Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη σύνοδο κορυφής της G20 που θα διεξαχθεί στο Πίτσμπουργκ στις 24-25 Σεπτεμβρίου 2009.
Cecilia Malmström, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, είναι μεγάλη χαρά για μένα να βρίσκομαι σήμερα εδώ εκπροσωπώντας τη σουηδική Προεδρία. Η Προεδρία και η Επιτροπή θα εκπροσωπήσουν από κοινού την ΕΕ στη σύνοδο κορυφής της G20 που θα διεξαχθεί στο Πίτσμπουργκ στις 24-25 Σεπτεμβρίου. Αύριο θα διεξαγάγουμε άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες για να προετοιμάσουμε την κοινή θέση της ΕΕ. Όπως όλοι γνωρίζετε, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση κατέστησε αναγκαία τη λήψη άνευ προηγουμένου μέτρων σε παγκόσμιο επίπεδο:
Πρώτον, άμεσα και δυναμικά μέτρα οικονομικής και νομισματικής πολιτικής με σκοπό την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα και της πραγματικής οικονομίας. Δεύτερον, τον συντονισμό των παγκοσμίων προσπαθειών και τη διεύρυνση του ρόλου της G20 ως φόρουμ για έναν τέτοιο συντονισμό, και για μέτρα που αφορούν τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Τα μέτρα οικονομικής και νομισματικής πολιτικής, που κατέστη δυνατό να ληφθούν σύντομα, ήταν απολύτως απαραίτητα για να διέλθουμε τη χειρότερη φάση της κρίσης.
Η γενική ενίσχυση της οικονομίας της ΕΕ για εφέτος και για τον επόμενο χρόνο εκτιμάται ότι ανέρχεται στο 5% του ΑΕγχΠ. Οι κεντρικές τράπεζες αντέδρασαν στην κρίση διατηρώντας τα επιτόκια κοντά στο μηδέν. Σήμερα θεωρούμε με συγκρατημένη αισιοδοξία ότι τα χειρότερα όσον αφορά τα σοβαρά προβλήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα έχουν περάσει, ωστόσο η οικονομική κατάσταση παραμένει ασταθής και υπάρχει σημαντικός κίνδυνος για περαιτέρω οπισθοδρομήσεις. Συνειδητοποιούμε απόλυτα ότι η αυξανόμενη ανεργία θα αποτελέσει το επόμενο διάστημα εξαιρετικά κυρίαρχο ζήτημα. Η κατάσταση παραμένει αβέβαια, θα μπορούσε όμως να είναι πολύ χειρότερη.
Ο συντονισμός και η συνεργασία σε διεθνές επίπεδο θα έχουν τεράστια σημασία αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε μια μεγάλης κλίμακας ανάκαμψη και να δώσουμε το σύνθημα για την επιστροφή σε μια μακροπρόθεσμη, βιώσιμη ανάπτυξη που θα στηρίζεται σε γερά θεμέλια. Η G20 διαδραμάτισε και θα συνεχίσει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο ως προς αυτό. Επίσης, η G20 θα συνεργαστεί με τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα –το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα– για να εξασφαλίσει ότι θα έχουν αρκετούς πόρους και εύρυθμη εσωτερική οργάνωση ώστε να είναι σε θέση να υποστηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη και να εξασφαλίσουν τη χρηματοοικονομική σταθερότητα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η διαδικασία της G20 είχε τα εξής σημαντικά αποτελέσματα:
Πρώτον, την κοινή ανάλυση των προβλημάτων που έπληξαν τις οικονομίες μας. Αυτό μπορεί να μην φαίνεται μεγάλη πρόοδος, όμως μια κοινή θέαση του χρηματοπιστωτικού τομέα και των πραγματικών οικονομικών προβλημάτων που βρίσκονται πίσω από την κρίση είναι ουσιαστικής σημασίας για τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων αντιμετώπισης.
Δεύτερον, έχουμε σημειώσει πραγματική πρόοδο όσον αφορά μια σειρά συγκεκριμένων μέτρων που είχαμε συμφωνήσει στην εαρινή σύνοδο κορυφής στο Λονδίνο. Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται μια ευρεία δέσμη κινήτρων για τις οικονομίες μας και η ενίσχυση της συνεργασίας όσον αφορά την εποπτεία και τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Ακόμα, εξασφαλίσαμε ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα έχει επαρκείς πόρους για να ανταποκριθεί στη ζήτηση για δανεισμό. Επίσης, προσπαθήσαμε να βελτιώσουμε την ικανότητα των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για έγκαιρη προειδοποίηση σε περίπτωση που παρουσιαστούν παρόμοια προβλήματα στο μέλλον.
Πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά, όμως έχουμε σημειώσει σαφή πρόοδο που την προήγαγαν συντονισμένες διεθνείς δεσμεύσεις. Αισθάνομαι ότι εμείς στην ΕΕ έχουμε σημειώσει μαζί με τα άλλα μέλη της G20 μεγάλη πρόοδο σε μια σειρά κεντρικών ζητημάτων που είναι καίρια εάν επιδιώκουμε μια στρατηγική αντίδραση στη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση. Η συντονισμένη κοινοτική στρατηγική μας σημαίνει πως η Ευρώπη ηγείται της συζήτησης αντί να την παρακολουθεί. Οι δικές μας λύσεις λαμβάνονται υπόψη όταν σχεδιάζονται λύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Προεδρία καλεί αύριο βράδυ σε δείπνο τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Στόχος είναι η συνέχιση του επιτυχημένου έργου του άτυπου γεύματος του Ecofin και της διάσκεψης των υπουργών Οικονομικών της G20 στο Λονδίνο, προκειμένου να είμαστε καλά προετοιμασμένοι φθάνοντας στο Πίτσμπουργκ.
Αναμένω ότι η αυριανή συνάντηση και η σύνοδος κορυφής του Πίτσμπουργκ θα συνεχίσουν να οδηγούν σε πρόοδο ως προς τα κύρια ζητήματα που ανέφερα, αλλά και ως προς ορισμένους άλλους τομείς. Ένα θέμα που έθεσαν με έντονο τρόπο ορισμένοι από τους ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών είναι το ζήτημα του ρόλου των συστημάτων bonus για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συμφωνούν απόλυτα ότι πρέπει να απαιτήσουμε αποτελεσματικές παγκόσμιες προδιαγραφές για να εξασφαλίσουμε ότι τέτοιου είδους συστήματα bonus δεν θα έχουν αποσταθεροποιητικά αποτελέσματα και ότι τα καταβαλλόμενα bonus θα είναι εύλογα σε σχέση με την απόδοση. Αυτό είναι σημαντικό στο πλαίσιο της γενικής πρωτοβουλίας για την εξασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας και καλύτερης εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα και είναι καθοριστικό για να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε σταθερότητα για το μέλλον.
Ζητήθηκε από το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να αναφερθεί στη σύνοδο κορυφής του Πίτσμπουργκ στην εργασία του για την ανάπτυξη αρχών για τα συστήματα bonus. Ελπίζω ότι αυτή η έκθεση θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες στρατηγικές που θα μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη και θα εξασφαλίζουν ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα θεσπίσουν λογικές και υπεύθυνες δομές για τις αμοιβές και τα bonus. Επιπλέον, ελπίζω ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε στη συνέχιση παροχής των απαραίτητων κινήτρων στις οικονομίες μας για όσο αυτό θα είναι απαραίτητο, όμως είναι επίσης σημαντικό να προβαίνουμε σε κατάργηση των μέτρων όταν δεν είναι πλέον απαραίτητα, προκειμένου να μπορούμε να έχουμε και πάλι ισορροπημένα δημόσια οικονομικά όταν έλθει η ανάκαμψη.
Μόλις τώρα αρχίσαμε να εξετάζουμε αυτές τις στρατηγικές εξόδου από την κρίση. Η μορφή και ο συντονισμός τους, καθώς και ο τρόπος εφαρμογής τους, θα είναι εξαιρετικά σημαντικοί παράγοντες προκειμένου να επιτύχουμε μια ισορροπημένη, μακροπρόθεσμη οικονομική ανάκαμψη. Μια άλλη μείζων πρόκληση είναι η απασχόληση. Πρέπει να σχεδιάσουμε με προσοχή τα απαιτούμενα μέτρα διατηρώντας ταυτόχρονα μια καλή ισορροπία μεταξύ οικονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής. Είμαι βέβαιη ότι θα επαναλάβουμε επίσης πως είναι ανάγκη να παραμείνουμε αντίθετοι στον προστατευτισμό και να εξασφαλίσουμε δίκαιες συνθήκες στις διεθνείς αγορές. Αυτό θα απαιτήσει σημαντικό συντονισμό όσον αφορά τόσο τη χρηματοπιστωτική ρύθμιση και εποπτεία, όσο και την άρση έκτακτων μέτρων που ελήφθησαν για την υποστήριξη του χρηματοπιστωτικού τομέα. Θα εξακολουθήσει να απαιτείται ευρύ έργο τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο.
Οι συζητήσεις για τη μεταρρύθμιση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων θα συνεχιστούν και αύριο και στο Πίτσμπουργκ, αλλά και την υπόλοιπη χρονιά. Θέλουμε τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να είναι ισχυρά, με επαρκείς πόρους, με τη σωστή εντολή, με πολιτική καθοδήγηση και διοικητικές δομές που θα αντικατοπτρίζουν με σωστό τρόπο τη σύνθεσή τους. Αυτά τα θέματα είναι πολύπλοκα και αλληλένδετα, όμως πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε επειγόντως προκειμένου τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να μπορούν να επιτελέσουν αυτό το έργο που αποκτά ολοένα μεγαλύτερη σημασία.
Τέλος, θα ήθελα να πω ότι ασφαλώς χρειάζεται μεγάλη πολιτική αποφασιστικότητα προκειμένου να σημειώσουμε πρόοδο στις επικείμενες συζητήσεις της συνόδου κορυφής για το κλίμα στην Κοπεγχάγη. Αυτό αποτελεί πολύ μεγάλη προτεραιότητα για τη σουηδική Προεδρία. Θέλουμε να εξασφαλίσουμε ότι θα δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα ώστε όλοι να αναλάβουν δράση για τον περιορισμό της θέρμανσης του πλανήτη και την προσαρμογή των οικονομικών στρατηγικών έτσι ώστε να είναι ευνοϊκές για μια φιλική προς το κλίμα ανάπτυξη.
Ο στόχος μας για τη σύνοδο κορυφής του Πίτσμπουργκ είναι να σημειώσουμε πρόοδο όσον αφορά κατευθυντήριες γραμμές για τη χρηματοδότηση παγκόσμιων μέτρων υπέρ του κλίματος. Δεν μπορώ να υποσχεθώ ότι θα επιτύχουμε όλα όσα θέλουμε, γιατί τα θέματα αυτά είναι εξαιρετικά πολύπλοκα, όμως υποσχόμαστε ότι η Προεδρία θα παρουσιάσει και θα υπερασπιστεί τις απόψεις της ΕΕ με υπεύθυνο τρόπο. Με αυτό το πνεύμα αναμένω αύριο το βράδυ γόνιμες συζητήσεις με τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και τα πραγματικά αποτελέσματα που περιμένει ολόκληρος ο κόσμος την επόμενη εβδομάδα από το Πίτσμπουργκ.
(Χειροκροτήματα)
Joaquín Almunia, μέλος της Επιτροπής. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Malmström, κυρίες και κύριοι, αυτή είναι η πρώτη φορά που απευθύνομαι στο Σώμα σε αυτήν τη νέα κοινοβουλευτική περίοδο. Θα ήθελα να αρχίσω εκφράζοντας τα συγχαρητήριά μου σε όλους εσάς για την εκλογή ή, σε πολλές περιπτώσεις, την επανεκλογή σας. Είμαι βέβαιος ότι όλοι έχουμε μια κοινή αίσθηση ευθύνης όσον αφορά την αντιμετώπιση μιας από τις μεγαλύτερες πολιτικές προκλήσεις της γενιάς μας: το πώς θα ξεπεράσουμε αυτήν τη βαθιά οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση. Πρέπει να αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα και την εμπιστοσύνη των πολιτών μας αυξάνοντας ταυτόχρονα τις ευκαιρίες τους και εξασφαλίζοντας το υψηλότερο δυνατό επίπεδο κοινωνικής συνοχής για όλους.
Το θέμα που θα συζητηθεί στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ την επόμενη εβδομάδα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της πρόκλησης και αυτού του μελήματος. Είμαι πεπεισμένος ότι το ζήτημα αυτό θα συνεχίσει να εμφανίζεται καθ’ όλη την επόμενη περίοδο και καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της κοινοβουλευτικής περιόδου, ανεξάρτητα από το εάν τα θέματα αυτά θα συζητούνται σε συνόδους κορυφής της G20 ή σε ευρωπαϊκά συμβούλια, στις δικές σας συζητήσεις ή στις προτεινόμενες πρωτοβουλίες που η επόμενη Επιτροπή θα παρουσιάσει στο Σώμα.
Η σύνοδος κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ είναι η τρίτη που θα διεξαχθεί σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων από τότε που, πριν από ένα έτος και μία ημέρα, κατέρρευσε η Lehman Brothers και άρχισε μια κρίση με διαστάσεις που δεν είχαμε δει για πολλές δεκαετίες.
Υπό το φως των δύο πρώτων συναντήσεων ανωτάτου επιπέδου της G20, τον περασμένο Νοέμβριο στην Ουάσιγκτον και τον Απρίλιο τρέχοντος έτους στο Λονδίνο, είναι σαφές ότι η G20 διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στον συντονισμό της παγκόσμιας αντίδρασης σε αυτήν την κρίση.
Η συμβολή της G20 στην ανάπτυξη μιας συντονισμένης αντίδρασης ήταν ζωτικής σημασίας προκειμένου να αποφευχθεί μια ακόμα βαθύτερη ύφεση από αυτήν που βιώνουμε σήμερα. Επίσης, ήταν ζωτικής σημασίας για τη θεμελίωση ενός οικονομικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος που θα αποτρέψει μελλοντικά την επανεμφάνιση των ανισορροπιών και των υπερβολών που μας οδήγησαν στην παρούσα κατάσταση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραμάτισε εν προκειμένω ενεργό και καθοριστικό ρόλο ενθαρρύνοντας την G20. Όπως υπενθύμισε χθες εδώ στο Σώμα ο πρόεδρος Barroso, η πρώτη σύνοδος κορυφής στην Ουάσιγκτον ήταν μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία της γαλλικής Προεδρίας και του προέδρου Sarkozy μαζί με την Επιτροπή. Επίσης, καθοριστική ήταν η συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τον προσδιορισμό φιλόδοξων στόχων για τις δύο προηγούμενες συνόδους κορυφής και την ενεργό συμμετοχή στις προπαρασκευαστικές εργασίες για τις εν λόγω συνόδους προκειμένου να μην επιτευχθεί μόνο η διατύπωση δηλώσεων αρχής, αλλά και συγκεκριμένα αποτελέσματα και δεσμεύσεις.
Όλοι οι Ευρωπαίοι, καθώς και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, πρέπει να αισθάνονται σχετικά ικανοποιημένοι με όλα αυτά. Μπορούμε επίσης να είμαστε ικανοποιημένοι με τον βαθμό συντονισμού που υπήρξε μεταξύ των διαφόρων ευρωπαίων εκπροσώπων στην G20: των ευρωπαϊκών χωρών που είναι μέλη της G20 και συμμετέχουν στις συνεδριάσεις της και της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με την Επιτροπή που εκπροσωπεί τη φωνή όλων των Ευρωπαίων και την κοινή θέση όλων των κρατών μελών.
Η σύνοδος κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον τον περασμένο Νοέμβριο έδωσε τη δυνατότητα στις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη –οι χώρες της G20 αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% του παγκόσμιου ΑΕγχΠ– να συμφωνήσουν στην εφαρμογή σχεδίων παροχής κινήτρων με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας εκείνη την περίοδο, δηλαδή το περασμένο φθινόπωρο, όπου οι πιστώσεις, το διεθνές εμπόριο και οι επενδύσεις διακόπηκαν ξαφνικά συνεπεία του τεράστιου χρηματοοικονομικού κλυδωνισμού που σημειώθηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 2007 και ύστερα απέκτησε απίστευτη δυναμική τον Σεπτέμβριο του 2008.
Μερικές ημέρες μετά τη σύνοδο κορυφής που έγινε πέρυσι στην Ουάσιγκτον, η Επιτροπή παρουσίασε το ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας που έτυχε της πολιτικής υποστήριξης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Δεκέμβριο. Το σχέδιο αυτό απετέλεσε τη βάση της ευρωπαϊκής αντίδρασης όσον αφορά τις δημοσιονομικές πολιτικές, καθώς και τις πολιτικές για την τόνωση της ζήτησης με τη βοήθεια μέσων που διαθέτουν οι εθνικές κυβερνήσεις και τα εθνικά κοινοβούλια ή τα ίδια τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες διαθέσιμες πληροφορίες, αυτά τα παρεχόμενα κατά διακριτική ευχέρεια φορολογικά κίνητρα μαζί με τη δράση των αυτόματων σταθεροποιητών, οι οποίοι είναι πολύ σημαντικοί στις ευρωπαϊκές χώρες εξαιτίας του βάρους των φόρων και του συστήματος κοινωνικής προνοίας μας, προβλέπεται ότι θα συνεισφέρουν στη συνολική ζήτηση προσθέτοντας ποσό που αντιστοιχεί στο 5,5% του ΑΕγχΠ της ΕΕ μεταξύ 2009 και 2010.
Η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ υιοθέτησε επίσης ένα πολύ σημαντικό σχέδιο κινήτρων. Δεδομένου ότι οι αυτόματοι σταθεροποιητές της δεν είναι τόσο υψηλοί όσο οι δικοί μας στην Ευρώπη, το άθροισμα των αμέσων κινήτρων και των αυτομάτων σταθεροποιητών σημαίνει πως προσφέρεται παρόμοια στήριξη και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Επιπροσθέτως, χώρες όπως η Ιαπωνία, η Κίνα, ο Καναδάς και άλλα μέλη της G20 υιοθέτησαν επίσης ανάλογα φορολογικά κίνητρα.
Η σύνοδος κορυφής του Λονδίνου που έγινε στις αρχές Απριλίου έδωσε εν προκειμένω έμφαση στην ανάγκη να υλοποιηθούν σύντομα αυτά τα σχέδια. Ζήτησε τη στενή παρακολούθηση των εν λόγω σχεδίων και είπε ότι, εάν παραστεί ανάγκη, πρέπει να συμπληρωθούν με πρόσθετα μέτρα. Τώρα μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι αυτά τα σχέδια κινήτρων, μαζί με τα πολύ σημαντικά νομισματικά κίνητρα που υιοθέτησαν οι κεντρικές τράπεζες και με την κινητοποίηση δημοσίων πόρων για την ενίσχυση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και ιδίως των τραπεζών, κατόρθωσαν να αναχαιτίσουν την ελεύθερη πτώση της οικονομίας. Επίσης, μας δίνουν τώρα τη δυνατότητα να δούμε αυτό το φθινόπωρο τα πρώτα σημάδια σταθεροποίησης, όπως φαίνεται από τις οικονομικές προβλέψεις που είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω πριν από δύο ημέρες στις Βρυξέλλες. Για πρώτη φορά μέσα σε δύο χρόνια, οι προβλέψεις αυτές δεν αναθεώρησαν προς τα κάτω την προηγούμενη πρόβλεψη.
Ωστόσο, δεν είμαστε ακόμα σε θέση να πούμε ότι η οικονομική δραστηριότητα θα μπορούσε να διατηρηθεί αυτόνομα εάν αφαιρούνταν τα κίνητρα αυτά. Επίσης, είναι αλήθεια ότι ακόμα και με τα κίνητρα που εφαρμόζονται, υπάρχουν κίνδυνοι υποτροπής, δεδομένης της εξαιρετικά ανησυχητικής αύξησης της ανεργίας και των ανεπίλυτων μέχρι σήμερα αδυναμιών του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ως εκ τούτου, ένα από τα μηνύματα στα οποία συμφώνησαν οι υπουργοί Οικονομικών της G20 αναφορικά με τη σύνοδο κορυφής του Πίτσμπουργκ κατά τη διάσκεψή τους στο Λονδίνο στις αρχές αυτού του μήνα ήταν πως για την ώρα απαιτείται η διατήρηση των προσωρινών μέτρων στήριξης, χωρίς να αγνοείται η ανάγκη να αρχίσει η ανάπτυξη μιας συντονισμένης στρατηγικής εξόδου από την κρίση. Θα επανέλθω εν συντομία σε αυτό στο τέλος της ομιλίας μου.
Οι πρώτες δύο σύνοδοι κορυφής της G20 στην Ουάσιγκτον και στο Λονδίνο ήταν επίσης κρίσιμης σημασίας όσον αφορά τον καθορισμό μιας παγκόσμιας ατζέντας μεταρρυθμίσεων στα συστήματα ρύθμισης και εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα. Μπορούμε να πούμε ότι παρακολουθούμε μια ριζική αλλαγή μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες όπου κυριαρχούσε το πρότυπο της απορρύθμισης και θεωρίες για τον υποτιθέμενο αλάνθαστο χαρακτήρα των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Στην Ουάσιγκτον, οι χώρες της G20 έθεσαν τις βάσεις, θέσπισαν τις αρχές και καθόρισαν την ατζέντα για να υπαχθούν οι χρηματοπιστωτικές αγορές σε αυστηρότερη και αποτελεσματικότερη ρύθμιση και εποπτεία, μην αφήνοντας κανένα τομέα, προϊόν ή οικονομικό παράγοντα έξω από τον έλεγχο των ρυθμιστικών και εποπτικών αρχών. Οι εν λόγω αρχές πρέπει να συνεργάζονται και να συντονίζουν πολύ πιο στενά τις δραστηριότητές τους προκειμένου να διορθωθεί η προφανής αναποτελεσματικότητα των εθνικών συστημάτων εποπτείας έναντι των παγκοσμιοποιημένων αγορών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που δρουν διασυνοριακά σε αυτές τις αγορές.
Στη σύνοδο κορυφής του Λονδίνου τον Απρίλιο επιτελέστηκε εκτεταμένο έργο προκειμένου να επιτευχθεί συγκεκριμένη και σημαντική πρόοδος ως προς την υλοποίηση αυτής της μεταρρυθμιστικής ατζέντας. Η σύνοδος κορυφής της G20 στο Λονδίνο έκανε αποφασιστικά βήματα προς την εκπλήρωση της υπόσχεσης για μεταρρύθμιση, από προληπτικούς λογιστικούς κανόνες που θα εφαρμόζονται στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μέχρι τη σταθερή απαίτηση για διαφάνεια σε μη συνεργάσιμες δικαιοδοσίες, δηλαδή τους φορολογικούς παραδείσους, συμπεριλαμβανομένης της ρύθμισης των αμοιβαίων κεφαλαίων κινδύνου ή άλλων χρηματοπιστωτικών οργανισμών, της οργάνωσης διαφανών αγορών παραγώγων και της υιοθέτησης κανόνων σχετικά με την αμοιβή των ανωτέρων διευθυντικών στελεχών των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και των στελεχών που δραστηριοποιούνται στις αγορές.
Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιτέλεσε ένα πολύ σημαντικό καθήκον όχι μόνο ως προς την προώθηση αυτών των συμφωνιών σε επίπεδο G20, αλλά και ως προς την εφαρμογή τους. Γι’ αυτό απαιτήθηκε εντατικό κανονιστικό έργο κατά το τελευταίο έτος. Ορισμένες από αυτές τις προτάσεις υιοθετήθηκαν ήδη εδώ από το Σώμα, καθώς και από το Συμβούλιο. Άλλες συζητούνται αυτό το διάστημα εδώ στο Σώμα και στο Συμβούλιο και η Επιτροπή σχεδιάζει να εγκρίνει άλλη μια σειρά προτάσεων μέχρι το τέλος του χρόνου, αρχίζοντας την επόμενη εβδομάδα, μία ημέρα πριν από τη σύνοδο κορυφής του Πίτσμπουργκ, με την πρόταση για τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου και τριών ευρωπαϊκών αρχών μικροπροληπτικής εποπτείας, σύμφωνα με τις συστάσεις της έκθεσης de Larosière την οποία υιοθέτησαν τόσο το Συμβούλιο όσο και η Επιτροπή.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ παρουσίασε επίσης ένα φιλόδοξο σχέδιο δημοσιονομικής μεταρρύθμισης, για το οποίο ο πρόεδρος Obama επιβεβαίωσε αυτήν την εβδομάδα ότι αποτελεί προτεραιότητα της θητείας του. Παραδέχθηκε την ευθύνη των Ηνωμένων Πολιτειών ως τόπου όπου γεννήθηκε και αναπτύχθηκε αυτή η κρίση.
Οι στόχοι που τέθηκαν για τη σύνοδο κορυφής του Πίτσμπουργκ περιλαμβάνουν τον έλεγχο της προόδου αυτών των μεταρρυθμίσεων και την εξασφάλιση της αναγκαίας ρυθμιστικής σύγκλισης και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού. Κάθε ρυθμιστική απόκλιση θα χρησιμοποιηθεί ή μπορεί να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά από τους επενδυτές για στρατηγικές διαιτησίας που θα μπορούσαν να προξενήσουν και πάλι μείζονες στρεβλώσεις στις αγορές. Ωστόσο, πέραν της εξασφάλισης της συμμόρφωσης με όσα έχουν ήδη συμφωνηθεί και της ενθάρρυνσης της εφαρμογής των μέτρων που υιοθετήθηκαν, η σύνοδος κορυφής του Πίτσμπουργκ πρέπει να στείλει και ένα σαφές πολιτικό μήνυμα. Πρέπει τώρα να καταστεί σαφής η απόλυτη επιθυμία κυβερνήσεων, πολιτικών αρχηγών, θεσμικών οργάνων, των χωρών μας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να θεσπίσουν ένα στέρεο ρυθμιστικό πλαίσιο με μια σταθερή δέσμευση και ένα αποτρεπτικό μήνυμα. Το μήνυμα αυτό πρέπει να είναι ότι «κανένας δεν πρέπει να πιστεύει πως αφού ξεπεράσαμε το χειρότερο μέρος αυτής της κρίσης, μπορούμε να αφήσουμε αυτές τις παλιότερες πρακτικές που οδήγησαν στην κρίση να εμφανιστούν ξανά σαν να μην είχε συμβεί τίποτα».
Το κοινό περιμένει εγγυήσεις για το ότι θα απαιτηθεί από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τις διοικήσεις τους να συμμορφώνονται με τους κανόνες, ιδίως όσον αφορά τις αμοιβές, πράγμα που θα αποτρέψει να θέσουν ξανά σε κίνδυνο το χρηματοπιστωτικό σύστημα και την πραγματική οικονομία στο σύνολό της. Πρέπει να πούμε ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση επικρατεί απόλυτη ομοφωνία ως προς το σημείο αυτό.
Ένα άλλο ζήτημα που βρέθηκε ψηλά στην ημερήσια διάταξη των διαφόρων συνόδων κορυφής της G20 είναι, όπως ήδη ανέφερε η κ. Malmström, η μεταρρύθμιση των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Θα ήθελα να προσθέσω μόνο ότι στο Λονδίνο σημειώθηκε ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα προόδου όσον αφορά τη χρηματοοικονομική ικανότητα αυτών των οργανισμών και ιδίως του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Η δανειοδοτική του ικανότητα αυξήθηκε κατά 500 δισεκατομμύρια δολάρια, με αποτέλεσμα οι συνολικοί πόροι που έχει το ΔΝΤ σήμερα στη διάθεσή του για τη λειτουργία του να ανέρχονται σε 750 δισεκατομμύρια δολάρια. Επιπροσθέτως, συμφωνήθηκε να κατανεμηθούν μεταξύ όλων των χωρών μελών του ΔΝΤ, ανάλογα με την ποσόστωσή τους, ειδικά δικαιώματα ανάληψης ύψους έως και 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Εκτός αυτού συμφωνήθηκε επίσης να αυξηθεί η χρηματοπιστωτική ικανότητα του ΔΝΤ προκειμένου να αυξηθούν τα δάνεια με ευνοϊκούς όρους προς τις φτωχότερες χώρες. Όλα αυτά έχουν ήδη γίνει. Σε διάστημα έξι μηνών σημειώθηκε πολύ μεγαλύτερη πρόοδος από ό, τι σε διάστημα πολλών ετών πριν από αυτό.
Συνεπεία τούτου η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε, φυσικά, να συνεισφέρει δεόντως σε αυτήν την αύξηση των πόρων του ΔΝΤ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ συμφώνησαν να προσθέσουν 125 δισεκατομμύρια ευρώ στις συνήθεις συνεισφορές τους, κατ’ αναλογία προς τη χρηματοδότηση των νέων σκοπών.
Οι ηγέτες της G20 θα συζητήσουν επίσης για την τροποποίηση της εκπροσώπησης των διαφόρων χωρών στα διοικητικά όργανα των διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Οι αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες προσβλέπουν δικαιολογημένα σε μια πιο κατάλληλη εκπροσώπηση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει αυτήν την προσδοκία, η οποία όμως πρέπει να εκφραστεί με συγκεκριμένες συμφωνίες. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχίζει να λέει –αν και αυτό δεν αποτελεί επίσημη θέση της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης– συμφωνώντας με τη μέχρι τώρα άποψη του Σώματος ότι η καλύτερη εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτά τα όργανα είναι η ενιαία εκπροσώπηση.
Η ημερήσια διάταξη της συνόδου κορυφής του Πίτσμπουργκ θα καλύψει και άλλα θέματα: τη χρηματοδότηση της αντιμετώπισης της αλλαγής του κλίματος ενόψει της συνόδου κορυφής της Κοπεγχάγης, την ανάγκη επανέναρξης διεθνών εμπορικών διαπραγματεύσεων και την ανάγκη να μην ενδώσουμε σε τάσεις προστατευτισμού, καθώς και την αύξηση της ενίσχυσης των ασθενέστερων και πιο ευάλωτων χωρών για να αντιμετωπίσουν αυτήν την κρίση. Όπως γνωρίζετε, η Επιτροπή ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα μια ανακοίνωση για τη χρηματοδότηση της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Επιτρέψτε μου, παρακαλώ, να αναφέρω τελειώνοντας την επιθυμία που εκφράσθηκε στην τελευταία διάσκεψη των υπουργών Οικονομικών της G20 και η οποία θα συζητηθεί στη σύνοδο κορυφής του Πίτσμπουργκ: ότι είναι αναγκαίο να θέσουμε τα θεμέλια ενός μελλοντικού προτύπου για μια πιο ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη. Αυτό θα συμπεριλαμβάνει, πρώτον, την ανάπτυξη στρατηγικών εξόδου από την κρίση, που δεν θα πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα, αλλά όταν θα έρθει η κατάλληλη στιγμή, και με συντονισμένο τρόπο. Ο λόγος είναι ότι η ανάπτυξη τέτοιων στρατηγικών δεν είναι το κλειδί μόνο για μια βιώσιμη έξοδο από αυτήν την κρίση, αλλά και για να προσφερθεί ταυτόχρονα μια προοπτική μεσοπρόθεσμης έως μακροπρόθεσμης αειφορίας μετά τη βαθιά επίπτωση που είχε η κρίση στα δημόσια οικονομικά, στο επίπεδο της απασχόλησης και στην ικανότητα ανάπτυξης των οικονομιών μας.
Corien Wortmann-Kool, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία υπουργέ, κύριε Επίτροπε, βρισκόμαστε σε παγκόσμια κρίση. Έχουμε έναν χρηματοπιστωτικό τομέα που λειτουργεί σε παγκόσμια βάση και ως εκ τούτου είναι ανάγκη να συμφωνήσουμε, στο μέτρο του δυνατού, σε παγκόσμια βάση σε δεσμευτικούς κανόνες για τον τομέα αυτόν. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντική η σύνοδος κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ, μολονότι φυσικά η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αναλάβει η ίδια σθεναρή δράση. Οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στην αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ ελευθερίας και ευθύνης, των αξιών που αποτελούν τη βάση της κοινωνικής μας οικονομίας της αγοράς, το επίκεντρο της εκλογικής πλατφόρμας της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες).
Κύριε Πρόεδρε, η σύνοδος κορυφής της G20 είναι μια σημαντική σύνοδος κορυφής κατά την οποία θα χρειαστεί κάτι παραπάνω από όραμα – χαίρομαι που το είπατε κι εσείς αυτό. Είναι μια σύνοδος κορυφής κατά την οποία πρέπει να ληφθούν αποφάσεις. Αυτό σχετίζεται με διαρθρωτική αναμόρφωση όσον αφορά τη διαχείριση κινδύνου, με περισσότερη διαφάνεια και με καλύτερους κανόνες χρηματοπιστωτικής εποπτείας. Κύριε Almunia, είπατε ότι υπάρχουν προτάσεις για τα αμοιβαία κεφάλαια κινδύνου. Τι ελπίζετε να επιτύχετε ως προς αυτό στη σύνοδο κορυφής της G20; Επίσης, είναι εξαιρετικά απαραίτητη η ταχεία μεταρρύθμιση του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, και πρέπει –χαίρομαι διότι αυτό το είπατε επίσης και οι δύο– να καταρτιστεί εγκαίρως μια στρατηγική εξόδου από την κρίση, γιατί διαφορετικά θα εμφανιστούν για άλλη μια φορά νέα προβλήματα.
Κύριε Πρόεδρε, έχει τεράστια σημασία να αντιμετωπιστεί με δεσμευτικούς κανόνες η εσφαλμένη παράδοση των bonus, διότι τα bonus ως ανταμοιβή βραχυπρόθεσμων κερδών συνιστούν μεγάλο κίνδυνο για τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ωστόσο δεν είναι μόνο αυτό, καθώς επικρατεί δικαιολογημένα μεγάλη αγανάκτηση στην κοινή γνώμη και αυτός είναι άλλος ένας λόγος για τον οποίο είναι πολύ σημαντικό να φανούμε εν προκειμένω αποφασιστικοί.
Κύριε Πρόεδρε, η σύνοδος κορυφής θα είναι επιτυχημένη μόνον εάν επιτευχθούν δεσμευτικές συμφωνίες. Αναφέρθηκα στη ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα, φυσικά όμως η κλιματική αλλαγή, η προετοιμασία μιας επιτυχημένης συνόδου κορυφής στην Κοπεγχάγη και η καταπολέμηση του προστατευτισμού προς όφελος της απασχόλησης είναι πολύ σημαντικά ζητήματα. Εσείς, η Ευρωπαϊκή Ένωση, όλοι εμείς μαζί, πρέπει να διαδραματίσουμε ρόλο πρωτοπόρου ως προς τα ζητήματα αυτά και, ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να επιτύχετε να υιοθετήσουν τα κράτη μέλη κοινή γραμμή.
Udo Bullmann, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, πρώτα απ’ όλα, στη σημερινή οικονομική κατάσταση δεν μπορούμε να συνεχίσουμε όπως μέχρι τώρα. Αυτό θα μας επιτρέψει μόνο μια αργή ανάκαμψη και θα δούμε περαιτέρω δραματική αύξηση του αριθμού των ανέργων, και εδώ στην Ευρώπη. Γι’ αυτό, πρέπει να δείξετε τόλμη. Αυτό είναι το σημαντικότερο μήνυμα που μπορεί να δώσει αυτό το Κοινοβούλιο σε εκείνους που θα μας εκπροσωπήσουν στο Πίτσμπουργκ. Δείξτε τόλμη!
Κύριε Almunia, η αγόρευσή σας ήταν αναζωογονητική και θα ήθελα να σας συγχαρώ γι’ αυτό. Τώρα πρέπει να αρχίσετε να τα εφαρμόζετε αυτά στην πράξη. Είναι καλό να αρχίσει κανείς με τα συστήματα bonus, αλλά δεν φθάνει. Χρειαζόμαστε μια ουσιαστική αλλαγή σε όλες τις περιπτώσεις που, λόγω εσφαλμένων κανόνων, όσοι κερδοσκοπούν βραχυπρόθεσμα έχουν πλεονέκτημα στη διεθνή χρηματοπιστωτική αγορά έναντι εκείνων που θέλουν να επενδύσουν μακροπρόθεσμα σε θέσεις εργασίας, σε εξαιρετικά προϊόντα και στη μακροπρόθεσμη επιτυχία της επιχείρησής τους. Είναι σωστό να πούμε ότι κανένας επισφαλής παράγων, κανένα επισφαλές χρηματοοικονομικό κέντρο δεν μπορεί να μείνει χωρίς λογική ρύθμιση, και γι’ αυτό χρειαζόμαστε ρύθμιση των υπεράκτιων κέντρων από τα οποία κατακλύζεται ολόκληρος ο κόσμος με αμφιλεγόμενα προϊόντα. Αυτό είναι το σημαντικότερο καθήκον που πρέπει τώρα να αναλάβουμε.
Επίσης, δεν πρέπει να φοβάστε να συζητήσετε για τη φορολογική πολιτική – δεν απαγορεύεται. Ένας διεθνής φόρος συναλλαγών που θα ευνοεί τους μακροπρόθεσμους επενδυτές θα προήγαγε αυτήν τη συζήτηση συνολικά. Χρειαζόμαστε ισχυρό, βελτιωμένο συντονισμό τόσο της διεθνούς όσο και της ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής μας. Είναι σωστό να εξετάζουμε μια στρατηγική εξόδου από την κρίση, αυτήν τη στιγμή όμως είναι ακόμα σημαντικότερο να βρούμε πώς μπορούμε να προσφέρουμε σταθερότερη υποστήριξη στην οικονομία και να βελτιώσουμε τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής μας.
Sylvie Goulard, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία υπουργέ, κύριε Επίτροπε, προφανώς εκτιμούμε όλες τις προσπάθειες που αναφέρατε και που πραγματικά έχουν ήδη φθάσει αρκετά μακριά, θέλουμε όμως περισσότερα. Θέλουμε να πάρει επίσημη μορφή μια σειρά στοιχείων και δεσμεύσεων της G20. Θα ήθελα ειδικότερα να επιστήσω την προσοχή σας στο κενό που υπάρχει μεταξύ των μάλλον ενθαρρυντικών αριθμητικών στοιχείων στον χρηματοπιστωτικό τομέα και των τρομακτικών αριθμητικών στοιχείων για την ανεργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν έχουμε μακροπρόθεσμη ανεργία, θα έχουμε, πρώτον, μια ανθρώπινη τραγωδία, αλλά και ένα βάρος στα δημόσια οικονομικά, ενώ δεν θα υπάρχει ελπίδα ανάκαμψης μέσω της κατανάλωσης.
Εμείς, η Ομάδα της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη, φοβόμαστε πολύ ένα σενάριο ιαπωνικού τύπου και ένα είδος αργής ανάπτυξης για αρκετά χρόνια. Κυρία Malmström, νομίζω ότι η χώρα σας, η Σουηδία, είχε δυστυχώς την ίδια εμπειρία. Σας παρακαλώ να μας βοηθήσετε να επωφεληθούμε από αυτήν την εμπειρία.
Κατ’ εμέ, υπάρχουν τρία σημαντικά καθήκοντα. Πρώτον, πρέπει να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε σε διεθνές επίπεδο και να συνεχίσουμε να μαχόμαστε κατά του προστατευτισμού και να ενισχύουμε τα διεθνή ιδρύματα όπως το ΔΝΤ. Δεν μπορούμε να βγούμε μόνοι μας από αυτήν την κρίση. Η Ευρώπη πρέπει να καθιστά διαρκώς κατανοητό αυτό το μήνυμα.
Δεύτερον, πρέπει να θεσπίσουμε με επιτυχία μια αποτελεσματική εποπτεία και μια πολύ πιο απαιτητική μορφή σταθεροποίησης των τραπεζών. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να βλέπουμε με επιφυλακτικότητα τις ενέργειες εντυπωσιασμού της κοινής γνώμης της G20. Υπάρχει εκτελεστική εξουσία, πρέπει όμως να γίνει έργο σε νομοθετικό επίπεδο και, κατά τη γνώμη μας, κύριε Almunia, οι προτάσεις της Επιτροπής για την εποπτεία αποτελούν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν αρκούν. Τελικά, θέλουμε περισσότερες ευρωπαϊκές οντότητες. Μετά πιστεύω ότι θα πρέπει να εξετάσουμε κοινές στρατηγικές εξόδου από την κρίση, προστατεύοντας παράλληλα το ευρώ και εξασφαλίζοντας ότι τα ελλείμματα δεν θα επιβαρύνουν την κοινή νομισματική πειθαρχία.
Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Επίτροπο Almunia διότι είπε ότι είναι υπέρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως σώματος που υιοθετεί θέσεις σε διεθνείς οργανισμούς υπερασπιζόμενος με τον τρόπο αυτόν την κοινοτική μέθοδο. Βασιζόμαστε σε εσάς για να εξασφαλιστεί ότι δεν θα ακούγεται μόνο η φωνή των μεγάλων κρατών, αλλά θα διαφυλαχθεί ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση και ολόκληρη η εσωτερική αγορά.
Sven Giegold, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ τον κύριο Επίτροπο για την αγόρευσή του. Έχω διάφορες ανησυχίες. Η πρώτη είναι πως η Επιτροπή Ανάπτυξης του Κοινοβουλίου εκπόνησε πρόταση ψηφίσματος, από την οποία παραθέτω: «σημειώνει με μεγάλη ανησυχία ότι αυτή η κρίση ήδη έχει σημαντικό ανθρώπινο κόστος και έχει καταστρεπτικές συνέπειες για τα ευάλωτα άτομα στις φτωχότερες χώρες, με μια αναμενόμενη αύξηση 23 εκατομμυρίων επιπλέον ανέργων, έως 90 εκατομμυρίων επιπλέον υπερβολικά φτωχών μόνο το 2009, φαρμακευτική αγωγή διάσωσης ζωών για έως 1,7 εκατομμύρια ατόμων που έχουν προσβληθεί από τον ιό ΗΙV, και μεταξύ 200 000 και 400 000 περισσότερων θανάτων παιδιών ανά έτος κατά μέσον όρο μεταξύ 2009 και 2015».
Δυστυχώς αυτό το ψήφισμα δεν εγκρίθηκε, μολονότι συντάχθηκε από κοινού από όλες τις Ομάδες του Κοινοβουλίου. Καταδικάζουμε με έμφαση και θεωρούμε ντροπή το γεγονός ότι το Σώμα δεν κατάφερε να εκπονήσει ψήφισμα για την G20 σχετικά με αναπτυξιακά ζητήματα.
Το μεγάλο ερώτημα είναι πώς να χρηματοδοτήσουμε τις συνέπειες της κρίσης, και ως προς αυτό ο γερμανός υπουργός Οικονομικών μαζί με την καγκελάριο πρότειναν να συζητήσει η G20 τη δυνατότητα θέσπισης ενός παγκόσμιου φόρου συναλλαγών. Ερωτώ την Επιτροπή, αλλά και την Προεδρία του Συμβουλίου, εάν υποστηρίζουν την πρόταση αυτήν.
Το δεύτερο ερώτημα αφορά τους φορολογικούς παραδείσους. Η G20 θέλει να το αντιμετωπίσει βάσει της ανταλλαγής πληροφοριών ανά περίπτωση. Εμείς γνωρίζουμε ότι αυτό δεν πρόκειται να λειτουργήσει. Η Επιτροπή Ανάπτυξης πρότεινε ένα καθεστώς αναφοράς ανά χώρα, έτσι ώστε οι διεθνικές επιχειρήσεις να πρέπει να δίνουν αναφορά ανά χώρα. Προτείνουμε να θεσπιστεί η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών προκειμένου οι πληροφορίες να ρέουν πραγματικά μεταξύ των διαφόρων χωρών.
Ένα παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα χρειάζεται διαφάνεια. Θέλουμε επίσης να μάθουμε ποια είναι η θέση σας για τις συγκεκριμένες προτάσεις για την έξοδο από την κρίση και τη χρηματοδότηση των συνεπειών της.
Kay Swinburne, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ για τις ομιλίες που παρακολουθήσαμε σήμερα το πρωί. Χάρηκα ιδιαίτερα ακούγοντας τα σχόλια της κ. Malmström σχετικά με το ότι οι εκπρόσωποι στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ πρέπει να συμφωνήσουν να υπάρχει ουσιαστικός συντονισμός στη συνεχή στήριξη μέτρων προσφοράς κινήτρων, στη χαλάρωση αυτών των μέτρων στήριξης όταν πρέπει και σε μια αποφασιστική και συντονισμένη προσπάθεια μελλοντικής κανονιστικής ρύθμισης.
Ωστόσο, το πλαίσιο αυτής της συνόδου κορυφής είναι ότι τα έθνη δαπανούν τρισεκατομμύρια δολάρια σε δράσεις διάσωσης και δέσμες κινήτρων, και σε δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη βλέπουμε ορισμένα προστατευτικά μέτρα, ιδίως όσον αφορά τα ελαστικά και τα πουλερικά. Επίσης, δύο από τις πιο πολύπλοκες κανονιστικές δομές στον κόσμο, η ΕΕ και οι ΗΠΑ, επιδιώκουν να μεταρρυθμίσουν πλήρως τα χρηματοοικονομικά τους συστήματα. Ως εκ τούτου, ελπίζω ότι κύριο θέμα της συζήτησης θα είναι τα σημαντικά θέματα του συντονισμού των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ιδίως τώρα που ορισμένες χώρες δείχνουν κάποια πρώτα σημάδια εξόδου από αυτήν την περίοδο αρνητικής ανάπτυξης, και όχι ο περισπασμός με τον έλεγχο των bonus των τραπεζικών.
Αυτή η σύνοδος κορυφής πρέπει να εστιαστεί στο πώς θα επιτύχουμε να έχουμε ένα κοινό ρυθμιστικό πλαίσιο σε ένα κοινό χρονοδιάγραμμα έτσι ώστε να μην δημιουργήσουμε ευκαιρίες ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος για επιμέρους έθνη ή ευκαιρίες επιλογής του ευνοϊκότερου ρυθμιστικού καθεστώτος για το κερδοσκοπικό εμπόριο. Δεν θα υπάρξει στη χρηματοπιστωτική ρύθμιση πλεονέκτημα για εκείνους που θα κινηθούν πρώτοι. Μια παγκόσμια, συντονισμένη προσέγγιση είναι η μόνη που θα ευνοήσει τις επιχειρήσεις που επιδιώκουν να συγκεντρώσουν κεφάλαια στην Ουαλία, στην ΕΕ και πέρα από αυτήν.
Εάν οι ουαλικές επιχειρήσεις μας δεν έχουν πρόσβαση σε κεφάλαια από τις ΗΠΑ, εάν οι τράπεζες στις οποίες στηρίζονται απαιτούν τόσο πολλά κεφάλαια ώστε οι φορολογούμενοι της ΕΕ να πρέπει να αναλάβουν ακόμα μεγαλύτερο ρίσκο, κανείς δεν θα μας ευγνωμονεί διότι κινηθήκαμε πρώτοι όσον αφορά μια εξαιρετικά επιβαρυντική ρύθμιση. Ζητώ να υιοθετηθεί διαχρονικά και να διατηρηθεί μια παγκόσμια συντονισμένη προσέγγιση προκειμένου να εξασφαλιστεί η μελλοντική πρόσβαση σε κεφάλαια για όλες μας τις επιχειρήσεις στην Ουαλία, στην ΕΕ και πέρα από αυτήν.
Miguel Portas, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Στην Πορτογαλία, κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους τα κέρδη των τραπεζών αυξήθηκαν κατά 18%. Το μόνο που αυξήθηκε περισσότερο από τα κέρδη των τραπεζών ήταν η ανεργία. Η Πορτογαλία δεν αποτελεί εξαίρεση, αλλά παράδειγμα μιας ανεκπλήρωτης υπόσχεσης της G20, ότι δηλαδή θα λύναμε την κρίση με μια νέα οικονομική και παγκόσμια τάξη.
Αυτό δεν έγινε, και το αποδεικνύουν 50 εκατομμύρια περισσότεροι άνεργοι και 200 εκατομμύρια περισσότεροι άνθρωποι που ζουν μέσα στη φτώχεια. Γι’ αυτό απευθύνω έκκληση προς την Επιτροπή και την κ. Malmström να ασχοληθούν βεβαίως με το θέμα των bonus και των αμοιβαίων κεφαλαίων κινδύνου, πρώτα απ’ όλα όμως να ασχοληθούν με αυτά που δεν αναφέραμε εδώ: την κατάργηση των υπεράκτιων τραπεζικών συναλλαγών, των φορολογικών παραδείσων, τον φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και την κατάργηση του τραπεζικού απορρήτου. Αν θέλουν να τους πιστέψουν οι πολίτες, πρέπει να κάνουν κάθε τι που μπορεί να γίνει αντιληπτό.
Mario Borghezio, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, πώς είναι δυνατόν να έχουν οι άνθρωποι πίστη στη ρύθμιση της χρηματοπιστωτικής αγοράς όταν αυτή έχει αφεθεί στους αρχιερείς των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών ναών όπως ο Mario Draghi;
Στις Ηνωμένες Πολιτείες σημειώνεται λαϊκή εξέγερση, μια νέα συντηρητική επανάσταση του λαού εναντίον των οικονομικών ολιγαρχιών. Εμείς, οι πολίτες, δεν πιστεύουμε ότι πρέπει οι φορολογούμενοι να πληρώνουν για πολιτικές διάσωσης των οικονομικών δυνάμεων, ούτε στις Ηνωμένες Πολιτείες ούτε στην Ευρώπη. Αντίθετα, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να χορηγήσουν τους κατάλληλους πόρους στην πραγματική οικονομία και να ενδιαφερθούν για την παραγωγή και τις θέσεις εργασίας. Μπορούμε να δούμε τα αποτελέσματα της G20: δεν περιλαμβάνουν τίποτα σχετικά με τα ανώτατα όρια και τα bonus, ούτε σχετικά με την εξάλειψη των φορολογικών παραδείσων!
Αντί γι’ αυτό, τα μέτρα αποσκοπούν μόνο στη σωτηρία των υπευθύνων για τη χρηματοοικονομική φούσκα: 23 τρισεκατομμύρια ευρώ έχουν ήδη δαπανηθεί, εκ των οποίων τα 5 τρισεκατομμύρια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τα χρήματα της οικονομίας μας δωρήθηκαν στους υπευθύνους για τη χρηματοοικονομική φούσκα. Έναντι των 850 δισεκατομμύρια ευρώ που δόθηκαν στις τράπεζες, μόλις 50 δισεκατομμύρια διατέθηκαν για παροχές κοινωνικής πρόνοιας και κίνητρα παραγωγής. Η πραγματικότητα είναι πως η υψηλή οικονομία δίνει τις εντολές και οι πολιτικοί υπακούουν.
Τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στην Ευρώπη, οι πολιτικοί φαίνεται ότι είναι απλοί υπηρέτες της παγκόσμιας τραπεζικής δύναμης. Ξύπνα, Ευρώπη! Ακολούθησε το παράδειγμα του πληθυσμού των ΗΠΑ που αρχίζει μια δεύτερη μεγάλη επανάσταση: την επανάσταση του συντηρητικού λαού!
Hans-Peter Martin (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, χρειαζόμαστε μια δημοκρατική επανάσταση. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από αυτήν τη διαδικασία, που ευτυχώς απέκτησε ώθηση με τη σημερινή G20, καθώς μπορεί να προστεθούν περισσότερες χώρες· θα μπορούσε μάλιστα να φανταστεί κανείς μια G3. Τι θα συνέβαινε αν το Συμβούλιο βοηθούσε να θεσπισθεί ένας μηχανισμός δημοκρατικού ελέγχου, ειδικά ενόψει της παράδοσής του στη συναίνεση; Δεν χρειάζεται να συσταθεί αμέσως ένα παγκόσμιο κοινοβούλιο, όμως αυτό που προωθείται, χρειάζεται δημοκρατικό έλεγχο από εκλεγμένους βουλευτές εντός ενός πολύ μεγαλύτερου φόρουμ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω ιδιαίτερα ότι το ζήτημα των συστημικών κινδύνων πρέπει να προσεγγιστεί ως προς την ουσία του. Ειδικά όσον αφορά την κουραστική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε διαρκώς, ξεκινώντας από το 1998, με τη LTCM, την Hypo Real Estate και φυσικά τη Lehman, και τις επιπτώσεις της, πρέπει από όλα αυτά να προκύψουν κανόνες που θα καθιστούν αδύνατο να καταλήξουμε στο βασικό πρόβλημα “too big to fail”. Αυτό μπορεί φυσικά να γίνει με αντιμονοπωλιακή νομοθεσία, ασφαλώς όμως είναι και ένα θεμελιώδες παγκόσμιο ζήτημα.
Όσον αφορά έναν παγκόσμιο φόρο επί των συναλλαγών, η ομάδα φόρων Tobin θεσπίστηκε εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήδη το 1999. Το ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στο θέμα αυτό είναι θετικό. Αναφορικά με τη δέσμη για την εποπτεία, είναι επειγόντως απαραίτητο να ενεργήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να μην επιτρέψουμε σε εκείνους που θέλουν τη λάθος Ευρώπη να μας παρεμποδίσουν.
Othmar Karas (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, οι στατιστικές βελτιώνονται. Ωστόσο, τα πολλαπλά αίτια της κρίσης –γιατί δεν πρόκειται απλά για κενά σε κανονισμούς– απέχουν πολύ από την εξάλειψή τους. Γι’ αυτό, δεν πρέπει να μας λείψει η πολιτική βούληση, η αποφασιστικότητα και η τόλμη – το αντίθετο.
Σήμερα συζητούμε για την G20. Είναι μια καλή διαδικασία. Χρειαζόμαστε νέες ή διαφορετικές δομές, προτεραιότητες και βάσεις αξιολόγησης για να δημιουργήσουμε μια παγκόσμια οικονομία και μια οικονομική, κοινωνική και δικαστική τάξη στον κόσμο.
Οι προϋποθέσεις γι’ αυτό είναι τρεις: πρώτον, πρέπει να αναπτύξουμε μια δημοκρατική κοινοβουλευτική διαδικασία νομιμοποίησης. Δεύτερον, χρειαζόμαστε περισσότερη ΕΕ στην Ευρώπη και περισσότερη Ευρώπη στον κόσμο, πράγμα που σημαίνει επίσης ότι τα εξαγόμενα είδη μας είναι οι αξίες του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων μας, ότι το πρότυπό μας για μια υπεύθυνη οικολογική και κοινωνική οικονομία της αγοράς είναι η βάση για την παγκόσμια τάξη μας και τρίτον, ότι απαιτείται ευρωπαϊκή ρύθμιση σε τομείς όπου δεν φαίνεται ότι θα επιτευχθεί συμφωνία στο πλαίσιο της G20.
Λέμε «ναι» σε μια ευρωπαϊκή ολοκληρωμένη κι όχι απλά μια συντονισμένη εποπτεία της χρηματοοικονομικής αγοράς σύμφωνα με το πρότυπο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η έκθεση de Larosière δεν αρκεί. Λέμε «ναι» στη συζήτηση για την καταβολή bonus, όμως η αλλαγή των μεθόδων πληρωμής δεν είναι ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης. Πρέπει να αλλάξουμε τη βάση αξιολόγησης και όπου υπάρχει bonus, πρέπει να υπάρχει και μια συνιστώσα ποινής.
Κατά τη γνώμη μου, η συζήτηση για την επίταση των κυκλικών διακυμάνσεων είναι υπερβολικά σύντομη σήμερα. Πρέπει να άρουμε τις φιλοκυκλικές επιπτώσεις της κρίσης που ενισχύουν τις κυκλικές τάσεις και τους τρέχοντες κανονισμούς για το 2009 και το 2010. Δεν πρέπει να εξασθενήσει η πολιτική μας βούληση. Γι’ αυτό, μετά από τις ομιλίες της προεδρεύουσας του Συμβουλίου και του Επιτρόπου πηγαίνουμε με αισιοδοξία στο Πίτσμπουργκ.
Pervenche Berès (S&D). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, ένα έτος μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, η θέση που υιοθετεί η Ευρωπαϊκή Ένωση στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ είναι απόλυτα κρίσιμη εάν θέλουμε να προλάβουμε την επανάληψη γεγονότων του παρελθόντος και αν θέλουμε να παραμείνει στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης η δυναμική της αλλαγής. Σχετικά με αυτό θα ήθελα να κάνω τέσσερις παρατηρήσεις.
Πρώτον, στη σύνοδο κορυφής της G20 που έγινε τον περασμένο Απρίλιο στο Λονδίνο, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δεσμεύθηκαν να αυξήσουν τους πόρους του ΔΝΤ. Πολύ ωραία. Είδαμε ότι υπήρξε σημαντική υποστήριξη για την εκπλήρωση αυτού του σκοπού. Φοβάμαι πως πίσω από αυτό κρυβόταν λιγότερη αποφασιστικότητα για να διαδραματίσουμε έναν ρόλο στην εξαιρετικά αναγκαία μεταρρύθμιση της διοίκησης του ΔΝΤ.
Η δεύτερή μου παρατήρηση είναι ότι δεν πρέπει να εξαπατώμεθα από τεχνάσματα. Δεν θα ήθελα η απανταχού παρούσα συζήτηση για τα bonus και τις αμοιβές τόσο των διευθυντικών στελεχών όσο και των συναλλασσομένων –που είναι απόλυτα κρίσιμη αν θέλουμε να κάνουμε το σύστημα να εστιάζεται λιγότερο στις βραχυπρόθεσμες και περισσότερο στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις– να επισκιάσει μια εξίσου σημαντική εκστρατεία που αφορά την εξάλειψη των φορολογικών παραδείσων, οι οποίοι ήταν στο επίκεντρο της συνόδου κορυφής του Λονδίνου.
Η τρίτη μου παρατήρηση –και με αυτό επανέρχομαι σε όσα είπε προηγουμένως ο κ. Bullmann– είναι ότι αυτή είναι μια ιστορική στιγμή για να θέσουμε και πάλι το ερώτημα ποια είναι η συμβολή των τραπεζών στη χρηματοδότηση των κλυδωνισμών που ακολούθησαν την κρίση. Αυτό θα μας δώσει τη δυνατότητα να επαναλάβουμε τη συζήτηση για τη φορολόγηση των συναλλαγών, η οποία πρέπει να επιτρέπει και τη διάθεση πόρων για μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Επαναλαμβάνω ότι δεδομένου του τρόπου με τον οποίο υποστηρίχθηκαν και ενισχύθηκαν οι τράπεζες προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κρίση αυτήν, το μόνο δίκαιο, σωστό και αποτελεσματικό που μπορούν να κάνουν είναι να συνεισφέρουν σήμερα στη χρηματοδότηση της οικονομίας.
Η τελευταία μου παρατήρηση είναι ότι εξετάζοντας την εικόνα που παρουσιάζει η απασχόληση, θεωρώ ότι εξαρχής οι διασκέψεις της G20 απέτυχαν όσον αφορά την αντιμετώπιση του μακροοικονομικού ζητήματος, του ζητήματος ενός παγκόσμιου συμφώνου για την απασχόληση και του ζητήματος της επανόδου σε μια στρατηγική που θα μας επιτρέψει αύριο να διορθώσουμε τις παγκόσμιες ανισορροπίες που προκάλεσαν αυτήν την κρίση.
Wolf Klinz (ALDE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, επικροτώ τη γρήγορη και αποφασιστική αντίδραση της G20 στην παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση. Συνέβησαν πολλά. Η φωτιά φαίνεται πως έσβησε, αλλά τα θεμέλια του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος είναι ακόμα ασταθή. Οι πολίτες ανησυχούν. Τα κέρδη συσσωρεύονται προς όφελος των μετόχων, οι απώλειες κοινωνικοποιούνται – έτσι το βλέπουν οι πολίτες. Στο μεταξύ όλο και πιο πολλοί παράγοντες της αγοράς συνεχίζουν σαν να μην συμβαίνει τίποτα, κάνουν μεγάλες κινήσεις αντί να εστιαστούν σε αυτό που θα έπρεπε ουσιαστικά να κάνουν ως πάροχοι υπηρεσιών, δηλαδή να υποστηρίξουν την πραγματική οικονομία. Όπως πάντα, η δεοντολογία της οικονομίας και η ευθύνη φαίνονται να είναι ξένες λέξεις για πολλούς από αυτούς.
Περιμένω από την G20 συγκεκριμένα –και γρήγορα– μέτρα. Ελπίζω ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ θα υιοθετήσουν κοινή γραμμή. Εκτός από νέες δομές εποπτείας, χρειαζόμαστε και μεγαλύτερες βάσεις ιδίων κεφαλαίων που θα μεγαλώνουν ανάλογα με τον κίνδυνο, μακροπρόθεσμα κι όχι βραχυπρόθεσμα συστήματα κινήτρων, μια συντονισμένη στρατηγική εξόδου από τις κρατικές ενισχύσεις, περιορισμό του προστατευτισμού, σύμπτωση ρυθμίσεων αντί για επιλογή του ευνοϊκότερου κατά περίπτωση ρυθμιστικού καθεστώτος, τερματισμό της επίτασης των κυκλικών διακυμάνσεων και μια λύση για το πρόβλημα του “too big to fail”, και πρώτα απ’ όλα πρέπει να διατηρήσουμε τη δοκιμασμένη κοινωνική οικονομία της αγοράς.
Cornelis de Jong (GUE/NGL). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η G20 επικεντρώθηκε μέχρι τώρα σε μέτρα για τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Ωστόσο, όλοι φαίνεται να ξεχνούν πως η πραγματική οικονομία πάσχει επίσης από την απληστία και την εμμονή για βραχυπρόθεσμα κέρδη.
Αισθάνομαι μεγάλο σεβασμό για τις μικρές επιχειρήσεις που προσπαθούν να επιβιώσουν παρ’ όλες τις αντιξοότητες. Τους αξίζει να λάβουν τα δάνεια που δικαιούνται. Ωστόσο, δεν αισθάνομαι κανένα σεβασμό για τη διοίκηση ορισμένων από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις που δεν έχουν καμία επαφή με τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που παρέχουν και η σκέψη τους κινείται μόνο στο πλαίσιο της επέκτασης και της κερδοσκοπίας.
Ως εκ τούτου, απευθύνω έκκληση στην G20 να συζητήσει τρόπους για να γίνει η οικονομία πιο δημοκρατική και για να εξασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι και εκείνοι που εκπροσωπούν το γενικό συμφέρον σε μια εταιρία θα έχουν αρκετή ισχύ ώστε να ελέγχουν τη διοίκηση.
Πρέπει να επανεξετάσουμε στην ΕΕ το καταστατικό της ευρωπαϊκής εταιρίας. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι θα καταστεί αδύνατο για τους μετόχους και τη διοίκηση να εφαρμόζουν κερδοσκοπικές στρατηγικές ανάπτυξης σε βάρος του μακροπρόθεσμου συμφέροντος των ίδιων των επιχειρήσεων και όσων εργάζονται σε αυτές.
Krisztina Morvai (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η πλειονότητα των Ευρωπαίων δεν είναι ούτε διευθυντές εταιριών ούτε τραπεζίτες, αλλά έχουν οικογενειακές εκμεταλλεύσεις ή μικρές επιχειρήσεις ή είναι δημόσιοι υπάλληλοι.
Η πλειονότητα των Ευρωπαίων έχει απαυδήσει με το σημερινό σύστημα όπου οι παγκόσμιες πολυεθνικές επιχειρήσεις και τράπεζες κυβερνούν τον κόσμο. Χρειάζονται και θέλουν ένα εντελώς νέο πρότυπο που θα χαρακτηρίζεται από τη μετάβαση από την παγκοσμιοποίηση στην εντοπιότητα, από τη λήψη αποφάσεων που εστιάζεται απόλυτα στο κέρδος και το χρήμα σε μια λήψη αποφάσεων με επίκεντρο τον άνθρωπο και την κοινότητα, από μια γεωργία με ελεύθερο εμπόριο που διέπεται από τους κανόνες του ΠΟΕ στην επισιτιστική αυτάρκεια, την τοπική παραγωγή και γεωργική εκμετάλλευση.
Σας παρακαλώ, μην παραλείψετε να εκπροσωπήσετε οπωσδήποτε τις απόψεις της πλειονότητας της Ευρώπης στη σύνοδο κορυφής της G20.
Werner Langen (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ποιος πρέπει να ρυθμίσει ποιον και πώς; Αυτό θα είναι ένα από τα αμφιλεγόμενα ερωτήματα στη σύνοδο κορυφής της G20. Μολονότι υπάρχει ομοφωνία ως προς το ότι δεν μπορούμε να επιστρέψουμε σε ανεξέλεγκτες εξελίξεις στη χρηματοπιστωτική αγορά, οι μέθοδοι και ο βαθμός ρύθμισης εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο έντονης αντιπαράθεσης. Θα είναι βέβαια εφικτό να επιτευχθεί συμφωνία σχετικά με κανόνες για τα μετοχικά κεφάλαια, τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, ίσως ακόμα και για θέματα που σχετίζονται με τα παράγωγα και την έγκρισή τους, αλλά θα υπάρξει αντιπαράθεση για το θέμα του αθέμιτου ανταγωνισμού, των φόρων και του ελέγχου. Θα υπάρξει αντιπαράθεση για τα bonus, καθώς και για το αίτημα της Ευρώπης για έναν φόρο Tobin.
Με άλλα λόγια, έχουμε ευθύνη ως Ευρωπαίοι να εκπληρώσουμε τα δικά μας καθήκοντα ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής της G20, και με το να μη βασίζεται αποκλειστικά σε αυτό, η Επιτροπή ακολουθεί τον σωστό δρόμο. Το σύνθημα πρέπει να είναι: μελλοντικά δεν πρέπει να μείνει εκτός εποπτείας κανένας παράγων της χρηματοπιστωτικής αγοράς, κανένα χρηματοπιστωτικό προϊόν και κανένα χρηματοοικονομικό κέντρο.
Ωστόσο, η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη περιλαμβάνεται επίσης στην ημερήσια διάταξη. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε εδώ όπως στο παρελθόν και να διατηρήσουμε τις ανισορροπίες στον κόσμο προς όφελος των ΗΠΑ και των μεγάλων βιομηχανικών χωρών. Πρέπει να αφοσιωθούμε στην υπέρβαση της φτώχειας και της πείνας στον κόσμο και η σύνοδος κορυφής της G20 πρέπει να δώσει νέα ώθηση σε αυτό.
Θα ήθελα να προσθέσω ένα σημείο που δεν αναφέρθηκε μέχρι τώρα από κανέναν εκτός από τον Επίτροπο Almunia. Θα είναι αναγκαίο να τηρήσουμε στην Ευρώπη το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης κι όχι να το θάψουμε. Το γεγονός ότι η Ευρώπη κατάφερε να διατηρήσει την ικανότητά της για δράση οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στο ότι είχαμε αυτό το σύμφωνο, το αναθεωρήσαμε και το διατηρήσαμε. Ένας ευρωπαϊκός στόχος πρέπει να παραμείνει ο εξής: μια στρατηγική γρήγορης εξόδου από το υπερβολικό χρέος προς μια σταθερή οικονομία, προς το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης με τη μορφή που το γνωρίζουμε.
Edward Scicluna (S&D). – (MT) Κύριε Πρόεδρε, σήμερα, ένα από τα πιο δημοφιλή θέματα, τουλάχιστον στις ειδήσεις που αφορούν τη σύνοδο κορυφής της G20, είναι το θέμα των bonus. Είναι προφανές πως πρόκειται για ένα πολυσυζητημένο θέμα, πρέπει ωστόσο να καταλάβουμε πως το πραγματικό πρόβλημα είναι μάλλον πιο περίπλοκο. Πρέπει να πούμε πως εάν αυτά τα bonus μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο το χρηματοπιστωτικό σύστημα, τότε αναμφίβολα πρέπει να ελέγχονται. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι υπήρξαν μεγάλα ελλείμματα στο εξωτερικό εμπόριο μεταξύ χωρών, τα οποία οδήγησαν σε αυτήν την κρίση, μαζί με άλλα εσωτερικά δημοσιονομικά ελλείμματα.
Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη την απασχόληση. Γνωρίζουμε ότι η υστέρηση στην απασχόληση απαιτεί περίπου ένα έτος για να καλυφθεί η διαφορά με τον αντίκτυπο της προηγούμενης απόδοσης του ΑΕγχΠ. Ως εκ τούτου, όταν αναλύουμε θέματα απασχόλησης, οι δέσμες φορολογικών κινήτρων που ισχύουν πρέπει να εξακολουθήσουν να ισχύουν μέχρι την εμφάνιση θετικών αποτελεσμάτων. Η Επιτροπή πρέπει να εξασφαλίσει ότι δεν θα υπάρχουν ανακολουθίες και να απαιτήσει να καταγράφεται μείωση του ελλείμματος πριν από αυτό.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. ROUČEK Αντιπροέδρου
Κυριάκος Τριανταφυλλίδης (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, η σύνοδος της G20 με κεντρικό θέμα τη διαχείριση των μπόνους (bonus) δεν ακουμπά σε καμιά περίπτωση τη ρίζα του προβλήματος και δυστυχώς δεν αποτελεί βήμα προς τη βελτίωση του υπάρχοντος συστήματος.
Η σειρά προτάσεων για τροποποίηση των κανονισμών περιορίζεται στην ανάλυση επιφανειακών ζητημάτων και δεν επικεντρώνεται στους κοινωνικούς στόχους. Στόχος θα έπρεπε να είναι η συνολική χρηματοπιστωτική αλλαγή, ο δημόσιος και κοινωνικός έλεγχος. Μια πιο δημοκρατική σύνοδος που θα ενέπλεκε το σύνολο των κρατών και θα αντιμετώπιζε ζητήματα όπως η αυξανόμενη ανεργία, οι καλπάζουσες τιμές σε βασικά αγαθά και καύσιμα. Μια σύνοδος η οποία θα έπαιρνε ουσιαστικές αποφάσεις για παρέμβαση στην αγορά, με στόχο τον τερματισμό της συνεχούς ιδιωτικοποίησης και της καταστροφής του κοινωνικού κράτους.
Αυτές είναι οι πραγματικές ανάγκες των λαών. Οι πολίτες σήμερα, κύριε Πρόεδρε, απαιτούν συνολικές δομικές αλλαγές. Μακριά από το νεοφιλελεύθερο σύστημα, που οδηγεί στην υπανάπτυξη, αντί στην ανάπτυξη, μακριά από τη μεγιστοποίηση της κερδοσκοπίας, η οποία στρέφεται εις βάρος των συμφερόντων των λαών.
Η Ευρώπη άρχισε να εφαρμόζει μια αποτελεσματική ρύθμιση, όμως δεν πρέπει να βρεθεί απομονωμένη. Η στενή διεθνής συνεργασία είναι απαραίτητη και ακριβώς αυτό περιμένουμε από την G20. Πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, οι οποίες δρομολογήθηκαν σε προηγούμενες συνόδους, με αυστηρότητα και δυναμισμό. Πρέπει να ολοκληρωθεί το διεθνές πλαίσιο για τη ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα έτσι ώστε να μπορεί να ενισχύσει τις επενδύσεις, την ανάπτυξη και την απασχόληση. Πρέπει να επιβεβαιωθούν οι κατευθυντήριες αρχές. Η κρίση δεν έχει λήξει. Δεν πρέπει να επιστρέψουμε στην προηγούμενη κατάσταση και να εγκαταλείψουμε μέτρα που είναι απαραίτητα για να αποφύγουμε στο μέτρο του δυνατού την επανεμφάνιση κρίσεων που είναι εξαιρετικά επιβλαβείς για την πραγματική οικονομία, την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Εξίσου απαραίτητη είναι η ενίσχυση της εποπτείας και της ρύθμισης. Οι υποχρεώσεις εποπτείας πρέπει να αντικατοπτρίζουν το επίπεδο του συστηματικού κινδύνου που επιβάλλουν στον τομέα αυτόν οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί. Πρέπει να αποθαρρυνθούν οι κερδοσκοπικές δραστηριότητες, που συνιστούν σημαντικό κίνδυνο, με την αύξηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων και την εφαρμογή των κανόνων της Βασιλείας σε διεθνές επίπεδο.
Όσον αφορά τις αμοιβές στον χρηματοπιστωτικό τομέα, πρέπει να συστήσουμε τη δημιουργία επιτροπών αμοιβών, να αυξήσουμε τη διαφάνεια ως προς αυτές τις αμοιβές με αυστηρότερες απαιτήσεις δημοσιοποίησης και να υπάρχει έλεγχος των μεταβλητών αμοιβών, δηλαδή των bonus. Η ενίσχυση των διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών είναι επίσης απολύτως απαραίτητη, το ίδιο και η μεταρρύθμιση της διοίκησης και της εκπροσώπησης στο ΔΝΤ.
Κύριε Επίτροπε, αυτές είναι μερικές από τις προσδοκίες των πολιτών από την επόμενη σύνοδο κορυφής της G20, όπου η Ευρώπη πρέπει να μιλήσει με μία φωνή, με αποφασιστικότητα και πεποίθηση.
Alejandro Cercas (S&D). – (ES) Κύριε Επίτροπε, κυρία Malmström, θα ήθελα να σας ζητήσω να μην ξεχάσετε στο Πίτσμπουργκ ότι δεν βιώνουμε μόνο μια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση που οι διαστάσεις της δεν έχουν προηγούμενο, αλλά και μια μεγάλη κοινωνική κρίση με καταστροφικά αποτελέσματα για τους ασθενέστερους, για εκείνους που δεν έχουν παρά μόνο τη δουλειά τους, για τους ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων και για τις περισσότερο μειονεκτούσες περιφέρειες και χώρες. Ελπίζω πως στο Πίτσμπουργκ θα καταστεί σαφές ότι η οικονομία είναι σημαντική, αλλά οι άνθρωποι είναι σημαντικότεροι, και ότι η οικονομία υπηρετεί τους ανθρώπους.
Επίσης, κύριε Επίτροπε, κυρία υπουργέ, σας παρακαλώ να μην ξεχάσετε στο Πίτσμπουργκ ότι η Ευρώπη υπάρχει. Σας παρακαλώ, κάντε να ακουστούν οι φωνές σας δυνατότερα από εκείνες των τριών τενόρων. Έχω εδώ την επιστολή των τριών ευρωπαίων πρωθυπουργών της 3ης Σεπτεμβρίου. Δεν υπάρχει ούτε λέξη για την Ευρώπη. Λένε πως είναι σημαντικό να μιλά η Ευρώπη με μία φωνή, όμως εξακολουθούν να καλύπτουν τη φωνή της.
Πρέπει να μιλήσετε πιο δυνατά από αυτούς. Πρέπει να καταστήσετε σαφές ότι η Ευρώπη έχει ένα δικαίωμα και μια υποχρέωση και ότι το όραμά μας της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς είναι η λύση για την κρίση αυτήν, καθώς και για να εμποδίσουμε την επανεμφάνισή της.
José Manuel García-Margallo y Marfil (PPE). – (ES) Κυρίες και κύριοι, συμφωνώ με πολλά από όσα ελέχθησαν, πρέπει όμως να διευκρινίσω ορισμένα άλλα.
Συμφωνώ ότι είναι πολύ νωρίς για να πάρουμε τις πατερίτσες από τον ασθενή, είναι όμως καιρός να τον προετοιμάσουμε για να βαδίζει χωρίς αυτές. Πρέπει να απορροφήσουμε ακόμα την περίσσεια ρευστότητας στις αγορές, να διορθώσουμε την ανισορροπία στα δημόσια οικονομικά και να αποκαταστήσουμε τον σεβασμό των κανόνων του ανταγωνισμού. Στο Πίτσμπουργκ πρέπει να κάνουμε διάφορα πράγματα που δεν μπορούμε να τα κάνουμε μόνοι μας: πρέπει να θεσπίσουμε μηχανισμούς έγκαιρης προειδοποίησης που θα λειτουργούν, γιατί αυτοί που είχαμε δεν λειτούργησαν. Πρέπει να αναθεωρήσουμε το ρυθμιστικό πλαίσιο γιατί αυτό που υπάρχει δεν λειτούργησε.
Συμφωνώ ότι είναι σημαντική η ρύθμιση των bonus και των φορολογικών παραδείσων. Όλα αυτά τα μέτρα είναι αναγκαία, αλλά δεν αρκούν. Κατά τη γνώμη μου είναι σημαντικότερη η αποκατάσταση της ισχύος των χρηματοπιστωτικών οργανισμών, ο περιορισμός του χρέους και η δημιουργία αποθεματικών σε ευνοϊκές περιόδους έτσι ώστε να μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στις αρνητικές περιόδους. Είναι σημαντικότερο να καταβάλουμε προσπάθειες όσον αφορά την εποπτεία.
Ο κύριος Επίτροπος γνωρίζει ότι υποστήριξα την έκθεση de Larosière, μολονότι πίστευα πως είναι ελλιπής, γιατί έτσι θα υποστήριζα μια πιο συγκεντρωτική εποπτεία. Ωστόσο, είναι σαφές ότι η ευρωπαϊκή εποπτεία δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς στενό συντονισμό με τις εποπτικές αρχές των άλλων μεγάλων οικονομικών χώρων του κόσμου. Επίσης, πρέπει να κάνουμε κάτι για το εμπόριο. Είναι βέβαια καλό να βοηθάμε τις αναδυόμενες χώρες, όμως είναι πιο σημαντικό να άρουμε τους φραγμούς που εμποδίζουν ακόμη το εμπόριο αγαθών.
Κύριε Επίτροπε, το ουσιαστικότερο σημείο είναι πως πρέπει να θέσουμε τις βάσεις για μια σταθερή και βιώσιμη ανάπτυξη σε μια γενεά. Για τον σκοπό αυτόν χρειαζόμαστε ελεύθερες αγορές, αγορές ανοιχτές στην καινοτομία, αγορές ανοιχτές στους επιχειρηματίες, αλλά και αγορές που θα υπόκεινται σε έναν συγκεκριμένο βαθμό ρύθμισης.
Θα κλείσω με μια παράθεση που είναι οικεία στον συμπατριώτη μου κ. Almunia: «Μην θεσπίζεις πολλά διατάγματα, και όταν εκδίδεις νόμους και διατάγματα, να προσέχεις να είναι καλά και, το κυριότερο, να τηρούνται καλά», είπε ο Δον Κιχώτης στον φίλο του Σάντσο.
Peter Skinner (S&D). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ τον κύριο Επίτροπο. Συμφωνώ μαζί του ιδίως όσον αφορά τον χάρτη του για μια βιώσιμη οικονομική δραστηριότητα. Πιστεύω ότι αυτό πρέπει να φέρουμε στην G20, αλλά δεν συμφωνώ ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλο μας το δυναμικό για να εστιαστούμε στα bonus των τραπεζιτών. Θεωρώ ότι αυτό αποτελεί από πολλές απόψεις έναν περισπασμό, μολονότι πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ούτε και φαίνεται πραγματικά πιθανό πως ένα ευχολόγιο για την επίλυση των παγκόσμιων προβλημάτων θα είναι αποτελεσματικό.
Ο κλάδος των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών φλέγεται. Πρώτα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι σβήσαμε αυτήν τη φωτιά και ότι θα μείνει σβηστή. Για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε μια συνεπή προσέγγιση. Η G20 είναι ένα κορυφαίο φόρουμ, χρειαζόμαστε όμως και μόνιμες δομές όπως το Διατλαντικό Οικονομικό Συμβούλιο για να αντιμετωπίσουμε θέματα όπως τα ΔΠΧΠ. Για να αντιμετωπίσουμε πραγματικά τον συστημικό κίνδυνο, πρέπει να σταματήσουμε να κοιτάζουμε το παρελθόν και να αρχίσουμε να εστιαζόμαστε στο μέλλον.
Kader Arif (S&D). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η κρίση που περνάμε είναι βαθιά και μεγάλης διάρκειας. Ως εκ τούτου, είναι επείγον και απολύτως απαραίτητο να καθιερώσουμε την απαραίτητη ρύθμιση και εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα και των τραπεζών για να προλάβουμε μια ακόμα πιο έντονη επανάληψη της σημερινής κρίσης. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα πρέπει να αρχίσει να υπηρετεί ξανά την πραγματική οικονομία κι όχι να συνεχίζει να την καταστρέφει.
Από αυτήν την άποψη η τελευταία σύνοδος κορυφής της G20 στο Λονδίνο, που αναφέρθηκε, κατέληξε σε –το λιγότερο– τμηματικές προτάσεις, το κυριότερο όμως είναι πως τα λόγια δεν έγιναν πράξη και έτσι έχουμε και πάλι οικονομική παρέκκλιση.
Ενόψει αυτής της κατάστασης και προκειμένου να είναι πραγματικά χρήσιμη η σύνοδος κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προασπίσει ισχυρά ρυθμιστικά μέτρα που θα έχουν πραγματικά αποτελέσματα. Πέρα από τα σημαντικά μέτρα για τη χρηματοπιστωτική εποπτεία που ανέφεραν ορισμένοι συνάδελφοι, εγώ προσωπικά θα ήθελα να θέσω τα ζητήματα του εμπορίου και της ανάπτυξης, γιατί στο Πίτσμπουργκ θα συζητηθεί και η επανέναρξη του γύρου της Ντόχα. Ναι στην επανέναρξη, υπό τον όρο όμως ότι δεν θα περιθωριοποιηθεί και πάλι ο αρχικός και κεντρικός σκοπός αυτού του γύρου, δηλαδή η ανάπτυξη. Δικαιολογημένα οι εταίροι μας στον Νότο δεν θα δεχθούν να συνεχίσουν να παραμένουν αναπάντητοι οι προβληματισμοί τους.
Το επίμαχο ζήτημα σε αυτήν τη σύνοδο κορυφής της G20 ξεπερνά το θέμα της οικονομικής κρίσης: αφορά τη θεμελίωση μιας νέας παγκόσμιας διακυβέρνησης.
Ramon Jauregui Atondo (S&D). – (ES) Κυρία Malmström, κύριε Almunia, θα σας παρουσιάσω τρεις ιδέες μέσα σε ένα λεπτό.
Πρώτον, χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη, διότι δεδομένης της κατάστασης στον κόσμο η Ευρώπη πρέπει να είναι ενωμένη και ισχυρή. Εάν δεν το επιτύχουμε αυτό, η Ευρώπη δεν θα μετράει και δεν θα έχει καμία συμμετοχή.
Δεύτερον, χρειαζόμαστε περισσότερο κράτος. Ο λόγος είναι ότι εκτός από την ανάπτυξη μιας νέας διακυβέρνησης για τον πλανήτη, εκτός από μια νέα ρύθμιση και εποπτεία, καθώς και μεγαλύτερο διεθνή συντονισμό, χρειαζόμαστε και την κατάργηση των φορολογικών παραδείσων και την αναθεώρηση της διακρατικής φορολογίας. Αυτό κατά τη γνώμη μου είναι ένα επείγον ζήτημα όσον αφορά το μέλλον.
Τέλος, χρειαζόμαστε μια καλύτερη αγορά. Πιστεύω ότι είναι ζωτικής σημασίας να επαναλάβουμε ότι απαιτείται μια νέα επιχειρηματική δεοντολογία, καθώς και η ενθάρρυνση ενός νέου πνεύματος εταιρικής ευθύνης. Αυτό το θεωρώ ουσιαστικό. Οι επιχειρήσεις πρέπει να γίνουν μέρος της κοινωνίας και, ως εκ τούτου, να φέρουν ευθύνη απέναντι σε αυτές τις ομάδες συμφερόντων και σε αυτούς τους ενδιαφερομένους φορείς.
Rachida Dati (PPE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία υπουργέ, κύριε Almunia, καταρχάς, στις 3 Σεπτεμβρίου η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία κατέληξαν σε συμφωνία, μίλησαν με μία φωνή εκφράζοντας μια ευρωπαϊκή συναίνεση στο θέμα της εποπτείας των bonus των στελεχών.
Την Πέμπτη, τα 27 μέλη του Συμβουλίου θα συναντηθούν για να προετοιμάσουν την G20. Σας παροτρύνω να εργαστείτε ενεργά για την ανεύρεση μιας λύσης, μιας κοινής απάντησης, που όμως θα είναι ιδιαίτερα φιλόδοξη όσον αφορά το θέμα των αμοιβών των στελεχών. Στην πραγματικότητα οι κανόνες που θεσπίσθηκαν και οι αποφάσεις που ελήφθησαν στην τελευταία σύνοδο κορυφής της G20 τον Απρίλιο δεν τηρήθηκαν, εφόσον οι τράπεζες, που είχαν λάβει επίσης κρατικές ενισχύσεις, διέθεσαν γρήγορα χρηματικά ποσά για να πληρώσουν τα στελέχη τους.
Οι ευρωπαίοι πολίτες δεν μπορούν να καταλάβουν και δεν θα καταλάβαιναν γιατί δεν τιμωρήθηκαν τέτοιες παραβάσεις εφόσον ελήφθησαν μέτρα κατά τη σύνοδο κορυφής της G20. Όταν πρόκειται για κρατικές ενισχύσεις, οι παραβάσεις πρέπει να τιμωρούνται οπωσδήποτε. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να υιοθετηθούν στο Πίτσμπουργκ συγκεκριμένα και, το κυριότερο, κοινά μέτρα. Δεν μπορούμε να είμαστε μόνο εμείς οι ενάρετοι.
Με δυο λόγια, πρέπει να υπάρχει καλύτερη εποπτεία των αμοιβών με τη βοήθεια κανόνων διαφάνειας, διακυβέρνησης και ευθύνης και πρέπει να επιβάλλονται ποινές όταν παραβιάζονται οι κανόνες αυτοί.
Monika Flašíková Beňová (S&D). – (SK) Κατά την άποψή μου, το σχέδιο που παρουσιάσατε εδώ και θέλετε να παρουσιάσετε στη σύνοδο κορυφής της G20 είναι μάλλον φιλόδοξο. Ωστόσο, αισθάνομαι ανησυχία σχετικά με το ποια θα είναι τα συμπεράσματα της G20 και ποιες θα είναι οι πραγματικές επιπτώσεις στην κοινωνία, αφού τα αποτελέσματα που έφθασαν στο επίπεδο των κρατών μελών της ΕΕ δεν είναι μέχρι τώρα ούτε απτά ούτε ορατά.
Η κ. Malmström είπε ότι το θέμα είναι τα ανάλογα επίπεδα των αμοιβών των μάνατζερ, πρέπει όμως να πούμε ότι όλα τα στοιχεία δείχνουν πως οι μάνατζερ λαμβάνουν δυσανάλογα υψηλές αμοιβές ακριβώς σε αυτούς τους κλάδους που εμείς υποστηρίξαμε οικονομικά και προστατεύσαμε από την καταστροφή. Επιπροσθέτως, δεν έχει γίνει τίποτα σχετικά με τις υπεράκτιες τραπεζικές συναλλαγές – ο μηχανισμός απλά δεν εφαρμόσθηκε.
Όλα αυτά οδηγούν σε αυξανόμενη ανεργία και σε προβλήματα για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και, κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε ίσως στο μέλλον να εστιαζόμαστε σε λιγότερα θέματα, εξασφαλίζοντας παράλληλα ότι αυτά τα θέματα στα οποία εστιαζόμαστε εφαρμόζονται πλήρως.
Pascal Canfin (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, αναφερθήκατε στη διοίκηση του ΔΝΤ. Θα ήθελα να μάθω επίσης αν προτίθεσθε να θέσετε στη σύνοδο κορυφής της G20 το θέμα των προϋποθέσεων όσον αφορά τα χρήματα που δανείζει το ΔΝΤ στα κράτη. Είδαμε ότι δεν άλλαξαν οι προηγούμενες πολύ φιλελεύθερες προϋποθέσεις, και αυτό ισχύει ιδίως για τα δάνεια που χορηγήθηκαν σε ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη. Ποια είναι η θέση σας επ’ αυτού;
Η δεύτερη ερώτησή μου είναι: ποια είναι η θέση της Επιτροπής και του Συμβουλίου για την κινεζική πρόταση καθιέρωσης ενός κάπως διαφορετικού διεθνούς νομίσματος στο πλαίσιο μιας προσπάθειας ρύθμισης του χρηματοπιστωτικού συστήματος με τη χρησιμοποίηση εναλλακτικού νομίσματος αντί του δολαρίου;
Η τρίτη μου ερώτηση είναι: η G20 είναι και μέρος της προετοιμασίας για την Κοπεγχάγη. Η Επιτροπή πρότεινε συνολικό ποσόν μεταξύ 2 και 15 δισεκατομμύρια ευρώ ως βοήθεια προς τις χώρες του Νότου προκειμένου να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή. Ποια είναι η θέση του Συμβουλίου; Ποιο ποσόν θα προτείνετε στη σύνοδο κορυφής της G20 την επόμενη εβδομάδα;
Vicky Ford (ECR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η G20 παρουσίασε πολλές λογικές απαντήσεις: την ανάγκη αναθεώρησης της χρηματοπιστωτικής ρύθμισης και εποπτείας και την ανάγκη ενός συντονισμένου τρόπου δράσης. Οι πολιτικοί στα κράτη μέλη μας λένε κάτι, εδώ όμως στην ΕΕ φαίνεται πως εμείς κάνουμε κάτι διαφορετικό. Οι λεπτομέρειες της ρύθμισης που εξετάζουν ήδη ορισμένοι συνάδελφοι παρουσιάζουν αποκλίσεις τόσο ως προς το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής όσο και ως προς τις λεπτομέρειες της ρύθμισης.
Οι οικονομίες μας είναι ακόμα πολύ εύθραυστες. Η ανεργία αυξάνεται και η πρόσβαση σε χρηματοδότηση αποτελεί μια μεγάλη ανησυχία ιδίως των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Θέλουμε να έχουν οι βρετανικές ή οι ευρωπαϊκές μας επιχειρήσεις ανταγωνιστικό μειονέκτημα όταν χρειάζονται κεφάλαιο κίνησης; Θέλουμε να καταστήσουμε τόσο ακριβό τον δανεισμό από μια ευρωπαϊκή τράπεζα ώστε οι πελάτες μας, οι επιχειρήσεις μας, απλά να πηγαίνουν να δανειστούν από την Wall Street και τελικά να προσφέρουν άλλη μια ευκαιρία στη Wall Street σε βάρος των ευρωπαϊκών τραπεζών;
(Ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)
Enikő Győri (PPE). – (HU) Κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να προσεγγίσω αυτό το θέμα από τη σκοπιά μιας από τις παράλογες πτυχές της κρίσης. Οι πολίτες της Ουγγαρίας εξεπλάγησαν διότι ενώ η χώρα σήμερα επιβιώνει χάρη στην ενίσχυση του ΔΝΤ και της ΕΕ, μετά από επτά έτη σοσιαλιστικής διακυβέρνησης τα εξαμηνιαία κέρδη των ουγγρικών τραπεζών έφθασαν στα δύο τρίτα του προ της κρίσης επιπέδου. Επίσης, οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα μονομερούς τροποποίησης των συμφωνιών τους, καθιστώντας ως εκ τούτου ευάλωτη τη θέση των πολιτών που συνήψαν δάνεια σε ξένο συνάλλαγμα ελπίζοντας να αποκτήσουν δική τους κατοικία.
Είμαι βαθύτατα πεπεισμένη ότι πρέπει να αναλάβουμε δράση για την αντιμετώπιση τέτοιων τάσεων. Πρέπει να επιβάλουμε την κατάλληλη εποπτεία στις τράπεζες και τους άλλους παράγοντες της χρηματοπιστωτικής αγοράς. Πρέπει να αποτρέψουμε τη συνέχιση της επιβλαβούς παράδοσης των bonus που επικρατούσε πριν από την κρίση. Πρέπει να θεσπίσουμε κανόνες επαγγελματικής δεοντολογίας διότι είδαμε πού καταλήγουμε με την υπερβολική απορρύθμιση. Ας δημιουργήσουμε έναν κόσμο που θα ανταμείβει όχι για την επίτευξη γρήγορου και βραχυπρόθεσμου κέρδους και την έλλειψη μέτρου, αλλά για τη σωστή εργασία, και που θα θεωρεί την κοινωνική ευθύνη θεμελιώδη αξία. Πρέπει να συνεργαστούμε για τη διατύπωση λογικών κανόνων για να κερδίσουμε τους εταίρους μας στην G20.
Csaba Sándor Tabajdi (S&D). – (HU) Από όσα ειπώθηκαν μέχρι τώρα προκύπτει ένα σαφές μήνυμα, ότι δηλαδή για να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη του απλού πολίτη πρέπει να αναλάβουμε δράση ενάντια στα bonus και τους φορολογικούς παραδείσους. Θα ήθελα να ερωτήσω τον Επίτροπο Almunia και την κ. Malmström πότε θα λειτουργήσει η ευρωπαϊκή αρχή χρηματοπιστωτικής εποπτείας που πρότεινε ο ούγγρος πρωθυπουργός. Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω ότι ένα εξαιρετικά σημαντικό καθήκον για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που δεν έχει καμία σχέση με την G20, θα ήταν η προστασία των συμφερόντων των ευρωπαίων καταναλωτών και πολιτών.
Οι ευρωπαίοι καταναλωτές και πολίτες βρίσκονται απόλυτα στο έλεος των τραπεζών που δεν προσφέρουν επαρκή και αξιόπιστη ενημέρωση. Στην Ουγγαρία καταρτίστηκε ένας κώδικας δεοντολογίας. Θα πρότεινα τη δημιουργία κώδικα δεοντολογίας στην Ευρώπη, σε επίπεδο ΕΕ, που θα διέπει τη συμπεριφορά των πολιτών και των τραπεζών, διότι είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι υπάρχει μεγάλος αριθμός αθώων θυμάτων, καθώς οι απλοί πολίτες δεν κατανοούν τον κίνδυνο που διατρέχουν λαμβάνοντας ένα δάνειο. Αυτό είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό καθήκον για την Ευρώπη.
Corinne Lepage (ALDE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία υπουργέ, κύριε Επίτροπε, το εξαιρετικά φιλόδοξο πρόγραμμα που μας παρουσιάσατε είναι ενδιαφέρον, δεν πιστεύετε όμως ότι θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το θέμα του πλεονεκτήματος που μπορεί ακόμα να αποκτηθεί με το να ευνοούνται οι πολύ βραχυπρόθεσμες συναλλαγές και η πολύ βραχυπρόθεσμη αποδοτικότητα έναντι των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων;
Η έλλειψη χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις μας, ιδίως στην Ευρώπη, οφείλεται ακριβώς σε αυτό το πλεονέκτημα που εξακολουθούν να προσφέρουν οι πολύ βραχυπρόθεσμες επενδύσεις. Δεν νομίζετε πως πρέπει να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα αυτό;
Cecilia Malmström, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα μέλη του Σώματος που συνεισέφεραν σε αυτήν τη συζήτηση. Πιστεύω ότι υπάρχει μεγάλος βαθμός συμφωνίας εδώ στο Σώμα σχετικά με το τι έχει σημασία για την ευρωπαϊκή θέση και σε ποια θέματα πρέπει να επικεντρωθούμε ενόψει της συνόδου κορυφής της G20. Η ΕΕ μιλά τώρα με καθαρή και συντονισμένη φωνή στη διεθνή σκηνή και θα ήθελα πραγματικά να ευχαριστήσω την Επιτροπή και ιδίως τον Joaquín Almunia για την εργασία του προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η συναίνεση.
Πολλοί βουλευτές έθεσαν τα θέματα που εξετάσαμε τόσο εγώ όσο και ο κύριος Επίτροπος. Ναι, χρειαζόμαστε καλύτερη εποπτεία και καλύτερη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Ελπίζουμε ότι θα καταστεί δυνατό να θεσπιστεί το συντομότερο δυνατό ένα σύστημα εποπτείας. Θα βασιστούμε γι’ αυτό στην έκθεση Larosière και θα εξετάσουμε πόσο γρήγορα μπορούμε να το εφαρμόσουμε. Χρειαζόμαστε πιο συντονισμένες παγκόσμιες λύσεις και αποτελεσματικούς και λειτουργικούς διεθνείς οργανισμούς. Χρειαζόμαστε σαφείς αρχές για τα συστήματα bonus. Πιστεύω πολύ στο Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και είμαι βέβαιη ότι θα παρουσιάσει συγκεκριμένες και υλοποιήσιμες προτάσεις, τις οποίες θα μπορέσουμε να συζητήσουμε.
Επίσης, θα θέλαμε να ασχοληθούμε με το θέμα της χρηματοδότησης δράσεων για το κλίμα. Θα καλέσουμε όλες τις χώρες να αναλάβουν τις ευθύνες τους, ωστόσο δεν είμαι βέβαιη ότι είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι θα μπορέσουμε να συζητήσουμε για αριθμητικά στοιχεία στη σύνοδο κορυφής του Πίτσμπουργκ. Φυσικά θα προσπαθήσουμε, γιατί αυτό θα ήταν καλό.
Επίσης, χρειαζόμαστε παγκόσμιες λύσεις. Δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε τις λύσεις της ΕΕ από αυτό το σύστημα, αντίθετα, πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι θα εφαρμοστούν όσο περισσότερες παγκόσμιες λύσεις είναι δυνατόν. Η ανεργία είναι ίσως η πιο αξιοσημείωτη πτυχή της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης για τον πληθυσμό της Ευρώπης. Στις περισσότερες από τις χώρες μας, η ανεργία θα διατηρηθεί για αρκετό διάστημα, και αυτή είναι μια εξαιρετικά σοβαρή κατάσταση που απαιτεί ευρωπαϊκές και εθνικές λύσεις. Η πολιτική μας για την αγορά εργασίας πρέπει να είναι ισχυρή, πρέπει να διευκολύνουμε τις εταιρίες και τους επιχειρηματίες ώστε να αναλάβουν τον κίνδυνο της απασχόλησης ατόμων και να τολμήσουν να επενδύσουν και πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι επενδύοντας στην παιδεία και την έρευνα τα άτομα θα έχουν προοπτικές απασχόλησης. Θα διεξαγάγουμε μια ειδική συζήτηση για την ανεργία στο Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών τον Οκτώβριο.
Πρέπει επίσης να συζητήσουμε για στρατηγικές εξόδου από την κρίση, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος τα μέτρα που λάβαμε να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ανεργία και την ανάπτυξη ειδικότερα και να οδηγήσουν σε ελλείμματα και πληθωρισμό. Πάντοτε, εκείνοι που υποφέρουν πρώτοι είναι τα πιο ευάλωτα μέλη της κοινωνίας μας. Όσον αφορά τις φτωχότερες χώρες, καταλαβαίνουμε πολύ καλά ότι αυτές είναι οι μεγαλύτεροι χαμένοι στο πλαίσιο της διεθνούς κρίσης, που πλήττει σκληρά τους φτωχότερους στον κόσμο. Συζητήσαμε και συνεχίζουμε να συζητάμε πώς μπορούμε να ανακουφίσουμε την κατάσταση αυτών των ανθρώπων. Είναι σημαντικό οι πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης να έχουν επαρκείς πόρους ώστε να μπορούν να παρέχουν τα επονομαζόμενα δάνεια με ευνοϊκούς όρους. Επίσης, είναι σημαντικό να εξασφαλίσουμε ότι θα λειτουργεί σωστά το διεθνές εμπορικό σύστημα και δεν θα υπάρχει σε αυτό εγγενής προστατευτισμός. Συνεπώς, οι διάφορες συζητήσεις για παγκόσμιους φόρους και για διάφορα είδη φόρων Tobin έχουν νόημα μόνον εφόσον μπορούν πραγματικά να εφαρμοστούν σε παγκόσμιο επίπεδο, πράγμα που δεν ισχύει σήμερα. Ως εκ τούτου, θα ήταν απλά αντιπαραγωγικοί και δεν θα βοηθούσαν τις οικονομίες μας.
Πολλοί βουλευτές έθεσαν το θέμα των αμοιβαίων κεφαλαίων κινδύνου και μιας νέας ρύθμισης του χρηματοπιστωτικού τομέα. Τα θέματα αυτά αποτελούν προτεραιότητες για τη σουηδική Προεδρία. Θα αποφασίσουμε γι’ αυτά μαζί με εσάς και προσβλέπουμε σε μια πολύ στενή συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προκειμένου να έχουμε το συντομότερο δυνατό οδηγίες για τα αμοιβαία κεφάλαια κινδύνου και τη ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Κατανοώ ότι αυτό είναι δύσκολο και πολύπλοκο –ότι υπάρχουν πολλές πτυχές που πρέπει να ληφθούν υπόψη– όμως είμαστε διατεθειμένοι να συνεργαστούμε μαζί σας όσο στενότερα είναι δυνατό προκειμένου να τα επιτύχουμε όλα αυτά.
Συνοψίζοντας: φυσικά, η σύνοδος κορυφής της G20 δεν μπορεί να λύσει όλα τα προβλήματα που συζητήσαμε. Παρόλ’ αυτά, θεωρώ ότι μπορώ να ελπίζω πως θα σημειώσουμε ουσιαστική πρόοδο στα θέματα που συζητήσαμε. Ασκείται πίεση από την πλευρά των πολιτών της Ευρώπης, όμως υπάρχουν και σε ολόκληρο τον κόσμο άνθρωποι που περιμένουν από εμάς να καταδείξουμε τον ηγετικό μας ρόλο και να αυξήσουμε τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών συστημάτων, να κάνουμε ό, τι μπορούμε για να αποφύγουμε μελλοντικά τέτοιου είδους κρίσεις και να εξασφαλίσουμε ότι θα βγούμε από αυτήν την κρίση πιο ισχυροί από ό, τι ήμασταν όταν άρχισε. Η ΕΕ είναι ενωμένη, η ΕΕ είναι δυνατή και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η σουηδική Προεδρία θα κάνει ό, τι μπορεί για να υπερασπιστεί και να προβάλει τις απόψεις της Ευρώπης στη σύνοδο κορυφής της G20 την επόμενη εβδομάδα. Σας ευχαριστώ θερμά για την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση.
Joaquín Almunia, μέλος της Επιτροπής. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θεωρώ ότι όλοι συμφωνήσαμε πως στην παρούσα κατάσταση, όπου έχουμε ακόμα να αντιμετωπίσουμε μεγάλες και εκτεταμένες προκλήσεις εξαιτίας αυτής της κρίσης, έχει εξαιρετική σημασία η επιτυχία της συνόδου κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ και η πεποίθηση ότι οι συναντήσεις αυτές θα έχουν ως αποτέλεσμα να αρχίσουμε να βρίσκουμε και να εφαρμόζουμε λύσεις για τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Αρχίζουμε πραγματικά να διακρίνουμε ορισμένα ουσιαστικά σημάδια βελτίωσης σε ορισμένους οικονομικούς δείκτες, ιδίως στην ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου και στην εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επενδυτών. Ως εκ τούτου, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων πρέπει να συμφωνήσουν και ελπίζω ότι θα συμφωνήσουν για όλα τα σημεία της ημερήσιας διάταξης της συνόδου κορυφής και θα τα εφαρμόσουν μετά από τη διάσκεψη της επομένης εβδομάδας.
Ένα από τα σημαντικότερα σημεία που ανέφεραν πολλοί από εσάς είναι η ανάγκη διασαφήνισης, η ανάγκη για ένα σαφές μήνυμα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου προτίθενται να συνεχίσουν τον συντονισμό των δράσεών τους. Το επόμενο βήμα στον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής πρέπει να είναι ο καθορισμός μιας στρατηγικής εξόδου από την κρίση και η λήψη μιας απόφασης σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο της εφαρμογής της στρατηγικής αυτής με συντονισμένο τρόπο. Πρέπει να αντλήσουμε το δίδαγμα της κρίσης του 1929 –και πιστεύω ότι το κάναμε– ότι τα μέτρα κινήτρων δεν μπορούν να αίρονται υπερβολικά γρήγορα όταν η οικονομία χρειάζεται ακόμα στήριξη – όπως είπαν ορισμένοι από εσάς. Δεν πρέπει όμως ούτε να χρησιμοποιούμε αυτά τα μέτρα κινήτρων για περισσότερο διάστημα από όσο είναι αναγκαίο διότι στην περίπτωση αυτήν θα επιφέραμε επανάληψη των συνθηκών που οδήγησαν στις φούσκες και τις ανισορροπίες οι οποίες προκάλεσαν αυτήν την κρίση. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που πρέπει να διευκρινιστεί στη σύνοδο κορυφής του Πίτσμπουργκ.
Πρέπει να αποφύγουμε την επανάληψη των σφαλμάτων του παρελθόντος όσον αφορά όχι μόνο τις μακροοικονομικές πολιτικές, αλλά και τη ρύθμιση και εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα. Θεωρώ ότι αυτή η δέσμευση κατέστη ιδιαίτερα σαφής σε προηγούμενες συνόδους κορυφής. Πρέπει να συνεχίσουμε να τηρούμε αυτήν τη δέσμευση και να τιμούμε τις υποσχέσεις που έχουμε ήδη δώσει τόσο σε παγκόσμιο όσο και –στη δική μας περίπτωση– σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Από την άποψη αυτή συμφωνώ με όσους είπαν σήμερα το πρωί στη συζήτηση ότι δεν πρέπει να ανάγονται όλα στο ζήτημα των αμοιβών. Ωστόσο, συμφωνώ επίσης απόλυτα με εκείνους που είπαν πως το θέμα των αμοιβών είναι εξαιρετικά σημαντικό από οικονομική, κοινωνική, πολιτική και ηθική άποψη. Θεωρώ ότι η Ευρώπη δείχνει πως ηγείται στο θέμα αυτό –όπως έκανε και σε άλλα θέματα της ημερήσιας διάταξης της G20– τόσο μέσω καθενός από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων όσο και μέσω των ίδιων των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Επιτροπής.
Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι τον Απρίλιο τρέχοντος έτους η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε στα κράτη μέλη συστάσεις για τις αμοιβές που είναι σχεδόν ακριβώς ίδιες με αυτές που προτείνει τώρα ολόκληρος ο κόσμος. Πρέπει να συνεχίσουμε να δίνουμε προσοχή στα προβλήματα του χρηματοπιστωτικού συστήματος –περισσότερο κεφάλαιο, αναδιάρθρωση και διόρθωση των τραπεζικών ισολογισμών– τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όταν υπάρχει ένα πλήρως διασυνδεδεμένο χρηματοπιστωτικό σύστημα, δεν έχει νόημα να λύνουμε εμείς τα προβλήματά μας εντός των συνόρων μας εάν κανένας άλλος δεν λύνει ταυτόχρονα τα δικά του προβλήματα. Θυμηθείτε πως πριν από έναν χρόνο, την προηγουμένη της κρίσης της Lehman Brothers, πιστεύαμε ακόμα ότι θα μπορούσαμε να αποφύγουμε τα χειρότερα προβλήματα της χρηματοπιστωτικής κρίσης που δημιουργήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ταυτόχρονα, όπως είπαν πολλοί από εσάς, είναι απόλυτα αληθές ότι τελικά ο πολιτικός σκοπός δεν είναι απλά να τακτοποιηθούν οι ισολογισμοί μιας τράπεζας ή να κεφαλαιοποιηθεί το παθητικό της. Τα θεμελιώδη προβλήματα είναι η απασχόληση, η κατάσταση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεών μας και η βιωσιμότητα των συστημάτων δημοσίων υπηρεσιών και κοινωνικής πρόνοιας μας.
Ωστόσο, χωρίς ένα λειτουργικό χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν μπορεί να διατηρηθεί τίποτα άλλο. Αυτή είναι η πρόκληση την οποία πρέπει να αντιμετωπίσει η σύνοδος κορυφής του Πίτσμπουργκ ή την οποία πρέπει να συνεχίσει να αντιμετωπίζει η G20 στη σύνοδο κορυφής του Πίτσμπουργκ.
Τέλος, θα ήθελα να σχολιάσω ένα θέμα που εθίγη σε πολλές από τις αγορεύσεις σας. Ενώ συμφωνώ με άλλα θέματα της ημερήσιας διάταξης της G20 που ανέφεραν πολλοί από εσάς, θα ήθελα να αναφερθώ μόνο σε ένα: το θέμα των φορολογικών παραδείσων και των μη συνεργάσιμων δικαιοδοσιών.
Είναι αλήθεια ότι στη σύνοδό της στο Λονδίνο, η G20 δεν κατάφερε να βρει λύσεις για όλα τα προβλήματα που δημιουργούν οι φορολογικοί παράδεισοι. Θα ήταν πολύ δύσκολο να βρεθούν σε μία μόνο ημέρα όλες οι λύσεις για ένα πρόβλημα που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια. Όμως είναι επίσης απόλυτα αληθές ότι μετά τη σύνοδο κορυφής που έγινε τον Απρίλιο στο Λονδίνο, μέσα σε αυτούς τους έξι μήνες λύθηκαν πολύ περισσότερα προβλήματα από αυτά που λύθηκαν ή θα μπορούσαν να έχουν λυθεί μέσα σε πολλά χρόνια πριν από τη σύνοδο κορυφής του Λονδίνου. Ως προς το συγκεκριμένο αυτό σημείο, επιτεύχθηκε συμφωνία για την ανταλλαγή των πληροφοριών που απαιτούνται για την αποφυγή της φοροδιαφυγής και της απόκρυψης οικονομικών και χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων από τις δημόσιες αρχές με τη χρήση της προστασίας που προσφέρουν οι φορολογικοί παράδεισοι. Επομένως, είναι σωστό πως δεν λύθηκαν όλα τα θέματα σε αυτούς τους έξι μήνες, αλλά μέσα σε αυτούς τους έξι μήνες επιτύχαμε πολλά σε ένα θέμα που έχει μεγάλη σημασία προκειμένου αυτές οι χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες που αποκρύπτονται από τις ρυθμιστικές και εποπτικές αρχές να μην δημιουργήσουν ξανά στρεβλώσεις του συστήματος. Αυτό έχει επίσης εξαιρετική σημασία αναφορικά με το μήνυμα που στέλνουμε στους πολίτες μας σχετικά με τον καταμερισμό ευθυνών και τις προσπάθειες που απαιτούνται για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης.
Τέλος, κάποιος είπε πως η φωνή της ΕΕ πρέπει να ακουστεί δυνατότερα από τις φωνές των ευρωπαϊκών μελών της G20. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι υπό την σουηδική Προεδρία και χρησιμοποιώντας τη φωνή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η φωνή της ΕΕ ακούγεται. Την παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή και σεβασμό διότι η Ευρώπη, όχι μόνο μία ή δύο ευρωπαϊκές χώρες, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν η οργάνωση που ξεκίνησε αυτήν τη διαδικασία παγκόσμιου συντονισμού. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι όταν υπάρχει πραγματικός συντονισμός μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα.
Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την πρώτη περίοδο συνόδου του Οκτωβρίου.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
András Gyürk (PPE), γραπτώς. – (HU) Αναμένεται ότι η επικείμενη σύνοδος κορυφής της G20 θα δώσει μεγάλη έμφαση στις συνομιλίες της Κοπεγχάγης για το κλίμα. Υπάρχουν ακόμα πολλά ανεπίλυτα ζητήματα που εμποδίζουν μια συμφωνία για την μετά το Κιότο εποχή. Επιτρέψτε μου να εκφράσω ορισμένες σκέψεις μου για το ζήτημα αυτό. Πρώτον: αντί για αόριστες μακροπρόθεσμες υποσχέσεις χρειαζόμαστε μεσοπρόθεσμες δεσμεύσεις που πρέπει να είναι ρεαλιστικές, δίκαιες και υπεύθυνες. Κατά την ανάληψη αυτών των δεσμεύσεων είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη, εκτός από παράγοντες όπως η οικονομική ανάπτυξη και οι φυσικοί πόροι, και ο βαθμός στον οποίο έχουν εκπληρωθεί μέχρι τώρα οι δεσμεύσεις του Κιότο.
Δεύτερον: πρέπει να υποστηριχθεί η ιδέα ότι η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει τις αναπτυσσόμενες χώρες τόσο οικονομικά όσο και αναφορικά με την επίτευξη των στόχων της πολιτικής τους για το κλίμα. Για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται μια ειδική οικονομική δέσμευση. Για να εξασφαλιστεί ωστόσο η διαφάνεια, οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αναλάβουν και αυτές δεσμευτικές υποχρεώσεις και να καταρτίσουν αναλυτικά σχέδια δράσης.
Τρίτον: οι μηχανισμοί ευελιξίας πρέπει να συνεχίσουν να κατέχουν σημαντικό ρόλο. Προκειμένου να προωθηθούν οι επενδύσεις, πρέπει να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατόν συμφωνία σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να συμπεριληφθούν τα πιστωτικά μόρια από τα έργα που εκτελέστηκαν ως τώρα.
Τέταρτον: στο μετά το Κιότο σύστημα πρέπει να δοθούν μεγαλύτερα περιθώρια σε μέσα βασισμένα στην αγορά. Για παράδειγμα, η επέκταση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών ή των συστημάτων πράσινων πιστοποιητικών μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη μείωσης των εκπομπών σε μέρη όπου αυτό θα έχει το μικρότερο κόστος. Θεωρώ ότι η οικονομική κρίση δεν συνιστά εμπόδιο στον συμβιβασμό της Κοπεγχάγης. Μια αξιοπρεπής μεσοπρόθεσμη συμφωνία μπορεί να δώσει τρόπον τινά μια ώθηση στην ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας μειώνοντας παράλληλα την επιβάρυνση του περιβάλλοντος.
Edit Herczog (S&D), γραπτώς. – (HU) Πριν από πέντε χρόνια, όλα τα νέα κράτη μέλη της ΕΕ δεσμεύθηκαν κατά την προσχώρησή τους να υιοθετήσουν το ευρώ. Σήμερα, τέσσερα από αυτά το έχουν ήδη επιτύχει. Οι άλλες χώρες παρεξέκλιναν και υπολείπονται στον τομέα αυτόν εξαιτίας διαφόρων παραγόντων και σφαλμάτων που αφορούν την οικονομική πολιτική, ενώ επιπροσθέτως βρέθηκαν σε ευάλωτη θέση λόγω της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η οικονομική ύφεση πυροδότησε φιλοδοξίες προστατευτισμού που απειλούν να υπονομεύσουν τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς.
Η σημερινή οικονομική κρίση κατέδειξε ότι το ευρώ έχει λάβει εξέχοντα ρόλο στους στενούς οικονομικούς δεσμούς που συνήφθησαν μεταξύ των μελών της ευρωζώνης, όμως τα κράτη που ελπίζουν να υιοθετήσουν το ευρώ κατέληξαν τώρα σε μια εξαιρετικά ευάλωτη θέση εξαιτίας της μακράς προετοιμασίας. Πολλοί, μεταξύ των οποίων και εγώ, πιστεύουν ότι στην κρίσιμη νομισματική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, το κλειδί για τη λύση θα ήταν η επιτάχυνση της καθιέρωσης του ευρώ σε αυτά τα κράτη μέλη. Ωστόσο, για να γίνει αυτό πρέπει να θεσπιστούν όροι οικονομικής πολιτικής, αλλά ακόμα και με τους προηγούμενους όρους θα χρειάζονταν πολλά χρόνια για να καθιερωθεί το ευρώ.
Κατά την άποψή μου δεν πρέπει μόνο να εξασφαλίσουμε ότι τα κριτήρια σύγκλισης θα μείνουν αμετάβλητα, αλλά και ότι η ΕΕ θα χειρίζεται με πιο ευέλικτο τρόπο από σήμερα τον κανονισμό που καθορίζει τον χρόνο παραμονής στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών ERM II. Επίσης, νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να εξετάσουμε πώς μπορεί να επισπευσθεί η διαδικασία προσχώρησης στην ευρωζώνη με παράλληλη εκπλήρωση εκείνων των όρων που είναι δυνατό να εκπληρωθούν. Αυτό θα μπορούσε στη συνέχεια να σταθεροποιήσει την κατάσταση στις εν λόγω χώρες, καθώς και να διαφυλάξει ολόκληρη την εσωτερική αγορά της ΕΕ. Διαφορετικά, η ενδεχόμενη διεθνής αφερεγγυότητα των χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ μπορεί στη χειρότερη περίπτωση να παρασύρει στην πτώση της και τη ζώνη του ευρώ.
Liisa Jaakonsaari (S&D), γραπτώς. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, η οικονομία της αγοράς είναι καλός υπηρέτης, αλλά κακός κύριος. Τελευταία, όμως, υπάρχει μάλλον μια σύγχυση των ρόλων. Στις διεθνείς διασκέψεις συνηθίζεται να λέγονται κοινοτυπίες, τώρα όμως χρειαζόμαστε δράση, και μάλιστα γρήγορα. Ο κόσμος έχει τώρα στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ μια ιστορική ευκαιρία να συμφωνήσει ξανά σχετικά με τους κανόνες της παγκόσμιας οικονομίας. Συζητήθηκαν πολλά στον Τύπο σχετικά με τα bonus των τραπεζικών, όμως αυτά είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Η παγκόσμια οικονομία χρειάζεται πλήρη ανανέωση και η λέξη κλειδί είναι η διαφάνεια. Πρέπει να προσπαθήσουμε να απαλλαγούμε από την οικονομία ανάληψης κινδύνου και να κινηθούμε προς την πραγματική οικονομία. Μόνο δεσμευτικοί διεθνείς κανόνες μπορούν να εξασφαλίσουν ότι δεν θα επαναληφθεί η οικονομία τύπου καζίνο που είδαμε τα τελευταία χρόνια. Στο μέλλον οι φορολογούμενοι δεν θα πρέπει να καλούνται να πληρώσουν τη ζημιά. Με μηχανισμούς όπως οι φόροι περιουσίας υπάρχει πάντα ο κίνδυνος κάποιος στην παγκόσμια οικονομία να μετατραπεί σε παράσιτο. Ωστόσο, νομίζω ότι πρέπει τουλάχιστον να εξετάσουμε πόσο σημαντικοί μπορεί να είναι.
Wojciech Michał Olejniczak (S&D), γραπτώς. – (PL) Η σύνοδος κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ θα διεξαχθεί ουσιαστικά στην πρώτη επέτειο της κατάρρευσης της τράπεζας Lehman Brothers. Με αυτό το δεδομένο θα έπρεπε να ενεργούν οι παγκόσμιοι ηγέτες. Οι επιπτώσεις της κρίσης έγιναν αισθητές στους κατοίκους σχεδόν κάθε τόπου στον πλανήτη μας. Πρωταρχικός στόχος της συνόδου κορυφής της G20 πρέπει να είναι η ελαχιστοποίηση του κινδύνου επανάληψης της κρίσης που προκλήθηκε από την απορρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Το καθήκον που πρέπει να φέρουν εις πέρας οι ηγέτες της G20 είναι η δημιουργία ρύθμισης που θα εμποδίσει την εμφάνιση περαιτέρω κερδοσκοπικών τραπεζών ή, για να το πούμε ξεκάθαρα, την εξαπάτηση εκατομμυρίων πελατών χρηματοπιστωτικών οργανισμών σε ολόκληρο τον κόσμο.
Τους τελευταίους μήνες ακούγαμε ολοένα συχνότερα κακά νέα που αφορούσαν μάνατζερ οι οποίοι οδηγούσαν τις εταιρίες τους στα όρια της κατάρρευσης κατασπαταλώντας κρατικές ενισχύσεις. Τα τελευταία χρόνια, εμείς στην Ευρώπη διαπιστώσαμε μια άνευ προηγουμένου απόκλιση ως προς τα εισοδήματα, άγνωστη ως τότε για το ευρωπαϊκό κοινωνικό πρότυπο. Ένα από τα καθήκοντα της G20 θα πρέπει να είναι η εξομάλυνση των εισοδηματικών διαφορών στην Ευρώπη και σε παγκόσμια κλίμακα. Ο χρηματοπιστωτικός κλάδος πρέπει να έχει κανόνες σύμφωνα με τους οποίους τα bonus δεν θα εξαρτώνται από βραχυπρόθεσμα κέρδη, αλλά από μακροπρόθεσμες αποδόσεις επενδύσεων.
Στο Πίτσμπουργκ θα είναι παρόντες οι ηγέτες διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών και ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για τον λόγο αυτόν, η Ευρώπη πρέπει να μιλήσει με μία φωνή στη σύνοδο κορυφής. Απευθύνω έκκληση προς τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης να θυμούνται πως τα συμφέροντα της Κοινότητας συμπεριλαμβάνουν τα συμφέροντα και εκείνων των κρατών μελών που δεν θα έχουν εθνικούς εκπροσώπους στη σύνοδο κορυφής.
Sirpa Pietikäinen (PPE), γραπτώς. – (FI) Τη Δευτέρα αυτής της εβδομάδας, το να εργαζόμαστε σε μια ημέρα, τρόπον τινά, επετείου αποτέλεσε μια αμφιλεγόμενη τιμή: ακριβώς πριν από ένα χρόνο κατέρρευσε η τράπεζα επενδύσεων Lehman Brothers. Θεωρείται ότι αυτή η κατάρρευση προκάλεσε τη σημερινή βαθιά παγκόσμια ύφεση και την χρηματοπιστωτική κρίση.
Σε μια χρονική στιγμή που βρίσκεται τόσο κοντά στην επέτειο αυτή και στην επικείμενη σύνοδο κορυφής της G20 στο Πίτσμπουργκ, αξίζει να σταθούμε για να αναλογιστούμε τι μάθαμε και τι μπορούμε ακόμα να μάθουμε από την κρίση. Θεωρώ ότι από την κρίση αναδύεται κάτι καίριο, δηλαδή μια ευκαιρία διεξοδικής επανεξέτασης της δομής του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος. Έχουν ήδη γίνει κάποια βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Η διάσκεψη της G20 την περασμένη άνοιξη απετέλεσε μια καλή βάση δράσης και κατευθύνσεων σχετικά με την παγκόσμια συναίνεση για τα απαιτούμενα μέτρα. Οι ΗΠΑ εξήγγειλαν πολύ πρόσφατα μια μεγάλη νομοθετική δέσμη για τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει την ερχόμενη εβδομάδα πρόταση για τη δομή του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος και την εποπτεία του. Η φράση-κλειδί εδώ είναι η «παγκόσμια προσέγγιση».
Πρέπει να θεσπίσουμε διεθνώς δεσμευτικούς κανόνες για τη μεταρρύθμιση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, κανόνες για τη φερεγγυότητα και νέους κανόνες για τα δικαιώματα προαίρεσης. Η νομοθεσία πρέπει να περιλάβει όλα τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και να είναι ευέλικτη προκειμένου να μπορεί πάντα να αντιδράσει σε έναν μεταβαλλόμενο κλάδο και σε έναν κλάδο που εγκαινιάζει νέα προϊόντα.
Εν μέσω μιας κρίσης που πλήττει τη βασική ασφάλεια, τους βιοτικούς πόρους και την ευημερία των ανθρώπων, είναι επίσης εποικοδομητική η εξέταση νέων τρόπων για τη μέτρηση του πλούτου. Τα τελικά συμπεράσματα που εξέδωσε η επιτροπή την οποία διόρισε πρόσφατα ο πρόεδρος Sarkozy συνιστούν τη μετάβαση από τη μέτρηση της ευημερίας βάσει του ΑΕγχΠ σε νέες μεθόδους που θα λαμβάνουν ιδίως υπόψη την οικονομική ικανότητα μιας κοινωνίας να εξασφαλίζει την ευημερία των πολιτών της και τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος.
Catherine Stihler (S&D), γραπτώς. – (EN) Συμφωνώ με όσους αναφέρθηκαν στην ανάγκη μιας παγκόσμιας συντονισμένης προσέγγισης. Αυτό είναι ουσιαστικής σημασίας προκειμένου να αλλάξουμε τις δομές ισχύος του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ωστόσο, ούτε η Επιτροπή ούτε το Συμβούλιο σχολίασαν την έννοια των «δηλώσεων επιθυμητών ενεργειών σε περίπτωση πτώχευσης» για τον τραπεζικό τομέα. Αυτήν την εβδομάδα είναι η επέτειος της κατάρρευσης της Lehman Brothers. Εκτιμάται ότι για την εκκαθάριση αυτής της τράπεζας επενδύσεων θα χρειαστεί μία δεκαετία, σε αντίθεση με την Dunfermline Building Society που διέθετε δήλωση επιθυμητών ενεργειών σε περίπτωση πτώχευσης, η οποία έδινε τη δυνατότητα σαφούς ταυτοποίησης του ενεργητικού της. Η διαφάνεια είναι ουσιαστική εάν θέλουμε να ανακτήσουν οι καταναλωτές την εμπιστοσύνη τους στον τραπεζικό τομέα.
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση του Συμβουλίου για το SWIFT.
Beatrice Ask, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, το καίριο ερώτημα είναι πώς χρηματοδοτούνται τέτοιες δραστηριότητες. Η αποτροπή της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και η επισήμανση των ιχνών που μπορεί να αφήνουν παρόμοιες συναλλαγές μπορεί και να προλάβει τρομοκρατικές εγκληματικές πράξεις και να αποβεί σημαντική για τη διερεύνηση τέτοιων εγκληματικών πράξεων. Για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε διεθνή συνεργασία. Ως προς αυτό πρέπει να ανταποκριθούμε στην πρόκληση που περιλαμβάνεται στη σύμβαση του ΟΗΕ του 1999 για την καταστολή της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και στις ανάλογες συμβάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Οι βουλευτές που συμμετείχαν στη συνάντηση κεκλεισμένων των θυρών της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις 3 Σεπτεμβρίου 2009 ενημερώθηκαν για το πώς το πρόγραμμα παρακολούθησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (TFTP) συνέβαλε στη βελτίωση της ασφάλειας των πολιτών της ΕΕ και άλλων πολιτών. Τα τελευταία χρόνια οι πληροφορίες του TFTP βοήθησαν στην αποκάλυψη και διερεύνηση τρομοκρατικών εγκλημάτων και στην πρόληψη τρομοκρατικών επιθέσεων σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Η Προεδρία έλαβε στις 27 Ιουλίου 2009 ομόφωνη διαπραγματευτική εντολή από το Συμβούλιο, η οποία βασίζεται σε πρόταση της Επιτροπής. Θα ήταν καλύτερα να είχαν γίνει οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ βάσει της Συνθήκης της Λισαβόνας. Τότε θα ήταν δυνατή η πλήρης συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως όμως γνωρίζετε, αυτό δεν είναι ακόμα δυνατό. Εφόσον το SWIFT θα μεταφέρει στο τέλος του έτους τη βάση δεδομένων του από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη, είναι σημαντικό η ΕΕ να συνάψει το συντομότερο δυνατό συμφωνία βραχείας διάρκειας με τις ΗΠΑ προκειμένου να μην υπάρχει κίνδυνος διακοπής της ανταλλαγής πληροφοριών. Αυτό είναι προς το συμφέρον όλων.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι πρόκειται για μια προσωρινή συμφωνία για το διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι να καταστεί δυνατή η σύναψη μόνιμης συμφωνίας. Πρέπει να αφορά περίοδο όχι μεγαλύτερη των δώδεκα μηνών, και η Επιτροπή ενημέρωσε ότι σκοπεύει να υποβάλει μια πρόταση μόνιμης συμφωνίας μόλις τεθεί σε ισχύ η νέα Συνθήκη. Για να φανεί το TFTP χρήσιμο στην ΕΕ και τα κράτη μέλη, οι ΗΠΑ πρέπει να συνεχίσουν να παρέχουν στις αντίστοιχες αρμόδιες αρχές εντός της ΕΕ πληροφορίες από το TFTP όπως προηγουμένως. Και πραγματικά, αυτό θα συμβεί.
Ακόμη, η προσωρινή συμφωνία θα προσφέρει μια σαφή δυνατότητα στις κοινοτικές αρχές πρόληψης του εγκλήματος να ζητούν πληροφορίες από βάσεις δεδομένων του TFTP για τη διερεύνηση τρομοκρατικών εγκλημάτων. Η Προεδρία είναι πεπεισμένη για τα οφέλη των πληροφοριών του TFTP. Ταυτόχρονα είναι σαφές ότι η προσωρινή συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει τους απαραίτητους μηχανισμούς εξασφάλισης της προστασίας της ιδιωτικής ζωής του ατόμου, του κράτους δικαίου και των προσωπικών δεδομένων. Για τον λόγο αυτόν, το σχέδιο συμφωνίας περιλαμβάνει μια διάταξη σύμφωνα με την οποία πρέπει να υπάρχει μία ξεχωριστή κοινοτική αρχή που θα λαμβάνει, θα επεξεργάζεται και θα εγκρίνει κάθε αίτημα των ΗΠΑ για πληροφορίες από το SWIFT.
Εξίσου σημαντικό είναι να περιλαμβάνει η προσωρινή συμφωνία λεπτομερείς διατάξεις για την προστασία των δεδομένων όσον αφορά τις πληροφορίες που λαμβάνουν οι ΗΠΑ από το SWIFT μέσω της ευρωπαϊκής αρχής. Ως προς αυτό η συμφωνία θα προχωρεί περισσότερο από τις προηγούμενες μονομερείς δεσμεύσεις των ΗΠΑ απέναντι στην ΕΕ στις δεσμεύσεις TFTP του 2007 όπως δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε ορισμένες άλλες διατάξεις που θα ζητήσουμε να περιληφθούν στη συμφωνία. Τα δεδομένα πρέπει να αποθηκεύονται με ασφάλεια, η πρόσβαση στα δεδομένα πρέπει να καταχωρείται πάντα, όλες οι αναζητήσεις στη βάση δεδομένων του TFTP πρέπει να είναι περιορισμένες και να καλύπτουν μόνο πρόσωπα ή πληροφορίες για τα οποία υπάρχουν εύλογες υποψίες ή σαφής σύνδεση με ένα τρομοκρατικό έγκλημα. Η περίοδος αποθήκευσης των πληροφοριών που ανακαλούνται θα είναι περιορισμένη και οι πληροφορίες θα διαγράφονται από τη βάση δεδομένων το πολύ μετά από πέντε έτη, ή και νωρίτερα εάν είναι δυνατόν.
Μπορούμε να δηλώσουμε ρητά ότι η χρήση του TFTP θα επιτρέπεται μόνο στο πλαίσιο της έρευνας τρομοκρατικών εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Ούτε οι ΗΠΑ ούτε η ΕΕ δεν θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν το σύστημα για την έρευνα άλλων ειδών εγκλημάτων ή για άλλους σκοπούς. Φυσικά, είναι επίσης σημαντικό να είναι ανάλογη η μεταφορά πληροφοριών από την ΕΕ στις ΗΠΑ μέσω του TFTP. Για τον λόγο αυτόν, η συμφωνία περιλαμβάνει πέρα από τους κανόνες για την ευρωπαϊκή αρχή που ανέφερα προηγουμένως και μια διάταξη σύμφωνα με την οποία το σύστημα πρέπει να αξιολογηθεί από ανεξάρτητο όργανο αξιολόγησης. Από την πλευρά της ΕΕ, το όργανο αυτό θα αποτελείται από εκπροσώπους της Προεδρίας, της Επιτροπής, και από δύο άτομα από τις εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων των κρατών μελών. Το καθήκον του οργάνου αξιολόγησης θα είναι ο έλεγχος της συμμόρφωσης με τη συμφωνία, της ορθής εφαρμογής των διατάξεων για την προστασία των δεδομένων και της αναλογικότητας της μεταφοράς δεδομένων.
Έχουμε κοινή ευθύνη να εξασφαλίσουμε ότι οι αρχές πρόληψης του εγκλήματος θα μπορούν να αντιμετωπίσουν με επιτυχία την τρομοκρατία. Έχουμε επίσης κοινή ευθύνη να εξασφαλίσουμε ότι αυτό θα γίνεται με ασφάλεια δικαίου και σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η Προεδρία είναι πεπεισμένη ότι η ανταλλαγή πληροφοριών με τις ΗΠΑ στο πλαίσιο του TFTP αυξάνει την προστασία από την τρομοκρατία και ότι μπορούμε να επιτύχουμε και μια προσωρινή συμφωνία και, τελικά, μια μόνιμη συμφωνία που όχι μόνο θα πληρούν τις αυστηρές απαιτήσεις μας για την προστασία των δεδομένων, αλλά και θα σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα αρχικά να ευχαριστήσω θερμά την κ. Ask διότι μας συνόψισε όλες τις εξελίξεις που αφορούν το SWIFT και τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται με τις ΗΠΑ σχετικά με τη συνέχιση του προγράμματος παρακολούθησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (TFTP).
Στη συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις 22 Ιουλίου είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω τη λειτουργία του TFTP και τον λόγο για τον οποίο χρειαζόμαστε μια ενδιάμεση λύση για να προλάβουμε τη διακοπή του. Στην κοινή συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων στις 3 Σεπτεμβρίου συμμετείχε η σουηδική Προεδρία, ο γενικός διευθυντής της ΓΔ Δικαιοσύνης, Ελευθερίας και Ασφάλειας κ. Faull και ο κ. Bruguière. Θεωρώ ότι η συνεδρίαση αυτή κατέστησε δυνατή τη διασαφήνιση μιας σειράς ανοιχτών θεμάτων.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω εν συντομία ορισμένες πτυχές. Η προστιθέμενη αξία της αξιολόγησης δεδομένων από το υπουργείο Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών στο πλαίσιο του TFTP επιβεβαιώθηκε από την έκθεση του κ. Bruguière, την οποία είχαν την ευκαιρία να εξετάσουν τα μέλη της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων στην κοινή συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου. Όπως μας υπενθύμισε και η Προεδρία, αυτή η ανάλυση δεδομένων έδωσε στις αρχές των ΗΠΑ τη δυνατότητα πρόληψης επιθέσεων και διευκόλυνσης ερευνών που αφορούσαν τρομοκρατικές επιθέσεις τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη.
Επιπροσθέτως, η έκθεση του δικαστή Bruguière επιβεβαίωσε ότι οι αρχές των ΗΠΑ τήρησαν τις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει το 2007 για την προστασία των δεδομένων, δηλαδή –όπως μόλις μας εξήγησε πολύ καλά η κ. Ask– να περιορίσουν τον χρόνο διατήρησης των δεδομένων και την πρόσβαση σε αυτά προκειμένου να χρησιμοποιούνται μόνον όταν υπάρχει υποψία χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Με δυο λόγια, ο κ. Bruguière είπε ότι οι δεσμεύσεις τηρήθηκαν.
Είναι, ωστόσο, σαφές ότι το δικαστικό πλαίσιο, για το οποίο έγιναν διαπραγματεύσεις το 2007, δεν θα λειτουργεί πλέον αφού τα δεδομένα δεν θα βρίσκονται πια στις ΗΠΑ μετά την αλλαγή δομής του SWIFT που προβλέπεται για το τέλος του έτους. Απαιτείται μια ενδιάμεση διεθνής συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ προκειμένου οι αρχές των ΗΠΑ να μπορούν να συνεχίσουν την ανάλυση δεδομένων που αφορούν διευρωπαϊκές συναλλαγές οι οποίες διεξάγονται στις Κάτω Χώρες.
Είναι απολύτως απαραίτητο να συμπεριληφθούν σε αυτήν τη συμφωνία όλα τα απαραίτητα εχέγγυα για τη διαφύλαξη των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών μας, συγκεκριμένα το δικαίωμα προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Φυσικά, υποστηρίζουμε απόλυτα την Προεδρία στις προσπάθειες που καταβάλλει προς αυτήν την κατεύθυνση.
Προχωρώντας θα ήθελα πρώτα απ’ όλα να πω στο Σώμα, κύριε Πρόεδρε, ότι όπως μόλις είπε η κυρία υπουργός, πρόκειται για μια προσωρινή συμφωνία η διάρκεια της οποίας δεν μπορεί να ξεπεράσει κατά μέγιστο όριο τους 12 μήνες. Αυτό σημαίνει πως μπορούν να γίνουν άμεσα νέες διαπραγματεύσεις με πλήρη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μόλις τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ειλικρινά ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει, φυσικά, να ενημερώνει διαρκώς το Κοινοβούλιο για την πρόοδο που επιτελείται στο ζήτημα αυτό.
Θα ήθελα να προσθέσω ότι είναι ευχαρίστησή μας που έχουμε την ευκαιρία να προετοιμάσουμε αυτήν τη συμφωνία που θα είναι μια μόνιμη, μακροπρόθεσμη συμφωνία, ζητώντας φυσικά απόλυτη αμοιβαιότητα από τους εταίρους μας στις ΗΠΑ. Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας αφορά και εμάς και δεν υπάρχει λόγος να μην υφίσταται πλήρης και ολοκληρωτική αμοιβαιότητα. Για τον λόγο αυτόν πιστεύω ότι η συμμετοχή του Κοινοβουλίου σε αυτές τις διαπραγματεύσεις για μια μελλοντική μακροπρόθεσμη συμφωνία θα είναι θετική.
Αυτή είναι η ειλικρινής πεποίθησή μου. Θα ήθελα για μία ακόμη φορά να ευχαριστήσω τη σουηδική Προεδρία και την κ. Ask για τη διεξοδική παρουσίαση της κατάστασης που έδωσε αφορμή για αυτήν την προσωρινή –και πάλι– συμφωνία.
Ernst Strasser, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Ask, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, οι ΗΠΑ είναι ένας σημαντικός εταίρος στο πλαίσιο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Ωστόσο, ειδικά όσον αφορά το θέμα των ευαίσθητων δεδομένων θέλουμε ευρωπαϊκούς κανόνες, σε συνεργασία με τους Αμερικανούς, για την ασφάλεια των δεδομένων, για τα πολιτικά δικαιώματα και τα ατομικά δικαιώματα των πολιτών μας σχετικά με τα δεδομένα. Γι’ αυτό εμείς στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (Χριστιανοδημοκράτες) ζητάμε να πληρούνται μια σειρά βασικών κριτηρίων για τη σύναψη μιας τέτοιου είδους σύμβασης.
Πρώτον, πρέπει να υπάρχει ισορροπία μεταξύ της ασφάλειας των πολιτών και των πολιτικών δικαιωμάτων.
Δεύτερον, χρειαζόμαστε ασφάλεια δικαίου για τις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις και για τους πολίτες μας. Τρίτον, επικροτούμε τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως συννομοθέτη και, ως εκ τούτου, επιδοκιμάζουμε και την πρόθεση σύναψης μιας μεταβατικής συμφωνίας. Ευχόμαστε σε εσάς, κυρία Ask, και στην Επιτροπή κάθε επιτυχία στο θέμα αυτό στις επόμενες εβδομάδες.
Τέταρτον, θεωρούμε ότι οι δέσμες εσωτερικών ευρωπαϊκών δεδομένων πρέπει να αντιμετωπίζονται σύμφωνα με το ευρωπαϊκό δίκαιο τόσο στη μεταβατική όσο και στην τελική συμφωνία. Πέμπτον, θέλουμε να καθιερωθεί επιπροσθέτως ένα μέσο παρόμοιο με το TFTP σε επίπεδο ΕΕ και έκτον, θεωρούμε ότι αυτό αποτελεί προϋπόθεση της αμοιβαιότητας.
Αυτές είναι οι σκέψεις μας και πιστεύουμε ότι θα τύχουν ευρείας συναίνεσης στην Ολομέλεια. Αφού συναφθεί η μεταβατική συμφωνία, θα πρέπει να διαπραγματευθούμε και να συνάψουμε σύντομα την τελική συμφωνία.
Claude Moraes, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, είναι σαφές ότι το SWIFT έχει γίνει ένα πεδίο δοκιμής προκειμένου να επιτευχθεί η σωστή ισορροπία μεταξύ της συνεργασίας μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων μας.
Όταν το Κοινοβούλιο ζητούσε στα ψηφίσματά μας του 2006 και του 2007 να μετακινηθεί η ιστοσελίδα-αντίγραφο του SWIFT από τις ΗΠΑ στην ΕΕ, αυτό έγινε προφανώς επειδή θεωρούσαμε ότι η προστασία που προσέφερε το πλαίσιο των ΗΠΑ στους πολίτες της ΕΕ δεν ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές της ΕΕ και θα έπρεπε να βελτιωθεί. Έτσι, αυτό αποτελεί θετική εξέλιξη και η Ομάδα μας επιδοκιμάζει το γεγονός ότι οι δύο νέοι διακομιστές του SWIFT θα μεταφερθούν τώρα στην Ευρώπη και ότι θα θεσπιστεί νέο νομικό πλαίσιο προκειμένου να συνεχίσει το TFTP των ΗΠΑ να χρησιμοποιεί και να επεξεργάζεται δεδομένα σε συνεργασία με τις δικές μας αρχές επιβολής του νόμου.
Η Ομάδα μου θεωρεί επίσης ότι η σύσταση που ενέκρινε το Συμβούλιο επιχειρεί να αντιμετωπίσει ορισμένες από τις ανησυχίες του Κοινοβουλίου και του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων. Υπάρχουν όμως ορισμένα καίρια ερωτήματα που παραμένουν ανοιχτά. Εάν τα νομικά πρότυπα των ΗΠΑ συνεχίσουν να εφαρμόζονται στην επικράτεια της ΕΕ για την επεξεργασία κοινοτικών δεδομένων, πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε την τήρηση των προτύπων της ΕΕ σχετικά με τα δικονομικά δικαιώματα και την προστασία των προσωπικών δεδομένων; Σε ποιον δικαστή μπορεί να απευθυνθεί ένας πολίτης ή μια επιχείρηση της ΕΕ σε περίπτωση ποινικής δίωξης;
Ασφαλώς ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα είναι ο χρόνος της συμφωνίας και ο προσωρινός χαρακτήρας της, όπως ανέφεραν το Συμβούλιο και η Επιτροπή. Η επιλογή μιας νομικής βάσης του τρίτου πυλώνα σε συνδυασμό με τον προσωρινό χαρακτήρα αποκλείουν εντελώς το Κοινοβούλιο –και ως εκ τούτου τους πολίτες της ΕΕ– από τη νομοθετική διαδικασία. Η Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεωρεί σαφές ότι αυτή η προσωρινή συμφωνία θα πρέπει να ισχύσει μόνο για 12 μήνες και ότι θα πρέπει να γίνουν διαπραγματεύσεις για μια νέα συμφωνία με το Κοινοβούλιο ως συννομοθέτη, προκειμένου να μπορούμε να διασφαλίσουμε εδώ στο Σώμα αυτήν την ευαίσθητη ισορροπία της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ευρωπαίων πολιτών στο πλαίσιο της σημαντικής και κρίσιμης καταπολέμησης της τρομοκρατίας.
Sophia in 't Veld, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, μετά από αυτά τα θερμά λόγια εγώ θα σπείρω ζιζάνια. Δεν θα πω τίποτα για το περιεχόμενο, καθώς θεωρώ αυτονόητο ότι όσα προέκυψαν από τις διαπραγματεύσεις είναι σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές για τη νομική προστασία και την προστασία των προσωπικών δεδομένων, θέλω όμως τώρα να λάβω μερικές απαντήσεις σχετικά με τη διαδικασία, διότι αυτή είναι η νιοστή φορά όπου το Συμβούλιο λαμβάνει κεκλεισμένων των θυρών αποφάσεις που επηρεάζουν τους πολίτες. Οι κυβερνήσεις της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών θέλουν να γνωρίζουν τα πάντα για τις ιδιωτικές μας ζωές, εμείς όμως ως πολίτες δεν μαθαίνουμε τίποτα για όσα κάνει το Συμβούλιο. Αυτό για μένα είναι κάπως ανάποδο. Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας έχει γίνει ουσιαστικά ένα είδος εκτροχιασμένου τραίνου με το Συμβούλιο να δείχνει άκρα περιφρόνηση για τους ευρωπαίους πολίτες και την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Κάθε φορά, ανεξάρτητα με το αν πρόκειται για το SWIFT, τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών, τη διατήρηση δεδομένων ή οτιδήποτε άλλο, μας λένε ότι «αυτό είναι απαραίτητο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας». Μπορώ να το πιστέψω, κυρία υπουργέ, όμως πότε θα έχουμε πραγματικά μια φορά κάποια στοιχεία, πότε θα κάνουμε κάποια αξιολόγηση; Υπάρχουν επίσης κάποια ερωτήματα όσον αφορά το SWIFT που θα ήθελα πραγματικά να απαντηθούν, διότι δεν απαντήθηκαν στις 3 Σεπτεμβρίου. Γιατί δεν απαντήθηκαν; Ήταν ήδη γνωστό από το 2007 ότι η δομή του SWIFT χρειαζόταν αλλαγή. Γιατί το Συμβούλιο παρουσίασε αυτό το σχέδιο την τελευταία στιγμή το καλοκαίρι, όταν το Κοινοβούλιο δεν είχε ακόμα συσταθεί; Γιατί δεν διαβουλευθήκατε με τα εθνικά κοινοβούλια για την εντολή; Γιατί; Δεν πρόκειται για «νομιμοποίηση παράνομων πολιτικών πράξεων», κυρία υπουργέ, όταν στην πράξη οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιχειρούν να αποκτήσουν πρόσβαση στα δεδομένα μας μέσω της κυβέρνησης των ΗΠΑ; Παραδεχτείτε το λοιπόν!
Τέλος, επιτρέψτε μου να αναφερθώ στη διαφάνεια. Τα έγγραφα, ιδίως δε οι νομικές συμβουλές της νομικής υπηρεσίας του ίδιου του Συμβουλίου, πρέπει να κοινοποιούνται, και όχι απλά σε ένα μικρό χώρο στον οποίο έχουν πρόσβαση μόνο τα μέλη του Σώματος –αφού τα βρήκαμε ήδη δίπλα στο φωτοτυπικό, γνωρίζουμε ήδη το περιεχόμενό τους– αλλά στους πολίτες της Ευρώπης. Αυτή είναι πραγματική διαφάνεια.
Jan Philipp Albrecht, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η Προεδρία και η Επιτροπή μιλούν διαρκώς για ενίσχυση των πολιτικών δικαιωμάτων και για μια Ευρώπη των πολιτών. Στην πραγματικότητα όμως τα θεμελιώδη δικαιώματα υπονομεύονται και εμποδίζεται μια σωστή δημόσια συζήτηση γι’ αυτά. Γίνεται κάθε προσπάθεια αποκλεισμού των κοινοβουλίων και μη δημοσιοποίησης πληροφοριών. Αυτή η μορφή αδιαφανούς προσέγγισης είναι απαράδεκτη για μια δημοκρατική Ευρώπη.
Δεν αρκεί απλά τα το επισημαίνουμε – ένα υπεύθυνο κοινοβούλιο πρέπει να σταματά μια τέτοια ανεπιθύμητη εξέλιξη. Η Προεδρία πρέπει να διακόψει τις διαπραγματεύσεις έως ότου μπορέσει να εγγυηθεί τα δικαιώματα των πολιτών και των κοινοβουλίων. Το παζάρι που σχεδιάζετε όσον αφορά τα τραπεζικά δεδομένα, χωρίς δεσμευτικό μηχανισμό προστασίας, θα είναι ένα ξεπούλημα των δικαιωμάτων προστασίας των δεδομένων των ευρωπαίων πολιτών και θα δημιουργήσει μια προληπτική γενική υποψία απέναντι σε όλους τους πολίτες.
Εμείς οι Πράσινοι δεν θα συμμετάσχουμε σε αυτό, ούτε καν προσωρινά, και ασφαλώς όχι εάν έχουμε διακομιστές εδώ στην Ευρώπη κι όχι πλέον μόνο στις ΗΠΑ, γιατί τα δεδομένα θα εξακολουθήσουν παρόλ’ αυτά να αποστέλλονται στις ΗΠΑ και δεν θα είναι εξασφαλισμένη η νομική προστασία.
Marie-Christine Vergiat, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είναι μεγάλη τιμή για μένα να μιλώ για πρώτη φορά στο Κοινοβούλιο εξ ονόματος των εκατομμυρίων Ευρωπαίων που θέλουν μια διαφορετική Ευρώπη.
Η υπόθεση του SWIFT είναι χαρακτηριστική των ολισθημάτων στον τομέα της ασφάλειας που επιβάλλονται στο όνομα της τρομοκρατίας, με απόλυτη περιφρόνηση για τα κυριότερα θεμελιώδη δικαιώματα των συμπολιτών μας. Στην υπόθεση αυτή οι ΗΠΑ υπέκλεψαν τραπεζικά δεδομένα χωρίς νομική βάση και χωρίς την ελάχιστη ενημέρωση των ευρωπαϊκών αρχών. Το σκάνδαλο έκανε τις ευρωπαϊκές αρχές να αντιδράσουν. Υπογράφηκε μια συμφωνία με την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Ένας εμπειρογνώμονας προέβη σε αξιολόγηση αυτής της συμφωνίας. Όμως ποιος εμπειρογνώμονας; Ένας γάλλος αντιτρομοκράτης δικαστής, ο δικαστής Bruguière, του οποίου τα παραπτώματα στον τομέα των θεμελιωδών δικαιωμάτων είναι πασίγνωστα στη Γαλλία. Ως εκ τούτου, βλέπουμε με σκεπτικισμό την ποιότητα της έκθεσής του.
Πέρα από αυτό το ζήτημα αρχής, η πρόταση ψηφίσματος που μας υποβλήθηκε περιλαμβάνει πολλές προειδοποιήσεις με τις οποίες συμφωνούμε, δεν είναι όμως αρκετές. Εμείς προτείνουμε τροπολογίες για την ενίσχυση των απαιτήσεων που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει καθήκον να προβάλει. Πρέπει να προχωρήσουμε παραπέρα και να ζητήσουμε την αναστολή της ισχύος της συμφωνίας σε περίπτωση παραβίασης των αρχών που αναφέρθηκαν. Θα θέλαμε να μάθουμε γιατί οι ευρωπαϊκές αρχές άργησαν τόσο να ενημερώσουν το Κοινοβούλιο και γιατί η νέα αυτή συμφωνία συνήφθη τόσο βιαστικά.
Βασιζόμαστε στη σουηδική Προεδρία. Θα παρακολουθούμε διαρκώς την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ναι, οι συμπολίτες μας έχουν δικαίωμα στην ασφάλεια, αυτό όμως πρέπει να γίνει χωρίς να εξαναγκαστούμε να ζούμε σε μια κοινωνία του Μεγάλου Αδελφού όπου ο καθένας θα γνωρίζει τα πάντα για μας.
Beatrice Ask, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ για τις σημαντικές απόψεις που εκθέσατε. Θα προσπαθήσω να απαντήσω σε ορισμένες από τις ερωτήσεις στον περιορισμένο χρόνο που διαθέτω.
Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι, φυσικά, πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε πως οι ΗΠΑ θα τηρήσουν τη συμφωνία. Θα ήθελα να πω ότι, πρώτον, έχουμε την έκθεση Bruguière που παρέχει μια καλή περιγραφή της συμμόρφωσης με τους όρους που έχουν συμφωνηθεί μέχρι τώρα. Δεύτερον, το σχέδιο συμφωνίας αναφέρεται σε ένα όργανο αξιολόγησης που σας το περιέγραψα και εγώ και η Προεδρία, η Επιτροπή και οι εκπρόσωποι των εθνικών αρχών προστασίας δεδομένων, των οποίων η συμμετοχή έχει σκοπό την εξασφάλιση της σωστής αντιμετώπισης του ζητήματος. Προφανώς η αξιοπιστία των πληροφοριών είναι καθοριστική. Επίσης, είναι σημαντικό να καταλάβουν όλοι ότι όταν μεταφέρονται πληροφορίες σε αυτό το πρόγραμμα δεδομένων, δεν μπορεί ο καθένας να μπαίνει σε αυτό οποτεδήποτε και να βλέπει ό, τι θέλει. Πρέπει να υπάρχει υπόνοια για τρομοκρατικό έγκλημα ή για τη χρηματοδότηση τέτοιου εγκλήματος προκειμένου να δοθεί πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες. Φυσικά, αυτό περιορίζει τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες.
Όσον αφορά την κριτική για τον λόγο που αυτό ανακινείται τώρα, στη διάρκεια του καλοκαιριού, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η Προεδρία έθεσε από λίγο ως πολύ τα ίδια ερωτήματα με τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Είχαμε αναλάβει να προετοιμάσουμε διεξοδικά το θέμα και να αναλύσουμε μεταξύ άλλων και αυτήν την έκθεση, η οποία απαντά σε ορισμένα ερωτήματα, αλλά και άλλα θέματα. Στην πραγματικότητα δεν αποφασίσαμε εμείς τη μεταφορά του SWIFT στην Ευρώπη. Αυτό έγινε βάσει άλλων αποφάσεων. Όμως οι ΗΠΑ θέλουν να μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτό το εργαλείο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και εμείς πιστεύουμε επίσης ότι οι αντίστοιχες πληροφορίες θα μας ήταν χρήσιμες. Για να γίνει αυτό, χρειαζόμαστε μια συμφωνία. Εφόσον δεν έχει τεθεί ακόμα σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας, θεωρήσαμε αναγκαίο να βρούμε μια προσωρινή λύση. Αυτό είναι το αντικείμενο των διαπραγματεύσεών μας και αυτή είναι η εντολή που λάβαμε από το Συμβούλιο. Αυτό προσπάθησα να σας εκθέσω.
Επίσης, δεν είναι σωστό ότι η Προεδρία θέλει να περιορίσει χωρίς λόγο από οποιαδήποτε άποψη την ενημέρωση ή τη συζήτηση. Πρώτον, πρόκειται τελικά για μια δημόσια συζήτηση και δεύτερον, ασφαλώς μιλάμε ευχαρίστως για την πορεία των συζητήσεων. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων δεν είναι δυνατό να παρέχουμε συνεχή πρόσβαση σε έγγραφα εφόσον είναι στην ίδια τη φύση των διαπραγματεύσεων να αλλάζουν ξανά και ξανά τα πράγματα. Επιχείρησα, ωστόσο, να παρουσιάσω το σημείο εκκίνησής μας και τη σαφή εντολή που έχουμε από το Συμβούλιο. Ως προς αυτό είμαστε πολύ αποφασισμένοι να συνδυάσουμε ένα υψηλό επίπεδο αποτελεσματικότητας και πρακτικής χρήσης με τις αυστηρές απαιτήσεις για ασφάλεια δικαίου και σεβασμό των πολιτικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είμαι απόλυτα πεπεισμένη ότι θα το επιτύχουμε. Εάν –ενάντια σε κάθε προσδοκία– δεν συμβεί αυτό, δεν θα υπάρξει συμφωνία.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. WIELAND Αντιπροέδρου
Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα απλά να επιβεβαιώσω τις παρατηρήσεις της υπουργού που, παρεμπιπτόντως, κατέληξε σε ένα σαφέστατο συμπέρασμα: εάν δεν είχαμε πραγματικά τις διαβεβαιώσεις που χρειαζόμαστε για την προστασία των δεδομένων, για τη μόνιμη συμφωνία που θα πρέπει να διαπραγματευθεί η Προεδρία και την οποία θα υποστηρίξει η Επιτροπή, τότε δεν θα υπήρχε συμφωνία.
Έτσι, πιστεύω ότι θα πρέπει να καταφέρουμε να συμβιβάσουμε τα πράγματα και να κάνουμε μια εκστρατεία κατά της τρομοκρατίας, φυσικά με σεβασμό στις μεγάλες αξίες και αρχές που σημαίνουν ότι εμείς στην Ευρώπη δίνουμε μεγάλη σημασία αφενός στην προστασία της ιδιωτικής ζωής και αφετέρου στην πρόληψη κάθε εμπορικής κατασκοπείας.
Θα μπορούσα να πω απλά από την πλευρά μου ότι μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου ασφαλώς σημείωσα το γεγονός ότι το Συμβούλιο ζήτησε από τον δικαστή Bruguière να πραγματοποιήσει αυτήν τη διερευνητική αποστολή στις ΗΠΑ. Η έκθεση Bruguière, που εκπονήθηκε τον Δεκέμβριο του 2008, μου διαβιβάσθηκε τον Ιανουάριο του 2009. Η έκθεση αυτή παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων τον Φεβρουάριο του 2009. Τότε ήταν η στιγμή που η Επιτροπή θεώρησε ότι έχει στα χέρια της τα βασικά στοιχεία για να εξασφαλίσει τη συνέχεια του TFTP μέχρι την ώρα που, αφού υπογραφεί η Συνθήκη της Λισαβόνας και το Κοινοβούλιο καταστεί συννομοθέτης, θα μπορέσουμε πραγματικά να διαπραγματευθούμε μια μακροπρόθεσμη συμφωνία με όλα τα εχέγγυα που ανέφερε η κυρία υπουργός και με όλα τα αιτήματα αμοιβαιότητας που ανέφερε επίσης, ειδικότερα, ο κ. Strasser.
Θεωρώ ότι το Συμβούλιο παρουσίασε προ ολίγου με μεγάλη σαφήνεια τη βούλησή του στο ζήτημα αυτό. Η Επιτροπή συμμερίζεται αυτήν την άποψη, αυτήν τη σταθερή και σαφή δέσμευση του Συμβουλίου να εξασφαλίσει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα γίνει όντως συννομοθέτης όταν έρθει η ώρα για μια οριστική συμφωνία.
Sophia in 't Veld (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, έχω ένα μικρό διαδικαστικό θέμα. Διαπιστώνω ότι για άλλη μια φορά δεν παίρνουμε απαντήσεις από το Συμβούλιο στις ερωτήσεις που θέτουμε. Εγώ ρώτησα γιατί το Συμβούλιο περίμενε δύο χρόνια, μέχρι την τελευταία στιγμή, για να αποφασίσει γι’ αυτήν τη συναλλαγή, και θα ήθελα επίσης να μάθω –μπορούμε να λάβουμε την απάντηση και γραπτώς– γιατί τα εθνικά κοινοβούλια αποκλείσθηκαν εντελώς από την όλη διαδικασία. Τέλος, ερμηνεύω την απάντησή σας, που ήταν αρκετά ασαφής και νομίζω ότι έλεγε πως δεν πρόκειται να δημοσιεύσετε τη νομική γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας του Συμβουλίου.
Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.
(Ψηφοφορία: 17 Σεπτεμβρίου 2009)
6. Η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας (συζήτηση)
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας.
Cecilia Malmström, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι πολύ διότι έχω την ευκαιρία να παρουσιάσω μία από τις κύριες προτεραιότητες της σουηδικής Προεδρίας – την ανάπτυξη της στρατηγικής για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Η πρόταση αυτή πηγάζει σε μεγάλο βαθμό από την πρωτοβουλία που έλαβε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήδη το 2005 σε μια διακομματική ομάδα εργασίας υπό τον Christopher Beazley. Η Σουηδία προτίθεται να χρησιμοποιήσει την προεδρία της για να σχεδιάσει μια συνεκτική και ευρεία στρατηγική για την περιοχή αυτή βάσει των προτάσεων της Επιτροπής.
Ένα από τα κύρια γεγονότα θα είναι μια εκτενής διάσκεψη υψηλού επιπέδου που θα γίνει αύριο και μεθαύριο στη Στοκχόλμη. Φυσικά, η Σουηδία και οι άλλες χώρες της Βαλτικής ενδιαφέρονται πολύ για τη στρατηγική για την περιοχή αυτή, πιστεύουμε όμως επίσης ότι θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για άλλες περιοχές και για περιφερειακές στρατηγικές που θα ήταν χρήσιμες για ολόκληρη την ΕΕ. Με τη διασυνοριακή εργασία και τη συνεργασία διαφόρων τομέων σε μια συγκεκριμένη περιοχή μπορούμε να αντιμετωπίσουμε συλλογικά και πιο αποτελεσματικά κοινές προκλήσεις όπως η ρύπανση και η καταστροφή του περιβάλλοντος. Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και νέες θέσεις εργασίας και να βελτιώσουμε τις συνδέσεις των μεταφορών.
Επομένως, είναι σημαντικό να αποτελέσουν οι περιφερειακές στρατηγικές μέρος μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής πολιτικής. Η προτεινόμενη στρατηγική για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας απορρέει από ένα αίτημα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς την Επιτροπή που διατυπώθηκε τον Δεκέμβριο του 2007, η δε πρωτοβουλία υποστηρίχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ψήφισμά του της 12ης Δεκεμβρίου 2007. Ελπίζουμε ότι η στρατηγική θα τύχει υποστήριξης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα γίνει στα τέλη Οκτωβρίου.
Στόχος της στρατηγικής είναι η βελτίωση του περιβάλλοντος στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας και η αύξηση της ολοκλήρωσης και της ανταγωνιστικότητας στην εν λόγω περιοχή. Η στρατηγική ασχολείται ειδικότερα με τέσσερις προκλήσεις: την εξασφάλιση ενός βιώσιμου περιβάλλοντος, την αύξηση του πλούτου, τη βελτίωση της προσβασιμότητας και της ελκυστικότητας και την εξασφάλιση της ασφάλειας στην περιοχή. Η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων είναι, φυσικά, μία από τις κύριες προτεραιότητες. Υπάρχουν διάφοροι σοβαροί κίνδυνοι που απειλούν το περιβάλλον της Βαλτικής Θάλασσας και αυτό με τη σειρά του σημαίνει πως υπάρχει κίνδυνος να πληγεί η οικονομική της ανάπτυξη. Πρόκειται για ένα πολύ ευαίσθητο θαλάσσιο περιβάλλον, εκτεθειμένο σε διάφορες μορφές περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Πρέπει να καταβληθούν γρήγορα αποφασιστικές προσπάθειες. Συγκεκριμένα, η υπερλίπανση και η έξαρση των φυκιών εξαιτίας της υπερτροφίας απειλούν την οικολογική ισορροπία της Βαλτικής Θάλασσας. Ταυτόχρονα η Βαλτική Θάλασσα πλήττεται επίσης από μόλυνση από πηγές στην ξηρά, από επικίνδυνες ουσίες και τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής. Εξαιτίας αυτών των άμεσων και σοβαρών απειλών για το περιβάλλον, η Βαλτική Θάλασσα αποτελεί προφανή προτεραιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και ελπίζουμε ότι τον Δεκέμβριο θα υιοθετηθούν συμπεράσματα.
Ωστόσο, η σοβαρή κατάσταση της υγείας της Βαλτικής Θάλασσας δεν είναι η μόνη πρόκληση που αντιμετωπίζει η περιοχή. Η οικονομική κρίση έχει καταστήσει το θέμα των θέσεων απασχόλησης και της ανάπτυξης εξαιρετικά επίκαιρο. Οι περισσότερες από τις χώρες της Βαλτικής Θάλασσας είναι μικρές και εξαρτώνται από τις εξαγωγές. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να αυξήσουμε την ολοκλήρωση προκειμένου να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα σε ολόκληρη την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Οι στόχοι και οι σκοποί μας σε σχέση με αυτό είναι σαφείς. Θέλουμε να λειτουργεί η εσωτερική αγορά καλύτερα στην περιοχή μας παρά οπουδήποτε αλλού και θέλουμε να εφαρμοστεί αποτελεσματικά η νέα στρατηγική της Λισαβόνας για την απασχόληση και την ανάπτυξη σε αυτό το τμήμα της Ευρώπης.
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κρίση αυξάνοντας τη συνεργασία και τη δέσμευση στην εγγύτερη περιοχή μας. Η παγκόσμια ανταγωνιστικότητα απαιτεί διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ χωρών και επιχειρήσεων, τόσο στην έρευνα όσο και μέσω καινοτομιών.
Ο στόχος της στρατηγικής για την περιοχή της Βαλτικής δεν είναι να δημιουργήσει νέους θεσμούς. Αντίθετα, επιδιώκουμε να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα και τους τομείς της πολιτικής που ήδη υπάρχουν έτσι ώστε να ωφελήσουν συνδυαστικά την περιοχή με πιο συντονισμένο στρατηγικά και έξυπνο τρόπο. Επίσης, η στρατηγική δεν συνεπάγεται ότι θα διοχετευτούν στην περιοχή αυτή νέοι πόροι. Βασίζεται σε υφιστάμενα κοινοτικά προγράμματα και υφιστάμενες δομές και στην ανεύρεση καλύτερων τρόπων συντονισμού.
Φυσικά, ο σκοπός μας δεν μπορεί να επιτευχθεί εν μία νυκτί, όμως οι στόχοι μας είναι φιλόδοξοι. Μας αξίζει μια καθαρότερη Βαλτική Θάλασσα στο κέντρο μιας περιοχής που προσφέρει προοπτικές βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης σε διασυνοριακό επίπεδο με την υποστήριξη ολόκληρης της ΕΕ. Εάν μπορέσουμε να το επιτύχουμε αυτό, είμαι πεπεισμένη ότι θα εξυπηρετήσουμε τα συμφέροντα της Βαλτικής Θάλασσας και ελπίζω ότι θα δημιουργήσουμε και ένα πρότυπο που θα μπορεί να προσαρμοστεί και να εφαρμοστεί με επιτυχία σε άλλες περιοχές. Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου για τη θετική συνεργασία της Επιτροπής στο ζήτημα αυτό, αλλά και για τη συνεργασία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που είναι, τελικά, το θεσμικό όργανο που ανέλαβε αρχικά την πρωτοβουλία και υπήρξε κινητήρια δύναμη σε σχέση με τη συνεργασία σε ολόκληρη την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας.
Paweł Samecki, μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω το Κοινοβούλιο διότι περιέλαβε τη νέα στρατηγική για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας στην ημερήσια διάταξη της συνόδου της Ολομέλειάς του.
Είναι εξαιρετικά ευπρόσδεκτη η μεγάλη προβολή που προσφέρει αυτό στη στρατηγική. Φυσικά, δεν με εκπλήσσει ιδιαίτερα το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο ενδιαφέρεται τόσο για τη στρατηγική. Το πρωτοποριακό έργο που επιτέλεσε το Κοινοβούλιο ιδίως μέσω της διακοινοβουλευτικής ομάδας για τη Βαλτική ήταν οπωσδήποτε ένας από τους καταλύτες για την όλη προσέγγιση της μακροπεριφερειακής στρατηγικής.
Για τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα απαιτήθηκε μια εντελώς νέα προσέγγιση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς είναι η πρώτη φορά που προετοιμάσαμε μια ολοκληρωμένη στρατηγική για μια ομάδα κρατών μελών που αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις και που μπορεί να επωφεληθούν από τις ίδιες ευκαιρίες. Δεν θα αποκρύψω το γεγονός ότι η προπαρασκευαστική εργασία είχε τις δικές της προκλήσεις, οι οποίες όμως ξεπεράστηκαν με επιτυχία.
Οι τέσσερις πυλώνες της στρατηγικής παρέχουν ένα γενικό πλαίσιο για τη βελτίωση της συνολικής κατάστασης της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας. Αντιμετωπίζοντας θέματα που αφορούν το περιβάλλον, την οικονομία, την ενέργεια, τις μεταφορές και την ασφάλεια, η στρατηγική προσφέρει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που καλύπτει διάφορους τομείς της πολιτικής εξασφαλίζοντας παράλληλα τη στενή αλληλεπίδραση των σχετικών τομέων.
Από τότε που η Επιτροπή ενέκρινε, τον Ιούνιο, τη στρατηγική, η σουηδική Προεδρία διεξήγαγε θετικές και εποικοδομητικές συζητήσεις στο Συμβούλιο που θα οδηγήσουν σε συμπεράσματα ήδη τον Οκτώβριο. Αυτή η γρήγορη πρόοδος είναι σημαντική προκειμένου να διατηρήσουμε την ορμή μας καθώς εισερχόμαστε στη φάση υλοποίησης της στρατηγικής.
Θα ήθελα να δώσω έμφαση σε αυτό το σημείο, διότι πρέπει να είναι σαφές ότι όλο το προπαρασκευαστικό μας έργο για το πλαίσιο της στρατηγικής, το οποίο μόλις εξέθεσα, δεν θα έχει καμία αξία εάν δεν αρχίσουμε να παρουσιάζουμε επί τόπου πραγματικά ορατά και συγκεκριμένα αποτελέσματα. Γι’ αυτό έχει τόση σημασία το σχέδιο δράσης για τη στρατηγική, που εκπονήθηκε επίσης στο πλαίσιο της προπαρασκευαστικής εργασίας.
Η εφαρμογή ενός σχεδίου δράσης θα απαιτήσει πραγματική συνεργασία, δέσμευση και ηγετική ικανότητα από τα κράτη μέλη και τους περιφερειακούς παράγοντες προκειμένου να ολοκληρώσουν τα περίπου 80 έργα που περιλαμβάνονται σε αυτό το στάδιο. Από οικονομική άποψη, μολονότι δεν υπάρχει επιπλέον χρηματοδότηση από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, η στρατηγική προτείνει μια πιο συντονισμένη χρήση των υφισταμένων πόρων και μια πιο ευρηματική προσέγγιση άλλων πηγών χρηματοδότησης όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή η Nordic Investment Bank.
Θα ήθελα τώρα να πω δυο λόγια για το προβλεπόμενο σύστημα διακυβέρνησης που προτείνεται για την επιχειρησιακή εφαρμογή της στρατηγικής. Πρόκειται για έναν τομέα για τον οποίο έγιναν πολλές συζητήσεις μεταξύ των κρατών μελών, ωστόσο η γενική προσέγγιση είναι πως το Συμβούλιο θα ορίσει πολιτικούς προσανατολισμούς. Η παρακολούθηση και η ενημέρωση για τον συντονισμό γίνεται από την Επιτροπή και η επί τόπου υλοποίηση κατευθύνεται από τα κράτη μέλη ή από οργανώσεις της περιφέρειας της Βαλτικής Θάλασσας.
Επιπροσθέτως, η Επιτροπή προτείνει να λειτουργήσει ως διαμεσολαβητής εφόσον παρουσιαστούν δυσκολίες. Θα ήθελα, ωστόσο, να υπογραμμίσω ότι η Επιτροπή δεν έχει ούτε την ικανότητα ούτε την επιθυμία να κατευθύνει την υλοποίηση του ίδιου του σχεδίου δράσης.
Αυτό πρέπει να παραμείνει ευθύνη των αντίστοιχων κρατών μελών και άλλων ενδιαφερόμενων φορέων που εμπλέκονται άμεσα. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος εξασφάλισης ότι η ευθύνη για τη στρατηγική θα βρίσκεται στα χέρια των κρατών μελών και άλλων ενδιαφερόμενων φορέων.
Ποια είναι, επομένως, τα επόμενα βήματα; Μόλις λάβουμε τα συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα προχωρήσουμε στην φάση εφαρμογής της στρατηγικής. Εδώ περιμένουμε να δούμε ένα κύμα συντονιστικών συνεδριάσεων για την εκκίνηση των διαφόρων τομέων που έχουν προτεραιότητα και των επιμέρους έργων που περιλαμβάνει το σχέδιο δράσης.
Η πρώτη επίσημη αξιολόγηση προόδου θα παρουσιαστεί υπό την πολωνική Προεδρία το δεύτερο εξάμηνο του 2011. Πριν όμως από αυτό θα γίνει, τον επόμενο χρόνο, το πρώτο ετήσιο φόρουμ για τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα. Αυτό θα δώσει σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς μια ευκαιρία να εξετάσουν πώς πήγαν οι πρώτοι μήνες της στρατηγικής και ποια διδάγματα μπορεί ίσως ήδη να μας δώσει το στάδιο αυτό.
Θα ήθελα να κλείσω λέγοντας ότι προσβλέπω στη συνέχιση της στενής συνεργασίας με το Κοινοβούλιο σε όλες τις πτυχές της στρατηγικής. Η Επιτροπή περιμένει οπωσδήποτε από το Κοινοβούλιο να συμμετάσχει ενεργά σε εκδηλώσεις όπως το ετήσιο φόρουμ. Η υποστήριξή σας είναι καθοριστική για τη διατήρηση της ευρείας προβολής της στρατηγικής, για τη διατήρηση υψηλού επιπέδου πολιτικής υποστήριξης για τη στρατηγική και για τη διατήρηση της πίεσης στα κράτη μέλη και τους περιφερειακούς φορείς προκειμένου να επιτύχουν αποτελέσματα.
Tunne Kelam, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Ομάδα PPE συγχαίρει τη σουηδική Προεδρία για τον ηγετικό της ρόλο στην έναρξη της υλοποίησης της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα. Στη στρατηγική αυτή αντικατοπτρίζεται μια ουσιαστική αλλαγή που συνέβη στην εν λόγω περιοχή πριν από πέντε χρόνια. Από το 2004, η Βαλτική έχει γίνει η εσωτερική θάλασσα της ΕΕ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ένωση χρειάζεται μια ευρεία προσέγγιση προκειμένου να αντιδράσει συντονισμένα τόσο στις ευκαιρίες όσο και στις προκλήσεις που παρουσιάζει αυτή η νέα κατάσταση.
Επιπλέον, η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα αποτελεί παράδειγμα εξαίρετης συνεργασίας μεταξύ των κυρίων θεσμικών οργάνων της ΕΕ. Όπως ίσως γνωρίζετε –και όπως ειπώθηκε ήδη– η εν λόγω στρατηγική ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια με πρωτοβουλία του Κοινοβουλίου και πιο συγκεκριμένα της διακομματικής ομάδας για τη Βαλτική υπό την εξαίρετη ηγεσία του Christopher Beazley. Θα ήθελα επίσης να εκφράσω τις ιδιαίτερες ευχαριστίες μου στον πρόεδρο της Επιτροπής κ. Barroso. Η κατανόηση και η υποστήριξή του από το 2007 ήταν καθοριστικές για την προετοιμασία μιας πρακτικής εκδοχής της στρατηγικής που οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής του περασμένου Ιουνίου.
Θα ήθελα να αναφερθώ σε τρία σημεία. Πρώτον, ο στόχος των πρωτεργατών της στρατηγικής ήταν να γίνει η περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας μια από τις πιο ανταγωνιστικές και ταχύτερα αναπτυσσόμενες περιφέρειες της ΕΕ. Εάν αξιοποιήσουμε στο έπακρον την στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα, η περιοχή αυτή θα μπορούσε ασφαλώς να αποτελέσει μια επιτυχία αυτού που τώρα ονομάζεται πρόγραμμα της Λισαβόνας.
Δεύτερον, η περιοχή αυτή χρειάζεται τώρα περισσότερο παρά ποτέ καλύτερη πρόσβαση και εξασφάλιση ενεργειακού εφοδιασμού. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη πρέπει να συμφωνήσουν στην παροχή εναλλακτικών διαύλων παράδοσης ενέργειας. Το κυριότερο είναι τελικά η δημιουργία ενός ενιαίου ενεργειακού συστήματος γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα.
Τέλος, το ζήτημα του διμερούς και πρωτίστως πολιτικού έργου Nord Stream θα πρέπει να διευθετηθεί με σεβασμό των δίκαιων συμφερόντων όλων των χωρών της Βαλτικής και ασφαλώς όχι πριν η ρωσική κυβέρνηση προσχωρήσει στη σύμβαση Espoo.
Constanze Angela Krehl, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Malmström, κυρίες και κύριοι, χαίρομαι πολύ διότι η σουηδική Προεδρία έβαλε στην κορυφή της ατζέντας της τη συνεργασία στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Δεν υπάρχει λόγος διαφωνίας ως προς το ότι πρέπει να προστατεύσουμε τους πόρους, καθώς και να βοηθήσουμε στην προστασία του κλίματος και της φύσης. Από την άλλη, πρέπει να εστιάσουμε επίσης τη συνεργασία στην περιοχή της Βαλτικής στην οικονομική ανάπτυξη –δεν μπορεί να υπάρξει αμφιβολία επί τούτου. Εδώ έχετε την πλήρη υποστήριξή μας.
Ωστόσο, εξακολουθούν να τίθενται ορισμένα ερωτήματα. Είπατε προ ολίγου ότι δεν υπάρχουν επιπλέον πόροι. Όπως συζητήσαμε στην επιτροπή, όλοι οι πόροι πρέπει να διατεθούν στο πλαίσιο της τρέχουσας πολιτικής συνοχής. Αυτό με κάνει να αναρωτιέμαι αν πρόκειται για υφιστάμενα σχέδια που χρηματοδοτούνται ήδη με πόρους της πολιτικής συνοχής ή για νέα σχέδια. Στη δεύτερη περίπτωση πρέπει να αναρωτηθούμε ποια σχέδια της πολιτικής συνοχής που έχουν ήδη εγκριθεί θα χάσουν πόρους.
Αυτό το σημείο έχει πολύ μεγάλη σημασία διότι γνωρίζω από τώρα ότι οι δήμοι, οι τοπικές αρχές και οι περιφέρειες θα έρθουν να με ρωτήσουν «Τι να κάνουμε για να συμμετάσχουμε στη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα; Πώς θα πάρουμε πόρους για να εκτελέσουμε τέτοια έργα;» Αν δεν τους δώσουμε μια καλή απάντηση και δεν μπορούμε να υποδείξουμε πώς πρέπει να οργανωθεί αυτή η συνεργασία, τότε προφανώς ο ενθουσιασμός των πολιτών για τη συνεργασία στη Βαλτική Θάλασσα θα μετατραπεί γρήγορα σε απογοήτευση. Δεν είναι αυτός ο σκοπός για την επίτευξη του οποίου συνεργαζόμαστε, και ως εκ τούτου πρέπει να διεξαγάγουμε πολύ εντατικές συνομιλίες για τον τρόπο οργάνωσης αυτής της συνεργασίας.
Για τον λόγο αυτόν ζητώ –και παρακαλώ τον κύριο Επίτροπο να το λάβει υπόψη– να μην συμμετάσχουν στη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα μόνο το Συμβούλιο και η Επιτροπή, αλλά να συμμετάσχει δεόντως και το Κοινοβούλιο σε αυτήν τη συνεργασία και στην υλοποίηση αυτής της στρατηγικής, διότι θα θέλαμε να επωφεληθούν και άλλες περιφέρειες, όπως έγινε με την πολιτική για τον Εύξεινο Πόντο ή τη συνεργασία μεταξύ των χωρών του Δούναβη. Αυτό θα ήταν πολύ σημαντικό για εμάς.
Anneli Jäätteenmäki, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, η Ομάδα μου αισθάνεται μεγάλη χαρά διότι η Επιτροπή εκπόνησε το πρώτο κοινοτικό έγγραφο για τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα. Είναι επίσης το πρώτο έγγραφο στρατηγικής αυτού του είδους για την περιοχή αυτή και ελπίζουμε ότι θα βοηθήσει ιδιαίτερα στην επίσπευση της διαδικασίας καθαρισμού της ευτροφικής Βαλτικής Θάλασσας. Τα προβλήματα της περιοχής μπορούν να λυθούν καλύτερα με τη συνεργασία μεταξύ των λαών της, των χωρών της, των οργανώσεων και των επιχειρήσεών της. Η Ομάδα μου χαίρεται ιδιαίτερα διότι η Σουηδία υπογράμμισε τη σημασία της αντιμετώπισης του εμπορίου ανθρώπων και της εγκληματικότητας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω ειδικά την κ. Malmström γι’ αυτό, επειδή θεωρώ ότι είναι και δικό της έργο. Το θέμα αυτό είναι σημαντικό, και είναι μάλλον παράξενο που το 2009 αναγκαζόμαστε να μιλάμε για την ύπαρξη εμπορίου ανθρώπων στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Τώρα χρειαζόμαστε ένα σχέδιο δράσης για τη Βαλτική Θάλασσα προκειμένου να σταματήσει αυτό.
Satu Hassi, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το γεγονός ότι η Επιτροπή εκπόνησε πρόταση για μια στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα και η Σουηδία την περιέλαβε στο πρόγραμμά της είναι εξαιρετικό. Ελπίζω ότι η Σουηδία θα επιτύχει κάτι πιο απτό με τις προσπάθειές της να προστατεύσει το θαλάσσιο περιβάλλον της, κυρίως στους τομείς της γεωργίας και της ναυσιπλοΐας. Άλλωστε, η Βαλτική Θάλασσα είναι μια από τις πιο μολυσμένες θάλασσες του κόσμου και το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό της πρόβλημα είναι ο ευτροφισμός. Κύριος υπεύθυνος γι’ αυτό είναι η γεωργία: άζωτο και φώσφορος ρέουν στη θάλασσα από τους αγρούς της ΕΕ. Το άζωτο και ο φώσφορος προσλαμβάνουν οξυγόνο από τον βυθό και αποτελούν τροφή για δηλητηριώδη φύκια στην επιφάνεια. Το εάν θα καθαριστεί η Βαλτική Θάλασσα εναπόκειται κυρίως στην ΕΕ. Η Επιτροπή το αναγνωρίζει αυτό στη στρατηγική της, αλλά οι προτάσεις για μέτρα είναι αόριστες. Στην πραγματικότητα, το μόνο συγκεκριμένο μέτρο είναι η απαγόρευση της χρησιμοποίησης φωσφορικών αλάτων στα απορρυπαντικά. Αυτή είναι μια απαραίτητη κίνηση, χρειαζόμαστε όμως επειγόντως νέους κανόνες για τη γεωργία προκειμένου να μπορούμε να παράγουμε τρόφιμα χωρίς να πνίγουμε ταυτόχρονα τη Βαλτική Θάλασσα.
Marek Gróbarczyk, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές, η ευρωπαϊκή στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα θα προωθούσε ένα εκτενές πρόγραμμα για την ανάπτυξη αυτού του τμήματος της Ευρώπης, μεταξύ άλλων και με την καθιέρωση των πιο φυσικών και πιο σύντομων αξόνων μεταφορών προκειμένου να εξισορροπηθεί η ανάπτυξη των χωρών της «παλιάς» και της «νέας» Ευρώπης. Για τον λόγο αυτόν εκπλήσσομαι με την πρόταση της Επιτροπής και του Συμβουλίου να αλλάξει η διαδρομή του κεντρικού ευρωπαϊκού άξονα μεταφορών.
Η πιο οικονομική σύνδεση μεταξύ Αδριατικής και Βαλτικής Θάλασσας είναι ο κεντρικός ευρωπαϊκός άξονας κατά μήκος του ποταμού Oder, του οποίου η χερσαία διαδρομή καταλήγει στον λιμένα Szczecin-Świnoujście. Προτείνω ένα σαφές υπόμνημα για την επαναφορά της στρατηγικής στην αρχική μορφή της, η οποία αναφέρεται σε έναν κεντρικό ευρωπαϊκό άξονα που δεν θα διαγράψει από τα αναπτυξιακά σχέδια της Ευρώπης μείζονες λιμένες όπως ο Szczecin-Świnoujście, ο οποίος ήδη πλήττεται από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να καταργήσει τη ναυπηγική βιομηχανία του.
Rolandas Paksas, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (LT) Σε ακριβώς 2564 ώρες θα κλείσει ο αντιδραστήρας του πυρηνικού σταθμού Ignalina στη Λιθουανία – η τελευταία εναπομείνασα ανεξάρτητη πηγή ενέργειας στη χώρα. Η Ευρώπη έχει ήδη επενδύσει 200 εκατομμύρια ευρώ στην ασφάλεια του εν λόγω πυρηνικού σταθμού. Για να τεθεί εκτός λειτουργίας ο σταθμός σήμερα, τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να συνεισφέρουν άλλα 800 εκατομμύρια. Από νομική άποψη, η Ευρώπη έχει προφανώς δίκιο. Κάθε χώρα πρέπει να τηρεί τις υποσχέσεις της, όμως είναι αυτό πραγματικά σωστό; Είναι σωστό όσον αφορά τους πολίτες της Λιθουανίας και άλλων κρατών; Δεν νομίζω. Τα χρήματα για τη θέση εκτός λειτουργίας του αντιδραστήρα θα πρέπει να ληφθούν από ανθρώπους που έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση. Είναι λογικό ή σωστό όταν υπάρχει κρίση στην Ευρώπη, όταν το ΑΕγχΠ στη Λιθουανία έχει μειωθεί κατά 22%, όταν η ανεργία έχει φθάσει το 15%, όταν φθάνει ο χειμώνας, να κλείνει ένας εν λειτουργία πυρηνικός σταθμός που είναι ασφαλής, το επαναλαμβάνω, ασφαλής; Όχι, είναι λάθος. Εφόσον έδωσε τον λόγο της, η Λιθουανία θα εκπληρώσει τους όρους της συνθήκης προσχώρησης, αυτό όμως θα είναι μια μεγάλη θυσία. Μετά από τη θυσία αυτή, θα είναι πολύ πιο δύσκολο για τη Λιθουανία να ξεπεράσει την οικονομική κρίση. Η ανεργία και η φτώχεια θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο στη χώρα.
Κυρίες και κύριοι, πείτε μου, χρειάζεται σήμερα η Ευρώπη μια τέτοια θυσία; Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να δαπανήσουμε σήμερα 800 εκατομμύρια ευρώ; Επικαλούμαι τη συνείδηση, την οικονομική λογική και τον κοινό νου του καθενός από εσάς και σας ζητώ να προσθέσετε στη στρατηγική για την οποία συζητάμε σήμερα μια διάταξη βάσει της οποίας ο πυρηνικός σταθμός Ignalina θα παραμείνει σε λειτουργία μέχρι το 2012, δηλαδή μέχρι το τέλος της περιόδου κατά την οποία είναι ασφαλής. Ελπίζω ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα προβεί στα συγκεκριμένα απαιτούμενα βήματα εγκρίνοντας το πολιτικό πρόγραμμα του προέδρου Buzek για τον τομέα της ενέργειας, δηλαδή τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού και την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας στα κράτη μέλη. Κυρίες και κύριοι, παραμένουν μόλις 2563 ώρες και 58 λεπτά μέχρι να σταματήσει να λειτουργεί ο αντιδραστήρας.
Franz Obermayr (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θεωρητικά, τέτοια έργα περιφερειακής προώθησης της διασυνοριακής συνεργασίας είναι καλοδεχούμενα και πολύ εύλογα. Ωστόσο, πολλές φορές οι στρατηγικές παρουσιάζουν το μειονέκτημα ότι μολονότι τίθενται στόχοι, αλλά και επιτυγχάνονται, αγνοείται η βιωσιμότητα ακόμη και κατά την εφαρμογή τους. Η βιωσιμότητα πρέπει, ως εκ τούτου, να συμπεριληφθεί ήδη στη φάση του σχεδιασμού.
Για τον λόγο αυτόν είναι σημαντικό να συνεργάζονται ως δίκτυο οι περιφέρειες και οι οργανώσεις κατά την υλοποίηση αυτής της ολοκληρωμένης στρατηγικής για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας –που είναι ένα πολύ σημαντικό υποδειγματικό έργο της ΕΕ– διότι οι οργανώσεις αυτές γνωρίζουν καλύτερα από όλους τι είναι σημαντικό γι’ αυτές στους διάφορους τομείς όπως η φύση, ο κοινωνικός ιστός και οι υποδομές. Γνωρίζουν τι είναι το καλύτερο να κάνουν. Πρόκειται για μια περιοχή με 100 εκατομμύρια κατοίκους και για έναν επενδυτικό προϋπολογισμό ύψους 50 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρέπει να προχωρήσουμε με μεγάλη προσοχή εδώ προκειμένου να επιτύχει αυτό το πιλοτικό πρόγραμμα. Όπως αναφέρθηκε ήδη, αυτό το πιλοτικό πρόγραμμα είναι πολύ σημαντικό και για άλλα έργα στην περιοχή του Δούναβη, για τα κράτη στις όχθες του Δούναβη στην κεντρική και νοτιοανατολική Ευρώπη.
Andrzej Grzyb (PPE). – (PL) Αυτό που χρειάζεται μια μακροπεριφέρεια είναι μια συντονισμένη πολιτική βιώσιμης ανάπτυξης. Αυτό πίστευε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στη συνέχεια το Συμβούλιο το 2007, όταν συνέστησε να εκπονήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα και ένα σχέδιο δράσης. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να υπογραμμίσω τον ρόλο που διαδραμάτισε στην εκπόνηση της στρατηγικής αυτής η Επίτροπος Hübner. Η πολιτική αυτή συνεχίζεται τώρα από τον Επίτροπο Samecki, στον οποίο εκφράζω επίσης τα θερμά μου συγχαρητήρια.
Η στρατηγική απαντά μεταξύ άλλων στις θεμελιώδεις προκλήσεις που αναφέρθηκαν εδώ, όπως η επίτευξη ευημερίας σε μια περιφέρεια με χαμηλή ανάπτυξη της καινοτομίας και των επιχειρήσεων ή η αδυναμία αναγνώρισης της Βαλτικής ως κοινού αγαθού χωρίς τη δημιουργία ενός βιώσιμου περιβάλλοντος, ή η ασφάλεια στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής ασφάλειας, χωρίς τη δημιουργία διευκολύνσεων και διασυνδέσεων νέας γενιάς. Το ίδιο ισχύει για την ασφάλεια των πολιτών και την προσβασιμότητα της περιοχής χάρη στην κατασκευή διευρωπαϊκών συνδέσμων επικοινωνίας.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω τον μεγάλο ρόλο –πρόκειται πραγματικά για μια τεράστια συμβολή– των φορέων διαμόρφωσης της κοινής γνώμης, των οποίων ζητήθηκε η συμβουλή γι’ αυτό το σχέδιο στρατηγικής, και ιδίως τις οργανώσεις πολιτών, την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση, τις εθνικές κυβερνήσεις και τις οργανώσεις της Βαλτικής. Η ενεργός συμμετοχή αυτών των οργανώσεων θα είναι πολύ χρήσιμη για την υλοποίηση των στρατηγικών αυτών.
Η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για το πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα της κοινοτικής πολιτικής για την υλοποίηση πολιτικής βούλησης σε μια μεγάλη μακροπεριφερειακή περιοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα ήθελα να θίξω τέσσερα σημεία, κύριε Επίτροπε. Πρώτα απ’ όλα, πιστεύω ότι είναι καίριο να επικεντρωθούμε στη διαχείριση της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα με τέτοιον τρόπο ώστε να αποφύγουμε τη μείωση του ενδιαφέροντος τόσο σε τοπικό, όσο και σε κυβερνητικό επίπεδο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει επίσης να επικεντρωθούμε στην κατάλληλη χρηματοδότηση της υλοποίησης και της λειτουργίας της ίδιας της στρατηγικής – για το θέμα αυτό συμφωνήθηκε να τροποποιηθεί ο προϋπολογισμός. Δεύτερον, είναι ανάγκη να εφαρμοστούν πλήρως οι αρχές της ενιαίας αγοράς στην εν λόγω μακροπεριφέρεια και να ληφθεί υπόψη η πείρα και η δέσμευση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Τα δύο τελευταία σημεία είναι: θεσμική υποστήριξη της χρηματοδότησης επιχειρήσεων στο πλαίσιο της στρατηγικής και διατήρηση καλών σχέσεων με τους εταίρους μας στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, της Νορβηγίας και της Λευκορωσίας.
Diana Wallis (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι είναι θαυμάσιο που και η Επιτροπή και τώρα ιδίως η σουηδική Προεδρία έδωσαν ζωή στις ιδέες και τις φιλοδοξίες του Κοινοβουλίου για αυτήν την ευαίσθητη περιοχή.
Όλοι γνωρίζουμε τα προβλήματα σχετικά με το περιβάλλον της Βαλτικής Θάλασσας και τις συγκεκριμένες οικονομικές δυσκολίες της περιοχής. Όμως το Κοινοβούλιο διατηρεί τις φιλοδοξίες του και θεωρώ ότι θέλει πραγματικά να συμμετάσχει. Ένας από τους μηχανισμούς που δεν αναφέρατε είναι η δυνατότητα τακτικής ενημέρωσης του Κοινοβουλίου προκειμένου να μπορούμε να έχουμε μια συζήτηση σαν τη σημερινή για να παρακολουθούμε την πρόοδο της κατάστασης.
Θα έχω την ευχαρίστηση να συμμετάσχω ως Αντιπρόεδρος του Κοινοβουλίου στη διάσκεψη που οργανώνετε την Παρασκευή. Θεωρώ ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τη χρηματοδότηση, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι το Κοινοβούλιο θα δει τα αποτελέσματα που αξίζουν σε αυτήν τη στρατηγική.
Μια μακροπεριφερειακή οικονομική στρατηγική θα μπορούσε να αποτελέσει μια οδό προόδου με άλλους τρόπους, σε άλλα μέρη, στην Ευρώπη. Ας ελπίσουμε ότι η συγκεκριμένη στρατηγική θα λειτουργήσει καλά.
Isabella Lövin (Verts/ALE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι διότι τα περιβαλλοντικά θέματα αποτελούν κύρια προτεραιότητα στη νέα στρατηγική για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Η Βαλτική Θάλασσα πλήττεται από δύο μεγάλα και άμεσα περιβαλλοντικά προβλήματα. Το πρώτο, η υπερλίπανση, αναφέρθηκε ήδη από την κ. Hassi. Το δεύτερο πρόβλημα είναι η υπεραλίευση. Οι ερευνητές συμφωνούν απόλυτα ως προς αυτό. Σύμφωνα με σχετικά πρόσφατες διαπιστώσεις, η απουσία κυρίαρχου θηρευτή, δηλαδή του βακαλάου, έκανε ακόμα χειρότερη την έξαρση των φυκιών. Το πρόβλημα είναι πως η Βαλτική Θάλασσα χρειάζεται ένα υγιές οικοσύστημα. Επομένως θα ήταν πολύ καλό αν μπορούσε να θεσπιστεί στη νέα στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα ένα πιλοτικό πρόγραμμα –ένα πρόγραμμα ταχείας εκτέλεσης– που θα συμπεριελάμβανε τη διαχείριση της περιφερειακής αλιείας στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Πρέπει επίσης να απαγορεύσουμε την απόρριψη βακαλάου και αυτό πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα. Σήμερα απορρίπτεται μεγάλος αριθμός νεαρών βακαλάων που έχουν μόλις φθάσει στη Βαλτική Θάλασσα. Παρακαλώ τη σουηδική Προεδρία να ακούσει την έκκλησή μου και να ασχοληθεί με αυτό το πρόβλημα.
Oldřich Vlasák (ECR). – (CS) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είχε συμφωνηθεί ήδη από το προηγούμενο κοινοβούλιο ότι η περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας είναι κατάλληλη για ένα πιλοτικό πρόγραμμα με σκοπό την εφαρμογή μιας εσωτερικής κοινοτικής στρατηγικής γι’ αυτήν την μακροπεριφέρεια. Θεωρώ σωστό το ότι αυτή η στρατηγική, που βασίζεται στον στόχο μιας πιο συνεπούς εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας και της αποτελεσματικότερης χρήσης των κοινοτικών πόρων, δεν θεσπίζει νέους νόμους ή θεσμούς και δεν εξαρτάται από καμία ειδική χρηματοδότηση.
Θεωρώ ότι μπορούν να γίνουν εξοικονομήσεις με τη σύνδεση των τοπικών και περιφερειακών οργάνων. Στο πλαίσιο της εφαρμογής της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα είναι σημαντικό να αναδιοργανωθούν οι ευθύνες των διαφόρων διοικητικών οργάνων εντός του συστήματος της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης προκειμένου να μην επικαλύπτονται οι δραστηριότητες των διαφόρων οργάνων και οργανισμών. Σε μελλοντικές συζητήσεις για την επικείμενη πολιτική συνοχής θα ήταν χρήσιμο να διευκρινισθεί παράλληλα πώς θα συνυπάρξουν οι διάφορες μακροπεριφερειακές στρατηγικές με τις γενικές περιφερειακές πολιτικές της ΕΕ. Επίσης, θα ήταν χρήσιμο να διευκρινισθεί πώς θα επηρεάσει η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα την προβλεπόμενη εφαρμογή μιας πολιτικής εδαφικής συνοχής.
Anna Rosbach (EFD). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, μιλάμε για έναν αγωγό φυσικού αερίου μήκους 1 200 χιλιομέτρων κάτω από τη Βαλτική, από το Vyborg στη Ρωσία ως το Greifswald στη Γερμανία, που περνάει από μια περιβαλλοντικά ευαίσθητη εσωτερική θάλασσα όπου υπάρχει μεγάλη διαφορά στα επίπεδα του βυθού, από μια περιοχή όπου ανευρίσκονται διαρκώς ενεργά εκρηκτικά από δύο παγκοσμίους πολέμους, καθώς και τοξικά χημικά της χαρτοβιομηχανίας. Δαπανήθηκαν περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ για μια περιβαλλοντική ανάλυση που διεξήγαγε η εταιρεία που θα τοποθετήσει τον αγωγό, η Nord Stream – μια συμφωνία προμήθειας φυσικού αερίου μεταξύ του Gerhard Schröder και του Vladimir Putin. Δεν θέλω καν να αναφερθώ στα θέματα ασφαλείας που σχετίζονται με τη μεγάλη αύξηση που θα φέρει αυτό στην επιρροή της Ρωσίας στη Βαλτική, αλλά αντ’ αυτού θα εμμείνω στα περιβαλλοντικά προβλήματα που θα δημιουργήσει. Δυστυχώς, η Φινλανδία έχει ήδη εγκρίνει το έργο, όμως θα ήθελα τώρα τόσο προσωπικά όσο και εξ ονόματος του Timo Soini να εντοπίσω τις πληροφορίες που αφορούν το έργο, τις οποίες χρειάζονται οι πολίτες όλων των χωρών της Βαλτικής πριν αρχίσει η κατασκευή του έργου.
Inese Vaidere (PPE). – (LV) Κυρία Malmström, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η κατάρτιση μιας στρατηγικής για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας είναι για το Κοινοβούλιο ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα στο οποίο διαδραμάτισαν ηγετικό ρόλο τα μέλη της διακομματικής ομάδας για τη Βαλτική. Η στρατηγική αυτή είναι συγκρίσιμη με τη στρατηγική για τη Μεσόγειο που είχε δώσει ώθηση, όταν εφαρμόστηκε, σε μια ταχεία οικονομική ανάπτυξη στον Νότο. Θα αποτελέσει ένα καλό μέσον για την ανάπτυξη της περιοχής της Βαλτικής και, ως εκ τούτου, για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μιλώντας για προτεραιότητες θα ήθελα να αναφέρω πρώτα την ανάπτυξη μιας κοινής ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ συμπεριλαμβανομένης μιας ανταγωνιστικής ενεργειακής αγοράς στη Βαλτική. Σε αυτό δεν περιλαμβάνονται μόνο οι πτυχές της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού και της ενεργειακής απόδοσης, αλλά φυσικά και η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η Λετονία, η Λιθουανία και η Εσθονία πρέπει να ενσωματωθούν στο κοινό περιφερειακό δίκτυο ενέργειας, συμπεριλαμβανομένου του NORDEL. Η δεύτερη προτεραιότητά μας είναι η περαιτέρω ανάπτυξη των υποδομών. Εξαιτίας τόσο των κλιματικών συνθηκών όσο και των ενίοτε αναποτελεσματικών πολιτικών, οι δρόμοι σε ορισμένες χώρες της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας είναι σε αρκετά κακή κατάσταση. Η ανάπτυξη διαδρόμων διέλευσης και δικτύων επικοινωνίας θα δώσει ώθηση στις επιχειρήσεις και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Για να μπορούμε να μιλήσουμε για μια αποτελεσματική οικονομική ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος, η τρίτη προτεραιότητα είναι μια καινοτόμος οικονομία, πράγμα που σημαίνει ότι η ανάπτυξη θα είναι ισορροπημένη και θα βασίζεται στη γνώση. Οι πρόσθετοι πόροι είναι σημαντικοί για να υλοποιηθεί η στρατηγική και αυτό πρέπει οπωσδήποτε να προβλεφθεί στο επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ.
Τώρα πρέπει να κάνουμε χρήση τόσο του ενεργειακού προγράμματος των 5 δισεκατομμύρια ευρώ όσο και του ταμείου παγκοσμιοποίησης και άλλων χρηματοδοτικών μέσων. Επίσης, σημαντικός είναι ένας αποτελεσματικός μηχανισμός για την υλοποίηση και την παρακολούθηση της στρατηγικής. Πρέπει να είναι απλός, διαφανής και χωρίς περιττή γραφειοκρατία. Ουσιαστικής σημασίας είναι οι τακτικές επανεξετάσεις της εφαρμογής της στρατηγικής και οι ενδιάμεσες εκθέσεις. Η πρώτη πρέπει να παρουσιαστεί ήδη το 2010. Επικροτώ τον ενεργό ρόλο της σουηδικής Προεδρίας για τη θέση της στρατηγικής σε εφαρμογή. Επιτρέψτε μου να εκφράσω την ελπίδα ότι θα φανούμε αποτελεσματικοί και ευέλικτοι στην εκτέλεση αυτού του συγκεκριμένου σχεδίου δράσης.
Tomasz Piotr Poręba (ECR). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, πριν από πέντε χρόνια η Βαλτική Θάλασσα έγινε ουσιαστικά μια εσωτερική θάλασσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σήμερα συζητάμε ένα σχέδιο στρατηγικής που θα μας επιτρέψει να απελευθερώσουμε το μεγάλο λανθάνον δυναμικό της περιοχής – ένα έργο που ήταν πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ωστόσο, δεν έγιναν όλες οι συστάσεις του Κοινοβουλίου δεκτές από την Επιτροπή. Το σημαντικότερο ήταν η απουσία –και η άρνηση– της θέσπισης μιας ξεχωριστής γραμμής του προϋπολογισμού για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Η Επιτροπή διαβεβαιώνει ότι η χρηματοδότηση θα γίνει από υφιστάμενα μέσα, και πρωτίστως από τα διαρθρωτικά ταμεία. Ωστόσο, φοβάμαι ότι χωρίς τη διάθεση συγκεκριμένων πόρων ειδικά για τον σκοπό αυτόν δεν θα μπορέσουμε να επιτύχουμε όλους μας τους στόχους.
Οι συντάκτες της στρατηγικής αναφέρονται στην ανάγκη στενής συνεργασίας με τη Ρωσία. Σε αυτό το πλαίσιο, ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε τη μεγαλύτερη σημερινή απειλή για τη Βαλτική Θάλασσα, δηλαδή την κατασκευή του αγωγού Nord Stream. Πέρυσι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έλαβε αρνητική θέση γι’ αυτό. Ελπίζω ότι και η νέα Επιτροπή θα λάβει υπόψη αυτό το ψήφισμα όταν θα θεσπίσει το σχέδιο δράσης που συνδέεται με την στρατηγική.
Danuta Maria Hübner (PPE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πρόκειται πραγματικά για μια μοναδική πρωτοβουλία της ευρωπαϊκής περιφερειακής πολιτικής και για ένα πρωτοπόρο έργο. Η ευημερία που απορρέει από την καινοτομία, το περιβάλλον, η προσβασιμότητα από την σκοπιά των μεταφορών και των ενεργειακών συνδέσεων, και η ασφάλεια είναι οι τέσσερις μεγάλοι τομείς όπου πρέπει να συνεργαστούν όλοι οι εταίροι που εμπλέκονται στην προετοιμασία της στρατηγικής: και τα τρία ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα –το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή και το Συμβούλιο– αλλά και οι εθνικές κυβερνήσεις, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, επιχειρήσεις και οι ακαδημαϊκές κοινότητες και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις. Η διαδικασία προετοιμασίας της στρατηγικής οδήγησε σε μια αυθεντική εταιρική σχέση μεταξύ όλων των ανωτέρω.
Οι προκλήσεις της ανάπτυξης ξεπερνούν όλο και πιο πολύ τα διοικητικά ή πολιτικά σύνορα. Η στρατηγική αυτή θα δώσει τη δυνατότητα να αντικατασταθούν οι συχνά πολύ κατακερματισμένες και διάσπαρτες πολιτικές αντιδράσεις με μια γνήσια κοινή αντίδραση σε κοινά αναπτυξιακά προβλήματα και ευκαιρίες.
Η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που είναι η αρμόδια επιτροπή στο Κοινοβούλιο για το έργο αυτό, θα δώσει μεγάλη σημασία σε αυτό στις εργασίες της. Θα συζητήσουμε στις 6 Οκτωβρίου με την Επιτροπή και το Συμβούλιο και η έκθεση πρωτοβουλίας θα εκπονηθεί τους επόμενους μήνες. Επίσης, θα παρακολουθούμε την υλοποίηση της στρατηγικής και ευελπιστώ ότι αυτή η προσανατολισμένη προς τη δράση στρατηγική θα βελτιώσει τις δυνατότητες της Ένωσης να δημιουργήσει πράσινες, σύγχρονες και ανταγωνιστικές οικονομίες.
Liisa Jaakonsaari (S&D). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση άργησε να συνειδητοποιήσει το ζήτημα της Βαλτικής Θάλασσας. Στις ακτές της ζουν συνολικά 100 εκατομμύρια άνθρωποι, και υπάρχει και η Ρωσία, πράγμα σημαντικό. Αυτή η στρατηγική θα έχει μια έντονη περιβαλλοντική διάσταση και αυτό είναι οπωσδήποτε σωστό, διότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα της Βαλτικής Θάλασσας είναι τεράστια: ευτροφισμός, μείωση της βιοποικιλότητας, τα απόβλητα της Αγίας Πετρούπολης, τα προβλήματα του Kaliningrad κ.λπ. Αναφέρθηκε εδώ ότι αυτό θα αλλάξει και την πολιτική συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό και ελπίζω ότι θα λεχθούν περισσότερα γι’ αυτό εδώ. Η κ. Malmström εξηγεί πώς θα αλλάξει, διότι η αλλαγή της πολιτικής συνοχής θα καταλήξει για παράδειγμα στον κίνδυνο όταν μιλάμε για τη στρατηγική του Δούναβη και για τη στρατηγική του Ευξείνου Πόντου, να αγνοηθεί ένα μέρος της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων των βόρειων περιφερειών, και ουσιαστικά οι αρκτικές περιοχές αυτήν την περίοδο υφίστανται τις πιο γρήγορες αλλαγές στον κόσμο. Είναι σημαντικό να το δούμε αυτό.
Riikka Manner (ALDE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρία υπουργέ, κύριε Επίτροπε, η Βαλτική Θάλασσα είναι από πολλές απόψεις μια ιδιαίτερη περιοχή και γι’ αυτό χαίρομαι πολύ διότι η Σουηδία περιέλαβε αυτήν τη στρατηγική στις προτεραιότητες της προεδρίας της. Είναι σημαντικό να προαγάγουμε τη στρατηγική και επομένως να την υλοποιήσουμε. Η Βαλτική Θάλασσα δεν έχει μόνο μια πολύ μεγάλη περιβαλλοντική διάσταση, αλλά πιστεύω ότι έχει και μεγάλη επίδραση στην περιφερειακή πολιτική. Κατά την προεδρία της, η Σουηδία συνέδεσε στενά αυτά τα θέματα περιφερειακής πολιτικής με τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα. Η στρατηγική εννοείται κυρίως ως ένα έγγραφο που αφορά τις χώρες των ακτών της Βαλτικής και τις παράκτιες περιοχές τους, έχει όμως οπωσδήποτε μια έντονη περιφερειακή διάσταση. Μεγάλο αντίκτυπο θα έχουν επίσης για την ενδοχώρα ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπίσουμε την ενσωμάτωση περιβαλλοντικής τεχνολογικής εμπειρογνωμοσύνης στη στρατηγική αυτή, τα θέματα που αφορούν τα εσωτερικά ύδατα και η μεγάλη της επίδραση στην πολιτική των μεταφορών. Η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα πρέπει, επομένως, να συμπεριληφθεί στην κοινή ευρωπαϊκή ατζέντα. Ελπίζω ότι η εν λόγω στρατηγική θα τύχει μεγάλης υποστήριξης από το Κοινοβούλιο προκειμένου να μην αποτελέσει μόνο λέξεις κενές περιεχομένου και να μπορέσουμε να έχουμε κάποια απτά αποτελέσματα.
Tatjana Ždanoka (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ως βουλευτής του ΕΚ που εξελέγη στη Λετονία, επιδοκιμάζω το γεγονός ότι το πρώτο παράδειγμα μιας στρατηγικής για μακροπεριφέρεια αφορά την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Ωστόσο, θεωρώ ότι μια σειρά κοινοτικών στόχων λησμονήθηκαν εδώ, όπως για παράδειγμα ένα υψηλό επίπεδο κοινωνικής προστασίας. Ορισμένα από τα κράτη μέλη της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Λετονίας, έχουν πληγεί σοβαρά από την οικονομική κρίση. Ο χρηματοπιστωτικός μας τομέας είναι διασυνδεδεμένος με τον σκανδιναβικό. Αυτό σημαίνει πως τα προβλήματά μας θα δημιουργήσουν προβλήματα εκεί, επομένως δεν πρόκειται για εθνικό ζήτημα.
Πρόσφατα, η Λετονία έλαβε μεσοπρόθεσμη οικονομική βοήθεια για το ισοζύγιο πληρωμών, που προβλέπεται από την Επιτροπή. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν κοινωνικές προϋποθέσεις για την παροχή της βοήθειας αυτής, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να μειώνει τις συντάξεις και τις παροχές, η δε Επιτροπή να το ανέχεται αυτό.
Το δεύτερο μέλημά μου αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα. Η μεγάλης έκτασης ανιθαγένεια και η προστασία των μειονοτήτων εξακολουθούν να αποτελούν επίκαιρο ζήτημα σε δύο από τα κράτη μέλη της περιοχής, τη Λετονία και την Εσθονία. Θεωρώ ότι η στρατηγική αυτή πρέπει να είναι πιο φιλόδοξη και να προσπαθήσει να επιτύχει όλους τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ville Itälä (PPE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επιτροπή και τη σουηδική κυβέρνηση για τον πολύ ενεργό τους ρόλο και πιστεύω ότι η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα είναι καλή και σημαντική. Ωστόσο, το σχέδιο αυτό δεν θα επιτύχει χωρίς την κατάλληλη χρηματοδότηση. Στην περίπτωση αυτή, όλα θα σταματήσουν μετά την έγκριση της στρατηγικής. Το Κοινοβούλιο εξετάζει εδώ και πολλά χρόνια πώς θα πρέπει να οργανωθεί η χρηματοδότηση και πέρυσι αποφάσισε ομόφωνα να έχει ο προϋπολογισμός μια χωριστή γραμμή για τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα. Αυτό είναι το μέσον για τη συγκέντρωση των αναρίθμητων έργων που χρειάζεται τώρα η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα προκειμένου να προχωρήσει. Γνωρίζω ότι η Επιτροπή Προϋπολογισμών παρουσίασε τώρα προτάσεις για τη δέσμευση ενός μικρού ποσού αυτής της γραμμής και ελπίζω ότι θα το υποστηρίξουν αυτό και το Συμβούλιο και η Επιτροπή, γιατί διαφορετικά απλά δεν θα πετύχει το σχέδιο. Κάτι άλλο που πρέπει να κάνουμε αν θέλουμε να σώσουμε το περιβάλλον της Βαλτικής Θάλασσας είναι να επιτύχουμε τη δέσμευση της Ρωσίας για το σχέδιο αυτό. Αδυνατώ να καταλάβω πώς ορισμένοι ήταν έτοιμοι να συμφωνήσουν στη διέλευση ενός αγωγού φυσικού αερίου από τη Βαλτική Θάλασσα χωρίς καμία υποχρέωση από την πλευρά της Ρωσίας έστω και μόνο να δεσμευτεί όσον αφορά τα συμπεράσματα της σύμβασης Espoo. Αυτό είναι το λιγότερο που πρέπει να κάνουμε.
Victor Boştinaru (S&D). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, επικροτώ την ιδέα μιας στρατηγικής για την περιοχή του Ευξείνου Πόντου ως πιλοτικό πρόγραμμα για τις μακροπεριφερειακές στρατηγικές.
Τέτοιου είδους πρωτοβουλίες επιτρέπουν τον συντονισμό των μέσων άσκησης πολιτικής της ΕΕ προκειμένου να είναι συνεκτική, σταθερή και βιώσιμη η ανάπτυξη των εκάστοτε περιφερειών.
Στο τελευταίο Συμβούλιο ελέχθη ότι μέχρι το τέλος του 2009 θα είχε αναπτυχθεί μια στρατηγική για την περιοχή του Ευξείνου Πόντου. Η πρωτοβουλία αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική, διότι μπορεί να επιφέρει εναρμονισμένη ανάπτυξη και ευημερία στην περιοχή αυτή που συγκριτικά με τον Εύξεινο Πόντο είναι πολύ πιο πολύπλοκη από άποψη των εμπλεκομένων φορέων και σημαντική για την ασφάλεια, τη σταθερότητα, την ενέργεια και το περιβάλλον.
Επομένως, θα ήθελα να ερωτήσω τη σουηδική Προεδρία πότε θα παρουσιαστεί μια τέτοια στρατηγική για τον Εύξεινο Πόντο και πότε θα ενημερωθεί και θα συμμετάσχει το Κοινοβούλιο στο ζήτημα αυτό.
Werner Kuhn (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Malmström, κύριε Samecki, ως νεοεκλεγείς βουλευτής από το Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία υποστηρίζω θερμά την ανάπτυξη μιας στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα και το σχετικό σχέδιο δράσης. Ο κύριος Επίτροπος αναφέρθηκε προηγουμένως στα εμβληματικά σχέδια, που είναι συνολικά 80.
Φυσικά, οι κοινοί μας στόχοι είναι να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη την προώθηση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και μια κοινή ενεργειακή πολιτική που θα λαμβάνει υπόψη και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Έτσι τίθεται το ερώτημα πώς θα αντιμετωπίσουμε τις εγκαταστάσεις ανοικτής θαλάσσης στη Βαλτική Θάλασσα. Η διατήρηση των υδάτων καθαρών, επειδή αυτά είναι το θεμέλιο και οι πόροι μας, παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο σε αυτό το πλαίσιο, εάν σκεφτούμε την αλιεία και τον τουρισμό. Γι’ αυτό πρέπει να προωθηθούν οι επενδύσεις σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων.
Θεωρώ ότι πρέπει να συμφωνήσουμε σε ένα κοινό χωροταξικό πρόγραμμα για όλα τα κράτη μέλη της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας διότι πρέπει να δώσουμε μια απάντηση στις ακόλουθες ερωτήσεις: ποια θα είναι η μελλοντική θέση των οδικών αρτηριών; Πού θα κατασκευαστούν εγκαταστάσεις ανοικτής θαλάσσης; Πώς θα αντιμετωπιστεί η ασφάλεια στη θάλασσα; Γι’ αυτό πρέπει να διευκρινιστεί και το πού θα βρίσκονται οι ενεργειακές διαδρομές του Nord Stream, του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια και πολλά άλλα.
(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)
Cecilia Malmström, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους βουλευτές για τη μεγάλη υποστήριξη που μας προσέφεραν για τη συνέχιση της εργασίας μας σχετικά με τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα. Είναι οπωσδήποτε φυσικό να μας υποστηρίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διότι ουσιαστικά δική σας είναι η πατρότητα της όλης ιδέας μιας στρατηγικής για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας και χαίρομαι διότι θα εξασφαλίσετε επίσης το ότι η στρατηγική αυτή θα γίνει πραγματικότητα. Η στρατηγική αυτή μπορεί να επιτύχει –να γίνει πραγματικότητα κι όχι να μείνει ωραία λόγια και ρητορείες– μόνον εάν όλα τα κράτη μέλη αναγνωρίσουν πραγματικά την ευθύνη τους και αισθανθούν πραγματικά υπεύθυνα για την εξασφάλιση της υλοποίησης αυτού του σχεδίου.
Η επιτυχία θα εξασφαλιστεί με την εργασία για τα σχέδια αυτά, τον καθορισμό σαφών χρονοδιαγραμμάτων για την ολοκλήρωσή τους και τη διεξαγωγή τακτικών ελέγχων. Είμαι βέβαιη ότι ακριβώς όπως και η Επιτροπή, το Κοινοβούλιο θα συνεχίσει να μας ασκεί πίεση για να εξασφαλιστεί ότι θα υλοποιηθούν πραγματικά αυτά.
Εκατό εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στην περιοχή αυτή. Ανά πάσα στιγμή βρίσκονται στη Βαλτική Θάλασσα 2 000 πλοία. Είναι σαφές πως εδώ αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις. Η διαδικασία εγκαθίδρυσης ήταν πολύ ευρεία και θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επιτροπή –πρώτα την κ. Hübner και τώρα τον Επίτροπο Samecki–
για την εργασία τους. Έχουμε μεγάλη υποστήριξη από την κοινωνία των πολιτών και από τις κοινότητες γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα για να το επιτύχουμε αυτό.
Κάποιοι βουλευτές, η κ. Krehl και ο κ. Itälä, έθεσαν το θέμα των πόρων. Δεν υπάρχει πρόθεση δέσμευσης νέων πόρων για τη στρατηγική αυτή. Υπάρχουν όμως πολλοί πόροι στην περιοχή, τους οποίους μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε. 55 εκατομμύρια ευρώ δεσμεύθηκαν για την περιοχή αυτή στο υπάρχον δημοσιονομικό πλαίσιο. Γνωρίζουμε επίσης ότι μπορούμε να ελπίζουμε στη συνεισφορά διεθνών οργανισμών όπως η ΕΤΕπ που έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Στόχος είναι να διατηρηθούν όσο γίνεται χαμηλότερες οι διοικητικές δαπάνες και να συνεργαστούμε με τους υπεύθυνους τοπικούς και εθνικούς φορείς για τα διάφορα εμβληματικά σχέδια.
Ένα από αυτά αφορά το λαθρεμπόριο, έναν τομέα στον οποίο αναφέρθηκε η κ. Jäätteenmäki. Υπάρχει ένα σχέδιο που συμπεριλαμβάνει την ενίσχυση της εκπαίδευσης των τελωνειακών υπαλλήλων και των αστυνομικών στην περιοχή προκειμένου να μπορούν να εντοπίζουν καλύτερα το λαθρεμπόριο και να εργάζονται στον τομέα αυτόν. Η κ. Hassi και η κ. Lövin έθιξαν το θέμα του θαλάσσιου περιβάλλοντος, της γεωργίας και της αλιείας. Υπάρχουν αρκετά τέτοια σχέδια και θα ήθελα πολύ να δω ακόμα περισσότερα. Πιστεύω επίσης ότι η στρατηγική θα μπορούσε να προσφέρει την ευκαιρία να αποκτήσουμε μια καλύτερη επισκόπηση των περιβαλλοντικών μας προσπαθειών και της αλιευτικής και γεωργικής πολιτικής και να εξασφαλίσουμε ότι εργάζονται προς την ίδια κατεύθυνση.
Στην περιοχή της Βαλτικής υπάρχουν κι άλλες εταιρικές σχέσεις. Έχουμε μια ευρεία και αναπτυσσόμενη εταιρική σχέση στην ενεργειακή πολιτική, στο πλαίσιο της οποίας επιδιώκουμε να διασυνδέσουμε τις ενεργειακές υποδομές της περιοχής, να μειώσουμε την εξάρτηση και να βελτιώσουμε την απόδοση. Φυσικά, η Ένωση θα συνεχίσει να εργάζεται για τον σκοπό αυτόν. Ο πυρηνικός σταθμός Ignalina δεν έχει καμία σχέση με τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα. Πρόκειται για μια παλιά απόφαση που υπήρχε από τον καιρό των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Λιθουανίας. Ούτε ο αγωγός Nord Stream έχει σχέση με αυτό. Φυσικά σχετίζεται με τη Βαλτική Θάλασσα, δεν αποτελεί όμως μέρος της στρατηγικής. Είναι ένα εμπορικό έργο που έχει εξεταστεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διεθνείς συμβάσεις για το περιβάλλον και τη σχετική εθνική νομοθεσία.
Η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα είναι μια εσωτερική κοινοτική στρατηγική και θα είναι όπως θα την κάνουμε εμείς. Όμως είναι επίσης σημαντικό –όπως υπογράμμισαν αρκετοί βουλευτές– να συμμετάσχουν τρίτες χώρες. Εξασφαλίσαμε ότι θα διατηρηθεί η συμμετοχή χωρών όπως η Ρωσία και η Νορβηγία και ότι θα τους μιλήσουμε για την εργασία μας σχετικά με τη στρατηγική, ενώ θα τους δώσουμε επίσης να καταλάβουν ότι θα θέλαμε να συνεργαστούμε με αυτές ως εταίρους σε συγκεκριμένα έργα κοινού συμφέροντος.
Προσβλέπουμε στην διάσκεψη που θα διεξαχθεί αύριο και την Παρασκευή και χαιρόμαστε διότι η αντιπρόεδρος Wallis θα έρθει στη Στοκχόλμη. Στη διάσκεψη θα συζητήσουμε τη στρατηγική για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας και ελπίζουμε να εξασφαλίσουμε τη σθεναρή δέσμευση των ενδιαφερομένων χωρών να εργαστούν για την υλοποίησή της, καθώς και σε μια γενική συζήτηση για τις μακροπεριφέρειες. Σε συνάρτηση με αυτό αναφέρθηκαν η περιοχή του Δούναβη και η περιοχή του Ευξείνου Πόντου. Θεωρώ ότι εδώ υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν και πολλά που μπορούν να μας δώσουν έμπνευση. Ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στη συζήτηση, παρ’ όλο που σήμερα είναι ακόμα λίγο νωρίς για να καθορίσουμε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω και πάλι το Κοινοβούλιο για τη μεγάλη υποστήριξή του προς τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα και προσβλέπω σε μελλοντικές συζητήσεις για το θέμα αυτό με τους βουλευτές του Κοινοβουλίου.
Paweł Samecki, μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω τα μέλη του Κοινοβουλίου για τα σχόλιά τους και τις παρατηρήσεις τους για διάφορες πτυχές της στρατηγικής. Ο βαθμός της δέσμευσής σας δείχνει ότι η στρατηγική θα συγκεντρώσει το ενδιαφέρον σας κατά τα επόμενα χρόνια και αυτό είναι καλό.
Δεν θα μπορέσω να απαντήσω σε όλα τα σχόλια και τα θέματα που τέθηκαν στη συζήτηση ή στις δηλώσεις σας. Θα ήθελα να αναφερθώ μόνο σε τρεις μεγάλες θεματικές ομάδες. Πρώτον: η μορφή. Θα ήθελα να πω ότι η στρατηγική σχεδιάστηκε σύμφωνα με τους σκοπούς και τις προθέσεις των κρατών μελών. Η Επιτροπή δεν παρενέβη στην επιλογή των προτεραιοτήτων. Η Επιτροπή δεν διαμόρφωσε τις προτεραιότητες, και έτσι ασφαλώς είναι δυνατό να συμπεριληφθούν ορισμένα σχέδια ή να τροποποιηθούν ορισμένες προτεραιότητες. Αυτό όμως πρέπει να συμφωνηθεί κατά τη μελλοντική εργασία που αφορά την υλοποίηση της στρατηγικής.
Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η στρατηγική είναι σαν ένας ζωντανός οργανισμός και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να υποστεί μελλοντικά τροποποιήσεις εάν το θελήσουν τα κράτη μέλη και οι ενδιαφερόμενοι.
Το δεύτερο σημείο αφορά τη διαχείριση και τη διοίκηση. Εδώ θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι είναι απαραίτητη μια σαφής κατανομή καθηκόντων, εργασιών και ευθυνών. Πιστεύω ότι δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις. Οι ευθύνες των κρατών μελών, της Επιτροπής και άλλων οργανισμών που συμμετέχουν στη διαχείριση.
Επί του παρόντος θα ήθελα επίσης να προσθέσω ότι θέλουμε τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης στη διαδικασία εφαρμογής της στρατηγικής, καθώς και τρίτων χωρών, όπως ήδη ανέφερε η υπουργός.
Ασφαλώς, προβλέπουμε ενημέρωση του Κοινοβουλίου για την πρόοδο που θα επιτελείται κατά την υλοποίηση.
Τέλος, το τελευταίο θέμα είναι η χρηματοδότηση. Αρκετοί βουλευτές αναφέρθηκαν στην ανάγκη επιπλέον πόρων για νέα έργα κλπ. Θα ήθελα να εξηγήσω ότι η αρχή να μην υπάρξει νέα, επιπλέον χρηματοδότηση υιοθετήθηκε με την έναρξη της εκπόνησης της στρατηγικής.
Σήμερα έχουμε λίγο-πολύ τρεις επιλογές. Μπορούμε να ρυθμίσουμε τη χρήση υφισταμένων κοινοτικών πόρων, αλλάζοντας για παράδειγμα τα κριτήρια επιλογής νέων έργων. Η δεύτερη πιθανότητα είναι να καταφύγουμε σε άλλες πηγές όπως οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και τέλος, μολονότι αυτό είναι δύσκολο σε περίοδο οικονομικής ύφεσης, μπορούμε παρόλ’ αυτά να προσπαθήσουμε να χρησιμοποιήσουμε εθνικούς πόρους. Εν προκειμένω προσβλέπω στην εργασία της διάσκεψης που θα διεξαχθεί στη Στοκχόλμη, επειδή αυτή είναι η διάσκεψη που ενδέχεται να διαμορφώσει τη μελλοντική προσέγγιση των κρατών μελών και της Επιτροπής όσον αφορά τη μελλοντική μακροπεριφερειακή προσέγγιση και θα πρέπει να συμπεριλάβει επίσης τη χρηματοδότηση ενδεχομένων μελλοντικών στρατηγικών. Γι’ αυτό πιστεύω ότι οι επόμενες ημέρες στη Στοκχόλμη θα είναι μια κατάλληλη στιγμή για να εξετάσουμε τη γενική μακροπεριφερειακή προσέγγιση.
Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Eija-Riitta Korhola (PPE), γραπτώς. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τη Σουηδία, τη χώρα που ασκεί την Προεδρία, διότι είχε το θάρρος να καταστήσει την ίδια της την περιοχή, τη Βαλτική Θάλασσα, και τα θέματα που την αφορούν ένα τόσο σημαντικό ζήτημα στο πρόγραμμά της κατά την προεδρική της θητεία. Το ότι ασχολούμαστε τώρα με τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα που προετοιμάζαμε για τόσο μεγάλο διάστημα είναι σωστό: δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Ο κεντρικός στόχος της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα και το σχέδιο δράσης για τη βελτίωση του περιβάλλοντος και της ανταγωνιστικότητας της περιοχής πρέπει να αντιμετωπιστούν με σοβαρότητα από την άποψη των πόρων που διατίθενται γι’ αυτά και των μέτρων που θα εφαρμοστούν. Οι στόχοι πρέπει να υλοποιηθούν στην πράξη: η στρατηγική δεν πρέπει να παραμείνει απλά μια εντυπωσιακή δήλωση. Ελπίζουμε ιδίως ότι η στρατηγική θα επιταχύνει τον καθαρισμό της Βαλτικής Θάλασσας που πάσχει εξαιτίας του ευτροφισμού και θα βοηθήσει να βρεθούν κοινές λύσεις για διασυνοριακές προκλήσεις. Ακριβώς λόγω αυτών των στόχων τα μάτια όλων είναι τώρα στραμμένα στη Φινλανδία, όπου θα αποφασιστεί σύντομα εάν θα επιτραπεί ή όχι η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream στα χωρικά της ύδατα. Στο πλαίσιο της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα ο αντίκτυπος τέτοιων έργων στο περιβάλλον πρέπει να εξετάζεται με μια διαδικασία που θα είναι νομικά δεσμευτική διεθνώς προκειμένου να μην είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί απλά με αδιαφορία το θέμα. Πρέπει επομένως να εμμείνουμε να επικυρώσει η Ρωσία τη σύμβαση Espoo για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακά πλαίσια, την οποία υπέγραψε το 1991, και η φινλανδική κυβέρνηση πρέπει να το καταστήσει αυτό όρο για τη διεκπεραίωση της χορήγησης άδειας για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου. Η Ρωσία, που ωφελείται κι αυτή από τη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα, ενεργεί βάσει της συμφωνίας μόνο όταν τη συμφέρει. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Το τίμημα είναι υπερβολικά υψηλό και πρέπει να είμαστε ενήμεροι για έργα που βλάπτουν τη Βαλτική Θάλασσα πριν να είναι πολύ αργά.
György Schöpflin (PPE), γραπτώς. – (EN) Η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα που προωθεί η σουηδική Προεδρία είναι εξαιρετικά ευπρόσδεκτη. Θα μπορούσε να αποτελέσει πραγματικά πρότυπο για άλλες μακροπεριφέρειες της Ευρώπης όπως η λεκάνη απορροής του Δούναβη. Υπάρχει όμως μια πτυχή της ανάπτυξης στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας που πρέπει να επανεξεταστεί επειγόντως. Πρόκειται για τον υποθαλάσσιο αγωγό Nord Stream μεταξύ Ρωσίας και Γερμανίας. Ο αγωγός αυτός δεν προξενεί μόνο σοβαρές ανησυχίες για το περιβάλλον, αλλά είναι ένα έργο που το ξεπέρασε ο χρόνος, κι αυτό κάνει ακόμα πιο επείγον το ζήτημα. Το μέλλον δεν βρίσκεται σε σταθερά μέσα παράδοσης φυσικού αερίου –μέσω αγωγών– αλλά στο υγροποιημένο φυσικό αέριο. Είναι πολύ πιθανό ο Nord Stream να αποδειχθεί μια εντελώς άχρηστη και εσφαλμένη επένδυση και οι πρωτεργάτες του θα πρέπει να επανεξετάσουν το έργο πριν δεσμευθούν σε αυτό περισσότερα χρήματα και πόροι, προσπάθειες και ενέργεια.
Bogusław Sonik (PPE), γραπτώς. – (PL) Η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα εξήγγειλε τον Ιούνιο του 2009 στόχους για να γίνει η περιοχή φιλική προς το περιβάλλον, ευημερούσα, εύκολα προσβάσιμη, ελκυστική και ασφαλής. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία στο πλαίσιο των εντεινόμενων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Βαλτική από τη διεύρυνση της ΕΕ το 2004.
Είναι σημαντικό να αναληφθεί δράση με στόχο τη βελτίωση της κατάστασης του περιβάλλοντος στην περιοχή, καθώς είναι σήμερα μια από τις θαλάσσιες περιοχές του πλανήτη με τη μεγαλύτερη ρύπανση. Χιλιάδες τόνοι τοξικού πολεμικού υλικού βρίσκονται στον βυθό εγκλωβισμένοι σε νάρκες, σφαίρες, βόμβες, δοχεία και βαρέλια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι ποσότητες αυτών των χημικών είναι από 30 000 έως 60 000 τόνοι, ενώ μόνο το αέριο μουστάρδας υπολογίζεται σε 13 000 τόνους. Τα χημικά όπλα βυθίστηκαν εκεί μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στα τέλη της δεκαετίας του 1940. Είχαν κατασχεθεί στις ζώνες γερμανικής κατοχής και καθώς ήταν δύσκολο να ταφούν στο έδαφος, ελήφθη η απόφαση να καταποντιστούν απλά στη θάλασσα.
Η μετακίνηση των χημικών όπλων που βρίσκονται στον βυθό της Βαλτικής εξαιτίας της κατασκευής οποιουδήποτε είδους υποδομής θα μπορούσε να επιφέρει οικολογική καταστροφή, ιδίως δε η μετακίνηση των χημικών όπλων του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου κατά την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου στη Βαλτική συνιστά μια από τις μεγαλύτερες απειλές για το οικοσύστημα. Για τον λόγο αυτόν, είναι απαραίτητη η αξιολόγηση των επιπτώσεων της κατασκευής του αγωγού στο φυσικό περιβάλλον της λεκάνης της Βαλτικής Θάλασσας.
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την ψηφοφορία.
(Για τα αποτελέσματα και λοιπές πληροφορίες σχετικά με την ψηφοφορία: βλ. συνοπτικά πρακτικά)
Σήμερα συμμετέχουμε σε μια ασυνήθιστα σημαντική, αλλά και συμβολική ψηφοφορία. Μία φορά ανά πέντε έτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφασίζει ποιος θα είναι επικεφαλής ενός άλλου θεσμικού οργάνου της ΕΕ.
7.1. Εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής (ψηφοφορία)
Daniel Cohn-Bendit (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε ...
(Ο ομιλητής διακόπτεται από διαμαρτυρίες στη δεξιά πτέρυγα της Αίθουσας)
Μήπως είστε άρρωστος; Είστε άρρωστος;
Καθώς εχθές παρουσιάστηκαν προβλήματα με την ψηφοφορία, θα ήθελα να σας ζητήσω να ελέγξετε τα μηχανήματα.
Δεν είναι και τόσο κακή ιδέα, έτσι δεν είναι, κυρίες και κύριοι;
Πρόεδρος. − Όπως προτάθηκε, διεξάγουμε μια δοκιμαστική ψηφοφορία, δηλαδή μια ψηφοφορία για να ελέγξουμε ότι όλοι διαθέτουμε κάρτες, ότι όλοι καθόμαστε σωστά και ότι ο εξοπλισμός λειτουργεί.
Κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να επαναλάβω: μία φορά ανά πέντε έτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφασίζει ποιος θα είναι επικεφαλής ενός άλλου θεσμικού οργάνου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η σημερινή ημερήσια διάταξη περιλαμβάνει την εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η εκλογή αυτή θα ενισχύσει τον δημοκρατικό χαρακτήρα του θεσμικού μας οργάνου. Αυτό θα το πράξουμε εμείς, οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι όλων των περιφερειών της Ευρώπης.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης πρότεινε ως υποψήφιο Πρόεδρο της Επιτροπής τον κ. José Manuel Barroso. Σύμφωνα με το άρθρο 105, παράγραφος 2, του Κανονισμού, το Κοινοβούλιο δύναται να εγκρίνει ή να απορρίψει κατά πλειοψηφία τον προτεινόμενο υποψήφιο. Η ψηφοφορία είναι μυστική. Ας προχωρήσουμε τώρα στην εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής σύμφωνα με τον Κανονισμό. Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος. Θα ήθελα να επαναλάβω ότι μπορείτε να ψηφίσετε από οποιοδήποτε έδρανο στην αίθουσα της Ολομέλειας αρκεί να τοποθετήσετε την κάρτα ψηφοφορίας σας στην προσωπική συσκευή ψηφοφορίας. Το αναφέρω αυτό γιατί υπάρχουν πολλοί νέοι βουλευτές του ΕΚ στο Σώμα. Ως είθισται, στην ψηφοφορία μπορείτε να ψηφίσετε υπέρ ή κατά του υποψηφίου, ή να απέχετε.
(Διεξάγεται η ψηφοφορία)
Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας είναι τα εξής: ψήφισαν 718 βουλευτές, εκ των οποίων 382 υπέρ, 219 κατά και 117 απείχαν.
(Ζωηρά χειροκροτήματα)
***
Πρόεδρος. − Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που θα δούμε στον πίνακα –δεν έχουν εμφανιστεί ακόμη– ο προταθείς υποψήφιος του Συμβουλίου, ο κ. José Manuel Barroso, εξελέγη Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Θα ήθελα να απευθύνω τα ειλικρινή μου συγχαρητήρια στον κ. Barroso για την εκλογή του στη θέση του Προέδρου της Επιτροπής. Θα ήθελα να δηλώσω ότι μας περιμένει πολύ δουλειά. Θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις, και οι πολίτες μας αναμένουν να δράσουμε πολύ δυναμικά και να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες τους.
Κύριε Πρόεδρε, γνωρίζω ότι είστε ενήμερος για τις προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μετά τις συζητήσεις, τις οποίες πραγματοποιήσαμε και εντός των πολιτικών μας ομάδων, όπως εχθές, γνωρίζετε τις προσδοκίες μας. Για τον λόγο αυτόν, ανυπομονούμε πραγματικά να συνεργαστούμε μαζί σας κατά την προσεχή πενταετία. Πάνω από όλα, ευελπιστούμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των πολιτών μας. Σας συγχαίρω για μία ακόμη φορά, και μπορείτε τώρα να λάβετε τον λόγο, εάν επιθυμείτε να μας πείτε δυο λόγια. Συγχαρητήρια, και ό,τι καλύτερο!
(Ζωηρά χειροκροτήματα)
José Manuel Barroso, Επιτροπή. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, καταρχάς θα ήθελα να εκφράσω τις εγκάρδιες ευχαριστίες μου για τη μεγάλη εμπιστοσύνη που δείξατε στο πρόσωπό μου. Η εμπιστοσύνη σας με τιμά και με συγκινεί ιδιαιτέρως, και την αποδέχομαι με μεγάλη αίσθηση ευθύνης. Εκλαμβάνω επίσης αυτήν την ψήφο εμπιστοσύνης ως ένδειξη ότι το Κοινοβούλιο συμφωνεί με τη φιλόδοξη ατζέντα που παρουσιάζω για την Ευρώπη κατά την επόμενη πενταετία.
Όπως ανέφερα στο πλαίσιο των συζητήσεων πριν από την ψηφοφορία, επιθυμώ να συνεργαστώ με όλες τις πολιτικές ομάδες που συμμετέχουν σε αυτό το πρόγραμμα, το οποίο προσβλέπει σε μια Ευρώπη αλληλεγγύης και ελευθερίας. Οφείλω, ωστόσο, να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως την Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες), η οποία ανέλαβε την πρόκληση να υιοθετήσει το πρόγραμμά μου στη Βαρσοβία πριν από τις εκλογές, σε μια προσπάθεια να δοθούν, ευθύς εξαρχής, μεγαλύτερα περιθώρια έκφρασης στην ευρωπαϊκή κοινοβουλευτική δημοκρατία.
Όπως δήλωσα στο παρόν Σώμα εχθές, αλλά και σε άλλες ευκαιρίες που μου δόθηκαν προσφάτως, το κόμμα μου, ως Προέδρου της Επιτροπής, θα είναι η Ευρώπη και θα απαρτίζεται από όλους όσοι επιθυμούν να συμπορευτούμε σε αυτό το συναρπαστικό ταξίδι προς μια ενωμένη Ευρώπη. Αυτοί είναι οι άνθρωποι με τους οποίους θα ήθελα να επιτύχουμε τη συναίνεση που χρειαζόμαστε για να ενισχύσουμε το ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Επί τη ευκαιρία, επιτρέψτε μου να πω επίσης λίγα λόγια για τη δική μου χώρα, την Πορτογαλία. Χωρίς την πρωτοβουλία και τη στήριξη της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού της José Sócrates, δεν θα μπορούσα να θέσω υποψηφιότητα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Πορτογαλία για τη στήριξή της, την οποία μου εξέφρασε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο καθηγητής Cavaco Silva. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για τη στήριξή του καθέναν από αυτούς τους ένθερμους Ευρωπαίους ξεχωριστά οι οποίοι πιστεύουν σε αυτό το έργο για την Ευρώπη.
Πρόεδρος της Επιτροπής. − (EN) Τέλος, θα ήθελα να επαναλάβω σε εσάς, κύριε Πρόεδρε, καθώς και σε όλους τους βουλευτές στο παρόν Σώμα, την ειλικρινή μου αποφασιστικότητα να συνεργαστούμε τα επόμενα πέντε έτη, ώστε να μπορέσετε να οικοδομήσετε μια ισχυρότερη ευρωπαϊκή κοινοβουλευτική δημοκρατία. Πιστεύω ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως τυπικά κοινοτικά θεσμικά όργανα, έχουν ένα ειδικό καθήκον απέναντι στους πολίτες μας. Αυτό ακριβώς δήλωσα ότι θα πράξω και αυτό ακριβώς πρόκειται να πράξω – μια ισχυρότερη Ευρώπη για ελευθερία και αλληλεγγύη.
(Χειροκροτήματα)
Πρόεδρος. − Θα ήθελα να κάνω μια επίσημη δήλωση. Σύμφωνα με το άρθρο 105, παράγραφος 3, του Κανονισμού, θα ενημερώσω το Συμβούλιο σχετικά με τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας που διεξήχθη πριν από 10 λεπτά, και θα ήθελα να ζητήσω από το Συμβούλιο και τον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο της Επιτροπής να ορίσουν από κοινού τους υποψηφίους για τις θέσεις των Επιτρόπων. Δεδομένου του όγκου της δουλειάς που μας περιμένει, πρέπει να εργαστούμε όσο το δυνατόν ταχύτερα.
Αυτή ήταν η επίσημη δήλωση σχετικά με την εκλογή του κ. Barroso ως Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
7.2. Ορισμοί στις διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες (ψηφοφορία)
7.3. Δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2009 (ψηφοφορία)
Charles Goerens (ALDE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, εχθές ο Πρόεδρος έδωσε, πολύ ορθά, έμφαση στον σεβασμό της κοινοτικής μεθόδου. Η μέθοδος αυτή διασφαλίζει τη συμμετοχή όλων των κρατών μελών και των κοινοτικών θεσμικών οργάνων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, και μάλιστα ευθύς εξαρχής.
Ο τρόπος αντιμετώπισης της τραπεζικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης από την ομάδα G4 το 2008 έδειξε προς την προαναφερθείσα μέθοδο κάθε άλλο παρά τον σεβασμό τον οποίο ζήτησε εχθές ο κ. Barroso. Το 2008 περιμέναμε μάταια τον Πρόεδρο Barroso να αποκαταστήσει την τάξη.
Ευρωπαϊκή Ένωση είναι φυσικά η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και η Ιταλία –τα μέλη δηλαδή της G4–, αλλά είναι και η Αυστρία, το Βέλγιο, η Εσθονία, η Λεττονία, η Ρουμανία, η Πολωνία, η Ουγγαρία, το Λουξεμβούργο και τα λοιπά κράτη μέλη, τα οποία αποκλείστηκαν από μια σημαντική φάση στη διαδικασία λήψης αποφάσεων το 2008.
Πρόεδρε Barroso, θα έπρεπε να έχετε επιβάλλει τον σεβασμό της κοινοτικής μεθόδου το 2008, μέσω της ίδιας δήλωσης στην οποία προβήκατε εχθές. Για αυτόν τον λόγο δεν μπορώ να στηρίξω την υποψηφιότητά σας.
Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να προσθέσω ένα προσωπικό σχόλιο. Με όλη αυτήν τη φασαρία, είναι δύσκολο να μιλήσουν οι βουλευτές που λαμβάνουν τον λόγο.
Crescenzio Rivellini (PPE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, μετά την αγόρευσή μου, θα μιλήσω λίγο στα ναπολιτάνικα (Μέρος που δεν καταγράφεται στο παρόν έγγραφο, καθώς η ναπολιτάνικη διάλεκτος δεν είναι επίσημη γλώσσα). Θα το κάνω αυτό όχι για να προσθέσω τοπικό χρώμα, αλλά για να επιστήσω την προσοχή του πολιτικού κόσμου και των μέσων ενημέρωσης στις επείγουσες ανάγκες μας: τις επείγουσες ανάγκες της νότιας Ιταλίας. Ψήφισα τον Πρόεδρο Barroso κυρίως επειδή ελπίζω ότι θα είναι ο Πρόεδρος ολόκληρης της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της νότιας Ιταλίας.
Δεδομένου ότι βρίσκεται στο μέσον της Μεσογείου, η νότια Ιταλία αποτελεί την πύλη πρόσβασης στην Ευρώπη και τον συνδςτικό κρίκο μεταξύ διαφορετικών κόσμων. Μέσω της ιστορίας, της γεωγραφικής θέσης της και του πνεύματος φιλοξενίας που την διακρίνει, μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο για την γηραιά ήπειρο συνολικά. Η νότια Ιταλία πρέπει να αντιμετωπίζεται με την ίδια αξιοπρέπεια όπως άλλα μέρη της Ευρώπης και, τώρα που αντιμετωπίζει δυσκολίες, η Ευρώπη πρέπει να παρέμβει το ίδιο δυναμικά όπως τότε που νομιμοποίησε 150 εκατομμύρια πολίτες από την Ανατολή, οι οποίοι έγιναν πολίτες της ΕΕ. Το εγχείρημα αυτό είχε ένα τίμημα και εάν, σήμερα, ένας εργαζόμενος από το Gdańsk κερδίζει 28 φορές περισσότερα χρήματα από ό, τι στο παρελθόν, το οφείλει επίσης στην οικονομική προσπάθεια της Ιταλίας και της νότιας Ιταλίας.
(Ο ομιλητής συνεχίζει στη ναπολιτάνικη διάλεκτο)
Daniel Hannan (ECR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, λόγω ίσως της παρέλευσης του χρόνου να έχουμε πλέον συνηθίσει την κενότητα της τυπικής διαδικασίας που μόλις διεξαγάγαμε. Δεδομένης της εξοικείωσής μας με τις δομές της ΕΕ, δεν αντιλαμβανόμαστε πλέον πόσο αλλόκοτο, πόσο προκλητικό είναι το ότι έχουμε εμπιστευτεί την ανώτατη εκτελεστική και νομοθετική εξουσία στα χέρια μιας ανεξέλεγκτης και μη αιρετής γραφειοκρατίας. Η πλειονότητα των νόμων που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη προέρχεται από μια Ευρωπαϊκή Επιτροπή την οποία κανένας δεν εκλέγει και από την οποία κανένας δεν μπορεί να απαλλαγεί. Η μόνη επίφαση δημοκρατικής νομιμοποίησης είναι η τυπική διαδικασία που μόλις διεξαγάγαμε στο Κοινοβούλιο, η οποία –δεν μπορώ να μην το πω– μου φέρνει στο νου μία από τις περιστασιακές συνεδριάσεις του πάλαι ποτέ Συμβουλίου Αμοιβαίας Οικονομικής Βοήθειας (ΚΟΜΕΚΟΝ), όπου όλοι σηκωνόμασταν όρθιοι και συγχαίραμε τους εαυτούς μας που εγκρίναμε μια απόφαση χωρίς όμως να ασκούμε κανέναν ουσιαστικό έλεγχο επί αυτής.
Δεν έχω κανένα προσωπικό πρόβλημα με τον José Manuel Barroso. Εάν επρόκειτο να εκλέξουμε φεντεραλιστή Πρόεδρο της Επιτροπής –και αντιλαμβάνομαι ότι αυτή είναι η βούληση του Σώματος– θα μπορούσε κάλλιστα να είναι εκείνος ή οποιοσδήποτε άλλος. Φαίνεται καλός τύπος –και, όπως όλοι οι βρετανοί πολιτικοί, είμαι και εγώ πορτογαλόφιλος και έχω επίγνωση της σχέσης μας με τους παλαιότερους συμμάχους μας–, αλλά υπάρχει κάτι φαιδρό στους ισχυρισμούς περί δημοκρατικής συμμετοχής σε ένα σύστημα που εδραιώνει το μονοπώλιο του δικαιώματος σύνταξης νόμων σε ανθρώπους τους οποίους δεν μπορούμε να ψηφίσουμε και από τους οποίους δεν μπορούμε να απαλλαγούμε.
Syed Kamall (ECR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως ο συνάδελφός μου που μίλησε νωρίτερα, θα ήθελα να δηλώσω ότι και εγώ διατηρώ τις επιφυλάξεις μου για την επανεκλογή του κ. Barroso στη θέση του Προέδρου της Επιτροπής.
Εξάλλου, ο κ. Barroso είναι περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον προσηλωμένος στον στόχο της περαιτέρω ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, συχνά ενάντια στη βούληση των λαών της Ευρώπης. Ωστόσο, παρέστη στη συνάντηση της ομάδας μας, της Ομάδας του ECR, και εξήγησε ότι τάσσεται υπέρ της έξυπνης ρύθμισης.
Βεβαίως, υπάρχουν πολλές αμφιβολίες σχετικά με το τι σημαίνει «έξυπνη ρύθμιση». Πολλοί πιστεύουν ότι έξυπνη ρύθμιση είναι κακή ρύθμιση ή ότι καμία ρύθμιση δεν είναι ιδιαίτερα έξυπνη ρύθμιση.
Αλλά θα ήθελα να του ζητήσω, εάν όντως τάσσεται υπέρ της έξυπνης ρύθμισης, να διασφαλίσει ότι, σε κάθε οδηγία, η Επιτροπή θα διεξαγάγει δέουσα αξιολόγηση των οικονομικών επιπτώσεων. Το επόμενο έτος θα εξετάσουμε επισταμένως στο Κοινοβούλιο την οδηγία σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων. Προς το παρόν, η Επιτροπή δεν έχει κατορθώσει να διεξαγάγει δέουσα αξιολόγηση των οικονομικών επιπτώσεων – μάλιστα δηλώνει ότι εκτίμηση αυτού του είδους δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί.
Πώς θα μπορέσουμε να επιτύχουμε έξυπνη ρύθμιση υπό αυτές τις συνθήκες; Ζητώ από τον κ. Barroso να επανεξετάσει το ζήτημα.
Κοινή πρόταση ψηφίσματος: Δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2009 (RC-B7-0039/2009)
Andrew Henry William Brons (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταψήφισα την κοινή πρόταση ψηφίσματος σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές, παρά το γεγονός ότι συμφωνώ με την εθελοντική συνεργασία των ευρωπαϊκών χωρών για την πρόληψη, την καταπολέμηση και την αποκατάσταση των τρομακρικών καταστροφών που προκαλούνται από τις δασικές πυρκαγιές.
Ωστόσο, αντιτίθεμαι στη δημιουργία κοινοτικών φορέων που θα ασκούν εξουσία στα κράτη μέλη σε τομείς ευρύτερους από ό, τι είναι αναγκαίο για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος. Εφιστώ την προσοχή στις παραγράφους 3, 7 και 8 της κοινής πρότασης ψηφίσματος.
Η πρόταση αυτή εκμεταλλεύεται αξιοθαύμαστες ανθρωπιστικές αντιδράσεις στις φοβερές τραγωδίες που είδαμε, προκειμένου να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για τη δημιουργία της ευρωπαϊκής δύναμης προστασίας που ονομάζεται «Europe Aid», όπως περιγράφεται στην έκθεση Barnier.
Philip Claeys (NI). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, απείχα από την τελική ψηφοφορία επί του συγκεκριμένου ψηφίσματος, παρόλο που το έπραξα με ορισμένες επιφυλάξεις και αρκετές αμφιβολίες, καθώς το κείμενο αυτό, περιέχει, αναμφίβολα, ορισμένα θετικά στοιχεία, για τα οποία κανείς δεν μπορεί πράγματι να προβάλλει αντιρρήσεις. Αναφέρομαι, για παράδειγμα, στη στήριξη για την ενίσχυση των μέτρων πολιτικής προστασίας των κρατών μελών μέσω της ανταλλαγής εμπειρογνωμόνων και μεθόδων εργασίας. Πέρυσι το καλοκαίρι διαπιστώσαμε για μία ακόμη φορά ότι ορισμένες δασικές πυρκαγιές αποκτούν τέτοια έκταση που η συνεργασία είναι αναγκαία· αλλά τα κράτη μέλη ήδη συνεργάζονται μεταξύ τους. Αυτή η συνεργασία μπορεί, φυσικά, να επεκταθεί περαιτέρω, αλλά είναι αμφίβολη η χρησιμότητα, για παράδειγμα, μιας ξεχωριστής δύναμης επέμβασης της ΕΕ. Κάτι τέτοιο απλώς αφαιρεί πόρους από τα κράτη μέλη, δημιουργεί άλλον έναν κοινοτικό φορέα με το δικό του προσωπικό και προσθέτει ακόμη περισσότερη γραφειοκρατία.
Γραπτές αιτιολογήσεις ψήφου
Εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής
Maria da Graça Carvalho (PPE), γραπτώς. – (PT) Ο Πρόεδρος Barroso ανέδειξε την Ευρώπη σε παγκόσμιο ηγέτη στον τομέα της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μοναδικός διεθνής συνασπισμός που διαθέτει σαφή, συνεπή διαπραγματευτική θέση για τη διάσκεψη της Κοπεγχάγης. Οι πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές για την επόμενη Επιτροπή, που περιέγραψε ο Πρόεδρος Barroso, εκφράζουν ένα φιλόδοξο, σύγχρονο όραμα για την Ευρώπη, στο οποίο η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και οι πτυχές του τριγώνου της γνώσης κατέχουν κεντρική θέση.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι σύνθετες, και οι αντιδράσεις πρέπει απαραιτήτως να είναι ολιστικές. Συνεπώς, για την περίοδο μετά το 2010, ο Πρόεδρος Barroso προτείνει μια συντονισμένη και συγκλίνουσα προσέγγιση, η οποία περιλαμβάνει τη στρατηγική της Λισαβόνας, πολιτική για την ενέργεια και το κλίμα και κοινωνική πολιτική. Προτείνονται νέες πηγές ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής, επί τη βάσει μιας νέας βιομηχανικής στρατηγικής για την Ευρώπη, ενός σύγχρονου τομέα παροχής υπηρεσιών και μιας δυναμικής αγροτικής οικονομίας.
Με τον τρόπο αυτόν, ο Πρόεδρος Barroso θέτει προτεραιότητα στην πραγματική οικονομία και τον εκσυγχρονισμό της μέσω της επιστημονικής έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης, της καινοτομίας και των αρχών της βιωσιμότητας. Υπό την ηγεσία του Προέδρου Barroso και σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, η Επιτροπή θα συμβάλλει στη δημιουργία μιας ευημερούσας, βιώσιμης και κοινωνικά προηγμένης Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Françoise Castex (S&D), γραπτώς. – (FR) Χάριν της πολιτικής συνοχής και από σεβασμό προς το εκλογικό σώμα μας, καταψήφισα την επανεκλογή του κ. Barroso. Κατά την πενταετή εντολή του, ο κ. Barroso, ο οποίος υφάρπαξε τη στήριξη ορισμένων χωρών της ΕΕ προς τον πόλεμο του George W. Bush στο Ιράκ, δεν μπόρεσε σε καμία περίπτωση να αναζωογονήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση ή να την ενισχύσει έναντι των εθνικών ιδίων συμφερόντων. Δεν φάνηκε αντάξιος των περιστάσεων όταν ανάκυψε η χρηματοπιστωτική, οικονομική και κοινωνική κρίση.
Το μόνο που έπραξε κατά την πενταετία αυτή ήταν να στηρίζει τα απρόβλεπτα μονοπάτια που ακολουθεί ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός αντί να προτείνει τους νέους κανονισμούς που χρειάζεται η Ευρώπη τον 21ο αιώνα. Απαιτείται επαναπροσανατολισμός της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο κ. Barroso δεν είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για το έργο αυτό. Το πρόγραμμά του δεν ανταποκρίνεται στο εύρος της υφιστάμενης κρίσης: το πρόγραμμά του δεν περιλαμβάνει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο ανάκαμψης, ένα σύμφωνο για την απασχόληση, η ρύθμιση και η αποτελεσματική εποπτεία των χρηματοπιστωτικών αγορών και πιο ισχυρά και άμεσα μέσα για την αποκατάσταση των παρουσών ανισορροπιών. Χρειαζόμαστε μια οδηγία για τις δημόσιες υπηρεσίες και μια επαναπροσανατολισμένη πολιτική της Επιτροπής σχετικά με τις αμοιβές. Εάν επιθυμούμε να διασώσουμε το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο μας, χρειαζόμαστε μια πολύ πιο φιλόδοξη κοινωνική ατζέντα.
Diogo Feio (PPE), γραπτώς. – (PT) Δηλώνω με χαρά ότι, ως Πορτογάλος και βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υπερψήφισα την επανεκλογή του José Manuel Durão Barroso στο αξίωμα του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πιστεύω ότι οι επιδόσεις του κατά την προηγούμενη εντολή, η οποία σημαδεύτηκε από τόσες πολλές πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες, και η πείρα που απόκτησε στη θέση αυτή δικαιολογούν τη στήριξη των κυβερνήσεων και την ανανέωση της εμπιστοσύνης του παρόντος Κοινοβουλίου.
Αποδοκιμάζω τις πολλές απόπειρες –χωρίς να είναι όλες ευθείες ή σοβαρές– να παρεμποδιστεί η επιτυχία της υποψηφιότητάς του, και επισημαίνω ότι ήταν ανεπιτυχείς όχι μόνο λόγω έλλειψης αξιόπιστης εναλλακτικής λύσης, αλλά και λόγω των ανόητων επιχειρημάτων στα οποία βασίστηκαν. Λυπάμαι που βουλευτές από τη χώρα μου δεν μπόρεσαν να αντισταθούν και ακολούθησαν την οδό αυτή, η οποία είναι εύκολη αλλά συνάμα και ανακόλουθη.
Ελπίζω ότι η δεύτερη Επιτροπή Barroso θα μπορέσει να συνδυάσει την τεχνική ικανότητα με αυτό το «κάτι ιδιαίτερο». Επίσης, ελπίζω ότι θα σεβαστεί και θα αξιοποιήσει αποτελεσματικά την αρχή της επικουρικότητας, και θα επιλέξει την ασφάλεια και τη σταθερότητα που προσφέρουν τα μικρά βήματα, κατά τις συστάσεις του Jean Monnet, παρά την υιοθέτηση της προσέγγισης ταχείας πορείας που υπόσχεται πολλά αλλά έχει συνεισφέρει λίγα στην πραγματική πρόοδο του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και οράματος. Όσο και αν στοχεύουμε τον ορίζοντα, ο μόνος τρόπος να τον φτάσουμε είναι να κάνουμε προσεκτικά βήματα. Ας επιλέξουμε τη σωστή οδό.
José Manuel Fernandes (PPE), γραπτώς. – (PT) Επικροτώ το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας αυτής, η οποία φέρει και πάλι τον δρα José Manuel Durão Barrosoστην Προεδρία της Επιτροπής. Η Πορτογαλία είναι υπερήφανη για το γεγονός ότι ένας Πορτογάλος με τόσο αναγνωρισμένες ικανότητες και ποιότητα όπως ο δρ. Barroso τίθεται επικεφαλής της Επιτροπής. Είναι ακόμα πιο υπερήφανη για την αξία του έργου του κατά την πρώτη εντολή του, από το 2004 έως το 2009. Η αξία αυτή αναγνωρίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τη συγκεκριμένη ψηφοφορία. Στην πραγματικότητα, ο κ. Barroso εξελέγη με πολύ μεγάλη πλειοψηφία, μεγαλύτερη από την απαιτούμενη δυνάμει της Συνθήκης της Λισαβόνας.
Την τελευταία πενταετία, ο δρ. Barroso επέδειξε ικανότητες ισχυρού, ολοκληρωμένου ηγέτη. Ο φάκελος της ενέργειας και της κλιματικής αλλαγής, η οδηγία για τις υπηρεσίες και ο κανονισμός για τις χημικές ουσίες αποτελούν ενδεικτικά μόνο παραδείγματα επιτυχιών και ηγετικών ικανοτήτων. Βρέθηκε επίσης στην πρώτη γραμμή όσον αφορά την αναζήτηση λύσεων και συγκεκριμένων προτάσεων για την επίλυση της οικονομικής κρίσης που συνεχίζει να μας πλήττει. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μόλις έστειλε το μήνυμα ότι η Ευρώπη είναι ισχυρή και διαθέτει ισχυρό ηγέτη. Συνεπώς, μπορούμε να προχωρήσουμε με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία προς μια Ευρώπη μεγαλύτερης ευημερίας και αλληλεγγύης.
João Ferreira (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Οι πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές για την επόμενη εντολή της Επιτροπής, που μόλις κατατέθηκαν, αποκαλύπτουν την πρόθεση του Προέδρου να συνεχίσει να ακολουθεί τις βασικές γραμμές δράσης που συμπεριλήφθηκαν στις κατευθυντήριες γραμμές της εντολής που λήγει τώρα. Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές βρίσκονται στη ρίζα της βαθιάς οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που βιώνουμε σήμερα, οι τραγικές συνέπειες της οποίας –ανεργία, ανισότητα, φτώχεια και αποκλεισμός– πλήττουν ανηλεώς τους εργαζόμενους και τους λαούς της Ευρώπης.
Στην Πορτογαλία, οι συνέπειες της εφαρμογής των πολιτικών που απορρέουν από αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές ήταν η καταστροφή ή ο παντελής ακρωτηριασμός σημαντικών παραγωγικών τομέων – της γεωργίας, της αλιείας και της βιομηχανίας· η επίθεση κατά των δικαιωμάτων των εργαζόμενων, η υποτίμηση των μισθών και η αντίστοιχη αύξηση της ανεργίας και της επισφαλούς εργασίας· οι ανισότητες στην κατανομή των εισοδημάτων, τα οποία σήμερα αποκλίνουν σαφώς από τον μέσο όρο της ΕΕ· και η αποτυχία των πολιτικών απορρύθμισης, απελευθέρωσης και ιδιωτικοποίησης βασικών τομέων, που αποδιάρθρωσαν τις δημόσιες υπηρεσίες και εμπορευματοποίησαν καίριες πτυχές της συλλογικής ύπαρξής μας. Η διατήρηση των ίδιων κατευθυντήριων γραμμών συνεπάγεται διαιώνιση της συγκέντρωσης του πλούτου, διατήρηση των αποκλίσεων αντί για σύγκλιση, και πρόκληση περαιτέρω επιβλαβών ξεσπασμάτων μιας λανθάνουσας συστημικής κρίσης που θα διαφανεί πολύ συντομότερα από ότι αναμένεται.
Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (S&D), γραπτώς. − (PL) Όλοι θα θέλαμε να δούμε μια ισχυρότερη Ευρώπη, και τους πολίτες της σε καλύτερη κατάσταση! Το ίδιο επιθυμείτε και εσείς, αν κρίνουμε από τις «Πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές για την επόμενη Επιτροπή», που παρουσιάσατε στο Κοινοβούλιο. Ωστόσο, αναμένονται περισσότερα από έναν υποψήφιο μελλοντικό επικεφαλής της Επιτροπής: αναμένεται να δηλώσει πώς σκοπεύει να το επιτύχει αυτό και όχι να υποβάλλει απλώς έναν κατάλογο προκλήσεων.
Πράγματι, οι στόχοι είναι τόσο ευρείς που υπάρχει ο κίνδυνος να αποκλείσουν ο ένας τον άλλο, και σίγουρα κάποια στιγμή θα πρέπει να γίνει επιλογή των «σημαντικότερων» προτεραιοτήτων. Για παράδειγμα, τι θα επιλέγατε εάν ο στόχος της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας προσέκρουε στον στόχο των υψηλών επιπέδων απασχόλησης; Το κείμενο που μας διαβιβάσατε δεν δίνει σαφή απάντηση σε αυτό.
Έχω την εντύπωση ότι το έγγραφό σας είναι απλώς ένας κατάλογος επιθυμιών για όσα δεν επιτεύχθηκαν κατά την προηγούμενη εντολή. Το ερώτημα είναι γιατί δεν επιτεύχθηκαν;
Ωστόσο, θα ήθελα να αναφερθώ στο σημείο του προγράμματός σας που αφορά το διαδίκτυο. Αναφέρετε τη σημασία του διαδικτύου στην οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή της Ευρώπης, και υπόσχεστε μάλιστα ότι η νέα Επιτροπή θα αναπτύξει μια «ευρωπαϊκή ψηφιακή ατζέντα». Αυτό που θα ήθελα να μάθω είναι πώς σκοπεύετε να εφαρμόσετε αυτήν την ιδέα στην πράξη, και τι καινούργιο θα συνεισφέρει η εν λόγω ατζέντα σε σύγκριση με τις προηγούμενες πρωτοβουλίες;
Bruno Gollnisch (NI), γραπτώς. – (FR) Όπως οι φίλοι μου που εκπροσωπούν τα εθνικά κινήματα στην Ευρώπη, είμαι και εγώ ένας από τους 219 βουλευτές του ΕΚ που καταψήφισαν την υποψηφιότητα του κ. Barroso. Είναι συμπαθής και καλλιεργημένος άνθρωπος, αλλά πάνω από όλα είναι το σύμβολο της αποτυχίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απέτυχε να σώσει τις οικονομίες και τις θέσεις εργασίας μας από τον αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό· να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές χώρες να εξέλθουν από την κρίση· να αναμορφώσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα ώστε να περιοριστεί η ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία· να εγγυηθεί τη δημοκρατία· να διασφαλίσει επισιτιστική αυτάρκεια· και να περιορίσει την επιταχυνόμενη αποβιομηχανοποίηση των χωρών μας.
Με μία λέξη, απέτυχε να αποδείξει ότι η Ευρώπη των Βρυξελλών είναι κάτι περισσότερο από μια μηχανή σύνθλιψης, εξαθλίωσης και υποδούλωσης λαών και εθνών. Παρατηρώντας προσεκτικότερα, η εκλογή του κ. Barroso είναι επίσης ένα σύμβολο: του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί αυτή η Ευρώπη. Πόσο εξωφρενικό θα ήταν εάν στη θέση του Προέδρου της Επιτροπής, ο οποίος μέσω των πολιτικών του πρόκειται να επηρεάσει τις ζωές 500 εκατομμυρίων Ευρωπαίων, βρισκόταν ένας αρχηγός κράτους ο οποίος, παρότι ο μοναδικός υποψήφιος, εξελέγη τελικά με κατά τι περισσότερες από τις μισές ψήφους;
Sylvie Guillaume (S&D), γραπτώς. – (FR) Σήμερα καταψήφισα την υποψηφιότητα του κ. Barroso για τρεις βασικούς λόγους. Πρώτον, για τις προσωπικές επιδόσεις του την τελευταία πενταετία: μια Προεδρία που ήταν αδύναμη, συντηρητική και φιλελεύθερη, αδρανής απέναντι στην κρίση, ανίκανη να προωθήσει μια συντονισμένη ανάκαμψη, και αποκλειστικά προσηλωμένη στις επιθυμίες των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων. Ο κ. José Manuel Barroso σίγουρα δεν προώθησε μια ισχυρή Ευρώπη. Δεύτερον, για την ανεπαρκή απάντησή του στους όρους που έθεσε η Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: δεν παρέσχε ούτε γνήσιο σχέδιο ανάκαμψης, ούτε σύμφωνο για την απασχόληση, ούτε ρύθμιση, επίβλεψη ή αποτελεσματικά μέσα για την αποκατάσταση των ανισορροπιών στις χρηματοπιστωτικές αγορές, ενώ δεν προέβη σε καμία δέσμευση σχετικά με τη σύνταξη οδηγίας-πλαίσιο για την προστασία των δημόσιων υπηρεσιών. Τέλος, για τα μηνύματα που έστειλαν οι ψηφοφόροι στις ευρωπαϊκές εκλογές, τα οποία μας φανέρωσαν ότι οι πολίτες δεν θέλουν πλέον μία αδύναμη, ακατανόητη Ευρώπη, όπου ο συμβιβασμός θεωρείται υπέρτερη αρετή των πολιτικών κατευθύνσεων.
Jacky Hénin (GUE/NGL), γραπτώς. – (FR) Η εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι μια εξαιρετικά σημαντική πράξη, και οι πολίτες της ΕΕ πρέπει να έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν την επιλογή των εκπροσώπων τους.
Προσωπικά, εκφράζω τη λύπη μου και καταδικάζω τη διαδικασία μυστικής ψηφοφορίας που οδηγεί σε παντελή έλλειψη υποχρέωσης λογοδοσίας.
Επιπλέον, δεδομένου ότι αδυνατώ να εντοπίσω κοινές θέσεις με την πολιτική που προτείνει ο κ. Barroso, επιβεβαιώνω ότι δεν πρόκειται να ταχθώ υπέρ του διορισμού του στη θέση του Προέδρου της Επιτροπής.
Cătălin Sorin Ivan (S&D), γραπτώς. – (RO) Στη λήξη της πενταετούς εντολής (2004-2009), η αξιολόγηση των δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν είναι ευνοϊκή για τον Πρόεδρο Barroso. Βάσει του γεγονότος αυτού, η αποχή από την ψηφοφορία φαίνεται αναγκαία, ιδίως σε μία στιγμή όπου η αρνητική ψήφος θα αποτελούσε μη συνετή πολιτική απόφαση, δεδομένης της έλλειψης εναλλακτικής λύσης, ενώ η θετική ψήφος θα ισοδυναμούσε με έκφραση αδικαιολόγητης και άνευ όρων εμπιστοσύνης σε ένα ανεπαρκές πρόγραμμα.
Πιστεύω ότι η στήριξη των κρατών μελών προς τον Πρόεδρο Barroso αποτελεί αναντίρρητη απόδειξη του γεγονότος ότι δεν ήταν ένας ισχυρός Πρόεδρος, αλλά ένας Πρόεδρος που έδωσε προτεραιότητα στα εθνικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα να ορίζουν οι εθνικοί ηγέτες τις κατευθυντήριες γραμμές της εντολής του. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρειάζεται έναν Πρόεδρο ο οποίος να στηρίζει την ανάπτυξη κοινοτικών πολιτικών, να πασχίζει για την ολοκλήρωση και να προάγει την έννοια της ενωμένης Ευρώπης. Ο Πρόεδρος δεν πρέπει επ’ ουδενί λόγω να είναι υπέρμαχος των εθνικών συμφερόντων. Από κοινωνικοδημοκρατική άποψη, ο Πρόεδρος Barroso δεν εκπλήρωσε πολλές από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε κατά την έναρξη της εντολής του το 2004. Η Επιτροπή ενδιαφέρθηκε ελάχιστα για πολλές από αυτές, συμπεριλαμβανομένης της εδραίωσης μιας κοινωνικής Ευρώπης. Συνεπώς, επιλέγω να μην υπερψηφίσω τον επαναδιορισμό του Προέδρου Barroso.
Astrid Lulling (PPE), γραπτώς. – (FR) Υπερψήφισα τον διορισμό του κ. Barroso στη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τέσσερις λόγοι με οδήγησαν στην απόφαση αυτή.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρότεινε ομόφωνα την υποψηφιότητα του κ, Barroso.
Σύμφωνα με τη δική μου αντίληψη περί δημοκρατίας, οι νικητές των εκλογών μπορούν να διεκδικούν το δικαίωμα επιλογής ενός προσώπου της αρεσκείας τους.
Δεν υπάρχει άλλη επιλογή πέραν του κ. Barroso· καμία άλλη εναλλακτική λύση δεν εξετάστηκε σοβαρά.
Οι επικρίσεις που απευθύνονται στον απερχόμενο Πρόεδρο παρανοούν ένα βασικό γεγονός, ήτοι ότι η Επιτροπή μπορεί να υποβάλλει προτάσεις και ότι τα κράτη μέλη τις εγκρίνουν.
Η στήριξή μου συνοδεύεται και από ορισμένες προσδοκίες.
Στο πλαίσιο της δεύτερης εντολής του, ο κ. Barroso πρέπει να υιοθετήσει μια πιο ανεξάρτητη νοοτροπία, κυρίως όσον αφορά τα μεγάλα κράτη μέλη, και ο μοναδικός στόχος των δράσεών του πρέπει να είναι η εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος της Κοινότητας.
Λυπάμαι που η Επιτροπή τείνει να εξελιχθεί σε όμιλο Επιτρόπων, ελεύθερων να ενεργούν κατά βούληση. Θα ήθελα να ζητήσω από τον κ. Barroso να χρησιμοποιήσει την επιρροή του για να αναχαιτήσει αυτήν την εξέλιξη.
Θα ήθελα αυτό το θεσμικό όργανο, ως «θεματοφύλακας των Συνθηκών», να ανακτήσει το αρχικό κύρος του, με άλλα λόγια, την ικανότητα να δείχνει τον δρόμο με έργα που παρέχουν κίνητρα.
Willy Meyer (GUE/NGL), γραπτώς. – (ES) Κύριε Barroso, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι υπεύθυνος για την υφιστάμενη χρηματοπιστωτική, οικονομική, επισιτιστική και περιβαλλοντική κρίση στην οποία έχει βυθιστεί η Ευρώπη. Μέχρι σήμερα, κανείς δεν έχει αναγνωρίσει το λάθος του· αντ’ αυτού, οι ευθύνες επιρρίπτονται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μέχρι σήμερα, η Επιτροπή προσπάθησε να οικοδομήσει μια Ευρώπη βασισμένη σε πολιτικές ιδιωτικοποίησης και διάλυσης του κοινωνικού κράτους.
Η Επιτροπή ενέκρινε τη στρατηγική της Λισαβόνας, η οποία προέβλεπε οικονομική ανάπτυξη 3% και δημιουργία 20 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας έως το 2010. Η αποτυχία της στρατηγικής αυτής είναι πασιφανής. Παρόλα αυτά, η Επιτροπή προτείνει την ανανέωση της στρατηγικής αυτής και τη συνέχιση των συγκεκριμένων πολιτικών, οι οποίες αποτελούν την αιτία της κρίσης. Η κρίση αυτή δεν είναι πανδημία· είναι το αποτέλεσμα του ρίσκου της υιοθέτησης μιας συγκεκριμένης πολιτικής: της πολιτικής που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το πρόγραμμα εξωτερικής πολιτικής της δεν περιέχει καμία αναφορά στη Σαχάρα ή την Παλαιστίνη. Τα ζητήματα αυτά όχι μόνο δεν αποτελούν προτεραιότητές της, αλλά η ΕΕ σκοπεύει να εκχωρήσει προηγμένο καθεστώς στο Βασίλειο του Μαρόκου και να αναβαθμίσει τις σχέσεις της με το κράτος του Ισραήλ.
Maria do Céu Patrão Neves (PPE), γραπτώς. – (PT) Το έργο του Προέδρου Barroso την τελευταία πενταετία χαρακτηρίστηκε από υψηλό πρακτικό πνεύμα, σοβαρότητα και σταθερότητα όσον αφορά τον τρόπο προώθησης των πρωταρχικών συμφερόντων της Ευρώπης.
Η παγκόσμια ηγετική δράση που ανέλαβε όσον αφορά την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η έγκαιρη αύξηση της δραστηριοποίησης των Ευρωπαίων στους ωκεανούς μέσω της χάραξης της νέας ευρωπαϊκής ναυτιλιακής πολιτικής, και η ικανότητά του να επιτύχει συναίνεση επί της δημοσιονομικής προοπτικής σε μια ΕΕ που αριθμεί 27 κράτη μέλη είναι ενδεικτικά παραδείγματα που δικαιολογούν την παραμονή του στη θέση του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η οικονομική ανάπτυξη, οι επενδύσεις στην καινοτομία και την κατάρτιση και η καταπολέμηση της ανεργίας είναι θεμελιώδεις πυλώνες για τη συνέχιση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ενώ αποτελούν ταυτόχρονα προτεραιότητες του κ. Barroso για το μέλλον.
Σε μια εποχή που η παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση δεν είναι η βέλτιστη, η Ευρώπη χρειάζεται έναν ισχυρό ηγέτη ο οποίος μπορεί να δώσει πνοή στο ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Για όλους αυτούς τους λόγους και πολλούς περισσότερους, πιστεύω ότι ο κ. Barroso είναι ο ιδανικός Πρόεδρος για να καθοδηγήσει το πεπρωμένο της ΕΕ κατά την προσεχή θητεία.
Frédérique Ries (ALDE), γραπτώς. – (FR) Όπως 381 συνάδελφοι βουλευτές, στήριξα τον διορισμό του κ. Barroso στη θέση του επικεφαλής της Επιτροπής. Το έπραξα για πολλούς λόγους, και, κυρίως, επειδή ορισμένοι εξαπολύουν ιδιαίτερα άδικες κατηγορίες κατά του υποψηφίου. Ακούω ορισμένους να ονειρεύονται νέους Delors, ενώ ξεχνούν ότι αλλάξαμε τον κόσμο… και την Ευρώπη. Η Ευρώπη των 12, του Kohl και του Mitterrand, δεν υπάρχει πια και, χωρίς αμφιβολία, δεν πρόκειται να επιστρέψει.
Ως πρώτος Πρόεδρος της Επιτροπής των 25, και στη συνέχεια των 27, ο κ. Barroso ανέλαβε το ευαίσθητο καθήκον να χειριστεί τη διεύρυνση του 2004, μια εντολή που σηματοδοτήθηκε από την ενοποίηση. Η δεύτερη θα είναι εντολή φιλοδοξιών. Ελπίζω να είναι τέτοια και επιθυμώ να του αποδώσω τα εύσημα για αυτό. Αρνούμαι να παίξω το παιχνίδι του μαθητευόμενου μάγου, αρνούμαι να περιμένω, όχι τον Γκοντό, αλλά έναν άλλο υποθετικό υποψήφιο που το Συμβούλιο δεν έχει καμία πρόθεση να προτείνει. Αρνούμαι να περιμένω και να αποδυναμώσω περαιτέρω τα θεσμικά μας όργανα και τη φήμη που συνεχίζει να απολαμβάνει η Ευρώπη μεταξύ των Ευρωπαίων. Για αυτό, λοιπόν, ναι, αναμένουμε ότι θα τηρήσει τις υποσχέσεις του, σχετικά, π.χ., με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των διακρίσεων, και την ανάληψη επείγουσας συντονισμένης δράσης έναντι της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Η αναβολή αυτής της ψηφοφορίας για μία ακόμη φορά θα ήταν λάθος επιλογή. Η αναμονή ενός υποψηφίου-φάντασμα θα ήταν σφάλμα.
Nuno Teixeira (PPE), γραπτώς. – (PT) Μια ισχυρή, φιλόδοξη Προεδρία της Επιτροπής είναι ζωτικής σημασίας για τα ανακτήσει η Ευρώπη τη θέση του παγκόσμιου ηγέτη, επιδιώκοντας την ισορροπία μεταξύ, αφενός, των οικονομικών και πολιτικών στόχων και, αφετέρου, της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής. Πρέπει να οριστούν προτεραιότητες σε πρακτική βάση, χωρίς όμως να παραβλέπονται οι αξίες που βρίσκονται στον πυρήνα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.
Καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε στο μέλλον πολλές προκλήσεις, όπως η μεταρρύθμιση του κοινοτικού προϋπολογισμού, τις οποίες η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσει αποδεικνύοντας ότι μπορεί να καθορίσει την παγκόσμια ατζέντα σε ποικίλα θέματα, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής και της ρύθμισης των χρηματοπιστωτικών αγορών. Σε μια εποχή που η ανεργία αυξάνεται ραγδαία σε αρκετά κράτη μέλη, είναι ζωτικής σημασίας να αναζητηθεί ένας βιώσιμος τρόπος εξόδου από την υφιστάμενη οικονομική και κοινωνική κρίση. Αυτός ο στόχος πρέπει να συνασπίζει τα κράτη μέλη γύρω από την αρχή της αλληλεγγύης και της ενδυνάμωσης της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς.
Δεδομένου ότι πιστεύω πως ο José Manuel Durão Barroso διαθέτει τα προσόντα που θα του επιτρέψουν να συνεχίσει να εκπληρώνει τις προσδοκίες που έχουμε εναποθέσει στο πρόσωπό του, δεδομένου ότι θεωρώ πως το γεγονός ότι κατέχει τη θέση αυτή είναι τιμή για την Πορτογαλία, και δεδομένου ότι εκλαμβάνω ως πλεονέκτημα το ότι μια μικρή, απομονωμένη, απομακρυσμένη και εξόχως απόκεντρη περιφέρεια όπως η Μαδέρα έχει κάποιον στην Επιτροπή που κατανοεί την πραγματικότητά της, στηρίζω τη νέα υποψηφιότητά του για τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Frank Vanhecke (NI), γραπτώς. – (NL) Καταψήφισα τον επαναδιορισμό του κ. Barroso στη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διότι, τα τελευταία πέντε έτη, υπήρξε το απόλυτο σύμβολο μιας Επιτροπής που επέλεξε να αψηφήσει τη δημοκρατική απόρριψη της Συνθήκης της Λισαβόνας, και το έπραξε αυτό με ιδιαίτερα περιφρονητικό και υπεροπτικό τρόπο. Επίσης, ο κ. Barroso υποστήριξε συστηματικά ένα νέο κύμα μαζικής μετανάστευσης και υποτιμούσε συνεχώς τα προβλήματα που σχετίζονται με την ενδεχόμενη προσχώρηση της Τουρκίας στην ΕΕ. Εντυπωσιακό είναι επίσης το ότι ο κ. Barroso αρνήθηκε εχθές να απαντήσει σε δικαιολογημένη ερώτηση που υπέβαλε ένας βρετανός βουλευτής του ΕΚ σχετικά με τις προθέσεις του όσον αφορά τον ευρωπαίο Επίτροπο για τα ανθρώπινα δικαιώματα – δηλαδή, ένα εσωτερικό θέμα της ΕΕ. Η Ευρώπη του Μεγάλου Αδελφού προελαύνει, αλλά προφανώς κανείς δεν πρέπει να το γνωρίζει, συμπεριλαμβανομένων των βουλευτών του ΕΚ.
Derek Vaughan (S&D), γραπτώς. − (EN) Παρότι δεν συνηθίζω να απέχω, αισθάνθηκα ότι στη σημερινή ψηφοφορία για την εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής η αποχή ήταν η σωστή επιλογή. Δέχομαι ότι ο κ. Barroso προέβη σε ορισμένες παραχωρήσεις, σχετικά, για παράδειγμα, με το ζήτημα των εκτιμήσεων των κοινωνικών επιπτώσεων. Ωστόσο, ο κ. Barroso δεν έδειξε προσήλωση στην υποβολή προτάσεων που ήταν σημαντικές για την Ομάδα S&D – όπως, για παράδειγμα, ενίσχυση της οδηγίας για την απόσπαση εργαζομένων, μιας οδηγίας υψίστης σημασίας για την προστασία των ουαλών εργαζόμενων. Χρειαζόμαστε επίσης προσσότερες δεσμεύσεις για τα χαρτοφυλάκια που παρέχονται στους νεοδιορισθέντες Επιτρόπους και σαφείς εξηγήσεις από τον κ. Barroso σχετικά με την οργάνωση του νέου Σώματος των Επιτρόπων. Δεν πιστεύω ότι η δέσμευση του κ. Barroso για την καταπολέμηση του κοινωνικού ντάμπινγκ στην Ευρώπη είναι αρκετά μακρόπνοη, και για αυτόν τον λόγο, καθώς και για όλους τους προαναφερθέντες, έλαβα την απόφαση να απέχω από τη συγκεκριμένη ψηφοφορία.
Bernadette Vergnaud (S&D), γραπτώς. – (FR) Καταψήφισα την υποψηφιότητα του κ. Barroso, πρωτίστως, γιατί πιστεύω σε μια γνήσια πολιτική Ευρώπη, η οποία δεν μπορεί να δεχτεί μια Επιτροπή δέσμια των επιθυμιών των μεγάλων επιχειρήσεων. Πιστεύω επίσης ότι δεν μπορεί κάποιος να διεξάγει εκστρατεία ζητώντας μια άλλη μορφή ευρωπαϊκής ηγεσίας και στη συνέχεια να δίνει λευκή επιταγή σε έναν θιασώτη του φιλελευθερισμού, από το πρόγραμμα του οποίου απουσιάζουν παντελώς οι φιλοδοξίες και οι αξίες. Σε έναν άνθρωπο που κατέφυγε στην ιδέα της «καλύτερης ρύθμισης» για να «απορρυθμίσει» όλα όσα εγώ, ως σοσιαλίστρια, υπερασπίζομαι: δημόσιες υπηρεσίες, κοινωνική προστασία εργαζόμενων, σεβασμός των συστημάτων υγείας, ρύθμιση της χρηματοπιστωτικής οικονομίας και προστασία των καταναλωτών και του περιβάλλοντος έναντι της ισχύος των βιομηχανικών ομίλων. Από σεβασμό προς τις δικές μου πεποιθήσεις και αυτές του εκλογικού σώματος, πιστεύω ότι οι αξίες αυτές δεν μπορούν να αμφισβητούνται από σκοπιμότητες και τεχνάσματα που στοχεύουν να εξασφαλίσουν ασήμαντες παραχωρήσεις από συντηρητικούς που ελέγχουν την πλειονότητα των κρατών μελών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή, και οι οποίοι δεν πρόκειται να ηρεμήσουν εάν δεν προωθήσουν περαιτέρω την απορρυθμιστική πολιτική τους.
Dominique Vlasto (PPE), γραπτώς. – (FR) Παρόλο που η ψηφοφορία για την εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι μυστική, θα ήθελα να εκφράσω δημόσια τη στήριξή μου για τον υποψήφιο που προέρχεται από τη δική μας πολιτική οικογένεια, τον José Manuel Barroso, και να του εκφράσω τα ειλικρινή συγχαρητήριά μου για την επανεκλογή του. Καθώς η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) κέρδισε τις ευρωπαϊκές εκλογές, είναι πολύ φυσικό ο Πρόεδρος της μελλοντικής Επιτροπής να προέρχεται από την Ομάδα μας. Συνεπώς, παρά τις άσκοπες ανησυχίες μεταξύ της διχασμένης Αριστεράς και των Πρασίνων, οι οποίοι, ωστόσο, δεν είχαν να προτείνουν κανέναν υποψήφιο, ο κ. Barroso επανεξελέγη με άνεση. Επικροτώ ακόμη την εκ νέου επιβεβαίωση της δέσμευσής του να συνεργαστεί στενά με το Κοινοβούλιό μας, στην αποφασιστικότητα και τη στήριξη του οποίου μπορεί να βασίζεται κάθε φορά που οι προτάσεις του ευρωπαϊκού εγχειρήματός μας υποβάλλονται σε ψηφοφορία. Το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή μπορούν πλέον να αρχίσουν να εργάζονται χωρίς καθυστέρηση, κάτι που ήταν το πιο σημαντικό αυτήν τη δύσκολη περίοδο, διότι υπάρχουν πολλές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε άμεσα για χάρη όλων των Ευρωπαίων. Επιπλέον, καθώς η Ευρώπη συμμετέχει στην ομάδα G20 και στις διαπραγματεύσεις για το κλίμα, πρέπει να είναι ενωμένη και να λειτουργεί ομαλά: η σημερινή σαφής και αναμφίλεκτη ψηφοφορία ενδυναμώνει επίσης την Ευρώπη έναντι των άλλων παγκόσμιων δυνάμεων.
Κοινή πρόταση ψηφίσματος: Δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2009 (RC-B7-0039/2009)
Jean-Pierre Audy (PPE), γραπτώς. – (FR) Υπερψήφισα το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Σεπτεμβρίου 2009 σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2009. Το ψήφισμα αυτό έπεται πολλών άλλων τονίζοντας τη συχνότητα, τη σοβαρότητα, την πολυπλοκότητα και τον αντίκτυπο των φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών στην Ευρώπη, ο αριθμός των οποίων αυξήθηκε ραγδαίως κατά τα τελευταία έτη. Το φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών επιδεινώνεται από την ερήμωση της υπαίθρου, τη σταδιακή εγκατάλειψη των παραδοσιακών δραστηριοτήτων, την κακή διαχείριση των δασών, την ύπαρξη αχανών δασικών εκτάσεων στις οποίες υπάρχει μόνο ένα είδος δέντρου, τη φύτευση μη προσαρμοσμένων ποικιλιών δέντρων, την ανυπαρξία αποτελεσματικής πολιτικής πρόληψης, τις μη αυστηρές ποινές για τις περιπτώσεις εμπρησμών, καθώς και την ατελή εφαρμογή των νόμων που απαγορεύουν τις παράνομες κατασκευαστικές δραστηριότητες και διασφαλίζουν την αναδάσωση. Είναι λυπηρό το ότι, παρά τις απαιτήσεις του Κοινοβουλίου, η Επιτροπή δεν έχει λάβει μέτρα για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δύναμης πολιτικής προστασίας, και επικροτώ τις ενέργειες του φίλου μου κ. Barnier, ο οποίος προτείνει εδώ και καιρό τη συγκρότηση αυτής της ομάδας. Τέλος, σε μια εποχή όπου οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες δεν προσφέρουν αντιπυρική κάλυψη για δάση, καθίσταται επιτακτική ανάγκη, λόγω της μη ανάληψης δράσης από τον ιδιωτικό τομέα, να εξετάσουμε το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός συλλογικού μέσου με τη σύμπραξη του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την προστασία των δασών από τις καταιγίδες και τις πυρκαγιές.
Carlos Coelho (PPE), γραπτώς. – (PT) Δυστυχώς, οι συνθήκες άκρας ξηρασίας και οι δασικές πυρκαγιές στη νότια Ευρώπη γίνονται ολοένα συχνότερες και και εντονότερες. Προκλήθηκαν τεράστιες ζημίες όσον αφορά την απώλεια ανθρωπίνων ζωών (11 άνθρωποι πέθαναν μόνο αυτό το καλοκαίρι), τη μειωμένη οικονομική δραστηριότητα και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, ιδίως μέσω της αύξησης του ρυθμού ερημοποίησης, καθώς την τελευταία δεκαετία εξαφανίζονται περί τα 400 000 εκτάρια ευρωπαϊκών δασών κάθε χρόνο.
Η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στην αύξηση των φυσικών καταστροφών, αλλά σε πολλές περιπτώσεις οι καταστροφές αυτές εξακολουθούν να μην μπορούν να προβλεφθούν ή προκαλούνται από εγκληματικές ενέργειες. Ως εκ τούτου, πρέπει να αναπτυχθεί η επιστημονική έρευνα προκειμένου να βελτιωθούν οι διαδικασίες εκτίμησης κινδύνου, τα συστήματα πρόληψης των πυρκαγιών και τα μέσα πυρόσβεσης, ενώ πρέπει επίσης να διατεθούν οι απαραίτητοι οικονομικοί πόροι.
Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την καταπολέμηση των φυσικών καταστροφών, καθώς και μεγαλύτερη διαλειτουργικότητα και συντονισμό μεταξύ των διαφόρων κοινοτικών μέσων. Τα κράτη μέλη οφείλουν να ενισχύσουν τη συνεργασία και τον συντονισμό μεταξύ τους προκειμένου να διασφαλιστεί η αλληλεγγύη και η διαθεσιμότητα πρόσθετων πόρων ταχείας κινητοποίησης για την καταπολέμηση των καταστροφών αυτών.
Καλώ την Προεδρία του Συμβουλίου να λάβει απόφαση κατεπείγοντος σχετικά με τη ρύθμιση του νέου Ταμείου Αλληλεγγύης, προκειμένου να αυξηθεί η διαφάνεια και να καταστεί πιο ευέλικτη η κινητοποίησή του σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Diogo Feio (PPE), γραπτώς. – (PT) Η νότια Ευρώπη υπέστη καταστροφές (ξηρασία και πυρκαγιές) που απείλησαν ανθρώπινες ζωές, οικονομίες και τοπικά οικοσυστήματα, και οι οποίες συμβάλλουν στη σταδιακή εγκατάλειψη εκτεταμένων περιοχών στις οποίες κάποτε κατοικούσαν και εργάζονταν άνθρωποι που τις φρόντιζαν. Το ζήτημα αυτό και οι σοβαρές επιπτώσεις του δεν αποτελούν πλέον πρόβλημα της μίας ή της άλλης χώρας μεμονωμένα, αλλά έχουν αποκτήσει διασυνοριακό χαρακτήρα και σαφώς χρήζουν απάντησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Όπως προείπα, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ωφεληθεί εάν μείνει ενωμένη ακόμη και στις αντιξοότητες και εάν είναι σε θέση να διαθέτει πόρους όπως το Ταμείο Αλληλεγγύης και να εφαρμόζει συστήματα και μεθόδους για την καταπολέμηση των αιτιών και την άμβλυνση των συνεπειών αυτών των δεινών, καθώς και να αποκρίνεται ευέλικτα, άμεσα και κατάλληλα σε αυτά.
Πέραν της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην αναζήτηση λύσεων και την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών, πρέπει να ζητηθεί από ολόκληρο τον δασικό τομέα να μοιραστεί τις γνώσεις του, να ορίσει λύσεις και να επισημάνει τρόπους που θα συμβάλλουν στη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τα δάση.
Ένα πορτογαλικό παιδικό ποιηματάκι αναφέρει ότι ένα δέντρο είναι ένας φίλος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ανταποδώσει αυτήν τη φιλία και συνεπώς να στηρίξει το μέλλον των αγροτικών περιοχών.
João Ferreira (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Ο λόγος της θετικής μου ψήφου συνδέεται με την ανάγκη για αποτελεσματική αλληλεγγύη και άμεση διάθεση οικονομικών πόρων, ώστε να μπορέσουμε, με τη δέουσα ταχύτητα, να αντιμετωπίσουμε την τραγική από κοινωνικής και περιβαλλοντικής άποψης κατάσταση που παρουσιάζουν οι περιοχές και οι κοινότητες που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού.
Ωστόσο, πιστεύω ότι το ψήφισμα πρέπει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στις επιπτώσεις ορισμένων κοινοτικών πολιτικών, ιδίως της κοινής γεωργικής πολιτικής, η οποία οδηγεί τους ανθρώπους στην εγκατάλειψη καλλιεργειών και παραγωγικών συστημάτων, καθώς και στις δραστηριότητες που συμβάλλουν στην προληπτική προσέγγιση του προβλήματος των πυρκαγιών.
Οι επιπτώσεις της ΚΓΠ, ιδίως σε χώρες όπως η Πορτογαλία, συγκαταλέγονται στις βαθύτερες αιτίες των πυρκαγιών που χρόνο με τον χρόνο καταστρέφουν τεράστιες εκτάσεις. Εντούτοις, πιστεύω ότι αυτή η εφικτή και επιθυμητή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών για την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως μέσο για την αφαίρεση σημαντικών πτυχών της εθνικής κυριαρχίας των κρατών μελών, ιδίως όσον αφορά την προστασία των πολιτών και τα μέτρα ελέγχου και παρέμβασης στην επικράτειά τους.
Sylvie Guillaume (S&D), γραπτώς. – (FR) Για μία ακόμη φορά φέτος το καλοκαίρι, οι δασικές πυρκαγιές ερήμωσαν τη νότια Γαλλία. Όπως και άλλοι ευρωπαίοι γείτονές μας, οι πολίτες μας βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις φλόγες, ενώ οι καταστροφές προκάλεσαν τόσο υλικές ζημίες όσο και ανθρώπινο πόνο. Για αυτόν τον λόγο τάχθηκα υπέρ της δημιουργίας μιας ανεξάρτητης και μόνιμης ευρωπαϊκής δύναμης επέμβασης, με καθήκον να βοηθά τα κράτη μέλη και τις περιοχές που πλήττονται από πυρκαγιές και άλλες καταστροφές. Χρειαζόμαστε εξίσου –και για αυτό απευθύναμε επίσης έκκληση προς την Επιτροπή– μια στρατηγική η οποία θα επιτρέψει τη διατήρηση των πλούσιων οικοσυστημάτων στα εθνικά μας πάρκα, όπως, για παράδειγμα, το Bauges, το Ardèche ή το Lubéron, ενώ όλο το εγχείρημα θα βασίζεται στη χρηματοδότηση προληπτικών μέτρων και δράσεων για την αποκατάσταση του κατεστραμμένου οικοσυστήματος. Η προσφυγή στην ΚΓΠ μπορεί να δικαιοληγηθεί για την αποτροπή της εξάπλωσης των δασικών πυρκαγιών, οι οποίες είναι πάρα πολύ συχνά το αποτέλεσμα της άφθονης υπόροφης βλάστησης σε ορισμένες περιοχές. Τέλος, τάχθηκα ακόμη υπέρ της κινητοποίησης του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ, η οποία παρεμποδίζεται επί του παρόντος από το Συμβούλιο, μολονότι την χρειαζόμαστε απεγνωσμένα.
Eija-Riitta Korhola (PPE), γραπτώς. − (FI) Κύριε Πρόεδρε, στη συζήτηση της Δευτέρας σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2009, δήλωσα ότι οι φυσικές συνθήκες θα τροποποιηθούν με την αλλαγή του κλίματος. Πρόκειται για αδιάψευστο γεγονός. Ωστόσο, δεν εξηγεί τις περιβαλλοντικές καταστροφές, ιδίως εάν τα ίδια φαινόμενα επανεμφανίζονται σε διάστημα λίγων ετών. Μπορούμε και οφείλουμε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Για αυτόν τον λόγο καταψήφισα τη θέση της Ομάδας μου σήμερα όσον αφορά την τροπολογία 5 και, για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, αυτή η θέση με προβληματίζει έντονα. Είναι πράγματι καιρός τα κράτη μέλη της Ένωσης να κάνουν την αυτοκριτική τους. Είναι μάλλον απόλυτα δικαιολογημένο να υποστηρίζει κάποιος ότι η καταστροφή που προκαλείται από τις δασικές πυρκαγιές θα μπορούσε να αποτραπεί εάν ορισμένα κράτη μέλη είχαν αναπτύξει και εφαρμόσει πιο αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης και εργάζονταν σκληρότερα για να σταματήσουν την εγκληματική δραστηριότητα που σχετίζεται με την απόκτηση περισσότερων οικοδομήσιμων εκτάσεων.
Το πολιτικό μας περιβάλλον δεν μπορεί να επιτρέπει στους πολίτες να εθελοτυφλούν μπροστά στα αντικειμενικά γεγονότα. Κάτι τέτοιο δεν ωφελεί κανέναν, ιδίως όταν αφορά την έκταση του ανθρώπινου δράματος που προκαλείται από τις δασικές πυρκαγιές. Υποστηρίχτηκε ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί μια από τις αιτίες της αύξησης του αριθμού των δασικών πυρκαγιών, και είναι αλήθεια ότι η Ευρώπη θα πρέπει να προετοιμαστεί για μεγαλύτερες περιόδους δασικών πυρκαγιών από το διάστημα Ιουνίου-Σεπτεμβρίου, το οποίο ήταν, μέχρι σήμερα, ο κανόνας. Τα καλοκαίρια ξεκινούν ολοένα και νωρίτερα και είναι θερμότερα και ξηρότερα, ιδίως στον νότο, και ως εκ τούτου ο κίνδυνος πυρκαγιών αυξάνεται συνεχώς. Ωστόσο, το πρόβλημα των πυρκαγιών αυτό καθεαυτό δεν έγκειται στη σταδιακή αλλαγή των φυσικών συνθηκών, αλλά αλλού. Είναι διαφορετικό να προσαρμοζόμαστε στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον και τελείως διαφορετικό να αποδεχόμαστε άκαμπτες, ακατάλληλες πρακτικές και να μην είμαστε προετοιμασμένοι.
Willy Meyer (GUE/NGL), γραπτώς. – (ES) Στην Ελλάδα, καταστράφηκαν από τις πυρκαγιές 130 000 ελαιόδεντρα, καθώς και πολλά εκτάρια αμπελώνων, βοοειδή, μελισσοκομικές μονάδες, αποθήκες, στάβλοι, θερμοκήπια και σπίτια. Στην Ισπανία, κάηκαν 95 769 εκτάρια από δασικές πυρκαγιές, προκαλώντας 11 θανάτους και απώλειες που υπολογίζονται σε 395 εκατομμύρια ευρώ.
Οι κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές ζημίες που προκαλούνται από τις πυρκαγιές στις τοπικές οικονομίες, την παραγωγική δραστηριότητα και τον τουρισμό είναι τεράστιες, καθιστώντας απαραίτητη τη στήριξη των πληγέντων πολιτών και την αποκατάσταση των προηγούμενων περιβαλλοντικών συνθηκών μέσω άμεσων εθνικών και κοινοτικών παρεμβάσεων.
Προτρέπουμε την Επιτροπή να κινητοποιήσει αμελλητί το υφιστάμενο Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ και να διαθέσει τους πόρους που είναι απαραίτητοι για τη στήριξη των σχεδίων αποκατάστασης για τις πληγείσες περιοχές, την επαναφορά των παραγωγικών δυνατοτήτων τους και την πλήρη αναδάσωση των καμένων εκτάσεων.
Η αποψίλωση των δασών οφείλεται εν μέρει στην κατασκευή οδικών δικτύων και σιδηροδρομικών γραμμών. Η Επιτροπή οφείλει να προωθήσει μέτρα ώστε τα δημόσια έργα που χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς πόρους να περιλαμβάνουν ένα ποσό δημόσιων επενδύσεων για τη βελτίωση, τη διατήρηση και την αύξηση των δημόσιων δασικών εκτάσεων.
Andreas Mölzer (NI), γραπτώς. − (DE) Δυστυχώς, το καλοκαίρι του 2009 σημαδεύτηκε από καταστροφικές δασικές πυρκαγιές στη νότια Ευρώπη, οι οποίες προκάλεσαν τεράστιες υλικές και οικολογικές ζημίες. Στο πλαίσιο αυτό, κατέστη σαφές ότι η δράση των εμπρηστών, που αποκομίζουν οφέλη από την καταστροφή των δασών, ενθαρρύνεται από τα μειονεκτήματα των δασολογίων ή την έλλειψη αυτών, ή από τον μη επαρκή ορισμό της χρήση της γης. Συνεπώς, ήταν σημαντικό σε αυτήν την πρόταση ψηφίσματος να ζητηθεί από τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν ή τροποποιήσουν αυτά τα δασολόγια.
Εκτός από την αναδάσωση, η συνεργασία μεταξύ εμπειρογνωμόνων, πυροσβεστικών υπηρεσιών και άλλων συναφών ομάδων είναι αναγκαία τόσο σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης όσο και στο πλαίσιο της πρόληψης. Η συγκεκριμένη πρόταση ψηφίσματος περιέχει λογικές προτάσεις, όπως σχετικά με τον τρόπο συνδρομής των κρατών μελών σε περίπτωση καταστροφής σύμφωνα με την αρχή της αλληλεγγύης. Για αυτούς τους λόγους υπερψήφισα την πρόταση ψηφίσματος σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2009.
Frédérique Ries (ALDE), γραπτώς. – (FR) Πρέπει να δηλώσουμε ευθύς εξαρχής ότι η πρόληψη των φυσικών καταστροφών και η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος δεν είναι εύκολη υπόθεση. Παρότι η Ευρωπαϊκή Ένωση τα καταφέρνει κάπως καλύτερα από τις υπόλοιπες περιοχές του κόσμου με τη δημιουργία ενός ενισχυμένου μηχανισμού πολιτικής προστασίας και το οικονομικό μάννα εξ ουρανού του Ταμείου Αλληλεγγύης, πάνω από 600°000 εκτάρια καταστρέφονται κάθε χρόνο.
Δεν αναφέρομαι μόνο στις δασικές πυρκαγιές στη λεκάνη της Μεσογείου, οι χειρότερες από τις οποίες ήταν οι πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2009 στα υψίπεδα γύρω από την Αθήνα. Θεωρώ πως δύο προτάσεις φαίνονται να είναι σημαντικές για τη βελτίωση της κατάστασης. Πρώτον, η έκθεση του κ. Barnier το 2006 σχετικά με τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δύναμης πολιτικής προστασίας πρέπει να εφαρμοστεί πλήρως. Αναμένουμε ακόμη τη σύσταση της ευρωπαϊκής ομάδας πρασινόκρανων για να δώσει ουσιαστικό περιεχόμενο σε μια ευρωπαϊκή πολιτική πολιτικής προστασίας που επέλεξαν οι πολίτες. Δεύτερον, είναι σημαντικό η Επιτροπή να έχει το δικαίωμα να επιβλέπει τι συμβαίνει σε τοπικό επίπεδο. Θα προκαλούσε έκπληξη να υποστηρίξουμε κάτι λιγότερο όταν καταβάλλονται ευρωπαϊκά επιδόματα για ορισμένες πυρκαγιές που ενδεχομένως να ξεκίνησαν από εγκληματίες με μοναδικό σκοπό τη δημιουργία οικοπέδων προς εκμετάλλευση.
Joanna Senyszyn (S&D), γραπτώς. − (PL) Υπερψήφισα το ψήφισμα σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές. Μέχρι στιγμής φέτος, πάνω από 200 000 εκτάρια δασικής έκτασης έχουν καταστραφεί από πυρκαγιές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για περισσότερα εκτάρια από όσα κάηκαν ολόκληρο το 2008! Στην Πολωνία, ο βαθμός επικινδυνότητας για την πρόκληση δασικών πυρκαγιών είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη. Τον Απρίλιο του 2009, ο αριθμός των πυρκαγιών ήταν ο υψηλότερος της πενταετίας.
Πρέπει να λάβουμε επείγοντα και αποτελεσματικά μέτρα για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή, η οποία αποτελεί μία από τις αιτίες των πυρκαγιών. Άλλο ένα σημαντικό ζήτημα στο ψήφισμα που εγκρίθηκε είναι αυτό του συντονισμού των κοινοτικών μηχανισμών για την αναχαίτηση της κλιματικής αλλαγής, και, συγκεκριμένα, της αποτελεσματικής χρήσης του Ταμείου Αλληλεγγύης για τον περιορισμό των επιπτώσεων των πυρκαγιών.
Πρέπει να συγκροτήσουμε μια ευρωπαϊκή δύναμη επέμβασης ικανή να αντιδρά γρήγορα σε περίπτωση φυσικών καταστροφών. Η δύναμη αυτή θα ολοκληρώσει οικονομικά και οργανωτικά τις δράσεις που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη. Ευελπιστώ ότι το ψήφισμα του Κοινοβουλίου για την καταπολέμηση των επιπτώσεων των πυρκαγιών θα ληφθεί δεόντως υπόψη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα την κινητοποιήσει ώστε να εντείνει τις δικές της δράσεις στον συγκεκριμένο τομέα.
Catherine Stihler (S&D), γραπτώς. − (EN) Εκφράζω την ικανοποίησή μου για τη σημερινή συζήτηση σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές. Η καταστροφή πολλών τόπων φυσικής ομορφιάς είναι μια απώλεια για όλους μας. Πρέπει να δείξουμε αλληλεγγύη προς τους συμπολίτες μας και να συνδράμουμε τις πληγείσες χώρες.
Nuno Teixeira (PPE), γραπτώς. – (PT) Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, χάρη στην αναδάσωση που προώθησε η περιφερειακή κυβέρνηση, σε συνδυασμό με πρωτοβουλίες οργανώσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, τα δάση της Μαδέρας αυξήθηκαν κατά 5 000 εκτάρια περίπου τα τελευταία 36 έτη, ένα επίτευγμα ακόμη πιο αξιοσημείωτο καθώς έρχεται σε αντίθεση με την εθνική τάση. Αυτή η ανεκτίμητης αξίας κληρονομιά πρέπει να προστατευτεί και, ενώ αναμφίβολα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για τις δασικές πυρκαγιές, πιστεύω ότι είναι σημαντικό να κατανεμηθούν ισόρροπα οι πόροι μεταξύ της πρόληψης των πυρκαγιών, της ανίχνευσής τους και της ίδιας της πυρόσβεσης. Υπερψήφισα το συγκεκριμένο ψήφισμα, διότι φρονώ ότι η πολιτική αυτή μπορεί να προωθηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω μιας στρατηγικής αλληλεγγύης που επιδιώκει να συντονίσει την απόκριση στις πυρκαγιές και την αποτελεσματική πρόληψη επικίνδυνων συμπεριφορών.
Με ιδιαίτερη έμφαση στις πλέον απομακρυσμένες περιφέρειες, αυτή η προσέγγιση πρέπει να προβλέπει τη συμμετοχή τόσο των αρχών όσο και των ιδιοκτητών δασικών εκτάσεων στον καθαρισμό των εν λόγω εκτάσεων, τη φύτευση ιθαγενών ειδών και την αποκατάσταση του πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές. Η εγκληματική συμπεριφορά πρέπει επίσης να τιμωρείται κατάλληλα σε εθνικό επίπεδο. Η ευελιξία στην εφαρμογή των διαδικασιών που σχετίζονται με τη χρήση των υφιστάμενων διαρθρωτικών ταμείων ή νέων, όπως το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ, θα επιτρέψει την ταχύτερη αντίδραση για τη βοήθεια ανθρώπων που χάνουν γεωργικές εκτάσεις, σπίτια και ζώα εξαιτίας πυρκαγιών και άλλων καταστροφών.
Frank Vanhecke (NI), γραπτώς. – (NL) Απείχα από την τελική ψηφοφορία επί του συμβιβαστικού ψηφίσματος μετά τις δασικές πυρκαγιές του 2009. Η αποχή μου οφείλεται στο ότι παρατηρώ ότι η πλειονότητα στο Κοινοβούλιο πιστεύει ότι η καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν πρέπει να περιορίζεται στη στήριξη και τον συντονισμό, αλλά ότι, στην πραγματικότητα, πρέπει να δημιουργηθεί ένα είδος χωριστών ευρωπαϊκών σωμάτων πυρόσβεσης, δηλαδή άλλος ένας ευρωπαϊκός φορέας που θα κοστίζει τεράστια ποσά για να επαναλαμβάνει εργασίες που έχουν ήδη εκτελέσει άλλοι.
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μια απόδειξη του γεγονότος ότι οι ευρωφεντεραλιστές ανησυχούν λιγότερο για την αποτελεσματική και κατάλληλη διαχείριση της ηπείρου μας και περισσότερο για τη δημιουργία εντυπώσεων, ότι δηλαδή τα πάντα πρέπει να ρυθμίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο – παρά την αρχή της επικουρικότητας που ακούμε να επικαλούνται τόσο συχνά.
(Η συνεδρίαση διακόπτεται στις 12.50 και συνεχίζεται στις 15.00)
9. Διορθώσεις και προθέσεις ψήφου: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. BUZEK Προέδρου
10. Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (υπογραφή των πράξεων)
Πρόεδρος. − Σύμφωνα με τη διαδικασία συναπόφασης, νομοθετικές πράξεις υπογράφονται από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την εν ενεργεία Προεδρία που εκπροσωπεί το Συμβούλιο. Πριν από τη συνέχιση της συνεδρίασης, θα υπογραφεί μια δέσμη νομοθετικών μέτρων προκειμένου να τεθούν σε ισχύ. Η κ. Cecilia Malmström, η υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, θα υπογράψει εξ ονόματος του Συμβουλίου. Χαίρομαι ιδιαιτέρως που σήμερα είναι μαζί μας και η Επίτροπος Benita Ferrero-Waldner.
Θα ήθελα να πω δυο λόγια για τις νομοθετικές πράξεις που πρόκειται να υπογράψουμε σήμερα. Σήμερα, παραμονή της έκτακτης συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενόψει της συνόδου κορυφής της ομάδας G20 στο Pittsburgh, είναι μια καλή ευκαιρία να ενισχύσουμε τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως συννομοθέτη. Μου ζητήθηκε να εκπροσωπήσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο δείπνο των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων. Εμείς, η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα ετοιμάζουμε τη συμμετοχή μας στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Pittsburgh.
Ως απάντηση στη χρηματοπιστωτική κρίση, έχουμε σήμερα στα χέρια μας μια σημαντική δέσμη τεσσάρων διαφορετικών νομοθετικών πράξεων που εγκρίθηκαν με τη διαδικασία της συναπόφασης. Τι περιέχει αυτή η δέσμη μέτρων; Μια οδηγία σχετικά με την κεφαλαιακή επάρκεια, έναν κανονισμό αναφορικά με τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, έναν νέο κανονισμό για τις διασυνοριακές πληρωμές και μια απόφαση που θεσπίζει ένα νέο πρόγραμμα για την ενίσχυση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, της χρηματοοικονομικής αναφοράς και του λογιστικού ελέγχου.
Η οδηγία και οι κανονισμοί αποσκοπούν στην προστασία των επενδυτών της ΕΕ και του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην αύξηση των εγγυήσεων σχετικά με τα δικαιώματα των καταναλωτών και στη διασφάλιση καλύτερης εποπτείας. Οι συγκεκριμένες νομοθετικές πράξεις στοχεύουν στη σταθεροποίηση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Με τον τρόπο αυτόν, επιβεβαιώνουμε τις προβλέψεις, αλλά η νομοθεσία που υπογράφουμε εκπονήθηκε από το Κοινοβούλιο κατά την προηγούμενη εντολή. Θα ήθελε η υπουργός Malmström να λάβει τον λόγο πριν από την υπογραφή των νομοθετικών πράξεων;
Cecilia Malmström, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, πρόκειται τώρα να υπογράψουμε μια σειρά από νομοθετικές πράξεις που είναι απόλυτα θεμελιώδεις για την απάντηση της ΕΕ στη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση που έπληξε την Ευρώπη τόσο έντονα και η οποία θα συνεχίσει να έχει επιπτώσεις. Θα ήθελα να αδράξω την ευκαιρία και να ευχαριστήσω την τσεχική Προεδρία, που εργάστηκε πολύ σκληρά για να την εκπόνηση αυτών των πράξεων σε σύντομο διάστημα. Χάρη στην τσεχική Προεδρία μπορέσαμε να επιτύχουμε γρήγορα τόσο καλή συνεργασία μεταξύ του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου, και το ίδιο γρήγορα, να συνάψουμε αποτελεσματικές συμφωνίες.
Όπως προανέφερα, είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για την οικονομική κατάσταση, αλλά ταυτόχρονα γνωρίζουμε ότι η ανεργία θα πλήξει πολλές χώρες ιδιαίτερα έντονα την προσεχή περίοδο. Επομένως, εξακολουθούν να συντρέχουν λόγοι για στενή συνεργασία μεταξύ του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής. Προσβλέπω στη συνεργασία μας και είμαι υπερήφανη που μου δίνεται η δυνατότητα να υπογράψω αυτές τις πράξεις μαζί σας, κύριε Πρόεδρε.
Πρόεδρος. − Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή στο γεγονός ότι όσα πράττουμε τώρα αποτελούν συνέχεια των εργασιών του Συμβουλίου, του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής. Εν τω μεταξύ, διεξήχθησαν οι εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι οποίες δεν παρεμπόδισαν με κανέναν τρόπο τις δραστηριότητες ή τις εργασίες μας.
Θα ήθελα τώρα να ζητήσω από την υπουργό Malmström να προχωρήσει στην κοινή υπογραφή, η οποία θα γίνει σε αυτό εδώ το τραπέζι. Καλώ επίσης την κυρία Επίτροπο Ferrero-Waldner, την κ. Berès και την κ. Bowles –την πρώην και τη νυν πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής αντίστοιχα– θα ήθελα να σας ζητήσω να έρθετε αμφότερες εδώ, στο μέσον, και τους εισηγητές, στους οποίους περιλαμβάνονται οι κκ Karas και Gauzès. Θα είστε όλοι παρόντες κατά την υπογραφή, και η υπουργός και εγώ θα υπογράψουμε.
Θα ήθελα επίσης να επισημάνω ότι η κ. Starkevičiūtė και ο κ. Hoppenstedt είναι πρώην εισηγητές, αλλά δεν είναι πλέον μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ήταν βουλευτές κατά την προηγούμενη περίοδο.
Η ημρήσια διάταξη προβλέπει την υπογραφή.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. ROTH-BEHRENDT Αντιπροέδρου
11. Έγκριση των Συνοπτικών Πρακτικών της προηγούμενης συνεδρίασης: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την κοινή συζήτηση σχετικά με
– τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη σύναψη συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και της Δημοκρατίας του Τατζικιστάν και
– τη σύσταση (A7-0007/2009) του Alojz Peterle, εξ ονόματος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την σύναψη συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους αφενός, και της Δημοκρατίας του Τατζικιστάν αφετέρου
Cecilia Malmström, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κυρία Πρόεδρε, αξιότιμοι βουλευτές, κυρία Επίτροπε, κύριε Peterle, είμαι χαρούμενη που μου δίνεται η ευκαιρία να συζητήσω αυτό το απόγευμα τους δεσμούς της ΕΕ με το Τατζικιστάν και, συγκεκριμένα, τη σημασία που αποδίδουμε στην οικοδόμηση νέων θεμελίων όσον αφορά τις σχέσεις μας με τη συγκεκριμένη χώρα συνάπτοντας μια συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας.
Γνωρίζω ότι το Κοινοβούλιο ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως για το ζήτημα αυτό. Ήδη τον Φεβρουάριο του 2008, στο ψήφισμά σας σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για την Κεντρική Ασία, ζητήσατε από τα κράτη μέλη να επικυρώσουν γρήγορα τη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας – επιβεβαιώνοντας με αυτόν τον τρόπο την πρόθεση του Κοινοβουλίου να εγκρίνει τη συμφωνία στο εγγύς μέλλον.
Η συμφωνία έχει πλέον επικυρωθεί και εκφράζεται ισχυρή επιθυμία να προβούμε στις ενέργειες που απομένουν το ταχύτερο δυνατόν, ώστε να μπορέσει η συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας να τεθεί σε ισχύ όσο το δυνατόν συντομότερα, ελπίζουμε πριν από το τέλος του έτους. Εάν το επιτύχουμε, θα στείλουμε ένα σαφές μήνυμα ότι ανοίγουμε ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Τατζικιστάν.
Το Τατζικιστάν αποτελεί σημαντικό μέρος της συνολικής στρατηγικής μας για την Κεντρική Ασία. Αυτή η δύσκολα προσβάσιμη χώρα είναι μία από τις φτωχότερες στον κόσμο. Τα σύνορά της με το Αφγανιστάν δεν ελέγχονται επαρκώς, καθιστώντας τη χώρα σημαντική οδό διακίνησης ναρκωτικών και εισόδου ριζοσπαστών ισλαμιστών στην περιοχή. Συνεπώς, ενδιαφερόμαστε ιδιαιτέρως να στηρίξουμε το Τατζικιστάν, προσβλέποντας και στο δικό του συμφέρον και στην επίλυση κοινών προβλημάτων μας. Το πράττουμε αυτό μέσω μιας σειράς επαφών. Η σουηδική Προεδρία απέστειλε μια ομάδα υψηλού επιπέδου στην περιοχή τον Ιούλιο, ενώ μια υπουργική διάσκεψη ΕΕ-Κεντρικής Ασίας διεξήχθη εχθές στις Βρυξέλλες.
Ωστόσο, το Τατζικιστάν είναι μια από τις ελάχιστες χώρες στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ με την οποία δεν έχουμε συνάψει ακόμη μια συνολική συμφωνία μετά τη λήξη του ψυχρού πολέμου. Εάν επιθυμούμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε τα ζητήματα που ανέφερα, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα κατάλληλο πλαίσιο στο οποίο θα αναπτυχθούν οι μελλοντικές σχέσεις μας. Οι συνθήκες για πολιτικό διάλογο και πρακτική συνεργασία με το Τατζικιστάν πρέπει να βελτιωθούν ώστε να εκφράζουν καλύτερα τις κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή. Μια συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας θα μας παρέχει ένα πιο διαρθρωμένο μέσο συζήτησης θεμάτων κοινού συμφέροντος: ανθρώπινα δικαιώματα, κράτος δικαίου, εμπόριο ναρκωτικών και οργανωμένο έγκλημα, τρομοκρατία και θρησκευτικές οργανώσεις.
Ταυτόχρονα, πρέπει να σημειωθεί πρόοδος σε ζητήματα που σχετίζονται με τη δημοκρατία, τη χρηστή κοινωνική διαχείριση και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην περιοχή. Γνωρίζουμε καλά ότι δεν πρόκειται για εύκολο έργο. Ως εκ τούτου, επικροτώ ιδιαιτέρως τον διαρθρωμένο διάλογο με το Τατζικιστάν σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο οποίος μας παρέχει μια ευκαιρία να διεξαγάγουμε εποικοδομητική συζήτηση. Ο δεύτερος γύρος του διαλόγου αυτού θα διεξαχθεί στο Dushanbe στις 23 Σεπτεμβρίου.
Πρέπει να συνεχίσουμε να ενθαρρύνουμε το Τατζικιστάν να θεσπίσει πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Οι εξελίξεις είναι συχνά πολύ ανησυχητικές. Θα επιθυμούσαμε να δούμε μια πιο δημοκρατική προσέγγιση στο εσωτερικό της χώρας όσον αφορά την ελευθερία οργάνωσης, τη θρησκευτική ελευθερία, την ελευθερία των μέσων μαζικής ενημέρωσης και την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών. Πρέπει να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να πείσουμε το Τατζικιστάν ότι το κράτος δικαίου πρέπει να τηρείται στο πλαίσιο της καταπολέμησης των παράνομων δραστηριοτήτων, του εμπορίου ναρκωτικών και της τρομοκρατίας. Πρέπει να τονίσουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι βασικές ελευθερίες πρέπει να γίνονται σεβαστές ως ένας τρόπος πρόληψης εθνοτικών ή πολιτισμικών συγκρούσεων.
Ανησυχούμε επίσης ιδιαιτέρως για την εκτεταμένη διαφθορά που παρατηρείται στη χώρα. Παρεμποδίζει όχι μόνο την ανάπτυξη του Τατζικιστάν, αλλά και τις αποτελεσματικές συνεισφορές από δωρητές. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάθε διαθέσιμο δίαυλο για να απευθύνουμε έκκληση προς τις αρχές του Τατζικιστάν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αυτό το ταχύτερο δυνατό. Δεν μπορούμε να παραβλέπουμε το γεγονός ότι όλες οι οδοί διαμετακόμισης για το εμπόριο ναρκωτικών –ή, έστω, πάρα πολλές εξ αυτών- περνούν από το Τατζικιστάν. Η χώρα είναι ευάλωτη σε ριζοσπαστικά κινήματα και το διεθνές οργανωμένο έγκλημα. Πρέπει να αυξήσουμε τη στήριξή μας προς το Τατζικιστάν προκειμένου να καταπολεμήσουμε αυτές τις δραστηριότητες, παρέχοντας, ταυτόχρονα, εναλλακτικές πηγές εισοδήματος. Αυτή η στρατηγική εναρμονίζεται με τη δέσμευσή μας προς το Αφγανιστάν και το έργο μας για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στη χώρα. Επικροτούμε το ενδιαφέρον του Τατζικιστάν για συνεργασία και στηρίζουμε τις προσπάθειές του.
Το Τατζικιστάν επέδειξε ανοικτή και εποικοδομητική στάση κατά τις συζητήσεις σχετικά με τις κοινές μας προκλήσεις. Αυτό είναι θετικό. Ο διάλογος αυτός είναι σημαντικό στοιχείο της στήριξής μας προς τις προσπάθειες του Τατζικιστάν για προώθηση της συνεργασίας με τους γείτονές του και εξεύρεση λύσεων σε επείγοντα, σύνθετα, περιφερειακά προβλήματα όπως η αλλαγή του κλίματος, οι υδάτινοι πόροι και οι συνοριακοί έλεγχοι. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ενδιαφερόμαστε έντονα για την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη αντιμετώπιση πολλών από τα προβλήματα αυτά, επικροτώ την ευκαιρία που μας δίνεται να δημιουργήσουμε μια νέα βάση για τις σχέσεις μας με το Τατζικιστάν. Η συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μάς παρέχει ένα πλαίσιο εντός του οποίου μπορούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τις διμερείς μας σχέσεις και, ως εκ τούτου, συνεισφέρει στην επίτευξη των συνολικών στόχων της στρατηγικής μας για ολόκληρη την Κεντρική Ασία. Για τους λόγους αυτούς, καλώ το Κοινοβούλιο να υπερψηφίσει τη συμφωνία, ώστε να καταστεί δυνατόν να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατό.
Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, καταρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Peterle για την εξαιρετική έκθεσή του, καθώς και το ψήφισμα, που μας παρέχει μια πολύ καλή ανάλυση της κατάστασης που επικρατεί στο Τατζικιστάν και διατυπώνει συστάσεις τις οποίες μπορώ να στηρίξω.
Από την έγκριση της στρατηγικής της ΕΕ για την Κεντρική Ασία τον Ιούνιο του 2007, οι σχέσεις μας με όλες τις χώρες της Κεντρικής Ασίας αναπτύσσονται ολοένα και περισσότερο προς αμοιβαίο όφελός μας. Ο ρυθμός των μεταξύ μας επαφών αυξάνεται, και υπάρχει πλέον αμοιβαία κατανόηση των οφελών που αποκομίζονται από τη μεγαλύτερη συνεργασία σε θέματα ασφάλειας, διαχείρισης και ελέγχου των συνόρων, εκπαίδευσης, διακυβέρνησης και ενεργειακής διαφοροποίησης. Η στρατηγική επιτυγχάνει να σφυρηλατήσει ένα νέο είδος εταιρικής σχέσης με τις πέντε δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας.
Είναι σαφές, ωστόσο, ότι αυτή η συνολική στρατηγική βασίζεται σε μεμονωμένες και διαφοροποιημένες διμερείς σχέσεις που εκφράζουν τις ποικίλες προσδοκίες και προσανατολισμούς των εν λόγω χωρών. Όπως όλοι γνωρίζετε, η συνεργασία μας με το Τατζικιστάν εξακολουθεί να διέπεται επί του παρόντος από τη συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας που συνήφθη με την ΕΣΣΔ το 1989 και επικυρώθηκε από το Τατζικιστάν το 1994. Η συμφωνία αυτή δεν αντικατοπτρίζει πλέον πλήρως τις φιλοδοξίες μας βάσει της στρατηγικής για την Κεντρική Ασία, ούτε εξυπηρετεί την ενίσχυση των σχέσεων που επιδιώκουμε να αναπτύξουμε σήμερα με το Τατζικιστάν.
Ως εκ τούτου, η σύμφωνη γνώμη σας για τη νέα συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ΕΕ-Τατζικιστάν, η οποία τίθεται σήμερα ενώπιόν σας προς συζήτηση, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προόδου, το οποίο μας επιτρέπει να διευρύνουμε και να εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας με τη συγκεκριμένη χώρα.
Επί του παρόντος, το Τατζικιστάν βρίσκεται αντιμέτωπο, όπως προαναφέρθηκε, με σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις. Είναι σημαντικό –και προς όφελος των ιδίων συμφερόντων των Ευρωπαίων– να κατορθώσει το Τατζικιστάν να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες αυτές. Πρόκειται για μια χώρα που έχει κοινά σύνορα με το Αφγανιστάν τσε μήκος σχεδόν 1 500 χλμ., και η οποία βρίσκεται κοντά στην κοιλάδα Swat του Πακιστάν. Είναι μια ευάλωτη επικράτεια όσον αφορά την εξάπλωση των συγκρούσεων από τις περιοχές αυτές και τη διείσδυση μαχητικών ισλαμικών οργανώσεων.
Το Τατζικιστάν είναι επίσης καίριας σημασίας για τις προσπάθειες περιορισμού της ροής παράνομων ναρκωτικών από το Αφγανιστάν προς την Ευρώπη. Ως εκ τούτου, η μεγαλύτερη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο συμβάλλοντας στην αποτροπή της επέκτασης της αστάθειας.
Ένα βασικό σημείο των αδυναμιών του Τατζικιστάν είναι η ασθενής οικονομία του. Η φτωχότερη από τις δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας πλήττεται έντονα από τη σημαντική μείωση των τιμών του αλουμινίου και του βαμβακιού λόγω της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την πτώση των εμβασμάτων κατά 34% το πρώτο εξάμηνο του 2009, εγείρει ανησυχίες ότι τα επίπεδα της φτώχειας ενδέχεται να αυξηθούν, και ότι η επισφαλής κοινωνικο-οικονομική κατάσταση μπορεί να προκαλέσει κοινωνική αναταραχή.
Πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε καλό δρόμο με το Τατζικιστάν, υποστηρίζοντας και ενθαρρύνοντας απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Αυτό ήταν και το επίκεντρο των συχνών επισκέψεων του ειδικού εκπροσώπου της ΕΕ κ. Morel, καθώς και της δικής μου επίσκεψης την άνοιξη του 2008. Έχει σημειωθεί πρόοδος, αλλά είναι σαφές ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα. Η κυβέρνηση κατέστησε σαφές ότι, πέραν της αύξησης των εμπορικών συναλλαγών και της συνεργασίας, είναι πρόθυμη να εφαρμόσει μέτρα για τη βελτίωση της κοινωνικής πρόνοιας, του τομέα της υγείας, της εκπαίδευσης, της αντιμετώπισης της διαφθοράς και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Πρέπει να επικροτηθεί η κίνηση του προέδρου Rahmon να δημιουργήσει θέση διαμεσολαβητή. Ο διαμεσολαβητής θα αποτελέσει σημαντικό συνομιλητή στον επόμενο γύρο των συνομιλιών ΕΕ-Τατζικιστάν που αναφέρατε σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, στις 23 Σεπτεμβρίου. Η δικαστική μεταρρύθμιση εξακολουθεί να σημειώνει αργή πρόοδο, αλλά ευελπιστούμε ότι οι συστάσεις του πρόσφατου σεμιναρίου για την κοινωνία των πολιτών σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα που πραγματοποιήθηκε στο Dushanbe θα ληφθούν υπόψη από την κυβέρνηση, ιδίως όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του δικηγορικού επαγγέλματος και τον νέο κώδικα ποινικής δικονομίας στο Τατζικιστάν.
Φυσικά, γνωρίζω πολύ καλά τις ανησυχίες σας σχετικά με τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Τατζικιστάν και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή θα λάβει τις ανησυχίες αυτές δεόντως υπόψη της κατά τις συνομιλίες μας με την εν λόγω χώρα.
Όσον αφορά τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, διαπιστώνουμε πρόοδο, για παράδειγμα, σχετικά με τη δημιουργία μηχανισμού ελάφρυνσης του χρέους που αφορά το βαμβάκι, που ελπίζουμε να ανοίξει το δρόμο για ευρύτερες γεωργικές μεταρρυθμίσεις και την εφαρμογή της ελεύθερης άσκησης των γεωργικών δραστηριοτήτων, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της φτώχειας στη χώρα.
Η σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη ΣΕΣΣ σήμερα θα μας βοηθήσει να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με το Τατζικιστάν σε ένα ευρύ φάσμα πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και να διασφαλίσουμε τη διεξοδική υλοποίησή τους. Οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες βασίζονται ήδη σε μια σχετικά μεγάλου ύψους διμερή βοήθεια από την Επιτροπή. Πράγματι, η βοήθεια αυτή ανέρχεται σε 66 εκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2007 έως 2010, ποσό που πρόκειται να αυξηθεί στα 70 εκατομμύρια την τριετία 2011 έως 2013.
Η βοήθειά μας θα επικεντρωθεί στην στήριξη του τομέα της κοινωνικής προστασίας και υγείας, στη μεταρρύθμιση της διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών και στην τεχνική βοήθεια για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα. Η διαδικασία αυτή θα υποστηριχτεί από την αντιπροσωπεία μας στο Dushanbe. Πρόθεσή μου είναι, πριν από το τέλος της φετινής χρονιάς, η περιφερειοποιημένη υπηρεσία μας να καταστεί μια ολοκληρωμένη αντιπροσωπεία που θα προωθεί τη μεταρρυθμιστική διαδικασία και θα διευκολύνει την πλήρη εφαρμογή της ΣΕΣΣ. Συγκεκριμένα, ευελπιστώ ότι θα μας βοηθήσει να συνεχίσουμε την ενδελεχή αξιολόγηση της προόδου στους καίριους τομείς που ανέφερα, η οποία στη συνέχεια θα μετράται βάσει σαφών σημείων αναφοράς.
Alojz Peterle, εισηγητής. − (SL) Η απόφαση να συναφθεί συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, των κρατών μελών τους και του Τατζικιστάν εναρμονίζεται με τη στρατηγική του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για μια νέα εταιρική σχέση με την Κεντρική Ασία, καθώς και τη σαφή βούληση του Τατζικιστάν να αναπτύξει ευρείες σχέσεις συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση στο εμπόριο και σε άλλους τομείς.
Με χαρά διαπιστώνω ότι όλα τα κράτη μέλη επικύρωσαν τη συμφωνία αυτή και ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να δώσουμε τη σύμφωνη γνώμη μας για τη συμφωνία με το Τατζικιστάν, ακριβώς όπως συναινέσαμε παλαιότερα για τις συμφωνίες με το Καζακστάν, την Κιργιζία και το Ουζμπεκιστάν. Η συμφωνία αυτή θα σηματοδοτήσει το τέλος της συμφωνίας εμπορίου και συνεργασίας που είχε συναφθεί μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
Ενεργώντας με βάση τις θεμελιώδεις αξίες και αρχές της, η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζει με τη συμφωνία αυτή τα στρατηγικά της συμφέροντα σε συνεργασία με το Τατζικιστάν, μια χώρα που τη θεωρεί πολύ σημαντικό εταίρο σε αυτήν την περιοχή της υφηλίου. Η ΕΕ επιθυμεί επίσης να εμβαθύνει τις σχέσεις της με το Τατζικιστάν, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτόν στην ασφάλεια, τη σταθερότητα και την οικονομική πρόοδο της χώρας, καθώς και στην ανάπτυξη και εδραίωση των δημοκρατικών θεσμών της, και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.
Οι πιο συγκεκριμένοι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής για το Τατζικιστάν σχετίζονται πρωτίστως με τη στήριξη του αγώνα κατά της φτώχειας, την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης και της μεταρρύθμισης, καθώς και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της διακίνησης ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος. Η έκθεση αυτή υιοθετεί επικριτική στάση όσον αφορά την κατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα, εκφράζοντας ανησυχίες για τη διαφθορά και την κατάσταση της κοινωνίας των πολιτών, ενώ, ταυτόχρονα, καλεί την κυβέρνηση του Τατζικιστάν να αντιμετωπίσει την προβληματική κατάσταση στον τομέα της εκπαίδευσης και κατάρτισης το συντομότερο δυνατό.
Η έκθεση εκφράζει ακόμη δικαιολογημένες ανησυχίες για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως των δικαιωμάτων των γυναικών, τη θρησκευτική ελευθερία, τη δικαστική ανεξαρτησία, καθώς και για τις συνθήκες που διέπουν το έργο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Κατόπιν των ανωτέρω, η έκθεση επικροτεί την έναρξη διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η πρόοδος του οποίου είναι σημαντική για την ανάπτυξη διμερών σχέσεων.
Η συμφωνία αυτή εκφράζει την πεποίθησή μας ότι το Τατζικιστάν έχει τις δυνατότητες να δημιουργήσει ένα σύγχρονο, λειτουργικό κράτος, ικανό να ανταποκριθεί στον περιφερειακό του ρόλο και να καταπολεμήσει τον εξτρεμισμό που εξαπλώνεται από το Αφγανιστάν και αλλού στην περιοχή. Μεταξύ άλλων, η έκθεση μας υπενθυμίζει επίσης τη σημασία της ενέργειας και των υδάτινων πόρων, καθώς τα ζητήματα αυτά απασχολούν τις διακυβερνητικές σχέσεις μεταξύ των χωρών της Κεντρικής Ασίας και απαιτούν κοινή αντιμετώπιση.
Καταλήγοντας, επιτρέψτε μου να συγχαρώ τους συναδέλφους μου για την εποικοδομητική συνεργασία τους, και την Επιτροπή για την πολύτιμη βοήθειά της. Πάνω από όλα, όμως, θα ήθελα να ευχαριστήσω την πρεσβεία της Δημοκρατίας του Τατζικιστάν για τη συνεργασία της.
Πιστεύω ακράδαντα ότι, με τη συμφωνία αυτή, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορέσει να στηριχθεί στη συνεργασία που είχε με το Τατζικιστάν έως σήμερα και να την εμβαθύνει, και ευελπιστώ ότι σε αυτό το πνεύμα θα εφαρμοστεί η συγκεκριμένη συμφωνία στο εγγύς μέλλον. Συνιστώ θερμά να εγκρίνετε τη συμφωνία με το Τατζικιστάν.
Filip Kaczmarek, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (PL) Θα ήθελα να συγχαρώ τον εισηγητή Alojz Peterle για την εξαιρετικά αντικειμενική και –θα ήθελα να το τονίσω αυτό– πολύ ισορροπημένη έκθεσή του σχετικά με τη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του Τατζικιστάν.
Το Τατζικιστάν έχει δεχθεί πολλές επικρίσεις λόγω της έλλειψης δημοκρατίας. Αυτό που αποδοκιμάζουμε συχνότερα είναι η έλλειψη ελευθερίας του Τύπου, θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς και τη διαφθορά. Δεν επιθυμώ να εξετάσω αυτές τις κατηγορίες εδώ. Ωστόσο, πρέπει να λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι το Τατζικιστάν σημείωσε πρόσφατα πρόοδο ως προς την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και σε ποικίλους άλλους ευαίσθητους τομείς. Επιπλέον, πρόκειται για μια σχετικά σταθερή χώρα, η οποία είναι σημαντική, λαμβάνοντας υπόψη τη στρατηγική γεωγραφική της θέση. Ωστόσο, τα θέματα αυτά έχουν ήδη καλυφθεί σήμερα.
Ως γειτονική χώρα του Αφγανιστάν, και με τα συναφή προβλήματα της μεγάλης κλίμακας παραγωγής και πώλησης ναρκωτικών, της τρομοκρατίας και του αυξανόμενου εξτρεμισμού, καθώς και με μια άλλη επίσης ολοένα και πιο ασταθή γειτονική χώρα, το Πακιστάν, το Τατζικιστάν θα μπορούσε να αποτελεί φυσικό σύμμαχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, είναι προς όφελος της ΕΕ να συνεχίσει τη στήριξη των δημοκρατικών διαδικασιών στη συγκεκριμένη χώρα και να ενισχύσει το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό δυναμικό της.
Ας μην ξεχνάμε ότι το Τατζικιστάν είναι η φτωχότερη από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Ήταν μία από τις 12 χώρες που συμπεριλήφθηκαν πέρυσι στον κατάλογο των Ηνωμένων Εθνών για τις χώρες που επλήγησαν εντονότερα από την παγκόσμια επισιτιστική κρίση. Εν προκειμένω, χαίρομαι ιδιαιτέρως για το γεγονός ότι στην έκθεση αναφέρονται επίσης οι αναπτυξιακοί στόχοι της χιλιετίας. Ας θυμίσουμε και στο Τατζικιστάν τους στόχους αυτούς.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος του Τατζικιστάν. Και οι δύο πλευρές πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες ώστε να εφαρμόσουν τη συμφωνία το συντομότερο δυνατό, στηρίζοντας με τον τρόπο αυτόν την ανάπτυξη της χώρας και σταθεροποιώντας την οικονομική κατάστασή της. Με το να επικρίνουμε απλώς όσα είναι λάθος στο Τατζικιστάν δεν πρόκειται να επιτευχθεί αυτό. Πρέπει ακόμη να στείλουμε ένα θετικό μήνυμα ότι ενδιαφερόμαστε να αναπτύξουμε επαφές με τη χώρα αυτή και, κατά τη γνώμη μου, η έκθεση του κ. Peterle, μαζί με το σύνολο του Κοινοβουλίου, μόλις απέστειλαν αυτό το μήνυμα.
Niccolò Rinaldi, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, το Τατζικιστάν είναι μια λέξη που σπάνια ακούγεται στο Κοινοβούλιο, και γι´αυτό εμείς –ομιλώ εξ ονόματος της Ομάδας της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη, καθώς και ως μέλος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και της αντιπροσωπείας για τις σχέσεις με την Κεντρική Ασία– επικροτούμε τη συμφωνία αυτή. Επικροτώ ακόμη την απόφαση να αναληφθεί ταχεία δράση για την προώθηση των υπηρεσιών της αντιπροσωπείας μας στην περιοχή, όπως ανέφερε η κυρία Επίτροπος μόλις τώρα.
Επιπλέον, το Τατζικιστάν, που είναι μια χώρα που μπορεί να μας εκπλήξει, αλλά συχνά περιγράφεται ως προφυλακή της Ευρώπης, δεν βρίσκεται στο περιθώριο σε παγκόσμιο επίπεδο - ακριβώς όπως καμία από τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, με πρώτη και κύρια το Αφγανιστάν. Σε αυτήν τη χώρα έχουν διεξαχθεί ορισμένες πολύ σημαντικές μάχες σε σχέση με τη διακίνηση των ναρκωτικών, τον αγώνα για την καταπολέμηση του αυταρχισμού και του φονταμενταλισμού, και την εγκαθίδρυση του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας, τα οποία, δυστυχώς, είναι ακόμη πολύ αδύναμα.
Με το παρόν νομοθετικό μέσο θα μπορέσουμε να σημειώσουμε προόδους, όχι μόνο από πλευράς εμπορίου αλλά, ελπίζω, και από πολιτικής και πολιτιστικής πλευράς.
Heidi Hautala, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FI) Κυρία Πρόεδρε, οι συνθήκες είναι πολύ πιο ευνοϊκές για την έναρξη εταιρικής σχέσης και συνεργασίας με το Τατζικιστάν απ´ ό,τι είναι για παράδειγμα με το Ουζμπεκιστάν ή το Τουρκμενιστάν, καθώς οι δύο αυτές χώρες τελούν υπό απόλυτη δικτατορία. Το Τατζικιστάν, ωστόσο, βρίσκεται σε καλύτερο δρόμο, και η συμφωνία αυτή θα επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει κάποια επιρροή στην κατάσταση εκεί. Ήταν ευχάριστο που ακούστηκε ότι, για το Συμβούλιο και την Επιτροπή, το σύμφωνο συνεργασίας θα επικεντρωθεί στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία και ότι θα επιχειρήσουν να προωθήσουν την ανάπτυξη του κράτους δικαίου. Εξαιρετικό ήταν επίσης που ακούστηκε ότι θεσπίστηκε ο θεσμός του διαμεσολαβητή στο Τατζικιστάν. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό μέσο σε πολλές χώρες, και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να στηρίξει πλήρως αυτόν τον νέο θεσμό.
Θα ήθελα ακόμη να θέσω άλλο ένα ζήτημα που αφορά τους υδάτινους πόρους. Η περιοχή αυτή είναι πλούσια σε υδάτινους πόρους, και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να βοηθήσει το Τατζικιστάν να εκμεταλλευτεί τους πόρους αυτούς ορθολογικά και δημοκρατικά, λαμβάνοντας υπόψη και τα συμφέροντα των χωρών των οποίων οι επικράτειες βρίσκονται κατάντη και μπορούν ενδεχομένως να επηρεαστούν από τις επιπτώσεις της δημιουργίας μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών. Σε κάθε περίπτωση, η Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία θα ήθελε να τονίσει τη σημασία της περιφερειακής συνεργασίας για την ανάκαμψη της τοπικής οικονομίας της Κεντρικής Ασίας.
Charles Tannock, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, το Τατζικιστάν δεν διαθέτει τους ενεργειακούς και ορυκτούς πόρους άλλων χωρών της Κεντρικής Ασίας. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία για την περιθωριοποίηση του Τατζικιστάν υπέρ των πλουσιότερων και μεγαλύτερων γειτονικών χωρών του.
Η Κεντρική Ασία είναι μια περιοχή ζωτικής σημασίας για την πολιτική και ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ. Όσον αφορά την ενίσχυση των σχέσεων με την ΕΕ, ορισμένες χώρες στην περιοχή θα προοδεύσουν ταχύτερα από άλλες. Πρόκειται για κάτι αναπόφευκτο. Αλλά πρέπει να διατηρήσουμε ένα αίσθημα συλλογικής δέσμευσης όσο συνεχίζουμε να βελτιώνουμε τους δεσμούς με μια, μέχρι αρκετά πρόσφατα, διπλωματικά απομονωμένη και ιδιαίτερα παραμελημένη περιοχή, ιδίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων χωρών της Κεντρικής Ασίας σε βάρος άλλων δημιουργεί δυσαρμονία και διχασμό στην περιοχή. Συγκεκριμένα, οι ισλαμιστές τρομοκράτες στην περιοχή έχουν φανεί αποφασισμένοι να εκμεταλλευτούν τη φτώχεια και την ανεπαρκή διακυβέρνηση προκειμένου να ριζοσπαστικοποιήσουν τους ανθρώπους και να διαδώσουν το μήνυμα του μίσους.
Η κυβέρνηση του Τατζικιστάν έχει απορρίψει τον εξτρεμισμό και, με τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας, επιδιώκει τώρα να εδραιώσει τη δημοκρατία της. Το Τατζικιστάν φέρει ακόμη τα σημάδια ενός βάναυσου εμφυλίου πολέμου μεταξύ κοσμικών και δυνάμεων της Τζιχάντ, που ξέσπασε αμέσως μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Οι πολίτες στο Τατζικιστάν δεν επιθυμούν επ’ ουδενί την επανάληψη των αιματοχυσιών, και γι´ αυτό στήριξαν θαρραλέα τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ κατά των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Η αποστολή ISAF στο Αφγανιστάν είναι ζωτικής σημασίας για το μακροπρόθεσμο μέλλον του Τατζικιστάν και την επιθυμία του να βρει ένα καταφύγιο ασφάλειας στη Δύση.
Είναι σωστό να λεχθεί ότι οι επιδόσεις του Τατζικιστάν όσον αφορά τον εκδημοκρατισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι τέλειες, αλλά είμαι πεπεισμένος ότι ο διάλογος και η δέσμευση από την πλευρά της ΕΕ θα ενθαρρύνουν το Τατζικιστάν προς μια θετική αλλαγή. Σίγουρα, αυτή φαίνεται να είναι η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στη Λευκορωσία και το Ουζμπεκιστάν, επομένως και το Τατζικιστάν αξίζει την ίδια μεταχείριση. Ως εκ τούτου, η Ομάδα ECR στηρίζει μια βαθύτερη στρατηγική πολιτική και οικονομική εταιρική σχέση με το Τατζικιστάν βάσει μιας δέσμευσης για πρόοδο προς τη διαφάνεια, τη δημοκρατία και τα υψηλότερα πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Sabine Lösing, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ για την έκθεση. Ως μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, σε μια συζήτηση ρώτησα τον αρμόδιο εκπρόσωπο της Επιτροπής σχετικά με τον ρόλο της συμφωνίας αυτής στο πλαίσιο της κοινοτικής διαχείρισης της μετανάστευσης. Δήλωσε σαφώς ότι, όταν τεθεί σε ισχύ, θα ανοίξει τον δρόμο για συνεργασία με την υπηρεσία για την ασφάλεια των συνόρων (Frontex) και για πολλούς κανονισμούς σχετικά με τη μετανάστευση, όπως στο πλαίσιο συμφωνιών επανεισδοχής και ασφάλειας των συνόρων με το Αφγανιστάν. Τα σύνορα μήκους 1 200 χλμ. μεταξύ του Τατζικιστάν και του Αφγανιστάν έχουν ήδη επισημανθεί εδώ. Στη συνέχεια, το ζήτημα αυτό θα αποτελέσει άλλον έναν στόχο της πολιτικής καταστολής της ΕΕ για την παρεμπόδιση της εισόδου προσφύγων.
Με αυτόν τον τρόπο, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί να προστατευτεί από τους πρόσφυγες πολύ πέρα από τα εξωτερικά της σύνορα. Και πάλι όμως, διαπιστώνουμε ότι αυτό αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ. Ως αποτέλεσμα αυτών των συμφωνιών εταιρικής σχέσης, πρόσφυγες εγκλείονται σε στρατόπεδα, όπου, όπως όλοι γνωρίζουμε, επικρατούν απάνθρωπες συνθήκες, όπως συμβαίνει τώρα στην Ουκρανία. Το πρόβλημα έχει ήδη εξεταστεί εδώ σε γενικές γραμμές. Αυτή η μορφή της αποκαλούμενης διεθνούς διαχείρισης της μετανάστευσης ενέχει σοβαρές παραβιάσεις της Σύμβασης της Γενεύης για τους πρόσφυγες και των διεθνών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Συνεπώς, καλώ την ΕΕ να ξεκινήσει να καταπολεμά την αιτία της φυγής και όχι τους πρόσφυγες. Η ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας είναι ένα μέσο να καταστεί η οχυρωμένη Ευρώπη ακόμη πιο αδιαπέραστη, και για αυτόν τον λόγο εμείς, η Ομάδα GUE/NGL, τη βλέπουμε με μεγάλο σκεπτικισμό.
Bastiaan Belder, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (NL) Κυρία Πρόεδρε, με πάσα ειλικρίνεια δηλώνω ότι αυτή η συζήτηση μου δημιουργεί ανάμικτα συναισθήματα. Από τη μια πλευρά, επικροτώ το γεγονός ότι το ψήφισμα του κ. Peterle επισημαίνει με σαφήνεια τους πολλούς προβληματικούς τομείς στην οικονομία και την κοινωνία του Τατζικιστάν. Από την άλλη, μου φαίνεται ακατανόητο το ότι, σε καίρια σημεία, το Τατζικιστάν περιγράφεται ως σχετικά σταθερή χώρα. Μόλις το άκουσα ξανά στη συζήτηση και δεν μπορώ επ’ ουδενί να κατανοήσω από πού προέρχεται αυτή η άποψη. Λοιπόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει την εντύπωση ότι αυτή η συμφωνία πρέπει να συναφθεί οπωσδήποτε. Αυτό θα έχει αδιαμφισβήτητες συνέπειες για την αξιοπιστία των πολλών επικρίσεων που και πάλι θα πρέπει να διατυπωθούν στη συνέχεια.
Αυτό που διαβάζω στην παράγραφο 2 σχετικά με την απογοήτευση της κυβέρνησης του Τατζικιστάν με αφήνει άναυδο. Πρέπει να συζητήσουμε την απογοήτευση, κυρίες και κύριοι, για παράδειγμα, της προτεσταντικής μειονότητας ή των μουσουλμάνων που είναι αντιμέτωποι με έναν νόμο περί θρησκείας ο οποίος επεμβαίνει έντονα στη θρησκευτική τους ζωή. Αντί για αυτήν την παντελώς άστοχη απογοήτευση, η κυβέρνηση του Τατζικιστάν πρέπει να ασχοληθεί με τις πάρα πολλές εργασίες που πρέπει να εκτελέσει στο εσωτερικό της χώρας. Ελπίζω, κυρία Επίτροπε, ότι και το ζήτημα αυτό παρακολουθείται με ευσυνειδησία.
Pino Arlacchi (ALDE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, υποστηρίζω σθεναρά τη συγκεκριμένη συμφωνία. Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προόδου για τη συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Τατζικιστάν, μιας πολύ σημαντικής χώρας για διάφορους λόγους.
Επιθυμώ απλώς να αναφερθώ στη συνεισφορά στη σταθερότητα και την ασφάλεια της ηπείρου της ΕΕ. Το Τατζικιστάν βρίσκεται στο σταυροδρόμι διακίνησης ναρκωτικών από το Αφγανιστάν προς την Ευρώπη και τη Ρωσία. Το 30% τουλάχιστον της ηρωίνης που παράγεται στο Αφγανιστάν εισέρχεται στην Ευρώπη και τη Ρωσία μέσω του Τατζικιστάν. Πριν από δέκα έτη, η διεθνής κοινότητα ξεκίνησε μια μεγάλη επιχείρηση στο Τατζικιστάν, ενισχύοντας όλους τους μηχανισμούς ελέγχου ναρκωτικών, και με μεγάλη μου χαρά διαπιστώνω, δέκα χρόνια μετά, ότι η επιχείρηση αυτή είναι αποτελεσματική και προχωρά πολύ καλά. Η συγκεκριμένη συμφωνία αποτελεί άμεση συνεισφορά στη σταθερότητα και την ασφάλεια της Ευρώπης.
Διαπιστώνω ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πολλοί περιορισμοί και οι συνάδελφοι υπογράμμισαν τα προβλήματα του Τατζικιστάν όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη φτώχεια κ.λπ, αλλά πιστεύω ότι αυτή η συμφωνία εκφράζει την καλύτερη εικόνα της Ευρώπης και την υποστηρίζω σθεναρά.
Pier Antonio Panzeri (S&D). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, και εγώ πιστεύω ότι αυτή η συμφωνία συνεργασίας με το Τατζικιστάν αποτελεί πράγματι ένα πολύ θετικό βήμα και ότι μπορεί να συμβάλλει στην επίτευξη ορισμένων, κατά την άποψή μου, σημαντικών και συγκεκριμένων στόχων.
Ο πρώτος στόχος αφορά τη στρατηγική θέση της συγκεκριμένης χώρας, που μπορεί πράγματι να αποδειχθεί χρήσιμη για την προώθηση ενός χώρου ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας. Ο δεύτερος στόχος, πιστεύω, είναι και πρέπει να είναι η προώθηση της ανάπτυξης της χώρας από οικονομικής και κοινωνικής πλευράς, καθώς γνωρίζουμε ότι πρόκειται για μία από τις φτωχότερες χώρες στην περιοχή.
Τέλος, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η ελευθερία, η δημοκρατία και τα δικαιώματα αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία που διέπουν την εφαρμογή της εν λόγω συμφωνίας. Αφήνοντας κατά μέρος τυχόν περιορισμούς που μπορεί να υπάρχουν, πιστεύω ότι πρέπει να επικροτήσουμε την έκθεση που υποβάλλεται σε ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο.
Jelko Kacin (ALDE). – (SL) Θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Peterle για την εξαιρετική έκθεσή του. Το επίθημα «-stan» σημαίνει «κράτος» και το Τατζικιστάν είναι η τελευταία από τις χώρες που οι ονομασίες τους λήγουν σε «-stan» την οποία αναγνωρίζουμε ως κράτος. Μέχρι τώρα, ανέκαθεν την παραβλέπαμε, κάτι που ήταν μεγάλη αδικία.
Ωστόσο, η σταθερότητα της Κεντρικής Ασίας εξυπηρετεί τα συμφέροντα της ίδιας της περιοχής, τα δικά μας συμφέροντα, καθώς και τα στρατηγικά συμφέροντα του κόσμου συνολικά. Όλες οι χώρες στον κόσμο αλληλοσυνδέονται όπως τα συγκοινωνούντα δοχεία, και γι’ αυτό πρέπει επίσης να δείξουμε ωριμότητα διασφαλίζοντας ότι δίνεται η ίδια προσοχή σε όλες οι χώρες της περιοχής, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, το στάδιο ανάπτυξης ή την ποσότητα του ενεργειακού πλούτου που κατέχουν.
Μου φαίνεται ότι πλέον διορθώσαμε αυτό το σφάλμα και αναπληρώσαμε τον χαμένο χρόνο. Για τον λόγο αυτόν, θα ήθελα να συγχαρώ και τον εισηγητή και την Επιτροπή, καθώς και την Επίτροπο Ferrero-Waldner και τη σουηδική Προεδρία, που εντέλει διόρθωσαν αυτήν την καθυστέρηση του παρελθόντος. Από εδώ και στο εξής, τα πράγματα θα βελτιωθούν.
Janusz Władysław Zemke (S&D). – (PL) Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω ιδιαιτέρως που μου δώσατε τη δυνατότητα να υποβάλω ένα ερώτημα. Πιστεύω ότι η σύναψη της συμφωνίας θα είναι μια θετική κίνηση, καθώς αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Ωστόσο, με απασχολεί ένα ερώτημα που θα ήθελα να υποβάλω και στην υπουργό Malmström: μεταξύ των πολλών δραστηριοτήτων που έχει προγραμματίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν θα ήταν επιθυμητό να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην παροχή βοήθειας προς το Τατζικιστάν για την εκπαίδευση των προσώπων που είναι αρμόδια για την ασφάλεια των συνόρων με το Αφγανιστάν; Γνωρίζουμε καλά ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα. Τα σύνορα εκτείνονται σε μήκος 1°500 χιλιομέτρων. Το Τατζικιστάν αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα όσον αφορά την προστασία των συνόρων, καθώς διαθέτει μεγάλους μειονοτικούς πληθυσμούς στην πλευρά του Αφγανιστάν. Συνεπώς, πιστεύω ότι μεταξύ των ποικίλων πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να εξετάσουμε και τη βοήθεια για την εκπαίδευση των δυνάμεων του Τατζικιστάν και των ανθρώπων που είναι υπεύθυνοι για την ασφάλεια των συνόρων.
Bernd Posselt (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, και εγώ θα ήθελα να δηλώσω ότι ο κ. Peterle συνέταξε μια εξαιρετική έκθεση. Πρέπει να καταστήσουμε σαφές ένα ζήτημα: οι άνθρωποι της Κεντρικής Ασίας που αγαπούν την ελευθερία συγκαταλέγονται στους σημαντικότερους εταίρους μας. Στην περιοχή κυριαρχούσαν συχνά οι ξένες δυνάμεις. Για πρώτη φορά μετά από μεγάλο διάστημα –μετά από αιώνες– η περιοχή είναι και πάλι ελεύθερη. Πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτήν την ευκαιρία για να εδραιώσουμε μια γνήσια εταιρική σχέση μεταξύ ελεύθερων μερών.
Άκουσα πρωτύτερα να γίνεται λόγος για την εγκληματικότητα. Φυσικά, πρέπει να συνεργαστούμε για την καταπολέμηση του εγκλήματος, αλλά πρώτα πρέπει να εξετάσουμε τον πολιτισμό αυτών των χωρών και να κατανοήσουμε ότι πρόκειται για έθνη που ασκούσαν εμπορική δραστηριότητα από τα αρχαία χρόνια. Δεν εμπορεύονται μόνο ναρκωτικά· εμπορεύονται αγαθά που ήταν ανέκαθεν σημαντικά για την Ευρώπη και τον κόσμο. Ως εκ τούτου, πρέπει να δηλώσουμε ότι πρόκειται για εταιρική, όχι για πατερναλιστική σχέση.
Αθανάσιος Πλεύρης (EFD). - Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ να θίξω το θέμα της εγκληματικότητας που ήδη αναφέρθηκε, όπως επίσης και αυτό της λαθρομετανάστευσης. Είναι γεγονός ότι το Τατζικιστάν βρίσκεται σε ένα νευραλγικό σημείο, σε μία γεωπολιτική θέση, και η Ευρώπη θα πρέπει να εξετάσει με ποιο τρόπο θα καταφέρουμε να περιορίσουμε αφενός την εγκληματικότητα, η οποία σχετίζεται ειδικά με τα ναρκωτικά από το Αφγανιστάν, και αφετέρου -πρωτίστως- τις μεταναστευτικές ροές.
Είναι γεγονός ότι πλέον η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει αυτήν τη μεταναστευτική ροή, μέσω του Τατζικιστάν, από το Αφγανιστάν καθώς και από τις άλλες χώρες, ένα γεγονός που σήμερα το πληρώνουν πρωτίστως οι μεσογειακές χώρες, όπως οι Μάλτα, Κύπρος, Ελλάδα και Ιταλία, αλλά αργότερα είναι βέβαιο, με μαθηματική ακρίβεια, ότι θα το πληρώσουν και όλες οι χώρες της βόρειας Ευρώπης.
Πρέπει ασφαλώς να σεβόμαστε τα δικαιώματα όλων αυτών των ανθρώπων που έρχονται από τις εν λόγω χώρες, αλλά κάποια στιγμή και η Ευρώπη πρέπει να κατοχυρωθεί και να γίνει αντιληπτό ότι δεν μπορούμε να αντέξουμε όλη αυτήν τη μεταναστευτική ροή από την Ασία.
Cecilia Malmström, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κυρία Πρόεδρε, όπως αναφέρει ο κ. Peterle στην εξαιρετική έκθεσή του, η συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας είναι μέρος της ευρύτερης στρατηγικής για αυξημένη περιφερειακή σταθερότητα στην Κεντρική Ασία. Είναι ορθό να προχωρήσουμε σε αυτήν τη σημαντική κίνηση, καθώς υπάρχουν τόσο πολλά προβλήματα και είναι τόσο εκτεταμένα και επηρεάζουν τόσες πολλές χώρες, και κυρίως το Αφγανιστάν και το Πακιστάν, αλλά κάθε χώρα αντιμετωπίζει τα δικά της ειδικά προβλήματα. Ο κ. Peterle εξετάζει όλα αυτά τα ζητήματα με πολύ συστηματικό τρόπο στην έκθεσή του.
Χαίρομαι που η Ευρωπαϊκή Ένωση κρατά ψηλά τον πήχη όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ένα πρόβλημα στο Τατζικιστάν. Πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη στη χώρα όσον αφορά τον σεβασμό για τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου. Για αυτόν τον λόγο είναι τόσο χρήσιμο, όπως δήλωσε η Επίτροπος, να διεξάγουμε αυτόν τον διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είμαι βέβαιη ότι η Επιτροπή θα είναι πολύ σαφής στη συνεδρίαση της επόμενης εβδομάδας σχετικά με τις ευρωπαϊκές αξίες και τις προσδοκίες που έχουμε από το Τατζικιστάν.
Φέτος το καλοκαίρι, η ΕΕ στήριξε μια διάσκεψη που αφορούσε ακριβώς το ζήτημα της ενίσχυσης του κράτους δικαίου στο Τατζικιστάν και στην οποία παρέστησαν εκπρόσωποι από τον τομέα της έρευνας, την κοινωνία των πολιτών, μη κυβερνητικές οργανώσεις και ξένοι εμπειρογνώμονες, καθώς και πολλοί εκπρόσωποι των αρχών του Τατζικιστάν. Πρόκειται για ένα ζήτημα που αφορά τη βελτίωση της ανεξαρτησίας των δικαστικών αρχών και την ενίσχυση του κράτους δικαίου.
Η κ. Hautala έθιξε το ζήτημα των υδάτινων πόρων. Είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για την περιοχή. Η ΕΕ στηρίζει αρκετά έργα βιώσιμης ανάπτυξης σχετικά με την υδροηλεκτρική ενέργεια. Τα έργα αυτά πρέπει να βασίζονται σε επιστημονικές μελέτες, να έχουν περιφερειακή προοπτική, και να λαμβάνουν υπόψη τις συγκεκριμένες υφιστάμενες ανάγκες.
Ο κ. Zemke ανέφερε το ζήτημα της διαχείρισης των συνόρων. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό ζήτημα. Η ΕΕ στηρίζει την περιοχή με βοήθεια ύψους 66 εκατομμυρίων ευρώ έως το 2010 και 70 εκατομμυρίων ευρώ τα επόμενα τρία έτη. Η βοήθεια αυτή θα παράσχει αναμφίβολα τη δυνατότητα ενίσχυσης όχι μόνο της διαχείρισης και του ελέγχου των συνόρων, αλλά και της εκπαίδευσης των υπαλλήλων των τελωνειακών και αστυνομικών αρχών. Είμαι βέβαιη ότι η Επιτροπή θα επιστρέψει σε αυτό το θέμα αργότερα.
Συνοψίζοντας, υπάρχουν πολλά δύσκολα και σύνθετα προβλήματα στο Τατζικιστάν και σε ολόκληρη την περιοχή. Φαίνεται κάποιο φως στο τούνελ, αλλά δεν πρέπει να υποτιμάμε τα προβλήματα. Είμαι πολύ ευχαριστημένη που το Κοινοβούλιο συμφωνεί ομόφωνα για τη σημασία αυτού του βήματος, να συναφθεί συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας. Η συμφωνία θα μας παράσχει ένα καλύτερο μέσο με το οποίο θα εργαστούμε για τη βελτίωση της σταθερότητας και την επίλυση των προβλημάτων αυτών, και με το οποίο θα διεξάγουμε ενεργό διάλογο με τη χώρα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προόδου το οποίο καλύπτει ένα κενό που υπήρχε στην περιφερειακή στρατηγική μας μέχρι σήμερα.
Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, πιστεύουμε ακράδαντα εδώ και πολύ καιρό ότι η στρατηγική ΕΕ-Κεντρικής Ασίας είναι ζωτικής σημασίας και θα έχει θετικές επιπτώσεις στην ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία των χωρών της Κεντρικής Ασίας. Όπως ανέφερε ορθά ο κ. Tannock, δεν πρέπει να περιθωριοποιήσουμε το Τατζικιστάν. Αντιθέτως, πιστεύω ότι πρέπει να αναλάβουμε δεσμεύσεις για αυτήν τη χώρα που είναι η φτωχότερη της Κεντρικής Ασίας.
Τούτου λεχθέντος, ναι, φυσικά και έχουμε πλήρη επίγνωση ότι οι προκλήσεις για τη συγκεκριμένη χώρα είναι τεράστιες. Νομίζω ότι ήταν ο κ. Arlacchi αυτός που ανέφερε ότι το Αφγανιστάν παραμένει η πρώτη χώρα παραγωγής οπιούχων και ηρωίνης στον κόσμο και, φυσικά, όλη η διακίνησή τους γίνεται μέσω του Τατζικιστάν και άλλων χωρών της Κεντρικής Ασίας. Αφγανικό όπιο και ηρωίνη εξάγονται από τη χώρα, κυρίως μέσω του Ιράν και του Πακιστάν στις νότιες διαδρομές, και μέσω του Τουρκμενιστάν, του Ουζμπεκιστάν, του Τατζικιστάν και του Καζακστάν στις βόρειες διαδρομές. Επομένως, γνωρίζουμε ότι πρόκειται για εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα. Αλλά ταυτόχρονα διαπιστώνουμε ότι η παραγωγή ναρκωτικών μειώθηκε στο Αφγανιστάν και αποτελεί πραγματικά πλέον ζήτημα συνεργασίας η περαιτέρω μείωσή της.
Για τον λόγο αυτόν, θεσπίσαμε το BOMKA, το πρόγραμμα διαχείρισης των συνόρων. Είναι ένα εξαιρετικό πρόγραμμα, καθώς καταπολεμά το λαθρεμπόριο. Το πρόγραμμα βοηθά αυτές τις χώρες να εμπορεύονται νόμιμα, αλλά, ιδίως, επιχειρεί να καταπολεμήσει την παραγωγή ναρκωτικών. Επισκέφτηκα αυτοπροσώπως τους οργανισμούς αυτούς και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι λειτουργούν πολύ καλά. Επίσης διοργανώνουμε εκπαιδευτικές δράσεις. Η εκπαίδευση συγκαταλέγεται στα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιτρέψτε μου να προσθέσω κάτι ακόμη για το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η νέα συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας θα μας παράσχει ένα μέσο για εμβάθυνση του διαλόγου μας με το Τατζικιστάν στον τομέα αυτόν, και υπάρχει η ρήτρα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα μας δώσει τη δυνατότητα και τα μέσα να συζητήσουμε με τις αρχές του Τατζικιστάν όλα τα σχετιζόμενα ζητήματα, όπως η παιδική εργασία, τα δικαιώματα των γυναικών, η ελευθερία του συνέρχεσθαι και η θρησκευτική ελευθερία – σωστά, κ. Belder, γιατί εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένα προβλήματα.
Αναφέρθηκε ακόμη το ζήτημα των υδάτινων πόρων. Γνωρίζω τα προβλήματα αυτά εδώ και πολλά έτη. Προσπαθήσαμε να βοηθήσουμε τους πολίτες του Τατζικιστάν και τώρα διαδραματίζουμε ρόλο παράγοντα διευκόλυνσης μεταξύ των χωρών της Κεντρικής Ασίας. Είμαστε πεπεισμένοι ότι το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε περιφερειακό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα και τις ανάγκες των χωρών - που βρίσκονται και ανάντη, δηλαδή το Τατζικιστάν και το Κουρδιστάν, και κατάντη, δηλαδή το Ουζμπεκιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Καζακστάν. Πιστεύω ότι μόνο σε αυτό το πλαίσιο μπορεί να βρεθεί μια μόνιμη λύση. Συνεπώς, συνεργαζόμαστε με όλες τις χώρες και, στο πλαίσιο αυτό, έχει προγραμματιστεί διάλογος σχετικά με την εθνική πολιτική για τους υδάτινους πόρους το 2010 -του χρόνου- όπου θα συζητηθούν όλα αυτά τα ζητήματα, και στη συνέχεια, φυσικά, θα επιχειρήσουμε την επίτευξη συμφωνίας.
Τα τελικά μου σχόλια: είναι η κατάλληλη στιγμή να στηρίξουμε το τελικό στάδιο της διαδικασίας επικύρωσης της συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας. Η πιο στενή συνεργασία με το Τατζικιστάν, με τη στήριξη της δική σας, του Κοινοβουλίου, εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολιτών μας. Μια θετική ψήφος θα στείλει ισχυρό μήνυμα στο Τατζικιστάν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση τηρεί τις δεσμεύσεις της βάσει της στρατηγικής της για την Κεντρική Ασία. Θα ανοίξει το δρόμο για μια εταιρική σχέση που είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη δική μας ασφάλεια και θα μας βοηθήσει να προωθήσουμε μεγαλύτερη περιφερειακή συνεργασία, ένα στοιχείο ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα της Κεντρικής Ασίας.
Alojz Peterle, εισηγητής. − (SL) Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους για τις φιλοφρονήσεις σας, τις νέες σκέψεις και τα νέα σημεία έμφασης. Χαίρομαι που διαπιστώνω ότι το Κοινοβούλιο παραμένει ενωμένο, για μια ακόμη φορά, σε αυτήν τη συζήτηση και ότι επιθυμεί να σφυρηλατήσει μια ισχυρότερη και στενότερη εταιρική σχέση με το Τατζικιστάν. Χαίρομαι επίσης για το ότι γνωρίζουμε την ταυτότητα του Τατζικιστάν και τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζει στην περιοχή.
Προσωπικά θα είμαι ικανοποιημένος εάν δώσουμε την ίδια προσοχή και στην παρακολούθηση της εφαρμογής της συμφωνίας αυτής, και θα έχουμε σύντομα την ευκαιρία να το πράξουμε. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω τον σημαντικό ρόλο του Κοινοβουλίου σε αυτήν τη συνεργασία, ένα μέσο της οποίας θα είναι η αντιπροσωπεία μας στις χώρες της Κεντρικής Αφρικής.
Πιστεύω ακράδαντα ότι θα μπορέσουμε να οριστικοποιήσουμε αυτήν τη συμφωνία αύριο με μεγάλη πλειοψηφία. Όταν τεθεί σε ισχύ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Τατζικιστάν θα έχουν τη δυνατότητα να συνεργαστούν, σε περιφερειακό, διμερές και διεθνές επίπεδο. Σας ευχαριστώ πολύ για τη συνδρομή και τη συνεργασία σας.
Πρόεδρος. − Έλαβα πρόταση περάτωσης της συζήτησης από την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, σύμφωνα με το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού.(1)
Η κοινή συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2009.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Jiří Maštálka (GUE/NGL), γραπτώς. – (CS) Επικροτώ όλες τις συμφωνίες μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, υπό την προϋπόθεση ότι οι συμφωνίες αυτές βασίζονται σε ίσα δικαιώματα και αμοιβαία οφέλη. Εάν αποδειχθεί στην έκθεση που παρουσιάστηκε στη σημερινή σύνοδο της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι η προτεινόμενη συμφωνία θα βοηθήσει στην ενίσχυση και την εδραίωση της παρουσίας της Ένωσης στο Τατζικιστάν και την Κεντρική Ασία από πολιτική, οικονομική και εμπορική πλευρά, τότε θα ήθελα επειγόντως να επιστήσω την προσοχή σας στους παρακάτω προβληματισμούς, που μοιράζομαι με πολλούς άλλους ανθρώπους. Η συμφωνία δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να εκληφθεί ως ενδεχόμενο ενδιάμεσο βήμα για στρατιωτική παρουσία της ΕΕ στην εν λόγω περιοχή. Είναι απόλυτη αναγκαιότητα να αναπτυχθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση ως ειρηνευτικός φορέας, απαλλαγμένος από φιλοδοξίες υπερδύναμης ή στρατιωτικές φιλοδοξίες. Ο διακηρυγμένος πόλεμος κατά της τρομοκρατίας δεν μπορεί να διεξαχθεί στην εν λόγω περιοχή χωρίς τη συνεργασία της Ρωσίας και άλλων γειτονικών κρατών. Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω ότι πρέπει να προσεγγίσουμε την εξόρυξη και τη χρήση πρώτων υλών με πνεύμα πλήρους ισότητας και αμοιβαίου συμφέροντος.
14. Νέα ρύθμιση σε ό, τι αφορά τις θεωρήσεις για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Μαυροβούνιο, Σερβία) (συζήτηση)
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τη νέα ρύθμιση σε ό, τι αφορά τις θεωρήσεις για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Μαυροβούνιο, Σερβία).
Cecilia Malmström , Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κυρία Πρόεδρε, περνάμε γρήγορα σε μια άλλη γεωγραφική περιφέρεια για να συζητήσουμε ένα θέμα που με χαροποιεί ιδιαίτερα: την προοπτική της ελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων για ορισμένες χώρες της περιοχής των Βαλκανίων. Είναι εξαιρετικό το ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξετάζει το συγκεκριμένο ζήτημα σε τόσο πρώιμο στάδιο της κοινοβουλευτικής περιόδου. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει πόσο σημαντική θεωρούμε όλοι μας την προσέγγιση των λαών των Δυτικών Βαλκανίων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται αναμφισβήτητα για το πιο σημαντικό ζήτημα για τους πολίτες της περιοχής των Βαλκανίων σε ό, τι αφορά τους σημερινούς δεσμούς τους με την ΕΕ.
Η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων θα επιτρέψει καταρχάς στους εν λόγω πολίτες να κυκλοφορούν πιο ελεύθερα σε όλη την Ευρώπη και θα δημιουργήσει πιο ανοικτές κοινωνίες. Πολλοί άνθρωποι της περιοχής αυτής –κυρίως νέοι– δεν έχουν ταξιδέψει ποτέ στη δυτική Ευρώπη, και φυσικά η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων θα παράσχει ένα ευρύ φάσμα ευκαιριών για επικοινωνία και ανταλλαγές. Αυτό είναι και το πραγματικό όφελος από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία.
Το 2007 η ΕΕ δρομολόγησε μια διαδικασία με στόχο την κατάργηση των απαιτήσεων θεώρησης για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Η διαδικασία αυτή έχει δύο πτυχές: οι ίδιες οι χώρες έπρεπε να σημειώσουν σημαντική πρόοδο σε ό, τι αφορά την αξιοπιστία των εγγράφων, τη βελτίωση της νομοθεσίας για τη μετανάστευση, τον σεβασμό των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και, κυρίως, την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. Ως αντάλλαγμα, η ΕΕ θα προσέφερε τη δυνατότητα μετακινήσεων χωρίς θεωρήσεις. Η διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2008 και συνδεόταν με την τήρηση δεσμεύσεων σε συγκεκριμένους τομείς. Ωστόσο, μόνο η πραγματική ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων θα επιτρέψει την άρση των οικονομικών και γραφειοκρατικών εμποδίων που εγείρονται από τις υποχρεώσεις θεώρησης.
Η άρση των απαιτήσεων θεώρησης που ισχύει για τους πολίτες των Δυτικών Βαλκανίων είναι ένα σημαντικό μέτρο που θα ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ της συγκεκριμένης περιοχής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το γεγονός αυτό αναμένεται να τονώσει τα φιλοευρωπαϊκά αισθήματα τόσο των κυβερνήσεων όσο και των λαών της περιοχής, καθώς καταδεικνύει ότι η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης έχει πραγματικά πλεονεκτήματα. Η παρατεταμένη απομόνωση, από την άλλη πλευρά, θα οδηγούσε σε αίσθημα αποκλεισμού και θα εμπόδιζε την ανταλλαγή ιδεών και, στη χειρότερη περίπτωση, θα μπορούσε να εκθρέψει φαινόμενα μισαλλόδοξου εθνικισμού.
Προφανώς, στόχος μας είναι να επιτύχουμε το αντίθετο: να ανοίξουμε τις πόρτες της ΕΕ, να παράσχουμε στις χώρες αυτές πρόσβαση στα κοινοτικά προγράμματα, να διευκολύνουμε τις επαφές των προσώπων, και να προωθήσουμε την ανάπτυξη και τις ανταλλαγές τόσο μεταξύ των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων όσο και μεταξύ αυτών των χωρών και της ΕΕ. Ακόμη, η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για το εμπόριο, τη βιομηχανία και τη μεταφορά τεχνογνωσίας. Τα στοιχεία αυτά είναι σημαντικά προκειμένου να αμβλυνθούν οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης.
Κατά συνέπεια, η πρόταση της Επιτροπής που υποβλήθηκε στις 15 Ιουλίου επικροτείται ιδιαιτέρως. Προτείνεται, σε πρώτο στάδιο, να αρθεί η υποχρέωση θεώρησης για τους πολίτες της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, του Μαυροβουνίου και της Σερβίας, οι οποίες έχουν βιομετρικά διαβατήρια. Στόχος είναι η κατάργηση της υποχρέωσης θεώρησης την 1η Ιανουαρίου του 2010 για αυτούς τους πολίτες και, αργότερα, η επέκτασή της και σε άλλες χώρες όταν εκπληρώσουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Η Επιτροπή εκτιμά ότι οι τρεις αυτές χώρες –η Σερβία, το Μαυροβούνιο και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας– πληρούν ήδη σε γενικές γραμμές τις προϋποθέσεις για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων. Η αξιολόγηση της Σερβίας και του Μαυροβουνίου συνεχίζεται και ελπίζουμε ότι φέτος το φθινόπωρο θα λάβουμε την επιβεβαίωση της Επιτροπής ότι όλες οι προϋποθέσεις πληρούνται, προκειμένου να μπορούμε να προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο.
Πρέπει να τονίσω ότι πολλές από τις προϋποθέσεις που έχουμε θέσει για την ελευθέρωση, όπως η μεταρρύθμιση του αστυνομικού συστήματος και η καταπολέμηση της διαφθοράς, θα ωφελήσουν επίσης τις χώρες κατά την προετοιμασία τους για την ένταξη στην ΕΕ και θα δημιουργήσουν με τον τρόπο αυτόν μια κατάσταση όπου όλοι θα είναι κερδισμένοι σε ό, τι αφορά την εναρμόνιση των κανόνων. Αποτελεί επίσης ένα καλό παράδειγμα για το πώς μπορεί να λειτουργήσει η αρχή της θέσπισης προϋποθέσεων στα Δυτικά Βαλκάνια.
Η Αλβανία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη δεν θα περιληφθούν σε αυτήν την πρώτη απόφαση σχετικά με την απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης, αλλά δεν πρόκειται να μείνουν αβοήθητες. Γνωρίζω ότι αυτό είναι ένα θέμα που προβληματίζει πολλούς σε αυτήν την αίθουσα. Η εκπλήρωση των απαραίτητων προϋποθέσεων του οδικού χάρτη της Επιτροπής και από αυτές τις χώρες είναι μόνο θέμα χρόνου. Προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία το συντομότερο δυνατόν, συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε σθεναρά και να ενθαρρύνουμε την Αλβανία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη να σημειώσουν περαιτέρω πρόοδο στους εναπομείναντες στόχους και ελπίζω ότι και αυτές οι χώρες θα μπορέσουν να επωφεληθούν από την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων στο εγγύς μέλλον.
Η ΕΕ θα κάνει ό, τι μπορεί για να βοηθήσει και να υποστηρίξει αυτές τις δύο χώρες στις προσπάθειές τους να επιτύχουν τους στόχους τους, ιδίως δε σε ό, τι αφορά το κράτος δικαίου.
Σχετικά με το Κοσσυφοπέδιο, η πρόταση της Επιτροπής δεν περιέχει κάποια αλλαγή. Για τη χώρα αυτή, η υποχρέωση θεώρησης θα συνεχίσει να ισχύει προς το παρόν. Στο μέλλον, θα πρέπει να εξετάσουμε τον καλύτερο δυνατό τρόπο για να μπορέσουμε να επεκτείνουμε τα μέτρα ούτως ώστε να παράσχουμε και στους πολίτες τους Κοσσυφοπεδίου τα ίδια δικαιώματα με τους άλλους πολίτες της περιοχής. Σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα, αναμένουμε μια ανακοίνωση της Επιτροπής τον Οκτώβριο που θα περιέχει ιδέες για την ενθάρρυνση της στενότερης συνεργασίας και των βαθύτερων δεσμών με το Κοσσυφοπέδιο.
Το Συμβούλιο μόλις ξεκίνησε συνομιλίες σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής, αλλά η Προεδρία θα εργαστεί σκληρά προκειμένου να διασφαλίσει την επίτευξη συμφωνίας το συντομότερο δυνατόν. Εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για το μεγάλο ενδιαφέρον που έχει επιδείξει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για αυτήν την πρόταση και για το γεγονός ότι έχουν ήδη ξεκινήσει οι αρχικές συζητήσεις στις επιτροπές σας. Λαμβάνοντας υπόψη την εξαιρετική βαρύτητα αυτής της πρότασης από πολιτική άποψη, είμαι βέβαιη ότι συμφωνούμε για τον στόχο, ο οποίος είναι να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν αυτή η διαδικασία με ικανοποιητικά αποτελέσματα, ούτως ώστε να μπορέσει να γίνει πραγματικότητα η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων όσο το δυνατόν συντομότερα.
Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω την υπουργό κ. Malmström για όλα όσα μας είπε και τα οποία θα προσπαθήσω να επιβεβαιώσω εξ ονόματος της Επιτροπής.
Στις 15 Ιουλίου, η Επιτροπή εισηγήθηκε την κατάργηση των θεωρήσεων μικρής διάρκειας για τους πολίτες της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, του Μαυροβουνίου και της Σερβίας. Όπως υπογραμμίσατε και εσείς, κυρία υπουργέ, πρόκειται προφανώς για μια ιστορική στιγμή για τις σχέσεις μας με τα Δυτικά Βαλκάνια.
Η πρόταση αυτή για την κατάργηση των θεωρήσεων στηρίζεται στην πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία έξι έτη στους τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στη Θεσσαλονίκη το 2003.
Η πρόταση της Επιτροπής έχει υποβληθεί στο Συμβούλιο. Τα κράτη μέλη υποστηρίζουν την προσέγγιση που προτείνει η Επιτροπή και επιβεβαιώνουν την πρόθεσή τους να συνεργαστούν στενά με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προκειμένου να διασφαλιστεί η επίσημη έγκριση του κειμένου κατά τη διάρκεια της Προεδρίας σας, κυρία υπουργέ, της σουηδικής Προεδρίας.
Ευχαριστώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον διορισμό των εισηγητών από την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τον καθορισμό ενδεικτικού χρονοδιαγράμματος, το οποίο προβλέπει την υποβολή της έκθεσης στα τέλη του Σεπτεμβρίου και τις ψηφοφορίες στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και στη συνέχεια στην Ολομέλεια τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Στόχος μας είναι όντως η απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης των πολιτών της Μακεδονίας, της Σερβίας και του Μαυροβουνίου την 1η Ιανουαρίου 2010.
Η πρόταση της Επιτροπής στηρίζεται στα αποτελέσματα του διαλόγου που ξεκίνησε το πρώτο εξάμηνο του 2008 με τις πέντε χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Καταρτίστηκαν οδικοί χάρτες οι οποίοι ορίζουν κριτήρια, η εκπλήρωση των οποίων προϋποθέσει την πραγματοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στον πολύ σημαντικό τομέα της δικαιοσύνης, της ελευθερίας και της ασφάλειας. Η μέθοδος αυτή έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί πολύ σημαντικό κίνητρο για τις χώρες της περιοχής προκειμένου να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις, κυρίως σε ό, τι αφορά την ασφάλεια των εγγράφων, με την καθιέρωση βιομετρικών διαβατηρίων και δελτίων ταυτότητας για συνοριακούς ελέγχους και παγκόσμιες μεταναστευτικές πολιτικές, καθώς και σε ό, τι αφορά τη δημόσια τάξη και τις πολιτικές ασφάλειας: καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, διαφθορά, εμπορία ανθρώπων και τέλος, φυσικά, θεμελιώδη δικαιώματα, περιλαμβανομένων ζητημάτων ιθαγένειας.
Αφού μελετήσαμε αυτές τις εκθέσεις, μπορούμε να δηλώσουμε ότι η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας πληροί όλα τα κριτήρια του οδικού της χάρτη.
Το Μαυροβούνιο και η Σερβία έχουν σημειώσει πολύ σημαντική πρόοδο. Ωστόσο, για τη Σερβία, εκκρεμεί ακόμη η εκπλήρωση ορισμένων προϋποθέσεων, συγκεκριμένα αναφορικά με τους ελέγχους των εγγράφων ταυτότητας που υποβάλλουν οι κάτοικοι του Κοσσυφοπεδίου και πολίτες με καταγωγή από το Κοσσυφοπέδιο που διαμένουν στο εξωτερικό όταν αιτούνται σερβικό βιομετρικό διαβατήριο.
Η δεύτερη προϋπόθεση για τη Σερβία είναι ο έλεγχος των συνόρων με το Κοσσυφοπέδιο και η συνεργασία με τη EULEX, και, τρίτον, η εκπόνηση εθνικής στρατηγικής για τη μετανάστευση.
Σε ό, τι αφορά το Μαυροβούνιο, πρέπει να εξευρεθεί μια μόνιμη λύση για τα εκτοπισμένα άτομα. Εκκρεμεί ακόμη η λήψη μέτρων για την αποτελεσματική θέσπιση νομοθεσίας σχετικά με τους αλλοδαπούς, καθώς και για τη βελτίωση των διοικητικών ικανοτήτων τα οποία άλλωστε θα συμβάλλουν στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος με αποτελεσματικότερο τρόπο.
Έτσι έχει η κατάσταση σε αυτές τις τρεις χώρες.
Η Βοσνία και η Αλβανία, παρά την πολύ σημαντική πρόοδο που έχουν σημειώσει τους τελευταίους μήνες, δεν έχουν ακόμη κατορθώσει να ολοκληρώσουν τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται στον οδικό χάρτη, π.χ. για την κατάργηση των θεωρήσεων. Βάσει αυτής της ανάλυσης, η Επιτροπή, ανταποκρινόμενη στην πρόσκληση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων τον Ιούνιο του 2009, εισηγήθηκε την κατάργηση της θεώρησης για τους πολίτες της Μακεδονίας, του Μαυροβουνίου και της Σερβίας. Σε ό, τι αφορά τη Σερβία, οι μόνιμοι κάτοικοι του Κοσσυφοπεδίου και τα άτομα με καταγωγή από το Κοσσυφοπέδιο που διαμένουν στο εξωτερικό και είναι κάτοχοι σερβικού διαβατηρίου το οποίο έχει εκδοθεί από κεντρική αρχή του Βελιγραδίου θα εξαιρεθούν από την ελευθέρωση και θα πρέπει να αποκτούν θεώρηση. Πράγματι, από το 1999, η Σερβία δεν έχει καταφέρει να ελέγξει τα έγγραφα ταυτότητας που κατέχουν πολίτες από το Κοσσυφοπέδιο. Η Επιτροπή έχει λάβει υπόψη της τον κίνδυνο που συνιστά αυτή η κατηγορία ατόμων για την ασφάλεια της Κοινότητας, καθώς επίσης και το γεγονός ότι δεν έχει διεξαχθεί, μέχρι στιγμής, κανενός είδους διάλογος με το Κοσσυφοπέδιο σχετικά με το ζήτημα της ελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων.
Ως εκ τούτου, η απόφαση για το ποιες χώρες θα συμπεριληφθούν στην ελευθέρωση του καθεστώτος των απαιτήσεων θεώρησης εξαρτάται από τις επιδόσεις της εκάστοτε χώρας.
Σε ό, τι αφορά τη Σερβία και το Μαυροβούνιο, θα παρακολουθούμε επισταμένως τα μέτρα που λαμβάνουν αυτές οι δύο χώρες για να εκπληρώσουν στο ακέραιο τα κριτήρια. Σε ό, τι αφορά την πρόοδο που έχουν σημειώσει η Αλβανία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Επιτροπή είναι πεπεισμένη ότι αυτές οι δύο χώρες θα είναι σε θέση να εκπληρώσουν όλα τα κριτήρια στο εγγύς μέλλον. Τον Οκτώβριο οι αρχές τους θα διαβιβάσουν συμπληρωματικά στοιχεία στην Επιτροπή σχετικά με την πρόοδο που σημειώθηκε τους τελευταίους μήνες. Βάσει αυτών των στοιχείων, θα πραγματοποιηθούν αποστολές αξιολόγησης στις αρχές του επόμενου έτους, και στη συνέχεια η Επιτροπή θα καταρτίσει νέες εκθέσεις αξιολόγησης οι οποίες θα συζητηθούν με τα κράτη μέλη. Μετά από αυτό, η Επιτροπή ελπίζει ότι θα είναι σε θέση να προτείνει την απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης το 2010.
Σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικασίες, η πρόταση θα συζητηθεί στο Συμβούλιο και θα αποτελέσει αντικείμενο γνωμοδότησης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επομένως, η επίσημη έγκριση του κειμένου από την πλειοψηφία των χωρών Σένγκεν θα πρέπει να πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια της σουηδικής Προεδρίας, επιτρέποντας έτσι την ουσιαστική θέσπιση της κατάργησης των θεωρήσεων για τους πολίτες των τριών αυτών χωρών από τον Ιανουάριο του 2010. Όπως αναφέρατε και εσείς, κυρία υπουργέ, όλα αυτά συνεπάγονται τη δυνατότητα, ιδίως της νέας γενιάς ανθρώπων σε αυτές τις βαλκανικές χώρες, για πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή στην ευρωπαϊκή ζωή και ένταξη σε αυτήν, κάτι που θεωρούμε ότι μπορεί να αποβεί άκρως ωφέλιμο τόσο για αυτές τις χώρες όσο και για την Ευρώπη μας.
Έτσι έχει η κατάσταση. Αυτά είναι τα σημεία στα οποία ήθελα να εστιάσω ύστερα από τις έξοχες παρατηρήσεις της Προεδρίας.
Manfred Weber, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. - (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, κυρία Επίτροπε, τα Δυτικά Βαλκάνια χρειάζονται την Ευρώπη και εμείς οι Ευρωπαίοι χρειαζόμαστε σταθερότητα στα Δυτικά Βαλκάνια. Τα Δυτικά Βαλκάνια είναι κεντρικό τμήμα της Ευρώπης και πρέπει να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου το σημαντικό αυτό τμήμα να επιστρέψει εκεί που ανήκει, στην Ευρώπη. Για τον λόγο αυτόν, οι συγκεκριμένες προτάσεις κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Η πραγματικότητα της ζωής σε αυτήν την περιοχή έχει περιγραφεί· μεγάλες θλιβερές ουρές στα γραφεία των θεωρήσεων, νέοι χωρίς καμία προοπτική να υποβάλουν αίτηση προκειμένου να φύγουν από τη χώρα τους και να πάρουν μια γεύση από τη ζωή στην Ευρώπη. Πολλά άτομα θεωρούν αυτήν την περιοχή φυλακή, απ’°όπου δεν έχουν καμία επαφή με τον έξω κόσμο. Όλοι επιθυμούμε να θέσουμε ένα τέρμα σε αυτό και, στην Ομάδα μου, η κ. Pack, η κ. Bildt και ο κ. Posselt εργάζονται με πολύ μεγάλη προσήλωση για αυτόν τον στόχο. Και έχουν τη στήριξη όλων μας.
Αυτό που μας ανησυχεί είναι μήπως, λόγω της διαφορετικής μεταχείρισης των κρατών της περιοχής, αναπτυχθούν αποσχιστικά κινήματα και δημιουργηθούν διαφορετικές κατηγορίες πολιτών στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, κάτι το οποίο σίγουρα θα οδηγήσει σε προβλήματα. Ωστόσο, οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζητούν εξίσου ασφάλεια. Αυτό σημαίνει ότι τα πρότυπα που περιέγραψε σήμερα εδώ ο Επίτροπος Barrot, δηλαδή τα πρότυπα ασφάλειας για την αστυνομική συνεργασία στο πλαίσιο της καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης και της οικονομικής μετανάστευσης, καθώς και τα βιομετρικά δεδομένα, είναι τα ελάχιστα πρότυπα που έχουν συμφωνηθεί και αποτελούν τους κανόνες του παιχνιδιού. Οι πολίτες μας αναμένουν ότι θα τηρηθούν αυτοί οι κανόνες.
Και έτσι έρχομαι στο δεύτερο θέμα μου: δεν πρέπει να γίνει καμία παραχώρηση στην εξωτερική πολιτική σε ό, τι αφορά την κατάργηση των θεωρήσεων. Δεν πρέπει να εκχωρήσουμε σε αυτά τα κράτη απεριόριστη ελευθερία. Οι κανόνες του παιχνιδιού είναι σαφείς και όποιος τους τηρεί θα έχει την ευκαιρία να απαλλαγεί από τις θεωρήσεις. Η πίεση που ασκείται στα κράτη που δεν έχουν κατορθώσει να βελτιώσουν τα πρότυπά τους μέχρι σήμερα, παρά τη βοήθεια της ΕΕ, δεν πρέπει να σταματήσει.
Αυτές είναι οι δύο πτυχές που εμείς στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (Χριστιανοδημοκράτες) θεωρούμε ότι είναι σωστές. Εμπιστευόμαστε την αξιολόγηση που διεξήγαγε η Επιτροπή και μπορούμε επομένως να εγκρίνουμε το μέτρο που εξετάζουμε.
Kristian Vigenin, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (BG) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, υποστηρίζουμε φυσικά τις προτάσεις της Επιτροπής, καθώς σηματοδοτούν ένα πολύ σημαντικό βήμα για τις τρεις χώρες της περιοχής που μόλις αναφέρθηκαν, οι οποίες θα απολαμβάνουν ένα καθεστώς χωρίς θεωρήσεις από την 1η Ιανουαρίου 2010.
Και εγώ προέρχομαι από μια χώρα και μια γενιά που υποδέχτηκε με ενθουσιασμό την άρση του καθεστώτος θεωρήσεων πριν η χώρα μας γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα ήθελα επίσης να αναφέρω ότι αυτή είναι η πρώτη και η σημαντικότερη ένδειξη ότι τα πράγματα κινούνται πράγματι προς τη σωστή κατεύθυνση, και ότι μια μέρα ο τελικός προορισμός αυτών των χώρων θα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Παράλληλα, δεν μπορώ να μην εκφράσω, σε έναν ορισμένο βαθμό, την έκπληξή μου για την υπέρμετρα διοικητική προσέγγιση της Επιτροπής σε αυτό το ζήτημα. Ναι μεν τα τεχνικά ζητήματα είναι σημαντικά, υπό την έννοια ότι η συμμόρφωση είναι αναγκαία και οι χώρες οφείλουν να εκπληρώσουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και επομένως να τους χορηγηθεί η διευκόλυνση των μετακινήσεων χωρίς θεωρήσεις, ωστόσο η απόφαση της Επιτροπής να αποκλείσει την Αλβανία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη είναι μάλλον ακατανόητη. Δεν απηχεί τον ευαίσθητο χαρακτήρα αυτού του ζητήματος για την περιοχή. Υποτιμά την επιρροή που μπορεί να έχει στη μελλοντική εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ των χωρών της περιοχής και στη στάση του απλού πολίτη της περιοχής απέναντι στη συγκεκριμένη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Για τον λόγο αυτόν, πιστεύουμε ότι η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρέπει να αναθεωρηθεί προκειμένου να συμπεριλάβει την Αλβανία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, με σαφές χρονοδιάγραμμα που θα καθορίζει πότε θα ενταχθούν οι εν λόγω χώρες στο καθεστώς χωρίς θεωρήσεις το οποίο και θα υπόκειται στην εκπλήρωση συγκεκριμένων προϋποθέσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, το συγκεκριμένο ζήτημα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο σε ό, τι αφορά τον πληθυσμό του Κοσσυφοπεδίου. Επομένως, η ερώτησή μας είναι η εξής: πότε προτίθεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεκινήσει διάλογο με το Κοσσυφοπέδιο σχετικά με τις θεωρήσεις, και έχει λάβει υπόψη της τις ενδεχόμενες συνέπειες για τη σταθερότητα του Κοσσυφοπεδίου αν δεν ξεκινήσει ο διάλογος αυτός το συντομότερο δυνατό;
Sarah Ludford, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, η Ομάδα της Συμμαχίας Φιλελεύθερων Δημοκρατών για την Ευρώπη υποστηρίζει σθεναρά και συστηματικά τον στόχο της ένταξης στην ΕΕ όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Σκοπός μας είναι να παράσχουμε στους πολίτες της περιοχής τα μέσα για να ενταχθούν σε μια ενιαία ζώνη ελεύθερης κυκλοφορίας με ενιαίο νόμισμα και κοινές αξίες.
Τα ελεύθερα ταξίδια σύντομης διάρκειας αποτελούν σημαντικό μέρος της προετοιμασίας για τον συγκεκριμένο στόχο. Δεδομένου ότι τόσο η Επιτροπή όσο και το Συμβούλιο έχουν προφανώς τον ίδιο στόχο, πώς είναι δυνατόν να υποβάλει η Επιτροπή μια τόσο απερίσκεπτη και διχαστική πρόταση;
Η Ομάδα των Φιλελευθέρων ασφαλώς δεν επιθυμεί να υπονομεύσει την πίεση που ασκείται για υψηλά πρότυπα στα διαβατήρια και τους συνοριακούς ελέγχους και το κράτος δικαίου γενικότερα, αλλά η συγκεκριμένη διαδικασία πρέπει να είναι δίκαιη, συνεπής και αποτελεσματική. Είναι σαν να υποτίθεται ότι δεν υπάρχουν παρατυπίες επί του παρόντος. Για παράδειγμα, η Σερβία και το Μαυροβούνιο συμπεριλήφθηκαν στην πρόταση του Ιουλίου: παρότι οι χώρες αυτές δεν πληρούσαν τα κριτήρια αναφοράς την ημέρα της πρότασης, αναμένεται να το πράξουν στο μέλλον. Υπάρχει ύστερα η απαίτηση για βιομετρικά διαβατήρια, και παρεμπιπτόντως η Βοσνία έχει ήδη εκδώσει 40 000 διαβατήρια αυτού του είδους· αλλά οι Κροάτες, που εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα ταξιδεύουν χωρίς θεωρήσεις, δεν χρειάζονται τέτοια διαβατήρια.
Θεωρούμε ότι η συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης με τη Σερβία δεν μπορεί να προχωρήσει όσο ο Mladić παραμένει κρυμμένος, καθώς αυτό δείχνει απουσία ελέγχου στις υπηρεσίες ασφάλειας. Αλλά για την κατάργηση των θεωρήσεων, η Σερβία πρέπει να εκπληρώσει τις απαιτήσεις της κατηγορίας 3: δημόσια τάξη και ασφάλεια – εδώ υπάρχει μια αντίφαση.
Ο μόνος τρόπος για να βοηθήσουμε τη Βοσνία και την Αλβανία να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων είναι να τις συμπεριλάβουμε στο νομικό πεδίο εφαρμογής αυτού του προτεινόμενου κανονισμού, αλλά να καταστήσουμε την πρακτική εφαρμογή της κατάργησης των θεωρήσεων υποκείμενη σε μια δήλωση συμμόρφωσης από την Επιτροπή – δηλαδή, κάτι ανάλογο με αυτό που πρέπει να πράξει η Επιτροπή φέτος το φθινόπωρο για τη Σερβία και το Μαυροβούνιο. Η διαδικασία θα είναι ακριβώς η ίδια, αν και θα λάβει χώρα λίγο αργότερα.
Τυχόν παρατεταμένη καθυστέρηση για τη Βοσνία και την Αλβανία και ο πλήρης αποκλεισμός του Κοσσυφοπεδίου θα έχουν ιδιαίτερα διχαστικές και επιζήμιες συνέπειες, ενθαρρύνοντας την αναζήτηση κροατικών και σερβικών διαβατηρίων, ή στην περίπτωση των Κοσοβάρων, διαβατηρίων της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, και υπονομεύοντας την ακεραιότητα και τη διακυβέρνηση της Βοσνίας και του Κοσσυφοπεδίου ειδικότερα. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο προτίθενται να ακολουθήσουν αυτόν τον επιζήμιο δρόμο.
Marije Cornelissen, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, τάσσομαι υπέρ της ελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων και τάσσομαι επίσης υπέρ της σύνδεσης της ελευθέρωσης αυτής με ορισμένα κριτήρια, αλλά πάνω απ’°όλα τάσσομαι υπέρ της ειρήνης και της σταθερότητας στα Δυτικά Βαλκάνια.
Πώς πιστεύετε ότι θα νιώθουν οι νέοι, κυρίως, βόσνιοι μουσουλμάνοι όταν θα βλέπουν τους συνομήλικούς τους Κροάτες και Σερβοβόσνιους με διπλά διαβατήρια να πηγαινοέρχονται για ένα Σαββατοκύριακο στην ΕΕ; Θέλουμε πράγματι να διακινδυνεύσουμε την καλλιέργεια εθνικιστικών αισθημάτων και τη αύξηση του διχασμού σε μια χώρα όπου η σταθερότητα συνεχίζει να είναι τόσο ευαίσθητη; Και για ποιον λόγο; Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη δεν υστερεί και τόσο πολύ σε σχέση με τη Σερβία όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων. Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη εκδίδει ήδη βιομετρικά διαβατήρια και έχει σημειώσει περίπου την ίδια πρόοδο σε ό, τι αφορά τα υπόλοιπα κριτήρια.
Ως εκ τούτου, σας ζητώ μετ’°επιτάσεως να συμπεριλάβετε τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη στην παρούσα πρόταση για χάρη των ανθρώπων που ζουν εκεί και εργάζονται πολύ σκληρά για ένα καλύτερο μέλλον – με τις αναμνήσεις του πολέμου να είναι τόσο ζωντανές στο μυαλό τους.
Ryszard Czarnecki, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (PL) Είμαι πολύ χαρούμενος που η μέχρι πρότινος συνάδελφός μας υπουργός Malmström μίλησε σήμερα εξ ονόματος του Συμβουλίου. Το Σώμα είναι φτωχότερο ύστερα από την αποχώρησή της, με κερδισμένη σίγουρα τη σουηδική Προεδρία. Θα ήθελα να πω στα σουηδικά «tack» –ή «ευχαριστώ»– για την ομιλία της, μια λέξη που στη γλώσσα μου, στα πολωνικά, σημαίνει «ναι» – και είναι επομένως η κατάλληλη λέξη, καθώς συμφωνώ πλήρως με όσα αυτή μας είπε σήμερα εξ ονόματος του Συμβουλίου, αν και έχω κάποια μικρά αλλά σημαντικά σχόλια.
Καταρχάς, δεν επιθυμώ σε καμία περίπτωση αυτή η ορθή πρωτοβουλία του Συμβουλίου, η οποία υποστηρίζεται από την Επιτροπή, να θεωρηθεί –θα το θέσω ευθέως– ως κάποιο είδος εναλλακτικής πρότασης αντί της άμεσης προσχώρησης της Σερβίας, της Μακεδονίας και του Μαυροβουνίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό περιμένουν οι κοινωνίες των χωρών αυτών και αυτό αξίζουν. Δεν θεωρώ ότι πρέπει να αντικαταστήσουμε την προοπτική της ταχείας διαδικασίας ένταξης αυτών των χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση με την κατάργηση της υποχρέωσης θεώρησης.
Δεύτερον, πιστεύω ότι και οι πολίτες της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Αλβανίας και του Κοσσυφοπεδίου πρέπει επίσης να ταξιδεύουν ελεύθερα χωρίς θεωρήσεις το συντομότερο δυνατόν. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να προβάλλουμε συνεχώς τη βέβαιη ευρωπαϊκή προοπτική τους.
Νικόλαος Χουντής, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – Κυρία Πρόεδρε, εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, πιστεύουμε ότι η πρόταση της Επιτροπής για να αρθούν οι θεωρήσεις για τους πολίτες της Σερβίας, του Μαυροβουνίου και της ΠΓΔΜ που διαθέτουν βιομετρικό διαβατήριο βρίσκεται σε σωστή κατεύθυνση και υλοποιεί τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στους λαούς αυτής της περιοχής, προκειμένου να πραγματοποιούν ταξίδια και να επικοινωνούν με την υπόλοιπη Ευρώπη χωρίς την υποχρέωση της θεώρησης.
Πρέπει να τονίσω ότι, μιλώντας για τα Δυτικά Βαλκάνια, μιλάμε για μια τραυματισμένη περιοχή που πρόσφατα έζησε πολεμικές συρράξεις και εμφύλιες διαμάχες για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και ορισμένα κράτη μέλη της, έχουν ευθύνες. Οι πληγές στην περιοχή αυτή επουλώνονται αργά. Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι η διαδικασία όσον αφορά την άρση των θεωρήσεων για τους πολίτες, όλων αυτών των χωρών, είναι ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός και τους δίνει τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν με τους λαούς της υπόλοιπης Ευρώπης.
Όμως, δεν μπορώ να μην επισημάνω τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθιστούν ως ένα βαθμό αβέβαιη -εάν κατάλαβα καλά- την έγκριση από το Συμβούλιο της άρσης της θεώρησης για το Μαυροβούνιο και τη Σερβία τον ερχόμενο Οκτώβριο.
Πρώτον, για το Κοσσυφοπέδιο που -εάν δεν κάνω λάθος- ισχύει η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας 1244 και, ιδιαίτερα, για τη σερβική μειονότητα που ζει σε κατάσταση αγροτικών φυλακών φρουρούμενη μέσα σε γεωγραφικούς θύλακες, ουσιαστικά της αρνούμαστε την ελεύθερη επικοινωνία. Διπλή η τιμωρία: ούτε τους επιτρέπεται να κινούνται μέσα στην πατρίδα τους, ούτε τους επιτρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση να μετακινηθούν προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεύτερον, έχω πολλές επιφυλάξεις εάν ορισμένες από αυτές τις προϋποθέσεις που ζητάμε από τη Σερβία και το Μαυροβούνιο έχουν σχέση με το συγκεκριμένο θέμα και δεν εξυπηρετούν άλλες πολιτικές σκοπιμότητες. Γι’ αυτό θεωρώ ότι τον ερχόμενο Οκτώβριο πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια να αρθεί η θεώρηση και για τους κατοίκους του Μαυροβουνίου και της Σερβίας και για τις υπόλοιπες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
Αθανάσιος Πλεύρης, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – Κυρία Πρόεδρε, καταρχήν, η σταθερότητα και η ειρήνη στα Δυτικά Βαλκάνια πρέπει οπωσδήποτε να ενδιαφέρει ολόκληρη την Ευρώπη και, βέβαια, επειδή προέρχομαι από την Ελλάδα, είναι λογικό εμάς να μας ενδιαφέρει περισσότερο γιατί συνορεύουμε με κάποια από αυτά τα κράτη. Θα θεωρούσαμε ως εκ τούτου θετική την κατεύθυνση που λαμβάνεται.
Αλλά, επιθυμώ να αναφερθώ ιδιαίτερα στην ΠΓΔΜ. Η κυβέρνηση των Σκοπίων καλλιεργεί έναν άκρατο εθνικισμό προς ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ελλάδα, κυκλοφορώντας χάρτες που δείχνουν ένα ελληνικό τμήμα, τη Μακεδονία δηλαδή καθώς και τη Θεσσαλονίκη και πολλές άλλες πόλεις, να βρίσκονται υπό κατάληψη καλλιεργώντας ουσιαστικά ένα πνεύμα ότι πρέπει αυτά τα εδάφη -που υποτίθεται ότι έχει καταλάβει η Ελλάδα- να απελευθερωθούν.
Δεν επικεντρώνομαι στο ζήτημα του ονόματος, το οποίο εσάς μπορεί να σας αφήνει αδιάφορους, παρόλο που οι Έλληνες έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία στην καπήλευση ενός ονόματος. Όμως θα πρέπει οπωσδήποτε να καταλάβετε ότι δεν είναι δυνατό να επιτρέπουμε τον εθνικισμό, την ανάπτυξη του εθνικισμού, σε αυτές τις χώρες ειδικά σε βάρος άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Andreas Mölzer (NI). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, το γεγονός ότι η απαίτηση θεώρησης για τη Σερβία, τη Μακεδονία και το Μαυροβούνιο πρόκειται να καταργηθεί καταδεικνύει ότι οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες αυτών των χωρών σίγουρα αποφέρουν καρπούς. Ωστόσο, δέκα έτη μετά το τέλος της σύρραξης, οι τάφοι είναι ακόμη φρέσκιοι και η εχθρότητα εξακολουθεί να υποβόσκει. Αυτό σχετίζεται αναμφίβολα με το γεγονός ότι η Αλβανία, το Κοσσυφοπέδιο και η Βοσνία, που έμειναν εκτός στην προκειμένη περίπτωση, νιώθουν να μειονεκτούν. Είναι σαφές ότι οι άνθρωποι εκεί προτιμούν να καλλιεργούν μακραίωνους ανταγωνισμούς παρά να αναρωτιούνται τι έκαναν καλύτερα τα γειτονικά τους κράτη και πώς μπορούν να σημειώσουν προόδους προκειμένου να επιτύχουν την κατάργηση των θεωρήσεων. Σε κάθε περίπτωση, η Σερβία θα πρέπει να αποκτήσει το καθεστώς της υποψήφιας χώρας σύντομα, καθώς κινείται σε τροχιά ένταξης από διάφορες απόψεις.
Ωστόσο, οι πληγές κάθε άλλο παρά έχουν επουλωθεί και κάθε μέτρο από την ΕΕ αξιολογείται αναλόγως. Γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει, αφενός, να προβάλουμε καλύτερα τους λόγους για τις αποφάσεις μας και, αφετέρου, να καταστήσουμε σαφές στην Αλβανία, το Κοσσυφοπέδιο και τη Βοσνία ότι πρέπει να καταβάλουν ακόμη τεράστιες προσπάθειες για να κινηθούν και αυτές στην κατεύθυνση της ένταξης. Σε κάθε περίπτωση, η ειρήνη στα Βαλκάνια, μια περιοχή που είναι το κατώφλι της ΕΕ, έχει αποκτήσει πολύ μεγαλύτερη σημασία από την ένταξη της Τουρκίας, η οποία υποστηρίζεται τόσο σθεναρά από πολλές πλευρές.
Anna Maria Corazza Bildt (PPE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, σήμερα εμείς στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα δηλώνουμε στους λαούς της Βοσνίας, της Αλβανίας και της Σερβίας: δεν σας ξεχάσαμε· δεν σας εγκαταλείψαμε. Κατανοούμε την απογοήτευσή σας, και κυρίως των κατοίκων του Σαράγεβο. Την ίδια στιγμή όμως δηλώνουμε στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι δεν πρόκειται να κάνουμε καμία υποχώρηση όσον αφορά τα κριτήρια αναφοράς. Οι κανόνες πρέπει να είναι ίδιοι για όλους. Η ασφάλειά σας είναι σημαντική για εμάς.
Βασικά δηλώνουμε στις αρχές της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης: αναλάβετε τις ευθύνες σας· βάλτε τάξη· κάντε το καθήκον σας. Εκτιμούμε την πρόοδο που έχει σημειωθεί τελευταία. Θα ζητήσουμε από την Επιτροπή να συνεχίσει να σας υποστηρίζει, αλλά, αν έμαθα κάτι τα έξι αυτά έτη του πολέμου και της ειρήνης στα Βαλκάνια και, πιστέψτε με, είναι ένα ζήτημα που με αγγίζει βαθύτατα, είναι ότι η θυματοποίηση, το παιχνίδι των ευθυνών και οι αποδιοπομπαίοι τράγοι ανήκουν στο παρελθόν.
Πρόκειται για ζήτημα ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Πρέπει να το εξετάσουμε από μια ευρωπαϊκή προοπτική, και όπως ανέφερε και η κ. Cecilia Malmström, ο καλύτερος τρόπος να ξεκινήσει αυτή η αλλαγή των 180 μοιρών προκειμένου να βγουν οι χώρες αυτές από την εξάρτηση και τη θυματοποίηση είναι να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους και να ξεκινήσουν τις μεταρρυθμίσεις για τις θεωρήσεις που είναι τόσο αναγκαίες και εν πάση περιπτώσει απαραίτητες.
Ελπίζω ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε σε ένα σαφές μήνυμα προς τις αρχές της περιοχής, ότι δηλαδή θα τις υποστηρίξουμε χωρίς όμως να θέσουμε σε κίνδυνο την ασφάλεια των πολιτών μας – και ότι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Θεωρώ ότι πρέπει να υποστηρίξουμε την πρόταση της Επιτροπής, και σε όσους πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιφέρει αστάθεια θα ήθελα να πω ότι η σταθερότητα θα έρθει με την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Το γεγονός ότι εκδίδονται διαβατήρια στο Ζάγκρεμπ και το Βελιγράδι είναι πολύ λυπηρό και πρέπει σίγουρα να προσπαθήσουμε να το περιορίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε διαφορετικούς κανόνες για τον βοσνιακό λαό. Δεν είναι προς το συμφέρον του.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να αναλάβουμε το μερίδιο που μας αναλογεί εδώ στο Κοινοβούλιο για να επιταχυνθεί η διαδικασία και να λάβουμε μια απόφαση, να χαράξουμε την πολιτική μας ούτως ώστε το Συμβούλιο να λάβει μια απόφαση φέτος.
Tanja Fajon (S&D). – (SL) Όπως ίσως γνωρίζετε, είμαι εισηγήτρια της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων σχετικά με την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
Τον Ιούλιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μάς διαβίβασε μια πρόταση συνιστώντας την κατάργηση των απαιτήσεων θεώρησης για τη Σερβία, τη Μακεδονία και το Μαυροβούνιο. Η Μακεδονία έχει ήδη εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις της, ενώ το Μαυροβούνιο και η Σερβία πρέπει να εκπληρώσουν τους υπόλοιπους όρους το ταχύτερο δυνατόν.
Αν και επικροτώ ιδιαιτέρως την πρόταση της Επιτροπής και εκτιμώ τον απαιτητικό χαρακτήρα της συγκεκριμένης εργασίας, εκφράζω την απογοήτευσή μου για το γεγονός ότι το εν λόγω έγγραφο παραλείπει εντελώς τις υπόλοιπες χώρες χωρίς καν να τους παρέχει ένα χρονοδιάγραμμα οποιουδήποτε είδους.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και η Αλβανία χρησιμοποιούν έναν σαφή οδικό χάρτη για την κατάργηση των απαιτήσεων θεώρησης και γνωρίζουν όλους τους όρους που πρέπει να εκπληρώσουν για να επιτύχουν τον στόχο αυτόν. Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ειδικότερα, σημείωσε μεγάλη πρόοδο στον συγκεκριμένο τομέα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, αν κρίνουμε από τις εκθέσεις των ανεξάρτητων οργανισμών.
Η απόφαση να εξαιρεθούν η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και η Αλβανία από τον κατάλογο είναι πρωτίστως τεχνική απόφαση. Γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά πως ακόμη και οι καλύτερες τεχνικές αποφάσεις μπορούν να έχουν σοβαρές πολιτικές συνέπειες. Το γεγονός είναι ότι οι Βόσνιοι εξαιρέθηκαν από τη διαδικασία ελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων.
Πρέπει όλοι μας να αναλάβουμε το μερίδιο της πολιτικής ευθύνης που μας αναλογεί για την εφαρμογή της συγκεκριμένης διαδικασίας, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την ειρήνη και τη σταθερότητα των Δυτικών Βαλκανίων. Πρέπει επίσης να εξετάσουμε επειγόντως την έναρξη διαλόγου για τις θεωρήσεις με το Κοσσυφοπέδιο, καθώς κάτι τέτοιο θα συμβάλει στην προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Κυρίες και κύριοι, δεν πρέπει να λειτουργήσουμε ως τροχοπέδη στην κατάργηση των απαιτήσεων θεώρησης για όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που διαθέτουν σαφή ευρωπαϊκή προοπτική. Η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων στα Δυτικά Βαλκάνια δεν είναι παζλ με το οποίο μπορεί να θέλετε να διασκεδάσετε. Στην προκειμένη περίπτωση, έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους, με την ποιότητα της ζωής τους και την κινητικότητα τους, καθώς και με το ζήτημα της διευκόλυνσης της όσο το δυνατόν στενότερης συνεργασίας, κυρίως δε της οικονομικής συνεργασίας.
Jelko Kacin (ALDE). – (SL) Συγχαίρω τη Μακεδονία και ελπίζω ότι και το Μαυροβούνιο και η Σερβία θα φτάσουν επίσης στο ίδιο στάδιο. Αυτό θα ήταν καλό και για τις τρεις χώρες και για τα Δυτικά Βαλκάνια συνολικά.
Είναι λυπηρό, ωστόσο, που η Βοσνία εξαιρέθηκε από αυτήν τη δέσμη μέτρων. Οι προσπάθειες που έχουν καταβληθεί σε ό, τι αφορά τη Βοσνία είναι ελλιπείς και όχι αρκετά επιτυχείς, και με αυτό εννοώ τόσο τις δικές μας όσο και τις δικές τους προσπάθειες. Το βασικό εμπόδιο στην επίτευξη προόδου στη Βοσνία είναι η νοοτροπία, το αίσθημα της αδυναμίας που παραλύει τα άτομα και τους θεσμούς στη συγκεκριμένη χώρα. Οι Βόσνιοι είναι οι μόνοι πολίτες της Βοσνίας που δεν επιτρέπεται να ταξιδεύουν ελεύθερα σε όλη την Ευρώπη. Δεν έχουν δεύτερο κράτος στο οποίο να καταφύγουν και για αυτόν τον λόγο έχουν απομονωθεί. Είναι οι μόνοι που δεν μπορούν να τρέφουν όνειρα για διπλή ιθαγένεια. Αυτό είναι ταπεινωτικό. Οι άνθρωποι αυτοί νιώθουν παραμελημένοι, υποτιμημένοι και τιμωρημένοι από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πρέπει να συνδράμουμε πολιτικά τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη προκειμένου να μπορέσει να βοηθηθεί η ίδια και να βοηθήσει τους πολίτες της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μερίδιο ευθύνης για την κατάσταση στη Βοσνία και τη σταθερότητα της περιοχής. Η ευθύνη αυτή βαρύνει το Συμβούλιο, την Επιτροπή και το Κοινοβούλιο.
Η Βοσνία βρίσκεται πολύ κοντά στην κατάργηση της υποχρέωσης θεώρησης. Το μοναδικό πρόβλημα που απομένει είναι το πρόβλημα στο τρόπο σκέψης των ανθρώπων – τον δικό τους τρόπο σκέψης και τον δικό μας τρόπο σκέψης. Υψώνεται ένα τείχος μεταξύ ημών και αυτών, ένα τείχος υψηλότερο από το Τείχος του Βερολίνου. Ας γκρεμίσουμε αυτό το τείχος και ας βοηθήσουμε τη Βοσνία προκειμένου να καταργηθεί και γι’°αυτήν η υποχρέωση θεώρησης τώρα, το συντομότερο δυνατόν, και να συμπεριληφθεί στην ίδια δέσμη μέτρων με τις άλλες τρεις χώρες της περιοχής.
Ulrike Lunacek (Verts/ALE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Malmström, κύριε Επίτροπε, εμείς οι Πράσινοι επικροτούμε προφανώς την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για το Μαυροβούνιο, τη Μακεδονία και τη Σερβία. Είναι κάτι για το οποίο έχω αγωνιστεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια ως μέλος ακόμη της αυστριακής Εθνοσυνέλευσης. Αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την πραγμάτωση του ονείρου μιας ενωμένης και ειρηνικής Ευρώπης.
Ωστόσο, ο δρόμος τον οποίον έχετε επιλέξει έχει αρκετά εμπόδια. Θα έχει κυρίως επίπτωση στους μουσουλμάνους πολίτες της Βοσνίας, οι οποίοι θα νιώσουν ότι υφίστανται διακρίσεις. Αυτό συνέβη όταν απλά ανακοινώσατε ότι θα ελευθερωθεί το καθεστώς για τα άλλα κράτη. Επιχειρηματολογείτε για τις τεχνικές προϋποθέσεις που η Βοσνία-Ερζεγοβίνη δεν έχει ικανοποιήσει ακόμη, αλλά παραβλέπετε εμφανώς το γεγονός ότι εξακολουθούν να υφίστανται προβλήματα και στα άλλα κράτη στα οποία τώρα ελευθερώνεται το καθεστώς υποχρεωτικής θεώρησης. Η Βοσνία έχει ήδη εκδώσει 40°000 βιομετρικά διαβατήρια και έχει ήδη θεσπίσει κανονισμό για τα εκτοπισμένα άτομα, κάτι που τα άλλα κράτη δεν έχουν πράξει ακόμη, ενώ έχει ιδρύσει οργανισμό κατά της διαφθοράς, κάτι που η Σερβία, για παράδειγμα, δεν διαθέτει ακόμη.
Έχω την εντύπωση ότι στην προκειμένη περίπτωση υφίσταται και πολιτική διάκριση και αυτό το θεωρώ πολύ επικίνδυνο για την ειρήνη της περιοχής και για μια πολυεθνική Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Έτσι, για να κατονομάσουμε αυτόν τον κίνδυνο για άλλη μια φορά: υπάρχει ο κίνδυνος να εδραιωθούν και εδώ εθνοτικές διαχωριστικές γραμμές. Ως εκ τούτου, σας ζητώ να καταλήξουμε σε μια κοινή δέσμη μέτρων με τη Βοσνία και την Αλβανία και να ξεκινήσουμε συνομιλίες για τις θεωρήσεις με το Κοσσυφοπέδιο.
Fiorello Provera (EFD). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, σήμερα ορισμένες περιοχές των Βαλκανίων εξακολουθούν να είναι ασταθείς και να αποτελούν οδούς επικοινωνίας για το παράνομο εμπόριο που ελέγχεται από δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος. Ιδιαίτερη σοβαρή είναι η εμπορία ανθρώπων, η οποία συχνά αφορά την εκμετάλλευση με τη μορφή της παράνομης εργασίας ή της πορνείας.
Θα πρέπει λοιπόν η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων να συνοδευτεί από την αυστηρή εφαρμογή των κανόνων ασφαλείας, στους οποίους συγκαταλέγεται και η καθιέρωση βιομετρικών διαβατηρίων. Εξ όσων γνωρίζουμε, η Αλβανία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη δεν έχουν ακόμη εφαρμόσει πλήρως τα συγκεκριμένα τεχνικά μέτρα. Είναι επομένως εξαιρετικά σημαντικό να μην ελευθερώσουμε το καθεστώς των θεωρήσεων για αυτές τις δύο χώρες έως ότου συνεργαστούν πλήρως οι κυβερνήσεις τους και εφαρμοστούν τα τεχνικά μέτρα που εγγυώνται την ταυτότητα των ενδιαφερομένων. Η μη εκπλήρωση των απαιτήσεων δεν συνιστά, κατά την άποψή μου, δυσμενή διάκριση.
George Becali (NI). – (RO) Είμαι χαρούμενος που σήμερα συζητούμε την άρση των θεωρήσεων για κάποιες βαλκανικές χώρες και πρέπει να σας πω το γιατί: οι παππούδες μου γεννήθηκαν στη Μακεδονία, ο πατέρας μου στην Αλβανία, η γιαγιά μου στην Ελλάδα και η μητέρα μου στη Βουλγαρία, ενώ εγώ γεννήθηκα στη Ρουμανία. Δόξα τω Θεώ, βρίσκομαι εδώ σήμερα και επομένως μπορώ να ρωτήσω τον Olli Rehn: είναι εφικτή η κατάργηση των απαιτήσεων θεώρησης για την Αλβανία έως τα μέσα του 2010, όπως έχουμε ήδη υποσχεθεί; Είναι ένα ερώτημα που θα ήθελα να απαντηθεί επειδή αγγίζει τα συναισθήματά μου, τις σχέσεις μου, την οικογένειά μου και τις ρίζες μου, που εκτείνονται σε ολόκληρα σχεδόν τα Βαλκάνια. Είθε.
Doris Pack (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Malmström, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, όλοι ενθουσιαστήκαμε με την προτεινόμενη ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων. Αγωνιζόμαστε καιρό γι’°αυτό στο Κοινοβούλιο και τώρα έγινε η αρχή. Δεν είναι όμως αρκετή για εμάς. Νομίζω ότι η λάθος διατύπωση επιλέχθηκε τον Ιούνιο. Σήμερα –όπως ήδη ακούσαμε– εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα στη Σερβία και το Μαυροβούνιο. Επομένως, γιατί δεν συμπεριλάβαμε την Αλβανία και τη Βοσνία σε αυτήν τη διατύπωση και δεν υποστηρίξαμε και για αυτές τις χώρες ότι υπάρχουν προβλήματα που πρέπει να υπερκεραστούν; Δεν θα προκαλούνταν και τόσο μεγάλη ζημιά.
Είναι φυσικά γεγονός ότι οι πολιτικοί στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη επιδεικνύουν ελάχιστο ενδιαφέρον για να βελτιώσουν τη δύσκολη, από κάθε άποψη, κατάσταση των συμπατριωτών τους. Και γιατί άλλωστε να ενδιαφερθούν; Αυτοί έχουν δουλειά, μπορούν να ταξιδεύουν και να σπαταλούν τον χρόνο τους σε ανούσιες εθνικιστικές διαμάχες, αντί, για παράδειγμα, να εργάζονται για ένα καλό εκπαιδευτικό σύστημα, για καλές υποδομές, για ένα καλό σύστημα υγείας και για να διασφαλίσουν την τήρηση των κριτηρίων αναφοράς για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων. Η κατάργηση των θεωρήσεων θα φέρει μια πολυαναμενόμενη πνοή φρέσκου αέρα σε αυτήν την αποπνικτική εθνικιστική ατμόσφαιρα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και θα δώσει τελικά ελπίδα στη νέα γενιά.
Ωστόσο, από την ανακοίνωση της αξιολόγησης της Επιτροπής και μετά έχουν ληφθεί μέτρα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη για την καταπολέμηση της διαφθοράς και έχουν τεθεί σε ισχύ αρκετοί σημαντικοί νόμοι ώστε να είναι εφικτή η εκπλήρωση των τεχνικών προϋποθέσεων το φθινόπωρο. Εντούτοις, δεν πρόκειται μόνο για ζήτημα τεχνικών προϋποθέσεων· πρόκειται και για ζήτημα που άπτεται της πολιτικής πτυχής της κατάστασης. Και εδώ εμπίπτει το ζήτημα των βιομετρικών διαβατηρίων· γνωρίζω ότι δεν έχουν εκδοθεί ακόμη πολλά και θα ήθελα ειλικρινά να ζητήσω από την Επιτροπή και από ορισμένα κράτη μέλη να βοηθήσουν στην έκδοση των βιομετρικών διαβατηρίων. Η τεχνική βοήθεια είναι πολύ σημαντική.
Το Συμβούλιο, η Επιτροπή και οι πολιτικοί της περιοχής πρέπει πραγματικά να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να μην εξαπλωθεί ακόμη περισσότερο ο εθνοτικός διχασμός στη συγκεκριμένη χώρα. Η μη ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη θα απομονώσει τους μουσουλμάνους, καθώς οι Κροάτες και οι Σέρβοι έχουν δυνατότητα εξόδου από τη χώρα. Το βοσνιακό διαβατήριο –συνήθως το διαβατήριο αποτελεί αδιάσειστη απόδειξη ενός έθνους– θα είναι άχρηστο στους κατόχους του αν δεν ανοίγει την πόρτα προς την ΕΕ.
Θα ήθελα να ζητήσω από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να βοηθήσουν αυτές τις χώρες. Η Αλβανία θα τα καταφέρει. Έχει νέα κυβέρνηση, θα τα καταφέρει· αλλά το Κοσσυφοπέδιο θα τα καταφέρει μόνο αν όλοι εσείς το βοηθήσετε. Έχετε τη στήριξή μας. Δεν χρειάζεται να εθελοτυφλείτε, αλλά πρέπει να θέσετε πολιτικά πρότυπα, και όχι μόνο αστυνομικά.
Monika Flašíková Beňová (S&D). – (SK) Η ελευθέρωση των πολιτικών για τις θεωρήσεις στα Δυτικά Βαλκάνια είναι ένα ευαίσθητο ζήτημα και από πολιτικής και από ανθρωπιστικής άποψης για τους κατοίκους αυτών των κρατών και αυτής της περιοχής. Επί του παρόντος, μιλάμε για το Μαυροβούνιο, τη Μακεδονία και τη Σερβία, χώρες πολύ σημαντικές από ιστορική άποψη, αλλά δεν πρέπει να καθιερώσουμε ένα σύστημα δύο ταχυτήτων στα Δυτικά Βαλκάνια σε μακροπρόθεσμη βάση και πρέπει να εντάξουμε τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη σε αυτήν τη διαδικασία το ταχύτερο δυνατόν, όπως επίσης φυσικά και την Αλβανία.
Τα Δυτικά Βαλκάνια έχουν στενούς γεωγραφικούς, πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη μας και πρέπει να αναφερθεί ότι, παρά τα άκρως ταραχώδη γεγονότα που σημειώθηκαν πρόσφατα, οι μεταρρυθμίσεις και οι προσδοκίες μας γίνονται σταδιακά πραγματικότητα και ότι οι πολιτικοί ηγέτες αυτών των κρατών καταβάλλουν πράγματι σημαντικές προσπάθειες για να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες μας.
Στην αγόρευσή μου, θα ήθελα επομένως αν είναι δυνατόν να ζητήσω όχι μόνο από το Συμβούλιο και την Επιτροπή αλλά και από όλους εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να στηρίξουν τους ηγέτες των διαφόρων κρατών στις προσπάθειές τους, παρέχοντας τους βοήθεια σε όσα ζητήματα δεν έχουν ακόμη επιλυθεί. Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων έχουν μεγάλη γεωπολιτική σημασία για εμάς για πολλούς λόγους.
Καθώς η Σερβία και το Μαυροβούνιο αντιμετωπίζουν επί του παρόντος σοβαρές εσωτερικές προκλήσεις που όλοι ελπίζουμε να ξεπεράσουν, θα ήθελα να τονίσω για μια ακόμη φορά ότι πρέπει να καθοριστεί μια ημερομηνία το συντομότερο δυνατόν για τη συμπερίληψη των χωρών που αποκλείστηκαν από τη διαδικασία, δηλαδή τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και την Αλβανία.
Gerard Batten (EFD). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, αυτά τα μέτρα επιτρέπουν από τον Ιανουάριο του 2010 την πρόσβαση χωρίς θεώρηση της Σερβίας, του Μαυροβουνίου και της Μακεδονίας στα κράτη μέλη της ΕΕ που ανήκουν στον χώρο Σένγκεν. Η Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο να παράσχει στην Αλβανία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη πρόσβαση χωρίς θεωρήσεις πιθανώς στα μέσα του 2010. Έτσι σε διάστημα 12 μηνών, ενδέχεται να παρασχεθεί σε άλλα 20,7 εκατομμύρια ανθρώπους η ελεύθερη πρόσβαση στην ΕΕ.
Κανονικά, το μέτρο αυτό δεν πρέπει να επηρεάσει το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο δεν συμμετέχει στον χώρο Σένγκεν, στην πραγματικότητα όμως θα το επηρεάσει. Η πρόσβαση στην ΕΕ εκατομμυρίων περισσότερων ατόμων από κάποιες από τις φτωχότερες και πιο διεφθαρμένες χώρες της Ευρώπης θα τους επιτρέψει να περάσουν το πρώτο εμπόδιο και να εισέλθουν παράνομα στη Βρετανία. Αυτές οι χώρες θα γίνουν τελικά πλήρη μέλη της ΕΕ ούτως ή άλλως, με πλήρη νόμιμη πρόσβαση στην ΕΕ. Τα μέτρα αυτά συνιστούν έναν ακόμη τρόπο υπονόμευσης της δυνατότητας της Βρετανίας να ελέγχει τα σύνορά της και έναν ακόμη λόγο για τον οποίον η Βρετανία πρέπει να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Dimitar Stoyanov (NI). – (BG) Κυρία Πρόεδρε, γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της ελεύθερης κυκλοφορίας, αλλά ας εξετάσουμε το ζήτημα από μια άλλη οπτική γωνία. Πληρούν πράγματι οι τρεις αυτές χώρες τα θεμελιώδη κριτήρια που απαιτούνται προκειμένου να αποκτήσουν τα προνόμια που απορρέουν από την άρση των θεωρήσεων;
Η βουλγαρική μειονότητα στη Σερβία έχει παραμεληθεί παντελώς και υφίσταται διακρίσεις εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, ενώ η Μακεδονία, από την ίδρυσή της, ασκεί στην πράξη μια σταθερή και συστηματική αντιβουλγαρική πολιτική.
Η τελευταία ενέργεια αυτού του είδους στην οποία προέβη η Μακεδονία ήταν η σύλληψη της βουλγάρας υπηκόου Spaska Mitrova και η επιβολή μιας ιδιαίτερα σκληρής ποινής. Η κ. Mitrova είναι μέλος της βουλγαρικής ένωσης «Ratko». Η εν λόγω οργάνωση απαγορεύτηκε στη Μακεδονία, με αποτέλεσμα να καλείται η εν λόγω χώρα να καταβάλει πρόστιμο για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η κοινή γνώμη της Βουλγαρίας θεωρεί απαράδεκτο ότι γίνονται παραχωρήσεις σε χώρες που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των βουλγάρων πολιτών, ή αλλιώς, πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Kinga Gál (PPE). – (HU) Θεωρώ ότι είναι σημαντικό που έφτασε η στιγμή που μπορούμε πλέον να μιλάμε για το ζήτημα των ταξιδιών χωρίς θεωρήσεις σε ό, τι αφορά τα Δυτικά Βαλκάνια. Είναι ευχάριστο το ότι αυτές οι χώρες, οι οποίες έχουν εκπληρώσει τις δεσμεύεις που ανέλαβαν μέχρι σήμερα, μπορούν επίσης να συμβάλουν ώστε να καταστεί η διαδικασία της διέλευσης των συνόρων όσο το δυνατόν πιο ομαλή.
Ως βουλευτής του ΕΚ από την Ουγγαρία, δεν μπορώ παρά να υποστηρίξω αυτές τις προσπάθειες επειδή θα επιτρέψουν στους Ούγγρους που ζουν στην Βοϊβοντίνα της Σερβίας, για παράδειγμα, να αναπτύξουν έναν πιο άμεσο δεσμό με τη χώρα καταγωγής τους. Οι πολίτες που ζουν εκατέρωθεν αυτών των συνόρων και μιλούν την ίδια γλώσσα και διατηρούν στενούς οικογενειακούς και πολιτιστικούς δεσμούς δεν θα έχουν λόγια να εκφράσουν τη σημασία που έχει για αυτούς το να μπορούν να διασχίζουν τα σύνορα χωρίς κανένα εμπόδιο ή υποχρέωση θεώρησης. Σε ό, τι αφορά αυτό το ζήτημα, αν και δεν έχει άμεση σχέση με τα ταξίδια χωρίς θεωρήσεις, έχουν ήδη ληφθεί ορισμένες αποφάσεις που προσβλέπουν στο μέλλον, όπως π.χ. ο νόμος που εγκρίθηκε πρόσφατα στη Σερβία και διέπει τη λειτουργία των εθνικών συμβουλίων των μειονοτήτων. Τα γεγονότα αυτά σηματοδοτούν σημαντική πρόοδο σε ό, τι αφορά τη θεσμική προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.
Η διευκόλυνση των ταξιδιών χωρίς θεωρήσεις δεν μπορεί να θεωρείται απλώς τεχνικό ζήτημα. Πρόκειται σαφέστατα για πολιτικό ζήτημα. Το μέτρο αυτό αποτελεί μια πολύ σημαντική συμβολή για την πολιτική σταθερότητα αυτών των χωρών, καθώς οι πολίτες γνωρίζουν τι δικαιώματα αποκτούν με ένα διαβατήριο από τα κράτη τους και σε ποιον βαθμό αυτό αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα ήταν απαράδεκτο να συνεχιστεί επί μακρόν η αρνητική διαφοροποίηση μεταξύ των κρατών της περιοχής.
Γι’ αυτόν τον λόγο εστιάζω στην πολύ σημαντική ευθύνη της Επιτροπής και του Συμβουλίου όσον αφορά αυτά τα ζητήματα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την πολιτική ευθύνη να προσφέρει στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων την προοπτική της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οφείλει να βοηθήσει αυτές τις χώρες να καλύψουν το χαμένο έδαφος και να ενθαρρύνει τη δημιουργία και την ενίσχυση των δημοκρατικών τους θεσμών, συμπεριλαμβανομένων και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.
Kinga Göncz (S&D). – (HU) Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, κυρία Πρόεδρε. Και εγώ με τη σειρά μου θα ήθελα να καλωσορίσω την κ. Cecilia Malmström και τον Επίτροπο Barrot. Θα ήθελα να εκφράσω και εγώ την ικανοποίησή μου για την πρόταση που έχει υποβληθεί. Ως πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας, έχω εργαστεί πολύ σκληρά μαζί με άλλους προκειμένου να έλθουν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα στον δρόμο προς την ένταξη. Γνωρίζουμε επίσης ότι, από αυτήν την άποψη, οι μετακινήσεις χωρίς θεωρήσεις είναι ίσως αυτό που οι άνθρωποι κατανοούν και αισθάνονται περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Ανοίγει πλέον ο δρόμος ώστε να απολαμβάνουν οι πολίτες αυτοί την ελεύθερη κυκλοφορία και να δημιουργήσουν στενότερες ανθρώπινες σχέσεις. Η διαδικασία αυτή θα βοηθήσει ίσως και σε αυτό που πιστεύω ότι όλοι εμείς θεωρούμε σημαντικό, τη διατήρηση δηλαδή των κινήτρων αυτών των χωρών κατά τη διάρκεια της πολύ δύσκολης διαδικασίας που συνεπάγεται η ένταξη.
Γνωρίζουμε ότι πρέπει να αναληφθούν ορισμένες πολύ σημαντικές ενέργειες. Πολύ συχνά, καλούμαστε να υπερβούμε ορισμένες παραδόσεις τις οποίες ξέρουμε ότι δεν είναι εύκολο να υπερβούμε. Είναι πολύ σημαντικό που παρέχεται πλέον σε αυτές τις τρεις χώρες η δυνατότητα μετακινήσεων χωρίς θεωρήσεις. Θα ήθελα επίσης να σας επιστήσω την προσοχή σε ένα ζήτημα που έχει αναφερθεί πολλές φορές σήμερα, ότι δηλαδή η ισορροπία των Δυτικών Βαλκανίων είναι πολύ εύθραυστη. Εθνοτικές εντάσεις υπήρχαν και πριν από τον πόλεμο, αλλά συνεχίζουν να υφίστανται και μετά από αυτόν. Πρέπει επομένως να αξιολογούμε κάθε είδους μέτρο υπό το πρίσμα του αν θα μειώσει ή θα αυξήσει αυτές τις εντάσεις.
Σε ό, τι αφορά τη Βοσνία, όπως ήδη αναφέρθηκε αρκετές φορές σήμερα, η απόφαση αυτή δεν είναι μόνο επωφελής και σημαντική επειδή η Βοσνία έχει τώρα μείνει εκτός, αλλά και επειδή μεγάλος αριθμός βόσνιων πολιτών που έχουν κροατικό ή σερβικό διαβατήριο θα έχουν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν χωρίς θεώρηση ενώ οι υπόλοιποι όχι. Το ίδιο ισχύει και για τους κοσοβάρους πολίτες, και έτσι όποιος μπορεί να αποκτήσει διαβατήριο στη Σερβία θα έχει τη δυνατότητα να ταξιδεύει χωρίς θεώρηση.
Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να τονίσουμε για ακόμη μια φορά ότι πρέπει να ληφθεί μια πολιτική απόφαση, όχι μόνο μια τεχνική απόφαση. Για τον λόγο αυτόν, έχουμε ευθύνη να βοηθήσουμε αυτές τις χώρες προκειμένου να αποκτήσουν οι πολίτες τους το συντομότερο δυνατό τη δυνατότητα να ταξιδεύουν χωρίς θεώρηση, εντός πολύ συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου.
Bernd Posselt (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Προεδρεύουσα, κύριε Επίτροπε, συμμερίζομαι και εγώ τις ανησυχίες του κ. Weber σχετικά με την ασφάλεια, καθώς είμαι μέλος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων εδώ και δέκα έτη. Το θέμα αυτό έχει μια ιδιαίτερα έντονη διάσταση εξωτερικής πολιτικής.
Ανήκω σε μια γενιά που μεγάλωσε με εκατοντάδες χιλιάδες γιουγκοσλάβους, όπως αποκαλούνταν, αλλοδαπούς εργαζόμενους. Κατά τη διάρκεια της κομουνιστικής δικτατορίας, οι λαοί της νοτιοανατολικής Ευρώπης που ζούσαν στα σύνορα με τη Γιουγκοσλαβία ήταν ελεύθεροι να ταξιδεύουν παρά την κομουνιστική δικτατορία. Σήμερα μιλάμε για εξευρωπαϊσμό, στέλνουμε στρατεύματα και αξιωματούχους, δαπανούμε μεγάλα ποσά και, την ίδια στιγμή, φυλακίζουμε τους νέους σε αυτές τις χώρες. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο απαιτείται επειγόντως η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων.
Ωστόσο, θέλω και εγώ να διατυπώσω ορισμένες κρίσεις: πρώτον, εκφράζω την ικανοποίησή μου που η Μακεδονία συμπεριλήφθηκε. Η Μακεδονία εκπλήρωσε υποδειγματικά τα κριτήρια, αλλά δεν πρέπει να το αναφέρουμε αυτό στην εν λόγω χώρα ως ανταπόδοση για τη δικαιολογημένη επιθυμία της να οριστεί επιτέλους μια ημερομηνία για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Δεύτερον, το Κοσσυφοπέδιο: ειπώθηκε ότι πρέπει να συμμορφωθεί με τους κανόνες του παιχνιδιού, αλλά ένας παίκτης μπορεί να συμμορφωθεί με τους κανόνες του παιχνιδιού μόνο αν γίνει δεκτός στον αγωνιστικό χώρο. Το Κοσσυφοπέδιο δεν γίνεται δεκτό στον αγωνιστικό χώρο. Επεμβήκαμε στρατιωτικά προκειμένου να απελευθερώσουμε τους Κοσοβάρους από την καταπίεση. Τώρα η χώρα των πρώην καταπιεστών απαλλάσσεται από την υποχρέωση θεωρήσεων –και το επικροτώ αυτό επειδή δεν υπάρχει συλλογική ενοχή–, ενώ το Κοσσυφοπέδιο δεν μπορεί να προσβλέπει σε κάτι ανάλογο. Ακόμη και αν υπάρχουν αδυναμίες σε αυτήν τη χώρα, εμείς πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη, επειδή βασικά εμείς διοικούμε αυτήν τη χώρα. Με άλλα λόγια, πρέπει να δώσουμε στο Κοσσυφοπέδιο κάθε δυνατή ευκαιρία επειδή αν η Σερβία απαλλαγεί από την υποχρέωση θεώρησης επί μακρόν και το Κοσσυφοπέδιο αποκλειστεί πλήρως, τότε θα προκληθούν απαράδεκτες στρεβλώσεις.
Τρίτον, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη: Εγώ –όπως αρκετοί βουλευτές– υπέγραψα τη διαμαρτυρία για τον αποκλεισμό της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Αυτή η χώρα με τα τρία έθνη –που σχεδιάστηκε πλημμελώς βάσει της Συμφωνίας του Dayton, η οποία πρέπει επειγόντως να αναθεωρηθεί–, με μια διεθνή διοίκηση που είναι εξίσου υπεύθυνη για αναποτελεσματικότητα, πρέπει επιτέλους να αποκτήσει μια ευκαιρία για να ακολουθήσει τον δρόμο προς την Ευρώπη, χωρίς να διαμελιστεί. Ο διαμελισμός του Κοσσυφοπεδίου και της Βοσνίας θα έθετε σε κίνδυνο την ασφάλειά μας περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη τεχνική λεπτομέρεια.
Μαρία-Ελένη Κοππά (S&D). - Κυρία Πρόεδρε, πρέπει να αναγνωρίσουμε πως η πρόταση της Επιτροπής για την κατάργηση των θεωρήσεων για τη Σερβία, την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και το Μαυροβούνιο αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση των δυτικών Βαλκανίων.
Όμως, θα έπρεπε να αφορά όλους τους λαούς των δυτικών Βαλκανίων, αποφεύγοντας τη δημιουργία νέων διαχωριστικών γραμμών στην περιοχή. Φυσικά, κανείς δεν υποστηρίζει βάσιμα πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι προκατειλημμένη εναντίον των μουσουλμάνων πολιτών της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να ξεχνάμε την ιδιαιτερότητα του Κοσσόβου, η ανεξαρτησία του οποίου δεν αναγνωρίζεται από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θέλουμε τους κατοίκους του Κοσσόβου να επωφεληθούν από την κατάργηση των θεωρήσεων, όμως η όποια λύση και αν βρεθεί, δεν πρέπει να προδικάζει την τελική διευθέτηση σχετικά με το καθεστώς. Η Επιτροπή πράττοντας σωστά, δεν έκλεισε την πόρτα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και την Αλβανία. Πρέπει όμως να προχωρήσει γρήγορα, για να μην υπάρξουν νέες διαιρέσεις που απειλούν τη σταθερότητα στην περιοχή. Από την πλευρά τους, φυσικά, τα κράτη οφείλουν να πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες δεν πρέπει να ξεχνάμε πως άπτονται ζητημάτων ασφαλείας και καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος.
Το Κοινοβούλιο αυτό έχει εδώ και χρόνια τονίσει ότι η ευκολότερη επαφή με τον έξω κόσμο, η μεγαλύτερη δυνατότητα ταξιδιών θα ενισχύσει την ειρήνη, τις ανταλλαγές σε όλα τα επίπεδα, και τελικά τη σταθερότητα. Το ζήτημα των θεωρήσεων δεν απλώς είναι ένα τεχνικό ζήτημα, αλλά βαθιά πολιτικό, που αφορά το ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής. Και σε αυτό το μέλλον όλοι οι λαοί της περιοχής έχουν δικαίωμα.
Anna Ibrisagic (PPE). – (SV) Κυρία Πρόεδρε, νομίζω ότι σε αυτό το στάδιο της συζήτησης δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία για τη σημασία της ελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων για τους πολίτες των Βαλκανίων. Η δυνατότητα της ελεύθερης μετακίνησης είναι ίσως, μαζί με την εκπαίδευση, το σημαντικότερο εργαλείο που μπορούμε να προσφέρουμε στις νέες γενιές, από τις οποίες περιμένουμε πολύ μεγάλη προσήλωση στη διαδικασία εκδημοκρατισμού όλης της περιοχής.
Κατά συνέπεια, επικροτώ την πρόταση σχετικά με την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για τη Σερβία, τη Μακεδονία και το Μαυροβούνιο. Η πρόοδος κάθε μεμονωμένης χώρας στο ταξίδι της προς την ΕΕ αποτελεί πρόοδο για ολόκληρα τα Βαλκάνια. Ορισμένες από αυτές τις χώρες χρειάστηκε να περιμένουν καιρό· ορισμένες ίσως παραπάνω από όσο χρειαζόταν. Εμείς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι δύο χώρες που δεν έχουν ακόμη συμπεριληφθεί στην ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων πρέπει να αντλήσουμε διδάγματα από αυτό.
Μολονότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά ευαίσθητο από πολιτική άποψη ζήτημα, θα ήθελα να επισημάνω ότι οι κανόνες σχετικά με την ελευθέρωση είναι σαφείς και ενιαίοι. Οι προϋποθέσεις πρέπει να εκπληρωθούν. Ας μην κάνουμε όμως τη συγκεκριμένη διαδικασία περισσότερο από ό, τι πρέπει πολιτικό ζήτημα. Ας δούμε τι απομένει να γίνει και πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε το συντομότερο δυνατό ότι η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και η Αλβανία θα μπορούν επίσης σύντομα να ενταχθούν στην οικογένεια των χωρών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη σημείωσε μεγάλη πρόοδο πρόσφατα και θα εκπληρώσει σύντομα τις περισσότερες από τις λοιπές απαιτήσεις του οδικού χάρτη. Ζητώ επομένως από τους φορείς της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης να εγκρίνουν τον νόμο κατά της διαφθοράς και να καταρτίσουν κανόνες για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων μερών της αστυνομικής υπηρεσίας το συντομότερο δυνατό. Τους παροτρύνω να διασφαλίσουν ότι το έργο αυτό θα ολοκληρωθεί περί τα τέλη Σεπτεμβρίου, προτού διαβιβαστεί η έκθεση στην Επιτροπή. Στη νέα ανάλυσή της, περιμένω από την Επιτροπή να κρίνει με τη σειρά της την πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα και, μόλις εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις της ΕΕ, να εισηγηθεί στο Συμβούλιο την έγκριση της ελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Ελπίζω αυτό να μπορέσει να τεθεί σε ισχύ τον Ιούλιο του 2010.
Marian-Jean Marinescu (PPE). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, η κατάργηση των θεωρήσεων για ορισμένες χώρες που ανήκουν στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων σηματοδοτεί μια πρώτη επιβεβαίωση της δέσμευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για συνέχιση της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ωστόσο, πιστεύω ότι δυστυχώς η πρόταση της Επιτροπής δεν είναι πλήρης. Οι πολίτες της Αλβανίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης δεν θα τύχουν της ίδιας μεταχείρισης, γεγονός το οποίο πρόκειται να δημιουργήσει διαφορές μεταξύ των πολιτών των Βαλκανίων.
Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι υπάρχει ήδη ένα χάσμα μεταξύ της προηγούμενης γενιάς, που επωφελήθηκε από το άνοιγμα της πρώην Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας προς την Ευρώπη, και της σημερινής γενιάς, που δεν απολαμβάνει την ίδια μεταχείριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, η πρόταση αυτή θα έχει το εξής αποτέλεσμα: οι πολίτες των χωρών της πρώην Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας που δεν επωφελούνται από την κατάργηση των θεωρήσεων θα προσπαθούν να αποκτήσουν δεύτερο διαβατήριο σε μια από τις χώρες που ανήκαν στην πρώην Ομοσπονδία της Γιουγκοσλαβίας και για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταργήσει την υποχρέωση θεώρησης. Έχουμε ήδη παρατηρήσει ανάλογα φαινόμενα στην περίπτωση των μολδαβικών ή γεωργιανών διαβατηρίων έναντι των ρωσικών διαβατηρίων.
Πιστεύω ότι η λογική λύση είναι να εφαρμοστεί η ίδια μεταχείριση προς όλες τις βαλκανικές χώρες και, την ίδια στιγμή, ζητώ από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να συμπεριληφθεί και η Μολδαβία στην ομάδα των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Victor Boştinaru (S&D). – (RO) Ως βουλευτής του ΕΚ και σοσιαλιστής, επικροτώ την ανακοίνωση του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με το καθεστώς των θεωρήσεων για τις τρεις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Αποτελεί το πρώτο καθοριστικό βήμα προς την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα πρώτο επίτευγμα για τους μελλοντικούς πολίτες της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια. Ωστόσο, εκτιμώ επίσης ότι η απουσία οποιασδήποτε σαφούς προοπτικής με τη μορφή ενός οδικού χάρτη για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να μας προβληματίσει βαθύτατα. Δεν μιλάω μόνο για τη δυσαρέσκεια του κοινού, αλλά κυρίως για τον κίνδυνο όσον αφορά την πολιτική σταθερότητα στις τρεις χώρες. Πάνω από όλα, περιμένω από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ακολουθήσουν ένα προβλέψιμο χρονοδιάγραμμα για την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να εκτελέσουμε την εντολή για την οποία μας εξέλεξαν: να ενώσουμε την Ευρώπη.
Norica Niculai (ALDE). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, ένα λεπτό μου είναι υπεραρκετό για να επικροτήσω μια ιστορική απόφαση τόσο για τα Βαλκάνια όσο και για την Ευρώπη. Θεωρώ ότι η ελεύθερη κυκλοφορία είναι ο δρόμος προς τη δημοκρατία και τη γνώση. Δώσατε σε αυτές τις τρεις χώρες μια ευκαιρία. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, πιστεύω ότι η Ευρώπη είναι επίσης μια Ευρώπη κανονισμών τους οποίους πρέπει να τηρεί ο καθένας από εμάς ως ευρωπαίος πολίτης. Υποβάλατε αυτήν την πρόταση επειδή εκτιμήσατε ότι οι κανόνες και οι προϋποθέσεις που θέσαμε έχουν εκπληρωθεί.
Είμαι της άποψης ότι πρέπει να υποβάλετε μια πρόταση που θα καλύπτει και την Αλβανία και τη Βουλγαρία όταν ικανοποιηθούν οι όροι των ευρωπαϊκών κανονισμών. Στην απόφασή σας, θα διατυπώσετε σίγουρα μια σύσταση για την επιτάχυνση της συγκεκριμένης διαδικασίας. Είμαι μεταξύ αυτών που θεωρούν ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν τίθεται ζήτημα δυσμενούς διάκρισης. Το αντίθετο μάλιστα. Θεωρώ ότι αυτή η διαδικασία θα ενθαρρύνει τις άλλες δύο χώρες να αποδώσουν καλύτερα και να εκπληρώσουν αυτές τις προϋποθέσεις, καθώς μετά την έγκριση αυτής της απόφασης οι άλλες τρεις χώρες απέδειξαν ότι όταν θέλησαν να τύχουν οι πολίτες τους ενός διαφορετικού καθεστώτος ήταν πρόθυμες να κάνουν ό,τι ήταν αναγκαίο.
Antonio Cancian (PPE). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρία υπουργέ, κυρίες και κύριοι, οφείλω να πω ότι τάσσομαι υπέρ της ελευθέρωσης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης η οποία πρέπει να εκτείνεται έως την ολοκλήρωση του μωσαϊκού αυτού των Δυτικών Βαλκανίων, επειδή, όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, χρειαζόμαστε τα Βαλκάνια για τη σταθερότητά μας. Η ολοκλήρωση αυτή είναι επομένως κομβικής σημασίας και πρέπει να πραγματοποιηθεί το συντομότερο δυνατό.
Ωστόσο, σε ό, τι αφορά τη μετανάστευση –για την οποίαν μιλήσαμε χθες και η οποία άπτεται θεμάτων ασφάλειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων– πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί επειδή θεωρώ ότι οι έλεγχοι πρέπει να διενεργούνται εξονυχιστικά, και όχι να γίνουν πιο χαλαροί. Τα χρονοδιαγράμματα πρέπει να αντιστοιχούν σε αυτούς τους ελέγχους, οι οποίοι θα πρέπει να επιταχυνθούν αν είναι δυνατόν. Ύστερα, παρατηρώ ότι υφίσταται μια ρωγμή σε αυτήν την περιοχή, για την οποίαν ελάχιστα έχουν ειπωθεί και η ρωγμή αυτή είναι το Κοσσυφοπέδιο. Θα με καταλάβετε απολύτως όταν σας αναφέρω ότι η ρωγμή αυτή καθιστά εξαιρετικά εύκολη την κυκλοφορία πολιτών άλλων χωρών μεταξύ του Κοσσυφοπεδίου και της Μακεδονίας. Γνωρίζω ότι καταρτίζεται έκθεση που θα μας παράσχει πληροφορίες τις προσεχείς ημέρες, αλλά δώστε μας, σας παρακαλώ, ορισμένες επιπλέον πληροφορίες για το Κοσσυφοπέδιο απόψε.
Emine Bozkurt (S&D). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, η κυρία υπουργός το έθεσε πολύ σωστά: η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων είναι απαραίτητη προκειμένου να ενισχυθούν οι δεσμοί με την ΕΕ, να αποσοβηθεί η άνοδος του εθνικισμού και να αποτραπεί η απομόνωση. Πώς όμως είναι δυνατόν κάτι τέτοιο όταν οι προτάσεις απειλούν να απομονώσουν τους μουσουλμάνους της Βοσνίας; Δημιουργείται μια μεγάλη ανισότητα στο εσωτερικό μιας μεμονωμένης χώρας, καθώς οι Σέρβοι και οι Κροάτες της Βοσνίας αποκτούν διαβατήριο. Οι μουσουλμάνοι όμως δεν έχουν καμία γειτονική χώρα να τους χορηγήσει διαβατήριο. Ποιος θα υπερασπιστεί τους μουσουλμάνους της Βοσνίας; Πρόκειται να το κάνει η Επιτροπή; Μήπως το Συμβούλιο; Μπορείτε να μου πείτε με βεβαιότητα αν η Επιτροπή ή το Συμβούλιο διεξήγαγαν συνομιλίες με την Κροατία και τη Σερβία σχετικά με την επιβολή περιορισμών κατά την έκδοση διαβατηρίων, καθώς είναι σαφές ότι οι ενέργειές τους θα προκαλέσουν μεγάλη αναστάτωση;
Nadezhda Nikolova Mikhaylova (PPE). – (BG) Θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Barrot για τη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για τα Δυτικά Βαλκάνια. Ως υπουργός Εξωτερικών όταν καταργήθηκε η υποχρέωση θεώρησης για τη Βουλγαρία, γνωρίζω πόσο μεγάλο συναισθηματικό αντίκτυπο είχε για τους πολίτες μας η κατάργηση των θεωρήσεων και το τέλος της ταπείνωσης. Παράλληλα, όμως, ως βουλευτής του ΕΚ δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με την κ. Pack και την κ. Bildt ότι η πραγματική ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προϋποθέτει την παροχή υλικοτεχνικής συνδρομής από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς την κατεύθυνση της εκπλήρωσης των κριτηρίων και όχι της απομάκρυνσης από αυτά, καθώς κάτι τέτοιο έχει αποθαρρυντικές επιπτώσεις στις κοινωνίες και απαλλάσσει τις κυβερνήσεις από τις ευθύνες τους.
Η αλλαγή πρέπει να έρθει ως ανταμοιβή για την προσπάθεια που έχει καταβληθεί, και όχι με τη μορφή των δύο μέτρων και δύο σταθμών. Οι κοινωνίες των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να συνηθίσουν να απαιτούν από τις κυβερνήσεις τους να επιτελούν το έργο τους. Πρέπει να γνωρίζουν ότι το καθεστώς των θεωρήσεων καθυστερεί όχι λόγω του ευρωπαϊκού «κοσκινίσματος», αλλά επειδή οι κυβερνήσεις δεν έκαναν εκείνο που όφειλαν να κάνουν. Αλληλεγγύη πρέπει να παρασχεθεί ως αντάλλαγμα για την ανάληψη ευθύνης. Όταν διακυβεύεται μια θέση αρχής, δεν έχει καμία σημασία η θρησκεία και η εθνικότητα των ατόμων.
Elena Băsescu (PPE). – (RO) Υποστηρίζω την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που εμπεριέχει την προσήλωση που επεδείκνυε για χρόνια σχετικά με την κατάργηση των θεωρήσεων για τους πολίτες της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων. Πιστεύω όμως ότι οι πολίτες της Δημοκρατίας της Μολδαβίας θα πρέπει το συντομότερο δυνατό να απολαύουν των ίδιων δικαιωμάτων σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία στην ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να συνεχίσει να αναπτύσσει την πολιτική των ανοιχτών θυρών προς αυτές τις χώρες, και η κατάργηση των θεωρήσεων είναι ένα σημαντικό βήμα στον δρόμο προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση για αυτούς τους λαούς.
Για να συμπληρώσουν αυτήν την απόφαση, η οποία θα οδηγήσει στην ανάπτυξη διασυνοριακών επιχειρηματικών ευκαιριών και θα επιτρέψει την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο διοργάνωσης πολιτιστικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, τα οποία θα προβάλλουν τις ευρωπαϊκές αξίες σε αυτές τις χώρες. Στο πλαίσιο αυτό, η ενίσχυση των συνοριακής ασφάλειας και η καταπολέμηση του διεθνούς εγκλήματος πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν προτεραιότητα.
Τέλος, θα ήθελα να επιβεβαιώσω εκ νέου ότι η Ρουμανία δεν έχει αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου.
Zoran Thaler (S&D). – (SL) Θα ήθελα να εκφράσω την ικανοποίησή μου για την πρόοδο της διαδικασίας ελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων τους τελευταίους 18 μήνες. Πρόκειται για μεγάλο επίτευγμα και σας προτρέπω να αναλάβετε ταχεία δράση και να συνεχίσετε με τον ίδιο ρυθμό.
Τις τελευταίες ημέρες λάβαμε αναφορές από το Σαράγεβο, σύμφωνα με τις οποίες η διαδικασία της εκπλήρωσης των απαιτήσεων του οδικού χάρτη επιταχύνεται, παρ’°όλες τις δυσκολίες. Το ίδιο συμβαίνει και σε ευαίσθητους τομείς όπως π.χ. ο αστυνομικός συντονισμός μεταξύ της Μπάνια Λούκα και του Σαράγεβο.
Ζητώ από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να παρακολουθεί αυτήν τη διαδικασία σε συνεχή βάση και να ανταποκριθεί σε αυτήν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να μπορέσει να ασκεί επιρροή σε οποιαδήποτε πολιτική δύναμη της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης που επιδιώκει να σαμποτάρει αυτήν τη διαδικασία. Οι πολίτες της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης δεν πρέπει να επιτρέπεται να υποφέρουν εξαιτίας της ανευθυνότητας των πολιτικών τους και έχουμε την υποχρέωση να τους βοηθήσουμε εν προκειμένω. Ζητώ από την Επιτροπή να συμπεριλάβει το συντομότερο δυνατό τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη στη ζώνη στην οποία δεν απαιτούνται θεωρήσεις.
Alojz Peterle, εισηγητής. − (SL) Μια επιλεκτική προσέγγιση στο θέμα της άρσης των θεωρήσεων δεν πρόκειται να ενισχύσει τις ευρωπαϊκές προοπτικές καμίας χώρας των Δυτικών Βαλκανίων με διχασμένες κοινότητες, επειδή η επιλεκτικότητα συνεπιφέρει νέους διχασμούς. Επικροτώ κάθε κίνηση που καταπολεμά την επιλεκτικότητα και πιστεύω ακράδαντα ότι η κατάργηση της υποχρέωσης θεώρησης θα συμβάλλει σίγουρα στη βελτίωση της εικόνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα μάτια των λαών αυτών των χωρών, που έχουν ανάγκη από ανοικτές πόρτες προς τον κόσμο ύστερα από πολυετείς συγκρούσεις.
Θα ήθελα επίσης να επισημάνω ότι χιλιάδες νέοι που ζουν σε αυτές τις χώρες δεν μπόρεσαν ποτέ να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. Η μοναδική τους πηγή γνώσης για την Ευρώπη και τον κόσμο είναι η τηλεόραση. Έχουμε την υποχρέωση να ενισχύσουμε και τις ευρωπαϊκές τους προοπτικές. Συμμερίζομαι τις ανησυχίες για την ασφάλεια, αλλά όσοι φεύγουν από τις χώρες τους με κακόβουλες προθέσεις θα βρουν ούτως ή άλλως τρόπο να παρεισφρήσουν στην ΕΕ. Όμως έτσι καταδικάζουμε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που έχουν καλές προθέσεις.
Επομένως, προτρέπω το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αναθεωρήσουν τις θέσεις τους το συντομότερο δυνατόν, να παρακολουθήσουν την πρόοδο αυτών των χωρών και να καταργήσουν την υποχρέωση θεώρησης για τις χώρες που δεν συμπεριλήφθηκαν στην πρώτη ομάδα. Σας ευχαριστώ πολύ.
Φυσικά, ζητώ από τις κυβερνήσεις των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους το συντομότερο δυνατόν, προς το συμφέρον των πολιτών τους και των προοπτικών ένταξής τους στην ΕΕ.
Petru Constantin Luhan (PPE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είναι σημαντική, καθώς αυτό το μέτρο έχει μεγάλη σημασία για τους απλούς πολίτες της περιοχής και θα δείξει σαφώς τα οφέλη της διαδικασίας της προσέγγισης. Είμαι βέβαιος ότι η υπό όρους συμπερίληψη της Αλβανίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης στη «λευκή λίστα» θα αποδειχθεί ισχυρό κίνητρο για την εκπλήρωση των λοιπών κριτηρίων αναφοράς του οδικού χάρτη. Στην περίπτωση της χώρας μου, το 2001 μας εστάλη αυτό το ηχηρό μήνυμα και μέσα σε λίγους μήνες καταφέραμε να εκπληρώσουμε όλες τις προϋποθέσεις που εκκρεμούσαν.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να συμπεριληφθεί το συντομότερο δυνατόν η Αλβανία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη στη λευκή λίστα Σένγκεν, και η Επιτροπή πρέπει να παράσχει κάθε απαραίτητη τεχνική βοήθεια στις αρχές των δύο αυτών χωρών προκειμένου να εκπληρώσουν τις αναγκαίες προϋποθέσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Cecilia Malmström , Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κυρία Πρόεδρε, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων είναι απίστευτα σημαντική για τους λαούς των Βαλκανίων. Όπως ακριβώς και εσείς, έχω γνωρίσει πολλούς απογοητευμένους ανθρώπους –ιδίως νέους– που δεν μπορούν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη όπως θα ήθελαν, που δεν μπορούν να επισκεφθούν τους φίλους τους, δεν μπορούν να απολαύσουν τις ελευθερίες που όλοι εμείς έχουμε. Είναι αυτονόητο ότι η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για αυτούς τους ανθρώπους θα ωφελήσει τους ίδιους, τις χώρες τους, ολόκληρη την περιοχή, καθώς και την ΕΕ.
Γι’°αυτό λοιπόν είμαι ικανοποιημένη που οι προϋποθέσεις έχουν ήδη εκπληρωθεί ώστε να παρασχεθεί αυτή η ευκαιρία στις τρεις προαναφερθείσες χώρες –την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, το Μαυροβούνιο και τη Σερβία– στο τέλος του έτους. Είναι λυπηρό που επί του παρόντος δεν μπορούν να συμπεριληφθούν στην παρούσα πρόταση όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, αλλά ας μην έχουμε καμία αμφιβολία για την ισχυρή βούληση της σουηδικής Προεδρίας να ενισχύσει τη διαδικασία της ολοκλήρωσης –και εντέλει τη διαδικασία της διεύρυνσης– στην περιοχή των Βαλκανίων. Όσοι από εσάς με γνωρίζετε ξέρετε πόσο προσηλωμένη είμαι σε αυτό το ζήτημα.
Όμως, για να είναι η προσήλωση αυτή αξιόπιστη και να γίνει πραγματικότητα, πρέπει να επιμείνουμε στην εκπλήρωση των προϋποθέσεων. Αυτό είναι πολύ σημαντικό τόσο για χάρη των λαών των Δυτικών Βαλκανίων όσο και προς όφελος των πολιτών μας. Οφείλουμε να διασφαλίσουμε την εκπλήρωση των κριτηρίων. Όπως ανέφερε ο κ. Weber, δεν μπορούμε να κάνουμε παραχωρήσεις σε ό, τι αφορά την εξωτερική πολιτική απλά και μόνο για να φαινόμαστε καλοί. Αυτό ισχύει και για την περίπτωση των θεωρήσεων ή της ένταξης.
Γνωρίζω ότι οι πολίτες της Αλβανίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης είναι απογοητευμένοι. Μπορώ να τους καταλάβω. Ωστόσο, δεν τους έχουμε ξεχάσει. Θα κάνουμε ό, τι μπορούμε για να τους βοηθήσουμε και να καταστεί εφικτή η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων, και αυτό αφορά και τους τεχνικούς όρους. Πρέπει να στείλουμε ένα σαφές πολιτικό μήνυμα ότι τους προσφέρεται η ευκαιρία να συμπεριληφθούν στα μέτρα που εξετάζουμε. Αυτό ακριβώς κάνουμε σήμερα. Ωστόσο, εναπόκειται στις αρχές και στους πολιτικούς αυτών των χωρών να ολοκληρώσουν την εργασία.
Δεν νομίζω ότι μια χρονική απόκλιση μεταξύ της άρσης των θεωρήσεων για τις τρεις πρώτες χώρες και της άρσης των θεωρήσεων για την Αλβανία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη θα προκαλέσει αστάθεια. Αντίθετα, αυτό δείχνει ότι η ΕΕ τηρεί τον λόγο της και ότι αν οι εν λόγω χώρες κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο τότε θα τηρήσουμε τις υποσχέσεις μας. Πρέπει να τις στηρίξουμε και να τις βοηθήσουμε. Νομίζω ότι αυτές οι χώρες θα μπορέσουν να λάβουν θετική έκθεση από την Επιτροπή το 2010. Το ίδιο πιστεύει και ο Επίτροπος Barrot.
Σε ό, τι αφορά το Κοσσυφοπέδιο, οι συζητήσεις σχετικά με το καθεστώς των θεωρήσεων είχαν ξεκινήσει όταν ακόμη το Κοσσυφοπέδιο ανήκε στη Σερβία, αλλά εργαζόμαστε για την εξεύρεση μιας λύσης. Ελπίζω ότι η Επιτροπή θα υποδείξει στην έκθεσή της την κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να κινηθούμε, ούτως ώστε μακροπρόθεσμα να μπορέσουμε να διασφαλίσουμε την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων και για τους πολίτες του Κοσσυφοπεδίου.
Η προτεινόμενη ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, το Μαυροβούνιο και τη Σερβία είναι ένα πολύ σημαντικό πρώτο βήμα. Ελπίζω να μας βοηθήσετε να το κάνουμε. Ελπίζω επίσης ότι πολύ σύντομα θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε και να κάνουμε το επόμενο βήμα για την υπόλοιπη περιοχή.
Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα αρχικά να αναφέρω ότι αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι πρωτοφανές. Είναι η πρώτη φορά που έχουμε μια πραγματική περιφερειακή προσέγγιση. Θα προσέθετα ότι η μέθοδος του συγκεκριμένου οδικού χάρτη στηρίζεται σε πολύ αντικειμενικά, πολύ συγκεκριμένα κριτήρια, κάτι που ενθαρρύνει αυτά τα μελλοντικά κράτη μέλη να συνειδητοποιήσουν πραγματικά ότι έχουμε μια Ευρώπη κανόνων, μια Ευρώπη αξιών. Θα ήθελα να τονίσω αυτό το σημείο. Δεν σας εκπλήσσει που η Επιτροπή είναι ιδιαίτερα προσεκτική σε ό,τι συμβάλλει στην καταπολέμηση της εμπορίας των ανθρώπων και της διαφθοράς. Είναι σημαντική αυτή η πτυχή, η Ευρώπη των αξιών. Πρέπει να το λαμβάνουμε ιδιαιτέρως υπόψη αυτό.
Δεν γνωρίζω αν ορισμένοι από εσάς με καταλάβατε καλά: Είπα ξεκάθαρα ότι, εντός του 2010, ελπίζουμε να υποβάλουμε προτάσεις για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και την Αλβανία. Υπάρχει, επομένως, μια διαδικασία σε εξέλιξη που δεν αποσκοπεί να κάνει διακρίσεις σε βάρος κανενός. Απλά επιθυμούμε τα αντικειμενικά κριτήρια του οδικού χάρτη να τηρούνται ολοένα και περισσότερο.
Είναι αλήθεια ότι, στην περίπτωση της Αλβανίας, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης στον τομέα της έκδοσης βιομετρικών διαβατηρίων. Επισκέφτηκα αυτοπροσώπως την Αλβανία για να παρουσιάσω το πρώτο βιομετρικό διαβατήριο σε αυτήν τη χώρα και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ενθάρρυνα όσο περισσότερα μπορούσα την Αλβανία, τους πολιτικούς της ηγέτες, αλλά και τους ηγέτες της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης ώστε να διαπιστώσω ότι έχουν συνειδητοποιήσει πλήρως τις προσπάθειες που απαιτούνται. Τους βοηθούμε ώστε να θεσπίσουν ληξιαρχικά βιβλία, για παράδειγμα, επειδή όσο πολύ και αν προσπαθεί κάποιος για την έκδοση βιομετρικών διαβατηρίων, αν δεν υπάρχουν ληξιαρχικά βιβλία αυτό δεν είναι δυνατό. Συνεπώς, τους παρέχουμε τεχνική βοήθεια. Είναι σαφές ότι στην προκειμένη περίπτωση, η Αλβανία συγκεκριμένα οφείλει να εφαρμόσει το υφιστάμενο πλαίσιο για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς. Στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, πρέπει επίσης να διεξάγονται επαρκείς συνοριακοί έλεγχοι και να αναπτυχθεί στενότερη συνεργασία μεταξύ των αστυνομικών αρχών. Αυτό ακριβώς θέλουμε. Νομίζω ότι έχουμε κάθε λόγο να πιστέψουμε ότι το 2010 και οι δύο χώρες θα συμπεριληφθούν επίσης στην κατάργηση των θεωρήσεων.
Θα ήθελα επίσης να σας πω πολύ απλά ότι για εμάς δεν υφίσταται ζήτημα εθνοτικής ή θρησκευτικής διάκρισης. Παρεμπιπτόντως, στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας υπάρχει σημαντική μουσουλμανική μειονότητα. Δεν υφίσταται θέμα διάκρισης σε βάρος του 25 ή του 30% των μουσουλμάνων Αλβανών στη Μακεδονία. Ως εκ τούτου, θα ήθελα πραγματικά να σας διαβεβαιώσω και να σας πω ότι αυτό είναι μέρος μιας διαδικασίας που έχουμε σχεδιάσει και που το Συμβούλιο την έχει αποδεχθεί με προθυμία.
Θα σας δώσω όμως και μια απάντηση για το Κοσσυφοπέδιο. Τον Μάρτιο του 2009, μια αποστολή εμπειρογνωμόνων που χρηματοδοτήθηκε από την Επιτροπή κατέληξε σε ορισμένα θετικά συμπεράσματα. Είναι αλήθεια ότι η Επιτροπή ενθαρρύνει επίσης τα κράτη μέλη να καθιερώσουν αποτελεσματικές προξενικές αποστολές στην Πρίστινα. Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι θα εκπονήσουμε έκθεση, η οποία θα υποβληθεί σύντομα, σχετικά με την ακριβή κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο. Είναι αρκετά σαφές ότι με αυτήν τη διαδικασία επιθυμούμε να προσφέρουμε αυτήν την ευρωπαϊκή προοπτική σε όλες τις βαλκανικές χώρες, και σκεφτόμαστε ιδιαιτέρως τη νέα γενιά. Ορισμένοι από εσάς δώσατε ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι οι μετακινήσεις και οι πολύ ευκολότερες ανταλλαγές με τα άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι φυσικά πολύ επωφελείς. Κυρίες και κύριοι, για αυτόν ακριβώς τον λόγο, και το επαναλαμβάνω για άλλη μια φορά, θα οικοδομήσουμε μια Ευρώπη κανονισμών και αξιών που θα τηρούμε απαρέγκλιτα.
Θα σας πω πολύ απλά ότι βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο, αλλά προφανώς χρειάζεται ακόμη να δούμε μια τελική κίνηση από δύο από τα κράτη. Ελπίζω ότι το 2010 θα μπορέσουν και αυτά να επιτύχουν την κατάργηση των θεωρήσεων.
Αυτό μπορώ να σας πω, να σας διαβεβαιώσω ότι, σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία της Επιτροπής είναι αντικειμενική, διεξάγεται πραγματικά με μεγάλη προσοχή και δεν διαπνέεται επ’°ουδενί από διάθεση διάκρισης οποιαδήποτε μορφής, αλλά από διάθεση συνεργασίας. Έχω δεσμευτεί προσωπικά γι’°αυτό.
Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Sebastian Valentin Bodu (PPE), γραπτώς. – (RO) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλούνται να προβούν σύντομα σε ανακοίνωση σχετικά με το άνοιγμα της ζώνης της ΕΕ στους πολίτες της Μακεδονίας, της Σερβίας και του Μαυροβουνίου. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική στιγμή για περισσότερους από 10 εκατομμύρια κατοίκους της Ευρώπης που χρειάζονταν θεώρηση για να περάσουν τα σύνορα της ΕΕ. Η Μακεδονία τάχθηκε στο πλευρό της Ευρώπης όταν η Ευρώπη την είχε ανάγκη. Ακόμη και η Σερβία αντιλήφθηκε ότι η Ευρώπη επιθυμεί να τη συμπεριλάβει στη διαδικασία αυτή, αλλά για να γίνει αυτό πρέπει πρώτα να συμφιλιωθεί με το πρόσφατο παρελθόν της. Η Σερβία έχει συνεργαστεί στενά με τους διεθνείς θεσμούς, όπως π.χ. το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, και έχει αναγνωρίσει τα λάθη του παρελθόντος. Έφτασε η στιγμή να επιβραβεύσει η Ευρώπη τις προσπάθειες αυτών των κρατών που συμμορφώθηκαν με τις δημοκρατικές και οικονομικές απαιτήσεις που είναι χαρακτηριστικές για την ΕΕ των 27. Το ταξίδι τους δεν ήταν εύκολο, αλλά οι προσπάθειες που καταβλήθηκαν πρέπει να αναγνωριστούν πλήρως. Η Μακεδονία, η Σερβία και το Μαυροβούνιο επέλεξαν αναμφισβήτητα τον δρόμο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι’°αυτό πιστεύω ότι η ΕΕ πρέπει να αποφασίσει υπέρ της κατάργησης της υποχρέωσης θεώρησης που επιβάλλεται στους πολίτες των τριών αυτών χωρών. Οι κυβερνήσεις τους έχουν αποδείξει ότι ασπάζονται τις ίδιες αξίες με εμάς. Συνεπώς, μια θετική απόφαση θα έδινε νέα ώθηση στις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, που είναι τόσο απαραίτητες στη Μακεδονία, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο.
Cătălin Sorin Ivan (S&D), γραπτώς. – (RO) Επικροτώ την πρωτοβουλία της Επιτροπής να καταργήσει το σύστημα θεωρήσεων για πολίτες της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων, ειδικότερα της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, της Σερβίας και του Μαυροβουνίου. Τα συγκεκριμένα μέτρα, που αποβλέπουν στην προσέγγιση αυτών των κρατών με την ΕΕ με στόχο την ένταξή τους, θα περιορίσουν σημαντικά το ενδεχόμενο σύρραξης στην περιοχή. Σε ό, τι αφορά τη Ρουμανία, που έχει κοινά σύνορα με τη Σερβία, το μέτρο αυτού του είδους μπορεί να λειτουργήσει μόνο ως περαιτέρω εχέγγυο για φιλικές διασυνοριακές σχέσεις. Το μέτρο αυτό θα συμβάλλει στην ακόμη πιο ελεύθερη κυκλοφορία του ρουμανικού πληθυσμού της Ρουμανίας και της Σερβίας, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη των εμπορικών δεσμών μεταξύ της χώρας μας και της Σερβίας και του Μαυροβουνίου. Είμαι πεπεισμένος ότι η άρση του συστήματος των θεωρήσεων για αυτές τις τρεις προαναφερθείσες χώρες είναι μόνο η αρχή της διαδικασίας, και ότι το μέτρο θα επεκταθεί αργότερα στην Αλβανία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Παρόλο που οι δύο τελευταίες δεν έχουν ακόμη εκπληρώσει τις απαιτήσεις της Επιτροπής, θεωρώ ότι με συντονισμένες προσπάθειες τα αποτελέσματα θα είναι ορατά σε σύντομο διάστημα. Πριν ολοκληρώσω, θα ήθελα να τονίσω ότι η άρση των θεωρήσεων και η ελεύθερη κυκλοφορία για τους πολίτες των Δυτικών Βαλκανίων δεν πρέπει να προκαλεί φόβους, αλλά να εμφυσήσει την πεποίθηση ότι η ζώνη ασφαλείας της ΕΕ επεκτείνεται προς όφελος όλων μας.
Iuliu Winkler (PPE), γραπτώς. – (HU) Η Ευρωπαϊκή Ένωση γίνεται ισχυρότερη μετά από κάθε διεύρυνση, όχι μόνο επειδή έχει δημιουργήσει μια κοινή αγορά για περίπου 500 εκατομμύρια πολίτες, αλλά και επειδή έχει διασφαλίσει τη σταθερότητα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Τα βαλκανικά κράτη αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της Ευρώπης. Η οικονομική κρίση ή η κύρωση της Συνθήκης της Λισαβόνας δεν πρέπει να καθυστερούν τη διαδικασία που θα ολοκληρωθεί με την ένταξη των χωρών αυτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πιστεύω ακράδαντα ότι η επέκταση της διαδικασίας της διεύρυνσης στα Βαλκάνια είναι μια διαδικασία υψίστης σημασίας, την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να στηρίξει προκειμένου να ενισχύσει τον ρόλο της στον κόσμο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η διαδικασία κάλυψης του χαμένου εδάφους που ακολουθούν οι βαλκανικές χώρες, σε συνδυασμό με την επούλωση των πληγών από τον αιματηρό πόλεμο στα τέλη του 20ού αιώνα, αποτελούν εγγύηση για την ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ευμάρεια της περιοχής. Η κατάργηση της υποχρέωσης θεώρησης για τη Σερβία, το Μαυροβούνιο και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας είναι ένα γεγονός ζωτικής σημασίας για αυτές τις χώρες στο πλαίσιο της διαδικασίας κάλυψης του χαμένου εδάφους, αντικατοπτρίζοντας ταυτόχρονα την ευθύνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή.
Η διαδικασία αυτή πρέπει να συνεχιστεί αποφασιστικά. Θα επιτρέψει στη συνέχεια στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, στην Αλβανία, και –την κατάλληλη στιγμή– στο Κοσσυφοπέδιο να ωφεληθούν το συντομότερο δυνατόν, αφού εκπληρώσουν τις σχετικές προϋποθέσεις, από τη δυνατότητα ταξιδιών χωρίς θεωρήσεις. Υποστηρίζω ανεπιφύλακτα την άποψη των ευρωπαίων πολιτικών που πιστεύουν ότι η κατάπνιξη των φιλοδοξιών των βαλκανικών χωρών για ένταξη στην ΕΕ θα είχε απρόβλεπτες, επιζήμιες συνέπειες.
15. Η κατάσταση στη Λιθουανία μετά την έγκριση του νόμου περί προστασίας ανηλίκων (συζήτηση)
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση σχετικά με:
- την προφορική ερώτηση προς το Συμβούλιο από τους Sophia in ’t Veld, Jeanine Hennis-Plasschaert, Leonidas Donskis, Gianni Vattimo, Sarah Ludford, Ulrike Lunacek, Raόl Romeva i Rueda, Jean Lambert και Judith Sargentini, εξ ονόματος της Ομάδας των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία, σχετικά με τον λιθουανικό νόμο περί προστασίας ανηλίκων από την επιβλαβή δημόσια πληροφόρηση (Ο-0079/2009 – B7-0201/2009),
- την προφορική ερώτηση προς την Επιτροπή από τους Sophia in ’t Veld, Jeanine Hennis-Plasschaert, Leonidas Donskis, Gianni Vattimo, Sarah Ludford, Ulrike Lunacek, Raόl Romeva i Rueda, Jean Lambert και Judith Sargentini, εξ ονόματος της Ομάδας των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία, σχετικά με τον λιθουανικό νόμο περί προστασίας ανηλίκων από την επιβλαβή δημόσια πληροφόρηση (Ο-0080/2009 – B7-0202/2009),
- την προφορική ερώτηση προς το Συμβούλιο από τους Rui Tavares, Cornelia Ernst, Cornelis de Jong, Marie-Christine Vergiat, Willy Meyer και Κυριάκο Τριανταφυλλίδη, εξ ονόματος της Συνομοσπονδιακής Ομάδας της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/ Αριστερά των Πρασίνων των Βορείων Χωρών, σχετικά με τον λιθουανικό νόμο περί προστασίας ανηλίκων από την επιβλαβή δημόσια πληροφόρηση (Ο-0081/2009 – B7-0204/2009),
- την προφορική ερώτηση προς την Επιτροπή από τους Rui Tavares, Cornelia Ernst, Cornelis de Jong, Marie-Christine Vergiat, Willy Meyer και Κυριάκο Τριανταφυλλίδη, εξ ονόματος της Συνομοσπονδιακής Ομάδας της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/Αριστερά των Πρασίνων των Βορείων Χωρών, σχετικά με τον λιθουανικό νόμο περί προστασίας ανηλίκων από την επιβλαβή δημόσια πληροφόρηση (Ο-0082/2009 – B7-0205/2009),
- την προφορική ερώτηση προς το Συμβούλιο από τους Michael Cashman, Claude Moraes και Emine Bozkurt, εξ ονόματος της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σχετικά με τον λιθουανικό νόμο περί προστασίας ανηλίκων από την επιβλαβή δημόσια πληροφόρηση (Ο-0083/2009 – B7-0206/2009) και
- την προφορική ερώτηση προς την Επιτροπή από τους Michael Cashman, Claude Moraes και Emine Bozkurt, εξ ονόματος της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σχετικά με τον λιθουανικό νόμο περί προστασίας ανηλίκων από την επιβλαβή δημόσια πληροφόρηση (Ο-0084/2009 – B7-0207/2009).
Sophia in 't Veld , συντάκτρια. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, θεωρώ ότι το θέμα που συζητάμε εδώ σήμερα είναι πολύ σημαντικό. Αφορά τις ευρωπαϊκές αξίες. Υποβάλαμε την προφορική ερώτηση και επίσης έχουμε συντάξει κοινό ψήφισμα για τον λιθουανικό νόμο, ο οποίος υποτίθεται ότι προστατεύει τους ανήλικους. Στην πραγματικότητα όμως ο συγκεκριμένος νόμος κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, καθώς ενισχύει την άγνοια, τα ταμπού και τον στιγματισμό. Θα εκθέτει τους νεαρούς και ευάλωτους ομοφυλόφιλους, λεσβίες και τρανσεξουαλικά άτομα στην παρενόχληση και τον αποκλεισμό. Θα έχει επομένως ως αποτέλεσμα την απροσμέτρητη δυστυχία και τον πόνο των νέων ανθρώπων, δηλαδή αυτών ακριβώς που ο συγκεκριμένος νόμος έχει σχεδιαστεί να προστατεύει. Αντί να προστατεύει, ζημιώνει τους νέους.
Για τους λόγους αυτούς, εξετάσαμε το συγκεκριμένο θέμα και είμαι πολύ ικανοποιημένη που το καλοκαίρι λάβαμε επιστολή από τον Επίτροπο Barrot στην οποία εξέφραζε την ανησυχία της Επιτροπής σχετικά με τον συγκεκριμένο νόμο και ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα τον παρακολουθεί από κοντά και θα μεριμνά για την εναρμόνιση όλων των εθνικών νομοθεσιών με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις ευρωπαϊκές αρχές. Θεωρώ ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό επειδή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν πρέπει να παρεμβαίνει μόνο όταν παραβιάζονται οι κανόνες της αγοράς, αλλά ιδίως όταν παραβιάζονται οι ευρωπαϊκές αξίες. Δεν μπορούμε να ανεχόμαστε τις διακρίσεις. Η Ευρώπη είναι μια κοινότητα αξιών – αξίες τις οποίες γνωρίζω ότι συμμερίζεται η πλειονότητα των λιθουανών συμπολιτών μας. Είμαστε όλοι Ευρωπαίοι.
Σε ό, τι αφορά το ψήφισμα, συνάδελφοι, θα ήθελα να σα ζητήσω τη σαφή στήριξή σας προς το ψήφισμα και συγκεκριμένα προς την τροπολογία που αποβλέπει στην προσθήκη μιας αναφοράς στις υφιστάμενες οδηγίες κατά των διακρίσεων, γιατί πιστεύω ότι αυτό είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε. Ζητώ επίσης να στηρίξετε το αίτημα που περιλαμβάνεται στο ψήφισμα και αφορά τη νομική γνωμοδότηση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων σχετικά με τον συγκεκριμένο νόμο.
Τέλος, νομίζω ότι μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι, ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο –αν εγκρίνουμε το ψήφισμα αύριο–, καθώς είμαστε η φωνή των κοινών αξιών της Ευρώπης.
Ulrike Lunacek, συντάκτρια. − (DE) Κυρία Πρόεδρε, όπως είπε και η προηγούμενη ομιλήτρια, ο συγκεκριμένος νόμος που εγκρίθηκε στη Λιθουανία θέτει σε κίνδυνο τις ευρωπαϊκές αξίες, την ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθώς και την ελευθερία των προσώπων, κυρίως την ελευθερία των λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφισεξουαλικών ή ίσως τρανσεξουαλικών ατόμων νεαρής ηλικίας να ζήσουν τη ζωή τους χωρίς φόβο. Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, η αντικειμενική πληροφόρηση για αυτά τα θέματα υποτίθεται ότι ζημιώνει τους νέους. Μπορώ να σας πω τι σημαίνει αυτό: σημαίνει ότι αυτοί οι νέοι πρέπει να ζουν με τον φόβο και ενδεχομένως να υποφέρουν από κατάθλιψη. Είναι γνωστό ότι το ποσοστό των αυτοκτονιών είναι μεγαλύτερο μεταξύ των νεαρών λεσβιών ή ομοφυλόφιλων ή εκείνων που βρίσκονται σε σύγχυση όταν αποκαλύπτουν τις προτιμήσεις τους στο περιβάλλον τους, καθώς δεν ξέρουν πώς θα ζήσουν τη ζωή τους.
Ο νόμος αυτός αντίκειται στις ευρωπαϊκές αξίες και για αυτόν ακριβώς τον λόγο χάρηκα ιδιαιτέρως όταν ο Επίτροπος Barrot απάντησε τον Ιούλιο. Δηλώσατε επίσης στη διεθνή ένωση λεσβιών και ομοφυλοφίλων (ILGA) της Ευρώπης ότι η Επιτροπή θα αναλύσει το συγκεκριμένο κείμενο και θα εξηγήσει τις ενέργειες στις οποίες πρόκειται να προβεί. Αυτό που με ενδιαφέρει κυρίως σήμερα είναι να μάθω τι σκοπεύετε να κάνετε. Τι έχετε ήδη υποσχεθεί –εσείς και το Συμβούλιο– στο λιθουανικό κοινοβούλιο; Γνωρίζουμε ότι τόσο ο πρώην όσο και η νυν Πρόεδρος της Λιθουανίας, η οποία διατέλεσε Επίτροπος, δεν εγκρίνουν τον συγκεκριμένο νόμο, αλλά το κοινοβούλιο εμμένει σ’°αυτόν. Χαίρομαι που σήμερα συζητείται μια πρόταση που περιλαμβάνει και μια πρόταση ψηφίσματος.
Ελπίζω πραγματικά να δεχτούμε όλοι μας το ψήφισμα αύριο ώστε να μπορέσουμε να ζητήσουμε από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης να πάρει θέση σχετικά με τον συγκεκριμένο νόμο, καθώς αυτή είναι η αποστολή του. Εν τω μεταξύ, θα πρέπει να καταστεί σαφές στην κοινή μας Ευρώπη ότι οι λεσβίες και οι ομοφυλόφιλοι δεν πρόκειται να εξαφανιστούν από τις οικογένειες και τα σχολεία απλά και μόνο επειδή ένας νόμος απαγορεύει την πληροφόρηση για αυτούς. Η διαφορετικότητα είναι φυσιολογική, περιλαμβανομένων και αυτών των ομάδων, κοινή μας Ευρώπη.
Rui Tavares, συντάκτης. – (PT) Κυρίες και κύριοι, αυτός ο νόμος ξεκινά υποστηρίζοντας ότι έχει ως σκοπό να προστατεύσει τα παιδιά από την προώθηση της ομοφυλοφιλίας μέσω της δημόσιας πληροφόρησης. Όμως, τι πραγματικά σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι, αν έχω έναν κινηματογράφο στο Βίλνιους και θέλω να αναρτήσω μια πινακίδα για την ταινία Brokeback Mountain, δεν μπορώ; Σημαίνει ότι, αν θέλω να δώσω μια διάλεξη σχετικά με την ομοφυλοφιλία σε δημόσιο χώρο, θέατρο ή πανεπιστήμιο της Λιθουανίας, δεν μπορώ; Σημαίνει –όπως έχει ήδη συζητηθεί στο λιθουανικό κοινοβούλιο– ότι θα πρέπει να πληρώσω πρόστιμο ύψους έως και 1°500 ευρώ ή να εργαστώ σε κοινωνική υπηρεσία για έναν μήνα στο πλαίσιο των αλλαγών στον ποινικό κώδικα που συζητούνται επί του παρόντος στη Λιθουανία; Μπορεί, για παράδειγμα, ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα να δείχνει ένα ευτυχισμένο ομοφυλόφιλο ζευγάρι ή πρέπει να δείχνει τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια μόνο δυστυχισμένα;
Κυρίες και κύριοι, η ημερομηνία κατά την οποία υπερψηφίστηκαν αυτές οι τροπολογίες στον λιθουανικό νόμο για την προστασία των ανηλίκων με εξέπληξε: ήταν 14 Ιουλίου 2009. Η 14η Ιουλίου 2009 είναι φυσικά η ημέρα κατά την οποία συγκεντρωθήκαμε εδώ για πρώτη φορά κατά την έβδομη κοινοβουλευτική περίοδο, καθώς και η ημέρα που σηματοδοτεί την 220ή επέτειο των ευρωπαϊκών μας αρχών, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται το δικαίωμα να επιζητούμε την ευτυχία, η αρχή της ελευθερίας της έκφρασης, καθώς και η αρχή της ελευθερίας του συνέρχεσθαι. Τώρα διακυβεύεται και η ελευθερία του συνέρχεσθαι, επειδή το λιθουανικό κοινοβούλιο, και πάλι, συζήτησε πρόσφατα το ενδεχόμενο απαγόρευσης εκδηλώσεων όπως οι «παρελάσεις υπερηφάνειας των ομοφυλοφίλων».
Έτσι, λοιπόν, μαζευτήκαμε εδώ για πρώτη φορά στις 14 Ιουλίου 2009, με ένα καθήκον –θα έλεγα ιερό καθήκον–, να προασπιστούμε αυτές τις αξίες, και αυτές είναι οι αξίες που διακυβεύονται. Γνωρίζουμε πώς ξεκινούν αυτά τα πράγματα και επίσης γνωρίζουμε πού καταλήγουν πάντα. Ποια θα είναι η επόμενη κίνησή μας; Μήπως θα ορίσουμε μια επιτροπή να παρακολουθεί τι συνιστά προώθηση της ομοφυλοφιλίας και τι όχι; Πού; Στα βιβλία, στα θέατρα, στους κινηματογράφους, στις διαφημίσεις;
Το Βίλνιους είναι μια από τις φετινές ευρωπαϊκές πολιτιστικές πρωτεύουσες, κάτι που το αξίζει και που σίγουρα χαροποιεί όλους τους Ευρωπαίους. Η ιδιότητα της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης συνεπάγεται όμως και ευθύνες: την ευθύνη να προωθηθεί ο ευρωπαϊκός πολιτισμός για τους σωστούς λόγους και όχι να συγκεντρώσει τα φώτα της δημοσιότητας, φέτος, για τους λάθους λόγους.
Ζητώ επομένως να υπερψηφιστεί το ψήφισμά μας και να κληθεί ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων να εκδώσει γνωμοδότηση σχετικά με αυτό το πολύ σοβαρό ζήτημα. Αυτό είναι σίγουρα το λιγότερο που μπορούν να ζητήσουν οι βουλευτές του Κοινοβουλίου.
Michael Cashman, συντάκτης. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, ως ομοφυλόφιλος, δηλώνω υπερήφανος που το Σώμα και άλλοι φορείς τάσσονται ανοιχτά κατά του προτεινόμενου νόμου. Ο συγκεκριμένος νόμος που προτείνεται θα παραβιάζει σαφώς τις συνθήκες της ΕΕ σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως το άρθρο 6, καθώς και την οδηγία πλαίσιο σχετικά με την απασχόληση και τις γενικές πολιτικές για την απαγόρευση των διακρίσεων. Είναι επίσης ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο εν λόγω νόμος παραβιάζει τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, αφού ενθαρρύνει τις διακρίσεις σε βάρος νεαρών λεσβιών και ομοφυλοφίλων. Επομένως, ποιον προστατεύει και από τι;
Οι βρετανοί Συντηρητικοί είχαν θεσπίσει ανάλογο νόμο στη Μεγάλη Βρετανία το 1988. Είχε αναγνωριστεί τότε, όπως αναγνωρίζεται και σήμερα, ότι αυτοί οι νόμοι οδηγούν στη λογοκρισία και την προώθηση των διακρίσεων και της ομοφοβίας: διακρίσεις και ομοφοβία που καταστρέφουν τις ζωές των ατόμων και δηλητηριάζουν τις ψυχές εκείνων που τις προκαλούν. Ο προτεινόμενος νόμος έχει καταδικαστεί από ΜΚΟ, καθώς και από τη διεθνή ένωση λεσβιών και ομοφυλοφίλων, το Συμβούλιο της Ευρώπης, τη Διεθνή Αμνηστία κ.ο.κ. Πλήττει τις λεσβίες και τους ομοφυλόφιλους νεαρής ηλικίας –τους δασκάλους, τους δημόσιους υπαλλήλους– και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποτραπεί η πρόσβαση των νέων σε κάθε έργο –κινηματογραφική ταινία, βιβλίο, θεατρική παράσταση, καλλιτεχνικό έργο– που έχει δημιουργηθεί από έναν ομοφυλόφιλο ή μια λεσβία. Θα προσπαθήσουν να σταματήσουν τους νέους να μελετούν τα έργα του Πλάτωνα, του Σαίξπηρ, του Όσκαρ Ουάιλντ, του Γουόλτ Γουίτμαν, του Τένεσι Ουίλιαμς, του Τσαϊκόφσκι και άλλων, ή να ακούνε τη μουσική του Έλτον Τζον και να έχουν ως είδωλα κορυφαίες τενίστριες όπως η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα; Θα επηρεάσει ακριβώς τον τρόπο με τον οποίον οι νέοι μιλούν, σκέπτονται και ενεργούν. Και για ποιον λόγο; Οι νέοι χρειάζονται εκπαίδευση, όχι απομόνωση· πρέπει να κατανοήσουν τον κόσμο με όλη την πολυμορφία του και να διδάσκονται τον σεβασμό προς όσους είναι διαφορετικοί. Η αγάπη ενός ανθρώπου προς έναν άλλον δεν μειώνεται σε καμία περίπτωση λόγω του φύλου η της σεξουαλικότητας: είναι αγάπη.
Οι λεσβίες και οι ομοφυλόφιλοι είναι άνδρες και γυναίκες σαν όλους τους άλλους, αλλά παρουσιαζόμαστε ως ιδιόμορφοι λόγω της ενασχόλησης των εξτρεμιστών με τη σεξουαλική μας ζωή και της δυσφήμησης ότι οι λεσβίες και οι ομοφυλόφιλοι είναι απειλή για την κοινωνία. Πρόκειται για επονείδιστη παραπλάνηση. Κάθε πολιτισμένη κοινωνία κρίνεται όχι από το πώς μεταχειρίζεται την πλειονότητα της, αλλά από το πώς μεταχειρίζεται τις μειονότητές της. Λέω, λοιπόν, στους Λιθουανούς και στους πολίτες όλης της Ευρώπης: απορρίψτε αυτό το επικίνδυνο οπισθοδρομικό μέτρο.
(Χειροκροτήματα)
Cecilia Malmström , Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κυρία Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω υπογραμμίζοντας ότι η ελευθερία της έκφρασης και η απαγόρευση των διακρίσεων λόγω γενετήσιου προσανατολισμού και της ταυτότητας φύλου είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι των δημοκρατικών μας κοινωνιών. Η Ένωσή μας βασίζεται σε διάφορες αρχές και αξίες που αναμένεται να στηρίζονται από όλα τα κράτη μέλη. Δεν μπορούμε να επιμένουμε και να αγωνιζόμαστε για τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε άλλες χώρες αν εμείς οι ίδιοι δεν μπορούμε να τηρούμε αυτές τις θεμελιώδεις αρχές στο εσωτερικό της ΕΕ.
Αυτά τα θεμελιώδη δικαιώματα και, συγκεκριμένα, η ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα του κάθε πολίτη να μην υφίσταται διακρίσεις αναγνωρίζονται στο άρθρο 6 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιέχονται στα άρθρα 10 και 14 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αυτές οι αρχές περιλαμβάνονται επίσης στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υφίσταται νομοθεσία σε κοινοτικό επίπεδο για την προστασία του συγκεκριμένου τομέα. Η οδηγία 2000/78/ΕΚ απαγορεύσει τις διακρίσεις στον χώρο εργασίας λόγω θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού. Πέρυσι, η Επιτροπή κατέθεσε πρόταση για επέκταση της προστασίας αυτής σε άλλους τομείς.
Αυτή η πρόταση συζητείται επί του παρόντος στο Συμβούλιο, και το Κοινοβούλιο έχει γνωμοδοτήσει θετικά. Χαιρετίζουμε αυτήν την πρωτοβουλία και ελπίζουμε ότι θα εγκριθεί σύντομα.
Αυτά σχετικά με τη νομοθεσία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε εθνικό επίπεδο, τα κράτη μέλη μπορούν να εγκρίνουν εθνική νομοθεσία στον τομέα των θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων υπό τον όρο –και το επαναλαμβάνω, υπό τον όρο– ότι αυτή η νομοθεσία τηρεί πλήρως το πρωτογενές και παράγωγο δίκαιο της Κοινότητας, εμπίπτει σε τομέα στον οποίο η Κοινότητα δεν έχει αποκλειστική αρμοδιότητα, και δικαιολογείται από το γεγονός ότι δεν υπάρχει νομοθεσία σε επίπεδο Ένωσης ή Κοινότητας.
Ο εν λόγω νόμος που εγκρίθηκε από το λιθουανικό κοινοβούλιο τον Ιούλιο και η προτεινόμενη τροποποίηση του ποινικού κώδικα και του διοικητικού δικαίου που συζητούνται επί του παρόντος αποτελούν πηγή μεγάλης ανησυχίας για τη σουηδική Προεδρία. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο νόμος δεν έχει τεθεί ακόμη σε ισχύ.
Κατά την άποψή μας, ένας νόμος που έχει στόχο να απαγορεύσει την προώθηση συγκεκριμένου γενετήσιου προσανατολισμού παραβιάζει θεμελιώδεις αρχές όπως η ελευθερία έκφρασης και το γεγονός ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι. Η Προεδρία έχει επανειλημμένα αποσαφηνίσει τη θέση αυτή στις επαφές που είχε με τη λιθουανική κυβέρνηση.
Σε ό, τι αφορά τα πιο νομικά ζητήματα που έθεσαν οι βουλευτές κατά τις ομιλίες τους, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι το Συμβούλιο δεν έχει επίσημο ρόλο στην προκειμένη περίπτωση. Η συμβατότητα μεταξύ της εθνικής νομοθεσίας και των συνθηκών δεν είναι θέμα του Συμβουλίου αλλά ούτε και θέμα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Εναπόκειται στην Επιτροπή να κρίνει αν ένα κράτος μέλος πληροί τις υποχρεώσεις του βάσει των συνθηκών. Αυτό δεν αφορά μόνο την εποπτεία για την ορθή μεταφορά και εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης και της Κοινότητας σε εθνικό επίπεδο, αλλά και τη μέριμνα για την πλήρη τήρηση του πρωτογενούς δικαίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είμαι βέβαιη ότι ο κ. Barrot θα επιβεβαιώσει πως η Επιτροπή μπορεί να κινήσει τις κατάλληλες διαδικασίες αν θεωρεί ότι ένα κράτος μέλος δεν συμμορφώνεται με το πρωτογενές ή το παράγωγο δίκαιο.
Σε ό, τι αφορά το άρθρο 13 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το Συμβούλιο θα εξέφραζε τη βαθύτατη ανησυχία του αν εντοπίζονταν κρούσματα διακρίσεων λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνικής καταγωγής, θρησκείας, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού. Ωστόσο, απαιτείται πρόταση από την Επιτροπή προκειμένου να ξεκινήσει το Συμβούλιο συζήτηση σχετικά με το εάν υπάρχει διάκριση και τα μέτρα που πρόκειται να ληφθούν εάν όντως υπάρχει. Ομοίως, βάσει του άρθρου 7 της Συνθήκης, το Συμβούλιο μπορεί να αναλάβει δράση μόνο εάν το ένα τρίτο των κρατών μελών ή η Επιτροπή υποβάλει σχετική πρόταση με τη δέουσα τεκμηρίωση. Καθώς ο νόμος δεν έχει τεθεί ακόμη σε ισχύ, δεν έχει κατατεθεί τέτοια πρόταση.
Μπορώ να διαβεβαιώσω τους βουλευτές ότι το ζήτημα των διακρίσεων σε βάρος των λεσβιών, των ομοφυλοφίλων, των αμφιφυλοφίλων και των τρανσεξουαλικών ατόμων περιλαμβάνεται στην ατζέντα της σουηδικής Προεδρίας. Θα το συζητήσουμε στη Σύνοδο Κορυφής για την ισότητα, που θα πραγματοποιηθεί στη Στοκχόλμη στις 16-17 Νοεμβρίου.
Φυσικά, λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πρόκειται για ζήτημα που αφορά τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τυπικά, όμως, αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί εντός των νομικών και θεσμικών πλαισίων. Ως εκπρόσωπος του Συμβουλίου, προσπάθησα να απαντήσω όσο το δυνατόν ορθότερα στις ερωτήσεις και να εξηγήσω τους περιορισμούς. Αναμένω να ακούσω τις απόψεις των εκπροσώπων της Επιτροπής γι’°αυτό το ζήτημα.
Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, η κυρία υπουργός ανέλυσε πολύ καλά τα νομικά στοιχεία του προβλήματος που εξετάζουμε.
Θα ήθελα να αναφέρω σε αυτό το σημείο ότι η Επιτροπή έχει επανειλημμένως καταδικάσει με έντονο τρόπο κάθε μορφή ομοφοβίας. Το φαινόμενο συνιστά κατάφωρη παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Επιτροπή επανέλαβε τη θέση αυτήν ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 23 Απριλίου 2007, κατά τη διάρκεια της συνόδου της Ολομέλειας όπου εγκρίθηκε το ψήφισμα σχετικά με την ομοφοβία.
Στους τομείς που εμπίπτουν στις κοινοτικές αρμοδιότητες, η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τα κράτη μέλη όταν εφαρμόζουν το δίκαιο της Ένωσης, οφείλουν να σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα. Πρόκειται για δεσμευτικές αρχές της κοινοτικής νομοθεσίας.
Ο λιθουανικός νόμος για την προστασία των ανηλίκων από την επιβλαβή δημόσια πληροφόρηση υπάγεται σε μεγάλο βαθμό στο πεδίο των κοινοτικών αρμοδιοτήτων, καθώς το περιεχόμενό του αφορά την εφαρμογή των οδηγιών σχετικά με τις οπτικοακουστικές υπηρεσίες και το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ενημέρωσε τις λιθουανικές αρχές, ακόμη και πριν από την έγκριση του σχεδίου νόμου, ότι ορισμένα μέτρα του συγκεκριμένου νόμου εγείρουν σοβαρές ανησυχίες σε ό, τι αφορά τη συμβατότητά τους με τα θεμελιώδη δικαιώματα και την κοινοτική νομοθεσία. Παρά την προειδοποίηση αυτή, φαίνεται ότι η τρέχουσα έκδοση του νόμου που εγκρίθηκε στις 14 του περασμένου Ιουλίου δεν διασκεδάζει τις ανησυχίες που είχε εκφράσει η Επιτροπή εκ των προτέρων.
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή μπορεί μόνο να εκφράσει τις επιφυλάξεις της, και πρόκειται για σοβαρές επιφυλάξεις, σχετικά με τη συμβατότητα του συγκεκριμένου νόμου με τις αρχές της ελευθερίας της έκφρασης, την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων, καθώς και με τα δικαιώματα των παιδιών, περιλαμβανομένου του δικαιώματος πρόσβασης στην πληροφόρηση που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξή τους.
Η Επιτροπή δεν θα διστάσει να λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο για να διασφαλίσει την τήρηση της κοινοτικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων, φυσικά, και των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή, συστάθηκε στη Λιθουανία μια ομάδα εργασίας με πρωτοβουλία της Προέδρου της χώρας, κ. Grybauskaitė, προκειμένου να υποβληθούν περαιτέρω τροπολογίες σε αυτόν τον νόμο. Αυτές οι τροπολογίες πρέπει να κατατεθούν στα τέλη Οκτωβρίου. Η Επιτροπή θα περιμένει, βεβαίως, τα αποτελέσματα των εργασιών της εν λόγω επιτροπής και το περιεχόμενο των τροπολογιών προτού καταλήξει σε οριστική άποψη για τον νόμο όπως αυτός θα τεθεί σε ισχύ. Πράγματι, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με ένα πολύ σαφές σημείο της ομιλίας της κ. Malmström, ότι δηλαδή εναπόκειται στην Επιτροπή να παρακολουθήσει την κατάσταση και εντέλει να προτείνει κυρώσεις και να τιμωρήσει τις παραβιάσεις των κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, πολύ περισσότερο, των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Αυτές τις πληροφορίες ήθελα να σας παράσχω και να σας δείξω ότι η θέση μας σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα είναι εξαιρετικά σαφής.
Vytautas Landsbergis, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, ο νόμος που επικρίνεται και είναι υπό συζήτηση, παρά το γεγονός ότι δεν πρόκειται να τεθεί σε ισχύ πριν από τον Μάρτιο, περιέχει μία μόνο γραμμή που απαγορεύει την προώθηση της ομοφυλοφιλίας στους ανηλίκους· αυτό είναι κυρίως το προβληματικό σημείο του.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Λιθουανίας ανέλαβε την πρωτοβουλία να καταθέσει τροπολογίες αποσαφήνισης αμέσως. Έτσι, το ψήφισμά μας δεν πετυχαίνει ουσιαστικά τίποτα. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να επικεντρωθούμε στην πρόθεση του Κοινοβουλίου.
Οι λέξεις κλειδιά στην προβληματική γραμμή σχετικά με την προώθηση της ομοφυλοφιλίας στους ανηλίκους είναι η «προώθηση» και οι «ανήλικοι» – και όχι η «ομοφυλοφιλία» όπως υποστηρίζουν ορισμένοι. Το ενδεχόμενο της απευθείας προώθησης στους ανηλίκους εξετάστηκε με την έγκριση του νόμου. Η «προώθηση» είναι σκόπιμη ενέργεια και εκτείνεται πέραν της απλής και αναγκαίας πληροφόρησης που παρέχεται στο πλαίσιο της σεξουαλικής αγωγής, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει και την ανεκτικότητα προς την ομοφυλοφιλική έλξη και αγάπη.
Η προώθηση της ομοφυλοφιλίας στους ανηλίκους, αν ανοίξουμε τα μάτια μας, μπορεί πολύ συχνά να σημαίνει πολλά περισσότερα – από την ενθάρρυνσή τους να τη δοκιμάσουν μέχρι την αποπλάνηση ανηλίκων ακόμη και με σκοπό την ομοφυλοφιλική πορνεία. Τα μέσα ενημέρωσης μπορεί να εκμεταλλευτούν αυτές τις επιχειρηματικές δραστηριότητες, διαδίδοντας την προώθηση αυτού του είδους στους ανηλίκους.
Αγαπητοί συνάδελφοι, γονείς και παππούδες, ακούστε σας παρακαλώ τις καρδιές σας. Θα συμφωνούσατε να εκθέτατε τους απογόνους σας σε όλες αυτές τις προκλήσεις;
(Επιφώνημα από τα έδρανα)
Εντάξει, όπως νομίζετε.
Και αν τα παιδιά εκτίθενται σε μια τέτοια ειδική «προώθηση» τακτικά και χωρίς περιορισμούς; Φαίνεται σαν να παραπαίουμε μεταξύ δύο δένδρων: το πρώτο, το επικίνδυνο σενάριο, είναι το δικαίωμα των παιδιών στη διανοητική κακοποίηση, ενώ το δεύτερο είναι το δικαίωμα των παιδιών στην προστασία από την κακοποίηση. Ας αυτοπροσδιοριστούν όταν ωριμάσουν.
Η πρότασή μου είναι να υποστηρίξουμε τις θέσεις που παραπέμπουν στη Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού και τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού, και να διαγράψουμε την παράγραφο 1 που είναι άσχετη επί του παρόντος και ως εκ τούτου δεν αρμόζει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Claude Moraes (S&D). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, ο κ. Landsbergis δικαιολόγησε με κάθε άλλο παρά πειστικό τρόπο τον συγκεκριμένο νόμο. Εξεπλάγην· νόμιζα ότι θα τον δικαιολογούσε ακόμη περισσότερο. Το Συμβούλιο και η Επιτροπή έχουν εκφράσει τη βαθιά ανησυχία τους, και αυτή είναι η σωστή κατεύθυνση. Η απαγόρευση των διακρίσεων και η ελευθερία της έκφρασης είναι απολύτως θεμελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Στο δικό μου κράτος μέλος, όπως ανέφερε και ο κ. Cashman προηγουμένως, θεσπίστηκε ένας παρόμοιος νόμος το 1998, αλλά αποτελεί πλέον παρελθόν, ενώ και ο λιθουανικός νόμος θα γίνει παρελθόν επειδή, ως μια Κοινότητα αξιών, ένα από τα ισχυρότερα σημεία της ΕΕ έγκειται στην κοινή μας προσπάθεια να ανεβάσουμε τον πήχη όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία των θεμελιωδών ελευθεριών μας. Είναι επίσης δύσκολο να έρχεται ένα κράτος μέλος στο προσκήνιο λόγω ενδεχόμενης παραβίασης αυτής της νομοθεσίας, αλλά χάρη στην Κοινότητα των αξιών μας μπορούμε να αναλύσουμε αυτούς τους νόμους και μπορούμε να δηλώσουμε, όπως δήλωσαν ήδη η Επιτροπή και το Συμβούλιο, ότι μας προκαλούν βαθιά ανησυχία.
Ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων πρέπει να επιτελέσει το έργο του και να γνωμοδοτήσει και, όπως έχουν ήδη αναφέρει η Επιτροπή και το Συμβούλιο, υπάρχουν προβλήματα στην υφιστάμενη νομοθεσία, τη νομοθεσία για την απαγόρευση των διακρίσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση· ας υπερασπιστούμε ό,τι έχουμε και ας διασφαλίσουμε ότι η Σοσιαλιστική Ομάδα, μαζί με το αδελφό μας κόμμα στη Λιθουανία, θα καταδικάσει αυτόν τον νόμο, και ας ελπίσουμε ότι αυτό τελικά θα συμβεί – και ότι θα παραδοθεί στην ιστορία.
(Χειροκροτήματα)
Leonidas Donskis, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, ο λιθουανικός νόμος για την προστασία των ανηλίκων από την επιβλαβή δημόσια πληροφόρηση σόκαρε τους υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα μέσα ενημέρωσης στη Λιθουανία και αλλού, καθώς είναι υπερβολικά ομοφοβικός και βαθύτατα αντιδημοκρατικός.
Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι ο πρώην Πρόεδρος της Λιθουανίας Valdas Adamkus άσκησε βέτο κατά του συγκεκριμένου νόμου, το οποίο όμως απορρίφθηκε από το λιθουανικό κοινοβούλιο. Επιπλέον, ο νόμος αυτός επικρίθηκε σθεναρά από τη σημερινή Πρόεδρο της Λιθουανίας Dalia Grybauskaitė. Ο νόμος δέχτηκε δριμεία κριτική από τα λιθουανικά μέσα ενημέρωσης, τους σχολιαστές και τους υπέρμαχους των πολιτικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίοι τόνισαν τον ομοφοβικό του χαρακτήρα σε