Συζητήσεις

Δευτέρα 23 Μαρτίου 2009 - Στρασβούργο

17. Ένα χρόνο μετά τη Λισσαβώνα: Η εταιρική σχέση ΕΕ-Αφρικής σε εφαρμογή (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Το επόμενο θέμα είναι η έκθεση (A6-0079/2009) της κυρίας Martens, εξ ονόματος της Επιτροπής Ανάπτυξης, σχετικά με τον Ένα χρόνο μετά τη Λισσαβώνα: Η εταιρική σχέση ΕΕ-Αφρικής σε εφαρμογή (2008/2318(INI)).

  Louis Michel, Μέλος της Επιτροπής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, πρώτα από όλα θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επιτροπή Ανάπτυξης και την εισηγήτριά της κυρία Martens για αυτή την έκθεση, η οποία κάνει μια πρώτη αξιολόγηση της εταιρικής σχέσης Αφρικής-ΕΕ ένα χρόνο μετά τη σύνοδο της Λισσαβώνας.

Σημειώνω, φυσικά, με μεγάλη ικανοποίηση τα θετικά στοιχεία που υπογραμμίζονται σε αυτή την έκθεση και την πρόοδο που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του ενός χρόνου, ένα διάστημα σχετικά μικρό για μια τόσο τεράστια και, πάνω από όλα, πολιτικά φιλόδοξη άσκηση. Για να αναφερθώ σε μια μόνο πτυχή, σήμερα το απόγευμα είχαμε μια συνάντηση μεταξύ της αντιπροσωπείας ad hoc του Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο της Αφρικανικής Ένωσης και της επιτροπής ad hoc του Παναφρικανικού Κοινοβουλίου της Αφρικανικής Ένωσης για τις σχέσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με το ρόλο των κοινοβουλίων στην εφαρμογή και τον έλεγχο της στρατηγικής Αφρικής-ΕΕ.

Αυτό καθεαυτό είναι ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Μεταξύ των δύο ηπείρων εδραιώνεται μια νέα θεσμική αρχιτεκτονική και θα ήθελα να συγχαρώ τους δύο προέδρους για το έργο που ολοκλήρωσαν.

Αντί να αναλύσω περαιτέρω τις θετικές πτυχές της Έκθεσης Martens, θα ήθελα αντιθέτως να αναφερθώ σε τρία βασικά σημεία που προβάλλει η έκθεση για τη βελτίωση της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αφρικανικής Ένωσης. Το πρώτο σημείο είναι ο ρόλος των κοινοβουλίων. Ξέρετε πόσο πιστεύω στο ρόλο των κοινοβουλίων, τόσο ως παραγόντων όσο και ως φρουρών της δημοκρατικής διαδικασίας. Με αυτή τη διττή ιδιότητα το Ευρωπαϊκό και το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο καλούνται να συμμετάσχουν στη Στρατηγική Εταιρική Σχέση Αφρικής-ΕΕ.

Κατά συνέπεια, μπορώ να σας διαβεβαιώσω για την απόλυτη υποστήριξή μου στις προτάσεις που έγιναν στην κοινή πρόταση του Ευρωπαϊκού και του Παναφρικανικού Κοινοβουλίου και επαναλαμβάνονται στην έκθεση. Αυτές αφορούν πρώτον στη συμμετοχή σε προσήκον επίπεδο στις μικτές ομάδες εμπειρογνωμόνων σε σχέση με τις τέσσερις εταιρικές σχέσεις που σας απασχολούν. Δεύτερον, αφορούν στη συμμετοχή στη σύνταξη των ετήσιων εκθέσεων προόδου. Τρίτον, στη συμμετοχή στην κοινή επιχειρησιακή ομάδα και τέταρτον, στη συμμετοχή των προέδρων στη σύνοδο κορυφής Αφρικής-Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Θα ήθελα να προσθέσω ότι ορισμένες από αυτές τις προτάσεις έχουν ήδη υλοποιηθεί ή βρίσκονται σε διαδικασία υλοποίησης. Όσον αφορά την κοινωνία των πολιτών και τους μη κρατικούς παράγοντες είμαι περισσότερο πεπεισμένος από οποιονδήποτε ότι η πρωταρχική πρόκληση για το 2009 έχει να κάνει με το να επιταχυνθεί η επίτευξη απτών αποτελεσμάτων πριν από την ενδιάμεση αξιολόγηση που προγραμματίζεται για το φθινόπωρο του 2009 και να ευοδωθεί η φιλοδοξία για μια εταιρική σχέση με επίκεντρο τους ανθρώπους εκτός θεσμικών οργάνων.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι μη κρατικοί παράγοντες καλούνται να παίξουν σημαντικό ρόλο προτού συμμετάσχουν στις μικτές ομάδες εμπειρογνωμόνων για καθεμία από τις οχτώ θεματικές εταιρικές σχέσεις. Στην ευρωπαϊκή πλευρά, μια διευθύνουσα ομάδα της κοινωνίας των πολιτών συστάθηκε ήδη από την περασμένη άνοιξη για να εποπτεύσει και να συμμετάσχει στην εφαρμογή της εταιρικής σχέσης. Στην αφρικανική πλευρά, μια διευθύνουσα ομάδα της κοινωνίας των πολιτών συστάθηκε πρόσφατα υπό την αιγίδα του Οικονομικού, Κοινωνικού και Πολιτιστικού Συμβουλίου της Αφρικανικής Ένωσης.

Η ευρωπαϊκή και η αφρικανική κοινωνία των πολιτών θα συναντηθούν σε ένα φόρουμ στα τέλη Απριλίου του 2009 προκειμένου να συντάξουν συγκεκριμένες προτάσεις για δέσμευση στην κοινή τρόικα των υπουργών Αφρικής/ Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αναφορικά με τις στρατηγικές εταιρικές σχέσεις και ιδιαίτερα την εταιρική σχέση για τη διακυβέρνηση και τα ανθρώπινα δικαιώματα, καλωσορίζω την κίνηση του Κοινοβουλίου προς μια έννοια της κυβέρνησης που μου είναι πολύ αγαπητή: την καλή εκτέλεση των εκτελεστικών λειτουργιών και των εξουσιών που παρέχονται από το δημόσιο δίκαιο από ένα κράτος που είναι αμερόληπτο και σε θέση να ικανοποιήσει τις ανάγκες και τις προσδοκίες των πολιτών του.

Για αυτό το λόγο, έχοντας λάβει υπόψη τα ως άνω, πριν από δύο χρόνια προχωρήσαμε στη σύσταση του τμήματος διακυβέρνησης 2,7 δις Ευρώ για όλες τις χώρες ΑΚΕ. Η προσέγγιση αυτή βασίζεται σε τρεις αρχές: στο διάλογο, στις μεταρρυθμίσεις που παρέχουν κίνητρα και στην ανάληψη ευθύνης για αυτές τις μεταρρυθμίσεις από τη χώρα εταίρο. Ωστόσο, η έκθεση εκφράζει αμφιβολίες και ανησυχίες, ιδιαίτερα αναφορικά με τα προφίλ διακυβέρνησης: πώς συντάσσονται, πώς χρησιμοποιούνται και τον πιθανό αρνητικό τους αντίκτυπο στον Αφρικανικό Μηχανισμό Αξιολόγησης από Ομοτίμους.

Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι τα προφίλ διακυβέρνησης που καλύπτουν όλες τις διαστάσεις, την πολιτική, την οικονομική, την κοινωνική, τη θεσμική, την περιβαλλοντική και άλλες, ήταν μόνο το σημείο έναρξης και δεν καθοδήγησαν κατά κανένα τρόπο τον προγραμματισμό αυτού του τμήματος.

Επιπλέον, τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα αυτής της ανάλυσης συζητήθηκαν με την κυβέρνηση της χώρας εταίρου κατά τη διάρκεια του διαλόγου για τον προγραμματισμό. Επ’αυτής της βάσης, η κυβέρνηση παροτρύνθηκε να εξηγήσει το δικό της μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα ή, εάν χρειαστεί, να το ολοκληρώσει ή να παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες˙ να αποδείξει τη συνάφεια, τη φιλοδοξία και την αξιοπιστία αυτών των μεταρρυθμίσεων βάσει των τριών κριτηρίων αξιολόγησης που επέτρεψαν στη συνέχεια τον προσδιορισμό του επιπέδου του οικονομικού κινήτρου για κάθε χώρα. Σε αυτό το πλαίσιο, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή σε χώρες που είναι αφοσιωμένες στον Αφρικανικό Μηχανισμό Αξιολόγησης από Ομοτίμους και έχουν ολοκληρώσει την αναθεώρηση, επιδεικνύοντας την επιθυμία τους να συνεχίσουν σε αυτές τις γραμμές. Αυτή η άσκηση κατέστησε προφανείς τις πολύ διαφορετικές καταστάσεις σε κάθε χώρα, τις αντίστοιχες ανάγκες για μεταρρύθμιση όπως και τις διαφορετικές δυνατότητες για τη σύνταξη και πρόταση ενός προγράμματος διακυβέρνησης. Για αυτό το λόγο, η ευελιξία και ο πραγματισμός ήταν απαραίτητα κατά τον επιμερισμό του χρηματοδοτικού κεφαλαίου διακυβέρνησης. Τον Ιανουάριο του 2009, η Επιτροπή δημοσίευσε μια προσωρινή έκθεση για τη διαδικασία του χρηματοδοτικού κεφαλαίου και την απέστειλε σε όλα τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για οποιονδήποτε σκοπό θα μπορούσε να εξυπηρετήσει.

  Maria Martens , εισηγήτρια. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, συζητάμε την έκθεση «Ένα χρόνο μετά τη Λισσαβώνα: Η εταιρική σχέση ΕΕ-Αφρικής σε εφαρμογή», δηλαδή την εφαρμογή της Κοινής Στρατηγικής Αφρικής-ΕΕ για την ανάπτυξη της Αφρικής, όπως ορίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Αφρικής το Δεκέμβριο του 2007.

Η εν λόγω Σύνοδος Κορυφής ήταν μια μνημειώδης περίσταση. Ήταν η πρώτη φορά που Ευρωπαϊκή Ένωση και Αφρικανική Ένωση κατέστρωσαν από κοινού μια στρατηγική βάσει κοινών αξιών και αρχών και αμοιβαίου σεβασμού, κατέληξαν σε συμφωνίες για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας από κοινού όπως και την ανεύρεση λύσεων από κοινού αναφορικά με κοινές προκλήσεις στους τομείς, για παράδειγμα, της ασφάλειας, της μετανάστευσης και του κλίματος.

Όλοι έχουμε γνώση των επικρίσεων στις χώρες μας όπου οι άνθρωποι αναρωτιούνται εάν πραγματικά έχει νόημα να συνεχίσουμε να επενδύουμε χρήματα στην Αφρική, ιδιαίτερα σε αυτές τις εποχές της οικονομικής κρίσης. Θα ήθελα να τονίσω ακόμα μια φορά πόσο σημαντικές συνεχίζουν να είναι οι προσπάθειές μας για την ανάπτυξη της Αφρικής και αυτό ισχύει για αμφότερες τις ηπείρους. Ο Επίτροπος Michel είχε απόλυτο δίκιο όταν είπε σε μια συνάντηση επ'αυτού του θέματος πριν από λίγο καιρό ότι όσο περισσότερη φτώχεια υπάρχει, τόσο μεγαλύτερη αστάθεια υπάρχει. Αυτό είναι σημαντικό και από τη σκοπιά των δημογραφικών τάσεων. Σύντομα ο πληθυσμός της Αφρικής θα ανέρχεται στο 20% του παγκόσμιου πληθυσμού ενώ ο πληθυσμός της Ευρώπης θα ανέρχεται μόλις στο 5%. Έχουμε κοινά προβλήματα, αντιμετωπίζουμε κοινές προκλήσεις. Όταν οι άνθρωποι δεν έχουν ευκαιρίες στην Αφρική, είναι φυσικό να τις αναζητήσουν στην Ευρώπη. Η Αφρική αξίζει την υποστήριξή μας και όχι μόνο για αυτό το λόγο.

Σήμερα, συζητάμε για την εφαρμογή της συμφωνηθείσας στρατηγικής και έχουμε ένα σχέδιο δράσης. Πρέπει να συνεχίσουμε να ενεργούμε μαζί προκειμένου να υλοποιήσουμε τη στρατηγική και το σχέδιο δράσης. Είμαι ευτυχής με τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν μέχρι τώρα σε σχέση με τις εταιρικές σχέσεις. Στις προηγούμενες εκθέσεις μου, εξέφραζα πάντοτε την ανησυχία μου για την έλλειψη ενός ξεκάθαρου, συγκεκριμένου ρόλου των κοινοβουλίων όσον αφορά στην εφαρμογή μιας κοινής στρατηγικής. Το 2007, το Παναφρικανικό και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσαν κοινή δήλωση η οποία συνοψίζει αρκετά περιεκτικά όσα διακυβεύονται. Θα τη διαβάσω τώρα στα αγγλικά.

«Ως θεσμικά όργανα που αντιπροσωπεύουν τη λαϊκή βούληση, τα κοινοβούλιά μας πρέπει να μεριμνήσουν ώστε οι ανάγκες των ανθρώπων να ικανοποιούνται, οι ανησυχίες τους να ακούγονται από τους λήπτες αποφάσεων και οι επιθυμίες τους να αντανακλώνται στις πολιτικές που προτείνονται από τα όργανα που τους κυβερνούν. Τα κοινοβούλιά μας θα παίξουν βασικό ρόλο στη διαμόρφωση της συζήτησης σχετικά με τις κοινές προτεραιότητες για το μέλλον των ηπείρων μας. Αντανακλούν τα διάφορα ρεύματα απόψεων στις κοινωνίες μας και για αυτό το λόγο είναι ο τόπος όπου πρέπει να διεξαχθεί η συζήτηση και όπου μπορούν να συμφιλιωθούν διαφορετικές γνώμες και να αναζητηθούν συμβιβασμοί.»

(NL) Είμαι ευχαριστημένη, επομένως, καθώς σε αυτή τη συνάντηση συμφωνήσαμε για το ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος των κοινοβουλίων. Το οφείλουμε, επίσης, στον κύριο Gahler, στους συναδέλφους μας στο Παναφρικανικό Κοινοβούλιο και σε όλους όσους συμμετείχαν, το ότι καταλήξαμε σε μια συμφωνία για το ρόλο των κοινοβουλίων. Πρόκειται για τη συμμετοχή στην ομάδα των εμπειρογνωμόνων σε σχέση με τις οχτώ εταιρικές σχέσεις και στη συντονιστική επιχειρησιακή ομάδα. Τα κοινοβούλια θα συνεισφέρουν στις ετήσιες εκθέσεις προόδου και οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού και του Παναφρικανικού Κοινοβουλίου θα κληθούν να μιλήσουν για το όραμά τους στις συνόδους κορυφής της Αφρικής. Αυτή είναι μια σημαντική λεπτομέρεια.

Θα ολοκληρώσω με ένα ακόμα ερώτημα προς τον Επίτροπο. Ξέρουμε ότι οι ορισμοί της ΕΕΑ (Επίσημης Αναπτυξιακής Βοήθειας) θα βρίσκονται σύντομα - τον Απρίλιο - και πάλι στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών ΕΕ-SEDAC και ότι θα συμμετέχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μπορεί να μας πει ο Επίτροπος ποιο είναι το όραμά του για αυτή τη συζήτηση και ποια θα είναι η συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής;

  Filip Kaczmarek, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η αναπτυξιακή πολιτική, ένας από τους πιο σημαντικούς τομείς της πολιτικής της ΕΕ, στοχεύει στην επίλυση παγκόσμιων προβλημάτων. Ήταν ευτυχές και οπωσδήποτε όχι συμπτωματικό το ότι η πρώτη κοινή στρατηγική συνεργασίας δημιουργήθηκε για την Αφρική, με τη συμμετοχή της Αφρικής.

Ένας από τους λόγους της μεγάλης σημασίας της αναπτυξιακής πολιτικής είναι το γεγονός ότι έχει γίνει μέσο μιας ιστορικά προσανατολισμένης πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, ο θεμελιώδης στόχος της συνεργασίας σε ζητήματα ανάπτυξης είναι να εξουδετερώσει παλιές διαδικασίες και μηχανισμούς. Ο Jomo Kenyatta, ο πατέρας της ανεξαρτησίας της Κένυας, το περιέγραψε με ζωντανό αν και απλουστευμένο τρόπο. Ξέρω ότι ο Επίτροπος γνωρίζει αυτά τα διάσημα λόγια. Ο κύριος Kenyatta είπε κάποτε: «Όταν έφτασαν οι ιεραπόστολοι, οι Αφρικανοί είχαν τη γη και οι ιεραπόστολοι τη Βίβλο. Μας έμαθαν να προσευχόμαστε με τα μάτια κλειστά. Όταν τα ανοίξαμε, εκείνοι είχαν τη γη και εμείς είχαμε τη Βίβλο.»

Η ιστορικά προσανατολισμένη πολιτική, ωστόσο, δεν είναι ο μόνος λόγος για την ανάμιξη της Ευρώπης σε προβλήματα που αφορούν στην ανάπτυξη. Υπάρχουν και πιο πρακτικοί λόγοι. Η Αφρική παραμένει η φτωχότερη ήπειρος στον κόσμο. Παρόλα αυτά, για πρώτη φορά εδώ και 30 χρόνια, διέρχεται μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης. Σε κάθε περίπτωση, ας προσθέσουμε ότι αυτή η οικονομική ανάπτυξη είναι υψηλότερη από την ανάπτυξη στην Ευρώπη. Υπάρχουν, φυσικά, αφρικανικές χώρες οι οποίες, ως αποτέλεσμα του έργου ανίκανων κυβερνήσεων, κατάφεραν πράγματι να καταστρέψουν τις οικονομίες τους. Σε γενικές γραμμές, μπορούμε να πούμε ότι η Αφρική είναι μια ήπειρος με αναξιοποίητες προοπτικές. Είμαι ευτυχής για το ότι η ΕΕ βοηθά στην αναβίωση και ενεργοποίηση αυτών των προοπτικών.

Για αυτό το λόγο, ένας από τους στόχους της στρατηγικής είναι να διασφαλίσει ευρύτερο διάλογο και συνεργασία σε τομείς πέρα από αυτούς που συνήθως σχετίζονται με αναπτυξιακά ζητήματα. Η στρατηγική καλύπτει ένα ευρύ φάσμα πολιτικών σε τομείς όπως η ασφάλεια, η ενέργεια και η αλλαγή του κλίματος. Είναι ανησυχητικό, ωστόσο, ότι συντελείται μικρή πρόοδος στους περισσότερους από αυτούς τους τομείς. Πρέπει επίσης να παραδεχτούμε ότι ορισμένα Κράτη Μέλη της ΕΕ δεν υπήρξαν τόσο αφοσιωμένα στην εταιρική σχέση με την Αφρική όσο άλλα. Είμαι πεπεισμένος ότι ο δεύτερος χρόνος της εταιρικής σχέσης θα είναι καλύτερος και ότι θα είμαστε σε θέση να επιτύχουμε τους στόχους μας πιο γρήγορα.

  Alain Hutchinson, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, εδώ κι ένα έτος γιορτάζουμε την ανάπτυξη αυτής της νέας διαδικασίας, αυτής της νέας συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αφρικής. Λαμβανομένου αυτού υπόψη, θα μου επιτρέψετε να είμαι λιγότερο συγκρατημένος από ό,τι συνήθως, Επίτροπε. Πιστεύω ότι στην περίσταση της πρώτης επετείου αυτής της συμφωνίας, πρέπει να αναγνωρίσουμε ορισμένα πράγματα.

Εκεί κάτω, υπάρχει έλλειψη σε όλα. Υπάρχει έλλειψη σε διευθυντές, γιατρούς, εκπαιδευτικούς και τεχνικούς. Εδώ, συζητείται η διαχείριση της μετανάστευσης, ωστόσο, δεν έχουμε λάβει ακόμα τα απαραίτητα μέτρα για να επιτρέψουμε στις διασπορές, για παράδειγμα, να τεθούν στην υπηρεσία των κρατών τους. Εκεί κάτω, αδυνατούν ακόμα και να ταΐσουν τους πληθυσμούς τους. Εδώ, ανανεώνουμε τις εξαγωγικές επιδοτήσεις στα γεωργικά προϊόντα μας και προωθούμε τα βιοκαύσιμα, κάτι που οδηγεί σε τεράστιες μονοκαλλιέργειες εκεί κάτω.

Εκεί κάτω, όλα συνεχίζουν να καταρρέουν, η ανέχεια εξαπλώνεται, οι ασθένειες σκοτώνουν και υπάρχει έλλειψη νερού. Εδώ, μιλάμε πολύ, δίνουμε υποσχέσεις, συζητάμε και θεσπίζουμε ψηφίσματα, αλλά τι συμβαίνει στην πράξη για τους ανθρώπους της Αφρικής; Πιστεύω, όπως πιστεύετε και εσείς και γνωρίζω ότι είστε απόλυτα πεπεισμένος ως προς αυτό, ότι έφτασε η ώρα να βοηθήσουμε στη σύγκλιση των κοινοβουλίων αυτών των χωρών και, κατά συνέπεια, στη σύγκλιση των λαών τους. Πιστεύω ότι καμία διαδικασία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αφρικής δεν θα επιτύχει ενώσω παραμένουμε σε επίπεδο πολιτικών και τεχνοκρατών. Οι λαοί της Αφρικής πρέπει να συγκλίνουν και αυτό είναι κάτι που πρέπει να κάνουμε μέσω των κοινοβουλίων τους.

Χαίρομαι που ακούω ότι υπάρχει η βούληση να αναπτυχθεί αυτή η ξεχωριστή σχέση σε κοινοβουλευτικό επίπεδο. Ωστόσο, έχω τις αμφιβολίες μου, Επίτροπε, διότι ακριβώς πριν από αυτή τη συζήτηση είχαμε μια συζήτηση σε μάκρος με τη συνάδελφό σας κυρία Ashton σχετικά με τις Συμφωνίες για τη Οικονομική Εταιρική Σχέση. Κατά περίεργο τρόπο, είναι σχεδόν αδύνατο να επιτευχθεί η συμμετοχή των κοινοβουλίων των χωρών εταίρων σε εκείνες τις συμφωνίες. Δεν κατορθώνουμε να πείσουμε μέρος αυτού του Κοινοβουλίου, αλλά ούτε και την Επιτροπή, ότι είναι πραγματικά απαραίτητο τον πρώτο λόγο να έχουν τα κοινοβούλιά τους προτού ερωτηθούμε εμείς, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για την άποψή μας σε ζητήματα που επηρεάζουν άμεσα τις ζωές των ανθρώπων εκεί κάτω. Λαμβανομένου αυτού υπόψη, ελπίζω ότι τα πράγματα θα αλλάξουν σε αυτό το θέμα.

Παρομοίως, πιστεύω ότι είναι σημαντικό – ευτυχώς, όπως και εσείς τονίσατε – να αναμίξουμε τις ΜΚΟ και την αφρικανική κοινωνία των πολιτών στη διαδικασία πολύ περισσότερο και πολύ καλύτερα. Ανέφερα και τις διασπορές, αλλά αυτό έχει σχέση με το τι συμβαίνει εδώ. Δεν γνωρίζω τι έχει γίνει σε πρακτικό επίπεδο σε αυτό το θέμα, αλλά σε κάθε περίπτωση πιστεύω ότι δίνουν στη διαδικασία που κινήσατε μια πιθανότητα επιτυχίας.

  Toomas Savi, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – Κύριε Πρόεδρε, το έτος 2007 ήταν δυστυχώς το δεύτερο έτος στη σειρά κατά το οποίο οι εισφορές για την επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια μειώθηκαν στον αναπτυγμένο κόσμο. Κατά συνέπεια, χαίρομαι για το ότι η εισηγήτρια επανέλαβε την ανάγκη να παροτρύνουμε τα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους.

Θεωρώ ότι τα Κράτη Μέλη πρέπει να αναθεωρήσουν τη σημερινή βοήθειά τους προς τις χώρες-στόχο, καθώς ο Χάρτης Προόδου των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας δείχνει ότι η Υποσαχάρια Αφρική είναι η μοναδική περιοχή που υπολείπεται σοβαρά ως προς την αναμενόμενη πρόοδο. Θα ήθελα να δράξω αυτή την ευκαιρία για να παροτρύνω τα Κράτη Μέλη να αυξήσουν τη συνεισφορά τους στην Υποσαχάρια Αφρική που είναι η λιγότερο αναπτυγμένη περιοχή στον κόσμο. Επίσης, οι χώρες-στόχος δεν είναι πάντοτε ιδιαίτερα δεκτικές στην υπό όρους βοήθεια της ΕΕ. θα πρέπει να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για μεγαλύτερη συμμετοχή εκείνων των χωρών.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση μας βαραίνει όλους, ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ή να αγνοούμε το γεγονός ότι οι λιγότερο αναπτυγμένες χώρες είναι και οι πιο ευάλωτες επί του παρόντος. Περαιτέρω, με τη στάσιμη κατάσταση στην Αφρική, η Ευρώπη αισθάνεται ολοένα και περισσότερο εκφοβισμένη από τα κύματα μετανάστευσης που ενδέχεται να καταπονήσουν το σύστημα πρόνοιας. Είναι πολύ πιο σοφό να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα των ανθρώπων των αναπτυσσόμενων χωρών προτού αυτά τα προβλήματα εξελιχθούν σε ανησυχίες που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε εδώ στην Ευρώπη.

  Wiesław Stefan Kuc, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, ακόμα μια φορά συζητάμε για την Αφρική στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σήμερα, δεν μιλάμε για τον πόλεμο, τα ανθρώπινα δικαιώματα ή την αρωγή προς τις αναπτυσσόμενες χώρες. Αντιθέτως, προσπαθούμε να συνοψίσουμε την τρέχουσα κατάσταση αναφορικά με την εταιρική σχέση μεταξύ Αφρικής και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δυστυχώς, η εν λόγω εταιρική σχέση είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη.

Για να είμαστε δίκαιοι, οι προσδοκίες μας είναι υψηλές σχετικά με την επίτευξη κατανόησης και συνεργασίας μεταξύ της Αφρικής ένωσης, του Κοινοβουλίου της Αφρικής Ένωσης και της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης. Ωστόσο, η Αφρική παραμένει ακόμα η φτωχότερη ήπειρος στον πλανήτη μας, όπου οι άνθρωποι έχουν το μικρότερο προσδόκιμο ζωής στον κόσμο, όπου υπάρχει πείνα και ασθένειες σε μια κλίμακα άνευ προηγουμένου, ενώ το επίπεδο της εκπαίδευσης και της υγείας, ιδιαίτερα στις φτωχές αστικές περιοχές και στα χωριά, είναι σχεδόν μηδενικό.

Ο θετικός αντίκτυπος της Αφρικανικής Ένωσης στην οικονομική κατάσταση είναι τόσο μικρός ώστε, στην πράξη, πρόκειται απλώς για έναν εικονικό οργανισμό χωρίς επιρροή στην επίλυση των καθημερινών προβλημάτων. Είναι ένας οργανισμός πολιτικών, οι οποίοι τον χρησιμοποιούν για να συμμετέχουν στην παγκόσμια πολιτική ζωή. Η Αφρική είναι μια ήπειρος με πλούσιους φυσικούς πόρους, οι οποίοι χρησιμοποιούνται από ολόκληρο τον κόσμο. Ωστόσο, αυτό δεν έχει κανένα θετικό αντίκτυπο στο βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού ή στον περιορισμό της φτώχειας. Διάφοροι οργανισμοί προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της φτώχειας, αλλά η πρόοδος είναι ελάχιστα αισθητή. Η εισηγήτρια, η κυρία Martens, διατύπωσε ξεκάθαρα αυτό το γεγονός.

Πραγματικά δεν ξέρουμε πώς να βοηθήσουμε την Αφρική και ούτε η έκθεση προσφέρει μια λύση. Ας θυμηθούμε πώς η ειρηνική Κένυα βάφτηκε στο αίμα μέσα σε διάστημα λίγων ημερών. Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι η οικονομική βοήθεια από κάθε χώρα κατανέμεται δεόντως; Πρόκειται για ένα ζήτημα που συζητήσαμε πριν από μερικούς μήνες. Επίσης, αναφερθήκαμε στα βήματα που κάνει η Κίνα. Μήπως η Κίνα βρήκε το σωστό δρόμο; Θα πρέπει να τον εξετάσουμε προσεκτικά.

  Luisa Morgantini, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η κοινή Στρατηγική ΕΕ-Αφρικής είναι πρώτα από όλα μια μεγάλη πρόκληση, η ώρα για εμάς να δείξουμε ότι μπορούμε να εξετάσουμε εκ νέου εμάς τους ίδιους και τις πολιτικές μας. Πιστεύω ότι πρέπει ακόμα να σκεφτούμε πολύ προσεκτικά τις σχέσεις μεταξύ των δύο ηπείρων μας και των αναπτυξιακών στρατηγικών μας.

Η διαδικασία είναι μακρά. Δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι όλα θα επιλυθούν άμεσα, καθώς άλλωστε πρόκειται για ιδιαίτερα πολύπλοκες καταστάσεις. Ωστόσο, η διαδικασία πρέπει να είναι πρωτίστως, κατά τη γνώμη μου, μια συμμετοχική και χωρίς αποκλεισμούς διαδικασία από τη βάση προς την κορυφή: μια συνεργασία μεταξύ ίσων.

Η Σύνοδος Κορυφής της Λισσαβώνας δεν κατόρθωσε να το επιτύχει αυτό πλήρως, ίσως διότι ολοκληρώθηκε εσπευσμένα και ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε η Αφρικανική Ένωση ήθελαν ή ήταν σε θέση να δώσουν ένα δομικό ρόλο στα κοινοβούλια και στην κοινωνία των πολιτών σε Αφρική ή Ευρώπη. Έχει περάσει πλέον ένας χρόνος από τη σύνοδο και, όπως τονίζει εμφατικά η έκθεση Martens, το Κοινοβούλιό μας, το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο και η κοινωνία των πολιτών δεν έχουν ακόμα πραγματικό λόγο στη χάραξη της στρατηγικής.

Είναι επομένως ζωτικής σημασίας – όχι μόνο για να επιτευχθούν οι Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετίας σε σχέση με την καταπολέμηση της φτώχειας και των ασθενειών όπως και την αγροτική και εκπαιδευτική ανάπτυξη – να συμπεριληφθούν και αυτά τα θέματα μαζί με όλα τα θέματα που έχουν τεθεί, από την ερημοποίηση έως την αλλαγή του κλίματος και την ενέργεια.

Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό να έχουμε ολοκληρωμένη ανάληψη της ευθύνης και μια δημοκρατική εταιρική σχέση ανοιχτή στο κοινό, χωρίς να περιορίζεται αποκλειστικά στις κυβερνήσεις και στις επιτροπές. Εμείς, ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχουμε βελτιώσει τις σχέσεις μας με το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτά τα βήματα προς τα εμπρός είχαν θετική επίδραση στην κοινή Στρατηγική ΕΕ-Αφρικής.

Ωστόσο, το 2007, ανέκυψαν αμφιβολίες σχετικά με τη χρηματοδότηση. Θα βρεθούν τα κεφάλαια για την υλοποίηση αυτής της κοινής στρατηγικής; Ποιο είναι το μέλλον για τα Κράτη ΑΚΕ και τη Συμφωνία Κοτονού; Ποια θα είναι η σχέση μας με τους διεθνείς οργανισμούς - την Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τον ΠΟΕ; Ας συνεργαστούμε για να κάνουμε αυτούς τους θεσμούς πιο δημοκρατικούς.

Ολοκληρώνοντας, πιστεύω ότι πρέπει να αναθαρρήσουμε και να συνεχίσουμε με αυτή την πρόκληση διότι η Αφρική, όπως μάθαμε τα τελευταία χρόνια, είναι μια ήπειρος πλούσια σε ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους, ένας γνήσιος εταίρος. Είναι φανταστικό να βλέπουμε - ο Επίτροπος Michel, τον οποίο γνωρίζω καλά, το ξέρει αυτό - ότι υπάρχει μεγάλος πλούτος και όχι μόνο θάνατος, καταστροφή και πόλεμος, παρόλο που πρέπει, φυσικά, να εργαστούμε σε εκείνες τις περιοχές για την εδραίωση της ειρήνης και της δημοκρατίας.

  Bastiaan Belder, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, πρώτα από όλα, θα ήθελα να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, κυρία Martens, για αυτή την ολοκληρωμένη έκθεση. Είναι θετικό το ότι το Κοινοβούλιο όχι μόνο καλωσορίζει την ανακοίνωση μιας εταιρικής σχέσης αλλά παρακολουθεί πραγματικά τα απτά αποτελέσματα. Αυτό χρειάζεται η Αφρική: Τα θεμέλια για μια επιτυχημένη εταιρική σχέση με την Αφρική απαιτούν καλή διακυβέρνηση και ανθρώπινα δικαιώματα. Πρόκειται για βασική προϋπόθεση σε μια ήπειρο όπου οι δήμαρχοι μπορούν να ανατρέψουν προέδρους και όπου ένας άλλος πρόεδρος ακρωτηριάζει τον πληθυσμό του για να διεξαγάγει κυνήγι μαγισσών. Το Συμβούλιο και η Επιτροπή πρέπει να θέσουν αυτό το ζήτημα ως βασική προτεραιότητα.

Όταν αναφέρω την καλή διακυβέρνηση, σκέφτομαι επίσης το ρόλο της Κίνας, ο οποίος αναφέρεται φευγαλέα σε αυτό το ψήφισμα. Μου κάνει εντύπωση ότι δεν υπάρχει καμία επίκριση για την, ενίοτε με καταστροφικές συνέπειες, ανάμιξη της Κίνας στην Αφρική. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί ίσως να διδαχθεί ένα μάθημα από τα δύο δις Ευρώ που επενδύει το Σινοαφρικανικό Ταμείο Ανάπτυξης στην Αφρική. Το γεγονός ότι το Πεκίνο επενδύει επίσης σε χώρες όπως η Ζιμπάμπουε τα λέει όλα για τη συμβολή της Κίνας μακροπρόθεσμα στη δημοκρατία και στην καλή διακυβέρνηση στην Αφρική.

Επίσης, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο προς την εισηγήτρια. Στην παράγραφο 46 αναφέρεται στην ασφάλεια των τροφίμων και στα κυριαρχικά δικαιώματα επί των τροφίμων στην Αφρική. Αυτό που πιστεύω ότι λείπει από αυτό το ψήφισμα είναι ένα κείμενο το οποίο να αναφέρεται σε ένα πρόβλημα που υπάρχει επί σειρά ετών, δηλαδή τη μίσθωση ή ακόμα και αγορά από κράτη ή εταιρείες εκτός Αφρικής μεγάλων γεωργικών εκτάσεων, με τη σοδειά να πηγαίνει στους ξένους επενδυτές και, επομένως, να μην ωφελεί το υποσιτισμένο τοπικό πληθυσμό. Αυτές οι καταστάσεις είναι πράγματι αρκετά θλιβερές. Επιπλέον, οι επενδύσεις αυτές δεν προσφέρουν θέσεις εργασίας. Είναι ντροπή το ότι το ψήφισμα δεν αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο πρόβλημα, το οποίο επί του παρόντος φωτίζεται ακόμα μια φορά από τους προβολείς των μέσων ενημέρωσης.

  Michael Gahler (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ως πρόεδρος της αντιπροσωπείας ad-hoc για τις σχέσεις με το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο, θα ήθελα να δράξω την ευκαιρία σήμερα για να ευχαριστήσω τους πολλούς ανθρώπους που συμμετείχαν. Πρώτα από όλα, θα ήθελα να ευχαριστήσω τη Maria Martens, η οποία συνέταξε μια εξαιρετική έκθεση για την πρόοδο που συντελείται σχετικά με τη συμφωνηθείσα Στρατηγική ΕΕ-Αφρικής. Δεύτερον, θα ήθελα να ευχαριστήσω τα θεσμικά όργανα που συμμετείχαν. Κατορθώσαμε, εντός του πλαισίου μιας συζήτησης με τη συμμετοχή έξι συνομιλητών, να καταλήξουμε σε μια συμφωνία μεταξύ των δύο Κοινοβουλίων. Αμφότερες οι Επιτροπές συμφώνησαν, όπως και αμφότερα τα Κοινοβούλια και τα Συμβούλια. Όσον αφορά το Συμβούλιο, θα ήθελα συγκεκριμένα να ξεχωρίσω τη νομική υπηρεσία, η οποία έχει πάντοτε ιδιαίτερη σημασία σε αυτά τα θέματα, καθώς ορισμένες φορές οι κοινές θέσεις αποτυγχάνουν. Ωστόσο, μετά την πρώτη συνάντηση στην Αντίς Αμπέμπα, κατορθώσαμε στη δεύτερη συνάντησή μας σήμερα να εφαρμόσουμε και τελικά να συμφωνήσουμε επί όσων είχαμε συμφωνήσει σχετικά με τη συμμετοχή των δύο Κοινοβουλίων.

Θα ήθελα να σχολιάσω όσα είπε ο κύριος Hutchinson. Τι πραγματικά συμβαίνει; Ναι, πολλά άσχημα πράγματα συμβαίνουν στην Αφρική. Ωστόσο, η εντύπωσή μου – και ίσως είναι συμπτωματική – είναι ότι έπειτα από τη συμφωνία για την εν λόγω κοινή στρατηγική, η Αφρική αντέδρασε διαφορετικά στα πραξικοπήματα. Στη Μαυριτανία, στη Γουϊνέα, στη Γουϊνέα-Μπισάου και στη Μαδαγασκάρη, η Αφρική αντέδρασε αναστέλλοντας την ιδιότητα μέλους αυτών των χωρών. Αυτό δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Τότε, θα επρόκειτο απλώς για κάτι συνηθισμένο.

Ως προς αυτό το ζήτημα, θα ήθελα επίσης να δηλώσω ότι εμείς, ως ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη αυτά τα γεγονότα. Εάν αυτή η εταιρική σχέση βασίζεται σε κοινές αξίες, τότε οι Ευρωπαίοι πρέπει επίσης να αντιδρούν όταν οι Αφρικανοί αντιδρούν όπου κάτι δεν πηγαίνει καλά στην Αφρική. Για αυτό το λόγο έχω την πεποίθηση ότι εάν εμείς, ως Κοινοβούλια, συμμετέχουμε περισσότερο στην εφαρμογή αυτής της στρατηγικής στο μέλλον, θα μπορέσουμε να παρέχουμε προστιθέμενη αξία σε αυτή την εταιρική σχέση.

  Ana Maria Gomes (PSE). – (PT) Θα ήθελα να συγχαρώ την κυρία Martens για αυτή τη σημαντική έκθεση και να επισημάνω πόσο σημαντικός είναι αυτός ο ρόλος του Κοινοβουλίου στον έλεγχο της εφαρμογής της Κοινής Στρατηγικής Αφρικής-ΕΕ και του αντίστοιχου Σχεδίου Δράσης.

Έχουν γίνει μερικά σημαντικά βήματα αναφορικά με αρκετές από τις οχτώ εταιρικές σχέσεις που περιλαμβάνονται στη στρατηγική, ιδιαίτερα αναφορικά με τη σύσταση κοινών ομάδων εμπειρογνωμόνων και ομάδων εφαρμογής και την έναρξη διαλόγου στο πλαίσιο αυτών των εταιρικών σχέσεων.

Ωστόσο, θλίβομαι διότι στο τέλος του πρώτου χρόνου ορισμένες εταιρικές σχέσεις βρίσκονται ακόμα στη διαδικασία προσδιορισμού των μεθόδων λειτουργίας και δεν έχουν ακόμα καθορίσει παραδοτέα, χρονοδιαγράμματα ή κονδύλια προϋπολογισμού.

Ελπίζω ότι η επόμενη κοινή ετήσια έκθεση προόδου θα είναι πολύ πιο συγκεκριμένη από την πρώτη στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της και στην υπόδειξη των οικονομικών φακέλων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επαγρυπνούμε όσον αφορά στην τήρηση των δεσμεύσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Κράτη Μέλη της με στόχο την επιλογή των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας. Πρέπει επίσης να διασφαλίσουμε ότι η παγκόσμια ύφεση που επηρεάζει τους πάντες δεν επιβαρύνει δυσανάλογα τις χώρες και τους λαούς της Αφρικής, με δεδομένο ότι είναι ήδη οι πλέον ευάλωτοι.

Η ανάπτυξη και η δημοκρατική διακυβέρνηση στην Αφρική πρέπει να αποτελέσει μέρος της στρατηγικής για την έξοδο από την κρίση για όλους μας. Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει επίσης να δούμε σημαντικότερη πρόοδο σε όλες τις εταιρικές σχέσεις, περιλαμβανομένων εκείνων με πιο ευαίσθητο πολιτικά χαρακτήρα, όπως η περίπτωση της διακυβέρνησης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να ενισχυθεί με την επίσημη ανάληψη λειτουργιών εποπτείας και τη συμμετοχή του στην εργασία των ομάδων εφαρμογής της στρατηγικής. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να διασφαλίσουμε τη συμμετοχή σε αυτή τη διαδικασία φορέων που εκπροσωπούν αμφότερες τις κοινωνίες των πολιτών σε Ευρώπη και Αφρική, ιδιαίτερα τα εθνικά κοινοβούλια, τις ΜΚΟ και τα μέσα ενημέρωσης.

  Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk (UEN). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σε τρία ζητήματα στα πλαίσια αυτής της συζήτησης. Πρώτα από όλα, το Δεκέμβριο του 2007, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε μια νέα Στρατηγική ΕΕ-Αφρικής, η οποία είχε στόχο τη διασφάλιση της ισότητας μεταξύ των δύο πλευρών. Το κυρίως ζήτημα στο επίκεντρο αυτής της Στρατηγικής ήταν ο περιορισμός της φτώχειας στις αφρικανικές χώρες. Ωστόσο, δεν σημειώθηκε ιδιαίτερη πρόοδος σε αυτό το πεδίο τον περασμένο χρόνο.

Δεύτερον, η συνεχιζόμενη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση μπορεί, δυστυχώς, να επιδεινώσει την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι αφρικανικές χώρες. Οι κορυφαίοι παγκόσμιοι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί κάνουν τις εξής προβλέψεις για το 2009. Το ΔΝΤ εκτιμά ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 1% ενώ η Παγκόσμια Τράπεζα υπολογίζει την πτώση στο 2%. Ο ΠΟΕ προβλέπει μείωση στην αξία του παγκόσμιου εμπορίου έως και 9%. Θα είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό σε 50 χρόνια. Η κρίση που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες αναπτυγμένες χώρες, σύμφωνα με το ΔΝΤ, θα επηρεάσει στη συνέχεια και τις αναπτυσσόμενες, περιλαμβανομένων των αφρικανικών χωρών, ενώ η αύξηση της ανεργίας και της φτώχειας ενδέχεται να προκαλέσει εμφύλιες ταραχές και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ίσως οδηγήσει ακόμα και σε πόλεμο.

Ελπίζω ότι, εν όψει αυτής της κρίσης και των συνεπειών της, οι οποίες θα συνεχίσουν να γίνονται αισθητές κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών, η Στρατηγική Συνεργασίας ΕΕ-Αφρικής θα τροποποιηθεί καταλλήλως προκειμένου να αποτρέψει τις εμφύλιες ταραχές αυτού του είδους ή ακόμα και τις ένοπλες συγκρούσεις, οι οποίες θα προκληθούν από την παγκόσμια οικονομική κρίση.

  Juan Fraile Cantón (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, στη Λισσαβώνα το Δεκέμβριο του 2007, οι αρχηγοί των κρατών ή κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης υιοθέτησαν την Κοινή Στρατηγική Αφρικής-ΕΕ και το πρώτο Σχέδιο Δράσης για την εφαρμογή της.

Τρία γεγονότα οδήγησαν σε αυτή τη στρατηγική. Το πρώτο είναι ότι στην αφρικανική ήπειρο οι ειρηνευτικές διαδικασίες και η σταδιακή παγίωση των δημοκρατικών συστημάτων συνυπάρχουν με μόνιμες συγκρούσεις όπως στο Νταρφούρ, υψηλά επίπεδα φτώχειας και τη δημιουργία καταστάσεων όπως τα μαζικά κύματα παράνομης μετανάστευσης.

Το δεύτερο γεγονός είναι ότι η Υποσαχάρια Αφρική είναι η φτωχότερη περιοχή στον πλανήτη. Το προσδόκιμο ζωής του πληθυσμού είναι χαμηλό, όπως επίσης και τα επίπεδα εκπαίδευσης και αλφαβητισμού, ενώ η δημογραφική ανάπτυξη είναι υψηλή. Τριακόσια εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με λιγότερα από ένα ευρώ ημερησίως.

Το τρίτο γεγονός είναι ότι η Αφρική είναι η φυσική τοποθεσία των μεγάλων πανδημιών, ο τόπος όπου ζουν περισσότερα από τα δύο τρίτα του μολυσμένου με AIDS πληθυσμού και ο τόπος του 90% των θανάτων που προκαλούνται από την ελονοσία.

Τον τελευταίο χρόνο σημειώσαμε ελάχιστη πρόοδο στους στόχους που θέσαμε και, δεδομένου ότι το σχέδιο δράσης καλύπτει την περίοδο έως το 2010, πρέπει να αναλάβουμε άμεση δράση σε δύο σημαντικούς τομείς. Πρώτον, πρέπει να συνεργαστούμε για τη δημοκρατική διακυβέρνηση, την ενίσχυση των θεσμών και τη βελτίωση του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών, με ιδιαίτερη εστίαση στις πολιτικές για την ισότητα των φύλων. Δεύτερον, πρέπει να συνεργαστούμε για να αντιμετωπίσουμε στοιχειώδεις κοινωνικές ανάγκες, τη μάχη ενάντια στην πείνα, τη δρομολόγηση αναπτυξιακών προγραμμάτων για την εκπαίδευση και την υγεία και την πρόσβαση σε βασικούς πόρους όπως το νερό.

  Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η εταιρική σχέση που συζητάμε σήμερα είναι η απάντηση στις ανάγκες της Αφρικής, καθώς παρέχει υποστήριξη στη διαδικασία εκδημοκρατισμού των αφρικανικών χωρών και στα ανθρώπινα δικαιώματα και, ταυτόχρονα, διασφαλίζει την ισχυρή, διμερή συμμετοχή στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και στο πεδίο της ενεργειακής ασφάλειας.

Σήμερα, εν όψει της αυξανόμενης παγκόσμιας αλληλεξάρτησης και της κοινής ευθύνης μας, χρειαζόμαστε και τη δέσμευση από ενδεχομένως ασθενέστερους εταίρους. Ας πάρουμε τη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής ως παράδειγμα. Αν και η Αφρική συμμετέχει στο μικρότερο βαθμό στη ρύπανση της ατμόσφαιράς μας, αισθάνεται πολύ έντονα τις συνέπειες. Για αυτό το λόγο πρέπει να συμπεριλάβουμε τις αφρικανικές χώρες στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, ιδιαίτερα αναφορικά με την ευρύτερη δυνατή χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που βρίσκονται στη διάθεση αυτών των χωρών.

Ορισμένες χώρες στοχεύουν στο να φέρουν τις αφρικανικές χώρες κάτω από τη σφαίρα επιρροής τους. Αυτό δεν πρέπει να συμβεί. Η Αφρική δεν χρειάζεται έλεγχο. Αντιθέτως, χρειάζεται τη βοήθεια και την υποστήριξή μας. Ταυτόχρονα, πρέπει να αντιμετωπίζουμε την Αφρική ως ίσο εταίρο αντί απλώς ως αποδέκτη οικονομικής βοήθειας. Η ίση αντιμετώπιση καλλιεργεί ένα μεγαλύτερο βαθμό δέσμευσης.

  Louis Michel, Μέλος της Επιτροπής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους διάφορους ομιλητές.

Χαίρομαι που υπάρχει ικανοποίηση με τα πρώτα αποτελέσματα, ωστόσο, είναι αυτονόητο, ότι αυτό δεν είναι ακόμα αρκετό. Πρέπει να καταλάβουμε ότι οι διαδικασίες έχουν δρομολογηθεί εδώ και μόλις ένα χρόνο και ότι πρέπει να ανεβάσουμε ταχύτητα το 2009.

Αποδέχομαι τα βασικά σημεία των διάφορων ομιλιών και τα ζητήματα που τέθηκαν συνάδουν απόλυτα με τις πεποιθήσεις μου. Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να υπάρχει ανάπτυξη εάν δεν υπάρχει ανάληψη ευθύνης, όπως είπαν ο κύριος Hutchinson και η κυρία Morgantini. Είναι εξίσου προφανές ότι ο ρόλος των εθνικών κοινοβουλίων και της κοινωνίας των πολιτών είναι εξαιρετικά σημαντικός.

Επιπλέον, λυπάμαι για το ότι δεν ήταν δυνατό να διεξαχθεί μια ενδελεχής μεταρρύθμιση των θεσμικών μηχανισμών που διέπουν την αρμοδιότητα του Κοινοβουλίου για την αναπτυξιακή πολιτική. Θυμάμαι ότι ζητήσατε να συζητηθούν τα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα όχι μόνο εδώ αλλά και στα εθνικά κοινοβούλια των εταίρων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν μου επέτρεψε να το κάνω και για αυτό το λόγο απέστειλα τα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα στην κοινή κοινοβουλευτική συνέλευση. Μέσω εκείνου του καναλιού, τα αποστείλατε στα διάφορα κοινοβούλια της Ευρώπης, αλλά όλα αυτά δεν συνιστούν κανένα θεσμικό κανόνα, όπως εύχομαι ειλικρινά να ήταν η περίπτωση. Ως υπενθύμιση, θα ήθελα να προσθέσω ότι αυτό θα συνεχίσει να είναι μια από τις απόλυτες προτεραιότητές μας, διότι θα σημειώναμε τεράστια πρόοδο εάν τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης περιλαμβάνονταν στον προϋπολογισμό. Αν και αυτό δεν θα περιληφθεί στον προϋπολογισμό, παρόλα αυτά δεν έχουμε επαρκείς λόγους για να μην επιτρέψουμε στο Κοινοβούλιο να παίξει το ρόλο που θα έπρεπε και, ως αποτέλεσμα, ο επίτροπος για την ανάπτυξη θα είναι ανίσχυρος μερικές φορές. Θα ήταν πολύ πιο απλό εάν μπορούσα να συζητήσω τις προτεραιότητες, τα προγράμματα και τα έργα εδώ στο Κοινοβούλιο. Θα μπορούσα να προχωρήσω ενισχυμένος από αυτή την υποστήριξη. Δυστυχώς, αυτό δεν ισχύει ακόμα. Ελπίζω ότι θα φτάσουμε εκεί.

Δεν θέλω να παραλείψω ζητήματα τα οποία δεν φαίνονται σωστά ούτε σε εμένα. Θα σας υπενθυμίσω ότι πέρυσι, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δαπανήσαμε την εισφορά της Επιτροπής και των Κρατών Μελών, γνωρίζοντας ότι καθένα συνεισέφερε 46 δις Ευρώ. Ωστόσο, βρισκόμαστε 1,7 δις Ευρώ πίσω σε σχέση με το πρόγραμμα ή, ας πούμε, το στόχο που είχαμε θέσει. Δεν είμαι καθόλου ικανοποιημένος με αυτό και πιστεύω ότι θα πρέπει να δώσουμε μάχη για αυτό το θέμα στο μέλλον. Το Κοινοβούλιο θα πρέπει να είναι αληθινός πρέσβης αυτού του μηνύματος και να ασκήσει πίεση. Θα χρειαστούμε όλη τη διαθέσιμη ισχύ μας σε πολιτικό επίπεδο απλώς και μόνο για να φροντίσουμε ότι τα Κράτη Μέλη θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν το 2005. Δεν θα είναι εύκολο. Θυμάμαι ακόμα τον αγώνα για να εξασφαλιστεί ένα δισεκατομμύριο για την ανταπόκριση στις διογκούμενες τιμές των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτό δεν ήταν εύκολο, αλλά εξασφαλίσαμε καλούς όρους. Πήραμε ένα επιπλέον δισεκατομμύριο, ωστόσο, επιμερίστηκε σε ένα διάστημα τριών ετών αντί για δύο. Ευτυχώς, όμως, τα έργα προχωρούν και η εφαρμογή τους εξελίσσεται θετικά. Κατά συνέπεια, με βρίσκετε, φυσικά, απολύτως σύμφωνο.

Δεν σκοπεύουμε να ανοίξουμε ξανά τα ζητήματα της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας. Υπάρχουν ορισμένες προσαρμογές στο περιθώριο υπό συζήτηση, για παράδειγμα οι ειρηνευτικές αποστολές.

(FR) Για αυτό το λόγο, δεν έχουμε καμία πρόθεση να ξανανοίξουμε αυτή τη συζήτηση. Επιπλέον, πρέπει να πω ότι είμαι πολύ επιφυλακτικός. Δεν είμαι ιδιαίτερα υπέρ του να ξανανοίξει αυτή η συζήτηση, διότι εάν γίνει αυτό θα δούμε ορισμένα Κράτη Μέλη να συμμετέχουν προκειμένου να συμπεριληφθούν όλα και οτιδήποτε στον προϋπολογισμό για αυτό το σκοπό.

Πρέπει να σας πω, κύριε Cook, ότι δεν συμφωνώ με τα όσα λέγονται για το ότι χάσαμε τα ιδανικά μας. Δεν νομίζω ότι αυτό είναι αλήθεια. Νομίζω ότι αρκεί να ακούσετε τις φωνές σε αυτό το Κοινοβούλιο για να συνειδητοποιήσετε ότι παραμένουμε εξαιρετικά αφοσιωμένοι στην προάσπιση των αναπτυσσόμενων χωρών. Δεν είναι αλήθεια ότι δεν συμβάλλουμε στη λύση. Προφανώς, δεν μπορεί κανείς να περιμένει ότι θα μπορέσουμε να βρούμε λύση για όλα, ωστόσο, τρέμω στην ιδέα πόσο φτωχός θα ήταν ο κόσμος χωρίς την ευρωπαϊκή αρωγή.

Δεν είναι αρκετή, συμφωνώ απόλυτα, αλλά αντιπροσωπεύει το 57% της παγκόσμιας αρωγής. Δυστυχώς, δεν νομίζω ότι μπορούμε να συζητήσουμε αυτό το θέμα τώρα, αλλά το να γνωρίζουμε εάν η ευρωπαϊκή αρωγή από τα Κράτη Μέλη μας ή την Επιτροπή συνεχίζει να επιτυγχάνει τους στόχους της ή να είναι αποτελεσματική και εάν αυτός είναι ένας καλός τρόπος να λειτουργούμε είναι άλλο θέμα. Θα ήθελα να επαναφέρουμε αυτή τη συζήτηση στο ζήτημα της εδραίωσης ή όχι της δημοσιονομικής στήριξης και των προϋποθέσεων διότι, όπως και εσείς, δεν είμαι καθόλου σίγουρος για το τελευταίο.

Με αυτά τα δεδομένα, πρέπει να ξέρουμε τι θέλουμε. Εάν θέλουμε να πείσουμε μια κυβέρνηση να προσεγγίσει την κοινωνία των πολιτών ή να πείσει τον πληθυσμό - ή το κοινοβούλιό της σε ορισμένες περιπτώσεις - να συμμετέχουν, θα πρέπει ωστόσο να δεχτούμε ότι πρέπει να επιβληθούν όροι. Και αυτό διότι μερικές φορές δεν είναι αρκετό να λέμε απλώς σε μια κυβέρνηση «ελπίζουμε ότι θα το κάνετε αυτό», να κάνουμε παθιασμένες εκκλήσεις ή απλώς φιλικές προτάσεις. Το ζήτημα που αφορά τις προϋποθέσεις - αν και δεν μου αρέσει αυτή η λέξη και προτιμώ να μιλώ για κριτήρια - παραμένει σημαντικό. Όταν μιλάτε, για παράδειγμα, για το προφίλ, πιστεύω ότι είναι ακόμα αρκετά φυσιολογικό να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε ένα. Το προφίλ αυτό δεν έχει χρησιμοποιηθεί στη χάραξη του προϋπολογισμού για την πρωτοβουλία. Είναι ακόμα αρκετά φυσιολογικό να αναλύουμε τα προφίλ διακυβέρνησης κάθε χώρας όταν ετοιμαζόμαστε να τους χορηγήσουμε ένα επιπλέον 25 ή ακόμα και 30% σε οικονομικά κίνητρα. Όλες αυτές οι συζητήσεις παραμένουν ανοιχτές. Δεν επιθυμώ να τις κλείσω, αλλά ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να το κάνουμε κάποια στιγμή.

Θα αφήσω στην άκρη οτιδήποτε έχει να κάνει με την Κίνα. Πιστεύω προφανώς ότι πρόκειται για καλή συζήτηση. Θεωρώ, φυσικά, ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν το δικαίωμα να δέχονται προσφορές για τη συνεργασία που θέλουν. Η Αφρική δεν είναι πια μια περιοχή αποκλειστικά στη διάθεση της Ευρώπης και αυτό είναι πολύ καλό. Είναι κάτι που το θεωρώ σημαντικό.

Είναι πραγματικά πρόσφορο να αναρωτηθούμε για την ποιότητα των αναπτυξιακών πολιτικών που αναπτύσσονται μεταξύ Κίνας και Αφρικής. Δεν μπορούμε να τις επικρίνουμε για αυτό, αλλά μπορούμε να αναρωτηθούμε. Για παράδειγμα, λαμβάνω αναφορές εδώ και αρκετούς μήνες σχετικά με κινεζικά συμβόλαια στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Δεν λέω ότι πρόκειται για κακά συμβόλαια. Απλώς λέω ότι υπάρχει μια σειρά από ζητήματα που χρήζουν απαντήσεων. Επί του παρόντος ασχολούμαστε με τις απαντήσεις, ιδιαίτερα στο ζήτημα της κρατικής εγγύησης διότι πρόκειται για μια συμφωνία που συνάφθηκε με μια ιδιωτική επιχείρηση. Ασχολούμαστε, επίσης, με το ποσοστό των δανείων σε σύγκριση με τα δώρα, το γεγονός ότι δεν έγινε διαγωνισμός και το γεγονός ότι πρόκειται σχεδόν για το ίδιο ποσό με το χρέος της χώρας προς το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. Όλα αυτά είναι ζητήματα για τα οποία πρέπει να βρεθεί λύση, όχι όμως με την αποκήρυξη αυτού του είδους της σχέσης. Οι αφρικανικές χώρες έχουν το δικαίωμα να κλείνουν συμφωνίες συνεργασίας και με τους Κινέζους. Δεν θα επανέλθω σε αυτό το θέμα.

Κυρία Morgantini, πιστεύω ότι αγγίξατε μερικά ζητήματα τα οποία είχαν τεθεί ήδη από τον κύριο Hutchinson. Είναι ξεκάθαρο ότι το πραγματικό πρόβλημα θα έγκειται πάντοτε στο να διασφαλίζεται ότι η σχέση ανάμεσα σε εμάς και τις αναπτυσσόμενες χώρες είναι μια γνήσια εταιρική σχέση. Πιστεύω ότι η Σύνοδος Κορυφής της Λισσαβώνας ήταν ένα σημαντικό βήμα μπροστά διότι σφυρηλατήσαμε τουλάχιστον στα κείμενα την απαρχή μιας νέας φιλοσοφίας ίσων εταίρων όσον αφορά στα δικαιώματα και στις ευθύνες.

Ωστόσο, προφανώς δεν έχουμε επιτύχει πλήρως το σκοπό και αυτό είναι ένα από τα ζητήματα που συνδέεται με την ανάληψη ευθυνών και, όπου είναι δυνατόν, τη δημοσιονομική στήριξη. Συνδέεται με την ανάληψη ευθυνών από την κοινωνία των πολιτών και τη συζήτηση σε κοινοβουλευτικό επίπεδο. Πιστεύω ότι έχετε δίκιο και ότι αυτά είναι τα πεδία πάνω στα οποία πρέπει να δουλέψουμε.

Θέσατε άλλο ένα ερώτημα το οποίο με απασχολεί πραγματικά και είναι, κατά τη γνώμη μου, βασικό θέμα προς συζήτηση. Ρωτήσατε «πώς μπορούμε να επιτύχουμε καλύτερη εναρμόνιση: με το να κάνουμε τους ανθρώπους να συνεργάζονται καλύτερα μαζί, με τον καλύτερο επιμερισμό της εργασίας, την καλύτερη υποστήριξη της παγκόσμιας αναπτυξιακής πολιτικής μεταξύ των διάφορων εταίρων, το ρόλο της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Επιτροπής και όλων των χορηγών μεγάλης κλίμακας;»

Είναι αλήθεια ότι επί του παρόντος, όπως ελέχθη και σε άλλη συνεδρίαση, υπάρχουν υπερθέσεις και επικάλυψη ενεργειών. Υπάρχει ακόμα και ανταγωνισμός και δεν πρόκειται πάντοτε για χρήσιμο ανταγωνισμό. Μπορώ να σας πω ότι έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος τα τελευταία δύο χρόνια, ιδιαίτερα σε σχέση με την Παγκόσμια Τράπεζα. Μπορώ να σας πω ότι βλέποντας το νέο μήνυμα, τη στρατηγική και τη φιλοσοφία που διακρίνω στην Παγκόσμια Τράπεζα, αυτό με κάνει αρκετά αισιόδοξο. Υπάρχει, επομένως, χώρος για ένα άλλο είδος συνεργασίας, για συνεργασία μεταξύ των διάφορων εταίρων και πιστεύω ότι αγγίξατε πραγματικά ένα θεμελιώδες ζήτημα, το οποίο θα πρέπει να εξετάσουμε πιο στενά.

Φυσικά, η καλή διακυβέρνηση είναι ένα σημαντικό στοιχείο. Είναι ο λόγος για τον οποίο σχηματίσαμε πρόβλεψη για το πακέτο διακυβέρνησης.

Η κυρία Gomez έθιξε το σημαντικό θέμα των επιπτώσεων της χρηματοπιστωτικής κρίσης στην οικονομική και κοινωνική κατάσταση στις αναπτυσσόμενες χώρες. Σχεδόν όλοι οι ειδικοί συμφωνούν επί του παρόντος ότι η ανάπτυξη θα σημειώσει πτώση κατά τουλάχιστον 2%, ποσοστό που αντιπροσωπεύει έως και 50 εκατομμύρια περισσότερους φτωχούς ανθρώπους. Πρέπει να το γνωρίζουμε καλά αυτό.

Όσον αφορά εμάς, θα είμαι ήδη πολύ ευχαριστημένος εάν τα Κράτη Μέλη τηρήσουν τις υποσχέσεις που έδωσαν το 2005. Σας διαβεβαιώνω ότι μαζί θα πρέπει να δώσουμε μια εξαιρετικά σκληρή μάχη για να αναγκάσουμε τα Κράτη Μέλη να το κάνουν.

Δεύτερον, προετοιμάζω μια ανακοίνωση - το πακέτο του Απριλίου που υποσχέθηκα - η οποία προχωρά πέρα από τη δημόσια αναπτυξιακή βοήθεια. Θα επιχειρήσει να κινητοποιήσει μια ολόκληρη σειρά τμηματικών προϋπολογισμών της Επιτροπής για αναπτυξιακές πολιτικές. Πρέπει να σας πω ότι υπάρχουν μερικά πραγματικά ενδιαφέροντα στοιχεία. Συνεργάζομαι, επίσης, με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ως προς αυτό το πακέτο, ιδιαίτερα αναφορικά με την υποστηρικτική υποδομή προκειμένου να προσπαθήσουμε να τους αναπτύξουμε γρήγορα και να έχουν μεγάλο αντίκτυπο. Θα επανέλθω με αυτό το θέμα στο Κοινοβούλιο τον Απρίλιο. Θα ήθελα απλώς να πω ότι έχω ακόμα ένα πολύ πιο σημαντικό ζήτημα να καλύψω, το οποίο είναι ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών και των εθνικών κοινοβουλίων.

Θα ολοκληρώσω με αυτό. Ο κύριος Hutchinson πρότεινε κάποτε να διεξαχθούν ορισμένα πειράματα με Μέλη αυτού του Κοινοβουλίου και ίσως με μέλη των κοινοβουλίων των Κρατών Μελών, να ταξιδέψουν όπου ήταν δυνατόν να το κάνουν και να διεξαγάγουν συζητήσεις για τα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα. Είχα την ευκαιρία να το κάνω σε τρεις διαφορετικές χώρες. Το αποτέλεσμα ήταν πολύ καλό αλλά είναι προφανές ότι ήταν καλό διότι σε εκείνες τις τρεις χώρες είχαμε την υποστήριξη των κυβερνήσεών τους, διότι χωρίς την εν λόγω υποστήριξη σε αυτό το ζήτημα το εγχείρημα είναι εξαιρετικά δύσκολο. Για αυτό το λόγο πιστεύω ότι έχετε δίκιο: η κινητοποίηση της κοινοβουλευτικής δράσης είναι σίγουρα μια από τις προτεραιότητες. Σε κάθε περίπτωση, πιστέψτε με ότι θα κάνω ό,τι μπορώ για να την εξασφαλίσω.

  Maria Martens , εισηγήτρια. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, δεν έχω πολλά ακόμα να προσθέσω. Αυτή είναι η πρώτη συζήτηση για την εφαρμογή της στρατηγικής. Κάναμε ένα ξεκίνημα, αλλά βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή. Υπάρχουν πάρα πολλά που πρέπει ακόμα να γίνουν. Η Αφρική παραμένει η φτωχότερη ήπειρος. Όλοι επισημάνατε τι μας απασχολεί και ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζουμε, είτε σε σχέση με την ειρήνη και την ασφάλεια, την οικονομική ανάπτυξη, την καλή διακυβέρνηση, τη δυνατότητα οικοδόμησης, είτε σε σχέση με το ρόλο των κοινοβουλίων και της κοινωνίας των πολιτών. Ο Επίτροπος έκανε τις απαραίτητες παρατηρήσεις σε αυτό το ζήτημα.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω εσάς τους συναδέλφους μου, τον Επίτροπο και τους συναδέλφους μας από το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο. Θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε αυτή τη διαδικασία.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση ολοκληρώθηκε.

Η ψηφοφορία θα λάβει χώρα την Τρίτη 24 Μαρτίου 2009.