Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2009 - Βρυξέλλες

18. Κοινός προγραμματισμός των ερευνητικών δραστηριοτήτων για την καταπολέμηση των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, ιδίως της νόσου του Alzheimer (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της προφορικής ερώτησης προς το Συμβούλιο σχετικά με

– τον κοινό προγραμματισμό των ερευνητικών δραστηριοτήτων για την καταπολέμηση των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, ιδίως της νόσου του Alzheimer (O-0112/2009 - B7-0218/2009)

Ο συντάκτης, Herbert Reul, ενημέρωσε ότι θα καθυστερήσει. Εάν φτάσει, μπορεί να πάρει τον λόγο στο τέλος.

  Françoise Grossetête, αναπληρώτρια συντάκτρια. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, απουσία του κ. Reul, θα επαναλάβω την παρούσα ερώτηση που θέτουμε προς την Επιτροπή. Σύμφωνα με τη νομική βάση του άρθρου 165 της Συνθήκης, η σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τα μέτρα για την καταπολέμηση των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων ζητεί τη γνωμοδότηση του Κοινοβουλίου.

Θέλουμε να μάθουμε αν το Συμβούλιο μπορεί να επιβεβαιώσει την πρόθεσή του να εγκρίνει τα συμπεράσματα για το θέμα αυτό στο Συμβούλιο Ανταγωνισμού στις 3 Δεκεμβρίου 2009. Επίσης, εφόσον έγινε η διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επί της πρότασης της Επιτροπής, είναι διατεθειμένο το Συμβούλιο να λάβει υπόψη του την άποψη του Κοινοβουλίου κατά τη διατύπωση των συμπερασμάτων του;

Επιπλέον, αναφορικά με πιθανό μελλοντικό κοινό προγραμματισμό ερευνητικών δραστηριοτήτων, μπορεί το Συμβούλιο να επιβεβαιώσει τη γνώμη του ότι οι εν λόγω πρωτοβουλίες θα πρέπει καταρχήν να εγκριθούν με την ίδια νομική βάση;

Θα ήθελα να επισημάνω ότι συντάξαμε ένα ψήφισμα. Το εν λόγω ψήφισμα έχει την υποστήριξη όλων των πολιτικών ομάδων και είναι σημαντικό διότι, απλούστατα, υπογραμμίζει τις προκλήσεις ενός γηράσκοντος πληθυσμού – προκλήσεις που σημαίνουν ότι σήμερα στην Ευρώπη περισσότεροι από επτά εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από τη νόσο του Alzheimer, αριθμός ο οποίος εκτιμάται ότι θα διπλασιαστεί τα επόμενα 20 χρόνια.

Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να προβούμε σε σχέδια, επενδύσεις και συνεργασία στον εν λόγω τομέα, προκειμένου να ελέγχουμε το κοινωνικό κόστος αυτών των νοσημάτων και να προσφέρουμε ελπίδα, αξιοπρέπεια και υγιέστερη ζωή στα εκατομμύρια των πασχόντων και στις οικογένειές τους. Τα εν λόγω προβλήματα υγείας και κοινωνικά προβλήματα, τα οποία επηρεάζουν το σύνολο της Ευρώπης, προϋποθέτουν συντονισμένα μέτρα με στόχο τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας της πρόληψης, των διαγνώσεων, της θεραπείας και της περίθαλψης που παρέχεται στους πάσχοντες.

Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη στήριξη του ερευνητικού και καινοτόμου έργου που διεξάγεται από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς σε μια προσπάθεια εύρεσης νέων θεραπειών και πρόληψης της εξέλιξης των εν λόγω νοσημάτων. Οι ερευνητικές δραστηριότητες για την υγεία είναι ακόμα πιο κατακερματισμένες σε ευρωπαϊκό επίπεδο και πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Το παράδειγμα της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα, που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2008, δεν πρέπει να παραμείνει το μοναδικό πείραμα.

Ολοκληρώνω λέγοντας ότι πρόκειται πραγματικά για αγώνα δρόμου με αντίπαλο τον χρόνο, διότι πρέπει να προλάβουμε κατά το δυνατόν τα εν λόγω νοσήματα. Οι ερευνητικές δραστηριότητες σήμερα δείχνουν ότι υπάρχουν ήδη πρωτοβουλίες που έχουν ως στόχο την προδιάγνωση. Σε αυτά τα συγκεκριμένα ζητήματα οι συμπολίτες μας αναμένουν από την Ευρώπη το σύνθημα για την υγεία, το οποίο πρέπει να παρέχει εγγυήσεις και να προλαμβάνει την εξέλιξη νοσημάτων που σχετίζονται με την ηλικία.

  Cecilia Malmström, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, η πρόταση σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με μέτρα για την καταπολέμηση των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, ιδίως της νόσου του Alzheimer, η οποία εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 22 Ιουλίου, βασίζεται στο άρθρο 165 της Συνθήκης. Το εν λόγω άρθρο αφορά τον συντονισμό ερευνητικών δραστηριοτήτων και δραστηριοτήτων τεχνολογικής ανάπτυξης μεταξύ της Κοινότητας και των κρατών μελών, ειδικότερα προκειμένου να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη συνέπεια μεταξύ των εθνικών πολιτικών και της κοινοτικής πολιτικής.

Το άρθρο 165 συμφωνεί με τους στόχους για πρωτοβουλίες κοινού προγραμματισμού. Οι εν λόγω στόχοι βασίζονται στην ιδέα ότι καταδεικνύουμε από κοινού τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν συλλογικά οι κοινωνίες μας και ότι, μέσω αυξημένης πολιτικής δέσμευσης εκ μέρους των κρατών μελών, μπορούμε να συμφωνήσουμε σε κοινές ή συντονισμένες αντιδράσεις στις εν λόγω προκλήσεις. Ο στόχος, φυσικά, είναι η αύξηση της αποδοτικότητας στη δημόσια χρηματοδότηση των ερευνητικών δραστηριοτήτων στην Ευρώπη.

Ωστόσο, πιστεύω ότι το πρόβλημα και το βασικό στοιχείο στην ερώτησή σας είναι ότι το άρθρο 165 δεν δίνει στο Συμβούλιο το δικαίωμα να αναλάβει δράση. Το εν λόγω άρθρο συνιστά νομική βάση για να αναλάβει η Επιτροπή πιθανές πρωτοβουλίες, προκειμένου να προωθήσει τον συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και της πολιτικής της Κοινότητας. Δεν υπάρχει άλλη νομική βάση στη Συνθήκη για το πεδίο της έρευνας που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Επιτροπή για να προτείνει μέτρα σχετικά με πρωτοβουλίες κοινού προγραμματισμού.

Υπάρχει, φυσικά, πολύ σθεναρή πολιτική δέσμευση στο πλαίσιο του Συμβουλίου για τη θέσπιση πιλοτικών πρωτοβουλιών για κοινό προγραμματισμό με στόχο την καταπολέμηση της νόσου του Alzheimer, ιδίως, όσο το δυνατόν συντομότερα. Λαμβάνοντας υπόψη το παραπάνω, η Προεδρία κρίνει ότι το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνει τα συμπεράσματα για την εν λόγω πρωτοβουλία κοινού προγραμματισμού βάσει του κειμένου που κατέθεσε η Επιτροπή.

Γνωρίζω ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θέτει ως υψηλή προτεραιότητα την καταπολέμηση της νόσου του Alzheimer. Σε μια δήλωση που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο, το Κοινοβούλιο ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τον εν λόγω αγώνα ως προτεραιότητα της ευρωπαϊκής δημόσιας υγείας. Γνωρίζετε, φυσικά, την πρόταση της Επιτροπής. Η Προεδρία θα προσπαθήσει να διασφαλίσει ότι οι απόψεις του Κοινοβουλίου ενσωματώνονται, στο μέτρο του δυνατού, στα συμπεράσματα που πρόκειται να εγκριθούν κατά τη συνάντηση του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας φέτος στις 3 Δεκεμβρίου.

Αναφορικά με πιθανές μελλοντικές πρωτοβουλίες κοινού προγραμματισμού, το Συμβούλιο συμμερίζεται την άποψη του μέλους ότι πρέπει να επιλεγεί μια κοινή προσέγγιση για να εγκριθούν οι εν λόγω πρωτοβουλίες για το πεδίο της έρευνας. Δυστυχώς, σήμερα υπάρχει μόνο μία μέθοδος διαθέσιμη και αυτή είναι να εγκριθούν τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για κάθε ξεχωριστή πρωτοβουλία. Αυτό συμβαίνει, επειδή η Συνθήκη δεν περιλαμβάνει κατάλληλη νομική βάση για την έγκριση λοιπών μέτρων.

  Elena Oana Antonescu, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (RO) Η σουηδική Προεδρία επιθυμεί να εγκρίνει τον Δεκέμβριο τα συμπεράσματα αναφορικά με τα μέτρα για την καταπολέμηση νευροεκφυλιστικών νοσημάτων χωρίς καν να περιμένει την άποψη του Κοινοβουλίου για το εν λόγω θέμα.

Ήμουν εισηγήτρια για τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων σχετικά με τον εν λόγω φάκελο και, δεδομένων των περιστάσεων, υποστηρίζω την έγκριση ψηφίσματος για να εκφραστεί η θέση του Κοινοβουλίου σχετικά με τα μέτρα για την καταπολέμηση νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, ιδίως της νόσου του Alzheimer, μέσω κοινού προγραμματισμού ερευνητικών δραστηριοτήτων.

Τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα αποτελούν μείζον πρόβλημα υγείας στην Ευρώπη. Η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης και το πρότυπο διαβίωσης στις αναπτυγμένες χώρες δημιούργησαν συνθήκες που έχουν ως αποτέλεσμα αύξηση του προσδόκιμου ζωής, αλλά έχει επίσης αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων που πάσχουν από νευροεκφυλιστικά νοσήματα.

Αποτελεί πρόβλημα που περιλαμβάνει διαφορετικές πτυχές. Ορισμένες πτυχές σχετίζονται με την ποιότητα ζωής εκείνων που πάσχουν από τα εν λόγω νοσήματα, τις επιπτώσεις που έχει το νόσημα στο στενό οικογενειακό τους περιβάλλον ή σε εκείνους που τους φροντίζουν. Είναι εξίσου ένα πρόβλημα που επηρεάζει τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν έναν αυξανόμενο αριθμό ασθενών σε μια περίοδο που, ως αποτέλεσμα της γήρανσης του πληθυσμού, αυξάνεται το ποσοστό των ανθρώπων που δεν εργάζονται πλέον.

Η πρόταση της Επιτροπής εστιάζεται σε πτυχές που αφορούν την έρευνα. Το ψήφισμα που προτείνουμε επισημαίνει εξίσου τα αποτελέσματα που θα επιτευχθούν μέσω του συντονισμού των ερευνητικών δραστηριοτήτων και τον βαθμό στον οποίο θα συμβάλουν στην βελτίωση της τρέχουσας κατάστασης. Ως εκ τούτου, ζητώ οι προσπάθειές μας να εστιαστούν σε δύο τομείς: την επιστημονική έρευνα και την εγγύηση ότι οι προσπάθειες που καταβάλλονται αντικατοπτρίζονται στα αποτελέσματα τα οποία επιτυγχάνονται σε σχέση με την ποιότητα της περίθαλψης που λαμβάνουν οι ασθενείς.

Λαμβάνοντας υπόψη το ενδιαφέρον που έχει επιδείξει το Κοινοβούλιο με την πάροδο του χρόνου στον εν λόγω τομέα και τη σημασία του εν λόγω φακέλου, ο οποίος συνιστά πιλοτικό σχέδιο για τον κοινό προγραμματισμό των ερευνητικών δραστηριοτήτων, είναι ζωτικής σημασίας να ληφθεί υπόψη η θέση του Κοινοβουλίου κατά τη σύνταξη των συμπερασμάτων του Συμβουλίου.

Το Κοινοβούλιο πρέπει να συμμετέχει σε όλες τις πρωτοβουλίες που αφορούν τον μελλοντικό κοινό προγραμματισμό στο πεδίο της έρευνας. Στην πραγματικότητα, το άρθρο 182 της Συνθήκης της Λισαβόνας εγγυάται μια κατάλληλη νομική βάση για τις μελλοντικές εξελίξεις στον εν λόγω τομέα.

  Patrizia Toia, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η πρωτοβουλία που πρόκειται να δρομολογήσουμε είναι πολύ σημαντική για δύο λόγους: ο πρώτος λόγος είναι το αντικείμενο της έρευνας, που αφορά την καταπολέμηση των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, και ο δεύτερος είναι οι μέθοδοι κοινού προγραμματισμού για την έρευνα.

Σαφώς, θα προτιμούσαμε το Κοινοβούλιο να συμμετέχει αμεσότερα στο πιλοτικό σχέδιο – αυτό έχει ειπωθεί και αποτελεί το θέμα της ερώτησής μας. Ενώ τώρα θα πρέπει να ασκήσουμε πιέσεις και να μην διακόψουμε την εξέλιξη της υπόθεσης, ζητάμε παρ’ όλα αυτά εγγυήσεις ότι οι γνωμοδοτήσεις μας θα ληφθούν υπόψη στις συσκέψεις του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας, και ότι στο μέλλον θα καθοριστεί μια πιο συγκεκριμένη νομική βάση, ώστε το Κοινοβούλιο να μπορεί να συμμετέχει πλήρως και να υπάρχει μεγαλύτερο αίσθημα κυριότητας στον τομέα της έρευνας.

Πρέπει τώρα να παρέμβουμε με επαρκή μέσα και πόρους για να εμποδίσουμε και να εξαλείψουμε τη διαδεδομένη μάστιγα της νόσου του Alzheimer, της νόσου του Parkinson και των άλλων νοσημάτων, που πρόκειται να καταστούν συνηθέστερα με τη γήρανση του πληθυσμού. Ζητούμε οι προσπάθειες να επικεντρωθούν σε εκτεταμένες μελέτες μεγάλης κλίμακας, με στόχο τόσο τη διάγνωση όσο και την ανακάλυψη θεραπειών. Η έρευνα για τους βιοδείκτες, τις μεθόδους πρώιμης διάγνωσης μέσω διεπιστημονικής προσέγγισης, η συγκέντρωση μεγάλων βάσεων δεδομένων, και η αναζήτηση θεραπευτικών φαρμάκων και κατάλληλων μοντέλων θεραπείας και εξυπηρέτησης θα ήταν σημαντικά.

Θα ήθελα να απευθύνω ένα αίτημα στο παρόν Κοινοβούλιο: να μην αγνοούμε ούτε τις μεμονωμένες περιστάσεις ασθενών, που πολύ συχνά αποκλείονται στο πλαίσιο τέτοιων τύπων νοσημάτων, ούτε τη συμμετοχή οργανώσεων ασθενών και συγγενών. Από μεθοδολογική άποψη, πιστεύουμε ότι τα σχέδια κοινών ερευνητικών δραστηριοτήτων είναι πολύ σημαντικά, διότι πληρούν μια σημαντική προϋπόθεση: τη συγκέντρωση προσπαθειών και πόρων και την υπέρβαση των εν λόγω διχασμών, των εν λόγω επαναλήψεων και συνεπώς μπορούν να δημιουργήσουν μια κρίσιμη μάζα που επαρκεί για να παράγει ικανοποιητικά αποτελέσματα από αυτόν τον τύπο έρευνας.

Εάν λάβουμε υπόψη ότι σε άλλα μέρη του κόσμου κοινές δημόσιες και ιδιωτικές προσπάθειες καταφέρνουν να επενδύουν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, συνειδητοποιούμε πόσα απομένουν να γίνουν και πόσα ακόμα πρέπει να πράξουμε προσανατολίζοντας τις προσπάθειές μας προς την κατεύθυνση των κοινών σχεδίων, της στρατηγικής δράσης και των κοινών προγραμμάτων μεταξύ των κρατών μελών και της Ευρώπης και προς την κατεύθυνση κοινών προγραμμάτων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, χωρίς να αγνοούμε το διεθνές πλαίσιο που μας φέρνει σε επαφή με σημαντικές επιστημονικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο.

  Jorgo Chatzimarkakis, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, σήμερα συζητάμε μια πρόταση ψηφίσματος για τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα. Η πρόθεση στην πραγματικότητα είναι να γίνει οδηγία και έτσι την επόμενη φορά να συζητάμε για μια οδηγία σχετικά με το θέμα. Τα νοσήματα για τα οποία συζητάμε σήμερα –η νόσος του Alzheimer, αν και η νόσος του Parkinson αναφέρεται επίσης στο κείμενο– είναι νοσήματα του εγκεφάλου που συνιστούν σημαντική πρόκληση για την Ευρώπη. Το μακροπρόθεσμο κόστος ανέρχεται στα ύψη, και υπάρχει ακόμα μεγάλος όγκος ερευνητικών δραστηριοτήτων που πρέπει να διεξαχθεί. Δυστυχώς, υπάρχει σε μεγάλο βαθμό επαναλαμβανόμενη έρευνα και γραφειοκρατία στην Ευρώπη. Ως εκ τούτου, με την εν λόγω πρόταση ψηφίσματος, θέλουμε να εξαλείψουμε την επαναλαμβανόμενη έρευνα, τη γραφειοκρατία και τον κατακερματισμό.

Η Συνομοσπονδιακή Ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/Αριστεράς των Πρασίνων των Βορείων Χωρών κατέθεσε πρόταση με την οποία ζητά να καθίστανται διαθέσιμα στο κοινό τα ερευνητικά αποτελέσματα. Θεωρώ ότι η εν λόγω πρόταση είναι καλή. Δυστυχώς, η διατύπωση είναι λανθασμένη και, ως εκ τούτου, θα ήθελα να ζητήσω την αναδιατύπωσή της, ώστε να ενσωματωθεί καλύτερα. Ουσιαστικά, υπάρχει πρόβλημα σε σχέση με τα ευρωπαϊκά διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Θα ήταν καλό, εάν η Επιτροπή, και το Συμβούλιο επίσης, μπορούσαν να ασχοληθούν με το θέμα των ευρωπαϊκών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στους τομείς των φαρμάκων και της έρευνας στον τομέα της βιολογίας και να καταστήσουν σαφές ότι το χρειαζόμαστε αυτό. Σε κάθε περίπτωση, η Ομάδα της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη υποστηρίζει την εν λόγω πρόταση ψηφίσματος.

  Philippe Lamberts, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, έπρεπε να είχα ορισθεί εισηγητής στον εν λόγω φάκελο, έτσι αισθάνομαι λίγο απογοητευμένος. Ωστόσο, χαίρομαι που προχωρούμε. Δεν είναι καιρός για διοργανική διαμάχη. Χαίρομαι που το Συμβούλιο είναι διατεθειμένο να προχωρήσει.

Έχω να κάνω μια σειρά παρατηρήσεων. Πράγματι, ελπίζω εδώ στο Κοινοβούλιο ότι το Συμβούλιο θα αποδεχτεί τις ιδέες που περιέχονται στα ψηφίσματα επί των οποίων θα ψηφίσουμε αύριο.

Θα ήθελα να επισημάνω την ανάγκη να υπάρχει η σωστή ισορροπία μεταξύ –όπως για την κλιματική αλλαγή– μετριασμού και προσαρμογής. Εδώ αναφέρομαι στην πρόληψη της εν λόγω νόσου και στην κατανόηση της αιτίας για την οποία συμβαίνει, στους παράγοντες στους οποίους οφείλεται, ώστε να μπορέσουμε πραγματικά να την αποτρέψουμε αποτελεσματικά, διότι αυτός είναι πάντα ο αποτελεσματικότερος και επίσης ο λιγότερο δαπανηρός τρόπος καταπολέμησης της νόσου.

Είναι αρκετή η πρωτοβουλία κοινού προγραμματισμού; Λοιπόν, όχι με την έννοια ότι θα έπρεπε να καταστεί πρότυπο, διότι σε τόσο σημαντικές δεσμεύσεις, η συνεργασία θα έπρεπε να είναι το πρότυπο, όχι απλώς ο εθελοντισμός, αλλά κάτι που θα δέσμευε πραγματικά όλα τα κράτη μέλη για μια αποτελεσματική συνεργασία.

Δεύτερον, αναφορικά με τις δημοσιονομικές προτεραιότητες, η πρώτη ερώτηση είναι: δαπανούμε αρκετά χρήματα για τους εν λόγω τύπους νοσημάτων; Πιστεύουμε ότι αυτό δεν ισχύει και θα θέλαμε να ενθαρρύνουμε ιδιαίτερα, στο πλαίσιο των επόμενων προγραμμάτων πλαισίου, το να αποσπαστούν ορισμένα χρήματα από μεγάλα προγράμματα, όπως το ITER, για το οποίο οι επιστήμονες μας λένε ότι ίσως θα αποδώσει όφελος σε 60 χρόνια, και να τοποθετηθούν ορισμένα από αυτά τα χρήματα στις ερευνητικές δραστηριότητες για τη νόσο του Alzheimer και άλλα νοσήματα παρόμοιας φύσης. Νομίζω ότι αυτό απαιτείται πραγματικά.

  Marisa Matias, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Πρώτα απ’ όλα, θα ήθελα να εκφράσω την πλήρη υποστήριξή μου σε σχέση με το ερώτημα που τέθηκε από τον κ. Reul και ιδίως να επισημάνω ότι το βασικό ζήτημα –το βασικό πολιτικό ζήτημα εδώ– είναι ακριβώς υπόθεση κοινού προγραμματισμού των ερευνητικών δραστηριοτήτων.

Αυτό που συνέβη σχετικά με το θέμα του κοινού προγραμματισμού για τα νευροσκφυλιστικά νοσήματα και, ιδίως τη νόσο του Alzheimer, ήταν ότι άλλαξαν οι κανόνες στη μέση της διαδικασίας. Προχωρήσαμε από μια έκθεση σε ένα ψήφισμα, αφαιρώντας συνεπώς τις εξουσίες συναπόφασής μας σε αυτό το θέμα. Πάψαμε να είμαστε βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αντί αυτού γίναμε σύμβουλοι. Θα ήθελα, συνεπώς, να γνωρίζω, τουλάχιστον, αν θα ληφθεί υπόψη ή όχι ό,τι προτείνουμε.

Ο προγραμματισμός των ερευνητικών δραστηριοτήτων, σε οποιονδήποτε τομέα, αποτελεί πολιτική επιλογή και όχι τεχνική επιλογή και, σε σχέση με αυτό, ο ρόλος του Κοινοβουλίου πρέπει να επισημαίνεται και να ενισχύεται. Κατά τη γνώμη μου, ο ορισμός πολιτικών προτεραιοτήτων συνεπάγεται ότι πρέπει να ελέγχονται, να είναι διαφανείς και να είναι δημοκρατικές. Αυτό που συνέβη σε σχέση με την κοινή απόφαση και τον κοινό προγραμματισμό της έρευνας για τη νόσο του Alzheimer αποτελεί διαδικασία που δεν πρέπει να επαναληφθεί. Εάν ποτέ επαναληφθεί, σας παρακαλώ τουλάχιστον να μας προειδοποιήσετε. Ως εκ τούτου, ελπίζω ότι το τελευταίο πράγμα που μπορεί να συμβεί είναι να μην ληφθούν υπόψη οι αποφάσεις και οι συστάσεις που καταθέτει το Κοινοβούλιο για το εν λόγω θέμα.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. KOCH-MEHRIN
Αντιπροέδρου

  Diane Dodds (NI). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, στην εκλογική μου περιφέρεια στη Βόρεια Ιρλανδία, έχουμε σήμερα 16 000 ανθρώπους που πάσχουν από άνοια. Οι ίδιοι, οι οικογένειές τους και αυτοί που τους παρέχουν τη φροντίδα θα επιδοκιμάσουν μια προληπτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση της εν λόγω νόσου, η οποία μπορεί να είναι ιδιαίτερα ολέθρια τόσο για τους πάσχοντες όσο και για τις οικογένειές τους.

Σε τομείς όπως αυτόν, πιστεύω ότι είναι καλό να βλέπουμε ότι υπάρχει συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών. Πιστεύω ότι μια συντονισμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της νόσου μπορεί να προσφέρει νέα αποδεκτικτικά στοιχεία, νέες ιατρικές καινοτομίες και, εν καιρώ, ελπίζουμε ότι θα βελτιώσει την αγωγή και την θεραπεία.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, έχουμε σήμερα περισσότερους από 400 000 πάσχοντες από τη νόσο του Alzheimer. Ο εν λόγω αριθμός στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι πιθανό να είναι της τάξης των 750 000 ανθρώπων έως το 2025. Συνεπώς, είναι επιτακτικό να γίνει κάτι για να βελτιωθεί η διάγνωση, η θεραπεία και η πρόληψη και η κοινωνική έρευνα όσον αφορά την ευημερία των ασθενών και των οικογενειών τους, ιδιαίτερα των οικογενειών που ενεργούν ως άτομα που παρέχουν φροντίδα. Μια συντονισμένη προσέγγιση και ένας καταμερισμός των ερευνητικών δραστηριοτήτων είναι ζωτικής σημασίας, εφόσον οι ερευνητικές δραστηριότητες σέβονται την ιερότητα της ανθρώπινης ζωής σε όλες τις μορφές της.

  Maria Da Graça Carvalho (PPE). – (PT) Χαιρετίζω τις πρωτοβουλίες και τις δράσεις που λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την καταπολέμηση νευροεκφυλιστικών νοσημάτων και ιδίως της νόσου του Alzheimer. Τα κράτη μέλη αναπτύσσουν ερευνητικές προσπάθειες στον εν λόγω τομέα. Είναι σημαντικό να προωθείται η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, να εξασφαλίζεται ο αυξημένος συντονισμός σε σχέση με τις επιστημονικές ερευνητικές δραστηριότητες και την τεχνολογική ανάπτυξη και να αποφεύγεται ο κατακερματισμός.

Ο κοινός προγραμματισμός των ερευνητικών δραστηριοτήτων αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για τη μείωση του κατακερματισμού με τη συμμετοχή, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, των κρατών μελών, του δημόσιου τομέα και του ιδιωτικού τομέα. Το εν λόγω εργαλείο κοινού προγραμματισμού θα είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας. Η ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας βρίσκεται στο επίκεντρο της ερευνητικής πολιτικής της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Ωστόσο, ανησυχώ για την εφαρμογή του εργαλείου κοινού προγραμματισμού από την άποψη της γραφειοκρατικής πολυπλοκότητας και των καθυστερήσεων στις διοικητικές διαδικασίες. Ως εκ τούτου, θα ήθελα να ρωτήσω ποια είναι τα σχέδια για τη χρήση μιας διαδικασίας βασιζόμενης στην οικονομία κλίμακας, συνδυάζοντας αποτελεσματικότητα, απλοποίηση και επιτάχυνση των διοικητικών διαδικασιών, ώστε να προωθείται η αρτιότητα και να ενθαρρύνεται η συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως απαιτεί η σπουδαιότητα του εν λόγω θέματος.

  Nessa Childers (S&D). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, ως πρώην επαγγελματίας στον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης για περισσότερα από 30 χρόνια, ήταν λυπηρό που έμαθα ότι δεν θα ζητηθεί η γνώμη του Κοινοβουλίου αναφορικά με τις νέες προτάσεις της Επιτροπής για τη νόσο του Alzheimer. Ωστόσο, πρέπει να προχωρήσουμε.

Όσο γηραιότερος γίνεται ο πληθυσμός της Ευρώπης, τόσο περισσότερο θα εντείνονται οι επιπτώσεις από τη νόσο του Alzheimer. Ο αριθμός των περιπτώσεων Alzheimer παγκοσμίως αναμένεται να αυξηθεί από 35 εκατομμύρια σήμερα σε 107 εκατομμύρια περιπτώσεις το 2050.

Μία από τις πιο οδυνηρές πτυχές της νόσου του Alzheimer είναι οι πολλοί άνθρωποι που επηρεάζει εκτός από τον ασθενή. Στην Ιρλανδία, για παράδειγμα, υπάρχουν 50 000 καταγεγραμμένοι άνθρωποι που παρέχουν φροντίδα για να καλύψουν τις ανάγκες 44 000 πασχόντων της Ιρλανδίας. Η εν λόγω νόσος συχνά αποκαλείται οικογενειακή νόσος λόγω του χρόνιου άγχους να παρακολουθεί κάποιος ένα αγαπημένο πρόσωπο να υφίσταται σταδιακή επιδείνωση.

Δεν πρέπει να αγνοείται ο περαιτέρω ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην καταπολέμηση της νόσου του Alzheimer. Οποιαδήποτε νέα κατεύθυνση εκ μέρους της ΕΕ πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη μοναδική φωνή του Κοινοβουλίου για το ζήτημα και να δραστηριοποιείται για να βοηθήσει όχι μόνο τους πάσχοντες από Alzheimer, αλλά και τους πολλούς ανθρώπους που παρέχουν τη φροντίδα και οι οποίοι εργάζονται για να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.

  Mairead McGuinness (PPE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, προφανώς, οι συντονισμένες ερευνητικές δραστηριότητες στον εν λόγω τομέα είναι πραγματικά σημαντικές, και δεν πρόκειται μόνο για τη νόσο του Alzheimer, καθώς ο όρος «νευροεκφυλιστικά» καλύπτει πληθώρα νοσημάτων.

Το Κοινοβούλιο διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο ως προς τον τρόπο διεξαγωγής της έρευνας. Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή στις συνεχείς συζητήσεις μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το ζήτημα της ευημερίας των ζώων που χρησιμοποιούνται στα επιστημονικά πειράματα. Ανησυχώ –και ελπίζω, λόγω του εισηγητή μας και της πορείας των συζητήσεων– ότι θα συνεχίσουμε να επιτρέπουμε τις απαραίτητες έρευνες χρησιμοποιώντας ζώα με τρόπο φιλικότερο ως προς τη μεταχείρισή τους απ’ ό,τι ίσως σήμερα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι χρειαζόμαστε ερευνητικές δραστηριότητες στον εν λόγω τομέα για να προβούμε σε ενέργειες που έχουν συζητηθεί για την πρόληψη και τη θεραπεία ανθρώπων –και εμείς οι ίδιοι μπορεί να είμαστε εν καιρώ μεταξύ αυτών– που δυστυχώς μπορεί να πάσχουν από τα εν λόγω νοσήματα.

Ελπίζω ότι θα επιτύχουμε σύντομα συμφωνία σε δεύτερη ανάγνωση σχετικά με την εν λόγω πολύ σημαντική οδηγία. Ενώ μπορεί να μην έχουμε συμβάλει σημαντικά στο εν λόγω σημαντικό θέμα, θα το πράξουμε όσον αφορά τη συνεχιζόμενη έρευνα.

  Bogusław Sonik (PPE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, το ζήτημα της καταπολέμησης της εν λόγω νόσου θίχτηκε –και αυτό πρέπει να αναγνωριστεί– κατά τη διάρκεια της γαλλικής Προεδρίας. Ειπώθηκε τότε ότι η ΕΕ πρέπει να αναλάβει δράση σε αυτό το θέμα. Θα ήταν καλό η επόμενη Προεδρία να ασχοληθεί με το εν λόγω ζήτημα και να το χειριστεί με ισάξια σημασία. Αναφέρθηκε ήδη εδώ ότι το εν λόγω πρόβλημα αφορά εκατομμύρια ανθρώπους και τις οικογένειές τους, που υποφέρουν όλοι.

Όταν επισκεπτόμαστε τις εκλογικές μας περιφέρειες, συχνά ακούμε το εξής ερώτημα: τι κάνει η ΕΕ για τους πολίτες της Ευρώπης; Για ποιον λόγο είστε εκεί; Ποιος είναι ο τομέας αρμοδιότητάς σας; Σε ποιες ενέργειες προβαίνετε; Ακριβώς αυτός ο τύπος ερωτήσεων έπρεπε να είναι το αντικείμενο των προσπαθειών προκειμένου να διαμορφωθεί μια εικόνα κύρους και σπουδαιότητας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό χρειάζονται οι πολίτες μας. Οι από κοινού προσπάθειες για την καταπολέμηση των νοσημάτων αυτού του είδους πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ.

  Νικόλαος Χουντής (GUE/NGL). - Κυρία Πρόεδρε, θεωρώ το πρόβλημα της καταπολέμησης των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων και ιδιαίτερα του Alzheimer, παρά πολύ σοβαρό.

Επομένως είναι πολύ χρήσιμο να υπάρξει και να επιτευχθεί συντονισμός των ενεργειών των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αιτίες, να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της πρόληψης, της θεραπείας, αλλά και των συνεπειών που έχουν τέτοιες νόσοι στους ασθενείς, στο ευρύτερο δημόσιο σύνολο και στη δημόσια υγεία των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πιστεύω ότι η προτεραιότητα και η κύρια κατεύθυνση πρέπει να είναι στον τομέα της πρόληψης και όχι της φαρμακευτικής αγωγής. Επίσης θα πρέπει να ενθαρρυνθούν τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν κέντρα παρακολούθησης των ασθενών καθώς και των ατόμων που τους φροντίζουν, και να εξασφαλιστεί η ισότιμη επιστημονική συμμετοχή των κρατών στην ερευνητική αυτή προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τέλος, αυτά τα δεδομένα που θα δημιουργήσει η βάση σε συνεννόηση του Συμβουλίου και των κρατών μελών, πρέπει να είναι κάτω από δημόσια και κρατική ιδιοκτησία μέσα στα πλαίσια των εθνικών συστημάτων και τα συμπεράσματα να ανακοινώνονται σε δημόσια παγκόσμια φόρουμ. Τέλος, από εμάς εξαρτάται να ελέγξουμε τον σχετικό προϋπολογισμό για το εν λόγω θέμα.

  Vilija Blinkevičiūtė (S&D). – (LT) Φυσικά, συμφωνώ ότι επί του παρόντος είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εστιάσουμε την προσοχή στην επιστημονική έρευνα για να εξασφαλιστεί η παροχή βοήθειας στους ανθρώπους που υποφέρουν από το Alzheimer, καθώς η Ευρωπαϊκή μας Ένωση ενώνει 27 κράτη μέλη και δεν είναι όλα εξίσου ικανά να προσφέρουν βοήθεια στους πάσχοντες από Alzheimer. Υπάρχουν διαφορετικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, διαφορετικά συστήματα κοινωνικών υπηρεσιών, διαφορετική στήριξη για τις οικογένειες με έναν τέτοιο ασθενή. Ως εκ τούτου, η εν λόγω επιστημονική έρευνα είναι ζωτικής σημασίας και πρέπει να συγκεντρωθούμε και να βρούμε, πρωτίστως, χρηματοδότηση, συντονισμένο έργο και συντονισμένες δραστηριότητες. Δεύτερον, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει χρηματοδότηση για την υλοποίηση της έρευνας και την παροχή πραγματικής στήριξης στους ανθρώπους που πάσχουν από αυτήν τη νόσο, καθώς και στις οικογένειές τους.

  Herbert Reul (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, θα είμαι πολύ σύντομος. Η σημασία αυτού αναφέρθηκε ήδη από αρκετούς ομιλητές. Πρόκειται για μια ασθένεια που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους, και ο αριθμός αυτός αυξάνεται. Είναι ακόμα σημαντικότερο να συνεργαστούν τα κράτη μέλη, να ενώσουν τις δυνάμεις τους, προκειμένου να καταστούν αποτελεσματικά. Έως έναν βαθμό, αυτή είναι μια σωστή και λογική τακτική.

Είναι κρίμα που επί της διαδικασίας αντιμετωπίζουμε δυσκολίες όσον αφορά τη συμμετοχή του Κοινοβουλίου. Είναι λυπηρό το ότι το παρόν ψήφισμα έπρεπε να προετοιμαστεί την τελευταία στιγμή. Ωστόσο, εάν επιτευχθεί καλό αποτέλεσμα στο τέλος, τότε αυτό είναι το σημαντικό.

  Cecilia Malmström, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. – (SV) Κυρία Πρόεδρε, η νόσος του Alzheimer και άλλα νοσήματα που συνδέονται με την άνοια είναι τρομακτικά. Πιστεύω ότι πολλοί από εμάς που είδαν έναν συγγενή να πάσχει από Alzheimer γνωρίζουν πώς μπορεί να καταστρέψει ένα προηγουμένως υγιές άτομο και πόσο οδυνηρό είναι για την οικογένεια και τους λοιπούς συγγενείς, και πιστεύω ακράδαντα ότι χρειάζεται να επενδύσουμε περισσότερους πόρους στην έρευνα της εν λόγω τρομερής νόσου.

Είναι σαφές ότι χρειάζεται να λάβουμε νέα μέτρα για να συντονίσουμε καλύτερα τις γνώσεις και την έρευνά μας στην Ευρώπη, και η πιλοτική πρωτοβουλία της Επιτροπής στοχεύει στην κινητοποίηση των καλύτερων ερευνητών που έχουμε για την κατανόηση, θεραπεία και πρόληψη τόσο της νόσου του Alzheimer όσο και των άλλων νοσημάτων που σχετίζονται με την άνοια.

Στο πλαίσιο της τρέχουσας τρόικας μεταξύ της Γαλλίας, της Τσεχικής Δημοκρατίας και της Σουηδίας σήμερα, συζητήσαμε σε αρχικό στάδιο τη σημασία του να συμπεριληφθεί το Alzheimer ως θέμα κοινής προτεραιότητας στο πλαίσιο του έργου που αφορά τη δημόσια υγεία. Η γαλλική Προεδρία πραγματοποίησε μια πολύ σημαντική διάσκεψη, όπως ανέφερε ένα από τα αξιότιμα μέλη, και η σουηδική Προεδρία πραγματοποίησε μία διάσκεψη τον Σεπτέμβριο για την αξιοπρεπή γήρανση, με το Alzheimer ως ένα από τα θέματα της ημερήσιας διάταξης.

Όπως ανέφερα, το Συμβούλιο προτίθεται να εγκρίνει συμπεράσματα σχετικά με το εν λόγω θέμα στις 3 Δεκεμβρίου και, φυσικά, θα λάβουμε υπόψη το άρτιο ψήφισμα που εκπονήσατε και επί του οποίου θα ψηφίσετε αύριο. Είμαι βέβαιη ότι το θέμα της νόσου του Alzheimer θα ανακύψει εκ νέου στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος και παρόμοιων πρωτοβουλιών στο πολύ εγγύς μέλλον, συνεπώς σας ευχαριστώ πολύ που θίξατε το εν λόγω πολύ σημαντικό θέμα.

  Πρόεδρος. – Πρόταση ψηφίσματος⁽¹⁾ που κατατέθηκε σύμφωνα με το άρθρο 115, παράγραφος 5, του Κανονισμού για την περάτωση της συζήτησης.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)

  Cristian Silviu Buşoi (ALDE), γραπτώς. – (RO) Επιδοκιμάζω την πρόταση σύστασης της Επιτροπής για τον κοινό προγραμματισμό των ερευνητικών δραστηριοτήτων στον τομέα των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων. Η ψυχική υγεία του πληθυσμού αποτελεί θέμα ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση αξιοπρεπούς ποιότητας ζωής. Τα νοσήματα αυτού του τύπου επηρεάζουν ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων στην ΕΕ. Για το λόγο αυτόν απαιτούνται προσπάθειες για την καταπολέμηση των παραγόντων που ευθύνονται για την πρόκληση των εν λόγω νοσημάτων. Ωστόσο, για να καταπολεμηθούν αυτοί οι παράγοντες, χρειάζεται να εντοπιστούν μέσω της έρευνας. Πιστεύω ότι το πιλοτικό σχέδιο για τον κοινό προγραμματισμό των ερευνητικών δραστηριοτήτων προσφέρει σαφές πλεονέκτημα από την άποψη ότι συγκεντρώνει τις προσπάθειες για τη χρηματοδότηση της έρευνας, πράγμα που θα έχει ως αποτέλεσμα την αποτελεσματικότερη χρήση των κονδυλίων που προορίζονται για την έρευνα στον εν λόγω τομέα. Επιπλέον, η συνεργασία βάσει δικτύων που δημιουργούνται από τα εθνικά ερευνητικά κέντρα και η από κοινού χρήση της απαιτούμενης υποδομής είναι ολοένα και πιο χρήσιμα, δεδομένου ότι δεν έχουν όλα τα κράτη μέλη τους απαραίτητους πόρους για να αναλάβουν ερευνητικές δραστηριότητες με δικά τους έξοδα, αν και έρχονται αντιμέτωπα με μεγάλο αριθμό περιπτώσεων που αφορούν νευροεκφυλιστικά νοσήματα. Θα είναι πρωταρχικής σημασίας τα ερευνητικά αποτελέσματα να χρησιμοποιηθούν προς ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά με τους τρόπους στήριξης της ψυχικής υγείας, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην μείωση του αριθμού των ασθενών και στη διατήρηση της βιωσιμότητας των εθνικών δημόσιων συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης.

  António Fernando Correia De Campos (S&D), γραπτώς. – (PT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο προσφέρει μια αισιόδοξη ανάλυση των προσδοκώμενων οφελών από τη συνεργασία στον τομέα της έρευνας μεταξύ των κρατών μελών και από τον συντονισμό που μπορεί να πραγματοποιήσει η Επιτροπή, στο πλαίσιο του έβδομου προγράμματος πλαισίου, σε σχέση με τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα και ιδίως τη νόσο του Alzheimer. Τα μέτρα που προτείνονται στην ανακοίνωση αφορούν μόνο την αρχή της καλύτερης χρήσης των υφιστάμενων πόρων και προγραμμάτων: το πρόγραμμα «Υγεία», το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο, το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τις αναπηρίες, η ανοικτή μέθοδος συντονισμού και το στατιστικό πρόγραμμα. Η βελτιστοποίηση εκ μέρους μας της χρήσης των εν λόγω πόρων είναι αρκετή για την επίτευξη των προσδοκώμενων αποτελεσμάτων; Ποιους μηχανισμούς συντονισμού προτείνει η Επιτροπή που δεν θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή πριν την ανακοίνωση; Ποια προστιθέμενη αξία παρέχει; Ποια νέα, πρακτικά μέτρα σκέφτεται να εγκρίνει η Επιτροπή για να τονώσει τη συνεργασία στον τομέα της έρευνας, σε μια κατάσταση στην οποία οι πόροι και οι ομάδες υπάρχουν ήδη, αν και είναι κατακερματισμένα; Η μεγαλύτερη προβολή του θέματος και η χρήση υφιστάμενων εργαλείων θα είναι αρκετά για την επίλυσή του;

  Proinsias De Rossa (S&D), γραπτώς. – (EN) Υποστηρίζω το παρόν ψήφισμα, επικροτώντας το προτεινόμενο πιλοτικό σχέδιο για κοινό προγραμματισμό ερευνητικών δραστηριοτήτων στον τομέα των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων. Τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα, όπως η νόσος του Alzheimer και του Parkinson, προσβάλλουν περισσότερα από επτά εκατομμύρια πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επί του παρόντος δεν διατίθενται θεραπείες για τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα και οι γνώσεις για την πρόληψη, τη θεραπεία και τον προσδιορισμό των παραγόντων κινδύνου είναι πολύ περιορισμένες. Πράγματι, οι περισσότερες ερευνητικές προσπάθειες στον τομέα των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων πραγματοποιούνται από κράτη μέλη, με ένα σχετικά χαμηλό επίπεδο διακρατικού συντονισμού, οδηγώντας στον κατακερματισμό και σε μια περιορισμένη διάδοση γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ κρατών μελών. Ο κοινός προγραμματισμός θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα πολύτιμος για τη μείωση του κατακερματισμού των ερευνητικών προσπαθειών, οδηγώντας στη συγκέντρωση μιας κριτικής μάζας ικανοτήτων, γνώσεων και δημοσιονομικών πόρων. Ωστόσο, το άρθρο 182, παράγραφος 5, της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως εισήχθη από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, που θεσπίζει τα μέτρα που απαιτούνται για την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας, θα μπορούσε να παράσχει μια καταλληλότερη νομική βάση για μελλοντικές πρωτοβουλίες κοινού προγραμματισμού στον τομέα της έρευνας. Η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει τη χρήση του άρθρου 182, παράγραφος 5, ως νομικής βάσης για όλες τις μελλοντικές προτάσεις σχετικά με κοινό προγραμματισμό ερευνητικών δραστηριοτήτων.

  Eija-Riitta Korhola (PPE), γραπτώς. – (FI) Κυρία Πρόεδρε, η νόσος του Alzheimer συνιστά ασθένεια που προκαλεί σύγχυση, η οποία μετατρέπει τον κόσμο του πάσχοντος σε κάτι άγνωστο και επικίνδυνο. Η ζωή μετατρέπεται σε πολύ επικίνδυνο «παρόν», στο οποίο δεν υπάρχουν αναμνήσεις και διδάγματα για να οικοδομηθεί γέφυρα ασφάλειας με την παρούσα στιγμή. Επιπλέον, η εν λόγω μοιραία ανθρώπινη τραγωδία επιδεινώνεται ολοένα και περισσότερο από το γεγονός ότι δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία για τη νόσο αυτήν τη στιγμή. Η ασθένεια περιλαμβάνει επίσης τα δεινά στενών συγγενών. Ορισμένες φορές αποκαλείται οικογενειακή ασθένεια, διότι οι συγγενείς πάσχουν από χρόνιο άγχος. Οι κοινωνικές επιπτώσεις είναι τεράστιες και προκαλούν σημαντικές απώλειες. Με τη γήρανση του πληθυσμού στην Ευρώπη, τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα, όπως η νόσος του Alzheimer και του Parkinson, καθίστανται ολοένα και περισσότερο ζήτημα δημόσιας υγείας: οι ασθενείς σήμερα υπερβαίνουν τα επτά εκατομμύρια, και ο αριθμός αυτός αναμένεται να διπλασιαστεί την επόμενη δεκαετία. Η ιατρική επιστήμη, ωστόσο, δεν κατανοεί ακόμα πλήρως τις αιτίες της νόσου. Υπάρχουν ορισμένα υποσχόμενα πορίσματα από την έρευνα, αλλά χρειαζόμαστε συντονισμένες προσπάθειες, εάν θέλουμε να επιτύχουμε μια καινοτομία. Για να συγκεντρώσουμε τα δεδομένα από την έρευνα των ιδιωτικών και δημόσιων οργανισμών και τα κράτη μέλη και να συντονίσουμε τις καινοτομίες τους, χρειαζόμαστε κοινοτικό προγραμματισμό: με αυτόν τον τρόπο, υπάρχει ελπίδα ότι η αποτελεσματικότερη πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία σε σχέση με τα εν λόγω νοσήματα θα γίνει πραγματικότητα το συντομότερο δυνατόν όσον αφορά το έργο παροχής πρακτικής φροντίδας. Είμαι πεπεισμένη ότι οι άνθρωποι που έρχονται αντιμέτωποι με νευροεκφυλιστικά νοσήματα –οι ασθενείς, οι συγγενείς και οι άνθρωποι που παρέχουν τη φροντίδα– θα υποστηρίξουν δυναμικά τυχόν προσπάθειες συνεργασίας για την αναζήτηση νέων τρόπων με σκοπό την αντιμετώπιση της παρούσας κατάστασης. Ακριβώς αυτά τα είδη σχεδίων μαρτυρούν στους πολίτες μας τον λόγο για τον οποίο βρισκόμαστε σήμερα εδώ: αιτιολογούν τη συνολική ύπαρξη της Ένωσης. Συμφωνώ με τον συνάδελφό μου, κ. Reul, ότι η διαδικασία και η αρμοδιότητα είναι δευτερεύοντα, εάν πορεύομαστε πράγματι προς τη σωστή κατεύθυνση.

  Sirpa Pietikäinen (PPE), γραπτώς. – (FI) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το καλοκαίρι η Επιτροπή ενέκρινε τη σύσταση του Συμβουλίου ζητώντας από τα κράτη μέλη της ΕΕ να συμμετάσχουν στον κοινό προγραμματισμό ερευνητικών δραστηριοτήτων σχετικά με τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα. Αυτό είναι σημαντικό προκειμένου να γίνει ακόμα καλύτερη χρήση των περιορισμένων πόρων της έρευνας. Πρέπει, ωστόσο, να θυμόμαστε ότι εκτός από την έρευνα, η Ευρώπη χρειάζεται ένα πιο εκτεταμένο πρόγραμμα δράσης για την άνοια. Νωρίτερα το τρέχον έτος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε μια γραπτή δήλωση καλώντας την Επιτροπή να καταρτίσει σχέδιο δράσης σχετικά με τη νόσο του Alzheimer. Η δήλωση του Κοινοβουλίου υπογράμμιζε τη σημασία τεσσάρων θεμάτων: τις εξελίξεις στον τομέα της έρευνας, την πρώιμη διάγνωση, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών και αυτών που έχουν τη φροντίδα τους και τον ρόλο των ενώσεων για την αντιμετώπιση της νόσου του Alzheimer. Θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όλους ότι το πρόγραμμα είναι επείγον και η Επιτροπή πρέπει να ξεκινήσει να αναλαμβάνει τη δράση που ζήτησε το Κοινοβούλιο.

  Richard Seeber (PPE), γραπτώς. – (DE) Στην ολοένα και περισσότερο γηράσκουσα κοινωνία μας, ο αριθμός των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, όπως της νόσου του Alzheimer ή της γεροντικής άνοιας, θα συνεχίσει να αυξάνεται. Προκειμένου να προετοιμαστούμε όσο το δυνατόν περισσότερο, χρειάζεται να δημιουργήσουμε καλύτερες ερευνητικές υποδομές και να κάνουμε καλύτερη χρήση των υφιστάμενων μονάδων. Το προβλεπόμενο πιλοτικό σχέδιο στον εν λόγω τομέα αποτελεί ιδανική αφετηρία για την καλύτερη διασύνδεση των τρεχουσών ερευνητικών προσπαθειών. Ωστόσο, εξίσου σημαντική με την παροχή της καλύτερης δυνατής φροντίδας για τους πάσχοντες είναι η πρόληψη. Τα κράτη μέλη πρέπει να εντείνουν τις ενημερωτικές τους εκστρατείες αναφορικά με έναν δραστήριο τρόπο ζωής.

(1) Βλ. Συνοπτικά Πρακτικά