Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A7-0086/2009) της κ. Eva Joly, εξ ονόματος της Επιτροπής Ανάπτυξης, σχετικά με τη δεύτερη αναθεώρηση της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης ΑΚΕ-ΕΚ («Συμφωνία του Κοτονού») (2009/2165(INI)).
Eva Joly, εισηγήτρια. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού μας προσφέρει μια ευκαιρία να αντλήσουμε διδάγματα από τις κρίσεις που αντιμετωπίζουμε: από τη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση, την κοινωνική ή επισιτιστική κρίση, την αλλαγή του κλίματος, τις ενεργειακές προκλήσεις και την αδυναμία εξάλειψης της ακραίας φτώχειας.
Το κυρίαρχο οικονομικό πρότυπο της ανεξέλεγκτης ελεύθερης αγοράς, καθώς και ο τρόπος ζωής μας, δεν έχουν αποδείξει απλώς τα όριά τους, αλλά έχουν ουσιαστικά προκαλέσει αυτές τις άνευ προηγουμένου πολυδιάστατες κρίσεις. Πρέπει ως εκ τούτου να προβούμε σε ριζική αναθεώρηση του συνόλου των πολιτικών μας.
Θεωρώ ότι η έκθεση την οποία σας υπέβαλαν σήμερα και ενέκριναν ομοφώνως τα μέλη της Επιτροπής Ανάπτυξης αντιπροσωπεύει ένα πρώτο βήμα προς αυτήν την αναγκαία αναθεώρηση.
Το κύριο πρόταγμα που πρέπει να σεβαστούμε είναι η συνέπεια. Η εμπορική πολιτική, η αλιεία και η γεωργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να σχεδιαστούν κατά τρόπο συνεκτικό και έτσι ώστε να διασφαλίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, την καταπολέμηση της φτώχειας και την εγγύηση αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης και εισοδήματος σε όλους.
Με λύπη μου οφείλω να σας ενημερώσω ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει σήμερα. Καθιστώντας το εμπόριο αυτοσκοπό, και όχι μέσο βελτίωσης της αναπτυξιακής της πολιτικής, η Ευρωπαϊκή Ένωση θυσιάζει τους πληθυσμούς αναπτυσσόμενων χωρών προς όφελος των πολυεθνικών της. Επομένως, οι διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης προκαλούν πολύ εύλογα διαφωνίες μεταξύ των κυβερνήσεων των χωρών ΑΚΕ, των συνδικάτων και της κοινωνίας των πολιτών, που θεωρούν ότι οι συμφωνίες αυτές απειλούν τις οικονομίες τους.
Η γεωργία είναι ένα από τα πλέον προβληματικά ζητήματα και παραμένει τραγικά παραμελημένη στο πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών ΑΚΕ. Παρότι οι αγροτικές περιοχές και ο τομέας αυτός αντιπροσωπεύουν πάνω από το 60% του πληθυσμού και των θέσεων εργασίας του, το μερίδιό τους από τους ευρωπαϊκούς πόρους που διατίθενται στις χώρες ΑΚΕ είναι σχεδόν ανύπαρκτο.
Η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει. Πώς μπορούμε να εξαλείψουμε τη φτώχεια χωρίς να καταστήσουμε προτεραιότητα την επισιτιστική κυριαρχία; Η γεωργία πρέπει να αποτελεί τον πυρήνα των αναπτυξιακών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η παροχή βοήθειας σε αναπτυσσόμενες χώρες καθώς και στους ντόπιους αγρότες προκειμένου να εξασφαλίσουν την επισιτιστική τους κυριαρχία είναι απολύτως αναγκαία, δεδομένου ιδίως ότι, σήμερα, η επισιτιστική ασφάλεια, όπως και η δημοκρατική νομιμοποίηση των κυβερνήσεων αυτών των χωρών, απειλείται λόγω ενός νέου και ιδιαίτερα ανησυχητικού φαινομένου, της αγοράς αρόσιμων γαιών από ξένους επενδυτές μετά την αύξηση των τιμών των τροφίμων το 2007.
Η Κίνα, η Σαουδική Αραβία, ακόμη και το Κατάρ, κατέχουν σήμερα χιλιάδες εκτάρια γης σε αναπτυσσόμενες χώρες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι χώρες ΑΚΕ πρέπει να αντιμετωπίσουν αυτό το ζήτημα, το οποίο είναι πιθανό να οδηγήσει σε βίαιες συγκρούσεις και ταραχές λόγω πείνας, ειδικότερα, καθιστώντας την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους όπως η γη και το νερό θεμελιώδες και αναφαίρετο δικαίωμα των τοπικών πληθυσμών.
Ένα άλλο θέμα που με απασχολεί ιδιαίτερα είναι οι φορολογικοί παράδεισοι. Οι συνέπειες της λειτουργίας τους είναι ήδη αρκετά αρνητικές για τις αναπτυγμένες χώρες, όμως είναι ακόμη χειρότερες για τις οικονομίες και τους πολιτικούς θεσμούς των αναπτυσσόμενων χωρών. Οι παράνομες χρηματοοικονομικές ροές τις οποίες καθιστούν δυνατές εκτιμάται ότι ισοδυναμούν έως και στο δεκαπλάσιο του ποσού που παρέχεται ως επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια.
Ο τερματισμός αυτής της αιμορραγίας είναι ζήτημα συνέπειας και αξιοπιστίας. Ένα πρώτο βήμα θα μπορούσε να είναι η υπογραφή μιας δεσμευτικής συμφωνίας, η οποία θα υποχρέωνε τις πολυεθνικές να δηλώνουν αυτομάτως τα κέρδη τους και τους φόρους που καταβάλλουν σε καθεμία από τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιούνται, περιορίζοντας έτσι τις καταχρήσεις και τις απώλειες που υφίστανται οι αναπτυσσόμενες χώρες.
Τέλος, θέλω με την ευκαιρία αυτής της συζήτησης να υπογραμμίσω για μια ακόμη φορά το δημοκρατικό έλλειμμα αυτής της αναθεώρησης, για την οποία δεν διεξήχθη διαβούλευση με τα κοινοβούλιά μας. Ο ρόλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ πρέπει, ωστόσο, να ενισχυθεί.
Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, ευελπιστώ ότι οι διαπραγματευτές θα αξιοποιήσουν την ευκαιρία που τους προσφέρεται για να προβούν στις αναγκαίες τροποποιήσεις αυτής της εταιρικής σχέσης, έτσι ώστε να αποδειχθεί επιτυχής, με κύριους ωφελημένους τους πληθυσμούς των χωρών ΑΚΕ.
Vital Moreira, συντάκτης της γνωμοδότησης της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου. – (PT) Κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου, της οποίας έχω την τιμή να προεδρεύω, αποφάσισε να αντιδράσει δυναμικά στην υπό εξέλιξη αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού για δύο λόγους.
Πρώτον, το εμπόριο είναι αναπόσπαστο τμήμα των σχέσεων μεταξύ των χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεύτερον, τη Συμφωνία του Κοτονού ακολούθησαν οι νέες συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης, οι οποίες είναι κατ’ ουσίαν εμπορικές συμφωνίες.
Για τους λόγους αυτούς, αποφασίσαμε να συμμετάσχουμε με την κατάρτιση έκθεσης, της οποίας είμαι εισηγητής.
Στην έκθεση αυτή, μας απασχολούν δύο πράγματα: πρώτον, ο σεβασμός των επιμέρους διατάξεων των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης και των κοινοβουλευτικών εποπτικών οργάνων που έχουν θεσπίσει, όπως το CARIFORUM, και, δεύτερον, η αξιοποίηση των συνεργιών με ταυτόχρονο σεβασμό της αυτονομίας και των δύο θεσμικών οργάνων. Με σεβασμό των συνεργιών, με άλλα λόγια, εντός της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης, η οποία μεσολαβεί μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών ΑΚΕ και των νέων διακοινοβουλευτικών οργάνων που προβλέπουν οι συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης.
Karel De Gucht, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε εκτιμώ ιδιαίτερα το ενδιαφέρον που επιδεικνύετε για τη δεύτερη αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού. Διάβασα μάλιστα με μεγάλο ενδιαφέρον την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης, η οποία παρουσιάζει μια οξυδερκή ανάλυση των υπό εξέταση ζητημάτων. Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, είναι προτεραιότητά μας να τηρούμε ενήμερο το Κοινοβούλιο, όπως έχουμε πράξει και τους τελευταίους μήνες.
Οι διαπραγματεύσεις έχουν επιταχυνθεί και πλέον εισέρχονται στο τελικό τους στάδιο, ενώ η προσεχής κοινή συνεδρίαση σε επίπεδο πρέσβεων θα αποδείξει την αξία αυτών των συζητήσεων. Θα ακολουθήσει έκτακτη κοινή υπουργική συνεδρίαση για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων τον Μάρτιο, όπως προβλέπεται στη Συμφωνία του Κοτονού.
Επιτρέψτε μου τώρα να μοιραστώ μαζί σας ορισμένες παρατηρήσεις σχετικά με την έκθεση. Πρωτίστως, η έκθεση έχει ήδη αποδειχθεί χρήσιμη για την προάσπιση ορισμένων διατάξεων της ΕΕ. Θα αναφέρω μερικές μόνον ενδεικτικά: η τοποθέτησή σας σχετικά με την ενίσχυση των εθνικών κοινοβουλίων των χωρών ΑΚΕ, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και άλλα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων επιβεβαίωσαν τη διαπραγματευτική μας θέση. Ομοίως, συμμεριζόμαστε τη σημασία που αποδίδετε στην αλλαγή του κλίματος και την ασφάλεια των τροφίμων, και αυτό θα αντικατοπτρίζεται στο τελικό αποτέλεσμα.
Θα εστιάσω την προσοχή μου σε τέσσερα θέματα, ξεκινώντας από τη σπουδαιότητα της κοινοβουλευτικής διάστασης όπως την εκφράζει η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης, στην οποία δίνεται μεγάλη έμφαση στο κείμενο της έκθεσης. Η Επιτροπή επιδιώκει με συνέπεια την ενίσχυση της κοινοβουλευτικής διάστασης στη Συμφωνία του Κοτονού. Επομένως, δεν έχουμε πρόθεση να αποδυναμώσουμε την ΚΣΙΕ. Απεναντίας, η πρόταση της Επιτροπής πρέπει να ερμηνευθεί στο ευρύτερο πλαίσιο των αυξανόμενων κοινοβουλευτικών εποπτικών αρμοδιοτήτων, ιδίως όσον αφορά τις υπάρχουσες και μελλοντικές συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ) και τα προγράμματα του ΕΤΑ. Πρέπει να διασφαλίσουμε τη μέγιστη συνεργία μεταξύ των οργάνων των ΣΟΕΣ και της Συμφωνίας του Κοτονού, περιλαμβανομένης της συνεργίας μεταξύ των περιφερειακών συνεδριάσεων της ΚΣΙΕ και των κοινοβουλευτικών οργάνων των ΣΟΕΣ. Σε αυτό το διαμορφούμενο σκηνικό, η μείωση των συνεδριάσεων της ολομέλειας της ΚΣΙΕ θα ήταν εύλογη. Η Επιτροπή αποδέχεται, ωστόσο, ότι το θέμα αυτό απαιτεί συμφωνία με τους άμεσα ενδιαφερόμενους, και ως εκ τούτου είναι πρόθυμη να επανεξετάσει τη θέση της. Συγχρόνως, ενδιαφερόμαστε να ενημερωθούμε καλύτερα για το πώς βλέπει το Κοινοβούλιο τον ρόλο και τη λειτουργία της ΚΣΙΕ σε ένα μεταβαλλόμενο πολιτικό και θεσμικό περιβάλλον.
Η σύναψη των ΣΟΕΣ δεν επισύρει απλώς την ανάγκη διασφάλισης συνεργιών μεταξύ αυτών και των οργάνων της Συμφωνίας του Κοτονού, αλλά απαιτεί επίσης την ενημέρωση των διατάξεων του Κοτονού για το εμπόριο, καθόσον το εμπορικό καθεστώς του Κοτονού είναι πλέον παρωχημένο. Έχουμε συμφωνήσει με εταίρους των χωρών ΑΚΕ να συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη περιφερειακών ευρωπαϊκών συμφωνιών εταιρικής σχέσης. Σε αυτό το πλαίσιο, ως αρμόδιος για θέματα ανάπτυξης Επίτροπος, θέλω να υπογραμμίσω ότι δεν είναι ούτε πολιτικά επιθυμητό αλλά ούτε και νομικά εφικτό να ενσωματωθούν μονομερή καθεστώτα εμπορικών συναλλαγών της ΕΕ όπως το ΣΓΠ ή το ΣΓΠ+ στη Συμφωνία του Κοτονού, όπως προτείνεται στο σχέδιο έκθεσης, καθόσον αυτά εξαρτώνται από αυτόνομα προγράμματα της ΕΕ. Εντούτοις, η Επιτροπή χαιρετίζει την έκκληση να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Κοτονού στα θέματα εμπορίου και ανάπτυξης γενικώς, και στη βοήθεια για το εμπόριο ειδικότερα.
Στην έκθεσή σας, εκφράζετε την ανησυχία ότι η σύναψη των ΣΟΕΣ και η αυξημένη περιφερειοποίηση ενδέχεται να υπονομεύσουν τη συνεκτικότητα της Ομάδας ΑΚΕ. Η Επιτροπή εκτιμά ότι η περιφερειακή διαφοροποίηση εντός του πλαισίου του Κοτονού αποτελεί περισσότερο ευκαιρία παρά απειλή. Η περιφερειακή ολοκλήρωση είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη των χωρών ΑΚΕ, και πρέπει να λάβουμε υπόψη αυτήν την πραγματικότητα στη Συμφωνία του Κοτονού, έτσι ώστε να στηρίξουμε καλύτερα τις προσπάθειές τους για την επίτευξη αυτού του στόχου. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται διάρρηξη των δεσμών εντός της Ομάδας ΑΚΕ, και οι εταίροι μας των χωρών ΑΚΕ συμμερίζονται αυτήν την προσέγγιση.
Επιτρέψτε μου τώρα να αναφερθώ εν συντομία στις τομεακές πολιτικές τις οποίες υπογραμμίζετε στην έκθεσή σας. Συμφωνούμε πλήρως ως προς τη σπουδαιότητα της αλλαγής του κλίματος και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θέματα τα οποία έχουν ήδη ενταχθεί στην τρέχουσα διαδικασία αναθεώρησης. Ομοίως, θα ασχοληθούμε με το θέμα της επισιτιστικής ασφάλειας στην περιφερειακή διάσταση.
Υπογραμμίζετε επίσης τη σπουδαιότητα της χρηστής διακυβέρνησης σε θέματα φορολογίας και στον δημοσιονομικό τομέα. Η χρηστή διακυβέρνηση αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Συμφωνίας του Κοτονού. Με βάση το άρθρο 9 της Συμφωνίας του Κοτονού, η Επιτροπή προετοιμάζει επί του παρόντος μια νέα πολιτική για τη χρηστή διακυβέρνηση σε φορολογικά θέματα στο πλαίσιο της αναπτυξιακής συνεργασίας. Προσπαθούμε άλλωστε να διευθετήσουμε αυτές τις πτυχές και στο πλαίσιο της υπό εξέλιξη διαδικασίας αναθεώρησης. Ως εκ τούτου, είμαι σε θέση να επιβεβαιώσω ότι συμμεριζόμαστε τον ίδιο με εσάς στόχο, που είναι η δημιουργία δίκαιων, αποτελεσματικών και θετικών για την ανάπτυξη φορολογικών συστημάτων και αποτελεσματικών φορολογικών διοικήσεων, καθώς και η ενίσχυση της συμμετοχής των αναπτυσσόμενων χωρών στις διεθνείς φορολογικές διαδικασίες.
Τέλος, λαμβάνω υπόψη τη δυσαρέσκεια του Κοινοβουλίου επειδή η Επιτροπή δεν πραγματοποίησε διαβούλευση με ευρύτερο φάσμα παραγόντων προτού ξεκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης –παράγραφοι 2 και 8– και συμφωνώ πλήρως με αυτήν την παρατήρηση, διότι, για τη διασφάλιση του μέλλοντος των σχέσεων ΑΚΕ-ΕΕ μετά το 2020, απαιτείται μια διαδικασία ευρείας διαβούλευσης, πιθανώς με τη μορφή μιας Πράσινης Βίβλου. Θα χρειαστεί να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα της τρέχουσας διαδικασίας αναθεώρησης ως βάση γι’ αυτό και ως μορφή άντλησης διδαγμάτων.
Cristian Dan Preda, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (RO) Θέλω καταρχάς να συγχαρώ την κ. Joly για την κατάρτιση αυτής της έκθεσης. Οι θεματικοί τομείς που θίγονται σε αυτή είναι εξαιρετικά σημαντικοί προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Συμφωνία του Κοτονού θα συνεχίσει να αποτελεί τη βάση σταθερής συνεργασίας με τις χώρες ΑΚΕ, καθώς και χρήσιμο μέσο ενόψει των νέων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι χώρες αυτές.
Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται, όπως γνωρίζουμε, υπό δύσκολες και σύνθετες συνθήκες. Αφενός, οι χώρες ΑΚΕ πλήττονται ιδιαίτερα έντονα όχι μόνον από τη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση, αλλά και από την έλλειψη επισιτιστικής ασφάλειας και τις συνέπειες της αλλαγής του κλίματος. Αφετέρου, όλοι συμμετέχοντες στις διαπραγματεύσεις βρίσκονται αντιμέτωποι με μια θεσμική πρόκληση, η οποία συνίσταται στην κατάλληλη εξέταση των τάσεων περιφερειοποίησης των σχέσεων μεταξύ των χωρών ΑΚΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να διασφαλίσουμε εφεξής ότι το αναθεωρημένο κείμενο θα περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα στοιχεία για μια συνεργασία που θα προάγει την αποτελεσματική ανάπτυξη, η οποία θα είναι σε θέση να συμβάλει στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας στις χώρες ΑΚΕ.
Θέλω επίσης να υπογραμμίσω ότι κατέθεσα πέντε τροπολογίες εξ ονόματος της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες). Εκτιμώ ότι οι τροπολογίες αυτές θα προσφέρουν μια πιο εξειδικευμένη ανάγνωση ορισμένων από τις προτάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση. Για παράδειγμα, θεωρούμε σημαντικό να επιμείνουμε, στην παράγραφο 29, στην έννοια της ιδιοκτησίας όσον αφορά την αρόσιμη γη.
Επιπλέον, ως προς το θέμα της δημιουργίας ενός μηχανισμού που θα υποχρεώνει τις υπερεθνικές εταιρείες να δηλώνουν τα κέρδη τους, εκτιμώ ότι ένας τέτοιος μηχανισμός πρέπει να θεσπιστεί σε διεθνές επίπεδο. Στην παράγραφο 25, είναι σημαντικό να γίνει σαφής αναφορά στην αντιμετώπιση του θέματος της επισιτιστικής ασφάλειας με συνεκτικό τρόπο ως τμήμα της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ. Τέλος, στην παράγραφο 31, η θέση που διατυπώνεται για τις συμφωνίες επανεισδοχής με τρίτες χώρες δεν εκφράζει την άποψη της Ομάδας ΕΛΚ επί του θέματος.
Harlem Désir, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θέλω και εγώ να συγχαρώ την κ. Joly για το έργο της, για την έκθεσή, καθώς και για το γεγονός ότι έλαβε υπόψη τις συνεισφορές της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς, παρότι χρειάστηκε να καταθέσουμε εκ νέου ορισμένες τροπολογίες, βλέπουμε με ευκρινή τρόπο τη συνεισφορά μας στο ψήφισμα το οποίο μας παρουσίασε.
Για την πολιτική μας ομάδα, η εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών ΑΚΕ είναι μέρος μιας ιστορικής δέσμευσης, η οποία πρέπει να διατηρήσει όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, και η οποία δεν πρέπει να αποδυναμωθεί, ακόμη και λόγω της ανάγκης συμμόρφωσης με ορισμένους κανόνες, όπως αυτοί τους οποίους προβλέπει ο ΠΟΕ. Μας απασχολεί περισσότερο να διατηρήσει κυρίως αυτή η εταιρική σχέση τη συνέπεια όλων των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης –εμπορική πολιτική, δημοσιονομική πολιτική– με τους στόχους στον τομέα της ανάπτυξης, αλλά και σε σχέση με την προαγωγή της ειρήνης, της ασφάλειας και της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις χώρες ΑΚΕ.
Το θέμα δεν είναι να επιβάλουμε ένα συγκεκριμένο πρότυπο, αλλά να συνεργαστούμε με τις χώρες αυτές για να διασφαλίσουμε την ανάπτυξή τους, η οποία πρέπει να είναι βιώσιμη ανάπτυξη. Από αυτήν την άποψη, είναι πολύ σημαντικό η εν λόγω αναθεώρηση να μας επιτρέπει να λάβουμε υπόψη τα νέα στοιχεία της τελευταίας πενταετίας: την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος, τις μεταφορές τεχνολογίας, την αναπτυξιακή βοήθεια για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την καταπολέμηση των επισιτιστικών κρίσεων, και κατά συνέπεια τη μεγαλύτερη έμφαση στο πλαίσιο της συνεργασίας μας στη γεωργία, την επισιτιστική κυριαρχία, την καταπολέμηση της χρηματοοικονομικής απορρύθμισης και την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων. Η συνεισφορά μας σε όλους αυτούς τους τομείς θεωρούμε ότι είναι ορατή.
Επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω δύο ζητήματα. Το εμπόριο: με την εφαρμογή των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης, ορισμένες διατάξεις της Συμφωνίας του Κοτονού θα καταστούν παρωχημένες, επιθυμούμε όμως σε αυτήν την συμφωνία να διατηρηθεί η αναφορά στο ότι οι εμπορικές ρήτρες και τα καθεστώτα εμπορικών συναλλαγών από τα οποία ωφελούνται οι χώρες ΑΚΕ πρέπει να μην είναι λιγότερο ευνοϊκά από τα αντίστοιχα καθεστώτα και ρήτρες του παρελθόντος. Θεωρούμε λοιπόν ότι πρέπει να ενσωματώσουμε το ΣΓΠ, τις ενδιάμεσες ΣΟΕΣ και όλες αυτές τις διατάξεις στην αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού.
Τέλος, όσον αφορά τη μετανάστευση –οι συνάδελφοι της πολιτικής μας ομάδας θα υπογραμμίσουν αυτήν την πτυχή– θεωρούμε σημαντικό να επισημανθεί ρητώς ότι οι μεταναστευτικές συμφωνίες πρέπει να διαφυλάσσουν τα δικαιώματα των μεταναστών και ότι δεν αποδεχόμαστε καθεστώτα διέλευσης για χώρες οι οποίες δεν εγγυώνται τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Louis Michel, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, θέλω και εγώ να συγχαρώ την κ. Joly για την ακρίβεια και τον επαγγελματισμό της έκθεσής της, καθώς και για την πολύ εύστοχη ανάλυση που περιλαμβάνει.
Η δεύτερη αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού πρέπει να ενισχύσει το κεκτημένο του Λομέ εμπεδώνοντας συγχρόνως την ενότητα, τη συνοχή και την αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών ΑΚΕ. Η συμφωνία αυτή πρέπει, φυσικά, να εγγυάται ότι οι χώρες αυτές θα είναι σε θέση να ασκούν τον έλεγχο της αναπτυξιακής τους πολιτικής.
Επομένως, ο προγραμματισμός, η επανεξέταση και η παρακολούθηση της συμφωνίας πρέπει να αποτελεί δικαίωμα και των κοινοβουλίων των χωρών εταίρων μας. Γνωρίζω ότι αυτό συνιστά προφανώς τεράστια πρόκληση, όμως νομίζω ότι πρέπει να καταβάλουμε ιδιαίτερη προσπάθεια ώστε να ενθαρρύνουμε αυτά τα κοινοβούλια. Αυτή είναι μια προσδοκία την οποία πρέπει να εκφράσουμε πολύ ανοικτά στις αρχές των χωρών εταίρων μας. Ορισμένες κυβερνήσεις, όπως γνωρίζετε, είναι απρόθυμες να ενθαρρύνουν τον κοινοβουλευτικό διάλογο στις χώρες τους.
Ζητώ επίσης να ενισχυθούν ιδιαίτερα ο δημοκρατικός έλεγχος και ο ρόλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, κυρίως μέσω της συμπερίληψης στη Συμφωνία του Κοτονού ρητρών οι οποίες θα επιτρέπουν στην ΚΣΙΕ να λαμβάνει προς συζήτηση εθνικά και περιφερειακά έγγραφα στρατηγικής. Στο μέλλον πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να διεξάγεται πολύ πιο συστηματική διαβούλευση με τα εθνικά και περιφερειακά κοινοβούλια σχετικά με τη διαδικασία κατάρτισης των περιφερειακών και εθνικών εγγράφων στρατηγικής.
Θέλω να πω επίσης λίγα λόγια για την οργάνωση των εργασιών της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης: Θεωρώ ότι πρέπει να διατηρήσουμε δύο συνόδους. Ο περιορισμός του αριθμού των συνόδων σε μία θα έστελνε ένα εξαιρετικά αρνητικό μήνυμα στους εταίρους μας. Οι περιφερειακές συνεδριάσεις πρέπει ίσως να διοργανώνονται εγγύτερα η μία στην άλλη· στις 25 Ιανουαρίου θα παρουσιάσω ορισμένες συγκεκριμένες προτάσεις προς την κατεύθυνση αυτή στο Προεδρείο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης.
Χάριν συνέπειας και αποτελεσματικότητας, εμμένω στη θέση ότι τα κοινοβουλευτικά όργανα που είναι αρμόδια για την εποπτεία των ΣΟΕΣ πρέπει να απαρτίζονται από μέλη της ΚΣΙΕ, έτσι ώστε να διασφαλίζεται με καλύτερο τρόπο η αναπτυξιακή τους διάσταση. Επιπλέον, χαιρετίζω τα σχόλιά σας, κύριε Επίτροπε, μιας και υπήρξατε πολύ σαφής ως προς αυτήν την δήλωση ως ο επόμενος Επίτροπος Εμπορίου. Δεν αμφισβητώ ούτε για μια στιγμή την ειλικρίνεια της δήλωσής ότι επιθυμείτε να προσδώσετε σε αυτές τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης αυτήν την αναπτυξιακή διάσταση.
Τέλος, η αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού πρέπει να προβλέπει αύξηση της βοήθειας και της χρηματοδότηση προς τις χώρες ΑΚΕ, προκειμένου να είναι σε θέση να λάβουν τα αναγκαία μέτρα καταπολέμησης της αλλαγής του κλίματος.
Nirj Deva, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, λέμε πάντα τα ίδια και τα ίδια. Συνεχίζουμε να μιλάμε αδιάκοπα για άμβλυνση της φτώχειας. Αυτό είναι το 10ο ΕΤΑ. Έχουμε διοχετεύσει περίπου 350 δισεκατομμύρια ευρώ για την υποτιθέμενη άμβλυνση της φτώχειας, ωστόσο γνωρίζουμε ότι η φτώχεια έχει αυξηθεί.
Γιατί εφαρμόζουμε πολιτικές και προγράμματα στις χώρες ΑΚΕ με τις οποίες συνεργαζόμαστε τα οποία δεν έχουν εφαρμοστεί ποτέ στην ευρωπαϊκή ιστορία. Οι επαρχίες των Βρυξελλών ή της Βραβάντης δεν έγιναν πλουσιότερες και δεν εξάλειψαν τη φτώχεια με τα μέσα που προσπαθούμε τώρα να χρησιμοποιήσουμε στις χώρες ΑΚΕ. Στην Ευρώπη τον πλούτο τον δημιουργήσαμε παράγοντας πλούτο. Πώς δημιουργούμε πλούτο στις χώρες ΑΚΕ;
Η κ. Joly έκανε την ενδιαφέρουσα επισήμανση ότι παρατηρείται φυγή κεφαλαίων. Αναφέρει ότι από τις χώρες αυτές εξέρχονται ποσά οκτώ φορές μεγαλύτερα από τα ποσά που τους διαθέτουμε εμείς. Γιατί τα κεφάλαια αυτά δεν αξιοποιούνται σε αυτές τις χώρες; Γιατί δεν δημιουργούμε τις προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν στα εν λόγω κεφάλαια να παραμείνουν εκεί ώστε να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και πλούτο; Μέχρις ότου απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα, θα σπαταλούμε τα χρήματα των φορολογουμένων μας χωρίς στην πραγματικότητα να βοηθάμε ούτε ένα πρόσωπο να ξεφύγει από τη φτώχεια.
Gabriele Zimmer, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η πολιτική μου ομάδα στηρίζει την έκθεση της κ. Joly. Ζητούμε δε να ληφθούν υπόψη, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα προβλήματα: η ενσωμάτωση των συνεπειών της αλλαγής του κλίματος και των αναγκαίων μέτρων προσαρμογής στις χώρες ΑΚΕ· η ανησυχία των χωρών ΑΚΕ ότι οι περιφερειακές διαπραγματεύσεις της ΕΕ με ομάδες χωρών ΑΚΕ θα υπονομεύσει την αλληλεγγύη εντός της κοινότητας ΑΚΕ· και το ενδεχόμενο υποστήριξης των αναγκαίων επενδύσεων στον τομέα των δημοσίων υπηρεσιών και των δημοσίων υποδομών με πιστώσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας βάσει της Συμφωνίας του Κοτονού. Συγχρόνως, τασσόμαστε κατά της συμπερίληψης ποσοστώσεων για την επιστροφή μεταναστών από την ΕΕ στις χώρες ΑΚΕ ως μέρος αυτών των διαπραγματεύσεων.
Η πρώτη αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού αφορούσε την πολιτική διάσταση. Τώρα, αφορά την κοινοβουλευτική διάσταση, γι’ αυτό θεωρούμε ακατανόητη την ιδέα της περικοπής των συνεδριάσεων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ σε μία ετησίως.
Krisztina Morvai (NI). – (HU) Συγκλονίστηκα όταν, κατά τη διάρκεια μιας διάσκεψης για τον επισιτισμό, είδα μια πινακίδα στα χέρια της αφρικανικής αντιπροσωπείας η οποία έγραφε: Μην σιτίζετε την Αφρική. Καλά θα κάνουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι η Αφρική δεν χρειάζεται τρόφιμα αλλά επισιτιστική αυτοδιάθεση. Είναι ενδιαφέρον ότι ο πληθυσμός και οι αγρότες της Αφρικής έχουν τα ίδια συμφέροντα με τους αγρότες και τον πληθυσμό της μετακομμουνιστικής Ανατολικής Ευρώπης ή, προεκτείνοντας ακόμη περισσότερο αυτό το σκεπτικό, με τον πληθυσμό και τους αγρότες της Γαλλίας, τα οποία συνίστανται στην ανάγκη των τοπικών αγροτών να αποφασίζουν οι ίδιοι τι επιθυμούν να παράγουν, πώς να το παράγουν και πώς να το πωλούν στην τοπική αγορά. Είναι άλλωστε προς το συμφέρον του τοπικού πληθυσμού να μπορεί να καταναλώνει υγιεινά και καλής ποιότητας τρόφιμα που παράγονται σε τοπικό επίπεδο. Οι ιδέες μιας φιλελευθεροποιημένης παγκόσμιας ελεύθερης αγοράς, αφενός, και της επισιτιστικής αυτοδιάθεσης, αφετέρου, ανήκουν σε δύο διαφορετικά συστήματα λογικής. Εν προκειμένω, πρέπει να ταχθούμε πιο αποφασιστικά στο πλευρό της επισιτιστικής αυτοδιάθεσης.
Filip Kaczmarek (PPE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, η δεύτερη αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού συμπίπτει με μια πολύ ενδιαφέρουσα περίοδο, καθόσον επιτρέπει την ανάλυση των διατάξεων της συμφωνίας ενόψει της γοργά μεταβαλλόμενης πραγματικότητας. Πολλά έχουν μεσολαβήσει από την προηγούμενη αναθεώρηση του 2005: οι κρίσεις στους τομείς της οικονομίας, των τροφίμων, της ενέργειας και των χρηματοπιστωτικών και οι μεταβολές που επέφεραν οι διαπραγματεύσεις για το κλίμα και οι συνέπειές τους στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Ωστόσο, ένα στοιχείο που πρέπει να ενδιαφέρει τους βουλευτές του ΕΚ είναι ο ρόλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης και οι πιθανές απόπειρες περιορισμού του ρόλου και της συχνότητας των συνεδριάσεών της. Με ικανοποιεί ιδιαίτερα η δήλωση του κυρίου Επιτρόπου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμία τέτοια πρόθεση. Αυτό είναι σημαντικό, καθότι ούτε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ούτε η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης, ούτε τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών ΑΚΕ δεν συμμετείχαν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων μέσω της οποίας πραγματοποιήθηκαν οι τροποποιήσεις της συμφωνίας.
Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι η περιφερειοποίηση των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης-χωρών ΑΚΕ και, ειδικότερα, ο χαρακτήρας αυτής της περιφερειοποίησης. Δεν τάσσομαι κατά της περιφερειοποίησης καθαυτής, είμαι όμως πεπεισμένος ότι οι περιφερειακές συνεδριάσεις της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης δεν πρέπει να αντικαταστήσουν τις συνεδριάσεις της Ολομέλειας. Παρεμπιπτόντως, θα ήταν ίσως πολύ πιο φυσικό αν οι αποφάσεις για τις δομές και αρχές εργασίας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης λαμβάνονταν από την ίδια τη Συνέλευση, και όχι από τους συμβαλλόμενους στη συμφωνία.
Συμφωνώ με την επιθυμία ενίσχυσης των εθνικών κοινοβουλίων που εκφράζεται στην έκθεση. Το θέμα αυτό το έθιξε ο κ. Michel. Στο μέλλον, επιθυμούμε όλοι οι αντιπρόσωποι των χωρών ΑΚΕ που μετέχουν στις εργασίες της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης να είναι βουλευτές των εθνικών τους κοινοβουλίων, και όχι εκπρόσωποι των κυβερνήσεών τους.
Είναι εξίσου σημαντικό να δοθεί η δυνατότητα στα εθνικά κοινοβούλια των χωρών ΑΚΕ να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη συνεργασία για την ανάπτυξη, στην προετοιμασία και εφαρμογή των προγραμμάτων και στην εποπτεία και αξιολόγηση των υλοποιούμενων παρεμβάσεων. Αυτό εξηγεί τη σπουδαιότητα της πρόσβασης σε στρατηγικά έγγραφα. Επιπλέον, συμφωνώ ασφαλώς με την άποψη ότι δεν πρέπει να υπάρχει επανάληψη αρμοδιοτήτων και ότι είναι πολύ σημαντικές η συμπληρωματικότητα και οι συνεργίες μεταξύ των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης και της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης.
Véronique De Keyser (S&D). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, το άρθρο 13 της Συμφωνίας του Κοτονού δεν έχει αναθεωρηθεί από το 2000. Αφορά δε ένα ευαίσθητο ζήτημα: τον διάλογο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών ΑΚΕ για τη μετανάστευση, τη δίκαιη μεταχείριση των μεταναστών, τις αρχές της μη επαναπροώθησης, τις υποκείμενες αιτίες της μετανάστευσης και, τέλος, την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και την επανεισδοχή, και αυτές είναι οι δύο πτυχές στις οποίες έχει εστιαστεί περισσότερο το ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ανάλγητη απουσία κοινής μεταναστευτικής πολιτικής που να ανταποκρίνεται στις αξίες τις οποίες διατείνεται η Ευρώπη ότι υποστηρίζει κινδυνεύει να ενισχύσει, κατά τη σχεδιαζόμενη αναθεώρηση του άρθρου 13, την πτυχή της καταστολής και του κυνηγιού των παράνομων μεταναστών. Το τραγικό παράδειγμα της διμερούς συμφωνίας μεταξύ της Ιταλίας και της Λιβύης, η οποία έχει οδηγήσει σε απαράδεκτα ανθρωπιστικά δράματα, δεν φαίνεται να έχει ανακόψει τον ζήλο όσων επιθυμούν να κάνουν πιο αυστηρό το άρθρο 13 ώστε να ενισχυθεί η πτυχή της καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης.
Επιπλέον, σε ορισμένες περιφέρειες –έχω κατά νου, λόγου χάρη, την Καλαβρία– οι παράνομοι μετανάστες καταδιώκονται πλέον ανοικτά και απροσχημάτιστα. Αντί να ενεργούμε βάση τους φόβους που εγείρει η τρέχουσα κρίση, πρέπει να επισημάνουμε τη συνεργία που πρέπει να δημιουργηθεί μεταξύ μετανάστευσης και ανάπτυξης.
Αν οι χώρες ΑΚΕ χρειάζονται βοήθεια για να απογειωθούν οικονομικά, εμείς οι ίδιοι θα χρειαστούμε τη μετανάστευση για να αντεπεξέλθουμε στην κρίση ενώπιον της οποίας βρισκόμαστε. Πρέπει επομένως να εστιάσουμε την προσοχή μας στη νόμιμη μετανάστευση και στην κινητικότητα. Αυτές είναι οι μόνες διασφαλίσεις έναντι του κλίματος μίσους που εδραιώνεται με ύπουλο τρόπο στις χώρες μας.
Niccolò Rinaldi (ALDE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, ως φιλελεύθεροι δημοκράτες, θέλουμε να αξιοποιήσουμε την αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού για να επαναβεβαιώσουμε την ιδέα του εκσυγχρονισμού την οποία υποστηρίζουν και οι ίδιες οι χώρες ΑΚΕ, και όταν μιλώ για εκσυγχρονισμό εννοώ, πρωτίστως, την προώθηση πολιτικών οι οποίες δίνουν έμφαση και καθιστούν δυνατή τη μεγαλύτερη ελευθερία.
Η ελευθερία αυτή πρέπει να είναι, πάνω από όλα, ελευθερία από τη γραφειοκρατία, η οποία γίνεται όλο και πιο ασφυκτική στις χώρες ΑΚΕ και αποτελεί διαρκές εμπόδιο στην οικονομική μεγέθυνση. Αυτή η ελευθερία πρέπει να συνίσταται στη δυνατότητα, κυρίως, των φοιτητών να σπουδάζουν στο εξωτερικό, και φρονώ ότι πρέπει να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία που μας προσφέρει αυτή η αναθεώρηση για να εγκαινιάσουμε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα υποτροφιών. Αυτή η ελευθερία πρέπει να εκφράζεται μέσω της διάδοσης των νέων τεχνολογιών της πληροφορίας, έτσι ώστε το Διαδίκτυο, ειδικότερα, να μετατραπεί σε εργαλείο που θα είναι διαθέσιμο σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερους πληθυσμούς.
Τέλος, πρέπει να επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων κατά τρόπο που να επιλύει τις σοβαρές περιπτώσεις παρεμβάσεων στις οποίες αναφέρθηκε η κ. De Keyser όταν έθιξε το θέμα των διμερών συνθηκών. Η Συμφωνία του Κοτονού, που αποτελεί απευθείας απόγονο των συμφωνιών Λομέ και Γιαουντέ, έχει μακρά ιστορία· κάποτε, είχε πρωτοποριακό χαρακτήρα, οπότε, αν μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις, θα καταφέρει για μια ακόμη φορά να διαδραματίσει καίριο ρόλο.
Mariya Nedelcheva (PPE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, θέλω καταρχάς να συγχαρώ την κ. Joly για την ποιότητα της έκθεσής της.
Πράγματι, η αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού πρέπει να αποτελέσει ευκαιρία ώστε να αξιολογηθεί συνολικά και να προταθούν, βάσει των διδαγμάτων που θα αντληθούν, λύσεις με σκοπό τη βελτίωση της εφαρμογής, της λειτουργίας και του αντικτύπου της. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι εξαιρετικά σημαντικό να καθοριστούν σαφείς προτεραιότητες.
Επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω τρία ζητήματα. Καταρχάς, πρέπει να διασαφήσουμε το περιεχόμενο του πολιτικού διαλόγου. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε τα θέματα της εδραίωσης της ειρήνης, καθώς και της πρόληψης και διευθέτησης συγκρούσεων, όμως η εφαρμογή των υφιστάμενων μέσων και η προσθήκη αναφορών στην καταπολέμηση του εμπορίου φορητών όπλων και ναρκωτικών είναι προκλήσεις οι οποίες, εφόσον αντιμετωπιστούν επαρκώς, θα έχουν θετικό αντίκτυπο σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.
Δεύτερον, είναι εξαιρετικά σημαντικό να συναφθούν ευέλικτες και ισορροπημένες συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης στις οποίες να λαμβάνεται δεόντως υπόψη η περιφερειακή ανάπτυξη. Οι βασικοί τομείς, όπως η γεωργία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η απασχόληση των νέων, πρέπει να λαμβάνονται καλύτερα υπόψη. Ο τακτικός διάλογος με τους ντόπιους πληθυσμούς θα μας επιτρέψει να προσαρμοστούμε στις πραγματικές ανάγκες.
Τέλος, το θεσμικό πλαίσιο έχει ζωτική σημασία. Η διασφάλιση της μεγαλύτερης συνεκτικότητας μεταξύ των διαφορετικών πυλώνων της συμφωνίας είναι επιβεβλημένη. Η ενίσχυση της ΚΣΙΕ και των εθνικών κοινοβουλίων θα οδηγήσει αυτομάτως σε βελτίωση του δημοκρατικού ελέγχου και, πάνω από όλα, σε πολύ μεγαλύτερη διαφάνεια.
Εν κατακλείδι, όλα τα μέσα, είτε είναι νέα είτε έχουν αναθεωρηθεί, πρέπει να διαφυλάσσουν τις θεμελιώδεις αρχές και το πνεύμα της συμφωνίας, πρωτίστως όμως δεν πρέπει να λησμονούμε τον κύριο στόχο μας, που είναι η εξάλειψη της φτώχειας, συμβάλλοντας συγχρόνως στη βιώσιμη ανάπτυξη και την προοδευτική ενσωμάτωση των χωρών ΑΚΕ στην παγκόσμια οικονομία.
Michael Cashman (S&D). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν. Συγχαρητήρια, κυρία Joly· συγχαρητήρια, κύριε Επίτροπε. Το Κοινοβούλιο θέτει ως κεντρική του επιδίωξη σε αυτές τις διαπραγματεύσεις την ενίσχυση της αρχής των μη διαπραγματεύσιμων ρητρών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και των κυρώσεων σε περίπτωση μη τήρησής τους, μεταξύ άλλων, όσον αφορά τις διακρίσεις βάσει φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας και γενετήσιου προσανατολισμού, καθώς και έναντι των ατόμων με AIDS και HIV.
Πληροφορούμαι, κύριε Επίτροπε, ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν επιθυμούν αυτήν την τροποποίηση, όμως για το Κοινοβούλιο έχει ζωτική σημασία. Τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, συχνά διαβρώνονται σε μεγάλο βαθμό, και αυτή η διάβρωση αποβλέπει σε κομματικά οφέλη. Η προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελεί τον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης· επομένως, πρέπει να αποτελεί τον πυρήνα και το επίκεντρο των σχέσεών μας με όλες τις χώρες ΑΚΕ.
Κύριε Επίτροπε, αυτή είναι ίσως η τελευταία φορά που παρουσιάζεστε ενώπιον του Σώματος κατέχοντας το σημερινό σας χαρτοφυλάκιο, θέλω λοιπόν να σας ευχαριστήσω θερμά εξ ονόματος του Κοινοβουλίου. Υπήρξατε σθεναρός υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αξιών της ΕΕ, και σας εύχομαι ό,τι καλύτερο στα νέα σας καθήκοντα. Ευχαριστώ.
Maria Da Graça Carvalho (PPE). – (PT) Αυτή η αναθεωρημένη έκδοση της Συμφωνίας του Κοτονού περιλαμβάνει για πρώτη φορά καίριας σημασίας πτυχές για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη σταδιακή ενσωμάτωση των χωρών ΑΚΕ στην παγκόσμια οικονομία. Θέματα όπως η αλλαγή του κλίματος, η ενεργειακή ασφάλεια, η κατάρτιση και η εκπαίδευση διαδραματίζουν απολύτως καίριο ρόλο στην ανάπτυξη αυτών των χωρών.
Συγχρόνως, η υπερθέρμανση του πλανήτη ενδεχομένως να προσφέρει μια ευκαιρία. Το κόστος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που έχουν στη διάθεσή τους οι χώρες αυτές είναι ζωτικό για την οικονομική και κοινωνική τους ανάπτυξη, και τους επιτρέπουν να κινηθούν προς την κατεύθυνση της ενεργειακής τους ανεξαρτησίας, έτσι ώστε να μπορούν να αντεπεξέλθουν στην παγκόσμια κρίση.
Η επένδυση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση είναι εξίσου σημαντική για την καταπολέμηση της φτώχειας, της ανεργίας, της μετανάστευσης και της διαρροής εγκεφάλων και θα συμβάλει στην οικοδόμηση της οικονομίας αυτών των χωρών.
Εν κατακλείδι, θέλω να επιστήσω την προσοχή σας στις μικρές νησιωτικές χώρες που είναι ιδιαίτερα ευάλωτες και εύθραυστες. Ενόψει αυτού, κατά την εφαρμογή της Συμφωνίας του Κοτονού, πρέπει να ληφθούν υπόψη η στρατηγική του Μαυρικίου και το σχέδιο δράσης των Μπαρμπάντος, στα οποία περιγράφεται μια σειρά μέτρων για την παροχή βοήθειας σε αναπτυσσόμενες νησιωτικές χώρες ώστε να επιτύχουν τη βιώσιμη ανάπτυξή τους.
Diogo Feio (PPE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, το Κοινοβούλιο συνεκλήθη σήμερα προκειμένου να αποφασίσει σχετικά με τη δεύτερη αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού.
Επιτρέψτε μου, ωστόσο, να επισημάνω το θέμα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει αυτήν την περίοδο η Αϊτή. Η κατάσταση αυτή καθιστά αναγκαία τη διεθνή αλληλεγγύη, δράση και μέριμνα. Βεβαίως, η σκέψη μου στρέφεται σε όσους έχουν χάσει τη ζωή τους και σε όσους βιώνουν σήμερα πραγματικά απελπιστικές καταστάσεις.
Όσον αφορά το βασικό θέμα που μας απασχολεί εν προκειμένω, γνωρίζουμε ότι η Συμφωνία του Κοτονού έχει στόχο τη διαμόρφωση ενός πλαισίου συνεργασίας που θα αποτελεί την απάντηση των χωρών ΑΚΕ και της ΕΕ στην παγκοσμιοποίηση, την προώθηση της ειρήνης και της ασφάλειας, και τη διαμόρφωση δημοκρατικού πολιτικού κλίματος.
Κατά την αναθεώρηση του 2005 πραγματοποιήθηκαν ορισμένα βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση, τα ζητήματα που σχετίζονται με το κλίμα και το αυξημένο κόστος των τροφίμων και της ενέργειας είναι οι λόγοι για τη νέα αναθεωρημένη έκδοση της συμφωνίας.
Δεν θα ψηφίσω πλέον υπέρ του να διατηρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση –και, ει δυνατόν, να αυξήσει– τα επίπεδα βοήθειας που χορηγούνται στις χώρες ΑΚΕ. Συμφωνώ με το επιχείρημα ότι τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών αυτών πρέπει να μετάσχουν στη διαδικασία αναθεώρησης της συμφωνίας και τώρα και στο μέλλον, και επαναλαμβάνω την ανάγκη πρόσκλησής τους σε αυτήν την διαδικασία.
Mario Mauro (PPE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ένας από τους στόχους που πρέπει να τεθούν κατά τη δεύτερη αναθεώρηση της συνθήκης εταιρικής σχέσης πρέπει οπωσδήποτε να είναι η προώθηση πνεύματος υπευθυνότητας. Αυτό θα είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί χωρίς τη βοήθεια οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, μη κρατικών οντοτήτων, καθώς και των κοινοβουλίων. Στην πραγματικότητα, δεν πιστεύω ότι είναι εφικτό να θεσπίσουμε πολιτικές που θα ανταποκρίνονται πλήρως στις πραγματικές ανάγκες των ενδιαφερόμενων κοινοτήτων.
Μια δεύτερη καίρια πτυχή είναι η ανθρωπιστική βοήθεια. Η ύψους 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ βοήθεια που έχει χορηγηθεί τα περασμένα 40 χρόνια δεν είχε αποτέλεσμα, αν λάβουμε υπόψη ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της αφρικανικής ηπείρου κατά την ίδια περίοδο ήταν χαμηλότερος από 0,2% ετησίως.
Πρόκειται για ένα αποκαλυπτικό σενάριο, το οποίο η διεθνής κοινότητα οφείλει να αρχίσει να συνειδητοποιεί. Πρέπει, επιτέλους, να αντιμετωπίσει το ζήτημα των αναπτυσσόμενων χωρών ως πρόβλημα πραγματικά δικό μας, ως πρόβλημα το οποίο αφορά εμάς τους ίδιους, την καθημερινή ζωή των κοινοτήτων μας, το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουμε σε καθημερινή βάση μαζί με τους τοπικούς θεσμούς που αγωνίζονται ασταμάτητα για μια αχτίδα νομιμοποίησης.
Τέλος, επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω ότι επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο σημαίνει να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε ότι ο σπουδαιότερος παράγοντας που θα συμβάλει στην ανάκαμψη είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι που ζουν υπό δύσκολες συνθήκες. Αυτοί οι ίδιοι οφείλουν να ανασύρουν την ήπειρό τους από την άβυσσο, ενώ δικό μας καθήκον είναι να μεριμνούμε για τα προβλήματα αυτών των χωρών με έναν ξεκάθαρο στόχο: το κοινό καλό που υπηρετεί τα συμφέροντα όχι μόνον των χωρών ΑΚΕ αλλά και των δικών μας χωρών, και το μέλλον των πολιτών μας.
Πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας στους ανθρώπους και όχι στα χρήματα, στην ουσία και όχι σε διαφημίσεις. Αυτό θα μας επιτρέψει να αξιοποιήσουμε κατά τον βέλτιστο δυνατό τρόπο τις στρατηγικές μας.
Zuzana Roithová (PPE). – (CS) Κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, έχω ασκήσει επανειλημμένως κριτική για το γεγονός ότι τα εθνικά κοινοβούλια και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν μετέχουν στη λήψη αποφάσεων σχετικά με την αναπτυξιακή βοήθεια, και ότι δεν έχουν πρόσβαση σε στρατηγικά έγγραφα. Αυτή η κατάσταση πρέπει να διορθωθεί κατά τη νέα αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού. Η νέα συμφωνία πρέπει επίσης να περιλαμβάνει δεσμεύσεις επιμέρους κυβερνήσεων και κοινοβουλίων για την οικοδόμηση λειτουργικών φορολογικών συστημάτων στις χώρες τους. Αυτό είναι σημαντικό και για τις δύο ενδιαφερόμενες πλευρές. Οι χώρες ΑΚΕ χρειάζονται επιτέλους τη δική τους τακτική φορολογική διοίκηση, ήτοι προγραμματισμένα φορολογικά έσοδα τα οποία να μπορούν να χρησιμοποιήσουν για τους αναπτυξιακούς τους στόχους. Αυτό θα βοηθήσει έπειτα την Ένωση στον αγώνα της κατά της κατάχρησης των φορολογικών παραδείσων, κατά της φοροδιαφυγής, και κατά της παράνομης φυγής κεφαλαίων.
Ως αντιπρόεδρος αρμόδια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, απαιτώ οι διεθνείς συνθήκες να περιλαμβάνουν ρήτρες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και όχι μόνον όσον αφορά τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Με λύπη μου διαπιστώνω ότι η έκθεση της κ. Joly, η οποία είναι από άλλες απόψεις καλή, δεν περιλαμβάνει καμία τέτοια απαίτηση. Απευθύνω έκκληση στην Επιτροπή και την ισπανική Προεδρία να διορθώσουν αυτό το έλλειμμα.
Rareş-Lucian Niculescu (PPE). – (RO) Η έκθεση την οποία συζητούμε σήμερα θίγει πολλά προβλήματα τα οποία συνδέονται με την επισιτιστική ασφάλεια στις χώρες ΑΚΕ. Φρονώ ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για το θέμα αυτό χωρίς να λαμβάνουμε συγχρόνως υπόψη ορισμένες από τις πραγματικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί και μάλιστα πρέπει να διαδραματίσει ρόλο ρυθμιστή των παγκόσμιων αγορών. Αν η Ευρώπη μείωνε την αγροτική της παραγωγή, η αύξηση των εισαγωγών τροφίμων θα συνέβαλλε σημαντικά στην παγκόσμια αύξηση των τιμών των τροφίμων. Γι’ αυτό η παραγωγή τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρηθεί σε σταθερά επίπεδα προς όφελος των Ευρωπαίων, αλλά και των πολιτών των χωρών ΑΚΕ καθώς και άλλων χωρών.
Συνεπώς, θεωρώ ότι οι πτυχές αυτές που σχετίζονται με την επισιτιστική ασφάλεια των φτωχότερων χωρών συνδέονται επίσης στενά με το μέλλον της ευρωπαϊκής κοινής γεωργικής πολιτικής.
Isabelle Durant (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θέλω και εγώ να εκφράσω τη στήριξή μου για την πολύ καλή έκθεση της συναδέλφου μου, κ. Joly. Η εταιρική σχέση ΑΚΕ-ΕΕ είναι σήμερα περισσότερο αναγκαία από ποτέ, και η τραγωδία που βρίσκεται σε εξέλιξης την Αϊτή καταδεικνύει τον βαθμό στον οποίο είναι επιβεβλημένη η εταιρική σχέση ΑΚΕ-ΕΕ και πρέπει οπωσδήποτε να ενισχυθεί.
Είναι ασυνήθιστο να μιλάμε για όλα αυτά σε έναν Επίτροπο ο οποίος σήμερα μεν είναι αρμόδιος για την ανάπτυξη όμως αύριο θα αναλάβει την ευθύνη του εμπορίου, και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θέλω να σας απευθύνω τρεις συστάσεις.
Πρώτον, όπως επεσήμαναν άλλοι πριν από εμένα, ως προς το θέμα του κοινοβουλευτικού ελέγχου και της Συνέλευσης, πρέπει να συνεχίσουμε να διεξάγουμε δύο ετήσιες συνεδριάσεις και να μην τις περιορίσουμε σε μία.
Δεύτερον, γιατί να μην υπόκεινται οι συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης σε κοινοβουλευτικό έλεγχο στην περίπτωση των χωρών ΑΚΕ, αντί να μένουν προσκολλημένες σε μια αποκλειστικά εμπορική λογική, έτσι ώστε, και σε αυτόν τον τομέα, τα κοινοβούλια να μπορούν να συμμετέχουν και να αναλαμβάνουν ευθύνες για τον έλεγχο των συνεπειών των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης στους πληθυσμούς και την προάσπιση των συμφερόντων τους σε αυτό το πλαίσιο;
João Ferreira (GUE/NGL). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η αναθεώρηση των συμφωνιών του Κοτονού πρέπει να προάγει μια μεταστροφή στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τη συνεργασία και την αναπτυξιακή βοήθεια. Η πολιτική αυτή πρέπει να αποσκοπεί σε γνήσια συνεργασία και αλληλεγγύη, και πρέπει να συμβάλλει στην προώθηση της αυτόνομης και κυρίαρχης ανάπτυξης των χωρών ΑΚΕ.
Υπάρχουν μυριάδες μηχανισμοί οι οποίοι σήμερα διασφαλίζουν ότι πολλές από τις χώρες αυτές θα παραμείνουν υπό καθεστώς κυριαρχίας και υποταγής. Το ασφυκτικό εξωτερικό χρέος, το οποίο, ενώ εξοφλείται πολλαπλασιασμένο, αυξάνεται διαρκώς, διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο στην εδραίωση τέτοιου είδους σχέσεων.
Η άσκηση πίεσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εφαρμογή συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης –κατ’ ουσίαν συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών– έχει καταλήξει να αντικατοπτρίζει τις τρέχουσες προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης, το οποίο πρέπει να επανεξεταστεί, και είναι ενδεικτική της πορείας που ακολουθείται πλέον. Πρόκειται για μια πορεία η οποία σκοπό έχει να υποχρεωθούν οι χώρες αυτές να υποκύψουν σε νέες σχέσεις με βάση την εξάρτηση και την υποταγή στα συμφέροντα των πολυεθνικών, με αποτέλεσμα τη μέχρις εξαντλήσεως εκμετάλλευση των πόρων τους, ώστε να εξυπηρετηθούν συμφέροντα τα οποία δεν συμπίπτουν με τα συμφέροντα των πολιτών.
Η παροχή αναπτυξιακής βοήθειας δεν πρέπει να θέτει ως προϋπόθεση την εφαρμογή συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης. Οι ανησυχίες και οι αντιρρήσεις των χωρών ΑΚΕ πρέπει να γίνονται σεβαστές, παράλληλα με τις προτεραιότητες που θέτουν οι ίδιες.
Franz Obermayr (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα σας το πω ευθέως: Νομίζω ότι έχει ελάχιστο νόημα η παράγραφος 31 της υπό εξέταση πρότασης για τη δεύτερη αναθεώρηση της συμφωνίας. Τάσσομαι και εγώ κατά του αγώνα σκυταλοδρομίας που δημιουργούν οι διάφορες συμφωνίες επανεισδοχής για τους μετανάστες, στο πλαίσιο των οποίων οι ενδιαφερόμενοι μεταφέρονται διαδοχικά από τη μία χώρα στην άλλη. Από αυτήν την άποψη, είναι σίγουρα αναγκαίο τέτοιου είδους αλυσιδωτές συμφωνίες να ρυθμίζονται καλύτερα σε διεθνές επίπεδο. Νομίζω, ωστόσο, ότι είναι ακόμη πιο σημαντικό να αποφεύγονται εξαρχής οι καταστάσεις αυτού του είδους. Εκτιμώ, συνεπώς, ότι η ιδέα της διευκόλυνσης της κυκλικής θεώρησης για πολίτες των χωρών ΑΚΕ είναι εσφαλμένη επιλογή. Ας υποστηρίξουμε, αντ’ αυτού, την αυτοβοήθεια. Ας προωθήσουμε την αυτάρκεια. Ας μετατρέψουμε τους αποδέκτες ελεημοσύνης σε παραγωγούς με αίσθημα αξιοπρέπειας. Έτσι είναι σίγουρο ότι θα τεθεί τέρμα στην κοινωνική μετανάστευση και στη φυγή για λόγους κοινωνικής φτώχειας.
Γεώργιος Παπανικολάου (PPE). - Κύριε Πρόεδρε, σήμερα το απόγευμα πραγματοποιήσαμε τη συζήτηση για την τεράστια και ασύλληπτη καταστροφή στην Αϊτή και το πώς μπορεί η Ευρώπη να συμβάλει στην ανακούφιση των πληγέντων. Η συζήτηση αυτή πρέπει να μας υπενθυμίσει –και γι’ αυτό παίρνω το λόγο τώρα στην αποψινή συνεδρίαση– ότι συμφωνίες με χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και που είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε φυσικές καταστροφές, όπως απέδειξε η τραγωδία της Αϊτής, πρέπει να αντιμετωπίζονται από εμάς με τελείως διαφορετικό πνεύμα από τις υπόλοιπες οικονομικές συμφωνίες που συνάπτει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Μιλάμε για χώρες που μαστίζονται από τη φτώχεια, την ανέχεια και τις ασθένειες. Μιλάμε για χώρες όπου ο όρος ανθρωπιστική κρίση τείνει να γίνει κανόνας.
Είναι λοιπόν ευθύνη μας, είναι χρέος μας, είναι το πιστεύω μας, είναι θεμελιώδης λίθος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να βάζουμε πάνω από όλα την ανθρώπινη ζωή και έπειτα τις οποιεσδήποτε τεχνικές και οικονομικές διαστάσεις. Για το λόγο αυτό, όλα αυτά που συζητάμε σήμερα, τα γραφειοκρατικά ζητήματα, τα τεχνικά ζητήματα πρέπει να τα ξεπερνάμε το ταχύτερο δυνατό.
Hans-Peter Martin (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, όταν σκέφτομαι την Καραϊβική, δύο εικόνες μου έρχονται στον νου: η σοβαρή καταστροφή των τελευταίων ημερών στην Αϊτή και, ως άνθρωπος που έχει εργαστεί σε αυτό το Σώμα επί σειρά ετών, οι βουλευτές του ΕΚ που απολαμβάνουν τη χλιδή των συνεδριάσεων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ (ΚΣΙΕ).
Μετά από αυτήν την μακρά συζήτηση, στην οποία ελέχθησαν σημαντικά πράγματα, θα ήταν ίσως δυνατό να στείλουμε ένα πολύ ισχυρό μήνυμα και, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση στην Αϊτή, να αρκεστούμε στη μη διενέργεια μίας ή δύο από τις επόμενες πολυτελείς συνεδριάσεις της ΚΣΙΕ ΑΚΕ-ΕΕ σε αυτές ακριβώς τις χώρες, αλλά να διαθέσουμε το καθαρό κέρδος υπέρ των πραγματικών αναγκών των θυμάτων. Θα ήταν μόνον μια σταγόνα στον ωκεανό, όμως θα είχε συμβολικό χαρακτήρα, και θα έδειχνε ότι εννοούμε πραγματικά τα πολλά ωραία λόγια που ακούγονται σε τούτη την αίθουσα.
Crescenzio Rivellini (PPE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η Συνέλευση ΑΚΕ είναι ιδιαίτερα σημαντική στην παρούσα πολιτική συγκυρία, στην οποία η παγκοσμιοποίηση έχει χωρίσει, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, τον κόσμο σε χώρες που παράγουν προϊόντα και χώρες που παράγουν ιδέες, με αποτέλεσμα τη μετανάστευση εργαζομένων καθώς, φυσικά, και προϊόντων.
Στο επίκεντρο αυτής της διαδικασίας βρίσκεται η Μεσόγειος, το πραγματικό υπομόχλιο μεταξύ της Ευρώπης και των χωρών ΑΚΕ. Επομένως, οι κανόνες του Κοτονού πρέπει να προσαρμοστούν σε αυτήν την νέα κατάσταση, γι’ αυτό προτείνω –κατόπιν αιτήματος του Προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας, Giorgio Napolitano, ο οποίος στηρίζει επισήμως αυτήν την πρόταση– τη δημιουργία ενός αποκεντρωμένου γραφείου ή τον καθορισμό μιας σταθερής τοποθεσίας για την ετήσια συνεδρίαση της Συνέλευσης ΑΚΕ στην πιο πολυεθνική, πιο μεσογειακή πόλη της Ευρώπης, που είναι επίσης κοντά στις χώρες ΑΚΕ: τη Νάπολη.
Επαναλαμβάνω λοιπόν –και πάλι κατόπιν αιτήματος του Προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας– ότι συνιστώ τη συζήτηση της πρότασης αυτής στο πλαίσιο των νέων συμφωνιών. Επιπλέον, προσφέρει το πλεονέκτημα ότι φέρνει την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της και στους πολίτες της νότιας Ιταλίας, που είναι η πραγματική υλικοτεχνική πλατφόρμα της Ευρώπης όσον αφορά τις χώρες της Μεσογείου.
Janusz Wojciechowski (ECR). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, αποφάσισα να ζητήσω τον λόγο αφού άκουσα την παρέμβαση του κ. Niculescu, και θέλω να εκφράσω την έντονη στήριξή μου για τη σκέψη που μας εξέθεσε – ότι δηλαδή στις οικονομικές μας σχέσεις με άλλες χώρες, περιλαμβανομένων των χωρών ΑΚΕ, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας της ευρωπαϊκής κοινωνίας. Στο πλαίσιο των σχέσεων με τις χώρες ΑΚΕ, μπορούμε να υπενθυμίσουμε τη μεταρρύθμιση της αγοράς ζάχαρης, η οποία πραγματοποιήθηκε υπό το ευγενές σύνθημα της στήριξης αυτών των χωρών, στην πράξη όμως έκανε πολύ χειρότερη την κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τους αγρότες και τους καταναλωτές μας, ενώ δεν βοήθησε ιδιαίτερα τις χώρες ΑΚΕ. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούμε την επισιτιστική ασφάλεια, και την κοινωνία μας, η οποία έχει ανάγκη αυτήν την ασφάλεια.
Karel De Gucht, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Καταρχάς, όσον αφορά το ΣΓΠ και το ΣΓΠ+, δεν έχουμε καμία καταρχήν αντίρρηση στη συμπερίληψή τους στη Συμφωνία του Κοτονού, πρέπει όμως να λάβουμε υπόψη ότι το ΣΓΠ και το ΣΓΠ+ είναι μονομερή καθεστώτα ενώ η Συμφωνία του Κοτονού έχει συμβατικό χαρακτήρα. Θεωρώ λοιπόν ότι είναι πολύ δύσκολο να τα συμπεριλάβουμε στη Συμφωνία του Κοτονού, ίσως όμως να μπορέσουμε να βρούμε μηχανισμούς που να καθιστούν πιο λειτουργική αυτήν την σύνδεση.
μέλος της Επιτροπής. − (FR) Δημοκρατικός έλεγχος: πολλοί ομιλητές ζήτησαν να διατηρηθεί η πρακτική της διεξαγωγής δύο ετήσιων συνεδριάσεων της Ολομέλειας. Η Επιτροπή είναι διατεθειμένη να επανεξετάσει τη θέση της επ’ αυτού, ίσως όμως να μπορούμε παρ’ όλα αυτά να καταλήξουμε σε συμφωνία ώστε να συμπίπτουν χρονικά οι περιφερειακές συνεδριάσεις με μία ή δύο από τις συνεδριάσεις της Ολομέλειας, μιας και έχω την εντύπωση ότι το σύνολο των συνεδριάσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μαζί με τις συνεδριάσεις των υπολοίπων οργάνων, καταλήγουν να είναι υπερβολικά πολυάριθμες. Συμφωνώ λοιπόν καταρχήν με την ιδέα της διενέργειας δύο συνεδριάσεων της Ολομέλειας, ας προσπαθήσουμε όμως να τις φέρουμε χρονικά πιο κοντά στις περιφερειακές συνεδριάσεις.
Αρκετοί ομιλητές αναφέρθηκαν επίσης στον χαρακτήρα των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης. Αυτός είναι ο όρος που έχουμε συμφωνήσει, στην πραγματικότητα όμως θα έπρεπε να μιλάμε για συμφωνίες εταιρικής σχέσης για την ανάπτυξη, νομίζω δε ότι αυτό θα διευκόλυνε και τις συζητήσεις με τις χώρες ΑΚΕ. Κατά τη γνώμη μου, αυτό θα έκανε κάπως πιο ανοικτή τη συζήτηση. Εν πάση περιπτώσει, εάν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκρίνει κάποια στιγμή τον ορισμό μιας νέας Επιτροπής, της οποίας θα είμαι μέλος, θα κάνω ό,τι μπορώ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μου, για να εξασφαλίσω την επιτυχία αυτών των συμφωνιών και για να είμαι παρών στις συνεδριάσεις της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης.
Τέθηκαν ορισμένα ερωτήματα σχετικά με φορολογικά θέματα. Νομίζω ότι ανέπτυξα ήδη αυτήν την πτυχή στην εισαγωγική μου ομιλία, και πιστεύω πραγματικά ότι είναι σημαντικό να αποτελέσει ένα από τα κρίσιμα θέματα των συζητήσεών μας με τις χώρες ΑΚΕ, αλλά και στο εσωτερικό μας, διότι, ας είμαστε σοβαροί –και γνωρίζω ότι η ισπανική Προεδρία επιδεικνύει έντονο ενδιαφέρον για το θέμα– αν θέλουμε πραγματικά να κάνουμε κάτι, πρέπει να έχουμε το θάρρος να παρέμβουμε στις εταιρείες μας σε αυτές τις αναπτυσσόμενες χώρες. Το πρόβλημα δεν προκύπτει μόνον εκεί, το πρόβλημα προκύπτει ειδικότερα, και θα έλεγα πρωτίστως, στη σχέση μεταξύ της Ευρώπης και των εταιρειών και βιομηχανιών της στις αναπτυσσόμενες χώρες. Πρόκειται για μια διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη, πληροφορούμαι δε ότι η ισπανική Προεδρία θα αναλάβει επίσης ορισμένες πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση.
Μετανάστευση.
μέλος της Επιτροπής. − (EN) Όσον αφορά το άρθρο 13, και οι δύο πλευρές επιθυμούν την ενημέρωση των διατάξεων που διέπουν τη μετανάστευση. Ως προς το άρθρο 13, η Επιτροπή έχει προτείνει μια ισορροπημένη και συνεκτική πρόταση η οποία στηρίζεται στους τρεις πυλώνες της συνεργασίας στους τομείς της μετανάστευσης και της ανάπτυξης, της νόμιμης και της παράνομης μετανάστευσης και της επανεισδοχής. Οι πτυχές που παρουσιάζονται στην έκθεση λαμβάνονται δεόντως υπόψη. Όλοι οι τομείς αξίζουν την ίδια προσοχή. Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, και είμαστε αισιόδοξοι για την επίτευξη συμφωνίας, υπό την προϋπόθεση ότι θα διατηρηθεί η ισορροπία μεταξύ των τριών πυλώνων.
Ο κ. Cashman διατύπωσε ένα σχόλιο σχετικά με τις διακρίσεις. Δεν είναι παρών αυτήν την στιγμή, όμως νομίζω ότι έχει απόλυτο δίκιο. Ο γενετήσιος προσανατολισμός ήταν ένα από τα στοιχεία που πρότεινε η Επιτροπή, και το θεωρούμε πολύ σημαντικό, πρέπει όμως να λάβετε υπόψη, όπως λαμβάνει υπόψη και η Επιτροπή, ότι σε ορισμένες χώρες ΑΚΕ η ομοφυλοφιλία απαγορεύεται διά νόμου. Προσφάτως προβήκαμε σε διαβήματα στον Πρόεδρο του Μπουρούντι καθώς και στον Πρόεδρο της Ουγκάντας επειδή έχουν θεσπίσει νόμους με τους οποίους επιβάλλονται διακρίσεις, όμως το θέμα αυτό είναι εξαιρετικά ευαίσθητο, και νομίζω ότι, κάποια στιγμή, πρέπει να λάβουμε τις αποφάσεις μας. Είτε θα επιμείνουμε ώστε το κείμενο να είναι απολύτως σαφές, οπότε πιθανώς δεν θα επιτευχθεί συμφωνία: αυτή είναι η πρώτη επιλογή· μια άλλη επιλογή είναι ίσως να χρησιμοποιήσουμε λιγότερο συγκεκριμένη διατύπωση. Η διατύπωση του ΟΗΕ είναι λιγότερο συγκεκριμένη, αλλά μπορεί επίσης να καλύψει τον γενετήσιο προσανατολισμό. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Νομίζω ότι απάντησα στα περισσότερα από τα θέματα που εθίγησαν, έστω και αν αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να μιλήσω περισσότερο.
Eva Joly, εισηγήτρια. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, αφότου τέθηκαν σε εφαρμογή οι συμφωνίες του Κοτονού, η φτώχεια δεν έχει υποχωρήσει. Ως εκ τούτου, η αναπτυξιακή μας αποστολή έχει αποτύχει. Με αυτήν την δεύτερη αναθεώρηση πρέπει να υπάρξει αλλαγή.
Αισθάνομαι ικανοποίηση για το γεγονός ότι έχει επιτευχθεί αρκετά ευρεία συναίνεση ως προς τα μέτρα τα οποία προτείνω, και νομίζω ότι ένα από τα μέτρα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να εξαλείψουμε τη φτώχεια είναι να καταπολεμήσουμε πραγματικά τους φορολογικούς παραδείσους, και να αξιοποιήσουμε το μέσο αυτό στον μέγιστο δυνατό βαθμό προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και στην περιοχή ΑΚΕ, μπορούμε να υποχρεώσουμε τις πολυεθνικές να δηλώνουν, για κάθε χώρα, το ύψος των εσόδων τους και το ύψος των φόρων που καταβάλλουν.
Αυτό αποτελεί επίσης διεθνή απαίτηση. Ωστόσο, θα περάσουν πολλά χρόνια προτού ικανοποιηθεί σε διεθνές επίπεδο αυτή η απαίτηση. Ας εκμεταλλευθούμε λοιπόν τις ευκαιρίες που μας προσφέρει αυτή η συμφωνία για να καθιερώσουμε αυτόν τον κανόνα στην Ευρώπη. Γι’ αυτό σας ζητώ να απορρίψετε την πρόταση τροποποίησης της παραγράφου 16 και να διατηρήσετε την αρχική διατύπωση, η οποία μας καλεί να βάλουμε τάξη στα του οίκου μας.
Στο ίδιο πνεύμα, εκείνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να υποχρεώσουμε τη δική μας τράπεζα επενδύσεων να αναλάβει δράση όσον αφορά τους φορολογικούς παραδείσους. Πρέπει να απαγορεύσουμε στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης να επενδύει σε εταιρείες οι οποίες δεν καταγράφουν κέρδη στις χώρες στις οποίες δραστηριοποιούνται, αλλά προτιμούν να μεταφέρουν τα κέρδη τους σε φορολογικούς παραδείσους.
Αυτό συνέβη στην περίπτωση της Ζάμπιας, όπου πραγματοποιήθηκαν σημαντικές επενδύσεις –της τάξεως των 46 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, αν δεν κάνω λάθος– στο ορυχείο Mopani. Αυτό δεν βελτίωσε σε τίποτε τις ζωές των κατοίκων της Ζάμπιας· απεναντίας, βελτίωσε τις ζωές των μετόχων που ωφελήθηκαν από αυτήν την βοήθεια. Συχνά λοιπόν οι ενισχύσεις αυτού του είδους είναι αντιπαραγωγικές. Σε αυτόν τον τομέα μπορούμε να παρέμβουμε. Μπορούμε να τροποποιήσουμε την εντολή της τράπεζάς μας. Ας κάνουμε λοιπόν ό,τι μπορούμε, και ας μην αναβάλλουμε τίποτε για αύριο. Ας παρέμβουμε προς αυτήν την κατεύθυνση.
Πέραν αυτών, υπάρχουν αρχές στις οποίες οφείλουμε να παραμείνουμε απολύτως προσηλωμένοι: τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των μεταναστών· σας καλώ λοιπόν να διατηρήσετε τη διατύπωση που προτείνω στο άρθρο 31 και να μην καταπνίξετε τις διαμαρτυρίες κατά των διμερών συμφωνιών οι οποίες, πρακτικά, ισοδυναμούν με ανάθεση της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών σε τρίτους.
(Χειροκροτήματα)
Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο (Τετάρτη, 20 Ιανουαρίου 2010).
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Corina Creţu (S&D), γραπτώς. – (RO) Η δεύτερη αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού προσφέρει την ευκαιρία να αξιολογηθούν οι τομείς που έμειναν ανοικτοί σε εσφαλμένες ή ανεπαρκείς αλλαγές, και είναι επίσης πρόσφορη για την πραγματοποίηση διορθώσεων στη συμφωνία βάσει των εξελίξεων στη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης. Υπάρχουν πολυάριθμες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν, τις οποίες έχουν προκαλέσει οι οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις, όπως η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση και ένοπλες συγκρούσεις, καθώς και προκλήσεις τις οποίες δημιουργούν οι αρνητικές τάσεις ως προς την υγεία του πληθυσμού, όπως υπογραμμίζει η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που προσβάλλονται από μεταδοτικές ασθένειες (φυματίωση, AIDS, ελονοσία) και η αύξηση του αριθμού των θυμάτων βίας ή φυσικών καταστροφών. Υπάρχουν επίσης οι προκλήσεις που δημιουργεί η αλλαγή του κλίματος, τις οποίες είναι δυσκολότερο να ελέγξουμε, και όλες αυτές οι προκλήσεις δημιουργούν την επιτακτική ανάγκη να καταστήσουμε τους πληθυσμούς των αναπτυσσόμενων χωρών πιο ανθεκτικούς σε συστημικές κοινωνικές ελλείψεις. Αυτό προϋποθέτει δε ότι η προσφορά αναπτυξιακής συνεργασίας θα εστιάζεται καλύτερα σε καίριες πτυχές των συστημάτων δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης. Κατά συνέπεια, εκτιμώ ότι έχει ζωτική σημασία να χειριστούμε αυτές τις πτυχές με μεγαλύτερη σαφήνεια ενσωματώνοντας τον τίτλο I –Αναπτυξιακές στρατηγικές– στο Μέρος 3 της συμφωνίας.
Martin Kastler (PPE), γραπτώς. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα υπερψηφίσω την έκθεση, διότι θεωρώ σημαντική την εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών ΑΚΕ στο πλαίσιο των συμφωνιών εταιρικής σχέσης. Τούτου λεχθέντος, θέλω να επισημάνω ότι η έκθεση αυτή περιλαμβάνει τη φράση «προστασία της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας». Τι σημαίνει όμως αυτή η φράση; Καταρχάς, σημαίνει μήπως τη διασφάλιση της σωματικής και ψυχικής υγείας των ανθρώπων σε σχέση με όλους τους τομείς της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και αναπαραγωγής, λόγου χάρη μέσω της καταπολέμησης της σεξουαλικής βίας και του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων; Δεύτερον, σημαίνει μήπως πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τον λεγόμενο οικογενειακό σχεδιασμό; Ή μήπως, τρίτον, περιλαμβάνει επίσης τις αμβλώσεις; Στο παρελθόν, η Επιτροπή και το Συμβούλιο διευκρίνισαν, απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών του ΕΚ, ότι αυτή η «σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία» δεν περιλαμβάνει τις αμβλώσεις. Αυτή ακριβώς είναι και η δική μου προσέγγιση. Ως εκ τούτου, θεωρώ ότι είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ότι η φράση «η σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία των γυναικών» δεν αναφέρεται στην άμβλωση, και γι’ αυτό προτείνω την αποσαφήνιση του κειμένου της συμφωνίας στο σημείο αυτό.
Siiri Oviir (ALDE), γραπτώς. – (ET) Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη η δεύτερη αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού που εγκαινιάστηκε το 2000, και στο πλαίσιο αυτής της αναθεώρησης γίνεται προσπάθεια να πραγματοποιηθούν ποικίλες τροποποιήσεις στη συμφωνία, οι οποίες θα μας βοηθήσουν να επιτύχουμε τους στόχους που τίθενται στη συμφωνία: την εξάλειψη της φτώχειας, την οικονομική ανάπτυξη και τη σταδιακή ενσωμάτωση της ομάδας κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού στην παγκόσμια οικονομία. Πρέπει να σημειωθεί ότι, από την τελευταία αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού το 2005, έχουν υπάρξει πολλές νέες εξελίξεις στην παγκόσμια κατάσταση (π.χ. η χρηματοπιστωτική κρίση, η αλλαγή του κλίματος, η αύξηση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας κ.ο.κ.), οι οποίες στο σύνολό τους πλήττουν άμεσα τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Συμφωνώ πλήρως με την άποψη της εισηγήτριας ότι όλες αυτές οι εξελίξεις στην παγκόσμια κατάσταση μπορούν, αν δεν αντιμετωπιστούν αναλόγως στο πλαίσιο της διαδικασίας αναθεώρησης της συμφωνίας, να δυσχεράνουν την επίτευξη του στόχου της Συμφωνίας του Κοτονού και των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας έως το έτος 2015. Ως γνωστόν, η ΕΕ και οι χώρες ΑΚΕ έχουν πλέον συμφωνήσει ως προς τους τομείς και τα άρθρα της Συμφωνίας του Κοτονού που θα αναθεωρηθούν, τα οποία περιλαμβάνουν εν μέρει και τις προαναφερθείσες πτυχές. Δυστυχώς, αυτό συνεπάγεται –πράγμα ανησυχητικό– ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και των χωρών ΑΚΕ δεν έχουν συμμετάσχει στη διαδικασία λήψης των αναγκαίων αποφάσεων, γεγονός που επηρεάζει κρίσιμα τη διαφάνεια και την αξιοπιστία της αναθεώρησης της συμφωνίας. Είμαι της άποψης ότι, για να ενισχυθεί η δημοκρατική νομιμοποίηση και η αυτολογοδοσία, πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ και των κοινοβουλίων των κρατών μελών της ΕΕ και των χωρών ΑΚΕ στο πλαίσιο της διαδικασίας αναθεώρησης της συμφωνίας.