10. Προετοιμασία της διάσκεψης κορυφής για την απασχόληση – Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση – Ανανεωμένη κοινωνική ατζέντα – Ενεργητική ένταξη των αποκλεισμένων από την αγορά εργασίας ατόμων (συζήτηση)
Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει κοινή συζήτηση επί:
- των δηλώσεων του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την προετοιμασία της διάσκεψης κορυφής για την απασχόληση,
- της έκθεσης (A6-0242/2009) του Gabriele Stauner, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με το ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση [COM(2008)0867 – C6-0518/2008 – 2008/0267(COD)],
- της έκθεσης (A6-0241/2009) του José Albino Silva Peneda, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με την ανανεωμένη κοινωνική ατζέντα [2008/2330(INI)], και
- της έκθεσης (A6-0263/2009) της Jean Lambert, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με την ενεργητική ένταξη των αποκλεισμένων από την αγορά εργασίας ατόμων [2008/2335(INI)].
Alexandr Vondra, Πρόεδρος εν ενεργεία του Συμβουλίου. − Κυρία Πρόεδρε, γνωρίζουμε όλοι ότι συνεχίζουμε να υφιστάμεθα τις συνέπειες μιας από τις σοβαρότερες χρηματοπιστωτικές και οικονομικές κρίσεις των τελευταίων πολλών ετών. Η Ένωση και τα κράτη μέλη έχουν λάβει μια ευρεία σειρά μέτρων τόσο προσπαθώντας να μετριάσουν τις συνέπειες αυτής της κρίσης, όσο και να αντιμετωπίσουν κάποιες από τις βασικές αιτίες της, λαμβάνοντας υπόψη την πιεστική ανάγκη να προετοιμαστούμε καλύτερα για το μέλλον προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της παγκόσμιας οικονομίας.
Γνωρίζουμε επίσης ότι οι παρούσες δυσκολίες δεν αφορούν απλώς αριθμούς σε ισολογισμούς, ούτε την τροποποίηση των οικονομικών προβλέψεων. Έχουν πραγματικές συνέπειες για τους ανθρώπους: για τον τρόπο βιοπορισμού τους, για τις οικογένειές τους, και για το βιοτικό τους επίπεδο. Περισσότερο άμεσα πλήττονται όσοι έχουν ήδη χάσει την εργασία τους, ή ο μεγάλος αριθμός ατόμων που κινδυνεύουν να τη χάσουν στους επόμενους μήνες.
Στο πλαίσιο του ανοιξιάτικου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπήρξε συμφωνία για το ότι πρέπει να διεξαχθεί διάσκεψη κορυφής για την απασχόληση, ούτως ώστε να υπάρξει ανταλλαγή εμπειριών σχετικά με το βαθμό στον οποίο τα μέτρα που έχουν ληφθεί με σκοπό την ανάκαμψη της οικονομίας έχουν επιτύχει να στηρίξουν την απασχόληση και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Η διάσκεψη θα διεξαχθεί στην Πράγα αυτή την Πέμπτη.
Η εντολή που δόθηκε στην Προεδρία ήταν σαφής. Πρέπει να εξετάσουμε ζητήματα όπως η διατήρηση των επιπέδων απασχόλησης μέσω της ευελασφάλειας (flexicurity) και της κινητικότητας, δημιουργώντας ένα ευνοϊκό περιβάλλον για επενδύσεις και δημιουργία θέσεων εργασίας από τις επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αναβαθμίζοντας τις δεξιότητες και προβλέποντας τις ανάγκες της αγοράς. Πρέπει επίσης να επιδιώξουμε την ενίσχυση και την αναδιάρθρωση της αγοράς εργασίας, ούτως ώστε να την προετοιμάσουμε για το μέλλον. Ο στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι η διάσκεψη κορυφής δεν είναι απλώς μια ευκαιρία να μιλήσουμε, αλλά να παράγουμε απτά αποτελέσματα και συστάσεις που θα ωφελήσουν την κοινωνία συνολικά.
Στους συμμετέχοντες θα περιλαμβάνεται η κοινωνική τρόικα σε επίπεδο πρωθυπουργών και υπουργών απασχόλησης της τρέχουσας Τσεχικής Προεδρίας και των επικείμενων Προεδριών της Σουηδίας και της Ισπανίας. Οι κοινωνικοί εταίροι θα εκπροσωπούνται από τους προέδρους και τους γενικούς γραμματείς της Business Europe και της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας συνδικάτων, μαζί με τους εκπροσώπους των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τους εργοδότες του δημόσιου τομέα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εκπροσωπηθεί από τον Πρόεδρο Barroso και τον Επίτροπο Špidla.
Οι προεδρίες της Επιτροπής Απασχόλησης, της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας και της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής θα είναι επίσης παρούσες. Φυσικά, έχουν προσκληθεί και εκπρόσωποι του Ευρωκοινοβουλίου. Εξ όσων γνωρίζω θα παρίσταται και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο κ. Pöttering.
Με σκοπό την προετοιμασία για τη διάσκεψη κορυφής, έχουν οργανωθεί τρία εργαστήρια στις χώρες των αντιπροσωπειών που συμμετέχουν: στη Μαδρίτη, τη Στοκχόλμη και την Πράγα. Αυτά τα εργαστήρια ασχολούνται ιδιαίτερα με την αντιμετώπιση των ζητημάτων της αναβάθμισης των δεξιοτήτων, της βελτίωσης της πρόσβασης στην απασχόληση, και του τρόπου διατήρησης της απασχόλησης, της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της προώθησης της κινητικότητας.
Αυτά τα εργαστήρια μας έδωσαν τη δυνατότητα να επικεντρωθούμε, με τους κοινωνικούς εταίρους, στους βασικούς τομείς ενδιαφέροντος. Αισθανθήκαμε χαρά για το γεγονός ότι τα προπαρασκευαστικά εργαστήρια παρακολούθησε ο εκπρόσωπος του Ευρωκοινοβουλίου – ήτοι, ο κ. Andersson, πρόεδρος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Το εργαστήριο για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων, που πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη, επισήμανε το γεγονός ότι οι δεξιότητες είναι το κλειδί για την προετοιμασία για το μέλλον. Βραχυπρόθεσμα, οι δεξιότητες αυξάνουν την παραγωγικότητα και την κινητικότητα. Μακροπρόθεσμα, ανοίγουν το δρόμο για την ανάκαμψη, αυξάνουν την ανταγωνιστικότητα και είναι κρίσιμης σημασίας για τον περιορισμό του αποκλεισμού και την προώθηση μεγαλύτερης κοινωνικής ισότητας.
Το ζήτημα της αναβάθμισης των δεξιοτήτων, το οποίο στηρίζουν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, δεν αφορά απλώς τα τυπικά προσόντα, αλλά και την προώθηση τομέων όπως οι δεξιότητες επικοινωνίας μεταξύ των νέων.
Το ζήτημα της χρηματοδότησης της απόκτησης ανώτερων δεξιοτήτων δεν μπορεί να παραβλεφθεί, ιδίως σε καιρό κρίσης. Απαιτείται η δέσμευση όχι μόνο των δημόσιων αρχών, αλλά και των εργοδοτών και των ίδιων των αναζητώντων εργασία. Σε επίπεδο ΕΕ, υπάρχει ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης της χρήσης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. Σε ό,τι αφορά τους εργοδότες, είναι προφανές το συμφέρον τους στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις που δεν επενδύουν στις δεξιότητες έχουν δυόμιση φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να κλείσουν σε σχέση με αυτές που επενδύουν.
Το εργαστήριο στη Στοκχόλμη για τη βελτίωση της πρόσβασης στην απασχόληση επικεντρώθηκε στον τρόπο με τον οποίο θα καταστεί εφικτή η εύρεση εργασίας – ή η επιστροφή στην εργασία - των προσφάτως ανέργων και των ανέργων το συντομότερο δυνατό. Δεν θα πρέπει να επιτρέπουμε οι προσφάτως άνεργοι να καθίστανται μακροχρόνια άνεργοι. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι τα συστήματά μας κοινωνικής προστασίας λειτουργούν ως εφαλτήριο για νέες θέσεις εργασίας, και όχι ως παθητικά δίχτυα ασφαλείας. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε την ανάγκη παροχής κινήτρων για την ενεργό αναζήτηση απασχόλησης. Η προσέγγιση της ευελασφάλειας (flexicurity) αναμένεται να συμβάλει στο να αποδώσουν καρπούς οι μεταβατικές περίοδοι, και μέσω της παροχής του απαραίτητου στοιχείου της ασφάλειας.
Στη διάρκεια αυτού του εργαστηρίου στη Στοκχόλμη, τονίστηκε επίσης ότι δεν θα πρέπει τα βραχυπρόθεσμα μέτρα να επηρεάζουν τη μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του προβλήματος. Τα συστήματα πρόωρης συνταξιοδότησης δεν είναι καλή λύση για τη δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας για τους νέους, διότι μειώνουν τα συνολικά ποσοστά συμμετοχής, και συνοδεύονται αναπόφευκτα από υψηλότερο κόστος κοινωνικής ασφάλισης.
Σε επίπεδο ΕΕ, προσδιορίστηκε η πιθανή χρήση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για τη χρηματοδότηση των μέτρων ενεργητικής ένταξης, καθώς και η πιθανότητα να δοθεί η δυνατότητα στους πιο ηλικιωμένους εργαζόμενους να συνεχίσουν να εργάζονται μέσω της μείωσης των εισφορών τους κοινωνικής ασφάλισης.
Στο τελευταίο εργαστήριο, που έλαβε χώρα στην Πράγα την περασμένη εβδομάδα, τονίστηκε η ανάγκη διατήρησης της απασχόλησης και βελτίωσης ενός περιβάλλοντος φιλικού προς την επιχειρηματικότητα και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Οι προσωρινές, βραχυπρόθεσμες εργασιακές ρυθμίσεις μπορεί να είναι επωφελείς, αλλά πρέπει να διασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητά τους. Εντούτοις, πρέπει να αντισταθούμε στην τάση του προστατευτισμού, η οποία μόνο να ζημιώσει μπορεί την Ένωση στο σύνολό της.
Πρέπει, επίσης, να χρησιμοποιήσουμε ενεργά μέτρα για την προώθηση της κινητικότητας, ενώ, σε αυτό το πλαίσιο και πάλι, κρίσιμο ρόλο θα διαδραματίσει η αυξημένη ευελιξία των αγορών εργασίας μας. Παρά τις επιπτώσεις της κρίσης, συνεχίζει να υπάρχει σημαντικός αριθμός κενών θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, αλλά υπάρχει έλλειψη συντονισμού εντός και μεταξύ των κρατών μελών. Συχνά, οι άνθρωποι καταλαμβάνουν λάθος θέση εργασίας, ή δεν έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες, ή και τα δύο.
Το σαφές συμπέρασμα που προκύπτει από αυτά τα εργαστήρια είναι ότι η παρούσα κρίση δεν είναι απλώς κυκλική, αλλά διαρθρωτική. Θα χρειαστούν ριζικές αλλαγές για να αντιμετωπιστεί ο μεγάλος ανταγωνισμός σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία και προκειμένου να προστατευτεί η μακροπρόθεσμη απασχόληση στην ΕΕ. Εντούτοις, σε πολλές περιπτώσεις, αυτές οι αλλαγές αφορούν, στην πραγματικότητα, τη συνέχιση πρωτοβουλιών ή την επιτάχυνση της εφαρμογής καθυστερημένων μεταρρυθμίσεων των οποίων η επίτευξη αποτελούσε για πολλά χρόνια στόχο στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση.
Πέραν των προσπαθειών για τη διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας, πρέπει επίσης να δημιουργήσουμε ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τους επενδυτές και τις επιχειρήσεις ώστε να επενδύσουν και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Δε μπορούμε να διατηρήσουμε όλες τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας: η κρίση απαιτεί διαρθρωτικές αλλαγές και θα υπάρξουν άνθρωποι που χάσουν τις δουλειές τους. Αλλά πρέπει να προσφέρουμε στους ανέργους μια ευκαιρία να βελτιώσουν τις δεξιότητες και τις δυνατότητες πρόσληψής τους, καθώς και να βρουν νέα εργασία η οποία θα έχει δημιουργηθεί κάπου αλλού.
Επιτρέψτε μου επίσης να θίξω σύντομα μερικά άλλα θέματα τα οποία θα συζητήσετε σήμερα εδώ στο πλαίσιο της συζήτησης για την κοινωνική ατζέντα. Συγχαίρω ιδιαίτερα τον κ. Silva Peneda για την εκτεταμένη και εμβριθή έκθεση που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, και η οποία κάνει έκκληση ειδικά για μια φιλόδοξη ατζέντα κοινωνικής πολιτικής.
Η έκθεση του κ. Peneda τονίζει την ανάγκη δημιουργίας θέσεων εργασίας και ευελιξίας στον χώρο εργασίας ως μέρος της ευρύτερης κοινωνικής πολιτικής της Ευρώπης. Αναγνωρίζει επίσης τη σημασία ανάπτυξης νέων δεξιοτήτων, της διά βίου μάθησης και της προώθησης της συνεργασίας πανεπιστημίων επιχειρήσεων. Αυτές είναι όλες βασικές πτυχές που θα αποτελέσουν μέρος της ατζέντας μας για τη διάσκεψη κορυφής αυτής της εβδομάδας.
Αυτή η ευρεία έκθεση συμπληρώνεται από την έκθεση της κας Lambert σχετικά με τον τρόπο ένταξης των ανθρώπων που συχνά αποκλείονται από την αγορά εργασίας. Αυτός ο σημαντικός στόχος θα πρέπει οπωσδήποτε να ληφθεί υπόψη στο πλαίσιο της διάσκεψης κορυφής αυτής της εβδομάδας. Δεν μπορούμε και δεν θα επιδιώξουμε να προωθήσουμε τη δημιουργία θέσεων εργασίας για λίγους. Στόχος μας – ακόμη περισσότερο στο παρόν δύσκολο κλίμα – είναι να υιοθετήσουμε μια προσέγγιση ένταξης όσον αφορά την πολιτική απασχόλησης.
Η Τσεχική Προεδρία στηρίζει τους μακροπρόθεσμους στόχους της ΕΕ για την απασχόληση και έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη παροχής καλύτερων κινήτρων στους ανθρώπους ώστε να αναζητούν εργασία και να βελτιώνουν τις δυνατότητες πρόσληψής τους. Συμφωνούμε όλοι πιθανώς ότι είναι καλύτερο οι άνθρωποι να κερδίζουν τα προς το ζην μόνοι τους και να είναι ελεύθεροι, αντί να εξαρτώνται από το σύστημα κοινωνικής προστασίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να περιορίσουμε τον κατακερματισμό των αγορών εργασίας μας.
Το ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση στηρίζει τους εργαζόμενους που έχουν χάσει την εργασία τους εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης. Εκφράζω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι υπάρχει συμφωνία μεταξύ του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση του ταμείου, και είμαι ευγνώμων στην κα Stauner για την εργασία της επ’ αυτού. Με την εφαρμογή μεγαλύτερης ευελιξίας σχετικά με τον τρόπο χρήσης του Ταμείου και με τον περιορισμό των πλεονασματικών θέσεων εργασίας από 1.000 σε 500, το Ταμείο θα καταστεί ένα συνεχώς αποτελεσματικότερο μέσο συμβολής στην καταπολέμηση των επιπτώσεων της οικονομικής κάμψης.
Επιτρέψτε μου να καταλήξω λέγοντας ότι η πλέον επείγουσα ανάγκη τώρα είναι να διασφαλίσουμε ότι οι πολλές ιδέες που προέκυψαν από τα προπαρασκευαστικά εργαστήρια, και οι οποίες θα διαμορφώσουν τη συζήτηση στο πλαίσιο της διάσκεψης κορυφής για την απασχόληση αυτή την εβδομάδα, θα μεταφραστούν σε δράση. Όπως είπα στην αρχή, επιζητούμε ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα που θα ωφελήσει την κοινωνία στο σύνολό της, καθώς και τους ευρωπαίους πολίτες.
Δεν μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα επιλύσουμε τα προβλήματα που προκύπτουν από την παρούσα κρίση σε μια μόνο διάσκεψη, αλλά θα πρέπει να επικεντρωθούμε στις συγκεκριμένες συστάσεις και πρωτοβουλίες που θα διαδραματίσουν από κοινού ρόλο στο μετριασμό των επιπτώσεων της κρίσης και θα μας βοηθήσουν να βγούμε από αυτήν ακόμη ισχυρότεροι.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. SIWIEC Αντιπρόεδρος
José Manuel Barroso, Πρόεδρος της Επιτροπής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η απότομη άνοδος της ανεργίας είναι η σοβαρότερη συνέπεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Επηρεάζει τις οικογένειες και τα άτομα, που αντιμετωπίζουν πραγματικές δυσκολίες. Επηρεάζει την κοινωνία, αποστερώντας την από τη ζωτικότητά της, και επηρεάζει την οικονομία, η οποία χάνει δεξιότητες και πείρα που θα χρειαστούν χρόνια να διαμορφωθούν ξανά.
Εδώ είναι που διαπιστώνουμε το βαρύτερο ανθρώπινο και κοινωνικό κόστος της κρίσης. Η ανεργία αποτελεί τοπικό, εθνικό, αλλά και ευρωπαϊκό φαινόμενο. Στην ευρωπαϊκή αγορά, όπου όλο και περισσότεροι πολίτες ασκούν το δικαίωμά τους της ελευθερίας της κυκλοφορίας, η απασχόληση αποτελεί μακροχρόνιο πολιτικό πρόβλημα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Γι' αυτό το λόγο είναι απολύτως απαραίτητο να βρούμε απαντήσεις από ευρωπαϊκής άποψης.
Η ανεργία είναι η κύρια ανησυχία της Επιτροπής. Η Επιτροπή εργάζεται ακούραστα προκειμένου να διασφαλίσει ότι κάθε πολιτικός υπεύθυνος στην Ευρώπη θα ακούσει αυτό το κάλεσμα, και αφιερώνει όλες τις δυνάμεις της για την εξεύρεση εξόδου από την κρίση.
Γνωρίζω ότι δεν χρειάζεται να εξηγήσω τη σημασία και τη σοβαρότητα της ανεργίας στα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου. Κάθε μέρα κάποιος από το εκλογικό σας σώμα χάνει την εργασία του, ενώ άλλοι τρεις ανησυχούν ότι θα έχουν την ίδια μοίρα.
Τον Μάρτιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε την πρωτοβουλία της Επιτροπής και της Τσεχικής Προεδρίας του Συμβουλίου να αφιερωθεί μια διάσκεψη κορυφής στη διάσταση της «απασχόλησης» της τρέχουσας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης. Το ζήτημα αυτό αποτελεί τη βασική ανησυχία μας από την έναρξη της κρίσης, και μας οδήγησε στην υποβολή της πρότασης μας για ένα σχέδιο ανάκαμψης της οικονομίας της Ευρώπης τον περασμένο Δεκέμβριο. Η εφαρμογή του σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο διαδραματίζει ήδη σημαντικό ρόλο στη διαφύλαξη των υφιστάμενων θέσεων εργασίας και στη δημιουργία νέων.
Εντούτοις, πρέπει τώρα επειγόντως να αξιολογήσουμε τις επιπτώσεις του στην απασχόληση. Πρέπει να αντλήσουμε τα απαραίτητα διδάγματα προκειμένου να προσαρμόσουμε τη δράση μας τους επόμενους μήνες. Συνεχίζω να πιστεύω ότι το ζήτημα της απασχόλησης θα άξιζε μια πλήρη ευρωπαϊκή διάσκεψη κορυφής, μια διάσκεψη κορυφής που θα συγκέντρωνε τους 27 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου απεφάνθη, προς μεγάλη λύπη μου, υπέρ μιας πιο περιορισμένης μορφής. Εντούτοις, αυτό δεν είναι λόγος η Επιτροπή να σμικρύνει τις φιλοδοξίες της σε σχέση με το περιεχόμενο αυτής της διάσκεψης κορυφής για την απασχόληση, καθώς και την παρακολούθησή της στη διάρκεια των επικείμενων Προεδριών της Σουηδίας και της Ισπανίας.
Η ευρωπαϊκή διάσταση είναι απολύτως ζωτικής σημασίας για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, πρέπει να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα προς τους πολίτες, δίνοντάς τους να καταλάβουν ότι η ΕΕ κατανοεί με σαφήνεια τον πραγματικό χαρακτήρα της κρίσης, ότι η κρίση δεν αφορά μόνο τους οικονομολόγους και τους τραπεζίτες, αλλά ότι αυτό που διακυβεύεται είναι η ευημερία των πολιτών, των εργαζομένων και των οικογενειών τους στις τέσσερις γωνιές της Ευρώπης.
Η απάντησή μας στην κρίση δεν πρέπει να περιορίζεται στη λήψη τεχνικών μέτρων κλινικού χαρακτήρα με σκοπό την επίλυση ρυθμιστικών προβλημάτων. Θα πρέπει να βασίζεται κυρίως στις πλέον θεμελιώδεις αρχές μας: την κοινωνική δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη. Η αντιμετώπιση της κρίσης εκ μέρους μας θα πρέπει να γίνεται αντιληπτή ως απάντηση που προκύπτει από τη σημασία που αποδίδουμε σε ορισμένες ουσιώδεις αξίες.
Πιστεύω ότι κάθε κρίση αποτελεί ταυτόχρονα και ευκαιρία, ευκαιρία για την ανανέωση του ευρωπαϊκού μοντέλου μας της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, καθώς και διαμόρφωσης μιας οικολογικής οικονομίας· αποτελεί ευκαιρία να δείξουμε την ισχυρή επιθυμία της Ευρώπης να συμβάλει στην ευημερία των πολιτών της.
Δεύτερον, η Ευρώπη μπορεί πράγματι να αλλάξει τα πράγματα και να πραγματοποιήσει τη δική της συμβολή. Φυσικά, ας είμαστε απολύτως ειλικρινείς επ’ αυτού, η Ευρώπη μπορεί να κάνει πολλά, ακόμη και ενόσω η μεγαλύτερη εξουσία βρίσκεται στα χέρια των κρατών μελών. Μπορούμε να σχεδιάσουμε τη χρήση των μέσων που έχουμε στη διάθεσή μας κατά τρόπο ώστε να επιτύχουμε τη μέγιστη απόδοσή τους. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο μπορεί να βοηθήσει σημαντικό αριθμό ανθρώπων· παρέχει κάθε χρόνου σε εννέα εκατομμύρια ευρωπαίους τη δυνατότητα πρόσβασης σε προγράμματα κατάρτισης.
Μπορούμε επίσης να λειτουργήσουμε ως κέντρο υποδοχής ιδεών, ως εργαστήριο. Οι εθνικές κυβερνήσεις, οι τοπικές αρχές, οι κοινωνικοί εταίροι, και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη στην Ευρώπη αναζητούν λύσεις για τις συνέπειες της ανεργίας. Χρειάζονται ιδέες και σχέδια. Η ΕΕ είναι το ιδανικό περιβάλλον για τη συγκέντρωση ιδεών, την επιλογή των ιδεών που θα φέρουν τα καλύτερα αποτελέσματα, και, κυρίως, το ιδανικό περιβάλλον που μπορεί να συμβάλει στην υλοποίηση τους.
Έχουμε εργαστεί προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση με την Τσεχική Προεδρία, τις επικείμενες Προεδρίες της Σουηδίας και της Ισπανίας, και τους κοινωνικούς εταίρους.
, όπως γνωρίζετε, η ετοιμασία για τη διάσκεψη κορυφής περιλάμβανε εντατική διεργασία διαβουλεύσεων, βάσει τριών προπαρασκευαστικών εργαστηρίων. Η συμβολή του Σώματος σε αυτή τη διεργασία υπήρξε ιδιαίτερα πολύτιμη. Θα ήθελα ιδιαιτέρως να εγκωμιάσω την προσωπική δέσμευση των μελών της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, και ιδίως τον κ. Andersson ως πρόεδρο αυτής.
Τα εργαστήρια που διοργανώθηκαν στη Μαδρίτη, στη Στοκχόλμη και την Πράγα επικεντρώθηκαν με ιδιαίτερη επιτυχία, όσον αφορά το στάδιο της συγκέντρωσης ιδεών, στο τι αποδίδει καλύτερα. Χαιρετίζω την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, καθώς και τη συμβολή των άλλων ενδιαφερόμενων μερών. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στη συγκέντρωση ιδεών από τους εθνικούς ομολόγους της, οι οποίες θα εμπλουτίσουν την συζήτηση – στην πραγματικότητα, θα συσκεφθώ με την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή στην Πράγα.
Θα ήθελα να επισημάνω τέσσερα βασικά ζητήματα που προέκυψαν από αυτές τις δραστηριότητες.
Πρώτον, πρώτη προτεραιότητα πρέπει να είναι η διατήρηση των θέσεων εργασίας, το να κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να αποτρέψουμε μια νέα άνοδο της ανεργίας. Όσοι χάνουν τη δουλειά τους πρέπει να βοηθιούνται να βρουν άλλη. Αυτή η βοήθεια πρέπει να παρέχεται άμεσα: δεν έχει νόημα να αφήνουμε τους άνεργους χωρίς εργασία για αρκετούς μήνες, έως ότου οι δεξιότητές τους υποβαθμιστούν και η αυτοπεποίθησή τους πιάσει πάτο. Η μακροχρόνια ανεργία είναι τραγωδία για όσους πλήττονται από αυτήν, και ζημιώνει σοβαρά την κοινωνική σταθερότητα και τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητά μας.
Δεύτερο, η κρίση πλήττει περισσότερο τους πλέον ευάλωτους ανθρώπους – τους ανθρώπους με χαμηλό επίπεδο δεξιοτήτων, τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας ή τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι οποίοι δυσκολεύονται να βρουν εργασία ακόμη και στις καλύτερες περιόδους. Τώρα είναι ο καιρός για ενεργητική ένταξη, για να επιταχύνουμε τις προσπάθειές μας να παράσχουμε ιδιαίτερη στήριξη σε αυτές τις ομάδες – μια πολύ σαφής αναφορά της σημερινής ημερήσιας διάταξης στην έκθεση Lambert.
Τρίτον, πρέπει να καταβάλλουμε προσπάθειες προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των ευκαιριών για τους νέους. Γνωρίζω ότι αυτό απασχολεί ιδιαίτερα το Σώμα. Πρέπει να δράσουμε ώστε να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο που διατρέχουν πολλοί νέοι που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους και έρχονται αντιμέτωποι άμεσα με το φάσμα της ανεργίας. Πρέπει να στηρίξουμε ενεργά τους νέους για να βρουν μαθητείες ή να λαμβάνουν περαιτέρω κατάρτιση, ούτως ώστε να είναι σε θέση να βρουν και να διατηρήσουν θέσεις εργασίας στο μέλλον.
Τέλος, η αναβάθμιση των δεξιοτήτων και η αντιστοίχηση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Σε περίοδο οικονομικής κάμψης, είναι ακόμη σημαντικότερο οι άνθρωποι να αποκτούν εκείνες τις δεξιότητες που θα βελτιώσουν τις δυνατότητες πρόσληψής τους στη διάρκεια αλλά και μετά την κρίση. Πρέπει να προετοιμάσουμε τους ανθρώπους για τις θέσεις εργασίας του μέλλοντος: «πράσινες» θέσεις εργασίας και θέσεις εργασίας σε άλλους τομείς ανάπτυξης, όπως ο τομέας φροντίδας υγείας και κοινωνικής φροντίδας.
Αυτή η συζήτηση παρέχει επίσης την ευκαιρία να σχεδιάσουμε από κοινού τον τρόπο με τον οποίο το Σώμα θα εξετάσει την ανανεωμένη κοινωνική ατζέντα. Θεωρώ αυτά τα ζητήματα που καλύπτονται από την έκθεση Silva Peneda ως σημαντικό τμήμα της κληρονομιάς αυτής της Επιτροπής: μια προσέγγιση της πρόσβασης, της αλληλεγγύης και της ευκαιρίας να διασφαλίσουμε ότι οι πολιτικές μας είναι κατάλληλες τόσο για τις διαχρονικές βασικές αξίες μας, όσο και για τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα. Θέλω πραγματικά να συγχαρώ τον κ. Silva Peneda για την εξαιρετική εργασία του και πιστεύω ότι η συνεργασία μας, δηλαδή, η συνεργασία με το συνάδελφό μου στην Επιτροπή, τον Vladimír Špidla, ήταν ιδιαίτερης σημασίας.
Στόχος αυτής της ατζέντας, μιας ατζέντας κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής καινοτομίας, είναι να παράσχει τη δυνατότητα και τα μέσα στους Ευρωπαίους να αντιμετωπίσουν την ταχέως μεταβαλλόμενη πραγματικότητα που διαμορφώνεται από την παγκοσμιοποίηση, την τεχνολογική πρόοδο και τις γηράσκουσες κοινωνίες και να βοηθήσει όσους αντιμετωπίζουν δυσκολίες προσαρμογής σε αυτές τις αλλαγές.
Δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε την οικονομική από την κοινωνική ατζέντα μας: η ανάκαμψη της οικονομίας δεν μπορεί να βασιστεί στην κοινωνική κατάρρευση, όπως δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνική πρόοδος εν μέσω οικονομικής ερήμωσης.
Είναι ευγνώμων για την αναλυτική εξέταση αυτών των προτάσεων από το Σώμα, επί της οποίας ο Επίτροπος Špidla θα απαντήσει αναλυτικότερα αργότερα στη συζήτηση. Επιτρέψτε μου να επικεντρωθώ σε ένα ζήτημα για το οποίο τρέφω ιδιαίτερα αισθήματα πατρότητας, και αυτό είναι το Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση. Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Σώμα που χειρίστηκε τις προτάσεις της Επιτροπής για την βελτίωση του Ταμείου με τέτοια ταχύτητα. Οι νέοι κανόνες θα βελτιώσουν την απορρόφηση της οικονομικής βοήθειας για την αναδιάταξη και την εκ νέου κατάρτιση των εργαζομένων που χάνουν τις δουλειές τους λόγω της τρέχουσας ύφεσης· περισσότερες εταιρείες θα είναι επιλέξιμες, και ο κοινοτικός προϋπολογισμός θα στηρίζει μεγαλύτερο ποσοστό των δαπανών. Η ψηφοφορία σας αυτή την εβδομάδα αποτελεί εξαιρετική είδηση ενόψει της διάσκεψης κορυφής για την απασχόληση στην Πράγα.
Η διάσκεψη κορυφής για την απασχόληση αυτή την εβδομάδα παρέχει την ευκαιρία να διατηρηθεί η απασχόληση στην κορυφή των θεμάτων της ευρωπαϊκής ατζέντας, όπου και ανήκει. Επιθυμώ αυτή η διάσκεψη να αποφέρει συγκεκριμένα, απτά αποτελέσματα. Ευελπιστώ ότι αυτό θα συμβεί. Ελπίζω, επίσης, η διάσκεψη αυτή να αποτελέσει όχι απλώς μια παροδική διάσκεψη αλλά ένα ακόμη ορόσημο στη εν εξελίξει διεργασία που ξεκίνησε πολύ πριν από την κρίση – μια διεργασία συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών μελών και των κοινωνικών εταίρων – η οποία θα συνεχιστεί καθόλη τη διάρκεια της κρίσης και πέραν αυτής.
Ως Πρόεδρος της Επιτροπής, θα μεταφέρω αυτή την ατζέντα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούνιο και θα τη θέσω υπόψη όλων των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων. Η ατζέντα αυτή αξίζει τέτοιας προσοχής. Η Ευρώπη δεν αποτελεί μόνο ένα οικονομικό και πολιτικό εγχείρημα. Υπήρξε, και θα είναι πάντα, και ένα κοινωνικό εγχείρημα.
Gabriele Stauner, εισηγήτρια. – (DE) Πρόεδροι, κυρίες και κύριοι, τόση προσπάθεια, τόσο ανεπαρκή αποτελέσματα! Με αυτό τον τρόπο μπορεί να συνοψίσει κανείς την προσπάθεια προσαρμογής του Ευρωπαϊκού ταμείου προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) στις ανάγκες της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Ανεπαρκή αποτελέσματα διότι, συγκριτικά με τον αριθμό των εργαζομένων που πλήττονται και το βάθος της κρίσης, το σύνολο των κεφαλαίων που χορηγούνται σε αυτό το μέσο – ήτοι 500 εκατομμύρια ευρώ – μοιάζει πενιχρό ποσό. Εντούτοις, θα ήταν σφάλμα να συμπεράνουμε κάτι τέτοιο. Τα επιτεύγματα του ΕΤΠ, μετά από την αναδιάρθρωση σε συνδυασμό με τα άλλα μέσα αλληλεγγύης και στήριξης, τα οποία διαθέτουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι εμφανή σε όλους.
Το ΕΤΠ είναι το μωρό εδώ. Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 2006 και υποτίθετο ότι αποτελούσε ένα σαφές μήνυμα ότι η παγκοσμιοποίηση δεν έχει μόνο θετικές επιπτώσεις στους εργαζομένους, αλλά μέσω των μαζικών απολύσεων υπεράριθμων εργαζομένων, και ιδίως μέσω των μετεγκαταστάσεων των επιχειρήσεων, μπορεί να έχει και αρνητικές συνέπειες. Ως εκ τούτου, ακόμη και οι πλέον συντηρητικοί εμπειρογνώμονες του προϋπολογισμού παράβλεψαν τις ανησυχίες τους και δημιουργήσαμε έναν ακόμη χρηματοδοτικό κορβανά.
Οι συνέπειες της παγκοσμιοποίησης έχουν πλέον πλήρως υπερκεραστεί από την χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση και η υπολογισμένη αντίδρασή μας είναι η προσαρμογή των κριτηρίων χρηματοδότησης του ΕΤΠ. Ταυτόχρονα, ένα πρόβλημα όσον αφορά τις διαβουλεύσεις μας για την αναθεώρηση ήταν ότι, λόγω της νεαρής ηλικίας του ΕΤΠ, η σχετική πείρα της Επιτροπής ήταν περιορισμένη και συνεχίζουμε να δυσκολευόμαστε να αξιολογήσουμε ορθά την επάρκεια των παρόντων κανόνων.
Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι, όσον αφορά το μέλλον, δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί η συνύπαρξη του ΕΤΠ και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.
Η πλειοψηφία της Επιτροπής Απασχόλησης τάχθηκε υπέρ της προσωρινής εγκυρότητας του κανονισμού που πρόκειται να τροποποιηθεί, και, ως εκ τούτου, οι διατάξεις θα ισχύουν για όλες τις αιτήσεις που υποβάλλονται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2011 και, σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο, θα επηρεάσει τους εργαζομένους που έχουν χάσει τη δουλειά τους ως άμεση συνέπεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης. Αυτό σημαίνει ότι από το 2012 θα πρέπει να εξετάσουμε ξανά το ζήτημα της συνεχιζόμενης εγκυρότητας του Ευρωπαϊκού ταμείου προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση.
Από την άποψη του περιεχομένου, θα αποτελέσει αναμφίβολα ανακουφιστικό μέτρο η μείωση του ορίου των υπεράριθμων εργαζομένων σε μια συγκεκριμένη περιφέρεια από τους 1.000 στους 500, και, ταυτόχρονα, εάν η περίοδος πληρωμής αυξηθεί από τους 12 στους 24 μήνες. Αυτό διευκολύνει τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων και παρέχει συνεχή στήριξη στους εργαζομένους μας μέχρι να βρουν νέα εργασία.
Το επίπεδο του κοινοτικού ποσοστού χρηματοδότησης και η συγχρηματοδότηση από τους εθνικούς προϋπολογισμούς αποτέλεσε ιδιαίτερα επίμαχο θέμα. Καταλήξαμε σε μια συμβιβαστική λύση. Η αναλογία παραμένει βασικά στο 50% – ήτοι 50:50 – και μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις μπορεί το ποσοστό χρηματοδότησης από τα ευρωπαϊκά ταμεία να αυξηθεί σε 65%. Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής γι’ αυτό. Ως εκ τούτου, στην επιτροπή έχουμε ήδη θέσει ένα τέρμα σε περαιτέρω ευσεβείς πόθους, δεδομένου ότι ένα κράτος μέλος που λαμβάνει κεφάλαια για τους εργαζομένους του θα πρέπει να γνωρίζει ήδη τις υποχρεώσεις του. Αυτό επιτυγχάνεται καλύτερα όταν το κράτος μέλος οφείλει να συμβάλει και το ίδιο ουσιαστικά από οικονομικής άποψης.
Είμαι ιδιαίτερα ευχαριστημένος που μπορέσαμε να καταλήξουμε σε ενοποίηση – 20% των άμεσων δαπανών – στο πλαίσιο των συνομιλιών μας με το Συμβούλιο και την Επιτροπή. Αυτό ακριβώς συμφωνήσαμε στην επιτροπή πριν από μερικές μέρες όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Υπάρχει ακόμη περιθώριο για μελλοντικές τροπολογίες και βελτιώσεις. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την εποικοδομητική συνεργασία σας σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, τόσο στην επιτροπή όσο και με το Συμβούλιο και την Επιτροπή, και να σας ζητήσω να στηρίξετε την τροπολογία.
José Albino Silva Peneda, εισηγητής. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, τους τελευταίους μήνες, ενώ συνέτασσα την έκθεση για την ανανεωμένη κοινωνική ατζέντα, οι επιπτώσεις της οικονομικής, χρηματοπιστωτικής και κοινωνικής κρίσης που πλήττει την Ευρώπη και τον κόσμο έχουν επιδεινωθεί. Κάθε μέρα βλέπουμε να αυξάνονται οι υπεράριθμοι εργαζόμενοι, ο αριθμός των επιχειρήσεων που κλείνουν και των οικογενειών που βιώνουν πολύ άσχημες καταστάσεις.
Εδώ δεν πρόκειται απλώς για μια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση· Θεωρώ ότι βιώνουμε μια κρίση αυτοπεποίθησης. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, το Φεβρουάριο του 2009 πάνω από 19 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες ήταν άνεργοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεδομένου αυτού του σεναρίου, εάν δεν δράσουμε, είναι σίγουρο ότι την αύξηση της ανεργίας θα ακολουθήσει η αύξηση της φτώχιας, του κοινωνικού αποκλεισμού, της ανασφάλειας, του εγκλήματος και, κυρίως, της έλλειψης αυτοπεποίθησης.
Πιστεύουμε ότι η ανεργία – η πλέον ορατή πτυχή αυτής της κρίσης – δεν σημαίνει απλώς απώλεια εισοδήματος για όσους είναι άνεργοι και για τις οικογένειές τους: η ανεργία σε αποθαρρύνει και μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια της αυτοπεποίθησης και της εμπιστοσύνης στους ανθρώπους που βρίσκονται κοντά σου. Ακόμη και πριν από την κρίση που αντιμετωπίζουμε σήμερα, τα κράτη μέλη της ΕΕ αντιμετώπιζαν κοινωνικά προβλήματα που οφείλονταν στην ασθενή οικονομική ανάπτυξη, σε μια περίπλοκη δημογραφική κατάσταση και στις δυσκολίες προσαρμογής σε μια ολοένα και περισσότερο παγκοσμιοποιημένη οικονομία.
Προσπάθησα, στο πλαίσιο αυτής της έκθεσης, να απεικονίσω αυτές τις ανησυχίες με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σαφήνεια και ρεαλισμό. Γνωρίζω ότι μια κοινωνική ατζέντα είναι μια πολύ ευρεία έννοια και, ως εκ τούτου, προσπάθησα να συντάξω μια ισορροπημένη έκθεση και να παρουσιάσω με σαφήνεια και συντομία τις πραγματικές προτεραιότητες.
Πρώτον, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο ζωτικής σημασίας επιβεβαιώνοντας εκ νέου τη σημασία των κοινωνικών μοντέλων και των υποδομών των κρατών μελών, συμβάλλοντας, κατά αυτό τον τρόπο, στην οικοδόμηση συναίνεσης όσον αφορά τη σημασία της καθολικής πρόσβασης σε αυτά τα μοντέλα και τις υποδομές, της υψηλής ποιότητάς τους, και, ιδίως, της βιωσιμότητάς τους.
Δεύτερον, πρέπει να κινητοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα μέσα για να διασφαλίσουμε την καλύτερη ένταξη περισσότερων ανθρώπων στην αγορά εργασίας.
Η τρίτη προτεραιότητα προκύπτει από το συμπέρασμα ότι υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να κάνουμε για να διασφαλίσουμε την πλήρη κινητικότητα των πολιτών εντός της ΕΕ.
Πιστεύω ότι η τέταρτη προτεραιότητα είναι ότι η ΕΕ πρέπει να διαδραματίσει πιο ενεργό ρόλο στην προώθηση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων στο πλαίσιο των εξωτερικών σχέσεων της με αναδυόμενες δυνάμεις, όπως η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία και η Κίνα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν μιλούμε για εμπορικές συμφωνίες.
Η πέμπτη προτεραιότητα που η Επιτροπή έχει προσπαθήσει να θέσει σε εφαρμογή, ακόμη και σήμερα με την προγραμματισμένη ψηφοφορία για την έκθεση σχετικά με το Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση, αφορά το να καταστούν πιο ευέλικτα τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία.
Για να διασφαλίσουμε ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες μπορούν να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές που επιφέρει η τρέχουσα κατάσταση, πρέπει να ενισχύσουμε τον κοινωνικό διάλογο με σκοπό τη βελτίωση της διαφάνειας όσον αφορά τις αποφάσεις σχετικά με την κοινωνική προσαρμογή και την οικονομική αναδιάρθρωση. Λέω συχνά ότι για να φθάσει κανείς σε μια περίοδο συνεργασίας όσον αφορά τις σχέσεις κοινωνικού διαλόγου πρέπει πρώτα να περάσει από μια περίοδο αναταραχής. Πρέπει επίσης να ενισχυθεί η ανοικτή μέθοδος συντονισμού, διότι αποτελεί ουσιώδες συμπλήρωμα της κοινοτικής νομοθεσίας. Οι κοινωνικές πολιτικές δεν μπορούν να είναι συνονθύλευμα μεμονωμένων δράσεων και ιδεών· πρέπει να διασφαλίσουμε καλύτερη διασύνδεση μεταξύ των οικονομικών, εργασιακών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών πρωτοβουλιών.
Είναι κρίσιμης σημασίας η κοινωνική πολιτική να συμβαδίζει με την οικονομική πολιτική, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανάκαμψη όχι μόνο του οικονομικού ιστού, αλλά και του κοινωνικού. Υπάρχει ένα ζήτημα επί του οποίου θέλω να είμαι πολύ σαφής: η κρίση που βιώνουμε δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα για την περικοπή των κοινωνικών δαπανών. Πρέπει να πούμε ότι, εάν αυτή δεν είναι η στιγμή να προβούμε σε περικοπές των κοινωνικών δαπανών, τότε είναι πραγματικά η στιγμή να προωθήσουμε σθεναρά την εφαρμογή των απαραίτητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ως εκ τούτου, επιθυμώ να συγχαρώ την Επιτροπή και τον Πρόεδρο Barroso που, εν μέσω τόσο περίπλοκων περιστάσεων, έχουν κατορθώσει να καθοδηγήσουν την Ευρώπη κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αντιμετωπίσει συντονισμένα τα προβλήματα της κρίσης …
(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Jean Lambert, εισηγήτρια. − Κύριε Πρόεδρε, έχω κι εγώ μερικά λεπτά αργότερα για να μιλήσω για κάποια από τα άλλα ζητήματα της συζήτησης αυτό το απόγευμα. Η έκθεση, ωστόσο, με την οποία ασχολήθηκα αφορά κυρίως το ζήτημα της ενεργητικής ένταξης των ανθρώπων που είναι αποκλεισμένοι από την αγορά εργασίας.
Πρώτον, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους που ασχολήθηκαν με το θέμα καθώς και τους πολυάριθμους οργανισμούς της κοινωνίας των πολιτών που επίσης συνέβαλαν το δικό τους τρόπο.
Ακούμε αυτό το απόγευμα για μια περίοδο ύφεσης που, αν δεν προσέξουμε ιδιαίτερα, αυξάνει τους κινδύνους του αποκλεισμού: τον κίνδυνο του να χάσουν τώρα άνθρωποι την εργασία τους και να μην μπορέσουν, πιθανόν, να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας κάποια στιγμή στο εγγύς μέλλον· τον κίνδυνο όσοι αντιμετωπίζουν ήδη δυσκολίες πρόσβασης στην αγορά εργασίας· και, φυσικά, τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν όσοι δεν αποτελούν καν μέρος της αγοράς εργασίας. Κινδυνεύουν να ξεχαστούν και αυτό είναι κάτι που πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε υπόψη.
Πρέπει να εξετάσουμε ορισμένους από τους διαρθρωτικούς φραγμούς που δημιουργούμε εμείς ως κοινωνία από την άποψη της ενεργητικής ένταξης. Ένα από τα πράγματα επί των οποίων συμφωνήσαμε στην επιτροπή ήταν ότι η ενεργητική ένταξη δεν θα πρέπει να αντικαθιστά την κοινωνική ένταξη, αυτό το ευρύτερο αίσθημα ότι διαδραματίζει κανείς ένα ρόλο μέσα στην κοινωνία. Συμφωνούμε γενικά με το Συμβούλιο και την Επιτροπή όσον αφορά τις συστάσεις τους επ' αυτού, από την άποψη της επαρκούς εισοδηματικής στήριξης, ενώ και η συγκεκριμένη έκθεση χρησιμοποιεί αυτή τη φράση.
Κάνουμε επίσης λόγο για ελάχιστο εισόδημα σε περιπτώσεις που το εννοούμε πραγματικά. Σε περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι χρειάζονται αυτό το εισόδημα για λόγους αξιοπρέπειας, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα επιλογής και την ευκαιρία να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία. Είναι σημαντικό από την άποψη της στήριξης προς τους πλέον ευάλωτους ανθρώπους, προς τα άτομα που παρέχουν υπηρεσίες φροντίδας, προς όσους χρήζουν φροντίδας, όσους χρήζουν στήριξης ώστε να μπορούν να ζουν ανεξάρτητα, ενώ είναι σημαντικό και για τα επίπεδα των συντάξεων.
Στην έκθεση αναφέρεται επίσης ότι είναι σημαντικό τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο ενός κατώτατου μισθού. Έχουμε αυξανόμενο πρόβλημα με τους φτωχούς εργαζόμενους στην ΕΕ.
Στην έκθεση έχουμε μιλήσει επίσης σχετικά με τις δυσκολίες που αφορούν τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και την έλλειψη αντίδρασης εκ μέρους τους, ιδίως όταν προσπαθεί κανείς να διατηρήσει την επαφή των ανθρώπων με την εργασία, οπότε οι άνθρωποι μπορεί να εργάζονται περιστασιακά, προσωρινά, ή με σύμβαση διαρκείας. Τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης δεν ανταποκρίνονται σε αυτές τις συνθήκες εργασίας πολύ καλά πάντοτε.
Επισημαίνουμε επίσης την ανησυχία μας όσον αφορά τα μέτρα ενεργοποίησης, ιδίως όσα εφαρμόζουν, ενίοτε, κυρώσεις που μπορούν να έχουν έμμεσες επιπτώσεις, για παράδειγμα επί των οικογενειών όσων υφίστανται τις κυρώσεις, ή ακόμη και σε περιπτώσεις ανθρώπων που παρακολουθούν αρκετά προγράμματα κατάρτισης για θέσεις εργασίας που απλώς δεν υφίστανται.
Συμφωνούμε επίσης όσον αφορά τα ζητήματα που σχετίζονται με την αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ξεχωρίσαμε τα ζητήματα της αποφυγής διακρίσεων και της δέουσας εφαρμογής της νομοθεσίας, τα ζητήματα που σχετίζονται με την κατάρτιση και την εκπαίδευση προκειμένου να παραμένουν οι άνθρωποι στο σχολείο αντί να το εγκαταλείπουν πρόωρα, καθώς και μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση που αφορά τις ανάγκες του ατόμου.
Συμφωνήσαμε επίσης σε ό,τι αφορά το ζήτημα της πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες, διότι αυτές είναι εξαιρετικά σημαντικές για ευάλωτα ατόμων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Τονίσαμε επίσης το σχετικό ρόλο των τοπικών αρχών – την ανάγκη βελτίωσης του πλαισίου που αφορά τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας – ούτως ώστε να μπορούμε να διασφαλίσουμε το ότι οι άνθρωποι έχουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται.
Εξίσου σημαντικό για μας είναι, πιστεύω, το ζήτημα της γνώμης: ότι όσοι είναι αποκλεισμένοι θα πρέπει επίσης να εντάσσονται, όταν εξετάζουμε το ενδεχόμενο λήψης μέτρων προς εφαρμογή και όταν εξετάζουμε το εάν αυτά πρόκειται πράγματι να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των μακροχρόνια άνεργων, των ηλικιωμένων, των νεότερων ανθρώπων που προσπαθούν να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας, ή οτιδήποτε άλλο. Αυτό το ζήτημα της γνώμης που δομείται μέσω της ανοικτής μεθόδου συντονισμού είναι εξαιρετικά σημαντικό και δεν πρέπει να λησμονείται.
Anne Ferreira, συντάκτρια της γνωμοδότησης της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ως συντάκτρια της γνωμοδότησης της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Silva Peneda για το περιγράφει αναλυτικά στην έκθεσή του το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν πρότεινε συγκεκριμένα μέτρα για να αντισταθμίσει τις συνέπειες της οικολογικής και κλιματικής κρίσης στην κοινωνία και στη δημόσια υγεία. Θα ήθελα επίσης να τον ευχαριστήσω για το ότι ανέφερε την κοινωνική οικονομία, αν και λυπάμαι για το ότι δεν επισημαίνεται ο ρόλος αυτής σε σχέση με την πολιτική για τη συνοχή και τη δημιουργία ποιοτικής και άνευ δυνατότητας μετεγκατάστασης απασχόλησης.
Την παραμονή των ευρωεκλογών, αυτή η έκθεση θα ήταν περισσότερο ευπρόσδεκτη, εάν κάποιοι στόχοι δεν έπασχαν από σαφή έλλειψη φιλοδοξίας. Μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι με την ευελασφάλεια (flexicurity), και με τα ελάχιστα πρότυπα όσον αφορά την εργασιακή νομοθεσία; Όχι, δεν μπορούμε. Θα πρέπει, ωστόσο, να ανησυχούμε για το ότι η δεξιά μπορεί να απορρίψει, αύριο, αυτά τα ελάχιστα πρότυπα, κατά τον ίδιο τρόπο που τα τελευταία πέντε χρόνια απορρίπτει μια οδηγία για τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας.
Θα εγκρίνουμε εντέλει τον κατώτατο μισθό αύριο; Οι Ευρωπαίοι πολίτες απαιτούν ισχυρή κοινωνική Ευρώπη εδώ και χρόνια. Το επόμενο Ευρωκοινοβούλιο πρέπει να μπορεί να θέσει σε εφαρμογή τις διάφορες κοινωνικές προόδους που προτείνονται στην έκθεση. Ελπίζω ότι αυτό θα συμβάλει στην κινητοποίηση όλων στις 7 Ιουνίου.
Monica Giuntini, συντάκτρια της γνωμοδότησης της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης. − (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ως συντάκτρια της γνωμοδότησης, θα επιθυμούσα ιδιαιτέρως να πω κάτι σχετικά με τις τροπολογίες στο ΕΤΠ, το Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση, καθώς και να επαινέσω την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Ευρωκοινοβούλιο κατά την πρώτη ανάγνωση.
Με ενθαρρύνουν ιδιαιτέρως τα ακόλουθα: πρώτον, ότι έχουμε προσωρινά παρατείνει τη δυνατότητα χρήσης του ΕΤΠ, καθιστώντας το μέσο του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ανάκαμψη της οικονομίας προκειμένου να ανταποκριθούμε στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση και να στηρίξουμε τους εργαζόμενους που έχουν χάσει τη δουλειά τους· δεύτερον, ότι έχουμε μειώσει τον ελάχιστο αριθμό υπεράριθμων εργαζομένων που απαιτείται για την επιλεξιμότητα από το ταμείο από τους 1.000 σε 500· τρίτον, ότι έχουμε αυξήσει το ποσοστό της κοινοτικής συγχρηματοδότησης για ιδιαίτερες περιπτώσεις σε 65% για αυτό το στάδιο.
Τέλος, ελπίζω, όπως αναφέρεται και στη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, ότι η Επιτροπή θα υποβάλει αξιολόγηση των επιπτώσεων των προσωρινών μέτρων έως τα τέλη του 2011 και θα παράσχει στο Ευρωκοινοβούλιο την ευκαιρία να αναθεωρήσει τη νομοθεσία, εάν χρειαστεί.
Cornelis Visser, συντάκτης της γνωμοδότησης της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας. − (NL) Κύριε Πρόεδρε, η σημασία της ανανεωμένης κοινωνικής ατζέντας είναι σαφής, ιδίως ενόψει της τρέχουσας οικονομικής κρίσης. Ο εισηγητής, ο κ. Silva Peneda, έχει καταβάλει μεγάλη προσπάθεια στο πλαίσιο της εν λόγω έκθεσης. Εμείς στην επιτροπή έχουμε συνεισφέρει μέσω αυτής της γνωμοδότησης. Τέσσερα ζητήματα τίθενται επί τάπητος, ήτοι, η εκπαίδευση και η επιχειρηματικότητα και η μεταξύ τους σχέση, η δια βίου μάθηση, η σημασία της πολυγλωσσίας, και ο αθλητισμός.
Πρώτα απ' όλα, θα ήθελα να συζητήσουμε τη σχέση μεταξύ εκπαίδευσης και επιχειρηματικότητας. Χρειαζόμαστε βελτίωση του διαλόγου μεταξύ των επιχειρήσεων, των φορέων κατάρτισης, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και του τομέα του εθελοντισμού, προκειμένου να προσδιορίσουμε νέες δεξιότητες για την οικονομία. Σε αυτό το θέμα παίζει κάποιο ρόλο και η εκπαίδευση ενηλίκων για την ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων.
Το περιεχόμενο της εκπαίδευσης πρέπει να αντιστοιχεί στις επαγγελματικές και πρακτικές απαιτήσεις. Υπάρχει επίσης ανάγκη προώθησης της συνεργασίας πανεπιστημίων-επιχειρήσεων. Θα πρέπει να διαμορφωθεί ένας δεσμός μεταξύ των προγραμμάτων σπουδών και των επιχειρήσεων, ενώ η επιχειρηματική κοινότητα θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να συμπληρώνει τα προγράμματα σπουδών, να προσφέρει θέσεις πρακτικής άσκησης και να διοργανώνει ημέρες υποδοχής σπουδαστών.
Πολύ σημαντική είναι επίσης η δια βίου μάθηση. Είναι πολύ σημαντικό να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της οικογενειακής ζωής, της εργασίας και της μάθησης. Σε αυτό το σημείο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η δημόσια και ιδιωτική φροντίδα των παιδιών, η οποία πρέπει να παραταθεί ούτως ώστε οι γονείς να μπορούν να συμμετέχουν σε ολόκληρη τη ζωή τους.
Ο αθλητισμός είναι ένα ακόμη μέσο, και θα ήθελα να αναφερθώ σε αυτόν από την άποψη της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας, η οποία προωθεί και τον αθλητισμό. Ο αθλητισμός προάγει αξίες όπως η αμεροληψία, η αλληλεγγύη, ο σεβασμός των κανόνων και το ομαδικό πνεύμα, ενώ είναι σημαντικός και για την υγεία. Είναι σημαντικό να ενθαρρύνουμε τα κράτη μέλη επ’ αυτών των σημείων.
Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, συντάκτρια της γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. − Κύριε Πρόεδρε, εκ μέρους της Επιτροπής Γυναικών γνωμοδοτήσαμε για την έκθεση της κ. Lambert σχετικά με την ενεργητική ένταξη των ατόμων που είναι αποκλεισμένα από την αγορά εργασίας, την οποία και συγχαίρω για την καλή της διάθεση να συμπεριλάβει όσο γίνεται πληρέστερα την γνωμοδότηση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων.
Η ισότητα των φύλων, γενικά ο σεβασμός της αρχής της απαγόρευσης των διακρίσεων είναι βασικές προϋποθέσεις για την ενεργητική ένταξη στην αγορά εργασίας και την κοινωνική ένταξη που πρέπει να συνοδεύει αυτήν. Ιδιαίτερα, θεωρώ σημαντικό ότι τονίζεται η στήριξη των μελών της οικογένειας όλων των ηλικιών, η διαγενεακή αλληλεγγύη και η βοήθεια που πρέπει να δοθεί στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού στις δύσκολες καταστάσεις που μπορεί να περάσει μια οικογένεια, έτσι ώστε να μπορεί αυτή -ανά πάσα στιγμή- να είναι χρήσιμη στην κοινωνία χωρίς οι δύσκολες περιστάσεις να αφήσουν στη ζωή της τα σημάδια τους. Για το λόγο αυτό και το πέρασμα από τη μια κατάσταση στην άλλη είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να ενισχύεται με μέσα που διατίθενται από το κράτος, από τους κοινωνικούς φορείς, από τους κοινωνικούς εταίρους, αλλά και από τον εθελοντικό τομέα, έτσι ώστε η κοινωνία να νιώσει αλληλέγγυα και αλληλοϋπεύθυνη για όλα τα μέλη της.
Ελπίζω ότι η έκθεση της κ. Lambert θα δώσει μια ώθηση στο ψήφισμα -έτσι όπως έχει διορθωθεί και από την πολιτική μου Ομάδα- για να μην περιλαμβάνει μόνο τη στήριξη του εισοδήματος, αλλά να περιλαμβάνει μια συνολική στήριξη των αξιοπρεπών συνθηκών ζωής που καλύπτουν μικρούς και μεγάλους συμμετέχοντες και μη συμμετέχοντες στην αγορά εργασίας.
Othmar Karas, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, Πρόεδρε της Επιτροπής, Πρόεδρε εν ενεργεία του Συμβουλίου, κυρίες και κύριοι, συζητούμε επί τριών εκθέσεων. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (Χριστιανοδημοκράτες) και οι Ευρωπαίοι Δημοκράτες έχουν παράσχει τον εισηγητή για δύο εξ’ αυτών, ενώ η Ομάδα των Πρασίνων/Ελεύθερη Ευρωπαϊκή Συμμαχία για μία εξ’ αυτών. Αυτό το λέω διότι φαίνεται ξεκάθαρα ότι η Σοσιαλιστική Ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο δεν έχει το μονοπώλιο όσον αφορά τα κοινωνικο-πολιτικά θέματα, αλλά τα θέματα αυτά μας αφορούν όλους.
Ως αντιπρόεδρος της Ομάδας PPE-DE, θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τον κ. Silva Peneda και την κα Stauner για την εργασία τους, διότι είναι αξιόπιστοι εκπρόσωποι του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και μοντέλου ζωής της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, ενώ είναι σημαντικοί υπερασπιστές του εις βάθος κοινωνικού διαλόγου. Οι εν λόγω εκθέσεις αναμένεται να διασφαλίσουν ότι η πολιτική της ΕΕ μπορεί να αντιδρά αποτελεσματικά στις οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις. Οι εκθέσεις αποσκοπούν στο να παράσχουν ευκαιρίες σε περισσότερους ανθρώπους, να βελτιώσουν την πρόσβαση στις υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και να προσφέρουν αλληλεγγύη σε όσους πλήττονται από τις αλλαγές.
Οτιδήποτε ζητούμε από την Κοινότητα πρέπει να έχει επίσης απήχηση στην πλειοψηφία του κόσμου στη χώρα μας, διότι δεν έχουμε την εξουσία να πραγματοποιούμε οτιδήποτε ζητά ο κόσμος από μας. Δυστυχώς, στην κοινωνική πολιτική δε μπορούμε να κάνουμε ακόμη τα πάντα. Εντούτοις, η Συνθήκη της Λισαβόνας είναι ένα μεγάλο βήμα προόδου. Η πλήρης απασχόληση θα καταστεί στόχος, η αειφόρος κοινωνική οικονομία της αγοράς θα καταστεί το ευρωπαϊκό κοινωνικό και οικονομικό μοντέλο, ενώ στη συνθήκη θα ενσωματωθούν τα θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα.
Ωστόσο, όχι μόνο έχουμε μικρή εξουσία, αλλά και υπερβολικά λίγα χρήματα. Ως εκ τούτου, παροτρύνω την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για την εφαρμογή φόρου χρηματοοικονομικών συναλλαγών μέχρι το τέλος του χρόνου, και να προτείνει συγκεκριμένη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία με δύο στόχους. Ο πρώτος είναι να χρησιμοποιηθούν τα έσοδα για το συγκεκριμένο σκοπό της δημιουργίας βιώσιμων θέσεων εργασίας, δεδομένου ότι οτιδήποτε δημιουργεί θέσεις εργασίας συμβάλει στην κοινωνική σταθερότητα και ασφάλεια. Ο δεύτερος είναι η παρουσίαση σαφούς ευρωπαϊκού σχεδίου για τη σύνοδο κορυφής του G20 την άνοιξη.
Τώρα οι εργαζόμενοι που κατέστησαν υπεράριθμοι ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης μπορούν επίσης να λάβουν ενίσχυση, και έχουμε αυξήσει τη συγχρηματοδότηση στο 65%.
Αν και υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, πώς θα ήτανε το μέλλον χωρίς το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο μας; Πρέπει να το ενισχύσουμε – όπως μας παροτρύνει ο κ. Silva Peneda – ενισχύοντας τη βασική εργατική νομοθεσία μέσω της καθιέρωσης ελάχιστων προτύπων όσον αφορά τα δικαιώματα απασχόλησης, της καταπολέμησης των διακρίσεων, του εκσυγχρονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, της καταπολέμησης της φτώχιας, της προώθησης της μετάβασης προς την αυτοπασχόληση και ενισχύοντας τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Κάνουμε ένα βήμα μπροστά, αλλά μένουν ακόμη πολλά να κάνουμε.
Jan Andersson , εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, Πρόεδρε εν ενεργεία του Συμβουλίου, θα επικεντρωθώ σε αυτό που επρόκειτο να αποτελέσει διάσκεψη κορυφής, αλλά τελικά δεν πραγματοποιήθηκε.
Ο Jean-Claude Juncker είπε χθες ότι μεταβαίνουμε τώρα από μια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση προς μια κοινωνική κρίση. Οδεύουμε επίσης προς μια κρίσης της απασχόλησης. Η ανεργία θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, ενώ είναι πιθανό να υπάρχουν 26 εκατομμύρια άνεργοι στην ΕΕ τον επόμενο χρόνο ή περίπου τότε.
Αυτή είναι η κατάσταση, και σε αυτές τις συνθήκες το Συμβούλιο και οι κυβερνήσεις του κέντρου και της δεξιάς έχουν αποφασίσει να υποβαθμίσουν τη διάσκεψη κορυφής για την απασχόληση σε τριμερή συνάντηση. Αρκετοί από τους ηγέτες δεν πρόκειται να παραβρεθούν σε αυτήν. Αυτό δείχνει ότι το Συμβούλιο και οι κυβερνήσεις δεν δίδουν προτεραιότητα στο ζήτημα της απασχόλησης. Συμμερίζομαι την άποψη του Επιτρόπου Barroso. Η Επιτροπή επιθυμούσε διάσκεψη κορυφής. Πρόκειται για αναπόφευκτη εξέλιξη; Όχι. Πρέπει να γίνουν περισσότερα και με πιο συντονισμένο τρόπο, και πρέπει να γίνει κάτι τώρα. Είναι ζήτημα μακροπρόθεσμων, περιβαλλοντικά φιλικών επενδύσεων, οι οποίες δημιουργούν, ωστόσο, θέσεις εργασίας βραχυπρόθεσμα. Είναι ζήτημα ενεργειακής επάρκειας των σπιτιών, η οποία δημιουργεί θέσεις εργασίας τώρα, αλλά και η οποία βελτιώνει τα σπίτια για το μέλλον. Είναι ζήτημα διά βίου μάθησης, η οποία δεν πέτυχε ποτέ τους στόχους της ενδυνάμωσης της Ευρώπης για το μέλλον. Εάν το πράξουμε τώρα, οι άνθρωποι θα λάβουν την απαραίτητη εκπαίδευση, θα ενδυναμώσουν την Ευρώπη για το μέλλον και θα μειωθεί η ανεργία. Μπορούν να αντικατασταθούν από νέους ανθρώπους που σπουδάζουν και οι οποίοι αποκτούν πρόσβαση στην αγορά εργασίας αντί να γίνουν άνεργοι. Μπορούμε να επενδύσουμε στην ενίσχυση της κατανάλωσης για τις ομάδες που πλήττονται περισσότερο – τους συνταξιούχους, τους σπουδαστές και τους ανέργους. Αυτό θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα τονώσει την κατανάλωση.
Η κυκλοφορία είναι σημαντική, όπως δηλώθηκε στο πλαίσιο του εργαστηρίου της Πράγας. Είναι σημαντική – εξαιρετικά σημαντική – τόσο από επαγγελματικής άποψης, όσο και από γεωγραφικής, αλλά εάν δεν εξασφαλίσουμε την ίση μεταχείριση, την ύπαρξη ισότιμων όρων και συνθηκών και το δικαίωμα της απεργίας υπέρ της ίσης μεταχείρισης στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, ο προστατευτισμός θα αυξηθεί. Συνεπώς, η Επιτροπή έχει ευθύνη να τροποποιήσει την οδηγία για την απόσπαση εργαζομένων.
Εν συνόψει, μπορούμε να κάνουμε κάτι τώρα, μπορούμε να μειώσουμε την ανεργία, η Ευρώπη μπορεί να ενισχυθεί για το μέλλον. Αυτά τα δυο πάνε μαζί, επί του παρόντος η δράση μας είναι ιδιαίτερα ανεπαρκής.
Ona Juknevičienė, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (LT) Κυρίες και κύριοι, Επίτροπε, Θα ήθελα πραγματικά να συγχαρώ ειλικρινά όλους όσοι συμμετείχαν σε μια έκθεση την οποία μπορούμε πράγματι να αποκαλέσουμε έκθεση υπέρ των λαών της Ευρώπης. Οι Ευρωπαίοι συχνά ρωτούν τι κάνουμε εδώ στο Ευρωκοινοβούλιο, τι καλό τους προσφέρουμε.
Νομίζω ότι πρόκειται για μια από εκείνες τις εκθέσεις που σχεδιάζονται με σκοπό να βοηθήσουν τους ανθρώπους και, ως εκ τούτου, θα ήθελα να συγχαρώ όλους τους συναδέλφους μου, την κα Stauner, την Επιτροπή και το Συμβούλιο, για την επίτευξη συμφωνίας κατά την πρώτη ανάγνωση. Αυτή η έκθεση θα εγκριθεί αύριο, με μια ιδιαίτερα ταχεία διαδικασία, όχι μόνο διότι είναι σημαντική για τους ανθρώπους, αλλά διότι το συγκεκριμένο ταμείο έχει τώρα σχεδιασθεί για να συμβάλει στην έξοδο από την κρίση, ούτως ώστε οι άνθρωποι που έχουν χάσει τις θέσεις εργασίας τους να λάβουν ενίσχυση.
Και έχω να θέσω ένα μόνο ερώτημα. Έχει πράγματι αυτή η έκθεση συνταχθεί προς όφελος των ανθρώπων και θα φθάσει η ενίσχυση σε αυτούς; Όπως θα θυμάστε, Επίτροπε, στη διάρκεια της μεγάλης ζήτησης στην επιτροπή μας, εμείς, η Ομάδα της Συμμαχίας των Φιλελευθέρων και των Δημοκρατών για την Ευρώπη, είπαμε ότι θα στηρίξουμε αυτή την ενίσχυση των ανθρώπων, εφόσον αυτή δεν θα κατευθυνθεί απλώς στους γραφειοκράτες ή σε άλλες δομές.
Δυστυχώς, ένας χρόνος εμπειρίας μου δίδαξε ότι στη χώρα μου, κατά την άποψή μου, το Ευρωπαϊκό ταμείο για την προσαρμογή στην παγκοσμιοποίηση χρησιμοποιείται κατά τον ίδιο τρόπο με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, δηλαδή για την εκ νέου κατάρτιση. Δε χρησιμοποιείται σχεδόν καθόλου ή καθόλου για τα υπόλοιπα μέτρα. Χρειαζόμαστε χρήματα ώστε να φθάσουμε στους ανθρώπους, για να τους στηρίξουμε, και είναι λάθος ότι η διοίκηση, τα κέντρα εύρεσης θέσεων εργασίας και κατάρτισης παίρνουν τα χρήματα για τον εαυτό τους, εκπαιδεύουν τους ανθρώπους, και στη συνέχεια οι άνθρωποι δεν βρίσκουν εργασία.
Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας σε αυτό, Επίτροπε, προκειμένου να ελέγξετε αν αυτός ο κανονισμός λειτουργεί σωστά στα κράτη μέλη. Έχει μεταφερθεί σωστά αυτός ο κανονισμός στις εθνικές νομοθεσίες; Συχνά η νομοθεσία δεν επιτρέπει την εφαρμογή του κανονισμού.
Θα υποστηρίξετε ότι πρόκειται για θέμα των κυβερνήσεων των κρατών μελών, αλλά όχι! Μας εξέλεξαν οι λαοί· δεν είμαστε εκπρόσωποι των κυβερνήσεων μας. Μας εξέλεξαν για να υπερασπιστούμε τα συμφέροντα των Ευρωπαίων πολιτών, να υπερασπιστούμε τα συμφέροντα των λαών μας και να διασφαλίσουμε το ότι τα χρήματα θα φτάσουν στους ανθρώπους, και όχι στους γραφειοκράτες.
Brian Crowley, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ τους εισηγητές για την τεράστια εργασία τους σε αυτές τις εκθέσεις, οι οποίες παρουσιάζονται, όπως είπαμε σε προηγούμενη συζήτηση, σε μια πολύ σημαντική στιγμή, όταν οι άνθρωποι αναζητούν απαντήσεις και ιδέες για το πώς θα προχωρήσουν μπροστά.
Υποθέτω ότι, από πολλές απόψεις, μπορούμε να διαχωρίσουμε τις εκθέσεις σε τέσσερις διακριτούς αλλά, ταυτόχρονα, σχετικούς τομείς. Πρώτον, ο τομέας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. Είτε πρόκειται για τη δια βίου μάθηση, την αναβάθμιση των υφιστάμενων δεξιοτήτων ή την παροχή νέων δεξιοτήτων στους ανθρώπους.
Δεύτερον, ολόκληρος ο τομέας της καινοτομίας, η αναζήτηση της μελλοντικής πηγής θέσεων εργασίας και το να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι έχουν τις σχετικές δεξιότητες και λαμβάνουν την κατάρτιση για αυτές.
Τρίτον, ολόκληρος ο τομέας της αειφορίας, με την παροχή προστασίας και κάποιας στήριξης στους ανθρώπους που έχουν ήδη εργασία ούτως ώστε να μη τη χάσουν και να μην υποχρεωθούν να διανύσουν και πάλι τον κύκλο της εκ νέου κατάρτισης και αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους σε ένα ή δυο χρόνια για να βρουν άλλη εργασία· προκειμένου να διατηρηθούν οι υφιστάμενες θέσεις εργασίας.
Τέταρτον, η προσπάθεια πρόβλεψης, ει δυνατόν, προς ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθούμε στο μέλλον.
Εάν οι συνάδελφοι θυμηθούν τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν είχαμε ολόκληρο το σχέδιο Delors με τη λευκή βίβλο για την κοινωνική δέσμη μέτρων και ούτω καθεξής, αυτό θεωρήθηκε ριζοσπαστικό και καινοτόμο. Περιλάμβανε πολλούς δύσκολους φακέλους και πολλές δύσκολες ιδέες στις οποίες αντιτάχθηκαν πολλοί άνθρωποι του κλάδου, κυρίως, αλλά, γεγονός μοναδικό, και πολλοί που συμμετείχαν σε συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Εάν μπορούμε να διδαχθούμε κάτι από την πείρα μας από το 1994 και μετά, αυτό είναι ότι, πρώτα απ' όλα, κάθε κοινωνική πολιτική πρέπει να υπαγορεύεται βάσει της παραγωγής αποτελεσμάτων για τους ανθρώπους – όχι απλώς με σκοπό τη μεταβολή των αριθμών, αλλά τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων.
Δεύτερον, μας δείχνει ότι, ανεξάρτητα από το πόσο καλή είναι η κατάρτιση ή η εκπαίδευση ή οι δεξιότητές σας, κάποια θα μείνουν άνεργοι, και πρέπει να διασφαλίσουμε για αυτούς ένα δίχτυ ασφαλείας ούτως ώστε να έχουν τη δυνατότητα να διατηρήσουν ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο.
Επίσης, όπως σωστά ανέφερε και ο ίδιος ο Πρόεδρος Barroso, παρά τα υψηλά ποσοστά συμμετοχής στην εργασία σε πολλές χώρες τα τελευταία χρόνια, πολλά άτομα με ειδικές ανάγκες, και 74% συνολικά, ήταν άνεργοι, παρά το γεγονός ότι είχαν πρόσβαση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, λόγω των υφιστάμενων ψυχολογικών φραγμών.
Μ συγχωρείτε για το χρόνο που δαπάνησα, αλλά θα ήθελα να συνοψίσω πολύ σύντομα με το παλιό ρητό «δώσε σε έναν άνθρωπο ένα ψάρι και θα τον θρέψεις για μια μέρα· μάθε του να ψαρεύει και θα τον θρέφεις για μια ζωή».
Jean Lambert, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αναφερθώ σε ορισμένες πτυχές από την άποψη της απασχόλησης – και οπωσδήποτε στο πλαίσιο, δεδομένου ότι η διάσκεψη κορυφής την άνοιξη υποτίθεται, κάποια στιγμή, ότι ήταν η «διάσκεψη της αειφόρου ανάπτυξης» – και να τη συνδέσω με το έγγραφο της Επιτροπής του τέλους της περασμένης χρονιάς σχετικά με τις νέες δεξιότητες και τις νέες θέσεις εργασίας. Στο συγκεκριμένο έγγραφο αναφερόταν ο τρόπος με τον οποίο η μετάβαση στις οικονομίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα θα είχε σημαντικές συνέπειες στην απασχόληση. Είναι πολύ σημαντικό να το θυμόμαστε αυτό και να μην το παραβλέπουμε στο πλαίσιο της γενικής συζήτησης που διεξάγουμε επί του παρόντος.
Αυτό που θα επιθυμούσα να δω να προκύπτει από το μεγαλύτερο μέρος των ανησυχιών για την απασχόληση επί του παρόντος, είναι μια πολύ συνεκτική δέσμη μέτρων όσον αφορά τους νέους κλάδους και τις νέες επενδύσεις. Αυτό είναι κάτι που δεν το βλέπουμε αυτή τη στιγμή. Αυτή τη στιγμή έχουμε ένα εξαίρετο παράδειγμα στο Ευρωκοινοβούλιο ηλιακών τεχνολογιών και του τρόπου ανάπτυξής της σε ένα τμήμα της Γερμανίας, ενώ, ταυτόχρονα, διαπιστώνουμε την απώλεια θέσεων εργασίας στον τομέα των ηλιακών τεχνολογιών στην Ισπανία και στον τομέα των ανεμογεννητριών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ακριβώς τη στιγμή που αναζητούμε νέες δεξιότητες σε νέες τεχνολογίες, διακινδυνεύουμε να τις χάσουμε λόγω της έλλειψης σαφούς στρατηγικής επενδύσεων και σαφούς στρατηγικής ανάπτυξης των δεξιοτήτων στο πλαίσιο αυτής.
Συνεπώς, όταν μιλούμε για πολλά από τα ζητήματα σχετικά με την εκ νέου κατάρτιση και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων, κ.λπ., θα πρέπει να αναφερόμαστε και στο αποκαλούμενο Πρόγραμμα δίκαιης μετάβασης, που διαμορφώθηκε σε συνεργασία με το ILO, το ITUC και τον ΟΗΕ, διότι οι δεξιότητες που αναζητούμε αυτή τη στιγμή αρχίζουν να μεταβάλλονται. Πρέπει να αναπτύξουμε τις δεξιότητες όσων συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα αναλφαβητισμού και μαθητικών γνώσεων και, οπωσδήποτε, γνώσεων τεχνολογίας των πληροφοριών, αλλά αναζητούμε και εγκάρσιες δεξιότητες – κάτι που επίσης αναφέρεται στο έγγραφο της Επιτροπής. Θα πρέπει επίσης να εξετάσουμε το τι θα κάνουμε με τομείς που είναι «ορφανοί» από την άποψη της ανάπτυξης των δεξιοτήτων – επί του παρόντος και τον τομέα παροχής υπηρεσιών φροντίδας – και να εξετάσουμε πραγματικά πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε την ισότητα εκεί.
Gabriele Zimmer, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, οι συνάδελφοί μου από την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων έχουν αγγίξει μια ευαίσθητη χορδή με τις εκθέσεις τους και έχουν διευκρινίσει το πόσο απαραίτητη είναι η κοινή δράση από τα κράτη μέλη και την ΕΕ προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι συνέπειες της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης δεν θα επιβαρύνουν όσους πλήττονται περισσότερο από αυτήν, δηλαδή, όσους βρίσκονται στα κατώτερα στρώματα της κοινωνίας.
Ως εκ τούτου, είμαι εξαιρετικά απογοητευμένος για το γεγονός ότι η αποκαλούμενη διάσκεψη κορυφής για την απασχόληση στις 7 Μαΐου δεν είναι, στην πραγματικότητα, τίποτε περισσότερο από μια φάρσα, ενώ θα έπρεπε να νιώθουμε ιδιαίτερα άσχημα όλοι όσοι έχουμε ένα αίσθημα ευθύνης στην ΕΕ για το γεγονός ότι αυτή η διάσκεψη κορυφής φέρει αυτό το όνομα. Κατά τη γνώμη μου, αυτό δείχνει ότι οι τρέχουσες πολιτικές δεν αντικατοπτρίζουν το γεγονός ότι ο μόνος τρόπος να καταπολεμήσουμε την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση είναι εάν, ταυτόχρονα, καταπολεμήσουμε τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την απώλεια των θέσεων εργασίας και την πανταχού παρούσα υποβάθμιση των εργασιακών προτύπων.
Η Επιτροπή παρουσίασε πρόσφατα δραματικούς αριθμούς όσον αφορά την ανάπτυξη και την κατάσταση της απασχόλησης τόσο στην ΕΕ, όσο και στην ευρωζώνη. Είναι καιρός να δράσουμε με συνέπεια! Πρέπει επιτέλους να θέσουμε ένα τέρμα στην ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών – των συστημάτων ασφάλισης ως παρωχημένες πλέον διατάξεις. Συνεχίζω να μην κατανοώ γιατί, στη διάσκεψη κορυφής το Μάρτιο, η Επιτροπή και το Συμβούλιο συνέχισαν να παροτρύνουν τα κράτη μέλη να ιδιωτικοποιούν περαιτέρω τα συνταξιοδοτικά συστήματα και να δημιουργούν συνταξιοδοτικά ταμεία. Αυτό είναι εντελώς αντιπαραγωγικό – όλο και περισσότεροι άνθρωποι βυθίζονται στη φτώχια ως αποτέλεσμα αυτού και επιδεινώνει το πρόβλημα της φτώχιας των ηλικιωμένων.
Χρειαζόμαστε συστήματα κοινωνικής ασφάλισης κατά της φτώχιας, χρειαζόμαστε ένα κοινωνικό σύμφωνο για την Ευρώπη, όπως έχουν ζητήσει οι ευρωπαϊκές συνδικαλιστικές οργανώσεις. Η καταπολέμηση της φτώχιας θα μπορούσε να αποδειχθεί ένας πραγματικά ανθρωπιστικός τρόπος έναρξης καταπολέμησης της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης σε παγκόσμιο επίπεδο, και η ΕΕ έχει ηθική υποχρέωση να το πράξει.
Derek Roland Clark, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – Κύριε Πρόεδρε, εάν η παγκοσμιοποίηση προκαλεί υπεράριθμους εργαζομένους, θα σημειωθεί έλλειμμα στα εισοδήματα, με αποτέλεσμα το ταμείο για την παγκοσμιοποίηση να μην έχει τα χρήματα που επιθυμεί να δαπανήσει. Μην αντιμάχεστε την παγκοσμιοποίηση· συμμετέχετε σε αυτήν ενθαρρύνοντας τον ανταγωνισμό εντός της ΕΕ και μάθετε να ανταγωνίζεστε στις παγκόσμιες αγορές.
Θέλετε να ανανεώσετε την κοινωνική ατζέντα μέσω της οδηγίας για το χρόνο εργασίας, η οποία έχει δύο στόχους. Πρώτον, υποτίθεται ότι θα παρείχε περισσότερες θέσεις εργασίας μέσω του περιορισμού των ωρών εργασίας, ούτως ώστε οι επιχειρήσεις να αναγκάζονταν να προσλάβουν επιπλέον προσωπικό, αλλά επιπλέον προσωπικό σημαίνει επιπλέον δαπάνες κοινωνικών εισφορών, δηλαδή, αυξημένο κόστος ανά μονάδα. Ως εκ τούτου, οι μικρές επιχειρήσεις καθίστανται μη ανταγωνιστικές και χάνουν παραγγελίες, με αποτέλεσμα βραχύχρονη εργασία ή ακόμη και κλείσιμο. Κατά συνέπεια, οι εργαζόμενοι δεν έχουν καθόλου εργασία. Πόσο κοινωνικό είναι αυτό;
Δεύτερον, υποτίθεται ότι θα είχε ως αποτέλεσμα περισσότερο χρόνο με την οικογένεια, αλλά σε τι θα χρησίμευε κάτι τέτοιο εάν ο μισθός που θα έφθανε στο νοικοκυριό ήταν ανεπαρκής; Πόσο κοινωνικό είναι όταν η οικογένεια στερείται κάποια από τα ωραία πράγματα στη ζωή; Αφήστε τα άτομα να ανακαλύψουν τη δική τους σωτηρία. Πολλές χώρες διαθέτουν δομές κατώτατου μισθού, κάτι που συμμερίζομαι. Δεν επιθυμούμε να δούμε τα κοινωνικά δεινά της εκμετάλλευσης ανθρώπων, αλλά η ΕΕ έχει τώρα καταστρέψει ακόμη και αυτό με ένα από τα όργανα της, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, του οποίου οι αποφάσεις σχετικά με την υπόθεση Laval και άλλες υποθέσεις κατάστρεψαν τις πολιτικές κατώτατου μισθού των κρατών μελών. Πόσο κοινωνική είναι η ανατροπή του τρόπου με τον οποίο τα εθνικά κοινοβούλια προσπάθησαν να προστατεύσουν τους εργαζομένους; Αυτά τα μέτρα δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια απόπειρα καθιέρωσης μιας οικονομίας σοβιετικού τύπου, και όλοι γνωρίζουμε πόσο καλά λειτούργησε αυτό το σύστημα.
Carl Lang (NI). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, «το να σφάλλεις είναι ανθρώπινο, το να επιμένεις είναι διαβολικό». Ακούγοντας σήμερα τις συζητήσεις, το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι, πράγματι, παρά τις τεράστιες οικονομικές, χρηματοπιστωτικές, κοινωνικές και δημογραφικές επιπτώσεις της κρίσης που βιώνουμε, ούτε τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, ούτε οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων έχουν συλλάβει πλήρως το μέγεθος της τραγωδίας, και των συνεπειών της για όλους μας.
Πριν από ένα λεπτό, άκουσα τον Πρόεδρο εν ενεργεία του Συμβουλίου να μας λέει ότι οι άνεργοι πρέπει να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους, και ότι πρέπει να παράσχουμε κίνητρα στους ανθρώπους στο πλαίσιο της αναζήτησης εργασίας εκ μέρους τους. Ωστόσο, πιστεύετε πραγματικά ότι οι εκατοντάδες χιλιάδες των ανέργων θυμάτων της κρίσης βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση, διότι δεν είναι κατάλληλοι να βρουν εργασία; Είναι σαφές ότι όλα αυτά είναι ο καρπός μιας ιδεολογικής και κομματικής επιλογής, ενός είδους ομαδικής σκέψης, μιας οικονομικής θεωρίας, που είναι η οικονομική θεωρία της ελεύθερης αγοράς και του ελεύθερου εμπορίου.
Τέλος, η ΕΕ, που προάγει την έννοια της ελευθερίας της κυκλοφορίας του κεφαλαίου, των αγαθών, των υπηρεσιών και των ατόμων, θα ήθελε να παγκοσμιοποιήσει αυτήν την οικονομική επιλογή, αυτό το δόγμα· ωστόσο, κάτι τέτοιο είναι εγκληματικό από οικονομικής και κοινωνικής άποψης. Πρέπει να επιτύχουμε διεθνή ανταγωνισμό σε παγκόσμια κλίμακα.
Εάν δεν είμαστε σε θέση να εφαρμόσουμε μια πολιτική κοινωνικών προτιμήσεων μέσω των οικονομικών προτιμήσεων, μια πολιτική κοινωνικής ασφάλειας μέσω της οικονομικής ασφάλειας, εάν δεν είμαστε θέση να εφαρμόσουμε μια πολιτική προστασίας των εμπορικών συναλλαγών, τότε, κυρίες και κύριοι, θα παραδώσουμε ότι απομένει από τους αγρότες μας, τους τεχνίτες μας και τις βιομηχανίες μας στο νόμο της ζούγκλας της παγκοσμιοποίησης.
Σε αυτό το Σώμα, υπάρχουν οι φιλελεύθεροι υπέρμαχοι της παγκοσμιοποίησης, οι σοσιαλιστές υπέρμαχοι της παγκοσμιοποίησης, και οι εναλλακτικοί υπέρμαχοι της παγκοσμιοποίησης. Είμαι υπερήφανος που ανήκω στους πολέμιους της παγκοσμιοποίησης, σε όσους επιθυμούν την επιστροφή στην εσωτερική αγορά, σε όσους θέλουν να εφαρμόσουν τον κανόνα της εθνικής και της κοινοτικής προτίμησης, και τον κανόνα της εθνικής και της κοινοτικής προστασίας, προκειμένου να ωφελήσουμε τους λαούς μας.
Elisabeth Morin (PPE-DE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, είμαι ευτυχής που βρίσκομαι σήμερα εδώ για να υπερασπιστώ την αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού ταμείου προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση, διότι πιστεύω ότι λόγω της χρηματοπιστωτικής και της οικονομικής κρίσης, καθώς και της συνεπακόλουθης κοινωνικής κρίσης που αντιμετωπίζουμε, είναι σημαντικό να υπερασπιστούμε τις θέσεις εργασίας.
Εάν πρόκειται να υπερασπιστούμε το μέλλον των εργαζομένων μας, πρέπει, φυσικά, να τους προσφέρουμε τη δυνατότητα της επαγγελματικής κυκλοφορίας, προκειμένου να μπορέσουν να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των επιχειρήσεων, τόσο τώρα όσο και στο μέλλον. Η ανάκαμψη της οικονομίας, το μέλλον της απασχόλησης, η ανταγωνιστικότητα των χωρών μας, όλα εξαρτώνται από την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων, δεδομένου ότι είναι αυτοί που καθορίζουν πρότυπα για τις επιχειρήσεις μας.
Φυσικά, το πρώτο βήμα που απαιτείται στον αγώνα κατά του κοινωνικού αποκλεισμού είναι η ένταξη στην αγορά εργασίας. Πρέπει να προωθήσουμε αυτό το κοινωνικό μοντέλο, και να συνεργαστούμε για να προάγουμε αυτό το «ανθρώπινο» κεφάλαιο. Όλοι οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα στην εργασία.
Η πολιτική επάρκειά μας θα κριθεί από την ταχύτητα με την οποία θα δράσουμε για να διασφαλίσουμε ότι η κυκλοφορία, η προσαρμοστικότητα και η αξιοποίηση της κεκτημένης εμπειρίας μπορούν να καταστούν ισχυρές δυνάμεις για όλους τους άνδρες και τις γυναίκες των ευρωπαϊκών χωρών μας στο μέλλον, για όλους τους άνδρες και τις γυναίκες που εργάζονται στις επιχειρήσεις μας. Αυτό είναι που μας ενδιαφέρει, και είναι αυτά που καθοδήγησαν το έργο της Επιτροπής μας Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Jean Louis Cottigny (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, πιστεύω ότι ο Επίτροπος Špidla είχε δίκιο που πρότεινε ότι εμείς στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων θα πρέπει να αναθεωρήσουμε αυτό το Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ), που δημιουργήθηκε την 1η Ιανουαρίου 2007.
Το Ευρωκοινοβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει αυτή την πρόταση χωρίς τροπολογίες, δεδομένου ότι στοχεύει στο να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του ΕΤΠ ώστε να περιλαμβάνει και καταστάσεις οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης. Ο πρόεδρος της επιτροπής μας, Jan Andersson, είχε δίκιο που πρότεινε ένα κείμενο που εγκρίθηκε από μεγάλη πλειοψηφία στην Επιτροπή Απασχόλησης προκειμένου να μεταφερθεί σε όλες τις επιτροπές, ιδίως στην Επιτροπή Προϋπολογισμών, σχετικά με τη σημασία της επικοινωνίας με τα κράτη μέλη, ούτως ώστε κάθε εργαζόμενος, κάθε μέλος μιας συνδικαλιστικής οργάνωσης, κάθε μέλος του κοινού να μπορεί να ενημερώνεται στη γλώσσα του για την ύπαρξη αυτού του ευρωπαϊκού ταμείου.
Χάρη σε αυτόν τον τριμερή διάλογο, και λόγω του ότι η μεγάλη πλειοψηφία στην Επιτροπή Απασχόλησης απέρριψε όλες τις τροπολογίες, μπορούμε να είμαστε περήφανοι για τα εξής: συγχρηματοδότηση 65% από την ΕΕ και 35% από τα κράτη μέλη· ο αριθμός των υπεράριθμων που απαιτείται για την χορήγηση βοήθειας από το ευρωπαϊκό ταμείο μειώθηκε στους 500 εργαζόμενους· ο αριθμός των υπεράριθμων υπολογίζεται από την ανακοίνωση του προγράμματος υπεράριθμων της εταιρείας· παρέμβαση του ευρωπαϊκού ταμείου λόγω των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης· κατ’ εξαίρεση ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για την εφαρμογή του ταμείου που θα συνεχιστεί μέχρι το τέλος του 2011· και, τέλος, περίοδος 24 μηνών για την εφαρμογή του ΕΤΠ.
Η επιτροπή μας είχε δίκιο, αλλά πρέπει να προχωρήσουμε παραπέρα. Θα ήθελα να ζητήσω από τα κράτη μέλη να κάνουν ό,τι μπορούν ούτως ώστε όλοι οι εργαζόμενοι που αντιμετωπίζουν δυσκολίες να μπορέσουν να επωφεληθούν αυτών των διατάξεων το συντομότερο δυνατό. Θα ήθελα να ζητήσω από τον Επίτροπο Špidla, αν είναι δυνατόν αυτή η τροπολογία να ισχύσει από την 1η Μαΐου 2009, εφόσον αύριο έχουμε τη μεγάλη πλειοψηφία που απαιτείται για την έγκριση αυτής της πρότασης κατά την πρώτη ανάγνωση. Ας κοσμήσουμε τη νομοθετική περίοδό μας με την έγκριση αυτής της τροπολογίας για το Ευρωπαϊκό Ταμείο, που θα μας επιτρέψει να βοηθήσουμε τους εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
Τι επιθυμεί ένας υπεράριθμος εργαζόμενος; Θέλει να γνωρίζει πώς θα είναι η ζωή του στο τέλος του μήνα. Θέλει να γνωρίζει τι θα κάνει με τη ζωή του αύριο. Θέλει να γνωρίζει εάν μπορεί να χρησιμοποιήσει τη γνώση που έχει αποκτήσει όσο εργαζόταν. Ας σκεφτούμε το γεγονός ότι μπορεί να χρειάζεται περαιτέρω κατάρτιση προκειμένου να προχωρήσει στο μέλλον.
Ως εκ τούτου, στο τέλος αυτής της νομοθετικής περιόδου, καλώ όλα τα μέλη της Επιτροπής Απασχόλησης, όποια πλευρά και αν εκπροσωπούν: φροντίστε για την άμεση εφαρμογή αυτού του κειμένου.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κας MORGANTINI Αντιπρόεδρος
Elizabeth Lynne (ALDE). - Κύριε Πρόεδρε, όπως έπραξε ο σκιώδης εισηγητής στην έκθεση για την ενεργητική ένταξη, θα επικεντρωθώ κι εγώ στο ίδιο θέμα. Θα ήθελα να συγχαρώ τη Jean Lambert, την εισηγήτρια αυτής της έκθεσης. Παρουσίασε μια εξαίρετη έκθεση. Είμαι ευτυχής για το ότι οι περισσότερες από τις τροπολογίες μου πέρασαν από την επιτροπή, ιδίως όσες αφορούσαν την αποφυγή των διακρίσεων. Όπως γνωρίζετε, το θέμα μού είναι προσφιλές.
Οι άνθρωποι αποκλείονται από την αγορά εργασίας για πολλούς λόγους, αλλά μου φαίνεται απολύτως απίστευτο ότι αυτό συνεχίζει να συμβαίνει λόγω αναπηρίας, ηλικίας, θρησκείας ή πεποιθήσεων, ή σεξουαλικού προσανατολισμού – παρά την οδηγία για την απασχόληση του 2000. Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η οδηγία δεν εφαρμόζεται σωστά σε όλα τα κράτη μέλη και πρέπει να επαγρυπνούμε ακόμη περισσότερο όσον αφορά την παρακολούθηση της εφαρμογής της.
Είμαι επίσης ευτυχής για το ότι η τροπολογία μου σχετικά με την ηλικία υποχρεωτικής συνταξιοδότησης έγινε αποδεκτή. Μου φαινόταν πάντοτε εσφαλμένο ότι κάποιος φθάνει σε μια συγκεκριμένη ηλικία και, κατόπιν, πετιέται στα άχρηστα. Ωστόσο, ακόμη και εάν οι άνθρωποι δεν αποκλείονται από την εργασία, όταν δεν μπορούν να εργαστούν διότι δεν έχουν την πρόσβαση που χρειάζονται, αυτό οδηγεί επίσης στον αποκλεισμό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είμαι ευτυχής για το ότι η τροπολογία μου, που χαιρετίζει μια νέα περιεκτική οδηγία για την αποφυγή των διακρίσεων, έγινε επίσης αποδεκτή από την επιτροπή.
Λυπούμαι, εντούτοις, για το γεγονός ότι η Ομάδα PPE-DE κατέθεσε εναλλακτικό ψήφισμα. Πιστεύω ότι αυτό έγινε κυρίως με σκοπό την αφαίρεση οποιασδήποτε αναφοράς σε μια νέα οδηγία για την αποφυγή των διακρίσεων, καθώς γνωρίζω ότι στην πλειονότητά τους αντιτίθενται σε αυτήν. Μου φαίνεται απίστευτο ότι θα μπορούσε κάποιος να επιθυμεί να μην αναγνωρίσει στους ανθρώπους τα βασικά δικαιώματά τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο απλώς και μόνο λόγω ηλικίας, αναπηρίας, θρησκείας ή πεποιθήσεων ή σεξουαλικού προσανατολισμού.
Οι άλλοι τομείς που επιδίωξα να πραγματευτώ ήταν η σύγχυση των ορίων μεταξύ της οικονομικής μετανάστευσης και της αναζήτησης ασύλου, και της οικονομικής μετανάστευσης και αναζήτησης ασύλου και της παράνομης μετανάστευσης – πρόκειται για διακριτά, χωριστά θέματα που πρέπει να αντιμετωπίζονται διαφορετικά. Πιστεύω, για παράδειγμα, ότι θα πρέπει να επιτρέπεται στους αιτούντες άσυλο να εργάζονται, ενώ περιμένουν την έκβαση του αιτήματός τους για άσυλο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν θα βασίζονται στα επιδόματα. Πρέπει επίσης να κάνουμε περισσότερα για να εντάξουμε τους ανθρώπους με διανοητικά προβλήματα καθώς και όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα εξάρτησης από το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά.
Τέλος, ένα σύντομο σχόλιο για το Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση. Είμαι ευτυχής για την ταχεία επίλυση αυτού του θέματος. Είναι σημαντικό ότι το πεδίο εφαρμογής αυτού του ταμείου διευρύνεται ώστε να περιλαμβάνει εργαζόμενους που κατέστησαν υπεράριθμοι λόγω της οικονομικής κάμψης, όχι μόνο λόγω της παγκοσμιοποίησης, καθώς και ότι ο αριθμός των υπεράριθμων που απαιτούνται θα είναι 500 αντί 1.000. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους ανθρώπους στην εκλογική περιφέρειά μου των West Midlands, όπως και αλλού στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ewa Tomaszewska (UEN). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, το 16% των Ευρωπαίων αντιμετωπίζουν το φάσμα της φτώχιας. Η κρίση δημιουργεί σειρά ομαδικών υπεράριθμων. Η έλλειψη εργασίας είναι η κύρια αιτία της βαθιάς φτώχιας. Η φτώχια προκαλεί τον κοινωνικό αποκλεισμό και περιορίζει την πρόσβαση στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη. Παρά την οικονομική κρίση, επιθυμούμε να διαφυλάξουμε τα ευρωπαϊκά κοινωνικά μοντέλα που ευνοούν την κοινωνική συνοχή και την αλληλεγγύη, και σε αυτό περιλαμβάνεται η αντιμετώπιση της φτώχειας. Η οικονομική ανεξαρτησία αποτελεί την εγγύηση της αξιοπρέπειας. Γι' αυτό το λόγο είναι τόσο σημαντικό να προστατεύσουμε τις θέσεις εργασίας και τα εισοδήματα, καθώς και να βελτιώσουμε τα επαγγελματικά προσόντα που αυξάνουν την κυκλοφορία στην αγορά εργασίας.
Ένα πράγμα που μας επιτρέπει να αισθανόμαστε ότι έχουμε τον πραγματικό έλεγχο της ζωής μας είναι η δυνατότητα να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων. Ως εκ τούτου, είναι ουσιώδες να σεβόμαστε τις γνώμες των κοινωνικών εταίρων, τη διαδικασία του κοινωνικού διαλόγου, τις ομαδικές συμφωνίες και τις κοινωνικές διευθετήσεις. Πρέπει να συνεργαστούμε για να διασφαλίσουμε την ύπαρξη εκείνων των όρων που θα δίνουν τη δυνατότητα στους ανθρώπους να κερδίζουν αρκετά χρήματα ώστε να συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή και να στηρίζουν την οικογένειά τους, ιδίως όταν έχουν πολλά παιδιά. Θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουμε τις διακρίσεις στην αγορά εργασίας, διότι επηρεάζουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Το γεγονός ότι στη διάρκεια της κρίσης χρησιμοποιήθηκε μόνο το 3% των κεφαλαίων που διατίθενται στο Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση είναι καταδικαστικό για τους πολιτικούς. Συγχαίρω τους εισηγητές.
Sepp Kusstatscher (Verts/ALE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, η ατζέντα της Λισαβόνας προέβλεπε ένα ευρωπαϊκό οικοδόμημα που στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: τον οικονομικό, τον κοινωνικό και τον περιβαλλοντικό. έχουμε ασκήσει συχνά κριτική στο γεγονός ότι ο οικονομικός πυλώνας υπερτιμάται σε σύγκριση με τους άλλους δύο. Η κοινωνική ατζέντα έχει ενισχύσει σημαντικά τον κοινωνικό πυλώνα. Συνεπώς, οφείλουμε να εκφράσουμε τις ευχαριστίες μας στον εισηγητή κ. Silva Peneda και στην πλειοψηφία της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Διαθέτουμε πλέον ένα έγγραφο που είναι σε σημαντικό βαθμό καλύτερο σε σχέση με την ασαφή αρχική πρόταση της Επιτροπής. Στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, οι Πράσινοι καταθέσαμε περισσότερες από 40 προτάσεις τροπολογιών και, κατ' αυτόν τον τρόπο, συμβάλαμε στην πιο απτή βελτίωση των βασικών κοινωνικο-πολιτικών δηλώσεων. Η κοινωνική πολιτική περιλαμβάνει περισσότερα πράγματα! Πρέπει να περιλαμβάνει κάτι παραπάνω από απλώς μερικές γενικές απαιτήσεις για περισσότερες θέσεις εργασίας. Θα πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη δικαιοσύνη στην κατανομή των αγαθών, δέσμευση για την καταπολέμηση της φτώχειας, αποτελεσματική ισότητα των δύο φύλων, κοινωνική ένταξη αντί αποκλεισμού, διεθνής αλληλεγγύη, αναδιάρθρωση, σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών – μεριμνά για την υγεία και το περιβάλλον, προκειμένου να μπορούν να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης, και, τέλος, πρέπει να υπάρχουν σαφείς κοινοτικές οδηγίες οι οποίες δεν μπορούν να υπονομευτούν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Τώρα περιλαμβάνονται πολλά σε αυτή την έκθεση που θα εγκριθούν στη διάρκεια της τελικής Ολομέλειας του Σώματος. Μπορούμε απλώς να ελπίζουμε ότι το Συμβούλιο και η Επιτροπή θα λάβουν επίσης σοβαρά υπόψη τους αυτές τις απαιτήσεις. Μόνο τότε θα είναι εφικτή η οικοδόμηση μιας κοινωνικής και ενωμένης σε πνεύμα αλληλεγγύης Ευρώπης, μιας Ευρώπης την οποία οι πολίτες της ΕΕ προσδοκούν και την οποία θα αποδεχτούν με ικανοποίηση.
Roberto Musacchio (GUE/NGL). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα επικεντρωθώ στο ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση. Η συζήτηση μας για αυτό το ταμείο λαμβάνει χώρα εν μέσω μιας εξαιρετικά έντονης και δραματικής οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, όπως έχουν ήδη αναφέρει άλλοι βουλευτές. Αν και αποτελεί καλή ιδέα να χρησιμοποιηθεί το ταμείο περισσότερο άμεσα ως μέρος των μέτρων για την άμβλυνση των επιπτώσεων της ανεργίας, όπως έχουμε ήδη πει, πρέπει να πραγματοποιήσουμε μια βαθύτερη συζήτηση όσον αφορά το ρόλο του καθώς και το πλαίσιο των μέσων που απαιτείται για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Πρώτον, πρέπει να φροντίσουμε να διασφαλίσουμε ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν θα επεκταθεί και, ως εκ τούτου, πρέπει να καταστήσουμε σαφές, για παράδειγμα, ότι όποιος λαμβάνει δημόσια χρήματα από την Ευρώπη είναι υποχρεωμένος να μην απολύει εργαζόμενους. Επίσης, χρειαζόμαστε τη λήψη παρεμβατικών μέτρων για την ευρωπαϊκή κρίση, προκειμένου να καθοδηγήσουμε τις διαρθρωτικές επιλογές σε αυτή τη συγκεκριμένη συγκυρία στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας· αυτό αφορά την Ιταλία και τη σχέση μας με τις ΗΠΑ και τη Γερμανία. Δεύτερον, χρειαζόμαστε βιομηχανικές και περιβαλλοντικές πολιτικές, αλλά και πολιτικές συνοχής, που να θέτουν ένα τέρμα στο ντάμπινγκ στην Ευρώπη.
Τρίτον, οι πόροι είναι οικτρά ανεπαρκείς, ιδίως σε σύγκριση με τους πόρους που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ, για παράδειγμα. Οι μέσες λύσεις δεν φέρνουν αποτέλεσμα: χρειαζόμαστε ριζική αλλαγή των πολιτικών.
Kathy Sinnott (IND/DEM). - Κυρία Πρόεδρε, χαιρετίζω τις αλλαγές στο Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση. Αν και η μείωση του αριθμού των απαιτούμενων υπεράριθμων από 1.000 σε 500 για να είναι κανείς επιλέξιμος για χρηματοδότηση από αυτό το ταμείο αποτελεί βελτίωση, η πλειοψηφία συνεχίζει να εφαρμόζει διακρίσεις κατά των μικρών χωρών και των εργαζομένων που χάνουν τη εργασία τους σε μικρότερους αριθμούς.
Στις εκλογικές μου περιφέρειες, όσοι έχουν χάσει την εργασία τους λόγω του κλεισίματος των δύο εταιριών – των Waterford Crystal και Dell – θα μπορούσαν να είναι επιλέξιμοι. Αυτό είναι πολύ καλό, και καλώ την ιρλανδική κυβέρνηση να υποβάλει αμέσως αίτηση χρηματοδότησης εξ ονόματός τους. Ωστόσο, χιλιάδες άνθρωποι έχουν χάσει την εργασία τους λόγω των παγκόσμιων οικονομικών συνθηκών και είναι άδικο να μην είναι επιλέξιμοι διότι δεν εργάζονται για μεγάλες πολυεθνικές, αλλά για μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Προτείνω να καταστήσουμε αυτό το πρόγραμμα δικαιότερο, είτε εγκαταλείποντας τα αριθμητικά κριτήρια των 500 θέσεων εργασίας, ή αντιμετωπίζοντας την απώλεια των θέσεων εργασίας βάσει κατηγορίας ή περιοχής, και όχι εταιρίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσαμε να επεκτείνουμε αυτή τη χρηματοδότηση σε 500 εργαζόμενους που έχουν χάσει την εργασία τους σε τομείς όπως η γεωργία, η επεξεργασία τροφίμων ή η τεχνολογία των πληροφοριών, ή σε συγκεκριμένες περιοχές όπως το Tipperary, το Waterford, το Limerick το Cork ή το Kerry.
Ένα ακόμη εμπόδιο για τους εργαζόμενους που προσπαθούν να αποκτήσουν πρόσβαση στο ταμείο παγκοσμιοποίησης είναι ότι αυτό είναι διαθέσιμο στους εργαζόμενους μόνον εφόσον η κυβέρνηση τους είναι πρόθυμη να υποβάλει τη σχετική αίτηση και να πληρώσει την εθνική εισφορά. Τι συμβαίνει με τους εργαζόμενους των οποίων οι κυβερνήσεις δεν υποβάλλουν αίτηση; Εδώ σκέπτομαι την ιρλανδική κυβέρνηση, η οποία δεν έχει υποβάλει αίτηση για το ταμείο μέχρι σήμερα.
Οι χώρες ακριβώς των οποίων οι οικονομίες πλήττονται περισσότερο και οι οποίες παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας, ενδέχεται να είναι οι χώρες με τις μικρότερες δυνατότητες να πληρώσουν την απαραίτητη εισφορά για να βοηθήσουν τους εργαζομένους τους, και, παρά ταύτα, είναι οι χώρες που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη αυτού του ταμείου.
Juan Andrés Naranjo Escobar (PPE-DE). - (ES) Κυρία Πρόεδρε, θα μιλήσω για την ανανεωμένη κοινωνική ατζέντα. Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω εκφράζοντας τις ειλικρινείς ευχαριστίες μου προς τον εισηγητή κ. Silva Peneda για την εργασία του· δεδομένης της συμβολής του σε αυτό το Σώμα όσον αφορά θέματα κοινωνικής πολιτικής και απασχόλησης, νομίζω ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε λόγο για την «κληρονομιά Silva Peneda».
Κυρία Πρόεδρε, η καχυποψία και ο φόβος έχουν ριζώσει στις κοινωνίες μας: η ανεργία αυξάνεται, και στη χώρα μου αυξάνεται με δραματικό τρόπο. Πρέπει να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση και η κοινωνική ατζέντα αναμένεται ότι θα βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Η οικονομική πρόοδος και η κοινωνική πρόοδος δεν ακολουθούν αποκλίνουσες πορείες· το αντίθετο· εάν επιθυμούμε να τονώσουμε την ανάπτυξη και να δημιουργήσουμε περισσότερες θέσεις εργασίας καλύτερης ποιότητας, τότε οφείλουμε να εφαρμόσουμε την κοινωνική ατζέντα, ξεκινώντας με όλα εκείνα τα στοιχεία που συμβάλλουν στη μεγαλύτερη συναίνεση.
Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο· δεν πρέπει να οχυρωθούμε σε αμυντικές θέσεις, αλλά μάλλον να κινηθούμε πέραν των τοπικών, βραχυπρόθεσμων συμφερόντων και να στραφούμε προς τις μελλοντικές γενιές. Η κοινωνική Ευρώπη θα πρέπει να είναι ένας χώρος που μας ενώνει και δεν μας χωρίζει, διότι μιλούμε για κοινά ευρωπαϊκά συμφέροντα. Η κοινωνική ατζέντα δεν μπορεί να διαχωρίζεται από την ανανεωμένη στρατηγική της Λισσαβόνας, διότι η οικονομική επιτυχία συμβάλλει στην διατήρηση των κοινωνικών οφελών, και τα κοινωνικά οφέλη συμβάλλουν με τη σειρά τους στην οικονομική επιτυχία.
Τα επόμενα χρόνια, η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει μια περίοδο στασιμότητας και τη σταδιακή γήρανση του πληθυσμού της. Δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας· πρέπει να εκσυγχρονίσουμε το κοινωνικό μοντέλο μας, προκειμένου ακριβώς να το βελτιώσουμε και να το καταστήσουμε δικαιότερο και πιο αειφόρο. Κυρία Πρόεδρε, υπάρχουν διαρθρωτικές αδυναμίες που αποτελούν βαρύ φορτίο και μας εμποδίζουν από το να προχωρήσουμε. Πρέπει να απαλλαγούμε από αυτό το φορτίο και να εφαρμόσουμε την κοινωνική ατζέντα.
Gabriela Creţu (PSE). – (RO) Η ΕΕ αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια αντικείμενο θαυμασμού για το κοινωνικό μοντέλο της, Εντούτοις, παρατηρούμε εδώ και αρκετά χρόνια την υπονόμευση του δικαιώματος στην εργασία και των κοινωνικών δικαιωμάτων. Εάν μια χώρα περιλάμβανε όλους τους φτωχούς της ΕΕ, θα είχε τον ίδιο αριθμό κατοίκων με τη Γερμανία.
Νέα κοινωνικά φαινόμενα κάνουν την εμφάνισή τους. Μετά την τελευταία διεύρυνση, φαίνεται ότι η κοινωνική Ευρώπη αναπτύσσεται με δύο ταχύτητες, οι οποίες κινούνται και οι δυο προς τα πίσω. Για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση, η Επιτροπή παρουσίασε μια μετριοπαθή κοινωνική ατζέντα. Επί του παρόντος, βρισκόμαστε εν μέσω μιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, της οποίας οι οικονομικές επιπτώσεις είναι κάθε άλλο παρά μετριοπαθείς, ενώ έχει αυξηθεί και ο κίνδυνος επιδείνωσης της κατάστασης όσων ήδη κινδυνεύουν.
Ενόψει αυτής της κατάστασης, πρέπει να εφαρμόσουμε μία βασική αρχή: τα κοινωνικά δικαιώματα και οι στόχοι έχουν προτεραιότητα έναντι των οικονομικών ελευθεριών σε περίπτωση μεταξύ τους σύγκρουσης. Πρέπει να αντιπαλέψουμε μια μακρά παράδοση σύμφωνα με την οποία οι πόλεμοι και οι κρίσεις προκαλούνται από τους πλούσιους, αλλά το κόστος πληρώνουν οι φτωχοί. Ας απορρίψουμε την ιδέα, στην οποία πιστεύουν κάποιοι, ότι τα κέρδη μοιράζονται ιδιωτικά, αλλά τις ζημιές μοιράζεται η κοινωνία.
Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή πολιτική αλληλεγγύης και συνοχής, η οποία στηρίζεται από συγκεκριμένα νομοθετικά, δημοσιονομικά και χρηματοοικονομικά μέτρα. Εντούτοις, για να το επιτύχουμε αυτό, χρειαζόμαστε πολιτική βούληση, και αυτή η πολιτική βούληση εκφράζεται με τις ακόλουθες βασικές έννοιες: ενεργητική ένταξη, θέσεις εργασίας, ευφυής κατανομή της εργασίας, εκπαίδευση, ίση μεταχείριση και πληρωμές, καθώς και αειφόρος, πράσινη ανάπτυξη. Η υπογραφή και εφαρμογή μιας συμφωνίας για την κοινωνική πρόοδο και την απασχόληση θα αποτελούσε απόδειξη αυτής της πολιτικής βούλησης. Δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλο!
Philip Bushill-Matthews (PPE-DE). - Κυρία Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω ευχαριστώντας την Προεδρία εν ενεργεία για τα εναρκτήρια σχόλιά της – σχόλια που χαρακτηρίζονταν από ευρύτητα, ισορροπία και λογική, ουσιαστικά που έχουμε μάθει να συνδέουμε ολοένα και περισσότερο με την Τσεχική Προεδρία.
Επιτρέψτε μου επίσης να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Επιτροπής Barroso για τις παρατηρήσεις του, ιδίως για το ότι μας υπενθύμισε τη σημασία των θέσεων εργασίας και κυρίως την ανάγκη να επικεντρωθούμε στους άτυχους ανθρώπους που είναι ακόμη άνεργοι.
Τέλος, και οι δύο αναφέρθηκαν δικαίως στην εξαιρετική εργασία και των τριών εισηγητών, αλλά θα ήθελα να ξεχωρίσω ιδιαίτερα την αναφορά τους στην έκθεση του κ. Silva Peneda, διότι την αποκάλεσαν «φιλόδοξη και χαρακτηριζόμενη από ευρύτητα». Οι χαρακτηρισμοί αυτοί ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, και πρέπει να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα λόγω της σημασίας του συγκεκριμένου θέματος.
Ο κ. Silva Peneda μας παρείχε ποικίλες προτεραιότητες όσον αφορά το τι πρέπει να κάνουμε. Επιτρέψτε μου να προσθέσω ένα δύο πράγματα τα οποία, ιδανικά, δεν θα πρέπει να κάνουμε. Πρέπει να αποφύγουμε κυρίως δύο πράγματα: το ένα είναι οι υπερβολικά άκαμπτες αγορές εργασίας που παραλύουν τις ευκαιρίες, ενισχύουν την ανεργία και απλώς ενθαρρύνουν τη μαύρη οικονομία. Αυτό είναι κάτι που το βλέπουμε ιδιαίτερα, αυτή τη στιγμή, στην Ισπανία, και πρέπει να αντλήσουμε τα σχετικά διδάγματα από τις αποτυχίες των Σοσιαλιστών εκεί.
Δεύτερον, πρέπει να αποφύγουμε να επικεντρωθούμε αποκλειστικά στην προστασία όσων συνεχίζουν να διατηρούν την εργασία τους, εις βάρος όσων αναζητούν εργασία και όσων εργοδοτών επιδιώκουν να κάνουν προσλήψεις. Αυτές είναι οι ομάδες που χρειάζονται πραγματικά τη βοήθειά μας.
Τέλος, επιτρέψτε μου να πω ότι είναι σαφές ότι έχουμε όλοι μας διαφορετικές απόψεις σε όλες τις πτέρυγες του Σώματος, αλλά υπάρχει κάτι κοινό που μας ενώνει, και αυτό είναι το ότι όλοι νοιαζόμαστε για αυτά τα θέματα, λόγος για τον οποίον τόσοι πολλοί από μας υπερβαίνουν το καθορισμένο χρόνο ομιλίας τους.
Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που πραγματοποιούνται αυτή τη βασική συζήτηση. Προσωπικά είμαι ευτυχής διότι η τελική ομιλία μου ως συντονιστή, η τελική ομιλία μου σε αυτή την Ολομέλεια, αφορά ένα τόσο σημαντικό θέμα. Επιτρέψτε μου να αντευχηθώ σε όλους τους συναδέλφους που εκφράζουν τις ευχές τους, και επιτρέψτε μου να ξεχωρίσω ιδιαίτερα τον Stephen Hughes. Κάποια μέρα, Stephen, θα σου λείψω και είναι σίγουρο ότι θα μου λήψεις κι εσύ, αλλά ακόμη και όταν δεν θα βρίσκομαι εδώ θα σε παρακολουθώ!
Πρόεδρος. − Θα μας λείψετε πραγματικά και θα σας σκεφτόμαστε.
Proinsias De Rossa (PSE). - Κυρία Πρόεδρε, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι θα υπερασπίζεται και τα συμφέροντά μας!
Δεν είναι καλός οιωνός το ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν επιθυμούν τη διάσκεψη κορυφής για την απασχόληση αυτή την Πέμπτη. Ούτε είναι καλός οιωνός για τη μελλοντική ανάπτυξη μιας κοινωνικής οικονομίας της αγοράς το ότι μια μειοψηφία κρατών μελών εμπόδισαν την επίτευξη συμβιβασμού επί μιας οδηγίας για το χρόνο εργασίας την περασμένη εβδομάδα. Εάν η προσήλωση της Ευρώπης σε μια κοινωνική οικονομία της αγοράς είναι πραγματική, πρέπει να εντάξουμε τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πολιτικές ως ισότιμα στοιχεία της συνολικής δέσμης.
Οι πολλαπλές κρίσεις που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή δεν θα επιλυθούν παρέχοντας απλώς στις τράπεζες τεράστια ποσά από τις οικονομίες των φορολογουμένων, εις βάρος των αναγκών των πολιτών ως κοινωνικών όντων. Θα πρέπει να κινηθούμε πέραν της ανοιχτής μεθόδου συντονισμού για να συντονίσουμε πολιτικές για τις συντάξεις, την απασχόληση, την εκπαίδευση, την υγεία και, φυσικά, τις υπηρεσίες παροχής φροντίδας.
Εντούτοις, ορισμένα από τα κράτη μέλη μας είναι σαφώς ανίκανα να σκεφτούν εκτός του οικονομικού πλαισίου, βάσει του οποίου η κοινωνική και περιβαλλοντική πολιτική θεωρούνται δαπανηρές πολυτέλειες που πρέπει να απορρίπτονται ως εμπόδια στη λειτουργία της αγοράς. Αυτό πρέπει να αλλάξει επειγόντως, εάν θέλουμε να διασφαλίσουμε την πρόοδο προς την επίτευξη του στόχου μας μιας καλύτερης κοινωνίας.
Anja Weisgerber (PPE-DE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, τα ευρωπαϊκά κοινωνικά μοντέλα αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις. Ιδίως ενόψει της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής κρίσης, τα μέτρα που λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να είναι συντονισμένα. Ως εκ τούτου, θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τους εισηγητές για την εξαίρετη εργασία τους.
Όχι μόνο πρέπει να λάβουμε άμεσα μέτρα για να ρυθμίσουμε την χρηματοπιστωτική αγορά, πρέπει επίσης να συντονίσουμε κοινωνικο-πολιτικά μέτρα και να δημιουργήσουμε ένα κοινωνικό πλαίσιο. Εδώ, θα πρέπει να έχουμε επίσης υπόψη μας τις αρμοδιότητες των κρατών μελών. Είμαι υπέρ του να δοθεί προτεραιότητα στη δημιουργία και προώθηση της απασχόλησης αυτή την περίοδο της κρίσης και επίσης του να προωθήσουμε την υλοποίηση της αρχής της ευελασφάλειας ((flexicurity). Εντούτοις, αρνούμαι να αποδεχτώ το αίτημα για την εφαρμογή κατώτατων μισθών σε όλα τα κράτη μέλη, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 14 της έκθεσης του κ. Silva Peneda, τον οποίο, πέραν αυτού του σημείου, θα ήθελα να ευχαριστήσω για την εργασία του. Αυτό το αίτημα, που αφορά μια απόφαση που θα έπρεπε να αφεθεί στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών, παραβιάζει την αρχή της επικουρικότητας.
Οι κανονισμοί και τα συστήματα της αγοράς εργασίας ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό από το ένα κράτος μέλος στο άλλο. Κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να υπάρχει εγγύηση επαρκούς εισοδήματος για κάθε άτομο προκειμένου αυτό να μπορεί να διάγει αξιοπρεπή βίο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της εγγύησης ενός ελάχιστου εισοδήματος με τη βοήθεια πρόσθετων, κρατικών κοινωνικών επιδομάτων. Σε ποιο επίπεδο θα πρέπει να οριοθετήσει ο κατώτατος μισθός; Ίσως στο επίπεδο της Ρουμανίας; Στη Ρουμανία ο κατώτατος μισθός είναι 72 ευρώ το μήνα.
Στηρίζω ιδιαίτερα την ιδέα ότι πρέπει να εξασφαλίσουμε ένα βασικό εισόδημα για όλους, αλλά παραπέμπω στις αρμοδιότητες των κρατών μελών όσον αφορά τον προσδιορισμό των κατάλληλων ορίων. Δηλώνω υπέρ μιας κοινωνικής Ευρώπης. Η Ευρώπη πρέπει να δημιουργήσει ένα κοινωνικό πλαίσιο, αλλά, ταυτόχρονα, πρέπει να λάβει υπόψη της τις εξουσίες των κρατών μελών.
Stephen Hughes (PSE). - Κυρία Πρόεδρε, μας είχαν υποσχεθεί μια πλήρη διάσκεψη κορυφής για την απασχόληση αυτή την εβδομάδα αλλά, αντ’ αυτού, αυτό που έχουμε είναι μια τριμερής διάσκεψη μισής ημέρας. Τι φοβερό μήνυμα στέλνουμε στους Ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι εντάσσονται στις ουρές των ανέργων με ανησυχητικούς ρυθμούς! Οι προβλέψεις δείχνουν ότι μέχρι το 2010 οι άνεργοι στην ΕΕ θα μπορούσαν να φθάσουν τα 27 εκατομμύρια, και φοβούμαι ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι ακόμη χειρότερα. Ελπίζω ότι κατά τη διάσκεψη κορυφής τον Ιούνιο θα αφιερωθεί τουλάχιστον μια ολόκληρη μέρα για να εξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο θα ανταποκριθούμε σε αυτή την πρόκληση.
Αντί να προσποιούμαστε ότι η απάντηση βρίσκεται μόνο σε εθνικό επίπεδο, χρειαζόμαστε ισχυρές, συνεκτικές αντιδράσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες θα συντονίζουν δράσεις στο ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Χρειαζόμαστε επείγουσα δράση για να διατηρήσουμε τις βιώσιμες θέσεις εργασίας, όπου είναι δυνατόν. Οι απολύσεις θα πρέπει να είναι η τελευταία λύση: αντ’ αυτών θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την «έξυπνη» κατανομή εργασίας και την επανακατάρτιση. Πρέπει να επενδύσουμε για να δημιουργήσουμε «έξυπνες» πράσινες θέσεις εργασίας στο πλαίσιο μιας οικονομίας που βασίζεται στη γνώση και παράγει χαμηλές εκπομπές άνθρακα. Πρέπει να επενδύσουμε ώστε να δώσουμε στους εργαζόμενους τις δεξιότητες που είναι απαραίτητες για να εργαστούν σε αυτή την οικονομία. Χρειαζόμαστε ισχυρές, ενεργητικές πολιτικές αγοράς εργασίας για να επανεντάξουμε γρήγορα τους απολυμένους εργαζόμενους και χρειαζόμαστε ισχυρά και βιώσιμα συστήματα κοινωνικής προστασίας για να στηρίξουμε όσους καθίστανται άνεργοι χωρίς να φταίνε οι ίδιοι.
Όλα αυτά είναι κάτι παραπάνω από αρκετά για να γεμίσουν μια πλήρη μέρα στο πλαίσιο της διάσκεψης κορυφής του Ιουνίου. Αυτή η τριμερής διάσκεψη της μισής μέρας είναι θλιβερή απάντηση στο πρόβλημα.
Και τέλος, Philip, θα μου λείψεις – όπως θα μου έλειπε ένας πονόδοντος!
(Γέλια)
Oldřich Vlasák (PPE-DE). - (CS) Κυρία Πρόεδρε, μαζί με την κατάρρευση των χρηματοπιστωτικών αγορών, η αύξηση της ανεργίας είναι ένα από τα δύο κύρια προβλήματα που προκύπτουν από την τρέχουσα οικονομική κρίση. Πιστεύω βαθιά ότι εάν η ΕΕ επιθυμεί να αντιμετωπίσει αυτή την αύξηση πρέπει να αποφύγει οποιαδήποτε μορφή προστατευτισμού. Θεωρώ επίσης ουσιώδη το συντονισμό μεμονωμένων μέτρων εντός της ΕΕ. Υπάρχει η ανάγκη λήψης μέτρων με σκοπό την παροχή κινήτρων σε όσους καθίστανται άνεργοι ώστε να προσπαθούν να βρουν νέες θέσεις εργασίας. Σε αυτό το πλαίσιο, βλέπω θετικά την πρόταση ότι οι άνθρωποι που έχουν χάσει τη δουλειά τους ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης πρέπει να μπορούν να αντλούν κεφάλαια χωρίς καθυστέρηση από το Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση. Το ερώτημα, ωστόσο, είναι εάν υπερβάλλουμε όσον αφορά τις τροπολογίες στους κανόνες του ταμείου για την παγκοσμιοποίηση. Κατά τη γνώμη μου, η πρόσφατη πρόταση για συγχρηματοδότηση 75% είναι υπερβολικά υψηλή. Εδώ χρειάζεται η συνεργασία των κρατών μελών, και ας μην ξεχνούμε την ανάγκη απλοποίησης των διοικητικών διαδικασιών του ταμείου.
Κυρίες και κύριοι, είναι σίγουρο ότι συμφωνούμε ότι η προστασία της απασχόλησης και η δημιουργία νέων ευκαιριών εργασίας μετά την έξοδο από την χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση είναι ένας τους βασικούς στόχους της ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, επικείμενη διάσκεψη κορυφής της ΕΕ για την απασχόληση θα πρέπει να διαμορφώσει με σαφήνεια ένα κοινό πλαίσιο και συγκεκριμένες προτάσεις, ενώ θα πρέπει επίσης να ολοκληρώσει και τη συζήτηση για τις αλλαγές στο ταμείο για την παγκοσμιοποίηση.
Jan Cremers (PSE). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, όταν συζητούσαμε πέρυσι για πρώτη φορά την κοινωνική ατζέντα της Επιτροπής, είχα πει ότι, κατά τη γνώμη μου, το πρόγραμμα δεν ήταν φιλόδοξο, ήταν πολύ μικρό, και πολύ καθυστερημένο. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Silva Peneda για τη συνεργασία τους σε αυτό το πεδίο τελευταία. Πιστεύω ότι η έκθεση του δείχνει ότι, σε κάθε περίπτωση, το Ευρωκοινοβούλιο επιθυμεί να δει πολύ μεγαλύτερη φιλοδοξία σε αυτό το πεδίο.
Στην αρχή, όταν γεννήθηκε η ιδέα της ΕΕ, ήταν σαφές ότι επιθυμούσαμε να βασίσουμε την κοινωνική πολιτική μας σε ένα κανονιστικό πλαίσιο το οποίο υπήρχε σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη, ήτοι, σε ένα ισχυρό εργασιακό δίκαιο προκειμένου να διασφαλίζεται ότι κανείς δεν μένει ακάλυπτος καθώς και να διασφαλίζονται συλλογικές διαπραγματεύσεις με σκοπό τη διαφύλαξη της θέσης των εργαζομένων στην αγορά εργασίας.
Χρειάστηκε τώρα να προσθέσουμε σε αυτά την κοινωνική προστασία των ευάλωτων ατόμων στην κοινωνία μας. Παρά την ανάπτυξη που γνώρισε η Ευρώπη, είμαστε μάρτυρες ενός νέου φαινομένου: των φτωχών εργαζόμενων. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τον κ. Silva Peneda για το ότι συμπεριέλαβε το συγκεκριμένο ζήτημα στην έκθεσή του.
David Casa (PPE-DE). – (MT) Είναι τιμή μου που έχω εργαστεί στους δύο τομείς που συζητήσαμε. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τους εισηγητές και όλους όσοι συμμετείχαν και μας βοήθησαν να καταλήξουμε στη θέση που έχουμε σήμερα. Πρέπει, πριν από οτιδήποτε άλλο, να υπερασπιστούμε όσους εργαζόμενους έχουν δυστυχώς απολυθεί ως αποτέλεσμα της παρούσας κρίσης, και πιστεύω ότι σήμερα είναι ευκολότερο να βοηθήσουμε αυτούς τους ανθρώπους να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας.
Απόψε συμφωνήσαμε επίσης να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να δημιουργήσουμε περισσότερες θέσεις εργασίας στην Ευρώπη. Μπορούμε να δημιουργήσουμε περισσότερες θέσεις εργασίας, όχι, όπως επιθυμούν οι Σοσιαλιστές, περιορίζοντας τις υπερωρίες για τους εργαζόμενους. Αντιθέτως, θέλουμε οι εργαζόμενοι να αποφασίζουν μόνοι τους. Εμείς, ως πολιτικοί, δεν μπορούμε να υπαγορεύσουμε τον όγκο των υπερωριών που μπορεί κανείς να εργάζεται. Αυτή η απόφαση πρέπει να λαμβάνεται από τον εργαζόμενο. Ως εκ τούτου, ναι, μετά τη δήλωση του Επιτρόπου Almunia ότι θα αντιμετωπίσουμε εργασιακή κρίση στην ευρωζώνη, πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να δημιουργήσουμε περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας για όλους τους Ευρωπαίους εργαζομένους.
Colm Burke (PPE-DE). - Κυρία Πρόεδρε, χαιρετίζω θερμά την αναθεώρηση των κριτηρίων που διέπουν το Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση. Βρισκόμαστε τώρα σε μια χρονική στιγμή βαθιάς οικονομικής κρίσης, της βαθύτερης οικονομικής κρίσης από το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Συνεπώς, χρειαζόμαστε καινοτόμες λύσεις για να αντιμετωπίσουμε τα τεράστια οικονομικά προβλήματα.
Το Ευρωπαϊκό στάδιο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση αποτελεί ένα τέτοιο παράδειγμα. Ήμουν ο πρώτος Ιρλανδός ευρωβουλευτής που εντόπισα τη δυνατότητα χρήσης αυτών των κεφαλαίων στο πλαίσιο των πρόσφατων κρίσεων απασχόλησης στο Limerick, το Waterford και το Tralee, τρεις σημαντικές τοποθεσίες στην εκλογική περιφέρειά μου. Ως εκ τούτου, χαιρετίζω την εργασία των εισηγητών που αποσκοπεί στο να καταστήσει τα κριτήρια υποβολής αίτησης πιο ευέλικτα ενόψει της οικονομικής κρίσης. Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στη νέα αναλογία της χρηματοδότησης μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών, καθώς και στην προσωρινή μείωση του ορίου για την ανεργία από τους 1.000 στους 500.
Πιστεύω ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα από την καρδιά της Ευρώπης σε όσους δυστυχείς έχουν πληγεί από τους σφοδρούς ανέμους της οικονομικής κρίσης, ότι τους παρέχεται βοήθεια ώστε να μπορέσουν να επανακαταρτιστούν και να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους με σκοπό τη μελλοντική ευημερία τους.
Katrin Saks (PSE). - (ET) Στηρίζω επίσης την αναδιοργάνωση του ταμείου για την παγκοσμιοποίηση. Στη χώρα μου, την Εσθονία, αυτό το ταμείο δεν έχει χρησιμοποιηθεί, και όταν ρώτησα το λόγο, πήρα την απάντηση ότι οι όροι ήταν πολύ αυστηροί και ότι το όριο, το οποίο μέχρι τώρα ήταν 1.000 άτομα, καθιστούσε τη χρήση του αδύνατη. Δεν έχουμε επιχειρήσεις αυτού του μεγέθους, αλλά έχουμε μικρές επιχειρήσεις που χρεοκόπησαν. Η μείωση του ορίου στα 500 άτομα θα παράσχει, ως εκ τούτου, οπωσδήποτε ευκαιρίες στην Εσθονία – όπου το ποσοστό της ανεργίας είναι ήδη πολύ υψηλό –, ενώ ιδιαίτερα ευνοϊκή θα είναι και η αλλαγή του ποσοστού της απαιτούμενης χρηματοδότησης. Έτσι, χαιρετίζω ακόμη μια φορά τις αλλαγές όσον αφορά αυτό το ταμείο.
Theodor Dumitru Stolojan (PPE-DE) . – (RO) Θα ήθελα και εγώ να χαιρετίσω ως ιδιαίτερα χρήσιμες – και θα τις στηρίξω με την ψήφο μου – τις προτάσεις μετασχηματισμού του Ευρωπαϊκού ταμείου προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση σε ένα αποτελεσματικό μέσο για την καταπολέμηση της πιο επώδυνης συνέπειας της οικονομικής κρίσης, δηλαδή, τις απώλειες θέσεων εργασίας.
Δεν ήταν σωστό η πρόσβαση σε αυτό το ταμείο να είναι εφικτή μόνο σε περιστάσεις κατά τις οποίες σημειώνονται απώλειες θέσεων εργασίας λόγω μετεγκατάστασης επιχειρήσεων, ένα σενάριο που συναντάται συχνά στις ανεπτυγμένες χώρες. Οι προταθείσες τροπολογίες θα δώσουν τη δυνατότητα στα λιγότερο ανεπτυγμένα κράτη μέλη, στα οποία περιλαμβάνεται και η Ρουμανία, να είναι επιλέξιμα για αυτό το ταμείο.
Alexandr Vondra, Πρόεδρος εν ενεργεία του Συμβουλίου. − Κυρία Πρόεδρε, επιτρέψτε μου, πρώτα απ' όλα, να εκφράσω τις ευχαριστίες μου για αυτή την χρήσιμη συζήτηση εδώ. Πιστεύω ότι η συζήτηση ήταν πολύ σημαντική και εποικοδομητική, αντάξια της σημασίας των θεμάτων. Πιστεύω ότι ωφελούμαστε από το γεγονός και μόνο ότι αυτή η συζήτηση είναι πολύ επίκαιρη, αμέσως πριν τη διάσκεψη που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη στην Πράγα.
Συνεπώς, επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω για όλες τις συνεισφορές σας. Πιστεύω ότι τίποτε δεν θα παραληφθεί, ούτε θα ξεχαστεί. Θεωρώ ότι αυτή η συζήτηση θα συμβάλει στα αποτελέσματα της διάσκεψης κορυφής στον ίδιο βαθμό με όλη την προπαρασκευαστική εργασία που πραγματοποιήσαμε με την Επιτροπή, και η οποία έλαβε σάρκα και οστά με τη μορφή των τριών σημαντικών εργαστηρίων στη Στοκχόλμη, τη Μαδρίτη και την Πράγα.
Προς όσους μιλούσαν για το μέγεθος ή το πεδίο εφαρμογής της διάσκεψης: ναι, αρχικά είχαμε την πρόθεση να πραγματοποιήσουμε μια μεγαλύτερη διάσκεψη, αλλά πρέπει να έχουμε υπόψη μας τη γενική κατάσταση στον τομέα της απασχόλησης. Πρόκειται για ένα τομέα όπου οι εθνικές αρμοδιότητες είναι πολύ σημαντικές και η συμβολή της Κοινότητας σε αυτόν δεν είναι το μοναδικό μέσο που διαθέτουμε. Αυτό είναι κάτι που είπα στις εναρκτήριες παρατηρήσεις μου, στις οποίες παρουσίασα ορισμένες από τις ελπίδες μας για τη διάσκεψη αυτής της εβδομάδας. Δεν θα πρέπει να λησμονούμε το γεγονός ότι, με την επιφύλαξη της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση, η πολιτική απασχόλησης παραμένει ουσιαστικά ευθύνη των κρατών μελών.
Ένα βασικό στοιχείο της στρατηγικής που εφαρμόζεται από το 1957 είναι ο ρόλος της αμοιβαίας ανταλλαγής εμπειρίας στο πλαίσιο της αναζήτησης λύσης σε κοινά προβλήματα στον τομέα της απασχόλησης. Αυτή η προσέγγιση συνεχίζει να είναι κρίσιμης σημασίας σήμερα, καθώς αντιμετωπίζουμε μια από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις των τελευταίων χρόνων, ενώ πρόκειται να διαδραματίσει και ρόλο στο πλαίσιο της διάσκεψης κορυφής αυτής της εβδομάδας.
Αλλά, πέραν των μέτρων που λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο, η ίδια η Ένωση έχει ένα ρόλο να διαδραματίσει και είναι σε αυτό το πλαίσιο που θα πρέπει να κάνουμε πλήρη χρήση των διαθέσιμων χρηματοοικονομικών μέσων, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού ταμείου προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση, το οποίο τροποποιούμε αυτή τη στιγμή, φυσικά με τη σύμφωνη γνώμη του Ευρωκοινοβουλίου, προκειμένου να διευρύνουμε το πεδίο εφαρμογής του ώστε να καλύπτει τις απώλειες θέσεων εργασίας που οφείλονται στην τρέχουσα κρίση.
Αυτό ακριβώς επιδιώκουμε να επιτύχουμε, και πιστεύω ότι έχουμε βάσιμους λόγους να θεωρούμε ότι η διάσκεψη στην Πράγα, παρουσία της Επιτροπής, της Προεδρίας, τον επερχόμενων Προεδριών και των κοινωνικών εταίρων θα παραγάγει αποτελέσματα με τη μορφή συστάσεων και προτάσεων. Στη συνέχεια, θα έχουμε και πάλι την ευκαιρία να συσκεφθούμε ως 27 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο προκειμένου να λάβουμε τις απαραίτητες αποφάσεις.
Ως εκ τούτου ελπίζουμε ότι, με τη βοήθεια των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων και βάσει της προπαρασκευαστικής εργασίας με τη μορφή των τριών εργαστηρίων, καθώς και της συζήτησης εδώ, η ευρωπαϊκή διάσκεψη κορυφής για την απασχόληση θα καταφέρει να προσδιορίσει περαιτέρω μέτρα που μπορούν να ληφθούν επειγόντως προκειμένου να ανταποκριθούμε στην σοβαρή κατάσταση που αντιμετωπίζουν επί του παρόντος οι πολίτες μας, και τα οποία θα μας βοηθήσουν να δημιουργήσουμε μια Ένωση ισχυρότερη και ανταγωνιστικότερη στο μέλλον.
Vladimír Špidla, Μέλος της Επιτροπής. − (CS) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, στη διάρκεια των πέντε ετών που εργάστηκα στην Επιτροπή, είχα μια σειρά ευκαιριών να συναντηθώ με εισηγητές, και, ως εκ τούτου, η ποιότητα των εκθέσεων τους δεν με εκπλήσσει. Είναι σαφές ότι συσκεπτόμαστε σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος αντιμετωπίζουν μια κρίση. Αυτή η κρίση συγκρίνεται συχνά με την κρίση της δεκαετίας του 1930, και υπάρχουν φόβοι ότι θα έχει παρόμοιες συνέπειες, ενώ πρόκειται αναμφίβολα για σοβαρή κρίση. Εντούτοις, υπάρχει μια σειρά πραγμάτων που είναι διαφορετικά σε σχέση με την παλαιότερη κρίση. Έχουμε την ΕΕ, ενώ η ευρωπαϊκή ήπειρος δεν χαρακτηρίζεται από αμοιβαία ένταση και μίσος. Υπάρχει το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, βάσει του οποίου έχει αναπτυχθεί ένα πολύ περιεκτικό σύστημα κοινωνικής προστασίας, και αυτό αποτελεί ουσιαστική αλλαγή. Πιστεύω ότι υπάρχει επίσης μια προοδευτική αύξηση της βούλησης και της ικανότητας από κοινού δράσης, διότι τώρα, για πρώτη φορά, η Ευρώπη ανταποκρίθηκε στην κρίση με τρόπο συντονισμένο, με το σχέδιό της για την ανάκαμψη της οικονομίας, χρησιμοποιώντας την ισχύ του συντονισμού στο κοινοτικό επίπεδο και στο επίπεδο των μεμονωμένων κρατών μελών. Είναι επίσης σαφές ότι μιλώντας για κρίση, σκεφτόμαστε κυρίως την ανεργία και τις κοινωνικές επιπτώσεις της. Η Επιτροπή θεωρεί το ζήτημα της απασχόλησης και της ανεργίας ως προτεραιότητα στην ατζέντα και προτείνει να καταστεί προτεραιότητα στην ατζέντα της ΕΕ στο σύνολό της. Μια σειρά κρατών μελών άσκησε κριτική για το ότι ο αρχικός στόχος της διάσκεψης κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων άλλαξε μορφή. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής εξέφρασε με σαφήνεια την άποψη που στηρίζει η Επιτροπή, και αυτή αντιπροσωπεύει την αρχική ιδέα. Εντούτοις, θέλω να πω ότι η διάσκεψη κορυφής της Πράγας είναι ένα εξαιρετικό γεγονός. Προετοιμάζεται κατά τρόπο εξαιρετικό. Θα περιλαμβάνει συμμετέχοντες που δεν έχουν λάβει ποτέ μέρος σε παρόμοιες εκδηλώσεις, ενώ αποτελεί και ένα βήμα στο δρόμο προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αυτό σημαίνει ότι το ζήτημα της απασχόλησης και της ανεργίας θα αντιμετωπιστούν στο επίπεδο των πρωθυπουργών και των προέδρων.
Κυρίες και κύριοι, συζητήσαμε μια σειρά μεμονωμένων θεμάτων στο πλαίσιο της κοινωνικής ατζέντας, ενώ στη διάρκεια της συζήτησης προέκυψε ένας αριθμός ζητημάτων σε σχέση με τις αλλαγές σε μεμονωμένα ταμεία. Θα ήθελα να επισημάνω ότι η προταθείσα ατζέντα διαμορφώθηκε κυρίως πριν από την εκδήλωση της κρίσης, αλλά, παρά ταύτα, θέλω να καταστήσω σαφές ότι ήταν και συνεχίζει να αποτελεί μια καλή βάση για την αντιμετώπιση της κρίσης. Παρέχει επίσης μια καλή βάση για δράσεις μετά την κρίση. Πιστεύω ότι το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο είναι κάτι παραπάνω από απλώς μια αντίδραση στην κρίση, όσο σοβαρή και αν είναι αυτή. Πρόκειται για μια διαδικασία και για μια ιδιαίτερα μακροπρόθεσμη πολιτική και κοινωνική στρατηγική, ενώ είναι ακριβώς αυτή η μακροπρόθεσμη διάσταση που είναι ενσωματωμένη στο πλαίσιο της κοινωνικής ατζέντας. Όσον αφορά το ζήτημα του Ευρωπαϊκού ταμείου προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση και το ζήτημα των αλλαγών στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου για την εξαιρετική συνεργασία, διότι ο διάλογος υπήρξε τόσο εποικοδομητικός ώστε η επίτευξη των στόχων μας είναι εφικτή στο πλαίσιο αυτής της σύσκεψης, γεγονός που θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό. Έχουμε στα Τσεχικά ένα ρητό: «όποιος δίνει γρήγορα, δίνει δυο φορές». Δεν γνωρίζω εάν οι πρόγονοί μας απέκτησαν αυτή τη γνώση μέσω υπολογισμών ακριβείας, αλλά είναι σαφές ότι η ταχεία ανταπόκριση στα προβλήματα έχει κάποια αξία, και είναι πιο βοηθητική από το δισταγμό.
Στο πλαίσιο της συζήτησης τέθηκαν συγκεκριμένα ζητήματα, στα οποία θα ήθελα να απαντήσω. Το πρώτο από αυτά είναι το ζήτημα που έθεσε ο κ. Cottigny, όσον αφορά την 1η Μαΐου αυτού του έτους, ή το μήνα του Μαΐου αυτού του έτους και τη χρήση του ταμείου. Θα ήθελα να καταστήσω σαφές ότι όλες οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν πριν από την 1η Μαΐου αυτού του έτους στο πλαίσιο της πρότασης που βρίσκεται στην τελική φάση της, θα τύχουν επεξεργασίας βάσει των νέων κανόνων. Η κα Juknevičienė εξέφρασε τον προβληματισμό ότι χρήματα από το ταμείο συχνά δεν φθάνουν σε όσους τα χρειάζονται. Πιστεύω ότι η αποτελεσματικότητα θα πρέπει πάντοτε να παρακολουθείται. Είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ το East Karelia, όπου πραγματοποιούνταν συζητήσεις σχετικά με τη χρήση του ταμείου προκειμένου να βοηθηθούν οι άνθρωποι που έχουν χάσει την εργασία τους λόγω της αναδιάρθρωσης της Nokia, και μπορώ να πω, από αυτήν την εμπειρία μου, ότι η μεγάλη πλειοψηφία όσων είχαν χάσει την εργασία τους θεωρούσαν την ενίσχυση που τους δίνονταν από το Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση απαραίτητη, ταχεία και χρήσιμη ενίσχυση. Τη χρονική στιγμή που βρισκόμουν εκεί, το 60% εξ αυτών είχαν ήδη βρει νέες θέσεις εργασίας. Φυσικά, δεν είχαν βρει όλοι δουλειά, αλλά ακόμη και έτσι, ήταν σαφές ότι αυτός ο μηχανισμός λειτουργούσε. Ένα άλλο ζήτημα που τέθηκε ήταν αυτό της συγχρηματοδότησης, φυσικά, ο κ. Vlasák έχει δίκιο όταν λέει ότι η συγχρηματοδότηση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο· πιστεύω, παρά ταύτα, ότι η αύξηση του επιπέδου της συγχρηματοδότησης σε περίοδο κρίσης ήταν η σωστή πρόταση, διότι ορισμένα κράτη που βρίσκονται σε πολύ δύσκολη κατάσταση αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα απόκτησης συγχρηματοδότησης. Προκειμένου να διευκολύνουμε την απόκτηση χρηματοδότησης, προτείναμε ποσοστό 75%. Μετά τη συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο, η πρόταση μειώθηκε 65%, και πιστεύω ότι αυτό είναι ένα ουσιαστικό βήμα που πραγματικά διευκολύνει τη χρήση του ταμείου. Θα ήθελα επίσης να επισημάνω κάτι που δεν τονίστηκε ιδιαίτερα στη συζήτηση, αν και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο είναι ένα καθιερωμένο μέσο που βοηθά εκατομμύρια ανθρώπων ετησίως, και τους βοηθά ιδιαίτερα αποτελεσματικά. Στην περίπτωση αυτού του ταμείου επίσης, προχωρήσαμε στην από κοινού τροποποίηση των κανόνων, στο πλαίσιο πάντα συζητήσεων μαζί σας, και πιστεύω ότι αυτό θα διευκολύνει τη χρήση και την αποτελεσματικότητά του. Η κα Lambert τόνισε τη σημασία της κοινωνικής ένταξης. Θεωρώ ότι θα πρέπει να τονιστεί ότι η γραμμή μας είναι απολύτως σαφής. Το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο είναι ένα μοντέλο ενεργητικής κοινωνίας στην οποία η δραστηριότητα στην αγορά εργασίας αποτελεί βασικό στοιχείο. Εντούτοις, δεν πρόκειται για ένα μοντέλο που αποδέχεται μόνο όσους συμμετέχουν στην αγορά εργασίας, διότι ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών μας, για διάφορους λόγους, δεν συμμετέχουν στην αγορά εργασίας, και, ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία και να διαδραματίζουν ενεργό ρόλο. Ο κ. Silva Peneda τόνισε τη σημασία του κοινωνικού διαλόγου. Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με την άποψή του ότι ο κοινωνικός διάλογος είναι, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, σημαντικότερος από ποτέ.
Κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να πω ότι, κατά την άποψή μου, η κοινωνική ατζέντα και η ατζέντα για την απασχόληση κερδίζουν σε σημασία, και ότι αυτή είναι μια διαδικασία που σταδιακά γίνεται αισθητή σε όλες τις στρατηγικές της ΕΕ, όπως και σε όλες τις προτάσεις για αλλαγές στα μακροπρόθεσμα σχέδια και στη γενική προοπτική της ΕΕ. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και να ολοκληρώσω εκφράζοντας τη βαθιά πεποίθησή μου ότι το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο είναι ένα μοντέλο που αποσκοπεί στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση· δεν είναι ένα μοντέλο που θα μπορούσε να αναπτυχθεί και να διατηρηθεί εντός των συνόρων των εθνικών κρατών τα οποία θα ενεργούσαν μόνα τους. Ως εκ τούτου, θα ήθελα να καταλήξω λέγοντας ότι , κατά την άποψή μου, η Ευρώπη και η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αποτελούν ουσιαστική προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξη του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου.
Gabriele Stauner, εισηγήτρια. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, Πρόεδρε εν ενεργεία του Συμβουλίου, Επίτροπε, θα ήθελα να πω κάτι συμπληρωματικά προς τις παρατηρήσεις του Επιτρόπου όσον αφορά το Ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ). Το ΕΤΠ αποτελεί επίσης μέρος του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου. Είχε δίκιο όταν είπε ότι «καλύτερα να προλαμβάνεις παρά να διορθώνεις». Είχαμε εντατικές συζητήσεις με την Επιτροπή και θα ήθελα να τονίσω ότι σε αυτή την περίπτωση η δράση μας είναι ταχεία, αλλά και υψηλής ποιότητας και περιεχομένου. Πρόκειται για ένα συμβιβασμό για τον οποίο εγώ και οι συνάδελφοί μου είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι.
Θα ήθελα να συνοψίσω μερικές σκέψεις από τη συζήτηση: όσον αφορά το ΕΤΠ, αποδεικνύεται ότι, ευτυχώς, υπάρχει ευρεία συναίνεση όσον αφορά την αναθεώρηση. Θα ήθελα να απευθύνω μια μικρή έκκληση προς την Επιτροπή: μην λαμβάνετε μόνο υπολειπόμενα ποσά από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) για το ΕΤΠ, αλλά και από τον προϋπολογισμό. Για όσους από μας ενδιαφερόμαστε για την κοινωνική πολιτική, θα ήταν, φυσικά, ιδανικό εάν τα κεφάλαια του ΕΚΤ δαπανιούνταν αποκλειστικά για στόχους του ΕΚΤ, και τα κεφάλαια του ΕΤΠ προέρχονταν από άλλα υπολειπόμενα ποσά· τότε, θα μπορούσαμε να κάνουμε διπλό καλό στους εργαζόμενους.
Στους συναδέλφους μου, την κα Lynne, την κα Sinnott και τον κ. Burke θα πω, εν είδει παραδείγματος, ότι το ΕΤΠ μπορεί να επιτύχει πολλά, αλλά δεν μπορεί, οπωσδήποτε, να επιλύσει όλα τα περιφερειακά προβλήματα. Αυτό είναι σαφές, και δεν είναι αυτός ο σκοπός του. Τα κράτη μέλη θα συνεχίσουν να έχουν κάποια ευθύνη. Θα ήθελα να κάνω ακόμη μια έκκληση προς την Επιτροπή: ίσως μπορείτε να αποφύγετε την εξάντληση των κεφαλαίων για την τεχνική ενίσχυση – 0,35% – τα οποία έχετε στη διάθεσή σας σύμφωνα με τον κανονισμό. Σε αυτή την περίπτωση, οι εργαζόμενοι θα ωφελούνταν ακόμη περισσότερο. Το σχόλιο του κ. Naranjo Escobar ήταν ιδιαίτερα ακριβές και αφορά μια υποχρέωση για το μέλλον. Ενόψει της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, πρέπει επίσης να αναθεωρήσουμε τη στρατηγική της Λισαβόνας.
Θα ήθελα να απευθύνω ένα σχόλιο στον κ. Hughes: μια διάσκεψη κορυφής για την απασχόληση θα ήταν οπωσδήποτε σημαντικό πράγμα, αλλά σας λέω με κάθε ειλικρίνεια ότι μια τριμερής συνάντηση είναι επίσης κατάλληλη, εάν παράξει κάτι λογικό. Δεν χρειάζεται να πραγματοποιήσουμε μια διάσκεψη κορυφής μόνο και μόνο για την ίδια τη διάσκεψη. Χρειαζόμαστε καλά και γρήγορα αποτελέσματα if it produces so!
José Albino Silva Peneda, εισηγητής. – (PT) Σε αυτό το στάδιο της συζήτησης, θέλω να κάνω τρία σχόλια. Πρώτον, θέλω να πω ότι η κοινωνική πολιτική δεν αποτελεί μονοπώλιο καμιάς πολιτικής δύναμης στο Σώμα. Η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών, η πολιτική δύναμη που εκπροσωπώ στο Σώμα, έχει συμβάλει στη διαμόρφωση της κοινωνικής πολιτικής στη διάρκεια αυτής της νομοθετικής περιόδου κατά τρόπο ιδιαίτερα αποφασιστικό, κατά τη γνώμη μου. Διαδραμάτισα ιδιαίτερα ενεργητικό ρόλο σε διάφορες εκθέσεις, επί διαφόρων θεμάτων, ιδίως όσον αφορά την αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, του Ευρωπαϊκού ταμείου προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση, της ευελασφάλειας (flexicurity), της έκθεσης για το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, της οδηγίας για το χρόνο εργασίας, και, τώρα, της ευρωπαϊκής κοινωνικής ατζέντας.
Από την πείρα μου από αυτή τη νομοθετική περίοδο, είμαι πεπεισμένος ότι μπορούμε να επιτύχουμε ευρεία συναίνεση στα ζητήματα της κοινωνικής πολιτικής. Εντούτοις, πέραν της ευρείας συναίνεσης στον σχεδιασμό των πολιτικών – την οποία θεωρώ ήδη επιτευχθείσα – πρέπει επίσης να είμαστε περισσότερο απαιτητικοί όσον αφορά την επίτευξη συναίνεσης σχετικά με την πολιτική δράση. Από αυτήν την άποψη, έχω την εντύπωση ότι, στην Επιτροπή και στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, θα έπρεπε να έχουμε ανάπτυξη πολλά περισσότερα κίνητρα, ούτως ώστε οι χρηματοδοτικοί πόροι να μπορούν να κατανέμονται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, βάσει του εάν υπάρχει συναίνεση μεταξύ των διαφόρων φορέων και των δράσεων, ούτως ώστε να μπορούν να επιλύονται πραγματικά τα κοινωνικά προβλήματα.
Το τρίτο σχόλιό μου αφορά το πρόβλημα της εμπιστοσύνης. Η εμπιστοσύνη δεν είναι αποτέλεσμα διαταγμάτων ή νόμων· εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμπεριφορά των θεσμικών οργάνων. Πιστεύω ότι μια κουλτούρα συνεργασίας στο σχεδιασμό των πολιτικών θα βοηθήσει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης. Πιστεύω ότι, στη διάρκεια αυτής της νομοθετικής περιόδου, εδώ στο Ευρωκοινοβούλιο, δώσαμε ένα καλό παράδειγμα όσον αφορά τον τρόπο συνεργασίας, και το αποτέλεσμα αυτής της εργασίας επί της ανανεωμένης κοινωνικής ατζέντας βασίζεται σαφώς σε αυτή την ιδέα.
Συμφωνώ με τον Επίτροπο όταν λέει ότι ο κοινωνικός διάλογος πρέπει να βρίσκεται στον πυρήνα της συζήτησης. Εντούτοις, περισσότερο από απλώς ο κοινωνικός διάλογο, πιστεύω ότι βρισκόμαστε τώρα σε ένα στάδιο όπου στον πυρήνα της πολιτικής συζήτησης πρέπει να βρίσκεται η κοινωνική πολιτική. Ως εκ τούτου, είμαι υπέρ όσων ειπώθηκαν στο Σώμα αναφορικά με τη διάσκεψη κορυφής για την απασχόληση και τις κοινωνικές πολιτικές. Πιστεύω ότι η χρονική στιγμή είναι απολύτως κατάλληλη για να συζητηθεί αυτό το θέμα.
Τέλος, αυτή είναι η τελευταία ομιλία μου στο Σώμα και θέλω να ευχαριστήσω – εξ ονόματος του Προέδρου – όλους τους βουλευτές, τον Επίτροπο και την Επιτροπή, για τον τρόπο με τον οποίο συνεργάστηκαν μαζί μου αυτά τα πέντε χρόνια εντατικής και συναρπαστικής δραστηριότητας στο Ευρωκοινοβούλιο. Σας ευχαριστώ πολύ.
Jean Lambert, εισηγήτρια. − Κυρία Πρόεδρε, λυπούμαι ιδιαίτερα για το γεγονός ότι κάποιοι από τους πλέον αγαπητούς συναδέλφους μας μάς εγκαταλείπουν με το τέλος αυτής της εντολής.
Μια σειρά θεμάτων που ανέκυψαν στη διάρκεια της συζήτησης, συμπεριλαμβανομένου του θέματος της αποφυγής των διακρίσεων και της σημασίας τέτοιων μέτρων, ακόμη και σε περιόδους οικονομικής κάμψης. Τέθηκε το θέμα σχετικά με το έργο που έχουμε παράγει σε αυτό το ζήτημα στην Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. Τέθηκε επίσης το ζήτημα της αμοιβαίας στήριξης.
Θέλω να τονίσω σε αυτό το σημείο ότι μια από τις διαστάσεις που θίξαμε στην έκθεση για την ένταξη ήταν αυτή του τοπικού επιπέδου, καθώς και ορισμένες διαστάσεις τοπικής οικονομίας. Μιλούμε πολύ για εθνικές και διεθνείς οικονομίες, αλλά η τοπική οικονομία είναι εξαιρετικά σημαντική: η πρόσβαση των ανθρώπων στην τραπεζιτική, ακόμη και αν δεν είναι ιδιαίτερα εύποροι, στη μικροπίστωση και στους πιστωτικούς συνεταιρισμούς. Πρέπει να προσέχουμε τους φτωχότερους ανθρώπους που κινδυνεύουν να βυθιστούν όλο και περισσότερο στα χρέη με πολύ υψηλά επιτόκια εξαιτίας των τοκογλύφων. Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, καταστραφεί τους ανθρώπους.
Εντούτοις, από την άποψη της διάστασης των τοπικών αρχών και τη διάσταση των υπηρεσιών για τις οποίες μιλήσαμε επίσης σε σχέση με την έκθεση, ένας άλλος τομέας στον οποίο η επιτροπή ήθελε να δώσει ιδιαίτερη έμφαση ήταν το θέμα της στέγασης, διότι, και πάλι, σε καιρούς οικονομικής κάμψης, ολοένα και περισσότερη πίεση υφίστανται οι άνθρωποι που ενδεχομένως δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν για τη στέγασή τους. Ως εκ τούτου, θα χρειαστεί να επικεντρωθούμε σε αυτό το επίπεδο· θα μπορούσαμε, ίσως, να χρησιμοποιήσουμε την ανοιχτή μέθοδο συντονισμού για να εξετάσουμε τις βέλτιστες πρακτικές σε όλα τα κράτη μέλη.
Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στο Κοινωνικό Ταμείο. Ανησυχούμε ιδιαίτερα για την περίπτωση που το συγκεκριμένο ταμείο γίνει αντιληπτό υπό ένα ιδιαίτερα στενό πρίσμα όσον αφορά το τι συνιστά απασχόληση και καταλληλότητα για απασχόληση, διότι δεν επιθυμούμε να χάσουμε πολλά από τα ευρηματικά και ιδιαίτερα παραγωγικά και ενδιαφέροντα προγράμματα που βοηθούν τους ανθρώπους για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, όσον αφορά την εξεύρεση εργασίας με αφετηρία ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες.
Πρόεδρος. – Η συζήτησε έληξε.
Η ψηφοφορία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη, 6 Μαΐου 2009.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)
Kelam, Tunne (PPE-DE), γραπτώς. – Σε μερικές ημέρες οι Ευρωπαίοι ηγέτες και ενδιαφερόμενοι θα συναντηθούν στη σύνοδο κορυφής για την απασχόληση. Η ταχέως αυξανόμενη ανεργία κατέστη κεντρικό πρόβλημα της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Πρόκειται για ένα κατ’ ουσίαν ανθρώπινο πρόβλημα: είναι μάλιστα η μεγαλύτερη κοινωνική αδικία στην Ευρώπη. Αυτό που οφείλουν να πράξουν οι αρχηγοί των κυβερνήσεων και οι πολιτικοί είναι να αντιμετωπίσουν την κατάσταση με φαντασία και συγκεκριμένα μέτρα.
Το 2009 είναι έτος καινοτομίας και δημιουργικότητας. Η Ευρώπη πρέπει να εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία για να μειώσει την ανεργία. Ο καλύτερος τρόπος προς τούτο είναι η τόνωση της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Το κύριο ζήτημα είναι η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ένας πρακτικός τρόπος είναι και η χαλάρωση των γραφειοκρατικών κανόνων που αφορούν την υποβολή αιτήσεων στήριξης από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Οι ΜΜΕ δημιουργούν θέσεις εργασίας και θα αποτελέσουν κύριο εργαλείο μείωσης της ανεργίας στο μέλλον, υπό την προϋπόθεση ότι εμείς στην ΕΕ θα τις στηρίξουμε επαρκώς.
Επιπλέον, η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει στην εκπαίδευση, ιδίως στη διά βίου μάθηση. Η ανεργία προκαλεί τεράστιο σοκ σε όλους. Κατ’ αρχάς, η ΕΕ και τα κράτη μέλη πρέπει να συνδράμουν τους ανθρώπους ώστε να ξεπεράσουν αυτό το σοκ και να προετοιμαστούν για εναλλακτικές λύσεις, προκειμένου να επανέλθουν στην αγορά εργασίας το συντομότερο δυνατόν. Η επένδυση στην καινοτομία, την έρευνα και την ανάπτυξη, καθώς και στη διά βίου μάθηση συνιστά τον καλύτερο τρόπο για να επιτευχθεί αυτό.
Magda Kósáné Kovács (PSE), γραπτώς. – (HU) Παρ’ όλες τις προσπάθειες που καταβάλαμε από την ένταξή μας το 2004, στην ΕΕ έχει δημιουργηθεί σταδιακά μια κατάσταση «ανταγωνιστικής» φτώχειας. Η οικονομική κρίση προφανώς όξυνε την κατάσταση αυτή, τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και μεταξύ των απλών πολιτών. Οι κοινωνικές συγκρούσεις που προκαλούνται από αυτήν απειλούν τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά πλαίσια. Οι απλοί πολίτες, άλλωστε, δικαίως αναμένουν από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όχι μόνο να συνδράμουν τις τράπεζες, αλλά και να προσφέρουν σε αυτούς κοινωνική ασφάλεια.
Ο ανταγωνισμός στην αγορά, η οποία συρρικνώνεται λόγω της κρίσης, εντείνεται τόσο μεταξύ των εταιριών όσο και μεταξύ των εργαζομένων. Οι υποκείμενες κοινωνικές εντάσεις στην ΕΕ προβάλλονται καλύτερα μέσα από τις υπερβολικές αντιδράσεις που προκαλούνται από τις αποφάσεις του ΔΕΚ σε σχέση με την οδηγία για τους αποσπασμένους εργαζομένους.
Η εξοικείωση με την πραγματική νομική κατάσταση είναι κρίσιμη, προκειμένου να διαλυθούν οι αβάσιμοι φόβοι. Η επόμενη Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τη μεταφορά της οδηγίας περί απόσπασης των εργαζομένων στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών.
Εκτός από τα μέτρα που περιλαμβάνει το κοινωνικό πακέτο, απαιτούνται και άλλα νομικά μέσα για τη διαχείριση της κρίσης και την επίλυση των εντάσεων. Είναι, ενδεχομένως, εξαιρετικά δύσκολο να διασφαλίσουμε κοινωνική ειρήνη χωρίς κατώτατο ευρωπαϊκό μισθό. Ο ορισμός της αξιοπρεπούς εργασίας και της αξιοπρεπούς διαβίωσης, καθώς και οι διασυνοριακές συλλογικές συμβάσεις, είναι ορισμένα μόνο από τα θέματα επί των οποίων η Επιτροπή πρέπει να εργαστεί περαιτέρω.
Φυσικά μακροπρόθεσμα, προκειμένου να επιτευχθούν οι κοινωνικοί στόχοι, η συνθήκη της Λισαβόνας και ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων που έχει ήδη επικυρωθεί από 25 κράτη μέλη μπορούν να διασφαλίσουν τη δημιουργία ευρύτερου ευρωπαϊκού πεδίου αρμοδιότητας, καθιερώνοντας την ισότητα των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, χωρίς όμως να αντικατασταθεί την ίδια στιγμή κατ’ ουδένα τρόπο το πακέτο των ταχέων βραχυπρόθεσμων μέτρων.
Iosif Matula (PPE-DE), γραπτώς. – (RO) Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) αποτελεί σημαντικό μέσο, το οποίο χρησιμοποιείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ανακούφιση από την οικονομική κρίση και την παροχή συνδρομής προς τους ανθρώπους που πλήττονται άμεσα. Κλάδοι ή τομείς της οικονομίας, όπως ο χρηματοπιστωτικός τομέας, η αυτοκινητοβιομηχανία και ο τομέας των πωλήσεων, υφίστανται πιο έντονα τον αντίκτυπο της κρίσης, αφού υποχρεώθηκαν να περιορίσουν τις δραστηριότητές τους και να προβούν σε απολύσεις προσωπικού, γεγονός το οποίο παρατηρούμε και στη Ρουμανία. Σύμφωνα με μια έρευνα, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2009 καταγράφηκαν τρεις φορές περισσότερες απολύσεις σε σχέση με τις νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μέσα από την υλοποίηση δράσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, μπορούμε επίσης να επιτύχουμε το στόχο της κοινωνικής, οικονομικής και εδαφικής συνοχής. Φρονώ ότι τούτο μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα, αν το ΕΤΠ έχει ως στόχο τους ανέργους οι οποίοι προέρχονται από την ίδια περιοχή ή από γειτονικές περιοχές ή ακόμη και από διαφορετικά κράτη μέλη, αν αυτά έχουν κοινά σύνορα. Πρέπει, αφενός, να επιδείξουμε αλληλεγγύη προς αυτούς οι οποίοι χάνουν την εργασία τους, και, αφετέρου, να τους βοηθήσουμε να επανέλθουν στην αγορά εργασίας. Η επαγγελματική επανεκπαίδευση και η εξειδίκευση, ανάλογα με τους τομείς ανάπτυξης και τους συγκεκριμένους διαθέσιμους πόρους σε κάθε περιοχή, μπορούν να συμβάλλουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Siiri Oviir (ALDE), γραπτώς. – (ET) Στη σύγχρονη εποχή της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης (δηλαδή, της οικονομικής ύφεσης και της αυξανόμενης ανεργίας), είναι γεγονός ότι στην αγορά εργασίας της ΕΕ ένας ολοένα και αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων θα απολέσουν την εργασία τους, γεγονός το οποίο θα αυξήσει περαιτέρω το συνολικό αριθμό των ανθρώπων που πλήττονται από τη φτώχεια και την αποξένωση στην Ευρώπη.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό σήμερα να επιδιώξουμε την κοινωνική συμμετοχή, καθώς και συναφείς πολιτικές για την αγορά εργασίας μέσα από μια ολοκληρωμένη και ενιαία προσέγγιση στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Επιπροσθέτως, τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να θυσιάσουν τις κοινωνικές υποθέσεις, την υγεία και την εκπαίδευση στο βωμό των περικοπών κατά την αναθεώρηση των προϋπολογισμών τους, διότι ακριβώς αυτοί οι τομείς συνεισφέρουν στην κοινωνική επανένταξη των ανθρώπων που απειλούνται από τη φτώχεια.
Οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι, πολύ συχνά, είναι εξαιρετικά περίπλοκη η σύνδεση της κοινωνικής συνδρομής των κρατών μελών και της ενεργού συμμετοχής στην αγορά εργασίας, ιδίως όταν πρόκειται για προσωρινή, εποχική ή μερικής απασχόλησης εργασία ή αν τα άτομα δεν κινητοποιούνται να δεχθούν τέτοιου είδους εργασία, λόγω των όρων για την παροχή στήριξης και των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας ή των ελάχιστων φορολογικών συντελεστών. Υπό αυτές τις νέες συνθήκες, πρέπει να καταστήσουμε πιο ευέλικτο το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας· η παρούσα κατάσταση επιτάσσει να πράξουμε αναλόγως.
Θεωρώ ότι η κοινωνική πρόνοια οφείλει να εγγυάται ένα επαρκές κατώτατο εισόδημα, προκειμένου να διασφαλίζεται επαρκώς αξιοπρεπής διαβίωση πάνω από τα όρια της φτώχειας, ώστε να βοηθά το άτομο να εξέλθει από αυτήν χωρίς να την οξύνει περαιτέρω λόγω της έλλειψης ευελιξίας.
Esko Seppänen (GUE/NGL), γραπτώς. – (FI) Προκαλεί κατάπληξη, είναι μάλιστα ασυγχώρητο, το γεγονός ότι η κοινωνική σύνοδος κορυφής της ΕΕ και ο διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους θα διεξαχθούν σε τριμερές επίπεδο, χωρίς τη συμμετοχή των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων. Τούτο καταδεικνύει ότι είναι ισχνό το ενδιαφέρον εκ μέρους των ηγετών της ΕΕ για την ανάπτυξη της κοινωνικής διάστασης. Καταδεικνύει επίσης ότι απέχουμε πολύ από το στόχο μας να καταστεί η Ένωση Ευρώπη των πολιτών. Οι τράπεζες φυσικά διασώζονται χάρη σε κρατικά κονδύλια με την εθνικοποίηση των χρεών τους, ουδείς όμως ενδιαφέρεται για την ευημερία των ανθρώπων.