Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2010 - Στρασβούργο

19. Η κατάσταση στον μελισσοκομικό τομέα (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της προφορικής ερώτησης (O-0119/2010) «Η κατάσταση στον μελισσοκομικό τομέα» του κ. De Castro, εξ ονόματος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, προς την Επιτροπή (B7-0564/2010).

  Paolo De Castro, συντάκτης. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, το ψήφισμα επί του οποίου πρόκειται να ψηφίσουμε εκφράζει την άποψη της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου σχετικά με την ευρωπαϊκή πολιτική στήριξης του μελισσοκομικού τομέα. Σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, αυτό το σημαντικό έγγραφο επωφελήθηκε από τη συμμετοχή όλων των κοινοβουλευτικών ομάδων, οι οποίες πρόσθεσαν την πολύτιμη συμβολή τους στο τελικό αποτέλεσμα.

Παρά την πρόσφατη αύξηση στον ετήσιο προϋπολογισμό για ενέργειες για τη βελτίωση των γενικών συνθηκών παραγωγής και εμπορίας προϊόντων μελισσοκομίας, εξακολουθεί να υπάρχει μια ευρεία ανησυχία όσον αφορά τις πολυάριθμες προκλήσεις και τα προβλήματα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει ο μελισσοκομικός τομέας στο εγγύς μέλλον.

Οι δύσκολες συνθήκες παραγωγής και εμπορίας, η έντονη και παρατεταμένη αστάθεια των τιμών και οι δυσχέρειες που απορρέουν από την ολοένα και πιο εκτεταμένη θνησιμότητα των μελισσών είναι μερικοί από τους κρίσιμους παράγοντες που ταλανίζουν έναν από τους σημαντικότερους τομείς της ευρωπαϊκής γεωργίας.

Όπως όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης του πρωτογενούς τομέα, οι μελισσοκόμοι της ΕΕ πρέπει να μπορούν να σχεδιάζουν τις δραστηριότητές τους. Εφόσον η τρέχουσα στήριξη εξαρτάται από τις διαδικασίες εφαρμογής της ευρωπαϊκής γεωργικής πολιτικής που ισχύουν επί του παρόντος, το μέλλον της πολιτικής αυτής μετά το 2013 είναι αβέβαιο. Αυτό είναι το γενικότερο πλαίσιο του σημερινού ψηφίσματος, με το οποίο σκοπεύουμε να καλέσουμε την Επιτροπή να αναλάβει μια ενεργή δέσμευση για την υπεράσπιση του μελισσοκομικού τομέα.

Τα κύρια αιτήματα προς την Επιτροπή που περιέχονται στην πρόταση ψηφίσματος περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: μια συγκεκριμένη δέσμευση μετά τη λήξη των εθνικών προγραμμάτων, επίσης υπό το πρίσμα των νέων προκλήσεων και προβλημάτων στον τομέα, ήτοι τη θνησιμότητα των μελισσών, την αστάθεια των τιμών κ.λπ.· δέσμευση για την αναγκαία βελτίωση των στατιστικών μετρήσεων, για αποτελεσματικότερο έλεγχο των εισαγωγών μελιού από τρίτες χώρες και ανάπτυξη έρευνας· ενίσχυση του ρόλου της ευρωπαϊκής κτηνιατρικής πολιτικής· σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση του φαινομένου της εκτεταμένης θνησιμότητας των μελισσών, εν μέρει μέσω ειδικών δεσμεύσεων στο πεδίο της έρευνας· μεγαλύτερη οικονομική στήριξη στο πεδίο της κατάρτισης και εκπαίδευσης των φορέων εκμετάλλευσης και, τέλος, την αναβίωση του πρωταγωνιστικού ρόλου του μελισσοκομικού τομέα στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής μετά το 2013.

Ευχαριστώντας την κ. Lulling και όλους τους συναδέλφους μου βουλευτές για το κοινό έργο που επιτελέσαμε, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω, κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, ότι το Διεθνές Έτος Βιοποικιλότητας τελειώνει. Για τον λόγο αυτόν ελπίζουμε ότι η έγκριση του ψηφίσματος θα σηματοδοτήσει σίγουρα την έναρξη της πορείας για την αναζωογόνηση ενός τομέα ιδιαίτερα στρατηγικής σημασίας από την άποψη της περιβαλλοντικής αειφορίας και της προστασίας της βιοποικιλότητας, καθώς και από την άποψη του οικονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου.

  Dacian Cioloş, μέλος της Επιτροπής. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, πράγματι οι μέλισσες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επικονίαση και στην παραγωγή μελιού και συναφών προϊόντων. Αυτός ο τομέας χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη πολυμορφία των συνθηκών μελισσοκομίας και από τη διασπορά και τη διαφορετικότητα των ενδιαφερομένων από το στάδιο της παραγωγής μέχρι την εμπορία.

Ορισμένοι εναρμονισμένοι κανόνες έχουν θεσπιστεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις προδιαγραφές εμπορίας του μελιού και την προστασία της υγείας των μελισσών.

Ο κανονισμός για την ενιαία κοινή οργάνωση αγοράς προβλέπει μια σειρά μέτρων που αποσκοπούν στη βελτίωση των συνθηκών παραγωγής και εμπορίας προϊόντων μελισσοκομίας. Τα μέτρα αυτά μπορούν να συμπεριληφθούν στα τριετή προγράμματα για τη μελισσοκομία που εκπονούνται από τα κράτη μέλη και συγχρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο προϋπολογισμός για τα προγράμματα αυτά έχει αυξηθεί από 26 εκατομμύρια ευρώ σε 32 εκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2011-2013.

Τα μέτρα αυτά φαίνεται να έχουν θετικά αποτελέσματα στον μελισσοκομικό τομέα, τόσο για τα κράτη μέλη όσο και για τους μελισσοκόμους. Είναι επίσης σημαντικό να επισημάνουμε ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν καταρτίσει ένα πρόγραμμα που δείχνει το ενδιαφέρον τους τόσο για τη μελισσοκομία όσο και για τις ανάγκες αυτού του τομέα.

Ο τομέας αντιμετωπίζει ασφαλώς αρκετές προκλήσεις. Καταρχάς, η μείωση του αριθμού των μελισσοκόμων, γεγονός που καθιστά καίριας σημασίας την ενθάρρυνση και την κατάρτιση των νεοεισερχόμενων στον κλάδο. Δεύτερον, ο ανταγωνισμός από εισαγωγές από τρίτες χώρες και ζητήματα που σχετίζονται με την ποιότητα του μελιού που προέρχεται από τις χώρες αυτές. Τέλος, η αύξηση της θνησιμότητας των μελισσών που οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της βαρόασης και άλλων ασθενειών.

Το ζήτημα της υγείας των μελισσών είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό εντός αλλά και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι μελισσοκομικές οργανώσεις ζητούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση να επικεντρωθεί περισσότερο στις μέλισσες εν προκειμένω. Τον Νοέμβριο του 2008, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε επίσης ένα ψήφισμα για την κατάσταση στον μελισσοκομικό τομέα, το οποίο ζητούσε από την Επιτροπή να θεσπίσει ειδικές δράσεις και να διασφαλίσει ότι οι δράσεις αυτές συντονίζονται.

Είναι προφανές ότι η υγεία των μελισσών είναι ένα σημαντικό θέμα και ότι πρέπει να προστατευτεί με τις πλέον κατάλληλες ενέργειες, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τις ιδιαιτερότητες του τομέα και τους διάφορους παράγοντες που εμπλέκονται. Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή έχει ήδη δρομολογήσει μια σειρά πρωτοβουλιών που έχουν ως στόχο την αντιμετώπιση των ανησυχιών του μελισσοκομικού κλάδου, ενώ άλλες δράσεις σχεδιάζονται επίσης για το μέλλον.

Η Επιτροπή σκοπεύει να υποβάλει σύντομα μια ανακοίνωση η οποία θα προσπαθήσει να διασαφηνίσει τα ζητήματα που αφορούν την υγεία των μελισσών και τις βασικές δράσεις που προτίθεται να αναλάβει η Επιτροπή προκειμένου να τα αντιμετωπίσει. Η ανακοίνωση αυτή θα χρησιμεύσει ως βάση για συζήτηση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, καθώς και με τις αρχές στα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους.

Ελπίζω ότι αυτή η συζήτηση θα βοηθήσει στον προσδιορισμό νέων πιθανών δράσεων που είναι απαραίτητες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το ζήτημα της προστασίας της μελισσοκομίας και της παραγωγής μελιού και συναφών προϊόντων, αλλά επίσης θα βοηθήσει στην προστασία της υγείας των μελισσών και θα αποτρέψει οιαδήποτε προβλήματα που θα μπορούσαν να προκύψουν λόγω ασθένειας ή μόλυνσης.

  Astrid Lulling, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, όταν ανέλαβα την ευθύνη για το θέμα της κατάστασης στον μελισσοκομικό τομέα στην Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου από τον γερμανό συνάδελφό μου, Reimer Böge, πριν από 16 χρόνια, ένας άλλος γερμανός βουλευτής μου είπε μάλλον υποτιμητικά: «Α, μάλιστα, τα μικρά πλάσματα για τις μικρές χώρες». Έκτοτε, έχω προσπαθήσει σκληρά για να καταστήσω σαφές στο εσωτερικό της διαρκώς διευρυνόμενης ΕΕ πόσο σημαντικά είναι αυτά τα μικρά πλάσματα, όχι μόνο για την ποιότητα της ζωής μας, αλλά και για την επιβίωσή μας.

Εν τω μεταξύ, έχουμε σημειώσει συνεχή πρόοδο όσον αφορά την αύξηση της ευαισθητοποίησης σε όλα τα επίπεδα εντός της ΕΕ για την αναγκαιότητα μιας ολοκληρωμένης κοινής πολιτικής που θα διασφαλίζει ότι υπάρχουν αρκετές μέλισσες στην ΕΕ και αρκετοί μελισσοκόμοι όλων των ηλικιών για να τις φροντίζουν. Αυτό καθίσταται ολοένα και σημαντικότερο ως αποτέλεσμα των υψηλών επιπέδων θνησιμότητας των μελισσών σε πολλές περιοχές, που έχουν προκαλέσει δικαιολογημένες ανησυχίες σχετικά με το αν υπάρχουν αρκετές μέλισσες και μελισσοκόμοι για να καλύψουν τις ανάγκες μας. Για τον λόγο αυτόν δρομολόγησα αυτήν την πρωτοβουλία υπό τη μορφή μιας προφορικής ερώτησης προς την Επιτροπή με μια συζήτηση και ένα ψήφισμα. Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων για το γεγονός ότι το ψήφισμα αυτό υποστηρίχθηκε από όλες τις Ομάδες στο Σώμα. Ο σκοπός δικαιολογεί την κοινή δράση από όλες τις πολιτικές ομάδες εξ ονόματος του ψηφίσματός μας. Είναι σύντομο, ξεκάθαρα διαρθρωμένο και κατανοητό, κάτι που δεν συμβαίνει πάντα σε αυτό το Σώμα. Καθιστούμε σαφές πού έγκειται το πρόβλημα. Οι συγκεκριμένες λύσεις που προτείνουμε εκπονήθηκαν σε στενή συνεργασία με τον μελισσοκομικό τομέα.

Οι μελισσοκόμοι από πολλά κράτη μέλη ήρθαν σήμερα στο Στρασβούργο με τα προϊόντα τους, αλλά και με τις ανησυχίες και τις προσδοκίες τους, για να υπογραμμίσουν το γεγονός ότι χρειάζονται τη βοήθειά μας στην επίλυση των προβλημάτων τους. Αν σκεφτεί κανείς ότι από έναν προϋπολογισμό 140 δισεκατομμυρίων ευρώ και πλέον μόνο 32 εκατομμύρια ευρώ δαπανήθηκαν για τη διαφύλαξη των τριών τετάρτων της παραγωγής τροφίμων και των τεσσάρων πέμπτων των φυτικών ειδών που εξαρτώνται από την επικονίαση, θα πρέπει να είναι σαφές σε όσους βρίσκονται εδώ ότι το σημαντικό καθήκον σήμερα είναι να εξασφαλίσουμε τη συνέχιση και την εξέλιξη αυτής της πολιτικής και μετά το 2013. Αυτό είναι το μήνυμά μας. Πιστεύω ότι θα εισακουστεί, όχι μόνο στο Κοινοβούλιο, αλλά και στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο και στα κράτη μέλη. Σε κάθε περίπτωση, θα φροντίσουμε ώστε να συμβεί. Απευθύνω επείγουσα έκκληση σε όλους τους βουλευτές αυτού του Σώματος να παραστούν στην ψηφοφορία και να ψηφίσουν υπέρ του ψηφίσματος αυτού. Το οφείλουμε αυτό στις μέλισσες. Είναι αλήθεια ότι αυτές βρίσκονται σε χειμέρια νάρκη καθώς κάνουμε αυτήν τη συζήτηση. Παρεμπιπτόντως, πιστεύω ότι η συζήτηση…

(Ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)

Ήθελα μόνο να πω ότι η Διάσκεψη των Προέδρων, που πιστεύει ότι είναι καλή ιδέα να προγραμματίζεται αυτή η συζήτηση στο τέλος μιας νυχτερινής συνεδρίασης, πρέπει να καθίσει να μελετήσει για να κατανοήσει τη σημασία των μελισσών στην Ευρώπη.

  Luis Manuel Capoulas Santos, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (PT) Κυρία Πρόεδρε, δυστυχώς, τα προβλήματα που επηρεάζουν την ευρωπαϊκή μελισσοκομία είναι σοβαρότερα και πιο βαθειά ριζωμένα από τις κυκλικές κρίσεις που επηρεάζουν κατ’ επανάληψη άλλους, φαινομενικά σημαντικότερους, τομείς. Το πρόβλημα με τη μελισσοκομία είναι, πρωτίστως, περιβαλλοντικό και έχει συνέπειες που θα μπορούσαν να αποδειχθούν καταστροφικές αν δεν μπορέσουμε να επιληφθούμε του θέματος εγκαίρως.

Δύο στατιστικά στοιχεία από τον Οργανισμό Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών –τα οποία αναφέρονται στην πρόταση ψηφίσματος και τα ανέφερε ήδη η κ. Lulling– είναι διαφωτιστικά: το 84% των φυτικών ειδών και το 76% της παραγωγής τροφίμων εξαρτάται από την επικονίαση. Ωστόσο, η γεωργία είναι επίσης μια σημαντική οικονομική δραστηριότητα στις αγροτικές περιοχές, με μεγάλο δυναμικό ανάπτυξης, καθώς η ευρωπαϊκή παραγωγή υπολείπεται ακόμη σημαντικά όσον αφορά την ικανοποίηση των αναγκών μας. Καμία άλλη «κτηνοτροφική δραστηριότητα» –και το κτηνοτροφική είναι, ασφαλώς, σε εισαγωγικά εδώ– δεν συνδέεται τόσο στενά με τη φύση και την αειφορία ούτε διαδραματίζει τόσο σημαντικό και αναντικατάστατο οικολογικό ρόλο όσο η μελισσοκομία. Έχουμε πάρα πολλούς λόγους για να μην φεισθούμε προσπαθειών και χρηματοδότησης για τη διερεύνηση των βασικών αιτίων του τρομακτικού και αυξανόμενου ποσοστού θανάτου των μελισσών, και για την υποστήριξη προγραμμάτων για την υγεία των μελισσών.

Η συζήτηση αυτή θα πρέπει επίσης να παράσχει μια ευκαιρία να βρούμε ευφάνταστους και αποτελεσματικούς τρόπους για να συμπεριλάβουμε την ενίσχυση γι’ αυτόν τον ιδιαίτερο τύπο κτηνοτροφίας εκτός εδάφους στους μηχανισμούς ενίσχυσης της νέας κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), τη στιγμή μάλιστα που σχεδιάζεται ως βασικό κριτήριο για τη χορήγηση των νέων ενισχύσεων η χρήση μονάδων επιφανείας. Θα ήθελα, ως εκ τούτου, να διασαφηνίσει η Επιτροπή ποιες θα είναι οι άμεσες απαντήσεις της σε αυτό το πρόβλημα και αν σκέφτεται να συμπεριλάβει αυτήν τη δραστηριότητα στη νέα αρχιτεκτονική της ΚΓΠ, για την οποία θα αρχίσουμε σύντομα να συζητούμε.

  Britta Reimers, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Cioloş, κυρίες και κύριοι, η παροχή προστασίας στις μέλισσες εξυπηρετεί τα συμφέροντα του γεωργικού τομέα, καθώς πολλοί αγρότες είναι και μελισσοκόμοι. Έχει σημειωθεί μια πτώση στον πληθυσμό των μελισσών σε πολλές περιοχές της Ευρώπης. Πρέπει να προσδιορίσουμε τα αίτια αυτού του προβλήματος και να λάβουμε τα αναγκαία αντίμετρα. Είναι καλό που ο προϋπολογισμός χρηματοδότησης για τα εθνικά προγράμματα μελισσοκομίας έως το 2013 αυξήθηκε από 26 σε 32 εκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, δεν αρκεί. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα προγράμματα αυτά θα συνεχιστούν και μετά το 2013. Προκειμένου να το επιτύχουμε, είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό να βελτιώσουμε και να απλουστεύσουμε τη διαδικασία που επιτρέπει σε ερευνητές, μελισσοκόμους και αγρότες να μοιράζονται ειδικές γνώσεις. Πρέπει να εστιαστούμε το συντομότερο δυνατό στην καταπολέμηση των ασθενειών και των παρασίτων που προσβάλλουν τις μέλισσες. Δεν πρέπει να αφήσουμε τους μελισσοκόμους να δώσουν αυτήν τη μάχη μόνοι τους.

Χρειαζόμαστε επειγόντως καλύτερα και πιο τυποποιημένα στατιστικά στοιχεία από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, και αυτό επειδή πρέπει να εργαζόμαστε με δεδομένα και όχι με εικασίες. Καθώς ο αριθμός των μελισσοκόμων μειώνεται συνεχώς, πρέπει επίσης να επενδύσουμε περισσότερα στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Θα πρέπει να παράσχουμε περισσότερη στήριξη στους νέους μελισσοκόμους, καθώς και στους μελισσοκόμους πλήρους απασχόλησης ώστε να διασφαλίσουμε ότι το επάγγελμά τους θα έχει μέλλον και δεν θα χαθεί. Η Ομάδα της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη υποστηρίζει αυτό το ψήφισμα.

  Alyn Smith, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα είμαι σύντομος αν και πιστεύω ότι η ιδέα της κ. Lulling να επικονιάσουμε διασταυρωτά τους χρόνους ομιλίας μεταξύ των Ομάδων θα πρέπει σίγουρα να εξεταστεί περαιτέρω.

Συμμερίζομαι τις παρατηρήσεις για τον μελισσοκομικό τομέα, αλλά θα ήθελα να υπενθυμίσω στους συναδέλφους ότι ο πληθυσμός των αγριομελισσών στην Ευρώπη βρίσκεται σε παρόμοια –και πολύ σοβαρή– κατάσταση. Είναι εξίσου σημαντικές για τη βιοποικιλότητα και τα οφέλη της επικονίασης για τα οποία ακούσαμε –πολύ σωστά– σε σχέση με τις μελιτοφόρους μέλισσες. Θα ήθελα να αποτίσω φόρο τιμής στο έργο του Ιδρύματος Προστασίας Αγριομελισσών στη Σκοτία, το οποίο καλύπτει τον πληθυσμό των αγριομελισσών σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο.

Κύριε Επίτροπε, θα ήθελα να συνεχίσω με το ερώτημα 4 –ένα εξαίρετο ερώτημα–, το οποίο προτείνει να συμπεριλάβει η Επιτροπή τις ασθένειες των μελισσών στην κτηνιατρική πολιτική. Πρόκειται για ένα από μακρού αίτημα αυτού του Κοινοβουλίου, και αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι δεν πρόκειται μόνο για το μοίρασμα χρημάτων αλλά για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και γνώσεων σε όλη την Ένωση. Πολλοί επιστήμονες σε πολλά μέρη εργάζονται επ’ αυτού και η Επιτροπή θα μπορούσε να διαδραματίσει έναν πολύ ισχυρό ρόλο στη συγκέντρωση αυτών των πληροφοριών και την επεξεργασία των όσων γνωρίζουμε γι’ αυτό το συναφές και πολύ σοβαρό πρόβλημα.

  James Nicholson, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, γνωρίζουμε όλοι τη σημασία των μελισσών στην επικονίαση. Είναι απολύτως κρίσιμης σημασίας για τη γεωργία και την παραγωγή τροφίμων. Πράγματι, χωρίς αυτές, δεν υπάρχει παραγωγή τροφίμων.

Είναι, ως εκ τούτου, πολύ ανησυχητικό το γεγονός ότι ο μελισσοκομικός τομέας συνεχίζει να αναφέρει εκπληκτικά υψηλά ποσοστά θνησιμότητας. Αν και θεωρώ ότι έχουμε καταφέρει επιτυχώς να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση για τη σοβαρότητα της κατάστασης τα τελευταία χρόνια, πρέπει να διατηρήσουμε την πίεση για να εξασφαλίσουμε ότι η έρευνα για τις αιτίες αυτών των ποσοστών θνησιμότητας θα συνεχιστεί και θα εξακολουθήσει να χρηματοδοτείται επαρκώς. Μόνο τότε θα μπορέσουν να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Καταρχάς, θέλω να δω τη χρηματοδότηση των ερευνητικών σχεδίων να διατηρείται μετά το 2012, και θα υποστηρίξω τις πρωτοβουλίες που ενθαρρύνουν νεαρούς μελισσοκόμους να εισέλθουν στον γεωργικό τομέα. Ξεκινά, φυσικά, μια περίοδος έντονων συζητήσεων για το μέλλον της ΚΓΠ, και πιστεύω ότι πρόκειται για ένα θεμελιώδες πρόβλημα που θα πρέπει να συνεχίσει να αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο μιας αναθεωρημένης γεωργικής πολιτικής μετά το 2013.

Ουσιαστικά, η υποστήριξη για τον γεωργικό τομέα θα πρέπει να ενισχυθεί μετά το 2013. Νομίζω ότι έχουμε μια ευκαιρία να κάνουμε κάτι θετικό. Ας υποστηρίξουμε τις μέλισσες.

  Trevor Colman, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, το πρόβλημα με αυτήν την έκθεση για τον μειούμενο πληθυσμό των μελισσών είναι ότι αντικατοπτρίζει μια πραγματική τραγωδία. Ωστόσο, έχοντας εξετάσει αυτό το έγγραφο, θεωρώ ότι οι προτάσεις που υποβάλλονται σε αυτό το Σώμα αποτελούν κλασικό παράδειγμα αυτού που είναι γνωστό σε αυτό το κτίριο ως «ευεργετική κρίση». Δηλαδή ευεργετική για την ΕΕ, με προτάσεις δομημένες βάσει της επέκτασης του ελέγχου της ΕΕ σε μια ολοένα ευρύτερη περιοχή. Καμία αλλαγή εδώ λοιπόν.

Η ΚΓΠ εμφανίζεται εν παρόδω σε αυτήν την έκθεση, αλλά δεν γίνεται αναφορά στον καταστροφικό αντίκτυπο της επιβολής αυτής της πολιτικής στη χώρα μου. Έχω στο μυαλό μου τη φύση των δενδροστοιχιών και τις εργασίες στα χωράφια και τους οπωρώνες, στη διαχείριση των οποίων έχει παρέμβει σοβαρά η νομοθεσία της ΕΕ, εις βάρος των μελισσών στη Βρετανία.

Στην έκθεση υπάρχει η παραδοχή ότι δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε την κύρια αιτία για τη μείωση του αριθμού των μελισσών, επομένως παρατίθεται ένας μεγάλος αριθμός πιθανοτήτων, μεταξύ των οποίων οι νόσοι των μελισσών, η μειωμένη ανοσία των μελισσών στους παθογόνους παράγοντες και στα παράσιτα, η κλιματική αλλαγή –θα μπορούσε να στοιχηματίσει κανείς για την παρουσία αυτού εδώ– και η εξαφάνιση των μελιτοφόρων φυτικών ειδών. Η πιθανή επιβλαβής επίδραση γενετικά τροποποιημένων φυτών αναγνωρίζεται απρόθυμα, αλλά απορρίπτεται ως ασήμαντη – και γι’ αυτό επίσης θα μπορούσε κανείς να στοιχηματίσει.

Στην πραγματικότητα, όλα αυτά είναι εικασίες. Η μόνη σταθερά σε όλα αυτά είναι η παρουσία του παρασίτου Varroa που προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα των μελισσών και αποτελεί πιθανότατα το πρωταρχικό αίτιο ολόκληρου του προβλήματος. Όμως όχι, η κακή κατάσταση των μελισσών χρησιμοποιείται ως δικαιολογία για να εισαχθεί ένα πλήθος κανονισμών που ζητούν, μεταξύ άλλων, τη συνεργασία μεταξύ των μελισσοκομικών ενώσεων των κρατών μελών, αυστηρότερους ελέγχους στην εισαγωγή μελιού, αυξημένες απαιτήσεις σήμανσης –που σίγουρα δεν προορίζονται για να σταματήσουν τον θάνατο των μελισσών– έγκριση προϊόντων, ό,τι και αν είναι αυτό, και μια κίνηση για την προσέλκυση νεαρών μελισσοκόμων. Καταπληκτικό. Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, το παράσιτο Varroa συνεχίζει το ολέθριο έργο του και οι μέλισσες πεθαίνουν.

Η έκθεση αυτή, που αναμφίβολα διέπεται από καλές προθέσεις, πρέπει να περιοριστεί στον εντοπισμό και την εξάλειψη αυτού που σκοτώνει τις μέλισσές μας και να επιτρέψει στη διεθνή κοινότητα να το αντιμετωπίσει, όχι να χρησιμεύσει ως δικαιολογία για την εισαγωγή περισσότερης ευρωπαϊκής ρύθμισης.

  Diane Dodds, εξ ονόματος της Ομάδας NI. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, είναι μια σημαντική, και μάλιστα έντονη, συζήτηση γι’ αυτό το συγκεκριμένο θέμα. Χαίρομαι που την παρακολουθώ και μπορώ να συμμετάσχω σε αυτήν.

Πιστεύω ότι η σημασία των μελισσών στη γεωργία με την ευρεία έννοια του όρου έχει γενικά υποτιμηθεί, ακόμη και εντός του ίδιου του τομέα. Χωρίς τις μέλισσες, πολλές καλλιέργειες θα καταστρέφονταν. Φυσικά, οι οπωρώνες εξαρτώνται ιδιαίτερα από τις μέλισσες για την επικονίαση. Επισκέφτηκα πρόσφατα κάποιους ιδιοκτήτες οπωρώνων στη Βόρεια Ιρλανδία οι οποίοι έχουν πληγεί από τη μείωση του πληθυσμού των μελισσών και εξέφρασαν πράγματι τις ανησυχίες τους για το θέμα αυτό.

Συμφωνώ ότι οι ασθένειες των μελισσών θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην κτηνιατρική πολιτική της ΕΕ, και για να αναδειχθεί η σημασία των μελισσών αλλά και για να υπάρχει μια πολιτική και να παρακολουθείται ο πληθυσμός σε όλη την Ευρώπη. Πρέπει να επενδυθούν κονδύλια στην έρευνα και ανάπτυξη για τον μειούμενο πληθυσμό των μελισσών και να διατεθεί χρηματοδότηση σε προγράμματα που μπορούν να βοηθήσουν. Πιστεύω ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη μια ισορροπημένη θεώρηση της μείωσης του πληθυσμού των μελισσών και όχι απλώς να κατακρίνουμε τις γεωργικές πρακτικές, αλλά να επενδύσουμε στην έρευνα για τις ασθένειες και για τρόπους ελαχιστοποίησης των επιπτώσεών τους.

  Béla Glattfelder (PPE). – (HU) Κυρία Πρόεδρε, η κ. Lulling μας ζήτησε να υποστηρίξουμε την πρόταση ψηφίσματος. Μπορούμε να το κάνουμε ολόψυχα, καθώς έχουμε ενώπιον μας ένα πραγματικά εξαιρετικό έγγραφο.

Η σημαντικότερη δήλωση του εν λόγω εγγράφου είναι αυτή με την οποία καλείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα τρέχοντα προγράμματα στήριξης στον μελισσοκομικό τομέα θα διατηρηθούν και θα ενισχυθούν μετά το 2013. Υπάρχει τεράστια ανάγκη για τη στήριξη αυτή, καθώς η αγορά δεν αναγνωρίζει τα μελισσοκομικά προϊόντα κατά τρόπο που να διασφαλίζει την επιβίωση του μελισσοκομικού τομέα, παρά το γεγονός ότι οι μελισσοκόμοι παρέχουν πολλές υπηρεσίες στη γεωργία και τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας μέσω της επικονίασης.

Μια άλλη πολύ σημαντική δήλωση σε αυτό το έγγραφο είναι η έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αλλάξει τους κανόνες σήμανσης για τα προϊόντα μελιού στο πλαίσιο της ποιοτικής πολιτικής. Οι ισχύοντες κανόνες δίνουν τη δυνατότητα για κατάχρηση, δηλαδή τον χαρακτηρισμό ως ευρωπαϊκό μέλι ενός μελιού που περιέχει μόνο μια πολύ μικρή ποσότητα ευρωπαϊκού μελιού και, στην πραγματικότητα, περιέχει κατά κύριο λόγο μέλι εισαγόμενο από τρίτη χώρα, το οποίο μπορεί να είναι ακόμη και χαμηλότερης ποιότητας.

Άλλη μία πολύ σημαντική δήλωση στο έγγραφο είναι η έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση η οποία θα απαγορεύει τη δυνατότητα σήμανσης προϊόντων με ποσοστό ζάχαρης που προέρχεται από μέλι κάτω από 50% ως προϊόντα που περιέχουν μέλι.

Μάχομαι γι’ αυτά τα ζητήματα εδώ και πολλά χρόνια εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δεν κατάφερα να συμπεριληφθούν σε κάποιο έγγραφο με τόσο άψογο τρόπο όπως περιγράφονται σε αυτήν την πρόταση ψηφίσματος. Ελπίζω ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δεχτεί τις συστάσεις του Κοινοβουλίου και θα βρει έναν τρόπο εντός του πεδίου της πολιτικής ποιότητας κατά το επόμενο εξάμηνο για να επιλύσει αυτά τα μακροχρόνια ζητήματα.

  Marc Tarabella (S&D). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, ο λόγος για τον οποίο αποφάσισα να καταθέσω αρκετές τροπολογίες στην εξαιρετική πρόταση του κ. Paolo De Castro είναι ότι η μελισσοκομία αποτελεί σημαντικό οικονομικό τομέα. Είμαι σίγουρος ότι η εξαίρετη συνάδελφός μας, κ. Lulling, θα συμφωνήσει, καθώς εργάζεται γι’ αυτό το πρόβλημα από το 1994. Νομίζω ότι μπορούμε απόψε να της αποτίσουμε φόρο τιμής.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η εξαφάνιση των μελισσών θα ισοδυναμούσε με μια άνευ προηγουμένου διαταραχή στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μια τέτοια μεταβολή στη βιοποικιλότητα θα έθετε σε κίνδυνο τη ζωτική ποικιλότητα των τροφίμων. Αυτή η έντονη διαταραχή των οικοσυστημάτων θα κατέστρεφε όλες τις προοπτικές για τις μελλοντικές γενιές.

Η εξαφάνιση των μελισσών επικονίασης πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, διότι η κατάρρευση του πληθυσμού τόσο των αγριομελισσών όσο και των μελιτοφόρων μελισσών μπορεί να μετρηθεί τώρα σε παγκόσμια κλίμακα. Το κακάο, η βανίλια, το πεπόνι, το φρούτο του πάθους, όλες αυτές οι τροπικές καλλιέργειες εξαρτώνται εξ ολοκλήρου από τις μέλισσες επικονίασης για την παραγωγή καρπών και σπόρων.

Σε όλες τις ηπείρους και ολοένα πιο συχνά, οι μελιτοφόροι μέλισσες πεθαίνουν σε μεγάλους αριθμούς στο τέλος του χειμώνα. Στην Ευρώπη, πολλοί μελισσοκόμοι αναγκάστηκαν να τερματίσουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Σήμερα, πάνω από το 80% των ειδών ανθοφόρων φυτών στον κόσμο και το 80% των ειδών που παράγονται στην Ευρώπη εξαρτώνται άμεσα από την επικονίαση από έντομα, κυρίως μέλισσες. Χωρίς τις συλλέκτριες μέλισσες οι περισσότερες καλλιέργειες δεν θα παρήγαγαν ικανοποιητική συγκομιδή. Αυτό συμβαίνει με πολλά άγρια είδη, αλλά και με οπωροφόρα δέντρα, πρωτεϊνούχες καλλιέργειες και καλλιέργειες λαχανικών. Επομένως, θα ήταν δύσκολο να σκεφτούμε ένα γεύμα για το οποίο οι μέλισσες δεν διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο.

Οι αιτίες της μείωσής τους είναι γνωστές: καταστροφή των τόπων φωλιάσματός τους, αυξανόμενη ανεπάρκεια των φυτών που τους παρέχουν νέκταρ και γύρη, αλλά και ασθένειες, παράσιτα, και ιδίως η χρήση φυτοφαρμάκων, συγκεκριμένα νευροτοξικών φυτοφαρμάκων, τα οποία είναι ιδιαίτερα επιβλαβή για τις μέλισσες. Οι αγρότες και οι κηπουροί πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι οι μέλισσες είναι εντελώς ανυπεράσπιστες όταν έρχονται αντιμέτωπες με τοξικά προϊόντα και ότι έχουν πολύτιμη συνεισφορά στις καλλιέργειές τους και η προστασία τους πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα.

Θα ολοκληρώσω λέγοντας ότι πρέπει να αντιδράσουμε, διότι δεν μπορούμε να δεχόμαστε το μέλι που προέρχεται από τρίτες χώρες –η ποιότητά του είναι χαμηλότερη και δεν ικανοποιεί τα αυστηρά κριτήρια παραγωγής μας– ως αναπόφευκτη επιλογή, ως τη μόνη εναλλακτική στην έλλειψη μελιού που αρχίζει σιγά-σιγά να επικρατεί στην Ευρώπη. Καλώ, συνεπώς, τον κ. Cioloş και την Επιτροπή να συμπεριλάβουν τη μελισσοκομία στην ΚΓΠ με συγκεκριμένα μέτρα.

  Marian Harkin (ALDE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, σας ευχαριστώ για τις παρατηρήσεις σας. Περιγράψατε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε: μείωση του αριθμού των μελισσοκόμων και ανάγκη να προσελκύσουμε νέους και επαγγελματίες μελισσοκόμους, και –αυτό είναι το πιο κρίσιμο– αύξηση της θνησιμότητας των μελισσών λόγω διαφόρων παραγόντων αλλά, κυρίως, λόγω της παρουσίας του παρασίτου Varroa, που θέτει σε κίνδυνο το ανοσοποιητικό σύστημα των μελισσών.

Όλοι μας συμφωνούμε ότι η υγεία των μελισσών είναι σημαντική, και χαίρομαι που άκουσα ότι η Επιτροπή θα προωθήσει καίρια μέτρα για την αντιμετώπιση της σημερινής, πολύ σοβαρής κατάστασης. Θα ήθελα να τονίσω την ανάγκη να διασφαλιστεί η διαβούλευση με τους μελισσοκόμους κατά την κατάρτιση προγραμμάτων, προκειμένου να εξασφαλιστεί, πρώτα απ’ όλα, η αποτελεσματικότητά τους και, δεύτερον, η υλοποίησή τους. Όπως και οι μελισσοκόμοι, πρέπει να εξασφαλίσουμε αειφόρους γεωργικές πρακτικές, φιλικές προς τα έντομα-επικονιαστές. Θεωρώ ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό και θα πρέπει να συμπεριληφθεί στην ΚΓΠ.

Θα ήθελα να πω επίσης ότι, ενώ οι πολίτες γνωρίζουν τον ρόλο των μελισσών στην παραγωγή μελιού, δεν γνωρίζουν όλοι τον κρίσιμο ρόλο των μελισσών στην επικονίαση και τη συμβολή τους στη γεωργία της ΕΕ και, κατ’ επέκταση, στην παραγωγή τροφίμων. Συνεπώς, θεωρώ ότι θα ήταν χρήσιμη μια ενημερωτική εκστρατεία, επειδή χρειαζόμαστε την υποστήριξη των πολιτών σε αυτό το θέμα, προκειμένου να δικαιολογήσουμε τα χρήματα που θα δαπανηθούν για ένα πρόγραμμα προστασίας των μελισσών.

Τέλος, χρειαζόμαστε ανεξάρτητη και επίκαιρη έρευνα για τη θνησιμότητα των μελισσών έτσι ώστε, όποιες δράσεις και αν αναλάβουμε για την αντιμετώπιση της κατάστασης, να μπορούμε να προσβλέπουμε σε θετικά αποτελέσματα.

  Μιχάλης Τρεμόπουλος (Verts/ALE). – Κυρία Πρόεδρε, το πρόγραμμα ALARM της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσδιόρισε τις μη βιώσιμες πρακτικές χρήσης γης και τη χρήση αγροχημικών προϊόντων ως τις κύριες πιέσεις που προκαλούν την ανησυχητική απώλεια των επικονιαστικών εντόμων στην Ευρώπη.

Σε γραπτή ερώτηση, όμως, που είχα καταθέσει τον Ιανουάριο έλαβα μια πολύ απογοητευτική απάντηση από την τότε Επίτροπο κ. Boel. Γνωρίζουμε ότι το 84% των ευρωπαϊκών ειδών συγκομιδής εξαρτώνται ως ένα βαθμό από τα επικονιαστικά έντομα για τη γονιμοποίησή τους και ότι για την προστασία τους είναι απαραίτητη η δημιουργία υποχρεωτικών ζωνών οικολογικής ανάκαμψης αλλά και η περαιτέρω ενίσχυση των αγροπεριβαλλοντικών μέτρων μέσα από την αναδιάρθρωση της ΚΑΠ.

Η Επίτροπος έχει δηλώσει ικανοποιημένη. Τα μέτρα, όμως, έχουν αποτύχει να ανταποκριθούν στο πρόβλημα της απώλειας των μελισσών. Από τη στιγμή που τα αγροπεριβαλλοντικά μέτρα αποτελούν μόνο το 8% του συνολικού προϋπολογισμού της ΚΑΠ μέχρι το 2013 και κάθε κράτος μέλος τα εφαρμόζει διαφορετικά, επιμένουμε ότι τα αγροπεριβαλλοντικά μέτρα χρειάζονται μεγαλύτερη ενίσχυση και ενιαία εφαρμογή και έλεγχο για την ορθότητα. Χρειάζεται επίσης μια έμφαση στις βιολογικές και οικολογικές μεθόδους. Πρέπει να ενισχυθούν λοιπόν τα μέτρα, η μικρή παραγωγή, και να ενθαρρυνθεί η δημιουργία μελισσοκομικών συνεταιρισμών και ζωνών οικολογικής ανάκαμψης.

  Julie Girling (ECR). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, ακούσαμε πολλά απόψε για το θαύμα των μελισσών – και, πράγματι, είναι στ’ αλήθεια θαυμάσια πλάσματα.

Θα ήθελα να επικεντρωθώ σε ένα μόνο ζήτημα. Γνωρίζει ο Επίτροπος το ενδιαφέρον και την ευαισθητοποίηση που έχουν προκαλέσει και εμπνεύσει οι μέλισσες σε όλη την Ευρώπη; Μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν πολλές σημαντικές βρετανικές οργανώσεις που πραγματοποιούν εκστρατείες – από το Ινστιτούτο Γυναικών μέχρι τη Συνεταιριστική Εταιρεία. Η ενημερωτική εκστρατεία υπάρχει. Δεν μένει παρά να την αξιοποιήσουμε.

Σας παρακαλώ ρίξτε μια ματιά στην εκστρατεία του Ινστιτούτου Γυναικών για την οποία σας έστειλα κάποιες λεπτομέρειες. Περιλαμβάνει πολλές πρακτικές πληροφορίες για όποιον θέλει να βοηθήσει τις μέλισσες να ευδοκιμήσουν. Το Ινστιτούτο Γυναικών αντιπροσωπεύει εκατομμύρια απλές γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η κακή κατάσταση των γυναικών προσφέρει μια πιθανώς μοναδική ευκαιρία να εργαστούμε με τους πολίτες. Καλύπτει την κοινή γεωργική πολιτική, τη βιοποικιλότητα, την επισιτιστική ασφάλεια, τη χρήση των φυτοφαρμάκων, τους κτηνιατρικούς κανονισμούς, ακόμη και τον λαβυρινθώδη δρόμο της χρηματοδότησης μέσω της ΕΕ. Είναι μια πραγματικά μοναδική ευκαιρία να συνεργαστούμε με οργανώσεις που διαθέτουν ήδη την έμπνευση για να εργαστούν. Θα ζητήσω από τον Επίτροπο να αξιοποιήσει αυτήν την ευκαιρία.

  Czesław Adam Siekierski (PPE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, υπό το πρίσμα της εξαιρετικής σημασίας του μελισσοκομικού τομέα για τη γεωργική παραγωγή, της ανάγκης να διαφυλαχθεί η βιοποικιλότητα και οι διατροφικές αξίες του μελιού, η υφιστάμενη στήριξη για τον μελισσοκομικό τομέα θα πρέπει να διατηρηθεί και να αυξηθεί μετά το 2013. Τέτοιου είδους μέτρα συμβάλλουν στη βελτίωση της υγείας των μελισσών, σε αύξηση του αριθμού των σμηνών και σε αύξηση της παραγωγής μελιού. Όπως και σε άλλους τομείς, η αποτελεσματικότητα της μελισσοκομίας εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, από τη γνώση, τα προσόντα και την εμπειρία των μελισσοκόμων. Στην Πολωνία, έχουμε τη μοναδική επαγγελματική δευτεροβάθμια σχολή μελισσοκομίας στην Ευρώπη, η οποία έχει σπουδαστές από διάφορες χώρες. Η σχολή αυτή και οι εγκαταστάσεις της, μαζί με το γειτονικό Πανεπιστήμιο Βιοεπιστημών στο Lublin και τα γεωργικά ερευνητικά ινστιτούτα στο Puławy, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως η βάση για την ίδρυση μιας Ευρωπαϊκής Σχολής Μελισσοκομίας. Οι οργανώσεις μελισσοκόμων έχουν μεγάλη σημασία όσον αφορά την ανάπτυξη του τομέα. Σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω θα πρέπει να καταβληθούν πολλές προσπάθειες όσον αφορά προγράμματα για την υποστήριξη της κατάρτισης και για την αντιμετώπιση προβλημάτων που σχετίζονται με την ποιότητα και τις προδιαγραφές.

  Σπύρος Δανέλλης (S&D) . – Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, η σημερινή κατάσταση στη μελισσοκομία με τη θνησιμότητα των μελισσών να απειλεί την επικονίαση φρούτων, λαχανικών κλπ., άρα την ίδια μας την τροφή, είναι ενδεικτική του αδιεξόδου στο οποίο μας οδηγούν ενέργειες του σύγχρονου ανθρώπου που αγνοούν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ οικονομικών τομέων αλλά και με την ίδια τη φύση ή αδιαφορούν για αυτές.

Οι αναπτυξιακές μας παρεμβάσεις και οι μεταβολές στις χρήσεις γης, οι καλλιεργητικές μας επιλογές και οι πρακτικές που ακολουθούμε στη γεωργία, ακόμη και η διαμόρφωση αναγκών, συνηθειών και απαιτήσεων στην καθημερινότητά μας έχουν συμβάλει στη διατάραξη της ισορροπίας στη φύση. Τα αποτελέσματα άλλοτε αποτιμώνται σε ανεξήγητη θνησιμότητα σμηνών των μελισσών και σε εμφάνιση νέων ασθενειών, άλλοτε σε αύξηση του κόστους παραγωγής.

Οφείλουμε λοιπόν να αντιμετωπίσουμε με μεσοπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα μέτρα όλα τα συμπτώματα του προβλήματος, αλλά και με έναν μονιμότερο τρόπο τα γενεσιουργά αίτια του φαινομένου. Επομένως, η νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική πρέπει να φροντίσει με ολοκληρωμένο τρόπο την μελισσοκομία ενισχύοντας τα υποστηρικτικά προγράμματα και την κτηνιατρική κάλυψη του τομέα, επισημαίνοντας τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του, αλλά και προασπίζοντας τη βιοποικιλότητα και τον μετριασμό του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης των φυσικών πόρων.

  Geoffrey Van Orden (ECR). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ομιλήσω όχι μόνο με την ιδιότητα του βουλευτή που εκπροσωπεί μια περιοχή της Αγγλίας όπου η μελισσοκομία έχει οικονομική σημασία, αλλά ειδικότερα ως αντιπρόεδρος της Ένωσης Μελισσοκόμων του Cambridge.

Ακούσαμε από όλους τους ομιλητές μας απόψε για τη βαρύτητα και τη σημασία αυτού του τομέα. Οι μελιτοφόροι μέλισσες έχουν μεγάλη οικονομική βαρύτητα και οικολογική σημασία – όλοι το αντιλαμβανόμαστε αυτό. Οι υπάρχουσες ασθένειες δεν είναι πλήρως κατανοητές, και προβλήματα όπως η διαταραχή κατάρρευσης αποικιών μελισσών παραμένουν ανεξήτητα και ανεπίλυτα. Το Ηνωμένο Βασίλειο χάνει τον πληθυσμό των μελισσών του με ρυθμό γύρω στο 30% ετησίως, και αυτό είναι σαφώς μη βιώσιμο και δυνητικά ολέθριο.

Όπως και πολλοί άλλοι ομιλητές, θέλω πραγματικά να επικεντρωθώ στην πιο επιτακτική πτυχή αυτού του ζητήματος, την επείγουσα ανάγκη για περισσότερη έρευνα, για να διαλευκανθούν τα ζητήματα των ασθενειών στις αποικίες μελισσών αλλά και για να μας δοθούν πιο συγκεκριμένες ιδέες σχετικά με τον δρόμο που θα πρέπει να ακολουθήσουμε. Πρέπει να βρούμε μακροπρόθεσμες και αποτελεσματικές λύσεις σε αυτό το επείγον ζήτημα. Θα ήθελα να καλέσω την Επιτροπή να χρηματοδοτήσει, μέσω των προγραμμάτων-πλαίσιο ενδεχομένως, συμπληρωματική και ειδική έρευνα, όχι μόνο για τα αίτια της κατάρρευσης των μελισσιών αλλά και για πιθανούς τρόπους αποκατάστασης.

  Jarosław Kalinowski (PPE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, εδώ και πολλά χρόνια παρατηρείται ένα αυξανόμενο ποσοστό θνησιμότητας στις μέλισσες. Αυτό έχει δυσμενή επίπτωση στην παραγωγή φρούτων, λαχανικών και άλλων καλλιεργειών που επικονιάζονται από τις μέλισσες, και αποτελεί απειλή για τη βιοποικιλότητα γενικά. Ο ρόλος των μελισσών στην επικονίαση των φυτών είναι αναντικατάστατος. Επί χιλιάδες χρόνια, η μελισσοκομία υπήρξε σημαντικό μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης. Στη χώρα μου, όπου έχουμε εξειδικευμένη παραγωγή φρούτων, οι αγρότες διαπίστωσαν πριν από πολύ καιρό την ευεργετική επίπτωση του έργου των μελισσών στο μέγεθος και την ποιότητα των συγκομιδών.

Δυστυχώς, οι μέλισσες προσβάλλονται σήμερα από διάφορες ασθένειες και παράσιτα, και οι μελισσοκόμοι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση αυτή. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι απαραίτητη η οικονομική στήριξη για έρευνα σχετικά με τις αιτίες των ασθενειών των μελισσών και τους παράγοντες που οδηγούν σε μείωση της ανθεκτικότητας των μελισσών και τον θάνατο σμηνών. Νέα και αποτελεσματικότερα προγράμματα απαιτούνται για την πρόληψη και την εξάλειψη των ασθενειών των αποικιών μελισσών.

  Κρίτων Αρσένης (S&D). – Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, πραγματικά βλέπουμε πώς το φαινόμενο του αιφνίδιου θανάτου των μελισσών απειλεί την ίδια μας τη διατροφή και έχει ένα τεράστιο οικονομικό κόστος. Από τις πιο πιθανές αιτίες του φαινομένου είναι τόσο τα μεταλλαγμένα προϊόντα όσο και τα νικοτινοειδή φυτοφάρμακα.

Θα πρέπει αυτή τη στιγμή, απέναντι σε αυτή τη μεγάλη απειλή, να προχωρήσουμε σε άμεσα μέτρα. Δεν μπορούμε να πειραματιζόμαστε άλλο με το τι καλλιεργούμε και το τι καταναλώνουμε. Θα πρέπει να προχωρήσουμε άμεσα σε μορατόριουμ στα μεταλλαγμένα προϊόντα μέχρι να ξεκαθαρίσουμε ότι αυτά δεν φταίνε για το θάνατο των μελισσών, για την απειλή αυτή στη διατροφή μας. Θα πρέπει να πάρουμε μέτρα τώρα, πριν το οικονομικό κόστος αλλά και το κόστος επιβίωσης είναι αξεπέραστο.

  Giovanni La Via (PPE). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, με περίπου 600.000 μελισσοκόμους και σχεδόν 14 εκατομμύρια μελίσσια σε όλη την ΕΕ, η μελισσοκομία αποτελεί έναν τομέα εξέχουσας σημασίας στο πλαίσιο του γεωργικού τομέα της Ένωσης. Η σημασία αυτή τονίζεται από τον ρόλο της μέλισσας ως υπερασπιστή της βιοποικιλότητας και ως παραγωγού μελιού. Πρόκειται για μια πλήρη τροφή, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, η οποία αναγνωρίζεται ως υψίστης ποιότητας.

Δυνάμει αυτού του ρόλου, σχεδιάζεται η αύξηση της ετήσιας ενίσχυσης του τομέα στην Ευρώπη από 26 εκατομμύρια ευρώ την περίοδο 2008-2010 σε 32 εκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2011-2013. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σκοπεύει να εγγυηθεί αυτά τα κονδύλια και μετά το 2013, επειδή η μελισσοκομία είναι μία από τις δραστηριότητες που είναι πλήρως συμβατές με τους στόχους της αειφορίας και της διαφοροποίησης τους οποίους θα επιδιώξει η νέα ΚΓΠ.

Ο κύριος στόχος αυτής της χρηματοδότησης είναι να υποστηρίξει τη μελισσοκομία, εν μέρει μέσω εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων για νέες μεθόδους καταπολέμησης του υψηλού ποσοστού θνησιμότητας των μελισσών, το οποίο έχει φθάσει σε ανησυχητικά επίπεδα τα τελευταία χρόνια. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η θεμιτή διαφάνεια στη διανομή των ενισχύσεων και να εξασφαλιστούν περισσότεροι πόροι σε κράτη που τους χρειάζονται πραγματικά.

Όταν εξετάστηκε το έγγραφο από την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, η επιτροπή ψήφισε επί μιας δικής μου τροπολογίας, η οποία ζητούσε τη διανομή της ενίσχυσης βάσει των αποτελεσμάτων μιας μελέτης σχετικά με τα μελίσσια που υπάρχουν στα διάφορα κράτη μέλη και όχι βάσει εκτιμήσεων. Πιστεύω ότι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό προκειμένου να διασφαλισθεί η διαφάνεια στις δημόσιες δαπάνες και η προστασία εκείνων που ασκούν στην πραγματικότητα μελισσοκομικές δραστηριότητες.

Σε πολλές χώρες εφαρμόζεται ήδη ένα σύστημα για τη χαρτογράφηση του αριθμού των μελισσιών, αλλά γνωρίζουμε ότι είναι δύσκολο να εφαρμοστεί σε άλλα κράτη και προτείνουμε να εισαχθεί σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση ένα πρόγραμμα για τη μελισσοκομία που να είναι διαφανές και σχεδιασμένο ώστε να έχει έναν βέβαιο αντίκτυπο στα κέρδη πολλών μελισσοκόμων.

  Michel Dantin (PPE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Cioloş, κυρίες και κύριοι, πολλά έχουν ειπωθεί, καθώς οι μέλισσες είναι πράγματι ένα είδος-σύμβολο, φύλακας του περιβάλλοντός μας.

Σήμερα, υπάρχουν πολλά ερευνητικά προγράμματα αφιερωμένα στις μέλισσες, με ενίοτε αντιφατικά ευρήματα. Πριν από λίγες ημέρες, με επισκέφτηκε ένας επιστήμονας και μου εξήγησε ότι τα πολυάριθμα αεροσκάφη που βλέπουμε στον ουρανό επηρεάζουν την διάθλαση των ακτίνων του ηλίου, οδηγώντας στην εξάντληση και, ως εκ τούτου, στην υπερβολική θνησιμότητα των μελισσών, για παράδειγμα.

Αντίθετα με όσα είπε ένας από τους συναδέλφους μας βουλευτές στη δεξιά πτέρυγα της Αίθουσας, πιστεύω ότι εδώ έχουμε ένα παράδειγμα τομέα όπου η συγκέντρωση των γνώσεων μας και ο συντονισμός των ερευνητικών προγραμμάτων μπορεί να παράσχει μια λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζει καθεμία από τις χώρες μας. Ναι, η Ευρώπη μπορεί να είναι χρήσιμη. Αυτό το παράδειγμα των μελισσών είναι ίσως αντιπροσωπευτικό της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

  Mairead McGuinness (PPE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, υποκλίνομαι στην εμπειρογνωμοσύνη ορισμένων συναδέλφων σε αυτόν τον τομέα, ιδίως στις παρατηρήσεις του Geoffrey Van Orden. Υποστηρίζω τα λεγόμενά του, διότι πρόκειται για έναν τομέα με λίγους ειδήμονες, αλλά πολλές γνώμες.

Θεωρώ ότι είναι αποδεκτό να εκφράζεται η άποψη για τους ΓΤΟ, αλλά δεν υπάρχουν γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες στην Ιρλανδία –και νομίζω ότι το ίδιο ισχύει και για το Ηνωμένο Βασίλειο– ωστόσο έχουμε προβλήματα με τους πληθυσμούς των μελισσών, επομένως πιστεύω ότι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στα σχόλια που κάνουμε σχετικά με τις αιτίες του προβλήματος. Έχουμε ένα πρόβλημα και δεν γνωρίζουμε την αιτία του. Υποστηρίζω την έκκληση για έρευνα, αλλά με κάποια επιφυλακτικότητα. Ρίχνουμε λεφτά στην έρευνα, αλλά ας επιδιώξουμε έρευνα καλύτερης ποιότητας –και συντονισμένη έρευνα μεταξύ των κρατών μελών– για να επιτύχουμε τα αποτελέσματα που επιθυμούν και χρειάζονται οπωσδήποτε οι αγρότες.

Πρέπει να κοιτάξουμε τις στατιστικές, επειδή υποθέτω ότι ακόμη κι αν τα κράτη μέλη μετρούν τις μέλισσές τους το κάνουν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Πρέπει να δούμε τι είναι αυτό που συγκρίνουμε από χώρα σε χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Θα κάνω μόνο μια υπόδειξη σε σχέση με τις ελεύθερες μέλισσες – τις αγριομέλισσες στις οποίες αναφέρθηκε και άλλος συνάδελφος. Θα υποστήριζα μέτρα στη μεταρρυθμισμένη κοινή γεωργική πολιτική μας σχετικά με μια βιώσιμη γεωργία με οικότοπους που συντηρούν τους πληθυσμούς αγριομελισσών. Εγώ υποστηρίζω τα λόγια μου με πράξεις στο θέμα αυτό, και έχω παραχωρήσει λίγα εκτάρια γης για να δω τι θα συμβεί. Έχει αποτελέσματα, αλλά αν πρόκειται να ζητήσετε από τους γεωργούς που ζουν από τη γεωργία να κάνουν κάτι τέτοιο, πρέπει να το υποστηρίξετε. Πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εξετάσει το θέμα αυτό, επειδή έχουμε προβλήματα τόσο στη μελισσοκομία όσο και στον πληθυσμό των αγριομελισσών. Πρέπει να επιζητήσουμε την ενίσχυση της βιοποικιλότητας, επομένως θα έχετε την υποστήριξή μου σε αυτό, κύριε Επίτροπε.

  Rareş-Lucian Niculescu (PPE). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω, όπως έκαναν και άλλοι συνάδελφοι, επικροτώντας την απόφαση που εγκρίθηκε από την Επιτροπή τον Σεπτέμβριο σχετικά με την έγκριση των εθνικών προγραμμάτων μελισσοκομίας των 27 κρατών μελών για την περίοδο 2011-2013, και ιδιαίτερα το γεγονός ότι η συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη χρηματοδότηση αυτών των προγραμμάτων αυξήθηκε κατά 25% σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο.

Η Ρουμανία, το κράτος μέλος από το οποίο προέρχομαι, είναι μεταξύ των κύριων δικαιούχων αυτών των κονδυλίων, καθώς λαμβάνει ποσό ύψους 3,4 εκατομμυρίων ευρώ περίπου. Η απόφαση της Επιτροπής είναι, ως εκ τούτου, υψίστης σημασίας για τους ρουμάνους μελισσοκόμους.

Επικροτώ επίσης την πρωτοβουλία της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου να δρομολογήσει αυτήν τη συζήτηση για ένα τόσο σημαντικό θέμα. Υποστηρίζω πλήρως τις προτάσεις που περιλαμβάνει στην πρόταση ψηφίσματος επί της οποίας θα ψηφίσουμε την Πέμπτη.

Η μελισσοκομία παρέχει θέσεις απασχόλησης για μεγάλο αριθμό οικογενειών στην Ευρώπη, ιδίως σε περιοχές όπου οι συνθήκες δεν ευνοούν άλλες δραστηριότητες. Η μελισσοκομία προωθεί επίσης την οικονομική ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές. Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να τονίσω ότι είναι σημαντικό τα ευρωπαϊκά προγράμματα στήριξης να εστιαστούν όχι μόνο στους παραγωγούς μελιού, αλλά και σε μικρούς μεταποιητές, ιδίως στο πλαίσιο του σημερινού δεύτερου πυλώνα της κοινής γεωργικής πολιτικής.

Οι γραμμές επεξεργασίας και συσκευασίας μελιού προσφέρουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα από την άποψη της πρόσβασης στην αγορά, της ποιότητας και της ελκυστικότητας των προϊόντων για τους καταναλωτές.

Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό σημείο είναι ότι τα προϊόντα μελισσοκομίας δεν χρησιμοποιούνται μόνο για κατανάλωση τροφίμων, αλλά γίνονται και συστατικά σε άλλα προϊόντα. Για τον λόγο αυτόν πρέπει να ενθαρρύνουμε λύσεις που θα συμβάλουν στην επίτευξη προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία σε τοπικό επίπεδο.

Λυπούμαι που η υποστήριξη για τους μικρούς μεταποιητές δεν περιλαμβάνεται στην πρόταση ψηφίσματος, επειδή η ενθάρρυνση αυτών των ανθρώπων σημαίνει βασικά ενθάρρυνση εκείνων που δραστηριοποιούνται άμεσα στη μελισσοκομία.

  Seán Kelly (PPE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, πιστεύω καταρχάς ότι είναι σωστό που στην Ομάδα μας η κ. Lulling είναι η εμπειρογνώμων στις μέλισσες, επειδή η ίδια έχει πολλές από τις ιδιότητες της μέλισσας. Τριγυρίζει στο Κοινοβούλιο σαν μέλισσα, είναι γλυκιά σαν τον μέλι τον περισσότερο καιρό, και μπορεί να κεντρίσει σαν μέλισσα όταν κάποιος την προσβάλει ή την πληγώσει. Οπότε μπορεί να πει κανείς ότι είναι η βασίλισσα των μελισσών του Κοινοβουλίου.

Πιο σοβαρά τώρα, ο Αϊνστάιν είπε ότι αν ο πληθυσμός των μελισσών εξαφανιζόταν, ο ίδιος ο άνθρωπος θα εξαφανιζόταν μέσα σε τέσσερα χρόνια. Μπορεί να είναι υπερβολικό, ωστόσο ο Αϊνστάιν ήταν ιδιοφυία και ήξερε για τι μιλούσε – επειδή αν δεν υπάρχουν πια μέλισσες, δεν θα υπάρχει επικονίαση, ούτε φρούτα, ούτε φυτά, ούτε άνθρωποι και, Θεός φυλάξοι, ούτε κυρίες Lulling. Συνεπώς, έχουμε ένα σοβαρό πρόβλημα, επειδή ο πληθυσμός παγκοσμίως μειώνεται ραγδαία τα τελευταία δέκα χρόνια. Υπάρχουν αρκετά ζητήματα που θίχτηκαν.

Το πρώτο πρόβλημα είναι αυτό των παράσιτων –το παράσιτο Varroa– που πρέπει να εξεταστεί και να αντιμετωπιστεί. Τα παρασιτοκτόνα έχουν αρνητικά επακόλουθα στις μέλισσες ως αποτέλεσμα του ψεκασμού τους στα φυτά. Έπειτα έχουμε τους βαρείς χειμώνες: το 2008 τρία εκατομμύρια μέλισσες πέθαναν εξαιτίας του βαρύ χειμώνα. Έπειτα, φυσικά, έχουμε αυτό που υπάρχει και σε άλλους τομείς, όπως το βόειο κρέας και τα ψάρια: πάρα πολλές εισαγωγές που πραγματοποιούνται πολύ εύκολα από τρίτες χώρες και υπονομεύουν τη δική μας παραγωγή. Τα πράγματα αυτά πρέπει αντιμετωπιστούν και με έρευνα αλλά και με καθορισμό στόχων.

Νομίζω ότι οι νέοι, επειδή είναι σήμερα πολύ κοντά στη φύση, θα μπορούσαν να ενθαρρυνθούν να ασχοληθούν με τη μελισσοκομία – ίσως, όπως είπε η κ. McGuinness, ως χόμπι αρχικά και ορισμένοι από αυτούς θα μπορούσαν να ασχοληθούν επαγγελματικά αν η ενασχόλησή τους αποδεικνυόταν παραγωγική.

Τέλος, θεωρώ ότι θα πρέπει να συμπεριλάβουμε στην ΚΓΠ έναν στόχο για τις μέλισσες για το 2020: δηλαδή, την αύξηση του πληθυσμού τους κατά 20%, έτσι ώστε οι μέλισσές μας να είναι τόσο ανθεκτικές όσο η κ. Lulling.

  Jim Higgins (PPE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, όπως είπε ο κ. Kelly, έχουμε εδώ τη βασίλισσα των μελισσών, η οποία έχει πολλούς μνηστήρες, καθώς η βασίλισσα του μελισσιού παίζει κρίσιμο ρόλο σε σχέση με όλες τις δραστηριότητες που συμβαίνουν στην κυψέλη.

Όταν σκεφτόμαστε την κοινή γεωργική πολιτική, έχουμε στο μυαλό μας τη γεωργία πολύ μεγάλης κλίμακας. Έχουμε στο μυαλό μας μεγάλα ζώα, βοοειδή, γαλακτοπαραγωγικά κοπάδια, πρόβατα, λαχανικά, κρασί και ούτω καθεξής. Εδώ έχουμε έναν τομέα η αξία του οποίου παραγνωρίζεται, ο οποίος με την κατάλληλη διαχείριση μπορεί να είναι σε απόλυτα φυσική κατάσταση.

Κοιτάζω το γενικότερο πλαίσιο αυτής της κατάστασης και είναι πολύ σαφές ότι, όπως ειπώθηκε, οι μέλισσες έχουν έναν εκπληκτικά πολύμορφο ρόλο ως επικονιαστές και προμηθευτές. Η αύξηση των ασθενειών που σχετίζονται με τις μέλισσες θέτει σε κίνδυνο το είδος, γεγονός που ισοδυναμεί με τραγωδία.

Τα κράτη μέλη έχουν διάφορες δικές τους πρωτοβουλίες, αλλά υπάρχει ελάχιστος συντονισμός ή δεν υπάρχει καθόλου. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να εγγυηθούμε την οικονομική στήριξη γι’ αυτόν τον συγκεκριμένο τομέα. Η μελισσοκομία εξαρτάται από τους όρους της κοινής γεωργικής πολιτικής, επομένως πρέπει να έχουμε μία ειδική γραμμή που θα αφορά τη μελισσοκομία.

Πέρα από την οικονομική πραγματικότητα, αν δει κανείς, για παράδειγμα, την κατάσταση σε σχέση με τις ιδιότητες του μελιού που αφορούν την ανθρώπινη υγεία –καθώς έχουμε ολοένα και περισσότερα συμπληρώματα υγιεινής διατροφής που βασίζονται στο μέλι– καθίσταται αρκετά προφανές ότι τα οφέλη για την υγεία του απλού ανθρώπου είναι τεράστια για εκείνους που αποφασίζουν να καταναλώνουν μέλι σε καθημερινή βάση.

Αυτό που κάνουμε σήμερα εδώ είναι ότι συνεχίζουμε αυτό που ξεκίνησε η κ. Lulling το 1997, δηλαδή δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση σε κάτι που υπάρχει εκεί έξω, που είναι φυσικό και που μπορούμε να κάνουμε σε καθημερινή βάση. Αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι προστατεύεται, επειδή υπάρχει πάρα πολλή μόλυνση και έλλειψη κανόνων και τεκμηρίωσης από την άποψη των πραγματικών στατιστικών.

Το τελευταίο αλλά σίγουρα όχι λιγότερο σημαντικό που θέλω να θίξω είναι ότι έχουμε την ικανότητα να προσδιορίσουμε τον αριθμό των μελισσιών. Άλλωστε, δεν είναι ο αριθμός των μελισσιών, αλλά ο αριθμός των μελισσών και των σμηνών που είναι σημαντικός: οι πραγματικοί αριθμοί των μελισσών που προωθούν ενεργά όλη την παραγωγή μελιού από το οποίο εξαρτάται η ανθρωπότητα και το οποίο έχει τεράστια οφέλη για όλους, τον καθένα από εμάς. Επομένως, συγχαίρω τη συνάδελφό μου, κ. Lulling, για την υπέροχη πρωτοβουλία και της εύχομαι καλή τύχη.

  Peter Jahr (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, δεν έχουμε αρκετές μέλισσες και επίσης δεν έχουμε αρκετούς μελισσοκόμους. Η συνεχής μείωση του πληθυσμού των μελισσών εδώ και αρκετά έτη κρούει σαφώς τον κώδωνα του κινδύνου. Τα υψηλά επίπεδα θνησιμότητας των μελισσών που προκαλούνται από το παράσιτο Varroa και το ανεπίλυτο πρόβλημα της διαταραχής κατάρρευσης αποικιών μελισσών δεν πρόκειται δυστυχώς να εξαφανιστούν. Ως εκ τούτου, πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι ο μελισσοκομικός τομέας θα συνεχίσει να λαμβάνει στήριξη και πέρα από το 2013. Δύο σημεία είναι, κατ’ εμέ, ιδιαίτερα σημαντικά στο θέμα αυτό.

Πρώτον, χωρίς επιστημονική έρευνα ευρείας κλίμακας δεν θα είναι δυνατόν να παρασχεθεί μια αποτελεσματική εξήγηση της θνησιμότητας των μελισσών ή να κάνουμε οτιδήποτε χρήσιμο για να την καταπολεμήσουμε. Το δεύτερο σημείο μου αφορά το προϊόν της μελισσοκομίας, το μέλι. Οι ίδιες προδιαγραφές ποιότητας πρέπει να ισχύουν για το εισαγόμενο μέλι όπως και για το μέλι που παράγεται στην Ευρώπη. Οτιδήποτε άλλο θα θεωρείται προσπάθεια να εξαπατηθούν οι καταναλωτές και να δημιουργηθεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τους ευρωπαίους παραγωγούς.

Η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και η εισηγήτρια, κ. Lulling, υπέβαλαν ορισμένες καλές προτάσεις. Θα ήθελα να ζητήσω από την Επιτροπή να αναλάβει δράση σε αυτήν τη βάση.

  Mario Pirillo (S&D). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας η μελισσοκομία έχει σημειώσει μεγάλες προόδους από οικονομική και επιχειρηματική άποψη. Οι εκμεταλλεύσεις μετεξελίχθηκαν από χόμπι σε πραγματικά επικερδείς επιχειρήσεις, ενώ αποτέλεσαν επίσης λαμπρά παραδείγματα παραγωγής φιλικής προς το περιβάλλον. Αυτό κατέστη δυνατό μέσω δημόσιων, εθνικών και ευρωπαϊκών ενισχύσεων.

Διάφοροι παράγοντες οδήγησαν, δυστυχώς, σε αυξανόμενο ποσοστό θνησιμότητας των μελισσών που θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τους μελισσοκόμους όσον αφορά τον σχεδιασμό των δραστηριοτήτων τους, αλλά και τη γεωργία και το περιβάλλον. Οι μέλισσες είναι υπεύθυνες για την ευημερία πολλών φυτών σημαντικών για τη γεωργία και, γενικότερα, την ισορροπία του οικοσυστήματος και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Καλώ την Επιτροπή να καταρτίσει χωρίς καθυστέρηση ένα σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση της εκτεταμένης θνησιμότητας των μελισσών. Πάνω απ’ όλα, ωστόσο, ενόψει της ΚΓΠ μετά το 2013, θα ζητήσω να αναγνωριστεί ο πραγματικός ρόλος της μελισσοκομίας και να αυξηθεί η κοινοτική συγχρηματοδότηση από 50 σε 75%.

  Krisztina Morvai (NI). – (HU) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα κι εγώ να ευχαριστήσω τον εισηγητή και την κ. Lulling για τον ρόλο τους σε αυτήν την έκθεση για την κατάσταση στον μελισσοκομικό τομέα και, αν μου επιτρέπετε, θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στους επαξίως παγκοσμίου φήμης ούγγρους μελισσοκόμους που μοιράστηκαν τις εμπειρίες και τις γνώσεις τους μαζί μου, έτσι ώστε να μπορέσω να μεταφέρω όλες τις πληροφορίες που μου έδωσαν στην επιτροπή. Όταν οι ούγγροι μελισσοκόμοι δουν το τελικό έγγραφο, θα δουν ότι φέρει την αόρατη σφραγίδα τους.

Αυτό που αισθάνομαι ότι λείπει, ωστόσο, και δεν εγκρίθηκε από τις τροπολογίες μου, είναι η οικονομική αναγνώριση της συνέπειας της μελισσοκομίας για τη δημιουργία κοινού καλού. Η παραγωγή μελιού, κεριού μέλισσας, πρόπολης και γύρης από τους μελισσοκόμους δεν είναι παρά το μικρότερο μέρος της δραστηριότητάς τους. Το μεγαλύτερο μέρος είναι ότι πολλαπλασιάζουν την ποιοτική και ποσοτική αξία άλλων γεωργικών προϊόντων μέσω της επικονίασης. Αυτή είναι μια μορφή κοινού καλού που θα πρέπει να ανταποδοθεί με κάποιον τρόπο. Προτείναμε την εισαγωγή της έννοιας της κοινοτικής μελισσοκομίας και, ακόμη και αν δεν καταφέραμε να την επιτύχουμε τώρα, συνιστούμε θερμά να δοθεί σε επίπεδο κράτους μέλους στους μελισσοκόμους οικονομική ανταπόδοση για τη δραστηριότητά τους προς όφελος του κοινού καλού.

  Ulrike Rodust (S&D). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Cioloş, κυρίες και κύριοι, οι μέλισσες διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στο οικοσύστημά μας. Από τη μία πλευρά είναι σημαντικές για τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας και, από την άλλη, η βιοποικιλότητα είναι σημαντική για τη διατήρηση των μελισσών, όχι μόνο επειδή το τρέχον έτος είναι το Διεθνές Έτος Βιοποικιλότητας, αλλά και επειδή συμβάλλουν στη δική μας επιβίωση.

Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της κοινής γεωργικής πολιτικής, θα πρέπει να εστιαστούμε, μεταξύ άλλων, στην αποφυγή των μονοκαλλιεργειών και την αύξηση της χρήσης ευρείας εναλλαγής καλλιεργειών. Δεν θέλω να μιλήσω για τα προϊόντα φυτοπροστασίας και τα παρασιτοκτόνα σήμερα. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να προωθήσουμε και να αναπτύξουμε την έρευνα σε αυτόν τον τομέα και να βελτιώσουμε τον συντονισμό μεταξύ των διαφόρων ερευνητικών προγραμμάτων στα επιμέρους κράτη μέλη, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι έχουμε υγιείς μέλισσες.

Ό,τι και αν συμβεί, θα πρέπει να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τον μελισσοκομικό τομέα πέρα από το 2013 και επίσης να διασφαλίσουμε ότι στο μέλλον θα έχουμε και αρκετές μέλισσες και αρκετούς μελισσοκόμους για να τις φροντίζουν.

  Luís Paulo Alves (S&D). – (PT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, το ποσοστό θνησιμότητας των μελισσών αυξάνεται και ο αριθμός των μελισσοκόμων μειώνεται. Η κατάσταση αυτή είναι προβληματική για τη γεωργία και, όπως είπαν οι συνάδελφοι βουλευτές, για τη βιοποικιλότητα, εξαιτίας των τεράστιων επιπτώσεων στην παραγωγή τροφίμων και στα φυτικά είδη που εξαρτώνται από την επικονίαση. Η ζωή μιας εργάτριας μέλισσας είναι πολύ σύντομη –γύρω στις έξι εβδομάδες– και πολύ ευάλωτη στις περιβαλλοντικές αλλαγές. Αυτό σημαίνει ότι η παραγωγή μελιού έχει επίσης επηρεαστεί, όχι μόνο εξαιτίας της ολοένα και πιο αβέβαιης διάρκειας και σταθερότητας των εποχών, αλλά και εξαιτίας των αυξανόμενων απειλών από εξωτερικούς παράγοντες, όπως η χρήση παρασιτοκτόνων και τα παράσιτα, μεταξύ άλλων. Η ενίσχυση της έρευνας για τους παράγοντες αυτούς θα μπορούσε να συμβάλει στην ανάπτυξη καλύτερα εφαρμοζόμενων λύσεων, καθώς και σε καταλληλότερα μέτρα για την ενίσχυση της βιοποικιλότητας και τη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αστάθειας. Κύριε Επίτροπε, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα τρέχοντα προγράμματα πρέπει να ενισχυθούν στο πλαίσιο της νέας κοινής γεωργικής πολιτικής, έτσι ώστε να μπορέσουμε να βρούμε αποτελεσματικότερες απαντήσεις και σε αυτό το επίπεδο.

  Dacian Cioloş, μέλος της Επιτροπής. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, από τη συζήτηση αυτή συμπεραίνουμε ότι η μελισσοκομία αυτή καθαυτή είναι πράγματι ένας σημαντικός τομέας, λόγω αυτών που παράγει άμεσα αλλά και λόγω της έμμεσης επίδρασης που μπορεί να έχει σε άλλες καλλιέργειες. Επιπλέον, πιστεύω ότι μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι μέλισσες είναι ένας καλός δείκτης της ικανότητάς μας να έχουμε έναν γεωργικό κλάδο φιλικό προς το περιβάλλον. Επ’ αυτού μπορούμε επίσης να πούμε ότι η φύση είναι μερικές φορές πολύ πιο αυστηρή με τα λάθη μας απ’ ό,τι εμείς οι ίδιοι, όταν δεν σεβόμαστε ορισμένους κανόνες.

Όσον αφορά την οικονομική ενίσχυση του τομέα, θα πω ότι με την υποστήριξη που έχει η κ. Lulling στο Κοινοβούλιο και με όλους τους υπόλοιπους υποστηρικτές, θα ήταν δύσκολο να αρνηθεί κανείς. Επί του παρόντος, για να μιλήσω πιο σοβαρά, για λόγους που επίσης υπογράμμισα στην εναρκτήρια ομιλία μου, είναι σαφές ότι δεν σκοπεύω να σταματήσω αυτό το πρόγραμμα στήριξης. Θα πρέπει απλώς να σκεφτούμε με ποιον τρόπο μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι έχουμε προστιθέμενη αξία από τη χρησιμοποίηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού γι’ αυτό το είδος προγράμματος, εξασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα κράτη μέλη θα έχουν την απαιτούμενη ευελιξία για να το χρησιμοποιήσουν σωστά.

Νομίζω ότι μπορούμε πράγματι να έχουμε προστιθέμενη αξία στην έρευνα για την υγεία των μελισσών, αλλά και στην ανάπτυξη της παραγωγής και της ποιότητας των προϊόντων, καθώς και στην προώθηση της κατανάλωσης μελιού και συναφών προϊόντων. Εν προκειμένω έχουμε ήδη προγράμματα τα οποία προωθούνται. Ίσως είναι κάτι που θα μπορούσε να αναπτυχθεί, οπότε πιστεύω ότι έχουμε στόχους μπροστά μας. Θα συμπεριληφθούν αναμφίβολα στην ΚΓΠ μετά το 2013.

  Πρόεδρος. – Έχω λάβει μία πρόταση ψηφίσματος⁽¹⁾ που κατατέθηκε σύμφωνα με το άρθρο 115, παράγραφος 5, του Κανονισμού.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη (25 Νοεμβρίου 2010).

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)

  Sandra Kalniete (PPE) , γραπτώς. – (LV) Βρίσκομαι σε επαφή με μελισσοκομικές οργανώσεις στη Λετονία. Γενικά, επικροτούν το γεγονός ότι τα προβλήματα που ταλανίζουν αυτόν τον τομέα αποτελούν σήμερα αντικείμενο συζήτησης, αλλά έχουν ερωτηματικά όσον αφορά ορισμένα σημεία του ψηφίσματος που δεν έχουν εξηγηθεί επαρκώς. Δυστυχώς, το έργο μας και το κείμενο του ψηφίσματος δέχθηκαν επικρίσεις στα μέσα ενημέρωσης της Λετονίας. Έχοντας διαβάσει το κείμενο του ψηφίσματος, κάποιοι εκπρόσωποι των μελισσοκόμων σχημάτισαν την εντύπωση ότι μέλι που αποτελείται μόνο κατά 50% από αληθινό μέλι και το υπόλοιπο 50% είναι διάφορες γλυκαντικές ουσίες θα μπορούσε να επισημανθεί ως «μέλι». Φυσικά, οι εκπρόσωποι του μελισσοκομικού τομέα της Λετονίας, που παράγει μέλι πολύ υψηλής ποιότητας, θεωρούν την πρόταση αυτή παράλογη. Φρονώ, ως εκ τούτου, ότι το ψήφισμα πρέπει να καταστήσει πιο σαφές ότι η διάταξη αυτή αφορά τα επεξεργασμένα προϊόντα μελιού, έτσι ώστε να μην μπορεί να υπάρξει καμία παρανόηση για το ζήτημα αυτό και έτσι ώστε το έργο μας να μην δίνει αφορμή για να σχηματίσουν οι πολίτες αρνητική άποψη για το έργο των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στο ίδιο πνεύμα, θα ήθελα να τονίσω ότι πρέπει να συζητήσουμε ξανά και ξανά το γεγονός ότι οι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται όχι μόνο στον μελισσοκομικό τομέα αλλά και στη γεωργία συνολικά γηράσκουν αισθητά. Μόνο το 7% των γεωργών της Ευρώπης είναι ηλικίας κάτω των 35 ετών και περίπου 4,5 εκατομμύρια αγρότες θα συνταξιοδοτηθούν μέσα στην επόμενη δεκαετία. Πρέπει να αναπτύξουμε μηχανισμούς στήριξης για τους νέους αγρότες που ασχολούνται με τη μελισσοκομία και με άλλους τομείς της γεωργίας. Η εναλλαγή των γενεών στη γεωργία αποτελεί στρατηγικό ζήτημα που είναι σημαντικό για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επηρεάζει όλους τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

  Jaromír Kohlíček (GUE/NGL), γραπτώς. – (CS) Η μελισσοκομία είναι μία από τις βασικές δραστηριότητες που υποστηρίζουν τη γεωργική παραγωγή. Τα σαφή χαρακτηριστικά της απαιτούν μια συγκεκριμένη προσέγγιση προς τα άτομα που ασχολούνται με αυτήν. Το τελευταίο διάστημα έχουμε διαπιστώσει, αφενός, μια μαζική εκδήλωση ορισμένων σοβαρών ασθενειών των μελισσών (βαρόαση) και, αφετέρου, έναν γηράσκοντα πληθυσμό μελισσοκόμων σε πολλά κράτη, με μια σειρά εθνικών κυβερνήσεων να υποτιμούν την υποστήριξη του έργου τους σε μια εποχή οικονομικής κρίσης. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που απειλούν τη συνέχεια της ύπαρξης της μελισσοκομίας και, ως εκ τούτου, εμμέσως, και τις συγκομιδές πολλών σημαντικών γεωργικών καλλιεργειών. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη χρήση χημικών ουσιών στη γεωργία και τη διαχείριση των δασών. Σε αυτήν την κατάσταση, είναι πλέον καιρός να εγκριθούν ισχυρά μέτρα προς στήριξη της μελισσοκομίας και προς στήριξη της έρευνας που στοχεύει στην εξεύρεση θεραπειών για τις ασθένειες των μελισσών, αλλά και να παράσχουμε κατάρτιση σε όσους ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με τη μελισσοκομία. Είτε μιλάμε για μια μεταβατική περίοδο ως το 2013 είτε για μια νέα επταετή περίοδο, είναι ζωτικής σημασίας να καταρτίσουμε προγράμματα που θα παρέχουν επαρκή κίνητρα για την ανάπτυξη της μελισσοκομίας, υποστηριζόμενα από τα σχετικά μέσα, μεταξύ των οποίων και τα νομοθετικά μέσα σε επίπεδο ΕΕ, αλλά και η κατανομή χρηματοδοτικών πόρων και η σύσταση μηχανισμών ελέγχου που θα συμβάλουν στην παρακολούθηση της επίτευξης των στόχων του προγράμματος υποστήριξης και ανάπτυξης της μελισσοκομίας. Χωρίς τα κατάλληλα μέτρα, θα υπάρξει μια απειλή τόσο για την παραγωγή φρούτων όσο και για την αναπτυσσόμενη καλλιέργεια πολλών αροτραίων καλλιεργειών. Πιστεύω ότι η απάντηση της Επιτροπής θα συνοδευτεί από συγκεκριμένα μέτρα και προθεσμίες.

  Véronique Mathieu (PPE), γραπτώς. – (FR) Το κείμενο που υποβλήθηκε από την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου για τη στήριξη του μελισσοκομικού τομέα είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της κοινής γεωργικής πολιτικής μετά το 2013. Σε μια χρονική στιγμή όπου η θνησιμότητα των μελισσών αυξάνεται και ο αριθμός των μελισσοκόμων στην Ευρώπη μειώνεται, δεν πρέπει να χάσουμε καθόλου χρόνο για να αξιολογήσουμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο τομέας και για να εφαρμόσουμε τα κατάλληλα μέτρα. Αυτό είναι καίριας σημασίας, προκειμένου να αποτραπεί ο αρνητικός αντίκτυπος που είναι πολύ πιθανό να υπάρξει στην παραγωγή τροφίμων, καθώς γνωρίζουμε ότι το 84% των φυτικών ειδών εξαρτώνται από την επικονίαση από τις μέλισσες. Ως εκ τούτου, ως πρώτο βήμα για την καταπολέμηση της κατάρρευσης του πληθυσμού των μελισσών, πρέπει να αποκτήσουμε μια καλύτερη εικόνα αυτού του φαινομένου διενεργώντας περισσότερες έρευνες για τη θνησιμότητα των μελισσών. Δεύτερον, προτρέπουμε την Επιτροπή να αυξήσει τη στήριξή της για τον μελισσοκομικό τομέα και να ανανεώσει τα προγράμματα στήριξης πριν από τη λήξη τους το 2012, όπως προβλέπεται.

(1) Βλ. Συνοπτικά Πρακτικά