Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου 2010 - Στρασβούργο

11. Εξαγωγές όπλων (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της προφορικής ερώτησης, προς το Συμβούλιο, των βουλευτών Arturs Krišjānis Kariņš, Tunne Kelam, Vytautas Landsbergis, Gunnar Hökmark, Bendt Bendtsen, Jacek Saryusz-Wolski, Ville Itälä, Sandra Kalniete, Inese Vaidere, Michael Gahler, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra και Laima Liucija Andrikienė, εξ ονόματος της Ομάδας PPE, σχετικά με τις εξαγωγές όπλων (O-0076/2010 - B7-0320/2010).

  Arturs Krišjānis Kariņš , συντάκτης. – (LV) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, έχετε λάβει την ερώτηση. Σήμερα, θα μιλήσω για την ουσία της ερώτησης. Ένα ελικοπτεροφόρο μήκους 200 μέτρων, το οποίο μπορεί να μεταφέρει ταυτόχρονα 16 βαρέα ελικόπτερα, 40 άρματα μάχης, 900 άτομα προσωπικό υπηρεσίας, αποβατικό σκάφος, και είναι εξοπλισμένο με στρατιωτικό νοσοκομείο. Η Γαλλία επιθυμεί να πουλήσει τέσσερα τέτοια επιθετικά πολεμικά πλοία στη Ρωσία, χωρίς να πραγματοποιήσει διαβουλεύσεις με τα άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θέλω να σας υπενθυμίσω ότι πριν από 18 μήνες, η Ρωσία επιτέθηκε στη γείτονά της Γεωργία και δεν έχει ακόμη συμμορφωθεί με τους όρους της εκεχειρίας την οποία διαπραγματεύτηκε ο πρόεδρος της Γαλλίας. Επίσης, το περασμένο φθινόπωρο, η Ρωσία διεξήγαγε στρατιωτικές ασκήσεις στα σύνορα με την Εσθονία, οι οποίες είχαν ως στόχο την κατάληψη των κρατών της Βαλτικής. Θα ήθελα να θέσω σε όλους σας μια ερώτηση. Τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και για ποιον λόγο την χρειαζόμαστε; Την άνοιξη, όταν η Ελλάδα επλήγη σοβαρά από την οικονομική κρίση, η Ευρώπη είχε μια επιλογή – να βοηθήσει την Ελλάδα ή να την αφήσει να βουλιάξει. Σε εκδήλωση αλληλεγγύης, οι χώρες της Ευρώπης αποφάσισαν να βοηθήσουν την Ελλάδα, καθώς υπήρχε μια κοινή αντίληψη μεταξύ των κρατών μελών ότι, αν η δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας επιδεινωνόταν, αυτό θα είχε ως συνέπεια την επιδείνωση της δημοσιονομικής κατάστασης και σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πεδίο της εξωτερικής ασφάλειας δεν αποτελεί εξαίρεση. Έχουμε δεσμευθεί με συμφωνίες να ενεργούμε με αλληλεγγύη και σε αυτό το πεδίο. Πολλά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με το πού θα στάθμευε και για ποιους σκοπούς θα χρησιμοποιούσε η Ρωσία αυτά τα επιθετικά πολεμικά πλοία. Οι θέσεις εργασίας στη Γαλλία είναι σημαντικές. Ωστόσο, δεν μπορούν να δημιουργηθούν εις βάρος της ασφάλειας άλλων κρατών μελών της ΕΕ. Κυρίες και κύριοι, σας καλώ να μην επιτρέψετε την πώληση κανενός είδους όπλων σε τρίτες χώρες προτού το θέμα συζητηθεί στο Συμβούλιο και προτού υπάρξει απόλυτη βεβαιότητα ότι μια τέτοια συναλλαγή θα εξυπηρετούσε στην ενίσχυση και όχι στην αποδυνάμωση της κατάστασης ασφαλείας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

  Olivier Chastel, ασκών την Προεδρία του Συμβουλίου. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, αξιότιμοι βουλευτές, χαιρετίζω την ευκαιρία που έχουμε σήμερα το απόγευμα να επικεντρωθούμε στον έλεγχο των εξαγωγών όπλων.

Καθώς η βαρόνη Ashton αδυνατεί να παρευρεθεί σε αυτήν τη συνεδρίαση, ζήτησε από την Προεδρία να την αντικαταστήσει σε αυτήν τη συζήτηση και, ως εκ τούτου, θα προσπαθήσω να απαντήσω σε κάποιες από τις ερωτήσεις που λάβαμε σχετικά με αυτό το θέμα.

Όπως γνωρίζετε, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραματίζει εδώ και κάποια χρόνια ηγετικό ρόλο στον έλεγχο των εξαγωγών όπλων, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε διεθνές επίπεδο, και ο στόχος μας είναι ξεκάθαρος: θέλουμε να εμποδίσουμε την εξαγωγή στρατιωτικών τεχνολογιών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για ανεπιθύμητους σκοπούς όπως η εσωτερική καταστολή ή διεθνείς επιθετικές ενέργειες.

Πριν από 10 και πλέον χρόνια, το Συμβούλιο ενέκρινε έναν κώδικα συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξαγωγή όπλων, ο οποίος ορίζει μια σειρά κριτηρίων για την εξαγωγή συμβατικών όπλων. Ο κώδικας αυτός αντικαταστάθηκε το 2008 από μια κοινή θέση που εισήγαγε ορισμένα νέα στοιχεία, και είχε ως αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Ένωση να διαθέτει το ισχυρότερο σύστημα ελέγχου της εξαγωγής όπλων στον κόσμο. Οι νομικά δεσμευτικές διατάξεις της κοινής θέσης αποσκοπούν στη διασφάλιση ότι τα κράτη μέλη θα διενεργούν εξαγωγές όπλων με υπεύθυνο και διαφανή τρόπο.

Ο σκοπός της κοινής θέσης είναι να συντονίσει αποτελεσματικά τις εθνικές πολιτικές για τον έλεγχο της εξαγωγής όπλων χρησιμοποιώντας, συγκεκριμένα, έναν μηχανισμό κοινοποίησης άρνησης και διαβούλευσης. Ο μηχανισμός αυτός σημαίνει ότι, όταν ένα κράτος μέλος σχεδιάζει να χορηγήσει μια άδεια εξαγωγής, η αίτηση της οποίας απορρίφθηκε από άλλο κράτος μέλος για μια κατ’ ουσίαν ταυτόσημη συναλλαγή, πρέπει να προβαίνει σε διαβουλεύσεις με το εν λόγω κράτος μέλος και να κοινοποιεί σε όλα τα κράτη μέλη την τελική του απόφαση. Με άλλα λόγια, το κράτος μέλος που χορηγεί μια άδεια για συναλλαγή που έχει απορριφθεί από άλλο κράτος μέλος πρέπει να παρέχει λεπτομερή αιτιολόγηση της απόφασής του σε όλα τα κράτη μέλη.

Ως εκ τούτου, απαντώντας στις ερωτήσεις σχετικά με τις διαβουλεύσεις, η κατάσταση είναι σαφής: η κοινή θέση προφανώς απαιτεί τη συστηματική διαβούλευση μόνο όταν μια αίτηση χορήγησης άδειας για ταυτόσημη συναλλαγή έχει απορριφθεί στο παρελθόν.

Γενικά, οι αντιπροσωπείες των κρατών μελών εντός των αρμοδίων δομών του Συμβουλίου ανταλλάσσουν σε τακτική και συχνή βάση πληροφορίες για τον έλεγχο των όπλων και, ειδικότερα, για τους λεγόμενους «ευαίσθητους» προορισμούς. Τα κράτη μέλη ζητούν συχνά τις γνώμες άλλων μελών του Συμβουλίου για οιονδήποτε προορισμό που ενδέχεται να προκαλεί ανησυχία ή για τον οποίο μπορεί να υπάρχει αμφιβολία. Αυτή η τακτική ανταλλαγή πληροφοριών αποτελεί έναν κεντρικό πυλώνα της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον έλεγχο των εξαγωγών όπλων.

Προς πληροφόρησή σας, κατά τη διάρκεια του 2009, στις διαβουλεύσεις μεταξύ των κρατών μελών εξετάστηκαν συνολικά 14 προορισμοί σε τρίτες χώρες. Τα κράτη μέλη κοινοποίησαν εν συνεχεία τι τα οδήγησε στο να αποφασίσουν αν θα χορηγήσουν ή θα αρνηθούν τις άδειες εξαγωγής σε αυτούς τους προορισμούς.

Αυτός, κύριε Πρόεδρε, είναι ο τρόπος με τον οποίο ενεργούμε όσον αφορά την πληροφόρηση, τον έλεγχο και τη διαδραστικότητα μεταξύ των κρατών μελών, για να σας δώσουμε μια ιδέα για το πώς εγκρίνουμε τις εξαγωγές όπλων.

Με μεγάλη μου χαρά θα απαντήσω σε οποιοδήποτε άλλο σημείο τεθεί κατά τη διάρκεια της παρούσας συζήτησης.

  Roberto Gualtieri, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ενίσχυση της βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης της ευρωπαϊκής άμυνας συνιστά σημαντικό κομμάτι της ανάπτυξης ενός κοινού αμυντικού συστήματος.

Αυτό που απαιτείται, ωστόσο, είναι κοινοί κανόνες και μια συντονισμένη προσέγγιση, προκειμένου να ενισχυθεί η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και, ταυτόχρονα, να διασφαλιστεί ότι η ανάπτυξη αυτή συνάδει με τις αρχές και τις διεθνείς δεσμεύσεις της Ευρώπης. Για τον σκοπό αυτόν, μαζί με την οδηγία σχετικά με την εσωτερική αγορά για τον αμυντικό εξοπλισμό, η κοινή θέση του Δεκεμβρίου του 2008 που καθορίζει τις διαδικασίες και τα κριτήρια για τις εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού σε τρίτες χώρες ήταν ένα σημαντικό βήμα προόδου.

Όπως γνωρίζουμε, οι διαδικασίες αυτές δεν περιλαμβάνουν έναν γενικό μηχανισμό διαβούλευσης. Ωστόσο, η κοινή θέση περιλαμβάνει μια επίκαιρη αναφορά στην ανάγκη για ενίσχυση της συνεργασίας και σύγκλιση σε αυτόν τον τομέα, στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας. Μέχρις ότου σημειωθεί η πολυαναμενόμενη πρόοδος σε αυτό το πεδίο, και μέχρι τη στιγμή που η δημιουργία ενός κοινού αμυντικού συστήματος θα καταστήσει δυνατή την υιοθέτηση ακόμη πιο δεσμευτικών μηχανισμών, η συνεργασία και η σύγκλιση που αναφέρονται στο άρθρο 7 δεν θα πρέπει να παραμείνουν κενό γράμμα και η ετήσια έκθεση για τις στρατιωτικές εξαγωγές θα πρέπει να τεθεί στη διάθεση του Κοινοβουλίου.

Φυσικά, η ερώτηση που κατέθεσαν οι βουλευτές της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) φαινόταν εμμέσως να μην περιορίζεται σε θέματα γενικής φύσεως – αν και τώρα αυτό κατέστη σαφές. Δεδομένου ότι θα ήταν καλύτερο να αναφερόμαστε στα πράγματα με το όνομά τους ευθύς εξαρχής, δεν φαίνεται ότι η πώληση γαλλικών πλοίων στη Ρωσία αντίκειται στην κοινή θέση του 2008. Αντιθέτως, τέτοιου είδους εξαγωγές θα μπορούσαν να ενισχύσουν τους δεσμούς και τη συνεργασία μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας στον τομέα της ασφάλειας και να τα καταστήσουν πιο δεσμευτικά. Αυτοί οι δεσμοί, ωστόσο, θα πρέπει να εξαλειφθούν από το διμερές επίπεδο και να αποτελούν αντικείμενο εξέτασης, συζήτησης και διαχείρισης εξολοκλήρου σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

  Elmar Brok, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να κάνω ορισμένα σχόλια που αφορούν το χρόνιο ζήτημα της ευρωπαϊκής αρμοδιότητας. Στη συνταγματική και κυβερνητική διάσκεψη, δεν μπορέσαμε να συμπεριλάβουμε το εμπόριο όπλων στη γενική ευρωπαϊκή σφαίρα αρμοδιοτήτων. Πιστεύω ότι θα ήταν λογικό να συνεχίσουμε τις προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση, έτσι ώστε ο κώδικας συμπεριφοράς και οι κανονισμοί που θεσπίστηκαν από το Συμβούλιο το 2008 να μπορέσουν να καταστούν περισσότερο δεσμευτικοί. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να εργαστεί προς αυτήν την κατεύθυνση.

Δεύτερον, θεωρώ πως είναι σαφές ότι δεν θα πρέπει να είναι δυνατόν σε αυτό το πλαίσιο να υπάρχει τόσο μικρή επικοινωνία μεταξύ των κρατών μελών έτσι ώστε μεμονωμένα κράτη μέλη να έχουν την αίσθηση ότι οι εξαγωγές όπλων σε τρίτες χώρες λαμβάνουν χώρα εις βάρος τους και απειλούν την ασφάλειά τους. Το αν αυτό είναι σωστό ή λάθος δεν έχει καμία σχέση στην προκειμένη περίπτωση. Για τον λόγο αυτόν, πιστεύω ότι πρέπει να εξεύρουμε αποτελεσματικότερες ευρωπαϊκές λύσεις.

Τρίτον, είμαι της γνώμης ότι απαιτείται μεγαλύτερη ευρωπαϊκή συνεργασία, μεταξύ άλλων πραγμάτων, για λόγους βιομηχανικής πολιτικής, για παράδειγμα, μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας, όσον αφορά τις εξαγωγές, την έρευνα, τον σχεδιασμό, την παραγωγή και τις προμήθειες, διότι όταν μια χώρα έχει δική της βιομηχανία όπλων, αυτή συνδέεται με την ανεξαρτησία της. Αν μια χώρα δεν έχει δική της βιομηχανία όπλων και πρέπει να αγοράσει όλο τον στρατιωτικό της εξοπλισμό από τρίτες χώρες, τότε εξαρτάται για την ασφάλειά της από άλλα κράτη. Αυτό αφορά την ελευθερία μας και δεν συνδέεται μόνο με οικονομικούς παράγοντες, αν και δεν μπορώ να αρνηθώ ότι διαδραματίζουν και αυτοί κάποιον ρόλο.

Πρέπει να βάλουμε όλους τους παράγοντες στο γενικότερο πλαίσιο και τότε θα είμαστε σε θέση να δώσουμε σε αυτήν την περιοχή ένα πολύ ισχυρότερο αίσθημα κοινότητας, χωρίς παρεξηγήσεις που προκύπτουν μεταξύ των κρατών μελών όπως αυτήν που ευλόγως προέκυψε πρόσφατα μεταξύ των κρατών της Βαλτικής.

  Johannes Cornelis van Baalen, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να είμαι σαφής ως προς το ότι είναι όντως επιτρεπτό να υπερασπίζεται κανείς τον εαυτό του· άλλες χώρες μπορούν να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους· επομένως, οι εξαγωγές όπλων δεν είναι κάτι απαγορευμένο. Αυτή είναι η θέση της Ομάδας ALDE.

Ωστόσο, δεν θα πρέπει να εξάγουμε σε περιοχές που είναι εστίες έντασης ή πολέμου. Θα πρέπει να περιοριστούμε, και αν δεν έχουμε ένα πραγματικό, νομικά δεσμευτικό καθεστώς για τις εξαγωγές όπλων, αυτό σημαίνει ότι οι 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα απολαμβάνουν ίσους όρους ανταγωνισμού. Θα συναγωνίζονται και θα τσακώνονται για παραγγελίες και δεν θα υπάρχει καμία ουσιαστική διαβούλευση.

Συνεπώς, πιστεύω ότι ο μόνος τρόπος για να επιλυθεί αυτό το ζήτημα είναι να αποκτήσουμε ένα δεσμευτικό κοινό καθεστώς και, επίσης, υποστηρίζω τα λεγόμενα του συναδέλφου μου, κ. Brok, για το θέμα αυτό.

  Indrek Tarand, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα, και ευχαριστώ τους συναδέλφους για την κατανόηση που δείχνουν όσον αφορά τις ανησυχίες που έχει η περιφέρειά μου σχετικά με μια συγκεκριμένη απόφαση της Γαλλίας για τις πλατφόρμες Μιστράλ.

Ο κώδικας συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος αποτελεί νομικά δεσμευτικό κείμενο από το 2008, είναι ένα καλό βήμα αλλά δεν είναι αρκετό, όπως ανέφερε και ο συνάδελφός μας από τους Φιλελευθέρους. Πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για το παγκόσμιο εμπόριο όπλων, διότι η ΕΕ έχει μια μεγάλη ευθύνη. Είμαστε υπεύθυνοι για το ένα τρίτο του όγκου του εμπορίου όπλων.

Αν η πρόταση είναι ότι η Ρωσία είναι στρατηγικός εταίρος μας και μπορούμε να συνεργαστούμε στις στρατιωτικές υποθέσεις με τη Ρωσία, για εμένα είναι ζήτημα λογικής. Γιατί χρειάζεται ο φίλος μας ένα επιθετικό οπλικό σύστημα; Για να συμμετάσχει σε προσπάθεια οργάνωσης κάποιου είδους χρηστής διακυβέρνησης στο Αφγανιστάν; Όχι, η Μόσχα δεν σκοπεύει να συμμετάσχει σε αυτήν την επιχείρηση. Για να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην Κιργιζία; Όχι, και στις δύο περιπτώσεις το Μιστράλ δεν έχει καμία χρησιμότητα γιατί δεν μπορεί να προσεγγίσει αυτές τις ηπειρωτικές χώρες. Θα μεταβάλει την κατάσταση στον Εύξεινο Πόντο –όχι προς το καλύτερο, αλλά προς το χειρότερο– και θα επηρεάσει επίσης τα οκτώ κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα. Η κατάσταση ασφαλείας αυτών των κρατών –από την Πολωνία και τη Γερμανία ως την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία– θα επιδεινωθεί.

Συμφωνώ με τον κ. Gualtieri ότι η συνεργασία με τον στρατηγικό εταίρο μας είναι κάτι καλό αλλά, πιστέψτε με, υπάρχουν και άλλες μορφές συνεργασίας με τη Ρωσία πέρα από τα οπλικά συστήματα υψηλής τεχνολογίας. Σκεφτείτε τα αυτοκίνητα – είναι ένας τομέας στον οποίο επίσης η ρωσική βιομηχανία αντιμετωπίζει προβλήματα. Σκεφτείτε τη συνεργασία μεταξύ των πυροσβεστικών σωμάτων. Οι ρώσοι πυροσβέστες βρέθηκαν σε δεινή θέση φέτος το καλοκαίρι όταν καιγόταν δασική περιοχή στο μέγεθος του Βελγίου.

Ceterum censeo. Η πώληση των Μιστράλ πρέπει να ακυρωθεί.

  Geoffrey Van Orden, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Ομάδα μου δίνει μεγάλη σημασία στο δικαίωμα των κυρίαρχων κρατών μας να αποφασίζουν αν θα εκδώσουν ή όχι μια άδεια εξαγωγής όπλων σύμφωνα με τα κριτήρια που θεσπίζει η συμφωνηθείσα κοινή θέση της ΕΕ. Σαφώς αυτό δεν είναι ένα θέμα στο οποίο αποφασίζει η ΕΕ, ούτε θα πρέπει να γίνει. Η κοινή θέση, φυσικά, προτρέπει τα κράτη μέλη εξαγωγής να εξετάσουν, μεταξύ άλλων, τη διατήρηση της περιφερειακής ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας.

Στην περίπτωση που φαίνεται ότι αποτελεί το επίκεντρο της παρούσας συζήτησης, θα πρέπει να γνωρίζουμε τον ευαίσθητο χαρακτήρα της κατάστασης τόσο στις περιοχές της Βαλτικής όσο και στις περιοχές του Εύξεινου Πόντου. Όσον αφορά τον Εύξεινο Πόντο, ας θυμηθούμε την πρόσφατη κρίση στη Γεωργία και το γεγονός ότι, από τα έξι παράκτια κράτη του Εύξεινου Πόντου, τρία –η Βουλγαρία, η Τουρκία και η Ρουμανία– είναι μέλη του ΝΑΤΟ, και άλλα δύο –η Γεωργία και η Ουκρανία– είναι εταίροι του ΝΑΤΟ και επιθυμούν να γίνουν μέλη. Ως εκ τούτου, θα μπορούσαμε να αμφισβητήσουμε την ορθότητα της πώλησης αμφίβιων επιθετικών σκαφών στο έκτο: τη Ρωσία.

Ωστόσο, υπάρχουν εδραιωμένοι μηχανισμοί που καλύπτουν τα ζητήματα των εξαγωγών όπλων. Στο πλαίσιο της ΕΕ, είναι η ομάδα εργασίας του Συμβουλίου για τις εξαγωγές συμβατικών όπλων –COARM– η οποία συνεδριάζει επισήμως σχεδόν κάθε έξι εβδομάδες στις Βρυξέλλες. Καθώς είναι διακυβερνητικής φύσεως, αποτελεί το σωστό φόρουμ για τη συζήτηση των εξαγωγών όπλων, ενώ μια Ολομέλεια του ΕΚ στο Στρασβούργο δεν είναι. Θα πρέπει να αφήσουμε την COARM να συνεχίσει το έργο της.

  Sabine Lösing, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, το 2000, η Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε σαφώς στη στρατηγική της Λισαβόνας τον στόχο της να καταστεί η ηγετική οικονομική δύναμη στον κόσμο έως το 2010. Δεν κατορθώσαμε να εκπληρώσουμε αυτόν τον στόχο σε πολλούς τομείς, αλλά όχι όσον αφορά τις εξαγωγές όπλων από την ΕΕ.

Στην περίοδο 2005-2009, τα κράτη μέλη της ΕΕ ξεπέρασαν τις Ηνωμένες Πολιτείες και έγιναν οι παγκόσμιοι ηγέτες στις εξαγωγές όπλων. Θεωρώ ότι αυτή η εξέλιξη είναι εξαιρετικά αμφισβητήσιμη. Προφανώς, ο κώδικας συμπεριφοράς για την εξαγωγή όπλων, ο οποίος δεν ήταν ποτέ νομικά δεσμευτικός και περιελάμβανε μια περιοριστική πρακτική όσον αφορά τη χορήγηση αδειών εξαγωγής, αποτελούνταν από λέξεις κενές περιεχομένου. Ως εκ τούτου, επικροτώ θερμά το γεγονός ότι ο κώδικας συμπεριφοράς για την εξαγωγή όπλων μετατράπηκε σε κοινή θέση τον Δεκέμβριο του 2008.

Ωστόσο, εξακολουθούμε να μην διαθέτουμε αποτελεσματικούς μηχανισμούς κυρώσεων. Για παράδειγμα, πολύ πριν από το 2008, η Γερμανία αναγνώρισε τον κώδικα συμπεριφοράς ως νομικά δεσμευτικό. Παρά το γεγονός αυτό, η Γερμανία είναι σήμερα ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο και προμηθεύει όπλα σε περιοχές που βρίσκονται σε κρίση, όπως η Σαουδική Αραβία και το Πακιστάν. Επιπλέον, οι εκθέσεις για την εξαγωγή όπλων που υποβάλουν τα κράτη μέλη στο Συμβούλιο δεν χαρακτηρίζονται από ομοιομορφία και συχνά από διαφάνεια. Χρειαζόμαστε επειγόντως τυποποίηση σε αυτόν τον τομέα, έτσι ώστε όλες οι συναφείς εξαγωγές όπλων να είναι ανιχνεύσιμες και να μπορούν να υποβληθούν σε κριτική αξιολόγηση. Δυστυχώς, δεν γίνεται σχεδόν καμία προσπάθεια να τυποποιηθούν αυτές οι εκθέσεις. Εν πάση περιπτώσει, αμφιβάλλω κατά πόσον είναι δυνατό να έχουμε ένα σύστημα ηθικά ορθών εξαγωγών όπλων. Ωστόσο, ένα πράγμα είναι βέβαιο και αυτό είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση απέχει παρά πολύ επί του παρόντος από αυτό.

(Η ομιλήτρια δέχεται να απαντήσει σε ερώτηση στο πλαίσιο της διαδικασίας της γαλάζιας κάρτας σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, του Κανονισμού)

  Geoffrey Van Orden (ECR). – (EN) (ο ομιλητής δεν ακούγεται στην αρχή της ομιλίας) ... την Επιτροπή διότι η κ. Lösing περιέπεσε σε ένα σφάλμα το οποίο συχνά ακούμε σε αυτό το Κοινοβούλιο και αλλού στην Ένωση, ήτοι την αναφορά στις εξαγωγές όπλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εξάγει όπλα πουθενά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει αμυντική βιομηχανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ένοπλες δυνάμεις. Όλα αυτά ανήκουν στα κράτη μέλη της Ένωσης, επομένως δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούμε την ορολογία «εξαγωγές όπλων της ΕΕ». Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα.

  Sabine Lösing (GUE/NGL). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, είπα «οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

  David Campbell Bannerman, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το ενδιαφέρον της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων είναι σαφώς μέρος της αυξανόμενης στρατιωτικοποίησης της ΕΕ στη μετά τη Λισαβόνα εποχή.

Ο ίδιος ο Tony Blair είπε πριν από λίγες ημέρες στους δημοσιογράφους ότι ήθελε να δει την ΕΕ να αναπτύσσει έναν «στρατιωτικό χαρακτήρα». Ένα μεγάλο μέρος αυτού θα είναι από ποιον αγοράζει τα όπλα της η ΕΕ και σε ποιον πουλάει αυτά τα όπλα.

Ήδη διαδίδεται ότι ο εξοπλισμός που θα παράγεται για τον στρατό της ΕΕ δεν θα είναι διαλειτουργικός με τον αμερικανικό εξοπλισμό. Η παράλογη ιδέα να μοιράζονται η Βρετανία και η Γαλλία ένα αεροπλανοφόρο θα είχε ως αποτέλεσμα να χάσει ξαφνικά η Βρετανία την πρόσβαση στην τεχνολογία STEALTH των ΗΠΑ.

Θα έκλεινε επίσης τη βρετανική αγορά στις αμερικανικές εισαγωγές και θα έκλεινε την αμερικανική αγορά στις βρετανικές εξαγωγές, καταστρέφοντας θέσεις εργασίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Οι εξαγωγές αμυντικού εξοπλισμού ανέρχονται σε 7 δισεκατομμύρια στερλίνες τον χρόνο για την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου· είναι το ίδιο ποσό με αυτό που πληρώνουμε στην ΕΕ ως καθαρές εισφορές κάθε χρόνο. Θα πρέπει να αντιτεθούμε σε όλες τις κινήσεις αυτού του είδους.

  Andrew Henry William Brons (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όλες οι χώρες που κατασκευάζουν όπλα αντιμετωπίζουν ένα δίλημμα σχετικά με το ζήτημα των εξαγωγών όπλων. Το σταθερό κόστος είναι προφανώς και αναπόφευκτα υψηλό, γεγονός που καθιστά ασύμφορο για τις περισσότερες –αν όχι όλες– τις χώρες να κατασκευάζουν όπλα μόνο για ίδια χρήση. Θα ήταν δελεαστικό για ορισμένες χώρες που κατασκευάζουν όπλα να έχουν μια πολιτική που θα επιτρέπει την εξαγωγή όπλων σε οποιαδήποτε χώρα εκτός εκείνων για τις οποίες πιστεύει ευλόγως ότι μπορεί να επιτεθούν στην ίδια ή στα συμφέροντά της. Αυτό θα μεγιστοποιούσε τα συμφέροντα της χώρας που παράγει τα όπλα. Ωστόσο, θα συνιστούσε στην καλύτερη περίπτωση μια αμοραλιστική πολιτική και στη χειρότερη μια απολύτως ανήθικη πολιτική.

Τα κριτήρια που αναφέρονται στην αρχική ερώτηση για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την εξαγωγή όπλων είναι πολλά και ποικίλα. Διαφορετικά κριτήρια μπορεί να ισχύουν για διαφορετικά είδη οπλισμού. Χώρες με κακές επιδόσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το Ιράν –και, επίσης, οι χώρες της ΕΕ που φυλακίζουν ανθρώπους για πολιτική διαφωνία ή για αιρετικές απόψεις, δηλαδή οι μισές χώρες της ΕΕ– θα πρέπει να αποκλείονται από την εισαγωγή φορητών όπλων, συστημάτων παρακολούθησης και αντικειμένων καταστολής, αλλά δεν θα μπορούσαν να αποκλείονται από την εισαγωγή οπλισμού για την προστασία τους από εξωτερικές επιθέσεις.

Στις χώρες που είναι επιρρεπείς στη διεξαγωγή επιθετικών πολέμων, αλλά σέβονται τα δικαιώματα των πολιτών τους, θα μπορούν να πωλούνται φορητά όπλα και μηχανισμοί καταστολής, αλλά όχι όπλα μαζικής καταστροφής. Συγκεκριμένα, στις Ηνωμένες Πολιτείες –που μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι είναι η πιο επιθετική χώρα στον κόσμο, δεδομένου ότι έχει διεξάγει αναρίθμητους αποσταθεροποιητικούς, επιθετικούς και παράνομους πολέμους– θα πρέπει να απαγορεύεται η εισαγωγή τεχνολογίας που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για όπλα μαζικής καταστροφής.

Το Ιράν, όσο και αν αποδοκιμάζουμε τις επιδόσεις του στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων –και οπωσδήποτε το κάνω– δεν έχει προβεί σε επίθεση εναντίον γειτονικής του χώρας. Δεν ήταν, για παράδειγμα, ο επιτιθέμενος στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ. Ωστόσο, μπορεί να είναι το επίκεντρο της επίθεσης και μιας σχεδιασμένης εφόδου, πιθανώς από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή από το Ισραήλ. Μπορεί να μην επιθυμούμε να έχει οπλισμό που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να εξαπολύσει επίθεση –και σίγουρα δεν θα το ήθελα– αλλά μπορεί να επιθυμούμε να έχει πρόσβαση σε μια πυρηνική ασπίδα ώστε να αποτρέψει ενδεχόμενη επίθεση εναντίον του.

  Charles Tannock (ECR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, συνήθως δεν παρεμβαίνω, πόσο μάλλον σε συζήτηση με έναν ευρωβουλευτή του βρετανικού Εθνικού Κόμματος, αλλά δεν είναι δυνατόν να κατηγορούνται κράτη μέλη ότι φυλακίζουν ανθρώπους για τις πολιτικές τους απόψεις και πεποιθήσεις! Μπορεί να είμαι επικριτικός απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά δεν γνωρίζω κανένα ευρωπαϊκό κράτος μέλος που φυλακίζει τον οποιονδήποτε για τις πολιτικές του απόψεις, διαφορετικά για ποιον λόγο άτομα σαν και αυτόν να μπορούν να βρίσκονται σε αυτήν την Αίθουσα;

(Παρεμβολές: «Η Ουγγαρία»)

Ανοησίες! Μπορείτε να κατονομάσετε αυτές τις χώρες που φυλακίζουν ανθρώπους για τις πολιτικές τους πεποιθήσεις;

(Παρεμβολές από βουλευτές, συμπεριλαμβανομένου του κ. Brons, στον οποίο ο Πρόεδρος δίνει τον λόγο)

  Andrew Henry William Brons (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, είπα ότι η Ουγγαρία, στη διάρκεια του προηγούμενου καθεστώτος, φυλάκισε αρκετούς ανθρώπους απλά για λόγους πολιτικής διαφωνίας. Υπάρχουν πολλές χώρες στην ΕΕ που φυλακίζουν ανθρώπους για αιρετικές ακαδημαϊκές απόψεις. Όσο λανθασμένη και αν είναι μια τέτοια ακαδημαϊκή άποψη, δεν δικαιολογείται να φυλακίζονται άνθρωποι για απόψεις που δεν συνιστούν υποκίνηση σε βία.

  Michael Gahler (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, δεν θέλω να κάνω την τιμή στον προηγούμενο ομιλητή να αναφερθώ στην ομιλία του, αλλά στην αρχή είπε κάτι που ήταν σωστό. Είπε ότι είναι πολύ δαπανηρό για πολλά επιμέρους κράτη με μικρότερες βιομηχανίες όπλων να παράγουν όπλα με αποδοτικό οικονομικά τρόπο. Φυσικά, το συμπέρασμα που συνάγω από αυτό είναι διαφορετικό από το δικό του, δηλαδή ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να παράγουμε τον αναγκαίο στρατιωτικό εξοπλισμό φθηνότερα μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας και μέσω κοινών προγραμμάτων προμηθειών.

Ωστόσο, θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω τον ασκούντα την Προεδρία του Συμβουλίου για τη δήλωσή του. Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό από πολιτικής απόψεως να μπορούμε να δηλώνουμε εδώ ότι έχουμε τα πιο σύγχρονα νομικά δεσμευτικά κριτήρια για τις εξαγωγές όπλων στον κόσμο. Κατά την άποψή μου, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να είναι υπερήφανη γι’ αυτό.

Σε αυτό το πλαίσιο, έχω μία ερώτηση για τον ασκούντα την Προεδρία του Συμβουλίου. Εξηγήσατε τις περιπτώσεις όπου λαμβάνει χώρα διαβούλευση και αυτό προφανώς συμβαίνει μόνο όταν μια ταυτόσημη αίτηση από ένα κράτος έχει απορριφθεί και ένα άλλο κράτος σκοπεύει να χορηγήσει άδεια για μια αίτηση εξαγωγής. Οι συζητήσεις για το θέμα αυτό περιορίστηκαν στην ομάδα εργασίας του Συμβουλίου ή, και αυτή είναι η δεύτερη ερώτησή μου, έχει ήδη συζητηθεί σε πολιτικό επίπεδο στο Συμβούλιο Υπουργών; Σε αυτό το πλαίσιο, αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα που με ενδιαφέρει.

  Justas Vincas Paleckis (S&D). – (LT) Ορισμένοι συνάδελφοι ανέφεραν ήδη ότι η ερώτηση που υποβλήθηκε από την Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) κρύβει ορισμένους γρίφους, καθώς αδυνατεί να εξηγήσει με σαφήνεια γιατί και πώς προέκυψε το πρόβλημα. Θα ήταν χρήσιμο να υπήρχε μεγαλύτερη σαφήνεια κατά την υποβολή της ερώτησης αυτής. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ορισμένες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες και νιώθουν λιγότερο ασφαλείς από τα παλαιά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κοινή θέση του Συμβουλίου της 8ης Δεκεμβρίου 2008 καθόρισε ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές στον τομέα των εξαγωγών όπλων. Οι εμπειρογνώμονες αναγνωρίζουν ότι η χώρα για την οποία μιλούμε σήμερα –η Γαλλία– δεν υπερέβη τα όρια αυτών των κατευθυντήριων γραμμών, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όταν εφαρμόζουμε την πολιτική ασφάλειας και άμυνας όλο και περισσότερο στην πράξη δεν θα πρέπει να βελτιώσουμε και να αναθεωρήσουμε αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές και τους κανόνες. Συμφωνώ απολύτως με την άποψη του συναδέλφου μου, κ. Elmar Brok, ότι πρέπει να συνεργαστούμε περισσότερο στον τομέα των όπλων. Όσον αφορά τις εξαγωγές όπλων, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι υπάρχει περισσότερη εμπιστοσύνη και λιγότερη καχυποψία: μερικές φορές βάσιμη, άλλες φορές διαδιδόμενη χωρίς λόγο. Η τελευταία δημιουργεί μια επικίνδυνη αναμέτρηση μεταξύ μικρών και μεγάλων, παλαιών και νέων κρατών μελών της ΕΕ. Χρειαζόμαστε περισσότερη εμπιστοσύνη και αλληλεγγύη, η οποία δεν θα εμφανιστεί αφ’ εαυτής. Πρέπει να συνομιλούμε περισσότερο, να συμμετέχουμε σε εποικοδομητικές διαβουλεύσεις και να αποφεύγουμε τις εν θερμώ κατηγορίες και τους τεχνητούς παραλληλισμούς με την αρχή ή το μέσο του 20ού αιώνα, όταν το δίκαιο του ισχυρότερου κυριαρχούσε στην Ευρώπη. Πρέπει να βελτιώσουμε τον μηχανισμό διαβούλευσης εντός της ΕΕ, προκειμένου να επιτύχουμε ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Τότε, η συζήτηση αυτή θα είναι επίσης επωφελής.

  Ryszard Czarnecki (ECR). – (PL) Ωραία λόγια ακούγονται εδώ περί συνεργασίας και εμπιστοσύνης, αλλά έχω την εντύπωση ότι η πολιτική για τις εξαγωγές εκτός της Ένωσης καθορίζεται, στην πραγματικότητα, από τετελεσμένα γεγονότα που παρουσιάζουν οι Γάλλοι. Τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα κράτη μέλη κάνουν ό,τι θέλουν και δεν τηρούν τα πρότυπα και τους κανόνες για τα οποία τόσος λόγος γίνεται σήμερα. Μόλις τις τελευταίες ημέρες ακούσαμε και πάλι για την πώληση από τη Γαλλία επιθετικών σκαφών Μιστράλ στη Ρωσία. Αν αυτό το θέμα δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί είναι επειδή η Ρωσία δρομολόγησε ειδικές διαδικασίες δημοπρασίας, αλλά σε κάθε περίπτωση γνωρίζουμε ότι η πώληση θα προχωρήσει. Στο μεταξύ, ένας ρώσος ναύαρχος δήλωσε πρόσφατα σχετικά με τη ρωσική επίθεση εναντίον της Γεωργίας ότι αν η Ρωσία διέθετε επιθετικά σκάφη Μιστράλ, ο πόλεμος εναντίον της Γεωργίας δεν θα διαρκούσε τέσσερις-πέντε ημέρες, αλλά μόνο δύο ώρες. Θα πρέπει τα κράτη μέλη της ΕΕ να πουλούν τέτοια όπλα όταν είναι γνωστό ότι οι αγοράστριες χώρες δεν θα τα χρησιμοποιήσουν για αμυντικούς σκοπούς, αλλά για επιθετικούς; Στο μεταξύ, η Γεωργία δεν έχει καταφέρει να αγοράσει αμυντικά όπλα από τα κράτη μέλη της ΕΕ εδώ και χρόνια, διότι υπάρχει ένα ειδικό εμπάργκο που αφορά την αγορά αυτών των όπλων. Έχουμε δηλαδή διπλά μέτρα και σταθμά και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να αποφεύγεται.

  Νικόλαος Χουντής (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, διαβάζοντας την κοινή θέση και τα κριτήρια τα οποία πρέπει να τηρούνται από τις χώρες που εξάγουν όπλα μου ήρθε στο μυαλό η εικόνα του Ισραήλ. Πρόκειται για ένα κράτος που δεν σέβεται το διεθνές δίκαιο, που καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα, που έχει εισβάλει στη Γάζα και, στο σημείο αυτό, αγαπητοί συνάδελφοι, θα ήθελα να αναφέρω και σε όσους υπέβαλαν την ερώτηση ότι δεν είδα από την πλευρά τους, με βάση τα τελευταία γεγονότα, να υψώνεται μια φωνή ώστε μαζί με τις άλλες κυρώσεις που πρέπει να επιβληθούν στο Ισραήλ, το οποίο δεν σέβεται αυτά τα κριτήρια που κατά τα άλλα έχουν θιγεί με την κοινή θέση, να προβλέπεται και η κύρωση της μη εξαγωγής στρατιωτικού εξοπλισμού, της μη εξαγωγής όπλων.

Ο αρχικός ομιλητής αναφέρθηκε, στο πλαίσιο της πολιτικής αλληλεγγύης της Ευρώπης, στο παράδειγμα της Ελλάδας. Θέλω να σας θυμίσω, κύριοι συνάδελφοι, ότι ενώ στο κριτήριο 8 της κοινής θέσης αναφέρεται ότι όταν μια χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θέλει να εξαγάγει όπλα σε μια άλλη λαμβάνει υπόψη της και την οικονομική δυνατότητα της χώρας προς την οποία γίνεται η εξαγωγή, στην περίπτωση της Ελλάδας, η Γαλλία και η Γερμανία πιέζουν την χώρα αυτή να αγοράσει τα όπλα τους για να εξασφαλίσει την πολιτική τους υποστήριξη, και την πιέζουν τη στιγμή που η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ άσχημη οικονομική κατάσταση και υφίσταται πολλαπλούς ελέγχους, τη στιγμή που στην χώρα αυτή περικόπτονται συντάξεις, μισθοί κλπ.

Η θέση αυτή είναι υποκριτική και δείχνει ότι, μέσα σε όλη αυτήν τη λογική, το ζήτημα είναι ότι προτεραιότητα έχουν τα κέρδη των στρατιωτικών βιομηχανιών και όχι μια φιλειρηνική θέση αρχής που πρέπει να ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση αντί της επίλυσης των διαφορών με στρατιωτικούς τρόπους.

  Jaroslav Paška (EFD). – (SK) Σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπάρχουν γραφεία και λειτουργικές εγκαταστάσεις μεγάλων παραγωγών αμυντικού εξοπλισμού. Πολλά άλλα κράτη παγκοσμίως ενδιαφέρονται ιδιαιτέρως για συγκεκριμένα προϊόντα τους. Ωστόσο, το εμπόριο αυτών των υλικών είναι μια ειδική δραστηριότητα που διαφέρει από το εμπόριο άλλων αγαθών, εξαιτίας των περιορισμών ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής που περιλαμβάνονται στην αξιολόγηση εμπορικών οντοτήτων και ειδικών εμπορικών υποθέσεων.

Η εν λόγω δραστηριότητα μπορεί να διεξαχθεί μόνο βάσει μιας άδειας που εκδίδεται από το κράτος υπό τη μορφή άδειας συναλλαγών σε στρατιωτικά υλικά ή άδειας για την εισαγωγή, εξαγωγή ή διακοινοτική μεταφορά στρατιωτικών υλικών. Η όλη διαδικασία εφαρμόζεται σύμφωνα με πολύ ακριβείς κανόνες και υπόκειται σε αυστηρούς ελέγχους από μεμονωμένες χώρες που είναι υποχρεωμένες να ενεργούν σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της εξωτερικής πολιτικής τους. Ενόψει της ιδιαιτερότητας και της μοναδικότητας κάθε πραγματικής συναλλαγής, αυτή η δραστηριότητα θα πρέπει, κατά την άποψή μου, να συντονίζεται σε ατομική βάση σε επίπεδο Συμβουλίου και, κατά κύριο λόγο γενικά, με ιδιαίτερη έμφαση στην αξιολόγηση των πιθανών, ειδικών συνεπειών της εξωτερικής πολιτικής.

  Arnaud Danjean (PPE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θα κάνω τρεις σύντομες παρατηρήσεις για το θέμα αυτό. Πρώτον, καθώς το διακύβευμα είναι η θέση της Γαλλίας όσον αφορά την πώληση των Μιστράλ, επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι δεν έχει επιτευχθεί καμία οριστική συμφωνία, ότι το Μιστράλ είναι ένα σκάφος, ένα πλοίο που θα πωληθεί χωρίς οπλισμό –που αποτελεί πράγματι ένα από τα κεντρικά ζητήματα στην καρδιά των συνομιλιών με τη Ρωσία– και ότι η Ρωσία δεν έχει πραγματοποιήσει διαπραγματεύσεις για την αγορά αυτού του τύπου εξοπλισμού μόνο με τη Γαλλία. Επομένως, επιτρέψτε μου να ξεκαθαρίσω τα πράγματα. Συνειδητοποιώ ότι υπάρχει μεγάλος συναισθηματισμός σε ορισμένες χώρες, αλλά άλλο το συναίσθημα άλλα τα γεγονότα.

Δεύτερον, όπως επισημάνατε, κύριε Υπουργέ, έχουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση έναν κώδικα συμπεριφοράς για την εξαγωγή όπλων, ο οποίος μετεξελίχθηκε σε κοινή θέση υπό τη γαλλική Προεδρία το 2008· αυτός ο κώδικας συμπεριφοράς είναι ένας από τους πιο απαιτητικούς στον κόσμο. Είμαστε κάτι περισσότερο από υποδειγματικοί σε αυτό το θέμα και έχουμε, πέρα από αυτόν τον κώδικα συμπεριφοράς, όπως μας υπενθύμισε ένας συνάδελφος, μια ομάδα που συνεδριάζει σε τακτική βάση στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας για να συζητήσει όχι μόνο την εφαρμογή αυτού του κώδικα, αλλά και τις εθνικές πολιτικές των κρατών μελών για τις εξαγωγές όπλων. Υπάρχουν, ως εκ τούτου, φόρουμ στα οποία το ζήτημα των Μιστράλ μπορεί να εξεταστεί αρκετά ικανοποιητικά.

Τέλος, επιτρέψτε μου να πω ότι, αν μιλάμε για την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη όσον αφορά τις εξαγωγές όπλων και αν διερευνούμε την ανάγκη ύπαρξης μιας κοινής στρατηγικής και μιας κοινής αμυντικής πολιτικής, πρέπει να εξετάσουμε ολόκληρο τον κύκλο του εμπορίου όπλων και αμυντικού εξοπλισμού. Αυτός περιλαμβάνει επίσης τις εισαγωγές και προφανώς την αμυντική βιομηχανία. Από αυτήν την άποψη, πιστεύω ότι πολλές χώρες επίσης έχουν να κάνουν πολλά για να διασφαλίσουν ότι η Ευρώπη μπορεί να διατηρήσει τις τεχνολογίες, τις θέσεις εργασίας, την τεχνογνωσία και μια αληθινή στρατηγική ικανότητα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις μας.

  Zoran Thaler (S&D). – (SL) Οι εξαγωγές σύγχρονων γαλλικών πολεμικών πλοίων στη Ρωσία έχουν μια ευρωπαϊκή και μια πολιτική διάσταση. Έχουν επίσης μια διάσταση αλληλεγγύης, ή μάλλον έλλειψής της, καθώς απασχολούν τα κράτη μέλη μας από την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, καθώς και τους εταίρους μας στην Ανατολική Εταιρική Σχέση: Γεωργία, Αζερμπαϊτζάν, Ουκρανία και ούτω καθεξής.

Γνωρίζουμε ότι η Γαλλία παρενέβη στον πόλεμο Ρωσίας-Γεωργίας και ότι, σε αυτό το σημείο, η Ρωσία ανέλαβε και υπέγραψε ορισμένες διεθνείς δεσμεύσεις. Ωστόσο, τις τήρησε; Επέτρεψε, για παράδειγμα, σε παρατηρητές της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εισέλθουν στη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία; Φοβούμαι ότι μέχρι στιγμής δεν το έχει κάνει.

Γνωρίζουμε ότι η κοινή θέση του Συμβουλίου του 2008 είναι πολύ σαφής. Η χώρα εισαγωγής πρέπει να τηρεί τις διεθνείς δεσμεύσεις της και τα ανθρώπινα δικαιώματα και πρέπει να συμβάλει στη διατήρηση της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή. Ωστόσο, η Ρωσία κάνει τίποτα από αυτά;

Η τελευταία μου ερώτηση προς εσάς είναι η εξής: είναι σε θέση η Γαλλία, ή μάλλον ο πρόεδρος Sarkozy, να εξασφαλίσει, σε αντάλλαγμα για αυτήν την αμφιλεγόμενη πώληση επιθετικών σκαφών στη Ρωσία, τη δέσμευση της Ρωσίας ότι θα αρχίσει πραγματικά να τηρεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις;

  Charles Tannock (ECR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η βιομηχανία συμβατικών όπλων συνεισφέρει σημαντικά στις οικονομίες πολλών κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένου του δικού μου, του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε έναν ασταθή και επικίνδυνο κόσμο, τα κράτη μέλη της ΕΕ χρειάζονται την ικανότητα να υπερασπίζονται τον εαυτό τους, τα συμφέροντά τους και τους συμμάχους τους ανά τον κόσμο.

Ωστόσο, η ΕΕ, με ομόφωνη συμφωνία που ελήφθη σε διακυβερνητικό επίπεδο στο Συμβούλιο, έχει καταβάλει αξιοσημείωτες προσπάθειες και έχει σημειώσει εντυπωσιακή πρόοδο τα τελευταία χρόνια, ώστε να περιορίσει την παραγωγή και τη διανομή ορισμένων όπλων και να απαγορεύσει την προμήθεια όπλων σε ορισμένα καταπιεστικά καθεστώτα. Μπορούμε να είμαστε δικαίως υπερήφανοι για τη στήριξη που έχουμε προσφέρει στη Συνθήκη της Οτάβα, η οποία απαγορεύει τις νάρκες κατά προσωπικού παγκοσμίως. Το ζήτημα της Σύμβασης για τα Πυρομαχικά Διασποράς, η οποία τέθηκε σε ισχύ τον προηγούμενο μήνα, θα αποτελέσει αισίως ένα ακόμη βήμα προς την τελική εξάλειψη αυτών των τρομερών όπλων – αν και διαπιστώνω ότι τουλάχιστον έξι κράτη μέλη της ΕΕ δεν την έχουν ακόμη επικυρώσει.

Στις γειτονικές χώρες της ΕΕ, εργαζόμαστε σκληρά στο πλαίσιο του MPI με σκοπό την παρακολούθηση της παραγωγής όπλων και την καταστροφή των αποθεμάτων πυρηνικών όπλων, και το έργο αυτό πρέπει να συνεχιστεί και να εντατικοποιηθεί.

Πρέπει πάντα να επαγρυπνούμε έναντι των προσπαθειών των τρομοκρατών να αποκτήσουν όπλα από χώρες όπου τα καθεστώτα άδειας χρήσης τελικού χρήστη και οι εξαγωγές όπλων επιτηρούνται και εφαρμόζονται με λιγότερη αυστηρότητα.

Τέλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει την απαγόρευση της εξαγωγής όπλων στην Κίνα για δύο λόγους. Πρώτον, εξαιτίας των θλιβερών επιδόσεων του καθεστώτος όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα των ίδιων των πολιτών του και, δεύτερον, για να δείξουμε τη στήριξή μας για τον δημοκρατικό σύμμαχό μας, την Ταϊβάν, η οποία είναι δυνητικά πρώτη στη ζώνη πυρός της Κίνας.

  Inese Vaidere (PPE). – (LV) Κυρίες και κύριοι, τα όπλα και ο στρατιωτικός εξοπλισμός δεν είναι απλά εμπορεύσιμα αγαθά· αποτελούν έναν ειδικό τομέα με άμεση επίπτωση στην εθνική ασφάλεια. Η εξαγωγή όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού σε τρίτες χώρες, ιδίως σε εκείνες που το δημοκρατικό τους καθεστώς είναι αμφίβολο, όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται, και οι οποίες συνεργάζονται με χώρες όπου παρατηρούνται σημάδια τρομοκρατίας, μπορεί να αποτελέσει σοβαρή απειλή όχι μόνο για την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και για τρίτες χώρες. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο πρέπει να θεωρείται ένα σημαντικό σκέλος της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πώς μπορούμε να μιλάμε για μια κοινή αμυντική πολιτική, όπως έκανε χθες ο κ. Barroso, αν κάθε χώρα μπορεί να διεξάγει το δικό της ξεχωριστό εμπόριο όπλων; Η απόφαση της Γαλλίας να πουλήσει ένα πολεμικό πλοίο Μιστράλ αποτελεί άμεση μεταφορά στρατιωτικής τεχνολογίας σε μια τρίτη χώρα, η οποία δεν έχει στρατιωτική συμμαχία με την Ευρώπη. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η μεταφορά τεχνολογίας αυτή καθαυτήν δεν σημαίνει, ασφαλώς, ότι η εν λόγω χώρα έχει γίνει ή σκοπεύει να γίνει πιο φιλική προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως ο κ. Lelouch, ο γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, και ορισμένοι αξιότιμοι βουλευτές υποστήριξαν στη σημερινή συζήτηση. Καμία στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα επιτύχει αν δεν συμμορφωθεί με τις από κοινού εγκριθείσες αρχές. Αυτό ισχύει επίσης για την αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για την αναγνώριση των κοινών συμφερόντων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και η κοινή θέση του Συμβουλίου που καθορίζει τους κοινούς κανόνες που διέπουν τον έλεγχο των εξαγωγών στρατιωτικής τεχνολογίας και εξοπλισμού τονίζουν αμφότερα τη σημασία της αλληλεγγύης. Τα μεμονωμένα βραχυπρόθεσμα οικονομικά συμφέροντα δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδιο στις κοινές προτεραιότητες και τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι αποφάσεις με αντίκτυπο στην εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να λαμβάνονται από κοινού σε διαβούλευση με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, και ένας επαρκής και νομικά δεσμευτικός μηχανισμός, στο πλαίσιο του οποίου αναλύονται όλες οι πιθανές συνέπειες σύμφωνα με από κοινού αναπτυχθέντα κριτήρια, πρέπει να καταρτιστεί για αυτές. Σας ευχαριστώ.

  Μαριέττα Γιαννάκου (PPE). - Κύριε Πρόεδρε, η ερώτηση αυτή που υποβάλλεται σήμερα στο Συμβούλιο αποτελεί ευκαιρία για να τεθεί επί τάπητος ένα άλλο μεγάλο ζήτημα το οποίο είχε υποστηριχθεί από πολλούς από εμάς κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής συνέλευσης αλλά και στο πλαίσιο της διακυβερνητικής διάσκεψης, το ζήτημα δηλαδή της άμυνας και της ασφάλειας συνολικά της Ευρώπης και της δημιουργίας ενός οργανισμού παραγωγής όπλων και ενός κοινού αμυντικού οργανισμού.

Ας σημειώσουμε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες άρματα μάχης παράγονται από μία γραμμή μόνο, ενώ στην Ευρώπη παράγονται από 16 διαφορετικές γραμμές. Επομένως, θα είχαμε και οικονομία κλίμακος. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την κοινή θέση του Συμβουλίου του 2008 για τον έλεγχο της εξαγωγής όπλων, πρέπει να ομολογήσουμε, κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, ότι πραγματικός έλεγχος δεν υπάρχει. Και δεν αναφέρομαι στη Γαλλία, αναφέρομαι σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Όπως, επίσης, πραγματικός έλεγχος δεν διεξάγεται για να διαπιστωθεί κατά πόσο οι χώρες στις οποίες εξάγουμε εξάγουν με τη σειρά τους σε άλλες τρίτες χώρες –είναι δηλαδή ενδιάμεσοι– στις οποίες δεν θα θέλαμε ποτέ να δώσουμε όπλα.

Έχω την αίσθηση ότι η ομάδα η οποία υπάρχει στο πλαίσιο της ΚΕΠΠΑ δεν είναι σε θέση να ελέγξει τα κράτη μέλη για να διαπιστωθεί πού ακριβώς εξάγουν όπλα. Αν καταφέρουμε να εφαρμόσουμε την κοινή αυτή θέση και να υπάρξουν συγκεκριμένοι περιορισμοί, τότε θα έχουμε κάνει ένα βήμα επιτυχίας. Όμως, πραγματική επιτυχία στον έλεγχο της εξαγωγής όπλων θα έχουμε μόνο αν καταφέρουμε να δημιουργήσουμε έναν πραγματικά κοινό οργανισμό άμυνας και παραγωγής οπλικών συστημάτων που θα μας επιτρέψει να μειώσουμε το κόστος και, ταυτόχρονα, να υποστηρίξουμε τις αρχές και τις αξίες μας και να το δείξουμε έμπρακτα στην υπόθεση και της παραγωγής και της εξαγωγής όπλων.

  Alf Svensson (PPE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, χθες, ο Πρόεδρος της Επιτροπής τόνισε στην ομιλία του ότι η ΕΕ πρέπει να προασπίσει την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας. Αυτό είναι κάτι που έχουμε ακούσει πολλές φορές. Ο κ. Barroso μιλά επίσης για κοινή άμυνα. Κατά την άποψή μου, ωστόσο, η πολιτική δεν θα είναι συνεκτική αν δεν συμπεριλάβουμε επίσης την αμυντική βιομηχανία και τις εξαγωγές όπλων. Όπως ειπώθηκε, η Συνθήκη ΕΕ περιλαμβάνει –και αυτό, φυσικά, πρέπει να θεωρείται δεδομένο– την αρχή της αλληλεγγύης και μια απαίτηση για διαβούλευση των κρατών μελών στο πλαίσιο του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για οποιοδήποτε θέμα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας. Δεν νομίζω ότι το σημείο αυτό θα μπορούσε να γίνει πιο ξεκάθαρο.

Η κοινή θέση του Συμβουλίου της 8ης Δεκεμβρίου 2008 θεσπίζει κοινούς κανόνες για τον έλεγχο της στρατιωτικής τεχνολογίας και του εξοπλισμού. Πού βρίσκονται αυτές οι κοινές θέσεις; Δεν έχουν φτάσει στη Γαλλία; Μήπως δεν έχουν φτάσει ούτε καν σε εμάς; Τα κράτη μέλη της ΕΕ Λιθουανία, Εσθονία και Πολωνία, καθώς και η Γεωργία, ισχυρίζονται ότι η πώληση του πολεμικού πλοίου Μιστράλ στη Ρωσία έχει μειώσει την ασφάλεια αυτών των χωρών. Ο ναύαρχος Vladimir Vysotsky, αρχηγός του ρωσικού ναυτικού, είπε ότι αν η Ρωσία είχε ένα πλοίο κατηγορίας Μιστράλ την εποχή της σύγκρουσης με τη Γεωργία, ο ρωσικός στόλος του Εύξεινου Πόντου θα είχε ολοκληρώσει την επιχείρησή του σε 40 λεπτά αντί για 26 ώρες.

Δεν πρέπει να επιτρέπεται στα μεγάλα κράτη μέλη να αποκτούν υπερβολικό θάρρος. Γνωρίζουμε ότι οι μεγάλες χώρες θα ήθελαν πάρα πολύ να έχουν μονοπώλιο στις εξαγωγές όπλων, πράγμα το οποίο είναι προφανέστατα απαράδεκτο. Θα πρέπει να είναι καθήκον της χώρας που ασκεί την Προεδρία, του Βελγίου, να ξεκινήσει συζητήσεις εντός της ΕΕ με στόχο την επίτευξη σαφών κοινών διατάξεων για τις εξαγωγές όπλων.

  Tunne Kelam (PPE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η παρούσα συζήτηση αφορά τη διμερή προσέγγιση έναντι των κοινών πολιτικών και της αλληλεγγύης. Στην πραγματικότητα, οι πολίτες αρκετών κρατών μελών ανησυχούν βαθύτατα για τις επικείμενες εξαγωγές σύγχρονης στρατιωτικής τεχνολογίας σε τρίτες χώρες.

Μόλις πριν από έναν χρόνο, η Ρωσία διεξήγαγε στρατιωτικές ασκήσεις στη βορειοανατολική Ευρώπη, τα σενάρια των οποίων στόχευαν τα κράτη της Βαλτικής ως αντικείμενα στρατιωτικής εισβολής. Έχουμε τη γνωστή δήλωση του αρχηγού του ρωσικού ναυτικού ότι αν η Ρωσία διέθετε ελικοπτεροφόρα Μιστράλ τον Αύγουστο του 2008, θα μπορούσε να ολοκληρώσει την επιχείρησή της σε τρεις ώρες αντί για τρεις ημέρες.

Είμαι ευχαριστημένος με τη δήλωση που έκανε ο υφυπουργός κ. Chastel, καθώς θεωρώ ότι πρόκειται για μια πολύ σημαντική αντίδραση στις ανησυχίες μας, καθώς και με τη δήλωση του συναδέλφου μας κ. Danjean ότι δεν θα πουληθεί στρατιωτική τεχνολογία. Ωστόσο, οι Ρώσοι επιμένουν –και θα συνεχίσουν να επιμένουν– να αγοράσουν ακριβώς αυτήν τη στρατιωτική τεχνολογία.

Μένει ακόμη να απαντηθεί ένα ερώτημα, το γιατί δεν πραγματοποιούμε διαβουλεύσεις και κανονικές συζητήσεις στο Συμβούλιο σε περιπτώσεις όπου ένα κράτος μέλος είναι πρόθυμο να πουλήσει στρατιωτική τεχνολογία σε μια τρίτη χώρα. Αυτό είναι το μήνυμά μας στο Συμβούλιο. Θέλουμε να επιστήσουμε την προσοχή στην ανάγκη τακτικών συζητήσεων, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, για τις εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού σε τρίτες χώρες.

  Krzysztof Lisek (PPE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η παραγωγή και εξαγωγή όπλων, εξοπλισμών και στρατιωτικών τεχνολογιών ήταν, είναι και θα είναι αντικείμενο πολλών συζητήσεων, και θα συνεχίσει να αποτελεί ένα δύσκολο θέμα συζήτησης λόγω της αμφιλεγόμενης και επίμαχης φύσης του. Υπήρχαν ανέκαθεν υποψίες, και υπάρχουν ακόμη, ότι μπορεί να προκαλέσει συγκρούσεις και αποσταθεροποίηση περιοχών. Ο έλεγχος της εξαγωγής όπλων, όπως τόνισαν προηγούμενοι ομιλητές, είναι επίσης δύσκολος. Από την άλλη πλευρά, η βιομηχανία όπλων είναι ένας σημαντικός τομέας της οικονομίας για πολλά από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπλα εξάγονται από τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, την Πολωνία, την Τσεχική Δημοκρατία και πολλά άλλα κράτη μέλη, καθώς και από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία και άλλες χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απέχουμε, συνεπώς, μακράν από μια κατάσταση στην οποία η παραγωγή και εξαγωγή όπλων θα καταστεί αντικείμενο πολιτικής της ΕΕ. Σήμερα, τα κράτη μέλη έχουν μεγάλο βαθμό αυτονομίας σε αυτόν τον τομέα, αλλά είναι απαραίτητο να εναρμονίσουν τους κανονισμούς τους σύμφωνα με την κοινή θέση του Συμβουλίου του 2008.

Ένα σύντομο σχόλιο για το Μιστράλ – οι γάλλοι συνάδελφοι οφείλουν να κατανοήσουν την ανησυχία των βαλτικών κρατών και της Πολωνίας. Ρώσοι στρατηγοί λένε ότι αυτά τα σκάφη ενδέχεται να σταθμεύουν στη Βαλτική. Η Βαλτική είναι μια θάλασσα που περιβάλλεται, πέρα από τη Ρωσία, μόνο από κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

  Andrzej Grzyb (PPE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η ερώτηση που υπέβαλε ο κ. Kariņš είναι ασφαλώς δικαιολογημένη και έχει τεθεί πολλές φορές στη συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων. Οι βουλευτές δεν έχουν λάβει μια ικανοποιητική απάντηση. Αναφορικά με αυτό, το Συμβούλιο πρέπει να προβεί σε συγκεκριμένα βήματα σε αυτό το θέμα προκειμένου να ικανοποιήσει τα άτομα που υπέβαλαν αυτήν την ερώτηση, πολύ δε περισσότερο επειδή δόθηκε στην ερώτηση ένα πλαίσιο το οποίο έχει αναφερθεί εδώ αρκετές φορές, τόσο από τον κ. Kelam όσο και από τον κ. Czarnecki. Αναφέρομαι στον τρόπο με τον οποίον οι αρχηγοί του στρατού στη Ρωσία αντιμετωπίζουν αυτόν τον τύπο όπλου και, ειδικότερα, στο γεγονός ότι τα σκάφη εφόδου Μιστράλ είναι ένα επιθετικό όπλο. Αυτό μας οδηγεί στη σκέψη ότι το θέμα δεν είναι μόνο να γίνει μια αγοραπωλησία, αλλά θα πρέπει να προκύψουν ερωτήματα σχετικά με το τι συνέπειες θα είχε η αγοραπωλησία αυτή. Συνειδητοποιούμε ότι η οδηγία του 2008 είναι σε ισχύ, αλλά πρέπει επίσης να δεχτούμε ότι ορισμένες φορές υπάρχουν στη ζωή και άλλα πράγματα εκτός από τις διατάξεις μιας οδηγίας και τους υφιστάμενους κανονισμούς. Η περίπτωση του ελέγχου της σύγκρουσης στη Γεωργία, για την οποία ενδιαφέρεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και είναι κάτι που δεν έχει επιλυθεί, δείχνει ότι μια απόφαση είναι απαραίτητη εδώ.

  Κυριάκος Μαυρονικόλας (S&D). - Κύριε Πρόεδρε, πράγματι η Ευρωπαϊκή Ένωση οικοδομεί σήμερα μια κοινή εξωτερική πολιτική, μια πολιτική άμυνας, και είναι αναμφίβολο ότι θα πρέπει να υπάρξουν ορισμένα πρωτόκολλα που να ρυθμίζουν τη συμπεριφορά των στρατιωτικών βιομηχανιών απέναντι σε τρίτα κράτη. Όμως, μέσα από το θέμα της παρούσας συζήτησης, προβάλλει το δικό μου ερώτημα και νοιώθω την ανάγκη να το υποβάλω στην Ολομέλεια σήμερα.

Πώς δικαιολογείται το γεγονός ότι στρατιωτικές βιομηχανίες, και ιδιαίτερα του Ηνωμένου Βασιλείου, εφαρμόζουν καθεστώς εμπορικού αποκλεισμού απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία και τις στρατιωτικές δυνάμεις της Κύπρου τη στιγμή που η Κύπρος είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ, παράλληλα, επιτρέπεται στην Τουρκία να εκσυγχρονίζει, να διακινεί και να μεταφέρει εξοπλισμό και στρατιωτικό υλικό εντός των εδαφών της κατεχόμενης Κυπριακής Δημοκρατίας;

  Raül Romeva i Rueda (Verts/ALE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, ήμουν ο εισηγητής αυτού του Κοινοβουλίου για αρκετά χρόνια στη διάρκεια των οποίων το Σώμα αυτό σχεδόν ομόφωνα ζητούσε τη μετατροπή του κώδικα συμπεριφοράς του 1998 σε μια δεσμευτική κοινή θέση, η οποία εγκρίθηκε το 2008. Ωστόσο, τότε λέγαμε ότι αυτό θα ήταν ένα περαιτέρω, αν και όχι οριστικό, βήμα· ένα βήμα που ήταν αναγκαίο, αλλά όχι αρκετό, γεγονός που κατέστη σαφές από τη σημερινή συζήτηση.

Θέλω επίσης να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστηρίζουν τη διεθνή συνθήκη για τον έλεγχο των εξαγωγών όπλων στα Ηνωμένα Έθνη και ότι αυτό είναι το μείζον ζήτημα.

Η εξαγωγή όπλων δεν είναι το ίδιο με την εξαγωγή ψυγείων. Έχει πολύ σοβαρές συνέπειες, γιατί τα όπλα σκοτώνουν, καταστρέφουν και εξαθλιώνουν τις κοινωνίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμβάλει ακριβώς σε αυτό όταν εξάγει όπλα στο Ισραήλ, όταν εξάγει όπλα στην Κολομβία, όταν εξάγει όπλα στο Αφγανιστάν. Ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να ενεργήσουμε είναι να λάβουμε σοβαρά υπόψη αυτό το αίσθημα ευθύνης.

Συνεπώς, πιστεύω ότι είναι αναγκαίο να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι όταν εξετάζουμε αυτό το ζήτημα δεν πρέπει να το αντιμετωπίζουμε μόνο ως ζήτημα της εσωτερικής αγοράς, του εμπορίου ή της ασφάλειας, καθώς είναι σαφές ότι πρόκειται για ζήτημα διεθνούς ευθύνης, και φοβούμαι ότι δεν το κάνουμε.

  Laima Liucija Andrikienė (PPE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, με τη Συνθήκη της Λισαβόνας βελτιώσαμε περαιτέρω τον συντονισμό της πολιτικής και την αλληλεγγύη σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας. Η συνθήκη περιέχει επίσης μια ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση που κάποιο κράτος μέλος απειλείται στρατιωτικά.

Υπό αυτό το πρίσμα, τα σχέδια της Γαλλίας να πουλήσει τέσσερα πολεμικά πλοία Μιστράλ στη Ρωσία και να μοιραστεί μέρος της ναυπηγικής τεχνολογίας φαίνονται πολύ ανησυχητικά. Επιπλέον, τα πολεμικά πλοία Μιστράλ είναι καθαρά επιθετικής –το τονίζω, επιθετικής και όχι αμυντικής– φύσης.

Ως εκ τούτου, προτού αρχίσουμε πραγματικά να κάνουμε κάτι σχετικά με τις διατάξεις της αλληλεγγύης που προβλέπονται στη Συνθήκη της Λισαβόνας, θα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι δεν αποδυναμώνουμε την ασφάλεια των κρατών μελών της ΕΕ ή των γειτόνων μας.

Προτρέπω το Συμβούλιο να κάνει ό,τι μπορεί για να δρομολογήσει ευρείες συζητήσεις εντός της ΕΕ όσον αφορά την ανάγκη ανάπτυξης ενός κοινού ορισμού και μιας επικαιροποιημένης προσέγγισης για τις πωλήσεις όπλων σε τρίτες χώρες.

  Janusz Władysław Zemke (S&D). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να επιστήσω την προσοχή στο γεγονός ότι η εξαγωγή όπλων συνδέεται πάντοτε με την πολιτική ασφάλειας της ΕΕ. Η εξαγωγή όπλων δεν είναι ένα αυτόνομο ή απομονωμένο ζήτημα. Τα θέματα αυτά δεν περιορίζονται μόνο στη στρατιωτική ή χρηματοοικονομική σφαίρα, γιατί πίσω από τις εξαγωγές βρίσκεται το κέρδος των εμπλεκόμενων εταιρειών, και αυτό συνδέεται πάντα με την πολιτική. Ως εκ τούτου, θέλω να υποστηρίξω εκείνους που προτείνουν τη διεξαγωγή μιας συζήτησης σε μια συνεδρίαση της πλήρους σύνθεσης του Συμβουλίου σχετικά με την πολιτική της Ένωσης στον τομέα των εξαγωγών και της στρατιωτικής συνεργασίας. Για παράδειγμα, έχουμε έναν αξιοσημείωτο αριθμό παρατηρήσεων και αμφιβολιών σχετικά με την εξαγωγή επιθετικών σκαφών Μιστράλ στη Μόσχα, αλλά αν το δούμε από άλλη σκοπιά και σκεφτούμε, για παράδειγμα, την κατασκευή ενός ευρωπαϊκού αντιπυραυλικού αμυντικού συστήματος, πιστεύω ότι θα ήταν προς το συμφέρον μας να εμπλέξουμε τη Ρωσία. Με άλλα λόγια, για να το διατυπώσω συνοπτικά, αυτά τα θέματα δεν είναι τόσο προφανή όσο μπορεί να φαίνονται.

  Katarína Neveďalová (S&D). – (SK) Δεν είμαι σε καμία περίπτωση ειδήμων σε θέματα εξοπλισμών ή παρόμοια πράγματα, αλλά σίγουρα μιλώ σήμερα εδώ ως ειρηνίστρια, και θα ήθελα να δω το πρόβλημα αυτό από την σκοπιά ενός απλού πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παράγει όπλα αδιάκοπα επί του παρόντος, και ότι υπάρχουν σχεδόν 30 πόλεμοι που μαίνονται ανά τον κόσμο, καθώς και αμέτρητες άλλες συγκρούσεις, είτε περιφερειακές είτε τοπικές, θα πρέπει επίσης να συνειδητοποιήσουμε ότι παράγουμε όπλα τα οποία προορίζονται άμεσα για καταστροφή και θανάτωση.

Ίσως θα πρέπει επίσης να σκεφτούμε αν θα προτιμούσαμε τα χρήματα που συνεισφέρουμε κάθε χρόνο στους προϋπολογισμούς μεμονωμένων κρατών για τον εξοπλισμό ή τον εφοδιασμό μεμονωμένων στρατών να μεταφερθούν με κάποιον τρόπο στην εκπαίδευση, η οποία θα μπορούσε στην πραγματικότητα να αποδειχθεί μακράν πιο χρήσιμη από τα όπλα σε μια εποχή οικονομικής κρίσης. Θα με ενδιέφερε επίσης πάρα πολύ πώς θα απαντούσατε ορισμένοι από εσάς στην ερώτηση: πόσα μεμονωμένα κράτη μέλη μείωσαν τους προϋπολογισμούς τους για την άμυνα σε αυτήν την εποχή της οικονομικής κρίσης, και σε τι ποσοστό; Ίσως θα πρέπει όλοι να προβληματιστούμε σχετικά με αυτό, διότι πιστεύω ότι δεν δίνουμε καλό παράδειγμα στις νεότερες γενιές με το να πιστεύουμε ότι η σκοποβολή, για παράδειγμα, η οποία είναι ουσιαστικά μια μορφή καταστροφής, θα πρέπει να αναδειχθεί σε ολυμπιακό άθλημα.

  Olivier Chastel, ασκών την Προεδρία του Συμβουλίου. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση και θα ήθελα να επανέλθω με μεγαλύτερη λεπτομέρεια σε δύο έννοιες.

Καταρχάς, θα ήθελα να τοποθετήσω σε νέο πλαίσιο την έννοια της ευθύνης. Το άρθρο 4, παράγραφος 2 της κοινής θέσης ορίζει ότι η απόφαση μεταφοράς ή μη οιασδήποτε στρατιωτικής τεχνολογίας ή εξοπλισμού παραμένει στην εθνική διακριτική ευχέρεια κάθε κράτους μέλους. Κατά συνέπεια, η ευθύνη αυτή εναπόκειται, καταρχάς, στο εθνικό επίπεδο και, σαφώς, η κοινή θέση δεν αφαιρεί αυτήν την ευθύνη από τα κράτη μέλη, αλλά εισάγει ένα ευρύ φάσμα διατάξεων για να εξασφαλίσει τον αποτελεσματικό συντονισμό και την ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσά τους.

Η δεύτερη έννοια στην οποία θα ήθελα να επανέλθω είναι η έννοια της διαφάνειας. Η κοινή θέση ορίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συντάσσουν μια ετήσια έκθεση σχετικά με τις εξαγωγές όπλων τους. Μια έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα εκπονείται βάσει αυτών των εθνικών εκθέσεων, θα δημοσιεύεται ετησίως παρέχοντας πληροφορίες για την οικονομική αξία των αδειών που χορηγήθηκαν, κατανεμημένων ανάλογα με τον προορισμό και την κατηγορία στρατιωτικού εξοπλισμού, καθώς και για τον αριθμό των αδειών που απορρίφθηκαν και για οιαδήποτε ακόλουθη διαβούλευση με τα κράτη μέλη.

Πέρα από την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κοινή θέση απαιτεί από τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν εθνικές εκθέσεις όσον αφορά τις εξαγωγές στρατιωτικής τεχνολογίας και εξοπλισμού. Ο στόχος της διαφάνειας που επιδιώκεται από την κοινή θέση, ως εκ τούτου, ισχύει τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και σε εθνικό επίπεδο, αλλά είναι αλήθεια ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να δώσει το παράδειγμα εν προκειμένω.

Θέλω επίσης να πω ότι, όπως επισημάνατε αρκετοί από εσάς, η κοινή θέση αποτελεί αξιοσημείωτη πρόοδο σε σύγκριση με τον κώδικα συμπεριφοράς. Η κοινή θέση εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2008, δηλαδή λιγότερο από δύο χρόνια πριν. Είναι λογικό να δώσουμε στις νέες διατάξεις που εισήχθησαν με την κοινή θέση τον χρόνο να παράγουν αποτελέσματα προτού ξεκινήσουμε την αναθεώρηση ενός νέου συστήματος αυτού του είδους, παρόλο που, έχοντας ακούσει τις παρεμβάσεις σας και έχοντας όντως κατανοήσει τα λεγόμενά σας, μπορεί να φαίνεται δελεαστικό να το καταστήσουμε πιο περιοριστικό ή να το συνδέσουμε με ένα σύστημα κυρώσεων.

Τέλος, για να αποσαφηνίσω ένα πολύ συγκεκριμένο ζήτημα, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι η κοινή θέση έχει συζητηθεί σε πολλές περιστάσεις σε πολιτικό επίπεδο, στο Συμβούλιο ειδικότερα, ιδίως στο πλαίσιο του εμπάργκο όπλων στην Κίνα.

  Frédérique Ries (ALDE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, δεν θα επικαλεστώ κάποιο άρθρο του Κανονισμού. Ήθελα απλά να σας μεταφέρω αυτές τις πολύ σημαντικές ειδήσεις: ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών μόλις ανακοίνωσε ότι αναστέλλει την καταδίκη της κ. Mohammadi-Ashtiani σε θάνατο διά λιθοβολισμού.

Όλο εμείς σε αυτό το Κοινοβούλιο αγωνιστήκαμε, και οι δημοκρατικές δυνάμεις του κόσμου αγωνίζονται αυτήν τη στιγμή, για να επιτύχουμε κάτι περισσότερο από μια αναστολή και για να ακυρωθεί η ποινή της. Είναι μια αρχή και θα συνεχίσουμε να λαμβάνουμε δράση. Ζητώ συγνώμη, αλλά πιστεύω ότι έπρεπε να μοιραστώ μαζί σας αυτήν την πληροφορία.

  Πρόεδρος. – Σας ευχαριστούμε, κυρία Ries. Αυτό ακριβώς είπα και εγώ στην έναρξη της συνεδρίασης, όπου ανήγγειλα αυτήν την είδηση, και χαίρομαι που την επιβεβαιώνετε. Συνεχίζουμε αυτήν τη μάχη για την αναψηλάφηση της δίκης και, γενικά, για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο.

Η συζήτηση έληξε