Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A7-0219/2010) του κ. Zwiefka, εξ ονόματος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων, σχετικά με την εφαρμογή και την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 44/2001 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (COM(2009)0174 – 2009/2140(INI)).
Tadeusz Zwiefka, εισηγητής. – (PL) Κυρία Πρόεδρε, ο κανονισμός Βρυξέλλες I περιγράφει συγκεκριμένες διατάξεις οι οποίες ρυθμίζουν τη δικαστική δικαιοδοσία σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων από άλλα κράτη μέλη. Ορθώς επικροτήθηκε ως μεγάλη επιτυχία. Έχει διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία των δικαστικών αποφάσεων· έχει αυξήσει την ασφάλεια δικαίου και έχει καταστήσει δυνατή την αποφυγή ταυτόχρονων ένδικων διαδικασιών, παρότι σε ορισμένους κύκλους έχει επικριθεί ως ανεφάρμοστος και αντιεπιχειρηματικός. Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου θεωρούνται επίσης αντιφατικές. Ενώ εγκρινόταν ο κανονισμός Βρυξέλλες I, στο Κοινοβούλιο έλαβε χώρα μόνο μία διαβούλευση. Τώρα το Κοινοβούλιο θα είναι απασχολημένο με όλες τις μελλοντικές προτάσεις σχετικά με τροποποιήσεις στον κανονισμό, σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, γι’ αυτό είναι θετικό το ότι επεξεργαζόμαστε ήδη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής. Τα θέματα που εγείρονται στην Πράσινη Βίβλο περιλαμβάνουν την πιθανή κατάργηση της διαδικασίας κήρυξης εκτελεστότητας, τη λειτουργία του κανονισμού στην ευρύτερη διεθνή τάξη, τη λειτουργία των ρητρών σχετικά με την επιλογή δικαστηρίων, τη λειτουργία του κανονισμού σε υποθέσεις που αφορούν βιομηχανική και διανοητική ιδιοκτησία και την πιθανή μεταρρύθμιση της διαδικασίας εκκρεμοδικίας. Προσπάθησα να συντάξω μια μετρημένη, μελλοντοστραφή έκθεση. Με συγκίνησε η αντίδραση σε δύο έγγραφα εργασίας στα οποία υποστήριζα την ιδέα της κατάργησης της διαδικασίας κήρυξης εκτελεστότητας, πράγμα που αναμένεται να επιφέρει συγκεκριμένα οφέλη στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ταυτόχρονα, παραμένω πεπεισμένος ότι αυτό το μέτρο πρέπει να αντισταθμιστεί με ειδική διαδικασία που θα συνδέεται με τις κατάλληλες ασφαλιστικές δικλείδες για τους οφειλέτες. Ανεξάρτητα από την κατάργηση της διαδικασίας κήρυξης εκτελεστότητας, είμαι πεπεισμένος ότι οι κυβερνητικές πράξεις δεν θα πρέπει να εφαρμόζονται άμεσα στην αρχική κατάστασή τους χωρίς να εξετάζονται από τις αρμόδιες νομικές αρχές αυτού του κράτους· και, επιπλέον, θα πρέπει να τροποποιηθεί η αρχή ότι η ρήτρα εκτέλεσης μπορεί να απορριφθεί ή να τροποποιηθεί μόνο σε υποθέσεις όπου η δικαστική απόφαση δεν συμφωνεί με τη δημόσια πολιτική του κράτους που χορήγησε τη ρήτρα εκτέλεσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η κυβερνητική πράξη μπορεί να μην συμμορφώνεται με προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις στην αρχική κατάσταση.
Εξακολουθώ να αντιτίθεμαι στην κατάργηση της διαιτησίας εντός του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού. Ωστόσο, πιστεύω ότι θα πρέπει να επανεξετάσουμε διεξοδικά τη σύνδεση μεταξύ διαιτησίας και ένδικων διαδικασιών και ότι, έως ότου διεξαγάγουμε πλήρη επανεξέταση και ευρείας κλίμακας διαβουλεύσεις, δεν θα πρέπει να επιδιώξουμε να υλοποιήσουμε την έννοια της βασικής προστασίας της διαιτητικής δικαιοδοσίας. Στο μέλλον, θεωρώ πολύ ελκυστική την ιδέα χορήγησης πλήρους ανατροφοδότησης όσον αφορά διατάξεις του κανονισμού. Ωστόσο, αυτήν τη στιγμή είναι πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο. Ζητώ να διεξαχθεί ευρείας κλίμακας διαβούλευση και πολιτικός διάλογος προτού αναληφθεί κάθε είδους δράση επί αυτού του θέματος που να υπερβαίνει τις προτάσεις που παρουσιάζονται στο σχέδιο έκθεσης. Στηρίζω επίσης την ιδέα της ανανέωσης των διαπραγματεύσεων σχετικά με τις συμβάσεις που αφορούν διεθνείς δικαστικές αποφάσεις στο φόρουμ της Σύμβασης της Χάγης. Η έκθεση δεν ασχολείται με ορισμένα πολύ σύνθετα προβλήματα στον τομέα του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου. Παρότι το ζήτημα της δυσφήμησης δεν εξετάζεται στην Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής, το πρόβλημα της αναζήτησης της ευνοϊκότερης δικαιοδοσίας, προκειμένου να επιτευχθεί το μεγαλύτερο ποσό αποζημίωσης σε υποθέσεις δυσφήμησης, βεβαίως δεν υπάρχει. Η ελευθερία του λόγου και των μέσων ενημέρωσης πρέπει να παραμένει σε ισορροπία με τα δικαιώματα του ατόμου το οποίο έχει δυσφημιστεί ή του οποίου το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή έχει παραβιαστεί. Ως αποτέλεσμα, είμαι εναντίον της εξαίρεσης του ζητήματος της δυσφήμισης από τις γενικές αρχές του κανονισμού Βρυξέλλες I. Φυσικά, εξετάζω το κατά πόσον ένα μέσο όπως ο κανονισμός Βρυξέλλες I είναι το κατάλληλο μέσο για τη ρύθμιση των αρχών του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου. Ίσως ένα άλλο νομικό μέσο είναι απαραίτητο για να ρυθμίζεται η σύγκρουση μεταξύ της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και των βασικών ατομικών δικαιωμάτων. Ο κανονισμός Βρυξέλλες Ι δεν θεσπίστηκε για να αξιολογεί την ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων στα κράτη μέλη. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, στη γνωμοδότησή του στην υπόθεση Lugano, αναφέρει σαφώς ότι το νομικό μέσο Βρυξέλλες Ι βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους συναδέλφους μου από την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, ειδικότερα την κ. Diana Wallis και την κ. Evelyn Regner.
Evelyn Regner (S&D). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, ο κανονισμός Βρυξέλλες Ι είναι ένας πολύ καλός κανονισμός. Θα μπορούσε να βελτιωθεί όχι μόνο με τη σώφρονα κατάργηση της διαδικασίας κήρυξης εκτελεστότητας, αλλά πραγματικές βελτιώσεις θα μπορούσαν να γίνουν για λόγους προστασίας των εργαζομένων και των καταναλωτών. Συνεπώς, θεωρώ πολύ λυπηρό το γεγονός ότι δεν κατέστη δυνατός ένας συμβιβασμός επ’ αυτού με τον κ. Zwiefka. Ο κανονισμός Βρυξέλλες Ι ορίζει ότι το ασθενέστερο μέρος μπορεί να τεθεί σε καλύτερη θέση σε σύγκριση με αυτή που ορίζεται στον κανονισμό Βρυξέλλες Ι ως αποτέλεσμα ρυθμίσεων σχετικά με την αρμοδιότητα οι οποίες είναι ευνοϊκότερες γι’ αυτό το μέρος από τη γενική δικαστική απόφαση.
Κατά συνέπεια, θα ήταν σκόπιμο –προκειμένου να προλαμβάνεται η αναζήτησης της ευνοϊκότερης δικαιοδοσίας ή νομοθεσίας– να καθιερωθεί ξεχωριστός τόπος εκδίκασης για εργασιακές διαφορές. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν θέλουμε να αποτρέπουμε μελλοντικές υποθέσεις όπως η υπόθεση Viking, η οποία προκάλεσε αρκετά μεγάλο θόρυβο. Δυστυχώς δεν έχω περισσότερο χρόνο για να ασχοληθώ με άλλα θέματα.
Sebastian Valentin Bodu (PPE). – (ΕΝ) Κυρία Πρόεδρε, αυτή η έκθεση είναι πολύ σημαντική, αν και πολύ τεχνική. Η τυποποίηση των σχέσεων ιδιωτικού διεθνούς δικαίου αντιπροσωπεύει το σημείο κλειδί της ενοποίησης ολόκληρης της ενιαίας αγοράς, και η κατάργηση της διαδικασίας κήρυξης εκτελεστότητας θα γίνει βεβαίως δεκτή με μεγάλο ενθουσιασμό τόσο από την επιχειρηματική κοινότητα όσο και από τους ασκούντες συναφή προς τη δικαιοσύνη επαγγέλματα.
Το κόστος σύνταξης συμβολαίων θα είναι χαμηλότερο, και το ίδιο θα συμβεί με το κόστος ανάκτησης οφειλών μετά από αγωγές που παραπέμπονται ενώπιον των δικαστηρίων των κρατών μελών. Παρά ταύτα, με την παρούσα εκφράζω τη λύπη μου διότι οι συνέπειες αυτής της έκθεσης δεν εκτείνονται στις επικυρωμένες πράξεις. Ελπίζω ότι αυτή η παράλειψη θα διορθωθεί, δεδομένου ότι τέτοιες πράξεις, αν εκδίδονται από συμβολαιογράφους εξουσιοδοτημένους από τα δικαστήρια, αντιμετωπίζονται σε όλα τα κράτη μέλη –με εξαίρεση το Ηνωμένο Βασίλειο– με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζονται και οι δικαστικές αποφάσεις.
Monika Flašíková Beňová (S&D). – (SK) Στον τομέα των διεθνών αστικών διαδικασιών, η εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς διαταράσσεται από ορισμένες διαφορές στους εθνικούς κανόνες που διέπουν τη δικαιοδοσία και την αναγνώριση αποφάσεων. Η οκταετής ύπαρξη του κανονισμού Βρυξέλλες Ι έχει αναδείξει τη σημασία και την αναγκαιότητα ενός τέτοιου μέτρου το οποίο, μαζί με τον κανονισμό Βρυξέλλες ΙΙ, δημιουργεί ένα ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό μέτρο στον τομέα των αστικών και εμπορικών δικονομικών σχέσεων.
Από τη στιγμή της δημιουργίας αυτού του μέσου, οι διαφορές που προκύπτουν στο πλαίσιο σχέσεων με διεθνείς διαστάσεις είχαν ενοποιημένους δικονομικούς κανόνες που ίσχυαν για τη δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα ενδιαφερόμενα μέρη έχουν κατά συνέπεια κερδίσει μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου, παρά τα διαφορετικά μέτρα ουσιαστικού δικαίου. Προσωπικά, θεωρώ ότι αυτό αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα και πλέον διαδεδομένα μέσα στο διεθνές ιδιωτικό δίκαιο, και ελπίζω ότι η χρήση του νομικού μέσου θα εξακολουθήσει να υποστηρίζεται, ότι θα εξελίσσεται συνεχώς, και ότι θα αποδειχθεί επίσης απαραίτητη για το έργο λήψης αποφάσεων των δικαστηρίων.
Dacian Cioloş, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, επικροτούμε την πρωτοβουλία του Κοινοβουλίου να διατυπώσει τη γνώμη του σχετικά με τη μελλοντική αναθεώρηση του κανονισμού Βρυξέλλες Ι. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον εισηγητή για την άρτια τεκμηριωμένη έκθεσή του η οποία επιτρέπει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να προβληματιστεί επί της μελλοντικής αναθεώρησης.
Είναι η πρώτη φορά κατά την οποία το Κοινοβούλιο θα συννομοθετήσει σε αυτόν τον φάκελο, ο οποίος αφορά τον πυρήνα της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές υποθέσεις στην Ευρώπη. Επικροτούμε τη στήριξη του Κοινοβουλίου για τον σημαντικό στόχο της επερχόμενης αναθεώρησης, ο οποίος είναι η υλοποίηση μιας πραγματικά ελεύθερης κυκλοφορίας δικαστικών αποφάσεων στην Ένωση. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η κατάργηση της διαδικασίας κήρυξης εκτελεστότητας θα πρέπει να αποτελέσει ένα πραγματικό βήμα προόδου στο πλαίσιο της δικαστικής ολοκλήρωσης· ότι η Επιτροπή δεν το βλέπει ως απλή κατάργηση μιας περιττής διατύπωσης, αλλά ως ένα βήμα προόδου όσον αφορά την αμοιβαία εμπιστοσύνη στα δικαστικά συστήματα των κρατών μελών· και ότι, ως αποτέλεσμα, οι υφιστάμενοι λόγοι άρνησης θα πρέπει να μειωθούν, με την επιφύλαξη κατάλληλων ασφαλιστικών δικλείδων.
Επικροτούμε τη συμφωνία του Κοινοβουλίου ότι, στην Ένωση, η συμφωνία επιλογής δικαστηρίου και διαιτησίας θα πρέπει να προστατεύεται αποτελεσματικά. Η Επιτροπή θα μελετήσει τα πλέον κατάλληλα μέσα για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος στην Ένωση, λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς συμβάσεις σχετικά με αυτό το ζήτημα. Επιτρέψτε μου, ωστόσο, να επισημάνω ότι η προστασία των συμφωνιών διαιτησίας δεν θα πρέπει να περιορίζει την ελεύθερη κυκλοφορία των δικαστικών αποφάσεων στην Ένωση.
Θα ήθελα να τονίσω επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να ενισχύσει τη δικαστική προστασία των πολιτών της σε παγκόσμιο επίπεδο, δημιουργώντας ένα νομικό περιβάλλον που προάγει το παγκόσμιο εμπόριο και προσφέρει στις ευρωπαϊκές οικονομίες μας ίσους όρους ανταγωνισμού όταν διεξάγουμε επιχειρηματικές δραστηριότητες εκτός Ευρώπης.
Η Επιτροπή καλεί το Κοινοβούλιο στην επερχόμενη αναθεώρηση να χαλαρώσει τη στάση του επί του θέματος, το οποίο ουσιαστικά αφορά την πρόσβαση στη δικαιοσύνη στην Ευρώπη και την επιβολή δικαιωμάτων που παρέχονται από το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Επιτροπή επικροτεί τη στήριξη του Κοινοβουλίου για τη βελτίωση της προσωρινής απαλλαγής σε περίπτωση δικαστικής διαμάχης και επισημαίνει ότι διερευνά τον καλύτερο τρόπο για να προχωρήσει, όχι μόνο στο πλαίσιο του κανονισμού Βρυξέλλες Ι, αλλά επίσης όσον αφορά τη δημιουργία ευρωπαϊκής διαδικασίας τραπεζικής κατάσχεσης.
Θεωρώ ότι αυτή η έκθεση αποτελεί το πρώτο βήμα για τη μελλοντική αναθεώρηση του κανονισμού Βρυξέλλες Ι. Προφανώς, θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε περί αυτού περαιτέρω στο μέλλον. Η Επιτροπή προτίθεται να προτείνει αναθεώρηση του κανονισμού έως τα τέλη του έτους και προσβλέπει στη συνεργασία με το Κοινοβούλιο για πρώτη φορά επί του ζητήματος αυτού.
Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 2010 στις 12.30.