Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Πέμπτη 23 Απριλίου 2009 - Στρασβούργο

18. Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία - Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία - Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (προαιρετικό πρωτόκολλο) (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την κοινή συζήτηση:

- για τη δήλωση του Συμβουλίου σχετικά με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία,

- για την έκθεση (A6-0229/2009) της κ. Jeleva, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων για πρόταση για απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με τη σύναψη, από την Ευρωπαϊκή επιτροπή, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία [COM(2008)0530 - C6-0116/2009 - 2008/0170(CNS)],

- για την έκθεση (A6-0229/2009) της κ. Jeleva, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων για πρόταση για απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με τη σύναψη, από την Ευρωπαϊκή επιτροπή, του προαιρετικού πρωτοκόλλου της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία [COM(2008)0530 - C6-0117/2009 - 2008/0171(CNS)].

  Petr Nečas, Προεδρεύων του Συμβουλίου. – (CS) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να αρχίσω ευχαριστώντας την εισηγήτρια Rumiana Jeleva για τις δύο εξαιρετικές εκθέσεις που κατάρτισε. Τα σχόλιά μου για τις εκθέσεις και τα συμπεράσματά τους θα είναι σχετικά σύντομα.

Στις 11 Ιουνίου 2007, στην πρώτη ανεπίσημη συνάντηση των υπουργών για θέματα αναπηρίας, το Συμβούλιο υιοθέτησε σαφή θέση υποστηρίζοντας τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Στη συνάντηση αυτή, το Συμβούλιο ενέκρινε τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών ως ένα βασικό βήμα όσον αφορά τη στήριξη, προστασία και επαρκή εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βασικών ελευθεριών για όλα τα άτομα με αναπηρίες. Παράλληλα, οι υπουργοί δεσμεύτηκαν για περαιτέρω ανάπτυξη σχετικών πολιτικών με στόχο τη διασφάλιση της πλήρους εφαρμογής της Σύμβασης. Κάλεσαν την Επιτροπή να εγγυηθεί ότι οι νέες προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Δράσης στον τομέα της αναπηρίας θα συμβάλουν στην αποτελεσματική εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών.

Στην απόφασή του σχετικά με τις δραστηριότητες που συνδέονται με το Ευρωπαϊκό Έτος Ίσων Ευκαιριών το 2007, η οποία υιοθετήθηκε το Δεκέμβριο του 2007, το Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν με τη διαδικασία της υπογραφής, σύναψης και κύρωσης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με τις αντίστοιχες εξουσίες τους. Στις 10 Μαρτίου 2008, το Συμβούλιο υιοθέτησε μια απόφαση σχετικά με τη θέση των ατόμων με αναπηρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην απόφαση το Συμβούλιο κάλεσε τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διασφαλίσουν, σύμφωνα με τις αντίστοιχες εξουσίες τους, ότι τα άτομα με αναπηρίες είχαν τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλα τα ανθρώπινα δικαιώματά τους. Αυτό περιλαμβάνει την κύρωση, σύναψη και εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένων των κοινών ευρωπαϊκών λύσεων στα πλαίσια μιας διαχειριζόμενης και συντονισμένης προσέγγισης για την εφαρμογή της παρούσας σύμβασης. Το Συμβούλιο στη συνέχεια έλαβε από την Επιτροπή ένα σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με σωματική αναπηρία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η αναθεώρηση της πρότασης αυτής ξεκίνησε στο τέλος του προηγούμενου έτους και το Συμβούλιο εργάζεται ακόμα πάνω σ’ αυτό.

Κυρίες και κύριοι, όπως τόνισε η έκθεσή σας, ορισμένα σημαντικά ζητήματα προκύπτουν από την έκθεση σχετικά με την εξουσία και τα ζητήματα αυτά απαιτούν περαιτέρω συζήτηση στο Συμβούλιο. Ωστόσο, η Προεδρία έχει δεσμευτεί να προσπαθήσει να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις το συντομότερο δυνατό, ούτως ώστε η Σύμβαση να συναφθεί σύντομα από την Κοινότητα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Κοινοβούλιο για το ενδιαφέρον που έδειξε γι’ αυτό το θέμα. Η Προεδρία θα σας κρατήσει ενήμερους σχετικά με την πρόοδο των συνομιλιών που βρίσκονται σε εξέλιξη στο Συμβούλιο.

  Olli Rehn, Μέλος της Επιτροπής. − Κύριε Πρόεδρε, η Σύμβαση για την Αναπηρία είναι η πρώτη σύμβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων που η Ευρωπαϊκή Κοινότητα υπογράφει παράλληλα με τα κράτη μέλη της. Αυτό ήταν ένα απαραίτητο βήμα για να επιτραπεί η πλήρης εφαρμογή της Σύμβασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε τομείς πολιτικής στα πλαίσια της ευθύνης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Καθώς τόσο η Σύμβαση όσο και το προαιρετικό πρωτόκολλό της τέθηκαν σε ισχύ πριν από ένα χρόνο, στις 3 Μαΐου 2008, η άμεση σύναψη τόσο από τα κράτη μέλη όσο και από την Κοινότητα είναι τώρα προτεραιότητα. Πράγματι, εφτά κράτη μέλη το έχουν ήδη πράξει.

Θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στο Κοινοβούλιο και ιδιαιτέρως στην εισηγήτρια, κ. Jeleva, για την υποστήριξή τους για τη σύναψη από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα αυτής της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και του προαιρετικού πρωτοκόλλου της. Χαίρομαι που το Κοινοβούλιο μπορεί να επικυρώσει και τις δύο προτάσεις.

Εφόσον η Σύμβαση εμπίπτει στη συντρέχουσα αρμοδιότητα της Κοινότητας και των κρατών μελών και έχει επίσης αναγκαστικό χαρακτήρα και για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, χαίρομαι που βλέπω ότι όλοι είναι έτοιμοι να συνεργαστούν για να διασφαλίσουν τη σωστή εφαρμογή της Σύμβασης αυτής.

Οι στόχοι της Σύμβασης είναι πολύ σημαντικοί συνολικά για τη διευκόλυνση ενός θετικού αντίκτυπου στη ζωή των συμπολιτών μας με αναπηρίες, για τη βελτίωση της συνοχής της νομικής ερμηνείας ορισμένων διατάξεων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Κοινότητας και για τη διασφάλιση ενιαίας ελάχιστης προστασίας των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση.

Πρέπει να συνεργαστούμε για να προστατεύσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες και μια αποτελεσματική εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών θα πράξει ακριβώς αυτό και θα εκπληρώσει αυτό το στόχο. Υπολογίζω στη συνεργασία μας προς την επίτευξη αυτού του κοινού στόχου.

  Rumiana Jeleva, εισηγήτρια. – (BG) Κύριε Υπουργέ, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, σήμερα καθώς συζητούμε τις εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, το προαιρετικό πρωτόκολλό της και τη δήλωση σχετικά με τα δύο αυτά έγγραφα από την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι τα άτομα με αναπηρία ανέρχονται σε πάνω από 10% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του κόσμου. Σύμφωνα με στοιχεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το ποσοστό αυτό συνεχίζει να αυξάνεται λόγω της αύξησης του συνολικού μεγέθους του πληθυσμού της Γης, των προόδων που έχουν πραγματοποιηθεί στην ιατρική και των παγκόσμιων τάσεων γήρανσης.

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών που εξετάζουμε σήμερα είναι η πρώτη στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που είναι ανοιχτή για προσχώρηση και επίσημη έγκριση από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Αυτό επίσης σηματοδοτεί ένα μοναδικό πρώτο βήμα στις δραστηριότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ο στόχος της Σύμβασης είναι προωθήσει, να προστατεύσει και να διασφαλίσει την πλήρη και ίση απόλαυση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών από όλα τα άτομα με αναπηρίες, σεβόμενη παράλληλα την ανθρώπινη αξιοπρέπειά τους.

Χαίρομαι ιδιαίτερα που κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων συνεργαστήκαμε με πνεύμα καλής θέλησης και συνεργασίας. Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό το ότι οι συνάδελφοί μου κι εγώ στην κοινοβουλευτική επιτροπή μας αποφασίσαμε να πούμε κάτι περισσότερο από ένα σύντομο «ναι» για να στηρίξουμε τις εκθέσεις για τη Σύμβαση και το πρωτόκολλο και καταρτίσαμε μια πρόταση για απόφαση.

Συνάδελφοι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στηρίζει πάντα με συνέπεια κάθε προσπάθεια που καταβάλλει η Επιτροπή στη διατύπωση, εφαρμογή και εκτέλεση νομοθεσίας σχετικά με τις ίσες ευκαιρίες και την αποφυγή των διακρίσεων κατά των ατόμων με αναπηρίες. Όταν τέθηκε το θέμα των ατόμων με αναπηρία, οι πολιτικές διαφορές μας εξαφανίζονται όταν πρόκειται για έναν υπέρτατο στόχο, δηλαδή τη διασφάλιση υψηλότερης ποιότητας ζωής και εργασίας. Υπάρχουν, φυσικά, διαφορετικές απόψεις για τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να πετύχουμε το στόχο μας, αλλά με τη σχεδόν ομόφωνη απόφασή της – μόνο μία ψήφος δεν ήταν «ναι» – η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων απέδειξε ότι οι διαφορές πρέπει να ξεπερνιούνται όσον αφορά τον τρόπο επίτευξης λογικών, μακροπρόθεσμων και βιώσιμων λύσεων.

Συνάδελφοι, πιστεύω ότι οι αποφάσεις μας, οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είναι τεράστιας σημασίας για τα άτομα με αναπηρίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι οι αρμοδιότητες που απορρέουν από την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών και του προαιρετικού πρωτοκόλλου κατανέμονται μεταξύ της Κοινότητας και των κρατών μελών της. Η εφαρμογή του προαιρετικού πρωτοκόλλου είναι σημαντική από την άποψη της προσφοράς στα άτομα ή σε μια ομάδα ανθρώπων της ευκαιρίας να ενημερώνουν την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για άτομα με αναπηρία σχετικά με οποιαδήποτε παραβίαση των δικαιωμάτων τους που προκύπτουν από τη Σύμβαση. Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι αυτή η επιλογή θα είναι διαθέσιμη αφού θα έχουν εξαντληθεί τα εθνικά μέσα νομικής προστασίας.

Όπως εκφράζεται στην έκθεση για το προαιρετικό πρωτόκολλο, θα ζητήσουμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μας ενημερώνουν κάθε τρία χρόνια σχετικά με την εφαρμογή του, σύμφωνα με τους σχετικούς τομείς της αρμοδιότητάς τους. Πιστεύω ότι, ως το μοναδικό ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο του οποίου τα μέλη εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει το δικαίωμα και την κύρια ευθύνη του σεβασμού των δικαιωμάτων όλων των πολιτών του.

Θέλω να υπογραμμίσω ότι όταν αρχίσαμε να επεξεργαζόμαστε τα έγγραφα στο τέλος του 2008, μόνο τέσσερα κράτη μέλη – η Αυστρία, η Ισπανία, η Σλοβενία και η Ουγγαρία – είχαν επικυρώσει τη Σύμβαση και το προαιρετικό πρωτόκολλο, ενώ άλλες τρεις – η Σουηδία, η Γερμανία και η Ιταλία – έκαναν το ίδιο από τότε μέχρι τώρα.

Πιστεύω ότι με τη σημερινή συζήτηση και ελπίζω με την ευνοϊκή μας ψηφοφορία αύριο, θα συνοψίσουμε δύο διαδικασίες σε μία: θα εγκρίνουμε τις προτάσεις της Επιτροπής για τις αποφάσεις του Συμβουλίου και θα δώσουμε στα κράτη μέλη ένα θετικό, ενθαρρυντικό σήμα για να συνεχίσουν τη διαδικασία κύρωσης και/ή προσχώρησης.

Θα ήθελα να ολοκληρώσω ευχαριστώντας για άλλη μια φορά όλους τους συναδέλφους μου που ενεπλάκησαν στο έργο της διατύπωσης των εκθέσεων και της πρότασης απόφασης. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τους συναδέλφους μου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρήσιμη συνεργασία τους, καθώς και τους εκπροσώπους οργανισμών για άτομα με αναπηρίες για τις προτάσεις που έκαναν.

  Hiltrud Breyer, συντάκτης της γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. − (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, οι γυναίκες και τα κορίτσια με αναπηρίες βιώνουν πολλαπλές διακρίσεις και η αναπηρία έχει πολύ ξεκάθαρες διαστάσεις βάσει του φύλου. Πρέπει να καταστήσουμε τις γυναίκες και τα κορίτσια με αναπηρίες περισσότερο παρούσες και, πάνω από όλα, να διασφαλίσουμε ότι αντιμετωπίζονται πιο δραστήρια σε επίπεδο ΕΕ.

Κατά την άποψή μου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ξεκαθάρισε πολύ σημαντικά σημεία στην απόφαση για την κατάσταση των γυναικών με αναπηρίες που υιοθέτησε το 2007. Η ειδική κατάσταση των γυναικών και των κοριτσιών πρέπει να ληφθεί πλήρως υπ’ όψιν και κατά την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών. Δυστυχώς, μέχρι τώρα μόνο 4 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν κυρώσει τη Σύμβαση και το Πρωτόκολλο. Χρειαζόμαστε ένταξη της ισότητας των φύλων στις πολιτικές της ΕΕ για τους ανθρώπους με αναπηρίες, ιδιαίτερα για την πρόσβαση στην εργασία και την ενσωμάτωση στο χώρο εργασίας. Πρέπει να διασφαλιστεί η μόρφωση, η αποφυγή των διακρίσεων και το δικαίωμα στην εργασία.

Το κύριο πρόβλημα είναι η βία και πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι και να δείξουμε κόκκινη κάρτα. Οι γυναίκες και τα κορίτσια με αναπηρίες είναι εκτεθειμένες σε πολύ μεγάλο κίνδυνο βίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας, τόσο εντός όσο και εκτός σπιτιού. Συχνά το δικαίωμά τους στη σεξουαλικότητα και τη μητρότητα είναι περιορισμένο ή υπάρχουν αναγκαστικές εκτρώσεις και στειρώσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επομένως να υιοθετήσουν νομοθεσία για να τις προστατεύσουν από τη βία και να παρέχουν καλύτερη υποστήριξη στα θύματα.

(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)

  Rovana Plumb, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (RO) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Υπουργέ, πρώτα από όλα θα ήθελα να ευχαριστήσω τη συνάδελφό μου κ. Jeleva, για την αποτελεσματική συνεργασία της για την έκθεση αυτή, καθώς και τους υπόλοιπους συναδέλφους και τους οργανισμούς ανθρώπων με αναπηρίες.

Θα ήθελα να τονίσω ότι πρέπει να παρέχουμε σαφή προστασία για τις μειονεκτούσες ομάδες, πολύ περισσότερο εφόσον η συζήτησή μας διαδραματίζεται σε μια στιγμή κατά την οποία η επίπτωση της οικονομικής κρίσης είναι αισθητή.

Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί την ενεργό ένταξη των ανθρώπων με αναπηρίες και την πλήρη συμμετοχή τους στην κοινωνία. Αυτή η προσέγγιση είναι στην καρδιά της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Για το λόγο αυτό κάνουμε έκκληση για την επείγουσα κύρωση αυτών των διεθνών εγγράφων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη καθώς και για την ενεργό συμμετοχή των ανθρώπων με αναπηρία και των οργανισμών που τους εκπροσωπούν στη διαδικασία παρακολούθησης και εφαρμογής των εγγράφων αυτών. Παροτρύνουμε επίσης τα κράτη μέλη και την ομάδα της Κοινότητας να διασφαλίσουν ελεύθερη πρόσβαση και τη διανομή...

(Ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)

  Elizabeth Lynne, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα αρχικά να ευχαριστήσω την εισηγήτρια για την όλη συνεργασία της στο πέρασμα αυτής της έκθεσης από την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων. Όπως γνωρίζετε, ήμουν εισηγήτρια για τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών εξ ονόματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2003 κατά τη διατύπωση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών.

Έκτοτε έχουμε πετύχει μια νομικά δεσμευτική σύμβαση, πράγμα που είναι, πιστεύω, ιστορικό. Αυτό είναι ορόσημο από μόνο του, αλλά αυτό που είπα το 2003 θα το ξαναπώ. Αν η ΕΕ θέλει να έχει κάποια αξιοπιστία στη συζήτηση αυτή, πρέπει να δώσει το παράδειγμα. Οι διεθνείς συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν έχουν καμιά χρησιμότητα αν οι χώρες δεν υπογράψουν, κυρώσουν και εφαρμόσουν. Ναι, όλα τα κράτη μέλη έχουν υπογράψει, αλλά δεν έχουν όλα υπογράψει το πρωτόκολλο. Τα περισσότερα από τα μέλη δεν την έχουν κυρώσει και σίγουρα δεν την έχουν εφαρμόσει – κάτι για το οποίο έχουμε κάνει έκκληση σε πολλές κοινοβουλευτικές εκθέσεις.

Η κυβέρνηση του ΗΒ – η δική μου κυβέρνηση – για παράδειγμα, έχασε και πάλι την προθεσμία της του περασμένου έτους για την κύρωση της Σύμβασης, και αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο. Κατά τη γνώμη μου, είναι ντροπή. Θα ήθελα να δω την Επιτροπή και το Κοινοβούλιο να διατηρούν την πίεση στα κράτη μέλη για την κύρωση και την εφαρμογή. Αυτή η Σύμβαση έχει το δυναμικό να ενδυναμώσει εκατομμύρια ανθρώπους με αναπηρίες στην ΕΕ. Πρέπει τώρα να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να γίνει πραγματικότητα.

  Elisabeth Schroedter, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Προεδρεύοντα του Συμβουλίου, κυρίες και κύριοι, με τη Σύμβαση έχει διασφαλιστεί διεθνώς το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην προστασία και αναγνώριση της ανθρώπινης αξιοπρέπειάς τους και στην πλήρη συμμετοχή τους στην κοινωνία. Είναι τώρα ιδιαίτερα σημαντικό για το Συμβούλιο να υποβάλει την πράξη κύρωσης στα Ηνωμένα Έθνη, όχι αργότερα από τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία.

Παράλληλα, κάνουμε έκκληση σε όλα τα κράτη μέλη να κυρώσουν το προαιρετικό πρωτόκολλο, ούτως ώστε η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών να αποκτήσει διεθνή επιτροπή καταγγελιών. Μπορώ μόνο να σας πω πόσο σημαντικό είναι αυτό αναφορικά με τη δική μου χώρα. Μέχρι τώρα, η ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση απορριπτόταν για τα άτομα με αναπηρία. Μόνο 15% των παιδιών με αναπηρία είναι ενταγμένα στο σχολικό σύστημα. Οι αξιώσεις για την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία καταστρατηγούνται στη χώρα μου με μεταφραστικά τεχνάσματα. Γι’ αυτό πρέπει να διαμαρτυρηθούμε ενάντια στο γεγονός ότι τέτοια πράγματα εξακολουθούν να συμβαίνουν και να διασφαλίσουμε πλήρη κοινωνική συμμετοχή για τα άτομα με αναπηρία σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ στο μέλλον.

  Richard Howitt (PSE). - Κύριε Πρόεδρε, είμαι πολύ περήφανος που ήμουν στο Sadler’s Wells το 2001 για την εγκαινίαση της εκστρατείας για τη Σύμβαση. Είμαι πολύ περήφανος που μέλη αυτού του Κοινοβουλίου διαδραμάτισαν ηγετικό ρόλο στην υποστήριξη της δημιουργίας της Σύμβασης. Είμαι πολύ περήφανος που ήμουν με την Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Γενεύη στην Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και στο Συμβούλιο για να ασκήσω πίεση για τη συμφωνία. Είμαι πολύ περήφανος που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες υπέγραψαν μια πράξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα για πρώτη φορά. Είμαι πολύ περήφανος που πρόκειται για την ταχύτερα συμφωνημένη σύμβαση στην ιστορία των Ηνωμένων Εθνών, αλλά κυρίως είμαι πολύ περήφανος που οι άνθρωποι με αναπηρία και οι οργανισμοί των ανθρώπων με αναπηρία διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση και τη συμφωνία της.

Η υποστήριξή μας για κύρωση αυτή την εβδομάδα θα πρέπει να καταστήσει σαφή τρία σημεία. Πρώτον, το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση γίνεται ο όγδοος επικυρωτής λέει στα κράτη μέλη ότι και αυτά θα πρέπει να κυρώσουν και να εφαρμόσουν τη Σύμβαση, συμπεριλαμβανομένου του προαιρετικού πρωτοκόλλου.

Δεύτερον, κύριε Επίτροπε, εμείς και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε όλο το φάσμα των αρμοδιοτήτων της, θα πρέπει να εξετάσουμε όλες τις υπάρχουσες πολιτικές και διαδικασίες προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι συμμορφώνονται με τη Σύμβαση και να ενεργήσουμε αναλόγως.

(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή.)

  Ilda Figueiredo (GUE/NGL). – (PT) Εκφράζω κι εγώ την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι είμαστε εδώ για να συζητήσουμε και να υιοθετήσουμε τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και, παράλληλα, να κάνουμε έκκληση στα κράτη μέλη να λάβουν υπ’ όψιν και το προαιρετικό πρωτόκολλό της.

Αυτό αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα εμπρός στην υπεράσπιση και προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία με σκοπό το σεβασμό της αξιοπρέπειάς τους. Ωστόσο, δεν είναι αρκετό για τις χώρες να έχουν υπογράψει αυτή τη Σύμβαση ή ακόμη να είναι έτοιμες να λάβουν υπ’ όψιν το προαιρετικό πρωτόκολλό της. Οι χώρες αυτές πρέπει τώρα επίσης να κυρώσουν τη Σύμβαση αυτή και να είναι έτοιμες να εφαρμόσουν τη Σύμβαση και το Πρωτόκολλο το συντομότερο δυνατό.

  Petr Nečas, Προεδρεύων του Συμβουλίου. – (CS) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, νομίζω ότι συμφωνούμε ότι αν και τα προηγούμενα χρόνια και δεκαετίες η ΕΕ σημείωσε τεράστιες προόδους στην καταπολέμηση των διακρίσεων κατά των ατόμων με αναπηρία, η κατάσταση απέχει ακόμα πολύ από το να είναι ικανοποιητική. Σήμερα και κάθε μέρα, αυτό το μήνα, αυτή την εβδομάδα, αυτή την ημέρα χιλιάδες, δεκάδες χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες της ΕΕ με αναπηρία υπομένουν διακρίσεις. Είναι θύματα διακρίσεων στην αγορά εργασίας, στον τομέα των υπηρεσιών, στις μεταφορές. Είναι θύματα διακρίσεων λόγω ανεπαρκέστερης πρόσβασης στις δημόσιες υπηρεσίες και πολύ συχνά είναι θύματα διακρίσεων όσον αφορά την πρόσβαση ακόμα και σε ορισμένες βασικές δημόσιες υπηρεσίες, όπως είναι η εκπαίδευση σε οποιοδήποτε επίπεδο. Είμαι βέβαιος ότι συμφωνούμε ότι το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στον τομέα αυτό είναι ο κοινωνικός αποκλεισμός των συμπολιτών μας με αναπηρία. Για να το αντιμετωπίσουμε αυτό χρειαζόμαστε μια ολόκληρη σειρά από νομοθετικές πράξεις οι οποίες θα αποτρέπουν τις διακρίσεις, αλλά παράλληλα χρειαζόμαστε επίσης ένα εύρυθμο σύστημα κοινωνικών υπηρεσιών ως βασικό όργανο όχι μόνο για τον περιορισμό του κοινωνικού αποκλεισμού αλλά και για τη δημιουργία κοινωνικής ένταξης. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες με αναπηρία είναι φυσικά τα πολύ υψηλότερα επίπεδα ανεργίας τους.

Στα οικονομικά προβλήματα που επηρεάζουν επί του παρόντος την ΕΕ, όλοι γνωρίζουμε ότι οι συμπολίτες μας με αναπηρία είναι αυτοί που πληρώνουν το ακριβότερο τίμημα για την επιδείνωση της κατάστασης στην αγορά εργασίας. Η διαθεσιμότητα ευκαιριών απασχόλησης είναι χειρότερη γι’ αυτούς από ό,τι σε περιόδους ευημερίας. Πολύ συχνά πληρώνουν το τίμημα των ανεπαρκέστερων προσόντων και εκπαιδευτικών δομών τους σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό και αυτό φυσικά έχει πολύ αρνητικές συνέπειες για τις πιθανότητες ένταξής τους στην αγορά εργασίας. Πολύ συχνά αντιμετωπίζουν πολύ χειρότερη πρόσβαση στην εκπαίδευση, σε κανονικά σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπως σωστά επεσήμανε η κ. Schroedter. Θα ήθελα επίσης να πω ότι έχουμε πλήρη επίγνωση των πολλαπλών διακρίσεων που αντιμετωπίζουν πολλοί πολίτες με αναπηρία, όπως επεσήμανε η κ. Breyer. Και εδώ θα ήθελα να πω ότι η σύμβαση που συζητούμε περιλαμβάνει ένα ειδικό άρθρο που ισχύει για τις γυναίκες, επομένως οι πολλαπλές διακρίσεις δεν έχουν λησμονηθεί εδώ. Αυτή τη στιγμή πρέπει φυσικά να συγχαρούμε τα 7 κράτη που έχουν κυρώσει τη σύμβαση. Έδωσαν το παράδειγμα για τα υπόλοιπα κράτη που δεν έχουν ακόμα ολοκληρώσει τη διαδικασία. Η ξεκάθαρη έκκληση από την κ. Lynne για την επιτάχυνση της διαδικασίας είναι σημαντική, αλλά από την άλλη πλευρά, πρέπει να σεβαστούμε το γεγονός ότι η κύρωση έχει κανόνες, ότι αυτοί οι κανόνες πρέπει να γίνονται σεβαστοί, ότι αυτοί οι κανόνες είναι συχνά πολύ διαφορετικοί στα διάφορα κράτη μέλη και πρέπει να γίνονται σεβαστοί.

Θα ήθελα επίσης να επικροτήσω τις δηλώσεις που ακούσαμε σήμερα, για παράδειγμα από την κ. Plumb, η οποία επεσήμανε το σημαντικό ρόλο των εταίρων στον τομέα του εθελοντισμού όσον αφορά την ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών σχετικά με τους συμπολίτες μας με αναπηρία, οι οποίες επιχειρούν να περιορίσουν τις διακρίσεις εναντίον τους, να περιορίσουν τον κοινωνικό αποκλεισμό τους και να τους εντάξουν κοινωνικά. Θα ήθελα μόνο να πω ότι το Συμβούλιο έδωσε μεγάλη προσοχή στο θέμα αυτό και ότι η Προεδρία δίνει μεγάλη έμφαση στη συμμετοχή των εταίρων στον τομέα του εθελοντισμού. Στο πνεύμα του μόττο μας, «Ευρώπη χωρίς σύνορα», έχουμε επίσης προσκαλέσει όλους τους εκπροσώπους των ατόμων με αναπηρία σε γεγονότα που συνδέονται με το θέμα αυτό. Με τη χορηγία της Προεδρίας έχει πραγματοποιηθεί μια σειρά γεγονότων που έχουν διευθετηθεί από οργανισμούς αναπηρίας.

Θα ήθελα να αναφέρω τη συνάντηση του Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Αναπηρίας η οποία έλαβε χώρα στην Πράγα από 28 Φεβρουαρίου μέχρι 1 Μαρτίου 2009. Επίσης, αυτή την εβδομάδα, έλαβε χώρα μια διεθνής διάσκεψη με τίτλο «Ευρώπη χωρίς σύνορα». Οργανώθηκε από το Τσεχικό Εθνικό Συμβούλιο για Άτομα με Αναπηρία. Αυτή η διάσκεψη διεξήχθη απευθείας υπό την αιγίδα της Προεδρίας και αποτέλεσε ένα από τα προεδρικά γεγονότα. Ως συμμετέχων, μπορώ να επιβεβαιώσω ότι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία ήταν ένα από τα κύρια θέματα της ημερήσιας διάταξης της διάσκεψης. Η Προεδρία είναι αποφασισμένη να αναπτύξει σημαντικές δραστηριότητες στον τομέα αυτό, συμπεριλαμβανομένων τακτικών επαφών με εκπροσώπους του τομέα του εθελοντισμού σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Θα ήθελα να ολοκληρώσω επισημαίνοντας τη σύγκλιση του ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης για την αναπηρία και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν στην εφαρμογή του σχεδίου δράσης, το οποίο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην αξιοπρέπεια, τα θεμελιώδη δικαιώματα, την προστασία κατά των διακρίσεων, τη δικαιοσύνη και την κοινωνική συνοχή. Υπάρχει τώρα γενική αναγνώριση ότι το κλειδί για την επίλυση του θέματος της αναπηρίας είναι να το λάβουμε σοβαρά υπ’ όψιν. Για το σκοπό αυτό, το σχέδιο δράσης για την αναπηρία παρότρυνε και υποστήριξε την πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες και αύξησε την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες. Πιστεύω ότι η ΕΕ θα συνεχίσει με τα θετικά βήματα που απαιτούνται προκειμένου να προωθήσει την πλήρη κοινωνική ένταξη και την πλήρη ενσωμάτωση των συμπολιτών με αναπηρία.

  Olli Rehn, Μέλος της Επιτροπής. − Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά όλους αυτούς που συμμετείχαν στην ενδιαφέρουσα συζήτηση, ιδιαιτέρως την εισηγήτρια, κ. Jeleva – ειδικά για τη σημαντική απόφαση που θα υιοθετηθεί αύριο στην ολομέλεια. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω το Συμβούλιο για την επιβεβαίωση ότι η Τσεχική Δημοκρατία θα αγωνιστεί για τη γρήγορη ολοκλήρωση της επικύρωσης και της όλης διαδικασίας.

Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω το Κοινοβούλιο για την πρόσφατη υποστήριξή σας στην πρόταση της Επιτροπής για μια οριζόντια οδηγία για την αποφυγή των διακρίσεων. Η οδηγία, αν υιοθετηθεί από το Συμβούλιο – όπου απαιτείται ομοφωνία – θα εδραιώσει περαιτέρω τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πράγμα που πιστεύω ότι είναι ο κοινός μας στόχος τόσο στο Συμβούλιο όσο και στο Κοινοβούλιο – αναμφίβολα στην Επιτροπή.

  Rumiana Jeleva, εισηγήτρια. – (BG) Κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους για τη συμμετοχή σας και για τις απόψεις που εκφράσατε. Θα ήθελα να πιστεύω ότι μπορούμε να τοποθετήσουμε τη σημερινή συζήτηση σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, ειδικότερα πραγματοποιώντας τη σύνδεση με το γεγονός ότι το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε μια απόφαση την περασμένη χρονιά, όπου η προτεραιότητα για την αναθεώρηση 2009-2010 και τους κύκλους πολιτικής θα είναι η κοινωνική ένταξη.

Ειδική θέση σε αυτό τον κύκλο πολιτικής για την κοινωνική ένταξη δίνεται στο Παγκόσμιο Πρόγραμμα Δράσης για τα Άτομα με Αναπηρία. Πιστεύω επίσης ότι η σημερινή συζήτηση θα παρακινήσει τα κράτη μέλη που δεν έχουν ακόμα κυρώσει τη Σύμβαση και/ή το προαιρετικό πρωτόκολλο να το πράξουν στο προσεχές μέλλον. Είμαι βέβαιη, και στο σημείο αυτό θα ήθελα να συμφωνήσω με το Συμβούλιο, ότι η ψήφιση των εκθέσεων θα μας βοηθήσει να πραγματοποιήσουμε ένα θετικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να αναλάβει την ευθύνη του για τη βελτίωση των συνθηκών των ανθρώπων με αναπηρία. Όπως υπογραμμίστηκε κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης, πρέπει πραγματικά να εργαστούμε ακούραστα και να ασκήσουμε κάθε δυνατό έλεγχο ούτως ώστε η νομοθεσία που παράγουμε να εφαρμοστεί σωστά και να μην είμαστε υπεύθυνοι για μια καλή νομοθετική βάση και ανεπαρκή εφαρμογή.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά όλους τους συναδέλφους από τις διάφορες πολιτικές ομάδες για την υποστήριξή τους, καθώς επίσης και τους συναδέλφους μου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους ΜΚΟ με τους οποίους συνεργαστήκαμε κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας.

  Πρόεδρος. – Έλαβα μία πρόταση ψηφίσματος⁽¹⁾που κατατέθηκε σύμφωνα με το άρθρο 103(2) του Κανονισμού.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Παρασκευή 24 Απριλίου 2009.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ Diana WALLIS
Αντιπρόεδρος

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Filip Kaczmarek (PPE-DE), γραπτώς. – (PL) Τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία παραβιάζονται τακτικά. Πρόσφατα στην πόλη του Poznań από την οποία κατάγομαι συνέβη ένα περιστατικό που είναι ενδεικτικό του γεγονότος αυτού. Ένα μέλος του πολωνικού εθνικού Κοινοβουλίου πάρκαρε το αυτοκίνητό του σε ειδική θέση για τα άτομα με αναπηρία. Παραδόξως, αυτό το μέλος του κοινοβουλίου έχει ένα φίλο που είναι άτομο με αναπηρία. Γιατί το αναφέρω αυτό; Γιατί κανένας νόμος, σύμβαση ή έγγραφο δεν θα βελτιώσει την κατάσταση των ατόμων με αναπηρία, αν οι δημόσιοι λειτουργοί ανοιχτά και ατιμώρητα παραβιάζουν τους κανόνες που έχουν δημιουργηθεί ειδικά για να βοηθήσουν τα άτομα με αναπηρία να ζήσουν και να λειτουργήσουν. Οι συμβάσεις είναι βέβαια πολύ σημαντικές, αλλά το ίδιο σημαντική είναι η ειλικρινής, έγκυρη και πλήρης εφαρμογή τους. Τα άτομα με αναπηρία δεν είναι ευτυχή με τα δικαιώματα που έχουν μόνο στα χαρτιά. Οι άνθρωποι με αναπηρία υπολογίζουν σε πραγματικές αλλαγές που θα τους δώσουν ίσες ευκαιρίες. Σας ευχαριστώ πολύ.

(1) Βλ. Συνοπτικά Πρακτικά.