Pełne sprawozdanie z obrad

Środa, 2 lutego 2011 r. - Bruksela

19. Inicjatywa na rzecz szczepień przeciwko gruźlicy (debata)

  Przewodnicząca − Kolejnym punktem porządku dziennego jest debata w sprawie pytań ustnych skierowanych do Komisji przez posłów Louisa Michela, Charlesa Goerensa, Antonyi Parvanovej, Frédérique’a Riesa, Olle Schmidta, Marii Da Graça Carvalho, Nessy Childers, Marca Tarabelli, Barta Staesa i Mariny Yannakoudakis w imieniu Grupy Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy, dotyczących inicjatywy na rzecz szczepień przeciwko gruźlicy (O-0203/2010 -B7-0006/2011).

  Charles Goerens, autor – (FR) Pani Przewodnicząca! Cieszę się mogąc udzielić mojego poparcia ogólnoeuropejskiemu projektowi, który jest niezwykle ambitny zarówno dla Unii Europejskiej, jak i dla krajów rozwijających się i którego celem jest likwidacja gruźlicy za pomocą programu szczepień.

Pamiętajmy, że w 2009 roku na gruźlicę zmarło ponad 1,7 miliona ludzi. Jej koszt w kategorii ludzkiego życia oznacza śmierci około 4700 osób dziennie. Dodajmy do tego roczne straty gospodarcze, które w samej Afryce szacuje się na ponad 50 miliardów dolarów. Jeśli na tej podstawie mielibyśmy uznać gruźlicę za problem charakterystyczny wyłącznie dla krajów rozwijających, to bardzo byśmy się pomylili.

Rzeczywiście, przypadki odnotowane w Wielkiej Brytanii i Irlandii latem 2010 roku przypominają nam, że choroba ta jest obecna tutaj, w naszych państwach, nie mówiąc już o spustoszeniach, jakie czyni na wschodzie naszego kontynentu, zwłaszcza w Rosji i Mołdawii. Inicjatywa na rzecz szczepień przeciwko gruźlicy (TBVI) to inicjatywa, której celem jest opracowanie skutecznych szczepionek dla potrzeb zabezpieczenia krajów rozwijających się po przystępnej cenie. W związku z tym chciałbym, jeśli wolno, zgłosić następujące uwagi.

Po pierwsze, zdrowie nie ma ceny, ale kosztuje. O ile dostęp do opieki zdrowotnej musi być powszechny, to zdolność do płacenia ogranicza się do państw uprzemysłowionych. Ponieważ tak się dzieje, ważne jest, aby wprowadzić szeroki podział kosztów. Oczywiście chorzy z Północy, to znaczy z państw uprzemysłowionych muszą ponosić wysokie koszty w przeciwnym przypadku źródła finansowania badań dość szybko by wyschły. Jednak biorąc pod uwagę, że wkład finansowy krajów Południa, o ile w ogóle istnieje, jest jedynie symboliczny, pokonanie tego niedoboru wymaga od nas okazania solidarności.

Po drugie, inicjatywa TBVI ma swoje miejsce także w strategii UE 2020. Stanowi doskonałą ilustrację tego, co możemy osiągnąć jeżeli uda nam się w odpowiednim czasie ustalić priorytety w zakresie zdrowia.

Moja trzecia i ostatnia uwaga jest następująca: to w żaden sposób nie wyklucza pozyskiwania dodatkowych czy uzupełniających środków finansowych od dużych kredytodawców instytucjonalnych, w tym w szczególności Banku Światowego. W konsekwencji, pozostałe państwa, na przykład Stany Zjednoczone, Kanada lub kilka krajów wschodzących dotkniętych problemem gruźlicy czy to bezpośrednio, bo dotyka ona ich mieszkańców, czy pośrednio w kontekście solidarności międzynarodowej także powinny wnieść wkład w tę inicjatywę. Chodzi mi tutaj o model partnerstwa publiczno-prywatnego.

To nowe podejście może być korzystne pod warunkiem, że solidarność ogranicza się do tych, którzy mają potrzeby medyczne i finansowe. Alternatywą byłaby ochrona tylko zamożnych społeczeństw.

  Dacian Cioloş, komisarz – (FR) W 2008 roku wprowadzono inicjatywę na rzecz szczepień przeciwko gruźlicy (TBVI) w formie partnerstwa publiczno-prywatnego wspieranego z programu współpracy na rzecz zdrowia siódmego programu ramowego na rzecz badań, celem zmobilizowania dodatkowych zasobów w tym ważnym obszarze.

W chwili obecnej większość niedawno opracowanych, nowych kandydujących szczepionek nadal znajduje się w fazie przedklinicznej lub dopiero rozpoczyna etap badań klinicznych. Najistotniejszą kwestią, jaką trzeba tu podkreślić jest fakt, że nie dysponujemy danymi klinicznymi wspierającymi koncepcję polegającą na tym, że jedna z opracowywanych szczepionek kandydujących mogłaby okazać się bardziej skuteczna niż szczepionka, której używamy teraz, a mianowicie szczepionka Bacillus Calmette-Guérin (BCG).

Aby nowa szczepionka mogła zostać wprowadzona na rynek trzeba wykazać, że nowe szczepionki kandydujące są bardziej skuteczne niż BCG lub że mogą ją zastąpić, bo są lepsze. Fakty są takie, że nadal nie dysponujemy tymi ważnymi danymi. Nie należy rozpatrywać TBVI w oderwaniu od innych inicjatyw dotyczących wspierania badań klinicznych.

Aby poradzić sobie z wąskim gardłem w dziedzinie badań klinicznych jako pierwszą inicjatywę w ramach art. 185 ustanowiono Partnerstwo pomiędzy Europą a krajami rozwijającymi się w zakresie badań klinicznych, EDCTP, w ramach którego 14 państw członkowskich, 2 państwa stowarzyszone i Komisja wspólnie przeznaczyły na promowanie badań w fazie 2 i 3 badań klinicznych dotyczących na przykład AIDS, malarii i gruźlicy w Afryce Subsaharyjskiej kwotę 400 milionów euro, z czego 200 milionów euro pochodziło z Unii. Przewiduje się, że do roku 2015 program doprowadzi do zakończenia wszystkich prowadzonych obecnie badań klinicznych, w tym ośmiu badań nad szczepionką przeciwgruźliczą. Oznacza to, że alternatywa ta została już wprowadzona i działa. Komisja jest też niezwykle zainteresowana tym, co nazywamy „modelem biznesowym” opracowanym przez partnerstwa publiczno-prywatne, w tym ujętym w TBVI.

Ponadto, w TBVI zaproponowano model, który potencjalnie w przyszłości może stać się użytecznym narzędziem. Jednak wymaga dogłębnej analizy projektu komercyjnego, a także oceny ryzyka. W związku z tym, nawet jeśli TBVI dysponuje znaczącym wsparciem finansowym, jej sukces nie jest pewny właśnie dlatego, że nie ma wystarczających informacji, które wskazywałyby, czy to, co jest aktualnie badane może później przynieść pomyślne rezultaty.

Komisja będzie jednak dalej prowadzić te debaty wewnętrzne, przeanalizuje również model z instytucjami finansowymi, tym samym przyczyniając się do opracowania koncepcji, która może stanowić element praktycznej realizacji strategii EU 2020. Możliwość tę trzeba przeanalizować z tej perspektywy.

  Maria Da Graça Carvalho, w imieniu grupy PPE – (PT) Pani Przewodnicząca, Panie Komisarzu! Pomimo osiągniętego postępu zachorowalność na gruźlicę na świecie nadal budzi ogromny niepokój. Wzrastająca oporność tej choroby i niewystarczające badania naukowe skutkują dziś śmiercią niemal dwóch milionów osób rocznie.

Z zadowoleniem przyjmujemy inicjatywy UE na rzecz zwalczania gruźlicy poprzez przedmiotową rezolucję, ale apelujemy o podjęcie większej liczby badań naukowych, które pozwoliłyby opracować nowe formy szczepionki przeciwko tej chorobie. Szczepienia to środek ochrony zdrowia publicznego najbardziej skutecznie chroniący Europejczyków przed chorobami zakaźnymi, ale ważne jest też, aby świadczenia opieki zdrowotnej trafiały do krajów rozwijających się, bo to przyczynia się do poprawy wskaźnika długości życia i zwalczania ubóstwa.

Jak już powiedziałam osiągnięto pewien postęp i wkroczyliśmy na właściwą drogę, ale UE musi podwoić działania i apelować o bardziej skoordynowane działanie oraz zintegrowanie badań europejskich na rzecz zwalczania chorób związanych z ubóstwem. To jedyny sposób, w jaki możemy złagodzić tragiczną sytuację, jakiej doświadcza kilka krajów rozwijających się.

Chciałabym zapytać Komisję, jak w świetle strategii Europa 2020 zamierza kontynuować działania związane z badaniami naukowymi w tym obszarze, zintensyfikować te działania i przełożyć wyniki tych badań na korzyści dla obywateli?

  Michael Cashman, w imieniu grupy S&D – Pani Przewodnicząca! To miłe, że przewodniczy Pani zawsze wtedy, gdy omawiamy ciężki los innych. Wiem, że podziela Pani nasze obawy.

Chcę odnieść się do słów pana posła Goerensa, a tak naprawdę zapoznać Komisję z nieco szerszymi informacjami. To prawda, że gruźlica jest poważnym globalnym problemem zdrowotnym i jak wiemy, drugą najczęstszą przyczyną zgonów z powodu chorób zakaźnych na świecie. Jak słyszeliśmy na chorobę tę co roku umiera od 1,6-2 milionów osób. Jak Komisja stwierdziła fundusze UE są instrumentem generującym napływ innowacyjnych szczepionek kandydujących przeciwko gruźlicy, umożliwiającym ich opracowywanie na wczesnym etapie, w ramach fazy 1 i 2A badań klinicznych.

Niestety - i to jest problem – obecnie mechanizmy finansowe, w tym Partnerstwo pomiędzy Europą a krajami rozwijającymi się w zakresie badań klinicznych przeznacza niezwykle ograniczone środki finansowe na bardzo kosztowne badania kliniczne późnej fazy – fazy 2B i 3 – które mają kluczowe znaczenie dla udowodnienia bezpieczeństwa szczepionki. Mamy szczepionki, ale najważniejsze to wykazać bezpieczeństwo i skuteczność konieczne dla ich zatwierdzenia.

Cieszy mnie fakt, że Komisja stwierdziła, iż udostępnia dodatkowe fundusze, ale czy reguły dotyczące nowych rezerw budżetowych EDCTP dopuszczają kierowanie funduszy na rozwój i budowanie ośrodków badań klinicznych, w tym badań epidemiologicznych? Czy Komisja rozważa wprowadzenie konkurencyjnych mechanizmów finansowania badań klinicznych późnej fazy w odniesieniu do innowacyjnych nowych szczepionek przeciwko zapomnianym chorobom, na przykład gruźlicy?

  Angelika Werthmann (NI) – (DE) Pani Przewodnicząca! Gruźlica jest nadal szeroko rozpowszechniona na świecie, zwłaszcza w krajach najuboższych. Jedna trzecia ludności świata jest zakażona, a każdego roku na gruźlicę umiera 2,5 miliona osób. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia w samej Europie co godzinę odnotowuje się 49 nowych przypadków i siedem zgonów. W państwach uprzemysłowionych obserwuje się odradzanie się gruźlicy, przede wszystkim jako powikłania przy HIV i AIDS, ale także wskutek migracji i turystyki.

Rzeczywiście, profilaktyka, diagnostyka i leczenie mogą spowodować opanowanie rozprzestrzeniania się tej choroby. Ludzie są jedynymi nosicielami mikrobakterii gruźlicy, a więc jej wyeliminowanie byłoby całkiem możliwe. Jednak pojawiają się obawy związane z coraz większą opornością bakterii. Są nowe szczepionki, a według jednego z badań podawanie witaminy D skraca czas leczenia gruźlicy. Do jakiego stopnia Komisja zintensyfikowała już działania w tym obszarze?

  Filip Kaczmarek (PPE) – (PL) Pani Przewodnicząca! Cztery lata przed upływem terminu realizacji Milenijnych Celów Rozwoju liczba zachorowań na gruźlicę na świcie nadal jest niepokojąca. Gruźlica jest chorobą uleczalną. Niestety w krajach rozwijających się, szczególnie w Azji i w Afryce Subsaharyjskiej, stanowi bardzo poważny problem. Według ostatnich szacunków blisko 2 miliardy ludzi jest zakażonych prątkiem gruźlicy, co stanowi 1/3 całej populacji. Statystycznie jedna na dziesięć z tych osób zachoruje na gruźlicę. Ubogie regiony świata są szczególnie zagrożone wzrostem zachorowań, ponieważ rozwojowi gruźlicy sprzyjają złe warunki odżywiania i złe warunki zamieszkania, a także stres. W wielu krajach ograniczony jest dostęp do skutecznego leczenia tej choroby i brakuje koordynacji między leczeniem AIDS i gruźlicy. Wynika to z tego, że rządy krajów rozwijających się nie wydają wystarczająco dużo środków finansowych na zdrowie. Ponadto system opieki zdrowotnej na terenach wiejskich cierpi na brak personelu oraz środków umożliwiających leczenie tych chorób. Dlatego w krajach o ograniczonych możliwościach finansowych najgorsze skutki są na terenach wiejskich. Kraje rozwinięte wydają około 5% PKB na publiczną opiekę zdrowotną, w krajach rozwijających się ten współczynnik jest o połowę mniejszy. Dlatego nie da się zwiększyć wydatków na zdrowie w krajach ubogich bez pomocy z zewnątrz; mówił o tym też pan poseł Goerens. Poza tym gruźlica stanowi nie tylko problem medyczny, ale również społeczno-ekonomiczny, dlatego, że wpływa na spadek produktywności i ma skutki ekonomiczne. Te wszystkie fakty powodują, że nasza reakcja powinna być zdecydowana, i powinniśmy naprawdę dołożyć wszelkich starań, aby szczepionka była bardziej dostępna.

  Ricardo Cortés Lastra (S&D) – (ES) Pani Przewodnicząca, Panie Komisarzu, Panie i Panowie! Zdrowie to jeden z tych problemów, które musimy dopiero rozwiązać w walce z ubóstwem. W deklaracji milenijnej zobowiązaliśmy się przede wszystkim do zmniejszenia śmiertelności dzieci; po drugie do poprawy stanu zdrowia matek; a po trzecie do zwalczenia AIDS, malarii i wielu innych chorób, w tym gruźlicy.

Niemniej jednak wszyscy zgromadzeni dziś w tym Parlamencie wiedzą, że najbardziej spóźniamy się z osiągnięciem tych właśnie celów. Musimy podjąć działania: musimy zwiększyć fundusze na programy zdrowotne w krajach rozwijających się. Dostęp do bezpłatnych systemów opieki zdrowotnej powinien być nadrzędnym celem Unii Europejskiej w tym obszarze.

Uważam, że należy wesprzeć inicjatywy globalne, na przykład funduszami wertykalnymi, na pomoc w walce z AIDS, malarią i gruźlicą. Panie Komisarzu! Konieczne jest też polityczne i ekonomiczne wsparcie krajów, dzięki któremu będą one mogły stworzyć skuteczne systemy opieki zdrowotnej. Jestem przekonany, że byłby to najlepszy sposób zagwarantowania środków finansowych i umożliwienia dostępu do opieki zdrowotnej grupom ludności znajdującym się w najtrudniejszej sytuacji.

  Anna Záborská (PPE) – (SK) Pani Przewodnicząca! Gruźlica, malaria i AIDS to jedne z największych pandemii dziesiątkujących ludność krajów rozwijających się głównie w Afryce i Azji. Jest to bezpośredni rezultat pogarszającej się sytuacji gospodarczej i socjalnej tych krajów.

Jednak państwom europejskim też nie udało się poradzić sobie z wysoką zachorowalnością na gruźlicę. Choroby tej nie można uznawać wyłącznie za problem medyczno – farmaceutyczny, czy jedynie za problem ludzkich zachowań. Jest ona związana także z rozwojem i integralnością człowieka, jak również ze sprawiedliwością, a zatem wymaga globalnego podejścia. Chorzy na gruźlicę z krajów rozwijających się są także ofiarami niesprawiedliwości, bo leczenie, któremu są poddawani jest niewystarczające i innej jakości niż w państwach rozwiniętych.

Potrzebujemy dalszych badań oraz ciągłego napływu nowych leków i szczepionek, które będą w stanie poradzić sobie z nowymi powikłaniami i opornymi szczepami poszczególnych patogenów. Chciałabym jednak zwrócić Państwa uwagę na tych zwykłych bohaterów, którzy walczą z gruźlicą pozwalając nam na dalsze leczenie chorych, przeciwstawienie się trudnościom wynikającym ze współistnienia zakażenia gruźlicą i AIDS oraz pomoc dla wszystkich państw w pokonaniu milenijnych wyzwań. Musimy wspierać pracowników opieki zdrowotnej w krajach rozwijających się. Pracownicy opieki zdrowotnej wyjeżdżają do bogatszych państw, ponieważ budżety przeznaczane na zdrowie w ich własnych państwach są ograniczane.

Popieram inicjatywę szczepień przeciwko gruźlicy, ale musimy przyjąć globalne podejście do pokonania tej choroby. Nie wystarczy tylko wspierać badania i przemysł farmaceutyczny, ponieważ poza wszystkim innym, upłynie wiele czasu zanim badania te przyniosą owoce.

  Miroslav Mikolášik (PPE) – (SK) Pani Przewodnicząca! Chcę podkreślić, że daleko nam do wyeliminowania gruźlicy, dowiadujemy się, że co roku z tą groźną chorobą przegrywa niemal dwa miliony ludzi.

Chciałbym powiedzieć, że dobrze, że o tym wiemy i cieszy mnie inicjatywa Komisji ponieważ nie mówimy tylko o pandemii AIDS, mówimy też o gruźlicy, która odbiera życie milionom ludzi.

Zgadzam się, że trzeba przeznaczyć większe zasoby na opracowanie nowych szczepionek. Jednak jak Komisja przed chwilą stwierdziła nie mamy jeszcze tych nowych szczepionek, ponieważ zatrzymaliśmy się na etapie przedklinicznym i ciągle jeszcze badamy jedynie ich skuteczność w przypadku stosowania u ludzi. Chcę zaapelować – już kończę Pani Przewodnicząca – o nowe finansowanie i nowe zasoby.

  Claudiu Ciprian Tănăsescu (S&D) – (RO) Pani Przewodnicząca! Wskaźnik śmiertelności rocznej na poziomie 1,6-2 miliony osób sprawia, że gruźlica jest jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie spowodowanych chorobami zakaźnymi. To uzasadnia rosnące ogólnoświatowe obawy organizacji zajmujących się zdrowiem publicznym.

W erze, gdy dokonuje się spektakularnych odkryć w dziedzinie leków musimy przyznać, że nadszedł czas na zastąpienie tradycyjnej szczepionki przeciwgruźliczej BCG nową, bardziej nowoczesną i skuteczniejszą szczepionką. Nie da się jednak tego osiągnąć z jednej strony bez przyznania bardziej hojnego finansowania ze środków UE na dokończenie badań w tym obszarze, a z drugiej bez znalezienia nowych źródeł finansowania poprzez zweryfikowanie modelu zaproponowanego w TBVI jako alternatywnych, innowacyjnych metod finansowania.

Udzielenie gwarancji finansowych czyni ten model bardziej atrakcyjnym dla europejskiej społeczności przedsiębiorców, a przez to gwarantuje jej zaangażowanie i niezbędne wsparcie finansowe.

  Seán Kelly (PPE) - Pani Przewodnicząca! W moim kraju panowało przekonanie, że gruźlica, czyli inaczej TB, szerzyła się w Irlandii niewiele ponad pół wieku temu zabijając wielu ludzi, starych i młodych.

Zanikała w miarę bogacenia się kraju, a szczepień zaniechano na 36 lat. Jednak, jak zauważył autor wniosku, w ostatnich latach gruźlica wróciła. W moim kraju tylko w ubiegłym roku stwierdzono przypadek zachorowania na gruźlicę dziecka w wieku szkolnym i niemowlęcia w wieku żłobkowym.

W skali świata jest to większy problem, bo bakterią gruźlicy jest zakażonych 2 miliony ludzi, a co 20 sekund jedna osoba umiera. Dlatego stoi przed nami ogromne zadanie osiągnięcia celu likwidacji tej choroby do roku 2050.

Kluczem są badania, a w tym obszarze Unii Europejskiej należą się słowa wielkiego uznania, bo chociaż generalnie jeżeli chodzi o badania plasujemy się za Stanami Zjednoczonymi i Japonią, to jednak prowadzimy w tej dziedzinie, bo to w UE prowadzi się 60 % badań, a opracowaniem szczepionki zajmują się przede wszystkim władze i naukowcy duńscy.

  João Ferreira (GUE/NGL) – (PT) Pani Przewodnicząca! Cztery lata przed ostatecznym terminem osiągnięcia milenijnych celów rozwoju gruźlica co roku odbiera życie 2 milionom ludzi. Gruźlica jest wyraźnym dowodem nierówności dzielących nasz świat. Nie zapominajmy, że jest to choroba, która nie rozprzestrzenia się w państwach uprzemysłowionych.

Problem gruźlicy i innych chorób nie zostanie rozwiązany bez wysokiej jakości świadczeń opieki zdrowotnej dostępnych całej ludności, w tym także świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej. Rozwój współpracy i polityka pomocowa odgrywają tu zasadniczą rolę, oczywiście muszą one uwzględniać pomoc na programy szczepień; trzeba jednak zrobić więcej. Raz na zawsze musimy skończyć z takimi mechanizmami, jak na przykład zadłużenie i obsługa zadłużenia, które uszczuplają zasoby świata rozwijającego się i uniemożliwiają jego rozwój, czynią go zależnym, zniewolonym i pozbawionym środków do życia.

  Csanád Szegedi (NI) – (HU) Pani Przewodnicząca, Panie i Panowie! W ostatnich latach na Węgrzech zatrważająco wzrosła liczba zachorowań na gruźlicę i spowodowanych nią zgonów. Jest to między innymi skutek niszczącego kraj liberalnego myślenia. Myślę tu o haniebnej węgierskiej ustawie o opiece zdrowotnej z 2006 roku, która opierała się na zamykaniu szpitali i wykorzystywaniu świadczeń opieki zdrowotnej dla celów handlowych. Czynnikiem istotnym dla rozwoju choroby jest ubóstwo, w tym także rosnąca liczba osób bezdomnych i system opieki zdrowotnej, do którego coraz trudniej uzyskać dostęp. Uważam, że ważne jest, aby wzmocnić leczniczą i profilaktyczną funkcję opieki zdrowotnej, rozszerzyć badania kontrolne i nie tylko rozpowszechnić lepsze szczepionki, ale także udostępnić je wszystkim. Kroki te mogłyby doprowadzić do długoterminowej poprawy zdrowia Europy i jej obywateli.

  Dacian Cioloş, komisarz − (FR) Pani Przewodnicząca! Spróbuję znaleźć odpowiedzi na kilka poruszonych tutaj kwestii.

Po pierwsze, jak już powiedziałem we wprowadzeniu, musimy zintensyfikować badania. Komisja analizuje metody zwiększenia środków finansowych na realizowane przez siebie programy walki z gruźlicą i jednym z rozwiązań mogłoby być uzupełnienie programu EDCTP, o którym Państwu opowiadałem. Obecnie na program przeznaczono kwotę 400 milionów euro, z czego 200 milionów euro przyznała Komisja. Komisja rozważa też między innymi możliwość wprowadzenia programu EDCTP 2. Muszę też podkreślić, co powiedziałem już panu posłowi Tănăsescu, Komisja przeznacza już znaczną kwotę zasobów na program badań nad gruźlicą. Mogę nawet podać Państwu kwotę: na program ten przeznaczono już 65 milionów euro. Jasne jest jednak, że to nie wystarczy, trzeba zastanowić się także nad partnerstwem publiczno-prywatnym.

Pomimo to, jeśli chodzi o sprawę finansowania szczepionek kandydujących w fazie klinicznej, to trzeba będzie rozważyć problem skuteczności. Jak już mówiłem informacje, którymi obecnie dysponujemy nie dają nam żadnej gwarancji, że znaczne finansowanie przyniesie pomyślny wynik. Kolejnym aktualnie analizowanym podejściem jest sprawa witamin, ale musimy unikać wytworzenia się oporności. Być może jest to jedna z dróg, którą warto wziąć pod uwagę, ale musimy pamiętać o istnieniu tego ryzyka.

Pomówmy teraz bardziej ogólnie o systemach zdrowia w Unii Europejskiej, a także w krajach rozwijających się. W Unii Europejskiej zdrowie jest również jednym z tych celów, który Komisja próbuje promować w państwach członkowskich za pomocą różnych programów, w tym strategii Europa 2020. Innymi słowy promuje się inwestycje w zdrowie. W dziedzinie badań, w ramach jednej z inicjatyw na rzecz badań i innowacji, Komisja – a raczej grupa komisarzy – pracuje nad tym zagadnieniem, aby zagwarantować, by w państwach członkowskich można było upowszechnić innowacje, celem zintensyfikowania badań dotyczących zdrowia, równolegle do problemów dotyczących starzenia się ludności.

Jeżeli chodzi o kraje rozwijające się, to Unia Europejska wiele już osiąga w obszarze zdrowia dzięki funduszowi rozwoju i jest to temat, któremu w przyszłości Komisja będzie poświęcać należną uwagę.

Mam nadzieję, że udało mi się w imieniu Komisji odpowiedzieć w pewnym stopniu na Państwa pytania. Mogę Państwa zapewnić, że badania nadal są jednym z głównych obszarów zainteresowania Komisji.

  Przewodnicząca − Na zakończenie debaty zgodnie z art. 115 ust. 5 Regulaminu PE złożono cztery wnioski dotyczące rezolucji⁽¹⁾.

Zamykam debatę.

Głosowanie odbędzie się jutro o godz. 11.30.

Oświadczenia pisemne (art. 149 Regulaminu)

  Joanna Senyszyn (S&D), na piśmie – (PL) Jako członkini delegacji do Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE popieram udostępnienie wyników unijnych badań w dziedzinie rozwoju szczepień przeciwko gruźlicy krajom rozwijającym się oraz pomoc tym krajom w zakresie finansowania leczenia chorych. Gruźlica, obok zakażenia HIV i malarii, należy do najczęściej występujących chorób zakaźnych. 1/3 populacji świata jest zainfekowana prątkiem gruźlicy, rocznie jest 8 mln nowych zachorowań, a 2,6–2,9 mln chorych umiera. Ponad 95% zachorowań występuje w krajach rozwijających się. Co sekundę jedna osoba pada ofiarą bakterii gruźlicy. Choroba rozwija się u ok. 10 % zarażonych. Nieleczona, może być śmiertelna. Najwięcej zachorowań jest w Indiach, Chinach, Indonezji, Południowej Afryce, Nigerii, Bangladeszu, Etiopii. W Azji i Afryce wskaźniki zachorowalności wynoszą 100-120/100 tys. ludności. W wielu krajach ograniczony jest dostęp do skutecznego leczenia. Gruźlica to poważny problem ekonomiczny. Globalny spadek produktywności siły roboczej w wyniku tej choroby wynosi 13 miliardów dolarów rocznie. Wyeliminowanie gruźlicy stanowi jeden z milenijnych celów rozwoju, które Unia chce zrealizować do 2015 roku. Zostały nam już tylko cztery lata. Gruźlica jest obecnie chorobą w pełni uleczalną. Potrzebujemy kompleksowych programów mających na celu zarówno profilaktykę, jak i leczenie gruźlicy. Konieczne jest szybkie zainicjowanie kampanii informującej o gruźlicy, metodach jej unikania oraz leczenia oraz rozpoczęcie programu szczepień.

  Lívia Járóka (PPE), na piśmie – W całej historii ludzkości gruźlica zabiła więcej osób niż jakakolwiek inna choroba. Ta wysoce zakaźna, powietrznopochodna bakteria może zakazić od dziesięciu do piętnastu osób zanim pojawią się objawy.

Przeludnienie domostw, rosnąca liczba slumsów i brak właściwej higieny zawsze były poważnymi czynnikami ryzyka dla zachorowalności na gruźlicę i dlatego jest ona chorobą najbardziej związaną z ubóstwem i po części przez nie wywoływaną.

Pomimo wysiłków WHO i władz krajowych co roku na gruźlicę umiera 1,5 miliona osób i liczba ta wciąż wzrasta. Całym sercem popieram inicjatywę na rzecz szczepień przeciwko gruźlicy i mam szczerą nadzieję, że może ona zagwarantować chorym w Europie i na całym świecie więcej szczepionek.

Trzeba jednak podkreślić, że walkę z gruźlicą należy prowadzić równolegle z walką z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Konieczne jest zidentyfikowanie grup znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, a także ustalenie i wyeliminowanie przeszkód uniemożliwiających tym grupom uzyskanie dostępu do pełnej oferty profilaktyki, diagnostyki i leczenia gruźlicy.

Korzystne byłoby również wprowadzenie zmian do agendy usług w zakresie przeciwdziałania gruźlicy, co pozwoliłoby lepiej reagować na potrzeby lokalne oraz rozwiązać problem upowszechniania się w systemach opieki zdrowotnej praktyk dyskryminacyjnych.

  Vilija Blinkevičiūtė (S&D), na piśmie – (LT) Musimy zwalczyć gruźlicę, ponieważ choroba ta co roku zabija prawie dwa miliony ludzi z całego świata, a niemal jedna trzecia ludności świata jest nią zakażona. Chciałabym zwrócić uwagę na fakt, że gruźlica jest poważnym światowym problemem zdrowotnym i drugą na świecie najczęstszą przyczyną zgonów z powodu chorób zakaźnych. Gruźlica jest silnie związana z problemami socjalnymi i gospodarczymi, takimi jak ubóstwo, bezrobocie, alkoholizm, uzależnienie od narkotyków i HIV/AIDS, a także niewłaściwym i słabym stanem systemów opieki zdrowotnej w krajach ubogich oraz opóźnieniami w diagnozowaniu. Dlatego cieszę się, że stworzono model inicjatywy na rzecz szczepień przeciwko gruźlicy, bo wszyscy chorzy na gruźlicę z całego świata będą mogli skorzystać z wyników badań i działań. Co więcej, projekt ten mógłby się przyczynić do wykonania celów strategii Europa 2020 oraz osiągnięcia milenijnych celów rozwoju do roku 2015. Chciałabym zauważyć, że na walkę z gruźlicą przeznacza się niewystarczające fundusze, a finansowanie z Unii Europejskiej jest niezwykle istotne dla stworzenia solidnego pakietu nowych skutecznych szczepionek przeciwko gruźlicy. Mam nadzieję, że jak najszybciej osiągnięty zostanie postęp w zakresie zatwierdzenia aktualnych europejskich szczepionek przeciwko gruźlicy i że zostaną one udostępnione tym, którzy najbardziej ich potrzebują. Ponadto ważne jest, aby znaleźć możliwości wprowadzenia mechanizmów konkurencyjnego finansowania prowadzania badań klinicznych ostatniej fazy nad nowymi szczepionkami przeciwko gruźlicy.

  Elżbieta Katarzyna Łukacijewska (PPE), na piśmie – (PL) Drogie Koleżanki i Koledzy, W kontekście naszej debaty chciałabym zauważyć, że gruźlica na początku XXI wieku jest przyczyną około 3 milionów zgonów rocznie na całym świecie. Z danych statystycznych wynika, że 1/3 ludności świata jest zainfekowana prątkiem gruźlicy. Problem jest niepokojący. Musimy zwrócić uwagę, że tylko najlepsze, innowacyjne szczepionki stanowią podstawowe narzędzie walki. Musimy zabiegać, aby zwiększyć międzynarodową aktywność i zastanowić się nad finansowaniem szczepień, zwłaszcza dla krajów rozwijających się. Dodatkowo potrzebna jest aktywna kampania medialna, aby informować społeczeństwo o problemie, sposobach zarażenia i profilaktyce, ponieważ dużo osób uważa, że gruźlica jest chorobą, która we współczesnym świecie nas nie dotyczy. Dziękuję.

  Artur Zasada (PPE), na piśmie – (PL) Z niepokojem odnoszę się do konkluzji, do jakich doszli autorzy pytania ustnego: pięć lat przed terminem realizacji milenijnych celów rozwoju częstotliwość występowania gruźlicy na świecie zmalała nieznacznie. Z dostępnych mi informacji wynika, że ponad 73% lekarzy w Europie Środkowo-Wschodniej przyznaje, że nie czują się odpowiednio przygotowani do rozpoznawania i leczenia gruźlicy. W powszechnym odczuciu lekarzy jest znacznie gorzej - 75% lekarzy uważa, że liczba zachorowań na gruźlicę rośnie. Z czego może wynikać taka różnica między oficjalnymi statystykami a obserwacjami lekarzy praktyków? - System zbierania danych na temat nowych zachorowań na gruźlicę jest anachroniczny, placówki służby zdrowia często nie dopilnowują tego obowiązku. Należy podkreślić, że podstawową bronią w walce z chorobą pozostaje profilaktyka, edukacja oraz przestrzeganie zasad higieny, pozwalające nie dopuścić do zakażenia prątkiem gruźlicy. Zgadzam się z autorami pytania, że jednym z rozwiązań tego problemu może być wprowadzenie programu szczepień równolegle z prowadzoną na szeroką skalę kampanię informacyjną.

  Cristian Silviu Buşoi (ALDE), na piśmie – (RO) Chociaż osiągnięto pewien postęp, gruźlica nadal jest jedną z głównych przyczyn śmiertelności na świecie, przede wszystkim w krajach rozwijających się, odpowiedzialną za śmierć niemal 2 miliony ludzi rocznie. Warto wspomnieć również o sytuacji w Rumunii, gdzie na każde 100 tysięcy mieszkańców przypada 110 zachorowań podczas, gdy średnia europejska wynosi 39 zachorowań na 100 tysięcy.

Dostęp do opieki zdrowotnej jest prawem powszechnym i to nie jego kosztami finansowymi powinniśmy się martwić. Między państwami uprzemysłowionymi a krajami rozwijającymi się utrzymuje się brak równowagi. Musimy okazać solidarność i wesprzeć uruchomiony przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) program „Stop gruźlicy” wykorzystując każdą dostępną metodę.

Europa ma obowiązek poszukiwania realnych innowacyjnych metod zagwarantowania środków finansowych na badania, które pomogą zwalczyć gruźlicę i inne choroby zakaźne. Inicjatywa na rzecz szczepień przeciwko gruźlicy (TBVI), przedsięwzięcie wspierane przez Unię Europejską, daje rozwiązanie obecnego problemu dzięki opracowaniu dostępnych szczepionek po przystępnej cenie, które można zagwarantować ludności za pośrednictwem ustrukturyzowanego programu szczepień. Włączenie TBVI do strategii 2020 może być rozwiązaniem umożliwiającym Europie wzmocnienie jej strategicznej niezawisłości w walce z gruźlicą oraz jej pozycji wiodącego innowatora.

(1) Patrz protokół.