Πρόεδρος. – Το επόμενο σημείο είναι η δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τα αποτελέσματα της συνάντησης κορυφής του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα.
Catherine Ashton, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα ήταν μια επιτυχία για το ΝΑΤΟ και, στην πραγματικότητα, για τον Γενικό Γραμματέα του. Χαίρομαι ιδιαιτέρως που συμμετείχα σε κάποιες από τις συζητήσεις της.
Θα σκιαγραφήσω στους αξιότιμους βουλευτές τα σημαντικά, κατά τη γνώμη μου, αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις σχέσεις ΕΕ-ΝΑΤΟ και δεν θα θίξω τα πιο εσωτερικά ζητήματα του ΝΑΤΟ.
Στη Λισαβόνα, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων συμφώνησαν πάνω σε μια νέα στρατηγική αντίληψη, σε ένα όραμα για τη Συμμαχία για τα επόμενα δέκα χρόνια. Το ΝΑΤΟ διατήρησε τα βασικά καθήκοντα της συλλογικής άμυνας και πρόληψης και αναγνώρισε τη σημασία της διαχείρισης κρίσεων και της συνεργασίας για την ασφάλεια. Επίσης, η Λισαβόνα έστρωσε τον δρόμο για τη λήψη σημαντικών αποφάσεων για το ΝΑΤΟ σε μια σειρά βασικών τομέων, όπως η αντιπυραυλική άμυνα, η κυβερνο-άμυνα, η αναμόρφωση του ΝΑΤΟ και η συμβολή του ΝΑΤΟ στη σταθεροποίηση και την αναδόμηση.
Σε σχέση με το Αφγανιστάν, για το οποίο μόλις συζητήσαμε και το οποίο αποτελεί επίσης έναν σημαντικό τομέα συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, πάρθηκαν αποφάσεις όσον αφορά τόσο τη μετάβαση όσο και τη μακροπρόθεσμη εταιρική σχέση. Θα εστιάσω στον τρόπο με τον οποίο η Λισαβόνα θα βελτιώσει, κατά την άποψή μου, τις σχέσεις ΕΕ-ΝΑΤΟ. Αυτό ήταν ένα θέμα που βρισκόταν και στην ημερήσια διάταξη της συνάντησης των υπουργών Άμυνας, της οποίας προήδρευσα την προηγούμενη εβδομάδα και στην οποία παρίστατο επίσης και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Anders Rasmussen.
Το ΝΑΤΟ είναι ένας βασικός στρατηγικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επικροτώ την αναγνώριση από μέρους των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων του ΝΑΤΟ της σημαντικής συμβολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ασφάλεια και τη σταθερότητα. Θα ήθελα να υπογραμμίσω την ισχυρή πολιτική δέσμευση για την ενίσχυση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-ΝΑΤΟ, κάτι που εκφράστηκε από όλους και, κυρίως, από τον πρόεδρο Obama.
Εργάστηκα πολύ ενεργά με τα κράτη μέλη και τους συμμάχους, καθώς και με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ για την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ ΕΕ και ΝΑΤΟ. Η συμμετοχή μου σε πολλές υψηλού επιπέδου συναντήσεις του ΝΑΤΟ, μεταξύ άλλων στο δείπνο των υπουργών Εξωτερικών κατά τη συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα, η οποία εστίασε επίσης στις σχέσεις ΕΕ-ΝΑΤΟ, είχε αποφασιστικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό.
Πριν από κάποιους μήνες, πήρα την πρωτοβουλία να στείλω στο ΝΑΤΟ ένα σύνολο συγκεκριμένων μέτρων για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και ΝΑΤΟ. Πολλά από τα μέτρα αυτά έχουν ήδη εφαρμοστεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση με την υποστήριξη του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ. Το γεγονός αυτό δημιούργησε ευκαιρίες για την πραγματοποίηση ανεπίσημων συζητήσεων πάνω σε ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος, καθώς και για την πραγματοποίηση περισσότερων ευρωπαϊκών πολιτικών συζητήσεων με όλους τους συμμάχους του ΝΑΤΟ.
Η φιλοδοξία μου είναι να στρώσουμε τον δρόμο για την επίτευξη ακόμη μεγαλύτερης προόδου. Για τον σκοπό αυτόν, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου, έλαβα μια εντολή. Στη Λισαβόνα, ο Γενικός Γραμματέας Rasmussen έλαβε μια παρόμοια εντολή να συνεργαστεί μαζί μου πάνω στην ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-ΝΑΤΟ.
Ένας τομέας προόδου είναι η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ όσον αφορά την ανάπτυξη δυνατοτήτων, τομέας στον οποίο επιτυγχάνουμε υποσχόμενα αποτελέσματα, ιδιαίτερα όσον αφορά την ανάπτυξη στρατιωτικών δυνατοτήτων, η οποία είναι απαραίτητη τόσο για την ενίσχυση των στρατιωτικών δυνατοτήτων όσο και για τη μεγιστοποίηση της οικονομικής αποδοτικότητας. Πρέπει να διασφαλίσουμε, περισσότερο από ποτέ, τη συμπληρωματικότητα και την αποφυγή των επικαλύψεων.
Στις 9 Δεκεμβρίου, οι υπουργοί Άμυνας της ΕΕ επιδοκίμασαν θερμά την πρόοδο που επιτεύχθηκε στην ενίσχυση της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ. Έχουμε ήδη εργαστεί από κοινού, για παράδειγμα όσον αφορά τη διαθεσιμότητα ελικοπτέρων, και έχουμε πλέον καθορίσει τις βάσεις σε σχέση με τα αντίμετρα για την αντιμετώπιση των αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών και την ιατρική υποστήριξη. Και οι δύο αυτοί τομείς εργασίας είναι εξίσου ζωτικής σημασίας, με πραγματικές επιχειρησιακές συνέπειες για τα στρατεύματά μας που βρίσκονται σε ενεργό υπηρεσία.
Θα σας δώσω απλώς ορισμένα συγκεκριμένα παραδείγματα. Στον τομέα της διαθεσιμότητας ελικοπτέρων, πραγματοποιήσαμε ήδη δύο ασκήσεις στη Γαλλία και την Ισπανία. Παρόμοιες ασκήσεις έχουν προγραμματιστεί για την επόμενη τετραετία. Στο πλαίσιο αυτό, εκπαιδεύσαμε 114 πληρώματα, δηλαδή περισσότερα από 1.300 άτομα προσωπικό με 58 ελικόπτερα. Ως άμεσο αποτέλεσμα, 63 εκπαιδευμένα πληρώματα χρησιμοποιήθηκαν στο Αφγανιστάν. Ένα άλλο παράδειγμα, αυτήν τη φορά στον τομέα της αντιμετώπισης βομβών που βρίσκονται στην άκρη του δρόμου, είναι τα αντίμετρα για την αντιμετώπιση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών· ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας βρίσκεται στο τελικό στάδιο αγοράς ενός εγκληματολογικού εργαστηρίου, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί του χρόνου στο Αφγανιστάν.
Επίσης, συνεχίζουμε να βελτιώνουμε τη συνεργασία μέσω των παραγωγικών επαφών ανάμεσα στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας και τη Συμμαχική Διοίκηση Μετασχηματισμού.
Γενικά, στόχος μου παραμένει η ανάπτυξη μιας πραγματικής σχέσης οργανισμού προς οργανισμό ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. Η συνάντηση των υπουργών Άμυνας την περασμένη εβδομάδα άνοιξε τον δρόμο για να κινηθούμε προς τον στόχο αυτόν.
Αν και εκκρεμεί η εξεύρεση ευρύτερων λύσεων, είναι αναγκαίο να μπορούμε να βασιστούμε σε στέρεους διακανονισμούς ανάμεσά μας όταν αναπτύσσουμε από κοινού τις δυνάμεις μας στο ίδιο θέατρο πολέμου. Αυτό το χρωστάμε στο προσωπικό μας. Είναι επίσης αναγκαίο να είμαστε σε θέση να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε αποτελεσματικά για τη στήριξη των κρατών μελών και των συμμάχων στην ανάπτυξη κρίσιμης σημασίας στρατιωτικών δυνατοτήτων, βασιζόμενοι στο επιτυχημένο έργο που έχουμε ήδη ξεκινήσει. Θα ισχυριζόμουν ότι αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό στο σημερινό οικονομικό πλαίσιο .
Όλοι μας θα χρειαστούμε ευελιξία για να μπορέσουμε να σημειώσουμε πρόοδο και να βρούμε λύσεις. Θα προχωρήσω με συγκεκριμένο και ρεαλιστικό τρόπο, εργαζόμενη εξ ονόματος και των 27 κρατών μελών.
Elmar Brok, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ έδειξε ότι η συνεργασία ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία συζητήθηκε εκεί, είναι εξαιρετικά σημαντική. Το ΝΑΤΟ παραμένει αναγκαίο για τη συλλογική ασφάλεια της Ευρώπης και συνιστά ένα σημαντικό μέσο για να συνδεθούμε με την Αμερική. Η συνάντηση κορυφής κατέστησε σαφές ότι το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας, το οποίο προστατεύει σήμερα ολόκληρη την Ευρώπη ως μέρος ενός κοινού προγράμματος του ΝΑΤΟ, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την επίτευξη μεγαλύτερης συνεργασίας. Εντούτοις, κατέστη επίσης προφανές –και η συζήτηση για το Αφγανιστάν συνιστά παράδειγμα γι’ αυτό– ότι υπάρχει ένα υψηλό επίπεδο πολιτικής και στρατιωτικής συνεργασίας σε έναν τομέα στον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να συμβάλει σημαντικά. Πιστεύω ότι θα πρέπει να αναπτύξουμε ανάλογα τη συνεργασία αυτή. Ωστόσο, πρέπει να αντιληφθούμε ότι δεν έχει σημειωθεί πρόοδος σε έναν καθοριστικής σημασίας τομέα, διότι η αναγκαία συνεργασία, η οποία πρέπει να οργανωθεί πολύ πιο αποτελεσματικά, έχει εμποδιστεί από έναν εταίρο του ΝΑΤΟ, την Τουρκία. βαρόνη Ashton, πιστεύω ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι το ζήτημα αυτό εξετάστηκε στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Δεν θα πρέπει να μετατρέψουμε το ΝΑΤΟ και τη συνεργασία ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μέσο που θα το χρησιμοποιήσουμε στη διένεξη με ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ανήκει στο ΝΑΤΟ. Γι’ αυτόν τον λόγο, πιστεύω πως το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη λάβει τα αναγκαία μέτρα έχει αποφασιστικής σημασίας συνέπειες στην ικανότητά μας να δράσουμε. Φυσικά, επικροτώ το γεγονός ότι το ζήτημα της συνεργασίας στον τομέα των όπλων καταδεικνύει ότι είναι δυνατή η συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, με το ζήτημα του κυβερνοχώρου, συγκεκριμένα, να έχει μεγάλη σημασία για τον οργανισμό.
Adrian Severin, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα αναγνώρισε τις νέες πραγματικότητες, προκλήσεις και τις μη συμβατικές απειλές του μεταψυχροπολεμικού κόσμου. Επί τη βάσει αυτή, προσπάθησε να δημιουργήσει μια νέα ισορροπία ανάμεσα στην περιφερειακή και παγκόσμια εμπλοκή της συμμαχίας. Ένα παγκόσμιο ΝΑΤΟ, ή ένα ΝΑΤΟ με παγκόσμιο ρόλο, είναι επιβεβλημένο. Σε αυτό ενέχονται ορισμένες συνέπειες.
Πρώτον, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προετοιμαστεί για να αναλάβει περισσότερες ευθύνες σε σχέση με την ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα. Αυτό δεν συνεπάγεται μόνο την ανάπτυξη και επικαιροποίηση της έννοιας της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας, αλλά και την ανάπτυξη των στρατιωτικών μας δυνατοτήτων. Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει τις παγκόσμιες προκλήσεις και να συμπεριφερθεί ως ένας πραγματικά παγκόσμιος παράγοντας. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επανακαθορίσουμε τα παγκόσμια συμφέροντα και τους στόχους μας και να αυξήσουμε τις στρατιωτικές μας δυνατότητες σε τέτοιο βαθμό που θα μας επιτρέψει να μοιραστούμε σωστά το βάρος της παγκόσμιας άμυνας με τους αμερικανούς συμμάχους μας. Τρίτον, οφείλουμε να συμπεριλάβουμε στις στρατηγικές μας όσον αφορά τις σχέσεις με τους άλλους παγκόσμιους παράγοντες ιδέες οι οποίες θα οδηγήσουν σε ένα σύστημα εταιρικής σχέσης για την άμυνα, με τη δυνατότητα συνάθροισης στο πλαίσιο ενός παγκόσμιου αμυντικού συμφώνου.
Σε σχέση με όλα τα παραπάνω καθήκοντα, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα πρέπει να διατηρήσει απλώς τη στρατηγική της σύνδεση με το ΝΑΤΟ, αλλά θα πρέπει επίσης να συμβάλει πνευματικά και πολιτικά όσον αφορά τη διατήρηση της ικανότητας του ΝΑΤΟ να αποτρέπει και της ικανότητάς του να προστατεύει τα κράτη μέλη ενάντια σε κάθε επιθετική ενέργεια, σε ένα πλαίσιο διαφορετικό από εκείνο που καθόρισε τη γένεση της συμμαχίας.
Norica Nicolai, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (RO) Κυρία Πρόεδρε, πιστεύω ότι η συνάντηση κορυφής της Λισαβόνας είναι η πρώτη από το 1999 που είχε μια ουσιαστική συμβολή από την πλευρά ενός στρατηγικού οράματος για τη συμμαχία. Θεωρώ ότι, στον αιώνα αυτόν, πρέπει να μας προβληματίσει περισσότερο το γεγονός ότι όχι μόνο οι υφιστάμενες απειλές και τα συμφέροντα ασφάλειας αλλά, ιδιαίτερα, η ικανότητα των αμυντικών προϋπολογισμών να προσφέρουν αποτελεσματικές στρατιωτικές λύσεις θέτουν προς συζήτηση το ζήτημα του διπολικού κόσμου.
Ήταν καιρός να πραγματοποιηθεί μια ευρεία ανάλυση σε σχέση με την κατεύθυνση προς την οποία οδεύει η συμμαχία και, οπωσδήποτε, εάν η συμβατότητα με τη Ρωσία εντάσσεται σε αυτήν. Εντούτοις, πρέπει να τονίσω ότι, κατά την άποψή μου, η συμβατότητα με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ασφάλειας είναι εξίσου ζωτικής σημασίας για το ΝΑΤΟ. Το ζήτημα του Αφγανιστάν φαίνεται να έχει δώσει αρκετά μεγάλη ώθηση στη συμμαχία, και χαίρομαι που διαπιστώνω ότι η Ρωσία συμφώνησε να συμμετάσχει στις προσπάθειες του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν. Ελπίζω ότι το σύνθετο αυτό πρόβλημα του Αφγανιστάν δεν θα αποτελέσει αιτία ανησυχίας όσον αφορά τη μελλοντική αυτή αποτελεσματικότητα της Συμμαχίας.
Επιδοκιμάζω επίσης το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε προς συζήτηση το ζήτημα της αντιπυραυλικής τεχνολογίας. Πιστεύω ότι θα πρέπει να συζητήσουμε, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, την αποτελεσματικότητα αυτής της αντιπυραυλικής ασπίδας.
Reinhard Bütikofer, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα είναι εξαιρετικής σημασίας για την ΕΕ και το Κοινοβούλιο, διότι ο μόνος τρόπος για να διαχειριστούμε αποτελεσματικά στο μέλλον την ευρωπαϊκή ασφάλεια είναι εάν το ΝΑΤΟ, η ΕΕ και άλλοι οργανισμοί, όπως ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), συμβάλουν ο καθένας και συνεργαστούν αποτελεσματικά. Εντούτοις, μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα της συνάντησης κορυφής στη Λισαβόνα έχουν στην ουσία συγκαλυφθεί. Θα ήθελα να πω, με μια υποψία ειρωνείας, ότι, παρ’ όλο που το ΝΑΤΟ διαθέτει μια νέα στρατηγική, εξακολουθεί να μην γνωρίζει που θέλει να πάει. Οι υπερβολικές φαντασιώσεις ότι το ΝΑΤΟ αποτελεί την παγκόσμια αστυνομία έχουν απορριφθεί, και αυτό βέβαια αντιπροσωπεύει έναν ορισμένο βαθμό προόδου. Το ΝΑΤΟ ακολουθεί μια ελαφρώς πιο μετριοπαθή προσέγγιση, εξακολουθεί όμως να μην υπάρχει αρκετή σαφήνεια.
Επιτρέψτε μου να σας το αποδείξω, χρησιμοποιώντας ορισμένα παραδείγματα.
1. Ένα παράδειγμα είναι οι δαπάνες για όπλα. Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θέλουν να μειώσουν τις δαπάνες οπλισμού μέσω μιας μόνιμης, διαρθρωμένης συνεργασίας, το ΝΑΤΟ όμως υπογράφει ακάλυπτες επιταγές για την αντιπυραυλική άμυνα. Ο Γενικός Γραμματέας υποστηρίζει ότι το ποσό ανέρχεται στα 200 εκατομμύρια ευρώ, όλοι όμως οι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας είναι πολύ πιθανό να κοστίσει περίπου 40-70 δισεκατομμύρια ευρώ και δεν γνωρίζουμε καν πώς θα γίνει η διαχείριση αυτών των δαπανών.
2. Ένα δεύτερο παράδειγμα είναι ο πυρηνικός αφοπλισμός. Το όραμα «πυρηνικά στο μηδέν» (Global Zero) του προέδρου Obama στην Πράγα ήταν εντυπωσιακό και το επικροτήσαμε. Η Ευρώπη δεν συμφωνούσε πλέον, ακόμη και στη διάσκεψη, για τη συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών, όμως το ΝΑΤΟ είναι αποφασισμένο να επιμείνει στη πυρηνική αποτροπή, όπως ένας τυφλός είναι γαντζωμένος σε έναν φανοστάτη. Οι πρώην παγκόσμιες δυνάμεις, ιδιαίτερα, θεωρούν προφανώς τα πυρηνικά τους όπλα πολύ πιο ελκυστικά από μια φιλόδοξη ευρωπαϊκή πολιτική για τον πυρηνικό αφοπλισμό.
3. Το τρίτο παράδειγμα είναι η οικοδόμηση της ειρήνης και η επίλυση εμφύλιων συγκρούσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιτύχει πολλά στον τομέα αυτόν. Στη συνέχεια, έρχεται και το ΝΑΤΟ και θέλει να συμμετάσχει και αυτό. Το επόμενο πράγμα για το οποίο θα εκφράσει το ενδιαφέρον του ΝΑΤΟ θα είναι η αναπτυξιακή πολιτική.
Δυστυχώς, έχει διχασμένη προσωπικότητα όσον αφορά την πολιτική ασφάλειας. Ας δώσουμε ένα τέλος σε αυτό. Ας διασφαλίσουμε ότι, σε έναν χρόνο, θα συντάξουμε μια λευκή βίβλο, η οποία θα καθιστά σαφές τι είδους πολιτική ασφαλείας επιθυμούμε στην Ευρώπη.
Charles Tannock, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, το ΝΑΤΟ παραμένει ένα θεμελιώδους σημασίας στοιχείο για τη συλλογική ασφάλεια της Ευρώπης και το ίδιο ισχύει και για τη γέφυρα που οικοδομεί με την Αμερική. Στη συνάντηση κορυφής στη Λισαβόνα, το ΝΑΤΟ καθόρισε εκ νέου τη θέση της νέας του στρατηγικής αντίληψης στην καρδιά του ευρω-ατλαντικού αρχιτεκτονήματος για την ασφάλεια.
Ο ρόλος μου ως Αντιπροέδρου της αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΝΑΤΟ με έπεισε περισσότερο από ποτέ για την αξία του ΝΑΤΟ και της συνεργασίας της ΕΕ με αυτό. Θαυμάζω απεριόριστα το έργο των στρατευμάτων της διεθνούς νατοϊκής δύναμης για την προαγωγή της ασφάλειας (ISAF) στο Αφγανιστάν, λυπούμαι όμως για την έλλειψη συμμετοχής ορισμένων από τους συμμάχους μας με περιοριστικούς όρους για τη στρατιωτική εμπλοκή, σε μια κατάσταση στην οποία η ήττα ή η πρόωρη υποχώρηση από την πλευρά του ΝΑΤΟ θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες για την ασφάλεια της Δύσης, καθώς και για τη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή – αποσταθεροποιώντας ιδιαίτερα το Πακιστάν. Ακόμη και σε μια περίοδο λιτότητας, κατά την οποία πολλά κράτη μέλη περικόπτουν τους αμυντικούς τους προϋπολογισμούς, η νίκη στο Αφγανιστάν πρέπει να αποτελεί προτεραιότητά μας.
Επίσης, πρόσφατα βρέθηκα στο Κοσσυφοπέδιο, όπου είδα με τα μάτια μου το πολύτιμο έργο που έχουν αναλάβει τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ στην Ειρηνευτική Δύναμη για το Κοσσυφοπέδιο (KFOR). Η επιχείρηση του ΝΑΤΟ «Ocean Shield» επιχειρεί να καταπολεμήσει την πειρατεία στα ανοικτά των ακτών της Σομαλίας, παρά το γεγονός ότι κινδυνεύει να επικαλύψει το έργο της μεγαλύτερης αποστολής της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ, της αποστολής «Atalanta». Επικροτώ τον συντονισμό μεταξύ των δύο.
Επίσης, πιστεύω ότι πρέπει να διευρυνθεί κάποτε το ΝΑΤΟ στη Γεωργία και την Ουκρανία. Ο Ψυχρός Πόλεμος έχει πλέον τελειώσει και οι απειλές που αντιμετωπίζουμε έχουν ολοένα και πιο ασύμμετρο και παγκόσμιο χαρακτήρα. Επιδοκιμάζω τη νέα προσέγγιση του ΝΑΤΟ, η οποία βλέπει τα πράγματα από μια ευρύτερη οπτική γωνία, από την κυβερνο-ασφάλεια έως τις απειλές που δημιουργούν η αλλαγή του κλίματος και η ασφάλεια των τροφίμων, όμως το σκεπτικό για το ΝΑΤΟ είναι σήμερα τόσο ισχυρό όσο ήταν πάντοτε, όταν ιδρύθηκε για πρώτη φορά ο οργανισμός πριν από 61 χρόνια.
Marisa Matias, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Κυρία Πρόεδρε, η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ πραγματοποιήθηκε στη Λισαβόνα και, επομένως, θα ήθελα να πω μερικά λόγια για το τι συνέβη στη χώρα μου σε σχέση με τη συγκεκριμένη συνάντηση κορυφής.
Οι πορτογαλικές αρχές αρνήθηκαν σε ευρωπαίους πολίτες την είσοδο στη χώρα για έναν και μόνο λόγο: οι εν λόγω πολίτες κουβαλούσαν έγγραφο υλικό που ήταν κρίσιμης σημασίας για τη συμμαχία. Το λιγότερο που μπορούμε να πούμε για τα γεγονότα αυτά είναι ότι αυτό που συνέβη στην Πορτογαλία ήταν ένα αυθαίρετο καθεστώς, μια πραγματική αστυνομία σκέψης. Ένα καθεστώς που ήταν τόσο ξεχωριστό, ώστε παρότρυνε την πορτογαλική κυβέρνηση να αγοράσει εξοπλισμό καταστολής ταραχών αξίας πέντε εκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος δεν έφθασε καν εγκαίρως για τη συνάντηση κορυφής. Αυτές είναι οι προτεραιότητες μιας κυβέρνησης που βρίσκεται αντιμέτωπη με μια τεράστια κοινωνική κρίση.
Στην Ευρώπη που ονειρευόμαστε, η ελευθερία της έκφρασης συνιστά θεμελιώδη αξία. Η Ευρώπη που ονειρευόμαστε δεν σκύβει το κεφάλι μπροστά σε στρατιωτικούς οργανισμούς που γράφουν την ιστορία τους με αίμα.
Η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ είχε ως αποτέλεσμα τη νομιμοποίηση της στρατιωτικής του επέμβασης σε οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη. Είχε επίσης ως αποτέλεσμα να καταστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση υποτελής στη στρατιωτική στρατηγική και τα στρατιωτικά συμφέροντα της Βόρειας Αμερικής. Τρίτον, παγίωσε τη στρατιωτικοποίηση της πρόσβασης στις πηγές ενέργειας. Τέλος, η στρατιωτική άμυνα θεσμοθέτησε ένα αναπτυξιακό μοντέλο, το οποίο προκαλεί περιβαλλοντικές ανισορροπίες και διαταράσσει την κοινωνική κρίση.
Ως αποτέλεσμα, θα ήθελα να πω, κυρία Πρόεδρε, ότι, κατά την άποψή μου, με αυτήν τη συνάντηση κορυφής χάσαμε τη δημοκρατία, χάσαμε την ελευθερία και χάσαμε για να μπορέσουν κάποιοι να κερδίσουν με τον πόλεμο.
David Campbell Bannerman, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ που χρησιμοποιήσατε ολόκληρο το όνομά μου. Πιστεύω ότι θα πρέπει να γιορτάσουμε το γεγονός ότι η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα έχει ενισχύσει την προστασία της ειρήνης και της δημοκρατίας μας, σε άμεση αντίθεση με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία κάνει ήδη ακριβώς το αντίθετο. Όμως, το ΝΑΤΟ απειλείται από τις βάρβαρες περικοπές που επιβάλλονται στις ευρωπαϊκές ένοπλες δυνάμεις.
Οι εν λόγω περικοπές είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες. Είναι ασυγχώρητο το γεγονός ότι η βρετανική κυβέρνηση περιέκοψε δραστικά τις δαπάνες κάτω από το κατώτατο όριο του 2% που κάθε μέλος του ΝΑΤΟ οφείλει να τιμά. Πρόκειται επίσης για μια παραπλανητική εξοικονόμηση, διότι οι αμυντικές δαπάνες δημιουργούν καλές θέσεις εργασίας. Σήμερα, διακόπηκε η υπηρεσία του βρετανικού πολεμικού αεροπλάνου Harrier. Αυτόν τον μήνα, χάσαμε πρόωρα το μεταγωγικό πλοίο HMS Ark Royal, με απώλεια 6.000 ατόμων αφοσιωμένου προσωπικού.
Δεν μπορεί να περιμένει κανείς από τις ΗΠΑ να επωμιστούν το φορτίο αυτό με τη δική μας ολοένα και λιγότερη συμμετοχή. Δεν θα πρέπει να έχουμε καμία ψευδαίσθηση ότι οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να αποχωρήσουν από το ΝΑΤΟ, όπως προειδοποίησε ο κορυφαίος βρετανός στρατηγός Dannatt, και να μας αφήσουν σε μια αναθαρρημένη ρωσική αρκούδα που εξακολουθεί να είναι έτοιμη να εξαπολύσει κυβερνο-επιθέσεις κατά της Εσθονίας και να εξερευνήσει συστηματικά τις βρετανικές θαλάσσιες και εναέριες άμυνες, μέσα στους ενοχλητικούς απόηχους του Ψυχρού Πολέμου.
Andreas Mölzer (NI). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, στη συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ έγινε αναφορά σε μια ιστορική εξέλιξη. Παρά το γεγονός ότι η διαφωνία μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας για τον πυρηνικό αφοπλισμό έχει διευθετηθεί, γεγονός είναι ότι στο μέλλον θα χρειαστούμε τα πυρηνικά όπλα. Κάτι τέτοιο εκθέτει τα κράτη του ΝΑΤΟ στον εκβιασμό από μέρους της Τεχεράνης ή της Πιονγκ-Γιανγκ. Η ύπαρξη ενός κόσμου χωρίς πυρηνικά όπλα και μάλιστα χωρίς δικτατορικά καθεστώτα θα παραμείνει μια ψευδαίσθηση, ενώ παράλληλα κάποια κράτη λαμβάνονται σοβαρά υπόψη μόνο όταν συμμετέχουν στις γραμμές των εν δυνάμει ή πραγματικών πυρηνικών δυνάμεων.
Είναι επίσης λυπηρό το γεγονός ότι η συνάντηση κορυφής κατόρθωσε να αποφύγει το θέμα σχετικά με το τι θα συμβεί στη Μέση Ανατολή έπειτα από τη σχεδιαζόμενη απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από το Ιράκ, ένα θέμα που είναι δυσάρεστο για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η πολυσυζητημένη μεταστροφή των τάσεων της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής αποδείχθηκε, έπειτα από στενότερη εξέταση, ότι αποτελούσε απλώς μια έξυπνη τακτική κίνηση. Όσον αφορά την τρομοκρατία και τον κυβερνο-πόλεμο, υπήρξαν περισσότερο δηλώσεις προθέσεων παρά αυθεντικές έννοιες. Κατά την άποψή μου, η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ απείχε πολύ από το να αποτελέσει εξέλιξη.
José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra (PPE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, η νέα στρατηγική αντίληψη του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ), η οποία αναδύθηκε στη Λισαβόνα, καθιερώθηκε προκειμένου να επιχειρήσει να ανταποκριθεί και να προσαρμοστεί, πρώτον, σε ένα νέο πλαίσιο, με άλλα λόγια στην εξαφάνιση του συστήματος των μπλοκ και στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Δεύτερον, καθιερώθηκε προκειμένου να προσαρμοστεί στη νέα διαμόρφωση των απειλών και, ιδιαίτερα, στην παγκοσμιοποίηση και το γεγονός ότι οι στρατοί μας δεν έχουν εμφανείς εχθρούς και οι εχθροί μας δεν έχουν στρατούς.
Βάσει αυτής της νέας στρατηγικής αντίληψης, εάν λάβουμε υπόψη το άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσινγκτον αναφορικά με την αμοιβαία συνδρομή, υπάρχουν τρεις πτυχές που με ενδιαφέρουν.
Πρώτον, πώς θα διαμορφωθεί αυτή η στρατηγική συμμαχία με την Ευρώπη: βαρόνη Ashton, θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν πιστεύετε ότι η Τουρκία θα πρέπει να συμμετάσχει όσο το δυνατόν περισσότερο στις δράσεις και την ανάπτυξη της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας.
Δεύτερον, όσον αφορά την επικύρωση της Συνθήκης Μείωσης των Στρατηγικών Όπλων (START) από μέρους του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών, πιστεύετε ότι αυτή η νέα στρατηγική αντίληψη θα επηρεαστεί, εάν δεν επικυρωθεί η εν λόγω συνθήκη;
Τέλος, ποιες είναι οι σκέψεις σας όσον αφορά το θέμα της αντιπυραυλικής ασπίδας; Πιστεύετε ότι η ιδέα αυτή θέτει με οιονδήποτε τρόπο σε κίνδυνο τον στόχο της μείωσης των πυρηνικών οπλοστασίων; Φαίνεται ότι υπάρχουν διιστάμενες απόψεις για το θέμα αυτό μεταξύ των κρατών μελών.
Roberto Gualtieri (S&D). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, η νέα στρατηγική αντίληψη που ανέπτυξε το ΝΑΤΟ περιέχει σημαντικές, θετικές αλλαγές προκειμένου να αντεπεξέλθουμε στις προκλήσεις του 21ου αιώνα κατά τρόπο συνεκτικό με τις αξίες του Ατλαντικού Συμφώνου.
Συγκεκριμένα, επικροτούμε την αναβίωση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης με τη Ρωσία, τη ρητή διατύπωση του στόχου για έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα, την αναγνώριση της σημασίας μιας ισχυρότερης ευρωπαϊκής άμυνας, την εκ νέου επιβεβαίωση της αρχής της συλλογικής άμυνας και, ταυτόχρονα, τις δηλώσεις ότι το ΝΑΤΟ δεν θεωρεί καμία χώρα ως αντίπαλό του.
Υπάρχουν, ωστόσο, προβλήματα και αντιφάσεις, τα οποία η αντίληψη αυτή, η οποία απέχει πολύ από το να είναι καινούργια, δεν κάνει τίποτε για να επιλύσει. Πρώτον, δεν υπάρχει σαφής και αδιαμφισβήτητη δέσμευση για την εξάλειψη των τακτικών πυρηνικών όπλων, τα οποία εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη, παρά το γεγονός ότι είναι αναχρονιστικά από στρατηγικής πλευράς και ολοένα και λιγότερο βιώσιμα από οικονομικής πλευράς. Δεύτερον, ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη στρατηγική αντίληψη εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής και οι σχεδιαζόμενες δυνατότητες διαχείρισης πολιτικών κρίσεων κινδυνεύουν να επικαλύψουν άσκοπα εκείνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Έχουμε επίγνωση των πολιτικών προβλημάτων που εμποδίζουν την αποτελεσματική συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ, το γεγονός όμως αυτό δεν μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη μιας λειτουργικής προοπτικής, της συμπληρωματικότητας και των συνεργειών που ταιριάζουν στις φιλοδοξίες μας. Τα ελικόπτερα, η ιατρική υποστήριξη και τα εκρηκτικά αντιπροσωπεύουν μια σημαντική πρόοδο, δεν είναι όμως αρκετά: χρειαζόμαστε όραμα και μια ενεργή δέσμευση και σας καλούμε, βαρόνη Ashton, να τα χρησιμοποιήσετε και τα δύο με δύναμη και σαφήνεια.
Kristiina Ojuland (ALDE). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, ο Anders Fogh Rasmussen, Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι η συνάντηση κορυφής του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Λισαβόνα, έδωσε μια ιστορική ώθηση για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας, γεγονός που επικροτώ θερμά.
Παρά το γεγονός ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας συμφώνησαν πάνω σε μια κοινή εκτίμηση απειλής όσον αφορά τους βαλλιστικούς πυραύλους και αποφάσισαν να ξεκινήσουν μια συνεργασία αντιπυραυλικής άμυνας, ο πρόεδρος Medvedev ανακοίνωσε έπειτα από τη συνάντηση κορυφής ότι η Ρωσία θα συμμετάσχει στο προβλεπόμενο κοινό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας μόνο ως ισότιμος και πλήρης εταίρος που συμμετέχει στην ανταλλαγή πληροφοριών και στην επίλυση οιωνδήποτε προβλημάτων.
Θα ήθελα να επισημάνω ότι οι ισότιμοι εταίροι πρέπει να αναλαμβάνουν ίσες ευθύνες. Υπάρχουν ορισμένες σημαντικές διαφορές ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Ρωσία όσον αφορά τον καθορισμό της ασφάλειας. Ενώ η Ρωσία αντιλαμβάνεται στην έννοια της ασφάλειας τις κλασικές στρατιωτικές απειλές, το ΝΑΤΟ, από την άλλη πλευρά, επισημαίνει στην απειλή της ασφάλειας την έλλειψη δημοκρατίας και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για να μπορέσει η Ρωσία να συμμετάσχει στενότερα στα κοινά προγράμματα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, θα περίμενα από αυτήν να εκσυγχρονίσει τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις πολιτικές ελευθερίες και το κράτος δικαίου. Για να υπάρξει ισότιμη εταιρική σχέση, το ΝΑΤΟ και η Ρωσία πρέπει να ξεκινούν από ίσες βάσεις όσον αφορά αυτά τα σχετικά ζητήματα.
Franziska Katharina Brantner (Verts/ALE). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να καλωσορίσω εδώ τη βαρόνη Ashton. Ακούσαμε τα σχόλιά της πάνω σε άλλα ζητήματα και πιστεύω ότι συνδέονται μεταξύ τους. Θα ήταν περίεργο τώρα να γίνουμε πολύ συγκεκριμένοι, θέλω όμως να αναφερθώ στην περαιτέρω ανάπτυξη της ΚΠΑΑ στο πλαίσιο της γενικής συνεργασίας με το ΝΑΤΟ. Θεωρώ ότι χρειαζόμαστε πραγματικά μια εξωτερική επισκόπηση του τι έχει γίνει μέχρι σήμερα.
Αναφέρατε, όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, ότι είναι καιρός να κάνουμε έναν απολογισμό και να προχωρήσουμε. Θεωρώ ότι χρειαζόμαστε ακριβώς το ίδιο όσον αφορά τις αποστολές που πραγματοποιήσαμε μέχρι σήμερα. Νομίζω ότι έχετε την ευκαιρία να αρχίσετε και πάλι. Μπορείτε να κοιτάξετε πίσω και να πάρετε τη γνώμη εξωτερικών εμπειρογνωμόνων, καθώς και να κάνετε μια επισκόπηση, προκειμένου να καθορίσετε ποιες πραγματικά είναι οι προτεραιότητές μας και τι ικανότητες χρειαζόμαστε. Θα ήθελα απλώς να αναφέρω ότι έχουμε βασικούς στόχους για το 2010, τώρα όμως βρισκόμαστε στο τέλος του 2010 και απέχουμε πολύ από το να τους επιτύχουμε, ακόμη και από την πλευρά των πολιτών. Το ζήτημα είναι πώς θα πρέπει να προχωρήσουμε, και νομίζω ότι θα ήταν καλό να έχουμε μια άποψη.
Δεύτερον, σας προτρέπω πραγματικά να χρησιμοποιήσετε τη θέση της συνέργειας, η οποία ελπίζω ότι θα δημιουργηθεί τώρα στο πλαίσιο της ίδρυσης της Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, προκειμένου να ενισχύσετε τις δυνατότητες διαχείρισης πολιτικών κρίσεων στην υπηρεσία σας. Δεν είχαμε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε νέες θέσεις, τουλάχιστον όμως θα πρέπει να τις χρησιμοποιήσουμε για να ενισχύσουμε τον τομέα αυτόν.
Το τελευταίο σημείο που θέλω να θίξω, πολύ σύντομα, είναι ότι, επί του παρόντος, βρίσκεται σε εξέλιξη μια συζήτηση αναφορικά με την αντιμετώπιση κρίσεων και εθνικών καταστροφών. Πιστεύω ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο σημείο αυτό, προκειμένου να διατηρήσουμε την ουδετερότητα της ανταπόκρισης της ΕΕ σε ανθρωπιστικές κρίσεις, ακόμη και αν αυτό είναι ορισμένες φορές δύσκολο σε περιοχές που αντιμετωπίζουν κρίσεις. Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα.
Konrad Szymański (ECR). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, το ΝΑΤΟ έχει πραγματικά αναδυθεί από τη συνάντηση κορυφής στη Λισαβόνα με μια ισχυρότερη θέση. Έγινε επαναφορά του άρθρου 5, το οποίο δεν αποκλείει τη δυνατότητα να οργανωθεί άμυνα ενάντια σε μια επίθεση βαλλιστικών πυραύλων. Οι διατάξεις της νέας στρατηγικής πρέπει τώρα να τεθούν σε εφαρμογή. Το σχέδιο δράσης για το διατλαντικό αρχιτεκτόνημα αντιπυραυλικής άμυνας θα πρέπει να ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι τα μέσα του 2011. Επίσης, θα πρέπει να έχει οικονομική στήριξη, ακόμη και από τους ευρωπαίους εταίρους στο ΝΑΤΟ. Η υπογραφή από μέρους της Ρωσίας μιας νέας συνθήκης START δεν θα πρέπει να συνεπάγεται περιορισμούς στην οικοδόμηση του αντιπυραυλικού αρχιτεκτονήματος του ΝΑΤΟ. Επιπλέον, η συνεργασία με τη Ρωσία στον τομέα αυτόν δεν θα πρέπει να συνεπάγεται την αποδυνάμωση της άμυνας της Κεντρικής Ευρώπης.
Ilda Figueiredo (GUE/NGL). – (PT) Όπως επισημαίνεται στο συμπέρασμα της συνάντησης κορυφής του ΝΑΤΟ που πραγματοποιήθηκε στη Λισαβόνα, το ΝΑΤΟ αποδεικνύεται ότι είναι μια στρατιωτική συμμαχία, μια πυρηνική στρατιωτική συμμαχία αποφασισμένη να επεμβαίνει γρήγορα και με μεγάλες δυνάμεις σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, οποιαδήποτε στιγμή και με οποιαδήποτε πρόφαση, επιβεβαιώνοντας ότι διαθέτει ένα ενιαίο και δυναμικό σύνολο πολιτικών και στρατιωτικών δυνατοτήτων, ικανό να αντιμετωπίζει κάθε είδους κρίσεις: πριν, κατά τη διάρκεια και έπειτα από τις συγκρούσεις.
Ως ανησυχητική παγκόσμια απειλή, το ΝΑΤΟ επισημαίνει ότι επηρεάζεται –και μπορεί να επηρεάσει– τις πολιτικές εξελίξεις και τις εξελίξεις σε σχέση με την ασφάλεια πέρα από τα σύνορά του και ότι, κατά συνέπεια, θα εμπλακεί ενεργά στη βελτίωση της διεθνούς ασφάλειας μέσω της σύναψης εταιρικών σχέσεων με τις σχετικές χώρες και άλλους διεθνείς οργανισμούς. Πρόκειται για έναν ισχυρισμό που αποκαλύπτει δύο στόχους: αφενός, να επιβληθεί ως ένα είδος πυρήνα από τον οποίο εκπηγάζουν σχέσεις εξάρτησης, οι οποίες καθιστούν δυνατή την παρουσία του, την άσκηση πιέσεων και την επέμβασή του, μέσω των δυνάμεών του, σε ολόκληρη την υφήλιο. Αφετέρου, να ενισχύσει τον δρόμο του παρεμβατισμού και τη συγχώνευση ανάμεσα στη διεθνή ασφάλεια και την εσωτερική ασφάλεια των κρατών, στοχεύοντας με τον τρόπο αυτόν στην καταστροφή του διεθνούς δικαίου, γεγονός που συνιστά άμεση προσβολή του ρόλου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών σε σχέση με την προσέγγιση που ακολουθεί ο τελευταίος σε ζητήματα διεθνούς ασφάλειας.
Βρισκόμενο υπό τις προσταγές μίας εκ των δυνάμεων, των Ηνωμένων Πολιτειών, έχει επίσης ως στόχο να ενισχύσει τον ευρωπαϊκό του πυλώνα, την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θεωρείται μοναδικός και ουσιαστικής σημασίας εταίρος του ΝΑΤΟ. Επομένως, το ΝΑΤΟ που άφησε τη Λισαβόνα ήταν μεγαλύτερο, ισχυρότερο, πιο επικίνδυνο και πιο συγκεκαλυμμένο· όμως, η απειλή είναι αξιοσημείωτη και ο πορτογαλικός λαός απάντησε με μια πορεία περισσότερων από τριάντα χιλιάδων ατόμων στους δρόμους της Λισαβόνας, αγωνιζόμενος ενάντια σε αυτόν τον οργανισμό, ο οποίος θεωρείται τόσο αναγκαίος για την προάσπιση της ειρήνης, και απαιτώντας τη διάλυσή του.
Jaroslav Paška (EFD). – (SK) Κυρία Πρόεδρε, ακόμη και αν οι διαπραγματεύσεις των αντιπροσώπων των κρατών μελών του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα έλυσαν πολλά σοβαρά θέματα όσον αφορά τους κινδύνους ασφάλειας στον σημερινό κόσμο, η σημασία ορισμένων συμπερασμάτων και αποφάσεων θα έχει οπωσδήποτε περισσότερο συγκλονιστικές συνέπειες στον σημερινό πολιτικό κόσμο.
Η νέα επιφυλακτική προσπάθεια για συνεργασία ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Ρωσία όσον αφορά την ανάπτυξη ενός συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας στην Ευρώπη αντιπροσωπεύει αυτήν ακριβώς την αλλαγή στην πολιτική ασφάλειας, υποδηλώνοντας ότι τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ευρώπη μπορούν να βρουν στη Ρωσία έναν νέο ισχυρό εταίρο, ο οποίος ίσως να αντιλαμβάνεται επίσης ότι οι τρομοκρατικές ομάδες και τα στρατιωτικά καθεστώτα που οικοδομούνται πάνω σε ακραίες ιδεολογίες έχουν γίνει η μεγαλύτερη απειλή κατά του ειρηνικού και ευπρεπούς βίου της πολιτισμένης, δημοκρατικής κοινωνίας.
Ύπατη Εκπρόσωπε Ashton, θα ήταν καλό εάν μπορούσαμε επίσης να μεταφράσουμε τα λόγια του προέδρου Obama, όταν έλεγε ότι έβλεπε τη Ρωσία ως εταίρο και όχι ως εχθρό, σε μια νέα θετική ώθηση στον τομέα της οικονομικής συνεργασίας. Σε μια περίοδο κατά την οποία η ευρωπαϊκή βιομηχανία αγωνίζεται ενάντια στο πρόβλημα της έλλειψης επαρκών διεξόδων για τα προϊόντα της, μια ανοικτή και αξιόπιστη αγορά στη Ρωσική Ομοσπονδία μπορεί να προσφέρει ευκαιρίες που θα ήταν χρήσιμες και για τους δύο εταίρους –τη Ρωσία και την Ευρώπη– σε σχέση με τα εσωτερικά, οικονομικά τους προβλήματα.
Michael Gahler (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, ποιες θα είναι οι ευθύνες της ΕΕ όσον αφορά την ασφάλεια και την άμυνα στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής αντίληψης που παρουσίασε το ΝΑΤΟ; Οι υπουργοί Άμυνας της ΕΕ έθιξαν ένα ευαίσθητο σημείο. Η ΕΕ δεν διαθέτει επαρκείς δυνατότητες ή ικανότητες. Εντούτοις, η οικονομική κρίση και οι δημοσιονομικοί περιορισμοί αυξάνουν τις πιέσεις στο πλαίσιο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ για τη συγκέντρωση στρατιωτικών δυνατοτήτων. Οι όροι «κοινός» και «συγκέντρωση» περιγράφουν τι χρειαζόμαστε σήμερα. Μόλις τα κράτη μέλη διερευνήσουν τι δυνατότητες έχουν, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας θα πρέπει να είναι το κύριο σημείο εστίασης της κοινής ανάπτυξης δυνατοτήτων. Επιπλέον, η Επιτροπή πρέπει να επεκτείνει τη συνεργασία της με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, για να συμπεριλάβει προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης με κοινοτική χρηματοδότηση. Συμφωνείτε με την άποψή μου;
Επειδή δεν είχα χρόνο ομιλίας για το προηγούμενο θέμα, θα ήθελα να κάνω μια ερώτηση σχετικά με το θέμα της προαγωγής της δημοκρατίας. Θα ήθελα να μάθω από εσάς πόσα χρήματα έχουν πραγματικά δαπανηθεί στο μέσο για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα χωρίς τη συναίνεση των κυβερνήσεων των ενδιαφερομένων χωρών.
Επίσης, έχω να πω κάτι σχετικά με τους παρατηρητές εκλογών. Στον τομέα αυτόν, είμαστε ασυνεπείς και ορισμένες φορές διστακτικοί. Αφότου κάποιοι από την Επιτροπή, καθώς και ορισμένα κράτη μέλη, άσκησαν πιέσεις για μια αποστολή παρατήρησης εκλογών στην Αιθιοπία και η έκθεση του επικεφαλής της αποστολής δεν μπορούσε να υποβληθεί στην Αντίς Μπέμπα, το όλο θέμα αποσιωπήθηκε εντελώς στις Βρυξέλλες. Αυτό που θα ήθελα να ξέρω είναι: τι συνέβη στις δημόσιες διαμαρτυρίες σας; Έχετε τώρα την ευκαιρία να πείτε κάτι πάνω για το θέμα αυτό.
Ioan Mircea Paşcu (S&D). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, πράγματι, τόσο η νέα στρατηγική αντίληψη όσο και η δήλωση της συνάντησης κορυφής αναγνωρίζουν ρητά και με σαφήνεια ότι η ΕΕ αποτελεί έναν σημαντικό και, κατά συνέπεια, απαραίτητο εταίρο της συμμαχίας. Οι σημερινές διεθνείς προκλήσεις που αντιμετωπίζουν το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, η ταυτόχρονη παρουσία τους σε πολλά πεδία δράσης και, επιπλέον, η αυξανόμενη συμπληρωματικότητα ανάμεσα στους αντίστοιχους ρόλους τους προϋποθέτουν την ενίσχυση των σχέσεων ανάμεσα στους δύο οργανισμούς.
Από την άποψη αυτήν, και λαμβάνοντας υπόψη την αναγκαία συνεργασία στα πεδία δράσης και –αναπόφευκτα– την αναθεώρηση των συμφωνιών «Βερολίνο Συν», και οι δύο οργανισμοί προσδοκούν πιο απτά αποτελέσματα από τις συζητήσεις ανάμεσα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο και τον Γενικό Γραμματέα, σύμφωνα με τις αντίστοιχες εντολές τους και, από την άποψη αυτήν, έχει έρθει η ώρα να γίνουμε εφευρετικοί και να βρούμε τον σωστό πολιτικό συμβιβασμό που θα μας επιτρέψει να δώσουμε τέλος στο σημερινό μηχανικό αδιέξοδο και θα επιτρέψει και στους δύο οργανισμούς να εκμεταλλευθούν πλήρως τις πραγματικές τους δυνατότητες για συνεργασία.
Willy Meyer (GUE/NGL). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, γνωρίζετε πολύ καλά ότι η κοινοβουλευτική μου Ομάδα είναι αντίθετη στην ύπαρξη του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ).
Η πολιτική μου Ομάδα είναι εντελώς αντίθετη στην ύπαρξή του, μεταξύ άλλων λόγων επειδή δεν είμαστε της άποψης ότι ένα οποιοδήποτε κράτος στον κόσμο –ή οποιαδήποτε ομάδα κρατών, όπως είναι η στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ– μπορεί να χρησιμοποιεί βία, χωρίς κάποια συγκεκριμένη εντολή από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Το 1999, στη συνάντηση κορυφής που πραγματοποίησε στην Ουάσινγκτον, το ΝΑΤΟ ενέκρινε στη στρατηγική του αντίληψη τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί βία χωρίς την εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας. Πρόκειται για ένα βήμα οπισθοδρόμησης και για μια μετωπική επίθεση στο σύστημα διεθνούς δικαίου που χρειάστηκε πάρα πολύ καιρό για να οικοδομηθεί έπειτα από τους δύο παγκόσμιους πολέμους.
Ως εκ τούτου, δεν συμφωνούμε με αυτήν τη φιλοσοφία. Δεν την συμμεριζόμαστε με το ΝΑΤΟ ή με οποιοδήποτε κράτος υποστηρίζει το δικαίωμα χρήσης βίας χωρίς αυτήν τη ρητή εντολή.
Επιπλέον, έχει άμεσες συνέπειες στις πολιτικές επεμβάσεις σε προβλήματα που δημιουργούν ανασφάλεια: στο οργανωμένο έγκλημα, στην τρομοκρατία και ούτω καθεξής. Τα παραπάνω ζητήματα ποτέ δεν έχρηζαν στρατιωτικής αλλά, αντίθετα, πολιτικής επέμβασης μέσω του τομέα της διεθνούς αστυνομίας και του δικαστικού τομέα. Ως εκ τούτου, δεν θεωρούμε ότι χρήζουν στρατιωτικής επέμβασης, ούτε του συνδεδεμένου κινδύνου για τους φυσικούς πόρους και την ανεξέλεγκτη μαζική μετανάστευση. Αυτά δεν είναι ζητήματα που χρήζουν στρατιωτικής επέμβασης.
Οι μεγαλύτερες αιτίες θανάτου στον κόσμο είναι η πείνα και η φτώχεια –το μεγαλύτερο όπλο μαζικής καταστροφής– και μια στρατιωτική δύναμη όπως το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να τις καταπολεμήσει.
Jacek Saryusz-Wolski (PPE). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, το ερώτημα είναι εάν είμαστε ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα της Λισαβόνας και η απάντησή μου είναι ανάμικτη. Είναι ανεπαρκές, παρά το ότι τείνει προς τη σωστή κατεύθυνση. Μήπως θα έπρεπε να περιμένουμε περισσότερα; Νομίζω πως ναι, εάν συγκρίνετε όμως το φετινό αποτέλεσμα με το σημείο στο οποίο βρισκόμασταν δύο, τρία ή τέσσερα χρόνια πριν, είναι πολύ καλύτερο.
Προφανώς, υπάρχουν ανεκμετάλλευτες δυνατότητες στις σχέσεις μεταξύ των δύο, υπάρχουν όμως περισσότερα λόγια από ό,τι πράξεις και εμείς χρειαζόμαστε περισσότερες πράξεις παρά λόγια. Προς στιγμή, γίνονται πολλές συζητήσεις γύρω από την προσέγγιση, αυτές όμως αποτελούν μάλλον δηλώσεις παρά απτές ενέργειες.
Ταυτόχρονα, υπάρχει μεταξύ των δύο αυξανόμενη συμπληρωματικότητα. Υπάρχει μια ορισμένη εμπειρογνωμοσύνη, καθώς και δυνατότητες από την πλευρά της Ένωσης. Η Ένωση ειδικεύεται περισσότερο στην ήπια εξουσία, το ΝΑΤΟ περισσότερο στη σκληρή εξουσία, τη στρατιωτική δύναμη, και οι δύο πλευρές όμως εξελίσσονται. Η ΕΕ έχει διαβεί πολύ δρόμο από το St Malo για να επιβεβαιώσει τον ρόλο της στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας και το ΝΑΤΟ, με τη σειρά του, έχει αναγνωρίσει την ανάγκη να διευρύνει τον καθαρά στρατιωτικό τομέα του με μια πιο ήπια διάσταση και έχει ήδη λάβει τις αποφάσεις του. Επομένως, και οι δύο οργανισμοί προσεγγίζουν ο ένας τον άλλο, συνεπώς η συμπληρωματικότητα αυξάνεται. Γιατί να μην την χρησιμοποιήσουμε;
Το πραγματικό εμπόδιο είναι η σχέση ανάμεσα στην Τουρκία και την Κύπρο και το ανεπίλυτο πρόβλημα της Κύπρου. Ο ρόλος της Ένωσης είναι να πάρει τα ηνία, να αναλάβει πρωτοβουλίες, να προτείνει στο ΝΑΤΟ μέσα στενότερης συνεργασίας, να περάσει από τα λόγια στις πράξεις, και θεωρώ το παράδειγμα της πρόσφατης επιστολής των υπουργών Εξωτερικών της Πολωνίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας, στην οποία η λαίδη Ashton αντέδρασε, ως ένα θετικό σημείο αφετηρίας προς τη σωστή κατεύθυνση.
Στενότερη συνεργασία μεταξύ ΕΕ και NATO μέσω της πολιτικής βούλησης και των δύο πλευρών και ενίσχυση της ΚΠΑΑ· υπάρχει, όμως, και ένας ρόλος, καθώς και ένα έργο που πρέπει να επιτελεστεί, στις πρωτεύουσες τόσο του ΝΑΤΟ όσο και των κρατών μελών της ΕΕ.
Ana Gomes (S&D). – (PT) Κυρία Πρόεδρε, αυτό που περιέχει η στρατηγική αντίληψη του ΝΑΤΟ, η οποία υιοθετήθηκε στη Λισαβόνα, σε σχέση με το δόγμα της πυρηνικής αποτροπής δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά κάτι παλιό. Η συμμαχία αποφάσισε να διατηρήσει τα πυρηνικά όπλα ως την απώτερη δύναμη αποτροπής. Κατά ειρωνικό τρόπο, το γεγονός αυτό έρχεται σε σύγκρουση με τις εκκλήσεις του προέδρου Obama για έναν κόσμο απαλλαγμένο από πυρηνικά όπλα και για αφοπλισμό, ο οποίος συμφωνήθηκε κατά τη διάρκεια της τελευταίας διάσκεψης αναθεώρησης της συνθήκης περί μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων.
Η συμμαχία θα πρέπει δώσει το παράδειγμα, αυτό όμως δεν θα αποτρέψει τη διάδοση των πυρηνικών όπλων – κατά τραγικό τρόπο, θα την ενθαρρύνει. Και σε περιόδους οικονομικής κρίσης, εκτρέπει τους πόρους που είναι αναγκαίοι για άλλες απειλές, με τις οποίες βρισκόμαστε αντιμέτωποι. Σε τι χρησιμεύουν οι πυρηνικές βόμβες ενάντια στην τρομοκρατία χωρίς διεύθυνση ή αποστολέα, ενάντια στην πειρατεία στον Ινδικό Ωκεανό, ενάντια στο οργανωμένο έγκλημα, ενάντια στις κυβερνο-επιθέσεις ή τις χημικές και βιολογικές επιθέσεις;
Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε αυτήν την εβδομάδα μια δήλωση σχετικά με την ανάγκη να αυξήσουμε τις προσπάθειές μας ενάντια στη διάδοση των πυρηνικών όπλων. Κυρία Ashton, πώς σχεδιάζετε να παίξετε αυτό το χαρτί στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, όπου οι 21 από τους 28 συμμάχους είναι επίσης μέλη και της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Και τι έχετε να πείτε στις δύο πυρηνικές δυνάμεις, οι οποίες είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι οποίες προέβαλαν επίσης τη μεγαλύτερη αντίσταση στις προσπάθειες για αλλαγή που κατέβαλε το Στρατηγικό Συμβούλιο του ΝΑΤΟ σε σχέση με αυτό το υπαρξιακό ζήτημα για το σύνολο της ανθρωπότητας;
Τάκης Χατζηγεωργίου (GUE/NGL). – Κυρία Πρόεδρε, κυρία Ashton, νομίζω ότι ζούμε σε έναν κόσμο παρανοϊκό και εσείς έχετε κληθεί να παίξετε ένα ρόλο σε αυτό, για την άμβλυνση, εννοώ, αυτής της παράνοιας. Όπως καταγράφεται από όλους, το κόστος του πολέμου στο Αφγανιστάν ξεπέρασε τα τριακόσια δισεκατομμύρια δολάρια. Το κόστος για την εξάλειψη της φτώχειας στη χώρα αυτή αντιστοιχεί στο κόστος πέντε ημερών πολέμου. Το κόστος των επιχειρήσεων μίας και μόνον εβδομάδας αρκεί για να λειτουργήσουν έξι χιλιάδες σχολεία. Με τα τριακόσια δισεκατομμύρια δολάρια μπορούσαν να κτιστούν διακόσιες χιλιάδες σχολεία. Με τα ίδια λεφτά μπορούσαν να κτιστούν τριάντα χιλιάδες νοσοκομεία. Κάντε το λογαριασμό και θα δείτε! Μιλώ για νοσοκομεία των δέκα εκατομμυρίων δολαρίων έκαστο.
Χρειαζόμαστε άλλα στοιχεία για να κατανοήσουμε ότι ζούμε σε ένα κόσμο παρανοϊκό; Αν μοιράζαμε αυτά τα λεφτά σε όλες τις οικογένειες στην Ευρώπη που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, θα δίναμε σε κάθε οικογένεια. Το πιστεύει κανείς αυτό; Σε είκοσι επτά εκατομμύρια οικογένειες, είκοσι χιλιάδες τριακόσια πενήντα πέντε ευρώ έκαστη.
Ποιος οδηγεί αυτήν την παρανοϊκή κούρσα; Την οδηγεί το ΝΑΤΟ. Καλώ λοιπόν την κ. Ashton να παίξει έναν ρόλο καταλυτικό όντας σε ένα ηγετικό πόστο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να καταλυθεί εκ των έσω αυτός ο Οργανισμός!
Arnaud Danjean (PPE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, συμμερίζομαι την άποψή σας για τη συνάντηση κορυφής της Λισαβόνας, η οποία κατέληξε σε μια νέα στρατηγική αντίληψη που είναι, σε γενικές γραμμές, ικανοποιητική. Εντούτοις, θα πρέπει παρ’ όλα αυτά να αναγνωρίσουμε, με κάθε ειλικρίνεια, ότι η πενιχρή σχέση στην οποία αναφέρεται αυτό το κείμενο είναι, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες αυτής της στρατηγικής εταιρικής σχέσης, η σχέση μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΝΑΤΟ, η οποία θα έπρεπε να είναι πολύ πιο φιλόδοξη.
Ορθώς επισημάνατε τις επιτυχίες και την πρόοδο της ανάπτυξης δυνατοτήτων. Επισημάνατε επιτυχίες, προφανώς στην περίπτωση του Αφγανιστάν, όπου κατορθώνουμε να καταλήξουμε σε συμβιβασμούς στην περιοχή. Εντούτοις, είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι δεν πραγματοποιούμε διαρθρωμένο πολιτικό διάλογο με το ΝΑΤΟ, πέρα από τη μεμονωμένη περίπτωση της Βοσνίας. Όλοι γνωρίζουμε ότι το πρόβλημα είναι η Τουρκία. Θα πρέπει να το εξετάσουμε σοβαρά, αναμφίβολα με ρεαλιστικό τρόπο, και ελπίζω ότι οι προσπάθειες που καταβάλλετε με τον Γενικό Γραμματέα Rasmussen θα είναι γόνιμες.
Θέλω να πω εν συντομία ότι το πρόβλημα της επικάλυψης έχει συχνά προχωρήσει σε σημείο που επισημαίνει τις αδυναμίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιορίζει την προσδοκία της να είναι φιλόδοξη. Το πρόβλημα αυτό είναι ψεύτικο, καθώς δεν υπάρχουν δύο στρατοί στα κράτη μέλη μας, ο στρατός του ΝΑΤΟ και ο στρατός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχει μια ένοπλη δύναμη σε κάθε χώρα και εναπόκειται στη χώρα αυτή να επιλέξει εάν θα θέσει τα στρατεύματά της υπό το λάβαρο του ΝΑΤΟ ή υπό το λάβαρο τη Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ας σταματήσουμε να κινδυνολογούμε με την ιδέα της επικάλυψης.
Θα ήθελα να πω μια κουβέντα για τη συμπληρωματικότητα: είναι ουσιώδους σημασίας και πρέπει να την εφαρμόζουμε με έξυπνο τρόπο. Δεν θα ήθελα να δω τη συμπληρωματικότητα να γίνεται επιτακτική ανάγκη με την Ευρωπαϊκή Ένωση να γίνεται ο Ερυθρός Σταυρός των επίδοξων ενόπλων δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες, να εμμείνει στις στρατιωτικές της φιλοδοξίες και να διατηρήσει τη φιλοδοξία της στην περίπτωση της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΚΠΑΑ), όπως επισημάνθηκε στη φραγκο-γερμανική και πολωνική τριμερή επιστολή.
Teresa Riera Madurell (S&D). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ οπωσδήποτε χρησίμευσε στον εκσυγχρονισμό του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ), καθώς και στην προσαρμογή του στις νέες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας.
Πρέπει να επικροτήσουμε το γεγονός ότι η νέα στρατηγική αντίληψη προσθέτει νέες προκλήσεις, όπως την τρομοκρατία, την καταπολέμηση της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής, την κυβερνο-άμυνα και την ενεργειακή ασφάλεια.
Επίσης, πρέπει να επικροτήσουμε και το γεγονός ότι η νέα αντίληψη επισημαίνει την ανάγκη ενίσχυσης της στρατηγικής σχέσης ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εντούτοις, πρέπει να γίνει ένας σαφής διαχωρισμός των έργων, προκειμένου να είμαστε αποτελεσματικοί και να μην γίνεται επικάλυψη των προσπαθειών σε περιόδους κρίσης.
Η Συνθήκη της Λισαβόνας ήταν μια πρόοδος στην κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας, την οποία πρέπει τώρα να παγιώσουμε. Ο στόχος είναι σαφής: η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι σε θέση να κινητοποιεί το αναγκαίο πολιτικό και στρατιωτικό δυναμικό, για να μπορεί να αναλαμβάνει τις διεθνείς ευθύνες της, και η κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας θα πρέπει να συμβάλει σημαντικά στην ατλαντική ασφάλεια.
Αυτό που δεν σαφές, ωστόσο, είναι με ποιον τρόπο θα οργανωθεί η συνεργασία αυτή με τη συμμαχία, έτσι ώστε να είναι πραγματικά αποτελεσματική. Θα ήταν σημαντικό, βαρόνη Ashton, εάν μπορούσατε να μας πείτε κάτι παραπάνω από την άποψη αυτή.
Krzysztof Lisek (PPE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Ashton, το ερώτημα έχει στην πραγματικότητα τεθεί στην παρούσα συζήτηση, σήμερα, σχετικά με το για ποιον λόγο συζητούμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο –ένα κοινοτικό θεσμικό όργανο– για τη συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ. Η απάντηση είναι προφανής. Η πλειονότητα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μέλη του ΝΑΤΟ, επομένως η Ευρωπαϊκή Ένωση είμαστε εμείς και, στις περισσότερες περιπτώσεις, το ΝΑΤΟ είμαστε πάλι εμείς.
Κατά συνέπεια, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι, για το ΝΑΤΟ, η ανάπτυξη της συνεργασίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-ΝΑΤΟ ήταν ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που συζητήθηκαν στη συνάντηση κορυφής στη Λισαβόνα. Οι αποφάσεις της συνάντησης κορυφής του ΝΑΤΟ, καθώς και οι δηλώσεις, για παράδειγμα του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, επιβεβαιώνουν ότι το ΝΑΤΟ δεν είναι αντίθετο στην κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας, αλλά αντίθετα προσπαθεί να βρει έναν τρόπο συνεργασίας, ο οποίος θα είναι επωφελής και για τους δύο οργανισμούς. Ως εκ τούτου, πρέπει και εμείς να επιδιώξουμε να συνεργαστούμε και να εργαστούμε από κοινού, αντί να επιδοθούμε στον ανώφελο ανταγωνισμό και στη δαπανηρή επικάλυψη δομών, ιδιαίτερα σήμερα σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης. Ελπίζω ότι οι αποφάσεις που πάρθηκαν στη συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ και η επιστολή των υπουργών Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας, στην οποία έγινε αναφορά εδώ, θα μας πείσει –την Ευρωπαϊκή Ένωση– να ξεκινήσουμε μια σοβαρή συζήτηση για την κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας.
Η Πολωνία –είμαι βουλευτής από την Πολωνία– θα σας υποστηρίξει οπωσδήποτε, κυρία Ashton, σε αυτό το έργο κατά τη διάρκεια της πολωνικής Προεδρίας. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε τους μηχανισμούς και τις ευκαιρίες που μας προσφέρει η Συνθήκη της Λισαβόνας. Αυτό είναι μια μεγάλη πρόκληση για εμάς. Τέλος, θα ήθελα να πω ότι επικροτώ τη δήλωση του ΝΑΤΟ για το άνοιγμα στη συνεργασία με τη Ρωσία, μια δήλωση που επισημαίνει επίσης την προθυμία του ΝΑΤΟ να είναι ανοικτό και να δέχεται νέα κράτη, όπως για παράδειγμα η Γεωργία.
Κυριάκος Μαυρονικόλας (S&D). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί έναν μοναδικό και αναγκαίο εταίρο για το ΝΑΤΟ. Όπως το θέτει ένα έγγραφο για τη νέα στρατηγική αντίληψη, το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορούν και θα πρέπει να διαδραματίσουν συμπληρωματικούς και αμοιβαία ενισχυτικούς ρόλους στη στήριξη της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.
Μια ενεργή και αποτελεσματική Ευρωπαϊκή Ένωση συμβάλλει στη συνολική ασφάλεια του ευρω-ατλαντικού χώρου. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αναπτυχθούν περισσότερο ευνοϊκές συνθήκες με την ενίσχυση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μέσα σε ένα πνεύμα αμοιβαίας ειλικρίνειας, διαφάνειας, συμπληρωματικότητας και σεβασμού για την αυτονομία και τη θεσμική ολοκλήρωση και των δύο οργανισμών.
Θα πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι η στενή συνεργασία ανάμεσα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ είναι ζωτικής σημασίας και θα πρέπει να αναπτυχθεί χωρίς προκαταλήψεις προς την αρχή της αυτονομίας κατά τη λήψη αποφάσεων, καθώς και με τον δέοντα σεβασμό για το πυρηνικό καθεστώς ορισμένων ευρωπαϊκών κρατών μελών.
Ernst Strasser (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ σημείωσε θετική πρόοδο. Και είναι καλό το ότι την συζητάμε εδώ. Τα νέα στρατηγικά στοιχεία, όπως η διαχείριση πολιτικών κρίσεων και η κυβερνο-άμυνα, αποτελούν κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση. Ιδιαίτερα για τις μικρές και ουδέτερες χώρες, όπως η Αυστρία, η ενίσχυση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι καθοριστικής σημασίας. Η ανάπτυξη στρατιωτικών δυνατοτήτων μέσω της αύξησης της συνέργειας, η μείωση των επικαλύψεων και η βελτίωση της συνεργασίας στον οπλικό τομέα θα μας βοηθήσουν όλους, κυρίως όμως τα μικρά κράτη μέλη.
Υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν, ιδιαίτερα για εμάς. Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει ένα έργο και να διασφαλίσει ότι θα το φέρει εις πέρας. Η πρωτοβουλία των υπουργών Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Στο μεσοδιάστημα, χρειαζόμαστε ένα οικοδόμημα ευρωπαϊκής άμυνας, το οποίο θα προωθεί τη στρατιωτική συνεργασία ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ, το οποίο θα συγκεντρώνει την πολιτική και στρατιωτική συνεργασία ανάμεσα στην ΕΕ, τα Ηνωμένα Έθνη και το ΝΑΤΟ, και το οποίο θα αναπτύξει σταδιακά ευρωπαϊκές δομές άμυνας. Στόχος μας θα πρέπει να είναι να γίνουμε ένας σημαντικός παγκόσμιος εταίρος στον τομέα της ασφάλειας. Πρέπει να εργαστούμε πάνω σε αυτό.
Elena Băsescu (PPE). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, η συνάντηση κορυφής στη Λισαβόνα σκιαγράφησε μια νέα προοπτική στη στρατηγική ασφάλειας της συμμαχίας. Στην ουσία, επιτεύχθηκαν τρεις μείζονες στόχοι: υιοθετήθηκε η νέα στρατηγική αντίληψη, επινοήθηκε μια νέα προσέγγιση σε σχέση με το Αφγανιστάν, για να μην αναφέρουμε το γεγονός ότι δόθηκε νέα ώθηση στις σχέσεις με τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Θεωρώ ότι το πιο σημαντικό αποτέλεσμα ήταν η ενσωμάτωση της αντιπυραυλικής ασπίδας στη νέα στρατηγική αντίληψη. Η Ρουμανία συνηγορούσε υπέρ της δημιουργίας της ασπίδας από τη συνάντηση κορυφής στο Βουκουρέστι το 2008. Αυτό καταδεικνύει ότι η χώρα μου είχε το κατάλληλο όραμα και θα συμβάλει σημαντικά στην υλοποίηση του αμυντικού συστήματος. Ταυτόχρονα, η Ρουμανία υποστήριζε την πολιτική ανοικτών θυρών, η οποία είχε συγκεκριμένα ως στόχο την ενίσχυση των σχέσεων του ΝΑΤΟ με τη Γεωργία και την Ουκρανία.
Επίσης, επικροτώ το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ επιβεβαίωσε εκ νέου τη στρατηγική σημασία της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας, δεδομένων των κινδύνων ασφάλειας που επικρατούν στην περιοχή αυτή. Οι κίνδυνοι αυτοί αφορούν κυρίως τις ανεπίλυτες συγκρούσεις στην Υπερδνειστερία και τη Γεωργία. Από την άποψη αυτή, έχω την αίσθηση ότι η συμμαχία πρέπει να διατηρήσει ένα ενωμένο μέτωπο στις ανακοινώσεις της προς τη Ρωσία. Η Ρωσική Ομοσπονδία πρέπει να αποδείξει με πράξεις τις δηλώσεις καλών προθέσεων στις οποίες έχει προβεί, καθώς έχει μια σταθερή ευθύνη στα ανατολικά σύνορα της Ρουμανίας και του ΝΑΤΟ. Πρέπει να τονίσω ότι, ως αποτέλεσμα της πολιτικής δήλωσης που υιοθετήθηκε, το ΝΑΤΟ ανέλαβε μια δέσμευση απέναντι στην εδαφική ακεραιότητα της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας.
Γεώργιος Κουμουτσάκος (PPE). –Κυρία Πρόεδρε, η ιστορική σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα αποτέλεσε σημείο καμπής για την περαιτέρω πορεία της συμμαχίας. Είκοσι οκτώ σύμμαχες χώρες πήραν σημαντικές αποφάσεις, υιοθέτησαν νέο αμυντικό δόγμα, έβαλαν θεμέλια για πιο στενή συνεργασία με τη Ρωσία, ξεκαθάρισαν το ζήτημα της αντιπυραυλικής ασπίδας, ενέκριναν σχέδιο δράσης για το Αφγανιστάν, επιβεβαίωσαν τη σπουδαιότητα της συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτή όμως είναι η γενική και αισιόδοξη εικόνα. Δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι τα κείμενα αυτά ως αποτέλεσμα consensus εκφράζουν τον ελάχιστο κοινό παρανομαστή θέσεων και απόψεων. Είναι γνωστό ότι στο μεταψυχροπολεμικό περιβάλλον υπάρχουν αποκλίσεις και διαφορετικές διαβαθμίσεις στην αντίληψη της απειλής, π.χ. διαφορετικά βλέπουν τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης τις σχέσεις με τη Ρωσία, διαφορετικά αντιμετωπίζει η Τουρκία το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Eίναι γνωστό άλλωστε ότι η Άγκυρα έδωσε διπλωματική μάχη για να μην υπάρχει σχετική αναφορά στα κείμενα της Λισαβόνας. Διαφορετικά αντιμετωπίζει επίσης η Άγκυρα τη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Άμυνα και Ασφάλεια, αφού θέλει να αποκλείσει τη συνεργασία με έναν Ευρωπαίο εταίρο, κράτος μέλος της Ένωσης. Όλα αυτά καθιστούν ακόμα πιο κρίσιμο, ακόμα πιο σημαντικό τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας στο πλαίσιο πάντα της ευρωατλαντικής συνεργασίας.
Γι’ αυτό πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να αξιοποιήσει πλήρως τις νέες δυνατότητες που μας δίνει η Συνθήκη της Λισαβόνας διατηρώντας την αυτονομία της στη λήψη των αποφάσεων. Πρέπει να ενισχύσουμε τη βαρύτητα και την αποτελεσματικότητα της διεθνούς παρουσίας της Ένωσης. Χρειαζόμαστε ισχυρότερη Ευρώπη για να έχουμε ισχυρότερη Ατλαντική Συμμαχία.
Μαριέττα Γιαννάκου (PPE). – Κυρία Πρόεδρε, συμφωνώ με την εκτίμηση της Υπάτης Εκπροσώπου για τη συνάντηση στη Λισαβόνα. Πράγματι είναι μια σημαντική καμπή και μια σημαντική στιγμή. Οι διατλαντικές σχέσεις θέλω να τονίσω ότι αποτελούν το σημείο κλειδί για την ασφάλεια του κόσμου αλλά και για την ανάπτυξη ,αλλά από την άλλη πλευρά η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να έχει δική της φωνή και δικές της δομές, όταν αυτό χρειαστεί. Άλλωστε η μείωση του κόστους που αναφέρθηκε και προηγουμένως θα προκύψει από μια τέτοια συνεργασία και στο εξοπλιστικό επίπεδο αλλά και στις πολιτικές αποφάσεις, χωρίς αυτό να χρειάζεται ή να μπορεί να παραλλάξει τη συμμαχία του ΝΑΤΟ. Η Ευρώπη πρέπει να έχει το δικό της αμυντικό σύστημα και σύστημα ασφάλειας και τη δική της φωνή, γιατί τότε μόνο θα μπορέσει να αντιμετωπίσει προβλήματα, όπως αυτά π.χ. με την Τουρκία ή άλλα προβλήματα που προκύπτουν από τις χώρες μέλη ή μη μέλη του ΝΑΤΟ που αντιμετωπίζουν διαφορετικά τη Ρωσία. Άλλωστε η υπόθεση με τη Ρωσία νομίζω ότι δεν είναι μια δύσκολη υπόθεση. Είναι νομίζω μια υπόθεση την οποία μπορεί η Ευρώπη να χειριστεί συνολικά την ίδια στιγμή που την χειρίζεται και η αμερικανική πλευρά. Ίσως μάλιστα η Ευρώπη μπορεί να την χειριστεί αποτελεσματικότερα.
Tunne Kelam (PPE). - (ΕΝ) Κυρία Πρόεδρε, θα μπορούσαμε να δούμε τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ ως μία από τις λίγες πραγματικές μεταψυχροπολεμικές επιτυχίες. Εντούτοις, η δυναμική της διεύρυνσης έχει αποδυναμωθεί. Το ΝΑΤΟ έχει παραμείνει μάλλον διστακτικό όσον αφορά το άνοιγμά του στη Γεωργία ή την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Οι στρατιωτικές συνεισφορές έχουν μειωθεί ανησυχητικά. Πολύ λίγα μέλη του ΝΑΤΟ ικανοποιούν το κριτήριο του 2% για τις αμυντικές δαπάνες και η συμμαχία δεν έχει διεξαγάγει σοβαρές στρατιωτικές ασκήσεις για περισσότερο από μία δεκαετία. Η τελευταία μεγάλη άσκηση για να αποδείξουν οι ΗΠΑ ότι μπορούν να μετακινήσουν στρατεύματα στην Ευρώπη γρήγορα πραγματοποιήθηκε πριν από 17 χρόνια. Πράγματι, η Σοβιετική Ένωση έχει καταρρεύσει. Εντούτοις, η αξιοπιστία και οι δυνατότητες του ΝΑΤΟ εξακολουθούν να έγκεινται στο στρατιωτικό δέος των ΗΠΑ. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να παραμείνουν τα στρατιωτικά όργανα του ΝΑΤΟ ολοκληρωμένα και να έχουν οι στρατιωτικοί διοικητές από την Αμερική και την Ευρώπη τη δυνατότητα να πραγματοποιούν ασκήσεις από κοινού.
Μόνο υπό συνθήκες πολύ στενότερης και αποφασιστικότερης διατλαντικής συνεργασίας, θα μπορέσουν η ΕΕ και το ΝΑΤΟ να καθορίσουν μια δημοκρατική διεθνή ατζέντα κατά την επόμενη δεκαετία ενάντια στις προκλήσεις ενός πολυμερούς κόσμου.
Θα ήθελα επίσης να κάνω ένα σχόλιο για τα συμπεράσματα του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας. Απαιτείται μια πιο εκσυγχρονισμένη εταιρική σχέση που να βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, τη διαφάνεια και την προβλεψιμότητα. Μπορεί να εκληφθεί ως δήλωση καλής θέλησης. Εντούτοις, γνωρίζουμε ότι το στρατιωτικό δόγμα της Ρωσίας εξακολουθεί να βλέπει την επέκταση του ΝΑΤΟ στη γειτονιά της Ρωσίας ως επιθετικότητα και δικαιολογεί προληπτικά στρατιωτικά χτυπήματα και αποβάσεις σε ξένα εδάφη.
Οι μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις το φθινόπωρο του 2009 στη βορειοδυτική Ρωσία, κοντά στα εδάφη των βαλτικών κρατών, προετοίμαζαν για εισβολή στα κράτη αυτά ως αντεπίθεση, πιθανότατα ενάντια στις ενέργειες του ΝΑΤΟ. Το θετικό είναι ότι τελικά τα βαλτικά κράτη πήραν για την άμυνά τους σχέδια έκτακτης ανάγκης του NATO, όπως αποκαλύπτεται και από την WikiLeaks.
Η Γεωργία δέχθηκε εισβολή από τη Ρωσία και δύο από τα αυτόνομα εδάφη της στην ουσία προσαρτήθηκαν. Μόλις πρόσφατα, ρωσικοί πύραυλοι χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις αποσχισθείσες οντότητες και η Ρωσία συνεχίζει τη μαζική κατασκοπεία σε όλες τις δυτικές χώρες. Όταν οι εν λόγω κατάσκοποι εκτίθενται, η Δύση είναι εκείνη που αισθάνεται αμηχανία και όχι η Ρωσία, η οποία τιμά τους κατασκόπους της ανοικτά με τις υψηλότερες κρατικές διακρίσεις.
Ως εκ τούτου, η επιμονή της Ρωσίας όσον αφορά την ισότητα στις σχέσεις με το ΝΑΤΟ και ένα είδος κοινής διαδικασίας λήψης αποφάσεων είναι πρόωρη και φέρει τον κίνδυνο ενός ρωσικού βέτο στις αποφάσεις του ΝΑΤΟ και στην περαιτέρω διεύρυνση.
Katarína Neveďalová (S&D). – (SK) Κυρία Πρόεδρε, στη συνάντηση κορυφής στη Λισαβόνα, το ΝΑΤΟ επιβεβαίωσε τον ρόλο του ως εγγυητή της ασφάλειας στον ευρω-ατλαντικό χώρο και αναγνώρισε επίσης ότι έχει να αντιμετωπίσει νέες προκλήσεις.
Το καλύτερο μέσο για την επιτέλεση του ρόλου αυτού είναι ένα ευρύ δίκτυο στρατηγικών εταιρικών σχέσεων, είτε με κράτη είτε με τους διεθνείς οργανισμούς. Κατά συνέπεια, το ΝΑΤΟ πρέπει να είναι έτοιμο να εισέλθει σε πολιτικό διάλογο με κάθε ενδεχόμενο εταίρο που συμμερίζεται τις κοινές μας προσπάθειες για ειρήνη και ασφαλείς διεθνείς σχέσεις.
Κατά την άποψή μου, η βασική στρατηγική εταιρική σχέση είναι η συνεργασία με τη Ρωσία, όπου το ΝΑΤΟ πρέπει να ενισχύσει την ουσιαστική συνεργασία, προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει τις σύγχρονες απειλές της διεθνούς τρομοκρατίας, της πειρατείας, της εμπορίας ανθρώπων και της διακίνησης ναρκωτικών. Το ΝΑΤΟ χρειάζεται επαρκείς οικονομικούς, στρατιωτικούς και ανθρώπινους πόρους για να μπορέσει να εκπληρώσει την αποστολή του. Εντούτοις, οι πόροι αυτοί πρέπει να χρησιμοποιηθούν όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά και, κατά κύριο λόγο, για τη διασφάλιση της ειρήνης.
Ivo Vajgl (ALDE). - (SL) Κυρία Πρόεδρε, χαίρομαι που μου δώσατε τον λόγο πριν από τον κ. Goerens, τον συνάδελφό μου από το Λουξεμβούργο, γιατί διαφορετικά θα υπονομευόταν το βασικό σημείο που πρόκειται να θίξω, ότι εμείς που μιλάμε εδώ το τελευταίο μισάωρο είμαστε κατά κύριο λόγο βουλευτές από τη νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτό θα έπρεπε να σας λέει ότι, για εμάς, τα ζητήματα της ασφάλειας, του ΝΑΤΟ και της σχέσης του ΝΑΤΟ με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ελαφρώς πιο σημαντικά από ό,τι για άλλα έθνη.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, θα ήθελα να πω ότι όσοι παρευρέθηκαν στη συνάντηση κορυφής της Λισαβόνας απέρριψαν την ευκαιρία να υιοθετήσουν μια πιο ξεκάθαρη, με περισσότερες αρχές και πιο αποφασιστική στάση όσον αφορά τις επιθυμίες δύο χωρών στη νοτιοανατολική Ευρώπη, της Μακεδονίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, να ενισχύσουν την ασφάλειά τους, προσχωρώντας σε έναν τουλάχιστον από τους δύο οργανισμούς, στην ΕΕ ή το ΝΑΤΟ.
Όταν εμείς στη Σλοβενία ήμασταν κοντά στο να ενταχθούμε σε αυτούς τους δύο οργανισμούς, είπαμε ότι ο ένας από τους δύο θα ήταν αρκετός. Το ΝΑΤΟ έχει την ευκαιρία να διορθώσει τα λάθη που διαπράττει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Θεωρώ ότι αυτό πρέπει να το λάβουμε υπόψη.
Janusz Władysław Zemke (S&D). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πολύ που μου δώσατε την ευκαιρία να μιλήσω. Η συζήτηση αυτή σήμερα έχει να κάνει με τη συνεργασία ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και την Ένωση. Η κ. Ashton μας έδωσε εδώ μια θετική εκτίμηση, θέλω όμως να πω ότι, κατά την άποψή μου, πρόκειται για μια εκτίμηση που είναι ιδιαίτερα υπερβολική. Οι συνάδελφοι βουλευτές από την Πολωνία, ο κ. Saryusz-Wolski και ο κ. Lisek, μίλησαν ήδη και θέλω να πω ξεκάθαρα ότι συμφωνώ με την εκτίμησή τους.
Αυτή είναι μόνο η αρχή και πρόκειται για την αρχή ενός πολύ μακρύ δρόμου. Ως προς αυτό, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σε τρεις ρεαλιστικές πτυχές, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε κοινή πρόοδο. Η πρώτη πτυχή έχει να κάνει με τον κοινό αμυντικό σχεδιασμό του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης – είναι σαφές ότι εδώ μπορούν να γίνουν περισσότερα. Η δεύτερη πτυχή πρέπει να αφορά τη συνεργασία ανάμεσα στις υπηρεσίες πληροφοριών – και εδώ μπορεί να σημειωθεί πρόοδος. Τέλος, το τρίτο ζήτημα αφορά τη λειτουργία ομάδων μάχης – πρέπει να θέσουμε το ερώτημα εάν αυτές σήμερα παρέχουν προστιθέμενη αξία.
Charles Goerens (ALDE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να κάνω μια ερώτηση στη βαρόνη Ashton όσον αφορά την Ευρώπη της άμυνας και επίσης το ΝΑΤΟ.
Η Συνθήκη της Λισαβόνας επιτρέπει στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συνεργάζονται πιο στενά σε θέματα άμυνας, εάν φυσικά το επιθυμούν. Αυτό ονομάζεται «διαρθρωμένη συνεργασία» ή «ενισχυμένη συνεργασία», δεν έχει σημασία ποιο από τα δύο.
Μπορεί η βαρόνη Ashton να μου πει εάν μια τέτοιου είδους συνεργασία έχει ήδη εξεταστεί από κάποια ομάδα χωρών και, εάν ναι, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, μπορείτε να μου πείτε τα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται, για να θεωρείται μια χώρα ικανή να συμμετάσχει σε μια τέτοιου είδους συνεργασία;
Catherine Ashton, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, ευχαριστώ και πάλι όλους όσοι συνέβαλαν στην ιδιαίτερα εκτεταμένη συζήτηση. Θα προσπαθήσω, εάν μου επιτρέπετε, να εντοπίσω κάποια από τα βασικά σημεία που τέθηκαν και να αρχίσω τουλάχιστον να σας δίνω απαντήσεις σε αυτά.
Το πρώτο πράγμα που θα πω είναι ότι είμαι προσηλωμένη στο να προσπαθήσω να βρω τρόπους ώθησης της σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, δεν υποτιμώ όμως τα πολιτικά ζητήματα που βρίσκονται στην καρδιά του ζητήματος αυτού. Στόχος μου είναι να βρω πρακτικούς και ρεαλιστικούς τρόπους, με τους οποίους η αυξημένη συνεργασία μπορεί να βοηθήσει στη στήριξη των ανθρώπων μας επί τόπου. Οι άνθρωποι στο πεδίο του πολέμου, οι άνθρωποι στις επιχειρήσεις, είναι εκείνοι που σκέφτομαι περισσότερο, όταν βλέπω πώς μπορούμε να συνεργαστούμε από κοινού. Το κάνω αυτό, όμως, γνωρίζοντας ότι η Τουρκία έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και το κάνω γνωρίζοντας ότι εκπροσωπώ 27 κράτη μέλη, και συνεργάζομαι στενά με τα κράτη μέλη που ενδιαφέρονται και επηρεάζονται περισσότερο από τα συγκεκριμένα ζητήματα.
Προχωράμε μπροστά, προσπαθώντας να επιτύχουμε κάτι τέτοιο όσο πιο γρήγορα μπορούμε. Δεν υποτιμώ, όμως, τις προκλήσεις και εξετάζω πάντοτε και δείχνω ενδιαφέρον για ιδέες σχετικά με το πώς μπορούμε να κάνουμε κάτι τέτοιο.
Δέχομαι ότι θέλουμε επίσης να εξετάζουμε πολύ προσεκτικά αυτό που κάνουμε εμείς οι ίδιοι και να διασφαλίζουμε ότι αυτό που κάνουμε συμπληρώνει και δεν επικαλύπτει άλλο έργο. Στην πραγματικότητα, οι τομείς στους οποίους εργαζόμαστε είναι όντως ιδιαίτερα συμπληρωματικοί. Το παράδειγμα που δόθηκε νωρίτερα ήταν η επιχείρηση «Ocean Shield» στα ανοικτά των ακτών της Σομαλίας και το έργο που πραγματοποιούμε με την επιχείρηση «Atalanta».
Οι αξιότιμοι βουλευτές που επισκέφθηκαν την περιοχή θα γνωρίζουν ότι πρόκειται για μια τεράστια θαλάσσια έκταση, όπου υπάρχει πολύς χώρος για συμπληρωματικές δραστηριότητες και πολύ μικρός κίνδυνος επικάλυψης και, πράγματι, οι υπηρεσίες συνεργάζονται πολύ καλά μεταξύ τους. Ο διοικητής Howes, ο οποίος επί του παρόντος είναι επικεφαλής της επιχείρησης «Atalanta», μιλούσε με τους υπουργούς Άμυνας, θίγοντας αυτό ακριβώς το θέμα ότι, πράγματι, υπήρχε πολλή συνεκτικότητα στην επικοινωνία, υπήρχε όμως και πάρα πολύς όγκος έργου που μπορεί να πραγματοποιηθεί ικανοποιητικά με τη συνεργασία.
Ο κ. Gahler έθιξε αρκετά σημεία που δεν συνδέονταν με την παρούσα συζήτηση και θα ήθελα απλώς να του προτείνω ότι, εάν μου γράψει ένα γρήγορο σημείωμα σχετικά με τα θέματα αυτά, πολύ ευχαρίστως να επανέλθω σε αυτόν, δεν ήθελα όμως να σπαταλήσω απόψε τον χρόνο του Κοινοβουλίου σε θέματα που δεν ανήκαν σε αυτήν τη συζήτηση.
Όσον αφορά τα ερωτήματα για την αντιπυραυλική άμυνα, από ό,τι αντιλαμβάνομαι, αυτό που συνέβη ήταν ότι, κατά τη διάρκεια αυτών των διαπραγματεύσεων σχετικά με τη νέα στρατηγική αντίληψη του ΝΑΤΟ, βρέθηκε μια ισορροπία ανάμεσα στα ζητήματα της αντιπυραυλικής άμυνας και της στάσης του ΝΑΤΟ για τα πυρηνικά. Είναι σαφές ότι το ΝΑΤΟ θα θέλει να διατηρήσει την πυρηνική του δύναμη αποτροπής, τηρώντας παράλληλα τους στόχους που το ίδιο όρισε όσον αφορά έναν κόσμο απαλλαγμένο από πυρηνικά.
Αυτή είναι η προσέγγιση που ακολουθούμε σήμερα, φυσικά όμως δεν συμμετέχουμε σε όλες τις πτυχές του ΝΑΤΟ για τους λόγους ακριβώς που έγιναν αντιληπτοί στο Σώμα. Δεν συμμετείχαμε, για παράδειγμα, στις συναντήσεις του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας, επομένως δεν είναι δυνατόν να σχολιάσω το τι συνέβη εκεί, παρά μόνο να σχολιάσω, όπως έκανα ήδη, τα ζητήματα που προέκυψαν από αυτές.
Όσον αφορά τη συνθήκη START, πρέπει να επικροτήσουμε την πρόοδο που είδαμε ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία σχετικά με την αποστρατικοποίηση, και πιστεύω ότι θα ανοίξει τον δρόμο για τον καλύτερο συντονισμό με το ΝΑΤΟ, κάτι που ήταν οπωσδήποτε ο στόχος που όρισε ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας.
Τέλος, η διαρθρωμένη συνεργασία: θα συμβεί, τι ενέργειες γίνονται; Πράγματι, τα κράτη μέλη είναι εκείνα, στα οποία εναπόκειται να υποβάλουν ιδέες. Υπάρχουν ήδη παραδείγματα, στα οποία κράτη μέλη, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, ή στην επιστολή που έλαβα από το Τρίγωνο της Βαϊμάρης, εξετάζουν τρόπους με τους οποίους μπορούν να ενισχύσουν τη συνεργασία αυτή, εν μέρει και μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας, μέσω του οποίου έχουμε ευκαιρίες να προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε κατάλληλα τις συνέργειες αυτές.
Ελπίζω και περιμένω να δω περισσότερες από αυτές στο μέλλον. Ειδικότερα, τις περιμένω με τις επερχόμενες Προεδρίες, ιδιαίτερα με την Πολωνία, η οποία μετέτρεψε τα αμυντικά θέματα σε κάτι στο οποίο επιθυμεί να εστιάσει. Δεν έχω να δώσω στους αξιότιμους βουλευτές παραδείγματα που θα έδειχναν ότι υπάρχει η δυνατότητα συμμετοχής, ελπίζω όμως ότι θα δούμε να υποβάλλονται στόχοι που θα ενισχύουν τη δυνατότητα να μπορούμε, σε αυτήν την οικονομική κρίση, να χρησιμοποιούμε τους πόρους μας με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο.
Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Ágnes Hankiss (PPE), γραπτώς. – (HU) Στη συνάντηση των υπουργών των κρατών μελών του ΝΑΤΟ τον Οκτώβριο του 2008, ο στρατηγός John Craddock, διοικητής των νατοϊκών δυνάμεων στην Ευρώπη, δήλωσε ότι η στρατιωτική δράση της Ρωσίας στη Γεωργία προέτρεπε το ΝΑΤΟ να αναθεωρήσει τη βασική του υπόθεση όσον αφορά την ασφάλεια των κρατών μελών του. Εξακολουθεί να ισχύει η δήλωση αυτή σήμερα, έπειτα από τη συνάντηση κορυφής της Λισαβόνας; Η συμφωνία με τη Ρωσία συνιστά ένα πρόσφορο πολιτικό βήμα, το οποίο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει την ενίσχυση της ασφάλειάς μας. Εντούτοις, θέτει επίσης αναπόφευκτα σοβαρά ηθικά και στρατηγικά ερωτήματα. Σκοπεύει το ΝΑΤΟ να παραιτηθεί, για χάρη της συνεργασίας, από την αντιπροσώπευση και την προστασία των δημοκρατικών ιδεών, πάνω στις οποίες βασίζεται η ευρω-ατλαντική συμμαχία και οι οποίες είναι εντελώς αντίθετες προς τη ρωσική αντίληψη της δημοκρατίας σε πολλά σημεία;
Ίσως είναι ανώφελο να υπενθυμίσουμε μεμονωμένα τον εκφοβισμό και την κακοποίηση ανθρώπων, καθώς και τις ασαφείς λεπτομέρειες γύρω από τους θανάτους δημοσιογράφων και δικηγόρων στη Ρωσία. Θα ήταν επίσης δύσκολο να ερμηνεύσουμε την πρόσφατη, από μέρους της Ρωσίας, ανακήρυξη υποψηφιότητας για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης του ιδρυτή της Wikileaks, Julian Assange, ως προκλητική χειρονομία. Θα μειωθούν οι πιθανότητες των χωρών που σκοπεύουν να προσχωρήσουν στο ΝΑΤΟ, εάν η Ρωσία δεν εγκρίνει τη μελλοντική τους συμμετοχή; Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το ερώτημα εάν οι ηγέτες του ΝΑΤΟ λαμβάνουν υπόψη την ευάλωτη θέση ορισμένων κρατών μελών, καθώς και τα ανοικτά και ανεπίλυτα θέματά τους με τη Ρωσία, τα οποία εξακολουθούν να υπάρχουν μέχρι σήμερα. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να επικροτήσουμε την ιστορική κατεύθυνση της σύναψης ειρήνης και συμφωνίας. Εντούτοις, πρέπει προφανώς να αναγνωρίσουμε την ιστορική ευθύνη του ΝΑΤΟ για το ποια μείζονα δύναμη νομιμοποιεί ως συνέπεια της συμφωνίας που συνάφθηκε για το πρόγραμμα αντιπυραυλικής άμυνας και ποια είναι αυτά στα οποία θα αντιταχθεί σθεναρά, αποδεικνύοντας την προσήλωση του στις κοινές μας ευρωπαϊκές αξίες.
Nuno Teixeira (PPE), γραπτώς. – (PT) Η συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ που πραγματοποιήθηκε στη Λισαβόνα έδωσε τέλος στη στρατηγική αντίληψη για την ασφάλεια που ίσχυε από τον Ψυχρό Πόλεμο. Η εφαρμογή αυτής της νέας στρατηγικής για την ασφάλεια αποτελεί μια μετακίνηση από την παραδοσιακή άμυνα των χωρών μελών της ατλαντικής συμμαχίας σε μια αντίληψη παγκόσμιας ασφάλειας για τον 21ο αιώνα.
Οι προκλήσεις που επισημαίνει η νέα στρατηγική αντίληψη για την ασφάλεια περιλαμβάνουν στενή συνεργασία με τους διάφορους διεθνείς οργανισμούς, τόσο κυβερνητικούς όσο και μη κυβερνητικούς, και την ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων, ιδιαίτερα με τη Ρωσία. Επιπρόσθετα προς την εδραίωση πολιτικών διαύλων, λειτουργικά ερωτήματα όσον αφορά τις δυνατότητες και τη δομή του ίδιου του ΝΑΤΟ έχουν προσαρμοστεί στις νέες παγκόσμιες απειλές. Είναι εξίσου σημαντικό να επισημάνουμε την υιοθέτηση, από μέρους του ΝΑΤΟ, μιας μεταβατικής αποστολής για το Αφγανιστάν, με στόχο να αναλάβουν οι αφγανικές αρχές τα ηνία σε θέματα εθνικής ασφάλειας. Πιστεύω ότι αυτό το νέο στρατηγικό όραμα, το οποίο δημιουργεί κατευθυντήριες γραμμές, πάνω στις οποίες θα πρέπει να βασιστούν οι διεθνείς σχέσεις των κρατών μελών, είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Νίκη Τζαβέλα (EFD), γραπτώς. – (EN) Για πρώτη φορά από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ρωσία έχει προσκληθεί να συμμετάσχει στην προσπάθεια αντιπυραυλικής ασπίδας, κάτι που μόνο ως ορόσημο μπορεί να χαρακτηριστεί για τη συμμαχία. Μένει να δούμε την απάντηση της Ρωσίας, και υπάρχει ενδεχομένως μια πραγματική εταιρική σχέση με τις ΗΠΑ, βάσει της οποίας και οι δύο εταίροι θα πρέπει να έρθουν στο τραπέζι, έχοντας αναλάβει δεσμεύσεις. Επιπλέον, το σχέδιο αυτό χρειάζεται σημαντική ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και αυτό δεν θα είναι εύκολο με τις ευρωπαϊκές περικοπές στον τομέα της άμυνας.
Τέλος, το Αφγανιστάν θα είναι για το ΝΑΤΟ, στα χρόνια που θα ακολουθήσουν, η μεγάλη πολιτική δοκιμασία. Οι ΗΠΑ ενήργησαν γρήγορα για να καθησυχάσουν τη Ρωσία ότι οι πύραυλοι δεν είχαν στην πραγματικότητα αυτούς ως στόχο. Ήταν κρίσιμης σημασίας για τις ΗΠΑ να μην εξοργίσουν τη Ρωσία και απέδειξαν ότι δεν είχαν καμία τέτοια πρόθεση, προσκαλώντας και τη Ρωσία να συμμετάσχει στο σχέδιο αντιπυραυλικής ασπίδας. Δεύτερον, οι ΗΠΑ ήταν αρκετά έξυπνες, ώστε να μην αναφέρουν το όνομα του Ιράν ή, για να το θέσουμε σωστά, ικανοποίησαν τις επιθυμίες της Τουρκίας, η οποία απειλούσε ότι θα αποχωρήσει, εάν γινόταν αναφορά στη γειτονική της χώρα (το Ιράν). Το πρόβλημα είναι ότι μόνο 21 από τα 27 κράτη μέλη βρίσκονται στο ΝΑΤΟ, κάτι που απειλεί την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής άμυνας.