Volledig verslag van de vergaderingen

Woensdag 22 april 2009 - Straatsburg

6.36. Interimovereenkomst betreffende de handel met Turkmenistan

Vóór de stemming

  Karel Schwarzenberg, fungerend voorzitter van de Raad. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik wil u eraan herinneren dat de Raad de standpunten en resoluties van het Parlement altijd met veel belangstelling en aandacht heeft bestudeerd. Tegelijkertijd heeft de Raad de mensenrechtenkwestie altijd zeer serieus genomen, zoals blijkt uit de verdragsbetrekkingen van de Europese Unie met landen in diverse delen van de wereld.

Op grond van de Overeenkomst van Cotonou, een overeenkomst tussen de Europese Unie en de groep landen in Afrika, het Caribische gebied en de Stille Oceaan, zijn er sinds 1995 meer dan vijftien gevallen geweest waarin de Gemeenschap de uitvoering van overeenkomsten met een aantal landen gedeeltelijk of volledig heeft opgeschort wegens niet-naleving van de verplichtingen in verband met de mensenrechtenclausule.

U bent ongetwijfeld ook op de hoogte van de sancties die de Raad Oezbekistan heeft opgelegd naar aanleiding van de gebeurtenissen in Andijan in 2005. Er moet uiteraard nog veel gebeuren op het gebied van de mensenrechten en de eerbiediging van de rechtsstaat en de democratie in Turkmenistan.

We zullen met name blijven aandringen op de vrijlating van alle politieke gevangenen, op vrije toegang tot gevangenissen voor het Internationale Comité van het Rode Kruis, op opheffing van de internationale reisbeperkingen en op mediavrijheid in het maatschappelijk middenveld. We hebben ons voorgenomen passende maatregelen te nemen op grond van de overeenkomst, waaronder, indien nodig, opschorting van de overeenkomst met Turkmenistan in geval van schendingen van de mensenrechten, zoals bepaald in de overeenkomst.

  Charlie McCreevy, lid van de Commissie. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, de Commissie heeft zorgvuldig nota genomen van de bezorgdheid van het Parlement over de democratie en de mensenrechtensituatie in Turkmenistan. We verwelkomen de verklaring in de gezamenlijke ontwerpresolutie dat de sluiting van een interimovereenkomst een goede eerste stap zou zijn die ons in staat stelt nauwere betrekkingen met Turkmenistan aan te knopen en zo verdere positieve ontwikkelingen en samenwerking te bevorderen.

De Commissie is zich ervan bewust dat het Parlement zich zorgen maakt over de mogelijkheid om de overeenkomsten op te schorten. Ik herinner me de opmerking die mijn collega, mevrouw Ferrero-Waldner, tijdens het debat vorige maand heeft gemaakt, namelijk dat zowel de interimovereenkomst (artikel 1) als de PSA (artikel 2) mensenrechtenclausules bevat die een wezenlijk onderdeel van deze overeenkomsten vormen. Naast deze bepalingen stellen artikel 28 van de interimovereenkomst en artikel 94 van de PSA beide partijen in staat passende maatregelen te nemen in geval van ernstige schendingen van de overeenkomsten. De Commissie is van mening dat opschorting van de overeenkomsten daar ook onder valt.

De Commissie neemt samen met de lidstaten de taak op zich om de mensenrechtensituatie in Turkmenistan nauwlettend te volgen en regelmatig verslag uit te brengen aan de aangewezen instanties van het Parlement. Mocht het Parlement naar aanleiding van gerapporteerde ernstige schendingen van wezenlijke onderdelen van de interimovereenkomst, met name op het gebied van de mensenrechten, maatregelen aanbevelen, dan zal de Commissie ernstig overwegen de aanbevelingen van het Parlement in haar voorstel aan de Raad op te nemen.

  Harlem Désir (PSE) . – (FR) Mijnheer de Voorzitter, de verklaringen van de voorzitter van de Raad en van de vertegenwoordiger van de Commissie zijn erg interessant omdat ze aantonen dat het Europees Parlement gelijk had toen het eiste dat er een band werd gelegd tussen de ondertekening van een nieuwe handelsovereenkomst met Turkmenistan en de eerbiediging van de mensenrechten. Dit zijn de basisbeginselen voor handelsovereenkomsten die door de Europese Unie worden gesloten.

Gezien de massale schendingen van de mensenrechten in dit land, ook nu nog, kan men volgens mij deze ideeën het beste hard maken door om te beginnen geen gevolg te geven aan deze nieuwe handelsovereenkomst die u ons voorstelt, en dus door niet voor te stemmen tijdens de stemming van vandaag.

  Helmuth Markov (GUE/NGL). - (DE) Mijnheer de Voorzitter, ik stel vast dat het Parlement zowel in zijn debat als in zijn documenten de Raad en de Commissie heeft verzocht te verklaren dat zij zich achter het Parlement scharen als dat vraagt om opschorting of intrekking van deze overeenkomst.

De verklaringen liepen nogal uiteen. De voorzitter van de Raad heeft hoegenaamd niet aangegeven wat de Raad zal doen als het Parlement hierom vraagt. De commissaris antwoordde slechts dat de Commissie zich zal beraden op wat ze zal doen als dit door het Parlement wordt gevraagd. Op grond daarvan stel ik vast dat op geen enkele manier aan de verlangens van het Europees Parlement is voldaan, noch door de Commissie, noch door de Raad. Daarom kan ik enkel adviseren om geen instemming te verlenen.

(Applaus)

  Daniel Caspary (PPE-DE). - (DE) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, we hebben nu sinds drieënhalf jaar in verschillende parlementaire commissies over Turkmenistan gedebatteerd. Er zijn Europese verdragen waar ook wij als Parlement ons aan te houden hebben, ook wanneer ons dat soms niet bevalt.

We hebben bereikt dat de Raad en de Commissie door middel van hun verklaringen ons de toezeggingen hebben gedaan die in het kader van de Europese Verdragen mogelijk zijn. De Commissie en de Raad hebben zich bereid verklaard om ernstig te overwegen het Parlement te volgen als wij standpunten afgeven en eventueel om de opschorting van de overeenkomst verzoeken.

We weten allemaal dat er in het kader van de Europese Verdragen voor ons als Parlement helaas niet meer in zit. We mogen niet de fout maken om onze betrekkingen met een land te gebruiken als middel om meer macht voor het Parlement te verkrijgen. Ik verzoek u met klem de verklaringen van de Raad en de Commissie goed te keuren. Meer zat er niet in. Ik verzoek u in dit kader en onder deze omstandigheden in te stemmen met de ondertekening van de overeenkomst.

  Daniel Cohn-Bendit, namens de Verts/ALE-Fractie. – (DE) Mijnheer de Voorzitter, als het verzoek niet namens de fractie is gedaan, dan vraag ik namens de Verts/ALE-Fractie om uitstel van stemming.

(Het Parlement verwerpt het verzoek om terugverwijzing van het verslag naar de commissie)