες λαθρομετανάστες. Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι οι γυναίκες λαθρομετανάστες είναι πολύ ευάλωτες και ότι συχνά γίνονται θύματα αναγκαστικής εργασίας, εμπορίας ανθρώπων και βίας. Αυτό, επομένως, απαιτεί ειδική εκπαίδευση των σωμάτων που αντιμετωπίζουν αυτά τα θέματα.
Όπως πάντα, όμως, το θέμα είναι η αποτελεσματική παρακολούθηση. Χαίρομαι που το αυθαίρετο επίπεδο παρακολούθησης 10% που προτάθηκε αρχικά έχει πλέον απορριφθεί και ότι στο συμβιβαστικό κείμενο ενσωματώθηκε μια προσέγγιση του κινδύνου. Οι αναφορές που έγιναν από τη βελγική εφημερίδα De Standaard πέρσι το καλοκαίρι για εσωτερικούς σκλάβους σε ορισμένες πρεσβείες στις Βρυξέλλες, μόλις πέντε βήματα από το κτίριο Berlaymont, αποδεικνύουν ότι αυτά τα σενάρια δεν είναι τραβηγμένα. Θα ήθελα λοιπόν να πω στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι μια δοκιμή θα τους πείσει. Αντιμετωπίστε την ευθύνη σας να εξετάσετε αυστηρά με ποιο τρόπο αντιμετωπίζει η κάθε χώρα αυτήν τη νομοθεσία και κατά πόσο την εφαρμόζουν αποτελεσματικά.
Simon Busuttil, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (MT) Αυτός ο νόμος, κυρία Πρόεδρε, είναι πιθανόν ένας από τους πρώτους που αντιμετωπίζουν άμεσα το φαινόμενο της παράνομης μετανάστευσης χρησιμοποιώντας νομοθετικά μέσα και τώρα μπορεί να ειπωθεί ότι αυτός ο νόμος επιτέλους είναι εδώ. Τον χρειαζόμασταν επειγόντως και επομένως χαίρομαι βαθύτατα που καταφέραμε να φτάσουμε σε έναν εξαιρετικό συμβιβασμό εδώ. Τι ακριβώς πετύχαμε μέσω αυτού του νόμου; Αυτό που κάναμε ήταν να πλήξουμε έναν από τους κύριους λόγους που ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να στραφούν στην παράνομη μετανάστευση. Χτυπήσαμε τα κίνητρα. Σε ποιο είδος κινήτρων αναφερόμαστε; Το κίνητρο είναι ότι ένας άνθρωπος που μένει, για παράδειγμα, στην Αφρική βάζει πιθανόν σε κίνδυνο την ζωή του προκειμένου να ταξιδέψει σε μια άλλη χώρα, πιστεύοντας ότι ίσως μπορεί να βρει δουλειά εκεί, ακόμα και παράνομα. Από εδώ και στο εξής, στέλνουμε το ξεκάθαρο μήνυμα ότι η παράνομη απασχόληση δεν θα γίνεται πλέον ανεκτή κι επομένως δεν θα έχει νόημα να περάσει κανείς στην Ευρώπη, ενώ έχει την εσφαλμένη εντύπωση ότι υπάρχουν δουλειές για να βρει εδώ. Από σήμερα, αυτό θα είναι απόλυτα αδύνατο. Όπως είπε ο προηγούμενος ομιλητής, είναι σημαντικό αυτό το νομοθετικό μέσο να μη χρησιμοποιηθεί για να νομιμοποιηθούν παράτυπες καταστάσεις, αλλά θα πρέπει να λειτουργήσει ως ένα σαφές μήνυμα ότι η παράνομη απασχόληση δεν μπορεί να γίνει πλέον ανεκτή. Αυτό υλοποιείται μέσω αποτελεσματικών μέτρων και κυρώσεων: οικονομικών, διοικητικών ακόμα και ποινικών. Αυτές επίσης εξυπηρετούν να περάσουν το κατηγορηματικό μήνυμα στους εργοδότες ότι δεν πρόκειται να δείξουμε άλλη ανοχή στην πρόσληψη εργαζομένων χωρίς άδεια. Σας ευχαριστώ.
Σταύρος Λαμπρινίδης, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (EL) Κυρία Πρόεδρε, πετύχαμε ως Κοινοβούλιο να αλλάξουμε ριζικά τη στόχευση της οδηγίας που συζητάμε σήμερα. Αξίζουν συγχαρητήρια στον κ. Claudio Fava, ιδιαίτερα για αυτό. Πρώτον, καταφέραμε να προβλέπεται η υποχρέωση καταβολής των δεδουλευμένων ακόμα και στους λαθρομετανάστες που απελαύνονται. Δεύτερον, συμβάλαμε στο να προβλέπονται αυστηρές και δεσμευτικές ποινικές κυρώσεις σε εργοδότες που απασχολούν μετανάστες κάτω από απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης. Τρίτον, κατοχυρώσαμε το δικαίωμα σε συνδικάτα και άλλους φορείς να προσφεύγουν στα δικαστήρια στο όνομα των μεταναστών και, τέταρτον, επιβάλαμε το δικαίωμα χορήγησης άδειας παραμονής μικρής ή μεγαλύτερης διάρκειας σε λαθρομετανάστες που ξεσκεπάζουν εγκληματικά κυκλώματα. Με άλλα λόγια, αντιμετωπίζουμε πια τους λαθρομετανάστες ως ανθρώπους χωρίς ταυτόχρονα να νομιμοποιούμε τη λαθρομετανάστευση και γι' αυτό υποστηρίζουμε αυτόν το συμβιβασμό.
Παραμένει ωστόσο μια επικίνδυνη αναντιστοιχία μεταξύ της συνεχιζόμενης αστυνομικής προσέγγισης στη λαθρομετανάστευση και της πραγματικότητας σε πολλά κράτη μέλη. Γι' αυτό και η εφαρμογή της οδηγίας θέλει ιδιαίτερη προσοχή. Θα μπορούσε να οδηγήσει χιλιάδες λαθρομετανάστες στη φτώχεια, στη γκετοποίηση και στην εγκληματικότητα και ενώ αποδεδειγμένα δεν μπορούμε ή δεν επιθυμούμε να τους απελάσουμε μπορεί οι λαθρομετανάστες αυτοί να μείνουν χωρίς. δουλειά. Εάν πράγματι πολλοί λαθρομετανάστες καλύπτουν σήμερα θέσεις εργασίας στην Ευρώπη τις οποίες κανείς Ευρωπαίος δεν θέλει, θα έπρεπε τώρα σε αυτή την αίθουσα να συζητούμε, επιτέλους, για κοινούς κανόνες όσον αφορά τη νόμιμη μετανάστευση στην Ευρώπη και τη νομιμοποίηση αυτών των ανθρώπων και όχι νέους κανόνες για την απέλασή τους.
Τέλος, κυρία Πρόεδρε, η απολύτως απαραίτητη καταπολέμηση της μαύρης αγοράς εργασίας προφανώς δεν αφορά μόνο τους λαθρομετανάστες, αφορά κυρίως τους νόμιμους μετανάστες, αφορά εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες των οποίων τα εργατικά δικαιώματα καταπατούνται καθημερινά από τους εργοδότες τους, αφορά το γεγονός ότι καταπατούνται οι εργασιακοί νόμοι, χωρίς ουσιαστικό έλεγχο και ουσιαστικές κυρώσεις. Η σημερινή οδηγία θα έπρεπε επομένως να έχει σαν νομική βάση, κατά την άποψή μου, την καταπολέμηση, γενικά, της αδήλωτης εργασίας στην Ευρώπη και όχι ειδικά τη μετανάστευση. Αυτή η στοχοποίηση της μετανάστευσης, κάθε φορά που κάτι δεν πάει καλά στην Ευρώπη, είναι πολύ επικίνδυνη για την κοινωνική συνοχή των χωρών μας. Σαφώς και πρέπει να καταπολεμηθεί η λαθρομετανάστευση, αλλά δεν μπορεί να δαιμονοποιούνται οι άνθρωποι που ξεφεύγουν από άθλιες συνθήκες στις χώρες τους αναζητώντας μια καλύτερη ζωή.
Jeanine Hennis-Plasschaert, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (NL) Επί πολλά χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγκάζεται να αντιμετωπίζει την παρουσία εκατομμυρίων λαθρομεταναστών στα εδάφη της και η πίεση για να βρεθεί μια λύση κορυφώνεται. Αυτή η πίεση είναι έντονη και δικαίως, για να είμαστε ειλικρινείς. Πράγματι, εάν επιθυμούμε να θεσπίσουμε μια διαχειρίσιμη και αξιόπιστη πολιτική, στην οποία οι πρόσφυγες θα δικαιούνται προστασία και στην οποία δημιουργούμε διαφανείς ευκαιρίες νόμιμης μετανάστευσης, τότε μια προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη της όλους τους αποθαρρυντικούς και τους ενθαρρυντικούς παράγοντες που οδηγούν στην παράνομη μετανάστευση αποτελεί ένα απαραίτητο μέτρο.
Πέρσι το καλοκαίρι, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο κατέληξαν σε συμφωνία σε αυτό που έγινε γνωστό ως η οδηγία για την επιστροφή των μεταναστών, η οποία εστιάζει κυρίως στους ίδιους τους λαθρομετανάστες, ενώ σήμερα, εξετάζουμε τους εργοδότες οι οποίοι δεν διστάζουν να απασχολούν λαθρομετανάστες. Αυτό δεν είναι μόνο ένα σημαντικό δέλεαρ για τους λαθρομετανάστες, αλλά και δίχως άλλο δημιουργεί περιπτώσεις κακοποίησης και ωμής εκμετάλλευσης.
Η σημασία της εναρμονισμένης ευρωπαϊκής πολιτικής είναι, κατά την άποψή μου, αδιαμφισβήτητη. Εξάλλου, όταν δεν υφίστανται εσωτερικά σύνορα, το κράτος μέλος Α μπορεί να ανησυχεί μέχρι βλακείας, αλλά εάν το κράτος μέλος Β μόλις και μετά βίας να αντιμετωπίζει την απασχόληση των παράνομων μεταναστών, εάν το κάνει και αυτό, τότε το κράτος μέλος Α δεν θα είναι παρά μια φωνή βοώντος εν τη ερήμω.
Μετά από ένα κάπως αργό ξεκίνημα, υπάρχει πλέον, κατόπιν έντονων διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο, ένας συμβιβασμός ενώπιον μας που εγώ θεωρώ αποδεκτό και θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για το δημιουργικό και ρεαλιστικό τρόπο που εργάζεται. Ήταν σαν μια ανάσα φρέσκου αέρα κάτι το οποίο, μάλιστα, δεν μπορεί να λεχθεί για ορισμένους από τους συναδέλφους του οι οποίοι τώρα επιμένουν, με κάθε τίμημα, σε αυτήν τη συνοδευτική γραπτή δήλωση, ένα θέαμα για το θέατρο, το οποίο δεν προσφέρει πολλά πράγματα σε αυτό το Κοινοβούλιο. Και αυτό, θα το δεχτεί η ομάδα μου.
Επίσης, θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι, μόλις εγκριθεί η παρούσα οδηγία, τα κράτη μέλη είναι αυτά που καλούνται να δραστηριοποιηθούν. Θα πρέπει να είναι σαφές ότι ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ούτε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν στη διάθεσή τους το μαγικό ραβδάκι όσον αφορά την αποφασιστικότητα ή την εφαρμογή. Το Συμβούλιο ήταν κατηγορηματικά ενάντια σε ένα δεσμευτικό ποσοστό επιθεωρήσεων και ακριβώς εκεί εντοπίζεται το πρόβλημα συχνά – όπως έχουν εκφράσει πολλοί σε αυτό το Σώμα, μεταξύ αυτών και ο Επίτροπος. Το μόνο που μπορώ να κάνω τώρα είναι να σας προτρέψω να κάνετε αυτήν την εφαρμογή πραγματικότητα ούτως ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν θα αποτελματωθούμε με κενά λόγια στο χαρτί για μία ακόμη φορά, καθώς η αλήθεια είναι ότι αυτό δεν είναι προς όφελος κανενός.
Η πρόταση είναι πάλι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση όταν το ζητούμενο είναι η επίτευξη μιας ολοκληρωμένης μεταναστευτικής πολιτικής. Έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας και αυτό που καλούμαστε να κάνουμε σήμερα είναι να επιμείνουμε. Σε σχέση με αυτό θα ήθελα να κάνω την ερώτηση των πολλών εκατομμυρίων η οποία είναι στο μυαλό όλων μας σήμερα: γιατί το Συμβούλιο απουσιάζει από αυτή τη συνεδρίαση; Για να είμαι ειλικρινής, κατά την άποψή μου αυτό είναι απαράδεκτο.
Zdzisław Zbigniew Podkański, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κυρία Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν τα βγάζει πέρα με την παράνομη μετανάστευση. Πολλά γεγονότα το αποδεικνύουν αυτό και το βλέπουμε επίσης στην αιτιολογική έκθεση του κυρίου Fava, όπου διαβάζουμε, μεταξύ άλλων, ότι «σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο αριθμός των παράνομων μεταναστών στην ΕΕ κυμαίνεται μεταξύ 4,5 και 8 εκατομμυρίων, αριθμός που αυξάνεται σταθερά κυρίως λόγω της εύκολης πρόσβασης στην παράνομη εργασία». Το ίδιο το γεγονός ότι χρησιμοποιούνται οι αριθμοί από 4,5 εκατομμύρια έως 8 εκατομμύρια δείχνει ότι δεν είμαστε καν σε θέση να προσδιορίσουμε με ακρίβεια την κλίμακα αυτού του προβλήματος και ζητήματος. Και ακόμα, η οικονομική μετανάστευση αφορά επίσης πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, ειδικά εκείνα τα οποία προσχώρησαν πιο πρόσφατα.
Σήμερα, εκατομμύρια Πολωνοί και πολίτες άλλων χωρών μετακινούνται εντός της ΕΕ προς τα παλιά κράτη μέλη. Αυτοί οι πολίτες υφίστανται τα ίδια προβλήματα και βρίσκονται στην ίδια κατάσταση με τους μετανάστες από τρίτες χώρες. Γιατί η παράνομη απασχόληση σημαίνει την εκμετάλλευση των εργαζομένων στερώντας ταυτόχρονα τα δικαιώματα σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ή σύνταξη, την εκμετάλλευση ανηλίκων ακόμα και την εμπορία ανθρώπων. Μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτό το φαινόμενο μόνο όταν υπάρχουν αυστηρές νομικές κυρώσεις κι όταν τις αξιοποιούμε με συνέπεια.
Jean Lambert, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – Κυρία Πρόεδρε, εκτιμούμε βαθύτατα το έργο και του κυρίου Fava στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και του κυρίου Bauer στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων. Πιστεύω ότι εμείς σε αυτό το Σώμα θα πρέπει να συνηθίσουμε τη διαδικασία της ενισχυμένης συνεργασίας πάνω σε μέτρα τα οποία μάλιστα συνδέουν την απασχόληση και τη μετανάστευση.
Όπως ήδη ειπώθηκε, αυτό υποτίθεται ότι είναι τμήμα της κοινής μεταναστευτικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αντιμετωπίζει τον παράγοντα έλξης της πιθανής εργασίας, συχνά στην παραοικονομία και μεταξύ ευάλωτων και μη οργανωμένων εργαζομένων. Ωστόσο, μπορεί επίσης να εφαρμοστεί όπου υπάρχουν πραγματικά κενά, τα οποία δεν μπορούν να καλυφθούν από το εθνικό εργατικό δυναμικό και όπου τα κράτη μέλη δεν εκδίδουν αρκετές άδειες εργασίας ή όπου υπάρχει μια δαιδαλώδης γραφειοκρατία η οποία δεν μπορεί να ανταποκριθεί αρκετά γρήγορα στις αιτήσεις που αφορούν την αγορά εργασίας. Υπάρχει επίσης ένα κενό το οποίο είναι σε εκκρεμότητα με τους ανθρώπους που δεν είναι εφικτή η επιστροφή τους στη χώρα προέλευσής τους – για παράδειγμα, στη Ζιμπάμπουε – και οι οποίοι συχνά μένουν νομικά απογυμνωμένοι, θα μπορούσαμε να πούμε, και, επομένως, χρειάζεται να βρουν κάποιον τρόπο να επιβιώσουν.
Η πλειονότητα των κρατών μελών έχουν ήδη, θεωρητικά, λάβει κάποια μέτρα για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση της παράτυπης μετανάστευσης, και ίσως να πιστεύατε ότι αυτό θα σηματοδοτούσε μια προφανή δέσμευση σε δράση. Κι όμως οι προτάσεις της Επιτροπής για την επιθεώρηση στο αρχικό της έγγραφο έχουν ήδη μετριαστεί και το Κοινοβούλιο χρειάστηκε να παλέψει για να πετύχει ακόμα και αυτό που εξασφαλίζει τώρα το άρθρο 15. Ας ελπίσουμε ότι αυτές οι επιθεωρήσεις δεν θα κτυπήσουν μόνο τις μικρές επιχειρήσεις αλλά θα στραφούν σε κάποιες από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις οι οποίες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό, ουσιαστικά, σε ευάλωτους εργάτες. Για το λόγο αυτό, το ζήτημα της ευθύνης των υπεργολάβων ήταν εξαιρετικά σημαντικό για πολλούς από εμάς σε αυτό το Σώμα. Κάποιοι από εμάς πιστεύουμε ότι για μία ακόμα φορά ξεμείναμε με μια μεσοβέζικη έκδοση της αρχικής πρότασης της Επιτροπής.
Κάποιοι ανέφεραν το ζήτημα της άδειας διαμονής, όπου τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν να την διαθέσουν σε ιδιαίτερα σοβαρές περιπτώσεις για τις οποίες έχουν υποβληθεί καταγγελίες. Αυτό, υποθέτω, είναι ένα βήμα μπροστά – τουλάχιστον σε σχέση με το πού βρίσκονταν ορισμένα κράτη μέλη.
Ένα από τα ζητήματα που έχει απασχολήσει πολλούς από εμάς είναι η αμοιβή – όταν δεν μπορείς να καθορίσεις ποια ήταν η διάρκεια μιας σύμβασης απασχόλησης – και ζητήματα που έχουν να κάνουν με την καταβολή εθνικών ασφαλιστικών εισφορών και φόρων, τα οποία γνωρίζουμε ότι για πολλούς ευάλωτους εργαζομένους συχνά παρακρατούνται από την αμοιβή τους αλλά δεν αποδίδονται απαραιτήτως στις αρμόδιες αρχές.
Για πολλούς από εμάς, αυτό το θέμα της πληρωμής δεδουλευμένης εργασίας είναι ένα ζήτημα αρχής: επίσης είναι ότι οι εταιρείες και οι οικονομίες επωφελήθηκαν και αυτό δεν πρέπει να είναι ένα νομοθετικό μέτρο για να τιμωρηθεί ο παράτυπος μετανάστης. Αποτελεί επίσης – εάν το βλέπετε ως ένα κομμάτι μια συνολικής πολιτικής – μέρος μιας βιώσιμης επιστροφής και οι άνθρωποι θα μπορούν να επιστρέφουν με τα χρήματα που κέρδισαν.
Δεν έχουμε καμία εγγύηση ότι τα κράτη μέλη θα εξασφαλίσουν ότι αυτοί οι άνθρωποι θα πληρώνονται. Έχουμε μια διαβεβαίωση ότι θα εφαρμοστούν μηχανισμοί οι οποίοι θα δέχονται καταγγελίες αλλά όχι και ότι θα καταβάλλονται χρήματα. Συνεπώς δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα καταβάλλονται τα δεδουλευμένα. Ορισμένοι μπορεί να υιοθετήσουν την άποψη ότι οι άνθρωποι εκμεταλλεύονται μια ευκαιρία και ότι αυτό ενέχει κάποιο κίνδυνο, αλλά εάν θέλουμε να εξετάσουμε θέματα ανθρώπινης αξιοπρέπειας και όπου αυτά έχουν θέση στους γενικούς στόχους μιας κοινής μεταναστευτικής πολιτικές, πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό θέμα.
Γι’ αυτό, για την πολιτική ομάδα που εκπροσωπώ, η ισορροπία αυτής της πρότασης δεν είναι πλέον ξεκάθαρη ούτε ως προς τις επιθεωρήσεις ούτε ως προς την αμοιβή και άλλα σημεία έχουν επίσης μετριαστεί. Δεν πιστεύουμε ότι τα κράτη μέλη επιδεικνύουν αρκετή δέσμευση και, για το λόγο αυτό, δεν θα υποστηρίξουμε αυτήν την πρόταση.
Giusto Catania, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, υπάρχουν μεταξύ τεσσεράμισι και οκτώ εκατομμυρίων μη πολιτών της ΕΕ σε παράτυπο καθεστώς στην Ευρώπη – αυτά είναι τα μεγέθη που δίνει η Επιτροπή.
Πρόκειται για έναν εντελώς αμελητέο αριθμό: Λίγο παραπάνω από το 1% των κατοίκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ολοφάνερο ότι είναι ένα πρόβλημα που έχουμε μεγαλοποιήσει. Αυτοί οι άνθρωποι είναι εργαζόμενοι οι οποίοι εκτελούν χρήσιμες υπηρεσίες, όπως προσωπικές υπηρεσίες και οι οποίοι εργάζονται στην τουριστική βιομηχανία και, στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων, έχουν απορροφηθεί από την αγορά εργασίας. Είναι εργαζόμενοι οι οποίοι είναι χρήσιμοι για την οικονομία μας, αλλά και οι οποίοι γίνονται θύματα εκμετάλλευσης – τους εκμεταλλεύονται για να μειώσουν το κόστος της εργασίας και να πλουτίσουν αδίστακτοι εργοδότες. Πρόκειται για εργαζόμενους οι οποίοι συχνά κάνουν δουλειές που δεν δέχονται να εκτελέσουν οι πολίτες της ΕΕ.
Τους χρειαζόμαστε αυτούς τους ανθρώπους, αλλά έχουν εισέλθει στην Ευρώπη παράνομα για έναν απλό λόγο, ο οποίος είναι ότι δεν υπάρχει κανένας νόμιμος τρόπος για να εισέλθουν. Το ίδιο πράγμα συνέβη στη μεγάλη πλειονότητα πολιτών η οποία έχει πλέον νομιμοποιηθεί αλλά οι οποίοι είχαν εισέλθει παρανόμως στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτό που χρειαζόταν ήταν ένα ακόμα μέτρο: ένα μέτρο που θα νομιμοποιούσε το καθεστώς αυτών των εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτό που χρειαζόταν ήταν ένα μέτρο για να τους απελευθερώσουμε από τη σκλαβιά, τον εκβιασμό και την εκμετάλλευση. Αντί γι’ αυτό έχουμε μια οδηγία η οποία συνεχίζει από εκεί όπου έμεινε η οδηγία για την επιστροφή των μεταναστών. Πρώτα αποφασίσαμε για τις διαδικασίες απελάσεων. Σήμερα, αποφασίζουμε για την πιθανή ζώνη προσέλκυσης απελάσεων και φτάνουμε ακόμα και στο σημείο να προσδιορίσουμε ποιος θα πληρώσει για τις απελάσεις. Με αυτήν την οδηγία, το θύμα της εκμετάλλευσης πληρώνει περισσότερα από αυτούς που τον εκμεταλλεύονται. Δυστυχώς, δεν γίνεται καμία πρόβλεψη για ένα γενικό μέτρο νομιμοποίησης, ούτε καν για εκείνους οι οποίοι καταγγέλλουν οι ίδιοι το καθεστώς τους ή καταγγέλλουν αυτούς που τους εκμεταλλεύονται ή το έγκλημα που τελείται. Από την εκμετάλλευση στη μαύρη αγορά εργασίας περνάνε κατευθείαν στην απέλαση.
Αυτό που χρειαζόμασταν ήταν κάτι διαφορετικό. Χρειαζόμασταν ένα μέτρο που να ευνοεί τη νομιμότητα και όχι να ποινικοποιεί εκείνους που βρίσκονται σήμερα εδώ παράνομα. Χρειαζόμασταν ένα μέτρο για να κάμψουμε την ξενοφοβία. Χθες, ο ιταλός Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε συγκεκριμένα, «Πρέπει να είμαστε σκληροί απέναντι στους λαθρομετανάστες», με άλλα λόγια, πρέπει να είμαστε σκληροί απέναντι στους ευάλωτους ανρθώπους. Πιστεύω ότι με την παρούσα οδηγία καλλιεργούμε αυτού του είδους την ξενοφοβική στάση.
Εμείς εδώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση χρειαζόμαστε μετανάστες – η ίδια Επιτροπή το παραδέχεται αυτό: 50 εκατομμύρια έως 2060 – γιατί βρισκόμαστε εν μέσω μιας δημογραφικής κρίσης, αλλά δεν κάνουμε απολύτως τίποτα για να τους βοηθήσουμε να έρθουν. Αντιθέτως, εναρμονίζουμε το σύστημα απελάσεων και σήμερα αποφασίζουμε να απελάσουμε εκείνους οι οποίοι βρίσκονται παράνομα εδώ, αν και μπορεί να είναι εργαζόμενοι οι οποίοι έχουν απορροφηθεί στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας.
Πιστεύω ότι οι επιδράσεις της παρούσας οδηγίας θα είναι ολέθριες, γιατί θα αναγκάσει τους μετανάστες και την αγορά εργασίας να βυθιστούν ακόμα περισσότερο στην παρανομία και θα αυξήσει τα εγκλήματα εκμετάλλευσης αδίστακτων αφεντικών.
Nigel Farage, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – Κυρία Πρόεδρε, η παράνομη μετανάστευση αποτελεί ένα πρόβλημα, το οποίο επιδεινώνεται από την ελεύθερη μετακίνηση των λαών. Εντούτοις, το τρέχον κύμα ανησυχίας που εξαπλώνεται ραγδαία στη Βρετανία προκαλείται, ασφαλώς, από τη νόμιμη μετανάστευση και από τους ίδιους τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για 20 χρόνια, τα βρετανικά συνδικάτα, έχοντας σαγηνευτεί από τον Jacques Delors, πίστευαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν υπέρ των συμφερόντων τους. Λοιπόν, σήμερα η λίρα έχει υποτιμηθεί και έχουν συνειδητοποιήσει ότι η βρετανική κυβέρνηση είναι ανίκανη να θέσει τα συμφέροντα της Βρετανίας σε προτεραιότητα.
Φοβάμαι ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν πολύ περισσότερο. Καθώς ξεκινάμε ένα γύρο μαζικών δημόσιων δαπανών σε έργα, όπως οι Ολυμπιακοί αγώνες και η κατασκευή εργατικών κατοικιών, χιλιάδες ευρωπαίοι εργάτες είναι αποφασισμένοι να επωφεληθούν. Δεν μπορούν να εγγυηθούν τις βρετανικές δουλειές σε βρετανούς εργαζομένους ενώ είμαστε μέλος της ΕΕ. Η προοπτική των βρετανών φορολογουμένων να χρηματοδοτούν ξένους εργάτες είναι, με κάθε ειλικρίνεια, απαράδεκτη.
Αλλά η κυβέρνηση παραμένει ακλόνητη, λέγοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα θαυμάσιο πράγμα. Λοιπόν, δεν σας προκαλεί έκπληξη έτσι δεν είναι; Ο Λόρδος Mandelson συνεχίζει να λαμβάνει 78 000 λίρες στερλίνες το χρόνο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και, ασφαλώς, θα λάβει μια ανάλογη σύνταξη γι’ αυτό σε μόλις λίγα χρόνια – μια σύγκρουση συμφερόντων άνευ προηγουμένου.
Η μεγάλη ανησυχία σήμερα είναι εάν θα επωφεληθεί η ξενοφοβική άκρα δεξιά. Ούτε αυτό το θέλουμε. Εμείς στο UKIP θα θέσουμε μια ατζέντα κατά του ρατσισμού στον βρετανικό λαό στις Ευρωεκλογές, λέγοντας ότι είναι ώρα να βάλουμε τα συμφέροντα της Βρετανίας σε πρώτη προτεραιότητα. Δεν είμαστε υπέρ του προστατευτισμού, αλλά θέλουμε καλή κοινή λογική. Θέλουμε να ελέγχουμε τα ίδια μας τα σύνορα και να αποφασίζουμε ποιος διαμένει, εργάζεται και εγκαθίσταται στη χώρα μας.
Andreas Mölzer (NI). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, σε ολόκληρο τον πλανήτη η ελπίδα της απόκτησης μιας καλά αμειβόμενης εργασίας είναι ιδιαίτερα ελκυστική. Ιδιαίτερα, σε οικονομικά δύσκολες εποχές, η μαύρη οικονομία αρχίζει να μεγεθύνεται το οποίο, ασφαλώς, οδηγεί πολλούς ανθρώπους να θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους στην αναζήτηση της γης της επαγγελίας. Είναι σημαντικό για μας να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν θα ανεχτούμε πλέον την παράνομη εργασία.
Εντούτοις, η πρόσφατη έκθεση για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα παρουσιάζει ορισμένα προβλήματα από αυτήν την άποψη. Η έκθεση δείχνει ότι οι παραβιάσεις των απαιτήσεων εισόδου στην ΕΕ θα αμειφθούν, καθώς οι μετανάστες θα λάβουν μεγαλύτερη προστασία από τους ίδιους τους λαούς της Ευρώπης, η ταυτότητα και η κοινωνική αρμονία των οποίων απειλούνται από τη μαζική μετανάστευση. Η λαθρομετανάστευση θα καταστεί ασήμαντη εάν, στο μέλλον, κάθε λαθρομετανάστης δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα άτομο χωρίς έγκυρη άδεια εργασίας.
Εντούτοις, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι μετανάστες χωρίς άδειες διαμονής θα πρέπει σε τελευταία ανάλυση να απελαύνονται. Είναι σημαντικό για εμάς να ξεφορτωθούμε αυτά τα κίνητρα, όπως τη μαζική νομιμοποίηση και την προοπτική της απασχόλησης. Επιπροσθέτως, πρέπει να διαπραγματευτούμε αποτελεσματικές συμφωνίες για την απέλαση με τις χώρες προέλευσης. Επίσης, ο οργανισμός συνοριακής ασφάλειας FRONTEX πρέπει επιτέλους να διευρυνθεί ούτως ώστε να μπορεί να αναπτυχθεί αποτελεσματικά.
Marian-Jean Marinescu (PPE-DE) . – (RO) Η τρέχουσα οδηγία βοηθά στην εδραίωση της κοινής πολιτικής για την παράνομη μετανάστευση και αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς την καταπολέμηση της παράνομης απασχόλησης επιβάλλοντας οικονομικές κυρώσεις στους εργοδότες. Εντούτοις, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν εθνική νομοθεσία που διέπει την παράνομη εργασία, τη φοροδιαφυγή και την εισφοροδιαφυγή. Η εφαρμογή αυτών των νόμων επίσης βοηθά στον προσδιορισμό της απασχόλησης των παράνομων μεταναστών.
Για το λόγο αυτό πιστεύω ότι είναι σημαντικό για εμάς να έχουμε κατάλληλους κανονισμούς, αλλά είναι ακόμα σημαντικότερο τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την αυστηρή εφαρμογή αυτών των κανονισμών. Χαιρετίζω τις διατάξεις στο τελικό κείμενο για τις κυρώσεις οι οποίες είναι ανάλογες του αριθμού των παράνομων εργαζομένων, καθώς επίσης και για την επιβολή μικρότερων προστίμων όπου ο εργοδότης είναι φυσικό πρόσωπο και ο εργαζόμενος προσφέρει προσωπικές υπηρεσίες ή οικιακή βοήθεια και οι συνθήκες εργασίας δεν μπορούν να θεωρηθούν εκμετάλλευση.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου έχουν οδηγήσει στη αποσαφήνιση της έννοιας του υπεργολάβου ο οποίος να μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος και στον προσδιορισμό του ποσού των αναδρομικών πληρωμών οι οποίες θα χρειάζεται να γίνουν από τον εργοδότη. Πιστεύω ακράδαντα ότι η εφαρμογή της παρούσας οδηγίας θα βελτιώσει την κατάσταση ως προς την τήρηση της κοινοτικής προτίμησης όταν ανατίθενται θέσεις εργασίας.
Αισθάνομαι επίσης ότι η εφαρμογή της παρούσας οδηγίας θα πρέπει να αποτελεί έναν πρόσθετο λόγο για τα κράτη μέλη να αφαιρούν τους περιορισμούς στην αγορά εργασίας που επιβάλλονται στους ευρωπαίους πολίτες, λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός του περιορισμού των πιθανοτήτων απασχόλησης παράνομων μεταναστών θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για την ΕΕ να προσλάβει τους δικούς της πολίτες.
Inger Segelström (PSE). – (SV) Θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας τον Claudio και όλους τους άλλους οι οποίοι συνέβαλλαν στην υλοποίηση αυτής της έκθεσης. Σε προηγούμενες συνεδριάσεις για το μέλλον του ασύλου, την πολιτική ασύλου και μετανάστευσης, εστιάσαμε κυρίως σε εκείνους οι οποίοι διαμένουν εδώ παράνομα, σε εκείνους οι οποίοι είναι καλά μορφωμένοι και οι οποίοι επιτρέπεται να έρθουν εδώ ή σε ανθρώπους που απλά είναι φτωχοί κι επιθυμούν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην στην οικογένειά τους και θέλουν να μπορούν να έρθουν εδώ.
Τώρα, αποδίδουμε την ευθύνη στους εργοδότες οι οποίοι απασχολούν ανθρώπους χωρίς χαρτιά. Δεν θα υπήρχαν τόσοι άνθρωποι χωρίς χαρτιά να διαμένουν εδώ, εάν δεν υπήρχαν πάντα κάποιοι ανεύθυνοι εργοδότες που θα τους πλήρωναν και θα τους εκμεταλλεύονταν. Κατά την άποψή μου, θεωρώ αρκετά σωστό να επιβληθούν κυρώσεις και να εισαχθεί μια απαίτηση πληροφόρησης για τους εργοδότες και εάν ένας εργοδότης έχει εκμεταλλευτεί κάποιον, θα πρέπει να καταβάλλεται αποζημίωση αφού το άτομο έχει επιστρέψει στην πατρίδα του.
Εντούτοις, υπάρχει μια πρόταση την οποία θα καταψήφιζα εάν δεν υπήρχε ψηφοφορία στην επιτροπή και πρόκειται για το ότι η πλειοψηφία εγκρίνει λιγότερο αυστηρούς κανόνες για την κατ’ οίκον απασχόληση. Αυτό, για ‘μένα, είναι ένα ζήτημα ισότητας, καθώς είναι κυρίως γυναίκες αυτές που εργάζονται σε σπίτια για χαμηλούς μισθούς. Αυτή η ομάδα το θεώρησε επίσης πιο δύσκολο από εκείνες σε χώρους εργασίας με αρκετούς εργαζομένους, αλλά εγώ το θεωρώ ένα πρώτο βήμα.
Απογοητεύτηκα όταν άκουσα στις ειδήσεις σήμερα ότι η σουηδική Συντηρητική Κυβέρνηση έχει αρνητική γνώμη για την έκθεση, η οποία αποσκοπεί να υποστηρίξει υπεύθυνες επιχειρήσεις και να ποινικοποιήσει τις ανεύθυνες επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται εργαζομένους χωρίς έγγραφα.
Τέλος, είμαι, ασφαλώς, επίσης προβληματισμένη με τις γνωμοδοτήσεις που λάβαμε από τα εργατικά συνδικάτα όσον αφορά την έκθεση. Ελπίζω ότι θα μπορέσουν να λύσουν αυτά τα θέματα προτού ληφθεί μία απόφαση. Οι ίδιοι κανόνες θα πρέπει να ισχύουν για όλους τους εργοδότες, όπως ο καταμερισμός των ευθυνών σε σχέση με τις συμβάσεις έργων, ειδάλλως θα ενσωματώνουμε παραθυράκια και θα ενθαρρύνουμε την εξαπάτηση.
Ignasi Guardans Cambó (ALDE). - (ES) Κυρία Πρόεδρε, ο καλύτερος τρόπος να προφυλάξουμε μια ελεγχόμενη μορφή μετανάστευσης την οποία να μπορεί να διαχειριστεί η κοινωνία μας – να τη διαχειριστεί και από οικονομική και από κοινωνική άποψη – είναι να καταπολεμήσουμε και την παράνομη απασχόληση.
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα έπρεπε να στραφούμε εναντίον των ίδιων των λαθρομεταναστών, καθώς ο καθένας από αυτούς έχει τη δική του προσωπική τραγωδία, αλλά μάλλον εναντίον του φαινομένου της παράνομης μετανάστευσης ως μοναδικό τρόπο να δικαιολογηθεί και να συστηματικοποιηθεί πραγματικά η ελεγχόμενη μετανάστευση, ιδιαίτερα στο σημερινό κόσμο.
Ασφαλώς, αυτό θα έπρεπε να επιτευχθεί όχι μόνο μέσω εκείνων που αναζητούν εργασία αλλά και μέσω εκείνων που την προσφέρουν. Ο αγώνας κατά της παράνομης μετανάστευσης δεν μπορεί να διεξάγεται μόνο στους σταθμούς του μετρό του Λονδίνου ή της Μαδρίτης, αλλά θα πρέπει επίσης να διεξαχθεί στα τμήμα ανθρωπίνου δυναμικού πληθώρας εταιρειών που απασχολούν παράνομους εργάτες, προκειμένου να τους εκμεταλλευτούν και να τους στερήσουν τα δικαιώματά τους.
Αυτή, επομένως, είναι η αιτία που υποδεχόμαστε θερμά την παρούσα οδηγία. Είναι μια οδηγία η οποία ορίζει το γενικό πλαίσιο των υποχρεώσεων των εργοδοτών και, ασφαλώς, τις κυρώσεις που πρέπει να επιβάλλονται στους εργοδότες οι οποίοι εκμεταλλεύονται εργαζομένους χωρίς δικαιώματα που να εξασφαλίζουν τα δικά τους συμφέροντα.
Είναι μια καλά ισορροπημένη οδηγία. Ο εισηγητής αξίζει συγχαρητήρια για το ότι κατέληξε σε έναν δίκαιο συμβιβασμό και πέτυχε μία καλή ισορροπία πάνω σε αυτό το ζήτημα.
Θα ήθελα να επισημάνω εκείνα τα άρθρα που διασφαλίζουν τα δικαιώματα των εργαζομένων οι οποίοι υπήρξαν θύματα εκμετάλλευσης. Προστατεύουν τους εργαζομένους ούτως ώστε να μπορούν να καταγγείλουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Τους προστατεύουν εγγυώμενα ότι μπορούν να διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα τους, χωρίς, ασφαλώς, αυτό να συνεπάγεται δικαίωμα να παραμείνουν. Εντούτοις, οποιαδήποτε εργασία γινόταν παράνομα, χωρίς κοινωνική ασφάλιση και χωρίς βούληση πληρωμής, ασφαλώς, θα πρέπει να αμείβεται ανεξάρτητα από το καθεστώς απασχόλησης του εργαζομένου ο οποίος εργαζόταν παράνομα.
Οι κυρώσεις είναι ασφαλώς κατάλληλες και ανάλογες. Η συμφωνία για τις υπεργολαβίες, την οποία έχει ήδη αναφερθεί ο εισηγητής στην ομιλία του, είναι πολύ σημαντική. Έχει μεγάλη σημασία στην πράξη και αυτό είναι το ζητούμενο της συζήτησής μας.
Μια τελευταία παρατήρηση: θεωρώ ότι η περίοδος μεταφοράς των 24 μηνών για τη συγκεκριμένη οδηγία είναι υπερβολική. Αντιλαμβάνομαι ότι αυτό δεν μπορεί να αλλάξει, αλλά οι 24 μήνες είναι πολύ μεγάλο διάστημα και θα πρέπει να μικρύνει εάν είναι εφικτό.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. MORGANTINI Αντιπροέδρου
Ewa Tomaszewska (UEN). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, η απασχόληση υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι διαμένουν παράνομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθιστά το θεμιτό ανταγωνισμό αδύνατο κι επίσης στερεί από τους εν λόγω εργαζομένους τη δέουσα προστασία.
Σκέφτομαι πρώτα και πάνω απ’ όλα τις ασφαλείς συνθήκες εργασίας και την κοινωνική προστασία σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος. Ο αριθμός των παράνομων μεταναστών στην ΕΕ εκτιμάται περί τα 4,5 - 8 εκατομμύρια ανθρώπους και τις περισσότερες φορές αυτοί οι άνθρωποι εργάζονται στον κλάδο της οικοδομής, της γεωργίας, του τουρισμού, τον ξενοδοχειακό και αυτόν των υπηρεσιών. Σημειώνονται περιπτώσεις εργασίας σκλάβου υπό συνθήκες εκμετάλλευσης και παιδικής εργασίας. Η παράνομη απασχόληση παίζει σημαντικό ρόλο στη μείωση των κανόνων απασχόλησης.
Για το λόγο αυτό το δικαίωμα των συνδικάτων να εκπροσωπήσουν τα δικαιώματα αυτών των εργαζομένων είναι τόσο σημαντικό. Ο εργοδότης είναι αυτός που αποφασίζει να προσλάβει ένα άτομο που διαμένει παράνομα και επομένως είναι ο εργοδότης αυτός που θα πρέπει να κινδυνεύει να υποστεί κυρώσεις για παραβίαση της νομοθεσίας. Απαιτείται συντονισμένη δράση όλων των χωρών της ΕΕ προκειμένου να αντιμετωπιστεί κάθε πτυχή της παράνομης απασχόλησης.
Mary Lou McDonald (GUE/NGL). – Κυρία Πρόεδρε, υπάρχει επιτακτική ανάγκη να προστατεύσουμε τους εργαζομένους από την εκμετάλλευση αυτήν την εποχή της οικονομικής πληγής και το ζήτημα του να εξασφαλίσουμε ότι οι όροι και οι προϋποθέσεις των ευρωπαίων εργαζομένων δεν υπονομεύονται συστηματικά από την εκμετάλλευση ευάλωτων μεταναστών εργατών δεν έχει λάβει ακόμα απάντηση. Την ευθύνη για αυτό ειλικρινά την έχουν οι κυβερνήσεις και οι αρχές των κρατών μελών.
Ενώ τα κράτη μέλη χρειάζεται να κάνουν βήματα για να ρυθμίσουν τη μετανάστευση, μετανιώνω σε μεγάλο βαθμό που η νομική βάση αυτής της πρότασης είναι η καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης. Ο πραγματικός αγώνας είναι κατά των αχρείων εργοδοτών που εκμεταλλεύονται και αυτό που χρειαζόμαστε αυτήν την εποχή είναι μια ατζέντα υπέρ του εργαζομένου και όχι κατά του μετανάστη.
Η πολιτική και οικονομική επιταγή πρέπει να είναι να σταματήσει η εκμετάλλευση των παράτυπων μεταναστών, να τιμωρηθούν οι αχρείοι εργοδότες και να μην μετατραπούν σε αποδιοπομπαίους τράγους ή να ποινικοποιηθούν οι εργαζόμενοι, οι μετανάστες ή άλλοι. Η χρήση των ποινικών κυρώσεων σε αυτήν την πρόταση δεν θα έπρεπε να είναι αρμοδιότητα της ΕΕ και εκείνοι οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η απέλαση των μεταναστών εργαζομένων είναι η λύση του προβλήματος της εκμετάλλευσης βρίσκονται σε πλάνη. Η παρούσα οδηγία δεν πετυχαίνει την απαιτούμενη ισορροπία.
Johannes Blokland (IND/DEM). - (NL) Έχουν ήδη συμπληρωθεί δύο χρόνια από τότε που ο Επίτροπος Frattini αποκάλυψε τα σχέδια για την αντιμετώπιση της παράνομης εργασίας η οποία εγγυάται μια σταθερή ροή παράνομων μεταναστών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση σε αναζήτηση εργασίας. Αυτή η κατάσταση είναι ταπεινωτική και θα έπρεπε να μπει ένα τέλος.
Κυρία Πρόεδρε, επιτρέψτε μου όμως να διαφωνήσω με τον εισηγητή όσον αφορά το θέμα του εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να εμπλακεί στο ποινικό δίκαιο. Δεν τάσσομαι υπέρ της ενσωμάτωσης του ποινικού δικαίου στις αρμοδιότητες της Ευρώπης. Αντίθετα, μια ανοιχτή μέθοδος συντονισμού είναι αυτό που απαιτείται εδώ. Χαίρομαι, επομένως, για το γεγονός ότι η τροποποιημένη πρόταση συμβιβασμού είναι προσεκτική ως προς την εφαρμογή ποινικής νομοθεσίας. Οι οικονομικές κυρώσεις είναι αρκετό κίνητρο ώστε να είναι κανείς προσεκτικός στην επιλογή εργαζομένων. Ελπίζω οι επιθεωρήσεις επιχειρήσεων να ενθαρρύνουν τα κράτη μέλη να στραφούν στο ποινικό δίκαιο.
Philip Claeys (NI). - (NL) Πρέπει να χαιρετιστεί το γεγονός ότι θα εισαχθεί μια οδηγία η οποία θα ποινικοποιεί τους εργοδότες παράνομων μεταναστών. Δηλώνεται, δικαίως, ότι η πιθανότητα εύρεσης δουλειάς στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί έναν ελκυστικό παράγοντα για την παράνομη μετανάστευση. Θα έπρεπε, ωστόσο, να είμαστε συνεπείς και επίσης να αντιμετωπίσουμε τους άλλους παράγοντες που επίσης προσελκύουν τους μετανάστες. Ο πιο σημαντικός από αυτούς τους παράγοντες είναι η ατιμωρησία με την οποία οι αλλοδαποί μπορούν να έρθουν στην Ευρώπη παράνομα. Υπάρχουν, μάλιστα, κράτη μέλη που ανταμείβουν τους παράνομους αλλοδαπούς, οι μαζικές νομιμοποιήσεις στην Ισπανία, την Ιταλία και το Βέλγιο, μεταξύ άλλων, αποτελούν ένα τέτοιο παράδειγμα.
Υπάρχει επίσης η υποκρισία των λεγόμενων εξατομικευμένων νομιμοποιήσεων για ανθρωπιστικούς λόγους. Μόλις πέρσι, δεν ήταν λιγότερες από 12 000 σε μια μικρή χώρα όπως το Βέλγιο. Οι παράνομοι μετανάστες θα πρέπει να απελαύνονται, να μη νομιμοποιούνται, γιατί πραγματικά, κάθε παράνομος μετανάστης που νομιμοποιείται προσελκύει μια πληθώρα νέων μεταναστών. Κάθε κράτος μέλος που τους νομιμοποιεί το κάνει αυτό για λογαριασμό των άλλων κρατών μελών. Επομένως δεν αρκεί να αντιμετωπιστούν οι εργοδότες. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε την παράνομη μετανάστευση εντός του γενικότερου πλαισίου της.
Carlos Coelho (PPE-DE). – (PT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Barrot, κυρίες και κύριοι, στη διάρκεια αυτής της συνεδρίασης της ολομέλειας, εγκρίναμε αρκετά μέτρα που στόχο έχουν να δημιουργήσουν μια συνεπή και ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική. Αυτή η κοινή πολιτική θα πρέπει, κατ’ αρχήν, να αφορά νόμιμα κανάλια μετανάστευσης καθώς επίσης και την ενσωμάτωση αυτών των μεταναστών στις κοινωνίες που τους φιλοξενούν. Για το σκοπό αυτό, πριν από δύο μήνες εγκρίναμε την οδηγία για την μπλε κάρτα και την οδηγία για την ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης για τη χορήγηση ενιαίας άδειας διαμονής και εργασίας στην ΕΕ.
Παράλληλα, πρέπει να καταπολεμήσουμε την παράνομη μετανάστευση αποτελεσματικά, καθώς επίσης και όλες τις μορφές εγκληματικότητας που συνδέονται με αυτήν. Αυτή η πρωτοβουλία επιδιώκει να καταπολεμήσει τους παράγοντες έλξης για την παράνομη μετανάστευση στην ευρωπαϊκή επικράτεια και να βάλει ένα τέλος στην εκμετάλλευση των παράνομων εργαζομένων. Είναι σημαντικό για αυτούς οι οποίοι επιχειρούν να εισέλθουν στην ευρωπαϊκή επικράτεια με κάθε τίμημα – ορισμένες φορές πληρώνοντας με την ίδια τους τη ζωή – να κατανοήσουν ότι υπάρχει μόνο ένας εφικτός δρόμος: η νόμιμη μετανάστευση, με όλα τα δικαιώματα και τις ευκαιρίες που τη συνοδεύουν. Σύμφωνα με εκτιμήσεις υπάρχουν μεταξύ 5 και 8 εκατομμύρια παράνομα διαμένοντες μετανάστες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένας σημαντικός αριθμός κάνει δουλειές που απαιτούν ελάχιστη εξειδίκευση και αμείβονται πολύ χαμηλά και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τους εκμεταλλεύονται σε μεγάλο βαθμό. Συγχαίρω τον εισηγητή, το κύριο Fava, και, ιδιαίτερα, τη συνάδελφό μου την κυρία Bauer, για το έργο τους και για το συμβιβασμό που επετεύχθη.
Για το λόγο αυτό, συμφωνώ με την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πρόθεση της παρούσας οδηγίας είναι να εξασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη είναι σε θέση να εισάγουν παρόμοιες κυρώσεις για την απασχόληση παράνομων μεταναστών και να τους εφαρμόσει αποτελεσματικά. Θα υπάρχει η δυνατότητα επιβολής τριών τύπων κυρώσεων: οικονομικών, διοικητικών και ποινικών, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης. Θα υπάρχει επίσης μια απαίτηση οι εργοδότες να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα και να ελέγχουν το μεταναστευτικό καθεστώς αυτών των ανθρώπων προκειμένου να αποφεύγουν να προσλαμβάνουν εργαζόμενους οι οποίοι διαμένουν παράνομα στην Ένωση.
Wolfgang Kreissl-Dörfler, (PSE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, πρώτον, θα ήθελα να συγχαρώ τον συνάδελφό μου, τον Claudio Fava, για αυτήν την έκθεση και για το γεγονός ότι επιτεύχθηκε συμφωνία στην τριμερή συνάντηση. Ασφαλώς, πάντα μπορούμε να ζητάμε περισσότερα και να πετυχαίνουμε περισσότερα. Ωστόσο, το γεγονός ότι επιτέλους αναγνωρίστηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι οι παράνομοι μετανάστες που συλλαμβάνονται θα πρέπει να έχουν και δικαιώματα και θα πρέπει να προστατεύονται από την εκμετάλλευση αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προόδου.
Ασφαλώς, αυτό πρέπει να γίνεται στα πλαίσια μίας γενικότερης πολιτικής για τη μετανάστευση. Αυτό δεν το αμφισβητεί κανείς. Ωστόσο, υπάρχει κάτι που δεν καταλαβαίνω. Ενώ οι Πράσινοι – ο Jean Lambert δεν είναι πλέον εδώ – ή εκείνοι της αριστεράς από τη λεγόμενη κομμουνιστική πλευρά, όπως ο Giusto Catania, ισχυρίζονται ότι αυτό δεν λειτουργεί σωστά, ότι για μία ακόμη φορά δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα, ότι τίποτα δεν μπορεί να βοηθήσει, θα ήθελα να πω ότι δεν βοηθάει να υποσχόμαστε στους ανθρώπους ότι θα απολαμβάνουν σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς ένα πλήρες γεύμα κι έπειτα να αποτυγχάνουμε να τους παρέχουμε τον άρτο τον επιούσιο. Αυτό δείχνει δειλία και δεν βοηθά καθόλου. Οφείλω να αναρωτηθώ τι θέλουν πραγματικά οι Πράσινοι, εάν πάντα καταψηφίζουν τα μέτρα τα οποία θα βελτίωναν την κατάσταση στην οποία ζουν οι άνθρωποι. Αυτό το έχουμε ήδη βιώσει με πολλές εκθέσεις και δράσεις.
Επιπλέον, δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να αποτρέψει τα εθνικά κράτη από το να καθιερώσουν κατάλληλους ελέγχους, επιβάλλοντας πρόστιμα και στερώντας τις εθνικές και κοινοτικές επιδοτήσεις από εταιρείες οι οποίες απασχολούν παράνομους μετανάστες.
Θα ήθελα να δω την ίδια σκληρή προσέγγιση που τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν ορισμένες φορές με τους παράνομους μετανάστες να εφαρμόζεται στους φοροδιαφεύγοντες και σε εκείνους που δουλεύουν στη μαύρη αγορά. Ασφαλώς, πρέπει να μιλήσουμε με τους συναδέλφους μας στα εθνικά κοινοβούλια για να τους προτρέψουμε να απαιτήσουν να δοθούν στους παράνομους μετανάστες τα δικαιώματα που αποφασίσαμε σήμερα εδώ. Υπάρχει, βέβαια, ένα πράγμα για το οποίο μπορούμε να είμαστε σίγουροι. Εάν κάποιος εργάζεται παράνομα γιατί δεν μπορεί πλέον να επιβιώσει στη δική του χώρα, δεν έχει την επιλογή να πάει στην αστυνομία και να καταγγείλει ότι είναι θύμα εκμετάλλευσης. Παρομοίως, μια γυναίκα που έχει υποστεί βιασμό δεν μπορεί να καταγγείλει το έγκλημα. Και οι δύο αυτές περιπτώσεις ανθρώπων γνωρίζουν ότι εάν απευθυνθούν στις αρχές, θα τους απελάσουν.
Για το λόγο αυτό θα ψηφίσουμε υπέρ αυτής της έκθεσης. Αποτελεί το πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Alexander Alvaro (ALDE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Αντιπρόεδρε της Επιτροπής, πιστεύω ότι ο κύριος Kreissl-Dörfler έχει δίκιο σε αυτό που είπε. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κύριο Fava για την έκθεσή του και για την εξαιρετική δουλειά που έκανε.
Αυτή η έκθεση καθιστά σαφές ότι αμφότερες οι εμπλεκόμενες πλευρές στην παράνομη απασχόληση πρέπει να αναλάβουν εξίσου τις ευθύνες τους, κι έτσι θα υπάρχει νομική ισορροπία. Η παράνομη απασχόληση πρέπει να ποινικοποιηθεί και να απαγορευθεί σε όλα τα κράτη μέλη.
Οι εργοδότες πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη να σεβαστούν αυτήν την απαγόρευση, αλλά είναι επίσης δουλειά των σχετικών αρχών να παρακολουθούν την τήρηση της απαγόρευσης και να επιβάλλουν κυρώσεις. Το πιο σημαντικό ζήτημα είναι να προστατευτούν οι άνθρωποι σε αυτές τις εργασιακές σχέσεις από την εκμετάλλευση.
Η καθιέρωση νομικών κυρώσεων ασφαλώς αποτελεί ένα βήμα μπροστά. Ωστόσο, οι αρχές πρέπει να εφαρμόσουν περισσότερους ελέγχους και να ασκήσουν διώξεις σε εκείνους που είναι ύποπτοι για τη διενέργεια αδικημάτων. Η έκθεση είναι ένας συμβιβασμός ανάμεσα στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ορίζει ελάχιστους κανόνες.
Παρ’ όλ’ αυτά, η προοπτική των κρατών μελών να ενισχύσουν ή να χαλαρώσουν τις απαιτήσεις δεν εμπνέει εμπιστοσύνη. Κάναμε το πρώτο βήμα μπροστά. Τώρα θα πρέπει να συνεχίσουμε την πορεία μας μαζί. Πιστεύω ότι μπορώ να πω, τουλάχιστον για τον εαυτό μου και εκ μέρους κάποιων από την ομάδα μου, εάν όχι για την πλειοψηφία αυτής, ότι μπορούμε να υποστηρίξουμε αυτήν την έκθεση με καθαρή συνείδηση.
Κυριάκος Τριανταφυλλίδης (GUE/NGL). – (EL) Κυρία Πρόεδρε, η οδηγία που εξετάζουμε αφορά μια από τις βασικότερες πτυχές της ανάπτυξης και της οικονομικής βιωσιμότητας των κρατών μας. Αφορά την παράνομη εργοδότηση που συχνά οδηγεί στη συμπίεση των μισθών και στη συρρίκνωση των ταμείων του δημοσίου με όλες τις παρεπόμενες δυσκολίες στην παροχή βοηθημάτων, καθώς και στη συρρίκνωση της λειτουργίας του κράτους πρόνοιας. Αποστερεί από τους εργοδοτούμενους την πρόσβαση σε κοινωνικές και άλλες ασφαλίσεις, σε συντάξεις ή ακόμη και την πρόσβαση σε φορείς προστασίας σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούν στον τόπο εργασίας τους.
Δυστυχώς, η παράνομη εργοδότηση αποτελεί μέρος του υπάρχοντος συστήματος που οδήγησε στην παγκόσμια οικονομική κρίση την οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε με μέσα που να συντείνουν όχι απλά στη διασφάλιση θεραπευτικών αλλά και πραγματικά διορθωτικών μέτρων τα οποία να διασφαλίζουν μια σε βάθος χρόνου ευημερία. Ως εκ τούτου, θεωρούμε ότι η καταπολέμηση της παράνομης εργοδότησης δεν μπορεί να εξετάζεται αποσπασματικά. Τα μέτρα που προτείνονται για τη διασφάλιση μιας ανθρώπινης αντιμετώπισης των μεταναστών δεν μας ικανοποιούν. Ας φροντίσουμε λοιπόν να μην τους μετατρέπουμε σε θέματα εις διπλούν.
Παναγιώτης Δημητρίου (PPE-DE). – (EL) Κυρία Πρόεδρε, ο εισηγητής Claudio Fava και οι σκιώδεις εισηγητές αξίζουν πράγματι θερμών συγχαρητηρίων. Έχουν επιτύχει έναν εξαιρετικό συμβιβασμό με το Συμβούλιο, βεβαίως με τη συνέργια του Αντιπροέδρου, κ. Barrot, τον οποίο επίσης συγχαίρω. Επιτέλους, η οδηγία για επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες παρανόμων μεταναστών προωθείται στο στάδιο της τελικής έγκρισης. Όπως έχει διαμορφωθεί η οδηγία, πιστεύω ότι θα εξυπηρετήσει αποτελεσματικά το στόχο της καταπολέμησης της εργοδότησης παρανόμων μεταναστών. Είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Ένωση στρέφει προς την ορθή κατεύθυνση την προσοχή της προς τους εκμεταλλευτές των παρανόμων μεταναστών, προς τους παρανομούντες εργοδότες. Ποινικοποιείται, επιτέλους, η εργοδότηση παράνομων μεταναστών. Οι ποινικές και οι άλλες κυρώσεις που προβλέπονται στην οδηγία είμαι βέβαιος ότι θα αποτελέσουν φόβητρο και αποτρεπτικό εργαλείο για περιορισμό και πρόληψη της απαράδεκτης εκμετάλλευσης των παράνομων μεταναστών. Πολλαπλές, ισορροπημένες και ρεαλιστικές είναι οι κυρώσεις που προβλέπονται στην οδηγία. Εύχομαι να αποδειχτούν αποτελεσματικές. Παρά το γεγονός ότι οι παράνομοι μετανάστες αντιμετωπίζονται ως θύματα και προστατεύονται από την οδηγία, γίνονται και οι ίδιοι δέκτες ενός αποτρεπτικού μηνύματος ότι η εργοδότησή τους δεν θα είναι εύκολη πλέον και ότι, συνεπώς, δεν θα υπάρξει έλξη για την εξασφάλιση εργασίας έστω και υπό δυσμενείς όρους. Ειδική μέριμνα όμως πρέπει να ληφθεί για όλους εκείνους τους παράνομους μετανάστες οι οποίοι ήδη βρίσκονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην πατρίδα μου, την Κύπρο, όπου το πρόβλημα της μετανάστευσης είναι πολύ μεγάλο, έχει εδώ και καιρό ποινικοποιηθεί η παράνομη εργοδότηση. Δεν έχει εκλείψει βέβαια η παρανομία, αλλά έχει περιοριστεί. Οπωσδήποτε όμως, με τις πολλαπλές κυρώσεις που προβλέπονται στην οδηγία, όπως και με το σύστημα ελέγχου των εργοδοτών που εισάγεται, το πρόβλημα της εργοδότησης παράνομων μεταναστών, αλλά και της παράνομης μετανάστευσης, γενικά θα αμβλυνθεί..
Catherine Boursier (PSE). γραπτώς. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κύριο Fava για την αξιοσημείωτη δουλειά που έκανε τους τελευταίους μήνες για να προκύψει αυτό το ισορροπημένο κείμενο.
Δεν ήταν εύκολη αποστολή και ο δρόμος έκρυβε πολλούς κινδύνους. Εντούτοις, πιστεύω ότι τα αποτελέσματα είναι πολύ θετικά και θα αναφέρω συγκεκριμένα τρία σημεία.
Η κύρωση ισχύει εν προκειμένω για τον αδικοπρακτόντα εργοδότη, ενώ ο μετανάστης θεωρείται το θύμα. Πέραν των οικονομικών κυρώσεων, οι ποινικές κυρώσεις συνιστώνται για τους κατ’ επανάληψη αδικοπρακτούντες, για την εμπορία ανθρώπων ή την εκμετάλλευση ανηλίκων. Πιστεύω ότι οι ποινικές κυρώσεις έχουν ουσιαστική σημασία και επίσης πιστεύω ότι από εμάς εξαρτάται να εξασφαλίσουμε τη διενέργεια τακτικών ελέγχων, ούτως ώστε να είναι αποτελεσματική η παρούσα οδηγία.
Ένα άλλο θετικό σημείο που πρέπει να αναφέρω είναι η αυτόματη πληρωμή οφειλόμενων μισθών στους εργαζομένους. Τέλος, σύλλογοι και συνδικάτα υποστηρίζουν την προστασία των συμφερόντων των εργαζομένων που διαμένουν σε μια χώρα παράνομα, ούτως ώστε να μπορούν να καταγγείλουν έναν ανέντιμο εργοδότη χωρίς το φόβο της επακόλουθης δίωξης.
Ασφαλώς, όπως και στην περίπτωση πολλών άλλων κειμένων, θα μπορούσαμε να είχαμε προχωρήσει περισσότερο, αλλά μπορούμε άραγε να διακινδυνεύσουμε να απειλήσουμε τη συμβιβαστική θέση όταν αυτό το κείμενο ήδη θα επιτρέψει μεγάλες προόδους για την προστασία των εργαζομένων και της αξιοπρέπειάς τους;
Χρειαζόμαστε να υποστηρίξουμε μια ισορροπημένη άποψη του ζητήματος της μετανάστευσης και να αναγνωρίσουμε ότι η μετανάστευση για την αναζήτηση εργασίας είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία και θα καθίσταται ολοένα και περισσότερο αναγκαία στο μέλλον δεδομένων των δημογραφικών προβλέψεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, έχει επομένως κρίσιμη σημασία να δηλώσουμε ότι το μοντέλο που θέλουμε είναι αυτό στο οποίο οι μετανάστες εργαζόμενοι αντιμετωπίζονται ως ισότιμοι εργαζόμενοι που απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα με τους εργαζόμενους από τα κράτη μέλη.
Πρέπει επομένως να κινητοποιηθούμε για να υπερασπιστούμε αυτά τα δικαιώματα και για το λόγο αυτό πιστεύω ότι θα πρέπει να υποστηρίξουμε αυτήν την έκθεση, γιατί αποτελεί ένα αποφασιστικό βήμα για την υιοθέτηση ελάχιστων κανόνων και για την καταπολέμηση της παράνομης απασχόλησης και της εκμετάλλευσης των μεταναστών εργαζομένων.
Olle Schmidt (ALDE). – (SV) Γνωρίζουμε ότι ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι κρύβονται στα σύνορα της ΕΕ. Γνωρίζουμε ότι, στο άμεσο μέλλον, η ΕΕ θα χρειαστεί αυξανόμενους αριθμούς μεταναστών εργαζομένων. Γνωρίζουμε επίσης ότι χιλιάδες άνθρωποι κάθε εβδομάδα προσπαθούν να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη. Πολλοί από αυτούς πεθαίνουν στο δρόμο προς την ήπειρό μας. Γνωρίζουμε ότι πολλοί άνθρωποι χωρίς χαρτιά γίνονται θύματα εκμετάλλευσης και ζουν σε άθλιες συνθήκες. Αυτό δεν αρμόζει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι πανανθρώπινες αξίες που η ΕΕ επιθυμεί να διαδώσει σε ολόκληρο τον πλανήτη συμπεριλαμβάνουν και το δικαίωμα κάθε ανθρώπου σε μια αξιοπρεπή ζωή. Υπάρχει ένα επαίσχυντο παράδοξο εν προκειμένω.
Το γεγονός ότι η ΕΕ πρέπει να έχει μια κοινή πολιτική ασύλου και μετανάστευσης είναι λογικό, αλλά δεν πρέπει να σημαίνει ότι εκείνες οι χώρες που επιθυμούν να υιοθετήσουν σκληρότερα μέτρα και να καταδιώξουν ανθρώπους με διάφορους τρόπους να είναι εκείνες οι οποίες λαμβάνουν τις αποφάσεις. Αυτό θα μειώσει τις πιθανότητες εύρεσης μιας αξιοπρεπούς ζωής στην Ευρώπη. Παράλληλα, είναι σημαντικό οι δόλιοι εργοδότες οι οποίοι εκμεταλλεύονται ανθρώπους σε ευάλωτη κατάσταση να γνωρίζουν ότι η τιμωρία και οι κυρώσεις μπορούν να επιβληθούν οπουδήποτε στην ΕΕ.
Παραδέχομαι ότι η έκθεση αποτελεί ένα δύσκολο ακροβατικό ισορροπίας και συμμερίζομαι το συλλογισμό του κυρίου Catania όσον αφορά τις επιφυλάξεις του. Εντούτοις, ο συμβιβασμός αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, ακόμα κι αν έχω ορισμένες απόψεις, για παράδειγμα, για την έκταση των υποχρεώσεων καταγγελίας του εργοδότη.
Θα ήθελα να πω στην κυρία Segelström ότι δεν έχουμε συντηρητική κυβέρνηση στη Σουηδία. Έχουμε κυβέρνηση συνασπισμού τεσσάρων κομμάτων με έντονα φιλελεύθερα στοιχεία.
Maria da Assunção Esteves (PPE-DE). – (PT) Η έκθεση Fava εισάγει την πρόοδο και τον εξανθρωπισμό στη μεταναστευτική νομοθεσία. Μας προσφέρει την ηθική διαβεβαίωση την οποία οφείλαμε στους εαυτούς μας από την εποχή της οδηγίας για την επιστροφή των μεταναστών. Η γενική απαγόρευση της απασχόλησης παράνομων μεταναστών όχι μόνο αποφεύγει την ενδημική παρανομία της μετανάστευσης, αλλά πάνω απ’ όλα αποφεύγει τη δυνατότητα εκμετάλλευσης των ανθρώπινης μιζέριας που εν γένει συνοδεύει αυτού του τύπου την εργασία.
Το πρώτο ουσιαστικό σημείο στην έκθεση Fava είναι ότι προκαλεί τη σχολή σκέψης για την παράνομη μετανάστευση η οποία συμβιβάζεται με μια εύκολη αλλά απαράδεκτη καταδίκη των μεταναστών, αντί να επιχειρεί μια συστηματική αντίδραση η οποία να καθιστά το κράτος και τον εργοδότη εξίσου υπεύθυνους. Έως τώρα, το κύριο σημείο αποτυχίας των μεταναστευτικών πολιτικών ήταν η έλλειψη δίκαιης αντίδρασης στη φρικτή κατάσταση των παράνομων μεταναστών, με το βάρος του νομικού συστήματος να βαρύνει αυτούς και το καθεστώς τους ως ενόχους παρά ως θύματα.
Το δεύτερο σημαντικό σημείο στην έκθεση είναι ότι εισάγει στην ευρωπαϊκή δημόσια αρένα μια ηθική καταμερισμού της ευθύνης ανάμεσα στο κράτος και των εταιρειών. Η υποχρέωση των εργοδοτών να διενεργούν εκ των προτέρων εποπτεία ελέγχοντας το καθεστώς διαμονής των εργαζομένων είναι πολύτιμο στο ότι χορηγεί μια αρμοδιότητα στον ιδιωτικό τομέα, κάτι το οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει επιχειρήσει πολλές φορές. Επιδοκιμάζουμε αυτήν την αρμοδιότητα, γιατί η υπεράσπιση της νομιμότητας και των ηθικών κανόνων δεν αποτελεί ευθύνη αποκλειστικά του κράτους, αλλά όλων. Η έκθεση επομένως χαράσσει νέους δρόμους με μια μέθοδο πολιτικής την οποία θα έπρεπε να μιμηθούν και άλλες εκθέσεις.
Το τρίτο σημείο – και, κατά σύμπτωση, το πιο θεμελιώδες – είναι ο κρίσιμος διαχωρισμός της υποχρέωσης καταβολής αμοιβής από το πρόβλημα της νομιμότητας της διαμονής. Αποτελεί μια απλή δήλωση της καθολικής ηθικής αρχής που θέλει την ανθρωπιά να προηγείται των κανόνων του συστήματος δικαίου και να παίρνει το προβάδισμα έναντι αυτών.
Συγχαρητήρια, λοιπόν, στον κύριο Fava.
Javier Moreno Sánchez (PSE). - (ES) Κυρία Πρόεδρε, πρώτον θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή μας, τον Claudio Fava, για τη σκληρή δουλειά του για την επίτευξη μιας κοινής θέσης με το Συμβούλιο. Το αποτέλεσμα περιέχει πολλές βελτιώσεις που πρότεινε το Σώμα μας.
Με αυτήν την οδηγία, για μία ακόμη φορά δείχνουμε τη δέσμευσή μας στην ανάπτυξη μιας κοινής μεταναστευτικής πολιτικής με βάση μια παγκόσμια προσέγγιση. Ο στόχος της παρούσας οδηγίας είναι σαφής: να καταπολεμήσει ομάδες μαφιόζων, να ποινικοποιήσει αδίστακτους εργοδότες και να προστατέψει τους μετανάστες που πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης και οι οποίοι δεν έχουν κανένα είδος κοινωνικής προστασίας.
Επιθυμούμε να δούμε την εξαφάνιση των μισθών πείνας, οι οποίοι είναι άδικοι για τους μετανάστες και, πολύ περισσότερο, παραμορφώνουν τους μέσους μισθούς, ιδιαίτερα σε κλάδους όπως η οικοδομή, η γεωργία, οι οικιακές υπηρεσίες και ο ξενοδοχειακός κλάδος.
Αυτά τα μέτρα απαιτούν πολύ κουράγιο και πολιτική βούληση, καθώς υπάρχουν πολλά έννομα συμφέροντα και πολλά χρήματα που διακινούνται στην παραοικονομία. Ιδιαίτερα σε δύσκολες εποχές, είναι πιο σημαντικό από ποτέ να καταφέρουμε να διαχειριστούμε τις ροές μεταναστών έξυπνα και γενναιόδωρα, αλλά παράλληλα και υπεύθυνα.
Θα ήταν εύκολο να υποκύψουμε στον πειρασμό να μην προσπαθήσουμε να θέσουμε υπό έλεγχο την παραοικονομία. Δεν μπορούμε να κάνουμε τα στραβά μάτια και να αφήσουμε κάπου 8 εκατομμύρια παράνομους μετανάστες ανυπεράσπιστους σε συνθήκες εργασίας που λίγο απέχουν από τη σκλαβιά.
Κυρίες και κύριοι, εάν θέλουμε η παρούσα οδηγία να είναι αποτελεσματική, πρέπει να υπάρχουν εντατικοί έλεγχοι και οικονομικές κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων ποινικών κυρώσεων στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, οι οποίες θα λειτουργούν ως φόβητρο για τους εργοδότες.
Έτσι θα κατορθώσουμε να συρρικνώσουμε την αγορά της παραοικονομίας και να βάλουμε ένα τέλος στα κίνητρα μετανάστευσης που γεννώνται από τις πιθανότητες εύρεσης παράνομης απασχόλησης. Θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι η νόμιμη εργασία αποτελεί το μοναδικό τρόπο εργασίας στην Ευρώπη. Για το λόγο αυτό, θέλουμε να σημειώσουμε πρόοδο με μια καθολική προσέγγιση και, Επίτροπε, κύριε Barrot, καλούμε την Επιτροπή να εισάγει τις νέες ‘μπλε κάρτες’ για όλες τις άλλες κατηγορίες απασχόλησης το συντομότερο δυνατό.
Marek Aleksander Czarnecki (ALDE). – (PL) Το αποτέλεσμα της εύκολης πρόσβασης στην παράνομη εργασία είναι η παρουσία αρκετών εκατομμυρίων παρανόμων μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η παράνομη απασχόληση, πολύ συχνά σε συνθήκες εκμετάλλευσης, οδηγεί σε μειώσεις των επιπέδων των μισθών στον κλάδο περί ου ο λόγος κι επίσης συνεπάγεται ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων. Επιπροσθέτως, οι μη δηλωμένοι εργαζόμενοι δεν έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ή συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Έχει επομένως ζωτική σημασία να καθιερώσουμε μηχανισμούς οι οποίοι θα δώσουν τη δυνατότητα στους εργαζόμενους που πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης να υποβάλλουν καταγγελίες κατά των εργοδοτών τους είτε προσωπικά είτε με τη διαμεσολάβηση κάποιου τρίτου.
Θα επιστήσω επίσης την προσοχή σας στο γεγονός ότι η οδηγία θα πρέπει επίσης να συμπεριλάβει στο πεδίο εφαρμογής της τους εργαζόμενους οι οποίοι διαμένουν νόμιμα στην ΕΕ, ιδιαίτερα, πολίτες των κρατών μελών τα οποία προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004 και το 2007 και οι οποίοι εξακολουθούν να υπάγονται σε μεταβατικές διατάξεις οι οποίες περιορίζουν την πρόσβασή τους στη νόμιμη εργασία.
Μαρία Παναγιωτοπούλου -Κασσιώτου (PPE-DE). – (EL) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Αντιπρόεδρε της Επιτροπής, η σημερινή πρόταση είναι μέρος της συνολικής προσπάθειας να βρεθεί λύση στη μεταναστευτική πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση που, βέβαια, πρέπει να παραδεχτούμε όλοι ότι χαρακτηρίζεται από ανειλικρίνεια. Ανειλικρίνεια γιατί προσπαθούμε να διορθώσουμε ορισμένες πτυχές της πολιτικής αυτής με τη μπλε κάρτα, με την απόφαση για απομάκρυνση των παράνομα εργαζομένων, με τη σημερινή απόφαση για τιμωρία των εργοδοτών παράνομα εισερχομένων μεταναστών, αλλά αυτές είναι μόνο μερικές πτυχές του προβλήματος που προσπαθούμε να διορθώσουμε.
Βέβαια, δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς αναλαμβάνει την εργασία ένας παράνομα εργαζόμενος και τελικά τιμωρείται αυτός που τον προσλαμβάνει για να του καλύψει τα έξοδα παραμονής και διαβίωσής του. Είναι μια λογική αντίφαση που πρέπει να την καλύψουμε από τους όρους που επιβάλλει η αξιοπρεπής εργασία. Γιατί σε όλες τις νομοθεσίες και των 27 κρατών απαγορεύεται η παράνομη και η αδήλωτη εργασία, πολύ περισσότερο βέβαια όταν εδώ έχουμε διπλό ατόπημα: και παράνομη εισαγωγή στο κράτος μέλος και παράνομη εκμετάλλευση. Είναι λοιπόν περίπλοκο το πρόβλημα και, βέβαια, η συμβιβαστική λύση που επιτεύχθηκε έχει πολλά κενά. Διαπιστώνω ένα κενό στους εργαζομένους που, θα έλεγα, από φιλανθρωπικό σκοπό χρησιμοποιούνται κυρίως από άτομα και προσφέρουν βέβαια εργασία αλλά, παράλληλα, βρίσκουν και έναν τρόπο να ζήσουν. Τί θα γίνουν; Πώς θα ζήσουν στο υπόλοιπο της ζωής τους στο πλαίσιο της αναγκαστικής παραμονής τους, εφόσον οι γειτονικές χώρες δεν έχουν αποδεχθεί την επιστροφή των μεταναστών;
Donata Gottardi (PSE). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, όπως γνωρίζουμε πολύ καλά σε αυτό το Σώμα, οι συμβιβασμοί πρέπει να αναλύονται διαχωρίζοντας τα υπέρ και τα κατά και κάνοντας μία ευρύτερη κρίση η οποία λαμβάνει υπόψη τους περιορισμούς καθώς επίσης και το νομοθετικό και πολιτικό πλαίσιο.
Όσον αφορά τη σφαίρα της απασχόλησης, ένα μείζον στοιχείο στην οδηγία το οποίο θα υποβληθεί στην αυριανή ψηφοφορία, την κρίνουμε θετικά από πολλές πλευρές. Ορισμένα θετικά σημεία είναι η εισαγωγή ενός ορισμού αμοιβής που καθιστά δυνατή τη σύγκριση με τις νόμιμες σχέσεις απασχόλησης, η μείωση των διαδικαστικών εμποδίων για κυρώσεις για οικιακή εργασία και περίθαλψη και η σύνδεση και ενδυνάμωση των κοινοτικών διατάξεων που προστατεύουν τα θύματα εμπορίας ανθρώπων και εκμετάλλευσης, ιδιαίτερα των ανηλίκων. Η δέσμευση να μη θεωρηθεί η διάταξη για τις συμβάσεις υπεργολαβίας προηγούμενο είναι επίσης σημαντική.
Ορισμένες αμφιβολίες παραμένουν για την ευθύνη στην αλυσίδα των εργοδοτών και για τις δυσκολίες που οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν στο να λάβουν οφειλόμενες πληρωμές προτού φύγουν από τη χώρα. Το ζήτημα δεν είναι απόλυτα συγκεχυμένο αλλά, αφού αυτή η οδηγία συνδέεται στενά με την οδηγία για την επιστροφή των μεταναστών, είναι δεμένα τα χέρια της όσον αφορά την κατάσταση των παράνομα εργαζομένων και των εργοδοτών οι οποίοι δεν μπόρεσαν να βρουν νόμιμες οδούς απασχόλησης.
Η πεποίθησή μου ότι θα αποφασίσουμε να εγκρίνουμε αυτό το κείμενο σε πρώτη ανάγνωση δεν μειώνεται, εάν αναφέρω ορισμένους κινδύνους: τον κίνδυνο το έργο του Κοινοβουλίου να συνεχίσει να δέχεται πιέσεις από τις εθνικές κυβερνήσεις και τον κίνδυνο ότι θα ενισχύσουμε το πρόσωπο της ‘κακιάς μητριάς’ της Ευρώπης.
Patrick Gaubert (PPE-DE). - (FR) Κυρία Πρόεδρε, αυτό το σχέδιο οδηγίας έχει ζωτική σημασία για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και είναι κρίσιμη για την εισαγωγή μια κοινής πολιτικής για τη μετανάστευση. Όλοι μας γνωρίζουμε ότι η μαύρη εργασία αποτελεί τον κύριο παράγοντα έλξης για χιλιάδες άντρες και γυναίκες οι οποίοι περνάνε τα σύνορά μας κάθε μέρα σε αναζήτηση μιας αξιοπρεπούς δουλειάς και ενός τρόπου να θρέψουν τις οικογένειές τους.
Στην πραγματικότητα, συχνά βρίσκουν εργοδότες οι οποίοι χρησιμοποιούν και καταχρώνται την ευάλωτη κατάστασή τους και την άγνοιά τους για τα δικαιώματά τους για να τους εκμεταλλευτούν και να τους χρησιμοποιήσουν ως φτηνά εργατικά χέρια. Αυτή είναι η σύγχρονη μορφή της σκλαβιάς.
Δεν πρέπει να κρύβουμε το γεγονός ότι αυτό το φαινόμενο αφορά επίσης άτομα, είτε είναι ευρωπαίοι πολίτες είτε άνθρωποι από τρίτες χώρες, οι οποίοι εργάζονται και διαμένουν υπό κανονικό καθεστώς, αλλά οι οποίοι είναι εκτός του πεδίου εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, καθώς αποτελεί τμήμα του πλαισίου για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης.
Δεν είναι το θέμα μας εδώ να επιπλήξουμε άνδρες και γυναίκες που συχνά από καλή πίστη πέφτουν θύματα ανέντιμων κυκλωμάτων ή εργοδοτών. Σκοπός αυτού του κειμένου πρέπει να είναι ακριβώς να προστατέψει αυτούς τους ευάλωτους ανθρώπους και να εξασφαλίσει ότι τα πιο βασικά, τα πιο θεμελιώδη δικαιώματά τους τηρούνται. Αυτός είναι ακριβώς ο διακηρυσσόμενος σκοπός και η φιλοδοξία του συμβιβασμού που επιτεύχθηκε.
Όμως, δεν θα πρέπει να βάζουμε όλους τους εργοδότες στο ίδιο τσουβάλι και, ασφαλώς, δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε κάποιον ο οποίος απασχολεί ένα άτομο καλή τη πίστει, πιστεύοντας ότι εργάζονται και διαμένουν νόμιμα, με τον ίδιο τρόπο όπως εκείνους που επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση αυτών των ανθρώπων.
Πρέπει να είμαστε αυστηροί και να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα. Χρειαζόμαστε θαρραλέες διατάξεις οι οποίες να εφαρμόζονται ευσυνείδητα. Η έγκριση αυτού του κειμένου πράγματι θα στείλει δύο σαφή μηνύματα. Το πρώτο είναι προς τους εργοδότες, για να τους πει ότι δεν θα μπορέσουν να συνεχίσουν να καταχρώνται αυτό το ευάλωτο εργατικό δυναμικό και έτσι θα αποτρέπονται πραγματικά από το να προσλάβουν έναν παράνομο μετανάστη. Το δεύτερο μήνυμα είναι προς εκείνες τις χιλιάδες εν δυνάμει παράνομους μετανάστες οι οποίοι θα αποθαρρυνθούν από τις αυστηρές συνθήκες απασχόλησης στην Ευρώπη.
Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου σε όλους τους σκιώδεις εισηγητές και στον εισηγητή και, όπως πολλοί άλλοι, ελπίζω αυτό το κείμενο να τεθεί σύντομα σε εφαρμογή για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και, έτσι, της προώθησης της μετανάστευσης...
(Η Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Genowefa Grabowska (PSE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω εκφράζοντας τα συγχαρητήριά μου στον εισηγητή. Γνωρίζω ότι δεν ήταν εύκολη υπόθεση να επιτευχθεί μια συμβιβαστική λύση που να λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα της εθνικής αγοράς εργασίας ενώ ταυτόχρονα προστατεύει τους μετανάστες από την εκμετάλλευση. Ο κύριος Fava αξίζει ασφαλώς επαίνους.
Ταξίδεψα στην Ιταλία, στην Foggia, αμέσως μόλις ανακαλύφθηκαν τα λεγόμενα στρατόπεδα εργασίας. Στο τελευταίο, και πολίτες της Ένωσης και παράνομοι μετανάστες ζούσαν και δούλευαν σε αποκρουστικές συνθήκες. Έχουν χαραχτεί βαθιά στη μνήμη μου οι συνθήκες στις οποίες ζούσαν και εργάζονταν. Πράγματι, συχνά πέθαιναν εξαιτίας της πείνας και της σκληρής απάνθρωπης μεταχείρισης. Χαιρετίζω αυτήν την οδηγία γιατί επιτέλους θα βάλει τις σχέσεις εργασίας πάνω σε μία πολιτισμένη βάση. Αποτελεί μια νίκη πάνω στους πλεονέκτες εργοδότες, την επιδίωξη του κέρδους, των φτηνών και συχνά δωρεάν εργατικών χεριών και την εκμετάλλευση των παράνομων μεταναστών.
Προκειμένου αυτή η οδηγία να τεθεί σε ισχύ, θα πρέπει να εφαρμοστεί σε όλα τα κράτη μέλη. Το παράδοξο είναι ότι στο εσωτερικό δίκαιο της τελευταίας περίπτωσης, η παράνομη απασχόληση θεωρείται αξιόποινη πράξη και αδίκημα. Παρ’ όλ’ αυτά, ο νόμος δεν εφαρμόζεται. Πρέπει επομένως να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για να εφαρμόσουμε αυτήν την οδηγία. Όλοι οι αναγκαίοι νομικοί μηχανισμοί θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή, ούτως ώστε να μην μπορούν να επαναληφθούν άλλες ατυχείς περιπτώσεις αυτού του είδους.
Τώρα, θα ήθελα να απευθυνθώ στους Βρετανούς Βουλευτές αυτού του Σώματος και να τους ζητήσω να ενημερώσουν τους εργοδότες τους ότι η παράνομη απασχόληση μεταναστών είναι έγκλημα. Μην παραπονιέστε ότι η Ένωση...
(Η Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Jörg Leichtfried (PSE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, το σημαντικότερο αποτέλεσμα αυτής της έκθεσης είναι ότι όχι μόνο οι παρανόμως απασχολούμενοι υπήκοοι τρίτων χωρών, αλλά και οι εργοδότες τους θα ποινικοποιηθούν. Θα πρέπει να γνωρίζουμε – και αυτό είναι πραγματικά ένα έγκλημα – ότι αυτοί οι άνθρωποι πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ακόμα και σε μια προοδευτική συνομοσπονδία κρατών όπως η Ευρώπη. Κάποιος έχει μεγάλο κέρδος από αυτούς. Δεν έχουν κανένα δικαίωμα σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ή συντάξεις και ζουν με το μόνιμο φόβο ότι θα συλληφθούν και θα απελαθούν στην πατρίδα τους.
Για το λόγο αυτό, πιστεύω ότι ένα ακόμα πολύ σημαντικό σημείο είναι η ευκαιρία στο μέλλον να επιβληθούν κυρώσεις σε εργοδότες οι οποίοι εκμεταλλεύονται παράνομους μετανάστες. Τα μέτρα όπως τα πρόστιμα, η ευθύνη για το κόστος της απέλασης, η στέρηση κρατικών επιχορηγήσεων ή υποστήριξης ή ακόμα και προσωρινό ή μόνιμο κλείσιμο της επιχείρησης απαιτούνται, κατά τη γνώμη μου, επειγόντως ώστε να υπάρξει κάποια αλλαγή της κατάστασης. Τακτικές και αποτελεσματικές επιθεωρήσεις από τα μεμονωμένα κράτη μέλη είναι επίσης, ασφαλώς, ουσιαστικές για το σκοπό αυτό, μαζί με τη δυνατότητα απαίτησης αναδρομικής καταβολής φόρων και ασφαλιστικών εισφορών.
Μια Ευρώπη στην οποία ορισμένοι άνθρωποι πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης άλλων δεν είναι μια πραγματικά κοινωνική Ευρώπη. Πεποίθησή μου είναι ότι αυτή η οδηγία αντιπροσωπεύει ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για την εξαιρετική του δουλειά. Ωστόσο, αυτό δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αποτελέσει το τελευταίο βήμα που θα κάνουμε.
Daciana Octavia Sârbu (PSE). – (RO) Αισθάνομαι ότι αυτή η νομοθετική πρωτοβουλία είναι ευπρόσδεκτη σε μια εποχή που οι εργαζόμενοι από τρίτες χώρες αντιπροσωπεύουν ένα μη αμελητέο ποσοστό του εργατικού δυναμικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιστώντας έτσι την παράνομη μετανάστευση μια ανησυχία. Έχοντας αυτό κατά νου, θα ήθελα να υπογραμμίσω την ανάγκη να καθιερωθεί ένα νομικό πλαίσιο το οποίο θα μας επιτρέψει να ορίσουμε πιο ξεκάθαρα τις κυρώσεις που πρέπει να επιβληθούν σε εργοδότες μεταναστών από τρίτες χώρες που διαμένουν παράνομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη εργασία είναι ένα ανησυχητικό πρόβλημα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού των μεταναστών αποτελεί μια πραγματικότητα.
Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι κάποιος αριθμός εργοδοτών εκτινάσσουν τα κέρδη τους απασχολώντας μετανάστες χωρίς χαρτιά, αποφεύγοντας έτσι να πληρώσουν ασφαλιστικές εισφορές ή φόρους στο κράτος. Πρέπει επίσης να εξασφαλίσουμε ότι αυτού του είδους η συμπεριφορά τιμωρείται αναλόγως.
Για το λόγο αυτό, κάθε μεμονωμένο κράτος πρέπει να θεσπίσει μέτρα για να καταπολεμήσει την παράνομη απασχόληση, να προσφέρει μεγαλύτερη προστασία στους μετανάστες και να οργανώσει τακτικές επιθεωρήσεις, ειδικά σε επιχειρηματικούς κλάδους όπου εικάζεται ότι απασχολούνται παράνομοι μετανάστες. Θέλουμε επίσης να δοθεί πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας κατά έναν ελεγχόμενο τρόπο και τα δικαιώματα των μεταναστών να γίνονται σεβαστά. Για το λόγο αυτό, ζητάμε από τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσουν πιο αποτελεσματική συνεργασία και να διευκολυνθεί η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εμπλεκόμενων εθνικών αρχών.
Yannick Vaugrenard (PSE). - (FR) Κυρία Πρόεδρε, κατ’ αρχήν θα ήθελα να συγχαρώ τον κύριο Fava για αυτό το εξαιρετικό έργο που θα επιτρέψει την υιοθέτηση μιας οδηγίας που προβλέπει κυρώσεις για τους εργοδότες παράνομων μεταναστών.
Εντούτοις, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στην περιπλοκότητα της σημερινής κατάστασης. Χρειάζεται να καταρτίσουμε νομοθεσία η οποία είναι ανάλογη αυτής της περιπλοκότητας.
Σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι εντολείς καταφεύγουν σε μια καταιγίδα υπεργολαβιών, χρησιμοποιώντας υπεργολάβους από τα κράτη μέλη χωρίς να γνωρίζουν εάν οι εργαζόμενοι εργάζονται νόμιμα ή παράνομα. Προτάθηκε μια τροπολογία για τον έλεγχο της νομιμότητας του καθεστώτος των εργαζομένων τους. Γιατί δεν συμπεριλάβατε αυτήν την τροπολογία;
Επίσης, ορίζεται ότι ο κύριος ανάδοχος είναι υπεύθυνος για την πληρωμή μισθών, αλλά μόνο εάν γνωρίζει ότι οι υπεργολάβοι απασχολούν παράνομους μετανάστες. Λοιπόν, δεν πρόκειται να βρείτε ούτε έναν εντολέα ο οποίος αυθόρμητα να παραδεχτεί την ενοχή του.
Τέλος, η καλύτερη οδηγία στον κόσμο μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο εάν συνοδεύεται από πραγματικούς μηχανισμούς ελέγχου. Θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε αυτούς τους ελέγχους, εάν είχαμε περισσότερους επιθεωρητές εργασίας σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα με ευρύτερα καθήκοντα.
Έχει ζωτική σημασία να σχεδιάσουμε ένα πιο ισχυρό νομικό οπλοστάσιο το συντομότερο δυνατό ούτως ώστε οι εντολείς να καθίστανται απόλυτα υπεύθυνοι σε περίπτωση λαθών από μέρους των υπεργολάβων τους.
Δεν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια μας σε γνωστές πρακτικές σε ορισμένους οικονομικούς κλάδους οι οποίοι συμμετέχουν στις δραστηριότητες οργανωμένων δικτύων παράνομης μετανάστευσης.
Richard Falbr (PSE). – (CS) Κυρία Πρόεδρε, στο πλαίσιο της παρούσας έκθεσης, θα ήθελα να επιστήσω της προσοχή σας σε ένα επείγον πρόβλημα το οποίο έχει προκύψει όσον αφορά την τρέχουσα κρίση. Σε ορισμένες χώρες – συμπεριλαμβανομένης και της δικής μου – είμαστε μάρτυρες των μαζικών απολύσεων εργαζομένων μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης, η πλειονότητα των οποίων έρχονται στη χώρα μας από ανατολικές ευρωπαϊκές και ασιατικές χώρες. Έχουν γίνει παράνομοι εργαζόμενοι. Μετά την απόλυσή τους, έχουν μείνει χωρίς κανένα μέσο επιβίωσης κι έτσι είναι πιόνια στα χέρια των λεγόμενων ‘επιχειρηματιών’ οι οποίοι τους υποβάλλουν σε ακόμα χειρότερη εκμετάλλευση σε σχέση με τις εταιρείες προσωρινής απασχόλησης. Ταυτόχρονα, θα ήθελα να επαναλάβω το εξαιρετικά ανεπαρκές ανθρώπινο δυναμικό που έχουν οι επιθεωρήσεις εργασίας στη διάθεσή τους σε πολλά από τα κράτη μέλη μας. Τίποτα δεν θα αλλάξει εκτός και αν συστήσουμε ένα καλά εκπαιδευμένο και εξοπλισμένο δίκτυο επιθεωρητών οι οποίοι να κατανοούν την εργατική νομοθεσία και να είναι εξοικειωμένοι με τις ευρωπαϊκές οδηγίες.
Ενώ τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα έχουν πλέον συμφωνήσει σε ορισμένους κανόνες για τις επιχειρήσεις, συνήθως υπάρχει μια κατακραυγή μεταξύ των κρατών μελών οποτεδήποτε γίνεται έστω και η παραμικρή απόπειρα να γίνει κάτι παρόμοιο στο πεδίο της κοινωνικής νομοθεσίας. Η αναφορά στην παράδοση, την επικουρικότητα και τα παρόμοια σε μία κατάσταση όπου οι εργαζόμενοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση υφίστανται αχαλίνωτη εκμετάλλευση είναι γελοία και υποκριτική. Για το λόγο αυτό, χαιρετίζω οποιαδήποτε απόπειρα δίωξης και τιμωρίας εκείνων που απασχολούν παράνομους μετανάστες και ευχαριστώ τον κύριο Fava.
Corina Creţu (PSE) . – (RO) Η παράνομη απασχόληση συγκεντρώνεται σε ορισμένους τομείς όπου η εργασία υποτίθεται ότι είναι ανειδίκευτου χαρακτήρα, όπως οι κατασκευές, η γεωργία, ο καθαρισμός και η βιομηχανία ξενοδοχείων και εστιατορίων. Αυτοί οι κλάδοι χρησιμοποιούν παράνομη εργασία σε ανησυχητικό βαθμό. Ειδικά σε περιόδους κρίσης, οι εργοδότες μπαίνουν στον πειρασμό να προσπαθήσουν να παρακάμψουν το νόμο και να καταφύγουν σε παράνομους εργαζομένους για να διατηρήσουν τα κέρδη ή απλά να επιβιώσουν στην αγορά.
Το έγγραφο που έχουμε μπροστά μας σήμερα αποτελεί ένα βήμα προς τη μείωση του φαινομένου της παράνομης απασχόλησης, η οποία έχει τόσο πολλές αρνητικές επιπτώσεις από φορολογική και κοινωνική άποψη. Είναι καλή ιδέα να τιμωρούμε την παράνομη απασχόληση υπηκόων τρίτων χωρών, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ίδια μάστιγα πλήττει τους συμπολίτες μας από λιγότερο ανεπτυγμένα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ακόμη και οι Ρουμάνοι αντιμετωπίζουν πολυάριθμες παρανομίες εκ μέρους των εργοδοτών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όσον αφορά το κείμενο της έκθεσης, θα ήθελα να δω αυστηρότερες κυρώσεις για την τιμωρία των μεσαζόντων στην αγορά εργασίας.
Sebastiano Sanzarello, συντάκτης της γνώμης της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θεωρώ ότι πραγματευόμαστε αυτό το θέμα σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη στιγμή.
Η διεθνής οικονομική κρίση έχει ωθήσει ή ωθεί τις χώρες που είναι στη χειρότερη κρίση να χρησιμοποιούν παράνομο εργατικό δυναμικό το οποίο σχεδόν πάντα αφορά παράνομους μετανάστες, ιδιαίτερα σε ορισμένους κλάδους, μεταξύ των οποίων έχουν αναφερθεί οι κατασκευές, η γεωργία και άλλοι. Αυτό ενθαρρύνει την παράνομη μετανάστευση, με αποτέλεσμα τις τραγωδίες που αντιμετωπίζουμε. Δεν είναι περίεργο λοιπόν ότι η παράνομη μετανάστευση αυξάνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό, και σήμερα το απόγευμα και αύριο θα ασχοληθούμε σε αυτό το Σώμα με τα προβλήματα της Lampedusa και άλλων παραμεθόριων χωρών.
Επομένως, αυτό το μέτρο έρχεται ακριβώς στην κατάλληλη στιγμή. Πιστεύω λοιπόν ότι οι κυρώσεις που προβλέπονται για τους εργοδότες θα λειτουργήσουν σίγουρα ως περαιτέρω αποτρεπτικός παράγοντας, διότι υπάρχουν ήδη κυρώσεις για την παράνομη εργασία, ιδίως εκείνη που αφορά παράνομους μετανάστες. Αυτές οι κυρώσεις θα αποθαρρύνουν περαιτέρω τους εργοδότες από την πρόσληψη εργαζομένων.
Έχουμε ακούσει ότι υπάρχουν 8 εκατομμύρια παράνομοι διαμένοντες που κάνουν παράνομη εργασία. Πρέπει να υποθέσουμε ότι μόλις τεθούν σε ισχύ αυτά τα μέτρα, θα έχουμε 8 εκατομμύρια παράνομους μετανάστες στους δρόμους και θα πρέπει να τους αναλάβουμε. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να αρχίσουμε να αναγνωρίζουμε, διότι αλλιώς όσοι επιβιώνουν παράνομα, πάντως επιβιώνουν, θα δηλωθούν επίσημα ως παράνομοι από τους εργοδότες τους, οι οποίοι δεν θα μπορούν πλέον να τους στεγάζουν, και θα έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα 8 εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη τους οποίους θα πρέπει να απελάσουμε και να βοηθήσουμε. Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα θέμα που πρέπει να αντιμετωπιστεί εκ των προτέρων – ολοκληρώνω, αφού τελειώνει ο χρόνος μου. Πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά το πρόβλημα της προσωρινής πρόσληψης εργαζομένων, ιδίως στη γεωργία, και πρέπει να κοπεί η γραφειοκρατία, για να διευκολυνθεί η ένταξη και η αποδοχή τους.
Zuzana Roithová (PPE-DE). – (CS) Κυρία Πρόεδρε, η παράνομη απασχόληση δεν επηρεάζει μόνο πέντε ως δέκα εκατομμύρια άτομα, αλλά κυρίως εκείνους που τα απασχολούν. Σε αντίθεση με το συντάκτη αυτής της έκθεσης, πιστεύω ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τους παράνομους μετανάστες από τρίτες χώρες, αλλά και εκατομμύρια πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κάνουν περιστασιακή εργασία για μισθούς που δεν φορολογούνται και από τους οποίους οι εργοδότες δεν αφαιρούν τις ασφαλιστικές εισφορές. Η αύξηση της παράνομης εργασίας υπονομεύει σοβαρά τον οικονομικό ανταγωνισμό. Μια αποτελεσματική θεραπεία την οποία έχουν στη διάθεσή τους τα κράτη μέλη θα ήταν να μειώσουν τη φορολογική επιβάρυνση της εργασίας. Όμως υποστηρίζω επίσης αυτή την πρόταση της Επιτροπής για την εναρμόνιση των κυρώσεων για τους εργοδότες, διότι πιστεύω ότι οι συνεπείς κυρώσεις που στοχεύουν κυρίως τους εργοδότες που είναι κατ’ εξακολούθηση παραβάτες θα περιορίσουν τη διαθεσιμότητα της παράνομης εργασίας και κατά συνέπεια και τον αριθμό των παράνομων μεταναστών. Επίσης θα μειώσει την έκταση του κοινωνικού αποκλεισμού και, σε κάποιο βαθμό, επίσης την εκμετάλλευση των πολιτών τρίτων χωρών. Ωστόσο θεωρώ προβληματικό να ανατεθεί στους εργοδότες το βάρος του ελέγχου του δικαιώματος διαμονής των εργαζομένων.
Janusz Onyszkiewicz (ALDE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να επανέλθω στο ζήτημα των κυρώσεων εναντίον εργοδοτών των οποίων οι υπεργολάβοι απασχολούν παράνομα εργαζομένους. Ανησυχώ σοβαρά γι’ αυτή τη διάταξη, διότι ένας εργοδότης δεν έχει τρόπο να ελέγξει αν ο υπεργολάβος απασχολεί τέτοια άτομα ή όχι. Αν ο εργοδότης έχει ακόμη και υπόνοιες ότι αυτό συμβαίνει, ποια δράση πρέπει να αναλάβει τότε; Πρέπει να καταγγείλει το γεγονός στην αστυνομία, ή να λύσει τη σύμβαση; Σε περίπτωση λύσης της σύμβασης, ο εργοδότης κινδυνεύει να τον πάνε στο δικαστήριο, και τότε θα πρέπει να αιτιολογήσει τη λύση της σύμβασης. Ο εργοδότης δεν θα ήταν σε θέση να παράσχει τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία. Επομένως θα ήθελα να επαναλάβω τη σοβαρή μου ανησυχία γι’ αυτή τη διάταξη. Η διάταξη μπορεί να αποδειχθεί άχρηστη. Εναλλακτικά, μπορεί να συμβεί να χρησιμοποιείται για την επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες άδικα και αδικαιολόγητα.
Colm Burke (PPE-DE). – Κυρία Πρόεδρε, χαιρετίζω την έκθεση αφού πρέπει να τονίσουμε και να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα των εργοδοτών που εκμεταλλεύονται παράνομους μετανάστες. Έχω λάβει διαβήματα διαμαρτυρίας από ψηφοφόρους, γι’ αυτό χαιρετίζω τη δράση σε αυτό το θέμα.
Υπάρχουν πολλές επιβλαβείς συνέπειες, συμπεριλαμβανομένης της εκμετάλλευσης των μεταναστών μέσω ανεπαρκούς πληρωμής ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, μη πληρωμής. Δημιουργεί αρνητικές πιέσεις στους μισθούς των νόμιμα εργαζομένων διαμενόντων και στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ των εταιρειών που συμμορφώνονται με τη νομοθεσία για την απασχόληση και εκείνων που την παραβιάζουν.
Συμπερασματικά, αν θέλουμε να αγωνιστούμε για να εξαλείψουμε αυτή την παράνομη πρακτική στα κράτη μέλη μας, πρέπει να περάσουμε το μήνυμα ότι δεν είναι μόνο ζήτημα δικαιωμάτων των εργαζομένων αλλά και ζήτημα ανταγωνισμού.
Genowefa Grabowska (PSE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να ολοκληρώσω το σχόλιο που έκανα στην κύρια παρέμβασή μου και να εξηγήσω τι θα ήθελα να μεταφέρω στους βουλευτές του Ηνωμένου Βασιλείου οι οποίοι παραπονιούνται ότι αυτή η οδηγία είναι παρεμβατική και ισοδυναμεί με παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών μελών. Στην πραγματικότητα, αντί να παρεμβαίνει, βάζει τα πράγματα σε τάξη.
Ήθελα να πω στους βουλευτές του Ηνωμένου Βασιλείου που έχουν εκφράσει παράπονα ότι πρέπει να προσεγγίσουν τους εργοδότες στην πατρίδα για να εξασφαλίσουν ότι γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα των μεταναστών και ότι δεν απασχολούνται άτομα που διαμένουν παράνομα στην επικράτεια του Ηνωμένου Βασιλείου. Τότε θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε όλοι ότι αυτή είναι καλή οδηγία.
Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). – (PL) Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι η μετανάστευση μπορεί να είναι ένας τρόπος ελάφρυνσης των αρνητικών συνεπειών της δημογραφικής κρίσης. Είναι πολύ σημαντικό να ενθαρρύνουμε πολίτες τρίτων χωρών να εισέρχονται στην επικράτεια της Ένωσης, για να προσληφθούν. Όμως ενδιαφερόμαστε μόνο για νόμιμη διαμονή και νόμιμη απασχόληση. Παράνομοι αλλοδαποί εργαζόμενοι σημαίνει απώλειες του προϋπολογισμού και στρέβλωση του υγιούς ανταγωνισμού ανάμεσα στις επιχειρήσεις. Οι εργοδότες επωφελούνται περισσότερο από τις προσπάθειες των παράνομων εργαζομένων. Μπορούν εύκολα να προμηθευτούν φθηνό εργατικό δυναμικό. Αλλοδαποί από τρίτες χώρες απασχολούνται συχνότερα στις βαρύτερες και χαμηλότερα αμειβόμενες εργασίες. Επειδή βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση, είναι διατεθειμένοι να κάνουν όλα όσα τους ζητούν οι εργοδότες τους. Οι τελευταίοι συχνά εκμεταλλεύονται την απελπισία τους. Όχι μόνο αυτοί οι άνθρωποι κακοπληρώνονται, αλλά εργάζονται και χωρίς κοινωνική προστασία ή ιατρική ασφάλιση και είναι υπό συνεχή απειλή απέλασης από τη χώρα όπου διαμένουν. Η Ένωση πρέπει να διευκολύνει την εξεύρεση απασχόλησης για τους μετανάστες και πρέπει να δράσουμε αναλόγως. Έχω κατά νου, για παράδειγμα, την εργασία στην Πολωνία για τους πολίτες της Ουκρανίας.
Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, πιστεύω ότι αυτή η πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση, για την οποία ευχαριστώ όλους τους ομιλητές, έχει δείξει ότι υπάρχει πολύ ευρεία συναίνεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με την ανάγκη να στοχευτούν οι εργοδότες, οι οποίοι προσλαμβάνουν και, πολύ συχνά, εκμεταλλεύονται παράνομους μετανάστες.
Θα ήθελα να επισημάνω στο Κοινοβούλιο ότι η αξιολόγηση των επιπτώσεων, την οποία διεξήγαγε η Επιτροπή έδειξε ότι οι τρέχουσες κυρώσεις έχουν αποτύχει να εγγυηθούν την τήρηση των κανόνων. Η οδηγία έχει βελτιώσει αυτή την κατάσταση υποχρεώνοντας τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ισοδύναμες κυρώσεις και να εξασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή τους. Στην αρχή αυτής της συνεδρίασης τόνισα επίσης ότι η Επιτροπή θα παρακολουθεί τις επιθεωρήσεις που πρέπει να πραγματοποιούν τα κράτη μέλη.
Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τον κ. Fava και το Κοινοβούλιο μία ακόμη φορά διότι επέτρεψαν αυτό το συμβιβασμό. Μου φαίνεται ότι είναι ένα καλό πρώτο βήμα.
Θα ήθελα επίσης να επισημάνω ότι αυτή η οδηγία αποτελεί μέρος του πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινή μεταναστευτική πολιτική. Πρέπει φυσικά να καταπολεμήσουμε τη λαθρομετανάστευση και την εμπορία ανθρώπων. Αυτό είναι το θέμα που εξετάζουμε σήμερα, αλλά πρέπει επίσης να υπογραμμίσουμε τα οφέλη της νόμιμης μετανάστευσης. Πέρα από τις δύο προτάσεις που υποβλήθηκαν τον Οκτώβριο του 2007, σχετικά με τη μπλε κάρτα για τους εργαζόμενους μετανάστες υψηλής εξειδίκευσης και για την ενιαία άδεια, που σχετίζεται με τα δικαιώματα των μεταναστών, την άνοιξη του 2009 η Επιτροπή θα παρουσιάσει τρία ακόμη σχέδια οδηγιών για τη νόμιμη μετανάστευση που στοχεύουν στη θέσπιση κοινών κανόνων για εποχικούς εργαζομένους, οι οποίοι είναι γενικά λιγότερο εξειδικευμένοι, για άτομα που μετατίθενται στο εσωτερικό των εταιρειών τους και για αμειβόμενους ασκούμενους.
Θα ήθελα να προσθέσω ότι η Επιτροπή, σύμφωνα με τη δέσμευσή της προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο πλαίσιο της προετοιμασίας και της υλοποίησης του προγράμματος της Στοκχόλμης, θα εξετάσει αν υπάρχει ανάγκη νομοθεσίας για άλλες κατηγορίες εργαζόμενων μεταναστών.
Ορίστε. Αισθάνθηκα ότι ήταν απαραίτητο να τοποθετηθεί αυτή η πρόταση οδηγίας στο γενικό πλαίσιο του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο. Ήθελα να τη φέρω ενώπιον του Κοινοβουλίου για να δείξω ότι οι επιθυμίες σας θα φέρουν αποτέλεσμα. Σας ευχαριστώ και για την ποιότητα αυτής της συζήτησης.
Claudio Fava, εισηγητής. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, χαιρετίζω τα σχόλια και τις ελπίδες του Επιτρόπου. Το Κοινοβούλιο έχει, νομίζω, πει ξεκάθαρα – και όχι μόνο σήμερα – ότι τα μέτρα για τη νόμιμη μετανάστευση είναι αναγκαία και η μετανάστευση πρέπει να αντιμετωπιστεί σε ένα συνολικό πλαίσιο, το οποίο δεν επιδιώκει μόνο να παράγει ποινικά μέτρα κατά της παράνομης μετανάστευσης.
Έχουμε καθυστερήσει από αυτή την άποψη και φυσικά δεν είμαστε ικανοποιημένοι που οι συνθήκες δεν επιτρέπουν σε αυτό το Κοινοβούλιο να μπει σε διαδικασία συναπόφασης με το Συμβούλιο σχετικά με τη νόμιμη μετανάστευση. Η νομική βάση που τώρα μας περιορίζει να μιλάμε μόνο για νομοθεσία για την καταπολέμηση της μετανάστευσης είναι κάτι που κι εγώ βρίσκω απογοητευτικό, αλλά είναι η νομική βάση την οποία πρέπει να τηρούμε.
Κατόπιν τούτου, πιστεύω ότι η έκθεσή μας σήμερα έχει εισαγάγει άρθρα που πραγματικά προστατεύουν τα δικαιώματα των αλλοδαπών εργαζομένων, ακόμη και αν είναι λαθρομετανάστες. Σκέπτομαι την προσωρινή άδεια διαμονής για ανηλίκους που έχουν υποστεί εκμετάλλευση. Σκέπτομαι την αμοιβή: επιτέλους δηλώνεται ρητώς ότι η αμοιβή δεν μπορεί να είναι κατώτερη από αυτή που αναγνωρίζει ο νόμος για όλους τους άλλους Ευρωπαίους πολίτες. Σκέφτομαι το ρόλο των συνδικάτων που, για πρώτη φορά, μπορούν να υπερασπίζονται και να εκπροσωπούν αλλοδαπούς εργαζομένους, ακόμη και τους παρανόμους, σε διοικητικές και αστικές υποθέσεις.
Αυτοί, πιστεύω, είναι όλοι λόγοι για τους οποίους μπορούμε να μιλάμε για ανακτημένα δικαιώματα, ένα βήμα προς τα εμπρός και όχι προς τα πίσω, και μια οδηγία που ασχολείται με ένα δύσκολο και ευαίσθητο θέμα, αλλά με αίσθηση ισορροπίας στην οποία αυτό το Κοινοβούλιο είναι ιδιαίτερα προσεκτικό.
Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τετάρτη, 4 Φεβρουαρίου 2009.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)
Carl Lang (NI), γραπτώς. – (FR) Αυτή η έκθεση έχει διάφορα πλεονεκτήματα.
Το πρώτο είναι ότι στοχεύει να είναι ενημερωτική: καταγράφει τα ανησυχητικά γεγονότα της αύξησης της παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη, η οποία εκτιμάται, σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας της Επιτροπής, μεταξύ 4,5 και 8 εκατομμυρίων ανθρώπων. Επίσης, προσδιορίζει εκείνους τους τομείς της οικονομίας στους οποίους συγκεντρώνεται περισσότερο η παράνομη εργασία, δηλαδή κατασκευές, γεωργία, καθαρισμός, ξενοδοχεία και εστιατόρια.
Το δεύτερο πλεονέκτημα είναι ότι εντείνει τον αγώνα κατά της αδήλωτης εργασίας, ιδιαίτερα με την επιλογή των οικονομικών και ποινικών κυρώσεων για εργοδότες παράνομων εργαζομένων.
Δυστυχώς, η έκθεση έχει πολλούς περιορισμούς. Δεν αναφέρει τίποτα για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να σταματήσουν αυτά τα περιοδικά ρεύματα παράνομης μετανάστευσης. Ούτε καν εξετάζει την επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα.
Σε μια εποχή κοινωνικής και οικονομικής κρίσης και μεγάλης αύξησης της ανεργίας, η πρώτη προϋπόθεση για τις χώρες της Ένωσης είναι η προστασία των θέσεων εργασίας τους. Για να γίνει αυτό, είναι απαραίτητη η θέσπιση εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών κοινωνικής προστασίας. Οι θέσεις εργασίας στη Γαλλία πρέπει να προορίζονται για τους Γάλλους, ενώ οι θέσεις εργασίας στην Ευρώπη προορίζονται για τους Ευρωπαίους.. Η εφαρμογή των αρχών της εθνικής και ευρωπαϊκής προτίμησης και προστασίας είναι ουσιαστική προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Rareş-Lucian Niculescu (PPE-DE), γραπτώς. – (RO) Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η χρησιμότητα ή η επικαιρότητα των μέτρων που στοχεύουν στην τιμωρία όσων απασχολούν παράνομους μετανάστες. Η χώρα την οποία εκπροσωπώ είναι λιγότερο επιρρεπής σε αυτές τις ιδιαίτερες ανησυχίες, διότι εξακολουθεί να είναι περισσότερο χώρα διαμετακόμισης για την παράνομη μετανάστευση.
Ταυτόχρονα, πρέπει να γνωρίζουμε τους μελλοντικούς κινδύνους στους οποίους είμαστε εκτεθειμένοι. Όσον αφορά την έκθεση, χαιρετίζω την πρόταση για την κατάργηση του υποχρεωτικού ποσοστού ελέγχου το οποίο θα ήθελε να επιβάλει η Επιτροπή. Αυτό το ποσοστό είναι υπερβολικό και δεν θα είχε ως αποτέλεσμα παρά τη δημιουργία γραφειοκρατίας και τεράστιων δημόσιων δαπανών, χωρίς να έχει κανένα αποτέλεσμα.
Maria Petre (PPE-DE), γραπτώς. – (RO) Θα ήθελα πρώτα απ’ όλα να συγχαρώ τον εισηγητή για την καλή δουλειά που έκανε. Όλοι γνωρίζουμε ότι μεταξύ 4,5 και 8 εκατομμυρίων παράνομοι μετανάστες εργάζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε κλάδους όπως οι κατασκευές, η γεωργία και ο τουρισμός.
Χαιρετίζω το γεγονός ότι η οδηγία προβλέπει ποινικές κυρώσεις κατά των εργοδοτών που είναι ένοχοι κατ’ εξακολούθηση παραβάσεων, απασχόλησης ενός μεγάλου αριθμού ανθρώπων των οποίων το καθεστώς είναι παράνομο, αν ο εργαζόμενος είναι θύμα εμπορίας ανθρώπων και ο εργοδότης γνωρίζει αυτό το γεγονός, ή αν ο εργαζόμενος είναι ανήλικος.
Τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να καθιερώσουν ένα μηχανισμό που να προσφέρει στους παράνομους μετανάστες την ευκαιρία να υποβάλουν καταγγελία, όταν, για παράδειγμα, είναι θύματα εκμετάλλευσης.
Πρέπει να έχουμε υπόψη το γεγονός ότι τα άτομα που διαμένουν παράνομα έχουν εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής τους για να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον για τις οικογένειές τους. Ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός παιδιών αφήνεται πίσω: μερικά είναι χωρίς επίβλεψη, ενώ άλλα αφήνονται στη φροντίδα παππούδων και γειτόνων, ακόμη και σε ιδρύματα.
Σε περίπτωση που αυτά τα παιδιά συνοδεύουν τους γονείς τους, πρέπει να τους προσφέρουμε την ευκαιρία να έχουν πρόσβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα και στην κοινωνική προστασία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακόμη και αν διαμένουν παράνομα.
Nicolae Vlad Popa (PPE-DE), γραπτώς. – (RO) Η έκθεση του Claudio Fava είναι μέρος μιας δέσμης μέτρων με στόχο την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης αποθαρρύνοντας τις εταιρείες από την απασχόληση των συγκεκριμένων προσώπων. Δυστυχώς, ο εισηγητής έδωσε υπερβολική έμφαση σε μέτρα για την επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες και υποστήριξε την επέκταση των δικαιωμάτων των λαθρομεταναστών.
Καθώς είναι εξαιρετικά σημαντικό να διατηρηθεί μια ισορροπία όσον αφορά τις κυρώσεις που μπορούν να επιβληθούν στους εργοδότες, προσπάθησα, με τις τροπολογίες που πρότεινα, να αναδείξω τις διατάξεις της έκθεσης, στις οποίες οι κυρώσεις κατά των εργοδοτών είναι υπερβολικά αυστηρές και οι οποίες μπορούν να αφήσουν περιθώριο για μια ερμηνεία που θα οδηγήσει σε καταχρήσεις εις βάρος τους.
Ταυτόχρονα, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανθρωπιστική κατάσταση των εν λόγω μεταναστών. Για τον λόγο αυτό, είναι καθοριστικής σημασίας να ενθαρρυνθούν τα κράτη μέλη να επιβάλλουν ποινικές κυρώσεις σε σοβαρές περιπτώσεις, όπως όταν ο εργοδότης γνωρίζει ότι ο υπάλληλος είναι θύμα εμπορίας ανθρώπων. Επιπλέον, οι υποχρεώσεις ελέγχου και ειδοποίησης που βαρύνουν τους εργοδότες, όπως προσδιορίζονται στην έκθεση, είναι κατάλληλες ώστε να καταστούν οι εργοδότες υπόλογοι σε σχέση με το οξύ αυτό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στην ΕΕ με ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα.
Bogusław Rogalski (UEN), γραπτώς. – (PL) Τα κράτη μέλη πρέπει να συνεργασθούν στενότερα για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης ενισχύοντας τα μέτρα κατά της παράνομης απασχόλησης στο επίπεδο των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένας από τους κύριους παράγοντες ενθάρρυνσης των λαθρομεταναστών να μεταβούν στην ΕΕ είναι η δυνατότητα εξεύρεσης εργασίας χωρίς να νομιμοποιήσουν το καθεστώτος τους. Τα μέτρα κατά της λαθρομετανάστευσης και της παράνομης διαμονής πρέπει να λειτουργούν αποτρεπτικά.
Παρ’ όλα αυτά, η οδηγία για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης πρέπει να εφαρμοσθεί χωρίς να θίγει την εθνική νομοθεσία για την απαγόρευση της παράνομης απασχόλησης πολιτών τρίτων χωρών οι οποίοι διαμένουν νόμιμα στην επικράτεια των κρατών μελών, αλλά εργάζονται κατά παράβαση του καθεστώτος τους ως κατοίκων με άδεια διαμονής.
Η μείωση των οικονομικών κυρώσεων για τους εργοδότες πολιτών τρίτων χωρών πρέπει επίσης να εξετασθεί στις περιπτώσεις στις οποίες ο εργοδότης είναι φυσικό πρόσωπο.
Οι κοινοί ορισμοί, οι κοινές μέθοδοι και τα κοινά πρότυπα στον τομέα της καταπολέμησης της λαθρομετανάστευσης αποτελούν εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση στη διαδικασία ανάπτυξης μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση.
Andrzej Jan Szejna (PSE), γραπτώς. – (PL) Κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να ξεκινήσω εκφράζοντας τις ευχαριστίες μου σε όλους όσοι ενεπλάκησαν στην εκπόνηση της οδηγίας αυτής.
Οι στατιστικές σχετικά με τον αριθμό των παράνομα εργαζομένων στην Ένωση είναι ανησυχητικές. Απαιτείται αναμφίβολα στενή συνεργασία για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης. Η αντιμετώπιση της παράνομης απασχόλησης αποτελεί προτεραιότητα της στρατηγικής της ΕΕ στον τομέα της μετανάστευσης.
Το σχέδιο οδηγίας αφήνει ανεκπλήρωτες αρκετές προσδοκίες. Το πεδίο εφαρμογής της θα μπορούσε να είναι ευρύτερο και να καλύπτει πολίτες που διαμένουν νόμιμα στην επικράτεια της ΕΕ, αλλά απασχολούνται υπό πολύ δυσμενείς συνθήκες. Θα ήταν επίσης σκόπιμο να διευρυνθεί ο ορισμός του εργοδότη, ώστε να συμπεριληφθούν οι εταιρείες προσωρινής απασχόλησης καθώς και οι πράκτορες εύρεσης εργασίας. Παρά τις ελλείψεις του, το υπό συζήτηση σχέδιο αξίζει συγχαρητηρίων.
Είναι αλήθεια ότι οι εργοδότες έχουν ευθύνη για την παράνομη απασχόληση. Η οδηγία επιβάλλει πρόσθετες διοικητικές υποχρεώσεις στους εργοδότες και προβλέπει ένα φάσμα διαφορετικών κυρώσεων σε περίπτωση αθέτησης των εν λόγω υποχρεώσεων. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η οδηγία αφορά μόνον την επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες.
Θα ήθελα να καταστήσω απολύτως σαφές ότι πρωταρχικός στόχος μας είναι να απαλλαγούμε από καταστάσεις στις οποίες άτομα υφίστανται εκμετάλλευση στην εργασία. Πρέπει να καταστεί αδύνατη η απασχόληση ανθρώπων σε αναξιοπρεπείς και απάνθρωπες συνθήκες, με παράλληλη στέρηση των δικαιωμάτων τους και των βασικών κοινωνικών επιδομάτων. Πιστεύω ότι η υπό εξέταση οδηγία είναι καθοριστικής σημασίας για την εξασφάλιση ελάχιστης εναρμόνισης των διατάξεων που απαγορεύουν την παράνομη απασχόληση. Ευελπιστώ, επίσης, ότι οι εν λόγω διατάξεις θα εφαρμοσθούν με αποτελεσματικό τρόπο από τα κράτη μέλη.