Przewodniczący – Koleżanki i Koledzy! Pragnę powitać pana premiera Yvesa Leterme’a. Pół roku temu przedstawialiśmy tutaj prezydencję belgijską. Teraz przedstawiamy osiągnięcia prezydencji belgijskiej w zakresie prawodawstwa, Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, nadzoru finansowego, inicjatywy obywatelskiej i budżetu – omówimy wszystkie te kwestie.
Witam również pana przewodniczącego Barroso, który jest tu obecny, i wszystkich Państwa.
– Kolejnym punktem porządku dziennego są oświadczenia Rady i Komisji dotyczące podsumowania belgijskiej prezydencji w Radzie.
Yves Leterme, urzędujący przewodniczący Rady – (FR) Panie Przewodniczący, Panie Przewodniczący Barroso, Panie i Panowie! Choć może się to wydawać trochę nie na miejscu tutaj, w sali plenarnej Parlamentu Europejskiego, pragnę rozpocząć swoje przemówienie cytatem z wielkiego północnoamerykańskiego myśliciela Ralpha Waldo Emersona, który powiedział:
„Do not go where the path may lead. Go instead where there is no path and leave a trail”.
(FR) Innymi słowy: „Nie idź tam, dokąd prowadzi ścieżka. Idź tam, gdzie nie ma ścieżki, i przetrzyj szlak”.
Panie i Panowie! Właśnie to czyniliśmy z udziałem Was wszystkich przez ostatnich sześć miesięcy. Mój kraj – Belgię – wezwano do objęcia rotacyjnej prezydencji Unii Europejskiej po wejściu w życie Traktatu z Lizbony.
Prawdą jest, że nie zapuszczaliśmy się na zupełnie nieznane terytoria, niezbędne było jednak określenie kryteriów funkcjonowania Unii Europejskiej w warunkach nowego traktatu, z nowymi instytucjami, w które wyposażył on Unię Europejską. W związku z tym w zgodzie z belgijską tradycją – tradycją mojego kraju – uczyniliśmy wszystko, co było w naszej mocy, aby umożliwić instytucjom optymalne funkcjonowanie w celu stworzenia właściwych precedensów.
Panie i Panowie! Uważam, że mogę Państwu oświadczyć, iż Unia Europejska, struktury której nakreślił traktat lizboński, funkcjonuje dziś i funkcjonuje sprawnie. Unia zyskała nowy instrument nadzoru nad sektorem finansowym, który powinien – mamy taką nadzieję – zapobiec ponownemu pojawieniu się kryzysów takich jak ten, z którego wciąż staramy się wydobyć. Poczyniliśmy postępy w dziedzinie zarządzania gospodarczego. Osiągnęliśmy porozumienie w sprawie budżetu na 2011 rok, a co najważniejsze, w ciągu tych sześciu miesięcy między Parlamentem a Radą zawarto niemal czterdzieści porozumień o charakterze legislacyjnym.
Panie i Panowie! Nasza determinacja, by szanować zarówno literę, jak i ducha traktatu lizbońskiego, była wyborem dokonywanym z myślą o przyszłości Unii, inwestycją w coraz ściślejszą współpracę europejską. Aby to osiągnąć, podczas obecnej prezydencji postępowaliśmy zgodnie z dwiema głównymi zasadami.
Po pierwsze, nie pragnęliśmy wysforować się na czoło. Zamiast tego włączyliśmy nasz program – program belgijski z jego pięcioma priorytetami – w obręb programu europejskiego, programu Komisji, w działania promowane przez szefów państw lub rządów na szczeblu Rady Europejskiej, jak też w obręb programu trójki, jaką stworzyliśmy wraz z kolegami z Hiszpanii i Węgier.
(NL) Po drugie, Panie i Panowie, oprócz tego, że nie chcieliśmy narzucać programu belgijskiego, zdecydowaliśmy się na coś, co określiłbym jako prezydencję integracyjną. Staraliśmy się więc jak najściślej współpracować z wszystkimi instytucjami europejskimi, szanując literę i ducha Traktatu z Lizbony oraz odgrywając zaledwie rolę moderatora.
Współpracowaliśmy ze wszystkimi stronami – oczywiście z Parlamentem i Komisją, ale również z nowym stałym przewodniczącym Rady, wysoką przedstawiciel i, rzecz jasna, z państwami członkowskimi. Myślę jednak, że mogę powiedzieć, iż przez całą naszą kadencję przywiązywaliśmy szczególną wagę do konstruktywnej i otwartej współpracy z Parlamentem, którego uprawnienia uległy znaczącemu zwiększeniu zgodnie z nowymi zasadami.
Konieczna jest tu oczywiście pewna skromność, ale muszę powiedzieć, że wspólnie z Państwem zagwarantowaliśmy sukces tej metody. Ponadto, Panie i Panowie, Unia opiera się dzisiaj – bardziej niż kiedykolwiek – na interakcjach między instytucjami a państwami członkowskimi. Uważam, że metoda ta zadziałała i może sprawnie działać dalej, gdyż skupia się ona na wynikach, nie zaś na budowaniu wizerunku. Dotyczy to naszej prezydencji, ale w istocie również i Parlamentu Europejskiego, choć to już muszą Państwo ocenić sami.
Panie Przewodniczący, Panie i Panowie! Pragnę wyrazić niemniej wdzięczność za Państwa współpracę w imieniu rządu belgijskiego oraz moich współpracowników, którzy działali w ramach rotacyjnej prezydencji. Mogę tutaj powiedzieć, że wypracowane przez nas porozumienia zostały w większości ostatecznie przyjęte bardzo dużą przewagą głosów. Świadczy to o jakości odbywających się tutaj debat oraz – co powinno uspokoić obywateli Europy – o priorytecie, jaki przyznali Państwo sprawom ważnym dla Europy, stawiając je zdecydowanie ponad interesy narodowe.
Panie i Panowie, te sześć miesięcy dobiegło jednak końca. Nie możemy oczywiście patrzeć wstecz. W nadchodzących miesiącach i latach będziemy mieli do zrobienia więcej niż kiedykolwiek, ponieważ nasza Unia – nasze społeczeństwo – stoi przed wyjątkowo wielkimi wyzwaniami. Pragnę teraz pokrótce je omówić.
Pierwszym wyzwaniem jest oczywiście kontynuowanie tego, co zapoczątkowaliśmy w ostatnich sześciu miesiącach, a mianowicie zarządzania gospodarczego. Od początku tego półrocznego okresu działaliśmy wspólnie na rzecz podjęcia środków niezbędnych, aby uniknąć kryzysu w strefie euro. Samo przeciwdziałanie dotychczasowym objawom jednak nie wystarczy. Zagrożenia, przed jakimi stanęła część krajów strefy euro, dowodzą, że unia walutowa nie może w istocie działać samodzielnie bez unii gospodarczej – bez większej konwergencji gospodarczej. Musimy zatem z determinacją podążać drogą większej spójności gospodarczej – większej spójności w polityce fiskalnej, gospodarczej i społecznej państw członkowskich.
Zarządzanie gospodarcze wymaga też ścisłego monitorowania polityki budżetowej i strukturalnej państw członkowskich Unii. Musimy w pełni wykorzystać europejski semestr, który stworzono właśnie w tym celu. Powrót do dyscypliny budżetowej nie może być zaledwie niewiążącym celem; musi on podlegać weryfikacji oraz w razie potrzeby egzekwowaniu na szczeblu europejskim. Nie chodzi tu oczywiście o dyscyplinę dla samej dyscypliny; zdrowe finanse publiczne są bezwzględną koniecznością, jeżeli mamy powrócić na ścieżkę trwałego wzrostu, wiarygodnego wzrostu, który stworzy miejsca pracy dla naszych obywateli. Te miejsca pracy są oczywiście niezbędne dla utrzymania naszego specyficznego europejskiego modelu społecznego, któremu towarzyszą nieodłącznie wolność polityczna i gospodarcza, solidarność społeczna oraz odpowiedzialność ekologiczna.
(DE) Unia musi wykorzystać nowe narzędzia, które wdraża, w celu efektywnego monitorowania rynków finansowych. Narzędzia te mają być gotowe do użycia do końca bieżącego roku. To bezwzględna konieczność, aby zapobiec kolejnym zaburzeniom na rynkach.
Konwergencja gospodarcza, monitorowanie krajowych wyborów w dziedzinie polityki budżetowej i strukturalnej, nowe instrumenty monitorowania rynków finansowych – wszystko to może sprawiać wrażenie, że aparat Unii stanie się przyciężki i nazbyt złożony. Oczywiście należy się spodziewać, iż ściślejsze monitorowanie krajowych decyzji politycznych państw członkowskich nie obędzie się bez pewnych dyskusji i tarć. Nie powinno nas to jednak zniechęcać, gdyż stanowi to część istoty integracji europejskiej.
Drugim obszarem, w którym musimy utrzymać osiągnięty impet, jest rola Unii na świecie. Osiągnęliśmy w tym zakresie postępy. Dzięki zgodnym przygotowaniom i jednolitej reprezentacji zwiększyliśmy w istocie nasze znaczenie w G20. W ostatnich miesiącach Unia zaczęła budować własną reprezentację dyplomatyczną na całym świecie. To działania słuszne, trzeba je wszakże skonsolidować.
Prawdą jest, że Unia Europejska mówi o większości problemów na świecie jednym głosem, ale słowa nie wystarczają. Unia musi zyskać większe znaczenie, nabyć możliwość działania w stanowczy sposób oraz stać się prawdziwym biegunem wpływu i potęgi w dzisiejszym wielobiegunowym świecie.
Po trzecie, musimy zająć się perspektywą finansową Unii. Prawdą jest, że obecny czas nie skłania rządów do rozważania znaczącego zwiększenia swojego wkładu w budżet unijny, ale nie możemy też uniknąć debaty na temat długoterminowej perspektywy finansowej.
Parlamentowi obiecano konsultacje na temat zasad przyszłego finansowania Unii – sposobów i środków. Unia nie może funkcjonować z dnia na dzień, musi dysponować perspektywą długoterminową.
Wreszcie pragnę powiedzieć, że z wyzwaniami tymi uda nam się uporać tylko, jeżeli uwierzymy w siebie bardziej niż kiedykolwiek. Pragnę tu zacytować refleksję francuskiego myśliciela i pisarza André Frossarda dotyczącą wyzwań na nadchodzące lata. Przypomnę ją najpierw w wersji francuskiej, a później przetłumaczę:
(FR) „L’Europe cherche, avec raison, à se donner une politique et une monnaie communes mais elle a surtout besoin d'une âme”.
„Europa słusznie pragnie zyskać wspólną politykę i walutę, ale przede wszystkim potrzebuje duszy”.
W istocie, Panie i Panowie, potrzebujemy duszy. Musimy żywić wiarę w siebie i w to, co osiągnęliśmy, nie zaś przepraszać za to, kim i czym jesteśmy. Musimy pamiętać, że przed rynkiem, przed walutą, przed zestawem instytucji Unia – nasza Unia – była wizją, wiarą, marzeniem. Była marzeniem o pokoju na kontynencie, który rozdarło tak wiele wojen.
Słyszałem, że mówienie o pokoju pokoleniom Europejczyków, którzy nigdy nie zaznali wojny, stało się nieco passé. Mogę tylko powiedzieć: „Rozejrzyjcie się”. Spójrzcie na przykład na wszystkich uchodźców, którzy przybywają do nas, uciekając przed wojną, przed konfliktami zbrojnymi, przed tyranią. Ci uchodźcy z pewnością nie gardzą osiągnięciem polegającym na rozszerzeniu pokoju i bezpieczeństwa na niemal cały kontynent. Ci uchodźcy – ci ludzie – również aspirują, podobnie jak wielu ludzi na całym świecie, do praw i wolności, które zbyt wielu naszych obywateli traktuje jako oczywiste.
W Unii chodzi o pokój, ale również o wolność, demokrację, podstawowe prawa obywatelskie oraz praworządność – dla naszych obywateli i dla imigrantów. Wierzymy w prawo każdego człowieka do godności ludzkiej, co oznacza prawo do powstania z kolan i dumnego wyprostowania się oraz prawo do swobody myśli, wypowiedzi i kultu religijnego.
Często cytuje się stwierdzenie Jeana Monneta, że nic nie jest możliwe bez ludzi, ale nic nie jest trwałe bez instytucji. Pozostaje ono nadal w pełni prawdziwe, z drugiej strony jednak prawdą jest, że instytucje usychają, jeżeli nie opierają się na ludziach o silnych przekonaniach. Musimy pamiętać, że pociągniemy swoich obywateli za sobą tylko, jeżeli damy im wizję: damy im marzenie.
Na koniec życzę Węgrom, które obejmują obecnie prezydencję, samych sukcesów. Jestem pewien, że poniosą wysoko sztandar europejskiego marzenia o pokoju, europejskiego marzenia o wolności i celu nieustannego umacniania Unii.
(Oklaski)
José Manuel Barroso, przewodniczący Komisji – (FR) Panie Przewodniczący, Panie Urzędujący Przewodniczący Leterme, Panie i Panowie! Dzięki efektywnemu i skoncentrowanemu działaniu, pragmatyzmowi oraz duchowi wspólnotowemu Unia dokonała za kadencji prezydencji belgijskiej ważnych postępów, które należy potraktować z szacunkiem i uznaniem.
W imieniu Komisji Europejskiej pragnę pogratulować z całego serca panu premierowi Yvesowi Leterme’owi, całemu jego zespołowi rządowemu, administracji oraz wszystkim Belgom, którzy dali z siebie wszystko, by zagwarantować sukces prezydencji.
Była to bardzo dobra, doskonała wręcz prezydencja w czasie delikatnym i pełnym wyzwań dla przyszłości Unii Europejskiej. W przeszłości problemy rzadko bywały tak poważne, a przezwyciężenie trudności tak kluczowe. Przez te długie miesiące wściekłości i wrzasku – jeżeli wybaczą mi Państwo to wyrażenie – prezydencja belgijska pewnie trzymała ster polityki europejskiej. Jej działania zawsze dowodziły świadomości fundamentalnego sensu istnienia Unii Europejskiej, solidarności wszystkich w ogólnym interesie europejskim. Jej działania pozwoliły nam również wytyczyć najlepszą drogę osiągnięcia naszych podstawowych celów: stabilności oraz powrotu na ścieżkę wzrostu pozwalającego tworzyć miejsca pracy.
Były to miesiące, w których Europą wciąż rządził frenetyczny rytm wydarzeń związanych z kryzysem finansowym i długiem państwowym. Wszystkie oczy były skierowane na przyszłość strefy euro oraz naszą determinację, by jej bronić. Gdy mówimy, że uczynimy wszystko, co możliwe, aby obronić stabilność całej strefy euro, nie możemy rzucać słów na wiatr. To ni mniej ni więcej tylko wyraz naszej twardej woli politycznej, by bronić wspólnego przeznaczenia. Przyszłość strefy euro i przyszłość Unii Europejskiej to dwie strony tego samego medalu. Pragniemy, by przyszłość ta przyniosła stabilność i dobrobyt – w interesie naszym oraz przyszłych pokoleń. Takie zawsze było, i takie pozostaje, znaczenie integracji europejskiej oraz ducha wspólnotowego.
Fundamentalne reformy, do których się zobowiązaliśmy, pokazują, że w pełni zdajemy sobie sprawę z wyzwania, przed jakim stoi Unia Europejska. Musimy dostosować się do nowych realiów politycznych, gospodarczych i strategicznych szybko zmieniającego się, zglobalizowanego świata. Dostosowaniu temu muszą towarzyszyć potwierdzenie naszych wartości, ochrona naszych interesów oraz zwiększenie naszej wiarygodności i wpływów na scenie międzynarodowej.
U podłoża czynionych postępów leżą podstawowe decyzje, które podjęliśmy w zakresie wzmocnienia europejskiego zarządzania gospodarczego i uporania się z nierównowagą makroekonomiczną. To nie opcja, lecz imperatyw. Mam nadzieję, że podczas najbliższego sześciomiesięcznego okresu Parlament Europejski i Rada przyjmą wnioski dotyczące zarządzania gospodarczego.
Fundamentalnym pytaniem nie jest to, kto spośród zainteresowanych podmiotów politycznych w Europie okaże się zwycięzcą lub przegranym, lecz to, czy jesteśmy wszyscy gotowi do współpracy w pełnym poszanowaniu wzajemnych uprawnień. W istocie pytaniem jest, czy jako zwycięzca czy przegrany wyjdzie z tego cała Unia Europejska. Odpowiedź jest prosta: jeżeli nie usprawnimy zarządzania gospodarczego, przegramy wszyscy – zarówno w strefie euro, jak i w całej Unii Europejskiej.
Jeżeli nie usprawnimy zarządzania gospodarczego, przegramy bitwę o stabilność, wzrost i zatrudnienie w Europie. Jeżeli nie usprawnimy zarządzania gospodarczego, dzisiejsze silne więzy mogą jutro stać się słabymi. Ponadto jeżeli nie usprawnimy zarządzania gospodarczego, utracimy wiarygodność na scenie międzynarodowej.
W sytuacji, gdy kwestie zarządzania i nierównowagi makroekonomicznej są też zagadnieniami globalnymi i są w szczególności omawiane na forum G20, jak możemy zachować wiarygodność i wpływy wśród partnerów międzynarodowych, jeżeli nie potrafimy sobie z nimi poradzić nawet na szczeblu UE? Mówię to, ważąc starannie słowa: to w istocie pytanie egzystencjalne z punktu widzenia Unii Europejskiej. Działamy i występujemy jako Unia lub nie działamy i pozwalamy się zmarginalizować. Tak naprawdę chodzi o nasze zbiorowe przeznaczenie.
Na szczęście zmierzamy w kierunku zaznaczenia swojej obecności. Chciałbym w związku z tym szczerze pogratulować prezydencji belgijskiej. Porozumienie osiągnięte podczas obrad Rady ECOFIN 17 września zaowocowało ustanowieniem nowych cykli zarządzania gospodarczego znanych pod nazwą europejskiego semestru. Pierwszy krok podjęliśmy w zeszłym tygodniu, przedstawiając opracowaną przez Komisję Europejską roczną wizję wzrostu, w której jasno stwierdza się, że trzema priorytetami, na których musimy skupić nasze wysiłki, są wzmocnienie stabilności makroekonomicznej – w szczególności poprzez rygorystyczną konsolidację fiskalną – reformy strukturalne oraz wzrost sprzyjający tworzeniu miejsc pracy.
Osiągnęliśmy również godne uwagi sukcesy w dziedzinie nadzoru finansowego, w szczególności przyjmując nową europejską architekturę nadzoru finansowego, która zaczęła funkcjonować 1 stycznia 2011 r. wraz z ustanowieniem Europejskiej Rady Ryzyka Systemowego oraz trzech nowych organów nadzoru finansowego zajmujących się rynkami, bankami i ubezpieczeniami.
W ciągu tych sześciu miesięcy udało nam się także osiągnąć porozumienie w sprawie zarządzania funduszami spekulacyjnymi i innymi alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, jak także w sprawie agencji ratingowych. Środki oszczędnościowe nie jawią się naszym obywatelom jako mglista koncepcja, lecz jako bolesne realia życia codziennego. W Europie jest wiele zmartwień i obaw, lecz w tej samej Europie dostrzegamy też daleko idące oczekiwania, że odkładane zbyt długo reformy zostaną wreszcie dokończone, że nieodłączną częścią rozwiązania będzie wymiar europejski, a Europa będzie bronić swoich projektów, wartości i interesów na świecie.
Ważne jest zatem jak najszersze rozpowszechnianie informacji o tym, co robi Unia w celu przywrócenia wzrostu, który okaże się trwały i stworzy miejsca pracy, oraz w celu zbudowania sprawiedliwszego i przyjaźniejszego środowisku społeczeństwa europejskiego.
Pragnę również wskazać pewne inne osiągnięcia, w szczególności w dziedzinie polityki zagranicznej i stosunków zewnętrznych. Jednym z nich jest podpisanie 6 października umowy o wolnym handlu z Koreą Południową, która jest – powiedzmy to jasno – najambitniejszą umową handlową kiedykolwiek zawartą przez Unię Europejską, i która musi pozostać wzorcem dla naszych przyszłych dwustronnych umów handlowych.
Wbrew oczekiwaniom niektórych pesymistów konferencja w Cancún również przyniosła pewne postępy na drodze do multilateralizmu w walce ze zmianą klimatu. Dowiedziono tam także znaczenia współpracy między prezydencją a Komisją, która pozwala Europie mówić jednym, wyraźnym głosem na scenie międzynarodowej.
Jeżeli chodzi o wyniki praktyczne, pragnę również pochwalić porozumienie osiągnięte ostatecznie za kadencji prezydencji belgijskiej w dziedzinie transportu – chodzi tu o eurowiniety. To bardzo ważne dla naszych obywateli.
Pragnę również wyrazić uznanie dla prezydencji belgijskiej w związku z wzorcowym sposobem, w jaki zagwarantowała ona poszanowanie i wdrożenie ważnych zmian, jakie wprowadził Traktat z Lizbony. Prezydencja wykorzystała w błyskotliwy sposób wszystkie swoje zdolności negocjacyjne podczas trudnych rozmów na temat budżetu Unii Europejskiej na 2011 rok opracowywanego zgodnie z nowymi zasadami budżetowymi traktatu. Była to ilustracja najlepszych cech europejskiego ducha i jego kultury kompromisu. Komisja jest dumna ze swojego wkładu w osiągnięty rezultat.
Dziś, wypełniając moje zobowiązania wobec Parlamentu, odbędę pierwsze spotkanie z przewodniczącym Parlamentu Europejskiego Jerzym Buzkiem oraz premierem Viktorem Orbánem, który obejmuje rotacyjną prezydencję Rady, aby omówić następne kroki w kwestiach budżetowych.
Rok 2011 był okresem w znacznej mierze trudnym, a nieraz skrajnie wymagającym. Ostatecznie okazał się jednak bardzo produktywny. Za prezydencji dwóch krajów – Belgii, ale również Hiszpanii – w decydujący sposób popchnęliśmy naprzód integrację europejską. Widzę to po sile naszej Unii i prawidłowym funkcjonowaniu naszych instytucji. Teraz zadaniem ostatniego kraju z tej trójki – Węgier – będzie utrzymać impet.
Ważne decyzje, które podjęliśmy w zeszłym roku, stanowią dowód, że wszyscy razem – Parlament, Rada, Komisja, państwa członkowskie – wiemy, co musimy uczynić, by zapewnić Europie stabilną i zamożną przyszłość. Jeżeli wiemy, co mamy robić, musimy zrobić to teraz. Powiedzieliśmy, że mamy wolę ku temu; teraz musimy pokazać, że jesteśmy naprawdę w stanie dotrzymać swoich zobowiązań politycznych bez ich rozwadniania i osłabiania oraz nie dając się zwieść pierwszym objawom ożywienia.
Musimy skonsolidować nasze działania i udowodnić, że nie są one reakcją na presję kryzysu na rynkach, ale stanowczym potwierdzeniem naszej woli wspólnego życia w Unii pokoju, solidarności i wolności.
Jean-Luc Dehaene, w imieniu grupy PPE – (NL) Panie Przewodniczący! Prezydencję belgijską słusznie chwali się ze wszystkich stron. Pan i pańscy współpracownicy, Panie Premierze, mogą się poszczycić niezwykłą serią osiągnięć. Nie chcę tutaj omawiać każdego z nich z osobna, podkreślę natomiast, że ustanowił Pan pewien wzorzec prezydencji. Ostatecznie prezydencja belgijska Rady była pierwszą, która urzędowała w pełni w nowych ramach instytucjonalnych traktatu lizbońskiego. Już to samo w sobie było wyzwaniem.
Jak już stwierdziłem w sprawozdaniu dotyczącym poprzedniej kadencji, traktat radykalnie zmienił ramy instytucjonalne. Tak więc Rada Europejska i Rada stały się teraz jednoznacznie odrębnymi instytucjami, z których każda posiada własną prezydencję. Kolejną nowością jest fakt, że w traktacie mandat Rady opisano, posługując się dokładnie takimi samymi sformułowaniami, jak w przypadku Parlamentu. Trudno pozbyć się wrażenia, że część członków Rady ma pewne trudności z przyzwyczajeniem się do nowych relacji między Parlamentem a Radą, co było wyraźnie widać podczas debaty budżetowej.
Nie można tego jednak powiedzieć o prezydencji belgijskiej. We współpracy z Komisją i Parlamentem skupiła ona swoje wysiłki przede wszystkim na realizacji europejskiego programu legislacyjnego. Na pierwszym miejscu stawiano nieodmiennie priorytety europejskie. Po części wyjaśnia to sukces prezydencji belgijskiej. W przeszłości prezydencje zbyt często usiłowały stawiać swoje priorytety narodowe nad europejskimi. Tak nie było w tym przypadku i dzięki temu Europa poczyniła za tej kadencji znaczące postępy. Trudna debata budżetowa za kadencji prezydencji belgijskiej wytyczyła również drogę zmierzenia się z jednym z najtrudniejszych wyzwań, jakie staną w najbliższych latach przed Unią, a mianowicie z ustanowieniem nowych ram finansowych. Belgia przejęła po poprzednich prezydencjach zobowiązanie do zaangażowania Parlamentu w debatę nad tymi wieloletnimi ramami finansowymi. Ze swojej strony Komisja podjęła się sformułowania w ramach swojego wniosku w sprawie planu wieloletniego propozycji co do zasobów własnych Unii – i jest to kwestia bardzo ważna. Parlament zapewni zatem, aby zarówno Komisja, jak i przyszłe prezydencje dotrzymały tych zobowiązań.
Hannes Swoboda, w imieniu grupy S&D – (DE) Panie Przewodniczący, Panie Premierze Leterme, Szanowni Członkowie Urzędującej Prezydencji, Panie Przewodniczący Barroso! W tym tygodniu mamy sposobność, aby porównać dwie prezydencje: jedną, która się właśnie kończy i drugą, która dopiero się zaczęła. Jeżeli chodzi o prezydencję belgijską, muszę powiedzieć, że wykonała swoją pracę doskonale i należą się jej za to podziękowania. Udało się jej to mimo trudnych warunków – sytuacja polityczna w Belgii nie jest najłatwiejsza, traktat lizboński jest nowością, a nawet kontakty z Radą Europejską nie zawsze są bezproblemowe. Prezydencja belgijska skupiła się niemniej jednoznacznie na Europie i chciała popchnąć ją naprzód.
Z kolei w przypadku Węgier – przynajmniej do tej pory – mamy do czynienia z prezydencją, która zwraca więcej uwagi na sprawy wewnętrzne, a mianowicie na utrzymanie władzy w kraju, konkretnie w związku z bardzo kontrowersyjną ustawą medialną, o której również będziemy później dyskutować. Mam nadzieję, że pan premier Orbán bardzo uważnie przyjrzy się działaniom prezydencji belgijskiej i być może spróbuje pójść w jej ślady.
Panie Premierze Leterme, wspominał Pan o zarządzaniu gospodarczym. Pod tym względem mogę się tylko w pełni zgodzić z panem przewodniczącym Barroso. Mamy tu sytuację zerojedynkową. Albo dojdzie do kolejnego kryzysu w Europie – i to nie tylko w strefie euro – albo podejmiemy próbę zaprowadzenia efektywnego zarządzania gospodarczego w oparciu o współpracę między wszystkimi państwami członkowskimi, ale też na bazie stanowczych działań Komisji. Panie Przewodniczący Barroso, wie Pan, że ma Pan w tej kwestii nasze pełne poparcie. Panie Premierze Leterme, udało się Panu w tej dziedzinie osiągnąć wiele, ale teraz musimy iść dalej i podjąć kolejne kroki.
Mówił Pan, że chodzi przede wszystkim o współpracę podatkową, fiskalną i socjalną. Przywodzi mi to na myśl drugi aspekt, z którym prezydencja belgijska radziła sobie doskonale, a mianowicie wymiar społeczny. Myślę, że wszyscy mamy interes – choć być może różnie rozkładamy akcenty – w pomyślnym rozwoju tego wymiaru społecznego. Europa socjalna nie oznacza, że uczynimy wszystko w sferze społeczno-politycznej na kontynencie; oznacza ona natomiast na przykład kwestie poruszone przez Pana i Pańskie osiągnięcia w dziedzinie walki z ubóstwem. Za skandaliczny należy uznać fakt, że zasięg ubóstwa w Europie w pewnej mierze wzrasta. To samo dotyczy zagadnienia, o którym Pan wspomniał – coraz bardziej nierównego rozkładu dochodów. Za Pańskiej prezydencji stwierdził Pan jasno, że to kwestia nie tylko społeczna, ale też gospodarcza. Więcej ubóstwa i więcej nierówności społecznej przekłada się też na spadek konkurencyjności. Dowiedziono tego na płaszczyźnie gospodarczej, finansowej i empirycznej. Powiedział Pan na ten temat bardzo ważne rzeczy.
Ważne są również Pańskie wypowiedzi na temat Europy obywateli. Wraz z komisarzem Šefčoviciem i członkami tego Parlamentu wniósł Pan wymierny wkład w powstanie europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Będzie to wielki krok naprzód, jeżeli siły proeuropejskie odpowiednio go wykorzystają, aby przybliżyć Europę obywatelom.
Oczywiście życzymy również wszystkiego najlepszego na przyszłość Belgii. To, jak zachowują się aktorzy na scenie politycznej, nie jest bez znaczenia. Mam nadzieję, że wszystkie siły polityczne w Belgii podejmą próbę wypracowania prawdziwego konsensusu. Trudno będzie mówić ludziom w ogarniętym kryzysem regionie, że powinni osiągnąć porozumienie, że powinni współpracować w ważnych kwestiach, jeżeli nie uda się to w Belgii – w samym sercu Unii Europejskiej.
W związku z tym życzę Pańskiemu krajowi wszystkiego najlepszego. Pod wieloma względami była to prezydencja wzorcowa. Mam nadzieję, że kolejne prezydencje pójdą za Pańskim przykładem.
(Oklaski)
(Mówca zgodził się odpowiedzieć na pytanie zadane zgodnie z regułą niebieskiej kartki na mocy art. 149 ust. 8 Regulaminu)
Krisztina Morvai (NI) – Panie Przewodniczący! Pragnę spytać pana posła Swobodę, jakim prawem krytykuje prezydencję węgierską na samym początku jej kadencji. Niczego o niej nie wie. Dlaczego w zamian nie skrytykuje swoich towarzyszy z grupy socjalistycznej, którzy strzelali do własnych rodaków w pięćdziesiątą rocznicę rewolucji z 1956 roku, i którzy w arbitralny sposób wtrącili setki ludzi do więzień? Powinien ich o to zapytać i ich skrytykować.
Hannes Swoboda (S&D) – Panie Przewodniczący! Dobrze znam ten argument, który stwierdza, że jeżeli krytykuje się rząd, krytykuje się też cały naród. W poprzednim okresie było tak również w moim kraju.
Postawmy sprawę jasno. To nie my zaczęliśmy debatę. Zaczął ją rząd węgierski, wprowadzając – jak już mówiłem tutaj – rodzącą spory ustawę. Budzi ona sprzeciw wielu obywateli węgierskich, którzy ucierpieli w czasach komunizmu i pod rządami reżimu nazistowskiego. Obawiają się oni, że zagraża ona ich wolności wypowiedzi i tą właśnie sprawą należy się zająć.
Guy Verhofstadt, w imieniu grupy ALDE – (NL) Panie Przewodniczący! Proponuję, abyśmy o prezydencji węgierskiej dyskutowali jutro. Powinniśmy rozdzielić te kwestie, gdyż w przeciwnym wypadku pan premier Leterme będzie musiał komentować nową ustawę medialną na Węgrzech, co nie należy do jego zakresu odpowiedzialności.
Rolą Parlamentu, Panie i Panowie, jest uchwalanie i monitorowanie prawodawstwa, co oznacza krytykowanie, gdy rzeczy idą w niewłaściwą stronę, ale również chwalenie, gdy dzieje się dobrze. Możemy powiedzieć, że prezydencja belgijska była dobra, a wręcz bardzo dobra, a jej sukces wynikał z wysiłków wielu ludzi: rządu belgijskiego, ale także wielu dyplomatów, stałego przedstawiciela, zastępcy stałego przedstawiciela i wszystkich tych, którzy dzień w dzień wnosili wkład w jej pomyślny przebieg.
Był to sukces, którego nikt nie przewidział, ponieważ, Panie Premierze, wszyscy musieliśmy wielokrotnie odpowiadać na następujące pytanie naszych wyborców: w jaki sposób rząd tymczasowy może udanie pokierować prezydencją? Moim zdaniem był to pierwszy raz, gdy rzeczywiście mieliśmy rząd europejski, gdyż był to gabinet zajmujący się wyłącznie sprawami oraz kwestiami europejskimi, nie zaś dekoncentrowany przez zagadnienia narodów, do których należą jego członkowie.
To niemal zaproszenie dla kolejnych rządów, by w chwili obejmowania prezydencji Unii Europejskiej były rządami tymczasowymi, co pozwoli im przez sześć miesięcy skupić się na Europie zamiast upychać ją w miarę możliwości między innymi kwestiami.
Uważam, że prezydencja belgijska odniosła sukces przede wszystkim z jednego powodu (przyjrzyjmy się nadzorowi finansowemu, funduszom hedgingowym, agencjom ratingowym): zrozumiała ona, że pod rządami nowego traktatu musimy działać na rzecz zwiększenia obecności Europy, a jej hasłem w Radzie było „więcej Europy”. Nie można tego powiedzieć o wszystkich prezydencjach. Pan poseł Dehaene ma rację, mówiąc, że wiele państw członkowskich nadal nie pojmuje, iż zasady gry uległy zmianie.
Reguły się zmieniły, a prezydencja belgijska była pierwszą, która to zrozumiała. Jeżeli zyskaliśmy strukturę europejskiego nadzoru odpowiadającą wreszcie celom Parlamentu Europejskiego, jest to wynikiem tego, iż prezydencja belgijska oświadczyła naszym współpracownikom w Radzie: „To nie zadziała, potrzebujemy rozwiązania europejskiego” – w odróżnieniu od rozwiązania opracowanego przez ministrów finansów w grudniu 2009 roku.
To samo mogę powiedzieć o patencie europejskim. Panie Przewodniczący, to był naprawdę przełom. Wzywam Pana i wszystkich innych posłów, aby jak najszybciej dali w Parlamencie Europejskim zielone światło temu patentowi, żeby mógł on wreszcie stać się rzeczywistością po ponad 20 latach.
Isabelle Durant, w imieniu grupy Verts/ALE – (FR) Panie Przewodniczący, jak powiedzieli to już przede mną inni, jest bez wątpienia prawdą, że belgijscy inżynierowie polityczni jak dotąd lepiej radzą sobie za granicą niż w kraju. W każdym razie cieszy mnie to i gratuluję Państwu. Zespół belgijski wykonał swoją pracę dobrze i trzeba się z tego cieszyć.
Jestem ponadto zdania, że opozycja, jaką napotkali Państwo w poszczególnych Radach, przypomina w istocie tę, z jaką stykamy się w debacie belgijskiej: solidarność, transfery, wszystkie kwestie związane z wypłatami lub składkami to sprawy doskonale znane w Belgii i one właśnie dominowały w Radzie.
Ponadto, Panie Przewodniczący Barroso, skoro wyraził Pan swój podziw i uznanie, być może w przyszłości Unia Europejska mogłaby lekko popchnąć Belgię we właściwym kierunku lub podać jej pomocną dłoń. Jako że Belgia pomogła Unii Europejskiej, Unia mogłaby pomóc Belgii w wyjściu z federalnego impasu.
Jeżeli chodzi o pozostałe kwestie, aby powrócić do kilku konkretnych spraw, Panie Premierze, a mianowicie do budżetu – większa odpowiedzialność wiąże się z zakończeniem prezydencji niż z jej rozpoczęciem. Dlatego też, jeżeli chodzi o budżet, moim zdaniem bez wątpienia zabrakło nam śmiałości – nie przyjęliśmy wniosku w sprawie konwencji, jaką można było zawrzeć w sprawie zasobów finansowych, ale zagadnienie zasobów własnych będzie w najbliższych miesiącach kluczowe i bardzo liczę, że Belgia, która odzyska – jeżeli można tak powiedzieć – wolność słowa, gdyż nie reprezentuje już wszystkich państw członkowskich, a tylko siebie – popchnie tę sprawę naprzód.
Drugą ważną kwestią są europejskie okręgi wyborcze. To sprawa, która w przyszłości trafi na forum Rady. Wiem, że w Belgii są siły, które nie chcą federalnych okręgów wyborczych, ale moim zdaniem jest to konieczne, i być może właśnie dlatego, że niektórzy nie chcą ich w Belgii, Belgia proponuje je na szczeblu europejskim. Europejski okręg wyborczy stanowiłby wielki postęp z punktu widzenia zagwarantowania czegoś, co nazywa się tu „duszą” Unii Europejskiej, a więc pokazania obywatelom europejskim, że jako obywatele mogą wybierać coś więcej niż tylko krajowych przedstawicieli. Myślę, że to bardzo ważna kwestia.
Trzecim zagadnieniem, o którym już wspomniano, jest inicjatywa obywatelska. W tym przypadku również bardzo liczę na to, że Belgia przyspieszy proces jej wdrożenia. To obok wszystkich reform zarządzania gospodarczego ważny instrument i mam nadzieję, że Belgia może się również przyczynić do szybszych oraz wyraźniejszych postępów tego procesu.
Derk Jan Eppink, w imieniu grupy ECR – (NL) Panie Przewodniczący! W ostatnich sześciu miesiącach Belgia wykazała, że potrafi godnie sprawować prezydencję. Nikt nie zgadłby, że obecny gabinet belgijski składa rezygnację. Gdy patrzę na sprawy, które jestem kompetentny oceniać, bilans jest pozytywny. Porozumienie w sprawie regulacji kapitału ryzyka, rozporządzenie w sprawie nadzoru nad rynkami finansowymi i budżet na 2011 rok. Doskonale znam zarówno Belgię, jak i Europę. Polityka europejska jest swoistym przedłużeniem polityki belgijskiej, tylko cele są większe. Chodzi o poszukiwanie kompromisu podczas rozmów i długich lunchów, w razie potrzeby posługując się drobnymi pochlebstwami, by osiągnąć rezultat.
Niektórzy mówią w związku z tym, że Belgia jest Europą w miniaturze. W tym właśnie leży teraz zagrożenie dla Europy, ponieważ system belgijski nie jest już w stanie funkcjonować w oparciu o kompromisy. Następcy pana premiera Leterme’a nie widać nawet na horyzoncie. Jeżeli Belgia jest przyszłością Europy, musimy zadać sobie pytanie: dlaczego ustrój belgijski się kończy? Dlaczego jest w stanie rozpadu?
Moim zdaniem wyjaśnienie brzmi następująco: Belgia stworzyła gospodarkę transferową, na którą już jej nie stać. W imię solidarności ustanowiliśmy przepływy pieniężne z Flandrii do Walonii i Brukseli, ale – Panie Przewodniczący Barroso – jeżeli solidarność ma tylko jeden kierunek, ludzie stają się wzajemnie wyobcowani i tego właśnie jesteśmy teraz świadkami w Belgii.
W Europie również krzewimy teraz gospodarkę transferową. Robią to Państwo cały czas i w efekcie euro już jest nadużywane. Teraz pojawiły się wezwania, by wprowadzić euroobligacje. Pan poseł Verhofstadt nawołuje do tego codziennie. Przyjrzyjmy się też funduszowi kryzysowemu dla euro, który zaczyna przypominać piramidę finansową. Najpierw był tymczasowy, potem stały, a teraz musimy w niego wpompowywać coraz więcej pieniędzy. Jedną z ofiar tego procesu będzie konkurencyjność, gdyż inwestycje zagraniczne w Europie zmniejszą się. Ci, którzy chcą zobaczyć Europę jutra, powinni spojrzeć na dzisiejszą Belgię! Możemy sobie wyobrazić Niemcy w roli Flandrii, mówiące: „Nie chcemy już płacić za wszystkich innych”. Niektórzy z Was będą się śmiać, ale to zagrożenie jest bliższe, niż myślicie. Niech to będzie pobudka dla nas wszystkich.
Panie Premierze Leterme, zawsze miałem dla Pana ogromny szacunek. Życzę Panu wszelkich sukcesów w dalszej karierze, obawiam się jednak, że Belgia jeszcze przez chwilę zatrzyma Pana na obecnym stanowisku.
Patrick Le Hyaric, w imieniu grupy GUE/NGL – (FR) Panie Przewodniczący, Panie Premierze Leterme! Chociaż zdaję sobie w pełni sprawę, że objął Pan prezydencję Unii Europejskiej w bardzo trudnych warunkach kryzysu, zapewnił Pan jednak, iż uczyni Pan kwestie społeczne jednym z priorytetów i zapowiedział prawo chroniące usługi użyteczności publicznej.
Nic Pan w tej sprawie nie uczynił. Nie tylko nie podjęto inicjatywy, by chronić usługi świadczone w interesie ogólnym, lecz dziś, na mocy wzmocnionego paktu stabilności, zaczyna się groźna spirala – aby zredukować zadłużenie państw członkowskich, sępy z rynków finansowych i ich agencji ratingowych zmuszają państwa członkowskie do wyprzedaży dóbr publicznych, które stanowią jednak ważne aktywa z punktu widzenia sprawiedliwości i równości.
Jeżeli chodzi o kwestie społeczne, konieczna była cała czujność Parlamentu, aby odsunąć wizję wydłużenia czasu pracy kierowców ciężarówek lub tak zwany projekt „jednego zezwolenia”, czyli rozszerzoną wersję dyrektywy Bolkesteina.
Mieliśmy Europejski Rok Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym. W Unii Europejskiej nie ubyło od tego ani jednego ubogiego mieszkańca – jest ich coraz więcej i więcej! Trzeba jasno powiedzieć, że środki antykryzysowe są nieskuteczne, gdyż bazują na odbieraniu praw socjalnych.
Przyjęta strategia wiąże się z nieustannym uspokajaniem wierzycieli państw członkowskich, które są poważnie zadłużone wskutek obniżenia opodatkowania kapitału i spowolnienia wzrostu wynikającego ze spadku siły nabywczej oraz dokonywanych oszczędności – a tego słowa po raz pierwszy, jak pamiętam, użył pan przewodniczący Barroso. Aby osiągnąć ten cel, chcą teraz Państwo kontrolować a priori budżety państw członkowskich, zastępując w tej roli parlamenty narodowe.
W ukryty sposób zainicjowano przegląd traktatów europejskich, które jeszcze wczoraj miały być według Państwa zapewnień nienaruszalne. Stale odmawiali jednak Państwo zapoczątkowania debaty na temat ustanowienia funduszu rozwoju społecznego i środowiskowego finansowanego z podatku od przepływów kapitałowych i harmonizacji w górę opodatkowania kapitału, na temat kreacji pieniądza przez Europejski Bank Centralny w celu odkupu długu państw członkowskich, oraz na temat rozwoju usług użyteczności publicznej kluczowych z punktu widzenia sprawiedliwości i postępu społecznego.
Na początku swojej kadencji powiedział Pan, Panie Premierze, że pragnie Pan prezydencji realistycznej, i to się Panu chwali. Podczas Pańskiej prezydencji dołożono jednak wysiłków, by zadowolić rynki finansowe i wielkich akcjonariuszy. Zwykli ludzie coraz częściej żyją w ubóstwie.
Niki Tzavela, w imieniu grupy EFD – (EL) Panie Przewodniczący! Na samym początku pragnę życzyć wszystkim, a szczególnie Komisji, Prezydium i wszystkim posłom, szczęśliwego Nowego Roku – ten rok będzie bowiem prawdopodobnie bardzo trudny. Pragnę tutaj skomentować pokrótce stwierdzenie pana przewodniczącego Komisji Barroso, który oświadczył, że będziemy musieli – poprzez ogólnoświatowe zarządzanie gospodarcze – pomóc mu dowieść, czym jest Europa. Jest ona jednolitą siłą gospodarczą, kulturową, a być może również i polityczną. Dlatego też musimy wszyscy wspierać Komisję, aby Europa pozostała znaczącą siłą.
Jeżeli chodzi o prezydencję belgijską, powszechnie przyznaje się, że odniosła ona bardzo duży sukces. Do tego, co tu już powiedziano, pragnę dodać dwa punkty, których nie poruszono, i które podkreślają powodzenie tej prezydencji. Po pierwsze, Belgia funkcjonowała w sposób w pełni europejski – innymi słowy, realizowała program Komisji i Parlamentu Europejskiego. Prezydencje zazwyczaj uwzględniają kwestie narodowe. Belgia dała tutaj dobry przykład, pokazując, że jesteśmy Europą i podążamy za programem ustanowionym przez Komisję. Nie miała ambicji określania własnego programu. Drugim godnym pochwały aspektem prezydencji belgijskiej był wdrażany przez nią model oparty na trójstronnych rozmowach i współpracy między Radą, Parlamentem Europejskim oraz Komisją. Koleżanki i Koledzy, gratulacje!
Philip Claeys (NI) – (NL) Panie Przewodniczący, Panie Premierze Leterme! Usłyszał Pan tu bardzo wiele pochwał na temat funkcjonowania prezydencji belgijskiej i jest to zrozumiałe. Komisja Europejska oraz Parlament odczuwają ulgę, że prezydencja belgijska zakończyła się i nie doszło do poważniejszych incydentów. W istocie, sztuczny kraj bez rządu – kraj, który nie potrafi nawet rządzić sobą samym – nie wydaje się oczywistym kandydatem do objęcia prezydencji UE.
Można oczywiście powiedzieć, że Pan i Pańscy ministrowie mieli mnóstwo czasu, by zajmować się prezydencją, biorąc pod uwagę, że Wasz rząd był jedynie tymczasowy. Można powiedzieć, że posłużyliście się sprawną służbą dyplomatyczną, a znaczenie rotacyjnej prezydencji zmalało od czasu traktatu lizbońskiego.
Wszystko to może być prawdą, sądzę jednak, że najlepszą decyzją była ta o pójściu za radą Vlaams Belang, zwłaszcza jeżeli chodzi o unikanie rozgłosu. Mogliście popełnić te same błędy, co poprzednia prezydencja belgijska w 2001 roku. Przypomnijcie sobie tylko nieudany „szczyt pralinkowy” w Brukseli, nagromadzenie gaf dyplomatycznych i dokument znany pod nazwą deklaracji z Laeken, który ostatecznie doprowadził do katastrofy konstytucji europejskiej.
Oczywiście nie wszystko w prezydencji belgijskiej szło gładko: najpierw doszło do incydentu, gdy socjalistyczny minister ds. emerytur Daerden prowadził obrady Rady Ministrów w stanie upojenia – wyraz twarzy pana komisarza Andora mówi wszystko; flamandzcy podatnicy i płatnicy netto nie potrafią się już z tego śmiać, wiedząc, że ten człowiek odpowiada teraz za ich emerytury.
Byliśmy ponadto świadkami desperackich wysiłków ministra spraw zagranicznych Vanackerego, aby otworzyć nowy rozdział w negocjacjach akcesyjnych z Turcją – każdym kosztem i wbrew woli opinii publicznej, podczas gdy Turcji nie należy nawet rozważać jako partnera do negocjacji.
José Manuel García-Margallo y Marfil (PPE) – (ES) Panie Przewodniczący! Nie będę powtarzać tego, co już powiedziano. Prezydencja belgijska była doskonała. Pragnę wspomnieć o dwóch najważniejszych punktach: nadzorze finansowym i europejskim semestrze. W odniesieniu do tych kwestii chciałbym powiedzieć, co już zrobiono, oraz – rzecz najważniejsza – co trzeba jeszcze zrobić.
Jeżeli chodzi o nadzór finansowy, odpowiedzialny za niego minister Reynders zdołał w ciągu 48 godzin uruchomić procedurę, która znalazła się w impasie, i daliśmy Radzie oraz Komisji to, o co prosiła nas Komisja: europejskie organy, które mogą rozpocząć działanie od 1 stycznia 2011 r.; silne, rzeczywiście europejskie instytucje o szerokich uprawnieniach.
To, co nastąpiło później, jest już mniej budujące. Nadal nie mamy szefów tych organów; dysponujemy wyjątkowo małym budżetem i słyszałem, że wynagrodzenie dla tych, którzy obejmą posady we wspomnianych instytucjach, nie będzie oszałamiające. Z pewnością będzie ono znacznie mniej atrakcyjne od premii, jakie otrzymują londyńscy bankierzy.
Wciąż musimy uporać się z dwiema sprawami: regulacją instytucji o znaczeniu systemowym oraz składkami i podatkami pobieranymi od banków.
Jeżeli chodzi o regulację instytucji o znaczeniu systemowym, pragniemy, aby za nadzór odpowiedzialny był organ europejski za pośrednictwem organów krajowych, które w tym przypadku działałyby na jego zlecenie i wykonywałyby polecenia europejskiego organu nadzorczego. Inne rozwiązanie nie ma sensu.
Jeżeli chodzi o opodatkowanie, najnowsza propozycja pana komisarza Šemety wymienia wszystkie możliwe podatki od banków. Parlament uchwalił już dwa rodzaje składek: składkę do skoordynowanych funduszy gwarancyjnych oraz składkę do funduszy stabilności sektora bankowego. To już osiągnięto, a w następnej kolejności będziemy mogli omawiać podatek od banków lub podatki od transakcji bankowych, gdyż – jak podkreślam – reszta jest już faktem.
Jeżeli chodzi o europejski semestr, jedyną rzeczą, której chcemy, jest koordynacja z wszystkimi innymi elementami: z euroobligacjami, z obligacjami projektowymi, z mechanizmem itp.…
(Przewodniczący wyłączył mikrofon)
Kathleen Van Brempt (S&D) – (NL) Panie Przewodniczący, nie powiem chyba niczego oryginalnego. Szczerze mówiąc, jest to debata raczej spokojna, ale zarazem stanowiąca powód do dumy, więc z radością przyłączam się do chóru pochwał posłanek i posłów pod adresem prezydencji belgijskiej. Yves, Twój zespół, Twoi ministrowie oraz Twoi współpracownicy polityczni i dyplomaci wykonali wspaniałą robotę. Widziałam to na własne oczy. Miałam przyjemność uczestniczyć w dwóch sesjach rozmów trójstronnych na temat środowiska i – niech Ci to nie uderzy do głowy, choć tym razem Cię pochwalę – pragnę powiedzieć, że prezydencją kierowałeś w sposób inteligentny.
Oprócz tych pochwał mam jednak jedno duże i jedno małe „ale”. Moje pierwsze zastrzeżenie wiąże się z polityką społeczną. Moim zdaniem osiągnęliśmy postęp w kilku sprawach. Musimy jednak być uczciwi i powiedzieć sobie – to nie jest zarzut pod adresem prezydencji belgijskiej, ale Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym – że zainteresowanie Europy tymi kwestiami nie jest wielkie. Nie poczyniliśmy żadnych realnych postępów w zakresie legislacji, jeżeli chodzi na przykład o europejski minimalny dochód, a więc pozostało mnóstwo do zrobienia.
Moje drugie „ale” wiąże się z rolą, jaką prezydencja belgijska odegrała w okresie polizbońskim. Odbierałam gratulacje od panów posłów Verhofstadta i Dehaenego – byłych premierów, którzy wiedzą wyjątkowo wiele o sprawach instytucjonalnych. Rola ta miała jednak pewne minusy – chodzi tu zwłaszcza o brak przywództwa politycznego prezydencji belgijskiej w odniesieniu do niektórych naprawdę krytycznych kwestii. Zdarzały się okresy bezczynności i pałeczkę powinien był przejąć przewodniczący Van Rompuy.
Chodzi mi tutaj o debatę na temat zarządzania gospodarczego oraz debatę na temat kryzysu zadłużenia w Unii Europejskiej. Inni szefowie rządów – nie wspominając już o kanclerz Merkel i prezydencie Sarkozym – zmierzyli się z tymi kwestiami. Moim zdaniem podczas ostatniego szczytu Rady przyniosło to ograniczone efekty, a jednym z powodów był kryzys zadłużenia. W przeszłości prezydencja belgijska obejmowała przywództwo polityczne i mam nadzieję, że następny rząd rzeczywiście stanie na czele Unii Europejskiej.
Chris Davies (ALDE) – Panie Przewodniczący! Wspólnie stanowimy prawo, lecz zbyt często nie wiemy, jak jest ono stosowane przez państwa członkowskie. Wysforował się Pan na czoło, jasno stwierdzając, że Parlament popiera pomysł Komisji, aby całość przyszłego prawodawstwa zawierała tabele korelacji.
Prezydencja belgijska okazała się bardzo pomocna, przedstawiając Radzie dokument, w którym opowiada się za wykorzystaniem tabel korelacji, kładąc nacisk na fakt, że przyczyniają się one do jasności i przejrzystości oraz przyśpieszają stosowanie prawa UE, czyniąc je skuteczniejszym. Uważam, że rozpoczął się okres refleksji nad tą kwestią.
Panie Premierze! Czy na zakończenie mógłby nam Pan powiedzieć, jaka była reakcja na ten dokument, i czy rząd belgijski, jako część trójki oraz w swoich działaniach w Radzie, będzie nadal naciskać na uwzględnienie tabel korelacji?
Bart Staes (Verts/ALE) – (NL) Panie Przewodniczący, Panie i Panowie! Mam minutę, by pochwalić prezydencję belgijską. Bilans jest ogólnie pozytywny, muszę zatem wszystkich poklepać po plecach równo. Moim zdaniem komisarze Potočnik i Hedegaard bardzo dobrze zaprezentowali się merytorycznie podczas ważnej konferencji w Nagoi poświęconej bioróżnorodności oraz podczas konferencji w sprawie zmiany klimatu w Cancún.
Mawia się – czasem żartem – że prezydencja belgijska poradziła sobie dobrze, gdyż miała mnóstwo czasu i mogła skupić całą energię na przewodzeniu Unii. Na przykład pan poseł Verhofstadt powiedział, iż Europa po raz pierwszy miała pełnoetatowy rząd. Zgadzam się z tym. Nie możemy jednak pominąć faktu, że za tymi zespołami stało mnóstwo ludzi, że dysponowały one służbą dyplomatyczną, która była doskonale przygotowana i poinformowana oraz wykorzystywała swoje niewiarygodne talenty negocjacyjne, aby zapewnić powodzenie prezydencji.
Panie Premierze Leterme! Jutro w Belgii przyznana zostanie nagroda Złotego Buta. Gdybym miał przyznać Złotego Buta prezydencji belgijskiej – jej najlepszemu uczestnikowi – otrzymałaby go bez wątpienia belgijska służba dyplomatyczna, czyli ludzie, którzy siedzą za Panem i zadbali, aby Pan, Pański zespół oraz władze regionalne tak doskonale się spisali.
Paweł Robert Kowal (ECR) – (PL) Panie Przewodniczący! Przyłączam się oczywiście do słów gratulacji i pozdrowień związanych z tym, co się stało w trakcie prezydencji belgijskiej. Jednak słuchając tej debaty pojawiają się dwa dość istotne pytania. Czy to jest na prawdę tak, że w trakcie prezydencji belgijskiej wszyscy w Europie zapomnieli o narodowych interesach i skupili się jedynie na tych wyznaczonych przez, jak rozumiem, instytucje w Brukseli i podtrzymanych przez rząd belgijski? Tak przecież nie było. Obserwowaliśmy życie Europy w ostatnim półroczu i było widać wyraźnie, że nie wystarczy prezydencja, która nie odwołuje się do interesów narodowych, by ich nie było.
I wreszcie druga rzecz, może najbardziej fundamentalna i największa wątpliwość do całej tej debaty. Otóż nie byłoby dobrze, gdybyśmy przeciwstawiali cele tutaj nazywane europejskimi celom, które nazywamy tutaj narodowymi. Przecież te narodowe cele to są pomysły dla Europy pochodzące z konkretnych krajów. To jest konkretny wkład, bez którego Europa byłaby dużo bardziej uboga. Nie możemy dzisiaj narzucić takiego standardu, w którym te cele, które formułowane są w stolicach dla Europy, nie są traktowane jako bogactwo tylko jako problem.
Rui Tavares (GUE/NGL) – Panie Przewodniczący! Czy mogę poprosić pana premiera o chwilę uwagi? Panie Premierze, jestem tutaj, po Pańskiej lewej stronie. Muszę z Panem szczerze porozmawiać. Mam tu tekst po portugalsku, ale będę improwizować po angielsku, gdyż tego języka użył Pan w części swojego wystąpienia, która była dla mnie najważniejsza, mówiąc: „Spójrzcie na uchodźców. Spójrzcie na uchodźców, jeżeli sądzicie, że wojna i pokój nie są ważne dla Europy”. Zwracał się Pan do nowych pokoleń.
Muszę przyznać, że serce zabiło mi mocniej, gdy Pan to powiedział, gdyż jestem sprawozdawcą Parlamentu Europejskiego ds. uchodźców. Podczas Pańskiej prezydencji można było zrobić coś więcej, niż tylko spojrzeć na uchodźców. Można było zrobić coś, aby im pomóc; nie było to trudne. Rada mogła dokończyć procedurę współdecyzji, którą rozpoczął w sprawie przesiedlenia uchodźców Parlament. W naszej części procedury współdecyzji zwiększyliśmy kwoty przyznawane państwom członkowskim na przesiedlanie uchodźców; ustaliliśmy kategorie priorytetów dla ofiar gwałtów i tortur oraz osób chorych i oczekujących na przesiedlenia w obozach. Rada nie dokończyła procedury współdecyzji. Wydaje się, że stało się tak z powodu art. 290 i aktów delegowanych – zapisów traktatu lizbońskiego.
Mówi Pan: „Spójrzcie na uchodźców”. Powinien Pan jednak zrobić to, co my – udać się do obozu al-Hol w Syrii. Tam powinien Pan powiedzieć uchodźcom, żeby spojrzeli na art. 290 i akty delegowane. Powiedzą Panu: „O czym Pan mówi? Moje dzieci nie chodzą do szkoły, nie mam paszportu, utknęliśmy w obozie dla uchodźców; dlaczego mówi Pan o drobnym problemie instytucjonalnym, podczas gdy można było zrobić coś, by ulżyć naszym problemom?” To położy się cieniem na wizerunku prezydencji belgijskiej i mówię to ze smutkiem.
Corien Wortmann-Kool (PPE) – (NL) Panie Przewodniczący! Pragnę przyłączyć się do gratulacji kierowanych przez posłanki i posłów pod adresem prezydencji belgijskiej oraz Pana, Panie Premierze, ponieważ w czasie, gdy sposób sformowania Pańskiego rządu budził konsternację wielu podmiotów, naprawdę udało się Panu poprowadzić pełnowartościową prezydencję w europejskim duchu.
Moim zdaniem jest Pan zbyt skromny, nazywając siebie zaledwie „moderatorem”, gdyż był Pan motorem i udało się Panu przezwyciężyć różnice, w tym występujące między Panem a Parlamentem, w kreatywny i pełen zaangażowania sposób. Dzięki Panu mamy teraz solidny nadzór europejski, dyrektywę regulującą alternatywne fundusze inwestycyjne, a także eurowinietę – kolejny temat trudnych negocjacji, które zakończyły się jasną konkluzją w Radzie.
Z europejskiego ducha, którym przesycone było Pańskie przemówienie w Parlamencie, wnioskuję jednak, że patrzy Pan również naprzód. Pragnę szczególnie podkreślić jeden z punktów Pańskiego wystąpienia. Słusznie twierdzi Pan, że zarządzanie gospodarcze nie powinno sprowadzać się zaledwie do zajmowania się objawami bez czynienia czegokolwiek w związku z ryzykiem, które nadal się utrzymuje, gdyż solidny pakt stabilności i wzrostu stanie się być może rzeczywistością, ale to tylko jeden element zarządzania gospodarczego.
W interesie naszych obywateli pragniemy, aby udało nam się w pełni wyjść z tego kryzysu gospodarczego i znów zyskać możliwość tworzenia miejsc pracy dla obywateli i młodych ludzi; w tym celu potrzebujemy solidnego europejskiego nadzoru makroekonomicznego oraz bardzo silnej strategii „Europa 2020”. Czy europejski semestr naprawdę to umożliwi? Czy państwa członkowskie zaangażują się w uszczegółowienie zasad zarządzania gospodarczego również w tym zakresie? Jako Parlament powinniśmy w pełni wykorzystać naszą rolę współprawodawcy w odniesieniu do pakietu legislacyjnego związanego z zarządzaniem, by wprowadzić tę koncepcję w życie.
Marc Tarabella (S&D) – (FR) Panie Przewodniczący, Panie Premierze Leterme! Gdy w lipcu zeszłego roku przedstawiał Pan program prezydencji belgijskiej, powiedziałem, witając Pana, a zarazem żartując, że być może zdąży Pan jeszcze w styczniu przedstawić nam wyniki. Muszę powiedzieć, że miałem nadzieję, iż się pomylę, i – nie chcąc Pana urazić, Panie Premierze – jak wszyscy Belgowie, miałem nadzieję, że będę dziś mówić do szefa rządu wybranego przy urnie 13 czerwca. Przewodzenie tej prezydencji przypadło jednak Panu i gratuluję Panu oraz wszystkim ministrom obecnego rządu.
Zostawmy teraz wewnętrzną sytuację polityczną i skupmy się na rezultatach prezydencji belgijskiej.
Ja również pragnę zacytować słynnego Amerykanina, który nie był jednak filozofem, a tenisistą. Jak powiedział Arthur Ashe: „Ważnym kluczem do sukcesu jest pewność siebie. Ważnym kluczem do pewności siebie jest przygotowanie”. Bez wątpienia trzeba przyznać, że prezydencja belgijska czerpała inspirację z tej idei.
W odniesieniu do spraw, którymi zajmuję się tutaj, dostrzegłem ogromny postęp: ściślejsza współpraca w sprawach rozwodowych; europejski nakaz ochrony dla ofiar przemocy; przyszłe usprawnienie współpracy w sprawie patentów oraz porozumienie w sprawie dyrektywy o opóźnionych płatnościach i w sprawie znakowania środków spożywczych są sukcesami, z których prezydencja belgijska może być dumna.
To samo dotyczy wspólnej polityki rolnej (WPR) po 2013 roku. Choć jeszcze nie doszliśmy do porozumienia, przyjęto już koncepcję silnej, a zarazem uproszczonej WPR opartej na dwóch filarach. Tym, czego rolnictwo potrzebuje jednak w przyszłości najbardziej, są regulacje zdolne utrzymać zmienność na rynkach w pewnych granicach. Nie osiągnięto jednak na razie zgody co do tego i mam poważne obawy w odniesieniu do przyszłych prezydencji, zwłaszcza węgierskiej i polskiej, gdyż regulacja nie wydaje się być jednym z ich priorytetów.
Oprócz dobrego przygotowania, pełnego zaangażowania ministrów, skuteczności dyplomatów i urzędników belgijskich, sekret prezydencji, jak Pan podkreślił, nie polegał na narzuceniu własnego programu, lecz zaangażowaniu się w aktualne priorytety na szczeblu europejskim oraz dołożeniu wszelkich wysiłków na rzecz osiągnięcia postępów dzięki cechującemu nas pragmatyzmowi i kulturze kompromisu.
Mam nadzieję, że kolejne prezydencje będą się uczyć na tym przykładzie.
Anne E. Jensen (ALDE) – (DA) Panie Przewodniczący! Również pragnę podziękować prezydencji belgijskiej za jej wkład, zwłaszcza w dwóch obszarach, na których znam się najlepiej: budżetu i transportu. Fakt, że pierwsza runda negocjacji budżetowych zakończyła się porażką, nie był winą prezydencji, i oczywiście udało nam się znaleźć rozwiązanie w odniesieniu do budżetu na 2011 rok. Miejmy zatem nadzieję, że wkrótce uda się też osiągnąć porozumienie w sprawie elastyczności oraz finansowania projektu energii termojądrowej ITER.
W dziedzinie transportu prezydencja belgijska znalazła rozwiązanie trudnej kwestii eurowiniet. Pragnę szczególnie podziękować prezydencji za poparcie dla sprawy, nad którą pracowałam od wielu lat, a mianowicie utworzenia w Europie sieci bezpiecznych parkingów autostradowych, dzięki którym kierowcy ciężarówek, którzy dosłownie utrzymują jedność Europy i tworzą rynek wewnętrzny, będą dysponować dobrymi oraz bezpiecznymi warunkami pracy. Chciałabym, aby rządy wszystkich innych krajów znalazły inspirację w pozytywnym podejściu rządu Belgii do tej kwestii, dzięki czemu uda nam się wreszcie coś osiągnąć w praktyce.
Mirosław Piotrowski (ECR) – (PL) Panie Przewodniczący! Belgia jako jedno z sześciu państw założycielskich Unii Europejskiej niedawno zakończyła sześciomiesięczną prezydencję. Pomimo wewnętrznych trudności politycznych związanych z niemożnością wyłonienia własnego rządu, oficjalnie chwalona jest za skuteczność i sukces osiągnięcia niemal wszystkich wcześniej założonych priorytetów. Dlatego i ja pragnę przyłączyć się do gratulacji, że w tak krótkim czasie, w ramach wytyczonych priorytetów, stawiła czoła kryzysowi ekonomicznemu w Europie, ochroniła środowisko naturalne Europy, zbudowała otwartą i bezpieczną Unię Europejską, zbudowała spójny model społeczny w Unii Europejskiej oraz dała podwaliny wspólnej polityce zagranicznej Unii. Rzadko w historii tak mały kraj w tak krótkim czasie zrobił tak wiele dla szczęścia Europy.
Mathieu Grosch (PPE) – (DE) Panie Przewodniczący, Panie Premierze Leterme! Sześć miesięcy temu posłowie i posłanki w tym Parlamencie mieli wiele pytań dotyczących prezydencji belgijskiej, a kiedy przeczytaliśmy program, wielu z nas nie opuściły wątpliwości.
Dzisiaj, dziękując Panu, ale również stałemu przedstawicielstwu, za doskonałą pracę i przygotowanie, tym bardziej się cieszymy. To nie był oczywiście sukces łatwy. Wspomniano już o wewnętrznych problemach politycznych Belgii, a pan poseł Verhofstadt zauważył, że zarówno na szczeblu krajowym w Belgii, jak i na szczeblu europejskim nie wszystko toczy się sprawnie. Być może taki jest właśnie klucz do jutrzejszego sukcesu – innymi słowy, politycy, którzy są kompetentni tutaj, muszą też zyskać niezbędne uznanie w Belgii.
Państwa sukces nie był łatwy, gdyż warunki zewnętrzne również nie były najlepsze. Było tak też dlatego, że – i w odniesieniu do transportu mogę to powiedzieć w imieniu Grupy Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci) – nie wybrali Państwo najprostszych zadań. Wspomniano już o rozwiązaniu między innymi problemu eurowiniet, co stanowi dla nas powód do dużego zadowolenia. Chodzi tu nie tylko o zasady. Moim zdaniem chodzi o nowe źródła finansowania oraz bezpieczną, czystą, ale też i sprawną mobilność na szczeblu europejskim. Chodzi o to, czy uda nam się jutro bardziej energicznie przemeblować obszar mobilności na szczeblu europejskim.
Jako mieszkaniec obszaru przygranicznego cieszę się też oczywiście ze wdrożenia przepisów dotyczących bezpieczeństwa drogowego. Z punktu widzenia naszego, i każdego regionu przygranicznego, nie do przyjęcia jest fakt, że o tym, czy poważne wykroczenie jest karane, decyduje tablica rejestracyjna. Chwycili Państwo byka za rogi i podjęli pierwsze kroki, by uporać się z tą trudną sprawą.
Prawa pasażerów w transporcie autobusowym stanowią ważny krok naprzód – Europa przyznała już swoim obywatelom prawa pasażerów we wszystkich środkach transportu. Podczas kryzysu wywołanego wybuchem wulkanu dostrzegliśmy, jak ważne jest dla firm, ale również i pasażerów, funkcjonowanie europejskich ram w tym zakresie. Mam nadzieję, że uda nam się tu poczynić dalsze postępy.
Na koniec pragnę życzyć Panu i Belgii jednej rzeczy – abyśmy wreszcie zobaczyli na szczeblu federalnym w Belgii taki sam poziom biegłości, jaki wykazał Pan na szczeblu europejskim, broniąc słusznej zasady, że ktokolwiek pragnie wysuwać żądania – jak Pan to uczynił – musi również przedstawić rozwiązania.
Alejandro Cercas (S&D) – (ES) Panie Przewodniczący, Panie Premierze Leterme! W imieniu członków Grupy Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim odpowiedzialnych za zatrudnienie i sprawy społeczne pragnę przyłączyć się do gratulacji dla prezydencji belgijskiej za ostatnich sześć miesięcy.
Jak jest to możliwe, że mogę przyłączyć się do tych gratulacji pomimo faktu, że właściwie nie wspomniał Pan o wymiarze społecznym, a prezydencja belgijska nie zajmowała się na większą skalę sprawami społecznymi?
Miałem po prostu, Panie Premierze, przywilej współpracować z paniami minister Onkelinx oraz Milquet i jestem świadom wysiłków czynionych przez nie oraz ich zespoły, by dokonać postępów w dziedzinie społecznej w tak trudnych warunkach i z Radą tak niewrażliwą na wymiar społeczny Europy, z jaką mamy niestety obecnie do czynienia. Pomimo przeciwności pracowały one dzielnie, odpowiedzialnie i w wysoce europejskim duchu, aby zagwarantować uwzględnienie opinii Parlamentu oraz Europejczyków w ważnym momencie, gdy waży się przyszłość Europy.
Dlatego też przyłączam się do gratulacji, Panie Premierze, i mam nadzieję, że w przyszłości, gdy pojawią się wyzwania, to, co Pan powiedział, okaże się rzeczywistością: Europa odnajdzie swoją duszę. Musi to być dusza polityczna i społeczna, a nie tylko gospodarcza.
Pragnę wspomnieć o kilku kwestiach, których nie udało się rozwiązać podczas Pańskiej prezydencji, i w związku z którymi, jak mam nadzieję, uda się Panu natchnąć proeuropejskim i humanistycznym duchem prezydencję węgierską, gdyż są one ważne z punktu widzenia przyszłości Europy. Chodzi mi tutaj o zagadnienia związane z europejską polityką imigracyjną, jednym zezwoleniem oraz dwiema dyrektywami w sprawie pracowników tymczasowych i przenoszenia pracowników w obrębie przedsiębiorstwa.
Panie Urzędujący Przewodniczący Rady! Proszę nakłonić kolegów do przyjęcia perspektywy długoterminowej. Nie możemy nierówno traktować pracowników przybywających do Europy. Trzeba wszystkich traktować równo, gdyż w przeciwnym razie otworzy się przepaść o nieobliczalnych konsekwencjach dla przyszłości Unii. Ci pracownicy nie mogą tutaj przybywać, by pracować na nierównych warunkach, ponieważ w ten sposób zniszczymy Europę.
Mam nadzieję, że w następnych sześciu miesiącach prezydencja węgierska posłucha Pana, Pan odzyska swobodę wypowiedzi w Radzie, a sama Rada skupi się na duszy Europy, która musi być duszą humanistyczną i szukającą postępu.
Raffaele Baldassarre (PPE) – (IT) Panie Przewodniczący, Panie Premierze Leterme, Panie i Panowie! Muszę powiedzieć, że cieszy mnie, iż mieliśmy prezydencję zdolną zarządzać europejskim programem w sposób pragmatyczny i skuteczny, choć w trudnym czasie.
Od przyjęcia w pierwszym czytaniu przekształcenia dyrektywy w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, która jest fundamentalna z punktu widzenia przyszłości systemu podmiotów gospodarczych, aż do przyjęcia pakietu nadzoru finansowego, prezydencja belgijska okazała się zarazem praktyczna i dynamiczna.
Mógłbym tu przytoczyć inne przykłady, wolę jednak wyciągnąć wnioski na temat tego, czego można się nauczyć od prezydencji, która zakończyła swoją kadencję w pozytywny sposób. Po pierwsze, trzeba mieć realistyczny program prac; po drugie, trzeba potrafić negocjować w dynamiczny sposób i osiągać kompromisy; po trzecie wreszcie, trzeba w pełni angażować instytucje europejskie, poczynając od Parlamentu, oraz przyjmować w odniesieniu do problemów podejście niezwiązane ograniczeniami i interesami narodowymi.
Mam nadzieję, że ta prezydencja posłuży za przykład kolejnym. Teraz jednak pragnę szczerze jej pogratulować.
Pervenche Berès (S&D) – (FR) Panie Przewodniczący, Panie Premierze! Doskonale nam się współpracowało z paniami minister Joëlle Milquet i Laurette Onkelinx, dzięki czemu głos Parlamentu Europejskiego był słyszalny, gdy Rada przyjmowała wytyczne dotyczące zatrudnienia, i nasze stanowisko wzięto pod uwagę; było tak też w kwestii usług użyteczności publicznej, odgrywających kluczową rolę w ramach europejskiego modelu społecznego, którego znaczenie potwierdził Pan podczas swojej prezydencji. Mam nadzieję, że rozmach, jaki zyskał dialog międzyinstytucjonalny, będzie dalej dostrzegalny w pracach Komisji, jak też i nowej prezydencji.
Jest jeszcze jeden aspekt, któremu wspólnie poświęciliśmy wiele czasu, a mianowicie jak zagwarantować, aby zarządzanie gospodarcze, o którym Pan wspomniał, mogło funkcjonować samodzielnie, gdyż jeżeli kwestia zatrudnienia będzie traktowana w kategoriach równowagi, ściągnie to na nas katastrofę. Martwi mnie też sposób, w jaki podchodzi do tego zagadnienia Komisja w pakiecie związanym z europejskim semestrem, proponując, aby państwa członkowskie obniżały wynagrodzenia czy chcą tego, czy nie, lub też aby podwyższały, niemal na ślepo, wiek emerytalny, redukując zarazem wysokość emerytur. To nie jest duch, w jakim zarządzanie gospodarcze mogłoby zapewnić europejski sukces, którego oczekują nasi pracownicy i obywatele.
Morten Messerschmidt (EFD) – (DA) Panie Przewodniczący! Pragnę powiedzieć, że prezydencja belgijska była doskonałym, niezrównanym wręcz przykładem działania UE. Pomimo faktu, że kraj ten nie ma rządu, jego prezydencja jest chwalona po wszystkich stronach tej sali. To być może obraz tego, w jaki sposób UE funkcjonuje najlepiej – bez obieralnych przedstawicieli i w istocie w ogóle bez ludzi. W każdym razie za kadencji prezydencji belgijskiej dokonało się największe jak do tej pory oszustwo, najgorsza jak dotąd zdrada obywateli europejskich od chwili wejścia w życie traktatu lizbońskiego, a mianowicie wprowadzenie stałego już teraz mechanizmu kryzysowego.
Gdy musieliśmy przekonywać obywateli Europy, by wprowadzili w życie traktat lizboński wiążący się z oddaniem władzy w bezprecedensowym stopniu w ręce cudzoziemców z Brukseli, obiecano nam, że przynajmniej do jednej rzeczy dojść nie może: nigdy nie będziemy wzajemnie odpowiadać za swoje długi. Tę obietnicę złamano właśnie za kadencji prezydencji belgijskiej. Teraz uchwaliliśmy prawo, które wejdzie w życie od 2013 roku i zgodnie z którym będziemy już zawsze wzajemnie odpowiadać za swoje długi. To spuścizna prezydencji belgijskiej i jest ona godna ubolewania.
Ivo Belet (PPE) – (NL) Panie Przewodniczący, Panie Premierze Leterme, Pani Minister Stanu Győri! Zarówno Pan, jak i Pańskie służby dyplomatyczne wykazaliście, że sukces można odnieść nawet w bardzo trudnych warunkach gospodarczych, a z warunkami tymi można się uporać, wzmacniając zarazem Europę. To bardzo ważne. Wymaga to oczywiście kompromisów, i to kompromisów trudnych. Zawsze może nas to czynić obiektem krytyki, sądzę jednak, że w tej sytuacji szczególnie prawdziwe jest stwierdzenie, iż lepsze jest wrogiem dobrego. Taki kompromis można zawsze usprawiedliwić, jeżeli pozwala on osiągnąć postęp i przyczynia się do dobrobytu oraz dobrego samopoczucia naszych obywateli.
Panie Premierze Leterme, ponieważ mam tylko minutę, skomentuję jedynie pokrótce temat kolejnej prezydencji belgijskiej, która nastanie prawdopodobnie w roku 2025 lub koło tej daty. Będzie Pan wtedy zapewne miał 65 lat, a ja będę o rok starszy. Zakładam, że Europa będzie wówczas liczącym się graczem na arenie światowej, ale aby tak się stało, musimy naprawdę utrzymać rozmach z ostatnich sześciu miesięcy. W każdym razie życzę Panu wszelkich sukcesów – zarówno tutaj, jak i w Brukseli.
Csaba Sándor Tabajdi (S&D) – (FR) Panie Przewodniczący, Panie i Panowie, Szanowni Koledzy z Belgii! Gratuluję! Uchylam przed wami kapelusza. Jako Węgier będę bardzo zadowolony, jeżeli prezydencja węgierska odniesie podobny sukces.
(HU) Dalej będę mówić w języku węgierskim. Podczas prezydencji belgijskiej udało się zapobiec pogłębieniu się kryzysu w strefie euro. Irlandzki pakiet ratunkowy zmontowano w rekordowym tempie. Przygotowano nowy system koordynacji polityki gospodarczej, a prezydencję węgierską czeka teraz przyjęcie sześciu aktów prawnych dotyczących zarządzania gospodarczego. Ustanowiono nadzór finansowy, uruchomiono Europejską Służbę Działań Zewnętrznych i inicjatywę obywatelską. Mogę tylko wyrazić najgłębsze uznanie dla postępów praktycznej transpozycji Traktatu z Lizbony, choć do zamknięcia pozostaje niezliczona ilość spraw.
(FR) Ponownie gratuluję moim belgijskim kolegom. Mam nadzieję na podobny sukces prezydencji węgierskiej.
Petru Constantin Luhan (PPE) – (RO) Panie Przewodniczący! Choć obawiano się, że wydarzenia w belgijskiej polityce wewnętrznej mogą wpłynąć na jakość pracy rotacyjnej prezydencji, cieszę się, iż Belgia wykazała bezpodstawność tych obaw, obchodząc się z europejskimi sprawami w pragmatyczny i sprawny sposób. W istocie najważniejsze dokumenty, którymi zajmowała się prezydencja belgijska, dotyczyły spraw par excellence europejskich: uruchomienia Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, wzrostu gospodarczego i konsolidacji fiskalnej, przyjęcia rozporządzenia w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej oraz rozpoczęcia wdrożenia strategii „Europa 2020”.
Jeżeli chodzi o interesy Rumunii, prezydencja belgijska przyjęła sprawiedliwe i wyważone podejście. W dwóch sprawach ważnych dla mojego kraju prezydencja wybrała drogę najlepiej odzwierciedlającą stanowisko rumuńskie: chodzi mi tutaj o dyskusję na temat Romów z punktu widzenia włączenia społecznego tej grupy oraz zarządzanie procedurą dotyczącą skierowania do Parlamentu Europejskiego projektu decyzji w sprawie przystąpienia Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen.
Monika Flašíková Beňová (S&D) – (SK) Panie Przewodniczący! Pragnę zacząć od podkreślenia, że Belgia objęła rotacyjną prezydencję w sytuacji, która była trudna nie tylko na wewnętrznej scenie politycznej, ale również – co oczywiste – w skali globalnej.
Nie mogę zatem przypisywać wszystkich porażek Unii Belgii. Wręcz przeciwnie – pragnę powiedzieć, że kraj ten doskonale wywiązał się z zadania zarządzania rozmowami trójstronnymi między Komisją, Radą i Parlamentem.
Z Belgią u steru poczyniliśmy – przynajmniej częściowo – postępy w ważnej kwestii nadzoru nad sektorem bankowym i jego regulacji. W październiku zakończono negocjacje w sprawie regulacji funduszy hedgingowych, funduszy akcyjnych i agencji ratingowych.
Mogę sobie wyobrazić jeszcze ambitniejsze posunięcia w tym zakresie, wydaje mi się jednak, że Belgii udało się skoordynować przynajmniej to, co było możliwe, i osiągnęliśmy pewien postęp.
Niezwykle ważny był też obszar stosunków międzynarodowych. Unia utworzyła służbę dyplomatyczną; w tym przypadku Belgia również okazała się umiejętnym mediatorem.
Pragnę zakończyć, gratulując Belgii i dziękując za jej prezydencję, oraz wyrażając nadzieję, że Węgry podążą za jej przykładem.
Mairead McGuinness (PPE) – Panie Przewodniczący! Czy mogę tu poruszyć kwestię ogólniejszą? W Boże Narodzenie były premier Irlandii i niegdysiejszy przewodniczący Rady John Bruton stwierdził, że fakt, iż Rada Europejska funkcjonuje w niepełnym wymiarze, nie daje się pogodzić z rozmiarem kryzysu trawiącego Europę. Zasugerował, że o tych ważnych kwestiach myśli się tak naprawdę jedynie wtedy, gdy przywódcy udają się samolotami do Brukseli.
Bruton mówi, że stoimy przed kryzysem finansowym – kryzysem państwa opiekuńczego w warunkach starzenia się społeczeństw, kryzysem państw narodowych w warunkach globalizacji, a potencjalnie wręcz kryzysem skuteczności demokracji europejskiej. Twierdzi też, że przywódcy muszą usiąść razem i rozmawiać, póki nie pojmą w pełni wszystkiego, co należy zrobić: wszystkich spraw, a nie tylko ich wycinka. Jedynie coś na tę skalę przywróci na stałe zaufanie rynków. Powinniśmy o tym dyskutować, gdyż może on mieć rację.
Oreste Rossi (EFD) – (IT) Panie Przewodniczący, Panie i Panowie! Pańskie przemówienie, Panie Premierze Leterme, zawierało kilka ważnych cytatów; to przykre, że w rzeczywistości zostanie Pan zapamiętany przede wszystkim jako premier kraju, który 219 dni po wyborach nie był w stanie utworzyć rządu.
Widzi Pan, miałem o Panu nienajlepsze pojęcie – choć bez wątpienia zmieniało się ono z czasem – ponieważ w dniu Pańskiej inauguracji zapytałem Pana jako urzędującego przewodniczącego Rady, jakie działania zostaną podjęte w reakcji na działania skierowane przeciwko Kościołowi Katolickiemu w Pańskim kraju, w reakcji na bardzo poważną w moim mniemaniu sprawę przeszukań, które uznano za bezprawne, i które potępił potem również sąd.
Nie odpowiedział mi Pan wtedy. Nie spodobało mi się to, gdyż uważam, że przewodniczący powinien reprezentować wszystkich. Gdy słyszy pytanie, powinien spróbować na nie odpowiedzieć i podjąć odważną decyzję: oświadczyć „Jestem za” lub „Jestem przeciw”, po czym wyjaśnić, dlaczego. Nie uczynił Pan tego.
Dziś mogę powiedzieć, że Pan i Pańska prezydencja wykonali swoje zadanie dobrze. Być może gdyby od początku nadawał Pan na podobnych falach, nasze relacje byłyby lepsze.
Franz Obermayr (NI) – (DE) Panie Przewodniczący! Belgia bez wątpienia objęła prezydencję Rady na bardzo trudnym etapie przejściowym, gdyż trwał jeszcze kryzys gospodarczy, a ponadto Traktat z Lizbony nie został jeszcze oczywiście w pełni wdrożony i widoczna stała się również jego ograniczona przydatność.
W całej debacie na temat pakietu ratunkowego dla strefy euro trzeba jednak pamiętać o pewnym znaczącym aspekcie, a mianowicie fakcie, że zarówno pakiet ratunkowy dla krajów strefy euro, jak i pożyczki dla Grecji naruszają traktat lizboński. Obydwu środkom brakuje zatem niezbędnych podstaw prawnych. Mamy więc do czynienia z jasnym przypadkiem przekroczenia przez UE jej kompetencji, co ostatecznie czyni należytą procedurę zmiany traktatu niezbędną.
Po dalszych kandydatach do skorzystania z pakietu ratunkowego – jak Irlandia i Portugalia – Hiszpania także okazuje się problemem dla strefy euro. Druga strona medalu wygląda tak, że płatnicy netto tacy jak Niemcy i Austria stają się stopniowo dojnymi krowami Unii Europejskiej. Ta sytuacja oczywiście nie może się utrzymywać. Belgii tak naprawdę nie udało się uporać z żadnym z tych dwóch – w istocie trudnych – wyzwań, a mianowicie przezwyciężeniem kryzysu gospodarczego i wdrożeniem traktatu lizbońskiego.
Andrzej Grzyb (PPE) – (PL) Panie Przewodniczący! Wiele dobrych opinii wyrażono pod adresem belgijskiej prezydencji, w szczególności za sprawność negocjacyjną i spokój w trudnym okresie zarówno kryzysu, jak i szczytu G20, konferencji w Cancún czy też debaty budżetowej. Dominowały sprawy powrotu do stabilności rynków finansowych, jak również stabilności gospodarczej, ale też trzeba powiedzieć, że rozszalały się egoizmy narodowe, w szczególności przy budżecie. Należy pogratulować sprawności negocjacyjnej, ale to przecież już dwunasta prezydencja w wykonaniu Belgii. Premier Leterme stwierdził, że program prezydencji był programem Rady i Komisji, bez ambicji, aby nadawać jej jakiś narodowy priorytet. Musimy jednak dopuścić, że kolejne prezydencje będą chciały zaznaczyć swoje priorytety. Wydaje mi się, że to istota integracji i jej ducha, o którym mówił właśnie pan premier Leterme. To co mnie martwi, to kryzys w uchwaleniu budżetu na rok 2011, ale w szczególności jego tło i zapowiedź, że w przyszłości ta nowa perspektywa finansowa nie będzie w sposób łatwy negocjowana.
Izaskun Bilbao Barandica (ALDE) – (ES) Panie Przewodniczący! Jest co najmniej jeden obszar ważny dla Europy oraz regionu, z którego pochodzę – Euskadi, Kraju Basków – w którym nie uczynił Pan niczego.
Traktat lizboński przyznaje Parlamentowi uprawnienia w odniesieniu do rybołówstwa. Rada zablokowała kilka planów dotyczących połowów sardeli. Na początku Pańskiej prezydencji stwierdziłam, że jestem gotowa do dalszych negocjacji zmierzających do ponownego uruchomienia ważnych planów, ale nie uczynił Pan wysiłków w tym celu. Nie mogę zatem Panu pogratulować, gdyż Rada nie uznaje w istocie uprawnień przyznanych Parlamentowi w traktacie lizbońskim.
Moim zdaniem zmarnował Pan sposobność rozwiązania problemu, który utrzymuje się od czasów prezydencji hiszpańskiej. Nie wykonał Pan ani jednego kroku; mam nadzieję, że okaże się do tego zdolna następna prezydencja.
Byłabym wdzięczna, gdyby zwrócił Pan uwagę na moją wypowiedź.
Edite Estrela (S&D) – (PT) Panie Przewodniczący! Również pragnę pogratulować rządowi belgijskiemu sukcesu jego prezydencji, zwłaszcza w trudnych warunkach, w jakich musiała ona funkcjonować, o czym już tutaj wspomniano. Ponadto w obszarze, który śledziłam najuważniej, pragnę pogratulować pani minister Milquet zaangażowania i determinacji przy opracowywaniu sprawozdania na temat dyrektywy w sprawie urlopu macierzyńskiego pomimo braku porozumienia z Radą. Mamy nadzieję, że prezydencja węgierska przywiąże do tej sprawy należytą wagę. Pan premier Leterme przypomniał nam o marzeniu, które prowadziło założycieli projektu europejskiego oprócz jednolitego rynku, a pan przewodniczący Barroso podkreślił znaczenie europejskiego ducha. Myślę, że to trafne wskazanie priorytetów w obecnym kontekście, w którym potrzebujemy większej jedności i solidarności, by zmierzyć się z czekającymi nas wyzwaniami.
Czesław Adam Siekierski (PPE) – (PL) Panie Przewodniczący! Prezydencja belgijska, właściwie dwie ostatnie prezydencje, przypadły na okres wdrażania traktatu lizbońskiego i kształtowania nowego ładu ustrojowego w Unii. Obie te prezydencje ograniczyły podejście krajowe na rzecz pogłębienia współpracy i koordynacji we Wspólnocie. To dobry kierunek służący wzmocnieniu podejścia wspólnotowego, a nie rządowego. Z drugiej strony należy być ostrożnym w ograniczaniu roli prezydencji krajowych w zakresie kreowania swoich priorytetów. Tu musi funkcjonować specyficzna równowaga. Niewątpliwym osiągnięciem prezydencji belgijskiej jest wzmocnienie zarządzania gospodarczego. Rozpoczęły pracę agencje nadzoru nad instytucjami finansowymi. Wiele uczyniono dla bardziej rygorystycznego przestrzegania dyscypliny budżetowej. Działania na rzecz reform strukturalnych uczyniono głównym instrumentem rozwojowym. Wreszcie przełamano powstały impas w zakresie zatwierdzenia budżetu Unii na 2011 rok. Po prostu dziękujemy.
Seán Kelly (PPE) – Panie Przewodniczący! Muszę powiedzieć, że bardzo krzepią mnie padające ze wszystkich stron Parlamentu słuszne pochwały dla prezydencji belgijskiej. Obawiałem się czegoś wręcz przeciwnego. Myślę, że jednym z powodów, dla których prezydencja belgijska odniosła sukces, było wzięcie pod uwagę realiów traktatu lizbońskiego. Dziś potrzebujemy gładszych przejść od jednej prezydencji do drugiej. To jak bieg sztafetowy: im skuteczniejsze – i mniej widoczne – przekazanie pałeczki, tym lepiej. Belgowie uczynili to doskonale, dając przykład innym krajom, jak robić to w przyszłości.
Pragnę szczególnie podziękować prezydencji za pracę w dziedzinie budżetu oraz organów bankowych i innych ustanowionych organów. Jeżeli będą one funkcjonować tak dobrze, jak chcielibyśmy, prezydencja belgijska będzie w najbliższych latach pamiętana coraz lepiej z racji swoich ważnych decyzji.
Frédéric Daerden (S&D) – (FR) Panie Przewodniczący! Zgadzam się z jednogłośnymi niemal opiniami wygłaszanymi dziś rano. Panie Premierze! Prezydencja belgijska była prezydencją dobrą, ponieważ popchnęła naprzód projekt europejski w trudnym kontekście wewnętrznym, który nie przeszkodził jej zmierzyć się z wyzwaniami, przed jakimi stoi Europa. Chodzi mi tutaj o przyjęcie budżetu na rok 2011; pewne aspekty tej procedury pozostawiły po sobie gorzki posmak, udało się jednak uniknąć szkodliwej konfrontacji między instytucjami.
Jeżeli chodzi o wymiar społeczny, prezydencja belgijska od samego początku zderzyła się z nadmierną ostrożnością części Rady. Myślę tu w szczególności o koncepcji dyrektywy ramowej w sprawie minimalnego dochodu. Pomimo tego kontekstu Belgii należy przypisać realny postęp dzięki waleczności jej i naszych ministrów: mamy sprawozdanie Rady EPSCO przed każdym szczytem Rady Europejskiej, które posłuży jako niezbędna przeciwwaga dla Rady ECOFIN; konkluzje dotyczące usług socjalnych świadczonych w interesie ogólnym; emerytury, a zwłaszcza konferencję w tej sprawie w Liège, gdzie podkreślono konieczność wspólnego rozważenia adekwatności i stabilności systemu emerytalnego, co czuję się zobowiązany podkreślić, oraz deklarację EPSCO w sprawie Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym.
Ponownie gratuluję. Należy mieć nadzieję, że postęp ten będzie trwał dalej za kolejnych prezydencji.
Gay Mitchell (PPE) – Panie Przewodniczący! Mam wniosek w sprawie przestrzegania Regulaminu. Pragnę, aby sprawdził Pan, kto jest dopuszczany do głosu w ramach procedury wystąpień z sali, a kto nie. Wydaje mi się, że rozkład między poszczególnymi częściami sesji nie jest sprawiedliwy. Proszę o to, ponieważ część z nas, mając inne obowiązki, nie może przebywać tu przez cały czas, natomiast inni mają taką możliwość.
Moim zdaniem posłowie powinni mieć możliwość wzięcia udziału w debacie. Przepraszam za przedłużanie obrad, prosiłbym jednak o zbadanie tej kwestii.
Przewodniczący – Panie Pośle Mitchell! Powiem tylko tyle, że mam odpowiednią listę i może się Pan z nią zapoznać. Niemal 20 osób na tej liście zyskało możliwość wystąpienia. Jeżeli Pan chce, proszę przyjść do mojego biura, mogę pokazać Panu listę i wyjaśnimy sprawę.
Maroš Šefčovič, wiceprzewodniczący Komisji – Panie Przewodniczący! Padło tu dziś rano bardzo wiele pozytywnych ocen i pochwał. W imieniu Komisji pragnę powiedzieć, że są one w pełni zasłużone. Dzięki swojemu europejskiemu duchowi prezydencja belgijska wykazała się godną pochwały efektywnością i wyraźnie ukierunkowanym na współpracę podejściem. Gdy zajmowała się ona jakąś kwestią, wszyscy wiedzieliśmy, że będzie zmierzać do osiągnięcia celu europejskiego – i wyłącznie europejskiego – oraz że uczyni to w duchu lojalnej współpracy między instytucjami. Bardzo dobra współpraca prezydencji belgijskiej z Parlamentem Europejskim oraz ścisłe kontakty z Komisją poskutkowały imponującą bez wątpienia listą osiągnięć.
Dziś możemy powiedzieć, że traktat lizboński jest w pełni funkcjonalny. Udało nam się dać obywatelom nowe prawo głosu dzięki europejskiej inicjatywie obywatelskiej, osiągnęliśmy też porozumienie w sprawie przejrzystszych i skuteczniejszych zasad procedury komitetowej. W obydwu tych kwestiach współpracowałem z sekretarzem stanu Olivierem Chastelem i muszę powiedzieć, że zawsze uderzał mnie jego duch współpracy i poziom profesjonalizmu.
Aby zakończyć debatę na temat budżetu na rok 2011 oraz wdrożyć w Europie nowe zarządzanie gospodarcze, niezbędne było spokojne i konstruktywne podejście. Nawet w złożonych, przedłużających się dyskusjach na tematy takie jak rozwody, nadzór finansowy czy patenty, prezydencji belgijskiej udawało się uzyskać wyraźny postęp.
Jest oczywiste, że musimy teraz nadal pracować w pozytywnym duchu prezydencji belgijskiej i z podobną efektywnością. Priorytetami pozostają, rzecz jasna, gospodarka, wyjście z kryzysu i konsolidacja fiskalna. W zeszłym tygodniu nadeszły dobre wieści o pomyślnej sprzedaży obligacji portugalskich, hiszpańskich i włoskich; doszło też do zmniejszenia spreadów w odniesieniu do Belgii i innych krajów. Jest jednak również oczywiste, że musimy kontynuować reformy strukturalne i dołożyć jeszcze większych wysiłków. Jeżeli nie chcemy ożywienia bez wzrostu liczby miejsc pracy, musimy przyjrzeć się sposobom zreformowania zasad rządzących rynkiem pracy oraz usunięcia przeszkód dla wyższego zatrudnienia w Europie. Jednocześnie musimy chronić słabsze grupy społeczne i ograniczać zasięg ubóstwa. To jedyny sposób, aby rozwinąć w Europie nasz model społecznej gospodarki rynkowej.
Bardzo wiele będzie zależeć od tego, jak rozpoczniemy europejski semestr i w jakim stopniu uda nam się zbiorowo opracować ambitne krajowe programy reform, dołożyć wysiłków na rzecz konsolidacji oraz wdrożyć strategię „UE 2020”. Prezydencja belgijska wniosła wielki wkład w uruchomienie tego nowego procesu zarządzania gospodarczego i musimy teraz kontynuować jej doskonałe osiągnięcia.
Panie Premierze, Panie Sekretarzu Stanu! Chciałbym podziękować za wspaniale wykonaną pracę. Pragnę również podziękować wszystkim Pańskim dyplomatom za stworzenie pozytywnej atmosfery, w której następna prezydencja będzie mogła kontynuować prace rozpoczęte tak pomyślnie sześć miesięcy temu.
Yves Leterme, urzędujący przewodniczący Rady – (FR) Panie Przewodniczący, Panie Komisarzu, Panie i Panowie! To moje ostatnie wystąpienie w imieniu prezydencji belgijskiej, więc będę mówić krótko. Cieszę się, że jest tu tak wiele osób, ale wiem, że ma to związek z innymi punktami programu.
(NL) Panie i Panowie! Pragnę oczywiście podziękować wszystkim, którzy przedstawili bardzo konstruktywne informacje zwrotne – okażą się one bezcenne w Państwa i naszej pracy w przyszłości. W związku z bardzo przychylną oceną naszej prezydencji przez Parlament Europejski pragnę na początku powiedzieć, że staram się trzymać zasady każącej zachować spokój w obliczu ocen negatywnych oraz skromność, choćby i przesadną, w obliczu pozytywnych.
Na zakończenie chciałbym podkreślić trzy kwestie. Po pierwsze – co oczywiście wychodzi poza mandat naszej prezydencji belgijskiej – uważam, że jest naprawdę ważne, abyśmy ustanowili najlepsze praktyki w odniesieniu do wdrażania traktatu lizbońskiego. Każde państwo narodowe, które obejmuje sześciomiesięczną rotacyjną prezydencję Unii Europejskiej, winno umieścić Europę szczególnie wysoko na liście priorytetów.
Po drugie, celem rotacyjnej prezydencji jest być może nie tylko spełnienie roli moderatora, ale też, jak powiedziano tutaj, motoru, aby nasze instytucje mogły wykonywać swoją pracę. Wszyscy ciężko pracowaliśmy na rzecz ratyfikacji Traktatu z Lizbony. Absurdem byłoby oczywiście zarządzanie rotacyjną prezydencją w sposób, który uchybiałby literze i duchowi traktatu lizbońskiego. Sądzę ponadto, że to jedyna droga, która nada w przyszłości sens rotacyjnej prezydencji i zapewni powodzenie przyszłych zmian traktatu lub nowych porozumień. Po trzecie, nie wszystko jest doskonałe, i niektórzy posłowie słusznie wytknęli pewne luki. Pragnę powtórzyć w szczególności, że Europa powinna wykazywać więcej ambicji w dziedzinie polityki społecznej.
(FR) To, co tu powiedziano, jest prawdą. Na szczeblu polityki społecznej Unia musi w przyszłości działać ambitniej, sądzę jednak, że Belgia odegrała tu swoją rolę. Prezydencja belgijska wzmocniła rolę polityki zatrudnienia w obrębie strategii „Europa 2020”, zagwarantowała tej polityce miejsce w nowym zarządzaniu gospodarczym Europą, oraz – moim zdaniem – stworzyła podstawy dla wymiaru społecznego strategii „Europa 2020”: nie tylko walki z ubóstwem, ale też spójności społecznej. W odpowiedzi na część wystąpień pragnę stwierdzić, że wprowadziliśmy jednak do programu europejskiego kwestię usług świadczonych w interesie ogólnym. Prawdą jest niemniej, że musimy uczynić więcej i uzyskać postęp, zwłaszcza na płaszczyźnie legislacyjnej.
Jak już powiedziałem, nasza prezydencja nie jest doskonała i sądzę – jak słusznie wskazał pan poseł Tavares – że można zrobić więcej niż dzisiaj w kwestii polityki wobec uchodźców.
(NL) Kończąc, chcę uczynić dwa ostatnie spostrzeżenia, gdyż w programie pozostały jeszcze inne punkty. Pragnę zwrócić się ogólnie do belgijskich posłów do Parlamentu Europejskiego, a szczególnie kilku z nich, w tym moich poprzedników.
W imieniu mojego rządu chciałbym stwierdzić, że uważamy nasze wysiłki podczas prezydencji belgijskiej za rodzaj hołdu dla Państwa pracy tutaj. Panie i Panowie, uczyniliśmy wszystko, co było w naszej mocy, by prawidłowo stosować traktat lizboński, co stanowi również rodzaj hołdu dla inicjatyw powstałych od czasu jedenastej prezydencji, za kadencji której podpisano deklarację z Laeken, a później, godnym uwagi wysiłkiem sprawozdawców, przekuto ducha Laeken w traktat lizboński.
Słusznie powiedziano, że rotacyjna prezydencja opiera się przede wszystkim na zaangażowaniu i osiągnięciach bardzo licznych osób zgromadzonych wokół polityków, które muszą przyjąć na siebie odpowiedzialność i stanąć na pierwszej linii. Mówię tu o doradcach, dyplomatach, wielu ludziach, którzy w ostatecznym rozrachunku wykonują najważniejszą pracę.
Pragnę powiedzieć panu posłowi Staesowi, że chociaż Złoty But, który zostanie przyznany jutro w Belgii, trafiał zawsze do graczy takich jak Lukaku czy Boussoufa, to gdyby przyznano go prezydencji belgijskiej, należałby się z pewnością służbom dyplomatycznym, część personelu których zasiada za mną.
Wreszcie pragnę skierować kilka słów do pana posła Tabajdiego i postaram się to uczynić w jak najlepszym węgierskim:
Przewodniczący – Panie Premierze, dziękuję Panu! Przez ostatnie pół roku wypracowaliśmy na różnych szczeblach nowe sposoby współpracy między dwiema izbami prawodawczymi Unii Europejskiej: Radą i Parlamentem Europejskim. Pańska prezydencja odniosła wielki sukces. Życzę wszystkiego najlepszego Pańskiemu krajowi i Panu osobiście.
(Oklaski)
Oświadczenia pisemne (art. 149 Regulaminu)
Mara Bizzotto (EFD), na piśmie – (IT) 31 grudnia 2010 r. zakończyła się raczej nieciekawa prezydencja, którą wiele osób określało jako pozbawioną polotu i słabą. To wszystko, czego można było oczekiwać od rządu belgijskiego, który w istocie nie istnieje już od ośmiu miesięcy. Politykom belgijskim nie udało się opracować planu politycznego dla własnego kraju, który przechodzi bezprecedensowy kryzys instytucjonalny. Nie wyobrażam sobie, jak mogliby poprowadzić organizm tak złożony jak Unia Europejska – dziś bardzo kruchy i chwiejny – w sposób dalekowzroczny i z wizją przyszłości. Prezydencja belgijska miała wprowadzić Europę na drogę wyjścia z kryzysu gospodarczego i finansowego. Ponownie jednak borykamy się ze spekulacją, która nawet dziś zagraża istnieniu jednej waluty. To prezydencja belgijska stała za zdecydowanym przyspieszeniem dalszego rozszerzenia granic UE. Jak widzieliśmy w ostatnich latach, akcesja słabych gospodarczo krajów skomplikowała prace instytucji europejskich i osłabiła całą Europę, która obecnie jest mniej zdolna do radzenia sobie z wewnętrznymi problemami nowych państw członkowskich niż poprzednio.
Andreas Mölzer (NI), na piśmie – (DE) Belgia sprawowała prezydencję Unii Europejskiej przez ostatnich sześć miesięcy i właściwie nikt tego nie zauważył. Kraj ten zajmował się głównie – bez powodzenia – tworzeniem nowego rządu, ale spory między Flamandami a Walonami pozbawiły go zdolności podejmowania decyzji politycznych. Nic zatem dziwnego, że establishment polityczny UE nie napotkał trudności w forsowaniu centralizacji w obrębie Unii Europejskiej. Kryzys w strefie euro wykorzystano jako pretekst, by opracować plany europejskiego zarządzania gospodarczego, tymczasem tak zwany „stały pakiet ratunkowy” dla euro jest ni mniej ni więcej tylko atakiem na płatników netto, którzy będą musieli w przyszłości jeszcze głębiej sięgnąć do kieszeni. Belgię należy w istocie traktować jako ostrzeżenie, co może się stać, jeżeli zwiąże się ze sobą narody o różnych wynikach gospodarczych. Belgia, gdzie różnice między Flamandami a Walonami są najwyraźniej nie do przezwyciężenia, a aparat federalny stanowi mechanizm redystrybucji od Flamandów na rzecz Walonów, pokazuje, co może stać się z Unią Europejską i strefą euro, jeżeli będą nadal podążać obecną błędną ścieżką.
Sławomir Witold Nitras (PPE), na piśmie – (PL) Podsumowując belgijską prezydencję, należy w pierwszej kolejności docenić jej bardzo aktywną rolę w kwestii projektowania europejskiego systemu stabilności finansowej. Wszyscy, którzy obserwowali ten proces wiedzą, że była to operacja trudna i realizowana pod presją czasu. Składam z tego powodu serdeczne gratulacje wszystkim, którzy się przyczynili do realizacji tego projektu. Na tym polu belgijska prezydencja pozostawia węgierskiej prezydencji dobrze zrealizowane zadanie. Należy też podkreślić, że Belgowie wytyczyli kierunek działania przyszłym prezydencjom w kontekście wejścia w życie traktatu lizbońskiego. Chciałbym wyrazić nadzieję, że kolejne prezydencje, w tym polska, w większym stopniu będą próbowały nadać wyraźne, własne priorytety, wpisujące się jednak w nasze wspólne, europejskie cele. Taki tryb pracy w większym stopniu pozwala planować i realizować politykę instytucji europejskich.
Wojciech Michał Olejniczak (S&D), na piśmie – (PL) Szanowni Państwo! Na wstępie chciałbym pogratulować prezydencji belgijskiej, która przez ostatnie pół roku doskonale sprawowała przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej. Sukces zespołu belgijskiego zwiększają okoliczności, w jakich kraj ten przejmował przewodnictwo. Po pierwsze była to pierwsza prezydencja, która działała w oparciu o zasady wprowadzone Traktatem z Lizbony, a po drugie sytuacja finansowa Unii i jej poszczególnych państw była bardzo trudna. Dodatkowo w trakcie prezydencji Belgia musiała radzić sobie z wewnętrznymi problemami kraju. Pomimo tego trudnego i wymagającego okresu prezydencja wykazała się skutecznością i prowadziła wszelkie działania w europejskim stylu. Odrzuciła swoje wewnętrzne problemy (sprawy) na bok i skupiła się na realizacji linii zgodnej z założeniami Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej i Rady Unii Europejskiej oraz na wsparciu tych instytucji. Prezydencja przyjęła rolę mediatora. W zakresie realizacji swoich priorytetów na uznanie zasługują działania zogniskowane na walkę z kryzysem ekonomicznym, przede wszystkim mam tu na myśli pracę nad kolejnymi wieloletnimi ramami finansowymi. Kolejnym znaczącym osiągnięciem prezydencji belgijskiej jest kwestia eurowiniety. Na zakończenie chciałbym powiedzieć, iż prezydencja Belgii może być dobrą lekcją dla kolejnych państw przejmujących przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej. Chciałbym również życzyć takiego samego sukcesu prezydencji węgierskiej oraz prezydencji polskiej, która rozpocznie się w połowie 2011 roku.
Jarosław Leszek Wałęsa (PPE), na piśmie – (PL) Szanowni Państwo! Pragnę wyrazić swoje podziękowanie dla minionej prezydencji belgijskiej, która może być wzorem dla krajów przejmujących w przyszłości przewodnictwo nad pracami Rady UE. Temat ten jest mi szczególnie bliski w obliczu nadchodzącej prezydencji Polski, która mam nadzieję wykorzysta wszystkie pozytywne ścieżki przetarte pod przewodnictwem Belgii. Nieczęsto zdarza się, by państwo przewodniczące stawiało ponad swój wewnątrzpaństwowy interes działania wspólnotowe. Najważniejszym, w moim przekonaniu, sukcesem omawianej prezydencji była konsekwentna implementacja postanowień Traktatu z Lizbony, szczególnie na szczeblu Rady Europejskiej, która stała się pełnoprawną instytucją ze stałym Przewodniczącym, jak również na szczeblu Rady do Spraw Zagranicznych, która jest obecnie kierowana przez Wysokiego Przedstawiciela. Nie bez znaczenia okazała się również walka z ekonomicznym kryzysem – systematyczna kontrola i moderacja sektora finansowego pozwoli na przestrzeni czasu ustabilizować jego zachwiany status, szczególnie w okresie, gdy nacisk na rozbudowanie strefy euro jest tak duży. Reasumując – mam szczerą nadzieję, że wyznaczona podczas belgijskiej prezydencji droga będzie wzorcem jakości dla krajów przejmujących w przyszłości przewodnictwo. Niech dobro Wspólnoty będzie zawsze naszym priorytetem. Dziękuję.