Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2009 - Στρασβούργο

14. Προς επίτευξη πολιτικής λύσης έναντι της πειρατείας στα ανοιχτά των ακτών της Σομαλίας (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την επίτευξη πολιτικής λύσης έναντι της πειρατείας στα ανοιχτά των ακτών της Σομαλίας.

  Carl Bildt, Προεδρεύων του Συμβουλίου. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, είμαι ευγνώμων για αυτήν την ευκαιρία να συζητήσουμε εν συντομία το πρόβλημα της Σομαλίας και, ιδιαίτερα, το σοβαρότατο πρόβλημα που προκαλείται με την πειρατεία στα ανοιχτά των ακτών αυτής της χώρας.

Δεν θα αναφερθώ σε όλο το ιστορικό υπόβαθρο: η χώρα βρίσκεται σε δεινή θέση για περισσότερο από 18 χρόνια, η ανθρωπιστική κατάσταση είναι φρικιαστική, και οι μάχες μαίνονται σε ολόκληρη τη χώρα Υπάρχει μια διαδικασία σε εξέλιξη με τη μεταβατική ομοσπονδιακή κυβέρνηση, αλλά είναι μια διαδικασία εύθραυστη –για να το θέσω με τους ηπιότερους δυνατούς όρους– και απαιτεί διαρκείς προσπάθειες από τη διεθνή κοινότητα για να κινηθεί η χώρα σταδιακά προς τη συμφιλίωση και βαθμιαία να οικοδομήσει κάποιο είδος λειτουργούντος κράτους το οποίο θα είναι σε θέση να αποκαταστήσει ένα είδος σταθερότητας σε αυτήν την τρομερά σπαρασσόμενη χώρα.

Η πειρατεία είναι όντως μια πολύ σοβαρή απειλή. Η αντιμετώπισή της απαιτεί ευρεία δέσμευση από την ίδια τη χώρα η οποία, όπως αναφέρθηκε, αδυνατεί να πράξει κάτι τέτοιο, δεδομένης της παρούσας κατάστασης ασφάλειας που επικρατεί σε αυτήν. Κατά συνέπεια, όπως σημειώσατε, οι παρούσες προσπάθειές μας έχουν επικεντρωθεί στην πρακτική βοήθεια η οποία μπορεί να παραδοθεί εκτός Σομαλίας προς όφελος της χώρας και του λαού. Συζητούμε, φυσικά, όπως ίσως γνωρίζετε, περαιτέρω βήματα ως προς αυτό το συγκεκριμένο ζήτημα.

Για το συγκεκριμένο πρόβλημα της πειρατείας, η ναυτική επιχείρηση Atalanta εξακολουθεί να επιχειρεί με επιτυχία στα ανοιχτά των ακτών της Σομαλίας. Όλα τα φορτία από το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα έχουν παραδοθεί με ασφάλεια στη Σομαλία από τη Μομπάσα στο Μουκντίσο και την Μπερμπέρα. Καμία επιτυχής επίθεση δεν έλαβε χώρα στον Κόλπο του Άντεν από τις αρχές Μαΐου 2009. Αυτό, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, είναι αποτέλεσμα της δέσμευσης των κρατών μελών και της υπόλοιπης διεθνούς κοινότητας, η οποία βοήθησε στην εξασφάλιση συγκρότησης υψηλού επιπέδου σημαντικών ναυτικών πόρων. Η επιτυχία της επιχείρησης σε αυτό το περιορισμένο πεδίο είναι επίσης αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας μεταξύ της εμπορικής ναυτιλιακής κοινότητας και του αρχηγείου επιχειρήσεων της ΕΕ στο Northwood του ΗΒ. Αυτή έχει επιτρέψει την ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών διαχείρισης οι οποίες τηρούνται επίσης όλο και περισσότερο από τους ναυτιλλόμενους. Υπήρξε επίσης μια πολύ αποτελεσματική εφαρμογή του συντονισμένου μηχανισμού για τη ναυτική προστασία της εμπορικής ναυσιπλοΐας στον Κόλπο του Άντεν.

Επομένως, επί του παρόντος, μπορούμε να πούμε ότι η πειρατεία στον Κόλπο του Άντεν αναχαιτίστηκε, αλλά εξακολουθεί να υφίσταται. Γι’ αυτόν τον λόγο, το Συμβούλιο αποφάσισε να παρατείνει την αντιπειρατική επιχείρηση έως τον Δεκέμβριο του 2010. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε σε θέση να διατηρήσουμε τις παρούσες προσπάθειές μας και να διατηρήσουμε το ενδεδειγμένο επίπεδο στρατιωτικών πόρων. Παράλληλα, αναμένουμε ότι τις προσεχείς ημέρες θα παραταθεί το ψήφισμα AL1846 του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ.

Παρά τα προλεχθέντα, δεν υπάρχουν περιθώρια για αυταρέσκεια, να νοιώσουμε ικανοποίηση. Οι πειρατές συνεχίζουν να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους μακρύτερα προς τα ανατολικά εντός του Ινδικού Ωκεανού, και με το τέλος της εποχής των μουσώνων, γίναμε πρόσφατα μάρτυρες νέου κύματος επιθέσεων βόρεια και βόρειο-ανατολικά των Σεϋχελλών, περιοχή η οποία βρίσκεται σε αρκετά μεγάλη απόσταση. Αυτήν τη στιγμή κρατούνται τουλάχιστον 11 πλοία –όλα κατόπιν επιθέσεων στην περιοχή που ονομάζεται Λεκάνη της Σομαλίας– των οποίων ο συνολικός αριθμός μελών πληρωμάτων ανέρχεται σε 250.

Με την επιχείρηση Atalanta, έχουμε ενισχύσει τις ικανότητές μας σε αυτήν την απομακρυσμένη ναυτική θαλάσσια περιοχή. Πρόσθετα αεροσκάφη ναυτικής επιτήρησης έχουν αναπτυχθεί στις Σεϋχέλλες, και μπορώ να ανακοινώσω ότι στη δύναμη αυτή θα ενταχθεί και σουηδικό αεροσκάφος ναυτικής επιτήρησης. Το μέτρο αυτό αποδείχθηκε χρήσιμο. Επί του παρόντος, σε εθνική βάση εφαρμόζονται ήδη ή σχεδιάζονται πρόσθετα μέτρα, με τη Γαλλία, και πιο πρόσφατα την Ισπανία, να προσφέρουν κατάλληλη και αποτελεσματική απάντηση.

Υπάρχει επίσης η προστασία του διεθνώς αναγνωρισμένου διαδρόμου ναυσιπλοΐας στον Κόλπο του Άντεν. Αυτή είναι η συνιστώμενη πορεία διά μέσου του Κόλπου, και όλα τα σκάφη επωφελούνται από τη ναυτική προστασία, ανεξάρτητα από τη σημαία που φέρουν. Αυτήν τη στιγμή έχουμε ναυτικές μονάδες από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το ΝΑΤΟ και από τη συμμαχία ναυτικών δυνάμεων της οποίας ηγούνται οι ΗΠΑ με πάρα πολύ καλό συντονισμό των περιπολιών και με πολύ ουσιαστική συνεργασία στον τομέα των πληροφοριών, τομέας απαραίτητος για επιχειρήσεις αυτού του είδους.

Η Κίνα τώρα επιθυμεί να συνεργαστεί με αυτόν τον μηχανισμό συντονισμού και να συμμετάσχει στην προστασία. Αυτό σημαίνει ότι οι υφιστάμενοι μηχανισμοί πρέπει να εξελιχθούν και να διευρυνθούν. Αυτό θα μπορούσε, σε εύθετο χρόνο, να οδηγήσει την Κίνα, και πιθανόν και άλλες ναυτικές δυνάμεις, να αναλάβουν ορισμένες αρμοδιότητες. Άλλες χώρες –η Ρωσία, η Ινδία και η Ιαπωνία– έχουν επίσης αναπτύξει ναυτικές δυνάμεις, και πρέπει να προσκληθούν να συμμετάσχουν σε αυτόν τον μηχανισμό το συντομότερο δυνατό. Ο συντονισμός, φυσικά, είναι το κλειδί της επιτυχίας.

Γνωρίζω ότι υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον στο Κοινοβούλιο για το μάλλον δύσκολο ζήτημα της δίκης των υπόπτων πειρατών οι οποίοι έχουν συλληφθεί και κρατηθεί από τις μονάδες της επιχείρησης Atalanta. Αυτήν τη στιγμή στις φυλακές της Κένυας κρατούνται 75 ύποπτοι. Η σχετική νομική διαδικασία αφορά εννέα διαφορετικές δίκες και δημιουργεί σημαντικό πρόσθετο φορτίο στο δικαστικό σύστημα της Κένυας. Η αρμόζουσα διεξαγωγή αυτών των δικών είναι, φυσικά, ουσιώδης αν θέλουμε να διατηρήσουμε τόσο το αποτρεπτικό αποτέλεσμα που εξασφαλίζει η επιχείρηση Atalanta όσο και τη συνολική αξιοπιστία των αντιπειρατικών προσπαθειών μας. Μια πρόσφατη συμφωνία με τις Σεϋχέλλες, την οποία φαντάζομαι ότι γνωρίζετε, σχετικά με τη μεταφορά υπόπτων για πειρατεία αποτελεί σημαντική πρόσθετη συνεισφορά στο θέμα αυτό. Η πειρατεία είναι μια πολύ επικερδής επιχείρηση, και είναι σημαντικό από κάθε άποψη να αναπτύξουμε διάφορες δραστηριότητες με σκοπό τη μείωση κάθε δυνατότητας των πειρατών να αποκομίσουν και άλλα χρήματα από αυτές τις πραγματικά απαίσιες επιχειρήσεις στις οποίες επιδίδονται.

Σε τελική ανάλυση, βέβαια, αυτό που κάνουμε στα θαλάσσια ύδατα δεν μπορεί να υποκαταστήσει αυτό που χρειάζεται να γίνει στη Σομαλία ή σχετικά με την ίδια τη Σομαλία, αλλά, όπως ανέφερα προηγουμένως, αυτό είναι κάτι για το οποίο η άμεση επιτυχία δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη. Πρέπει να συνεχίσουμε τη ναυτική επιχείρηση και αυτό θα απαιτήσει, καταρχάς, να είμαστε προετοιμασμένοι για να στηρίξουμε μια μακροπρόθεσμη δέσμευση στρατιωτικών πόρων· δεύτερον, θα χρειαστεί να ενισχύσουμε τη συνεργασία στον συντονισμό μεταξύ όλων των δυνάμεων και των διεθνών οργάνων που εμπλέκονται σε αυτήν την επιχείρηση και, τρίτον, θα πρέπει επίσης να βοηθήσουμε να αναπτυχθούν περιφερειακές ναυτικές ικανότητες καθώς το βάρος δεν μπορεί να πέφτει μόνο σε εμάς. Οι διεθνείς ναυτιλιακοί οργανισμοί, όπως η ομάδα επαφής για την πειρατεία, θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο εδώ.

Τέλος, αυτός είναι ένας από τους τομείς στον οποίο έχουμε δείξει τις δυνατότητες της ΕΠΑΑ τα τελευταία χρόνια. Πριν από λίγα μόλις χρόνια ελάχιστοι ακόμη και από τους πλέον φιλόδοξους μπορούσαν να φανταστούν ότι θα είχαμε πλοία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιχειρούν στον Κόλπο του Άντεν ή τον Ινδικό Ωκεανό. Επιτακτικοί ανθρωπιστικοί και άλλοι λόγοι μας οδήγησαν σε αυτό το οποίο, στο μέτρο του δυνατού, έως στιγμής αποδείχθηκε μια σχετικά επιτυχής επιχείρηση, αλλά ας μην έχουμε αυταπάτες. Πολλά απομένουν να γίνουν. Χρειάζεται να διατηρήσουμε την επιχείρηση, και από την άποψη αυτή η στήριξη του Κοινοβουλίου είναι πολύ σημαντική.

  Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, αυτήν τη φορά η εστίαση στο συνολικό ζήτημα της Σομαλίας είναι ευρύτερη, αντιμετωπίζοντας επίσης τις βαθύτερες ρίζες αυτής μάστιγας με βιώσιμες μεθόδους. Η Επιτροπή πάντοτε υποστήριζε ότι η πειρατεία μπορεί να εξαλειφθεί μόνο αν αντιμετωπιστούν οι υποκείμενες αιτίες, αρχίζοντας με την αστάθεια στη Σομαλία και αντιμετωπίζοντας επίσης τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας, οι οποίες εκδηλώνονται με την πιο ακραία φτώχεια, περιλαμβανομένου του ευρύτατα διαδεδομένου αναλφαβητισμού και ευπάθειας.

Κατά συνέπεια, μια περιεκτική προσέγγιση στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της ασφάλειας και της ανάπτυξης στη Σομαλίας, οι οποίες έχουν αναφερθεί, είναι ουσιώδης. Αυτό θα απαιτήσει την εγκαθίδρυση κράτους το οποίο να λειτουργεί, ικανού να επιβάλει τον νόμο και να εξασφαλίζει τουλάχιστον τις βασικές υπηρεσίες. Μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, η διακυβέρνηση, περιλαμβανομένης της οικοδόμησης θεσμών και ασφάλειας, η παιδεία και η οικονομική ανάπτυξη είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την εξάλειψη των κινήτρων τα οποία τώρα υπάρχουν και συμβάλλουν ώστε οι Σομαλοί να γίνουν πειρατές.

Στο ζήτημα της ασφάλειας, μια ταχεία προσέγγιση είναι ουσιώδης. Η Αφρικανική Ένωση, όπως γνωρίζετε, έχει κεντρικό ρόλο να διαδραματίσει, κυρίως μέσω της AMISOM (Αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία), η οποία είναι η δύναμη της Αφρικανικής Ένωσης που παρέχει ασφάλεια για τη μεταβατική ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Μουκντίσο. Μέσω της Africa Peace Facility, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σημαντικός χρηματοδότης της AMISOM, παρέχοντας κονδύλια για την υποστήριξη των δυνάμεων της Αφρικής Ένωσης. Η νέα συμφωνία συνεισφοράς ύψους 60 εκατομμυρίων ευρώ μόλις οριστικοποιήθηκε. Το ποσό αυτό είναι μέρος της δέσμευσης από την Επιτροπή στη διάσκεψη των Βρυξελλών τον Απρίλιο αυτού του έτους. Το έγγραφο κοινής στρατηγικής 2008-2013 ορίζει τη βοήθεια της Επιτροπής στη Σομαλία και, με συγκεκριμένους αριθμούς, το πρόγραμμα στήριξης της ΕΚ για τη Σομαλία έχει συνολικό προϋπολογισμό, 215,4 εκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) για την περίοδο 2008-2013.

Η Επιχείρηση ATALANTA, η πρώτη ναυτική επιχείρηση της ΕΕ, θα γιορτάσει σύντομα την επέτειό της. Αυτή η επιχείρηση έχει στεφθεί με επιτυχία, εξασφαλίζοντας αποτροπή στην πειρατεία αλλά επίσης και ενίσχυση της ευαισθητοποίησης της ναυτιλιακής κοινότητας σχετικά με βέλτιστα μέτρα αυτοπροστασίας. Όμως, όλοι γνωρίζουμε ότι πολλά ακόμη πρέπει να γίνουν. Παράλληλα με την επιχείρηση ATALANTA, η Επιτροπή χρησιμοποιεί το μέσο σταθερότητας, ένα χρηματοδοτικό μέσο, για να στηρίξει το δικαστικό σύστημα της Κένυας –όπως ο Προεδρεύων του Συμβουλίου μόλις ανέφερε– επειδή η Κένυα έχει αναλάβει την άσκηση δίωξης των μεταφερθέντων υπόπτων πειρατών οι οποίοι συνελήφθησαν από την επιχείρηση, και είναι απαραίτητο να μην υπάρξει ατιμωρησία. Αυτή η στήριξη στο δικαστικό σύστημα της Κένυας περιλαμβάνει σύνολο μέτρων ανάπτυξης δυνατοτήτων για τις διωκτικές, αστυνομικές, δικαστικές και σωφρονιστικές υπηρεσίες. Το πρόγραμμα εφαρμόζεται μέσω του UNODC (Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος) με κόστος 1,75 εκατομμυρίων ευρώ.

Σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, η περιφερειακή ανάπτυξη ναυτικής ικανότητας είναι επίσης σημαντική πτυχή διασφάλισης της ασφάλειας στην περιοχή. Η Επιτροπή στηρίζει την εφαρμογή του αποκαλούμενου Κώδικα Δεοντολογίας του Τζιμπουτί του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, ακόμη μία φορά χρησιμοποιώντας το δικό μας μέσο για τη σταθερότητα. Ένα πρόγραμμα το οποίο αφορά ορισμένους κρίσιμης σημασίας δρόμους θαλάσσιων μεταφορών, μεταξύ άλλων την περιοχή του Κέρατος της Αφρικής κα τον Κόλπο του Άντεν, θα βοηθήσει στη δημιουργία περιφερειακού κέντρου εκπαίδευσης για τις ναυτιλιακές υποθέσεις στο Τζιμπουτί. Αυτό το κέντρο θα επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ικανοτήτων και στην εκπαίδευση προσωπικού ναυτιλιακής διοίκησης, αξιωματούχους και ακτοφύλακες της περιοχής στους οποίους θα περιλαμβάνονται εκπαιδευόμενοι και από τη Σομαλία, το Πούτλαντ, και τη Σομαλιλάντ, στον βαθμό που είναι εφικτό. Ένα περιφερειακό κέντρο ανταλλαγής πληροφοριών στη Σαναά της Υεμένης έχει ήδη επιλεγεί για χρηματοδότηση το 2009. Η πρώτη φάση αυτού του προγράμματος έχει ήδη αρχίσει και οι μελέτες τεχνικής επιτευξιμότητας έχουν ξεκινήσει.

Επιτρέψτε μου να έλθω τώρα σε ένα άλλο σημαντικό ζήτημα πριν ολοκληρώσω. Η Επιτροπή αναπτύσσει μια ολοκληρωμένη ναυτιλιακή πολιτική –περιλαμβανομένης της εξωτερικής διάστασης– και επίσης μια ολοκληρωμένη ναυτιλιακή επιτήρηση σε όλους τους τομείς και τα σύνορα, για να δημιουργήσει ναυτιλιακή επίγνωση της κατάστασης που επικρατεί για τις θαλάσσιες δραστηριότητες, δημιουργώντας αντίκτυπο, μεταξύ άλλων, στη ναυτιλιακή ασφάλεια και την ασφάλεια των ανθρώπων, αλλά και στη γενική εφαρμογή του νόμου.

Η σημερινή σουηδική Προεδρία έχει αρχίσει μια σημαντική προσπάθεια για να διασφαλίσει τη διαπυλωνική συνοχή της ναυτιλιακής πολιτικής της ΕΕ, διασφαλίζοντας τη σύνδεση μεταξύ της κοινοτικής δράσης και του έργου που αναπτύσσεται υπό τον δεύτερο πυλώνα, ιδιαίτερα δε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας. Πιστεύουμε ότι η ολοκλήρωση της θαλάσσιας επιτήρησης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στις επιχειρήσεις που διεξάγει η ΕΕ κατά της πειρατείας, καθώς η συλλογή δεδομένων θαλάσσιας επιτήρησης από διάφορες πηγές επιτρέπει στις αρχές που δρουν στη θάλασσα να λαμβάνουν αποφάσεις και να αντιδρούν διαθέτοντας περισσότερες πληροφορίες.

Όλες αυτές οι διαφορετικές συνιστώσες δραστηριοτήτων, οι οποίες περιγράφονται στο ψήφισμα του ΕΚ του περασμένου Οκτωβρίου, αποτελούν τη συμβολή της Επιτροπής στην καταπολέμηση της πειρατείας.

  Cristiana Muscardini, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε υπουργέ, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, χαιρετίζουμε με μεγάλη ικανοποίηση την παράταση της αποστολής Atalanta.

Επεδίωξα να αφιερώσω τις δυνάμεις μου στο πρόβλημα της Σομαλίας για περίπου 10 χρόνια και δεν μπορώ να αρνηθώ ότι, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, η Ευρώπη δεν έδρασε αρκετά γρήγορα.

Η κατάσταση στη Σομαλία κάθε ημέρα γίνεται και πιο δραματική λόγω των συνεπειών της διεθνούς τρομοκρατίας, καθώς επίσης και του προβλήματος της πειρατείας και της ανθρωπιστικής τραγωδίας την οποία βιώνουν εκατομμύρια άνθρωποι, ιδιαίτερα οι γυναίκες και τα παιδιά, που υποφέρουν από τη βία, αντιμετωπίζουν την πείνα καθημερινά και, πάρα πολύ συχνά, αναγκάζονται να διαφύγουν στην έρημο σε μια προσπάθεια αναζήτησης καταφυγίου στις ευρωπαϊκές ακτές.

Σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, πρέπει να εισαγάγουμε δράσεις οι οποίες προσφέρουν νέα ελπίδα στην οικονομία της περιοχής, αλλά και να εισαγάγουμε ευρωπαϊκό έλεγχο της κατάστασης των στρατοπέδων προσφύγων στη Λιβύη. Έχουμε λάβει αναφορές για την πολύ σοβαρή κατάσταση που επικρατεί σε αυτά τα στρατόπεδα, τόσο από άποψη βίας όσο και από άποψη παράλειψης σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία συχνά έχει ως στόχο τις Σομαλές.

Κατά τη διάρκεια χαιρετισμού που οργάνωσε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (Χριστιανοδημοκράτες), ο μόνιμος αντιπρόσωπος της σομαλικής μεταβατικής κυβέρνησης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών Δρ Yusuf Mohamed Ismail Bari-Bari επεσήμανε ότι η Σομαλία έχει φτωχύνει ακόμη περισσότερο με την λαθραλιεία στις ακτές της και ότι πολλοί από τους πειρατές είναι και πρώην αλιείς στους οποίους δεν έχει αποδοθεί δικαιοσύνη ούτε έχει δοθεί προσοχή.

Επομένως, χρειάζεται να καταπολεμήσουμε σκληρά την τρομοκρατία αλλά να προσπαθήσουμε να φέρουμε τη δικαιοσύνη, την ελπίδα και την οικονομία σε μια χώρα η οποία σπαράσσεται επί χρόνια από τον πόλεμο.

  Roberto Gualtieri, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, με αυτήν τη συζήτηση και με το ψήφισμα το οποίο εμείς στην Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εγκρίνουμε αύριο, πρόθεσή μας είναι να εκφράσουμε την ισχυρή στήριξή μας για τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταπολεμήσει την πειρατεία. Ταυτόχρονα, προτιθέμεθα να εκφράσουμε την ανησυχία μας σχετικά με τη δραματική φύση της κατάστασης στη Σομαλία, η οποία ενισχύει την ανάγκη και τον επείγοντα χαρακτήρα ανάληψης δράσης για την προώθηση της σταθερότητας στη χώρα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι βαθιές αιτίες του φαινομένου της πειρατείας.

Η αποστολή Atalanta είναι μια επιτυχία: επέτρεψε τη μεταφορά 300 000 τόνων βοήθειας και βελτίωσε την ασφάλεια στον Κόλπο του Άντεν για κάθε κυκλοφορία, αποδεικνύοντας τις δυνατότητες και την αυξημένη επιχειρησιακή και πολιτική αξία της ΕΠΑΑ.

Ταυτόχρονα, χρειαζόμαστε μεγαλύτερη ευρωπαϊκή δέσμευση, δίπλα στην Αφρικανική Ένωση, για να στηριχθεί η διαδικασία του Τζιμπουτί και γι’ αυτόν τον λόγο, μολονότι γνωρίζουμε τις δυσκολίες και τους κινδύνους, εκφράζουμε τη στήριξή μας για τη δυνατότητα μιας αποστολής της ΕΠΑΑ στη Σομαλία, την οποία το Συμβούλιο έχει αρχίσει να εξετάζει.

Κατά συνέπεια, ελπίζουμε ότι, στο πλαίσιο των τροπολογιών και της συζήτησης, όλες οι πολιτικές Ομάδες θα βοηθήσουν να ενισχυθεί αυτό το μήνυμα, αντί να πέσουμε στην παγίδα να χρησιμοποιήσουμε μια δραματική κατάσταση όπως αυτή που επικρατεί στη Σομαλία ως πρόσχημα για σφοδρές πολιτικές επιθέσεις στο εσωτερικό ορισμένων χωρών, οι οποίες καμία σχέση δεν έχουν με αυτήν τη συζήτηση και με το έργο του Κοινοβουλίου.

  Izaskun Bilbao Barandica, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (ES) Κυρία Πρόεδρε, πρέπει να στηρίξουμε την κοινωνική και δημοκρατική εξέλιξη της Σομαλίας προκειμένου να τεθεί τέλος στην πειρατεία. Επιπλέον, ζητούμε τα ευρωπαϊκά πλοία που αλιεύουν στα νότια του Ινδικού Ωκεανού να προστατεύονται από τις επιθέσεις πειρατών βάσει της επιχείρησης Atalanta με τον ίδιο τρόπο που προστατεύονται τα εμπορικά σκάφη. Ζητούμε να παρέχονται στρατιωτικές συνοδείες, επειδή αυτή είναι η αποτελεσματικότερη και η φθηνότερη λύση αλλά και αυτή που συνιστά ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός. Επιπλέον, επιθυμούμε τα άτομα τα οποία συλλαμβάνονται και κατηγορούνται για πειρατεία να δικάζονται στις χώρες της περιοχής, όπως προβλέπεται στη συνθήκη με την Κένυα και τις Σεϋχέλλες του Μαρτίου 2008.

Κι αυτό επειδή τα αλιευτικά σκάφη διατρέχουν πραγματικό και αυξημένο κίνδυνο να δεχθούν επίθεση και να πέσουν στα χέρια των πειρατών στην περιοχή. Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το Κοινοβούλιο προ έτους κατήγγειλε αυτήν την κατάσταση, παρά ταύτα και η Επιτροπή παραδέχθηκε ότι τίποτε δεν έχει γίνει σχετικά με το θέμα αυτό. Εν τω μεταξύ, οι πειρατές συνεχίζουν να εξαπολύουν επιθέσεις.

Το πιο πρόσφατο θύμα, το πλοίο Alakrana, κρατήθηκε επί σχεδόν 50 ημέρες. Πρέπει επίσης να υπενθυμίσουμε ότι αυτά τα πλοία αλιεύουν βάσει ευρωπαϊκής συμφωνίας αλιείας. Αλιεύουν νόμιμα, σε διεθνή ύδατα, και ελέγχονται από τις αρμόδιες αρχές.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα πρέπει να αυξήσουμε την προστασία που προσφέρεται σε πλοία αυτού του τύπου.

  Reinhard Bütikofer, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κυρία Επίτροπε, η επιχείρηση Atalanta αντιπροσωπεύει μια επιτυχή συνεισφορά από την ΕΕ στην ασφάλεια του Κέρατος της Αφρικής και πρέπει να συνεχιστεί. Ωστόσο, η ΕΕ έχει επίσης μια ευρύτερη κοινή ευθύνη. Αυτή επιβάλλει να μην κάνουμε τα στραβά μάτια όταν οι παράνομες εξαγωγές τοξικών αποβλήτων ή η παράνομη αλιεία βλάπτουν τα συμφέροντα της Σομαλίας. Γι’ αυτόν τον λόγο, πρέπει να υιοθετήσουμε κοινή προσέγγιση στην παρακολούθηση αυτών των θεμάτων.

Το ψήφισμα επί του οποίου θα ψηφίσουμε αύριο λαμβάνει λανθασμένη κατεύθυνση σε δύο σημεία και δεν εγκρίνουμε αυτές τις προσεγγίσεις. Είναι λάθος να θέλουμε να αλλάξουμε τώρα την εντολή της επιχείρησης Atalanta, είτε όσον αφορά τη διεύρυνση της περιοχής των επιχειρήσεων είτε όσον αφορά την απόπειρα από μέλη του Σώματος να διευρυνθεί η εντολή ώστε να περιλαμβάνει την αλιεία. Θέλουμε η εντολή να συνεχίσει να ισχύει χωρίς αλλαγές.

Δεύτερον, εγείρει πολλά ερωτήματα η πραγματοποίηση αποστολής εκπαίδευσης στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΕΠΑΑ) η οποία δεν έχει αιτιολογηθεί επαρκώς και η οποία δεν θα συνεισφέρει πραγματικά στην οικοδόμηση κράτους στη Σομαλία. Πρέπει να εργαζόμαστε με βάση την αρχή της προφύλαξης παρά της σπουδής.

  Willy Meyer, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (ES) Κυρία Πρόεδρε, στηρίζουμε πλήρως το πρώτο μέρος της δήλωσης της κ. Ferrero­Waldner. Αυτή όντως είναι η φύση του προβλήματος και η βαθύτερη αιτία του. Όσο δεν αντιμετωπίζουμε τη ρίζα του προβλήματος, δεν υπάρχει πιθανότητα στρατιωτικής λύσης του είτε με αεροπορικές είτε με χερσαίες επιχειρήσεις. Όσο για τη ναυτική λύση, ο αρμόδιος αξιωματικός για την επιχείρηση Atalanta δήλωσε σαφέστατα χθες ότι η ναυτική λύση για την πειρατεία δεν είναι δυνατή. Θα υπενθυμίσω στο Σώμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δοκίμασαν χερσαία στρατιωτική λύση και απέτυχαν στην προσπάθεια.

Επομένως, θα ήταν σφάλμα να τεθούν σε αναμονή η βοήθεια για την ανάπτυξη και οι λύσεις σχετικά με τη διακυβέρνηση της χώρας. Καμία στρατιωτική λύση δεν είναι δυνατή, αλλά ούτε είναι δυνατόν να ιδιωτικοποιηθούν τα καθήκοντα των ενόπλων δυνάμεων, όπως η ισπανική κυβέρνηση έκρινε ορθό να πράξει. Το θέμα δεν είναι να αντικατασταθούν τα στρατεύματα με ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας εξοπλισμένες με πολεμικά όπλα. Όχι, αυτή βεβαίως δεν είναι η λύση. Η λύση, στην πραγματικότητα, είναι να τεθεί τέλος σε κάθε μορφής πειρατεία. Εννοώ, να τεθεί τέλος στην πειρατεία που έχει βάσεις στη Σομαλία καθώς και στην ξένη πειρατεία η οποία προκαλεί καταστροφή στα σομαλικά χωρικά ύδατα.

  Νίκη Τζαβέλα, εξ ονόματος της ομάδας EFD. – Κυρία Πρόεδρε, διεθνείς παρατηρητές επισημαίνουν ότι η επίλυση του προβλήματος της πειρατείας βρίσκεται στην επίτευξη πολιτικής σταθερότητας στη χώρα. Είναι κάτι που όλοι το ευχόμαστε, ιδιαίτερα εμείς οι Έλληνες, επειδή η ελληνική μας ναυτιλία πλήττεται σκληρά από την πειρατεία στην περιοχή.

Κυρία Επίτροπε, με εκπλήξατε ευχάριστα. Μέχρι τώρα όλη η ενημέρωση που έχουμε και από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης και από παντού αφορά την πρόοδο των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Με αφοπλίσατε λοιπόν γιατί επρόκειτο να σας θέσω την ερώτηση: ποια είναι η πρόοδος των πολιτικών δράσεων που έχουν γίνει μέχρι τώρα στη χώρα, επειδή πλέον επικεντρωνόμαστε στο ότι, για να λυθεί το πρόβλημα, πρέπει να έχουμε πολιτική σταθερότητα στη Σομαλία. Ευχαριστώ για την ενημέρωση που μας κάνατε και θα έλεγα ότι θα ήταν χρήσιμο να υπάρξει μια πιο λεπτομερής ενημέρωση τόσο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσο και των ΜΜΕ που ασχολούνται με το θέμα της πολιτικής παρέμβασης.

  Luis de Grandes Pascual (PPE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, η Ισπανία μόλις έζησε μια επώδυνη κατάσταση κατά την οποία ένα πλοίο, το Alakrana, και όλο το πλήρωμά του ήταν αντικείμενο εκβιασμού, ταπείνωσης και αναρίθμητων κινδύνων.

Η ισπανική κυβέρνηση καλείται να λογοδοτήσει, στην Ισπανία, όπως αρμόζει στην περίπτωση. Σε αυτήν τη

Αίθουσα, θα μιλήσουμε για την Ευρώπη και για περισσότερη Ευρώπη. Κατά συνέπεια, πρέπει να δηλωθεί ότι μετά από ένα έτος κατά το οποίο ζητούσαμε διπλωματία και αποφασιστικότητα, η έκβαση υπήρξε θετική.

Ωστόσο, η επιχείρηση Atalanta είναι ανεπαρκής. Χρειάζεται να διευρυνθεί και να καταστεί περισσότερο ευέλικτη. Πρέπει να καταστεί δυνατό να προστατεύονται όχι μόνο οι θαλάσσιοι δρόμοι κατά μήκος των οποίων κινείται η ανθρωπιστική βοήθεια, αλλά και τα κοινοτικά αλιευτικά και εμπορικά σκάφη. Τα τελευταία πρέπει να προστατεύονται, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, στο ψήφισμα που θα εγκριθεί αύριο, θα ζητήσουμε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα όργανά του να αναλάβουν ορισμένες δεσμεύσεις.

Αυτό που ζητούμε είναι να πούμε «ναι» στην αποφασιστική θέση που λαμβάνουν τα κράτη για να προστατεύσουν τα πλοία τους με τις ένοπλες δυνάμεις τους για να αποτρέπουν και, αν είναι απαραίτητο, νόμιμα να αποκρούουν την πειρατική δράση. Πρέπει να πούμε «όχι» σε πόρους από εργολάβους ιδιωτικής ασφάλειας, μια κίνηση η οποία, σύμφωνα με τον ΔΝΟ, ενέχει τον κίνδυνο μη απαραίτητης βίας. Πρέπει να πούμε «όχι» στην παθητική και ερασιτεχνική στάση των κυβερνήσεων η οποία κάνει εύκολη τη ζωή για τους πειρατές. Πρέπει να πούμε «ναι», ωστόσο, στη διπλωματία, «ναι» στη βοήθεια στη Σομαλία και «όχι» σε αναπόδεικτες κατηγορίες για εικαζόμενη παράνομη αλιεία.

Τα κοινοτικά πλοία αλιεύουν συμμορφούμενα με τις διεθνείς συμφωνίες μας. Αλιεύουν νόμιμα και πρέπει να προστατεύονται. Τα κοινοτικά όργανα έχουν καθήκον να το πράξουν.

  Saïd El Khadraoui (S&D). – (NL) Η περίπλοκη και επικίνδυνη κατάσταση στη Σομαλία και οι επιπτώσεις της για τη σταθερότητα στην περιοχή αποτελούν πηγή μεγάλης ανησυχίας για όλους μας. Ταυτόχρονα, ολόκληρος ο κόσμος είναι μάρτυρας των προβλημάτων τα οποία αυτή χώρα βιώνει ως αποτέλεσμα της θαλάσσιας πειρατείας και της επίπτωσής της στη ναυτιλία στα ευρύτερα ύδατα που περιβάλλουν τη Σομαλία. Για να επιλυθεί αυτή η κατάσταση, χρειαζόμαστε προφανώς μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, όπως είπε νωρίτερα η κ. Ferrero-Waldner.

Θα ήθελα να επωφεληθώ αυτής της ευκαιρίας για να εκφράσουμε την εκτίμησή μας στο εξαίρετο έργο το οποίο η επιχείρηση Atalanta έχει επιτελέσει έως σήμερα. Οι προσπάθειές τους είναι πολύ σημαντικές, επειδή η προσβασιμότητα σε αυτήν τη ζώνη είναι κρίσιμης σημασίας για το διεθνές εμπόριο και τη μεταφορά προϊόντων. Η επιθυμία μας είναι τόσο οι ναύτες που επιβαίνουν στα εμπορικά πλοία όσο και οι αλιείς που εργάζονται στην περιοχή να έχουν τη δυνατότητα να εκτελούν την εργασία τους με ασφάλεια. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι ουσιώδες. Επομένως, ας συνεχίσουμε να στηρίζουμε το έργο αυτής της αποστολής. Φυσικά, ας εξετάσουμε επίσης τι άλλο μπορούμε να κάνουμε, όπως σωστά είπε η Επίτροπος, ας αντιμετωπίσουμε ταυτόχρονα το πρόβλημα στη ρίζα του, αποτελεσματικά και σε διάφορα μέτωπα.

  Franziska Katharina Brantner (Verts/ALE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, η Σομαλία είναι μια χώρα σε διαρκή κατάσταση έκτακτης ανάγκης και δεν έχει κυβέρνηση επί σχεδόν 20 χρόνια. Εμείς στην ΕΕ πρέπει να βοηθήσουμε να αλλάξει αυτή η κατάσταση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο στηρίζουμε το έργο της Επιτροπής. Ωστόσο, βλέπουμε με ιδιαίτερο σκεπτικισμό τη νέα αποστολή της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΕΠΑΑ) και το σχέδιο εκπαίδευσης 2 000 στρατιωτών για τη μεταβατική κυβέρνηση στη Σομαλία.

Ποιος είναι ο πραγματικός στόχος αυτής της αποστολής; Ποια είναι η συνολική πολιτική ιδέα για τη Σομαλία; Τι αξία μπορεί να προστεθεί στα σημερινά αμερικανικά και γαλλικά σχέδια εκπαίδευσης; Δεν αντιλαμβανόμαστε με ποιο τρόπο αυτή η αποστολή μπορεί να συμβάλει στην οικοδόμηση του κράτους. Τι νομιμότητα έχει η μεταβατική κυβέρνηση; Γιατί την στηρίζουμε; Γιατί πιστεύουμε ότι οι στρατιώτες θα την βοηθήσουν; Πώς μπορούμε να εμποδίσουμε τους στρατιώτες να συστρατευθούν με τους πολέμαρχους μόλις εκπαιδευτούν; Πιστεύουμε ότι υπάρχουν ακόμη πάρα πολλά ερωτήματα σχετικά με αυτήν την αποστολή για να είναι δυνατή η έναρξη του σχεδιασμού της. Κυρίως δε, δεν βλέπω την αξία την οποία η ΕΕ μπορεί να προσθέσει και πιστεύω ότι τα χρήματα θα μπορούσαν να δαπανηθούν καλύτερα σε άλλα προγράμματα τα οποία η Επιτροπή εφαρμόζει ήδη.

  Eider Gardiazábal Rubial (S&D). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, αν θέλουμε να προσπαθήσουμε και να καταλάβουμε τι συμβαίνει στα ύδατα του Ινδικού Ωκεανού, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα της πειρατείας υπεύθυνα, απέχοντας από δημαγωγικές δηλώσεις και υιοθετώντας κομματική θέση. Το λέγω αυτό παρά τη δήλωση την οποία είχα την ατυχία να ακούσω σε αυτήν την Αίθουσα. Ορισμένοι βουλευτές έχουν εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για να εξαπολύσουν επίθεση κατά της ισπανικής κυβέρνησης την ώρα που ήταν στο βήμα. Θα επισημάνω ότι η προαναφερθείσα κυβέρνηση είχε αποφασιστική συμβολή στην προώθηση και συγκρότηση της επιχείρησης Atalanta την οποία σήμερα επαινούμε. Ωστόσο, αυτή η επιχείρηση είναι σαφώς ανεπαρκής, και πρέπει να ενισχυθεί.

Κατά συνέπεια, επιθυμώ να ζητήσω από το Συμβούλιο να ενισχύσει αυτήν την επιχείρηση, να διευρύνει τις προστατευόμενες περιοχές για τις οποίες έχει την ευθύνη να αυξήσει το προσωπικό της και να της δώσει πρόσθετες αρμοδιότητες. Αναφέρομαι, για παράδειγμα, στην επιτήρηση των λιμανιών από τα οποία ξεκινούν τα μητρικά σκάφη των πειρατών. Παρά ταύτα, είναι σαφές ότι η επιχείρηση δεν μπορεί να είναι ο μόνος μηχανισμός για την επίλυση του σομαλικού προβλήματος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επωφελούμαι της ευκαιρίας για να καλέσω όλους τους ενδιαφερόμενους να αναζητήσουν μια κοινή στρατηγική για τη Σομαλία. Μια τέτοια στρατηγική πρέπει να περιλαμβάνει αναπτυξιακή βοήθεια και πολιτικό διάλογο με τη μεταβατική ομοσπονδιακή κυβέρνηση.

Καλώ επίσης το Συμβούλιο να συγκροτήσει μια νέα επιχείρηση, παράλληλα με την επιχείρηση Atalanta. Αυτή η επιχείρηση θα βοηθούσε στην εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των δυνάμεων ασφαλείας της σομαλικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης, ενώ επίσης θα ενίσχυε τη δέσμευση για τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.

(Η ομιλήτρια συμφωνεί να δεχθεί ερώτηση στο πλαίσιο της διαδικασίας της γαλάζιας κάρτας, σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, του Κανονισμού)

  Luis de Grandes Pascual (PPE). – (ES) Η βουλευτής θεωρεί ότι συνιστά ανευθυνότητα η δήλωση ότι η ισπανική κυβέρνηση πρέπει να λογοδοτήσει στην Ισπανία και ότι σε αυτήν την Αίθουσα πρέπει να επικεντρωθούμε στη συζήτηση για την Ευρώπη και τα ευρωπαϊκά μέτρα στήριξης της επιχείρησης Atalanta;

  Eider Gardiazábal Rubial (S&D). – (ES) Κύριε de Grandes Pascual, παρακαλώ μην παίζετε με τις λέξεις. Αυτό που θεωρώ ανεύθυνο είναι να χρησιμοποιείτε το βήμα για να επιτεθείτε στην κυβέρνηση της Ισπανίας.

  Γεώργιος Παπανικολάου (PPE). - Κυρία Πρόεδρε, είναι γεγονός ότι οι Σομαλοί πειρατές αποτελούν απειλή για τη διεθνή ναυσιπλοΐα. Το φαινόμενο αυτό δεν επηρεάζει μόνον το κόστος και την αξιοπιστία των θαλάσσιων μεταφορών, αλλά παρεμποδίζει κυρίως την παροχή διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Σομαλία επιτείνοντας τη σοβαρή επισιτιστική κρίση που μαστίζει τη χώρα. Οφείλω, ωστόσο, να σημειώσω ότι χώρες με μεγάλη παράδοση στην εμπορική ναυτιλία, όπως η Ελλάδα αλλά και άλλες μεσογειακές χώρες, θίγονται ιδιαίτερα. Κατανοώ ότι η αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία του θαλάσσιου περάσματος στο Κέρας της Αφρικής είναι ένα σημαντικό βήμα. Πρέπει όμως να καταλάβουμε ότι φαινόμενα που ανήκαν για όλους μας παλιά μόνο στο χώρο της φαντασίας και τα βλέπαμε στις ταινίες –τα διάβαζα όταν ήμουν μικρός στα παραμύθια– κτυπούν πλέον την πόρτα μας, είναι ένας ορατός κίνδυνος, μια πραγματικότητα. Γι’ αυτό λοιπόν πρέπει να συντονιστούμε, πρέπει να πιέσουμε ακόμη περισσότερο το Συμβούλιο και την Επιτροπή για περαιτέρω πολιτικές πρωτοβουλίες.

  Josefa Andrés Barea (S&D). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, η πειρατεία είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα για την Ισπανία δεδομένου ότι πλήττει τα αλιευτικά σκάφη μας, και χαιρετίζω την απελευθέρωση του πλοίου Alakrana και συγχαίρω τους αλιείς του, τον ιδιοκτήτη του και την ισπανική κυβέρνηση για τις προσπάθειές τους.

Τα αλιευτικά σκάφη γίνονται στόχος των πειρατών και φαίνεται ότι παρέχουν ακαταμάχητες ευκαιρίες για την κράτηση ομήρων. Οι πειρατές έχουν εκσυγχρονίσει τις τακτικές τους, όπως διαπίστωσε και το Συμβούλιο, στη θάλασσα και τη στεριά. Είναι επιχειρήσεις επικερδείς και τα κράτη μέλη πρέπει να αντιδράσουν σε αυτήν την κατάσταση.

Η επιχείρηση EU NAVFOR Somalia (επιχείρηση Atalanta) έχει στεφθεί με επιτυχία, και η Επίτροπος ανέφερε ότι έχει αναληφθεί μεγάλος αριθμός δραστηριοτήτων, όμως χρειαζόμαστε περισσότερες και καλύτερες παρόμοιες επιχειρήσεις. Τα αλιευτικά σκάφη δεν πρέπει πλέον να είναι ευάλωτα, είναι ανάγκη να προστατεύουμε τα αλιευτικά σκάφη και να διευρυνθεί η περιοχή εντός της οποίας προσφέρεται προστασία σε αυτά.

Όμως, αυτό το οποίο κυρίως χρειάζεται είναι η εξεύρεση λύσης στην ξηρά, επειδή στην ξηρά δημιουργείται το πρόβλημα: όπως επισήμανε η Επίτροπος, χρειαζόμαστε δημοκρατική σταθερότητα. Ερωτούμε την Επιτροπή αν είναι έτοιμη να διοργανώσει σύνοδο κορυφής για την πειρατεία στην περιοχή, σε μια προσπάθεια να εξευρεθούν λύσεις στην ξηρά για αυτό το οποίο συμβαίνει στη θάλασσα.

  Raül Romeva i Rueda (Verts/ALE). – (ES) Και εγώ, φυσικά, είμαι ευτυχής για το αίσιο τέλος της υπόθεσης Alakrana, αλλά φοβάμαι ότι δυστυχώς ενδέχεται να μην είναι η τελευταία παρόμοια υπόθεση. Όπως έχει ειπωθεί, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι πειρατές δεν εκμεταλλεύονται μόνο τη φτώχεια, αλλά επίσης και τα λάθη και τα κενά σε ένα σύστημα το οποίο δεν λειτουργεί.

Μολονότι είναι θλιβερό και λυπηρό το γεγονός ότι ναυτικοί απαγάγονται όταν, σε τελική ανάλυση, κάνουν απλά τη δουλειά τους, είναι επίσης λυπηρό το γεγονός ότι υπάρχουν άτομα τα οποία εκμεταλλεύονται το γεγονός της απουσίας κυβέρνησης, όχι μόνο στη Σομαλία αλλά στην περιοχή συνολικά, για να αλιεύουν στα ύδατα παράνομα ή να ρίχνουν ρυπογόνα απόβλητα. Δυστυχώς, κύριε de Grandes Pascual, αυτό συμβαίνει.

Αναμφίβολα, καταδικάζουμε οποιαδήποτε πράξη πειρατείας. Η καταπολέμηση αυτού του φαινομένου, ωστόσο, απαιτεί περισσότερα από στρατιώτες και μισθοφόρους. Για την ακρίβεια, ανάγοντας το ζήτημα σε αυτές τις διαστάσεις, θα μπορούσε να είναι ακόμη και αντιπαραγωγικό και θα οδηγούσε σε μια ανησυχητική κλιμάκωση της σύγκρουσης, ειδικά από τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι ορισμένοι πλοιοκτήτες, προκειμένου να μεγιστοποιήσουν την παρουσία τους στην περιοχή, διακινδυνεύουν περισσότερο από όσο θα έπρεπε και απομακρύνονται από τις προστατευόμενες περιοχές περισσότερο από όσο θα έπρεπε, δημιουργώντας έναν κίνδυνο ο οποίος είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί.

  Carmen Fraga Estévez (PPE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, ενώ η παράνομη αλιεία στον Ινδικό Ωκεανό μπορεί να λαμβάνει χώρα, ο κοινοτικός στόλος σίγουρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί παράνομος, όπως υπονοήθηκε εδώ Ο κοινοτικός στόλος αλιεύει μέσα στα αυστηρότερα πλαίσια του νόμου, με άδειες που εκδίδονται βάσει της συμφωνίας εταιρικής σχέσης στον τομέα της αλιείας Ευρωπαϊκής Κοινότητας-Δημοκρατίας των Σεϋχελλών και της επιτροπής διαχείρισης της αλιείας τόνου του Ινδικού Ωκεανού (IOTC), η οποία ρυθμίζει και διαχειρίζεται την αλιεία τόνου στην περιοχή.

Δεύτερον, όλα τα κοινοτικά σκάφη είναι εξοπλισμένα με σύστημα δορυφορικής παρακολούθησης, μέσω του οποίου μπορούν να εντοπίζονται σε πραγματικό χρόνο και ανά πάσα στιγμή από τις αλιευτικές και τις στρατιωτικές αρχές.

Τρίτον, ο κοινοτικός στόλος διαθέτει παρατηρητές και συμμορφώνεται με το αυστηρότερο καθεστώς παροχής στοιχείων σχετικά με την αλιευτική δραστηριότητα μέσω των ημερολογίων αλιείας, των δειγμάτων αλιευμάτων και της απαγόρευσης μεταφοράς αγαθών στην ανοικτή θάλασσα, μεταξύ άλλων μέτρων.

Τέλος, το σύνολο του κοινοτικού στόλου έχει καταχωρηθεί στο περιφερειακό μητρώο στόλων της IOTC. Προσωπικά, θα ήθελα τόσο η Επιτροπή όσο και το Συμβούλιο να αναγνωρίσουν ότι ο ευρωπαϊκός στόλος ο οποίος αλιεύει σε αυτήν την περιοχή το πράττει εντός των αυστηρότερων ορίων της νομιμότητας.

  Janusz Władysław Zemke (S&D). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα πάρα πολύ να εκφράσω τις ευχαριστίες μου και να αρχίσω λέγοντας ότι μας δόθηκε, κατά τη γνώμη μου, πολύ καλή και αξιόπιστη ενημέρωση τόσο από τον κ. Bildt όσο και από την Επίτροπο. Αυτή η ενημέρωση αποδεικνύει το γεγονός ότι οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επικεντρώνονται σε δύο τομείς. Ο πρώτος τομέας είναι η ανθρωπιστική βοήθεια. Ο δεύτερος είναι η στρατιωτική δράση, και αυτοί οι δύο τομείς δραστηριότητας, ευτυχώς, εκτελούνται αποτελεσματικά. Θα ήθελα, ωστόσο, να ρωτήσω το εξής: μήπως θα έπρεπε να δώσουμε την ίδια σημασία και στην οικοδόμηση του κράτους στη Σομαλία επειδή, στην πραγματικότητα, είναι μια χώρα η οποία δεν έχει το κράτος που έχει ανάγκη.; Μήπως θα έπρεπε να δημιουργήσουμε την εθνική αστυνομία, καθώς και έναν πυρήνα ενόπλων δυνάμεων; Κατά τη γνώμη μου, αν αυτός ο τρίτος τομέας δεν έχει την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι άλλοι δύο, θα είναι δύσκολο μακροπρόθεσμα να σημειωθεί επιτυχία.

  Carl Bildt, Προεδρεύων του Συμβουλίου. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα είμαι πολύ σύντομος. Η Σομαλία είναι ένα μεγάλο πρόβλημα Είναι μεγάλο πρόβλημα επί 20 έτη. Συζητήσαμε για την πειρατεία. Όμως, ας μην ξεχνούμε την ανθρωπιστική κατάσταση, η οποία μπορεί να περιγραφεί με τη λέξη καταστροφή. Ας μην ξεχνούμε το πρόβλημα των τρομοκρατών. Ας μην ξεχνούμε την αστάθεια της περιοχής.

Με τον καιρό, χρειάζεται να προσπαθήσουμε και να ασχοληθούμε με όλα αυτά. Όμως, ας είμαστε ρεαλιστές. Η διεθνής κοινότητα, τα Ηνωμένα Έθνη και άλλοι αγωνίζονται για την επίλυση του προβλήματος της Σομαλίας για πάρα πολύ καιρό. Τα αποτελέσματα υπήρξαν πολύ περιορισμένα. Είμαστε αρκετά αργοπορημένοι νεοεισερχόμενοι σε αυτήν την περιοχή όσον αφορά την προσπάθεια αντιμετώπισης της κατάστασης στη Σομαλία. Προσπαθούμε να κάνουμε ορισμένα πράγματα.

Την επιχείρηση Atalanta όλοι την χαρακτηρίσαμε επιτυχία, αλλά ας μην νομίζουμε ότι αυτή μπορεί να επιλύσει όλα τα προβλήματα. Όταν συζητούμε να την διευρύνουμε προς τον Ινδικό Ωκεανό, μιλούμε για πραγματικά τεράστιες περιοχές. Και, ακόμη και αν επρόκειτο να αναπτύξουμε το σύνολο των ναυτικών πόρων όλων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η απόλυτη επιτυχία δεν θα ήταν βέβαιη.

Και ορισμένοι από τους πειρατές, φυσικά, διοχετεύουν χρήματα επίσης, γεγονός το οποίο τους επιτρέπει να επενδύουν σε περαιτέρω πόρους. Αυτό καθιστά το πρόβλημα ακόμη πιο δύσκολο.

Αυτά, βέβαια, δεν είναι λόγος για να μην κάνουμε αυτά που μπορούμε. Με την επιφύλαξη όλων των δυσκολιών, πρέπει να ασχοληθούμε με τη στήριξη στη μεταβατική ομοσπονδιακή κυβέρνηση.

Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε με τα διάφορα προγράμματα εκπαίδευσης. Υπάρχει εγγύηση ότι θα είναι επιτυχή; Όχι, δεν υπάρχει. Όμως, το μόνο πράγμα για το οποίο μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι είναι ότι, αν δεν προσπαθήσουμε καν, τότε είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι δεν θα επιτύχουμε Αν προσπαθήσουμε, υπάρχει τουλάχιστον η πιθανότητα να έχουμε θετικό αντίκτυπο. Και, αν δεν έχουμε λάβει τίποτε άλλο, θα έχουμε καταφέρει να εξασφαλίσουμε το πρόγραμμα των παραδόσεων του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος στον σομαλικό λαό που λιμοκτονεί και υποφέρει. Αυτό από μόνο του είναι κάτι για το οποίο μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι.

  Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, γνωρίζω πολύ καλά ότι αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο είναι πολύ σημαντικό για ορισμένα κράτη μέλη λόγω των θυμάτων που είχαν, λόγω των δυσκολιών εκεί. Ο έλληνας συνάδελφός μας ο οποίος μου έθεσε μια ερώτηση στην οποία ήθελα να απαντήσω δεν είναι πλέον εδώ, αλλά θα ήθελα να πω τι κάνουμε και γιατί είπα ότι ήταν μια κάποια επιτυχία.

Όπως ανέφερε ο Πρόεδρός μας, υπήρξε η αποκαλούμενη διαδικασία του Τζιμπουτί και η διεθνής ομάδα επαφής, στην οποία η Επιτροπή συμμετείχε και στην οποία γνωρίζω ότι ο πρώην συνάδελφός μας, Louis Michel, ο οποίος τώρα είναι μέλος του ΕΚ, προσπάθησε πολύ σκληρά να βοηθήσει και να στηρίξει τη μεταβατική κυβέρνηση. Είναι αυτή η κυβέρνηση η οποία ακόμη διαθέτει τις περισσότερες δυνατότητες για να φέρει τη σταθερότητα στη Σομαλία. Αυτό είναι το πρώτιστο και κύριο έργο μας, και πρέπει να το κάνουμε με διπλωματική και πολιτική στήριξη.

Έπειτα έχουμε να βοηθήσουμε και να προστατεύσουμε τα πλοία και όλους τους ανθρώπους εκεί. Επίσης, πρέπει να κάνουμε αυτά που είπα προηγουμένως – ο συνάδελφος ο οποίος μίλησε τελευταίος ίσως με άκουσε πριν. Είπα πριν ότι η οικοδόμηση θεσμών, η ανάπτυξη ικανοτήτων, η προσπάθεια να βοηθηθεί η νομική διαδικασία, να βοηθηθεί ο πληθυσμός, είναι απόλυτα θεμελιώδη ζητήματα. Μόνο τότε, όταν θα έχουμε σταθερότητα στη χώρα και θα έχουν ληφθεί μέτρα για την εξάλειψη της φτώχειας, μπορούν όλα αυτά να γίνουν. Γι’ αυτό και πρόκειται πράγματι για μια σύνθετη διαδικασία.

Προκειμένου να είμαστε χρήσιμοι, πέραν των άλλων, τώρα διαθέτουμε συγκεκριμένη στήριξη η οποία συνεχίζεται για 29 προγράμματα, αξίας άνω των 50 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό τεράστιο για αυτούς τους ανθρώπους, προγράμματα τα οποία στηρίζουν τη διακυβέρνηση, την ασφάλεια και την κοινωνία των πολιτών, τα οποία στηρίζουν τη διαδικασία συμφιλίωσης και την οικοδόμηση θεσμών. Ο τελευταίος στόχος είναι να βοηθηθεί η δημιουργία λειτουργούντος κράτους το οποίο θα είναι σε θέση να εξυπηρετεί τον σομαλικό λαό και όπου εμείς επίσης θα πρέπει να καταπολεμήσουμε την τρομοκρατία. Η τρομοκρατία, δυστυχώς, έχει βαθιές ρίζες εκεί, σε μια χώρα όπου το κράτος έχει καταλυθεί, άρα έχουμε όντως τεράστιο έργο.

Κάποιος ρώτησε αν θα ήταν δυνατή η σύγκληση συνόδου κορυφής για την πειρατεία στο μέλλον. Το βέβαιο είναι ότι, εμείς, η Επιτροπή, δεν θα είχαμε αντίρρηση για αυτό, αλλά πιστεύω ότι εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίσουν και, ιδιαίτερα, ίσως στην ισπανική Προεδρία. Αν ενδιαφέρονται, τότε ενδέχεται όντως να την συγκαλέσουν.

  Πρόεδρος. – Σύμφωνα με το άρθρο 120, παράγραφος 2, του Κανονισμού, έχω λάβει έξι προτάσεις ψηφίσματος⁽¹⁾..

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο, Πέμπτη, 26 Νοεμβρίου 2009.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149)

  Alain Cadec (PPE), γραπτώς. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να δώσω σε αυτό το ψήφισμα την αμέριστη στήριξή μου, καθώς αυτό υπογραμμίζει τη συνάφεια της επιχείρησης Atalanta και την επιτυχία της. Αντιλαμβάνομαι το τεράστιο μέγεθος του έργου που πρέπει να επιτευχθεί, δεδομένου του μεγέθους της περιοχής που πρέπει να καλυφθεί. Ωστόσο, θα ήθελα τα ευρωπαϊκά σκάφη που αλιεύουν στη ζώνη να θεωρούνται πολύ ευάλωτα και, γι’ αυτόν τον λόγο, να έχουν ειδική προστασία. Πρέπει, κατά συνέπεια, να κατατάσσονται ως κατηγορία 3.

Για την ακρίβεια, τα σκάφη αλιείας τόνου είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, στον βαθμό που, αφενός, έχουν χαμηλό κατάστρωμα και, αφετέρου, είναι ακίνητα και δεν είναι εύκολος ο χειρισμός τους όταν αλιεύουν με τράτα: δηλαδή, για περίοδο τεσσάρων έως πέντε ωρών. Κατά συνέπεια, κατά τη διάρκεια αυτών των χρονικών περιόδων, κινδυνεύουν να δεχθούν επιθέσεις πειρατών. Το ειδικό αίτημα αιτιολογείται από αυτό το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό. Θα ήθελα επίσης να διευκρινίσω ότι αυτή η κατάταξη στην επιχείρηση Atalanta θα ήταν επιπλέον των γαλλικών και ισπανικών επιχειρήσεων προστασίας στα πλοία.

  Filip Kaczmarek (PPE), γραπτώς. – (PL) Η Επιτροπή και το Συμβούλιο έχουν δίκιο. Η μόνη δυνατή απάντηση στην κατάσταση στη Σομαλία είναι μια περιεκτική προσέγγιση στις ένοπλες συγκρούσεις εκεί, με συντονισμένη δράση από όλα τα μέρη που συμμετέχουν στις προσπάθειες προκειμένου να επιτευχθεί η σταθερότητα στην περιοχή και να τεθεί τέλος στην πειρατεία. Ο άμεσος στόχος μας στο πρόβλημα της εξάλειψης της πειρατείας πρέπει, φυσικά, να είναι η συνέχιση της επιχείρησης Atalanta. Αυτή θα έπρεπε ακόμη να περιλαμβάνει την παράταση της εντολής της, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία των αλιέων. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ορισμένοι συνάδελφοι δεν θέλουν να προστατεύσουν τους αλιείς. Από τη στιγμή που προστατεύουμε την εμπορική και τουριστική ναυτιλία, καθώς κα τα πλοία που μεταφέρουν επισιτιστική βοήθεια, θα πρέπει επίσης να κάνουμε οτιδήποτε είναι δυνατόν για να εξασφαλίζουμε τη δυνατότητα στους αλιείς να εργάζονται με ασφάλεια.

Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να παραβλέψουμε τον μακροπρόθεσμο στόχο, χωρίς τον οποίο ουδέποτε θα βρεθεί μόνιμη λύση στο πρόβλημα της πειρατείας. Αναφέρομαι στην ειρήνη, τη σταθερότητα, την εξάλειψη της φτώχειας και την ανάπτυξη της χώρας. Κατά συνέπεια, ενεργώντας σε μακροπρόθεσμη βάση πρέπει να εστιάσουμε στα εξής:

• ενίσχυση της αποστολής AMISOM,

• αποφασιστική διατήρηση και εφαρμογή της απαγόρευσης πώλησης όπλων στη Σομαλία,

• σταθεροποίηση της χώρας με συντονισμένη και περιεκτική στρατηγική για ανάληψη δράσης με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Αφρικανικής Ένωσης και των ΗΠΑ,

• προσπάθεια επίτευξης συμφωνιών διαρκούς ειρήνης μεταξύ των μερών και,

• στήριξη της οικοδόμησης ενεργών κρατικών θεσμών σε ολόκληρη τη χώρα.

(1) Βλ. συνοπτικά πρακτικά