Pełne sprawozdanie z obrad

Piątek, 24 kwietnia 2009 r. - Strasburg

5.1. Prawa kobiet w Afganistanie

  Przewodniczący. − Następnym punktem posiedzenia jest debata nad sześcioma projektami rezolucji dotyczących sytuacji kobiet w Afganistanie⁽¹⁾.

  Ana Maria Gomes, autorka. − Panie przewodniczący! Wrażliwość na równouprawnienie płci jest miarą dobrego rządzenia wszędzie na świecie, a szczególnie w Afganistanie, po dziesiątkach lat cierpień znoszonych przez kobiety w tym kraju. Nie będzie prawdziwego pokoju i odbudowy w Afganistanie, jeśli nie zostanie nadany priorytet kwestii poszanowaniu praw człowieka w odniesieniu do kobiet.

Szariackie prawo rodzinne zezwala na gwałt w małżeństwie, pozwala na małżeństwa dzieci i zabrania kobietom wychodzenia z domu bez zgody ich mężów. Prawa i godność kobiet nie mogą paść ofiarą przedwyborczych negocjacji z fundamentalistami islamskimi. Społeczność międzynarodowa obecna w Afganistanie musi wywrzeć o wiele większy nacisk na prezydenta Karzaja i na władze afgańskie, aby zaproponowały właściwe przepisy uwzględniające poszanowanie praw człowieka w odniesieniu do kobiet i prowadziły politykę zaangażowania we wcielanie tych praw w życie oraz na rzecz poszanowania godności kobiet.

Podobnie jak prawo rodzinne szariatu, tak opóźnianie ustawy o mediach w Afganistanie, która została uchwalona przez parlament afgański miesiące temu większością dwóch trzecich głosów Parlamentu, jest narzędziem w rękach prezydenta Karzaja do ciągłej kontroli mediów państwowych, mających zasadnicze znaczenie dla prowadzenia propagandy przed wyborami prezydenckimi.

Wspólnota międzynarodowa nie może pozwolić, by taki stan rzeczy się przedłużał. Prawo, o którym mówimy, jest podstawą zapewnienia swobody wypowiedzi i wolnych mediów w Afganistanie. Bez niego wszystko, co będziemy robić w Afganistanie, jest bezużyteczne. Jest niezmiernie ważne, by podjęto działania w zakresie tych dwóch praw i aby wspólnota międzynarodowa zapewniła, by władz Afganistanu dotrzymały słowa w kwestii zobowiązań podjętych w zakresie praw człowieka, a w szczególności praw kobiet. <BRK>

  Nickolay Mladenov, autor. − Panie przewodniczący! Wspólnota międzynarodowa jest ogromnie zbulwersowana informacją, którą wszyscy słyszeliśmy, dotyczącą projektu wprowadzenia prawa szariackiego o statusie kobiet, które jest przygotowywane w Afganistanie. Przerażające jest, że na początku XXI wieku państwo, które chce być demokratyczne i dotrzymywać swoich zobowiązań międzynarodowych zobowiązań, może mieć prawo ograniczające prawa kobiet.

Uważam jednak, że w naszej debacie i we wszystkim, co czynimy w sprawie Afganistanu, musimy zachować bardzo ostrożne podejście, ponieważ Afganistan jest krajem, który poddany był brutalnej i represyjnej dyktaturze religijnej; przetrwał lata i dziesiątki lat wojen domowych; to społeczeństwo, gdzie ludzie, bardziej niż budynki, zostali poranieni i zniszczeni.

Musimy być bardzo konsekwentni w wysyłanych przez nas komunikatach, ale musimy być także bardzo ostrożni w sposobie ich formułowania. Powinniśmy wezwać władze afgańskie do przyjrzenia się temu prawu, zrewidowania go i zapewnienia, by było całkowicie zgodne z międzynarodowymi zobowiązaniami ich państwa, jak również z jego konstytucją.

Nie powinniśmy wykorzystywać tej okazji do prowadzenia kampanii wyborczej tu, w Europie, ale do przekazania naszym kolegom i przyjaciołom w Afganistanie, żeby powinni wypełnić zobowiązania, które sami dobrowolnie podjęli.

W tej sytuacji musimy wspomagać prezydenta Karzaja i rząd Afganistanu w zmianie tego prawa i w zapewnieniu jego zgodności ze zobowiązaniami międzynarodowymi i konstytucją. To część naszego dialogu i musimy być bardzo stanowczy, by nie zostały przyjęte żadne rozwiązania ograniczające prawa kobiet w Afganistanie.

Zgadzam się całkowicie z tym, co właśnie powiedziała pani poseł Ana Maria Gomes. Bądźmy jednak bardzo ostrożni, bo gdy mamy do czynienia ze społeczeństwem, które doświadczyło takich cierpień, o wiele ważniejszy jest sposób w jaki nasz przekaz zostanie tam odczytany, niż jak zostanie on zrozumiany tutaj. Bądźmy w tej sprawie bardzo konsekwentni i wezwijmy Komisję i Radę do przekazania tego komunikatu przez wszystkie nasze programy pomocy dla rządu i władz w Afganistanie.

  Hélène Flautre, autorka. – (FR) Panie przewodniczący! Końcowa deklaracja konferencji przeglądowej Durban II, w której bierze udział Afganistan, dziś właśnie przyjęła wniosek na temat bezwzględnej konieczności uznania wszelkich form przemocy wobec kobiet jako przestępstw kryminalnych karalnych wobec prawa oraz potępienia wszelkich arsenałów środków sądowych stosowanych w oparciu o dyskryminację, włączając w to dyskryminację wyznaniową.

W tym samym czasie Afganistan wprowadza prawo, które dotyczy jedynie ludności szyickiej i które w oczywisty sposób dyskryminuje kobiety w sprawach dotyczących małżeństwa, rozwodu, opieki nad dziećmi, dziedziczenia i dostępu do edukacji.

To kompletna schizofrenia. Tego, co Afganistan podpisuje w Genewie, nie może odrzucać w Kabulu. Biorąc udział w konferencji Durban II, Afganistan podjął poważne zobowiązania do wykorzenienia wielokrotnej dyskryminacji. Konieczne jest, by ze względu na własną wiarygodność, podjął teraz działania.

Odmawiając przyjęcia tego prawa, minister sprawiedliwości i prezydent okazaliby wolę zaangażowania swojego kraju do przestrzegania praw człowieka.

Równość między mężczyznami a kobietami jest wyraźnie zapisana w afgańskiej konstytucji i w konwencjach międzynarodowych, których stroną jest Afganistan. Władze mają obowiązek nie poddawać się w żaden sposób ekstremizmowi i nie wycofywać się. W końcu przez prowadzenie tego projektu prawa decyduje o przyszłości społeczeństwa, a afgańskie społeczeństwo już wyraziło swoje pragnienie, by nie być wyłączonym z tej debaty.

Kobiety walczą i zasługują na pełne wsparcie i ochronę swojego państwa. Od władz zależy, czy spełnią swoje zobowiązania i czy okażą zdolność do wypełniania tych zobowiązań, zaś do europejskich sił cywilnych należy wspieranie ich w ambitnej odbudowie kraju i dawanie przykładu.

Nie zapominajmy, że akty przemocy dokonane przez nasze armie i to, że wojna pogrąża Afganistan w biedzie, przez co powiększają się rzesze ekstremistów.

  Erik Meijer, autorka. − (NL) Panie przewodniczący! Na obronę zagranicznej obecności militarnej w Afganistanie przedstawiane są dwa argumenty

Pierwszy argument to samoobrona świata poza granicami Afganistanu. Od 2001 roku Stany Zjednoczone żyły w obawie przed nowymi katastrofami, gdyby Al-Kaida skorzystała z terytorium Afganistanu do przeprowadzenia ponownych ataków. Leży to zatem w interesie innych państw. Cel w tym względzie został w zasadzie osiągnięty.

Drugi motyw dotyczy jednak sytuacji ludności Afganistanu. Zamiarem było wyzwolenie jej spod przymusu i z zacofania. Argument ten dotyczy również wolności prasy, praw mniejszości wyznaniowych, wolności jednostki, a zwłaszcza ochrony równości praw kobiet. Przez lata wiadomości z Afganistanu były zdominowane przez historie o powrotach dziewczynek do szkół, o zniesieniu obowiązku noszenia zasłon przez kobiety, o tym, że kobiety mogą teraz żyć jako zrównani w prawach obywatele, o ich niezależności od mężów i coraz większym udziale kobiet w życiu politycznym. Inwazja na Afganistan wyglądała jak jakiś feministyczny projekt.

Można jednak zauważyć, że wydarzenia w Afganistanie są mniej więcej odzwierciedleniem wydarzeń w Czeczenii. Oba kraje były rządzone przez fundamentalistyczne grupy islamskie, do których obalenia w obu przypadkach dążyły siły zewnętrzne. W obu przypadkach zawierano monstrualne sojusze, jeden utworzony przez Amerykę, a drugi przez Rosję, co oznacza, że przy próbie kontrolowania jednej grupy islamskich fundamentalistów zwiera się porozumienia z innymi fundamentalistami islamskimi. Skutek jest taki, że dążenie do wolności, które było ważnym usprawiedliwieniem inwazji, zostało poświęcone w tym procesie.

W Afganistanie kobiety są coraz bardziej spychane na miejsce, w jakim znajdowały się pod rządami talibów. Dziewczynki nie chodzą już do szkoły, a kobiety znikają ze sceny politycznej. Istnieje nawet przepis chroniący męskie prawo do seksualnej satysfakcji, bez słowa wzmianki o kobietach. Jest to równoznaczne z akceptacją gwałtu. W tym samym czasie dziennikarzom państwo grozi karą śmierci. To ślepy zaułek. Europa powinna przestać udzielać wsparcia tym zjawiskom.

  Marco Cappato, autor. − (IT) Panie przewodniczący, panie i panowie! W związku z wydarzeniami w Afganistanie niewątpliwie ryzykujemy naszą wiarygodność w społeczności międzynarodowej. Pani Emma Bonino, przywódczyni mojej partii, została aresztowana przez talibów z powodu samej swojej obecności jako komisarza europejskiego i była przetrzymywana w areszcie przez kilka godzin właśnie z powodu jej wizyty w sprawie obrony praw kobiet.

Pomimo podziałów i różnych poglądów na temat zbrojnej interwencji, bez względu na zajmowane stanowiska nie możemy pozwolić na takie pogorszenie się sytuacji w kwestii praw kobiet.

Sześć lat temu, my, Partia Radykalna Niestosująca Przemocy, zorganizowaliśmy satyagraha, światową pokojową akcję w obronie obecności kobiet na stanowiskach ministrów w rządzie afgańskim. Dziś konieczna jest nowa mobilizacja społeczności międzynarodowej, nie tylko w celu zapewnienia ochrony praw kobiet, ale także pełnego udziału kobiet w życiu politycznym i instytucjonalnym na najwyższych szczeblach.

Musimy zdecydowanie zapewnić, by wszelka współpraca z rządem afgańskim podlegała ostrożnej i przezorniej ocenie − co tak czy inaczej jest wymagane − oraz by charakteryzowała ją możliwie największa determinacja w dążeniu do celu, ponieważ naprawdę mylny jest pogląd, że jakakolwiek Realpolitik w stosunku do partii fundamentalistycznych mogłaby na dluższą metę doprowadzić do pokoju w Afganistanie, a także w naszych miastach i państwach.

  Bernd Posselt, w imieniu grupy PPE-DE. – (DE) Panie przewodniczący! Trzydzieści lat temu, jesienią 1979 roku, ta Izba przyjęła w trybie pilnym pierwszą rezolucję dotyczącą Afganistanu, której autorem był Otto von Habsburg, z którym wtedy współpracowałem. Zawierała ona ostrzeżenie o nadchodzącej radzieckiej inwazji w Afganistanie, do której istotnie doszło kilka miesięcy później.

Od tego czasu kraj ten doświadczył pasma straszliwych cierpień i powinniśmy zadać sobie pytanie: czym jest Afganistan? Po pierwsze, pod wieloma względami jest to starożytne społeczeństwo plemienne, którego nie można za jednym zamachem przenieść w XXI wiek. Po drugie, jest to kraj przywiązujący silną wagę do swojej niepodległości, której ogromnym wysiłkiem bronił przed brytyjskim i rosyjskim imperializmem. Po trzecie, jest to kraj, który wiele wycierpiał w XX wieku i skutkiem budzącej wątpliwości – mówiąc całkiem otwarcie – interwencji, dokonanej przez mocarstwa zachodnie, znajduje się obecnie w sytuacji, w której ma on prezydenta, przez wielu ludzi nieuznawanego za ich przedstawiciela.

To bardzo trudna i skomplikowana sytuacja. Żeby nie było nieporozumień − pan poseł Cappato wie, że nie jestem tak zwanym „politykiem-realistą”, że jeśli chodzi o prawa człowieka nie godzę się na kompromisy. Musimy bezkompromisowo sprzeciwiać się takiemu prawu i uciskowi kobiet. Jednakże musimy postępować tak, aby odnieść sukces, a zarazem, by nie sprawiało to wrażenia kontroli zewnętrznej. Musimy zatem znaleźć partnerów w społeczeństwie Afganistanu złożonym z wielu grup etnicznych i stopniowo budować tam nowoczesne społeczeństwo.

Oznacza to, że musimy raczej poprzeć projekt polityczny dla Afganistanu, a nie jedynie rozwiązania militarne, tak, jak to było do tej pory. Prawo, o którym dyskutujemy, musi zostać zrewidowane. W tej kwestii nie zgadzamy się na kompromisy, gdyż wiele płacimy za naszą obecność militarną w tym państwie. Musimy jednakże przeprowadzić to w sposób angażujący Afgańczyków, szanując ich godność i, oczywiście, jako najwyższy priorytet – czy to się komuś podoba, czy nie – mając na uwadze poszanowanie godności kobiet.

  Lissy Gröner, w imieniu grupy PSE. – (DE) Panie przewodniczący! W obliczu uchwalenia w Afganistanie szariackiego prawa rodzinnego, w którym okazuje się pogardę dla kobiet, wzywam Komisję do uczynienia znowu z praw kobiet centralnej części jej strategii w Afganistanie.

W listopadzie 2002 roku Grupa Socjalistyczna w Parlamencie Europejskim wysłała do Afganistanu delegację pod moim przewodnictwem, aby upewnić się, że kobiety nie zostały wyłączone z procesu odbudowy kraju. Odbyliśmy rozmowy z prezydentem Karzajem, licznymi przedstawicielami rządu, organizacjami kobiecymi i praw człowieka i bardzo podniosło to nas na duchu. Zwrot w kierunku większego bezpieczeństwa, stabilizacji i dobrobytu kobiet, w tym również życia bez burki, wydawał się bliski osiągnięcia. System zdrowotny, edukacja, szkolenia i możliwość zarabiania na życie zostały otwarte dla kobiet po rządach talibów. Najwyższy na świecie wskaźnik śmiertelności niemowląt wydawał się obniżać. Dzięki naszej interwencji dwudziestopięcioprocentowy parytet dla kobiet został włączony do nowej konstytucji pierwszego parlamentu, który miał być wybrany, a około 4 milionów uchodźców wróciło do swojego spustoszonego przez wojnę kraju.

Niestety jednak bardzo niewiele wydarzyło się przez ostatnie pięć lat. Ostrzeżenia pochodzące od organizacji broniących praw kobiet, takich jak medica mondiale, o konieczności powstrzymania przemocy, zostały całkowicie zlekceważone, a na początku kwietnia radykalni talibowie islamscy zamordowali w Kandaharze niemiecko-afgańską działaczkę broniącą praw kobiet, Sitarę Achikzai. Dowiedzieliśmy się również, że zastrzelone zostały inne kobiety, na przykład najwyżej postawiona oficer policji. Nie możemy siedzieć z założonymi rękoma i bezczynnie patrzeć na to, co się dzieje. Przebudzenie świadomości obywatelskiej jest poważnie zagrożone. Musimy powstrzymać wprowadzenie nowego szariackiego prawa rodzinnego.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego musi głosić jasno i wyraźnie, że takie prawo należy odrzucić. Jeśli się to nie uda, przy braku poszanowania praw kobiet zagrożona będzie także międzynarodowa pomoc dla Afganistanu. Do wyboru jest albo odrodzenie na łonie międzynarodowej społeczności, przestrzegającej praw człowieka, albo cofnięcie się do talibskiego ucisku. To musi zostać wyraźnie i głośno zakomunikowane panu Karzajowi!

  Ewa Tomaszewska, w imieniu grupy UEN. – Panie przewodniczący! To, co najbardziej porusza mnie we wprowadzanej w Afganistanie zmianie prawa, to pozbawienie kobiet prawa do leczenia. Składają się na to zarówno zakaz wychodzenia z domu bez zezwolenia męża, jak i zakaz poddania się badaniu lekarskiemu.

Afganistan jest krajem, gdzie w wyniku wieloletniej wojny domowej wyposażenie szpitali jest w stanie katastrofalnym. Z powodu zaminowania utrudniony jest dostęp do wody. Brak przekazywanych tradycyjnie między pokoleniami umiejętności higienicznych i radzenia sobie z drobniejszymi dolegliwościami bez pomocy medycznej. Młodej kobiecie matka nie przekaże, że dziecko warto wykąpać w rumianku, bo to odkaża. Zbyt często ta matka po prostu wcześniej została zamordowana. Dodawanie do tego dramatu utrudniania dostępu do lekarza, do placówki medycznej, może mieć skutki katastrofalne dla całego pokolenia. Mimo różnic kulturowych należy dążyć do rozwiązania tego problemu.

  Bastiaan Belder, w imieniu grupy IND/DEM. – (NL) W moim kraju jest takie powiedzenie „papier wszystko zniesie”, co ilustruje przepaść między wzniosłymi ideałami i regulacjami, a codzienną rzeczywistością. Kiedy odniesiemy to stwierdzenie do sytuacji kobiet w Afganistanie, otrzymamy szokujący obraz.

Wspólna rezolucja słusznie odwołuje się do afgańskiej konstytucji i międzynarodowych ustaleń ratyfikowanych przez Kabul. Wszystkie one deklarują równe prawa dla mężczyzn i kobiet oraz do równość płci wobec prawa. Prawdziwy status kobiet w Afganistanie to jednak inna historia. W skrócie, sytuacja kobiet w Afganistanie może być z grubsza naszkicowana w 12 krótkich punktach, a mianowicie: średnia oczekiwana długość życia wynosząca 44 lata; wysoki poziom umieralności w czasie porodów (1 600 na 100 tysięcy porodów); tylko 14% wszystkich kobiet powyżej 15 roku życia umie czytać; niski status społeczny, ponieważ kobiety są własnością mężczyzn; częste i coraz częstsze groźby i zastraszenia, a nawet morderstwa, kobiet pełniących funkcje publiczne; prawie żadna ochrona afgańskich organizacji kobiecych ze strony władz lokalnych i zagranicznych sił zbrojnych przed atakami, których są celem; decyzja, czy dziewczynki mogą się kształcić należy głównie do rodziny; nasilające się ataki na szkoły dla dziewcząt – na przykład w listopadzie 2008 roku osiem dziewcząt i cztery nauczycielki zostało okaleczonych w Kabulu przez talibów, którzy polali im twarze kwasem; ciągła groźba przemocy seksualnej w małżeństwie i poza nim; około 57% dziewcząt wychodzi za mąż, nim ukończy 16 lat; przestępstwa przeciw kobietom są rzadko zgłaszane w obawie przed odwetem ze strony rodziny, plemienia, sprawców lub nawet policji; samookaleczanie się i samobójstwa afgańskich kobiet, będące skutkiem ich beznadziejnej sytuacji.

Ten przygnębiający obraz sytuacji kobiet w Afganistanie, który zaledwie dotyka powierzchni problemu, podkreśla konieczność uczynienia z prawnego statusu kobiet afgańskich nie rzeczywistości papierowej, lecz priorytetu krajowego, międzynarodowego, a także polityki europejskiej.

  Charles Tannock (PPE-DE). - Panie przewodniczący! Nowe prawo afgańskie w rzeczywistości legalizuje gwałt w małżeństwie, jak również małżeństwa szyickich dziewczynek, grożąc cofnięciem kraju do średniowiecznych czasów, jak pod rządami talibów. Z pewnością pod względem nowoczesności i poszanowania praw kobiet prawo to utrudnia odróżnienie wybranego w wyborach rządu afgańskiego od talibskich terrorystów, przeciw którym walczy.

Prawo to utrudnia również usprawiedliwienie wielkiej międzynarodowej pomocy wojskowej i finansowej dla Afganistanu. Niepokoi mnie, że żołnierze z mojego kraju, Wielkiej Brytanii, giną broniąc rządu, który zbytnio ulega tendencjom ekstremistycznym i obskuranckim.

Na korzyść prezydenta Karzaja przemawia fakt, iż powiedział on, że to prawo będzie uchylone, ale stało się to pod wpływem silnych nacisków międzynarodowych, włączając w to rezolucję naszego Parlamentu. Uchylenie tego prawa nie powinno przesłaniać tego, że każdego dnia afgańskie kobiety cierpią z powodu braku edukacji szkolnej, z powodu niesprawiedliwości i dyskryminacji. Czeka nas jeszcze długa droga do przejścia, by wprowadzić w pełni Afganistan do nowoczesnego świata i zapewnić przestrzeganie podjętych zobowiązań międzynarodowych.

  Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (PSE). – (PL) Panie Przewodniczący! Mimo, iż Afganistan jest sygnatariuszem Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, a rząd prezydenta Hamida Karzaja zadekretował równość obu płci wobec prawa oraz zagwarantował kobietom jedną czwartą miejsc w parlamencie, Afganki wciąż traktowane są w kraju jako obywatelki drugiej kategorii.

Dla wielu afgańskich fundamentalistów miejsce kobiet jest w domu, a nie w szkole czy w pracy. Przykładem może być uchwalona ostatnio przez obydwie izby parlamentu i podpisana przez prezydenta ustawa stwierdzająca, iż kobiety tylko za zgodą męża lub ojca mają prawo wychodzić poza mury domostw, uczyć się, ubiegać o pracę czy korzystać z opieki medycznej. Także opiekę prawną nad dziećmi ustawa przyznaje wyłącznie ojcom i dziadkom. Prawo to na szczęście jeszcze nie weszło w życie. Projekt ustawy na skutek licznych protestów, zarówno w kraju jak i poza jego granicami, został odesłany do Ministerstwa Sprawiedliwości, które ma zbadać jego zgodność z konstytucją oraz traktatami międzynarodowymi.

Parlament Europejski powinien zdecydowanie zażądać od afgańskich władz unieważnienia tego aktu prawnego, który ponad wszelką wątpliwość jest sprzeczny z Konwencją w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet. Powinniśmy ponadto stanowczo wymagać od afgańskiego Ministerstwa Sprawiedliwości zniesienia wszelkich innych ustaw dyskryminujących kobiety. Unia Europejska jako wspólnota musi wyrazić poparcie dla wszystkich walczących o prawa kobiet w Afganistanie, by nie dopuścić do zniweczenia tego, co do tej pory zostało już osiągnięte w tej dziedzinie.

  Anna Záborská (PPE-DE). – (SK) Chcę wyrazić moje serdeczne podziękowania przewodniczącemu Hansowi-Gertowi Pötteringowi za przyjęcie mojej prośby i włączenie tego punktu do rezolucji w trybie pilnym tego posiedzenia.

Godność kobiety jest nieodłącznie związana z jej osobą. Musi być szanowana w związku partnerskim i w rodzinie, a świadomość tego powinny propagować wszystkie społeczeństwa. Nie możemy zaakceptować obecnej sytuacji w Afganistanie. Dyskryminacja kobiet jest pogwałceniem podstawowych praw człowieka, upokarzaniem kobiet i niszczeniem ich indywidualności.

Nasza polityka musi być pomysłowa, ale jednoznaczna. Nie możemy z jednej strony pozwalać prezydentowi Hamidowi Karzajowi przemawiać w Parlamencie Europejskim, a z drugiej akceptować uchwalania w tym kraju przepisów stanowiących pogwałcenie podstawowych praw człowieka.

  Corina Creţu (PSE) . – (RO) Wszystkich nas martwi, że planowane jest uchwalenie w Afganistanie prawa pozwalającego na dyskryminację i upokarzające traktowanie kobiet w rodzinie i społeczeństwie. Ten akt jest rażąco sprzeczny z agendą, którą promujemy w Afganistanie, tym bardziej, że większość krajów NATO ogłosiła, że zamierza skoncentrować swoje wysiłki na wprowadzeniu stabilizacji w Afganistanie. Wojskowy aspekt międzynarodowej obecności w tym kraju jest z pewnością bardzo istotny, być może nawet decydujący, ale w tym przedsięwzięciu chodzi nie tylko o zagwarantowanie pokoju i inwestycji infrastrukturalnych, ale o wiele bardziej złożoną sprawę: modernizację społeczeństwa afgańskiego.

Dla kogo budujemy szkoły, kiedy afgańskie dziewczynki są dyskryminowane i nie mają dostępu do edukacji? Nikt oczywiście nie zakłada, że nowe społeczeństwo afgańskie ma być kopią społeczeństw zachodnich, ale nie możemy przymykać oczu na nadużycia i pogwałcanie praw człowieka w imię zachowania lokalnej tożsamości kulturowej. Dlatego też uważam za obowiązek instytucji europejskich –przekazanie stanowczego komunikatu prezydentowi…

(Przewodniczący wyłączył mikrofon)

  Paul Rübig (PPE-DE). – (DE) Panie przewodniczący, panie komisarzu, panie i panowie! Afganistan miał trudną historię. Jestem przekonany, że rodziny w tym kraju łączy silna więź, a kobieta odgrywa ważną rolę w rodzinie. Dlatego ważne jest, aby przede wszystkim promować rozwój gospodarczy, a w szczególności wspierać małe i średnie przedsiębiorstwa.

Oczywiście do rozwoju kraju potrzeba również nowoczesnej infrastruktury. Uważam, że to właśnie projekty infrastrukturalne przyczynią się do lepszego porozumienia w tym kraju oraz że dzięki agencjom informacyjnym i technologiom komunikacyjnym rozwinie się tam inny pogląd na świat, przy zachowaniu w pełni tożsamości tego kraju.

  Antonio Tajani, wiceprzewodniczący Komisji – (FR) Panie przewodniczący, panie i panowie! Uregulowania prawne kwestii praw człowieka w odniesieniu do społeczności szyickiej w Afganistanie słusznie przykuwają uwagę.

Dokładnie monitorujemy rozwój sytuacji politycznej na miejscu, poprzez naszą delegację i dzięki specjalnemu przedstawicielowi Unii Europejskiej oraz przedstawicielom państw członkowskich.

Szanujemy oczywiście niezależność procesu ustawodawczego w Afganistanie, zwłaszcza w odniesieniu do konstytucji, która rzeczywiście pozostawia możliwość, w postaci artykułu 131, odrębnego ustawodawstwa wyłącznie dla społeczności szyickiej. Tym niemniej wraz z naszymi partnerami wskazaliśmy na przepisy tego prawa, w których trudno dopatrzyć się zgodności z konstytucją afgańską lub z prawem międzynarodowym, którego sygnatariuszem jest Afganistan.

Dlatego też 12 kwietnia Unia Europejska przedstawiła swoje stanowisko rządowi afgańskiemu. W naszym stanowisku przypomnieliśmy o obowiązku przestrzegania międzynarodowych konwencji dotyczących praw obywatelskich i politycznych, dyskryminacji kobiet i praw dzieci.

Zaznaczyliśmy, że proponowane rozwiązanie prawne blokuje kobietom dostęp do pełnego korzystania z ich praw i do równego uczestnictwa w życiu gospodarczym, społecznym, kulturalnym, obywatelskim i politycznym społeczeństwa afgańskiego.

Prawdopodobnie reakcja międzynarodowa oraz reakcja obywatelskiego społeczeństwa afgańskiego przyczyniły się do decyzji rządu afgańskiego, aby zawrócić projekt prawa do ministra sprawiedliwości celem sprawdzenia jego zgodności ze zobowiązaniami Afganistanu wynikającymi z prawa międzynarodowego. Nie trzeba dodawać, że owo sprawdzenie zgodności podlega całkowicie władzy rządu afgańskiego. Ze względu na sytuację polityczną tego kraju, jest niezwykle ważne, żeby jego rząd w przyjął odpowiedzialność wynikającą z procesu legislacyjnego i instytucjonalnego.

Wraz z międzynarodowymi partnerami zamierzamy uważnie śledzić ten przegląd projektu prawa, także w kontekście naszego wsparcia dla instytucjonalnych reform sektora sądownictwa.

  Przewodniczący. − Zamykam debatę.

Głosowanie odbędzie się dziś o godzinie 12.00.

Oświadczenia pisemne (art. 142 Regulaminu)

  Toomas Savi (ALDE), na piśmie. – Panie przewodniczący! Każdy człowiek ma prawo do godnego życia, co oznacza, że nikt nie powinien być dyskryminowany z żadnego powodu, włączając w to płeć. Niestety prawa człowieka, które dla nas Europejczyków są naturalne, są naruszane w różnych krajach na świecie.

Od czasu obalenia talibów sytuacja w Afganistanie się poprawiła, jednakże w istocie nie ma znacznego postępu w kwestii praw człowieka. Ciągłe naruszanie praw kobiet jest zdecydowanie nie do zaakceptowania i bardzo ważne jest, by Unia Europejska wywierała naciski na rząd Afganistanu, aby ten opanował sytuację. Od kontrowersyjnych przepisów prawnych, dotyczących równości między kobietami i mężczyznami, bardziej oburzający jest to, że w społeczeństwie afgańskim mężczyźni nadal powszechnie są bardziej poważani niż kobiety. Dlatego też Unia Europejska musi wspierać kampanie świadomościowe promujące równouprawnienie płci i prawa człowieka.

(1) Patrz protokół.