Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 15 Ιουνίου 2010 - Στρασβούργο

6. Η ποιότητα των στατιστικών δεδομένων και αυξημένες ελεγκτικές εξουσίες της Επιτροπής (Eurostat) (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της προφορικής ερώτησης (O-0080/2010) του κ. Karas και της κ. Bowles, εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, προς την Επιτροπή σχετικά με την ποιότητα των στατιστικών δεδομένων στην Ένωση και τις ενισχυμένες ελεγκτικές εξουσίες της Επιτροπής (Eurostat) (B7-0314/2010).

  Othmar Karas , συντάκτης. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε Rehn, κυρίες και κύριοι, η σημερινή συζήτηση αποτελεί ένα σημαντικό πολιτικό μήνυμα το οποίο επιθυμεί να αποστείλει σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η κατάθεση αυτής της προφορικής ερώτησης εν μέσω της διαδικασίας επανασχεδιασμού της Eurostat και της σύνταξης της δήλωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς την Επιτροπή αποτελεί επίσης ένδειξη της αποφασιστικότητάς μας.

Με την κατάθεση ξεχωριστού ψηφίσματος καταδεικνύουμε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χρειάζεται και επιθυμεί την ανεξάρτητη και ολοκληρωμένη λειτουργία της Eurostat. Πρόκειται για την πρώτη άμεση αντίδραση της νομοθετικής εξουσίας στην εμπειρία από την Ελλάδα και με την Ελλάδα. Ταυτόχρονα, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το 2005 το Συμβούλιο απέρριψε το σχέδιο πέντε σημείων του Επιτρόπου Almunia και, συνεπώς, εμπόδισε τον εξοπλισμό της Επιτροπής με τους κατάλληλους μηχανισμούς. Προσπαθούμε να ανακτήσουμε τον χαμένο χρόνο σε ό,τι αφορά τα όσα μπορούσαμε και έπρεπε να πράξουμε πριν από πολύ καιρό. Ως εκ τούτου, θα ήθελα να υπενθυμίσω τόσο στην Επιτροπή όσο και στο Συμβούλιο ότι η πολιτική βούληση υπάρχει προκειμένου να εξελιχθούν όλα τα απαραίτητα όργανα, ώστε να διασφαλισθεί ότι το ευρώ δεν στηρίζεται μόνο από τον πυλώνα της νομισματικής ένωσης αλλά και από τον πυλώνα της οικονομικής ένωσης. Καλώ το Συμβούλιο να μην εμποδίσει, να μην καθυστερήσει, να μην αποτρέψει την Επιτροπή, αλλά να της δώσει αυτήν την ευκαιρία.

Επίσης, θέλουμε να γνωρίζουμε αν διεξάγονται τυχόν έρευνες σε τομείς στους οποίους η Eurostat ή/και τα κράτη μέλη έδρασαν λανθασμένα τα τελευταία χρόνια, επειδή μόνο μετά από μια σαφή ανάλυση θα μπορούμε να γνωρίζουμε ποιες διορθώσεις και προσθήκες πρέπει να πραγματοποιηθούν.

Τι θέλει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Θέλουμε ανεξαρτησία, θέλουμε συγκρισιμότητα – και, συνεπώς, ελάχιστα πρότυπα για τη συλλογή στατιστικών στοιχείων, ελάχιστα πρότυπα για τη θεσμική διάρθρωση των αρχών και τη συνεργασία με την ΕΚΤ. Θέλουμε να είναι δυνατός ο έλεγχος όλων των ενεργειών, πράγμα που εξηγεί τον λόγο για τον οποίο η Eurostat πρέπει να μπορεί να διεξάγει ανά πάσα στιγμή απροειδοποίητους ελέγχους. Θέλουμε να επεκταθούν οι αρμοδιότητές της, επειδή επιθυμούμε την πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα – συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων σε περιφερειακό και δημοτικό επίπεδο καθώς και των δεδομένων κοινωνικής ασφάλισης. Θέλουμε την απρόσκοπτη συνεργασία, θέλουμε να ενισχυθεί η λειτουργία του συντονισμού και θέλουμε να μας πει η Επιτροπή προτού ολοκληρώσουμε την έκθεσή μας αν επαρκούν όλα όσα έχουν συμφωνηθεί μέχρι στιγμής με το Συμβούλιο. Δεν το νομίζουμε. Μιλούμε για μια ελάχιστη δήλωση, για την αναπλήρωση του χαμένου χρόνου σε ό,τι αφορά τα όσα δεν έχουν υλοποιηθεί, για την πραγματοποίηση του επόμενου βήματος προς μεγαλύτερη ανεξαρτησία και ευρύτερες εξουσίες.

  Sharon Bowles, συντάκτρια. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, η Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής είναι συνεπής και ομόφωνη στην άποψή της ότι η Eurostat πρέπει να ισχυροποιηθεί και, για μεγάλο χρονικό διάστημα, επιδιώκουμε την καθιέρωση στατιστικών δεδομένων υψηλότερης ποιότητας.

Γνωρίζουμε την ιστορία στην οποία ήδη αναφέθηκε ο κ. Karas. Το 2005, το Συμβούλιο συμπεριφέρθηκε επαίσχυντα και έσπειρε τον σπόρο των σημερινών προβλημάτων δημόσιου χρέους, αποδυναμώνοντας το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης και ταυτόχρονα αρνούμενο να παραχωρήσει ελεγκτικές εξουσίες στη Eurostat. Βάσει των ανωτέρω, η ανάκτηση της εμπιστοσύνης απαιτεί χρόνο και η έλλειψη εμπιστοσύνης συνέβαλε στον λόγο για τον οποίο, στο πλαίσιο των πρόσφατων προβλημάτων, τα κράτη μέλη έπρεπε να καταβάλουν μεγάλα χρηματικά ποσά. Τα λόγια και οι πολιτικές δεσμεύσεις του Συμβουλίου Ecofin δεν ήταν αρκετά.

Σύντομα, η Eurostat θα έχει ελεγκτική εξουσία, πράγμα το οποίο είναι ακόμα πιο σημαντικό τώρα, επειδή αποτελεί τον μηχανισμό που μπορεί να καταστήσει αποτελεσματικά και άλλα σχέδια οικονομικής επιτήρησης. Ένας μηχανισμός ελέγχου των αποτελεσμάτων είναι πολύ καλύτερος από έναν μηχανισμό ελέγχου των υποσχέσεων.

Θέλουμε τη βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων, προκειμένου να είναι επίκαιρα, και θέλουμε να μπορούμε να ελέγχουμε τις αντίστροφες εισροές στους εθνικούς λογαριασμούς, και ρωτάμε: επαρκούν οι νέες εξουσίες που παραχωρήθηκαν στη Eurostat; Ακόμα και τώρα το Συμβούλιο Ecofin έχει προσθέσει ορισμένους όρους στις νέες ελεγκτικές εξουσίες, ουσιαστικά λιγότερο περιοριστικές απ’ ό,τι φοβόμασταν, όμως έχει υπονομεύσει τη δυνατότητα πραγματικά έγκαιρης έρευνας και παρέμβασης;

Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τάσσεται υπέρ των άνευ όρων δικαιωμάτων για τη Eurostat, ώστε να προβαίνει στις αποκαλούμενες μεθοδολογικές επισκέψεις. Βεβαίως, οι πόροι πρέπει να είναι στοχοθετημένοι, όπου κρίνεται σκόπιμο, αλλά η έρευνα πρέπει να διεξάγεται όταν δημιουργούνται οι υποψίες και όχι μετά το συμβάν.

Τέλος, πότε θα μάθουμε ότι τα όμοια συγκρίνονται μόνο μεταξύ τους; Ποια πρόοδος σημειώνεται προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι λογιστικές διαδικασίες είναι τυποποιημένες και επαρκώς διαφανείς, ώστε να εντοπίζουν δραστηριότητες εκτός ισολογισμού και τυχόν άλλες καινοτόμες πρακτικές;

  Olli Rehn, μέλος της Επιτροπής. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου καταρχάς να ευχαριστήσω τον κ. Karas, την κ. Bowles και τους υπόλοιπους βουλευτές που έθιξαν αυτά τα τόσο σημαντικά ζητήματα σχετικά με την ποιότητα των στατιστικών δεδομένων και τη Eurostat. Επιτρέψτε μου επίσης να επικροτήσω τη στήριξη που εκφράστηκε στο σχέδιο γνωμοδότησής σας για την πρόταση της Επιτροπής όσον αφορά την τροποποίηση του κανονισμού για την εφαρμογή του πρωτοκόλλου σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ).

Επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι πρόκειται για την πρώτη νομοθετική πρόταση της δεύτερης Επιτροπής του κ. Barroso τον Φεβρουάριο. Χαίρομαι διότι σύντομα θα εγκριθεί, ελπίζω, και θα βρίσκεται στο οπλοστάσιό μας. Την χρειαζόμασταν εδώ και πολύ καιρό, όπως δήλωσε η κ. Bowles.

Η αρχική πρόταση για τον ίδιο σκοπό υποβλήθηκε το 2005, αλλά απορρίφθηκε στη συνέχεια από τα κράτη μέλη. Οι καιροί έχουν αλλάξει και πλέον διαθέτουμε εν προκειμένω ευρεία υποστήριξη στο Συμβούλιο.

Όσον αφορά αυτήν την πρόταση, η γενική προσέγγιση η οποία συμφωνήθηκε από το Συμβούλιο Ecofin στις 8 Ιουνίου την προηγούμενη εβδομάδα επιβεβαιώνει ότι είναι σημαντική η διασφάλιση στατιστικών δεδομένων υψηλής ποιότητας σχετικά με το δημόσιο χρέος και το έλλειμμα και αναγνωρίζει τον ρόλο της Επιτροπής και της Eurostat για τον σκοπό αυτόν.

Ο κανονισμός ο οποίος οριστικοποιείται διατηρεί τον κύριο στόχο της πρότασης που κατατέθηκε από την Επιτροπή, δηλαδή την εκχώρηση περισσότερων ελεγκτικών εξουσιών στη Eurostat κατά τον εντοπισμό σημαντικού κινδύνου ή προβλήματος ως προς την ποιότητα των δεδομένων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή μπορεί να αποδεχθεί το συμβιβαστικό κείμενο.

Η Επιτροπή σκοπεύει να πραγματοποιήσει αρκετά περαιτέρω βήματα σχετικά με την ισχυροποίηση της ποιότητας των ευρωπαϊκών δεδομένων για τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Θα υπάρξει άμεση ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού που ασχολείται με αυτό το έργο, κυρίως μέσω της εσωτερικής αναδιάταξης του προσωπικού της Eurostat. Θα πραγματοποιούνται τακτικότερες επισκέψεις στα κράτη μέλη απ’ ό,τι σήμερα κατά τις αποκαλούμενες επισκέψεις διαλόγου στο πλαίσιο της ΔΥΕ.

Η Επιτροπή θα διασφαλίσει την ενσωμάτωση περισσότερων πληροφοριών σχετικά με τα δεδομένα πηγής για τη συλλογή στατιστικών στοιχείων στους πίνακες απογραφής της ΔΥΕ που προβλέπονται από τον κανονισμό. Εάν προκύψει κάποια εξαιρετική περίπτωση εντοπισμού σημαντικών κινδύνων ή προβλημάτων σχετικά με την ποιότητα των δεδομένων, η Eurostat θα χρησιμοποιήσει όλες τις σχετικές εξουσίες που διαθέτει σύμφωνα με τους νέους κανόνες, συμπεριλαμβανομένων, βεβαίως, των ελεγκτικών εξουσιών.

Πριν ολοκληρώσω, επιτρέψτε μου να πω δυο λόγια για την Ελλάδα σχετικά με ορισμένα επίκαιρα ζητήματα. Θα ήθελα να αξιοποιήσω αυτήν την ευκαιρία και ίσως να εκμεταλλευτώ ακόμα ένα λεπτό από τον χρόνο σας. Όπως είναι γνωστό, η Επιτροπή έχει αναλάβει ένα εις βάθος έργο σχετικά με τα ελληνικά στατιστικά στοιχεία επί πολλά έτη. Ο τροποποιημένος κανονισμός θα πρέπει στο μέλλον να μετριάζει καλύτερα τον κίνδυνο εξαπάτησης ή παραποίησης των στατιστικών στοιχείων ή οποιουδήποτε άλλου είδους παρατυπίας.

Χθες, υπήρξε μια νέα εξέλιξη σχετικά με την Ελλάδα. Θα γνωρίζετε ότι ο οίκος Moody’s αποφάσισε χθες να υποβαθμίσει τα ελληνικά ομόλογα. Έχω επίσης συζητήσει το ζήτημα με τον συνάδελφό μου Michel Barnier και τον Πρόεδρο της Επιτροπής. Οφείλω να δηλώσω ότι ο χρόνος λήψης της απόφασης του οίκου Moody’s είναι τόσο αιφνιδιαστικός όσο και εξαιρετικά ατυχής, επειδή έπεται της συμφωνίας για το πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής μεταξύ της Ελλάδας και της Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ.

Τα μέτρα τα οποία ελήφθησαν από την ελληνική κυβέρνηση καταδεικνύουν τη δέσμευσή της για την εφαρμογή της στρατηγικής προκειμένου να μεταρρυθμίσει το στατιστικό σύστημα, να σταθεροποιήσει τα δημόσια οικονομικά της και να ανακτήσει τη μακροπρόθεσμη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Η απόφαση του οίκου Moody’s φαίνεται πως δεν συνάδει με την εξέλιξη των ελληνικών κρατικών ομολόγων και τα πιστωτικά επιτόκια των συμβάσεων αντιστάθμισης κινδύνου πιστοληπτικής ικανότητας, τα οποία έχουν συρρικνωθεί σημαντικά μετά τη συμφωνία για το πρόγραμμα. Αυτό εγείρει εκ νέου ζητήματα σχετικά με τον ρόλο των οργανισμών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και την προληπτική ρύθμιση.

Αυτά και άλλα ζητήματα θα ληφθούν υπόψη από την Επιτροπή κατά την εξέταση του μέλλοντος των οργανισμών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή θα εξετάσει τους επόμενους μήνες το ζήτημα του επιπέδου ανταγωνισμού σε αυτόν τον τομέα –εξαιρετικά συγκεντρωτικού προς το παρόν– καθώς και τη διαφάνεια σχετικά με τη μεθοδολογία και τη σύγκρουση συμφερόντων, επειδή το σύστημα εξακολουθεί να βασίζεται στο μοντέλο πληρωτή-εκδότη.

Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω λέγοντας ότι είναι εξαιρετικής σημασίας η ύπαρξη ακριβών και αξιόπιστων στατιστικών δεδομένων σχετικά με τους εθνικούς λογαριασμούς. Πρόκειται για έναν από τους θεμέλιους λίθους της ορθής και αποτελεσματικής λειτουργίας της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, όπως υπογράμμισε, για παράδειγμα, ο κ. Karas. Ως εκ τούτου, η εν λόγω τροποποίηση των εξουσιών της Eurostat είναι συνώνυμη με την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης στην Ευρώπη, η οποία αποτελεί πράγματι έναν απαραίτητο στόχο.

  Edward Scicluna, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι που η Επιτροπή έχει καταθέσει νομοθετικές προτάσεις για την ενίσχυση της Eurostat, οι οποίες επί του παρόντος εξετάζονται από την Επιτροπή ECON.

Η ποιότητα της στατιστικής διακυβέρνησης βρίσκεται στο επίκεντρο της κρίσης στη ζώνη του ευρώ. Πιστεύω πως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Eurostat θα πρέπει να διαθέτει ευρύτερες εξουσίες, ιδίως όσον αφορά την πραγματοποίηση επιτόπιων ελέγχων στα κράτη μέλη. Ωστόσο, τέτοιου είδους έλεγχοι δεν θα πρέπει να πραγματοποιούνται μόνο με υπαλλήλους του Υπουργείου Οικονομικών του κράτους μέλους ή με τις εθνικές στατικές υπηρεσίες ή ακόμα και με κρατικές επιχειρήσεις: θα πρέπει να περιλαμβάνουν, εφόσον κρίνεται σκόπιμο, ακαδημαϊκούς οικονομολόγους, συνδικάτα, ΜΚΟ κ.λπ. Μάλιστα, πρόκειται για έργο το οποίο επιτελούν οι οργανισμοί αξιολόγησης ή ακόμα και αντιπροσωπείες του ΔΝΤ.

Δεύτερον, θα πρέπει να έχουμε ένα κοινό λογιστικό σύστημα –το οποίο να χρησιμοποιείται από όλα τα κράτη μέλη, βασισμένο σε τυποποιημένη και διεθνώς αποδεκτή μέθοδο λογιστικής και συμφωνημένη μεταξύ των κρατών μελών, της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου. Αυτό δεν θα πρέπει να ισχύσει μόνο για τις χρηματοοικονομικές εκθέσεις που υποβάλλονται στην Επιτροπή, αλλά θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιείται στους δημόσιους τομείς των ίδιων των κρατών μελών.

Μετά από περισσότερα από δέκα έτη από τη δημιουργία της ζώνης του ευρώ και της εισαγωγής του ευρώ, ανακαλύψαμε βασικές αδυναμίες του συστήματος οι οποίες είναι ζημιογόνες. Η ειρωνεία είναι ότι αγνοούσαμε αυτές τις αδυναμίες λόγω του λανθασμένου αισθήματος ασφάλειας που είχε δημιουργηθεί από την επιτυχία του ευρώ. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι στο μέλλον οι αγορές θα εμπιστεύονται τις οικονομικές προβλέψεις και τα στατιστικά στοιχεία των κυβερνήσεων. Πρέπει να διορθώσουμε αυτές τις αδυναμίες και μάλιστα γρήγορα.

Συνεπώς, παροτρύνω την Επιτροπή να συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προκειμένου να επιλύσει επειγόντως αυτά τα προβλήματα.

  Sylvie Goulard, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, η σημερινή κρίση στη ζώνη του ευρώ δεν μπορεί, βεβαίως, να αποδοθεί στις αδυναμίες του κοινού στατιστικού συστήματος. Παρ’ όλα αυτά, αυτές οι αδυναμίες είχαν σοβαρές επιπτώσεις. Υφίστανται οικονομικές επιπτώσεις και έχουμε ακούσει πολλά γι’ αυτές, αλλά υφίστανται επίσης επιπτώσεις όσον αφορά την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εδώ θίγουμε ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα, κατά την άποψή μου, όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί σήμερα η Ένωση. Οι κυβερνήσεις πραγματοποιούν υποσχέσεις προς τους πολίτες τους, και δικαίως· δηλώνουν ότι τα κοινά εγχειρήματα θα επιτηρούνται αυστηρά, ότι τα κριτήρια θα ελέγχονται έως και την τελευταία υποδιαστολή –στα γερμανικά αυτό ισοδυναμεί με το drei komma null– αλλά αυτές οι ίδιες κυβερνήσεις αρνούνται κάθε χρόνο να παρέχουν στη Eurostat τους πόρους που χρειάζεται για να επιτελέσει το έργο της. Όλα αυτά εις βάρος του κοινού συμφέροντος, επειδή ό,τι αποδυναμώνει την Επιτροπή μας αποδυναμώνει όλους.

Για τον λόγο αυτόν, στηρίζουμε ολόθερμα αυτό το ψήφισμα, το οποίο ζητεί από την Επιτροπή να παραχωρηθούν στη Eurostat ελεγκτικές εξουσίες και να ενισχυθούν τα κοινά πρότυπα. Χωρίς αυτήν την προσπάθεια για τη διασφάλιση της αυστηρότητας κατά τη χρήση και συλλογή των δεδομένων, οι υποσχέσεις περί αυστηρότητας δεν πρόκειται να τηρηθούν. Οι Ευρωπαίοι θα αισθανθούν όλο και περισσότερο ανήμποροι και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χάσει την αξιοπιστία της.

  Franz Obermayr (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η συζήτηση για τις ενισχυμένες εξουσίες της Eurostat δεν αντιμετωπίζει ουσιαστικά το πρόβλημα. Δεν θα πρέπει ποτέ ξανά να βρεθούμε σε μια κατάσταση κατά την οποία ένα κράτος μέλος πραγματοποιεί τεχνάσματα με τα δημοσιονομικά του στοιχεία και επί σειρά ετών ζει πέρα από τις δυνατότητές του εις βάρος άλλων· όπου υφίστανται λόγοι για την αμφισβήτηση των δεδομένων, τα δεδομένα θα πρέπει να επαληθεύονται. Ωστόσο, η ΕΕ δεν πρέπει να χρησιμοποιεί την Ελλάδα και τη σημερινή κρίση του ευρώ ως δικαιολογία προκειμένου να αφαιρέσει δημοσιονομικές εξουσίες από τα κράτη μέλη. Αντ’ αυτού, το πρόβλημα θα πρέπει να εκριζωθεί.

Οι κοινωνικοοικονομικές δομές των κρατών μελών ποικίλλουν σημαντικά σε ορισμένες περιπτώσεις. Ακόμα και η Eurostat, η οποία χειρίζεται τα στατιστικά στοιχεία για την ΕΕ, πρέπει να το συνειδητοποιήσει αυτό. Ένας άνεργος στο Λονδίνο δεν είναι το ίδιο με έναν άνεργο στο Παρίσι, επειδή ισχύουν διαφορετικά κριτήρια. Οι διαφορές στις κοινωνικοοικονομικές πραγματικότητες μεταξύ των χωρών με παραδοσιακά ισχυρό νόμισμα και των χωρών με παραδοσιακά ασθενές νόμισμα είναι ακόμα εντυπωσιακότερες.

Η Eurostat δεν πρέπει να διατηρεί αυτόν τον μύθο της συγκρισιμότητας με οποιοδήποτε τίμημα· αντίθετα, η συγκρισιμότητα των χωρών της ζώνης του ευρώ θα πρέπει να επανεξεταστεί ριζικά.

  Άννυ Ποδηματά (S&D). - Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, πρώτα από όλα επιτρέψτε μου να εκφράσω την απόλυτη ικανοποίησή μου για το σχόλιο που κάνατε πριν από λίγο σχετικά με την χθεσινή αιφνιδιαστική και αναιτιολόγητη απόφαση του Οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody's να υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας· απόφαση που χαρακτηρίσατε ασυνεπή και λανθασμένη επιβεβαιώνοντας με τον τρόπο αυτό την ορθότητα της απόφασής μας να προχωρήσουμε σε μια ριζική αναθεώρηση του πλαισίου λειτουργίας των Οίκων αυτών στην ευρωπαϊκή επικράτεια και να εξετάσουμε σοβαρά την πιθανότητα δημιουργίας ενός δημόσιου ευρωπαϊκού οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης.

Σε ό,τι αφορά στη σημερινή συζήτηση όπως και στην πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού για την ποιότητα των στατιστικών στοιχείων στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος γνωρίζουμε όλοι ότι έρχεται σε συνέχεια της λεγόμενης 'ελληνικής υπόθεσης' σε ό,τι αφορά την παραποίηση των στατιστικών δεδομένων.

Ως ελληνίδα ευρωβουλευτής είναι προφανές ότι δεν αισθάνομαι ευτυχής που η Ελλάδα χρησιμοποιείται ως παράδειγμα προς αποφυγή σε μια τέτοια συζήτηση. Θέλω όμως να υπενθυμίσω - το κάνατε και εσείς κ. Επίτροπε - ότι η Ελλάδα, η σημερινή ελληνική κυβέρνηση, ήταν αυτή που πρώτη αναγνώρισε το πρόβλημα και πήρε αμέσως ρηξικέλευθες αποφάσεις για την αντιμετώπισή του πρώτα από όλα με την μετατροπή της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας σε πλήρως ανεξάρτητη αρχή εποπτευόμενη από τη Βουλή και δεύτερον δρομολογώντας τη σύσταση εξεταστικής των πραγμάτων επιτροπής προκειμένου να διερευνηθούν και να αποδοθούν οι ευθύνες όσων έχουν εμπλακεί σε αυτήν την απαράδεκτη διαδικασία.

Πρέπει ωστόσο να αναγνωρίσουμε ότι αυτή η συζήτηση γίνεται με καθυστέρηση στο ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς υπήρξαν επαρκή στοιχεία που θα έπρεπε να μας έχουν κινητοποιήσει ήδη από το 2005.

  Dimitar Stoyanov (NI). – (BG) Θα ήθελα να κατευθύνω τη συζήτηση προς μια πιο πρακτική κατεύθυνση, επειδή την προηγούμενη εβδομάδα ο Επίτροπος δήλωσε ότι θα διεξαχθεί ειδικός έλεγχος από τη Eurostat σχετικά με τα στατιστικά δεδομένα τα οποία έλαβε η Επιτροπή από τη Βουλγαρία.

Δυστυχώς, ωστόσο, δεν είναι σαφής από τη δήλωση του κ. Rehn ο λόγος για τον οποίο ήταν αναγκαίος αυτός ο έλεγχος. Για τον λόγο αυτόν, θα ήθελα τώρα να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία και να του θέσω ένα ερώτημα.

Βάσει ποιων κριτηρίων απομονώθηκε το πιο σταθερό κράτος μέλος στα Βαλκάνια όταν όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη στα Βαλκάνια αντιμετωπίζουν τρομερές δυσκολίες; Ποια ήταν τα κριτήρια τα οποία καθόρισαν ότι θα πρέπει να διεξαχθεί έλεγχος ειδικά στη Βουλγαρία; Δεν πρόκειται, επίσης, για δείγμα αδράνειας ως έναν βαθμό από την πλευρά σας, που προέρχεται από τον προηγούμενο τομέα αρμοδιότητας σας, τη διεύρυνση;

Επίσης, μόλις δηλώσατε ότι είναι εξαιρετικά ατυχές το γεγονός ότι ο οίκος Moody’s υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας. Ωστόσο, συνειδητοποιείτε ότι, διαδίδοντας τέτοιες δηλώσεις δημοσίως, η πιστοληπτική ικανότητα της Βουλγαρίας θα μπορούσε να ήταν η επόμενη που θα υποβαθμιστεί; Τότε δεν θα μπορείτε να θυμώσετε με τον οίκο Moody’s. Σε αυτήν την περίπτωση θα θυμώσετε μόνο με τον εαυτό σας.

  Olle Ludvigsson (S&D). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να ληφθούν απλά μέτρα για τη δημιουργία οικονομικής σταθερότητας στην ΕΕ. Ένα από τα απλούστερα αλλά ταυτόχρονα σημαντικά μέτρα είναι η αύξηση της ποιότητας των οικονομικών στατιστικών δεδομένων. Σε αυτόν τον τομέα, είναι απολύτως εφικτό να σημειωθούν σημαντικές βελτιώσεις σχετικά γρήγορα. Ως εκ τούτου, επιδοκιμάζω τα θετικά μηνύματα που αποστέλλονται τόσο από την Επιτροπή όσο και το Συμβούλιο. Ελπίζω ότι θα είναι δυνατή η ταχεία επίτευξη συμφωνίας σχετικά με αποτελεσματικές δέσμες μέτρων που θα αυξήσουν το επίπεδο της ποιότητας των στατιστικών δεδομένων.

Πιστεύω πως πρέπει να ενισχύσουμε τον ρόλο και τις εξουσίες της Eurostat. Η Eurostat πρέπει επίσης να εξακολουθήσει να συνεργάζεται με τις εθνικές αρχές παραγωγής στατιστικών δεδομένων, αλλά η ιεραρχία και τα επίπεδα λήψης αποφάσεων πρέπει να αποσαφηνιστούν. Η Eurostat θα πρέπει να μπορεί να έχει πρόσβαση σε ορθά εθνικά στοιχεία και να μπορεί να εφαρμόζει τόσο κυρώσεις όσο και ειδικούς ελέγχους εάν η ποιότητα δεν είναι αρκετά καλή.

Χρειάζονται περισσότεροι πόροι για τη βελτίωση των στατιστικών δεδομένων. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι η υψηλότερη ποιότητα απαιτεί, εν προκειμένω, μεγαλύτερες επενδύσεις. Πρέπει να καταρτίσουμε ένα σχέδιο για τη Eurostat. Πρέπει να αυξήσουμε τις δυνατότητές της και πρέπει να διασφαλίσουμε ότι ο προϋπολογισμός παρέχει το περιθώριο γι’ αυτήν την αύξηση των δυνατοτήτων. Ανησυχώ διότι μέχρι στιγμής τα στατιστικά στοιχεία δεν έχουν αποτελέσει προτεραιότητα σε αυτόν τον τομέα στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων συζητήσεων περί λήψης αποφάσεων. Ελπίζω ότι θα δούμε αυτήν την αύξηση των επενδύσεων.

  Andreas Mölzer (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, όλοι γνωρίζουμε ότι η τροποποίηση του κανονισμού όσον αφορά την ποιότητα των στατιστικών δεδομένων στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού χρέους αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό και επείγον μέτρο, δεδομένων των σημερινών προβλημάτων στους περισσότερους εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών μελών. Χωρίς ακριβή, σαφή στοιχεία είναι δύσκολο να αποφασίσουμε περαιτέρω μέτρα και να τα εφαρμόσουμε. Προς τούτο, πρέπει να εφαρμοστεί ένας ελεγκτικός μηχανισμός που να επιτρέπει την έγκαιρη επαλήθευση των δεδομένων που υποβάλλονται από τις εθνικές αρχές. Σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει ποτέ ξανά να βρεθούμε σε μια κατάσταση –όπως έγινε με την Ελλάδα– κατά την οποία καθίσταται μόνο εκ των υστέρων σαφές ότι λήφθηκαν αποφάσεις με εκτεταμένες επιπτώσεις βάσει λανθασμένων ή παραποιημένων στοιχείων. Πρέπει επίσης να εξετάσουμε το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε εκείνα τα κράτη τα οποία εσκεμμένα παρέχουν λανθασμένα δεδομένα ή στατιστικά στοιχεία. Ως εκ τούτου, η ενίσχυση της Eurostat και η επέκτασή της σε ανεξάρτητη αρχή θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να εξεταστεί. Αυτό δεν συνιστά καθόλου παρέμβαση στη δημοσιονομική εξουσία των κρατών μελών, αλλά αφορά περισσότερο τη διεξαγωγή αποτελεσματικών ελέγχων στα δεδομένα.

  Liisa Jaakonsaari (S&D). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω πως πρέπει να ευχαριστήσουμε την Επιτροπή για την ταχεία πρόοδο που σημείωσε σχετικά με αυτά τα ζητήματα. Πριν από μόλις μερικούς μήνες, για παράδειγμα, η εξέταση των στατιστικών στοιχείων ενός κράτους θεωρείτο καταπάτηση της εθνικής κυριαρχίας. Τότε, θεωρείτο ουσιαστικά αδύνατη, και πλέον έχουμε διανύσει προφανώς μεγάλη απόσταση. Είναι εξαιρετικά σημαντικό το ότι οι εξουσίες της Eurostat πρόκειται να αυξηθούν. Η Ευρώπη θα είχε βυθιστεί σε ένα είδος ηθικής κρίσης, εάν ο κόσμος, όπως και έγινε, είχε απλώς φευγαλέα παρατηρήσει ότι τα στατιστικά στοιχεία είχαν υποστεί παραποίηση.

Συμφωνώ με τη συνάδελφό μου, κ. Ποδηματά, ότι θα πρέπει να πάψουμε να γελοιοποιούμε κατ’ αυτόν τον τρόπο την Ελλάδα. Θα πρέπει να σεβαστούμε το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει λάβει ορισμένες πολύ σκληρές αποφάσεις. Οι πολίτες της χώρας θα πρέπει επίσης να έχουν καλύτερη πρόσβαση απ’ ό,τι στο παρελθόν στα στατιστικά στοιχεία και σε γενικότερες πληροφορίες για την οικονομία.

  Olli Rehn, μέλος της Επιτροπής. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω για την πολύ ουσιαστική συζήτηση και τη στήριξή σας προς αυτήν την πρόταση για την ενίσχυση των εξουσιών της Eurostat. Οφείλω να δηλώσω ότι συμφωνώ με την κ. Jaakonsaari ότι βιώσαμε μια τεράστια αλλαγή –μια πραγματική πολιτισμική αλλαγή– όσον αφορά τις στάσεις έναντι του συντονισμού της οικονομικής πολιτικής στην Ευρώπη τους τελευταίους μήνες.

Η έγκριση αυτής της πρότασης αποτελεί έναν από τους θεμέλιους λίθους των προσπαθειών μας για την ενίσχυση της οικονομικής και νομισματικής μας ένωσης. Υπήρξαν αρκετές παρατηρήσεις σχετικά με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, και θα ήθελα να διευκρινίσω και να απαντήσω σε ορισμένα από τα ζητήματα τα οποία συζητήθηκαν σήμερα. Όσον αφορά την Ελλάδα, δεν θα αναφερθώ σε όλη αυτήν τη μακρά ιστορία. Συμφωνώ με όσους δηλώνουν ότι δεν είναι δίκαιο να συνεχίσουμε αυτήν την επίθεση κατά της Ελλάδας, επειδή η Ελλάδα ακολουθεί πλέον ένα πρόγραμμα, το οποίο εφαρμόζει αποτελεσματικά. Η Ελλάδα αξίζει την αναγνώριση και τη στήριξή μας και όχι επίθεση. Όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις του στατιστικού συστήματος, συνεργαζόμαστε με τις ελληνικές αρχές. Φέτος τον χειμώνα και την άνοιξη, πραγματοποιήσαμε πολλές επισκέψεις και πρόσφατα συμφωνήσαμε επί ενός σχεδίου δράσης, το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση των δυνατοτήτων του ελληνικού στατιστικού συστήματος και στη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών της Ελλάδας.

Όσον αφορά τη Βουλγαρία, οι ανησυχίες μας αφορούν κυρίως δύο πτυχές των δημοσιονομικών προβλέψεων. Πιστεύω πως τουλάχιστον οι βούλγαροι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ακούν τις διευκρινίσεις μου σχετικά με τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος και τα στατιστικά προβλήματα της Βουλγαρίας.

Πρώτον, η Επιτροπή δεν ενημερώθηκε παρά μόνο πρόσφατα από τη Βουλγαρία σχετικά με τις σημαντικές αναθεωρήσεις των δημοσιονομικών προοπτικών, κατά παράβαση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις Συνθήκες. Δεύτερον, δεν διαθέτουμε πληροφορίες σχετικά με τον λόγο για τον οποίο η Βουλγαρία αναθεώρησε τον προγραμματισμένο προϋπολογισμό της για το 2010 από έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό σε έλλειμμα της τάξεως του 3,8% εντός μόλις λίγων εβδομάδων, παρότι το μακροοικονομικό σενάριο παρέμενε αμετάβλητο ή ακόμα και βελτιώθηκε. Συνεπώς, η Επιτροπή επί του παρόντος δεν δύναται να διενεργήσει αξιολόγηση των δημοσιονομικών σχεδίων της Βουλγαρίας γι’ αυτό το έτος.

Η προγραμματισμένη αποστολή της Eurostat στη Βουλγαρία η οποία προβλέπεται για το δεύτερο εξάμηνο αυτού του έτους δεν θα αφορά τις διαφορές και τα ερωτήματα σχετικά με τις προοπτικές για το 2010. Δεν πρόκειται για στατιστικό ζήτημα. Αντ’ αυτού, η Eurostat θα επικεντρωθεί σε ενδεχόμενους κινδύνους από προηγούμενα δεδομένα στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος για το 2009 σχετικά με μη δηλωθείσες κατά το παρελθόν κυβερνητικές συμβατικές δεσμεύσεις.

Είμαι ευγνώμων για την προσοχή που δίνεται σε αυτά τα σημαντικά ζητήματα, τα οποία ενδέχεται να έχουν επίσης ορισμένες επιπτώσεις όσον αφορά τη θέση της Βουλγαρίας στις αγορές. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που λήφθηκαν από τις βουλγαρικές αρχές, οι εσωτερικοί δημοσιονομικοί έλεγχοί τους δεν θα έχουν ολοκληρωθεί πριν από τα μέσα του καλοκαιριού. Το αποτέλεσμα αυτών των ελέγχων θα χρησιμοποιηθεί από τη Eurostat κατά την προγραμματισμένη επίσκεψη στο πλαίσιο της ΔΥΕ στη Βουλγαρία. Ανάλογα με την ταχύτητα της έγκρισης του αναθεωρημένου κανονισμού, ο οποίος παραχωρεί αυξημένες εξουσίες στη Eurostat, η Eurostat ενδέχεται να αξιοποιήσει αυτές τις εξουσίες στο έργο της, εφόσον κρίνεται αναγκαίο.

Κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ και πάλι για την προσοχή σας και ιδιαίτερα για την ευρεία και σημαντική στήριξή σας προς την πρότασή μας, η οποία αφορά την πρώτη νομοθετική πρόταση της δεύτερης Επιτροπής Barroso. Πράγματι, η έγκρισή της είναι ουσιαστική για την αποτελεσματική λειτουργία της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.

  Πρόεδρος. – Σας ευχαριστούμε, κύριε Επίτροπε, και σας ευχαριστούμε επίσης για τα γενναιόδωρα σχόλιά σας για εμάς· δεν τα ακούσαμε με τη δέουσα προσοχή. Θεωρώ ότι είναι λυπηρό, όταν ένα άτομο μιλά σε αυτό το Σώμα, να υπάρχουν εκδηλώσεις, όπως χειροκροτήματα, που δεν έχουν καμία σχέση με το θέμα και την ομιλία που πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της συζήτησής μας.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τετάρτη 16 Ιουνίου 2010.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)

  Enikő Győri (PPE) , γραπτώς. – (HU) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να λάβει θέση σε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα της σημερινής συζήτησης, δηλαδή την κατεύθυνση την οποία πρέπει να ακολουθήσει το σύστημα στατιστικών δεδομένων το οποίο λειτουργεί επί του παρόντος υπό την εξουσία της Eurostat, προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον καταστάσεις παρόμοιες με το ελληνικό σκάνδαλο. Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι η απάτη που διαπράχθηκε από τις ελληνικές αρχές είχε έρθει στο φως ήδη από το 2004, και περίπου κατά το ίδιο χρονικό διάστημα τα δημόσια οικονομικά της Ουγγαρίας υπό σοσιαλιστική ηγεσία θεωρούνταν επίσης ύποπτα. Παρ’ όλα αυτά, η ΕΕ δεν έχει λάβει κανένα μέτρο για τη μεταρρύθμιση του συστήματος στατιστικών δεδομένων. Μολονότι θεωρώ πως το σχέδιο της Επιτροπής για παραχώρηση δικαιωμάτων ελέγχου στη Eurostat αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, είμαι πεπεισμένη ότι θα πρέπει να πράξουμε περισσότερα καθώς διακυβεύεται πλέον το μέλλον του κοινού νομίσματος. Τι θεωρώ ότι πρέπει να πράξουμε στη συνέχεια; Κατά την άποψή μου, στο πλαίσιο των διαδικασιών υπερβολικού ελλείμματος, οι κυρώσεις δεν θα πρέπει να επιβάλλονται μόνο στα κράτη μέλη τα οποία επανειλημμένως δεν καταφέρνουν να συμμορφωθούν προς την υποχρέωσή τους για τήρηση του κριτηρίου του Μάαστριχτ για τη συγκράτηση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 3%, αλλά και στα κράτη που επί έτη υποβάλλουν λανθασμένα στοιχεία, παραπλανώντας τους επενδυτές και την ΕΕ και διακινδυνεύοντας τη σταθερότητα της ζώνης του ευρώ. Συμφωνώ με την άποψη ότι οι υπάλληλοι των εθνικών στατιστικών υπηρεσιών πρέπει να καταστούν προσωπικά υπεύθυνοι για την ποιότητα των δεδομένων που παρέχονται στη Eurostat. Για τον λόγο αυτόν, προτείνω, λαμβανομένου υπόψη του έργου που επιτελείται από την ομάδα εργασίας του Συμβουλίου υπό τη διεύθυνση του Herman Van Rompuy, να ζητήσουμε από την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα αυστηρότερο σύστημα κυρώσεων προκειμένου να αντικαταστήσει το υπάρχον.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. JERZY BUZEK
Προέδρου