Pełne sprawozdanie z obrad

Czwartek, 23 kwietnia 2009 r. - Strasburg

22. Opodatkowanie dochodów z oszczędności w formie wypłacanych odsetek – Wspólny system VAT w odniesieniu do uchylania się od płacenia podatków związanego z importem i innymi transakcjami transgranicznymi (debata)

  Przewodniczący. – Następnym punktem posiedzenia jest debata łączna na temat następujących sprawozdań:

- A6-0244/2009 przygotowanego przez pana posła Hamona w imieniu Komisji Gospodarczej i Monetarnej w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy rady zmieniającej dyrektywę 2003/48/WE w sprawie opodatkowania dochodów z oszczędności w formie wypłacanych odsetek (COM(2008)0727 – C6-0464/2008 – 2008/0215(CNS)) oraz

- A6-0189/2009 przygotowanego przez pana posła Vissera w imieniu Komisji Gospodarczej i Monetarnej w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do uchylania się od płacenia podatków związanego z importem i innymi transakcjami transgranicznymi (COM(2008)0805 – C6-0039/2009 – 2008/0228(CNS)).

  Benoît Hamon, sprawozdawca. – (FR) Panie przewodniczący! Na wstępie chciałbym podziękować kontrsprawozdawcom, którzy przyczynili się do przyjęcia przedmiotowego sprawozdania w Komisji Gospodarczej i Monetarnej, w szczególności pani poseł Pietikäinen i pani poseł Raevej, oraz pogratulować koordynatorom z Grupy Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci) i Europejskich Demokratów i Grupy Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy, panu posłowi Gauzèsowi i panu posłowi Klinzowi, którzy odegrali ważną rolę w tym, że przedmiotowe sprawozdanie, które zostanie poddane pod głosowanie na jutrzejszym posiedzeniu plenarnym, zostało w Komisji Gospodarczej i Monetarnej przyjęte.

Wiedzą państwo, że na zakończenie szczytu G20 niektórzy z przywódców państw UE – wśród nich osoby bardzo znaczące – ogłosili zwycięstwo, informując w szeregu komunikatów, że nastąpił koniec ery tajemnicy bankowej.

Niezależnie od tych spektakularnych oświadczeń, Parlament Europejski postanowił – a ja przyjmuję to z ogromnym zadowoleniem – podjąć konkretne działania i zainteresować się nie tylko komunikacją, ale także wysiłkami, jakie może podjąć na rzecz skutecznej walki z uchylaniem się od płacenia podatków, które według szacunków każdego roku zamyka się w kwocie 200 miliardów euro. Te 200 miliardów euro należy porównać z planami ratunkowymi, które mają pomóc państwom europejskim w walce z kryzysem; należy je porównać z budżetem Unii Europejskiej, w końcu należy je też porównać z poziomem deficytu we wspomnianych wyżej państwach. Zatem dziś europejscy podatnicy mają pełne prawo zwrócić się z prośbą do europejskiego sektora bankowego, czyli europejskich banków, o podjęcie wysiłków, które umożliwią władzom państw członkowskich odzyskanie części dochodów podatkowych, jakie tracą na skutek uchylania się od płacenia podatków lub oszustw.

Wykonaliśmy konstruktywną pracę i mam nadzieję, że uniknęliśmy uciekania się do nakazów lub wzajemnych oskarżeń. Posunęliśmy się do przodu na trzech frontach, a w tym miejscu chciałbym pochwalić wstępną wersję tekstu Komisji Europejskiej oraz pracę wykonaną przez otoczenie komisarza Kovácsa, który bez wątpienia podążał we właściwym kierunku. Zrobiliśmy co w naszej mocy, aby ulepszyć tekst Komisji pod trzema względami, a w pracach tych kierowaliśmy się tym, co mówili nam europejscy podatnicy.

Stwierdziliśmy, że w odniesieniu do zakresu dyrektywy tekst był trochę zbyt zachowawczy, zarówno w kwestii zainteresowanych struktur prawnych, jak i definicji produktów oszczędnościowych. Wiemy, że wyobraźnia inżynierii finansowej jest bardzo duża jeżeli chodzi o tworzenie nowych produktów finansowych umożliwiających niektórym osobom unikanie opodatkowania. Właśnie dlatego Parlament i Komisja proponują wprowadzenie procedury komitetowej, która dostosowuje definicję produktów oszczędnościowych do aktualnych realiów tej inżynierii finansowej.

Jednak w tym przypadku wiele produktów nie jest obecnie objętych zakresem dyrektywy, a naszym zdaniem powinny być nim objęte jak najszybciej; w szczególności dotyczy to niektórych rodzajów planów emerytalnych, które działają poprzez kapitalizację, a bardziej ogólnie uważamy, że propozycja objęcia zakresem dyrektywy produktów gwarantujących 95% inwestycji nie zapewnia wystarczającej gwarancji.

Dlatego uważamy, że bardziej odpowiedni jest próg 90%. Na jutrzejszym posiedzeniu plenarnym złożone zostaną stosowne poprawki. Zobaczymy, czy zostaną przyjęte. Żałuję, że nie osiągnęliśmy w tej sprawie kompromisu w komisji i mam nadzieję, że na posiedzeniu plenarnym wyślemy mocny sygnał poprzez zdefiniowanie produktów oszczędnościowych jako produktów, które gwarantują 90% kapitału, a nie 95%, co proponuje Komisja.

Jednak udało nam się osiągnąć szeroki konsensus w sprawie rozszerzenia zakresu dyrektywy, w szczególności w kwestii treści załączników I i III. Ponadto znacznie rozbudowana dzięki sprawozdaniu została treść załącznika I, gdyż przygotowaliśmy bardzo długą listę rajów podatkowych, która obejmuje wszystkie jurysdykcje i w odróżnieniu od listy G20 w szczególności uwzględnia Delaware i Nevadę. Bardziej ogólnie niż Komisja zdefiniowaliśmy konstrukcje prawne, których brak na swoim terytorium lub ich przejrzystość z podatkowego punktu widzenia jurysdykcje te będą musiały udowodnić – uważam, że tego typu odwrócenie ciężaru dowodu jest bardziej skutecznym narzędziem walki z uchylaniem się od płacenia podatków.

Jednak najsłabsza strona przedmiotowego tekstu – i będzie to ostatni punkt mojego wystąpienia – ma związek z okresami przejściowymi, na które zgodę uzyskały trzy państwa członkowskie: Belgia, Austria i Luksemburg. Choć Belgia ogłosiła, że rezygnuje z systemu pobierania podatku u źródła, chciałbym, aby bardziej powszechny był system automatycznej wymiany informacji i aby do tego doszło, chciałbym, aby datę tej zmiany ustalono na koniec okresu przejściowego. Właśnie dlatego, choć przyjęliśmy zasadę badania w celu oceny poszczególnych zalet systemu pobierania podatku u źródła i systemu wymiany informacji na rok 2011, kiedy dojdzie do przeglądu dyrektywy, chcielibyśmy, aby koniec tego okresu przejściowego został ustalony na rok 2014. Chcę dodać, że staraliśmy się pracować w duchu przejrzystości i naszym celem było zwiększenie tej przejrzystości w chwili, gdy europejscy podatnicy są zmuszani do wpłacania dodatkowych środków, aby ratować europejski sektor bankowy.

  Cornelis Visser, sprawozdawca. – (NL) Na wstępie chciałbym podziękować za konstruktywną współpracę kontrsprawozdawcom.

Pozwólcie mi państwo przedstawić omawianą kwestię w odpowiedniej perspektywie. Choć walka z oszustwami jest w znacznym stopniu obowiązkiem państw członkowskich, to nie może być ona prowadzona wyłącznie na szczeblu krajowym. Musi być ona priorytetem dla Unii Europejskiej, a my musimy zadbać, żeby państwa członkowskie i Komisja Europejska ściśle ze sobą współpracowały. Z uwagi na to, że reforma VAT została chwilowo odłożona na później, Komisja koncentruje się na tak zwanym środku klasycznym, czyli zmianach w przepisach o VAT, które wprowadzają ulepszenia techniczne, ale zasadniczo nie zmieniają istniejącego systemu.

Popieram inicjatywę zaproponowaną przez komisarza Kovácsa, ponieważ zmierza ona w dobrym kierunku. Oszustwa podatkowe prowadzą głównie do naruszania zasady sprawiedliwego i przejrzystego opodatkowania oraz mogą zakłócać konkurencję, jeżeli jedna firma nalicza VAT a inna nie, nie wspominając o kosztach ponoszonych przez rząd. Ma to wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego, gdyż oszustwa takie stawiają uczciwych przedsiębiorców w gorszej sytuacji z punktu widzenia konkurencyjności. Z ogromnym zadowoleniem przyjmuję wysiłki Komisji na rzecz walki z celowym nadużywaniem systemu podatku VAT przez grupy przestępcze, które próbują wykorzystywać jego niedoskonałości.

Podatek VAT nie jest jedynie ważnym źródłem dochodów dla państw członkowskich, ale także dla UE. Unia Europejska otrzymuje około 20 miliardów euro z tytułu VAT. Szacuje się, że koszt oszustw na podatku VAT w Europie wynosi 100 miliardów euro rocznie. Dotyczy to kwoty nieprzekazywanej przez importerów na granicach. Jest to powód, dla którego należy podjąć walkę z importerami i eksporterami, którzy dopuszczają się oszustw.

Komisja Europejska wprowadza jednak znaczącą zmianę, która przewiduje, że dostawcy działający w dobrej wierze będą ponosić odpowiedzialność wspólnie z importerami dopuszczającymi się oszustw. Dlatego chciałem zwiększyć ochronę prawną eksporterów działających w dobrej wierze. Innymi słowy, przedsiębiorcy nie powinni ponosić odpowiedzialności za niedociągnięcia we współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi. Jeżeli państwa członkowskie wyposaży się w dodatkowe uprawnienia do ścigania eksporterów w wymianie transgranicznej, nie dostarczy im się zachęt do faktycznej poprawy współpracy administracyjnej.

Dzięki naszej poprawce staramy się przeciwdziałać sytuacji, w której uczciwi eksporterzy są niepotrzebnie karani. Dlatego muszą oni otrzymywać ostrzeżenie dwa miesiące przed faktyczną karą, tak aby mieli szansę udowodnić, że działali w dobrej wierze. W takim przypadku z eksporterem powinien skontaktować się jego urząd skarbowy a nie państwo członkowskie, do którego jego towary są wwożone.

Grupa Socjalistyczna w Parlamencie Europejskim opowiada się za maksymalnym 5-letnim okresem na określenie zobowiązania podatkowego. Nie zgadzam się z tym. Okres na określenie zobowiązania podatkowego z tytułu VAT nie został zharmonizowany na szczeblu europejskim. Na przykład w Belgii wynosi on trzy lata z wyjątkiem przypadków, w których mamy do czynienia z dającymi się udowodnić oszustwami. Dłuższy okres solidarnej odpowiedzialności w przypadku VAT odnoszącego się do transakcji transgranicznych jest niepożądany, gdyż przedsiębiorstwa musiałyby radzić sobie z o wiele większymi obciążeniami administracyjnymi, czego skutkiem byłyby wysokie koszty prowadzenia działalności gospodarczej, a to z pewnością nie jest pożądane w dobie kryzysu.

Ponadto począwszy od 2010 roku firmy będą zobowiązane przekazywać miesięczne deklaracje zbiorcze dotyczące transakcji transgranicznych w ramach UE, co sprawi, że organy podatkowe będą automatycznie otrzymywać informacje niezbędne do kontroli krzyżowej transakcji wewnątrzwspólnotowych. Organy podatkowe muszą korzystać z tych informacji w odpowiedni i służący konkretnemu celowi sposób.

W jakim celu powinny mieć one kolejne pięć lat od momentu otrzymania danych miesięcznych na przeprowadzenie kontroli krzyżowych? Obawiam się, że w wyniku długiego, 5-letniego okresu, w którym możliwe będzie żądanie zwrotu podatku, organy podatkowe będą podejmować działania późno, a oszuści zdążą już zniknąć. W konsekwencji żądania zwrotu podatku będą kierowane pod adresem przedsiębiorstw, które mogły działać w dobrej wierze.

Panie przewodniczący! Będę kończyć. Działania skierowane przeciwko importerom dopuszczającym się oszustw należy podjąć szybko. Z uczciwymi eksporterami muszą kontaktować się ich organy podatkowe przesyłając zawiadomienie z dwumiesięcznym wyprzedzeniem, a maksymalny okres na kontrolę powinien wynosić dwa lata, gdyż termin taki pozwoli na maksymalne ograniczenie obciążeń administracyjnych, z jakimi zmagać się muszą uczciwe przedsiębiorstwa.

PRZEWODNICZY: Rodi KRATSA-TSAGAROPOULOU
Wiceprzewodnicząca

  László Kovács, komisarz. − Pani przewodnicząca! W zglobalizowanym świecie, w którym osoby uchylające się od płacenia podatków i oszuści wykorzystują ograniczony zakres kompetencji krajowych administracji podatkowych, ścisła współpraca między tymi administracjami oraz wzajemne wsparcie są kluczowe dla skuteczniejszej walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od płacenia podatków. Kluczowe są lepsze przepisy i większa przejrzystość.

Podkreślono to ostatnio na szczycie G20 w Londynie, a działania te mają jeszcze większe znaczenie dla rynku wewnętrznego w związku z kryzysem finansowym oraz potrzebą zaostrzenia polityki fiskalnej w Unii Europejskiej. W tym kontekście cieszę się, że mogę z państwem omawiać dziś oba wnioski, które przyczyniają się do realizacji celu, jakim jest walka z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od płacenia podatków na dwóch różnych obszarach.

Proponowany przegląd dyrektywy w sprawie podatku od oszczędności ma na celu wyeliminowanie luk prawnych i bardziej skuteczne przeciwdziałanie uchylaniu się od płacenia podatków. Z ogromnym zadowoleniem przyjmuję konstruktywne i pełne wsparcia podejście, jakie w stosunku do przedmiotowego wniosku zostało zaprezentowane w sprawozdaniu pana posła Hamona i opinii pani poseł Siitonen.

Zdaję sobie sprawę z tego, że najbardziej kontrowersyjnym punktem dyskusji w komisjach była poprawka 20, która dotyczy określenia końca okresu przejściowego, w którym trzy państwa członkowskie mogą pobierać podatek u źródła i nie uczestniczyć w automatycznej wymianie informacji. Widzę także przeciwstawną inicjatywę pani poseł Lulling i pana posła Karasa, którzy poprzez poprawkę 28 popierają opcję pozwalającą tym trzem państwom członkowskim na dalsze pobieranie podatku u źródła i rezygnację z automatycznej wymiany informacji na stałe.

Chciałbym przypomnieć, że podstawowym celem dyrektywy w sprawie podatku od oszczędności jest automatyczna wymiana informacji oparta na jak najszerszych podstawach, gdyż jest to jedyne skuteczne narzędzie umożliwiające państwu zamieszkania podatnika zastosowanie swoich przepisów podatkowych do transgranicznych dochodów z oszczędności. Doskonale wpisuje się to w ostatnie ustalenia na szczeblu międzynarodowym – na przykład wnioski ze szczytu G20 – które przewidują większą przejrzystość i lepszą współpracę między administracjami podatkowymi w oparciu o wymianę informacji. Dlatego mogę państwa zapewnić, że odrzucając poprawkę 28, która jest sprzeczna z celem dyrektywy, Komisja nie odniosła się krytycznie do poprawki 20.

Jednak uważamy, że określenie końca okresu przejściowego jest na tym etapie przedwczesne i mogłoby stać się przeszkodą na drodze do szybkiego przyjęcia przez Radę wniosku zmieniającego, który jest tak potrzebny. Tak naprawdę pojawiała się potrzeba oceny tego kiedy i w jaki sposób złożone przez szereg jurysdykcji zobowiązania polityczne dotyczące bardziej ścisłej współpracy mogą zostać faktycznie zrealizowane. Jednak Komisja nie będzie sprzeciwiać się jakiemukolwiek wzmocnieniu odpowiednich przepisów dyrektywy, które zostaną jednomyślnie przyjęte przez Radę.

Poprawka 22 zawiera prośbę o to, aby do końca 2010 roku Komisja przedstawiła wyniki analizy porównawczej wad i zalet systemu wymiany informacji i systemu pobierania podatku u źródła. Niestety wydaje się, że termin przedstawienia tej analizy nie jest realistyczny: począwszy od tego roku państwa członkowskie musiałyby także udostępniać Komisji dane statystyczne, których przekazywanie ma być dla nich nieobowiązkowe zgodnie z konkluzjami Rady z maja 2008 roku i załącznikiem V wniosku zmieniającego.

Jeżeli chodzi o inne poprawki mające bardziej techniczny charakter, których celem jest rozszerzenie zakresu danego przepisu, tak jak w przypadku poprawki 17, lub zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorców, Komisja uznaje, że jej wniosek jest odzwierciedleniem delikatnej równowagi, jaką osiągnęliśmy pomiędzy chęcią poprawy skuteczności dyrektywy i ograniczenia dodatkowych obciążeń administracyjnych.

Jednak proponowane poprawki mogłyby mieć negatywny wpływ na tą delikatną równowagę. Mogłyby one niewspółmiernie zwiększyć obciążenia administracyjne – co w szczególności dotyczy poprawki mającej na celu rozszerzenie zakresu – lub mieć niekorzystny wpływ na skuteczność przepisów.

Zatem choć Komisja docenia konstruktywne podejście Parlamentu, nie może zaakceptować niektórych poprawek w ich aktualnej formie. Jednak Komisja będzie bronić ducha wielu z tych poprawek w trakcie posiedzenia Rady bez formalnego zmieniania swojego wniosku.

W kwestii drażliwego tematu, jakim są oszustwa związane z podatkiem VAT, chciałbym przypomnieć, że na posiedzeniu ECOFIN 4 grudnia 2007 r. Rada poprosiła Komisję o przyspieszenie prac nad środkami konwencjonalnymi mającymi na celu zwalczanie takich oszustw. Poza tym ECOFIN poprosiła Komisję o przedstawienie wniosków legislacyjnych eliminujących niedociągnięcia zidentyfikowane w obowiązujących przepisach.

W odpowiedzi na to, w grudniu 2008 roku Komisja przedstawiła komunikat w sprawie skoordynowanej strategii mającej na celu usprawnienie walki z oszustwami związanymi z podatkiem VAT w Unii Europejskiej. W komunikacie określono szereg środków, w odniesieniu do których Komisja wkrótce przedstawi wnioski legislacyjne. Przedmiotowy wniosek jest częścią pierwszego pakietu wniosków wspomnianych w tym komunikacie.

We wniosku przewidziane są dwa sposoby, które pozwolą państwom członkowskim skuteczniej walczyć z tego typu oszustwami. Po pierwsze, poprzez dalsze doprecyzowanie warunków pozwalających na zwolnienie określonych towarów importowanych, i po drugie, poprzez stworzenie podstaw prawnych umożliwiających stosowanie transgranicznej solidarnej odpowiedzialności w przypadku przedsiębiorstw handlowych niewywiązujących się ze swoich obowiązków sprawozdawczych.

Chciałbym podziękować Parlamentowi, a w szczególności sprawozdawcy, panu posłowi Visserowi, za odniesienie się do przedmiotowego wniosku w tak krótkim czasie i za konstruktywne sprawozdanie. Proszę mi jednak pozwolić na podzielenie się kilkoma uwagami.

Przedstawione w sprawozdaniu poprawki 2 i 4 wymagałyby od Komisji przeprowadzenia oceny funkcjonowania nowych przepisów dotyczących transgranicznej solidarnej odpowiedzialności. Niestety Komisja nie dysponuje takimi informacjami, gdyż ocena funkcjonowania podatków oraz ich pobierania znajduje się wyłącznie w zakresie kompetencji krajowych. Poza tym, jeżeli Komisja otrzyma skargi od przedsiębiorców, że przepis jest nieodpowiednio wykorzystywany przez krajowe administracje podatkowe lub prowadzi do nieuzasadnionych działań, to wystąpi ona w charakterze strażnika prawodawstwa wspólnotowego i zastosuje odpowiednie środki. Jednym z nich jest w szczególności możliwość przedstawienia, kiedy zajdzie taka potrzeba, wniosku o zmianę przedmiotowego przepisu.

Poprawki 3 i 5 są sprzeczne z podziałem kompetencji pomiędzy państwami członkowskimi w kontekście ogólnego funkcjonowania wspólnotowego systemu VAT. System ten oparty jest na wystąpieniu zdarzenia podatkowego w konkretnym państwie członkowskim, które prowadzi do powstania należności lub zobowiązania z tytułu podatku VAT w tym właśnie państwie członkowskim. To państwo członkowskie, w którym podatek VAT jest należny określi procedurę, jaka zostanie zastosowana do pobrania tego podatku, także w odniesieniu do przedsiębiorstw handlowych niemających w nim siedziby.

Dlatego przedsiębiorstwo handlowe, które nie wywiązało się ze swoich obowiązków sprawozdawczych w państwie członkowskim, z którego pochodzi, będzie musiało wyjaśnić swoje niedociągnięcia przed administracją podatkową państwa członkowskiego, w którym podatek VAT jest należny, a nie administracją podatkową swojego państwa. To drugie państwo będzie interweniować tylko na prośbę pierwszego państwa w celu uzyskania dodatkowych informacji lub w procesie odzyskiwania podatku.

  Eva-Riitta Siitonen, sprawozdawczyni komisji opiniodawczej Komisji Prawnej. − (FI) Pani przewodnicząca, panie i panowie! Popieram kompromis osiągnięty przez Komisję Gospodarczą i Monetarną. Sprawozdanie pana posła Hamona w sprawie dyrektywy dotyczącej podatku od oszczędności jest znakomicie przygotowanym i wyważonym dokumentem. Mowa w nim o przeciwdziałaniu uchylaniu się od płacenia podatków oraz większej przejrzystości.

Parlament musi być na tym obszarze rygorystyczny. Na przykład powinniśmy dokonać harmonizacji systemów podatkowych w zakresie dochodów z oszczędności w formie wypłacanych odsetek. Musimy włączyć do systemu wymiany informacji ostatnie państwa członkowskie, które do niego nie należą. Tajemnica bankowa musi być stosowana zdecydowanie mniej rygorystycznie niż do tej pory, co umożliwi nam walkę z rajami podatkowymi. Likwidacja rajów podatkowych jest także jednym z podstawowych celów określonych na konferencji G20.

Parlament musi dawać przykład, który umożliwi nam pokonanie kryzysu finansowego i odzyskanie zaufania opinii publicznej. Należy zapewnić przejrzystość w sektorze bankowym, co będzie możliwe jedynie dzięki wymianie informacji.

  Astrid Lulling, w imieniu grupy PPE-DE. – (FR) Pani przewodnicząca! Debaty i dyskusje na temat systemu fiskalnego w odniesieniu do oszczędności stały się tak gorące, że zaczyna to niepokoić. Nie waham się bronić tego, co wydaje się tutaj być stanowiskiem mniejszości, ale zobaczymy, co wydarzy się jutro, choć sprawozdawca i komisarz wciąż mieszają ziarno z plewami.

Wróćmy do źródła problemu. Dyrektywa w sprawie opodatkowania oszczędności weszła w życie w 2005 roku, a jej celem było opodatkowanie dochodów kapitałowych osób niebędących rezydentami danego państwa. Funkcjonują tu dwa systemy: wymiana informacji między organami podatkowymi oraz pobieranie podatku u źródła.

Jakie są wnioski po kilku latach ich działania? Zarówno analizy oficjalne, jak i nieoficjalne, wskazują, że wymiana informacji bardzo często zawodzi, gdyż jest to proces skomplikowany, uciążliwy, i kosztowny. Natomiast pobieranie podatku u źródła ma wiele zalet.

Jaki państwa zdaniem wypływa z tego wniosek – przede wszystkim dla sprawozdawcy i komisarza? Otóż taki, że obowiązkowy stanie się system, który źle funkcjonuje i nie gwarantuje płatności należnych podatków. Czy jesteście to państwo w stanie zrozumieć?

Kwestii tej nie brakuje pikanterii; mianowicie zauważmy, że system pobierania podatku u źródła jest coraz bardziej powszechny w licznych państwach członkowskich – z powodzeniem stosuje go 19 z 27 z nich. Jednak rozwiązania, które są dobre w domu, stają się nie do przyjęcia zaraz po przekroczeniu granicy.

Ta logika doprowadzi nas do dekonstrukcji tego, co budowaliśmy od dziesięcioleci; innymi słowy, jednolitego rynku usług finansowych. Kwestionowany jest także wspólnotowy dorobek prawny w zakresie swobodnego przepływu kapitału, gdyż tak zwane duże kraje naciskają na repatriację kapitału swoich mieszkańców.

Jednak dziś można zadać każdy cios w walce z tą nową hydrą, jaką jest tajemnica bankowa. Zwracam się do moich kolegów i koleżanek posłów, którzy walczą z tym „potworem” winnym wszystkich grzechów: wybraliście państwo zły cel ataku myląc problemy w ramach przedmiotowej dyrektywy, ale przede wszystkim łudzicie sami siebie.

Na koniec, pani przewodnicząca, chciałabym wyrazić nadzieję, że wielu z moich kolegów i koleżanek posłucha głosu rozsądku i zagłosuje za złożoną przez moją grupę poprawkę 28, która umożliwi państwom członkowskim swobodny wybór pomiędzy systemem wymiany informacji i pobieraniem podatku u źródła.

  Kristian Vigenin, w imieniu grupy PSE. – (BG) Pani przewodnicząca, panie komisarzu! Przykro mi, że pan poseł Visser nie został dłużej, aby wysłuchać debaty na temat tego problemu do końca, jednak muszę rozpocząć swoje wystąpienie od informacji, że popieramy wnioski Komisji w tym zakresie. Oczywiście całkowita reforma VAT przyniosłaby dużo lepsze rezultaty, ale z uwagi na fakt, że w tym momencie nie jest ona możliwa, wniosek Komisji powinien rozwiązać niektóre problemy napotykane przez państwa członkowskie usiłujące walczyć z oszustwami związanymi z podatkiem VAT.

Szczególnie w kontekście kryzysu uważamy, że kluczowe znaczenie ma to, aby dochody z tytułu podatku VAT były gwarantowane, gdyż państwa członkowskie starają się obecnie inwestować miliardy, aby wspierać gospodarkę. W tej sytuacji Parlament powinien popierać każdą sposobność umożliwiającą ograniczanie skali takich oszustw.

Poza tym chciałabym powiedzieć, że w zasadzie popieramy wnioski przedstawione przez pana posła Vissera w Komisji Gospodarczej i Monetarnej. Prawdopodobnie wzbudzą one trochę większe zaufanie wśród przedsiębiorców niż pierwotne wnioski Komisji. Jednak uważamy także, że zawarta w art. 1 lit. c) sugestia, aby okres pomiędzy dostawą towarów i otrzymaniem zawiadomienia, o którym mowa w drugim akapicie, wynosił dwa lata, dotyczy okresu dość krótkiego, co naszym zdaniem stwarza dodatkowe możliwości ograniczenia zakresu i skutków wniosku Komisji Europejskiej.

Właśnie dlatego grupa PSE proponuje wydłużenie tego czasu do pięciu lat, co naszym zdaniem jest okresem wystarczająco krótkim dla przedsiębiorców ale też wystarczająco długim, aby administracja podatkowa wykonała swoją pracę. Ponadto wprowadzenie litery c) nie jest powiązane z propozycjami określenia daty i sposobu wejścia tego przepisu w życie, co w naszej opinii stworzy dodatkowe problemy dla państw członkowskich.

Mamy nadzieję, że wniosek uzyska poparcie i przyniesie oczekiwane rezultaty.

  Bilyana Ilieva Raevа, w imieniu grupy ALDE. – (BG) Panie komisarzu, pani przewodnicząca, panie i panowie! W dobie kryzysu gospodarczego i finansowego musimy wspierać Unię Europejską w jej wysiłkach na rzecz stworzenia wydajniej zarządzanego i bardziej skutecznego systemu podatkowego.

Wniosek Komisji o zmianę dyrektywy w sprawie opodatkowania oszczędności w państwach członkowskich stwarza okazję do ulepszenia istniejącego systemu. Członkowie Komisji Gospodarczej i Monetarnej w Parlamencie Europejskim popierają rozszerzenie zastosowania dyrektywy na nowe instrumenty finansowe i obszary geograficzne. Europejscy liberalni demokraci zaproponowali objęcie nią terytoriów, na których stosowane są szczególnie mało rygorystyczne reżimy podatkowe, takich jak stany Delaware i Nevada w USA, gwarancję równego traktowania państw członkowskich oraz ograniczenie obciążeń administracyjnych związanych z wdrożeniem dyrektywy.

Jednak, panie komisarzu, pytanie, czy system pozwalający na pobieranie podatku u źródła należy zastąpić automatyczną wymianą informacji pozostaje wciąż otwarte. Z liberalnego punktu widzenia kwestia sprowadza się do tego, aby zwiększyć wpływy podatkowe i aby stosowanie jedynie wymiany informacji, poza przeciwdziałaniem nadużyciom podatkowym i zwiększeniem wpływów podatkowych. nie doprowadziło też do pozbawienia niektórych państw członkowskich ich przewagi konkurencyjnej, co jest faktem potwierdzonym w dotychczas przeprowadzonych badaniach. Pobieranie podatku u źródła jest nie tylko bardziej efektywne, ale także zapewnia większą przejrzystość tego procesu.

Głęboko wierzę, że państwa członkowskie muszą zachować swoją niezależność w zakresie wyboru sytemu podatkowego. Grupa ALDE zaproponowała przeprowadzenie analizy porównawczej obu systemów. Mamy nadzieję, że Komisja przedstawi jej wyniki najpóźniej w grudniu 2010 roku. Mamy także nadzieję, że wyniki te będą punktem wyjścia dla przyszłych wniosków Komisji w sprawie zmiany systemu opodatkowania oszczędności w Unii Europejskiej.

Jutro będziemy głosować też nad innym ważnym tekstem dotyczącym oszustw związanych z podatkiem VAT w przypadku importu. Celem przedmiotowej dyrektywy jest zapewnienie szybkiej wymiany odpowiednich informacji o wysokiej jakości. W tym przypadku, pięć lat jest dość długim okresem dla przedsiębiorców. Poza tym ma ona na celu wprowadzenie mechanizmu wspólnej odpowiedzialności. Chroniąc dochody podatkowe każdego z państw członkowskich, musimy jednak dopilnować, aby wspólna odpowiedzialność miała zastosowanie tylko wtedy, gdy przekazane informacje zawierają poważne nieprawidłowości lub występuje nieuzasadnione opóźnienie w ich przekazaniu. Jeżeli tak się nie stanie, ryzykujemy, że na przedsiębiorców zostaną narzucone jeszcze większe szkodliwe obciążenia.

Mam nadzieję, że jutro zagłosujemy za przyjęciem tych wniosków.

  Nils Lundgren, w imieniu grupy IND/DEM. – (SV) Pani przewodnicząca! Uchylanie się od płacenia podatków nie jest naszym największym problemem, kiedy w posadach trzęsie się cała światowa gospodarka. Prawdą jest, że do oszustw podatkowych dochodzi w całej Europie, w USA i na całym świecie. Prawdą jest, że na całym świecie istnieją raje podatkowe, w których bogaci ludzie i firmy mogą zostawić pieniądze. Jednak dziś nie jest to naszym największym problemem. Skupianie się na nim jest próbą ucieczki od odpowiedzialności.

Rzeczą, którą powinniśmy dziś zrobić, jeżeli mamy zamiar zachować jakąkolwiek bazę podatkową na przyszłość, jest walka z kryzysem finansowym. Dlaczego znaleźliśmy się dziś w takiej sytuacji? Przede wszystkim dlatego, że mamy dziś do czynienia z kapitalizmem, który eliminuje właściciela. W praktyce za zarządzanie przedsiębiorstwami finansowymi, dużymi bankami i większością dużych firm odpowiedzialni są urzędnicy i urzędnicy ci mogą wprowadzać nagrody, odprawy i emerytury, które są w pełni uzależnione od zysków wypracowanych przez firmy, którymi zarządzają. W tym świecie nie ma rzeczy łatwiejszej od tymczasowego zwiększenia rentowności i zysków takich firm. Jest to tylko kwestią zwiększenia ryzyka. Istnieją liczne badania na temat, tak zwanego „rozkładu Taleba” czyli sytuacji, w której znaczne zwiększenie ryzyka może prowadzić do znacznego wzrostu zysków i wspomniane wyżej nagrody lub inne korzyści, innymi słowy „przywileje” mogą być przyznawane wszystkim. Oczywiście później ryzyko to staje się rzeczywistością, ale osoby kierujące firmą już odeszły, albo będą musiały odejść. Kupują oni domy letniskowe we Francji lub grają w golfa w Hiszpanii. Nie powinniśmy im współczuć, ale sam system jest po prostu nie do utrzymania.

Ponadto żaden z uczestniczących w systemie graczy nie ma motywacji, aby działaniom takim przeciwdziałać. Agencje ratingowe są uzależnione od swoich klientów, ale nikt się do nich nie zgłosi, jeżeli powiedzą, że ich klienci nie mają zdolności kredytowej. Podmioty wpłacające środki wiedzą, że istnieją gwarancje depozytów, dlatego nie muszą się martwić o to, w którym banku deponują pieniądze. Inni gracze wiedzą, że mogą porozumieć się z drugą stroną transakcji i liczyć na to, że są zbyt duzi, aby upaść, a rachunek zawsze ureguluje podatnik. Oznacza to, że państwa muszą mówić od początku, że nie wezmą na siebie całego ryzyka. Jest to wyjątkowo trudne zadanie, ale trzeba je wykonać. Niestety nie wierzę, że Parlament Europejski będzie w tej sprawie współpracował, ale chciałbym wszystkim posłom w tej Izbie polecić, aby tak właśnie zrobili.

  Ieke van den Burg (PSE). - (NL) Wbrew mojemu zwyczajowi rozpocznę od oświadczenia politycznego, gdyż w dobie rosnącego bezrobocia i coraz większych nierówności płacowych uchylanie się od płacenia podatków i obchodzenie przepisów podatkowych uznaję za prawdziwy skandal. W trakcie wyborów stanie się jasne, które partie chcą naprawdę walczyć z tymi nieprawidłowościami.

Sprawozdanie pana posła Hamona w sprawie opodatkowania dochodów z oszczędności jest jednym z przykładów tej walki. Zdaję sobie sprawię z tego, że komisarzowi jest trudno osiągnąć prawdziwe porozumienie w tej kwestii zgodnie z zasadą jednomyślności. Grupa Socjalistyczna w Parlamencie Europejskim ma większe ambicje niż wynikałoby to z wniosku komisarza, co znajduje odzwierciedlenie w szeregu złożonych przez nas poprawek.

Na koniec komentarz do wystąpienia pani poseł Lulling, która porównuje system wymiany informacji i pobieranie podatku u źródła. Uważam, że nie o to w tym chodzi. Mówimy tu o lukach występujących w obu systemach i właśnie one są kwestiami, na których powinniśmy się skupić. Podjęto już pewne kroki, ale musimy zrobić więcej niż to, co zaproponowano w przedmiotowym sprawozdaniu.

  László Kovács, komisarz. − Pani przewodnicząca! Chciałbym państwu podziękować za uwagi i poglądy wyrażone w trakcie tej debaty. Cieszę się, że Parlament Europejski i Komisja mają podobne poglądy na temat działań, jakie powinny zostać podjęte w celu bardziej skutecznej walki z oszustwami podatkowymi oraz uchylaniem się od płacenia podatków w Unii Europejskiej i z zadowoleniem przyjmuje ogólne poparcie dla obu wniosków.

Chciałbym jeszcze raz państwu podziękować za priorytetowe potraktowanie pakietu dotyczącego opodatkowania oszczędności oraz za państwa wsparcie dla wysiłków Komisji mających na celu promowanie dobrego zarządzania w dziedzinie podatków. Jednym z priorytetów prezydencji czeskiej jest także osiągnięcie szybkiego postępu w dyskusji na temat wniosku zmieniającego. Z uwagi na aktualną sytuację międzynarodową – kryzys finansowy i gospodarczy – jest to też priorytet dla większości państw członkowskich.

Jestem przekonany, że jak tylko dojdą one do porozumienia w sprawie sposobów wyeliminowania luk istniejących w dyrektywie w sprawie opodatkowania oszczędności, Rada zwróci się z prośbą do Komisji o podobną aktualizację umów z pięcioma państwami nienależącymi do UE oraz 10 innymi jurysdykcjami uczestniczącymi w mechanizmie opodatkowania oszczędności. Spekulacje na temat ich reakcji na nasze propozycje są dziś przedwczesne. UE musi najpierw sama osiągnąć w tej sprawie jednomyślne porozumienie. Jednak w kontekście postępu, jakiego dokonano w trakcie negocjacji G20 w sprawie spełnienia wymogów OECD w zakresie wymiany informacji, jestem optymistą także w tej kwestii.

Jeżeli chodzi o sprawozdanie pana posła Vissera, to poinformowałem wcześniej, że Komisja nie może przyjąć poprawek Parlamentu, jednak odnotowaliśmy zalecenia zawarte w sprawozdaniu. Pomysły, które Komisja szczególnie popiera, to potrzeba lepszej koordynacji między poszczególnymi państwami członkowskimi, niezbędna poprawa jakości wymienianych informacji, potrzeba zapewnienia państwom członkowskim automatycznego dostępu do określonych danych znajdujących się w bazach danych tych państw oraz wymóg harmonizacji procedur rejestracyjnych i derejestracyjnych. Jest to także powodem, dla którego Komisja do końca maja przedstawi bardziej konkretny wniosek o przekształcenie rozporządzenia w sprawie współpracy administracyjnej, do którego wnioski te zostaną włączone.

Reasumując, jak już kiedyś wspomniałem, oczywiste jest, że nie istnieje jedno globalne rozwiązanie umożliwiające wyeliminowanie oszustw podatkowych i uchylania się od płacenia podatków. Przedyskutowane dziś wnioski są dwoma ważnymi korkami naprzód, jakie podjęliśmy w ramach globalnej strategii walki z oszustwami podatkowymi na szczeblu wspólnotowym.

  Benoît Hamon, sprawozdawca. – (FR) Pani przewodnicząca! Będę mówić bardzo krótko, ponieważ przed chwilą moje wystąpienie było dość długie.

Przede wszystkim chciałbym podziękować pani poseł Raevej i pani poseł Siitonen a także innym posłom za ich wystąpienia i wkład w przedmiotowy tekst oraz powiedzieć komisarzowi Kovácsowi, że wydaje mi się, że zrozumiałem, co miał na myśli.

Jednak uważam, że mocny sygnał wysłany jutro przez Parlament Europejski w sprawie zakresu dyrektywy, w sprawie tajemnicy bankowej i w sprawie listy rajów podatkowych będzie cennym wsparciem dla Rady, w szczególności jeżeli w przyszłości będziemy musieli negocjować nowe umowy z krajami trzecimi.

Na koniec chciałbym odnieść się do krytycznych uwag, mogę dodać, że była to łagodna krytyka, skierowanych pod adresem pana komisarza Kovácsa i moim przez panią poseł Lulling. Bardzo łagodnie skrytykowała nas ona za „mieszanie ziarna i plew”. Chciałbym jej powiedzieć, że moim zdaniem jutro ten Parlament, któremu czasem zdarza się mieszanie ziarna i plew, będzie w stanie rozróżnić interes ogólny od interesu prywatnego i mam nadzieję, że w ten sposób przyczynimy się do skuteczniejszej walki z uchylaniem się od płacenia podatków.

  Astrid Lulling (PPE-DE). – (FR) Pani przewodnicząca! Poprosiłam o udzielenie mi głosu, ponieważ chciałabym złożyć osobiste oświadczenie. Pan poseł Hamon właśnie mnie za coś skrytykował, jednak muszę mu powiedzieć, że moim zdaniem on oraz pan komisarz niestety wciąż mieszają ziarno z plewami. Muszę mu także powiedzieć, że jedynym systemem, który gwarantuje, że podatki będzie płacił każdy podatnik, a tego przecież wszyscy chcemy, i systemem najlepszym jest pobieranie podatku u źródła, ponieważ system wymiany informacji się nie sprawdził. System ten nie działa, a my nie wiemy kto zapłacił ile, ponieważ władze nie potrafią nim zarządzać.

Chciałam to wyjaśnić.

  Przewodnicząca. – Debata została zamknięta.

Głosowanie odbędzie się jutro, w piątek 24 kwietnia 2009 r. w południe.

Oświadczenia pisemne (art. 142 Regulaminu)

  Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk (UEN), na piśmie. – (PL) W debacie poświęconej oszustwom podatkowym w zakresie podatku od oszczędności i podatku VAT chcę zwrócić uwagę na następujące kwestie:

1. Kwota oszustw podatkowych we wszystkich jurysdykcjach podatkowych w Unii Europejskiej wynosi łącznie około 200 mld euro rocznie. Stanowi to ponad 2% PNB krajów członkowskich, jest to więc kwota olbrzymia, o którą są uszczuplone wydatki publiczne w krajach członkowskich.

2. Dobrze więc, że nowa dyrektywa zapełnia stwierdzone luki w przepisach podatkowych, a także mając na uwadze wyobraźnię oszustów stara się zapobiegać nowym strategiom omijania przepisów podatkowych.

3. Poruszona została również kwestia rajów podatkowych znajdujących się na terytorium UE, a także na terytoriach zależnych od państw członkowskich UE. Obecny kryzys finansowy pokazał, że tolerowanie nieprzejrzystości przepisów podatkowych, anonimowego charakteru transakcji, jak również braku współpracy w zakresie podatków wprawdzie na krótką metę może zapewnić poszczególnym krajom i terytoriom zależnym dodatkowe dochody, ale w długim okresie destabilizuje systemy finansowe i może być przyczyną dotkliwych kryzysów finansowych.

  Siiri Oviir (ALDE), na piśmie. – (ET) Utrata dochodów spowodowana oszustwami podatkowymi we wszystkich kategoriach podatków wynosi w UE ponad 200 milionów euro rocznie, co odpowiada prawie 2% PKB.

Nieściągnięcie każdego roku w wyniku oszustw podatkowych miliardów euro prowadzi do ograniczenia dodatkowych inwestycji w państwach członkowskich UE oraz wydatków publicznych w interesie ogólnym, co w kontekście obecnego kryzysu finansowego znacznie ogranicza zdolność państw członkowskich do rozwiązywania problemów pojawiających się w dziedzinie spraw społecznych, ochrony zdrowia i edukacji.

Walka z oszustwami podatkowymi jest niezmiernie ważnym tematem dla UE, a my musimy wciąż odgrywać wiodącą rolę na tym polu. Jedynie dzięki temu możliwe będzie doprowadzenie do sytuacji, w której ważne centra finansowe poza Unią Europejską wdrożą podobne środki do tych, które wdrożyły państwa członkowskie.

Popieram pomysł Komisji Europejskiej, abyśmy przy należytym uwzględnieniu zasady swobodnego przepływu kapitału, określonej w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską, rozważyli dodanie klauzul uniemożliwiających osobom fizycznym będącym rezydentami UE podejmowanie prób unikania skutków wdrożenia dyrektywy w sprawie oszczędności poprzez kierowanie odsetek zarobionych w UE do podmiotów, które nie podlegają opodatkowaniu, lub podmiotów działających poza terytorium UE lub poza terytoriami, na których wdrożone zostały takie same środki, jak te uzgodnione na szczeblu wspólnotowym lub środki do nich podobne.

Do rajów podatkowych powinna mieć zastosowanie polityka zerowej tolerancji. Opóźnienie w opracowaniu rozwiązań zapewniających bardziej sprawiedliwe i konsekwentne zastosowanie środków w tej dziedzinie jest w obecnej sytuacji ekonomicznej niedopuszczalne!

  Sirpa Pietikäinen (PPE-DE), na piśmie.. – (FI) Przegląd dyrektywy w sprawie opodatkowania oszczędności jest ważnym elementem procesu przebudowy architektury finansowej i zasad funkcjonowania rynków finansowych. Obowiązująca obecnie dyrektywa jest całkowicie nieaktualna. Stosunkowo łatwo ją obejść, na przykład poprzez wykorzystanie jako podmioty pośredniczące spółek inwestycyjnych, które w dyrektywie nie są zdefiniowane jako podmioty wypłacające, i które nie mają obowiązku uczestniczyć w procesie wymiany informacji. Poza tym możliwe jest skonstruowanie portfela inwestycyjnego w taki sposób, że dochód, który stanowi równowartość dochodu z odsetek, nie jest objęty definicją w wyniku „przepakowywania”.

Omawiana reforma jest próbą rozwiązania tych problemów. Aby rozwiązać problem podmiotów pośredniczących Komisja rozszerza definicję podmiotu wypłacającego na fundacje i fundusze. Planowane jest także włączenie w zakres dyrektywy nowych, innowacyjnych produktów oraz na przykład niektórych rodzajów polis ubezpieczenia na życie.

O wiele trudniej jest włączyć w jej zakres inne nowe produkty. Niestety bardzo kłopotliwe jest opracowanie definicji umożliwiających włączenie wszystkich rodzajów dochodów, które można porównać z dochodami z odsetek w formie wypłacanych odsetek, w szczególności w sytuacji, kiedy tak łatwe jest tworzenie nowych produktów. W tym kontekście, przed włączeniem tych produktów do dyrektywy powinniśmy dokonać ogólnej analizy sposobu ich najlepszego uregulowania. Poza tym Komisja zamierza przedstawić wniosek w sprawie zmiany dyrektywy dotyczącej wzajemnej pomocy właściwych władz, co także będzie obejmować reformy związane z automatyczną wymianą informacji.

Aby przeciwdziałać uchylaniu się od płacenia podatków kluczowe jest, aby do systemu wymiany informacji zostały włączone trzy państwa członkowskie, które są w tej chwili zwolnione z uczestniczenia w nim, czyli Belgia, Luksemburg i Austria. Proponowany przez sprawozdawcę termin, jakim jest rok 2014, uzyska nasze pełne poparcie.