Indeks 
 Poprzedni 
 Następny 
 Pełny tekst 
Procedura : 2007/0255(NLE)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury : A7-0362/2010

Teksty złożone :

A7-0362/2010

Debaty :

PV 18/01/2011 - 3
PV 18/01/2011 - 5
CRE 18/01/2011 - 3
CRE 18/01/2011 - 5

Głosowanie :

PV 19/01/2011 - 6.8
PV 19/01/2011 - 6.9
CRE 19/01/2011 - 6.8
Wyjaśnienia do głosowania
Wyjaśnienia do głosowania

Teksty przyjęte :

P7_TA(2011)0015

Pełne sprawozdanie z obrad
Wtorek, 18 stycznia 2011 r. - Strasburg Wydanie Dz.U.

3. Układ WE/Serbia o stabilizacji i stowarzyszeniu - Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między WE i Serbią (debata)
zapis wideo wystąpień
Protokół
MPphoto
 

  Przewodnicząca – Pierwszym punktem porządku dziennego jest wspólna debata nad układem WE/Serbia.

– Układ WE/Serbia o stabilizacji i stowarzyszeniu. Zalecenie pana posła Jelko Kacina w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych (A7-0362/2010). Zalecenie w sprawie projektu decyzji Rady i Komisji w sprawie zawarcia Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi a Republiką Serbii [15619/1/2007 – C7-0341/2010 – 2007/0255(NLE)]

– Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między WE a Serbią. Oświadczenia Rady i Komisji [2010/2980(RSP)]

 
  
MPphoto
 

  Jelko Kacin, sprawozdawca(SL) Pani Przewodnicząca! Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Unią Europejską a Serbią podpisano w kwietniu 2008 roku, a przejściową umowę handlową z Serbią pomyślnie wdrażamy od lutego 2010 roku.

Proces ratyfikacji rozpoczął się we wrześniu 2008 roku, gdy parlament serbski jako pierwszy ratyfikował przedmiotowy układ.

Układ ustanawia ramy polityczne, prawne i gospodarcze dla współpracy między Unią Europejską a Serbią, Serbia nie mogła zaś podążać dalej drogą integracji europejskiej bez zainicjowania procesu ratyfikacji.

W 2009 roku pod obrady Parlamentu Europejskiego nie trafiło żadne sprawozdanie na temat Serbii, gdyż proces ratyfikacji w państwach członkowskich utknął w miejscu wskutek braku pełnej współpracy tego kraju z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla Byłej Jugosławii (MTKJ) w Hadze. Jak dotąd układ ratyfikowało jedenaście państw członkowskich i dlatego dziś wzywam pozostałe państwa członkowskie, by jak najszybciej uczyniły to samo.

Jeżeli dziś ratyfikujemy układ w Parlamencie Europejskim, wyślemy mocny i wyraźny sygnał poparcia dla wysiłków europejskich Serbii. Samo to nie zagwarantuje jednak pomyślnego zakończenia procesu ratyfikacji.

Rezolucja w sprawie Serbii, nad którą będziemy głosować jutro, wysyła taki właśnie sygnał poparcia. Musimy wspierać Serbię na jej długiej i trudnej drodze do członkostwa w Unii Europejskiej.

Jako kraj, który jest od dawna izolowany i pozostaje poza głównym nurtem nowoczesnej polityki oraz gospodarki europejskiej, Serbia zmaga się z wieloma wyzwaniami.

W ostatnich dwóch latach byliśmy świadkami proeuropejskich przeobrażeń na serbskiej scenie politycznej. Przywódcy serbscy dostarczą nam najlepszych dowodów swojego szczerego przywiązania do europejskich wartości i sposobu życia, jeżeli pomyślnie rozwiążą istniejące problemy i wdrożą wszystkie niezbędne reformy.

Dostrzegamy już pewne pozytywne tendencje. Ze szczerą radością przyjmujemy gotowość Serbii do kompromisu i przyjęcie przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucji w sprawie Kosowa we wrześniu 2010 roku.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. Serbia zniosła obowiązkową służbę wojskową, a całe pokolenia młodych obywateli tego kraju zyskały dodatkową szansę, by się uczyć, studiować i rozwijać się. Wzmocniono też nadzór cywilny nad siłami zbrojnymi.

Z drugiej strony postępy Serbii na drodze do UE bardzo utrudnia fakt, że na wolności pozostają dwie osoby oskarżone przez MTKJ o popełnienie zbrodni wojennych.

Ratko Mladić ukrywa się od ponad 15 lat, które upłynęły od ludobójstwa w Srebrenicy – najgorszej zbrodni, jakiej dopuszczono się na ziemi europejskiej od II wojny światowej.

Z radością przyjmujemy oświadczenie rządu serbskiego, iż uznaje on za priorytet dokończenie współpracy z trybunałem w Hadze. Wzywamy jednak władze Serbii – jak stwierdził prokurator naczelny MTKJ – do zmniejszenia w przekonujący sposób rozdźwięku między wykazywaną przez nie wolą polityczną a konkretnymi rezultatami.

Nadszedł czas, aby Serbia zamknęła ten bolesny rozdział i wykonała nowy krok na rzecz pojednania w regionie.

Zgodnie z tym, co stwierdzono w konkluzjach Rady z 25 października 2010 r., Serbia nie uzyska statusu kraju kandydującego do momentu wykazania, że w pełni współpracuje z trybunałem w Hadze.

Najbardziej wymownym tego dowodem byłyby zatrzymanie i ekstradycja oskarżonych osób. Dotychczasowe wysiłki Serbii w tym celu nie przyniosły wyników i pozostają niewystarczające.

Udało się doprowadzić do znaczących zmian w stosunkach regionalnych na Bałkanach Zachodnich, czego dowodzą przede wszystkim relacje między Serbią a Chorwacją. Z zadowoleniem przyjmujemy postawę prezydenta Serbii, którego nowe podejście stworzyło silne fundamenty dla trwałego pojednania w regionie.

Mimo to nadal obecne są wyzwania. Belgrad musi wykazać konstruktywną postawę w zbliżającym się dialogu z Prisztiną, a niezależnie od kwestii statusu Kosowa relacje między obydwoma ośrodkami muszą nabrać charakteru partnerskiego, aby ułatwić całemu regionowi postępy na drodze do Europy.

Dotyczy to również stosunków Serbii z Bośnią i Hercegowiną. Belgrad musi wesprzeć reformy, które umożliwią Bośni i Hercegowinie – jako krajowi posiadającemu własne instytucje – negocjacje w sprawie członkostwa w Unii Europejskiej. Na razie do takiej sytuacji nie udało się doprowadzić.

 
  
MPphoto
 

  Enikő Győri, urzędująca przewodnicząca Rady – Pani Przewodnicząca! Jest dla mnie ogromnym przywilejem i zaszczytem powrócić do Parlamentu Europejskiego w nowej roli przedstawicielki węgierskiej rotacyjnej prezydencji Rady Unii Europejskiej. Panie i Panowie! Mam nadzieję, że potraktujecie mnie jako byłą posłankę do Parlamentu Europejskiego oraz uznacie moją obecność za gwarancję, że prezydencja węgierska będzie przyjazna Parlamentowi.

Żywię wielkie nadzieje związane z współpracą z Państwem w nadchodzących pięciu i pół miesiącach tej prezydencji. W dalszej części wystąpienia posłużę się moim językiem ojczystym.

urzędująca przewodnicząca Rady(HU) Pani Przewodnicząca, Panie i Panowie! Jest dla mnie wielką przyjemnością i zaszczytem wziąć udział w tej debacie, po zakończeniu której Parlament będzie głosować nad zatwierdzeniem układu o stabilizacji i stowarzyszeniu podpisanego z Republiką Serbii. Pragnę również skorzystać z tej sposobności, aby wyrazić swoją wdzięczność sprawozdawcy Parlamentu Europejskiego, panu posłowi Jelko Kacinowi, który stworzył doskonały projekt sprawozdania na omawiany temat, oraz aby wyrazić radość z rezolucji w sprawie procesu integracji Serbii z Unią Europejską. Podobnie jak inne kraje w regionie, Serbia również odniosła korzyści dzięki perspektywom członkostwa w Unii Europejskiej – kraj ten dokonał w ostatnich latach znaczącego postępu w tym kierunku. W tym kontekście układ o stabilizacji i stowarzyszeniu jest ważnym krokiem Serbii na drodze do przystąpienia do Unii Europejskiej.

Układ ten zacieśnia już i tak bliskie związki między Unią Europejską a Serbią, ustanawiając stosunek umowny między obydwiema stronami. Stwarza też nowe ramy dialogu politycznego. Wprowadza on strefę wolnego handlu i wzmacnia dwustronne stosunki gospodarcze, co ma w zamiarze przynieść gospodarce Serbii wyraźne korzyści. Układ wspiera procesy reform, które przyczynią się do wzrostu gospodarczego Serbii i pomogą w stworzeniu w tym kraju w pełni funkcjonalnej gospodarki rynkowej. Kładzie ponadto fundamenty pod nawiązanie w przyszłości intensywniejszej współpracy między Unią Europejską a Serbią w kilku obszarach, w tym w szczególności walki z przestępczością zorganizowaną i nielegalnym handlem transgranicznym, jak również w zakresie udoskonalenia obecnych regulacji dotyczących ochrony środowiska.

Rada rozpoczęła proces ratyfikacji układu 14 czerwca 2010 r. Jak dotąd zatwierdziło go w parlamentach narodowych jedenaście państw członkowskich, w tym oczywiście Węgry. Jesteśmy przekonani, że wkrótce ratyfikują go wszystkie państwa członkowskie. Rada z zadowoleniem przyjmie wejście w życie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu do końca 2011 roku, a najpóźniej na początku roku 2012. Oznaczałoby to zawarcie przez Serbię ambitnej umowy z Unią Europejską równocześnie z podjęciem przez ten kraj intensywniejszych przygotowań do akcesji. Państwa głosy uczynią ten proces jeszcze bardziej widocznym i przyczynią się do jego postępów dzięki jednogłośnemu poparciu wyrażonemu przez wszystkie siły polityczne podczas posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych w dniu 1 grudnia. Serbia wskazała, że pragnie związać się z Unią Europejską, przedkładając w grudniu 2009 roku wniosek o członkostwo. W październiku zeszłego roku Rada wezwała Komisję do wyrażenia opinii w tej sprawie, której można spodziewać się w drugiej połowie 2011 roku.

Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że proces integracji europejskiej ma z punktu widzenia Serbii liczne zalety, a zarazem kraj ten musi jeszcze wdrożyć poważne reformy. Chodzi tutaj o dalsze wysiłki w dziedzinie administracji publicznej i praworządności, reformy wymiaru sprawiedliwości, walki z korupcją i przestępczością zorganizowaną oraz współpracy z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla Byłej Jugosławii.

Jak stwierdza się również w sprawozdaniu przedłożonym przez pana posła Kacina, przebieg procesu integracji zależy od postępów poczynionych w tym zakresie. Z radością przyjmuję fakt, że osiągnięto już liczne wyniki. Jednocześnie pragnę skorzystać ze sposobności, aby wskazać, że w zeszłym roku Serbia podjęła historyczne kroki na rzecz pokojowych stosunków z sąsiadami w regionie. Z zadowoleniem przyjmuję też ścisłą współpracę Serbii z Unią Europejską w lecie 2010 roku oraz będącą jej wynikiem rezolucję ONZ, która otworzyła drogę do dialogu między Belgradem i Prisztiną. Rada w pełni popiera działania podejmowane w tej dziedzinie przez wysoką przedstawiciel Ashton. Wiążą się one z bardzo poważnymi wyzwaniami, ale możliwość nawiązania dialogu otwiera zarówno przed Kosowem, jak i przed Serbią szansę zbliżenia się do Unii Europejskiej.

Wreszcie pragnę podzielić się z Państwem jednym wnioskiem. Jestem przekonana, że Unia Europejska musi utrzymać wiarygodność procesu rozszerzenia. Środki to umożliwiające są w naszych rękach. Jestem przekonana, że jeżeli za kadencji prezydencji węgierskiej uda się pomyślnie zakończyć negocjacje akcesyjne z Chorwacją, wyślemy tym samym również Serbii bardzo pozytywny sygnał świadczący o tym, iż proces ten trwa, a na kraje bałkańskie czeka miejsce w rodzinie narodów Unii Europejskiej.

Pani Przewodnicząca, Panie i Panowie! Rok 2011 będzie dla Serbii ważnym rokiem niosącym zarówno wyzwania, jak i sposobności. Cieszę się z szans, jakie otwiera przed nią ten nowy układ, co umożliwia nam budowę wspólnej przyszłości w pokojowej Europie.

 
  
MPphoto
 

  Štefan Füle, komisarz – Pani Przewodnicząca! Jest dla mnie ogromną przyjemnością i zaszczytem zwracać się dziś do Parlamentu Europejskiego z prośbą o wyrażenie w głosowaniu zgody na zawarcie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu z Republiką Serbii. Pragnę również wyrazić gorącą wdzięczność sprawozdawcy ds. Serbii, panu posłowi Jelko Kacinowi, za sprawozdanie w sprawie procesu integracji Serbii z Unią Europejską.

Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu stanowi z punktu widzenia Serbii wielki krok naprzód na drodze do Unii Europejskiej. Podstawowym celem tego układu jest otwarcie możliwości dalszej integracji europejskiej i reform oraz przygotowanie Serbii do członkostwa w Unii Europejskiej. Ten ważny kamień milowy ma stanowić zachętę dla Serbii, która ponowiła wysiłki na rzecz pojednania w regionie.

Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu ustanawia kompleksowe ramy instytucjonalne w postaci Rady ds. Stabilizacji i Stowarzyszenia oraz Komitetu ds. Stabilizacji i Stowarzyszenia, wznawia dialog polityczny i tworzy sieć podkomitetów obejmujących większość obszarów polityki Unii Europejskiej. Ustanawia również oczywiście konkretne ciało pośredniczące między Parlamentem Europejskim a parlamentem Serbii – wspólną komisję parlamentarną.

Z gospodarczego punktu widzenia w układzie o stabilizacji i stowarzyszeniu przewidziano stopniowe ustanowienie strefy wolnego handlu i stopniową integrację Serbii z rynkiem wewnętrznym Unii Europejskiej, co przyniesie korzyści gospodarcze zarówno Unii Europejskiej, jak i Serbii. Podobnie jak miało to miejsce w Europie Środkowej w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, układ przyśpieszy napływ inwestycji, zwłaszcza pośrednich. Wniesie on bardzo ważny wkład w rozwój gospodarki serbskiej i pomoże Serbii rozwinąć funkcjonującą gospodarkę rynkową.

Zalety tego układu z punktu widzenia Unii Europejskiej są równie znaczące. Rynek serbski otworzył się obecnie na unijnych eksporterów. Wcześniej stosunkowo wysokie bariery celne zostaną całkowicie zniesione w ciągu kilku lat z wyjątkiem kilku produktów rolnych podlegających szczególnej ochronie.

Ponadto dzięki stopniowej integracji Serbii z rynkiem wewnętrznym warunki dla inwestorów staną się stabilniejsze i bardziej przewidywalne. Zasady dotyczące konkurencji i pomocy państwa zostaną dostosowane do unijnych. Ochrona praw własności intelektualnej również stopniowo zbliża się do standardów UE. Pokaźny serbski rynek zamówień publicznych staje się też coraz bardziej otwarty dla europejskich oferentów.

Zacieśnienie więzów z Serbią oznacza dodatkowo inne korzyści dla Unii Europejskiej, gdyż ułatwi ono współpracę w dziedzinie sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa, środowiska, transportu oraz służb celnych – by wymienić tylko kilka obszarów. Pomoże zatem uczynić politykę Unii Europejskiej w Europie Południowo-Wschodniej bardziej wiarygodną i skuteczniejszą.

Wreszcie, kwestią szczególnie wartą uwagi jest fakt, że Serbia przyśpieszyła wejście w życie przejściowej umowy. Oficjalnie zaczęła ona obowiązywać w lutym 2010 roku, Serbia zadecydowała jednak o jej stosowaniu wkrótce po jej podpisaniu w kwietniu 2008 roku, wykazując tym samym zaangażowanie w integrację gospodarczą z Unią Europejską, w której to dziedzinie odnotowuje jak dotąd dobre wyniki.

Od 14 czerwca 2010 r., gdy Rada zdecydowała się rozpocząć proces ratyfikacji układu, dziewięć państw członkowskich poinformowało o ratyfikacji, a dwa kolejne zyskały zgodę swoich parlamentów. Dzisiejsze głosowanie w Parlamencie Europejskim powinno zatem dać dodatkowy impuls temu procesowi dzięki jednogłośnemu poparciu wszystkich grup politycznych. Mam nadzieję, że wkrótce dojdzie do ratyfikacji w pozostałych państwach członkowskich.

Na koniec pragnę skupić się na projekcie rezolucji w sprawie procesu integracji Serbii z Unią Europejską jako doskonale przygotowanym wkładzie w dzisiejszą debatę polityczną, w związku z czym jestem wdzięczny sprawozdawcy panu posłowi Kacinowi. Tą rezolucją wysyłamy Serbii zarówno sygnał poparcia i zachęty do poprawy stosunków z UE, jak i przesłanie dotyczące naszych oczekiwań w odniesieniu do największych wyzwań na jej drodze do członkostwa w Unii. W kontekście przygotowań do wydania opinii na temat wniosku Serbii o członkostwo w UE następuje to w bardzo właściwym momencie.

W listopadzie zeszłego roku udałem się do Belgradu, by przekazać premierowi i wicepremierowi Serbii ds. integracji europejskiej szczegółowy kwestionariusz. Władze serbskie pracują obecnie intensywnie nad odpowiedziami, które spodziewamy się uzyskać do końca miesiąca. Pozytywnym objawem było przyjęcie przez rząd Serbii 30 grudnia planu działań w następstwie sporządzonego przez Komisję sprawozdania o postępach. W nadchodzących miesiącach Komisja dokona wnikliwej analizy odpowiedzi na kwestionariusze oraz kroków podjętych przez władze Serbii w celu zakończenia oceny i wydania opinii w drugiej połowie 2011 roku.

Jak powiedziała moja węgierska koleżanka, 2011 jest dla Serbii ważnym rokiem – okresem zarówno trudnych wyzwań, jak i sposobności. Droga została wytyczona, a cele są dobrze znane, ale Serbia musi podążyć tą drogą, spełnić określone kryteria oraz, gdy będzie gotowa, zaangażować się w proces negocjacyjny z Unią Europejską. Jestem przekonany, że przy naszym wspólnym wsparciu Serbia będzie nadal dokonywać właściwych wyborów europejskich i osiągnie postępy w swoich wysiłkach na rzecz integracji. Wyśle tym samym pozytywny komunikat całemu regionowi w czasie, gdy musimy potwierdzić jego europejską perspektywę w celu konsolidacji pokoju i przyczynienia się do dobrobytu gospodarczego na Bałkanach Zachodnich.

 
  
MPphoto
 

  György Schöpflin, w imieniu grupy PPE – Pani Przewodnicząca! Moim zdaniem sprawozdanie w sprawie Serbii jest doskonałe. Pragnę pogratulować panu posłowi sprawozdawcy Jelko Kacinowi.

Wydaje mi się, że Serbia wreszcie zadecydowała, iż naprawdę chce europejskiej przyszłości. Większość elit politycznych uznaje to za najlepszą opcję. Tę determinację trzeba postrzegać w świetle wstrząsów ostatnich dwóch dekad. Serbia doświadczyła końca komunizmu, rozpadu Jugosławii, późniejszych wojen, rządów Slobodana Miloševicia, bombardowań w 1999 roku, rozrostu mafii oraz przestępczości, przemocy, uchodźców – to historia przygnębiająca i traumatyczna. Tak więc decyzja o zwrocie w kierunku Europy jest poważnym osiągnięciem sygnalizującym, że kraj ten stał się czynnikiem działającym na rzecz stabilności w regionie.

Pozostają dwa istotne problemy polityczne: aresztowanie Ratko Mladicia i przewiezienie go do Hagi oraz pogodzenie się z niepodległością Kosowa. Obydwa wiążą się z barierami psychologicznymi. Mladić ma protektorów, a utrata Kosowa jest bolesna dla znacznej części społeczeństwa serbskiego – tak jest z każdą utratą terytorium. Można tutaj dodać kilka innych obszarów wymagających uwagi, a mianowicie usprawnienie administracji publicznej i sądownictwa, ustanowienie warunków rynkowych i w pełni otwarte spojrzenie na przeszłość Serbii, w tym otwarcie archiwów.

Wysiłkom Serbii na drodze do Europy można wróżyć powodzenie. Widać zaangażowanie w tym kierunku. Istnieje świadomość zadań stojących przed elitami i społeczeństwem, a przygotowania techniczne trwają. Jeżeli wszystko pójdzie dobrze, Serbia powinna otrzymać jesienią opinię, a później status kraju kandydującego. Droga do Europy nie będzie prosta, ale Europa jako całość zyskuje dzięki stabilnej i demokratycznej Serbii.

 
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności