Przewodniczący – Kolejnym punktem porządku dziennego jest debata w sprawie pytania ustnego do wiceprzewodniczącej komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, które zadali: Arnaud Danjean, Ioannis Kasoulides, Elmar Brok, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Michael Gahler, Krzysztof Lisek oraz Andrey Kovatchev, w imieniu Grupy Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańskich Demokratów), dotyczącego sytuacji w zakresie bezpieczeństwa w regionie Sahelu (O-0180/2010 – B7-0808/2010).
Arnaud Danjean, autor – (FR) Panie Przewodniczący, Pani Baronesso Ashton! Tematem, którym się dziś zajmujemy, powinniśmy byli zainteresować się wiele miesięcy temu, mając na uwadze, że sytuacja w zakresie bezpieczeństwa w regionie Sahelu pogarszał się stale już od trzech lat. Ponadto poruszamy ten temat dokładnie w tygodniu, w którym we Francji pochowaliśmy dwie niewinne młode ofiary terroryzmu islamskiego, zabite kilka tygodni temu na granicy Nigru z Mali.
Musimy, oprócz żywych uczuć, jakie budzą w nas te zbrodnie, dostrzec realne zagrożenia skoncentrowane w tym regionie, położonym u progu Europy, ponieważ zagraża nam nie tylko terroryzm, chociaż porwania i morderstwa są najbardziej drastyczną manifestacją pogarszającej się sytuacji w Mauretanii, Mali i Nigrze. Siatki przestępcze są szeroko rozpowszechnione. Przemyt narkotyków, broni i ludzi zagraża stabilizacji tych krajów, ale również naszego kontynentu. Proszę się nie łudzić: tak, jak większość ofiar terrorystycznych ataków w tym regionie stanowią Europejczycy, tak Europa jest miejscem docelowym przemytu.
W obliczu tej niezwykle niepokojącej sytuacji Unia Europejska powinna przyjąć zintegrowaną, wszechstronną strategię na rzecz połączenia polityki rozwoju z polityką bezpieczeństwa. Jest to kwestia bezwzględnie kluczowa. Oczywiście funkcjonują już inicjatywy w tym obszarze, szczególnie za pośrednictwem 10. Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR), a na pomoc dla tych państw przeznaczono kwotę prawie 2 miliardów euro w celu walki z ubóstwem, rozwoju gospodarki i stworzenia lepszego sposobu sprawowania rządów. Ponadto, oczywiście, określone państwa członkowskie stosują strategię opartą na współpracy dwustronnej.
Teraz musimy jednak pójść znacznie dalej. Przede wszystkim musimy bardziej skoordynować nasze działania. Musimy wzmocnić podejście regionalne i zachęcić te kraje do głębszej współpracy w celu uporania się ze wspólnymi wyzwaniami. Ponadto musimy rozszerzyć zakres strategii politycznych pozostających do dyspozycji UE w obszarze rozwoju, bezpieczeństwa, wzmocnienia struktur instytucjonalnych, oraz w odniesieniu do ceł, sądownictwa i policji, a także w jak największym stopniu je zintegrować.
Pani Baronesso Ashton! Jest kilka regionów położonych tak blisko Europy, które skrywają tak wiele zagrożeń wobec naszego bezpieczeństwa i kilka regionów, w których UE może wreszcie wprowadzić w praktyce zintegrowane podejście przewidziane w traktacie lizbońskim, które stanowiło podstawę utworzenia Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, działającej obecnie pod pani przewodnictwem.
Pani Baronesso Ashton! Czy może nam Pani przedstawić szczegóły strategii, którą zamierza Pani wdrożyć w regionie?
Catherine Ashton, wiceprzewodnicząca komisji/wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa – Panie Przewodniczący! Podobnie, jak pan poseł Danjean chcę zacząć od straszliwej wiadomości o śmierci dwóch młodych Francuzów, którzy 10 dni temu zostali porwani w stolicy Nigru, Niamey, a następnie w przeciągu kilku godzin zabici. Potępiliśmy tę niewątpliwie odrażającą zbrodnię i raz jeszcze składam kondolencje ich rodzinom, a także rodzinom nigerskich oficerów zabitych podczas strzelaniny, jak wywiązała się w następstwie porwania. Chcę wyrazić solidarność z władzami francuskimi oraz z władzami Nigru.
Al-Kaida w Islamskim Maghrebie gdzieś na pustyni w północnej części Mali wciąż przetrzymuje jako zakładników kolejnych pięciu obywateli francuskich. Tylko w ubiegłym roku porwano 10 obywateli europejskich, a czterech zabito.
Sytuacja w zakresie bezpieczeństwa w regionie Sahelu jest alarmująca: zorganizowane siatki przestępcze, słaba obecność państwa w strefach pustynnych i małe możliwości sektorów bezpieczeństwa, a ponadto powszechne ubóstwo, susze i niedobór żywności. Te zagrożenia stanowią poważne wyzwanie dla prac na rzecz rozwoju i perspektyw, ponieważ kontynuowanie działań w tej sytuacji stało się dla podmiotów zaangażowanych w prace nad rozwojem zbyt ryzykowne.
Unia Europejska i jej państwa członkowskie od kilku już lat przyczyniały się do zapewnienia rozwoju i rozwiązywania problemów z zakresu bezpieczeństwa w poszczególnych państwach regionu Sahelu, ale zagrożenie wobec bezpieczeństwa wykracza poza granice narodowe i jedyną możliwą, jedyną skuteczną reakcją jest wszechstronna odpowiedź na szczeblu regionalnym. Musimy sprawić, by nieustające europejskie zaangażowanie w regionie Sahelu było bardziej spójne, skoordynowane i skuteczniejsze.
W listopadzie ubiegłego roku Rada do Spraw Zagranicznych przydzieliła mi zadanie przygotowania na początek bieżącego roku, przy współpracy z Komisją, strategii dla regionu Sahelu. Strategia ta miała być oparta na podejściu holistycznym i zintegrowanym, miała w sposób spójny wykorzystywać różnorodne dostępne instrumenty, abyśmy mogli wspierać bezpieczeństwo, stabilizację, rozwój i dobre zarządzanie w regionie Sahelu.
Uważam, że aby odpowiednio zareagować na złożone wyzwania związane z regionem Sahelu, musimy działać na wielu różnych szczeblach. Po pierwsze, potrzebujemy wymiaru politycznego i dyplomatycznego. Jest on konieczny do zagwarantowania łatwiejszego dialogu pomiędzy krajami regionu Sahelu, które wciąż wzajemnie sobie nie ufają. Powinniśmy wykorzystać strategie narodowe, jakimi dysponujemy – w tych obszarach, w których takowe istnieją – i zachęcać do tworzenia inicjatyw regionalnych oraz instrumentów służących do wspólnego uporania się z zagrożeniami bezpieczeństwa.
Równolegle UE powinna wzmocnić dialog w sprawie bezpieczeństwa w regionie Sahelu prowadzony z państwami Maghrebu, organizacjami regionalnymi – Unią Afrykańską, ECOWAS oraz Wspólnotą Państw Sahelu i Sahary – a także z szeroko rozumianą społecznością międzynarodową, Organizacją Narodów Zjednoczonych, szczególnie zaś ze Stanami Zjednoczonymi i Kanadą.
Po drugie, musimy pomóc krajom regionu Sahelu zwiększyć zdolność działania sektorów bezpieczeństwa – armii, policji, wymiaru sprawiedliwości i systemu kontroli granic – w każdym z tych państw. Muszą mieć zdolność skutecznego przywracania praworządności i przemieszczania władz państwowych w najbardziej narażonych regionach. Będziemy zachęcać do współpracy operacyjnej między Mali, Mauretanią i Nigrem, tak aby kraje te mogły wspólnie i bardziej skutecznie stawić czoła Al-Kaidzie w Islamskim Maghrebie, zorganizowanej przestępczości i domowym rozbojom.
Po trzecie, UE powinna w dłuższym okresie nadal przyczyniać się do rozwoju państw Sahelu w celu wsparcia ich w procesie zwiększania zdolności w zakresie świadczenia usług publicznych oraz rozwoju społeczeństwa. Poszczególne kraje będą nadal wspierać stabilizację wewnętrzną oraz pomagać w znalezieniu rozwiązań społeczno-gospodarczych, a także rozwiązań napięć na tle etnicznym.
Po czwarte, aby zapobiegać ekstremizmowi i radykalizacji walczyć z nimi musimy udzielić wsparcia państwom i uprawnionym podmiotom niepublicznym w zakresie opracowywania i wdrażania strategii i działań, zmierzających do zwalczenia radykalizacji islamu i do propagowania wizji demokratycznego, tolerancyjnego i nieagresywnego społeczeństwa.
Będziemy próbowali wykorzystać w spójny sposób dostępne instrumenty krótko- i długoterminowe w celu wdrożenia różnych części składowych tej strategii. Zaangażowanie państw członkowskich w rozbudowanie strategii będzie oczywiście częścią naszych działań.
W celu zapewnienia niezbędnych zasobów na wdrożenie tej strategii współpracuję bardzo blisko z komisarzem Piebalgsem, którego zaangażowanie w przygotowanie strategii na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju ma olbrzymie znaczenie.
Jestem przekonana, że jeśli tylko przygotujemy tę nową wszechstronną i holistyczną strategię, będącą kontynuacją naszego zaangażowania w rozwój polityczny, dyplomatyczny i operacyjny regionu Sahelu, stworzymy nowy bodziec do uporania się z wielorakimi zagrożeniami i wyzwaniami, przed jakimi stoi ten region. Z niecierpliwością czekam na stosowne przedstawienie tej strategii za kilka tygodni oraz na zaangażowanie posłów do Parlamentu Europejskiego w dalszą dyskusję.
José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, w imieniu grupy PPE – (ES) Panie Przewodniczący! Tak, jak stwierdzono w tekście pytania ustnego, jesteśmy świadkami pogorszenia szkodliwej dla interesów i obywateli Unii Europejskiej sytuacji na południowej Saharze, która stała się rajem dla islamskiego odłamu Al-Kaidy. Mamy do czynienia z całą serią morderstw, porwań, wymuszeń, szantaży, z przemytem narkotyków i ludzi, których ofiarami padają obywatele niemieccy, włoscy, hiszpańscy, a ostatnio francuscy. W związku z tym chcemy wyrazić solidarność z francuskimi posłami do PE, a także powiedzieć, Baronesso Ashton, że ta sytuacja wymaga zdecydowanej, niezachwianej reakcji Unii Europejskiej, jakiej domagał się prezydent Sarkozy.
W tej sytuacji należy zareagować w sferze politycznej, gospodarczej i dotyczącej rozwoju, a pan poseł Danjean przypomniał nam o olbrzymich zasobach przeznaczonych na ten cel w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju.
Pani Baronesso Ashton! Chciałbym usłyszeć Pani ocenę październikowego szczytu G8 w sprawie terroryzmu w Mali, w którym Algieria nie wzięła udziału, a na którym otrzymała Pani mandat od Rady. Powiedziała Pani, że potrzebna jest odpowiedź na szczeblu regionalnym. Uważam za zły znak, że dwie strony konfliktu – Maroko i Algieria – nie współpracują ze sobą, biorąc pod uwagę dodatkowo niestabilną sytuację w Tunezji.
I na koniec, Pani Baronesso Ashton, chciałbym usłyszeć Pani opinię na temat antyterrorystycznego ośrodka utworzonego przez władze Algierii 2 tysiące kilometrów na południe od Algieru, w którym uczestniczą Mali, Mauretania i Niger. Proszę mi powiedzieć, czy zgadza się Pani z interpretacją, według której celem tego ośrodka antyterrorystycznego jest powstrzymanie obecności Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych zmierzającej do zapewnienia bezpieczeństwa w tym regionie?
Roberto Gualtieri, w imieniu grupy S&D – (IT) Panie Przewodniczący, Pani Wysoka Przedstawiciel, Panie i Panowie! Wygląda na to, że istnieje zgodność pomiędzy uwagami pana posła Danjeana a tym, co powiedziała pani baronessa Ashton w swojej wypowiedzi w odniesieniu do analizy sytuacji, a mianowicie, że sytuacja w regionie Sahelu ma kluczowe znaczenie.
Mówimy o jednym z najbiedniejszych regionów świata, sąsiadującym z krajami, którymi w ubiegłym tygodniu wstrząsnął bardziej niebezpieczny niż kiedykolwiek brak stabilności. Ponadto w tym regionie infiltracja terrorystów i przemyt narkotyków są ze sobą wzajemnie powiązane w naprawdę niepokojącym stopniu. To wszystko sprawia, że sytuacja w regionie jest niezrównoważona i stanowi prawdziwe zagrożenie dla Europy.
W związku z tym musimy dramatycznie podnieść jakość inicjatywy podejmowanej przez Europę. Przyjęta w 2009 roku inicjatywa na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju w regionie Sahelu jak dotychczas jest nieskuteczna. Potrzebna jest nowa strategia na rzecz bezpieczeństwa w regionie Sahelu, do przyjęcia której wezwała Rada Ministrów Spraw Zagranicznych i na którą czekamy. Uważam, że podkreślono dwa ważne punkty: po pierwsze, podejście regionalne i po drugie, podejście zintegrowane, które umożliwia nam jak najlepsze wykorzystanie w sposób konkretny, operacyjny i skoordynowany różnorodnych instrumentów, którymi dysponuje UE. Musimy jednak zdawać sobie sprawę, że należy bardzo uważnie ocenić kierunek ewentualnej misji, ponieważ misje w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony są jednym z dostępnych instrumentów, ale nie zastępują strategii politycznej.
W związku z tym nasza grupa w pełni popiera odnowione zaangażowanie Europy w regionie Sahelu i ze zniecierpliwieniem oczekuje nowej strategii, aby móc ją szczegółowo omówić i wesprzeć jej wdrożenie.
Charles Goerens, w imieniu grupy ALDE – (FR) Panie Przewodniczący! W regionie Sahelu alarmująco wzrosła liczba incydentów wymienionych w pytaniu ustnym.
Najbardziej dotknięci działalnością siatek przestępczych oraz terrorystów są ekspatrianci, którzy zazwyczaj zachowują się przykładnie, jak to miało miejsce w przypadku dwóch obywateli Francji, których spotkał tragiczny los. Surowo potępiamy te wydarzenia. Jednocześnie każdy taki incydent jeszcze bardziej podważa autorytet odnośnych rządów, które usiłują uporać się z problemami w zakresie współpracy gospodarczej, politycznej i dotyczącej bezpieczeństwa w ramach systemu regionalnego, którego struktura instytucjonalna jest – nie zapominajmy o tym – w dużej mierze oparta na modelu europejskim. Kwestie poruszone w ramach tej dyskusji mają niezwykle istotne znaczenie.
Jeśli chcemy zrobić to, czego oczekuje się od Unii Europejskiej, to musimy po pierwsze uzgodnić wspólne podejście szczególnie do regionu Sahelu, a ogólnie do Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS).
Po drugie, musimy uważnie przyjrzeć się zarówno bezpośrednim, jak i zasadniczym przyczynom pogarszania się sytuacji w regionie. Jedną z przyczyn zasadniczych jest wyjątkowe ubóstwo w tych państwach, które są w związku z tym słabe i niezdolne do wypełniania swoich suwerennych funkcji.
Po trzecie, musimy określić wyraźną strategię UE dotyczącą tej kwestii i chciałbym podziękować Baronessie Ashton za jej oświadczenie w tej sprawie.
I po czwarte, nie wolno nam skąpić zasobów niezbędnych do wsparcia omawianych państw w procesie odzyskiwania kontroli nad sytuacją, zwłaszcza sytuacją w zakresie bezpieczeństwa. Na zakończenie chciałbym zauważyć, że zajmując się problemami poruszonymi w pytaniu zadanym przez pana posła Danjeana w rzeczywistości zajmujemy się kwestią naszego własnego bezpieczeństwa.
Sabine Lösing, w imieniu grupy GUE/NGL – (DE) Panie Przewodniczący! O co w tym wszystkim chodzi? O przestępczość zorganizowaną, czy też o terroryzm polityczny i/lub religijny? Jeśli chodzi o ocenę sytuacji to pytanie ma zasadnicze znaczenie. Specjaliści do spraw tego regionu uważają, że raczej chodzi tu o przestępczość niż umotywowany religijnie terroryzm międzynarodowy. Środki walki z terroryzmem często są zgubne w skutkach dla pokoju i demokracji i mogą być wykorzystane jako pretekst do propagowania innych interesów.
Może również chodzić o to, że Afryka jest jednym z obszarów, którymi Europa jest zainteresowana. Gilles de Kerchove, koordynator UE ds. zwalczania terroryzmu, powiedział że to dotyczy Afryki jako podwórka Europy. Jestem przeciwnikiem polityki bezpieczeństwa, która pomoże w militaryzacji Afryki. Bezpieczeństwo w regionie Sahelu można zwiększyć jedynie poprzez poprawienie sytuacji społeczeństwa. Zwiększanie budżetów na bezpieczeństwo i wojsko w krajach, w których społeczeństwo cierpi na dotkliwe niedobory żywności, jest posunięciem katastrofalnym.
I na koniec chciałabym, aby zastanowili się Państwo nad tym, że porwania i inne przestępstwa stanowią biznes, w który w ramach zagmatwanej siatki organizacji zaangażowanych jest wiele osób. Finansowanie przez Zachód struktur bezpieczeństwa może mieć skutek odwrotny od zamierzonego, jeśli chodzi o wysiłki podejmowane na rzecz walki z przestępczością i może w przyszłości nadal stawiać niewinnych ludzi w niebezpiecznej sytuacji.
Cristian Dan Preda (PPE) – (RO) Panie Przewodniczący! Porwanie, a następnie zamordowanie Antoine’a de Lecoura oraz Vincenta Delory’a w Nigrze boleśnie przypomina nam o konieczności wdrożenia strategii na rzecz wspierania bezpieczeństwa, stabilności i dobrego sprawowania rządów w regionie Sahelu. Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańskich Demokratów) tak naprawdę już od dłuższego czasu wspiera tę strategię i w tym kontekście chciałbym wyrazić zadowolenie z powodu oświadczenia Komisji Europejskiej, z którego wynika, że strategia łącząca aspekty bezpieczeństwa i rozwoju zostanie przedstawiona pod koniec bieżącego miesiąca.
Naprawdę uważam, że musimy przyjrzeć się wszystkim aspektom kwestii bezpieczeństwa w regionie Sahelu, ponieważ jeśli terroryzm zdołał się tam zakorzenić, to znaczy, że musiał znaleźć tam sprzyjające swojemu rozwojowi polityczne, głównie społeczne i najwyraźniej także gospodarcze warunki. Mamy do czynienia z niezwykle przepuszczalnymi granicami i brakiem jakiejkolwiek skutecznej kontroli rządowej. Te czynniki niewątpliwie ułatwiły rozpowszechnienie nielegalnego handlu. Występują tam również niedobory w zakresie rozwoju.
Uważam, że dwa niezwykle ważne czynniki mogą pomóc w zapewnieniu bezpieczeństwa w regionie Sahelu, a co za tym idzie także obywateli europejskich. Po pierwsze, niezbędna jest strategia przyjęta na szczeblu saharyjskiej strefy Sahelu, mająca na celu przywrócenie władzy państw regionu nad porzuconymi obszarami, a także oczywiście ustanowienie praworządności. Po drugie, moim zdaniem musimy uruchomić wspólne programy na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów przygranicznych, tak aby możliwe było tworzenie szans na zatrudnienie dla lokalnych społeczności.
Pier Antonio Panzeri (S&D) – (IT) Panie Przewodniczący, Panie i Panowie! Wielokrotnie padały wnioski o przeprowadzenie debaty na ten temat i za każdym razem zobowiązywaliśmy się do zrealizowania w praktyce niezbędnych inicjatyw w regionie Sahelu, mających na celu stabilizację sytuacji w regionie lub zapewnienie większego bezpieczeństwa.
Jak wiemy ze względu na brak granic i olbrzymie rozmiary region Sahelu jest doskonałym obszarem tranzytowym dla handlarzy narkotykami i grup terrorystycznych, szczególnie dla Al-Kaidy w Islamskim Maghrebie. Główny problem stanowi słabość i niestabilność państw tego regionu, a jak już zauważono te zagrożenia mają bezpośredni wpływ na mieszkańców i kraje regionu, szczególnie na Mauretanię, Mali i Niger.
Unia Europejska musi przede wszystkim opracować wiarygodną strategię na rzecz bezpieczeństwa opartą na różnych aspektach ewentualnego działania na szczeblu europejskim: współpraca i polityka rozwojowa, programy regionalne, strategia koordynacji na rzecz bezpieczeństwa, a także polityka szkoleń w zakresie bezpieczeństwa. Zatem Unia Europejska nie tylko powinna, ale wręcz musi interweniować najszybciej, jak tylko możliwe i w związku z tym ze zniecierpliwieniem czekamy na opracowanie przez Komisję kompletnej strategii, co oznajmiła Baronessa Ashton, a także na zdecydowaną interwencję w terenie.
Na zakończenie mam wyraźną prośbę: musimy zwracać znacznie więcej uwagi na wydarzenia mające miejsce na południe od Europy, ponieważ wiele się wkrótce zmieni i lepiej, żebyśmy nie byli nieprzygotowani. Dalekowzroczność będzie dla UE pozytywna w skutkach.
Olle Schmidt (ALDE) – (SV) Panie Przewodniczący! Sytuacja w zakresie bezpieczeństwa w regionie Sahelu uległa niezwykle poważnemu pogorszeniu. Spowodowała liczne ofiary śmiertelne i zagraża osłabieniem postępów politycznych, które przez ostatnie lata osiągaliśmy w zakresie walki z terroryzmem. Oczywiście, ja również pragnę wyrazić współczucie wobec wszystkich, którzy tak bardzo ucierpieli z powodu tej okrutnej przemocy.
Szczególnie godne ubolewania jest to, że ataki Al-Kaidy w regionie Sahelu nasilają się, podczas gdy słabną w innych częściach świata. Szacuje się, że każdego roku 25% globalnego przemytu kokainy z Ameryki Łacińskiej trafia do Europy przez region Sahelu. Przemyt narkotyków zapewnia stabilne dochody umożliwiające finansowanie działalności terrorystycznej, a także umożliwia werbowanie młodych ludzi w regionie i wypłacanie im sowitych wynagrodzeń.
Te przerażające zmiany niepokoją również naszych kolegów w regionie Sahelu i podczas ostatniego posiedzenia Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE w grudniu szczegółowo omówiliśmy sposób, w jaki można poprawić sytuację w zakresie bezpieczeństwa w regionie i zmniejszyć skalę przemytu. Pani Baronesso Ashton! Unia Europejska musi podjąć wyraźne wysiłki, a także musi je przyspieszyć. Wraz z krajami regionu Sahelu musimy nasilić starania i skoordynować je za pomocą ogólnej strategii regionalnej, dokładnie jak Pani mówiła. Unia Europejska ponosi w tym obszarze olbrzymią odpowiedzialność za zapewnienie wysokiej jakości wsparcia przy zdecydowanym wzmocnieniu sił demokratycznych.
Santiago Fisas Ayxela (PPE) – (ES) Panie Przewodniczący! W Nigrze, jednym z centralnych państw regionu Sahelu, jak Państwu wiadomo pod koniec bieżącego miesiąca odbędą się wybory prezydenckie i parlamentarne. Uważam, że decyzja baronessy Ashton o wysłaniu delegacji Unii Europejskiej na te wybory stanowi ważny gest wsparcia i chcę podziękować jej za wybranie mnie na przewodniczącego tej delegacji.
Przede wszystkim chciałbym wyrazić żal z powodu niedawnego zamordowania przez terrorystów młodych Francuzów w Nigrze, nie zapominając przy tym o nigerskich żołnierzach, którzy zginęli podczas próby odbicia uprowadzonych.
Mieszkańcy regionu najwyraźniej odrzucają przemoc i terroryzm, ponieważ to oni w pierwszym rzędzie cierpią z jej powodu, ale proszą Unię Europejską o dołożenie wszelkich starań, aby pomóc im w wykorzenieniu przemocy i terrorystów oraz między innymi o dostarczenie broni oraz zapewnienie szkoleń dla sił zbrojnych, tak aby mogły one stosownie reagować na ataki terrorystów.
Ponadto Niger, pomimo olbrzymiego bogactwa zasobów naturalnych, jest jednym z najsłabiej rozwiniętych krajów na świecie. Unia Europejska musi w związku z tym pracować nad efektywną strategią na rzecz rozwoju i współpracy, aby pomów Nigrowi i całemu regionowi w wyjściu z trudnej sytuacji, w której się znajduje. Uważam, że mamy wiele do stracenia w tym zakątku świata, ponieważ ze względu na geograficzne sąsiedztwo od jego stabilnej sytuacji uzależniony jest nie tylko dobrobyt regionu, ale również Europy.
Ana Gomes (S&D) – (PT) Panie Przewodniczący! Niepewna sytuacja w regionie Sahelu, jak kilka dni temu zauważył komisarz Piebalgs, wymaga wysiłków na rzecz rozwoju. Rozwój, choć ma zasadnicze znaczenie i jest długotrwały, sam w sobie jednak nie wystarczy. Jak powiedziała dziś Baronessa Ashton UE potrzebuje spójnej strategii, w której wykorzystane zostaną wszystkie dostępne instrumenty, w tym te mające na celu reformę sektorów bezpieczeństwa państw regionu oraz budowanie zdolności demokratycznej i instytucjonalnej tych państw. Unia Europejska jednak nie działała w ten sposób. Wystarczy spojrzeć na sytuację pobliskiej Gwinei Bissau, która obecnie jest praktycznie państwem opartym na narkotykach, z którego niedawno Unia Europejska wycofała misję w ramach europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony. Było to złe posunięcie, ponieważ należało zwiększyć rozmiary misji i wzmocnić jej mandat, zwłaszcza że ośrodek przestępczości zorganizowanej w Gwinei Bissau celuje bezpośrednio w Europę.
Kolejnym przykładem na to, że Unia Europejska nie robi w regionie Sahelu tego, co powinna jest sposób, w jaki umywa ręce od szukania rozwiązania konfliktu na Saharze Zachodniej. Jeśli wciąż będziemy patrzeć w przeciwną stronę – szczególnie przy obecnych wydarzeniach w Tunezji i ich skutkach dla całego regionu – jedynie pogorszymy sytuację w regionie Sahelu i dostarczymy organizacjom przestępczym i terrorystycznym, jak Al-Kaida w Islamskim Maghrebie, które już teraz są silnie rozwinięte, kolejne przyparte do muru i zdesperowane pokolenie.
Nie możemy dalej funkcjonować bez spójnej strategii opisanej przez baronessę Ashton.
Mariya Nedelcheva (PPE) – (FR) Panie Przewodniczący, Pani Baronesso Ashton, Panie i Panowie! Region Sahelu położony pomiędzy Afryką Subsaharyjską a Europą ma zasadnicze znaczenie. Niestabilna sytuacja regionu niepokoi nas wszystkich.
Chciałabym zwrócić Państwa uwagę na rezolucję przyjętą 4 grudnia ubiegłego roku przez Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP-UE, w której poruszono dokładnie ten temat oraz na zalecenia w niej zawarte.
Wspólna strategia europejska jest niewątpliwie potrzebna, ale Unia Europejska nie zajdzie daleko, jeśli będzie działać samotnie. Dlatego podmioty obecne w regionie muszą zaangażować się w daleko idące wspólne działania. Szansą na bezpośrednie zajęcie się tym problemem i znalezienie rozwiązań za pomocą szeroko zakrojonej strategii byłby szczyt szefów państw regionu, zorganizowany pod auspicjami ONZ, UE i Unii Afrykańskiej.
Aby dać wyraz prawdziwej woli politycznej potrzebny jest natychmiast dwuetapowy plan działania dla regionu. Na pierwszym etapie należy zająć się bieżącą, pilną sytuacją. Będzie to wymagało od państw regionu połączenia dostępnych zasobów i informacji oraz skoordynowania ich działań.
Na drugim etapie należałoby zwiększyć wśród lokalnych mieszkańców świadomość problemu i zastanowić się nad możliwością zapobiegania. Ważne jest powstrzymanie nieustannego poszerzania się szeregów organizacji terrorystycznych w wyniku rosnącej frustracji oraz braku właściwego ukierunkowania mieszkańców regionu.
Unia Europejska nie może stać z boku i nie robić nic na rzecz rozwiązania problemu. W związku z tym nalegam, aby baronessa Ashton dołożyła wszelkich starań w celu zapewnienia postępów w rozmowach i opracowania konkretnych rozwiązań tego poważnego problemu.
Corina Creţu (S&D) – (RO) Panie Przewodniczący! Pogorszenie się sytuacji w zakresie bezpieczeństwa w regionie Sahelu nie jest już wyłącznie problemem regionalnym. Niestety, ze względu na wzrost liczby ofiar wśród obywateli europejskich, jest to teraz problem Unii Europejskiej.
Przede wszystkim region Sahelu stoi w obliczu zagrożenia terroryzmem, które nieustannie rośnie i którego głównymi ofiarami są Europejczycy – porywani i mordowani z przerażającą częstotliwością. Jest to również region tranzytowy dla przemytu narkotyków i broni, a także kanał nielegalnej imigracji do Europy. Uważam, że należy nasilić praktyczną współpracę z władzami państw Afryki Północnej, aby zwiększyć zaangażowanie sił zbrojnych i sektora bezpieczeństwa regionu w walkę z terroryzmem. Ponadto dysponujemy licznymi instrumentami politycznymi na rzecz ożywienia współpracy regionalnej w celu walki z tym zagrożeniem.
Mam nadzieję, że wysiłki Unii Europejskiej w zakresie wsparcia technicznego będą skoncentrowane w większym stopniu na wsparciu procesu rozwoju, ponieważ nie możemy przeoczyć tego, że grupy terrorystów uznają region Sahelu za podatny grunt, szczególnie ze względu na ubóstwo społeczeństwa i delikatny stan władzy rządowej. Uważam, że większa, właściwie ukierunkowana pomoc rozwojowa może odegrać kluczową rolę w poprawieniu sytuacji w regionie.
Dominique Vlasto (PPE) – (FR) Panie Przewodniczący, Pani Baronesso Ashton, Panie i Panowie! Wszyscy jesteśmy zgodni co do tego, że sytuacja w regionie Sahelu znacznie się pogorszyła. Strefa bezprawia, która powstała u progu Europy, stanowi zagrożenie, z którym musimy zdecydowanie i bezzwłocznie walczyć. Rośnie liczba grup ekstremistów, którzy zagrażają życiu cywilów.
Ja również potępiam pozbawiania życia ludzi i porwania, martwię się także o los obywateli Europy przebywających w regionie. Maroko dotychczas odgrywało rolę bastionu broniącego przed różnymi formami przemytu napływającego z regionu Sahelu. Teraz jednak handlarze narkotykami, bronią i ludźmi omijają Maroko i docierają do Unii Europejskiej przez Mauretanię i Wyspy Kanaryjskie. Za obowiązek UE uważam podjęcie działań zmierzających do udzielenia pomocy tym państwom w walce z tym zagrożeniem.
Bezpieczeństwo Europy nie ogranicza się tylko do naszego własnego terytorium, ale jest określane przez sytuację w regionach położonych w najbliższym sąsiedztwie. Nadszedł czas działania i wzywam Komisję oraz Radę do wdrożenia planu działania, który pomoże przywrócić bezpieczeństwo w regionie Sahelu.
Gilles Pargneaux (S&D) – (FR) Panie Przewodniczący, Pani Baronesso Ashton! Jako poseł do PE pochodzący z północnej Francji dołączam do pana posła Danjeana, który opisał nie tylko głębokie uczucia, jak wzbudziło w nas zamordowanie dwóch młodych mężczyzn z północnej Francji, ale także oburzenie z powodu tej jawnej niesprawiedliwości. Składam hołd ich pamięci.
Zgadzam się z oceną sytuacji przedstawioną przez pana posła Danjeana i z zadowoleniem przyjmuję odpowiedzi, których baronessa Ashton udzieliła na początku naszej dyskusji. Pani Baronesso Ashton! Jeśli można, mam do Pani jedno pytanie: wiemy jak duża jest przepuszczalność granic pomiędzy Mali a południową Algierią i wiemy, że po przeciwnej stronie regionu Sahelu sytuacja w regionie Sahary Zachodniej może w przyszłości stać się równie niebezpieczna, jak obecnie sytuacja w Sahelu.
Zatem czy może nam Pani powiedzieć, czy planuje jakiekolwiek inicjatywy, zwłaszcza w odpowiedzi na plan autonomii przedstawiony Organizacji Narodów Zjednoczonych przez Królestwo Maroka, co moim zdaniem pomogłoby w zwiększeniu bezpieczeństwa w regionie oraz w rozpoczęciu koniecznego dialogu, szczególnie z władzami algierskimi?
Charles Tannock (ECR) – Panie Przewodniczący! Niestety oddziały wyznawców salafizmu, stanowiące część Al-Kaidy, znalazły schronienie w regionie Sahelu, który jest regionem rozległym i oddalonym, doskonałym do realizacji ich celów, takich jak szkolenia terrorystyczne, porwania niewinnych przypadkowych osób – tu pragnę złożyć kondolencje rodzinom dwóch ostatnio zamordowanych obywateli francuskich – i oczywiście przemyt narkotyków oraz przestępczość zorganizowana.
Stwarza to poważne wyzwanie w dziedzinie bezpieczeństwa, podobne do problemów, jakie mamy obecnie w regionie przygranicznym między Afganistanem a Pakistanem, a także w Somalii i Jemenie. Unia Europejska musi nawiązać silną współpracę z naszymi sojusznikami z USA oraz innych państw demokratycznych, takich jak Indie czy Izrael, a także z rządami sąsiadujących z regionem państw arabskich i afrykańskich o umiarkowanych poglądach, aby znaleźć wspólną strategię na rzecz pokonania tego zagrożenia wobec bezpieczeństwa.
Pani Wysoka Przedstawiciel Ashton! Operacja Atalanta w Somalii zakończyła się sukcesem. Być może teraz należy zastanowić się nad sposobem pokonania – pod przywództwem dowodzonej przez Francuzów misji NATO w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony czy też pod jakimkolwiek innym przywództwem – tego globalnego zagrożenia, szczególnie w regionie Mali, Mauretanii i Nigru, które są krajami niezwykle biednymi i potrzebują od nas każdej możliwej pomocy.
Catherine Ashton, wiceprzewodnicząca komisji/wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa – Panie Przewodniczący! Moja wypowiedź będzie krótka, ponieważ Szanowni Państwo Posłowie okazali się bardzo pomocni, nie tylko wspierając szerokie podejście, które zamierzamy przyjąć, ale także poruszając konkretne kwestie.
Jeśli wybiorę dwie spośród tych kwestii, z czego pierwsza – pani poseł Salafranca w pewnym sensie od tego zaczęła – dotyczy tego, w jaki sposób powinniśmy poprzeć inicjatywy regionalne, które często są zdominowane przez poszczególne kraje, ale nie uwzględniają wszystkich członków regionu, a także w jaki sposób najlepiej zapewnić taki rodzaj wsparcia, które zagwarantuje zaangażowanie wszystkich państw regionu. Opisuję tę kwestię trochę szerzej niż Pani Poseł, ale robię to celowo. Jednym z wyzwań, jakie przed nami stoją, jest poparcie inicjatyw, które państwa mogą realizować indywidualnie lub wspólnie, ale jednocześnie zagwarantowanie ich efektywności poprzez zapewnienie wszechstronności tych inicjatyw, czy to pod względem liczby państw czy też przyjętego przez nie podejścia.
Musimy między innymi zastanowić się tym, w jaki sposób możemy zrównoważyć nasze działania z wsparciem na rzecz działań podejmowanych przez kraje najbardziej zainteresowane. Zawsze jestem wyczulona na kwestię badania sposobu naszych interwencji, wspierających poprzez pomoc i poprzez dostępne instrumenty inicjatywy w terenie, które często, aczkolwiek nie zawsze, są najlepszym wyjściem.
Jeśli zaś chodzi o Saharę Zachodnią i przedłożone wnioski, to musimy przyjrzeć się tym kwestiom. Muszę sprawdzić, gdzie najlepiej skierować nasze wsparcie. Mam świadomość, w ramach wielu dyskusji z Szanownymi Posłami, że kwestie te, szczególnie dotyczące Sahary Zachodniej, nabrały istotnego znaczenia. Musimy zastanowić się nad tym podejściem w bardzo wszechstronny sposób. Będziemy kontynuować prace nad tym tematem. Będzie on częścią dyskusji prowadzonych w Radzie do Spraw Zagranicznych, ale wrócimy z tym tematem do Parlamentu, aby mieć pewność, że przyjęliśmy słuszne stanowisko.
Teraz naprawdę ważne jest opracowanie strategii, która uwzględnia warunki krótko-, średnio- i długookresowe, ale także zakres zaangażowania nas, jako Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, Komisji oraz państw członkowskich, jako podmiotów zdolnych do połączenia tego w jedną poważną, dobrze przemyślaną strategię na przyszłość.