Πρόεδρος. − Θα ήθελα να ανακοινώσω πέντε διαφορετικές ειδήσεις εν είδει προκαταρκτικών παρατηρήσεων.
Θα ήθελα καταρχάς να θίξω την κατάσταση στη Μεσόγειο, η οποία, όπως όλοι γνωρίζουμε, μεταβάλλεται πολύ γρήγορα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήταν και είναι έτοιμο να παράσχει τη στήριξή του στις δημοκρατικές αλλαγές που δρομολογήθηκαν από τους ίδιους τους πολίτες, οι οποίοι είναι οι ευρωπαίοι γείτονές μας. Όταν διεξαγάγουμε τη σημερινή μας συζήτηση για την Τυνησία, θα συζητήσουμε σχετικά με μια χώρα εταίρο η οποία έχει ήδη κάνει τα πρώτα βήματα στην πορεία προς την πραγματική δημοκρατία. Μόλις πριν από λίγο καιρό, συνάντησα τον υπουργό Εξωτερικών της Τυνησίας, συνοδευόμουν δε από πέντε ακόμη μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η κατάσταση είναι διαφορετική στην Αίγυπτο, είναι δε λιγότερο βέβαιη η κατεύθυνση που ακολουθούν οι αλλαγές, οι οποίες είναι ήδη αμετάκλητες. Οι αλλαγές αυτές δεν πρέπει ωστόσο να χάσουν την ορμή τους. Οι δύο χώρες έχουν ένα κοινό στοιχείο: όλες οι δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει επειγόντως να καταβάλουν κάθε προσπάθεια ώστε να προβούν σε πολιτικές μεταρρυθμίσεις, και στη συνέχεια σε οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Πρέπει επίσης να θέσουν τα θεμέλια για ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές, έτσι ώστε τα αιτήματα του λαού για δημοκρατία να μην μείνουν χωρίς ανταπόκριση. Πρέπει επίσης να καταστεί γνωστό –και θα το πράξουμε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου συνόδου, τόσο σήμερα όσο και αύριο την ώρα των ψηφοφοριών– ότι η δημοκρατία στις γειτονικές χώρες είναι εξίσου σημαντική για την Ευρωπαϊκή Ένωση με τη σταθερότητά τους. Δεν τίθεται θέμα επιλογής ανάμεσα στη δημοκρατία και τη σταθερότητα: και οι δύο έχουν επιτακτική σημασία.
Το δεύτερο θέμα είναι ότι στις 20 Ιανουαρίου 2011 ήταν η 20ή επέτειος της «Αιματηρής Κυριακής» της Λετονίας, όπως είναι ιστορικά γνωστή η ημέρα αυτή. Κατά τη συγκεκριμένη ημέρα, οι φιλοσοβιετικές μονάδες OMON επιτέθηκαν σε στρατηγικά κτήρια της πρωτεύουσας του νεοσύστατου κράτους. Επτά άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στα οδοφράγματα υπερασπιζόμενοι την ανεξαρτησία της Λετονίας και πολλοί τραυματίστηκαν.
Στις 29 Ιανουαρίου 2011, μετά από δίκη που συνιστούσε προσβολή για τα διεθνή πρότυπα, η ολλανδή και ως εκ τούτου πολίτης της ΕΕ Zahra Bahrami απαγχονίστηκε στο Ιράν. Καλώ τις ιρανικές αρχές να αποσαφηνίσουν τις κατηγορίες που απευθύνθηκαν εναντίον της κ. Bahrami, καθώς και την αδιαφανή δικαστική διαδικασία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι της άποψης ότι η θανατική ποινή δεν μπορεί ποτέ να θεωρηθεί ως πράξη δικαιοσύνης.
Στις 26 Ιανουαρίου 2011, ο David Kato, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ακτιβιστής των πολιτικών δικαιωμάτων, δολοφονήθηκε στην Ουγκάντα. Καλώ τις αρχές της Ουγκάντα να συλλάβουν τους δράστες αυτού του εγκλήματος. Λυπούμαστε όλοι για το γεγονός ότι η ομοφυλοφιλία εξακολουθεί να θεωρείται έγκλημα στη χώρα αυτή.
Τέλος, η τελευταία είδησή μου: σε σχέση με τη σημερινή συζήτηση για την προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 4ης Φεβρουαρίου, θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι στις 8 Φεβρουαρίου, με άλλα λόγια την επόμενη εβδομάδα, θα λάβει χώρα συνεδρίαση της Διάσκεψης των Προέδρων η οποία θα είναι ανοικτή σε όλους τους βουλευτές του Κοινοβουλίου. Σε αυτήν την ειδική συνεδρίαση έχει προσκληθεί ο κ. Van Rompuy, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οπότε και θα παρουσιάσει τα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής της Παρασκευής σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία ορίζει ότι ο Πρόεδρος υποβάλλει έκθεση σχετικά με τα θέματα αυτά σε εμάς.
Michael Cashman (S&D). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ελπίζω ότι το Σώμα και εσείς θα μου επιτρέψετε να σας συγχαρώ εν συντομία για τη δήλωση που κάνατε εξ ονόματος του David Kato ο οποίος δολοφονήθηκε στην Ουγκάντα. Ήταν, όπως αναφέρατε, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπερασπιζόταν τα δικαιώματα των λεσβιών, των ομοφυλόφιλων και των αμφιφυλόφιλων.
Ήθελα απλώς να αναφέρω ότι εδώ στο Σώμα εγκρίναμε μια πρόταση σχετικά με τα όσα συμβαίνουν στην Ουγκάντα. Είναι ζωτικής σημασίας να στηρίξουμε την κοινωνία των πολιτών στην Ουγκάντα και να θυμόμαστε ότι ο David (Δαυίδ στα ελληνικά), ήταν ένας γίγαντας που στεκόταν πάνω από αυτούς που κήρυτταν το μίσος και τις διακρίσεις, και δεν πρέπει να λησμονούμε την οικογένειά του σε αυτήν τη θλιβερή στιγμή.
Πρόεδρος. − Σας ευχαριστώ.
4. Σύνθεση των επιτροπών και των αντιπροσωπειών: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά
Πρόεδρος. − Η τελική έκδοση του σχεδίου ημερήσιας διάταξης, όπως καταρτίστηκε από τη Διάσκεψη των Προέδρων μετά από διαβούλευση με τις πολιτικές Ομάδες κατά τη συνεδρίασή της τής Πέμπτης, 20 Ιανουαρίου 2011, σύμφωνα με το άρθρο 137 του Κανονισμού, έχει διανεμηθεί. Έχουν προταθεί οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
[Τετάρτη/Περίοδος συνόδου Βρυξελλών]:
Σημείο 1: Αφού προβώ σε δήλωση για την αναγνώριση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης της γενοκτονίας των Ρομά κατά τον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα επόμενα σημεία θα έχουν ως εξής: δήλωση του Συμβουλίου, δήλωση της Επιτροπής και ένας γύρος ομιλιών από εκπροσώπους των πολιτικών Ομάδων σχετικά με τη γενοκτονία των Ρομά.
Σημείο 2: Ο τίτλος της συζήτησης για την κατάσταση στην Τυνησία θα τροποποιηθεί ως εξής: «Δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Υπάτης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με την κατάσταση στη Μεσόγειο, και ειδικότερα στην Τυνησία και την Αίγυπτο».
Σημείο 3: Η ψηφοφορία επί των προτάσεων ψηφίσματος σχετικά με την Τυνησία θα διεξαχθεί αύριο, όπως είχε προγραμματιστεί. Η ψηφοφορία επί των προτάσεων ψηφίσματος σχετικά με την Αίγυπτο θα διεξαχθεί κατά τη διάρκεια της δεύτερης περιόδου συνόδου του Φεβρουαρίου στο Στρασβούργο.
Σημείο 4: Η συζήτηση σχετικά με τις δηλώσεις της Επιτροπής και του Συμβουλίου για την άνοδο των τιμών των τροφίμων θα αναβληθεί για τη δεύτερη περίοδο συνόδου του Φεβρουαρίου. Θα αντικατασταθεί από τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τους διορισμούς των ανώτερων διοικητικών στελεχών της ΕΕΑ ακολουθούμενες από έναν γύρο ομιλιών από εκπροσώπους των πολιτικών Ομάδων.
[Πέμπτη/Περίοδος συνόδου Βρυξελλών]:
Θα ήθελα να ενημερώσω τους βουλευτές ότι η έκθεση Speroni σχετικά με την αίτηση άρσης της ασυλίας του βουλευτή του ΕΚ Tamas Deutsch θα παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της ώρας των ψηφοφοριών.
Ioan Mircea Paşcu (S&D). – Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να εξετάσετε με τη Διάσκεψη των Προέδρων τον προγραμματισμό των παρεμβάσεων του ενός λεπτού νωρίτερα, επειδή κατά τις τελευταίες περιόδους συνόδου είχαν μεταφερθεί προς το τέλος των συζητήσεών μας. Το γενικό αποτέλεσμα είναι ότι όλο και λιγότεροι βουλευτές έχουν διάθεση να συμμετάσχουν και δεν θα ήθελα επ’ ουδενί να πιστέψω ότι αυτός ήταν πράγματι ένας από τους λόγους για να μεταφερθούν προς το τέλος.
Παρακαλώ συνεπώς να εξετάσετε το ενδεχόμενο προγραμματισμού τους νωρίτερα ώστε να μας δώσετε τη δυνατότητα να συμμετέχουμε, όπως πράτταμε και στο παρελθόν.
Πρόεδρος. − Σας ευχαριστώ για την παρατήρησή σας. Να είστε βέβαιοι ότι θα συζητήσουμε επί του θέματος και θα αποφασίσουμε τα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν εν προκειμένω.
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση του Προέδρου σχετικά με την αναγνώριση εκ μέρους της ΕΕ της γενοκτονίας των Ρομά κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο (2010/3020(RSP)).
Σήμερα, οι Ρομά αποτελούν τη μεγαλύτερη εθνοτική μειονότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι επίσης η πλέον καταπιεσμένη κοινότητα στην Ευρώπη σήμερα. Κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου διώχτηκαν για φυλετικούς λόγους από τους Ναζί, κατά τον ίδιο τρόπο όπως και οι Εβραίοι. Σφαγιάστηκαν εκατοντάδες χιλιάδες Ρομά, οι πρόγονοι των οποίων υπήρξαν για γενεές ευρωπαίοι πολίτες. Η 66η επέτειος της απελευθέρωσης του Άουσβιτς-Μπίρκεναου, την οποία εορτάσαμε στις 27 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, χρησιμεύει ως μια υπενθύμιση προς εμάς ότι οι Ρομά ήταν η τρίτη σε μέγεθος ομάδα μεταξύ των θυμάτων του εν λόγω στρατοπέδου. Δυστυχώς, δεν έχουν όλοι οι Ευρωπαίοι επίγνωση του γεγονότος αυτού. Μόνο λίγα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν αναγνωρίσει επισήμως τη γενοκτονία των Ρομά. Είναι καιρός να αποκτήσουν οι ευρωπαίοι πολίτες επίγνωση του γεγονότος ότι οι Ρομά που ζουν ανάμεσά μας βίωσαν ως κοινότητα την τραυματική εμπειρία της γενοκτονίας. Η εκπαίδευση είναι ο καλύτερος τρόπος για την καταπολέμηση των διακρίσεων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενεργεί ως φωνή της ΕΕ στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σήμερα υπερασπιζόμαστε τις αδελφές και τους αδελφούς μας Ρομά. Θα θέλαμε οι ταλαιπωρίες τους να μείνουν στη μνήμη μας και να κατανοηθεί καλύτερα η κατάστασή τους.
ELΠρόεδρος.Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ακολουθήσει τώρα μια πολύ σύντομη συζήτηση σχετικά με το θέμα αυτό, επομένως σας παρακαλώ να μην εγκαταλείψετε την αίθουσα. Θα έχουμε καταρχάς δήλωση από το Συμβούλιο και, όπως γνωρίζετε, η ενσωμάτωση των Ρομά αποτελεί μία από τις προτεραιότητες της ουγγρικής προεδρίας. Θα ακολουθήσει δήλωση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής και, στη συνέχεια, σύντομες δηλώσεις εξ ονόματος των πολιτικών Ομάδων.
Enikő Győri, ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου. − (HU) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, παρακαλώ επιτρέψτε μου να ξεκινήσω επαναλαμβάνοντας τα λόγια της γυναίκας που επιβίωσε από το Porajmos, Friderika Kolompar: «Βρήκαμε τον πατέρα μου όταν πήγαμε στο Άουσβιτς στις 2 Αυγούστου του ’94 ή ’95. Τα ονόματά τους ήταν γραμμένα σε μια μεγάλη πλάκα. Γνωρίζαμε ότι είχαν μεταφερθεί στη Γερμανία, όχι όμως την ακριβή τοποθεσία. Εάν δεν με είχε σταματήσει ένας τσιγγάνος από το Fehervar, θα είχα μπει μέσα στον φούρνο και θα είχα βγάλει έξω ένα κομμάτι. Σκέφτηκα να το βγάλω και να το πάρω σπίτι σαν κειμήλιο. Εκείνη τη στιγμή ο γιος μου, Jozsi, μου είπε:
“Μην μπαίνεις μέσα εκεί, μητέρα, μπορεί να μολυνθείς.”
“Δεν με νοιάζει, γιε μου”, του είπα.
“Πώς ξέρεις ότι ανήκε στον αδελφό ή τον πατέρα σου;” ρώτησε απαντώντας μου. Λιποθύμησα και με έβγαλαν έξω από το κρεματόριο».
Εξ ονόματος της ουγγρικής Προεδρίας, θα ήθελα να συμμετάσχω στην ευγενή πρωτοβουλία μέσω της οποίας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και ο Πρόεδρος κύριος Buzek προσωπικά, θέλησε να τιμήσει τη μνήμη των θυμάτων του Porajmos, του Ολοκαυτώματος των Ρομά, σε αυτήν τη συνεδρίαση. Γιατί είναι σημαντικό να θυμόμαστε; Δεν θα έπρεπε αντ’ αυτού να ασχολούμαστε με το μέλλον; Ο αμερικανός ιστορικός George Santayana έγραψε το 1905: «Όσοι δεν μπορούν να θυμηθούν το παρελθόν είναι καταδικασμένοι να το επαναλάβουν».
Ακόμη και οι πιο μετριοπαθείς υπολογισμοί εκτιμούν τον αριθμό των Ρομά και Sinti που θανατώθηκαν κατά τη διάρκεια και υπό τη σκιά του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου σε 220.000. Θανατώθηκαν για τον μόνο λόγο ότι ανήκαν σε αυτές τις δύο εθνοτικές ομάδες ή, σύμφωνα με την ορολογία των διωκτών τους, σε αυτήν τη «φυλή». Από άποψη ιθαγένειας ήταν Ούγγροι, Τσέχοι, Ρουμάνοι, Γάλλοι, Γερμανοί, Πολωνοί, Σέρβοι και ποιος ξέρει ποιας άλλης εθνικότητας. Άνδρες και γυναίκες, ηλικιωμένοι και παιδιά. Πολλά, πάρα πολλά παιδιά. Εάν ήταν ζωντανοί, πολλοί από αυτούς θα ήταν πολίτες της ΕΕ σήμερα. Οι εκδηλώσεις μνήμης υπενθυμίζουν σταθερά ότι, σε αντίθεση με τους εβραίους αιχμαλώτους, οι οικογένειες στο στρατόπεδο τσιγγάνων Άουσβιτς-Μπίρκεναου μπορούσαν να μένουν μαζί. Όπως θυμάται ένας ούγγρος επιζών του Ολοκαυτώματος: «ακόμη και τα SS γνώριζαν ότι οι οικογένειες των τσιγγάνων δεν μπορούν να χωριστούν. Τους επιτρεπόταν να μένουν μαζί μέχρι τη νύχτα της 2-3 Αυγούστου 1944, όταν οι 30.000 επιζώντες αιχμάλωτοι που διέμεναν στο στρατόπεδο δολοφονήθηκαν και τα καταλύματά τους πυρπολήθηκαν.»
Η ΕΕ ξαναγεννήθηκε μετά τον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο ξεκινώντας από αυτό το ναδίρ: την κόλαση του Ολοκαυτώματος των Εβραίων και των Ρομά. Το όνειρο των ιδρυτών ήταν οι λαοί της Ευρώπης, όλοι μαζί, να απορρίψουν όλα όσα είχαν οδηγήσει σε μια τόσο ακραία περιφρόνηση της ανθρώπινης ζωής, όλα όσα είχαν οδηγήσει στο Άουσβιτς και το Birkenau. Οι λαοί της Ευρώπης από κοινού, συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού πληθυσμού των Ρομά που ανέρχεται σήμερα σε 10 με 12 εκατομμύρια. «Όμως αυτό είναι απλά το παρελθόν», θα μπορούσε κανείς να πει. «Πού είναι το μέλλον σε αυτό»; Η ουγγρική Προεδρία πιστεύει ότι πρέπει πράγματι να μιλούμε για το παρελθόν και το μέλλον ταυτόχρονα. Όταν ο ούγγρος πρωθυπουργός Viktor Orban παρουσίασε το πρόγραμμα της ουγγρικής Προεδρίας της ΕΕ προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 19 Ιανουαρίου, δήλωσε: «Η στρατηγική για τους Ρομά αποτελεί προτεραιότητα της ουγγρικής Προεδρίας διότι μια ευφυής Ευρώπη δεν έχει νόημα εάν δεν έχει καρδιά. Η Ευρώπη, ωστόσο, θα έχει καρδιά μόνο εάν δημιουργήσει ευκαιρίες για την κοινωνική ένταξη των περισσότερο μειονεκτουσών κοινωνικών ομάδων».
Εγώ προσωπικά θα ήμουν πολύ υπερήφανη εάν μπορούσαμε να εγκρίνουμε όλοι μαζί μια κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική πλαίσιο για τους Ρομά μέχρι το τέλος αυτής της Προεδρίας. Οι εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη χάρη στη δέσμευση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το Συμβούλιο και η ουγγρική Προεδρία του θα ήθελαν να συμβάλουν σε αυτό. Θα θέλαμε να συμβάλουμε στην ενίσχυση της συνειδητοποίησης ότι οι Ρομά, όπως και όλοι οι λαοί και οι εθνοτικές ομάδες της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου, δεν είναι πρόβλημα, αλλά ένα οικονομικό, πολιτιστικό και ανθρώπινο δυναμικό.
Maroš Šefčovič, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πριν από λίγες ημέρες εορτάσαμε την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μαζί με επιζώντες του Ολοκαυτώματος. Εξ ονόματος της Επιτροπής, εκτιμώ ιδιαίτερα το γεγονός ότι σήμερα τιμούμε και τα θύματα της γενοκτονίας των Ρομά.
Μετά από επισκέψεις στο Oswiecim, το Yad Vashem ή το Μουσείο του Ολοκαυτώματος στην Ουάσιγκτον, μένεις πάντα άναυδος με την απανθρωπιά των δραστών του Ολοκαυτώματος. Όσοι από εσάς έχετε επισκεφθεί το «Περίπτερο των Παιδιών» στην Ιερουσαλήμ θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι φύγατε από το περίπτερο ταραγμένοι και δεν μπορούσατε να πιστέψετε ότι τέτοια γεγονότα ήταν δυνατά στην Ευρώπη, και μάλιστα μόλις 60 ή 70 χρόνια πριν.
Ως εκ τούτου, πρέπει να μιλήσουμε για αυτό. Πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά μας τη θλιβερή αυτή ιστορία διότι, όπως γνωρίζουμε, η ιστορία έχει την τάση να επαναλαμβάνεται. Γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι η φρίκη αυτή θα παραμείνει στη μνήμη και δεν θα επαναληφθεί ποτέ. Ας πολεμήσουμε όλοι μαζί τα φαντάσματα του παρελθόντος.
Η ιστορία μάς έχει διδάξει ένα πικρό μάθημα σχετικά με το τι μπορεί να κάνει το φυλετικό μίσος και η αδιαλλαξία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται ως εκ τούτου σε θεμελιώδη δικαιώματα και αξίες που περιλαμβάνουν την προστασία των μειονοτήτων, την αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας και την απαγόρευση των διακρίσεων, και όλα αυτά ισχύουν πλήρως για τους Ρομά.
Είναι απαράδεκτο στον 21ο αιώνα οι Ρομά να εξακολουθούν να υφίστανται διακρίσεις με βάση την εθνοτική τους καταγωγή. Πάρα πολλοί Ρομά εξακολουθούν να αποτελούν θύματα ρατσισμού, διακρίσεων και κοινωνικού αποκλεισμού. Πάρα πολλά παιδιά Ρομά εξακολουθούν να είναι στους δρόμους αντί να πηγαίνουν σχολείο. Πάρα πολλοί Ρομά εξακολουθούν να στερούνται δίκαιων ευκαιριών στην αγορά εργασίας και πάρα πολλές γυναίκες Ρομά εξακολουθούν να πέφτουν θύματα βίας και εκμετάλλευσης.
Η ένταξη των Ρομά αποτελεί προτεραιότητα για την ΕΕ και απαιτεί τη δέσμευση και τις κοινές προσπάθειες των εθνικών και τοπικών αρχών, της κοινωνίας των πολιτών και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ. Από την πλευρά της, η Επιτροπή είναι βαθύτατα προσηλωμένη στη βελτίωση της κατάστασης των Ρομά και, ειδικότερα, στην κοινωνική και οικονομική τους ενσωμάτωση.
Εργαζόμαστε συνεχώς για τους σκοπούς αυτούς: αυτό αποτελεί για μας μακροχρόνια και μακροπρόθεσμη δέσμευση. Ωστόσο, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η ευθύνη για την ενσωμάτωση των Ρομά εναπόκειται κυρίως στα κράτη μέλη και για τον λόγο αυτόν, στην ανακοίνωση που εγκρίθηκε πέρυσι, τούς παρασχέθηκε συγκεκριμένος κατάλογος δράσεων ώστε να καταστούν οι πολιτικές ένταξης των Ρομά αποτελεσματικότερες. Ήταν το πρώτο έγγραφο πολιτικής στην ιστορία που αφορούσε συγκεκριμένα τους Ρομά.
Ωστόσο, η εκτίμησή μας καταδεικνύει ότι πρέπει να γίνει περαιτέρω σοβαρό έργο στα κράτη μέλη για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών τους για την ένταξη των Ρομά. Για τον λόγο αυτόν, τον Απρίλιο, σε στενή συνεργασία με την ουγγρική Προεδρία, η Επιτροπή θα εγκρίνει ευρωπαϊκό πλαίσιο για τις εθνικές στρατηγικές ένταξης των Ρομά, το οποίο θα υποβάλει προτάσεις για την αντιμετώπιση του αποκλεισμού των Ρομά.
Εν κατακλείδι, αυτήν την επίσημη στιγμή επιτρέψτε μου να τονίσω και πάλι, εξ ονόματος της Επιτροπής, τη σημασία της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρώπη και της διασφάλισης της αρμονικής ένταξης όλων στην κοινωνία. Είναι πολύ σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η ιστορία οπωσδήποτε δεν θα επαναληφθεί ποτέ.
Livia Jaroka, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (HU) Κυρία υπουργέ, κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, εξ ονόματος της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες), θα ήθελα να εκφράσω την ικανοποίηση και την ευγνωμοσύνη μου διότι, για πρώτη φορά, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τιμά τη μνήμη των Ρομά που έπεσαν θύματα του Ολοκαυτώματος. Αυτό ακριβώς πρέπει να κάνουμε εμείς, οι απόγονοί τους: να θυμόμαστε και να μαθαίνουμε. Πρέπει να επιδείξουμε σεβασμό για τον πόνο των θυμάτων και να ενσωματώσουμε αυτά τα επώδυνα μαθήματα, με ενότητα και αμοιβαία ανοχή, στην κοινή ιστορία και την κοινή μνήμη μας. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να στηρίζουμε πανεπιστήμια, επιστημονικές εταιρείες και ερευνητικά ιδρύματα που συμβάλλουν στην αποκάλυψη και την παρουσίαση των δυσκολιών που αντιμετώπισαν και υπέφεραν οι Ρομά κατά τη διάρκεια της μακράς ιστορίας μας. Προτείνω τα εθνικά προγράμματα σπουδών σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες να παρουσιάσουν τη μακραίωνη κοινή ιστορία που μοιράστηκαν οι κοινωνίες της πλειονότητας και οι Ρομά.
Αυτή η μέρα προσφέρει επίσης την ευκαιρία να ενισχύσουμε την εν λόγω ενότητα και να επιβεβαιώσουμε εκ νέου ότι εμείς, οι Ρομά, είμαστε πολίτες των χωρών μας και παράγοντας δημιουργίας του κράτους, ελεύθεροι και ίσοι ευρωπαίοι πολίτες. Δεν πρέπει να ικανοποιούμαστε με οτιδήποτε λιγότερο.
Έχουμε αφήσει πίσω μας επτακόσια χρόνια κοινής ιστορίας· επτά αιώνες γεμάτους αγώνες, κατά τη διάρκεια των οποίων αποδείξαμε την πίστη μας στις πατρίδες μας και στην Ευρώπη σε αναρίθμητες περιπτώσεις. Χωρίς να λησμονούμε τη σκοτεινή εποχή του διαχωρισμού και της δίωξης, πρέπει να αντλούμε δύναμη από τις στιγμές εκείνες της ανάτασης της κοινής ιστορίας μας και να διατηρούμε την ελπίδα ότι, με την ενότητα, μπορούμε να αποτελέσουμε μια αξιοπρεπή και αρμονική κοινότητα. Όπως ακριβώς μοιραζόμαστε κοινή ιστορία, έτσι θα μοιραστούμε και ένα κοινό μέλλον, όπως όλοι γνωρίζουμε· θα ήθελα δε να ελπίζω ότι μαζί μπορούμε να επιτύχουμε τα πάντα, όπως επίσης είμαι βέβαιη ότι μόνο μαζί μπορούμε να επιτύχουμε τα πάντα.
Θα χρειαστούν άοκνες προσπάθειες διαδοχικών γενεών ώστε να προσπαθήσει ο καθένας να οικοδομήσει έναν περισσότερο αποδεκτό και εγγύτερο στην τελειότητα κόσμο στη δική του ζωή και το δικό του περιβάλλον. Οι πρόγονοί μας απέδειξαν αμέτρητες φορές ότι τα έθνη μας είναι σε θέση να ενωθούν εάν το πεπρωμένο μας βρίσκεται σε κίνδυνο. Και για εμάς, η κατάσταση των Ρομά της Ευρώπης είναι θέμα πεπρωμένου. Είναι πλέον η σειρά μας, και το πρώτο βήμα πρέπει να γίνει σήμερα.
Αν μου επιτρέπετε να προσθέσω μία ακόμη σκέψη, το δεύτερο βήμα θα πρέπει να γίνει σε δύο εβδομάδες από σήμερα στην Ολομέλεια, όταν θα μπορέσει επιτέλους να δρομολογηθεί η ευρωπαϊκή στρατηγική για τους Ρομά σύμφωνα με τις προσδοκίες όλων μας.
Hannes Swoboda, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ για τη δήλωσή σας, θα ήθελα δε να ευχαριστήσω επίσης την ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσοι πρότειναν τη διεξαγωγή της συζήτησης αυτής –από την Ομάδα μου ειδικότερα την κ. Goncz. Όπως αναφέρατε σήμερα, κύριε Πρόεδρε, η εξόντωση των Ρομά έμπαινε συχνά σε δεύτερη μοίρα όταν μιλούσαμε σχετικά με την εξόντωση των Εβραίων. Ωστόσο, υπήρξαν και άλλα θύματα των φρικαλεοτήτων των εθνικοσοσιαλιστών. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα επίσης να αναφέρω τους ομοφυλόφιλους, όπως πράξατε και εσείς σήμερα σε διαφορετικό πλαίσιο, κύριε Πρόεδρε.
Συμφωνώ με την ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου, καθώς και με την προηγούμενη ομιλήτρια, ότι η καλύτερη εκδήλωση μνήμης είναι όταν σκεφτόμαστε και το μέλλον. Δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι με την κατάσταση των Ρομά στην ήπειρό μας σήμερα. Συνεχίζουν να υφίστανται διακρίσεις και εξακολουθούν να υπάρχουν προκαταλήψεις. Όταν μια χώρα εξετάζει πλέον το ενδεχόμενο να επιστρέψει στην ονομασία «τσιγγάνοι» αντί να χρησιμοποιεί την ονομασία «Ρομά» προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε σύγχυση, τότε σίγουρα δεν θα το επικρίνω αυτό, θα δηλώσω μόνο ότι αυτό που είναι σημαντικό είναι η καταπολέμηση των προκαταλήψεων και των διακρίσεων και όχι το να υποκύπτουμε στις διακρίσεις αλλάζοντας ένα όνομα.
Συζητούμε το θέμα των Ρομά στο Σώμα εδώ και χρόνια και οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι –ακόμη και κατά τις επισκέψεις μας στις διάφορες χώρες– εξακολουθούν να υπάρχουν πολύ μεγάλα προβλήματα, ότι ο κύκλος των διακρίσεων και των αποκλεισμών δεν έχει ακόμη διαρραγεί και ότι πολλά παιδιά σήμερα εξακολουθούν να διδάσκονται σε ξεχωριστά σχολεία. Επομένως, είμαι πολύ ευγνώμων προς την ουγγρική Προεδρία για την ανάληψη πρωτοβουλίας επί του θέματος. Παρ’ όλες τις διαφορές απόψεων που έχουμε, κυρία Győri, στο θέμα αυτό θα επιτύχουμε, ελπίζω, ένα σπουδαίο αποτέλεσμα μαζί.
Η Ομάδα μας βρίσκεται εδώ και καιρό σε επαφή, μέσω του κ. Schulz, με τον Gunter Grass, τον γερμανό συγγραφέα ο οποίος έχει επίσης δημιουργήσει ένα ίδρυμα για τους Ρομά. Ο Gunter Grass δήλωσε κάποτε: «Εσείς, οι Ρομά, στη μόνιμη κατάσταση διασποράς σας είστε –στην κυριολεξία– Ευρωπαίοι υπό μια έννοια που εμείς, φυλακισμένοι στον περιορισμό των εθνικοτήτων μας, θα έπρεπε να έχουμε κατά νου ώστε η ενωμένη Ευρώπη να μην εξελιχθεί σε έναν γραφειοκρατικό διοικητικό και παντοδύναμο οικονομικό κολοσσό. Από αυτήν τουλάχιστον την άποψη, με τη διασυνοριακή τους κινητικότητα, οι άνθρωποι που αποκαλούμε τσιγγάνους προηγούνται από εμάς. Θα πρέπει, καταρχάς, να τους δοθεί η δυνατότητα να αποδεικνύουν την ταυτότητά τους με ένα ευρωπαϊκό διαβατήριο που θα τους εγγυάται το δικαίωμα διαμονής σε οποιοδήποτε σημείο από τη Ρουμανία έως την Πορτογαλία». (τέλος της παράθεσης)
Οφείλουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα κάνουν όλους τους Ρομά να αισθάνονται άνετα εκεί όπου ζουν. Οφείλουμε επίσης να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα τους επιτρέπουν να ταξιδεύουν ελεύθερα σε ολόκληρη την Ευρώπη χωρίς τον κίνδυνο να απελαθούν και πάλι. Όταν τελικά συμβεί αυτό, τότε πραγματικά θα έχουμε κάνει πολλά για τους Ρομά και τότε θα έχουμε αφήσει πίσω στο παρελθόν όσα φοβερά διέπραξαν οι Ναζί κατά των Ρομά με το Ολοκαύτωμα στη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου.
(Χειροκροτήματα)
Renate Weber, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (RO) Κύριε Πρόεδρε, «Samudaripen» είναι η λέξη που σημαίνει «επί γης κόλαση» στη γλώσσα των Ρομά, με άλλα λόγια γενοκτονία ή ολοκαύτωμα. Επί γης κόλαση είναι η περιγραφή τού πώς έζησαν οι Ρομά της Ευρώπης κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν εκατοντάδες χιλιάδες από αυτούς δολοφονήθηκαν για τον μοναδικό λόγο ότι ήταν Ρομά. Ουσιαστικά δεν γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό. Το Μουσείο του Ολοκαυτώματος στην Ουάσιγκτον εκτιμά ότι προσεγγίζει τις 250.000. Άλλες μελέτες αναφέρουν ότι δολοφονήθηκαν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Ρομά κατά τη διάρκεια των ετών αυτών. H έλλειψη βεβαιότητας οφείλεται στην «υποτονική παρουσία» των Ρομά που υπήρξαν θύματα του Ολοκαυτώματος. Αποτελεί άλλη μια απόδειξη τού ότι ο λαός αυτός υφίσταται συστηματικά διακρίσεις ή αγνοείται εδώ και αιώνες.
Για τον λόγο αυτόν η δήλωση στην οποία προέβη σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέσω του Προέδρου του σηματοδοτεί μια ιστορική στιγμή. Ωστόσο, δεν μπορούμε απλώς να μείνουμε σε αυτό. Η ευκαιρία αυτή θα πρέπει να οδηγήσει σε συγκεκριμένα μέτρα τόσο σε κοινοτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κρατών μελών. Ανάλογες πράξεις αναγνώρισης της γενοκτονίας των Ρομά πρέπει να γίνουν από κάθε κράτος μέλος και, επιπλέον, να διαδοθούν οι γνώσεις σχετικά με το κεφάλαιο αυτό της ιστορίας μας στους πολίτες της Ευρώπης.
Όσο τα παιδιά της Ευρώπης δεν μαθαίνουν στο σχολείο σχετικά με το ολοκαύτωμα αυτό και τους αιώνες κατά τους οποίους οι Ρομά υπήρξαν σκλάβοι σε πολλές χώρες που αποτελούν σήμερα κράτη μέλη της ΕΕ, και όσο η ευρωπαϊκή κοινωνία δεν συνειδητοποιεί ότι έχουμε ιστορικό καθήκον απέναντι στον πληθυσμό αυτόν, δεν θα διεξάγουμε τις αντιρατσιστικές μας εκστρατείες ορθά και δεν θα έχουμε μεγάλη επιτυχία είτε με τις εθνικές είτε με τις ευρωπαϊκές μας στρατηγικές για την ενσωμάτωση των Ρομά.
Catherine Greze, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, μιλώ εδώ σήμερα το απόγευμα με βαθιά συγκίνηση. Πάνω απ’ όλα, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω εσάς προσωπικά για τη δέσμευσή σας.
Η αναγνώριση της γενοκτονίας των Ρομά αποτελεί ιστορική στιγμή για τα εκατομμύρια αυτά των Ευρωπαίων που ανήκουν στους λαούς Yenish, Sinti, Ρομά, Manouche και τους περιπλανώμενους λαούς. Εκατοντάδες χιλιάδες συγγενείς τους δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια εκείνων των σκοτεινών χρόνων, συχνά με την επονείδιστη επωνυμία του παρία να τους συνοδεύει.
Ωστόσο, είναι επίσης μια ιστορική στιγμή για όλους εμάς, τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ας μην το λησμονούμε, οι Ρομά ήταν οι πρώτοι που μετακινούνταν μεταξύ των διαφόρων χωρών της Ευρώπης, πολύ πριν δημιουργήσουμε τον κοινό χώρο μας. Σήμερα, με πληθυσμό 10 εκατομμύρια, αποτελούν τη μεγαλύτερη μειονότητά μας. Η ιστορία τους είναι και δική μας ιστορία.
Ήταν πλέον καιρός, κυρίες και κύριοι, να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των ευρωπαίων αυτών πολιτών στα ευρωπαϊκά θεσμικά τους όργανα. Έχουν αποκλειστεί από τις κοινωνίες μας και εξακολουθούν να υφίστανται διπλή τιμωρία. Στη φρίκη του πολέμου έχουν προστεθεί η παραμέληση, η αδιαφορία και η σιωπή. Η αναγνώριση της γενοκτονίας των Ρομά αποτελεί ως εκ τούτου πραγματική πράξη μνήμης. Παρέχει σαφώς μια ευκαιρία να θυμηθούμε, θα πρέπει όμως πάνω απ’ όλα να αποτελέσει εγγύηση για ένα διαφορετικό μέλλον.
Την περασμένη εβδομάδα στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Γερμανίας, βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων, τόσο από την Ανατολή όσο και από τη Δύση, ανέλαβαν την ευθύνη τους απέναντι στην ιστορία ενθαρρύνοντας την αναγνώριση της γενοκτονίας αυτής. Αυτό είναι το πρώτο βήμα για την αλλαγή του τρόπου με τον οποίο οι συμπολίτες μας βλέπουν τους Ευρωπαίους αυτούς. Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε. Ας κάνουμε τους Ρομά αυτοδικαίως ευρωπαίους πολίτες.
Marek Henryk Migalski, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, το γεγονός ότι οι Ρομά αποτέλεσαν θύματα γενοκτονίας κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου είναι εξίσου αυταπόδεικτο όπως και το γεγονός ότι οι Εβραίοι υπήρξαν θύματα της ίδιας διαδικασίας. Όποιος αρνείται το γεγονός αυτό, πρέπει να αντιμετωπίζεται εξίσου σκληρά με όσους αρνούνται το Ολοκαύτωμα των Εβραίων. Σωστά αναφέρετε ότι οι Ρομά αντιπροσώπευαν την τρίτη σε μέγεθος εθνοτική ομάδα μεταξύ όσων σφαγιάστηκαν στο Άουσβιτς. Η δεύτερη σε μέγεθος ομάδα ήταν οι Πολωνοί. Θα πρέπει να θυμόμαστε όλα τα έθνη που υπήρξαν θύματα του Ολοκαυτώματος κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου. Θα πρέπει να θυμόμαστε όλα όσα συνέβησαν στο Άουσβιτς και τα άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης, καθώς και τις δολοφονίες που διαπράχθηκαν στο Katyn και σε άλλα μέρη κατά τη διάρκεια των φοβερών αυτών πέντε ή έξι ετών, έτσι ώστε τέτοιου είδους γεγονότα να μην επαναληφθούν ποτέ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ηθικό και πολιτικό καθήκον να διασφαλίσει ότι η μνήμη αυτή θα διατηρείται ζωντανή, η δε συζήτησή μας σήμερα είναι ένας τρόπος να το πράξουμε.
Cornelia Ernst, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, πρόκειται για μια πραγματικά σημαντική στιγμή διότι σήμερα, για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τιμούμε τους Ρομά και τους Sinti που έπεσαν θύματα του Ολοκαυτώματος.
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με το αποχαιρετιστήριο γράμμα που έγραψε ένα δεκατετράχρονο αγόρι, ο Robert Reinhard, το 1943 πριν από την απέλασή του στο Άουσβιτς από ένα ίδρυμα για παιδιά στη Γερμανία. Συγκεκριμένα ανέφερε: «Ξαναβρήκα τους γονείς μου. Μας μεταφέρουν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Μετά από πολλή ενδοσκόπηση έχω φτάσει στο σημείο να μπορώ να αντιμετωπίσω τον θάνατο. Σας ευχαριστώ και πάλι για όλα όσα έχετε κάνει για εμένα. Χαιρετισμούς σε όλους σας. Θα σας δω στον ουρανό. Robert».
Όπως και 500.000 ακόμη Ρομά και Sinti, αυτό το αγόρι δεν επέστρεψε ποτέ, και μολονότι οι Ρομά και οι Sinti, μαζί με τους Εβραίους, ήταν τα πρώτα θύματα της μαζικής θανάτωσης, σήμερα –66 χρόνια μετά– εξακολουθεί να μην έχει αποκαλυφθεί η πλήρης αλήθεια για το τι συνέβη. Συχνά συγκαλύπτεται επίσης η κοινή ενοχή της κοινωνίας της πλειονότητας. Χρειαζόμαστε ολόκληρη την αλήθεια σχετικά με αυτό το κεφάλαιο της ιστορίας.
Πρέπει να πάρουμε εκδίκηση για τους Ρομά και τους Sinti και το Ολοκαύτωμα να αναγνωριστεί ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν μπορεί να συμβεί ποτέ ξανά. Πρέπει να αγωνιστούμε ένθερμα για την εξάλειψη των προκαταλήψεων εναντίον αυτών των ανθρώπων. Πρέπει να θέσουμε τέλος στο φυλετικό μίσος, αλλά και στη βία, όπως φάνηκε πρόπερσι στην Ουγγαρία για παράδειγμα, πρέπει δε να το πράξουμε αυτό με το θάρρος της γνώμης μας. Η ελευθερία, η ισότητα και η αλληλεγγύη δεν αποτελούν προνόμιο κάποιων λίγων αλλά δικαίωμα για όλους, διότι τα ανθρώπινα και τα ατομικά δικαιώματα είναι αδιαίρετα.
Νίκη Τζαβέλα, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ενώσω και εγώ τη φωνή μου με αυτά τα οποία έχουν ειπωθεί μέχρι τώρα. Οι Ρομά έχουν συνεισφέρει καθοριστικά στην ανάπτυξη της Ευρώπης και ιδιαίτερα στον πολιτισμό της. Αυτό που θα ήθελα, ορθολογικά, να παρατηρήσω είναι ότι οποιαδήποτε προγράμματα αφορούν τους Ρομά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και προέρχονται από την Επιτροπή παρουσιάζουν έναν κατακερματισμό, ενώ συνήθως συμπεριλαμβάνονται στο πλαίσιο για τον κοινωνικό αποκλεισμό. Η πρότασή μου θα ήταν για μια πλέον ορθολογική προσέγγιση. Η Επιτροπή να υιοθετήσει δηλαδή μια πρωτοβουλία μόνο για τους Ρομά, να την εξαιρέσει από τον κοινωνικό αποκλεισμό, και να υπάρξει τοιουτοτρόπως ένα πρόγραμμα που θα αφορά μόνο τους Ρομά. Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουμε να δουλέψουμε πιο αποτελεσματικά σε εθνικό επίπεδο για τους Ρομά.
Πρόεδρος. − Κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, κύριε Αντιπρόεδρε της Επιτροπής, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους για τις παρατηρήσεις σας. Πρόκειται για πολύ σημαντική συζήτηση για όλους μας, αλλά και για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο σύνολό του.
Η συζήτηση έληξε.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Cristian Dan Preda (PPE), γραπτώς. – (RO) Επικροτώ θερμότατα την έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Ρομά κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου. Ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη κάνει το βήμα αυτό, ελπίζω δε ότι θα ακολουθήσουν και πολλά από τα άλλα κράτη μέλη, καθώς επίσης και η Ευρωπαϊκή Ένωση ως θεσμός. Δυστυχώς, η μεγάλη πλειονότητα των ευρωπαίων πολιτών αγνοούν τη γενοκτονία των Ρομά. Για τον λόγο αυτόν, όπως τονίστηκε επίσης από τον ρουμάνο πρόεδρο στην ομιλία του για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Ρομά που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2007, δεν πρέπει να σταματήσουμε σε μια συμβολική χειρονομία. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τη συμπερίληψη πληροφοριών σχετικά με το ολοκαύτωμα των Ρομά στο σχολικό πρόγραμμα για τους ευρωπαίους μαθητές. Από την άλλη πλευρά, είναι απαράδεκτο, 66 χρόνια αφού απελευθερώθηκαν οι κρατούμενοι από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, μια εθνική μειονότητα να υφίσταται τόσο μεγάλης κλίμακας διακρίσεις σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η κοινωνική ένταξη των Ρομά, μία εκ των προτεραιοτήτων της ουγγρικής Προεδρίας, πρέπει να αποτελέσει το επίκεντρο μιας ευρωπαϊκής πολιτικής με βάση συγκεκριμένες, αποτελεσματικές και μετρήσιμες δράσεις.
Jarosław Leszek Wałęsa (PPE), γραπτώς. – (PL) Τα ζητήματα που άπτονται των θυμάτων της τυραννίας του Τρίτου Ράιχ κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου εξακολουθούν να αποτελούν εξαιρετικά λεπτό θέμα, που όμως αξίζει να εξετάσουμε λεπτομερώς. Σήμερα θέλουμε να διευρύνουμε το πλαίσιο εντός του οποίου αντιμετωπίζεται ο όρος Ολοκαύτωμα, δεδομένου ότι το ευρύ κοινό κατανοεί ότι σημαίνει τη μαζική εξόντωση των Εβραίων. Η «εκκαθάριση» και άλλων εθνοτικών, εθνικών και κοινωνικών ομάδων κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου πρέπει επίσης να παραμένει στη μνήμη μας και να τιμάται. Πολύ λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν τι συνέβη, κυρίως μεταξύ των νέων της Ευρώπης. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο προσπαθούμε να εγείρουμε το επώδυνο και κάπως παραμελημένο θέμα της εξόντωσης των Ρομά κατά τη διάρκεια της σημερινής συζήτησης. Το Porajmos, που είναι ο όρος των Ρομά για την εξόντωση αυτή, στοίχισε τη ζωή σε μεταξύ 500.000 και 2.000.000 Ρομά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ήταν η τρίτη σε μέγεθος ομάδα από άποψη εθνικότητας που δολοφονήθηκε στο Άουσβιτς, μετά τους Εβραίους και τους Πολωνούς. Αυτά τα γεγονότα δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ως προς το μέγεθος των απωλειών που υπέστησαν οι Ρομά, γεγονός το οποίο μας επιβάλλει, ως Ευρωπαίους, την υποχρέωση να τιμούμε τη μνήμη όσων υπέστησαν την αδικία να πέσουν θύματα της γενοκτονίας, και να ευαισθητοποιήσουμε ευρύτερα τους πολίτες σχετικά με τη μοίρα τους. Η ευαισθητοποίηση ως προς τα γεγονότα αυτά αποτελεί προτεραιότητα για την τρέχουσα και τις μελλοντικές γενεές.
Elena Băsescu (PPE), γραπτώς. – (RO) Οι Ρομά αποτελούν τη μεγαλύτερη εθνοτική μειονότητα στην ΕΕ αυτήν τη στιγμή, αλλά υπήρξαν επίσης και η πιο καταπιεσμένη μειονότητα όλων των εποχών. Εκατοντάδες χιλιάδες Ρομά σκοτώθηκαν και διώχθηκαν κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου. Δυστυχώς, μόνο ορισμένα κράτη μέλη έχουν αναγνωρίσει ότι η εξόντωση των Ρομά ήταν πραγματικά πράξη γενοκτονίας. Προς τιμήν της μνήμης των θυμάτων και ως ένδειξη βαθέος σεβασμού για τους επιζώντες Ρομά του Ολοκαυτώματος, ο Πρόεδρος της Ρουμανίας αναγνώρισε το 2007 τις φρικαλεότητες που υπέστησαν οι Ρομά και απένειμε τον Εθνικό Σταυρό για τρίτου βαθμού «Πιστή Υπηρεσία» σε τρεις Ρομά που επέζησαν της γενοκτονίας. Οι Ρομά αποτελούν μέρος του μέλλοντος της Ρουμανίας, μιας ευρωπαϊκής Ρουμανίας. Η τραγωδία του Ολοκαυτώματος αποτελεί πλέον μέρος της συλλογικής μας μνήμης. Δράττομαι της ευκαιρίας για να επικροτήσω μία από τις προτεραιότητες της ουγγρικής Προεδρίας, και συγκεκριμένα τη στρατηγική για την ενσωμάτωση των Ρομά. Η καλύτερη μορφή εκδήλωσης μνήμης είναι να κοιτάζουμε προς το μέλλον. Σε κάθε κράτος μέλος πρέπει να εξετάσουμε τους αιώνες της ιστορίας της οποίας τμήμα αποτελούν οι Ρομά και να ενισχύσουμε την πρωτοβουλία αυτή για τους Ρομά τώρα. Είναι ελεύθεροι και ισότιμοι ευρωπαίοι πολίτες. Πρέπει επίσης να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για την ελεύθερη κυκλοφορία των Ρομά χωρίς να απελαύνονται ξανά. Χρειαζόμαστε μια κοινότητα η οποία θα είναι πλήρως ενσωματωμένη στη σύγχρονη κοινωνία.
Elena Oana Antonescu (PPE), γραπτώς. – (RO) Επικροτώ την πρωτοβουλία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Jerzy Buzek, ο οποίος ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση την επίσημη αναγνώριση της γενοκτονίας που διέπραξαν οι Ναζί και οι σύμμαχοί τους εις βάρος του πληθυσμού των Ρομά κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου, διότι αποτελεί βήμα προόδου στη μάχη για την προάσπιση των δικαιωμάτων τής πιο διαδεδομένης εθνοτικής μειονότητας στην Ευρώπη.
Δεκάδες χιλιάδες μέλη του πληθυσμού των Ρομά υποβλήθηκαν σε βασανιστήρια ή δολοφονήθηκαν στα κατεχόμενα ανατολικά εδάφη και χιλιάδες ακόμη άνθρωποι πέθαναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του ναζιστικού καθεστώτος. Ο ιστορικός Michael Billig συνοψίζει την αρχή του δόγματος περί φυλετικής υπεροχής στην ακόλουθη δήλωση: «Ένας άνθρωπος δεν δολοφονείται για αυτό που πράττει, αλλά για αυτό που είναι». Η φράση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να συνοψίσει τη θλιβερή πραγματικότητα μιας εποχής κατά την οποία περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Ρομά καταπιέζονταν και αποστερούνταν οποιασδήποτε ελευθερίας, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της τεκνοποιίας.
Πιστεύω ότι χρειαζόμαστε συγκεκριμένα μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την καταπολέμηση του ρατσισμού και του κοινωνικού αποκλεισμού. Υποστηρίζω ότι χρειαζόμαστε καλύτερη συνεργασία και ανταλλαγή ορθών πρακτικών σε επίπεδο ΕΕ μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών στρατηγικών για την ένταξη των Ρομά.
14. Προετοιμασία για τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (4 Φεβρουαρίου 2011) (συζήτηση)
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την προετοιμασία για τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 4ης Φεβρουαρίου 2011. Η πρώτη ομιλήτρια θα είναι η κ. Győri, ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου, εξ ονόματος του Συμβουλίου. Παρακαλούμε να λάβει τον λόγο.
Enikő Győri, ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου. − (HU) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, κύριε Επίτροπε, χαίρομαι πολύ που έχω τη δυνατότητα να σας μιλήσω πριν από την επόμενη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, παρόλο που ο ρόλος της Προεδρίας του Συμβουλίου ορίζεται από τη συνθήκη της Λισαβόνας κατά τρόπο ώστε η προετοιμασία των συνεδριάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να αποτελεί πρωτίστως ευθύνη του μόνιμου Προέδρου. Ωστόσο, η Προεδρία του Συμβουλίου έχει συνεργαστεί πολύ στενά με τον μόνιμο Πρόεδρο κατά την προετοιμασία της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα κατά τη διάρκεια της ουγγρικής Προεδρίας. Επιπλέον, παρακολουθούμε φυσικά την εφαρμογή των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τόσο στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων όσο και σε άλλες συνθέσεις του Συμβουλίου.
Επιτρέψτε μου καταρχάς να κάνω μια σύντομη επισκόπηση των κυριότερων θεμάτων της ημερήσιας διάταξης της συνεδρίασης του Φεβρουαρίου, η οποία εστιάζεται κυρίως στην ενέργεια και την καινοτομία. Κατά τον καθορισμό της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε τον Μάρτιο του 2010 να πραγματοποιηθεί θεματική συζήτηση για το ζήτημα της ενέργειας και της καινοτομίας. Πιστεύω ότι δεν χρειάζεται να επισημάνω πόσο σημαντικοί είναι οι δύο αυτοί τομείς για την ευρωπαϊκή οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση. Αυτό συμβαίνει επειδή καθήκον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν είναι μόνο να ανταποκρίνεται στις άμεσες καταστάσεις κρίσης, αλλά και να διατυπώνει στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για το μέλλον.
Ας ξεκινήσουμε με το ζήτημα της ενέργειας. Η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί προτεραιότητα για όλους μας. Αυτό απαιτεί μεγαλύτερη ολοκλήρωση και διασύνδεση της ενεργειακής αγοράς. Πρέπει να αυξήσουμε τις δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη, να καταστήσουμε την οικονομία πιο ανταγωνιστική και βιώσιμη και να συσφίξουμε τη συνεργασία μεταξύ των μεγαλυτέρων χωρών διαμετακόμισης, παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας. Το πρώτο στοιχείο επομένως είναι η ολοκληρωμένη και διασυνδεδεμένη ενεργειακή αγορά. Η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης εσωτερικής αγοράς ενέργειας αποτελεί αναγκαιότητα. Για τον σκοπό αυτόν, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να αποφασίσει σχετικά με ορισμένα σημαντικά βήματα.
Καταρχάς, πρέπει να εφαρμόσει νομοθεσία για την εσωτερική αγορά ενέργειας. Έχουμε επίσης ακόμα να επιτελέσουμε καθήκοντα ως προς τη ρύθμιση. Πρέπει, για παράδειγμα, να απλουστευθούν οι διαδικασίες αδειοδότησης για την κατασκευή νέων υποδομών. Επιπλέον, πρέπει να καταβάλουμε σοβαρές προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση των ευρωπαϊκών υποδομών ενέργειας, αλλά και για τη σύνδεση των αγορών μέσω της διασυνοριακής συνεργασίας. Δεν πρέπει να επιτραπεί να παραμείνει απομονωμένη καμία χώρα ή περιφέρεια της ΕΕ. Όλα αυτά πρέπει να χρηματοδοτηθούν κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον, πρέπει να καθοριστούν οι κατάλληλες αρχές επιμερισμού του κόστους για τις διασυνοριακές επενδύσεις. Τρίτον, θα υπάρξουν έργα τα οποία, παρά το γεγονός ότι είναι εξαιρετικής σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια, θα εξακολουθούν να μην είναι αρκετά ελκυστικά ώστε να χρηματοδοτηθούν πλήρως από το ιδιωτικό κεφάλαιο. Σε τέτοιες περιπτώσεις θα μπορούσε να δικαιολογηθεί η παροχή περιορισμένης δημόσιας χρηματοδότησης για τα έργα από πόρους του κράτους μέλους ή της Κοινότητας. Στόχος των σημερινών συνομιλιών, ωστόσο, δεν είναι να προδικάσουμε τη συζήτηση που θα ξεκινήσει στα τέλη Ιουνίου σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.
Το δεύτερο σημαντικό θέμα στον τομέα της ενέργειας είναι η ενεργειακή απόδοση και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Περιττό να αναφέρω ότι ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και προωθούν την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, καθώς και ότι εξυπηρετούν τη βιωσιμότητα με χαμηλότερο κόστος. Το 2011, το Συμβούλιο θα εξετάσει την πρόταση που θα υποβληθεί από την Επιτροπή σχετικά με το νέο πρόγραμμα ενεργειακής απόδοσης. Η πρόταση θα λάβει υπόψη τι έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής όσον αφορά τους στόχους ενεργειακής απόδοσης της ΕΕ που έχουν τεθεί έως το 2013, αλλά θα εξετάσει επίσης τη λήψη πρόσθετων μέτρων. Οι εξωτερικές σχέσεις είναι επίσης εξαιρετικής σημασίας για την ενεργειακή πολιτική. Οι δραστηριότητες της ΕΕ και των κρατών μελών που σχετίζονται με τις βασικές χώρες παραγωγής, διαμετακόμισης και κατανάλωσης, πρέπει να συντονίζονται συστηματικότερα. Θα ήταν χρήσιμο, για παράδειγμα, τα κράτη μέλη να μην ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους μόνο σχετικά με συμβάσεις που συνήψαν για το φυσικό αέριο, όπως συμβαίνει σήμερα, αλλά και για συμβάσεις που αφορούν και άλλα είδη ενέργειας. Πρέπει να ξεκινήσει συγκεκριμένη εργασία για την καθιέρωση εταιρικών σχέσεων με βασικούς παράγοντες όσον αφορά τις κανονιστικές προσεγγίσεις σε όλα τα θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Αυτό φυσικά ισχύει για τη Ρωσία, αλλά και για όλους τους εταίρους και γείτονες της ΕΕ.
Ας περάσουμε τώρα στο θέμα της καινοτομίας. Η καινοτομία είναι αυτό που θα μπορούσε να συμβάλει στην επίλυση των πιο κρίσιμων κοινωνικών προκλήσεων της εποχής μας, όπως οι προκλήσεις της υγείας, της επισιτιστικής ασφάλειας, της ενεργειακής ασφάλειας, της βιώσιμης ανάπτυξης, της αλλαγής του κλίματος και της γήρανσης του πληθυσμού, ενώ παρέχει ταυτόχρονα ευκαιρίες για νέες αγορές. Η καινοτομία θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στην επίλυση του διλήμματος μεταξύ δημοσιονομικής λιτότητας και πολιτικής υπέρ της ανάπτυξης. Από πού μπορούμε να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση για την ανάπτυξη προτού αυτή καταστεί αυτάρκης; Όχι από την πίστωση, δεδομένου ότι είναι κάτι που δεν θέλουμε. Θέλουμε να σταματήσουμε το χρέος, σε τελική ανάλυση. Επομένως, η καινοτομία είναι αυτή μέσω της οποίας μπορούν να αποκαλυφθούν αποθέματα δημιουργικότητας, πράγμα που μπορεί να μας βοηθήσει να δώσουμε τις κατάλληλες απαντήσεις. Συνεπώς, στο πλαίσιο του θέματος της καινοτομίας θα πρέπει να επικεντρωθούμε στην αντιμετώπιση σημαντικών κοινωνικών προκλήσεων και να σημειωθεί πρόοδος προς την κατεύθυνση ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας. Πρέπει να διασφαλίσουμε την ελεύθερη κινητικότητα των ερευνητών, να βελτιώσουμε τις συνθήκες πλαίσιο που ισχύουν για τις καινοτόμες επιχειρήσεις, το δε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει το ζήτημα της κατάταξης των κρατικών ενισχύσεων.
Ενέργεια και καινοτομία: επενδύσεις που στρέφονται προς το μέλλον. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ωστόσο, πρέπει επίσης να ασχοληθεί με τα τρέχοντα οικονομικά και χρηματοπιστωτικά θέματα, δεδομένου ότι όλοι γνωρίζουμε ότι δεν έχουμε ακόμα εξέλθει εντελώς από την κρίση. Βρισκόμαστε σε μια λεπτή κατάσταση. Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε να προστατεύσουμε το κοινό νόμισμα, το ευρώ, και να επαναφέρουμε την ηρεμία στις αγορές. Πρέπει επομένως να ενισχυθεί η Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και να συζητηθούν οι δοκιμασίες αντοχής για τις τράπεζες. Η ουγγρική Προεδρία δεσμεύεται ιδιαίτερα όσον αφορά τη δέσμη των έξι νόμων περί οικονομικής διακυβέρνησης. Θέλουμε να υποβάλουμε έκθεση σχετικά με αυτό, με το πώς προχωρούν οι διαβουλεύσεις τόσο στο Συμβούλιο όσο και στο Κοινοβούλιο, στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Και τέλος, πρέπει να εξετάσουμε ποια επιπλέον κοινά μέτρα είναι απαραίτητα για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας και, φυσικά, στη σημερινή κρίσιμη κατάσταση, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα μιλήσουν επίσης για την Τυνησία και την Αίγυπτο.
Κυρίες και κύριοι, πιστεύω ότι θα έχουμε ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα ασχοληθεί με πολύ δύσκολα ζητήματα όπου μπορούν να διατυπωθούν συγκεκριμένα ερωτήματα, γεγονός το οποίο θα καθορίσει επίσης τις εργασίες του Συμβουλίου για τους επόμενους μήνες, ο δε Πρόεδρος κύριος Herman Van Rompuy θα σας ενημερώσει σχετικά με αυτό μετά τη συνεδρίαση.
Jose Manuel Barroso, Πρόεδρος της Επιτροπής. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, το παρόν Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει χώρα σε μια πολύ σημαντική στιγμή για κάποιες γείτονες χώρες, συγκεκριμένα την Αίγυπτο, την Τυνησία και τη Λευκορωσία. Παρότι σέβομαι τις διαφορετικές ειδικές καταστάσεις στις χώρες αυτές, αναμένω από το παρόν Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να δηλώσει σαφέστατα ότι οι αρχές του κράτους δικαίου και ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της πολυφωνικής δημοκρατίας πρέπει να εφαρμόζονται και να γίνονται σεβαστά. Η δημοκρατία είναι πράγματι ο καλύτερος τρόπος για την επίτευξη σταθερότητας και ευημερίας στις χώρες αυτές, όπως και οπουδήποτε αλλού.
Την Παρασκευή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συζητήσει δύο τομείς που είναι επίσης πολύ σημαντικοί για το μέλλον της Ευρώπης και της οικονομίας της: την ενέργεια και την καινοτομία. Και οι δύο αποτελούν βασικά στοιχεία της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και είναι κεντρικής σημασίας για τον στόχο μας να αποκαταστήσουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη και να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και ας μην λησμονούμε ότι η ενέργεια και η καινοτομία αποτελούν επίσης δύο τομείς όπου η κοινοτική προσέγγιση και η ευρωπαϊκή διάσταση μπορούν να προσφέρουν μεγάλη προστιθέμενη αξία. Είναι μια σημαντική παρατήρηση στο τρέχον πλαίσιο.
Μέσω της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» έχουμε ήδη συμφωνήσει σε μια σειρά από φιλόδοξους σκοπούς και στόχους για την ενεργειακή καινοτομία. Θα μπορούσα να αναφέρω την εμβληματική πρωτοβουλία «Ένωση Καινοτομίας», που εγκρίθηκε τον περασμένο Οκτώβριο, ή την εμβληματική πρωτοβουλία «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους της», που εγκρίθηκε μόλις την περασμένη εβδομάδα και στην οποία η ενέργεια κατέχει εξέχουσα θέση.
Συνεπώς, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αυτής της εβδομάδας θα πρέπει να καθορίσει σαφή και συγκεκριμένα παραδοτέα στοιχεία. Η συζήτηση και το αποτέλεσμα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν λειτουργικότερα και παραγωγικότερα.
Περιέγραψα την ενεργειακή πολιτική ως το επόμενο μεγάλο σχέδιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, δεν είναι δύσκολο δε να κατανοήσουμε γιατί ο ασφαλής, βιώσιμος και οικονομικά προσιτός ενεργειακός εφοδιασμός αποτελεί σημείο κλειδί για τα οικονομικά και στρατηγικά μας συμφέροντα ως παγκόσμιου παράγοντα. Έχουμε ήδη πράξει πολλά στο παρελθόν με τη δέσμη μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια και με τη νομοθεσία της εσωτερικής αγοράς. Πρέπει να βασιστούμε σε αυτά αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που παρέχονται από τη συνθήκη της Λισαβόνας, εμβαθύνοντας την υπάρχουσα συνεργασία μας και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες σε νέα πεδία όπως η ενεργειακή ασφάλεια.
Συνεπώς, η πρώτη δοκιμή αξιοπιστίας της ενεργειακής μας πολιτικής είναι να παράσχουμε ό,τι έχει ήδη συμφωνηθεί.
Η Επιτροπή έχει παρουσιάσει τα μέτρα που πιστεύουμε ότι απαιτούνται επειγόντως στις ανακοινώσεις για την Ενέργεια 2020 και για την ενεργειακή υποδομή. Θέλω το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εγκρίνει τις προτεραιότητες αυτές και, ειδικότερα, να αναλάβει σαφή δέσμευση για την ολοκλήρωση της εσωτερικής ενεργειακής μας αγοράς έως το 2014. Πρέπει επίσης να καθοριστεί κοινή τεχνική προδιαγραφή για τα συστήματα φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων εφέτος, καθώς και για τα ευφυή δίκτυα και τους μετρητές έως το τέλος του 2012.
Μια πραγματικά ολοκληρωμένη εσωτερική αγορά για την ενέργεια αποτελεί κλειδί για την ενίσχυση της ανάπτυξης και την αύξηση των θέσεων εργασίας, την προώθηση της τεχνολογικής προόδου, τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μας και τη μείωση της έκθεσής μας στις εισαγωγές και στην αστάθεια των τιμών.
Πρέπει επίσης να διασφαλιστεί ότι, όσον αφορά την ενέργεια, κανένα κράτος μέλος δεν θα είναι απομονωμένο από την υπόλοιπη Ευρώπη. Θέλω τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν στην προθεσμία του 2015, ώστε να τεθεί τέρμα στις ενεργειακές νησίδες στην Ευρώπη.
Έχουμε κάνει καλή δουλειά όσον αφορά τη σύνδεση των χωρών της Βαλτικής με το ηπειρωτικό σύστημα. Θα στραφώ πλέον προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη ώστε να προχωρήσουν οι ενεργειακές διασυνδέσεις βορρά-νότου. Θέλω να συμφωνηθεί σχέδιο το φθινόπωρο σχετικά με τα έργα που απαιτούνται για τη σύνδεση της Βαλτικής με την Αδριατική.
Ενώ βρισκόμαστε σε καλό δρόμο για την επίτευξη των στόχων μας ως προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όσον αφορά τις σημερινές επιδόσεις θα επιτύχουμε μόνο κατά το ήμισυ τους στόχους μας περί ενεργειακής απόδοσης. Η αποδοτικότερη χρήση της ενέργειας αποτελεί κλειδί για την απελευθέρωση τεράστιων περιβαλλοντικών και οικονομικών οφελών –και για τη μείωση των ετήσιων δαπανών της Ευρώπης για ενέργεια κατά περίπου 200 δισ. ευρώ. Θα μπορούσε επίσης να δημιουργήσει δύο εκατομμύρια θέσεις εργασίας μέχρι το 2020.
Γι’ αυτό και θα ζητήσω από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να δώσει νέα ώθηση στην επιδίωξή μας για ενεργειακή απόδοση. Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε την κλίμακα των δημοσίων συμβάσεων σε ολόκληρη την ΕΕ ώστε να δώσουμε πραγματική ώθηση στην ενεργειακή απόδοση, και αυτό σημαίνει τοπικές θέσεις εργασίας, θέσεις εργασίας που δεν μπορεί να ανατεθούν σε εξωτερικούς συνεργάτες, θέσεις εργασίας για τις ΜΜΕ και πραγματική εξοικονόμηση τόσο για τη βιομηχανία όσο και για τα νοικοκυριά.
Η Επιτροπή θα εγκρίνει μέσα στις επόμενες εβδομάδες σχέδιο ενεργειακής απόδοσης που θα προτείνει συγκεκριμένα μέτρα για την τόνωση της ενεργειακής απόδοσης· για παράδειγμα, ότι έως την 1η Ιανουαρίου 2012 όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να περιλαμβάνουν πρότυπα ενεργειακής απόδοσης στις δημόσιες συμβάσεις. Η Επιτροπή θα εξετάσει στη συνέχεια την πρόοδο που επιτεύχθηκε με τα μέτρα αυτά έως το 2013 και θα εξετάσει περαιτέρω μέτρα, περιλαμβανομένης της υποβολής πρότασης για νομικά δεσμευτικούς στόχους εάν κριθεί απαραίτητο.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμφωνήσουν σε μια προθεσμία για τη συμπερίληψη των προτύπων ενεργειακής απόδοσης σε όλες τις δημόσιες συμβάσεις που αφορούν δημόσια κτίρια και υπηρεσίες. Από την πλευρά της, η Επιτροπή είναι έτοιμη να διερευνήσει νέα μέτρα στους τομείς της εξοικονόμησης ενέργειας για τις πόλεις, των βιώσιμων βιοκαυσίμων, των έξυπνων δικτύων και της αποθήκευσης ενέργειας.
Χρειάζεται επίσης να εστιάσουμε στην εξωτερική διάσταση της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής. Μόλις πριν από δύο εβδομάδες είχα ενθαρρυντικές συζητήσεις με τους προέδρους του Αζερμπαϊτζάν και του Τουρκμενιστάν για την πρόσβαση της Ευρώπης στα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Κασπίας, κάτι το οποίο θα επέτρεπε την υλοποίηση του νοτίου διαδρόμου. Σημαντικό βήμα επιτεύχθηκε με την υπογραφή κοινής δήλωσης με το Αζερμπαϊτζάν και με τη συγκεκριμένη δέσμευση του Τουρκμενιστάν για την προμήθεια φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Το μήνυμα που έλαβα από την επίσκεψη αυτή είναι το εξής: όταν λαμβάνουμε από κοινού σημαντικές αποφάσεις για την ενέργεια στην Ευρώπη, είμαστε ισχυρός παράγοντας στον παγκόσμιο αγώνα δρόμου για τους ενεργειακούς πόρους. Η επιμονή στη σημασία της εξωτερικής διάστασης της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να αποτελεί βασικό μήνυμα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αναμένω συνεπώς μια πολύ σημαντική συζήτηση για την ενέργεια στο εν λόγω Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως και –είμαι ευτυχής που το αναφέρω– εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Γνωρίζω ότι το Σώμα υποστηρίζει ένθερμα μια ισχυρή ευρωπαϊκή πολιτική για την ενέργεια και ότι ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου υπήρξε υπέρμαχος μιας ισχυρότερης δέσμευσης εκ μέρους της Ευρώπης στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής.
Προχωρώντας τώρα στην καινοτομία, νομίζω ότι υπάρχει ήδη ευρεία συμφωνία σχετικά με το τι θα πρέπει να προκύψει από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Λιγότερο προφανής ίσως είναι η αίσθηση τού πόσο επείγουσα, πόσο εξαιρετικά επείγουσα είναι η ανάληψη δράσης· διότι η προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας χρειάζεται τώρα που όλα τα κράτη μέλη κάνουν δύσκολες επιλογές σχετικά με το πού θα πρέπει να μειώσουν τον προϋπολογισμό τους.
Η δημοσιονομική μέριμνα και η δημόσια ενίσχυση της καινοτομίας δεν αποτελούν ασυμβίβαστες πολιτικές. Αρκετά κράτη μέλη έχουν αποδείξει ότι μπορούν να περικόψουν τον συνολικό τους προϋπολογισμό διατηρώντας παράλληλα δαπάνες θετικές για την ανάπτυξη, ιδιαίτερα στην έρευνα και την καινοτομία. Αυτό είναι σημαντικό διότι η επίτευξη της οικονομίας της καινοτομίας αποτελεί την κυριότερη βαθιά διαρθρωτική αλλαγή. Οι ανταγωνιστές μας το γνωρίζουν και ήδη ποντάρουν στην καινοτομία.
Για να μην μείνουμε πίσω, χρειαζόμαστε την έγκριση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τη στρατηγική και ολοκληρωμένη προσέγγισή μας στην καινοτομία. Η καινοτομία πρέπει να αποτελεί τμήμα της οικονομικής μας πολιτικής και όχι απλά ένα μέσο έρευνας, όπως πιστεύουν μερικοί.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μπορούμε να προσθέσουμε πραγματική αξία μέσω της βελτίωσης των συνθηκών πλαισίου για την έρευνα και την καινοτομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ευρώπη πρέπει να καταστεί η φυσική πατρίδα της καινοτομίας μέσω αποτελεσματικής τυποποίησης, καλύτερης χρήσης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, δημοσίων συμβάσεων ευνοϊκών προς την καινοτομία και μέτρων που θα βοηθούν τις μικρές καινοτόμες επιχειρήσεις να εξασφαλίζουν χρηματοδότηση.
Πολλά από αυτά δεν κοστίζουν χρήματα, χρειάζονται όμως πολιτική βούληση. Και την πολιτική βούληση να ληφθούν μέτρα χρησιμοποιώντας μια ευρωπαϊκή προσέγγιση και μια ευρωπαϊκή διάσταση.
Μπορούμε επίσης να εκμεταλλευθούμε πολύ περισσότερο τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας, αξιοποιώντας πλήρως την ενιαία αγορά, για παράδειγμα με τη βελτίωση της κινητικότητας των ερευνητών.
Και παράλληλα με τη συγκράτηση των δαπανών, πρέπει να γίνεται καλύτερη δαπάνη χρημάτων. Με την αναθεώρηση του προϋπολογισμού εγκαινιάσαμε συζήτηση σχετικά με το πώς μπορεί να απλοποιηθεί ο τρόπος με τον οποίο δαπανώνται τα χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και για το πώς μπορούμε να εργαστούμε προς την κατεύθυνση ενός κοινού στρατηγικού πλαισίου για τη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας. Με άλλα λόγια, η επίτευξη καλύτερης σχέσης κόστους/οφέλους συνεπάγεται επίσης μείωση της γραφειοκρατίας, έτσι ώστε οι χρηματοδοτούμενοι από την ΕΕ επιστήμονες να μπορούν να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στο εργαστήριο ή την εργασία τους και όχι στη γραφειοκρατία. Ποτέ δεν θα προσελκύσουμε τους λαμπρότερους επιστήμονες και τις πλέον καινοτόμες επιχειρήσεις με ένα ασύνδετο σύνολο χρηματοδοτικών μέσων που βασίζονται σε πολύπλοκους και γραφειοκρατικούς κανόνες.
Συνεπώς, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αυτού του μήνα θα συζητήσει την ενέργεια και την καινοτομία. Δεν θα αποφύγει όμως και τη συζήτηση για την οικονομία. Η οικονομία, τα προβλήματα των ανέργων, αυτές παραμένουν οι πιο σημαντικές ανησυχίες για τους πολίτες μας.
Μόλις εγκαινιάσαμε το πρώτο Ευρωπαϊκή Εξάμηνο – θέτοντας την οικονομική διακυβέρνηση σε δράση. Η ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης έγινε ευνοϊκά δεκτή. Τα μηνύματα ήταν εστιασμένα και σαφή. Παρέχει την αναγκαία καθοδήγηση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης έτσι ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να λαμβάνουν υπόψη την αλληλεξάρτησή μας κατά τη λήψη αποφάσεων εθνικής πολιτικής.
Σημαντική πρόοδος έχει ήδη σημειωθεί όσον αφορά τις νομοθετικές προτάσεις που θα υποστηρίξουν το νέο μας σύστημα οικονομικής διακυβέρνησης. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την ουγγρική Προεδρία. Η ουγγρική Προεδρία έχει την πλήρη υποστήριξή μου για την επιτάχυνση των εργασιών ώστε να διασφαλιστεί η έγκριση μέχρι τον Ιούνιο.
Επιπλέον, ως τμήμα της ολοκληρωμένης αυτής απάντησης, θα πρέπει να επιλυθούν τα εκκρεμή θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης.
Όσον αφορά το EFSF, εκτός από τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του, αυτό που διακυβεύεται πλέον είναι το πώς θα ενισχυθεί η αποτελεσματική δανειοδοτική του ικανότητα –όπως ανέφερε και η Επιτροπή στην ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης.
Φυσικά, το ζήτημα αυτό πρέπει να τεθεί στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης απάντησης. Οι συζητήσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της επόμενης Παρασκευής θα καλύψουν πιθανότατα την ανάγκη ενισχυμένου συντονισμού των οικονομικών πολιτικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη ζώνη του ευρώ. Επικροτώ μια τέτοια συζήτηση, η οποία ταιριάζει απόλυτα με την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης της Επιτροπής. Στην πραγματικότητα, το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο δεν αφορά μόνο τον συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών, αλλά και την εξέταση ενός ευρύτερου φάσματος θεμάτων, όπως οι μακροοικονομικές ανισορροπίες και τα κενά της ανταγωνιστικότητας.
Επιπλέον, ακούστηκαν πρόσφατα κάποιες έγκυρες φωνές που συνηγορούσαν μεν υπέρ της εμβάθυνσης της οικονομικής διακυβέρνησης, ταυτόχρονα όμως δήλωναν ότι αυτό μπορεί να γίνει μόνο με τη διακυβερνητική μέθοδο.
Πρέπει να είμαστε σαφείς σχετικά με αυτό: η Επιτροπή επικροτεί την εμβάθυνση και επίσπευση της οικονομικής διαχείρισης και του συντονισμού της πολιτικής, μεταξύ άλλων και εντός της ζώνης του ευρώ. Όμως, είμαστε βαθύτατα πεπεισμένοι ότι η Συνθήκη παρέχει το κατάλληλο πλαίσιο και τα μέσα για να επιτευχθεί αυτό. Ουσιαστικά δεν θα προωθούσαμε αυτό που μας ενδιαφέρει εάν λειτουργούσαν παράλληλες δομές με τρόπο τελικά ασυγκρότητο.
Η δημιουργία συστήματος ενισχυμένης οικονομικής διακυβέρνησης για την ΕΕ, και ιδίως για τη ζώνη του ευρώ εκτός του πλαισίου της Ένωσης, εγείρει σημαντικά και πολύ ευαίσθητα από πολιτικής άποψης ζητήματα. Στην πραγματικότητα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υιοθετήσουν μέτρα τα οποία είναι πλήρως συμβατά με την κοινοτική μέθοδο και το πλαίσιο που προβλέπεται από τη Συνθήκη. Στον βαθμό που τα μέτρα εμπίπτουν στην εθνική αρμοδιότητα –και, φυσικά, κάποια από αυτά υπόκεινται στην εθνική ευθύνη– η αρμοδιότητα αυτή πρέπει να ασκείται σε συμφωνία με το γενικό πλαίσιο της Ένωσης.
Πιστεύω ειλικρινά ότι το θέμα αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό διότι μπορούμε, ουσιαστικά, να επιτελέσουμε μεγάλη πρόοδο στον τομέα της οικονομικής διακυβέρνησης. Χρειαζόμαστε –και έχουμε ταχθεί υπέρ αυτού– περισσότερο συντονισμό της πολιτικής και βελτίωση της οικονομικής διακυβέρνησης, πρέπει όμως να το πράξουμε κατά τρόπο συνεκτικό και συμβατό με τις Συνθήκες και με την κοινοτική προσέγγιση.
Η Επιτροπή θα παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή τα θέματα αυτά. Η Συνθήκη, μαζί με τη συνακόλουθη «κοινοτική μέθοδο», προϋποθέτει τον πλήρη σεβασμό του ρόλου όλων των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.
Joseph Daul, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Győri, κύριε Barroso, κυρίες και κύριοι, τι θα αποκομίσει το ευρωπαϊκό κοινό από τη συνεδρίαση των ηγετών του την ερχόμενη Παρασκευή στις Βρυξέλλες; Θα κατανοήσει ότι αναζητούνται με καλή πίστη ευρωπαϊκές απαντήσεις στις ευρωπαϊκές προκλήσεις –το ευρώ, την ενέργεια, την έρευνα και καινοτομία και την απασχόληση; Ή αντίθετα ότι, για άλλη μια φορά, παραδινόμαστε στο θλιβερό θέαμα της διαίρεσης και της διαμάχης για την εξουσία; Ποιοι θα είναι οι τίτλοι των μεγάλων εφημερίδων; Για τι θα μιλούν οι άνθρωποι το Σάββατο σε ιστολόγια και στο Facebook όταν αναφέρονται στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου; Για την ατολμία της Ευρώπης όταν έρχεται αντιμέτωπη με την κατάσταση των μεσογειακών χωρών που επιδιώκουν διακαώς να εξασφαλίσουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους ή, αντιθέτως, για την ηγεσία της; Το καθήκον της Ευρώπης από την άποψη αυτή είναι σαφές: πρέπει να επιστρατεύσει όλα τα μέσα και όλες τις διπλωματικές ικανότητές της προκειμένου να διευκολύνει τη μετάβαση και τη διοργάνωση δημοκρατικών και ανοικτών εκλογών.
Κυρίες και κύριοι, όσον αφορά την Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες), η λύση των προβλημάτων μας έγκειται στο να έχουμε περισσότερη Ευρώπη, όχι λιγότερη. Η λύση δεν έγκειται στην εξασφάλιση περισσότερων εθνικών, όπως αποκαλούνται, νικών, αλλά περισσότερων κοινών νικών και περισσότερων συντονισμένων αντιδράσεων. Η λύση δεν έγκειται στη χαλαρή στάση έναντι της εφαρμογής των κοινών κανόνων μας, αλλά στη μεγαλύτερη πειθαρχία. Η λύση, κυρίες και κύριοι, δεν έγκειται στις μεγαλύτερες αποκλίσεις μεταξύ των προϋπολογισμών μας, της εργατικής μας νομοθεσίας και των φορολογικών μας συντελεστών, αλλά στη μεγαλύτερη σύγκλιση.
Όσον αφορά την Ομάδα PPE, μόνο ένα δίδαγμα μπορεί να αντληθεί από την παρούσα κρίση: ότι χωρίς κοινό όραμα και χωρίς κοινούς πόρους οι χώρες μας θα περιπέσουν σε αργή ανάπτυξη και θα βυθιστούν σε κοινωνική κρίση. Εάν υπάρχει ένα μόνο δίδαγμα που μπορεί να αντληθεί από την παρούσα κρίση, είναι ότι αν σκεφτόμαστε, εργαζόμαστε και επενδύουμε ως Ευρωπαίοι, οι χώρες μας θα εξέλθουν από τη στενωπό που διέρχονται και θα είναι για πάντα ισχυρότερες μετά από αυτό.
Τι άλλο μπορεί να μας κάνει να αντιδρούμε ενωμένοι αν όχι οι δυσκολίες που μόλις βιώσαμε; Μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την πλειονότητα των συναδέλφων μου στο Σώμα και, είμαι βέβαιος, την πλειονότητα των 500 εκατομμυρίων Ευρωπαίων, θέτω το εξής ερώτημα προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο: πότε πρόκειται να δράσουμε και να αντιδράσουμε περισσότερο σαν ένας;
Όσο για το ευρώ, γνωρίζω πλέον ότι οι κυβερνήσεις μας θα αντισταθούν και δεν θα επιτρέψουν στους κερδοσκόπους να καταστρέψουν 60 χρόνια ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Τις καλώ τώρα να επικεντρωθούν στην εδραίωση του μηχανισμού χρηματοπιστωτικής σταθεροποίησης, δεδομένου ότι αυτό είναι απαραίτητο. Τις καλώ ιδίως να ενισχύσουν τη δημοσιονομική τους πειθαρχία και να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για μείωση του δημόσιου χρέους. Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αποτελεί προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για την επιτυχία του κοινού μας έργου. Η Ομάδα μου τη στηρίζει όσο και το ευρώ, δηλαδή πλήρως.
Η λύση στα προβλήματά μας, όπως ανέφερα και στην αρχή της ομιλίας μου, είναι να έχουμε περισσότερη Ευρώπη, όχι λιγότερη. Όσο αυτό ισχύει στην περίπτωση της απασχόλησης και της οικονομίας, τόσο ισχύει και για την ενέργεια, ένα ζήτημα στο οποίο επίσης θα αναφερθεί το Συμβούλιο την Παρασκευή. Το να έχουμε περισσότερη Ευρώπη σημαίνει, πρώτα απ’ όλα, την πλήρη εφαρμογή των νόμων που ήδη υπάρχουν σε σχέση με την εσωτερική αγορά ενέργειας. Πρέπει να υπογραμμισθεί για μια ακόμη φορά ότι το να καταστεί η εν λόγω αγορά πλήρως λειτουργική θα μας κάνει περισσότερο ανταγωνιστικούς, θα κατοχυρώσει την ασφάλεια του εφοδιασμού και θα εγγυηθεί την ουσιαστική αύξηση της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας.
Το να έχουμε περισσότερη Ευρώπη σημαίνει επίσης να ενθαρρυνθούν τα κράτη μας ώστε να ανταποκριθούν στην πρόκληση της αύξησης της ενεργειακής τους απόδοσης κατά 20% μέχρι το 2020. Τα ίδια έθεσαν τον στόχο αυτόν. Πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα τον επιτύχουν, διαφορετικά θα χρειαστεί να αναβαθμιστούν τα πρότυπα που πρέπει να πληρούν ώστε να το επιτύχουμε. Τέλος, το να έχουμε περισσότερη Ευρώπη στον τομέα της ενέργειας σημαίνει μεγαλύτερες επενδύσεις. Η Επιτροπή εκτιμά ότι η επίτευξη του απαιτούμενου επιπέδου υποδομών θα κοστίσει 1 δισ. ευρώ. Αναμένουμε φιλόδοξες αποφάσεις από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προκειμένου να επιτευχθεί αυτό. Η Ευρώπη χρειάζεται ασφαλή και καθαρή ενέργεια, ακριβώς όπως χρειάζεται και πολιτική έρευνας και ανάπτυξης και πολιτική για την προώθηση της βιομηχανικής καινοτομίας. Και στην περίπτωση αυτή, η λύση έγκειται στο να έχουμε περισσότερη Ευρώπη και να αποδίδουμε μεγαλύτερη προσοχή στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η λύση έγκειται στη μείωση της γραφειοκρατίας στο ελάχιστο και στο να επιτευχθεί επιτέλους συμφωνία για το ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Στον τομέα της καινοτομίας αναμένουμε επίσης την εξεύρεση κοινών λύσεων από τους ηγέτες μας και όχι τοπικιστικές λογομαχίες.
Κυρίες και κύριοι, είναι καιρός να ξεπεράσουμε τις σπασμωδικές αντιδράσεις του παρελθόντος. Η προβολή των διαφορών μας είναι μεν ωραία και καλή, η αλληλοσυμπλήρωσή τους όμως είναι ακόμα ωραιότερη. Η ανάληψη μεμονωμένων πρωτοβουλιών μπορεί να είναι χρήσιμη, όμως ο τρόπος για να κερδίσουμε τον αγώνα είναι να παίξουμε σαν ομάδα. Το να τρέφουμε εθνικές φιλοδοξίες είναι απολύτως θεμιτό, το να κατανοήσουμε όμως ότι το παιχνίδι κερδίζεται σε διεθνές επίπεδο με το να παίζουμε σαν ομάδα είναι ο μόνος τρόπος προκειμένου να διασφαλιστεί το μέλλον για τους λαούς της Ευρώπης.
Martin Schulz, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διοργάνωσε ακρόαση χθες, κατά τη διάρκεια της οποίας προετοιμαστήκαμε για τη σύνοδο κορυφής για την ενέργεια το Σαββατοκύριακο. Η συνάδελφός μου κυρία Ulvskog θα εκθέσει τα όσα συζητήσαμε εκεί με περισσότερες λεπτομέρειες αργότερα. Θα περιοριστώ επομένως σε δύο βασικά στοιχεία.
Εάν αξιολογήσουμε το επίπεδο εφαρμογής σε εθνικό επίπεδο των στόχων 20-20-20 που υιοθετήσαμε και οι οποίοι εορτάστηκαν από ορισμένες κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως έχουν τα πράγματα σήμερα δεν είναι επιτεύξιμο περισσότερο από το 9% των όσων θέσαμε. Έτσι, όσον αφορά την πολιτική ενέργειας, η σύνοδος κορυφής αυτού του Σαββατοκύριακου θα είναι μια σύνοδος κρίσης, και εάν δεν δεσμευθούμε πολύ περισσότερο ως προς αυτό, οι συγκεκριμένοι στόχοι δεν θα επιτευχθούν.
Η δεύτερη παρατήρησή μου είναι ότι διαπιστώνουμε μια τάση στην αγορά των τιμών ενέργειας που οδηγεί σε ενεργειακή ένδεια στην Ευρώπη. Η ενέργεια και ο ενεργειακός εφοδιασμός αρχίζουν να θεωρούνται ως προνόμιο από μεγάλο ποσοστό νοικοκυριών. Οι πρόσθετες δαπάνες της ενοικίασης αυξάνονται σε τέτοιο βαθμό ώστε, στο μέλλον, τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα θα πρέπει να φορούν χοντρά πουλόβερ επειδή δεν θα μπορούν να θερμάνουν την κατοικία τους. Η αποσύνδεση ανθρώπων από την παροχή ενέργειας αποτελεί θέμα κοινωνικής αδικίας. Αυτό είναι επίσης κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί σε μια σύνοδο κορυφής για την ενέργεια όπως η συγκεκριμένη.
(Χειροκροτήματα)
Ωστόσο, θα αποκαλυφθεί φυσικά ότι σε αυτήν τη σύνοδο κορυφής συζητήθηκαν άλλα πράγματα, θα ήθελα δε να αναφερθώ σε αυτό που δήλωσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής. Η κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας –με επικεφαλής την ομοσπονδιακή καγκελάριο– έχει κάνει πλήρη αναστροφή. Ό,τι στο παρελθόν ήταν εσφαλμένο όσον αφορά την οικονομική διακυβέρνηση, η οποία ήταν σοσιαλιστική ιδέα, τώρα ξαφνικά είναι σωστό. Τέλος πάντων, κάλλιο αργά παρά ποτέ. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής έχει δίκιο σε ένα πράγμα, ωστόσο. Αυτή η αναστροφή δεν πρέπει να οδηγήσει σε αλλαγή κατεύθυνσης που θα διαταράξει την ισορροπία των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.
Ένα πράγμα είναι απολύτως σαφές: όλη η ευρωπαϊκή πολιτική που υφίσταται σήμερα στο πλαίσιο των ισχυουσών συνθηκών πρέπει να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο των υφισταμένων θεσμικών οργάνων. Στο επίκεντρο αυτού βρίσκεται η Επιτροπή και κανένα άλλο θεσμικό όργανο και, επιτρέψτε μου να προσθέσω, για τον εξής βασικό λόγο: Η Επιτροπή είναι το θεσμικό όργανο που συνδέεται με το Κοινοβούλιο στο θέμα αυτό, η δε κοινοβουλευτική έγκριση για μέτρα που λαμβάνονται σε θέματα εθνικής κυριαρχίας –και τα νομισματικά ζητήματα είναι βασικά θέματα εθνικής κυριαρχίας– είναι απαραίτητη. Ως εκ τούτου, λέμε «ναι» στην οικονομική διακυβέρνηση, με την πρακτική της όμως εφαρμογή να βασίζεται στην Επιτροπή και να υπόκειται στον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτό αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της ισορροπίας των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.
(Χειροκροτήματα)
Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου η Ευρώπη αντιμετωπίζει εσωτερικές προκλήσεις, αλλά και προκλήσεις από την άποψη της διεθνούς πολιτικής. Ανησυχώ –και θα το δηλώσω απερίφραστα εδώ– με τις δηλώσεις που έκαναν κάποιοι ευρωπαίοι πολιτικοί. Ανησυχώ με την απουσία της Ευρώπης από την ιστορική διαδικασία. Κάνετε τη δήλωσή σας κύριε Barroso – εξαιρετικά. Ο κ. van Rompuy κάνει τη δική του δήλωσή –αυτό είναι επίσης εξαιρετικό. Η βαρόνη Ashton κάνει δήλωση – θαυμάσια. Στη συνέχεια η κ. Merkel, ο κ. Sarkozy και ο κ. Cameron προβαίνουν σε δήλωση σε κοινή ανακοίνωση –και αγνοώ τι κρύβεται πίσω από τη νέα αυτή συμμαχία– θαυμάσιο και αυτό. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανείς εκεί –δεν υπάρχει κανείς επί τόπου που, σε άμεσο διάλογο με τους πολίτες που αγωνίζονται για τη δημοκρατία τους, να μιλάει για τον τρόπο με τον οποίο εμείς οι Ευρωπαίοι μπορούμε να βοηθήσουμε και να στηρίξουμε την εν λόγω διαδικασία.
Μπορείτε να γράψετε ό,τι θέλετε στο χαρτί, όμως το χαρτί δεν θα μας βοηθήσει. Δεν πρέπει να χάσουμε την ευκαιρία που παρουσιάζεται εδώ. Θα παραδεχτώ ότι, μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο κ. Cohn-Bendit με ενημέρωσε για μια μεγάλη ευκαιρία που έχει προκύψει. Οφείλω να ομολογήσω ότι δεν την αναγνώρισα με την πρώτη ματιά, όμως οι άνθρωποι που διαδηλώνουν στους δρόμους, οι άνθρωποι που ηγούνται αυτής της επανάστασης, κάθε άλλο παρά ένα θρησκευτικό κράτος έχουν στο μυαλό τους. Θέλουν εκκοσμίκευση. Θέλουν αστική δημοκρατία. Αυτοί είναι οι εταίροι μας. Πρέπει να συνεργαστούμε με τους ανθρώπους αυτούς ώστε να γίνει αυτό μια μεγάλη ευκαιρία για την Ευρώπη.
(Χειροκροτήματα)
Από την άποψη αυτή, είναι επίσης απαραίτητο ο κ. Mubarak να παραιτηθεί. Αυτό θα ήταν ένα θετικό και ενθαρρυντικό μήνυμα. Τώρα που μιλούμε σχετικά με το θέμα των αξιών μας, της δημοκρατίας και της ελευθερίας της έκφρασης, χαίρομαι που η κ. Győri είναι παρούσα. Θα ήθελα να σας πω ένα πράγμα, κυρία Győri: Έχω τώρα διαβάσει την απάντηση της ουγγρικής κυβέρνησης στην επιστολή της Επιτροπής. Πρέπει να πω ότι η επιστολή της Επιτροπής ήταν εξαιρετική. Επρόκειτο για ένα ευγενικό ερώτημα που ζητούσε από την ουγγρική κυβέρνηση, αν είχε την καλοσύνη, να μας πει κατά πόσον θα μπορούσε ενδεχομένως να συμφωνήσει ότι η νομοθεσία που συνέταξε ίσως να μην ήταν εντελώς εντάξει –και μας συγχωρείτε που σας ερωτούμε! Η ·απάντηση ήταν: πώς διανοείστε να μας ρωτάτε ένα τέτοιο πράγμα· όλα είναι μια χαρά εδώ. Αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει στην Ευρώπη. Θα το επαναλάβω και πάλι: ο νόμος αυτός δεν είναι συμβατός με θεμελιώδεις ευρωπαϊκούς κανόνες.
(Χειροκροτήματα)
Δεν είναι συμβατός με την οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων. Το δήλωσε πολύ κομψά και η ίδια η κ. Kroes. Εάν ο νόμος αυτός δεν τροποποιηθεί, θα αισθάνομαι ότι εξαπατήθηκα από τον προεδρεύοντα του Συμβουλίου. Ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας δήλωσαν σε αυτό το Σώμα: «Εάν η Επιτροπή διατυπώσει παρατηρήσεις, θα τροποποιήσουμε τον νόμο». Η Επιτροπή διατύπωσε παρατηρήσεις και ως εκ τούτου αναμένω από την Ουγγαρία να τροποποιήσει τον εν λόγω νόμο. Πώς αλλιώς σκοπεύουμε να μιλήσουμε με αξιοπιστία περί δημοκρατίας στη Μεσόγειο όταν οι ίδιοι δεν την εφαρμόζουμε στην Ευρώπη;
Lena Ek, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, σε περιόδους κρίσης δύο στρατηγικές είναι απαραίτητες: να σταματήσουμε την επικείμενη απειλή και να επωφεληθούμε των ευκαιριών ώστε να προχωρήσουμε μπροστά.
Όσον αφορά την κλιματική και ενεργειακή κρίση, ποια είναι η απάντηση του Συμβουλίου; Ειλικρινά, θεωρώ ότι είναι και απογοητευτική και ενοχλητική.
Ο εκτός Ευρώπης κόσμος αντιμετωπίζει την ενεργειακή πρόκληση κατά μέτωπο. Οι ΗΠΑ επενδύουν τεράστια χρηματικά ποσά στην πράσινη τεχνολογία. Στην ομιλία της περασμένης εβδομάδας σχετικά με την κατάσταση της Ένωσης, ο πρόεδρος Barack Obama έδωσε έμφαση στην ενεργειακή απόδοση και τις δυνατότητες που προσφέρει η πράσινη τεχνολογία.
(Ο Πρόεδρος παρεμβαίνει εν συντομία για ένα διαδικαστικό θέμα)
Ο πρόεδρος Obama συνέκρινε μάλιστα τις νέες αυτές τεχνολογίες με τον αγώνα για την κατάκτηση του διαστήματος και την αποκάλεσε «στιγμή του Sputnik» για τη γενιά μας.
Τώρα, στο Συμβούλιο, πού είναι το σχέδιο της Ευρώπης «για να στείλει έναν άνθρωπο στο φεγγάρι»; Ούτε καν τολμάτε να συζητήσετε έναν δεσμευτικό στόχο ενεργειακής απόδοσης. Η ενεργειακή απόδοση είναι το αγαπημένο θέμα κάθε ομιλητή περί ενέργειας και κάθε πολιτικού, το Συμβούλιο όμως το αναβάλλει έως το 2012.
Η Κίνα επενδύει μεγάλα ποσά στην έρευνα και τις νέες τεχνολογίες. Σήμερα η Κίνα διαθέτει πάνω από 400 φωτοβολταϊκές επιχειρήσεις. Πριν από δέκα χρόνια κατείχαν το μηδέν τοις εκατό της παγκόσμιας αγοράς. Σήμερα κατέχουν το 23%. Πριν από δέκα χρόνια κατείχαν το μηδέν τοις εκατό της αγοράς αιολικής ενέργειας. Σήμερα κατέχουν το 50%.
Τι κάνουμε εμείς στην Ευρώπη; Το πρόγραμμα πλαίσιο για τον ανταγωνισμό και την καινοτομία, το CIP, αγωνίζεται να κερδίσει υποστήριξη, η δε χρηματοδότηση για το SET, το στρατηγικό σχέδιο ενεργειακής τεχνολογίας, είναι κατώτερη της μισής. Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε σε σύγκριση με την Κίνα και τις ΗΠΑ. Έχουμε μάλιστα και κράτη μέλη τα οποία σχεδιάζουν ήδη μείωση των εκπομπών κατά 30%, όπως η Γερμανία, όμως το Συμβούλιο δεν τολμά να κινηθεί· ούτε και η Επιτροπή, παρεμπιπτόντως. Σύμφωνα με πρόσφατη κοινή έκθεση της Barclays και της Accenture, η στροφή προς την οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα οδηγεί σε αξιοσημείωτη ανάπτυξη των βιώσιμων τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Άρα οι τράπεζες κινούνται.
Πού είναι λοιπόν η ευρωπαϊκή ηγεσία; Το Συμβούλιο παζαρεύει τους ενεργειακούς στόχους. Ούτε βλέπει κανείς ότι τα κράτη μέλη εκπληρώνουν την τρίτη δέσμη μέτρων για την αγορά ενέργειας και ότι γίνεται έστω και συζήτηση σχετικά με τη χρηματοδότηση για την έρευνα και την καινοτομία στον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό. Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε στην Ευρώπη, και το Συμβούλιο δεν δείχνει καμία ηγετική παρουσία όσον αφορά την ενέργεια, το κλίμα, την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση. Έτσι έχουν τα πράγματα.
Krisztina Morvai (NI). – (ερώτηση «γαλάζια κάρτα» σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, προς τον κ. Schulz) (HU) Διαπιστώσαμε ότι ο κ. Martin Schulz, επικεφαλής των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, ανησυχεί εξαιρετικά σχετικά με τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ουγγαρία. Πρέπει να σας ρωτήσω, κύριε Schulz, πού ήσασταν μεταξύ 2002 και 2010, όταν οι σοσιαλιστές σύντροφοί σας που ήταν στην εξουσία στην Ουγγαρία διέλυαν κάθε αντικυβερνητική διαδήλωση δια της βίας; Πού ήσασταν στις 23 Οκτωβρίου 2006, όταν δόθηκε η διαταγή δεκατέσσερις άνθρωποι να πυροβοληθούν στο μάτι με πλαστικές σφαίρες που ρίχνονταν στο ύψος του κεφαλιού; Πού ήσασταν το φθινόπωρο του 2006, όταν πολλές εκατοντάδες άτομα, όπως έχει ήδη δεχθεί τελεσίδικα το δικαστήριο (ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια) έχω ένα λεπτό, κύριε Πρόεδρε, έτσι δεν είναι, σύμφωνα με τον Κανονισμό; Πού ήσασταν τότε; Και θα ήθελα επίσης να ρωτήσω γιατί η κυβέρνηση του Fidesz δεν θέτει τώρα σε εσάς και τους συντρόφους σας το ίδιο ερώτημα; Τι εμποδίζει την κυβέρνηση του Fidesz να το πράξει;
Martin Schulz (S&D). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Morvai, παρακολουθώ την εσωτερική πολιτική της Ουγγαρίας από πολύ κοντά. Ήμουν αρκετά συχνά στην Ουγγαρία μεταξύ 2002 και 2010. Είδα επίσης διαδηλώσεις από ένστολους του κόμματός σας του Jobbik στη Βουδαπέστη. Δεν θα σας αναφέρω τι μου θύμισαν οι διαδηλώσεις αυτές. Ως Γερμανός δεν θα αναφερθώ σε αυτό εδώ.
Μεταξύ 2002 και 2010 –προκειμένου να σας δώσω μια σαφή απάντηση– η Ουγγαρία ήταν, όπως είναι και τώρα, ένα δημοκρατικό κράτος που βασίζεται στο κράτος δικαίου με μια αριστερή κυβέρνηση που κυβερνούσε σύμφωνα με τους δημοκρατικές κανόνες. Μέχρι στιγμής, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η κατάσταση στην Ουγγαρία παραμένει η ίδια και σήμερα υπό την εξουσία μιας συντηρητικής κυβέρνησης. Υπάρχει ένα πράγμα για το οποίο είμαι σίγουρος, όμως, και αυτό είναι ότι το κόμμα σας είναι ένα ακροδεξιό και νεοφασιστικό κόμμα.
(Χειροκροτήματα)
Rebecca Harms, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, οι πλέον πρόσφατες αναφορές από τη Νότια Μεσόγειο και την Αίγυπτο αναφέρουν τη ρίψη πυροβολισμών στο Κάιρο. Η κατάσταση οξύνεται. Ως αποτέλεσμα της εν λόγω είδησης, δεν μπορώ παρά να απευθύνω έκκληση προς τους ευρωπαίους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων να μην περιμένουν μέχρι το γεύμα της Παρασκευής αυτής της εβδομάδας για να συμφωνήσουν σχετικά με το ποιο πρέπει να είναι το σωστό μήνυμα για την Αίγυπτο. Έπρεπε εδώ και καιρό να είχαμε καταστήσει σαφές στον κ. Mubarak ότι πρέπει να παραιτηθεί σύντομα, εφόσον αυτό είναι αναγκαίο προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση της αναταραχής στην Αίγυπτο και να διασφαλιστεί ότι οι εξελίξεις ακολουθούν παρόμοια πορεία με αυτήν που σημειώθηκε προηγουμένως στην Τυνησία. Θα ήταν πραγματικά ντροπή να περιμένουμε απλώς να δούμε τι θα συμβεί στην Αίγυπτο.
(Χειροκροτήματα)
Αυτή η σύνοδος κορυφής υποτίθεται ουσιαστικά ότι είναι μια σύνοδος κορυφής για την ενέργεια. Ωστόσο, όταν εξετάζω τις προετοιμασίες που γίνονται για αυτήν, δεν εκπλήσσομαι πραγματικά που άλλα θέματα καθορίζουν πλέον την ημερήσια διάταξη. Με βάση το σύνθημα «χρειαζόμαστε ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού», γίνονται πολλές επαφές –ιδιαίτερα από εσάς, κύριε Barroso– με χώρες όπως το Αζερμπαϊτζάν και το Τουρκμενιστάν. Ο κ. Oettinger μίλησε πρόσφατα στην Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας σχετικά με το πώς πρόκειται να αναπτύξουμε τις ενεργειακές μας σχέσεις με το Ιράκ, τη Γεωργία και το Τουρκμενιστάν.
Λαμβάνοντας υπόψη τα γεγονότα στη νότια Μεσόγειο, όπου διαπιστώνουμε επίσης τις συνέπειες των πολιτικών μας σχετικά με τα δικά μας συμφέροντα και την εξωτερική μας ενεργειακή πολιτική, θεωρώ ότι αυτό είναι μάλλον επικίνδυνο. Γνωρίζω ότι χρειαζόμαστε διαφοροποίηση εφόσον βρισκόμαστε επίσης αντιμέτωποι με μια προβληματική και πολύ δύσκολη κατάσταση στα ανατολικά με τη Ρωσία και τις χώρες διαμετακόμισης, Λευκορωσία και Ουκρανία. Ωστόσο, η διαφοροποίηση δεν πρέπει να συνεπάγεται ότι θα αναπτύξουμε τώρα σχέσεις με αυταρχικά καθεστώτα και χώρες που βρίσκονται υπό κρίση.
Η λύση για έναν καλύτερο και ασφαλέστερο ενεργειακό εφοδιασμό είναι η ενεργειακή απόδοση και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πρέπει δε να δηλώσω, κύριε Barroso, ότι έχετε ανεχθεί πολλά ως προς το θέμα αυτό. Ο κ. Oettinger έχει παραμελήσει τον τομέα τον οποίο είχε διαχειριστεί σωστά ο κ. Piebalgs, ή –και αυτή είναι η αρνητική πλευρά της θεώρησης του θέματος– επέλεξε για άλλη μια φορά να μην προωθήσει τις ανθεκτικές στον χρόνο τεχνολογίες όπως είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η ενεργειακή απόδοση και επανήλθε στο παλιό ενεργειακό μείγμα. Ξαφνικά διαπιστώνουμε ότι τα τιμολόγια τροφοδότησης των πυρηνικών σταθμών, για πυρηνική ενέργεια, πρόκειται να συζητηθούν στη σύνοδο κορυφής –μη χειρότερα! Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε λοιπόν όσον αφορά αυτήν τη συζήτηση για τον εκσυγχρονισμό και την καινοτομία; Έχω χάσει απλά την υπομονή μου με αυτό τώρα.
(Χειροκροτήματα)
Ίσως να ήμασταν πράγματι υπερβολικά υπομονετικοί όσον αφορά την οικονομική διακυβέρνηση. Η Γερμανία φαίνεται πλέον να ακολουθεί την κατεύθυνση του Schauble. Ωστόσο, αυτό που τίθεται σήμερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εξακολουθεί να μην αντιπροσωπεύει τις τελευταίες εξελίξεις. Χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο από μια μικρή τροποποίηση στο μέσο σταθερότητας. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να ληφθεί μια απόφαση για την τροποποίηση των πιστωτικών συνθηκών για την Ελλάδα και την Ιρλανδία, αλλιώς θα καταλήξουμε στο να καταστρέψουμε τις χώρες αυτές. Χρειαζόμαστε περισσότερα χρήματα για το μέσο διαχείρισης κρίσεων, αλλιώς θα πρέπει να ξεχάσουμε οποιαδήποτε ιδέα για την παροχή βοήθειας προς την Ισπανία και την Πορτογαλία στο εγγύς μέλλον.
Αυτό που χρειαζόμαστε επιτέλους –απλώς και μόνο για να καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον με μεγάλη σαφήνεια στο σημείο αυτό– είναι μια πρόταση για τον τρόπο με τον οποίο σκοπεύουμε να αντιμετωπίσουμε την αναδιάρθρωση του χρέους. Δεν μπορούμε να το αποφύγουμε, όλοι το γνωρίζουν αυτό, και εμείς ως Κοινοβούλιο θέλουμε επίσης να το συζητήσουμε περαιτέρω εδώ.
Jan Zahradil, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (CS) Κύριε Πρόεδρε, η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί τομέα στον οποίο η ΕΕ θα πρέπει να συμμετάσχει και να ενεργεί με τον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ενότητας και συντονισμού, πράγμα το οποίο δεν ισχύει για πολλές άλλες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, και ως εκ τούτου εμείς, ως Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές, υποστηρίζουμε τη δημιουργία μιας κοινής αγοράς ενέργειας δεδομένου ότι αυτό θα ενισχύσει τη θέση των κρατών μελών έναντι των κυριότερων προμηθευτών, ενώ ταυτόχρονα θα περιορίσει τα περιθώρια ορισμένων προμηθευτών στρατηγικών πρώτων υλών να καταχρώνται της δεσπόζουσας θέσης τους προκειμένου να παίζουν παιχνίδια εξωτερικής πολιτικής. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, πιστεύουμε ότι η διαδικασία ολοκλήρωσης της ενέργειας θα πρέπει να σέβεται τους ειδικούς εθνικούς παράγοντες, με άλλα λόγια τα εθνικά ενεργειακά μείγματα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης πυρηνικής ενέργειας.
Από οικονομικής πλευράς, θα ήθελα να δηλώσω ότι η Ομάδα μου αποτελείται κατά κύριο λόγο από κόμματα χωρών που δεν ανήκουν στην ευρωζώνη και δεν χρησιμοποιούν το ευρώ. Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι θέλουμε την ευρωζώνη αδύναμη, εύθραυστη και ασταθή, ή ότι θα θέλαμε το ευρώ να αποτύχει. Από την άλλη πλευρά, θα ήθελα να δηλώσω σαφώς ότι η ανάκαμψη της κοινοτικής οικονομίας και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα δεν πρέπει να οδηγήσουν σε περαιτέρω υπερεθνικές τάσεις ή σε φορολογική ομοσπονδοποίηση, ούτε και πρέπει να αποτελέσουν πρόσχημα για την περαιτέρω μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από το εθνικό στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Είμαστε απολύτως αντίθετοι προς αυτό!
Θα ήθελα να κάνω μερικές παρατηρήσεις σχετικά με τα γεγονότα στη Βόρεια Αφρική -στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Υπάρχουν σημαντικές ομοιότητες εδώ με τα γεγονότα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη το 1989. Επικροτούμε θερμά τις τάσεις εκδημοκρατισμού στις χώρες αυτές και θα πρέπει να τις υποστηρίξουμε. Θέλουμε η άμεση γειτονία της ΕΕ να είναι σταθερή και δημοκρατική. Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να προσέξουμε, από την άλλη πλευρά, οι δικαιολογημένες προσπάθειες και οι εκκλήσεις των ανθρώπων στις χώρες αυτές να μην αποτύχουν και να μην οδηγήσουν σε αντιδημοκρατικές, αυταρχικές ή θρησκευτικές δικτατορίες. Η ΕΕ πρέπει να προχωρήσει κατά τρόπο ώστε να αποτρέψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Marisa Matias, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, όπως γνωρίζουμε, ο τομέας της ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, κατά συνέπεια η ευκαιρία θα έπρεπε να είναι στην ημερήσια διάταξη και να αποτελεί σύνθημα για το Συμβούλιο για το οποίο σήμερα προετοιμαζόμαστε· δυστυχώς, όμως, δεν είναι.
Έχουμε ανάγκη από συγκεκριμένες επενδύσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής απόδοσης στις πόλεις μας, ιδιαίτερα στις χώρες οι οποίες υφίστανται τις πλέον σοβαρές κερδοσκοπικές επιθέσεις και, πάνω απ’ όλα, στις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας. Ωστόσο, οι απαντήσεις που προσφέρουν οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να ακολουθούν παλιές συνταγές και αυτές προσπαθούμε ακόμη να επιβάλουμε.
Αυτό που χρειαζόμαστε στο παρόν Συμβούλιο είναι μια ενεργειακή επανάσταση. Δεν χρειαζόμαστε απλώς περισσότερες συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα: αυτό εξακολουθεί να αποτυγχάνει. Παραμένουμε πολύ συνδεδεμένοι με τις παλαιές πηγές ενέργειας –με τα ορυκτά καύσιμα και την πυρηνική ενέργεια– και στερούμαστε σε μεγάλο βαθμό φιλοδοξιών όσον αφορά τις νέες πηγές ενέργειας, οι οποίες είναι οι μόνες που μπορούν να διασφαλίσουν την ισότητα πρόσβασης και οι μόνες που μπορούν να εγγυηθούν ότι τα μεγάλης κλίμακας έργα θα είναι εξίσου σημαντικά με τα τοπικά. Μόνο με τον συνδυασμό όλων θα μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε μια πραγματικά ολοκληρωμένη πολιτική, και γι’ αυτό το παρόν Συμβούλιο θα συνεχίσει όπως και πριν αντί να έλθει σε ρήξη με το παρελθόν όπως θα έπρεπε.
Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ζητήσω την άδειά σας να απευθύνω έκκληση για μόνο ένα θέμα ακόμη: οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης απαιτούν εκκλήσεις έκτακτης ανάγκης, συνεπώς η έκκληση για την οποία ζητώ την άδειά σας είναι οι ηγέτες της Ευρώπης να έχουν, σε σχέση με ό,τι συμβαίνει στην Αίγυπτο, τουλάχιστον τόση αλληλεγγύη προς τον λαό που βρίσκεται στους δρόμους, όση είχαν με τα αυταρχικά καθεστώτα, η διακυβέρνηση των οποίων επικεντρωνόταν μόνο στην οικονομία και δεν σεβόταν τη δημοκρατία.
Νίκη Τζαβέλα, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχηθώ θερμά στον αγαπητό μας κύριο Barroso καλή τύχη. Καλή τύχη σε όλους μας με τους Αζέρους και τους Τουρκμένιους στην αγορά. Λένε ότι έχουν ήδη υποσχεθεί να προμηθεύουν πέντε ακόμη συμβαλλόμενα μέρη με φυσικό αέριο.
Και αυτό εγείρει πραγματικά το μεγάλο ερώτημα. Πριν από μερικά χρόνια είχαμε τη ρωσοουκρανική κρίση, και ακόμη την καταπολεμούμε. Τώρα έχουμε την κρίση της Βόρειας Αφρικής. Η τιμή του πετρελαίου αυξάνεται ήδη.
Είναι συνεπώς καιρός να θέσουμε στην ημερήσια διάταξη της Παρασκευής το θέμα ότι η Ευρώπη πρέπει να εξετάσει τους δικούς της πόρους και τις δικές της πηγές. Είναι πλέον καιρός να θέσουμε την εκμετάλλευση, την εξαγωγή και τα λοιπά στην ημερήσια διάταξη. Νομίζω ότι θα μπορούσατε να ζητήσετε από τα κράτη μέλη να καταστρώσουν χάρτες για το τι συμβαίνει όσον αφορά την αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων και πηγών σε κάθε κράτος μέλος, να αξιολογήσετε τα πιο ελπιδοφόρα έργα, να θεσπίσετε κίνητρα για τις ιδιωτικές εταιρείες ώστε να αναλάβουν την αξιοποίηση και να εξετάσετε τι μπορούμε να κάνουμε με τους δικούς μας πόρους.
Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το πλέον τρομακτικό σενάριο της απώλειας της διώρυγας του Σουέζ. Συνεπώς, ως προς την Αίγυπτο, για όλους μας: ομαλή μετάβαση. Διαφορετικά, θα αντιμετωπίσουμε τεράστια προβλήματα.
Francisco Sosa Wagner (NI). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, χάρη σε πολλά χρόνια σκληρής δουλειάς, οι στόχοι της ενεργειακής πολιτικής στην Ευρώπη είναι πλέον απολύτως σαφείς σε εμάς: δημιουργία εγχώριας αγοράς, ασφάλεια εφοδιασμού, προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ενεργειακή απόδοση.
Λαμβανομένων υπόψη των στόχων αυτών τους οποίους οι ίδιοι προτείναμε, το έγγραφο επί του οποίου πρόκειται να εργαστεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στερείται σε μεγάλο βαθμό φιλοδοξιών και είναι μάλλον ήπιο. Εάν η παρότρυνση για την ευρωπαϊκή κοινή ενεργειακή πολιτική πρόκειται να προέλθει από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, τότε θα περιμένουμε πολύ, διότι η άποψη που φαίνεται να κυριαρχεί ανάμεσά τους είναι εθνική, κοντόφθαλμη και παρωχημένη.
Δεν είναι μικρό το θέμα που μας απασχολεί εδώ, εφόσον η ραχοκοκαλιά της Ευρώπης είναι η ενεργειακή πολιτική. Πρέπει να υπερασπιστούμε τις αρχές της με μια φωνή σε ολόκληρο τον κόσμο και, δυστυχώς, απέχουμε πολύ από αυτό.
Herbert Reul (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής, κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, κυρίες και κύριοι, η σύνοδος κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πραγματοποιείται σε μια εποχή κατά την οποία υπάρχει πληθώρα άλλων επειγόντων θεμάτων εκτός από εκείνο που επρόκειτο να τεθεί σε συζήτηση.
Ο κ. Schulz ορθώς ανέφερε ότι όλοι αναμένουμε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να προβεί σε δήλωση όσον αφορά την Αίγυπτο και το τι συμβαίνει εκεί και να ασχοληθεί με το εν λόγω θέμα. Αυτό είναι σωστό. Κύριε Schulz, θα μπορούσα να είχα συμφωνήσει μαζί σας απόλυτα σε αυτό εάν δεν είχατε διαπράξει το σφάλμα στο δεύτερο μέρος της ομιλίας σας να κάνετε για μια ακόμη φορά φτηνή κομματική επίδειξη διαφωνώντας με τους Ούγγρους. Δεν έχει καμία σχέση με το θέμα, μιλάμε σήμερα για το Συμβούλιο και για τα θέματα που περιλαμβάνονται στην ημερήσια διάταξη.
Κυρία Harms, θα ήθελα επίσης να καταστήσω σαφές ένα πράγμα σε σχέση με όσα είπατε. Όταν ορθά αναφέρετε ότι τα επείγοντα αυτά ζητήματα –οικονομικά ζητήματα, θέματα σχετικά με το ευρώ και την Αίγυπτο– πρέπει να αντιμετωπιστούν, δεν μπορείτε από την άλλη να κατηγορείτε τον Επίτροπο Oettinger ότι δεν ασχολείται πλέον επαρκώς με το θέμα της ενέργειας. Αυτό είναι παράλογο. Οφείλεται στο γεγονός ότι το Συμβούλιο πρέπει να ασχοληθεί και με άλλα θέματα.
Το αν συμφωνείτε με την ενεργειακή πολιτική ή όχι ή το αν άλλοι άνθρωποι έχουν διαφορετική γνώμη δεν την καθιστά καλή ή κακή. Δεν μπορεί να αξιολογείται σύμφωνα με ένα τέτοιο κριτήριο. Πιστεύω ότι η Επιτροπή προετοιμάζεται τους τελευταίους μήνες κατά τρόπο πολύ διεξοδικό και λογικό για τη σύνοδο κορυφής. Δεν ακολουθεί την αρχή τού να προβάλλει συνεχώς νέες απαιτήσεις. Αντ’ αυτού, προετοιμάζεται σωστά και εμπεριστατωμένα και στη συνέχεια λαμβάνει μέτρα τα οποία πράγματι θα επιφέρουν αλλαγή.
Παρεμπιπτόντως, κύριε Schulz –ούτε καν ακούει, δεν έχει όμως σημασία, έτσι ακριβώς είναι το παιχνίδι της κοινοβουλευτικής συζήτησης όπου είναι φανερό ότι μαζί μιλάμε και χώρια καταλαβαινόμαστε.
(Διαμαρτυρίες)
Μιλήσατε για τη φτώχεια που μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα των τιμών της ενέργειας. Έχετε απόλυτο δίκιο. Ωστόσο, κύριε Schulz, για να είμαστε δίκαιοι, θα πρέπει στη συνέχεια να θέσουμε το ερώτημα: γιατί οι τιμές της ενέργειας είναι τόσο υψηλές; Ποιος είναι ο λόγος για αυτό; Ποιον ρόλο διαδραματίζουμε εμείς σε αυτό όταν εγκρίνουμε πολιτικά μέτρα που ανεβάζουν διαρκώς τις τιμές στα ύψη; Είναι και αυτός ένας παράγοντας που συμβάλλει –δεν είναι ο μοναδικός– όμως θα πρέπει να περιληφθεί και αυτός σε μια ειλικρινή συζήτηση και είναι απαραίτητο να λάβουμε υπόψη τις νέες απαιτήσεις που εγκρίνονται συνεχώς εδώ από το πρωί έως το βράδυ.
Κατά την άποψή μου, αυτή η σύνοδος κορυφής προσφέρει μια τεράστια ευκαιρία για να προχωρήσουμε επιτέλους στο θέμα των υποδομών και να διασφαλίσουμε την ανάληψη επενδύσεων σε υποδομές και ενέργεια, διότι όλα τα άλλα θέματα εξαρτώνται από την επιτυχία μας ως προς αυτό. Τίθεται το ζήτημα των τιμών, της αξιοπιστίας, αλλά και της δυνατότητας ορθής ενσωμάτωσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο δίκτυο, και γι' αυτό χρειαζόμαστε δυστυχώς σημαντικές επενδύσεις. Επιπλέον, το κράτος δεν θα είναι σε θέση να αναλάβει το κόστος αυτό μόνο του.
(Ο ομιλητής δέχεται να απαντήσει σε ερώτηση στο πλαίσιο της διαδικασίας της γαλάζιας κάρτας σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, του Κανονισμού).
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. Libor ROUČEK Αντιπροέδρου
Rebecca Harms (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, όσον αφορά τις εμπεριστατωμένες προετοιμασίες για τη σύνοδο κορυφής για την ενέργεια και τους τομείς πολιτικής προτεραιότητας: κύριε Reul, ποια είναι τότε η γνώμη σας για το γεγονός ότι, σε μεγάλη συνέντευξη σήμερα στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung στη Γερμανία, ο κ. Oettinger προειδοποίησε την Ευρωπαϊκή Ένωση να αποφύγει τον καθορισμό υπερβολικά φιλόδοξων στόχων για την ανανεώσιμη ενέργεια; Αυτό συμβαίνει λίγες μόνο εβδομάδες αφότου τέθηκε σε ισχύ η οδηγία περί ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για την οποία όλοι μας εδώ ήμασταν πολύ υπερήφανοι. Όσον αφορά τις εμπεριστατωμένες προετοιμασίες για το θέμα της ενεργειακής απόδοσης: ποια είναι η άποψή σας για το γεγονός ότι το σχέδιο δράσης για την ενεργειακή απόδοση εξακολουθεί να βρίσκεται σε ένα συρτάρι και κατά συνέπεια δεν υπάρχει ουσιαστικά καμιά απολύτως πιθανότητα να συζητηθεί κατά τη σύνοδο κορυφής;
Herbert Reul (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, υπάρχουν πολιτικοί που απαιτούν συνεχώς κάτι νέο αλλά ποτέ δεν ολοκληρώνουν τίποτα. Υπάρχουν επίσης πολιτικοί που προετοιμάζονται σωστά και υλοποιούν πρωτοβουλίες. Αυτό ακριβώς είναι το θέμα. Δεν πιστεύω στο να προβάλλουμε συνεχώς νέες απαιτήσεις και, ως εκ τούτου, ο κ. Oettinger έχει απόλυτο δίκιο. Πρώτον, ας πράξουμε ό,τι έχουμε ήδη δεσμευτεί να πράξουμε.
Ο κ. Schulz ορθώς επεσήμανε ότι σε πολλά κράτη μέλη το θέμα της απόδοσης απέχει κατά πολύ του επιθυμητού και ότι πολλά κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη επιτύχει τις ποσοστώσεις τους για την ανανεώσιμη ενέργεια. Είμαστε αρκετά καλοί, αλλά όχι όσο θα έπρεπε. Με άλλα λόγια, είμαστε ακόμη πολύ μακριά από εκεί που θέλουμε να φθάσουμε. Μερικές φορές είναι λογικότερο να επιτυγχάνεις πρώτα αυτό που έχεις θέσει ως στόχο να επιτύχεις προτού προχωρήσεις στο επόμενο βήμα. Υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν να πάνε πάρα πολύ γρήγορα και στη συνέχεια σκοντάφτουν επάνω στα ίδια τους τα πόδια.
Marita Ulvskog (S&D). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, όπως ανέφερε νωρίτερα ο κ. Schulz, η Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διεξήγαγε μια εναλλακτική σύνοδο κορυφής για την ενέργεια εχθές. Το πράξαμε αυτό σε μια εποχή κατά την οποία όλο και περισσότερες οικογένειες και πολίτες δεν είναι σε θέση από οικονομική άποψη να διατηρήσουν τα σπίτια τους ζεστά, ενώ την ίδια στιγμή η βιομηχανία, η οποία εξαρτάται από την ενέργεια και πρέπει να είναι ανταγωνιστική, μαστίζεται από δυσκολίες. Ένας άλλος λόγος για αυτό ήταν το γεγονός ότι οι πρωτοβουλίες σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο στον τομέα αυτόν στην ΕΕ ήταν πολύ λίγες και αραιές και εξαιρετικά αδύναμες. Απαντώντας σε όσα ανέφερε ο κ. Reul –έχουν δρομολογηθεί κάποια πράγματα, στη συνέχεια όμως απλά παρέμειναν στα χαρτιά και δεν προχώρησαν πέρα από το συρτάρι του γραφείου.
Το μήνυμά μας από την εναλλακτική σύνοδο κορυφής για την ενέργεια προς την αυριανή σύνοδο κορυφής της ΕΕ είναι πολύ απλό και σαφές. Αναλάβετε δράση· κάντε κάτι –εδώ και τώρα. Διασφαλίστε ότι έχουμε δεσμευτικούς στόχους ενεργειακής απόδοσης που πράγματι τηρούνται. Για παράδειγμα, υπάρχουν περίπου 190 εκατομμύρια κτίρια στην ΕΕ που πρέπει να θερμανθούν. Οι επενδύσεις σε αυτά προκειμένου να αποφευχθεί η σημερινή διαρροή ενέργειας θα παρείχαν τόσο οικονομικά οφέλη όσο και νέες θέσεις εργασίας. Επενδύστε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εκτός κι αν πιστεύετε ότι αυτές που έχουμε είναι αστείρευτες, επενδύστε και σε δίκτυα διανομής σύγχρονα και αποτελεσματικά για όλους τους τύπους ενέργειας. Δώστε στους καταναλωτές και τους πολίτες ισχυρά και σαφή δικαιώματα σε σχέση με τις εταιρείες ενέργειας. Διασφαλίστε ότι η αγορά ενέργειας είναι και διαφανής και μπορεί να ελεγχθεί. Ακριβώς όπως δεν θέλουμε μια χρηματοπιστωτική αγορά που δεν λειτουργεί σωστά και είναι κλειστή και εντελώς ανεξέλεγκτη, έτσι δεν θέλουμε και μια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που λειτουργεί όπως λειτουργούσε η χρηματοπιστωτική αγορά πριν από την κρίση.
Χρησιμοποιείστε ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες για να αποδείξετε ότι η ζήτηση ενέργειας είναι ζήτημα κοινωνικής ευθύνης και πολιτικών αποφάσεων και όχι ιδιωτική υπόθεση που πρέπει να αντιμετωπίσουν μόνοι τους και μεμονωμένα οι πολίτες. Δείξτε, όπως ανέφερε ο κ. Schulz, ότι κατανοούμε πως η ενεργειακή πολιτική αποτελεί επίσης κοινωνική πολιτική, βιομηχανική πολιτική και πολιτική για το μέλλον.
Fiona Hall (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η σύνοδος κορυφής της Παρασκευής υποτίθεται ότι εστιάζεται στρατηγικά στην ενέργεια και την καινοτομία. Ελπίζω ότι η προσοχή των αρχηγών των κυβερνήσεων δεν θα αποσπαστεί πολύ από την κατάσταση στην Αίγυπτο. Ελπίζω επίσης ότι η αναγκαία συζήτηση για την ενεργειακή υποδομή και τη διασυνοριακή συνεργασία –την πλευρά του ενεργειακού εφοδιασμού– δεν θα αποσπάσει την προσοχή από τη συζήτηση σχετικά με την πλευρά της ζήτησης της ενέργειας, η οποία είναι εξίσου σημαντική.
Ο στόχος ενεργειακής απόδοσης 20% για το 2020 ακολουθεί εξαιρετικά λανθασμένη οδό. Αυτό που πρέπει να ακούσουμε από τους ηγέτες μας την Παρασκευή είναι η τολμηρή δέσμευση ότι θα λάβουν άμεσα μέτρα ώστε να επανέλθουμε στη σωστή πορεία. Το να καταστεί ο στόχος του 20% δεσμευτικός χωρίς καθυστέρηση θα ήταν ο απλούστερος τρόπος για να συμβεί αυτό. Διαφορετικά, απλώς θα χάσουμε μεγάλη ποσότητα αυτού του ενεργειακού εφοδιασμού που τόσο ακριβά αποκτούμε. Αυτό δεν συνιστά καλή οικονομική πρακτική, ιδιαίτερα σε περίοδο κρίσης.
Claude Turmes (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι η σημασία της ενέργειας προκύπτει καθαρά από το γεγονός ότι ο κ. Van Rompuy απουσιάζει, αφού δίνει συνέντευξη τύπου, ο δε κ. Barroso έχει αποχωρήσει. Αυτά για το πόσο σημαντικό θεωρούν ότι είναι το να μας ακούνε.
Εχθές, κατόπιν πρόσκλησης της Ομάδας S&D, ο Jeremy Rifkin βρέθηκε στις Βρυξέλλες και παρουσίασε με σαφήνεια ένα νέο οικονομικό όραμα. Πρώτον, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις οποίες διαθέτουμε με την οδηγία. Δεύτερον, κάθε κτίριο που καταναλώνει το 40% της ενέργειάς μας σήμερα, μπορεί να μεταμορφωθεί σε κτίριο χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ακόμη και σε κτίριο «παθητικής ενέργειας». Τρίτον, νομίζω ότι έχουμε ευρεία συναίνεση εδώ ότι πρέπει να επιταχυνθούν τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας. Τέταρτον, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την επόμενη Ε&Α για την ανάπτυξη τεχνολογιών αποθήκευσης και, τέλος, εύκολα συνδεόμενων ηλεκτρικών υπομονάδων.
Με τα πέντε αυτά, και φυσικά με ό,τι ανέφερε η Fiona στο γενικότερο πλαίσιο της απόδοσης σε όλους τους τομείς, θα μπορούσαμε, καταρχάς, να καταστήσουμε την ευρωπαϊκή οικονομία μας πολύ λιγότερο εξαρτώμενη γεωπολιτικά. Δεύτερον, θα εξοικονομούσαμε 300 δισεκατομμύρια ευρώ σε μεταβιβάσεις εκτός της ευρωπαϊκής οικονομίας και θα τα χρησιμοποιούσαμε για να επενδύσουμε σε θέσεις εργασίας και άλλου είδους επενδύσεις εδώ. Τρίτον, ο αγώνας δρόμου για τις πράσινες τεχνολογίες έχει ξεκινήσει· αρκεί να διαβάσετε το νέο κινεζικό πενταετές σχέδιο.
Εάν δεν δημιουργήσουμε κατά τους επόμενους μήνες το πλαίσιο ώστε η Ευρώπη να είναι η ηγετική αγορά για όλες αυτές τις τεχνολογίες, θα χάσουμε έναν από τους λίγους τομείς στους οποίους εξακολουθούμε να ηγούμαστε της παγκόσμιας οικονομίας. Είναι πολύ κρίμα που η εν λόγω σύνοδος κορυφής δεν είναι καλά προετοιμασμένη –ο κ. Van Rompuy είναι εν μέρει υπεύθυνος για αυτό, όπως είναι και ο κ. Oettinger. Δεν έχει προετοιμάσει κάτι που να είναι καλά μελετημένο για την απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και έχει περάσει τους τελευταίους τρεις μήνες με το να είναι ο Δούρειος Ίππος δύο ή τριών μεγάλων γερμανικών εταιρειών ενέργειας που ήθελαν να καταστρέψουν τον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Τέλος, κάτι που επιτύχαμε: Ο κ. Oettinger έχει 26 προς 1 πιθανότητες ήττας όσον αφορά την καταστροφή των εθνικών προγραμμάτων στήριξης. Μόνο οι Κάτω Χώρες τον υποστηρίζουν. Πρόκειται για σημαντική νίκη και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα συνεχιστούν. Είναι η υπ’ αριθμόν ένα πηγή ενέργειας του μέλλοντος.
Konrad Szymański (ECR). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, είμαστε έτοιμοι να λάβουμε την απόφαση να διαθέσουμε 1 δισ. ευρώ για την επέκταση των ενεργειακών υποδομών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διάθεση δημόσιου χρήματος σε θέματα ενέργειας έχει νόημα μόνο εάν μας βοηθά να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις ασφαλείας. Η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτάται από την ευρεία διαφοροποίηση, γεγονός το οποίο προϋποθέτει όχι μόνο νέες οδούς μεταφοράς αλλά και πρόσβαση σε νέες πηγές καυσίμων. Σε αντίθετη περίπτωση θα επαναλάβουμε τα λάθη που διαπράχθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος ΔΕΔ-Μ, το οποίο ισχυρίστηκε ότι έργα όπως ο αγωγός Nord Stream είναι ευρωπαϊκά. Δεν χρειαζόμαστε πλέον νέους τρόπους προκειμένου να φέρουμε περισσότερο από το ίδιο ρωσικό καύσιμο στην ευρωπαϊκή αγορά. Εάν επαναλάβουμε τα ίδια παλιά λάθη, το μόνο που θα αγοράσει το 1 δισεκατομμύριο ευρώ θα είναι μια εικονική αγορά και ένας εικονικός ανταγωνισμός.
Vladimír Remek (GUE/NGL). – (CS) Κύριε Πρόεδρε, αναμένω από τη σύνοδο κορυφής για την ενέργεια να προσφέρει, πάνω απ’ όλα, μια περιεκτική αλλά και κατανοητή και υπεύθυνη προσέγγιση των συμφερόντων των πολιτών μας. Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες της Eurostat, η σταθερότητα των τιμών ενέργειας αποτελεί μία από τις κύριες προτεραιότητες για ένα μεγάλο ποσοστό των κατοίκων της ΕΕ. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Τσεχική Δημοκρατία ηγείται του τομέα ως προς το στατιστικό αυτό στοιχείο. Ένα ανεύθυνο πολιτικό και οικονομικό λόμπυ στην Τσεχική Δημοκρατία έχει προωθήσει ανεπαρκή οικονομική στήριξη για τις μονάδες παραγωγής ηλιακής ενέργειας. Η ξέφρενη βιασύνη των κερδοσκόπων, μεταξύ αυτών και ξένων, και η επιδίωξή τους για δυσθεώρητα κέρδη, στρέφει το κοινό εναντίον των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αυτών καθ’ εαυτών, δεδομένου ότι οι πολίτες βρίσκονται αντιμέτωποι με μια αδικαιολόγητα μεγάλη αύξηση του κόστους της ενέργειας. Σίγουρα δεν είναι εύκολο να διασφαλιστεί επαρκής ποσότητα ενέργειας σε αποδεκτές τιμές, μπορούμε όμως τουλάχιστον να πλησιάσουμε περισσότερο σε αυτό. Κατά τη γνώμη μου, η απάντηση είναι, μεταξύ άλλων, να πιέσουμε για ένα ισορροπημένο ενεργειακό μείγμα, από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως και πυρηνική ενέργεια, και να απορρίψουμε τις ακραίες απόψεις και από τις δύο πλευρές. Μόνον έτσι θα κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών της ΕΕ, τους οποίους εκπροσωπούμε εδώ σε τελική ανάλυση.
Mario Borghezio (EFD). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το Συμβούλιο πρέπει να εξετάσει το γεγονός ότι το σύστημα παραγωγής της Ευρώπης δεν διαθέτει καμία άμυνα εναντίον της αστάθειας των τιμών πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, διότι οι αγορές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης κρατούνται όμηροι της εξεζητημένης διεθνούς οικονομικής κερδοσκοπίας, γεγονός που σημαίνει ότι οι τιμές έχουν πλέον πολύ μικρή σχέση με τις θεμελιώδεις αρχές της προσφοράς και της ζήτησης. Το Συμβούλιο πρέπει να θέσει ως στόχο να παράσχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ένα πρακτικό μέσο με το οποίο θα δημιουργηθεί μια ρυθμιζόμενη αγορά, ανοικτή σε επιλεγμένους εμπόρους και διοικούμενη από έναν τελείως αξιόπιστο ευρωπαίο εταίρο.
Αυτό είναι το νόημα μιας πρότασης της ιταλικής κυβέρνησης για τη δημιουργία ευρωπαϊκού χρηματιστηρίου πετρελαίου με στόχο τη σύσταση μιας σταθερής αγοράς πετρελαίου, η οποία θα αποφέρει τεράστια οφέλη στις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. Ο ενθουσιασμός των κερδοσκόπων για τα βασικά προϊόντα επηρεάζει τις τιμές του πετρελαίου, οι οποίες δεν βασίζονται πλέον στην αγορά για άμεση παράδοση, δεδομένου ότι το σωρευτικό αποτέλεσμα των προκαταβολών και των κερδοσκοπικών ελιγμών καταλήγει στο να καθορίζει την προσφορά και τη ζήτηση στην πραγματική αγορά. Ένα ευρωπαϊκό χρηματιστήριο θα μετέτρεπε τη σημερινή «μη αγορά» των βαρελιών στο χαρτί σε μια αποτελεσματική, ρυθμιζόμενη και ελεγχόμενη πραγματική αγορά που βασίζεται σε πραγματικά βαρέλια πετρελαίου. Οφείλουμε να το συζητήσουμε αυτό και με το Συμβούλιο.
Csanad Szegedi (NI). – (HU) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είμαι ευτυχής που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζητά τα θέματα της ενεργειακής ασφάλειας και της καινοτομίας ταυτόχρονα. Αναμφίβολα, η ενεργειακή ασφάλεια δεν μπορεί να συζητηθεί χωρίς να περιλαμβάνεται η καινοτομία. Φυσικά, πιστεύουμε ότι η κατασκευή ενός αγωγού Βορρά-Νότου επιπλέον του αγωγού Ανατολής-Δύσης είναι σημαντική, αυτό όμως δεν θα προσεγγίσει καν την επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν από το ζήτημα του ενεργειακού εφοδιασμού. Επιπλέον, η εξάρτηση δεν πρόκειται να μειωθεί σημαντικά· μόνο η κατεύθυνση της εξάρτησης θα αλλάξει. Η εξάρτηση μπορεί να ελαχιστοποιηθεί μακροπρόθεσμα μόνο εάν μεταθέσουμε από τώρα και στο εξής την έμφαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Στο πνεύμα ακριβώς των παραπάνω παρατηρώ απουσία έμφασης στο θέμα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μεταξύ των προτεραιοτήτων για την καινοτομία. Από την άποψη αυτή, υπάρχουν ιδίως δύο θέματα που πρέπει να αναφερθούν: αφενός ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πρέπει να είναι οικονομικά προσιτές, γεγονός που σημαίνει ότι ο πληθυσμός δεν πρέπει να επιβαρυνθεί επιπρόσθετα για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αφετέρου, η εξάρτηση από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρέπει να επιτραπεί να μετατραπεί σε εξάρτηση εντός της ΕΕ, δηλαδή τα λιγότερο ανεπτυγμένα νέα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Τσεχική Δημοκρατία, πρέπει να μπορούν να φθάσουν από την άποψη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας εκείνα τα παλιά κράτη μέλη που αποτελούν επί του παρόντος μεγάλες δυνάμεις στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως το Βέλγιο, οι Κάτω Χώρες ή και η Αυστρία.
Μόνο μέσω της στενής ενσωμάτωσης της ενεργειακής ασφάλειας και της καινοτομίας μπορούμε να αποφύγουμε την επερχόμενη ενεργειακή κρίση που θα πλήξει και την Ευρώπη.
Jean-Pierre Audy (PPE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, δεν θα υπάρξει κοινωνική πρόοδος χωρίς ανάπτυξη, δεν θα υπάρξει ανάπτυξη χωρίς ενέργεια.
Η ενέργεια βρίσκεται στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού κοινωνικού συμφώνου για την ευημερία. Το πενήντα τοις εκατό του ενεργειακού μας εφοδιασμού προέρχεται από χώρες εκτός της Ένωσης. Είναι επείγουσα η ανάγκη να διαφοροποιηθεί ο εφοδιασμός, καθώς και να καταστεί ασφαλέστερος και με λιγότερη χρήση άνθρακα. Αυτή είναι η ενέργειά μας, και αυτή είναι η ασφάλεια που οφείλουμε στους πολίτες μας.
Αυτό με κάνει, κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, να ζητήσω και από εσάς να στηρίξετε τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει σε διεθνές επίπεδο για το πρόγραμμα ITER, ή πρόγραμμα σύντηξης. Η τεχνολογία αυτή είναι ασφαλής, είναι βιώσιμη, είναι δωρεάν και απεριόριστη. Καλό θα ήταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ως η ανώτατη πολιτική αρχή, να υποστηρίξει το πρόγραμμα αυτό στις σχέσεις του με τη διεθνή κοινότητα.
Αυτό με οδηγεί στο θέμα της έρευνας και της καινοτομίας. Από τη δεκαετία του 1980, τα προγράμματα πλαίσια για την έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη συνιστούσαν τα μέσα παρέμβασης της Ευρώπης. 53 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν διατεθεί για την περίοδο 2007-2013. Σε ποιο στάδιο έχουμε φτάσει; Περιμένουμε εδώ και τέσσερις μήνες, κύριε Επίτροπε, την ανακοίνωσή σας σχετικά με την αναθεώρηση του έβδομου προγράμματος πλαισίου για την έρευνα. Ο κ. Barroso δήλωσε: «Λιγότερη γραφειοκρατία». Έχει απόλυτο δίκιο. Έχουμε παγιδευτεί μέσα σε έναν διοικητικό στραγγαλισμό και όσοι ασχολούνται με την έρευνα στρέφουν την πλάτη τους στα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στην επείγουσα ανάγκη όχι μόνο να απλουστευθούν οι μελλοντικές διαδικασίες, αλλά και να επιλυθούν προηγούμενες συγκρούσεις, διότι αντιμετωπίζουμε πρόβλημα εμπιστοσύνης με τα ερευνητικά ινστιτούτα. Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επίτροπο Geoghegan-Quinn για την εξαιρετική της εργασία.
Οι σχέσεις με τη βιομηχανική πολιτική είναι απογοητευτικές και πρέπει να αξιολογηθούν. Οι κοινές τεχνολογικές πρωτοβουλίες, μετά από μια αμφίβολη αρχή, φέρνουν μια πραγματική θετική αλλαγή από την άποψη της αναγνώρισης των βιομηχανικών αναγκών.
Τελικά, πώς πρόκειται να δομήσουμε τον ευρωπαϊκό μας χώρο; Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας πρέπει να καταστεί πραγματικός φορέας ώστε η έρευνά μας να γίνει πραγματικά ευρωπαϊκή. Αυτή είναι η Ευρώπη των αποτελεσμάτων που αναμένουν οι ευρωπαίοι συμπολίτες μας.
Teresa Riera Madurell (S&D). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, εχθές η Ομάδα μας πραγματοποίησε μια εναλλακτική σύνοδο κορυφής για την ενέργεια, κατά την οποία ζητήσαμε δεσμευτικά επίπεδα ενεργειακής απόδοσης 20% και ανανεώσιμης ενέργειας 30% έως το 2020.
Αντί να επικεντρωθώ στα αιτήματά μας αναλυτικά, κάτι που έκαναν ορισμένοι συνάδελφοί μου, θα ήθελα να τονίσω ένα σημείο χωρίς το οποίο οι παραπάνω στόχοι δεν είναι δυνατοί: την υποδομή. Το ερώτημα είναι: θέλουμε πραγματικά μια ευρωπαϊκή αγορά όπου το ένα τρίτο της ενέργειας που παρέχεται θα είναι ανανεώσιμη; Αν η απάντηση είναι ναι, δεν θα έπρεπε να μιλάμε για δεσμευτικά επίπεδα υποδομής 10% έως το 2010;
Η υλοποίηση των στόχων ανανεώσιμης ενέργειας απαιτεί δίκτυο με μεγαλύτερο βαθμό δικτύωσης, ευφυΐας και, πάνω απ’ όλα, διασύνδεσης, με σκοπό την ορθή διαχείριση της μεταβλητότητάς του. Ωστόσο, απέχουμε πολύ από την επίτευξη του στόχου του 10% που ορίστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης σχεδόν μια δεκαετία πριν. Εννέα κράτη δεν έχουν ακόμη επιτύχει τον στόχο αυτόν σήμερα· είμαι βέβαιη ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι, εάν θέλουμε να επιτύχουμε, ο στόχος αυτός θα πρέπει να τηρείται στον ίδιο βαθμό όπως και οι προηγούμενοι.
Ως εκ τούτου, θα ήθελα να μεταφέρω προς την ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου την επιθυμία της Ομάδας μας για πολύ πιο φιλόδοξα συμπεράσματα από την επόμενη σύνοδο κορυφής, συμπεράσματα που θα μιλούν για επίπεδα ανανεώσιμης ενέργειας 30%, απόδοση 20% και διασυνδέσεις 10%, το σύνολο δε των στόχων να είναι δεσμευτικό.
Θα ήθελα επίσης να θίξω απλώς το θέμα της καινοτομίας: ένας ακόμη τομέας στον οποίο θα θέλαμε να υπάρξει περισσότερη φιλοδοξία στα συμπεράσματα του Συμβουλίου είναι η καινοτομία στις δημόσιες συμβάσεις. Στην Ομάδα μου αντιλαμβανόμαστε την ανάθεση συμβάσεων για καινοτόμα προϊόντα, διεργασίες και υπηρεσίες ως ένα από τα βασικά στοιχεία για την τόνωση της καινοτομίας στην αγορά.
Ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα για την προώθηση και την ανάλυση της σχέσης της με τις ευρωπαϊκές ενώσεις για την καινοτομία εντός του κοινοτικού πλαισίου για την καινοτομία. Αυτό είναι άλλο ένα σημείο που το Συμβούλιο δεν πρέπει να αγνοήσει.
Adina-Ioana Vălean (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η επένδυση σε υποδομές ενέργειας αποτελεί για εμένα το σημείο εκκίνησης για την εκπλήρωση των στόχων της πολιτικής μας, διασφαλίζοντας ότι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις μας έχουν πρόσβαση σε ασφαλή και οικονομικά προσιτή ενέργεια εντός μιας εύρυθμης εσωτερικής αγοράς και επιτυγχάνοντας τη φιλόδοξη δέσμη μέτρων για τις ενεργειακές υποδομές της Επιτροπής, την οποία θεωρώ θετικό βήμα.
Ωστόσο, θα πρέπει να είμαστε εξίσου ρεαλιστές όσο και φιλόδοξοι. Αντί να σπαταλούμε ανεξέλεγκτα σε μεγάλα σχέδια, θα έπρεπε να επικεντρωθούμε στον εντοπισμό και τη χρηματοδότηση μικρότερων, οικονομικά αποδοτικών και ρεαλιστικών σχεδίων που μπορούν να έχουν σημαντικά αποτελέσματα, όπως η βελτίωση των διασυνδέσεων. Πιστεύω ότι πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο έκδοσης ενωσιακών ομολόγων εκτέλεσης έργων ως λύση για την ενθάρρυνση της αναγκαίας επένδυσης σε υποδομές.
Όμως, σε γενικές γραμμές, η κρίση αυτή μας αναγκάζει να υιοθετήσουμε μια λογική, ανοικτή και ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ενεργειακή μας πολιτική: πρώτον, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις συνιστώσες του ενεργειακού μείγματος χωρίς να τις θεωρούμε –ή τουλάχιστον να θεωρούμε ορισμένες από αυτές– ηθικά απαράδεκτες και, δεύτερον, με έναν ολοκληρωμένο οδικό χάρτη, ο οποίος θα συμβιβάζει τους ενίοτε αντιφατικούς μας στόχους για το κλίμα, την ασφάλεια εφοδιασμού και την ανταγωνιστικότητα.
Ilda Figueiredo (GUE/NGL). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, γνωρίζουμε ήδη ότι η εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς θα σημάνει μεγαλύτερη ελευθέρωση και, ως εκ τούτου, αύξηση της μονοπωλιακής συγκέντρωσης προς όφελος των μεγαλύτερων οικονομικών ομίλων στις περισσότερο αναπτυγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα θέλαμε να καταστήσουμε σαφή την αντίθεσή μας προς την πορεία αυτή σε τομείς όπως εκείνοι που σχετίζονται με την ενέργεια, οι οποίοι είναι στρατηγικής σημασίας για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, ιδιαίτερα των χωρών της περιφέρειας. Ωστόσο, το σοβαρότερο ζήτημα είναι ότι όλα όσα αναφέρθηκαν εδώ από το Συμβούλιο και την Επιτροπή –αν μη τι άλλο σχετικά με την ενίσχυση της λεγόμενης «οικονομικής διακυβέρνησης»– αγνοούν την πραγματικότητα των κοινωνικών προβλημάτων, της επιδείνωσης των ανισοτήτων, της ανεργίας, του κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς και της ενεργειακής πενίας. Η τελευταία αυξάνεται εκθετικά σε ορισμένες χώρες λόγω της αύξησης των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίμων.
Η οικονομική πολιτική και η ενεργειακή πολιτική θα πρέπει να έχουν έναν κεντρικό στόχο: την κοινωνική πρόοδο και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των λαών μας· ωστόσο, αυτό που συμβαίνει είναι το αντίθετο. Αυτός, συνεπώς, είναι ο λόγος για την αγανάκτηση που μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι αυξάνεται στους δρόμους σε πολλές από τις χώρες μας, και τώρα πλέον και στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας προς τους λαούς των χωρών αυτών και θέλουμε τα δικαιώματά τους να γίνουν σεβαστά, ειδικά από το Συμβούλιο, το οποίο θα πρέπει να λάβει σαφή θέση για όλα αυτά.
Jacek Saryusz-Wolski (PPE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ο βαθμός στον οποίο η ΕΕ χρειάζεται «ενεργοποίηση της ενέργειας» σήμερα είναι προφανής εάν εξετάσουμε το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας, τη γεωπολιτική κατάσταση γύρω μας και την ίδια την ενεργειακή πολιτική.
Η Ένωση πρέπει –σε αντίθεση με ό,τι έγινε σχετικά με την Αίγυπτο και την Τυνησία– να συμβαδίζει με τα γεγονότα. Για να επαναλάβω τα λόγια του συναδέλφου μου κυρίου Gahler, ωστόσο, οι ΗΠΑ είναι ένα βήμα πίσω από τα γεγονότα, τα κράτη μέλη είναι ένα βήμα πίσω από τις ΗΠΑ, και οι Βρυξέλλες είναι ένα βήμα πίσω από τα κράτη μέλη.
Πριν από τέσσερα χρόνια είχαμε μια σοβαρή ενεργειακή κρίση, το δε 2007 εγκρίναμε στο Σώμα αυτό έκθεση για την ενεργειακή ασφάλεια. Τέσσερα χρόνια αργότερα, είμαστε σε πολύ αρχικά στάδια μιας κοινής ενεργειακής πολιτικής και ενεργειακής ασφάλειας. Είναι πολύ σημαντικό το παρόν Συμβούλιο, η επικείμενη σύνοδος κορυφής, να μετατρέψει την αλλαγή από λόγια σε πράξεις.
Χρειαζόμαστε υλική ασφάλεια και όχι μόνο σχέδια και έγγραφα και λόγια και χαρτιά. Έχει έρθει η ώρα να αφυπνισθούμε. Τι γίνεται αν συμβεί κάτι κακό από γεωπολιτικής άποψης στη βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή; Μια μεγάλη, σημαντική αλλαγή λαμβάνει χώρα μπροστά στα μάτια μας. Το πετρέλαιο κοστίζει τώρα πάλι 100 δολάρια. Εάν, στη χειρότερη περίπτωση, αποκλειστεί η Διώρυγα του Σουέζ, πόσο προετοιμασμένοι είμαστε ως Ένωση ώστε να διασφαλίσουμε την ασφάλεια του εφοδιασμού; Πού βρισκόμαστε; Μετά από τέσσερα χαμένα χρόνια, δεν είμαστε έτοιμοι για την επόμενη ενεργειακή κρίση, εάν συμβεί.
Για τον λόγο αυτόν η βασική προσδοκία είναι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να προσφέρει μια πραγματική αλλαγή όσον αφορά μια αληθινή εσωτερική αγορά ενέργειας και μια ουσιαστική ασφάλεια εφοδιασμού, από υλικής και ουσιαστικής άποψης.
Jo Leinen (S&D). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η πρώτη σύνοδος κορυφής για την ενέργεια στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα λάβει χώρα την Παρασκευή επειδή, με την έναρξη ισχύος της συνθήκης της Λισαβόνας, η Ένωση έχει για πρώτη φορά άμεσες ευθύνες στον τομέα αυτόν. Συμφωνώ με τον κ. Barroso ότι η ενεργειακή πολιτική ενδέχεται να είναι το επόμενο μεγάλο σχέδιο ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό έχει πάρα πολλές πτυχές, και ο Πρόεδρος Buzek πάντοτε έλεγε ότι χρειαζόμαστε μια ενεργειακή κοινότητα στην ΕΕ.
Όσον αφορά την παρούσα σύνοδο κορυφής, υπήρχαν πολλές ελπίδες και προσδοκίες ότι θα δινόταν απάντηση σε στρατηγικά ζητήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τον ενεργειακό εφοδιασμό. Ποια είναι τα στρατηγικά ζητήματα; Ναι, κύριε Saryusz-Wolski, περιλαμβάνουν την εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ενέργειας. Περιλαμβάνουν την τεράστια ποσότητα ενέργειας που εξακολουθεί να δαπανάται, υπάρχουν και οι αρνητικές συνέπειες του υφιστάμενου ενεργειακού συστήματος στα οικοσυστήματα και ιδιαίτερα στην ατμόσφαιρα της Γης. Εξετάζοντας τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, οφείλω να δηλώσω ότι η παρούσα σύνοδος κορυφής για την ενέργεια θα είναι μια τεράστια απογοήτευση, διότι δεν θα δώσει απάντηση σε κανένα από τα σημαντικά αυτά ζητήματα. Έχει γίνει πράγματι πλημμελής προετοιμασία όσον αφορά το κοινό όραμα που χρειαζόμαστε, καθώς και πλημμελής προετοιμασία όσον αφορά τη συνοχή των πόρων και των μέσων που χρησιμοποιούμε.
Θα ήθελα να αναφέρω για άλλη μια φορά ότι εχθές, κατά την εναλλακτική σύνοδο κορυφής για την ενέργεια της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προτάθηκε μια ιδέα με βάση πέντε πυλώνες για τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτά τα στρατηγικά ζητήματα, τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να μειώσουμε τις εισαγωγές και τη σπατάλη ενέργειας και, φυσικά, τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να εξαλείψουμε τις αρνητικές επιπτώσεις για το περιβάλλον. Τα προτεινόμενα μέσα για να επιτευχθεί αυτό ήταν: μέσω της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μέσω της ενεργειακής απόδοσης και μέσω της χρήσης της πληροφορικής για τη διασύνδεση των εν λόγω διαφορετικών πηγών ενέργειας. Πρόκειται για σύνοδο κορυφής για την καινοτομία. Δεν έχω ξανακούσει στο παρελθόν να χρησιμοποιείται η πληροφορική ως στρατηγικός παράγοντας. Επομένως, πιστεύω ότι χρειαζόμαστε μια τεχνολογική επανάσταση, αυτή δε η σύνοδος κορυφής θα πρέπει να μας οδηγήσει στον σωστό δρόμο. Ωστόσο, έχω την εντύπωση ότι κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. Jerzy BUZEK Προέδρου
Γεώργιος Τούσσας (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, η προσεχής σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πραγματοποιείται σε συνθήκες εξέλιξης της καπιταλιστικής κρίσης και όξυνσης του μονοπωλιακού ανταγωνισμού, τόσο στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, για την ενέργεια και την καινοτομία. Πρόκειται για δύο κομβικούς τομείς για το κεφάλαιο. Μεγάλες περιοχές όπως η Μέση Ανατολή, η Ασία, η Αφρική αποτελούν πεδίο σκληρών ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και επεμβάσεων για τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των δρόμων μεταφοράς ενέργειας που προκαλούν τεράστια φτώχεια, σκληρή εκμετάλλευση και καταπίεση, σε συνεργασία με τις εγχώριες αστικές τάξεις σε βάρος των λαών. Αυτή η αντιδραστική πολιτική γεννάει τις λαϊκές εξεγέρσεις, όπως χαρακτηριστικά εκδηλώνονται αυτές τις ημέρες από το λαό της Αιγύπτου καθώς και άλλων χωρών, αποδεικνύοντας ότι πρωταγωνιστές της ιστορίας είναι οι λαοί.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας εκφράζει την αλληλεγγύη του στον εξεγερμένο λαό της Αιγύπτου. Καλεί τους λαούς να εκφράσουν έμπρακτα τη στήριξη και την αλληλεγγύη τους. Βασική προτεραιότητα της συνόδου, που τυπικά δεν συμπεριλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη αλλά θα συζητηθεί, είναι η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης ‘Ευρώπη 20-20’. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι προτεραιότητες για την υλοποίηση της ενισχυμένης οικονομικής διακυβέρνησης.
Paulo Rangel (PPE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι το Συμβούλιο αυτό θα είναι πολύ σημαντικό, κυρίως σε θέματα που αφορούν την ανάκαμψη των οικονομιών της Ευρώπης, ιδίως την ενέργεια και την καινοτομία. Ως εκ τούτου, δεν μπορώ παρά να τονίσω ότι, ουσιαστικά, το Συμβούλιο αυτό αποτελεί τμήμα της υλοποίησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»: αποτελεί τμήμα εκείνου του μισού –εκείνης της όψης του νομίσματος– που είναι η όψη της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της οικονομικής ανάκαμψης.
Ωστόσο, επειδή αυτό είναι τόσο σημαντικό, θα ήθελα να απευθύνω μια έκκληση εδώ, γι’ αυτό και έλαβα τον λόγο. Εκτός από θέματα τόσο σημαντικά όσο η ενέργεια και η καινοτομία, ζητώ από το Συμβούλιο να συζητήσει και να εκπονήσει λύση για τη χρηματοπιστωτική κρίση που βιώνει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιστεύω ότι δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο.
Επιπλέον, αν δεν μπορούμε να περιμένουμε λύση στο πρόβλημα αυτό από το Συμβούλιο της Παρασκευής, και ακόμη και αν πρέπει να περιμένουμε μέχρι τη συνεδρίαση του Συμβουλίου τον Μάρτιο για αυτό, είναι σημαντικό οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων να προετοιμαστούν ώστε να καταστεί το ταμείο σταθερότητας πιο ευέλικτο, αρχής γενομένης στις 4 Φεβρουαρίου, μαζί με την προετοιμασία για την επαναδραστηριοποίηση της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης.
Πιστεύω ότι το ζήτημα αυτό είναι θεμελιώδους σημασίας και δεν μπορεί να παραμείνει στο περιθώριο αυτού του Συμβουλίου. Τώρα, αν μου επιτρέπετε, θα ήθελα να κάνω μια ακόμη παρατήρηση σχετικά με το συγκεκριμένο Συμβούλιο: Ελπίζω ότι θα καταρτίσει επίσης μια στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Μεσόγειο· ελπίζω ότι θα παρουσιάσει μια αντίδραση για την κατάσταση που παρατηρείται σήμερα στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Με άλλα λόγια, παρά τη σημασία των θεμάτων της ενέργειας και της καινοτομίας, ελπίζω ότι θα εξεταστούν από το εν λόγω Συμβούλιο τα ζητήματα της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της πολιτικής κρίσης στη Βόρεια Αφρική.
Kathleen Van Brempt (S&D). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ζητήσω από τους βουλευτές να ρίξουν μια ματιά στην πρόσκληση του κ. Van Rompuy για την επόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου. Αναφέρει σε αυτή «Θα μιλήσουμε σχετικά με την ενέργεια, θα ήθελα δε να εστιάσω ιδιαίτερα στον ενεργειακό εφοδιασμό και την ενεργειακή ασφάλεια». Ωστόσο, το Συμβούλιο μετέχει σε λάθος συζήτηση. Ο ενεργειακός εφοδιασμός και η ενεργειακή ασφάλεια είναι σημαντικά, ασφαλώς και είναι, κατά κύριο λόγο όμως μόνο μέσα στο πλαίσιο ενός πιο σφαιρικού στόχου, και ιδίως μέσα στο πλαίσιο ενός ενεργειακού συστήματος το οποίο θα είναι εντελώς ανεξάρτητο και πλήρως βιώσιμο σε μακροπρόθεσμη βάση.
Συμφωνώ, προφανώς, με πολλά από όσα αναφέρθηκαν, όμως θα ήθελα να κατευθύνω τη συζήτηση σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου. Αν και δεν είναι μαζί μας αυτήν τη στιγμή, ο κ. Reul, πρόεδρος της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, δήλωσε ότι οι πολιτικοί δεν πρέπει να υποβάλουν πάρα πολλές νέες προτάσεις. Και όμως, δεν έχει δίκιο σε αυτό. Είναι καθήκον των πολιτικών να έχουν όραμα για το μέλλον και να διατυπώνουν ανάλογους στόχους.
Στόχος μας πρέπει να είναι η πλήρης μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2050. Αυτό δεν το δηλώνουν μερικοί μόνο επιμέρους πολιτικοί ή ορισμένες πολιτικές Ομάδες. Όχι, οι επιστήμονες δηλώνουν ότι αυτό είναι απόλυτα εφικτό εάν αρχίσουμε να ενεργούμε σωστά τώρα ώστε να μπορέσουμε να επιτύχουμε τον στόχο αυτόν έως το 2050. Τίθεται, λοιπόν, επίσης το ζήτημα της ενεργειακής απόδοσης, όπως έχουν επισημάνει και πολλοί βουλευτές. Παρεμπιπτόντως, ο κ. Barroso ανέφερε πολλά θετικά ως προς το θέμα αυτό, ελπίζω δε ολόψυχα ο αρμόδιος Επίτροπος να καταφέρει να τα πραγματοποιήσει.
Επιπλέον, πρέπει να κάνουμε πολύ μεγάλες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: σε τοπικό επίπεδο, σε επίπεδο περιφέρειας, αλλά και σε μια σειρά ειδικών μεγάλων έργων, όπως ο ενεργειακός δακτύλιος της Βόρειας Θάλασσας και μεγάλα έργα που σχετίζονται με ηλιακούς συλλέκτες.
Τέλος –και στο σημείο αυτό η Ευρώπη έχει μια πραγματικά ιδιαίτερη αποστολή– χρειαζόμαστε ένα ενεργειακό δίκτυο το οποίο θα διασφαλίζει ότι όλα αυτά θα γίνουν πραγματικότητα. Είναι ευθύνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παράσχει τη χρηματοδότηση, το δε Συμβούλιο οφείλει να λάβει αποφάσεις την επόμενη Παρασκευή.
Marian-Jean Marinescu (PPE). – (RO) Κύριε Πρόεδρε, η σύνοδος κορυφής για την ενέργεια μπορεί να επαναφέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση και πάλι σε τροχιά οικονομικής ανάπτυξης. Στο πλαίσιο της φιλοδοξίας της να καταστεί η πλέον βιώσιμη παγκόσμια οικονομία, θα πρέπει να επινοήσει ένα νέο ενεργειακό όραμα για την Ευρώπη. Απαιτείται συνεκτική κοινοτική προσέγγιση τόσο για την παραγωγή όσο και την απόδοση.
Παραγωγή σημαίνει πηγές, μεταφορά και διανομή. Οι περιοχές του Ευξείνου Πόντου και της Κασπίας Θάλασσας διαθέτουν νέες πηγές ενέργειας οι οποίες μπορούν να αναπτυχθούν για μεγάλες χρονικές περιόδους. Νέες γραμμές μεταφοράς μπορούν να δημιουργηθούν στην περιοχή αυτή. Ο Νότιος Διάδρομος και, ιδίως, ο αγωγός Nabucco είναι τεράστιας σημασίας από την άποψη αυτή. Η στρατηγική για τον Δούναβη μπορεί επίσης να συμβάλει στην ανάπτυξη νέων οδών εφοδιασμού με φυσικό αέριο ή πετρέλαιο. Δεν μπορούμε να συζητούμε γα κοινή πολιτική χωρίς να έχουμε κοινό ενεργειακό δίκτυο. Η διασύνδεση μεταξύ των εθνικών δικτύων αποτελεί το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς ενέργειας.
Η ενεργειακή απόδοση αποτελεί ανάγκη. Έχουν ληφθεί μέτρα προς την κατεύθυνση αυτή, όμως η Ένωση πρέπει να εφαρμόσει το σχέδιο δράσης στον τομέα αυτόν κατά τα επόμενα έτη. Η ενεργειακή απόδοση θα έχει τεράστιο αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη, στις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για τη μείωση των εκπομπών CO2 και στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης σε τομείς όπως η πληροφορική, οι κατασκευές και οι υπηρεσίες.
Όσον αφορά την κατάσταση στη Βόρεια Αφρική, πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι προτάσεις δράσης που προτείνει το Συμβούλιο εγγυώνται την ειρηνική μετάβαση στην περιοχή και ότι οι νέες οργανώσεις θα αναλάβουν την εξουσία κατά τρόπο δημοκρατικό.
Edite Estrela (S&D). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, η ενέργεια και η καινοτομία είναι πολύ σημαντικά ζητήματα, θεμελιώδους σημασίας για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020», και μπορούν να συμβάλουν στην έξυπνη και αειφόρο ανάπτυξη και στη δημιουργία περισσότερων και καλύτερων θέσεων εργασίας.
Στην πραγματικότητα, η ενέργεια και η καινοτομία αποτελούν τομείς στους οποίους η πατρίδα μου, η Πορτογαλία, κάνει μεγάλες επενδύσεις με θετικά αποτελέσματα. Τα τελευταία χρόνια, η Πορτογαλία έχει διπλασιάσει τις επενδύσεις της στην Ε&Α και έχει ανέλθει στην πρώτη πεντάδα όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: το 31% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται προέρχεται ήδη από ανανεώσιμες πηγές, ο αριθμός δε αυτός αναμένεται να φθάσει το 60% το 2020.
Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε ήδη, το παρόν Συμβούλιο δεν μπορεί να αγνοήσει αυτό που συμβαίνει στην Αίγυπτο: μια λαϊκή επανάσταση. Ούτε μπορεί να αγνοήσει τη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση. Τα κράτη μέλη της ευρωζώνης με τις μεγαλύτερες δυσκολίες κάνουν ό,τι πρέπει θεσπίζοντας μέτρα λιτότητας τα οποία είναι απαραίτητα για τη συγκράτηση του ελλείμματος και την αποκατάσταση της ηρεμίας στις αγορές. Τα μέτρα αυτά απαιτούν μεγάλες θυσίες από τις οικογένειες και τις επιχειρήσεις.
Όσον αφορά την ΕΕ, πράττει ό,τι θα έπρεπε; Δεν το νομίζω. Η ευρωπαϊκή απάντηση απέναντι στις επιθέσεις κατά του ευρώ από τους κερδοσκόπους –διότι μέσω του δημόσιου χρέους οι κερδοσκόποι επιτίθενται στο ενιαίο νόμισμα– υπήρξε αποσπασματική, καθυστερημένη και αναποτελεσματική. Έγινε η διάγνωση και η συνταγή είναι γνωστή: η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να βελτιώσει τον οικονομικό συντονισμό και να καταστήσει το ευρωπαϊκό ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ισχυρότερο και πιο ευέλικτο ώστε να μπορεί να αγοράζει το δημόσιο χρέος των χωρών που υφίστανται τη μεγαλύτερη πίεση από τις αγορές. Με άλλα λόγια, αντιμετωπίζουμε σφαιρικά προβλήματα που απαιτούν μια σφαιρική απάντηση. Αυτό αναμένουν και οι πολίτες από το επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Lambert van Nistelrooij (PPE). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, οι ειδικές περιστάσεις απαιτούν ειδικές πολιτικές και, βεβαίως, τώρα που προσπαθούμε να εξέλθουμε από την κρίση, είναι θετικό το γεγονός ότι βρέθηκε χώρος στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου ειδικότερα για τα θέματα της ενέργειας και της καινοτομίας. Πρόκειται για βασικούς παράγοντες για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα, αλλά και για την απασχόληση στο εγγύς μέλλον. Αρκούν τα αριθμητικά στοιχεία και οι εκθέσεις. Τώρα πρέπει να προχωρήσουμε και να σημειώσουμε πρόοδο.
Εκεί που υστερούμε πολύ είναι ειδικότερα το πεδίο των διασυνοριακών υποδομών και διασυνδέσεων. Πρέπει πλέον να προχωρήσουμε με νέα μέσα, όπως τα ομόλογα εκτέλεσης έργων, και να χρησιμοποιήσουμε εγγυήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ώστε να καταβάλουμε μεγαλύτερες προσπάθειες για την ενθάρρυνση των επενδύσεων.
Το δεύτερο σημείο, προφανώς, είναι η καινοτομία. Αυτήν την εβδομάδα δόθηκε στη δημοσιότητα ο ευρωπαϊκός πίνακας επιδόσεων σχετικά με την καινοτομία, και εκεί διαπιστώνει κανείς ότι ορισμένες χώρες έχουν μείνει πίσω. Αυτό είναι κατανοητό σε περίοδο κρίσης, δεν θα πρέπει όμως να κινητοποιήσουμε και άλλα μέσα; Τα διαρθρωτικά ταμεία, για παράδειγμα, τα οποία απαιτούν δημόσια συγχρηματοδότηση για την ολοκλήρωση των πρωτοβουλιών. Ακριβώς τη στιγμή που αποτυγχάνουμε σχεδόν ολοκληρωτικά ως προς αυτό, πρέπει να δοθεί πολύ μεγαλύτερη έμφαση στις δημόσιες επενδύσεις και την καινοτομία. Το πρότεινε, επίσης, και η υπουργός. Αυτό το είδος καινοτομίας μπορεί να επιφέρει πρόοδο χωρίς να χρειάζεται αμέσως να είμαστε έτοιμοι να παράσχουμε περισσότερα χρήματα. Αυτό σίγουρα θα μας βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων του 2020 για βιωσιμότητα, έξυπνη δράση και παροχή απασχόλησης στους πολίτες. Σας εύχομαι καλή επιτυχία.
Silvia-Adriana Ţicău (S&D). – (RO) Κύριε Πρόεδρε, στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής για την ενέργεια που λαμβάνει χώρα στις 4 Φεβρουαρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επιτύχει συμφωνία στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο σχετικά με μέτρα προτεραιότητας που θα αποσκοπούν στη δημιουργία της εσωτερικής αγοράς ενέργειας και την ανάπτυξη ενεργειακής υποδομής, καθώς και σχετικά με μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Χρειαζόμαστε τουλάχιστον ένα δεκαετές σχέδιο δράσης το οποίο θα προβλέπει τόσο την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών σε περίπτωση τυχόν σοβαρής διακοπής του ενεργειακού εφοδιασμού όσο και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας μέσω της διαφοροποίησης των οδών και των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού. Η Ένωση πρέπει να εκσυγχρονίσει τις ενεργειακές της υποδομές και να παράσχει διασυνδέσεις μεταξύ των ενεργειακών υποδομών των κρατών μελών. Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να τονίσω τη γεωστρατηγική σημασία της ευρύτερης περιοχής του Ευξείνου Πόντου για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η κοινή αγορά ενέργειας πρέπει να λειτουργεί για την εξυπηρέτηση των απλών πολιτών, για τους οποίους η τιμή της ενέργειας πρέπει να παραμείνει οικονομικά προσιτή, καθώς και για την παροχή βοήθειας ώστε να καταστεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία οικολογικά αποδοτική, τόσο με την παροχή θέσεων εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και με την ανάπτυξη του βιομηχανικού τομέα.
Romana Jordan Cizelj (PPE). - (SL) Κύριε Πρόεδρε, στον τομέα της ενέργειας θέσαμε οι ίδιοι στόχους που καλύπτουν και τους τρεις πυλώνες της κοινής ενεργειακής πολιτικής: την ανταγωνιστικότητα, τη βιωσιμότητα και την ασφάλεια του εφοδιασμού. Για την επίτευξη των στόχων αυτών, έχουμε ήδη εγκρίνει δύο εκτεταμένες δέσμες μέτρων: η πρώτη είναι η δέσμη μέτρων για την ενέργεια και το κλίμα και η δεύτερη η δέσμη μέτρων για την ελευθέρωση. Για τον λόγο αυτόν, δεν νομίζω ότι χρειαζόμαστε νέα νομοθεσία στον τομέα της ενέργειας· αντίθετα, πιστεύω ότι πρέπει να επικεντρωθούμε περισσότερο στην εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας.
Ποιος είναι ο λόγος να αποτυπώνουμε πρόσθετες απαιτήσεις στο χαρτί, όλο και αυστηρότερες απαιτήσεις, όταν δεν εφαρμόζουμε τις υφιστάμενες; Πρέπει να βελτιώσουμε την αξιοπιστία της Ένωσης, αυτός δε είναι ο λόγος για τον οποίο δηλώνω ότι δεν χρειαζόμαστε νέες απαιτήσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά πρέπει να λαμβάνουν αποφάσεις ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς. Μέχρι στιγμής, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας εθεωρείτο το πιο οικονομικό μέτρο, μια κατάσταση τρόπον τινά επωφελής για όλους, και δεν βλέπω πραγματικά καμία ανάγκη για νέους δεσμευτικούς στόχους.
Θα πρέπει επίσης να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον που θα ενθαρρύνει τις επενδύσεις σε υποδομές. Η αγορά πρέπει να ενεργήσει, όχι οι δημόσιοι πόροι από τους ευρωπαϊκούς και εθνικούς προϋπολογισμούς. Πρέπει να αποφύγουμε τις κρατικές επιδοτήσεις και τους μηχανισμούς που δεν στηρίζονται στην αγορά και οδηγούν στη συγκέντρωση της οικονομίας, παρεμποδίζουν τον ανταγωνισμό και καταπνίγουν τη δημιουργικότητα. Η ενέργεια αποτελεί μέρος του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, η δε τιμή του άνθρακα πρέπει να είναι η βασική κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης.
Στον τομέα της ενέργειας, χρειαζόμαστε επίσης βελτίωση του διασυνοριακού συντονισμού και στρατηγικό σχεδιασμό για νέες υποδομές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας ή ACER, ο οποίος θα ξεκινήσει τις εργασίες του τον Μάρτιο στη Λιουμπλιάνα, θα πρέπει να τύχει κάθε δυνατής υποστήριξης προκειμένου να εκτελέσει τα καθήκοντά του αποτελεσματικά.
Tunne Kelam (PPE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, υποστηρίζω καταρχήν την ιδέα του ευρωπαϊκού συμφώνου για την ανταγωνιστικότητα το οποίο προβλέπει την εναρμόνιση της ηλικίας συνταξιοδότησης και, κυρίως, την επιτάχυνση της αμοιβαίας αναγνώρισης των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων, καθώς και τη βελτίωση του συντονισμού των προσπαθειών στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης.
Τονίζω την ανάγκη να δημιουργηθεί μια πλήρως ενοποιημένη ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας έως το 2015. Μπορώ να ελπίζω ότι σε τέσσερα χρόνια η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία θα πάψουν να αποτελούν απομονωμένες ενεργειακές νησίδες όσον αφορά τον εφοδιασμό φυσικού αερίου;
Αναμένουμε μια πραγματική επανάσταση από την ουγγρική Προεδρία ως προς την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου ευρωπαϊκού δικτύου υποδομών και διασυνδέσεων φυσικού αερίου, πετρελαίου και ηλεκτρικής ενέργειας από τα κράτη της Βαλτικής έως την Αδριατική Θάλασσα.
Απευθύνω επίσης έκκληση προς το Συμβούλιο για τη διασφάλιση βιώσιμης τοπικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού, τόσο για τους κοινοτικούς όσο και τους μη κοινοτικούς παραγωγούς. Είναι επίσης καιρός να αντιμετωπιστεί σε κοινοτικό επίπεδο το πρόβλημα των διαρροών του άνθρακα στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας.
Τέλος, είναι λυπηρό το γεγονός ότι οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ δεν συμφώνησαν σχετικά με τη σαφή καταδίκη των μισαλλόδοξων επιθέσεων εναντίον χριστιανών στην Αίγυπτο και το Ιράν. Πριν από δύο εβδομάδες το Κοινοβούλιο παρείχε μια σταθερή βάση για την υιοθέτηση ισχυρής, κοινής θέσης σχετικά με το δραματικό αυτό θέμα. Το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αντέδρασε εγκαίρως πιθανότατα θα δημιουργήσει την εντύπωση ότι η προάσπιση των παραδοσιακών χριστιανικών μειονοτήτων εκτός Ευρώπης δεν αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ.
Gunnar Hokmark (PPE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς οι πολίτες των αραβικών εθνών έχουν τα ίδια δικαιώματα στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα με οποιονδήποτε άλλο. Νομίζω ότι είναι επιτακτική ανάγκη η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υποστηρίξει πλέον τις δημοκρατικές δυνάμεις σε όλες τις χώρες όπου επίκειται αλλαγή. Πρέπει να διασφαλιστεί ότι η αλλαγή αυτή θα ακολουθήσει την κατεύθυνση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εφόσον παρατηρείται μια τάση αλλαγής σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή γειτονία. Το διαπιστώνουμε στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, καθώς και στις χώρες της Βόρειας Αφρικής. Είναι απολύτως απαραίτητο να είμαστε αποφασιστικοί, σταθεροί και ισχυροί στο μήνυμα της στήριξης των δημοκρατικών δυνάμεων οπουδήποτε και αν τις συναντάμε, και θα τις καταστήσουμε όσο πιο ισχυρές γίνεται.
Δεύτερον, όσον αφορά την ενέργεια, χρειαζόμαστε ενεργειακή απόδοση. Έχουμε πολλά προγράμματα για να την επιτύχουμε. Πρέπει όμως να εξασφαλιστούν επίσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο κοινά δίκτυα και συστήματα για τη διανομή φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτός είναι ένας τρόπος για την αποδοτική χρήση των πηγών ενέργειας. Δεύτερον, πρέπει επίσης να διασφαλιστεί ότι διαθέτουμε την παραγωγή που απαιτείται για να εγκαταλείψουμε τα ορυκτά καύσιμα και να καταστεί δυνατόν να έχουμε χαμηλές τιμές χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Η σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας μάς παρεμποδίζει. Η χρήση των ενεργειακών μας πηγών, μαζί με ένα κοινό δίκτυο και μια κοινή αγορά ενέργειας, αποτελεί έναν τρόπο να βαδίσουμε προς τα εμπρός.
Othmar Karas (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα είμαι πολύ ειλικρινής. Δεν βλέπω καμία αποφασιστικότητα, ειλικρίνεια ή δυναμισμό. Ο χρόνος τελειώνει. Μερικές φορές έχω την αίσθηση ότι προσπαθούμε ακόμα να εκφράσουμε τις επιθυμίες μας στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων αντί να εξετάζουμε την ουσία τού τι πρέπει να γίνει. Χρειαζόμαστε επειγόντως περισσότερο θάρρος για να έχουμε περισσότερη Ευρώπη. Να έχουμε το θάρρος να καταλήξουμε σε συμφωνία σχετικά με το τι είναι απαραίτητο, όχι μόνο με το τι είναι δυνατόν. Να έλθουμε σε ρήξη με την παράδοση τού να παρεμποδίζουμε ή να καθυστερούμε πάντα ό,τι χρειάζεται να γίνει για λόγους εσωτερικής πολιτικής. Να μην συντάσσουμε καταλόγους τού τι δεν είναι δυνατόν λόγω εθνικού εγωισμού και προστατευτισμού, αλλά τού τι χρειάζεται να κάνουμε μαζί, ως Ευρώπη, προκειμένου να είμαστε ανταγωνιστικοί και να παράσχουμε την ορθή απάντηση στην κρίση.
Τα γεγονότα απαιτούν νέες πράξεις αλληλεγγύης. Απαιτούν να γίνει το επόμενο βήμα προς την ολοκλήρωση. Απαιτούν την ταχεία διόρθωση των διαρθρωτικών ελλείψεων στη νομισματική ένωση, δηλαδή την οικονομική και κοινωνική ένωση. Είμαι υπέρ του συμφώνου ανταγωνισμού και της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, διότι μπορεί να διασφαλίσει επίσης την πτώση των τιμών, την αύξηση της ανεξαρτησίας μας και τη δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων απασχόλησης. Ωστόσο, πρέπει επίσης να πούμε «ναι» στον χώρο έρευνας, καινοτομίας και εκπαίδευσης, με άλλα λόγια στην αύξηση του εξευρωπαϊσμού της πολιτικής εκπαίδευσης και έρευνας. Είμαι, επίσης, υπέρ της οικονομικής διακυβέρνησης, υπό την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνει την Επιτροπή, δεν είμαι όμως υπέρ ενός νέου διακυβερνητισμού που υπονομεύει τη συνθήκη της Λισαβόνας.
Radvilė Morkūnaitė-Mikulėnienė (PPE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να εγκρίνει το ότι κανένα κράτος μέλος της ΕΕ δεν πρέπει να παραμείνει ενεργειακή νησίδα μετά το 2015.
Κατά κανόνα, οι διασυνδέσεις απουσιάζουν από τα κράτη μέλη όπου ο τομέας φυσικού αερίου κυριαρχείται από έναν κυρίαρχο φορέα εκμετάλλευσης. Οποιαδήποτε πρόοδος στις υποδομές που θα επέτρεπε την πρόσβαση νέων φορέων είναι πολύ αργή διότι τα κάθετα ολοκληρωμένα μονοπώλια επενδύουν κυρίως στην περαιτέρω εδραίωση της κυριαρχίας τους, ενώ είναι δύσκολο να προσελκυσθούν νέοι επενδυτές σε μια κλειστή αγορά.
Η εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας για το φυσικό αέριο –δηλαδή ο πλήρης διαχωρισμός της ιδιοκτησίας– αποτελεί τον μόνο αποτελεσματικό και λογικό τρόπο για να ενθαρρύνουμε τις επενδύσεις σε υποδομές (στην προκειμένη περίπτωση στη Λιθουανία), να καθιερώσουμε ανταγωνισμό και να επιταχύνουμε την ενσωμάτωση στην ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά ενέργειας.
Ωστόσο, είναι παράλογο το γεγονός να απειλείται κράτος μέλος της ΕΕ, ή ακόμα και να υφίσταται διακρίσεις, επειδή εφαρμόζει τη νομοθεσία της ΕΕ ενώ η ίδια η ΕΕ φαίνεται να στέκεται στην άκρη.
Ως εκ τούτου, θα ήθελα να ζητήσω από εσάς, κύριοι συνάδελφοι, από την Επιτροπή και το Συμβούλιο, να χρησιμοποιήσετε κάθε ευκαιρία ώστε να εκφράσετε ανοικτά την αποδοκιμασία σας για την πίεση που ασκείται σε κράτος μέλος προκειμένου να παραιτηθεί από την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου και να εδραιώσετε τη στήριξή σας προς αυτό κατά τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πρέπει να αναφέρω, επίσης, ότι η εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας για το φυσικό αέριο στη Λιθουανία παρακολουθείται στενά και από άλλα κράτη μέλη, όπου οι συνθήκες είναι παρόμοιες.
Χωρίς την πρόσβαση αυτή, ο στόχος της επίτευξης μιας πλήρως ολοκληρωμένης και λειτουργικής εσωτερικής αγοράς ενέργειας της ΕΕ έως το 2014 θα υπονομευθεί.
Arturs Krišjānis Kariņš (PPE). – (LV) Κύριε Πρόεδρε, σε αυτό το Σώμα έχουμε διαφορετικές απόψεις σχετικά με το τι έχει μεγαλύτερη σημασία για την ανάπτυξη της ενέργειας στην Ευρώπη. Υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν ότι η απάντηση είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι είναι η πυρηνική ενέργεια· άλλοι πάλι πιστεύουν ότι η εξοικονόμηση ενέργειας είναι η πιο σημαντική. Ωστόσο, ένα θέμα στο οποίο νομίζω ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι είναι ότι πρέπει να έχουμε κοινά δίκτυα ενέργειας στην Ευρώπη, να θέσουμε τέρμα στην κατάσταση κατά την οποία ορισμένα κράτη μέλη είναι εντελώς αποκομμένα από τα άλλα είτε στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας είτε στον τομέα του αερίου. Στο πλαίσιο αυτό, θα διεξαχθεί συζήτηση στη συνεδρίαση του Συμβουλίου που θα πραγματοποιηθεί αυτήν την Παρασκευή σχετικά με τον τρόπο ανάπτυξης κοινών ενεργειακών δικτύων στην Ευρώπη και σε σχέση με αυτό, πιστεύω ότι το σημαντικότερο θέμα είναι από πού θα προέλθει η χρηματοδότηση. Χρηματοδότηση πρέπει επίσης να βρεθεί για τα έργα που δεν είναι άμεσα εμπορικά βιώσιμα σε σύντομο χρονικό διάστημα –από κοινού χρηματοδότηση για την εξάλειψη των ενεργειακών νησίδων.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
Csaba Sándor Tabajdi (S&D). – (HU) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ την ουγγρική Προεδρία της ΕΕ διότι αυτό το εξαιρετικά σημαντικό θέμα συζητείται επιτέλους σε ανώτατο επίπεδο στο Συμβούλιο. Η οικονομικά προσιτή και καθολικά προσβάσιμη ενέργεια είναι προς το συμφέρον όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κάνει χρήση όλων των πιθανών πηγών ενέργειας. Μας διέφυγε κάτι, ωστόσο, που κανείς δεν έχει παρατηρήσει. Ο ουγγρικής καταγωγής βραβευμένος με Νόμπελ Gyorgy Olah ανακάλυψε την οικονομία της μεθανόλης. Υπάρχει ήδη μεγάλος αριθμός σταθμών μεθανόλης στην Κίνα, όμως στην Ευρώπη αυτό το είδος ενεργειακού εφοδιασμού συναντάται μόνο στην Ισλανδία. Δεν υπάρχει απολύτως καμία οικονομία ενέργειας με βάση τη μεθανόλη στην ΕΕ, αν και είναι εξαιρετικά φθηνή δεδομένου ότι παράγει ενέργεια από το διοξείδιο του άνθρακα, το νερό και την ηλεκτρική ενέργεια, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την τροφοδότηση αυτοκινήτων, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τη θέρμανση και άλλες εφαρμογές.
Andrew Henry William Brons (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ένα από τα θέματα που θα συζητηθούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι η βελτίωση των γενικών συνθηκών –όποιες και αν είναι– για την έρευνα και την καινοτομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Υπάρχει φυσικά διάκριση μεταξύ εφεύρεσης και καινοτομίας, καθώς και μεταξύ αυτών των δύο και των αιτήσεων για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Ωστόσο, εάν εξετάζατε, μεμονωμένα ή συλλογικά, τη γεωγραφική προέλευσή τους, δεν θα παρατηρούσατε ομοιόμορφη γεωγραφική εξάπλωση σε ολόκληρο τον κόσμο.
Θα παρατηρούσατε έναν δυσανάλογα μεγάλο αριθμό από ορισμένες χώρες του κόσμου με άμεσους ή ιστορικούς δεσμούς με την Ευρώπη. Γιατί συμβαίνει αυτό; Θα μπορούσε ο λόγος να παράσχει μια ένδειξη ως προς τους όρους πλαίσιο που τόσο διακαώς επιδιώκει η Ένωση Καινοτομίας; Ποια θα μπορούσε να είναι η εξήγηση; Λοιπόν, αφού απορρίψουμε το κλίμα, κάτι στο νερό, τη συνήθη διατροφή και την εκπαίδευση απαλλαγής από την πάνα σε κρύο κλίμα, τι άλλο μένει;
Φοβάμαι ότι δεν μπορώ να βρω την απάντηση. Όμως όποια και αν είναι, πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα την απορρίψουμε από άγνοια.
Andras Gyurk (PPE). – (HU) Κύριε Πρόεδρε, η σύνοδος κορυφής για την ενέργεια στις 4 Φεβρουαρίου θα μπορούσε να αποτελέσει πραγματική επανάσταση εκεί όπου τα λόγια και τα έργα μπορούν τελικά να συναντηθούν. Έχει κατατεθεί ενώπιον του Συμβουλίου το ζήτημα της στρατηγικής και, ταυτόχρονα, της υποδομής που απαιτείται για την υλοποίησή της. Ελπίζω ότι το αποτέλεσμα θα επιβεβαιώσει τις προσδοκίες μας και ότι στις 4 Φεβρουαρίου θα γίνουμε μάρτυρες της δημιουργίας μιας πραγματικής κοινής ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής.
Αν μου επιτρέπετε μια τελευταία σκέψη, κύριε Πρόεδρε. Θα ήθελα να δηλώσω ότι επικροτώ την αλληλογραφία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της κυβέρνησης της Ουγγαρίας για το θέμα του ουγγρικού νόμου για τα μέσα ενημέρωσης. Χαίρομαι που ο διάλογος ακολουθεί τη δικονομική διαδικασία που συνηθίζεται σε τέτοια θέματα. Αυτό θα πρέπει να καθησυχάζει όλους όσοι ενδιαφέρονται για την επίλυση του ζητήματος. Είμαι πεπεισμένος ότι η υπόθεση θα μπορούσε να κλείσει μέσα σε λίγες εβδομάδες. Τυχόν περαιτέρω κακόβουλες και αβάσιμες πολιτικές επιθέσεις είναι περιττές. Έχω την πεποίθηση ότι αυτό είναι προς το συμφέρον της ΕΕ, και όχι αυτό που δυστυχώς επέδειξε σήμερα κάποιος σε ομιλία του στο Σώμα.
Zigmantas Balčytis (S&D). - (LT) Η επόμενη δεκαετία θα είναι κρίσιμη για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, επειδή τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν σοβαρές αποφάσεις: να αντικαταστήσουν τους υφιστάμενους πόρους και τις υποδομές και να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη ζήτηση για ενέργεια, η οποία θα είναι απαραίτητη για την ευρωπαϊκή οικονομική ανάπτυξη στο μέλλον. Αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την ενέργεια είναι πραγματικά πολύ σημαντικό. Μπορεί να καταστεί ιστορικό γεγονός εάν υπάρξει συμφωνία ως προς συγκεκριμένες αρχές για την ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς ενέργειας. Αυτό θα έδινε πραγματικά την ευκαιρία και στα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συντονίσουν τις ενέργειές τους και να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στο να καταστήσουν το οικονομικό μας περιβάλλον μεγαλύτερο και πιο ανταγωνιστικό, να αυξήσουν τις θέσεις εργασίας και να μειώσουν τον κοινωνικό αποκλεισμό. Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να καθοριστούν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα τα οποία θα επιτρέψουν τη μείωση ή την εξάλειψη των ενεργειακών νησίδων στα κράτη μέλη. Για να επιτευχθεί αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επιστρατεύσουμε την πολιτική βούληση και αλληλεγγύη και να διασφαλίσουμε ότι δεν θα αναπτυχθούν μόνο σχέδια εμπορικά ελκυστικά, αλλά και απαραίτητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιστεύω ότι είναι επίσης πολύ σημαντικό να τεθούν δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα για τα κράτη μέλη, έτσι ώστε να συμμορφωθούν εγκαίρως προς τις υποχρεώσεις τους για την υλοποίηση αυτών των σχεδίων. Παρά το γεγονός ότι οι επενδυτικές αποφάσεις εξαρτώνται συνήθως από τους παράγοντες της αγοράς, οι πολιτικές αποφάσεις έχουν επίσης τεράστια σημασία για τη δημιουργία σταθερού και διαφανούς επενδυτικού περιβάλλοντος.
Maroš Šefčovič, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, η συζήτηση αυτή επιβεβαιώνει σαφώς ότι τόσο η ενέργεια όσο και η καινοτομία είναι απολύτως ζωτικής σημασίας για το μέλλον της Ευρώπης και το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας. Είναι σαφές ότι όλοι θα συμφωνήσουμε πως, εάν λάβουμε τα σωστά μέτρα τώρα, όχι μόνο μπορούμε να συνεισφέρουμε σημαντικά στην οικονομική ανάκαμψη σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αλλά μπορούμε και να καταστήσουμε την ευρωπαϊκή μας οικονομία πολύ ανταγωνιστικότερη σε μακροπρόθεσμη βάση.
Συμφωνώ επίσης με όλους εσάς που ζητήσατε συγκεκριμένα αποτελέσματα και την ανάληψη συγκεκριμένης δράσης. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή πιέζει πολύ έντονα να έχουμε πολύ σαφείς στόχους. Θα θέλαμε να έχουμε μια πραγματική εσωτερική αγορά στον τομέα της ενέργειας έως το 2014. Πρέπει επιτέλους να απελευθερώσουμε το δυναμικό της εσωτερικής αγοράς σε αυτόν τον πολύ σημαντικό τομέα της οικονομίας. Για να σας δώσω ένα μόνο στοιχείο: εάν το πράξουμε σωστά, οι καταναλωτές μπορούν να εξοικονομήσουν 13 δισ. ευρώ εφόσον θα έχουν τη δυνατότητα να αγοράζουν ηλεκτρική ενέργεια από φθηνότερο πάροχο. Αυτό σημαίνει περισσότερα από 100 ευρώ ετησίως ανά καταναλωτή, και αυτό είναι μόνο η αρχή. Πρέπει επομένως να πιέσουμε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να αναλάβει πραγματικά την ευθύνη της εσωτερικής αγοράς στον τομέα της ενέργειας και να ασκήσει τα δικαιώματά του σε σχέση με την πολύ σημαντική μεταφορά της νομοθεσίας, όχι μόνο σε ευρωπαϊκό αλλά και σε εθνικό επίπεδο, σε όλα τα κράτη μέλη.
Άκουσα πολύ προσεκτικά τους βουλευτές μας από τις χώρες της Βαλτικής. Πιστεύω ότι είναι πλέον καιρός να ξεπεραστεί η κατάσταση με τις απομονωμένες ενεργειακές νησίδες. Ως εκ τούτου, το 2015 είναι η κατάλληλη στιγμή για την ολοκλήρωση των εργασιών για το πολύ σημαντικό αυτό έργο και για τη σύνδεση των κρατών μελών της Βαλτικής με το πραγματικό ευρωπαϊκό δίκτυο.
Εάν υπήρχε κάτι με το οποίο δεν συμφωνώ απολύτως, αυτό ήταν η δήλωση για την ομιλία του Barack Obama σχετικά με την Κατάσταση της Ένωσης. Την παρακολούθησα και πρέπει να πω ότι αποκόμισα την εντύπωση πως ήταν κατά πολύ εμπνευσμένη από όσα πράττουμε εδώ στην Ευρώπη –από όσα προτείναμε στη στρατηγική ΕΕ 2020. Μίλησε για την ενεργειακή απόδοση, τη σημασία της εκπαίδευσης, τη νέα ώθηση για την προστασία του περιβάλλοντος και τη μείωση της φτώχειας. Αυτοί ακριβώς είναι οι στόχοι που έχουμε θέσει για τα επόμενα 10 χρόνια.
Πραγματικά πιστεύω ότι κατέχουμε ηγετική θέση όσον αφορά τις περιβαλλοντικές πολιτικές. Μπορείτε να ελέγξετε τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε όλες τις περιβαλλοντικές συνόδους κορυφής και να διαπιστώσετε την προσπάθεια που καταβάλλεται ώστε όλος ο κόσμος να ακολουθήσει τη σωστή πορεία στον συγκεκριμένο τομέα. Όσον αφορά τους στόχους μας –τους περίφημους στόχους μας για το 2020– τα πηγαίνουμε αρκετά καλά όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών. Τα πηγαίνουμε, επίσης, αρκετά καλά στην αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο σύνολο της παραγωγής ενέργειας.
Όμως είναι αλήθεια –και οφείλω να το αναγνωρίσω εδώ– ότι υστερούμε στην επίτευξη των στόχων για την ενεργειακή απόδοση. Ως εκ τούτου εμείς, ως Επιτροπή, θα παρακολουθούμε την ανάπτυξη στον τομέα αυτόν πολύ στενά και θα προβούμε σε επανεξέταση των στόχων το 2013. Μπορώ να σας υποσχεθώ ότι, εάν τα αποτελέσματα δεν είναι αρκετά φιλόδοξα, θα εξετάσουμε σοβαρά το ενδεχόμενο επιβολής νομικά δεσμευτικών στόχων και για τον συγκεκριμένο τομέα. Γνωρίζουμε όλοι ότι ασφαλής ενέργεια είναι η καθαρότερη ενέργεια.
Όσον αφορά τις παρατηρήσεις για την οικονομία της καινοτομίας, εδώ νομίζω ότι είναι σαφέστατο ότι πρέπει να αυξηθεί το επίπεδο των προτεραιοτήτων της καινοτομίας και των πολιτικών καινοτομίας. Πρέπει να αξιοποιηθεί το δυναμικό που υπάρχει στην Ευρώπη στον τομέα αυτόν εδώ και πολλά χρόνια. Μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι, όσον αφορά τη μείωση της απόστασης από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία σε σχέση με την καινοτομία, δεν τα πηγαίνουμε τόσο καλά όσο θα αναμέναμε. Μπορούμε να διαπιστώσουμε πώς οι αναδυόμενες οικονομίες γεφυρώνουν την απόσταση από εμάς, οπότε πρέπει να επικεντρωθούμε σε αυτόν τον τομέα όσο το δυνατόν περισσότερο.
Πρέπει να αναλύσουμε τις πραγματικές αιτίες της δικής μας έλλειψης φιλόδοξης προόδου. Μία από αυτές έχει αναφερθεί, δηλαδή το πρόβλημα της γραφειοκρατίας και των υπερβολικά πολύπλοκων κανόνων. Συνεπώς, η Επιτροπή έχει ήδη προτείνει –και αυτό εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα– απλοποίηση των κανόνων για το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο σχετικά με όλες τις πολιτικές καινοτομίας. Νομίζω ότι όλοι θα έχουμε μια καλή ευκαιρία, στο πλαίσιο της συζήτησης του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, να βελτιώσουμε τον τρόπο με τον οποίο εκτελούμε και εφαρμόζουμε τα ευρωπαϊκά προγράμματα, εφόσον θα συζητήσουμε και για τις δημοσιονομικές ρυθμίσεις. Πρέπει να επιδιώξουμε πολύ προσεκτικά την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ του κατάλληλου ελέγχου και της αναγκαίας ευελιξίας στην εκτέλεση του προγράμματος, έτσι ώστε να μην δημιουργηθεί επιπλέον γραφειοκρατία σε σχέση με προγράμματα τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την προώθηση των πολιτικών για την καινοτομία στην Ευρώπη.
Η οικονομία, φυσικά, θα συζητηθεί επίσης. Η συνεδρίαση του Φεβρουαρίου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα είναι μια συνεδρίαση μετάβασης και αναζήτησης μιας συνολικής προσέγγισης για τις σημερινές οικονομικές προκλήσεις στην Ευρώπη, είτε αφορούν την ευρωζώνη είτε τον τομέα της βελτίωσης της οικονομικής διακυβέρνησης για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή εμμένει στην υποβολή μέτρων για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στη χρηματοπιστωτική αγορά και την αναζήτηση μακροπρόθεσμων λύσεων. Πιστεύουμε ότι όλα αυτά πρέπει να αποτελέσουν μια συνολική απάντηση που θα μας επιτρέψει, επιτέλους, να πάψουμε απλώς να αντιδρούμε και να σχεδιάσουμε μακροπρόθεσμα μέτρα και τη μακροπρόθεσμη ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Σχετικά με τις παρατηρήσεις για την αλλαγή της Συνθήκης και τη δημιουργία του μόνιμου ευρωπαϊκού μηχανισμού χρηματοπιστωτικής σταθεροποίησης, η Επιτροπή είναι πεπεισμένη ότι η Συνθήκη παρέχει το κατάλληλο πλαίσιο για την περαιτέρω ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης. Είναι απόλυτα σαφές ότι το να γίνει αυτό εκτός του πλαισίου της Ένωσης θέτει πολιτικά και θεσμικά ζητήματα τα οποία θα πρέπει να εξεταστούν πολύ προσεκτικά από την Επιτροπή. Είμαι βέβαιος ότι οι ηγέτες θα συζητήσουν και το ζήτημα αυτό στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την Παρασκευή.
Η κατάσταση στην Αίγυπτο και την Τυνησία συζητήθηκε σήμερα το πρωί στο Σώμα των Επιτρόπων. Υπήρξε σαφής υποστήριξη για τις θεμιτές προσδοκίες του λαού της Αιγύπτου και σαφής επιβεβαίωση ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να επιταχύνει τη βοήθειά της προς την Αίγυπτο και τον λαό της σε αυτήν τη μετάβαση. Θα ακολουθήσει η συζήτηση για την κατάσταση στην Τυνησία και την Αίγυπτο και είμαι βέβαιος ότι η συνάδελφός μου Cathy Ashton θα είναι σε θέση να την αναλύσει με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Enikő Győri, ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους ομιλητές για όλες τις παρατηρήσεις και τις παρεμβάσεις. Παρακολούθησα μια εξαιρετικά πολύτιμη συζήτηση εδώ στο Κοινοβούλιο, η οποία θα συμβάλει στη συζήτηση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων την Παρασκευή για θέματα ενέργειας και καινοτομίας.
Κατανοώ απόλυτα το Κοινοβούλιο που δηλώνει ότι αυτό που πράττουμε για την ενέργεια ή την καινοτομία δεν επαρκεί. Είμαστε πολύ προσηλωμένοι στη διάταξη της συνθήκης της Λισαβόνας σχετικά με τη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς ενέργειας· δεσμευόμαστε απόλυτα να κινηθούμε προς αυτήν την κατεύθυνση. Φυσικά, μπορείτε να μας ενθαρρύνετε να πράξουμε περισσότερα σε αυτόν τον τομέα. Δεν θέλω να υπεισέλθω σε λεπτομέρειες διότι πιστεύω ότι ο Αντιπρόεδρος Šefčovič ήταν πολύ αναλυτικός όσον αφορά όλες τις πτυχές της μελλοντικής κοινής ενεργειακής πολιτικής στην Ευρώπη.
Το ίδιο ισχύει για την καινοτομία. Όλοι πιστεύουμε ότι πρέπει να προτείνουμε περισσότερα πράγματα σχετικά με την καινοτομία· η Ένωση Καινοτομίας αποτελεί μεγάλη επένδυση για το μέλλον.
Δεν μπορεί να υπάρξει ισχυρή Ευρώπη χωρίς ισχυρές κοινές πολιτικές, η δε πολιτική για την ευρωπαϊκή ενέργεια και την ευρωπαϊκή καινοτομία θα πρέπει να συγκαταλέγεται μεταξύ αυτών.
Η ερώτησή μου προς τον κ. Schulz είναι γιατί μου επέτρεψε να απαντήσω ως εκπρόσωπος της ουγγρικής κυβέρνησης. Νομίζω ότι ο κ. Schulz διάβασε διαφορετική επιστολή από εκείνη που αποστείλαμε στην Επιτροπή. Ανέφερε ότι η ουγγρική κυβέρνηση αγνόησε τη συναίνεση της Επιτροπής και δεν ήταν πρόθυμη να τη λάβει υπόψη. Επιτρέψτε μου να παραθέσω ορισμένα αποσπάσματα από την επιστολή αυτή, ξεκινώντας με τη δήλωση ότι η κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Ουγγαρίας είναι έτοιμη να τροποποιήσει τον νόμο για τα μέσα ενημέρωσης. «Θα μπορούσε να εξετασθεί το ενδεχόμενο τροποποίησης της νομοθεσίας». «Η κυβέρνηση της Ουγγαρίας είναι επίσης διατεθειμένη να εξετάσει τη δυνατότητα εξεύρεσης άλλων νομικών λύσεων, εάν χρειαστεί». Τέλος, «αν η Επιτροπή ... εξακολουθεί να κρίνει αναγκαία» μετά τις διαβουλεύσεις «την τροποποίηση του ουγγρικού κανονισμού ..., είμαστε διατεθειμένοι να ξεκινήσουμε την εκπόνηση των τροποποιήσεων αυτών».
Κατά συνέπεια, θα ήθελα απλώς να σας ενημερώσω ότι, όπως προκύπτει σαφώς από την επιστολή, διεξάγεται διαβούλευση.
Είμαστε έτοιμοι.
Χθες, η Επιτροπή εξέφρασε την ευχαρίστησή της για την άφιξη της απάντησης. Οι εμπειρογνώμονες θα εργασθούν επ’ αυτού και είναι καθήκον μας να βρεθεί μια λύση σε αυτού του είδους το πρόβλημα. Ελπίζω ειλικρινά στο μέλλον οι κάθε είδους συζητήσεις να είναι αφιερωμένες στην ενέργεια και την καινοτομία και να μην συγχέουμε την Προεδρία με ορισμένες πτυχές κάποιων πολιτικών κομμάτων.
Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Joao Ferreira (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Το παρόν Συμβούλιο υιοθετεί την ενέργεια και την καινοτομία ως θέματα προς συζήτηση. Η πρόταση αφορά την ενοποίηση και την «ολοκλήρωση» της ενιαίας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Γνωρίζουμε καλά ότι ο δηλωμένος αυτός στόχος είναι συνώνυμος με τα όρια στην πλήρη άσκηση εκ μέρους των κρατών μελών του κοινωνικού τους ρόλου μέσω κατάλληλα εξοπλισμένων, χρηματοδοτούμενων και ενεργών δημόσιων υπηρεσιών, συνώνυμος δε και με τις ελευθερώσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις που ακολουθούνται αργά ή γρήγορα από την αναπόφευκτη μονοπωλιακή συγκέντρωση σε κοινοτικό επίπεδο. Δεν θα υπάρξει συνεπώς διαφορά σε αυτόν τον ζωτικής σημασίας στρατηγικό τομέα. Εν μέσω αυτού, και ως το ευκολότερο μέσο ώστε να μπορέσει να εφαρμοστεί η εν λόγω πορεία, προβάλλονται (δημαγωγικά) θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού: βεβαίως και είναι σημαντικά και πρέπει να εξεταστούν και να επιλυθούν, αλλά σε διαφορετικό πλαίσιο. Η καινοτομία θεωρείται ήδη, πάνω απ’ όλα, απλώς ως ένα μέσο για την αξιοποίηση ιδεών εντός της αγοράς, και όχι όπως θα έπρεπε, δηλαδή ως ένα αναγκαίο μέσο που συμβάλλει στην αντιμετώπιση πολλών από τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της συζήτησης κατέστη σαφές ότι τα θέματα αυτά δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα προπέτασμα καπνού για μια άλλη συζήτηση: της εμβάθυνσης των καταστροφικών και αντιδημοκρατικών μηχανισμών της λεγόμενης «οικονομικής διακυβέρνησης» και της ενίσχυσης του στραγγαλισμού λαών και χωρών όπως, μεταξύ άλλων, η Πορτογαλία.
Maria Da Graca Carvalho (PPE), γραπτώς. – (PT) Οι τομείς της ενέργειας και καινοτομίας είναι θεμελιώδεις για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Η ενέργεια αποτελεί σημαντικότατο έργο για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, όπως η εσωτερική αγορά κατά το παρελθόν. Η Ευρώπη χρειάζεται φιλόδοξο όραμα και συγκεκριμένο σχέδιο στον τομέα της καινοτομίας και της ενέργειας. Ελπίζω ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Παρασκευής θα αποτελέσει σημαντικό ορόσημο ως προς το θέμα αυτό. Πολλά έχουν γίνει ήδη στον τομέα της ευρωπαϊκής ενέργειας και της στρατηγικής για το κλίμα, πρέπει όμως να προχωρήσουμε περισσότερο. Πρέπει να παραμείνουμε στην πρώτη γραμμή της τεχνολογίας επενδύοντας περισσότερο στην έρευνα και την καινοτομία, δημιουργώντας τις απαραίτητες υποδομές και καταρτίζοντας περισσότερους μηχανικούς, επιστήμονες και τεχνικούς. Σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή, ενώ βιώνουμε μια οικονομική κρίση, απαιτείται επειγόντως δράση. Επιπλέον, υπάρχει ένας τρόπος για να επιτευχθεί αυτό: αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο με τον οποίο παράγουμε και χρησιμοποιούμε την ενέργεια στην κοινωνία μας.
Lena Kolarska-Bobińska (PPE), γραπτώς. – (PL) Η σύνοδος κορυφής για την ενέργεια που πραγματοποιείται αυτήν την εβδομάδα θα χρησιμεύσει για να υπογραμμίσει τη σημασία της ενεργειακής αλληλεγγύης. Οι αποτελεσματικότεροι τρόποι για την κατοχύρωση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού είναι μια πλήρως κοινή αγορά, ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο, η επιβολή της νομοθεσίας και οι διαφανείς κανόνες. Δυστυχώς, κάποιοι από τους ηγέτες των χωρών μας δεν το κατανοούν αυτό. Αντιθέτως, προτιμούν να βασίζονται στις δικές τους εθνικές λύσεις για τα θέματα της ενέργειας και να διαπραγματεύονται με προμηθευτές από τρίτες χώρες. Πρέπει ως εκ τούτου να λάβουμε υπόψη τις πρόσφατες εκκλήσεις ευρωπαϊκών εταιρειών ενέργειας σχετικά με την ελευθέρωση της αγοράς και την πλήρη εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας για την ενέργεια. Πρέπει να είμαστε βέβαιοι κατά την προετοιμασία της δέσμης μέτρων για τις υποδομές ότι τα ευρωπαϊκά προγράμματα στα οποία θέλουμε να επενδύσουμε θα επιλεγούν με βάση σαφή και διαφανή κριτήρια. Κατά τη δημιουργία πανευρωπαϊκού δικτύου, ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει επίσης να δοθεί στις επενδύσεις σε χώρες οι οποίες έχουν ανεπαρκέστατα αναπτυγμένες και πεπαλαιωμένες ενεργειακές υποδομές, όπως ανέφερε ο κ. Barroso. Η αγορά δεν θα φροντίσει για αυτό από μόνη της, απαιτούνται δημόσια μέτρα. Δεν αντέχουμε οικονομικά μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων στον τομέα της ενέργειας. Σας ευχαριστώ.
Petru Constantin Luhan (PPE), γραπτώς. – (RO) Για να επιτύχει η Ευρωπαϊκή Ένωση τους προτεινόμενους στόχους της, βασική προτεραιότητα είναι η σωστή και γρήγορη εφαρμογή της τρίτης δέσμης μέτρων για τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Η ανάπτυξη της ενεργειακής υποδομής διαδραματίζει βασικό ρόλο στη διασφάλιση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο, θέλω να τονίσω ότι η προσοχή πρέπει να εστιασθεί ιδιαίτερα στη χρηματοδότηση της εν λόγω υποδομής για το χρονικό διάστημα έως το 2020. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να παρουσιάσει συγκεκριμένα αριθμητικά στοιχεία σχετικά με τις επενδυτικές ανάγκες και να υποβάλει το συντομότερο δυνατόν το νέο μέσο για τη χρηματοδότηση των ενεργειακών υποδομών. Εκτός από τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι εταιρικές σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με σκοπό τον εντοπισμό καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων.Πρέπει επίσης να δημιουργηθεί το κατάλληλο πλαίσιο χρηματοδότησης, ιδίως μέσω της βελτίωσης των κανόνων για την κατανομή του κόστους των διασυνοριακών προγραμμάτων ή των τεχνολογικά προηγμένων προγραμμάτων.
Bogdan Kazimierz Marcinkiewicz (PPE), γραπτώς. – (PL) Πιστεύω ότι στην προσεχή του σύνοδο κορυφής στις 4 Φεβρουαρίου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ενέργειας θα πρέπει να θέσει ως στόχο τη διασφάλιση ίσης μεταχείρισης όλων των πηγών ενέργειας, τόσο παραδοσιακών όσο και μη. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στις εγχώριες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των ορυκτών καυσίμων (άνθρακα και φυσικού αερίου από σχιστόλιθο), προκειμένου να κατοχυρωθεί η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ. Η χρήση των πηγών αυτών, με την κατάλληλη στήριξη της ΕΕ, θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα όχι μόνο για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, αλλά και για την ανταγωνιστικότητα και τα επίπεδα απασχόλησης της ΕΕ. Ταυτόχρονα, θα ήθελα να επισημάνω ότι με τη διασφάλιση κατάλληλων επενδύσεων στις υποδομές ενέργειας της ΕΕ, εγγυόμαστε την περαιτέρω ανάπτυξη των κρατών μελών. Ελπίζω ότι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα αποτελέσουν σαφή απεικόνιση των συζητήσεων που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα για τους στόχους του 2050 και ότι δεν θα δημοσιοποιηθούν πριν από τη συζήτηση επί των στόχων αυτών, η οποία αναμένεται να διεξαχθεί τον Μάρτιο του 2011. Σας ευχαριστώ.
Iuliu Winkler (PPE), γραπτώς. – (RO) Επί του παρόντος λειτουργούν 27 ενεργειακές αγορές στην ΕΕ. Η έλλειψη διασύνδεσης μεταξύ τους έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία επίτευξης των στόχων της ΕΕ για οικονομική ανταγωνιστικότητα και ενεργειακή ασφάλεια. Η έλλειψη ενιαίας και ολοκληρωμένης αγοράς σημαίνει ότι η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ δεν είναι σε θέση να προσφέρει αποτελεσματικές λύσεις στα προβλήματα που συνδέονται με τη μείωση των αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ευρώπη, την άνοδο των τιμών του αργού πετρελαίου και του φυσικού αερίου, την αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης για ενέργεια και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Επικροτώ την ανακοίνωση του Επιτρόπου Oettinger σχετικά με τη φιλόδοξη προθεσμία που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που δηλώνει ότι το 2015 θα είναι η τελική προθεσμία για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας. Επικροτώ επίσης την πρόθεση διασύνδεσης των 27 δικτύων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας των κρατών μελών και δημιουργίας της κατάλληλης υποδομής ώστε η ΕΕ να επιτύχει τους στόχους της. Ελπίζω ότι η δέσμευση της Επιτροπής θα γίνει κατανοητή από τους ευρωπαίους ηγέτες ως έκκληση να τεθούν τα πραγματικά μακροπρόθεσμα συμφέροντα των κρατών μελών στην πρώτη γραμμή. Η έναρξη της δημιουργίας και της ενίσχυσης της ενιαίας αγοράς ενέργειας και μιας κοινής πολιτικής στον τομέα αυτόν θα καταστεί δυνατή μόνο με τη λήψη οριστικής απόφασης το συντομότερο δυνατόν. Αυτοί είναι οι μόνοι παράγοντες που μπορούν να διασφαλίσουν την ενεργειακή ασφάλεια όλων σε μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση.
Martin Kastler (PPE), γραπτώς. – (DE) Είναι συγκλονιστικό το γεγονός ότι χριστιανοί σε ολόκληρο τον κόσμο εξακολουθούν να διώκονται και να δολοφονούνται. Είναι μομφή για την Ευρώπη οι υπουργοί Εξωτερικών των κρατών μελών στο Συμβούλιο να μην μπορούν να αντιδράσουν σε αυτό. Περιφρονούν τη βούληση του Κοινοβουλίου. Η ΕΕ πρέπει να πράξει κάτι. Καλώ το Συμβούλιο να επιδείξει αίσθημα ευθύνης ως προς το θεμελιώδες δικαίωμα της ελευθερίας της θρησκείας, να καταρτίσει γρήγορα μια εφαρμόσιμη στρατηγική για την προστασία των χριστιανών σε ολόκληρο τον κόσμο και να δημιουργήσει μια ξεχωριστή μονάδα για διαπολιτισμικά και θρησκευτικά θέματα εντός της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης. Αυτά πρέπει να γίνουν τώρα, όχι κάποτε στο μέλλον.
Angelika Werthmann (NI), γραπτώς. – (DE) Έχω να σχολιάσω δύο θέματα: 1. Ενεργειακή πολιτική: Με τη σημερινή πορεία που ακολουθεί η ενεργειακή μας πολιτική, θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να επιτευχθεί ο στόχος. Με την απλοποίηση και την επίσπευση των διαδικασιών όσον αφορά την ανάπτυξη της ενεργειακής υποδομής, η ΕΕ μπορεί να σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά τον καθορισμό της πορείας της –αν και αυτό δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποβεί σε βάρος των πολιτών ή να υπονομεύσει τη σύμβαση του Aarhus. Η διαφάνεια και η ιχνηλασιμότητα των εργασιών είναι απαραίτητες προϋποθέσεις. Είναι αυτονόητο ότι οι ΜΜΕ, με την ικανότητά τους για καινοτομία, πρέπει να συμμετέχουν ως ισότιμοι εταίροι. 2. Χρηματοπιστωτική κρίση: Ο κόσμος των χρηματοπιστωτικών αγορών περιστρέφεται πολύ ταχύτερα από όσο αντιδρά μέχρι σήμερα το Συμβούλιο. Για να αντιμετωπιστεί η γενικότερη αβεβαιότητα που αισθάνονται ως εκ τούτου οι πολίτες και ο οικονομικός κόσμος, απαιτείται ταχεία και αποφασιστική δράση.
Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (S&D), γραπτώς. – (PL) Κατά τη διάρκεια της προσεχούς συνόδου κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που έχει προγραμματιστεί για τις 4 Φεβρουαρίου, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα συζητήσουν δύο θέματα: την ενεργειακή πολιτική της Κοινότητας και την έρευνα και ανάπτυξη. Τα βασικά ζητήματα σχετικά με το πρώτο θέμα θα είναι η ενεργειακή απόδοση, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η ασφάλεια του εφοδιασμού (ένα θέμα ιδιαίτερης σημασίας για την Πολωνία), ενώ τα βασικά ζητήματα σχετικά με το δεύτερο θέμα θα είναι η διεθνής επιστημονική συνεργασία και ο εξορθολογισμός των επιστημονικών προγραμμάτων της ΕΕ. Έχω την εντύπωση, ωστόσο, ότι η σύνοδος κορυφής η οποία έχει συγκληθεί με θέμα την ενέργεια και την καινοτομία, θα μετατραπεί σε διάσκεψη για τις τρέχουσες υποθέσεις –τόσο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (οικονομική πολιτική) όσο και για τις φαινομενικά πιο μακρινές (πολιτική κατάσταση στην Τυνησία, την Αίγυπτο και τη Λευκορωσία). Αποδεικνύεται ότι η ΕΕ οφείλει να ασχολείται με έναν ραγδαία αυξανόμενο αριθμό προβλημάτων, και το πρόβλημα αυτό δεν θα επιλυθεί ούτε με τη διεξαγωγή συνόδων κορυφής της ΕΕ συχνότερα, όπως προτάθηκε από τον Πρόεδρο της ΕΕ κ.Van Rompuy. Η ΕΕ πρέπει να δώσει σύντομα απαντήσεις σε ορισμένα ερωτήματα, όπως το αν πρέπει να αυξηθεί η χρηματοδότηση για την Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, πώς πρέπει να συντονιστεί η οικονομική πολιτική των κρατών μελών ώστε να διασφαλιστεί ότι η Διευκόλυνση δεν θα χρειάζεται στο μέλλον και, τέλος, πώς πρέπει να αντιδρούμε σε γεγονότα με έντονη διεθνή διάσταση ώστε να διασφαλιστεί ότι η άποψη της ΕΕ γίνεται σεβαστή. Καθοριστικής σημασίας κατά τη διαμόρφωση μιας απάντησης δεν είναι μόνο τα αριθμητικά στοιχεία, δηλαδή οι δείκτες της ενέργειας που πρέπει να επιτευχθούν πριν από το 2020, αλλά και η πραγματική πολιτική βούληση των κρατών μελών. Η Ευρώπη καταναλώνει το ένα πέμπτο της παγκόσμιας ενέργειας· πόσος χρόνος θα αφιερωθεί στην ενέργεια στη συνεδρίαση της Παρασκευής στις Βρυξέλλες;
Wojciech Michał Olejniczak (S&D), γραπτώς. – (PL) Το πρόβλημα της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης τέθηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης σχετικά με τις προετοιμασίες για τη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα πραγματοποιηθεί στις 4 Φεβρουαρίου 2011. Η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί τομέα προτεραιότητας, η δε δημιουργία κοινής αγοράς ενέργειας θα πρέπει να συνιστά κοινό ευρωπαϊκό στόχο προς την κατεύθυνση του οποίου οφείλουμε να αγωνιστούμε με τη χρήση ολοκληρωμένων μέτρων. Οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας, οι οποίες αρχίζουν να διαδραματίζουν ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στην Ευρώπη, αποτέλεσαν ένα ακόμη βασικό σημείο στη συζήτηση αυτή. Η ανάπτυξη των σύγχρονων τεχνολογιών και η δημιουργία πράσινων θέσεων απασχόλησης συνδέονται στενά με την ενεργειακή πολιτική. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην ανάγκη επέκτασης του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας. Αυτά είναι ιδανικά παραδείγματα μέτρων που συμβαδίζουν με τις ιδέες επί των οποίων εδράζεται η στρατηγική «Ευρώπη 2020», η οποία δίνει προτεραιότητα στην καινοτομία και την ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας, καθώς και στη δημιουργία πράσινων θέσεων απασχόλησης. Η Ευρώπη πρέπει να ενώσει τις δυνάμεις της και στον τομέα αυτόν.
15. Η κατάσταση στη Μεσόγειο, ειδικότερα στην Τυνησία και την Αίγυπτο (συζήτηση)
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής και Υπάτης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με την κατάσταση στη Μεσόγειο, ιδίως στην Τυνησία και την Αίγυπτο.
Catherine Ashton , Αντιπρόεδρος της Επιτροπής/Υπάτη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, παρακολουθούμε όλοι πολύ προσεκτικά τα πρόσφατα γεγονότα στην Τυνησία και πιο πρόσφατα στην Αίγυπτο.
Οι πολίτες και στις δύο χώρες εκφράζουν δικαιολογημένα παράπονα και προσδοκίες και αναμένουν την πρέπουσα απάντηση όχι μόνο εκ των έσω στην πατρίδα τους, αλλά και από τους εταίρους τους, μεταξύ αυτών από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το μήνυμά τους είναι σαφές: τα πολιτικά τους συστήματα έχουν φθάσει σε αδιέξοδο και πρέπει πλέον να επέλθει αλλαγή.
Δράττομαι της ευκαιρίας για να εκφράσω τον θαυμασμό μου για την αξιοπρέπεια και το θάρρος τους και, υπό το πρίσμα των όσων βλέπουμε τώρα στις τηλεοπτικές μας οθόνες ιδίως από την Αίγυπτο, απευθύνω έκκληση για ηρεμία, αυτοσυγκράτηση και διάλογο.
Θα ξεκινήσω μιλώντας για την Τυνησία. Οι αλλαγές που σημειώνονται είναι αξιοσημείωτες και ανοίγουν τον δρόμο για μια πιο δημοκρατική ανάπτυξη της χώρας. Παρά τις πολλές προκλήσεις, μπορούμε να διαπιστώσουμε ήδη τις θετικές εξελίξεις στην Τυνησία, όπου καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις του πληθυσμού. Η μεταβατική κυβέρνηση έχει λάβει ορισμένα σημαντικά μέτρα, ιδίως με την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων και την παροχή δυνατότητας ελευθερίας έκφρασης, καθώς και με τη δίωξη μελών της οικογένειας του πρώην προέδρου Ben Ali για διαφθορά.
Επιπλέον, έχουν συσταθεί και ξεκίνησαν το έργο τους τρεις ανεξάρτητες επιτροπές: η επιτροπή έρευνας για τη διαφθορά και την κατάχρηση δημοσίου χρήματος· η επιτροπή έρευνας για καταχρήσεις σε θέματα καταστολής κατά τη διάρκεια των τελευταίων γεγονότων· και η υπάτη αρμοστεία για την πολιτική μεταρρύθμιση.
Έχω λάβει επίσης υπόψη τον πλέον πρόσφατο κυβερνητικό ανασχηματισμό ως απάντηση στις προσδοκίες των πολιτών. Η κυβέρνηση έχει λάβει την υποστήριξη των κύριων κομμάτων της αντιπολίτευσης και του βασικού εργατικού συνδικάτου – της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών της Τυνησίας. Η ειρήνη και η σταθερότητα είναι σημαντικές για να μπορέσει η Τυνησία να διεξαγάγει δημοκρατικές και διαφανείς εκλογές και να επιφέρει ζωτικής σημασίας πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι παρούσα ώστε να υποστηρίξει τη χώρα και τον λαό της σε αυτήν τη δύσκολη στιγμή της μετάβασης, και ανταποκριθήκαμε άμεσα –όχι για να επιβάλουμε τις απόψεις ή τις ιδέες μας, αλλά για να προσφέρουμε τη βοήθειά μας και να συνεργαστούμε.
Την περασμένη εβδομάδα μίλησα με τον νέο υπουργό Εξωτερικών κ. Ounaies, μετά τον διορισμό του, σήμερα δε συναντηθήκαμε στις Βρυξέλλες. Είχαμε μια ουσιαστική συζήτηση εδώ –το πρώτο μέρος που επισκέπτεται μετά την ανάληψη των καθηκόντων του– σχετικά με τον καλύτερο τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να στηρίξει τη μετάβαση και να συνδράμει τον λαό της Τυνησίας. Επιβεβαίωσε σήμερα την αίτηση υποστήριξης από την ΕΕ κατά την προπαρασκευαστική φάση των εκλογών και την παρακολούθηση των μελλοντικών εκλογών. Είμαστε έτοιμοι να αποστείλουμε ομάδα εμπειρογνωμόνων στην Τυνησία για την αξιολόγηση της εκλογικής νομοθεσίας και την παροχή νομικών συμβουλών στις μεταβατικές αρχές ως προς το θέμα αυτό, τη δε περασμένη εβδομάδα ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΕΔ Hugues Mingarelli βρέθηκε επί τόπου στην Τυνησία και συζήτησε με τους πολίτες για τις ανάγκες τους.
Όσον αφορά άλλες μορφές αρωγής, αυξήσαμε τις επιχορηγήσεις για τη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών. Αυτό θα συνδυαστεί με τον επαναπροσανατολισμό των προγραμμάτων αρωγής ώστε να βοηθήσουμε τους πολίτες πιο άμεσα. Οι φιλελεύθερες πολιτικές δεν μπορούν να επιφέρουν μόνες τους την απαιτούμενη οικονομική και κοινωνική ευημερία και την κατανομή του πλούτου για όλους τους πολίτες της Τυνησίας. Κατά συνέπεια, πρόκειται να επανεξετάσουμε μαζί με την Τυνησία τις προτεραιότητές μας ώστε να ληφθεί υπόψη η νέα κατάσταση και να προσαρμοστεί η βοήθειά μας στις κοινωνικές τους ανάγκες.
Σήμερα, ο υπουργός μού μετέφερε λεπτομέρειες σχετικά με τα μελήματα και τα σχέδιά τους, έτσι ώστε να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε από κοινού με άλλους διεθνείς εταίρους.
Πρόσφερα συγκεκριμένη υποστήριξη, αρχικά στους τομείς της εκλογικής στήριξης, της διακυβέρνησης και μετάβασης στη δημοκρατία, της στήριξης της κοινωνίας των πολιτών και των ΜΚΟ, της στήριξης του κράτους δικαίου και της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος, της οικονομικής διακυβέρνησης και της καταπολέμησης της διαφθοράς, της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης (συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης σε φτωχές περιοχές στην κεντρική και νότια Τυνησία).
Είμαστε επίσης έτοιμοι να εξετάσουμε, μαζί με τα κράτη μέλη, μέτρα που συνδέονται με την κινητικότητα και την αύξηση της πρόσβασης στην αγορά. Οι επαφές σε επίπεδο ομάδων εργασίας βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλα αυτά τα θέματα και θα συνεχίσουμε τον διάλογο. Σκοπεύω να ταξιδέψω στην Τυνησία τη μεθεπόμενη εβδομάδα.
Όσον αφορά το αίτημα των τυνησιακών αρχών για δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων του κ. Ben Ali και ανθρώπων που συνδέονται στενά με το καθεστώς του, έχουμε ήδη λάβει τα αρχικά μέτρα. Επιταχύναμε τις διαδικασίες ώστε να μπορέσει το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων τη Δευτέρα να εκδώσει απόφαση σχετικά με περιοριστικά μέτρα, προκειμένου να επιβάλει δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των προσώπων που υπόκεινται σε έρευνα για υπεξαίρεση κρατικών κεφαλαίων στην Τυνησία. Οι αρχές της Τυνησίας μάς κοινοποίησαν κατάλογο των προσώπων που θα πρέπει να υπόκεινται στα μέτρα αυτά.
Όπως επεσήμανα, ο διευθύνων σύμβουλός μας Hugues Mingarelli ταξίδεψε στην περιοχή την περασμένη εβδομάδα. Είχε συνομιλίες με τη μεταβατική κυβέρνηση και τους προέδρους καθεμίας από τις τρεις νεοσύστατες επιτροπές και συναντήθηκε με εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών.
Θέλω να επικροτήσω επίσης την πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αποστείλει αντιπροσωπεία στην Τυνησία. Πιστεύω ότι είναι ζωτικής σημασίας ο λαός της Τυνησίας να διαπιστώσει την ισχυρή στήριξη της ΕΕ, και ιδιαίτερα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή της μετάβασης προς τη δημοκρατία. Πρέπει να ενισχύσουμε όλες τις δυνατές διαπροσωπικές επαφές και να προσεγγίσουμε την κοινωνία των πολιτών, αυτό δε περιλαμβάνει την υποστήριξη ΜΚΟ, επαγγελματικών ενώσεων και ανταλλαγών φοιτητών.
Έχουμε τώρα την ευκαιρία να ενισχύσουμε τη συνεργασία μεταξύ της Τυνησίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με βάση την επιβεβαίωση της δημοκρατίας και της οικονομικής και κοινωνικής μεταρρύθμισης. Ελπίζω ότι μπορούμε να βασιστούμε στον αμοιβαίο σεβασμό και εμπιστοσύνη μεταξύ των λαών μας προκειμένου να διασφαλίσουμε σταθερότητα και ένα δημοκρατικό και γεμάτο ευημερία μέλλον για την Τυνησία. Στο πλαίσιο αυτό προσβλέπω στις επερχόμενες ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές και στην εγκαθίδρυση της νέας κυβέρνησης. Έχω συμφωνήσει με τον υπουργό Εξωτερικών της Τυνησίας να επαναλάβουμε σύντομα τις διαπραγματεύσεις για το προηγμένο καθεστώς, με στόχο την ολοκλήρωσή τους αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας από μια νέα δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση.
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε την ατμόσφαιρα ως ατμόσφαιρα συμφιλίωσης. Ελπίζω ότι θα είμαστε σε θέση να συνεργαστούμε με την Τυνησία ώστε να προωθήσουμε την ατμόσφαιρα αυτή προς την κατεύθυνση μιας νέας, πιο ελεύθερης δημοκρατίας.
Θα εξετάσω τώρα την κατάσταση στην Αίγυπτο. Λίγο περισσότερο από μία εβδομάδα πριν, γίναμε μάρτυρες της έναρξης ενός αναπάντεχου κινήματος εκεί. Οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις –σαφώς εμπνευσμένες από τα γεγονότα στην Τυνησία και όχι μόνο και οργανωμένες κυρίως μέσω κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και από στόμα σε στόμα– κατέλαβαν, νομίζω, όλον τον κόσμο εξαπίνης.
Η μεγάλη δύναμη της λαϊκής αυτής εξέγερσης είναι ότι απλώνεται σε ολόκληρη την Αίγυπτο. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, νέοι και γέροι, άνδρες και γυναίκες, βγαίνουν στους δρόμους απαιτώντας τα νόμιμα πολιτικά και κοινωνικοοικονομικά τους δικαιώματα. Οι διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν από το Κάιρο προς την Αλεξάνδρεια και το Σουέζ και περαιτέρω σε ολόκληρη την Αίγυπτο, τα δε πλήθη συνεχίζουν να αυξάνονται σε μέγεθος και πολυμορφία, με τους διαδηλωτές ενωμένους στα αιτήματά τους για αλλαγή του καθεστώτος και για σεβασμό των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι αρχικά σχετικά ειρηνικές διαδηλώσεις γίνονται όλο και πιο βίαιες, με την αστυνομία να εκτοξεύει δακρυγόνα και σφαίρες από καουτσούκ και να χρησιμοποιεί κανόνια εκτόξευσης νερού. Μας ανησυχεί το γεγονός ότι μπορεί επίσης να έχουν χρησιμοποιηθεί πραγματικά πυρά. Όπως όλοι οι αξιότιμοι βουλευτές εδώ, αποδοκιμάζω τις σημαντικές απώλειες ζωών κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, και η σκέψη μου βρίσκεται κοντά σε όσους έχουν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα. Ο μεγάλος αριθμός τραυματιών και συλληφθέντων αποτελεί επίσης αιτία μεγάλης ανησυχίας, και όλες οι πλευρές πρέπει να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να σταματήσουν τη βία.
Έχουμε προετοιμαστεί για το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων τη Δευτέρα με τα συμπεράσματά μας να καλούν τις αιγυπτιακές αρχές να απελευθερώσουν αμέσως όλους τους ειρηνικούς διαδηλωτές που κρατούνται. Η ελευθερία της έκφρασης και η ελευθερία του συνέρχεσθαι αποτελούν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα για όλους, τα οποία το κράτος έχει καθήκον να προστατεύει. Οι περιορισμοί που επιβάλλονται στα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου, είναι απαράδεκτοι και καλώ τις αιγυπτιακές αρχές να αποκαταστήσουν όλα τα δίκτυα επικοινωνίας χωρίς καθυστέρηση.
Με διαδηλώσεις σε εθνικό επίπεδο, ο αιγυπτιακός λαός εκφράζει την επιθυμία του για αλλαγές. Εκατοντάδες χιλιάδες συγκεντρώνονται σε κάθε συλλαλητήριο σε όλη τη χώρα. Είναι ύψιστης σημασίας οι εν λόγω φωνές να ακουστούν, τώρα, και η κατάσταση να αντιμετωπιστεί με επείγοντα, συγκεκριμένα και αποφασιστικά μέτρα. Ήρθε ο καιρός για ομαλή μετάβαση και ειρηνικό και εκτεταμένο μετασχηματισμό.
Οι αρχές πρέπει να επιδιώξουν και να πάρουν σοβαρά τον ανοικτό διάλογο με τις πολιτικές δυνάμεις. Είναι σημαντικό η κοινωνία των πολιτών να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στον διάλογο αυτόν. Οι αρχές της Αιγύπτου πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα μέσω μιας κυβέρνησης ευρείας βάσης, η οποία θα οδηγήσει σε πραγματική διαδικασία ουσιαστικής δημοκρατικής μεταρρύθμισης και θα ανοίξει τον δρόμο για ελεύθερες και δίκαιες εκλογές.
Εμείς θα προσφέρουμε την πλήρη στήριξή μας σε μια Αίγυπτο η οποία αγωνίζεται για τον μετασχηματισμό ώστε να καταστεί πιο δημοκρατική και πιο πλουραλιστική. Έχουμε κοινό συμφέρον για ειρήνη και ευημερία στην περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Αυτό που πρέπει να πράξουμε τώρα είναι να προσαρμόσουμε και να ενισχύσουμε τα μέσα που διαθέτουμε προκειμένου να στηρίξουμε τις αναγκαίες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Η συνεργασία μας έχει ήδη ως συστατικά στοιχεία τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, θα πρέπει δε να επαναπροσανατολίσουμε και να ενισχύσουμε το έργο αυτό.
Για εμένα, η πολιτική αφορά την αλλαγή των πραγμάτων: να βοηθάς τους ανθρώπους να διαμορφώσουν τη δική τους ζωή. Σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο παρατηρούνται πολλές δυνητικά θετικές αλλαγές, με κίνητρο τις απαιτήσεις των πολιτών.
Ως Ευρωπαϊκή Ένωση, η προσφορά μας προς την περιοχή και τους πολίτες έγκειται στην αλληλεγγύη και την υποστήριξη για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Είμαστε μια ένωση δημοκρατιών –έχουμε δημοκρατική κλήση, γι’ αυτό θα υποστηρίξουμε τη διαδικασία της αλλαγής με δημιουργικότητα και αποφασιστικότητα.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. Σταύρου ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗ Αντιπροέδρου
Jose Ignacio Salafranca Sanchez-Neyra, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα ή την έκβαση της κατάστασης στην Αίγυπτο, πιστεύω ότι είναι ασφαλές να πούμε ότι θα υπάρχει ένα πριν και ένα μετά από τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στην Τυνησία.
Η γνώμη μου είναι ότι δεν θα πρέπει να αναζητούμε ενόχους εδώ στο Σώμα, δεδομένου ότι η κρίση βρήκε την Ευρωπαϊκή Ένωση απροετοίμαστη, πιστεύω ωστόσο ότι πρέπει να αντλήσουμε ορισμένα συμπεράσματα σχετικά με το θέμα αυτό.
Πρώτον, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι πιο ορατή, πρέπει να εκφράζεται με μία φωνή και να αποφεύγει οποιαδήποτε διαφωνία· για αυτόν ακριβώς τον λόγο συστάθηκε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και η θέση του Ύπατου Εκπροσώπου.
Δεύτερον, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα διδάγματα που μας προσφέρουν οι πολιτικές εφησυχασμού έναντι των εχθρών της ελευθερίας, από τη Λευκορωσία έως την Κούβα και διαμέσου των μεσογειακών χωρών. Πρέπει να αναρωτηθούμε εάν πραγματικά υπάρχει περισσότερη σταθερότητα, περισσότερη ευημερία και περισσότερη δημοκρατία, όπως σκόπευε η Διαδικασία της Βαρκελώνης.
Τρίτον, κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι πρέπει να γίνει διάκριση ανάμεσα σε αυτό που η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να πράξει μεσοπρόθεσμα και σε αυτό που πρέπει να πράξει βραχυπρόθεσμα. Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο –νομίζω ότι η βαρόνη Ashton έχει καταρτίσει έναν οδικό χάρτη– η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προσφέρει αποφασιστική στήριξη σε αυτές τις διαδικασίες μετάβασης, ούτως ώστε να μην διακυβευτούν οι ελπίδες για ελευθερία των φιλικών αυτών χωρών. Είναι επίσης καθήκον μας, κύριε Πρόεδρε, να τους προειδοποιήσουμε για τους κινδύνους που εμπεριέχονται στις διαδικασίες αυτές, έτσι ώστε να μην καταστούν δέσμιοι των εχθρών των ελεύθερων κοινωνιών.
Μεσοπρόθεσμα, κύριε Πρόεδρε, είναι σημαντικό η Ευρωπαϊκή Ένωση να εξετάσει σε βάθος μια στρατηγική προσέγγιση για τη μεταρρύθμιση της πολιτικής γειτονίας μας, όπως ζητήσαμε και από τον κ. Fule εχθές στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων.
Όλα αυτά πρέπει να γίνουν, κύριε Πρόεδρε, έχοντας παράλληλα υπόψη ότι συχνά είναι δυσκολότερο να διατηρηθεί η ισορροπία της ελευθερίας παρά να αποτιναχθεί ο ζυγός της τυραννίας.
Adrian Severin, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, τα τρέχοντα γεγονότα στην Τυνησία, την Αίγυπτο και άλλες χώρες της περιοχής πρέπει να μας υπενθυμίζουν ότι η σταθερότητα χωρίς ελευθερία είναι αν όχι απλή ψευδαίσθηση, τουλάχιστον μια μη βιώσιμη πραγματικότητα.
Πρέπει επίσης να μην λησμονούμε ότι μια επανάσταση ή μια κοινωνική αναταραχή αποτελεί μεν εγγύηση αλλαγής, δεν αποτελεί όμως εγγύηση αλλαγής προς το καλύτερο. Ελπίζω ότι θα βρούμε την έμπνευση να βοηθήσουμε τη διαδικασία αυτή ώστε να καταστεί διαδικασία που επιφέρει αλλαγή προς το καλύτερο και όχι προς το χειρότερο.
Χρειάζεται βαθιά ανάλυση της κατάστασης τόσο στην Τυνησία όσο και στην Αίγυπτο (και όχι μόνο εκεί), εφόσον πρέπει να κατανοήσουμε εάν ενεργήσαμε σωστά κατά το παρελθόν για την αποφυγή των εν λόγω κρίσεων. Ποια μέτρα πρέπει να λάβουμε στο μέλλον προκειμένου να προβλέψουμε ή να αποτρέψουμε παρόμοιες κρίσεις; Και τέλος, τι θα μπορούσαμε να πράξουμε ώστε να διασφαλιστεί ότι η παρούσα κρίση θα οδηγήσει προς την κατεύθυνση της ελευθερίας για τους συγκεκριμένους λαούς και προς τη σταθερότητα για την περιοχή ενώ παράλληλα θα αποφευχθεί κάθε στροφή προς περισσότερη, ή άλλου τύπου, αστάθεια, και προς κάποιο άλλο είδος ολοκληρωτισμού ή καταπίεση;
Πρέπει να υιοθετηθεί μια προληπτική και δυναμική στάση στο θέμα αυτό, κάτι που απαιτεί στρατηγική. Σίγουρα τα μηνύματά μας ήταν ορθά από την άποψη της εξισορρόπησης της λέξης-κλειδί «μεταρρύθμιση» με τις λέξεις-κλειδιά «τάξη» ή «σταθερότητα». Το αγκάθι όμως έγκειται ακριβώς στη λεπτομέρεια, και μάλιστα πολλοί από εμάς έχουν την αίσθηση ότι δεν έχουμε αντιμετωπίσει ακόμη τις λεπτομέρειες και δεν έχουμε επιδείξει επαρκές όραμα ή επαρκή δύναμη στην αντιμετώπιση των προκλήσεων. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η ικανότητά μας να συνομιλούμε με όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των ισλαμικών δυνάμεων, κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μπορέσουμε να τους ενσωματώσουμε όλους σε μια θετική διαδικασία.
Ελπίζουμε ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα είναι σε θέση να διαμορφώσουν μια τέτοια στρατηγική στο μέλλον, θα ήμασταν δε ευτυχείς εάν μπορούσαν να μας πουν περισσότερα γι’ αυτό.
Guy Verhofstadt, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι τα γεγονότα που συμβαίνουν αυτήν τη στιγμή στην Τυνησία, και ιδιαίτερα κατά τις τελευταίες ώρες στην Αίγυπτο, είναι και ιστορικά και πολύ τραγικά.
Πληροφορούμαστε τώρα ότι πολλές εκατοντάδες άνθρωποι έχουν τραυματιστεί κατά τις τελευταίες ώρες. Κάνω αυτήν την παρατήρηση κυρίως επειδή διαπιστώνω ομοιότητα μεταξύ τού τι συμβαίνει αυτήν τη στιγμή στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική και τού τι συνέβη στην Ευρώπη το 1989. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο εκπλήσσομαι, απορώ αλλά και νιώθω απογοητευμένος από τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη υποπίπτει σήμερα στα ίδια ακριβώς σφάλματα που διέπραξε το 1989, και θα ήθελα να το ξεκαθαρίσω αυτό.
Είναι απίστευτο, κύριε Πρόεδρε, ότι εμείς, η λεγόμενη δημοκρατική ήπειρος, δεν έχουμε ακόμη καταφέρει να προσφέρουμε την αμέριστη υποστήριξή μας προς τις μάζες στους δρόμους –τις μάζες που δεν ζητούν τίποτε άλλο από την υποστήριξή μας.
(Χειροκροτήματα)
Κυρίες και κύριοι, δεν έχω ακούσει ακόμη τη βαρόνη Ashton να προσφέρει την υποστήριξή μας, ούτε εχθές ούτε σήμερα.
Γιατί, βαρόνη Ashton, η Ευρώπη αντέδρασε τόσο υποτονικά; Στην πραγματικότητα, δεν αντιδράσαμε σχεδόν καθόλου. Εσείς αντιδράσατε, και στη συνέχεια η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο εξέδωσαν επίσης ανακοίνωση χωρίς διαβούλευση μεταξύ τους, σαν να μην υπήρχε η Ευρώπη. Πρέπει να δηλώσω ότι η μόνη ικανοποιητική ευρωπαϊκή ομιλία προήλθε από το εξωτερικό της Ένωσης, δηλαδή από τον τούρκο πρωθυπουργό κ. Erdogan, ο οποίος είπε στον κ. Mubarak ότι πρέπει να ακούσει τις απαιτήσεις του λαού του και κατά συνέπεια να παραιτηθεί. Αυτή ήταν η μόνη αξιοπρεπής απάντηση που ακούστηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
(Χειροκροτήματα)
Πιστεύω ότι ο λόγος που εκφωνείτε σήμερα είναι πολύ σημαντικός για τους ανθρώπους στους δρόμους, οι οποίοι μπορεί να αγωνίζονται ακόμη και για τη ζωή τους. Πιστεύω ότι η Ευρώπη έχει διαπράξει δύο σφάλματα τις τελευταίες ημέρες.
Πρώτον, δεν αντιλαμβανόμαστε πόσο ιστορική είναι η στιγμή αυτή και, δεύτερον και πολύ πιο σημαντικό, δεν εκτιμήσαμε σωστά την κατάσταση. Φοβόμαστε –και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εξεδόθη η εσφαλμένη αυτή ανακοίνωση– ότι μετά τις εκλογές θα έλθει στην εξουσία ένα ισλαμιστικό καθεστώς. Επιτρέψτε μου να σας δηλώσω, λοιπόν, ότι εγώ δεν φοβάμαι. Έχω εμπιστοσύνη στον λαό της Τυνησίας και στον λαό της Αιγύπτου.
(Χειροκροτήματα)
Αυτοί θέλουν δημοκρατία, το δε γεγονός ότι κόπτες και μουσουλμάνοι διαδηλώνουν πλέον πλάι-πλάι αποτελεί επαρκή απόδειξη για το τι επιθυμούν, και συγκεκριμένα μια πραγματικά ανοικτή δημοκρατία.
Θα παραθέσω ένα δεύτερο παράδειγμα για να δείξω γιατί δεν πρέπει να φοβόμαστε να ζητούμε ανοικτή δημοκρατία στις χώρες αυτές. Όλοι γνωρίζετε τον Mohammed Bouazizi, τον άνθρωπο που ουσιαστικά προκάλεσε την επανάσταση στην Τυνησία με την αυτοθυσία του. Λοιπόν, βαρόνη Ashton, επάνω στο φέρετρο του κ. Bouazizi δεν υπήρχε πράσινη σημαία του Ισλάμ. Υπήρχε η κόκκινη σημαία της Τυνησίας, ως εκ τούτου οι επαναστάσεις που σημειώνονται σήμερα δεν είναι ισλαμιστικές. Το αντίθετο μάλιστα, είναι επαναστάσεις για την ελευθερία.
(Χειροκροτήματα)
Συνεπώς, τώρα που χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώνονται στο Κάιρο επί μια σχεδόν εβδομάδα, και τώρα που υπάρχουν διαδηλώσεις στην Ιορδανία, την Υεμένη, τη Συρία και την Αλγερία, σας καλώ, βαρόνη Ashton, να αλλάξετε τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα ήθελα να μιλήσετε εξ ονόματός μας και να δηλώσετε ξεκάθαρα σήμερα, ενώπιον του Σώματος, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει 100% τον λαό της Αιγύπτου και τα αιτήματά του. Θέλουμε ο πρόεδρος Mubarak να ακούσει επιτέλους τον λαό του και να απελευθερώσει τη χώρα του παραιτούμενος, έτσι ώστε η χώρα να μπορέσει να απολαύσει τη δημοκρατία και την ελευθερία σήμερα. Αυτό είναι το μήνυμα που θα ήθελα να ακούσω στην απάντηση που πρόκειται να δώσετε.
(Χειροκροτήματα)
Daniel Cohn-Bendit, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, απευθύνετε έκκληση για ηρεμία. Ωστόσο, ας λέμε τα πράγματα με το όνομά τους! Τα στρατεύματα του κ. Mubarak έσπειραν τον τρόμο στην πλατεία σήμερα στην Αίγυπτο, όχι οι διαδηλωτές! Συνεπώς, μην απευθύνετε έκκληση προς όλους για ηρεμία. Ζητήστε από τον κ. Mubarak να σταματήσει τις επιθέσεις κατά των διαδηλωτών, διότι το κάνει για να μπορεί στη συνέχεια να δηλώσει: «Εγώ θα αποκαταστήσω την τάξη σε αυτό το χάος». Αυτή είναι η παγίδα που μας στήνει, και το μόνο που κάνουμε είναι να λέμε και στις δύο πλευρές «Ηρεμήστε!» Όχι, κατηγορηματικά όχι. Πρέπει να πούμε στον κ. Mubarak να ηρεμήσει, ο καλύτερος δε τρόπος για να ηρεμήσουν τα πράγματα είναι να αποχωρήσει, να φύγει. Τότε θα υπάρξει ηρεμία στο Κάιρο.
Είδατε ότι οι άνθρωποι που ήλθαν με μαχαίρια ήταν αστυνομικοί του κ. Mubarak; Φτωχοί άνθρωποι, που μεταφέρθηκαν με λεωφορεία σήμερα το πρωί από τα βάθη της Αιγύπτου, προκάλεσαν την αναταραχή. Αυτό πρέπει να ειπωθεί, βαρόνη Ashton, και δεν πρέπει να εθελοτυφλούμε. Υπάρχει κάτι που με εκπλήσσει με εσάς: σήμερα, αντιλαμβάνεστε τα πάντα για αυτό που συνέβη, για αυτό που συνέβαινε στην Τυνησία πριν από τρεις εβδομάδες. Ωστόσο, όταν πριν από τρεις εβδομάδες εμείς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναλάβαμε την πρωτοβουλία να σας ζητήσουμε να σταματήσετε τις διαπραγματεύσεις για την αναβάθμιση της Τυνησίας λόγω της δικτατορίας, μας δηλώσατε ότι δεν ήταν δυνατόν. Τώρα, σήμερα, είναι δυνατόν. Είστε αντιστασιακή της τελευταίας στιγμής. Αυτό ξεκαθαρίζει τα πάντα. Ζητώ, συνεπώς, ένα πράγμα από εσάς, βαρόνη Ashton: Πείτε μας πού, στην περίπτωση της Τυνησίας, έχει επενδύσει η Ευρώπη τα χρήματά της. Πείτε μας ποιες επιχειρήσεις έχουν λάβει ευρωπαϊκά χρήματα· πείτε μας ποιες από τις εταιρείες του κ. Ben Ali και της συζύγου του στηρίχθηκαν με ευρωπαϊκά χρήματα. Μπορείτε να μας πείτε. Το Κοινοβούλιο έχει δικαίωμα να γνωρίζει.
Δεύτερον, βαρόνη Ashton, εφόσον δηλώνετε ότι θα υποστηρίξετε τώρα τον λαό της Τυνησίας, θα ήθελα να σας ζητήσω να διασφαλιστεί ένα πράγμα: να υπάρχει ισότητα ευκαιριών στη δημοκρατική διαδικασία κατά τη διάρκεια της μετάβασης. Εάν υπάρξουν νέες εκλογές –όπως γνωρίζετε, ο Συνταγματικός Δημοκρατικός Συναγερμός (RCD) της Τυνησίας διαθέτει χρήματα, τα κόμματα όμως της αντιπολίτευσης τα οποία ήταν απαγορευμένα εδώ και χρόνια όχι– η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διαδραματίσει τον ρόλο της στην υποστήριξη της δημοκρατικής αμεροληψίας και ισότητας. Στην περίπτωση της Αιγύπτου, βαρόνη Ashton, ένα πράγμα είναι σαφές σήμερα: εάν δεν καταφέρουμε να στηρίξουμε τους Αιγυπτίους κατά τη διαδικασία απελευθέρωσης, οι λαοί της Μέσης Ανατολής, οι αραβικοί λαοί για άλλη μια φορά θα μας γυρίσουν την πλάτη, σε μια στιγμή που κρατούμε μια έκτακτη κατάσταση στα χέρια μας, μια κατάσταση που ούτε εσείς αναφέρατε, κύριε Verhofstadt: στη Γάζα πραγματοποιήθηκε διαδήλωση για την υποστήριξη των Αιγυπτίων, η δε Χαμάς απαγόρευσε την εν λόγω διαδήλωση. Αυτό αποτελεί απόδειξη ότι τώρα πνέει άνεμος ελευθερίας και κατά των θεοκρατικών καθεστώτων στη Μέση Ανατολή και στις αραβικές χώρες, και ότι καθήκον μας είναι να τους βοηθήσουμε. Περάσαμε χρόνια οικτίροντας, όταν η μόνη επιλογή ήταν μεταξύ δικτατορικών και θεοκρατικών καθεστώτων. Ε λοιπόν, Inshallah! Υπάρχει μια τρίτη δυνατότητα, η ελευθερία και ο αγώνας για την ελευθερία ενάντια στις δικτατορίες και τα θεοκρατικά καθεστώτα, ρόλος μας δε ως Ευρωπαίων είναι να στηρίξουμε όσους ηγούνται του αγώνα αυτού.
(Ο ομιλητής δέχεται να απαντήσει σε ερώτηση στο πλαίσιο της διαδικασίας της γαλάζιας κάρτας σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, του Κανονισμού)
Νίκη Τζαβέλα (EFD). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, με όλο τον σεβασμό προς τον κ. Verhofstadt και τον κ. Cohn-Bendit, θα ήθελα να πω στην Υπάτη Εκπρόσωπο ότι έχω εντονότατες αντιρρήσεις σε όσα ειπώθηκαν από τους δύο κυρίους. Η όλη κατάσταση μού θυμίζει το Ιράν. Παρακαλώ να προχωρήσετε προσεκτικά στον χειρισμό της Βόρειας Αφρικής. Αυτό το τμήμα του κόσμου δεν είναι Ευρώπη.
Το ερώτημα είναι: δεν θυμόσαστε τι συνέβη στο Ιράν; Δεν διαπιστώνετε ομοιότητες; Δεν συμφωνείτε ότι πρέπει να διασφαλίσουμε εκεί μια ομαλή μετάβαση;
(Ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)
Daniel Cohn-Bendit (Verts/ALE). – (FR) Κυρία Τζαβέλα, δεν θα τολμούσα να σας κάνω μάθημα ιστορίας, θα ήθελα ωστόσο να επισημάνω ότι στο Ιράν, η Δύση, οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν εκείνες που υποστήριζαν τον Σάχη του Ιράν, και ότι μέχρι την τελευταία στιγμή, ακόμη και υπό την κυβέρνηση Bakhtiar, υποστηρίζαμε τη λάθος πλευρά και προσφέραμε όλα τα όπλα για να συμβάλουμε στη νίκη του ιρανικού θεοκρατικού καθεστώτος.
Αυτήν ακριβώς την παρατήρηση ήθελα να σας κάνω: εάν δεν στηρίξουμε όσους αγωνίζονται για την ελευθερία, τότε θα καταλήξουν σε αδιέξοδο και η άλλη πλευρά θα κερδίσει. Αυτό ακριβώς το δίδαγμα αντλήσαμε από το Ιράν, κυρία Τζαβέλα. Το δίδαγμα που αντλήσαμε από το Ιράν συνοψίστηκε από τον κ. Gorbachev: «Η Ιστορία θα τιμωρήσει αυτούς που φθάνουν πολύ αργά».
Ζητώ, για μια φορά, η Ευρώπη να μην φθάσει σε αυτήν την περιοχή πολύ αργά.
(Χειροκροτήματα)
Charles Tannock, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Γαλλία φυσικά ανέθρεψε τον Αγιατολαχ Χομεϊνί και τον έστειλε πίσω στην Τεχεράνη.
Όμως, ένα άλλο ζήτημα, η Αίγυπτος είναι δημοκρατία από το 1956, αλλά ο Mubarak είναι μόλις ο τρίτος πρόεδρος της χώρας. Στην Τυνησία, ο Ben Ali ήταν ο δεύτερος μόλις ηγέτης μετά την ανεξαρτησία της 53 χρόνια πριν. Όταν το πολιτικό τοπίο προσφέρει τόσο λίγη ελπίδα αλλαγής, αναπόφευκτα η απογοήτευση ξεχειλίζει –όπως διαπιστώνουμε τώρα με τον τυφώνα της αλλαγής που πνέει σε ολόκληρη την περιοχή.
Η ομάδα μου, η Ομάδας ECR, ζητεί μια πραγματικά δημοκρατική και ειρηνική μετάβαση στην Αίγυπτο. Σήμερα παρατηρείται μια ανησυχητική τάση βίας. Δεν φαίνεται πιθανόν ο Mubarak να μπορεί να παίξει πειστικά άλλον ρόλο σε αυτό το μεταβατικό στάδιο παρά μόνο με την παραίτησή του.
Η Τυνησία παραμένει επίσης σε αναβρασμό, και όσο περισσότερο διαρκεί αυτός, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος οι ισλαμιστές να αναλάβουν την πολιτική πρωτοβουλία. Η Τυνησία μπορεί να υπήρξε αυταρχική και διεφθαρμένη, ήταν όμως βαθιά κοσμική και φιλοδυτική· πρέπει να το θυμόμαστε αυτό.
Ουσιαστικά αυτό αποτελεί κίνδυνο και για την Αίγυπτο, όπου η ισλαμιστική Μουσουλμανική Αδελφότητα επιδιώκει να καλύψει το πολιτικό κενό ενόσω μιλάμε. Η ριζοσπαστικοποίηση της αιγυπτιακής πολιτικής θα ήταν πραγματική καταστροφή για τη χώρα αυτή και για το γειτονικό Ισραήλ. Αλλά θα μπορούσε να έχει επίσης σοβαρές επιπτώσεις για τη λειτουργία της διώρυγας του Σουέζ.
Οι διπλωματικές προσπάθειες της ΕΕ στην Τυνησία και την Αίγυπτο πρέπει να επικεντρώνονται αποκλειστικά στη διασφάλιση της σταθερότητας και της τάξης και στην αναχαίτιση όσων επιθυμούν την εξάπλωση της βίας και του φόβου, όπως βλέπουμε σήμερα. Για να οικοδομήσουμε μια φιλελεύθερη δημοκρατία στις χώρες αυτές που δεν διαθέτουν τέτοιου είδους παραδόσεις, η ΕΕ, οι ΗΠΑ και οι πολιτικές ομάδες προβληματισμού στην Ευρώπη πρέπει τώρα να επενδύσουν σημαντικούς πόρους σε μετριοπαθείς δημοκράτες πολιτικούς και σε νέα κόμματα τα οποία θα πρέπει να ενστερνίζονται τη δημοκρατική πολυφωνία και τις ελεύθερες και δίκαιες εκλογές και, σε αντίθεση με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, να είναι προετοιμασμένα να εγκαταλείψουν την εξουσία αν ηττηθούν στις κάλπες. Πρόκειται για πολύ μεγάλη πρόκληση και φυσικά ενδέχεται τώρα να παρακολουθούμε μια ιστορική «στιγμή πτώσης του Τείχους του Βερολίνου» στον μουσουλμανικό κόσμο.
Υπάρχουν ήδη καλά δημοκρατικά πρότυπα ρόλων σε χώρες όπου πλειοψηφούν οι μουσουλμάνοι, όπως η Ινδονησία, η Τουρκία και το Μπαγκλαντές, που η Αίγυπτος και η Τυνησία μπορούν να αντιγράψουν. Ας ελπίσουμε ότι στο μέλλον η επιλογή του μουσουλμανικού κόσμου δεν θα είναι μεταξύ κοσμικής τυραννίας και ισλαμιστικής θεοκρατίας αλλά αντίθετα η διαρκής δημοκρατία.
(Ο ομιλητής δέχεται να απαντήσει σε ερώτηση στο πλαίσιο της διαδικασίας της γαλάζιας κάρτας σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, του Κανονισμού)
Marc Tarabella (S&D). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα απλώς να απευθυνθώ στον κ. Tannock προκειμένου να καταγγείλω τη στάση του έναντι όσων διαδηλώνουν σήμερα, αλλά και να επεκταθώ σε όσα ανέφεραν ο κ. Verhofstadt και ο κ. Cohn-Bendit.
Πρόκειται για λαϊκή εξέγερση διότι οι άνθρωποι υπόκεινται σε άθλια φτώχεια. Ως εκ τούτου οι ηγέτες που στηρίξαμε, έστω και για χάρη της διασφάλισης κάποιας σταθερότητας και της αποτροπής του κινδύνου του ισλαμισμού, ασκούν κυριαρχία τρόμου και εξαναγκάζουν τους ανθρώπους στη φτώχεια. Θα ήθελα επομένως να σας ρωτήσω εάν συμφωνείτε ότι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να εξεγείρονται όταν εξαναγκάζονται σε συνθήκες φτώχειας.
(Χειροκροτήματα)
Charles Tannock (ECR). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι κατέστησα απόλυτα σαφές στην ομιλία μου ότι δεν θέλω κανέναν κοσμικό τύραννο ή ισλαμιστή ηγέτη θεοκρατικού καθεστώτος να διοικεί οποιαδήποτε από τις χώρες στη γειτονιά μας. Θα ήθελα, φυσικά, ένας φιλελεύθερος δημοκράτης να προετοιμάζεται να θέσει υποψηφιότητα σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Νομίζω ότι η οικονομική κατάσταση και τα υψηλά επίπεδα ανεργίας στην Τυνησία και την Αίγυπτο αποτελούν σοβαρό πρόβλημα, πρέπει δε να πράξουμε ό,τι μπορούμε για να το αντιμετωπίσουμε. Δεν είναι όμως αυτό το θέμα εδώ. Το θέμα ουσιαστικά τώρα είναι να γίνει ομαλή και ειρηνική μετάβαση στις χώρες αυτές και όχι κατάλυση της έννομης τάξης. Θέλουμε να υπάρχει σταθερότητα, ειρήνη και, φυσικά, δημοκρατία στις γειτονικές μας χώρες.
Πρόεδρος. − Επιτρέψτε μου απλώς να σημειώσω, κύριε Tannock, ότι η ευνοϊκή αναφορά σας για φιλελεύθερους δημοκράτες προκάλεσε μεγάλη ευχαρίστηση στο μέσον της αίθουσας. Μπορεί να χρειαστεί να δώσετε κάποια εξήγηση αργότερα.
(Γέλια)
Marie-Christine Vergiat, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, δεν είχα ιδιαίτερη επιθυμία να επανεξετάσω το παρελθόν, ακούω όμως κάποιες απροσδόκητες ομιλίες. Νομίζω ότι στο πρόσφατο παρελθόν, εδώ και μήνες τώρα, ήμασταν στην πράξη οι μόνοι, μαζί με μερικούς βουλευτές του ΕΚ από την Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία, που ζητούμε τη διεξαγωγή συζήτησης σχετικά με την κατάσταση στην Τυνησία. Όπως ορθά ανέφερε ο κ. Cohn-Bendit, υπάρχουν πράγματι πολλοί αντιστασιακοί της τελευταίας στιγμής. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά για το παρελθόν, τα συμπεριλάβαμε όμως στο ψήφισμά μας και πιστεύουμε ότι θα πρέπει να επικεντρωθούμε πρώτα και κύρια στο μέλλον.
Καταρχάς, πρέπει να αποφύγουμε να παρέμβουμε καθ’ οιονδήποτε τρόπο στις εσωτερικές υποθέσεις των χωρών αυτών. Δεν εναπόκειται σε εμάς, ως Ευρωπαίοι, να υποδείξουμε ποια πρέπει να είναι η σύνθεση των κυβερνήσεων αυτών των χωρών. Ο λαός της Τυνησίας ενήργησε μόνος προκειμένου να απαλλαγεί από ένα δικτατορικό καθεστώς. Πρέπει να του επιτρέψουμε να εκφραστεί και να τον στηρίξουμε στην πορεία προς τη δημοκρατία. Όποιος παρακολουθεί την κατάσταση στην Τυνησία γνωρίζει ότι το παρελθόν παραμένει ζωντανό και ότι υπάρχουν άνθρωποι που κινούν τα νήματα και συνωμοτούν στα παρασκήνια.
Σήμερα, η βία που σημειώνεται στην Αίγυπτο καταδεικνύει επίσης ότι τα πράγματα είναι δύσκολα. Οπότε, ναι, καταδικάστε σθεναρά όλες τις πράξεις βίας, και μην ζητάτε απλά να αποκλιμακωθεί, όπως πράξατε στην περίπτωση της Τυνησίας. Η αστυνομική βία είναι πάντοτε απαράδεκτη: είναι απαράδεκτη σήμερα, όπως ήταν και στο παρελθόν· είναι εξίσου απαράδεκτη στην Τυνησία και την Αίγυπτο όπως και οπουδήποτε αλλού. Ας ρωτήσουμε τις αρχές της Τυνησίας και τον λαό της Τυνησίας τι περιμένουν χωρίς να τους επιβάλουμε οτιδήποτε.
Επανήλθατε στις συζητήσεις σας με τον υπουργό Εξωτερικών, όμως προσθέσατε, χωρίς φαινομενικά να έχετε ερωτηθεί, ότι επιθυμείτε να αυξηθεί η πρόσβαση στην αγορά της Τυνησίας. Αυτό είναι μάλλον άστοχο, κατά την άποψή μου, δεδομένου ότι δεν υπήρξε έλλειψη βοήθειας από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην περιοχή αυτή.
Όλοι φαίνεται να αφυπνίζονται σήμερα όσον αφορά τη διαφθορά του καθεστώτος του κ. Ben Ali. Ναι, η οικονομική ελευθέρωση της Τυνησίας ωφέλησε τις οικογένειες Ben Ali και Trabelsi χάρη στη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ναι, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι σταθερή σε σχέση με όλες τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χάσει μεγάλο μέρος της αξιοπιστίας της στις χώρες αυτές. Ναι, επιτέλους, πρέπει να στηρίξουμε τους δημοκράτες και να καταδικάσουμε όλες τις δικτατορίες.
Fiorello Provera, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η παλαιά τάξη πραγμάτων μεταβάλλεται εντός του Μαγκρέμπ και η κρίση αυτή δημιουργεί μια πλειάδα προβλημάτων που δεν θα είναι εύκολο να επιλυθούν.
Υπάρχουν κίνδυνοι, αλλά και ελπίδες. Είναι πιθανό τα κοσμικά αυταρχικά καθεστώτα να αντικατασταθούν από επιθετικά, αποσταθεροποιητικά και φονταμενταλιστικά ισλαμικά θεοκρατικά καθεστώτα. Δεν πρέπει να λησμονούμε τι συνέβη στο Ιράν: είναι δύσκολο η δημοκρατική ανάπτυξη να συμβαδίσει με την επανάσταση. Βεβαίως πρέπει να αντληθούν διδάγματα από το Ιράν.
Ένας άλλος κίνδυνος είναι ότι η οικονομική κρίση στην περιοχή είναι πιθανό να επιδεινωθεί, με αποτέλεσμα ακόμα μεγαλύτερη ανεργία των νέων και μαζική εισροή μεταναστών, στην οποία η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να αντεπεξέλθει.
Τα γεγονότα αυτά αποτελούν ένδειξη ότι η ευρωμεσογειακή μας πολιτική είναι ανεπαρκής και καταδεικνύουν ότι η πολιτική συνεργασίας που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα δεν στέκεται στο ύψος της αποστολής της όσον αφορά τη δημιουργία των προϋποθέσεων για ανάπτυξη και δημοκρατία. Ό,τι συνέβη δεν οφείλεται αποκλειστικά στην οικονομική κρίση, ακόμη και αν είναι σοβαρή, αλλά στην έλλειψη κοινωνικής σταθερότητας, με άλλα λόγια στην έλλειψη οχημάτων εκπροσώπησης των συμφερόντων του λαού, όπως τα συνδικάτα, ένας ελεύθερος Τύπος, η πολιτική πολυφωνία, ο εθελοντικός τομέας, το κράτος δικαίου και οι ίσες ευκαιρίες για όλους.
Η στήριξη των χωρών της περιοχής στην πορεία τους θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής της Ευρώπης παράλληλα με την οικονομική και εμπορική συνδρομή. Αυτός είναι ο τρόπος για τη δημιουργία πραγματικής σταθερότητας: όχι της σταθερότητας που παρέχουν τα αυταρχικά καθεστώτα, αλλά της σταθερότητας που στηρίζεται στην κοινωνική συναίνεση, τη συμμετοχή και τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Nicole Sinclaire (NI). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, το πρώτο που σκέφτομαι αυτήν τη στιγμή ενώ προετοιμάζομαι για την ad hoc αντιπροσωπεία στην Τυνησία αύριο –στην οποία έχω τη χαρά να συμμετέχω– είναι η ευημερία του λαού της Τυνησίας και η ανάγκη όλοι μας να θυμόμαστε πόσο σημαντικός είναι και γιατί σεβόμαστε τις πολιτιστικές αξίες και την ταυτότητά του καθώς τον βοηθούμε να οικοδομήσει ένα νέο μέλλον με βάση το κράτος δικαίου και τα δημοκρατικά ιδεώδη.
Οι άνθρωποι αναμένουν αλλαγή και ενίσχυση χωρίς όρους. Χαίρομαι πολύ που ο κ. Cohn-Bendit επανήλθε σε όσα είπα στην επιτροπή της αντιπροσωπείας σήμερα το πρωί σχετικά με το τι ακριβώς έχει συμβεί με τα χρήματα της ΕΕ όλα αυτά τα χρόνια. Ο εκεί εντεταλμένος της ΕΥΕΔ δήλωσε ότι δαπανήθηκαν για μεταρρυθμίσεις. Ποιες μεταρρυθμίσεις; Εάν είχαν γίνει επαρκείς μεταρρυθμίσεις, οι άνθρωποι δεν θα είχαν εξεγερθεί όπως έκαναν. Μπορούμε να έχουμε κάποιες ειλικρινείς απαντήσεις; Πρέπει να πιέσουμε την προσωρινή κυβέρνηση να διερευνήσει πού διατέθηκαν τα χρήματα αυτά και να διασφαλίσουμε ότι στο μέλλον όλα τα χρήματα της ΕΕ θα δαπανώνται σωστά.
Ιωάννης Κασουλίδης (PPE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, ο αραβικός κόσμος είναι εταίρος μας στην Ένωση για τη Μεσόγειο. Σε όλες μας τις σχέσεις μαζί του πάντοτε προωθούμε τις αρχές της πολυφωνικής δημοκρατίας, της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και της χρηστής διακυβέρνησης. Πάντοτε όμως υποστηρίζαμε ότι οι αρχές αυτές θα πρέπει να τίθενται σε εφαρμογή εκ των έσω και όχι να επιβάλλονται από έξω.
Ο λαός της Τυνησίας πέτυχε, εκ των έσω, να αντισταθεί στην καταστολή, το αστυνομικό κράτος και τα βασανιστήρια και να κερδίσει την ελευθερία και τη δημοκρατία. Οι αρχές της Τυνησίας οφείλουν να σεβαστούν τη βούληση του λαού και να προβούν χωρίς καθυστέρηση στη διαδικασία εκδημοκρατισμού, με την απόδοση ευθυνών σε περιπτώσεις διαφθοράς ή καταστολής από τους ημετέρους του Ben Ali.
Για παρόμοιους λόγους, ο λαός της Αιγύπτου αντιστέκεται σε δολοφονίες, συλλήψεις, δακρυγόνα και σφαίρες και απαιτεί ψωμί και ελευθερία, αξιοπρέπεια και χειραφέτηση.
Προσοχή: δημοκρατία δεν σημαίνει εκλογές. Σημαίνει πολύ περισσότερα από αυτό. Στηρίζουμε ανεπιφύλακτα τον λαό της Αιγύπτου και καλούμε τους σημερινούς του ηγέτες να αφουγκραστούν τη σοφία του λαού τους και να μην αποτελέσουν εμπόδιο, ανταποκρινόμενοι στις προσδοκίες τους.
Προς τους δικούς μας, ευρωπαίους αξιωματούχους, το Συμβούλιο και την Αντιπρόεδρο/Υπάτη Εκπρόσωπο, δηλώνω το εξής: είναι απογοητευτικό να ακούμε τον πρόεδρο Obama, ή τη Hillary Clinton, να μιλούν με τόλμη και εγκαίρως, ενώ εσείς, όπως πάντα, είστε σε δεύτερο ρόλο και μετά βίας να ακούγεστε.
Veronique De Keyser (S&D). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, υπάρχουν πράγματι στιγμές που πρέπει κανείς να γνωρίζει ποια πλευρά να επιλέξει. Μου το έχουν πει αυτό πολλές φορές εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σήμερα, η πλευρά που πρέπει να επιλέξουμε είναι απολύτως σαφής: όπως ανέφεραν και οι συνάδελφοί μου, είναι η πλευρά της ελευθερίας, είναι η φωνή του λαού.
Την ώρα που μιλώ, το μουσείο στο Κάιρο φλέγεται, μάχες έχουν ξεσπάσει στους δρόμους και πιστεύω ότι, τουλάχιστον στην περίπτωση της Αιγύπτου, δεν έχουμε γίνει αρκετά σαφείς. Ο πρόεδρος Mubarak πρέπει να φύγει, αυτό πρέπει να καταστεί σαφές. Ο πρόεδρος Mubarak, όπως είναι σήμερα –και σέβομαι τους πολύχρονους αγώνες του– δεν είναι σε θέση να ηγηθεί της πολιτικής μετάβασης· είναι τρέλα να του ζητείται αυτό και να αφήνεται η φατρία του Mubarak να παρατάσσεται για μάχη απέναντι στη φατρία του ElBaradei σήμερα στους δρόμους του Καΐρου. Πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας στο ζήτημα αυτό.
Θα ήθελα επίσης να σας δηλώσω ότι, τις τελευταίες ημέρες και νύχτες, δεν έχω σταματήσει να αναλογίζομαι το σφάλμα που διαπράξαμε. Διαπράξαμε ένα εντυπωσιακό σφάλμα: υποστηρίξαμε διεφθαρμένα καθεστώτα στο όνομα της σταθερότητας, χωρίς να αναλογιστούμε καθόλου την κοινωνική δικαιοσύνη ή τις προσδοκίες των λαών για ελευθερία.
(Χειροκροτήματα)
Είναι ένα σφάλμα που πρέπει να διορθώσουμε, και τώρα είναι η ώρα να το πράξουμε.
Το δεύτερο σφάλμα, φοβάμαι, κυρίες και κύριοι, είναι ότι δεν κατανοούμε το πολιτικό Ισλάμ. Δεν είπα «δεν αποδεχόμαστε το πολιτικό Ισλάμ»! Υπάρχει διαφορά μεταξύ τρομοκρατών, φονταμενταλιστών και μερικών μουσουλμάνων αδελφών. Εναπόκειται σε εμάς να δούμε τη διαφορά, να ξεκινήσουμε διάλογο, να θέσουμε στο περιθώριο αυτούς που δεν επιθυμούμε, σήμερα όμως ανοίξαμε τον δρόμο σε αυτούς τους φονταμενταλιστές. Ανοίξαμε τον δρόμο σε ορισμένους τρομοκράτες!
Είναι καιρός να αναθεωρήσουμε τις θέσεις αυτές και, επιτέλους, πρέπει να διατηρήσουμε τα επιτεύγματα του παρελθόντος των χωρών αυτών, της Τυνησίας, της Αιγύπτου και ούτω καθεξής. Μιλώ εδώ για τις κοσμικές δομές των χωρών και τα δικαιώματα των γυναικών, που ήταν πολλά στις χώρες αυτές, μέσα σε κοσμικές δομές και συντάγματα που δεν είχαν καμία σχέση με τον νόμο της σαρία. Δημοκρατίες μπορούν να οικοδομηθούν με εξαιρετικά ανόμοια κόμματα. Ας μην καίμε τα χλωρά μαζί με τα ξερά. Ας εμμείνουμε στην ιδέα του κοσμικού κράτους και του σεβασμού των διαφορετικών θρησκειών και πεποιθήσεων και της πολιτικής ποικιλομορφίας.
(Χειροκροτήματα)
Edward McMillan-Scott (ALDE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι το θέμα που επείγει σήμερα είναι η κατάσταση στην Αίγυπτο. Το 2005, ήμουν πρόεδρος μιας μικρής αποστολής παρατηρητών για τις εκλογές στη χώρα. Μας ζητήθηκε να πάμε για τον πρώτο γύρο και στη συνέχεια για τον δεύτερο, όμως ο πρώτος γύρος ήταν τόσο χαοτικός και με τόσο κακή οργάνωση, τόση διαφθορά, ώστε αποφασίσαμε να μην επιστρέψουμε για τον δεύτερο γύρο.
Η Αίγυπτος είναι μια χώρα όπου για 30 περίπου χρόνια ένας δικτάτορας, στο πρόσωπο του Mubarak, ασκούσε την απόλυτη εξουσία ασκώντας μια ιδιαίτερα βάναυση, τυραννική και αυθαίρετη διακυβέρνηση και, ενώ όλοι αναγνωρίζουμε την απρόσμενη εξέλιξη στους δρόμους της Αιγύπτου, αναγνωρίζουμε επίσης στην αντίδραση του Mubarak κάποιον που αισθάνεται ότι έχει υποστήριξη, όχι μόνο στην Αίγυπτο αλλά και αλλού.
Τώρα, αναγνωρίζουμε επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν διαθέτει Έκτο Στόλο. Είμαστε ικανοί μόνο για προβολή ηθικής δύναμης, και έτσι όταν η βαρόνη Ashton μίλησε, πολύ ήπια, στην αρχή της παρούσας συζήτησης, δυστυχώς δεν είχε φέρει και μια μεγάλη βέργα μαζί της. Πρέπει λοιπόν να μιλούμε ήπια, ναι, αλλά και με μία φωνή, νομίζω δε ότι το πρόβλημα για την Ευρώπη αυτήν τη στιγμή είναι ότι δεν μιλά με μία φωνή στο επίπεδο της Cathy Ashton και άλλων ηγετών.
Αναφέρθηκε προηγουμένως ότι οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας εξέδωσαν ξεχωριστές δηλώσεις. Ας μιλήσουμε μαζί. Ας ξεκαθαρίσουμε πλήρως τι πρεσβεύουμε –ως προς τη στήριξη της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, και ειδικά αυτήν την εποχή στη Μεσόγειο.
Franziska Katharina Brantner (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, θα ήθελα να επαναλάβω την έκκληση να μας παραδώσετε τον κατάλογο των αποδεκτών των χρημάτων της ΕΕ σε αυτές τις χώρες. Υπάρχουν βάσιμοι φόβοι ότι η φατρία του Ben Ali και οι επιχειρήσεις του επωφελούνται και από κοινοτικά χρήματα.
Πιστεύω ότι πρέπει να επανεξετάσουμε το έργο μας στην περιοχή. Χρειαζόμαστε διευκρίνιση για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα χρήματά μας και σαφή αλλαγή πορείας. Για την εν λόγω σαφή αλλαγή πορείας, αυτό που χρειάζεται καταρχάς στην Τυνησία είναι ένας νέος επικεφαλής της αντιπροσωπείας. Θα ήθελα να σας διαβάσω τι μας έγραψε σήμερα σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου:
(FR) Η στρατηγική της Ευρώπης στην Τυνησία δεν χρειάζεται να επανεξεταστεί. Θα έχουμε μεγαλύτερη ελευθερία επιλογής συνομιλητών και εταίρων, όμως οι τομείς παρέμβασης και οι συμφωνίες μας με τη χώρα αποδεικνύονται ακόμα πιο σημαντικές σήμερα.
– (EN) Νομίζω ότι είναι απίστευτο το γεγονός ότι ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας γράφει ότι δεν χρειάζεται να επανεξετάσουμε τις πολιτικές μας έναντι της Τυνησίας. Σας καλώ να αναλάβετε την ευθύνη της αλλαγής του επικεφαλής της αντιπροσωπείας.
Αν μου επιτρέπετε να προσθέσω μία παρατήρηση σχετικά με αυτό που ανέφερε η κ. De Keyser: νομίζω ότι είναι, επίσης, πλέον καιρός να υποστηρίξετε τις γυναίκες κατά τη μετάβαση. Για παράδειγμα, γιατί να μην διεξαχθεί μια μεγάλη διάσκεψη με τη στήριξή σας όπου θα μεταβείτε και θα υποστηρίξετε τις γυναίκες για τη μετάβαση, τονίζοντας τον ρόλο τους και υποστηρίζοντάς τις προκειμένου να ενισχυθεί και να υπογραμμιστεί η λαϊκή και κοσμική διαδικασία στις χώρες αυτές; Αυτή θα μπορούσε να είναι μια φεμινιστική ατζέντα για εσάς.
(Χειροκροτήματα)
Mirosław Piotrowski (ECR). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, οι μαζικές διαδηλώσεις στην Τυνησία και ιδιαίτερα στη στρατηγικά σημαντική Αίγυπτο αιχμαλωτίζουν το ενδιαφέρον πολιτικών δυνάμεων σε ολόκληρο τον κόσμο. Διάφορα σενάρια είναι πιθανά, τα οποία ποικίλλουν από την ειρηνική ανάληψη της εξουσίας εκ μέρους των φιλοδημοκρατικών δυνάμεων έως το οικονομικό χάος και το ξέσπασμα ένοπλης σύγκρουσης, ακόμη δε και η χρήση πυρηνικών όπλων δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Η κατάσταση βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη και είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Οι αραβικές κοινωνίες, οι οποίες εδώ και χρόνια στερούνται θεμελιωδών δικαιωμάτων όπως η ελευθερία της έκφρασης ή το δικαίωμα συμμετοχής σε ελεύθερες εκλογές, είναι αποφασισμένες να επιφέρουν την αλλαγή της εξουσίας με κάθε κόστος. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να καταλήξει σε κοινή θέση και να λάβει μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα αποσταθεροποιηθεί ολόκληρη η περιοχή. Δεν πρέπει να λησμονούμε το ψήφισμα που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Σώμα μας σχετικά με τις διώξεις των χριστιανών, στο οποίο αναφέρονταν και η Αίγυπτος. Πρέπει να εξετάσουμε τη λήψη πιο συγκεκριμένων μέτρων και να αποστείλουμε αποστολή παρατηρητών στην Αίγυπτο.
Willy Meyer (GUE/NGL). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αναθεωρήσει την πολιτική γειτονίας της καθώς είναι σαφές ότι έχουμε δώσει την εντύπωση ότι ενδιαφερόμαστε περισσότερο για την επίτευξη συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών παρά για την ανάπτυξη των λαών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Το πρόβλημα, βαρόνη Ashton, δεν είναι η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σήμερα σχετικά με το καθεστώς του Ben Ali ή του Mubarak, αλλά η θέση που έλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση προχθές, η οποία δεν επεδείκνυε την παραμικρή υποστήριξη για τις αλλαγές που απαιτούν οι άνθρωποι στους δρόμους.
Αυτό είναι το πρόβλημα που η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επιλύσει: ότι δεν επιδεικνύουμε καμία υποστήριξη για τις αλλαγές που απαιτούν οι πολίτες, όχι μόνο στην Τυνησία, αλλά και στο Μαρόκο, την Αίγυπτο, την Ιορδανία και την Υεμένη· για έναν πολύ μεγάλο αριθμό πολιτών που δεν μπορούν πλέον να υποφέρουν την απολυταρχία ή την κρίση που πλήττει τους περισσότερο αδύναμους. Αυτή είναι η αναθεώρηση που οφείλει να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση· πρέπει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων, αλλάζοντας την κατεύθυνση της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας.
Bastiaan Belder (EFD). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι συναρπαστικές πολιτικές εξελίξεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο παρακολουθούνται στενά από την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Τόσο η ιρανική κυβέρνηση όσο και η αντιπολίτευση υποστηρίζουν τις φωνές στους δρόμους. Το ενδιαφέρον είναι ότι και οι δύο διεκδικούν τα εύσημα για την εν λόγω αραβική λαϊκή εξέγερση. Το ιρανικό καθεστώς επικροτεί την άφιξη του επαναστατικού κύματος που γεννήθηκε στη χώρα τους το 1979 και που πιστεύει ότι εξαπλώνεται τώρα σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο, ενώ η ιρανική αντιπολίτευση θεωρεί τον εαυτό της ως υποκινητή των μαζικών λαϊκών διαμαρτυριών στην Τύνιδα και το Κάιρο.
Ενώ το ρεαλιστικό αραβικό στρατόπεδο στη Μέση Ανατολή πλησιάζει στην επικείμενη κατάρρευση, η ιρανική ηγεσία έχει περισσότερους λόγους αισιοδοξίας από την αντιπολίτευση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να κλείνει τα μάτια στην απειλή αυτή. Η ριζοσπαστικοποίηση του αραβικού κόσμου είναι σίγουρα ασύμβατη με την αξιοπρεπή ζωή την οποία δικαιολογημένα δηλώνουν ότι επιθυμούν οι διαδηλωτές της Τυνησίας και της Αιγύπτου. Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εκληφθεί ως πρότυπο, αλλά ως παράδειγμα προς αποφυγήν.
Philip Claeys (NI). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, όσα συμβαίνουν τώρα σε χώρες όπως η Τυνησία και η Αίγυπτος, αποτελούν εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη. Οι άνθρωποι εξεγείρονται ενάντια στους δικτάτορες δυνάστες, και αυτό είναι θετικό.
Το μεγάλο ερώτημα, βεβαίως, είναι τι πρόκειται να επακολουθήσει στον απόηχο των γεγονότων αυτών. Υπάρχει κάτι το παράδοξο όσον αφορά τον εκδημοκρατισμό στον ισλαμικό κόσμο, όπου περισσότερη δημοκρατία οδηγεί συχνά σε περισσότερο ισλαμισμό, που με τη σειρά του οδηγεί σε λιγότερη δημοκρατία. Προφανώς, εμείς στην Ευρώπη πρέπει να στηρίξουμε τη δημοκρατική διαδικασία. Ωστόσο, η στήριξη αυτή θα πρέπει να δίδεται σε πραγματικές δημοκρατικές δυνάμεις, δεν θα πρέπει δε ποτέ να βοηθήσουμε σκόπιμα μια οργάνωση όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα να εγκαθιδρύσει θεοκρατική δικτατορία στην Αίγυπτο προσφέροντάς της την υποστήριξη της ΕΕ. Διαφορετικά, θα καταλήξουμε στην επικράτηση καταστάσεων όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα στο Ιράν σε ολόκληρη την περιοχή.
Ας είμαστε ως εκ τούτου συνετοί στην επιλογή των εταίρων μας. Σε τελική ανάλυση, ο Ben Ali και το κόμμα του ήταν ακόμη μέλη της Σοσιαλιστικής Διεθνούς μέχρι και πριν από λίγες εβδομάδες. Τώρα που ο άνεμος γύρισε, όμως, εκδιώχθηκε εν μία νυκτί. Άρα, κυρίες και κύριοι, να είστε συνετοί στο μέλλον, να είστε προσεκτικοί στις επιλογές εταίρων και να μην διευκολύνετε τα πράγματα για τους ισλαμιστές.
Hans-Gert Pottering (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, η απάντησή μας στα γεγονότα στον αραβικό κόσμο πρέπει να βασίζεται στην ιδέα μας για τον άνθρωπο. Κάθε ανθρώπινο ον, ανεξάρτητα αν είναι μουσουλμάνος, εβραίος, χριστιανός ή δεν ακολουθεί καμία συγκεκριμένη πίστη, έχει την ίδια αξία και το ίδιο δικαίωμα να ζει με αξιοπρέπεια. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, αυτό σημαίνει επίσης ότι οι πολίτες στις αραβικές χώρες έχουν το δικαίωμα να ζουν με ελευθερία, σε μια δημοκρατία και με έναν τρόπο ζωής που σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Σήμερα, ως εκ τούτου, είναι καθήκον μας, ευθύνη μας και σημαντική υποχρέωση για το μέλλον να δηλώσουμε στους ανθρώπους του αραβικού κόσμου, οι οποίοι απαιτούν ειρηνικά ελευθερία και δημοκρατία, ότι βρισκόμαστε αλληλέγγυοι στο πλευρό τους. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας προς τους ειρηνικούς μουσουλμάνους στον αραβικό κόσμο.
(Χειροκροτήματα)
Διαπράξαμε το σφάλμα μία φορά στο παρελθόν κλείνοντας τα μάτια μας σε σχέση με τον ολοκληρωτικό κομμουνισμό, επειδή είπαμε ότι χρειαζόμαστε σταθερότητα. Δεν πρέπει να διαπράξουμε το ίδιο σφάλμα και πάλι σήμερα, διότι η σταθερότητα περιλαμβάνει επίσης την ελευθερία και τη δημοκρατία, και αυτές είναι που θα πρέπει να στηρίξουμε.
Αν όσα μαθαίνουμε αυτήν τη στιγμή είναι αληθινά –δεν γνώριζα προηγουμένως για τη ρίψη πυροβολισμών στο Κάιρο, και προηγουμένως ο στρατός συγκρατείτο, τόσο στην Τυνησία όσο και στην Αίγυπτο– ότι ο στρατός κινείται ασκώντας βία, τότε αυτό μπορεί να διαρκέσει μόνο για μικρό χρονικό διάστημα. Στην Ευρώπη, είχαμε τις εξεγέρσεις στην Ανατολική Γερμανία το 1953, στην Ουγγαρία το 1956, στην Τσεχοσλοβακία το 1968, και στη συνέχεια ήλθε η «Αλληλεγγύη» (Solidarność).
Στο τέλος θα επικρατήσει η ελευθερία και, συνεπώς, πρέπει να πούμε σε όλους όσους χρησιμοποιούν βία σήμερα: σταματήστε τους πυροβολισμούς και δώστε στους ανθρώπους ελευθερία μέσω ελεύθερων εκλογών. Οφείλουμε να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να το υποστηρίξουμε αυτό με λόγια και με πράξεις, και εδώ στο Σώμα.
Hannes Swoboda (S&D). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, ορισμένοι θεωρούν ότι δεν μπορεί κανείς να διδαχθεί από την ιστορία. Πρέπει, ωστόσο, να προσπαθήσουμε να το πράξουμε. Όσον αφορά την παρεμβολή σχετικά με το Ιράν –και ο κ. Cohn-Bendit έχει ήδη απαντήσει σε αυτό– θα ήθελα να αναφέρω και πάλι τι συνέβη στο Ιράν εκείνη την εποχή. Υποστηρίξαμε ένα βρώμικο καθεστώς. Ανεχτήκαμε λίγο-πολύ τη μυστική αστυνομία, η οποία την περίοδο εκείνη κινείτο κατά προσώπων και βασάνιζε ανθρώπους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο, ανέτρεψαν τον Mohammad Mossadegh, ο οποίος επιθυμούσε την ειρηνική επανάσταση.
Σημειώσαμε κάποια πρόοδο ως προς το θέμα αυτό τώρα, όμως δεν έχουμε ακόμα προχωρήσει αρκετά. Πιστεύω ότι πρέπει να δηλώσουμε σαφέστατα –και εν προκειμένω συμφωνώ με τον συνάδελφό μου ο οποίος το ανέφερε ήδη αυτό– ότι πρέπει να βρισκόμαστε στο πλευρό των ανθρώπων που ξεκίνησαν και προώθησαν αυτήν την επανάσταση –και αυτοί δεν ήταν οι ισλαμιστές. Ας είμαστε ικανοποιημένοι με τη μεγάλη ευκαιρία που παρουσιάζεται λόγω του γεγονότος ότι η επανάσταση δεν ξεκίνησε από τους ισλαμιστές αλλά από τους ανθρώπους στον δρόμο, από τους απλούς πολίτες οι οποίοι ήταν δυσαρεστημένοι με την κοινωνική αδικία, την οικονομική κατάσταση και την έλλειψη δημοκρατίας. Αυτό συνέβη εδώ.
Βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, καλό είναι να κάνουμε την αυτοκριτική μας, διότι μέρος της στρατηγικής γειτονίας μας κατέρρευσε συνεπεία αυτού. Επιπλέον, μέρος της στρατηγικής γειτονίας μας στηριζόταν στην ύπαρξη σταθερότητας. Χρειαζόμαστε ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Αναμέναμε ότι η ειρήνη στη Μέση Ανατολή θα βασίζεται σε δικτατορίες και δικτάτορες, όμως αυτό δεν είναι δυνατόν, ούτε και αποδεκτό.
Επομένως, πρέπει να μιλήσουμε και να εκφράσουμε τη γνώμη μας με σαφήνεια. Η ειρήνη στη Μέση Ανατολή θα είναι διαρκής μόνο εάν βασίζεται στη δημοκρατία και όχι σε δικτατορίες. Ως εκ τούτου, βαρόνη Ashton, πρέπει να εκφράσουμε τη γνώμη μας δυνατά και με σαφήνεια. Γνωρίζω ότι είστε γνωστή για την ήπια προσέγγισή σας, όμως εν προκειμένω συμφωνώ με τους συναδέλφους μου ότι πρέπει να μιλήσουμε δυνατά και με σαφήνεια. Θα πρέπει να μιλήσετε τόσο δυνατά ώστε να καταπνίξετε πολλές από τις φωνές των υπουργών Εξωτερικών μας, μερικές φορές ίσως και τόσο δυνατά ώστε να μην ακούγεται η φωνή της Hillary Clinton, αλλά η φωνή της Catherine Ashton. Αυτό αναμένει το Σώμα. Το ότι αναμένουμε από εσάς να είστε πολύ σαφής σε όσα δηλώνετε, πρέπει να το εκλάβετε και ως απόδειξη της εμπιστοσύνης μας.
Metin Kazak (ALDE). – (BG) Κύριε Πρόεδρε, οι διαδηλώσεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο που πυροδοτήθηκαν από τον θυμό και την έλλειψη περαιτέρω ανοχής λόγω της αύξησης της ανεργίας των νέων, των βάναυσων μεθόδων της αστυνομίας, της διαφθοράς και του αυταρχισμού, καθώς και της περιφρόνησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία του λόγου και τις δημοκρατικές αρχές, αποτελούν προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και άλλες αραβικές χώρες οι οποίες ήδη επιθυμούν την αλλαγή.
Τα γεγονότα στην Τυνησία, η οποία εθεωρείτο λιμάνι σταθερότητας και οικονομικής ασφάλειας, παρουσιάζουν εντυπωσιακές ομοιότητες με όσα προηγήθηκαν της πτώσης του σοβιετικού μπλοκ στην Ανατολική Ευρώπη. Παρέχουν τη σπίθα που προαναγγέλλει την κατάρρευση του αραβικού ψευδομοντέλου σταθερότητας και θα προκαλέσουν δημοκρατικές αλλαγές στην περιοχή.
Τα αιτήματα είναι σαφή και ο λαός της Τυνησίας και της Αιγύπτου δεν θα συμφωνήσει σε τυχόν ημίμετρα. Πολλές από τις προϋποθέσεις για τη μετάβαση στη δημοκρατία κερδίζουν ήδη έδαφος, όπως η ενεργός και καλά οργανωμένη κοινωνία των πολιτών, η ελευθεροτυπία, ο σεβασμός για τις προσωπικότητες της αντιπολίτευσης και τα υπάρχοντα πολιτικά κόμματα. Ωστόσο, πρέπει να αναθεωρήσουμε πλήρως τη σημερινή εξωτερική μας πολιτική, βαρόνη Ashton.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προβεί σε στρατηγική επιλογή επιτυγχάνοντας ισορροπία μεταξύ των πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων της και των δημοκρατικών αξιών που μας ενώνουν. Η Ευρώπη πρέπει να αποδείξει ότι υπερασπίζεται ανεπιφύλακτα τη δημοκρατία και δεν στηρίζει απλώς τη σταθερότητα στην περιοχή. Ο λόγος για αυτό είναι ότι, όταν επέλθει η αλλαγή, οι πολίτες θα θυμούνται ποιος ήταν στο πλευρό τους και ποιος διατηρούσε την ήδη ανυπόφορη κατάσταση.
Heidi Hautala (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πριν από 60 χρόνια η επανάσταση στον αραβικό κόσμο σήμανε το τέλος της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας. Η δεύτερη επανάσταση στον αραβικό κόσμο συμβαίνει τώρα μπροστά στα μάτια μας. Αυτή είναι η στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επιλέξει εάν θα σταθεί στη σωστή ή τη λάθος πλευρά της ιστορίας.
Στόχος είναι να συμβάλει στην προώθηση μιας ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών στον αραβικό κόσμο. Ο προϋπολογισμός μας στην ΕΕ πρέπει να αναθεωρηθεί προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επείγουσες ανάγκες της Τυνησίας, η οποία υπέφερε 23 χρόνια απολυταρχίας.
Η πλειοψηφία του λαού της Τυνησίας δεν έχει καμία εμπιστοσύνη σε αυτήν την προσωρινή, μη εκλεγμένη κυβέρνηση. Η διαδικασία της αλήθειας στην Τυνησία έχει ήδη ξεκινήσει, όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται η ίδια μια διαδικασία αλήθειας, τόσο μεγάλη υπήρξε η αμέλειά της για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δημοκρατικές αξίες στον αραβικό κόσμο όλα αυτά τα χρόνια. Ήλθε πραγματικά ο καιρός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ivo Strejček (ECR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, δεν συμμερίζομαι την άποψη ότι η εν εξελίξει εξέγερση στην Αίγυπτο καθοδηγείται ως επί το πλείστον από δυνάμεις που προσβλέπουν σε δημοκρατία ευρωπαϊκού τύπου. Θεωρώ τις σημερινές ταραχές και το χάος ως μια επανάσταση για αλλαγή που έχει ως κίνητρο την επιδίωξη μιας καλύτερης ζωής.
Όμως το κρίσιμο ζήτημα για εμάς τους Ευρωπαίους είναι η απειλή ότι αυτή η δραματική κατάσταση θα μπορούσε να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από ριζοσπάστες ισλαμιστές. Εάν σημειωνόταν μια τέτοια δραματική πολιτική αλλαγή, η Ευρώπη, αλλά και η Αμερική, θα έχαναν έναν μετριοπαθή άραβα σύμμαχο και η συνθήκη ειρήνης με την Αίγυπτο θα τίθετο σε κίνδυνο. Η Αίγυπτος μπορεί γρήγορα και εύκολα να μετατραπεί σε καθεστώς εχθρικό προς την Ευρώπη, το Ισραήλ και την Αμερική και να προσεγγίσει τη Χαμάς. Η θέση της ΕΕ πρέπει να παραμείνει σταθερά στο πλευρό εκείνων που αγωνίζονται για την ελευθερία και οι οποίοι άοκνα υποστηρίζουν τις ελεύθερες εκλογές.
Τάκης Χατζηγεωργίου (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι είναι φανερό ότι η συντριπτική πλειοψηφία του Κοινοβουλίου υποστηρίζει την εξέγερση των Αιγυπτίων και αυτό είναι βέβαια πολύ σωστό, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων όπως αυτή που ακούσαμε μόλις τώρα. Όμως, νομίζω, και θα πρέπει να συμφωνήσετε μαζί μου, ότι πολιτική σημαίνει να είναι κανείς έγκαιρος και καίριος και πιστεύω ότι όλοι εμείς εδώ πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν είδαμε αυτό που συνέβαινε στην Αίγυπτο, τις τελευταίες αυτές δεκαετίες.
Πού ήμασταν εμείς όλοι, όταν δισεκατομμύρια δολάρια από τις Ηνωμένες Πολιτείες διοχετεύονταν στην Αίγυπτο για υποστήριξη αυτού του καθεστώτος; Είμαστε υπέρ του λαού της Αιγύπτου που εξεγείρεται για τα δικαιώματά του στην ευημερία, στην υγεία, στην εκπαίδευση. Για αυτό το λόγο πρέπει το Κοινοβούλιο να συνεχίσει ομόθυμα την υποστήριξή του. Θα πρέπει να αναφέρω ότι σε αυτήν τη διαδικασία πρέπει να έχουμε έγνοια τους Παλαιστίνιους, ώστε να μην θυματοποιηθεί ο παλαιστινιακός λαός. Εμείς, εκπροσωπώντας εδώ και την Κύπρο, μια γειτονική χώρα της Αιγύπτου παρακολουθούμε τα γεγονότα με περισσή έγνοια και υποστηρίζουμε, επαναλαμβάνω, τα δικαιώματα του αιγυπτιακού λαού σε αυτήν την εξέγερση.
Lorenzo Fontana (EFD). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, όπως ανέφεραν πολλοί, είναι ασφαλώς επιθυμητό να εγκαθιδρυθεί δημοκρατία στη Βόρεια Αφρική, όπως ακριβώς έχουμε δημοκρατία εδώ στην Ευρώπη.
Ωστόσο, υπάρχουν επίσης κίνδυνοι που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Όλοι θυμόμαστε την επίθεση κατά των κοπτών χριστιανών που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων ακριβώς εκεί, στην Αίγυπτο. Ο φόβος μας, βαρόνη Ashton, είναι ότι θα μπορούσαμε μία ημέρα να καταλήξουμε με μια ισλαμική δικτατορία στη Βόρεια Αφρική.
Από την άποψη αυτή, είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη να είναι σε επιφυλακή ώστε να μην βρεθούμε στην κατάσταση να υπάρχουν εχθρικές χώρες στη Βόρεια Αφρική η οποία, δεν πρέπει να το λησμονούμε, έχει πολλούς εμπορικούς δεσμούς με την Ευρώπη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στην τρέχουσα οικονομική κρίση οι οικονομίες μας δεν θα αντιδράσουν καλά σε μια τέτοια αποσταθεροποίηση. Θα πρέπει επίσης να έχουμε κατά νου ότι η αποσταθεροποίηση αυτή είναι βέβαιο ότι θα έχει επιπτώσεις στην εισροή μεταναστών, ιδίως σε χώρες της νότιας Ευρώπης.
Καλώ κατά συνέπεια την Επιτροπή και την Υπάτη Εκπρόσωπο να δείξουν ιδιαίτερη επαγρύπνηση στα θέματα αυτά.
Barry Madlener (NI). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, σταματήστε να είστε τόσο αφελής. Κύριε Verhofstadt, σταματήστε να είστε αφελής και εσείς. Σε τελική ανάλυση, αυτό που θέλει η Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι σαρία και η σαρία δεν είναι δημοκρατία.
Το σημαντικότερο κόμμα της αντιπολίτευσης, η Μουσουλμανική Αδελφότητα, επιθυμεί πόλεμο με το Ισραήλ. Βαρόνη Ashton, δεν έχετε αναφέρει ούτε μια λέξη ως προς αυτό. Προσποιείστε ότι είστε αφελής εδώ όταν ζητάτε ένα καλύτερο μέλλον για την Αίγυπτο, ταυτόχρονα όμως αρνείστε να αναγνωρίσετε τους κινδύνους που αντιπροσωπεύει το Ισλάμ. Διότι Ισλάμ και δημοκρατία δεν μπορούν να συνυπάρξουν.
Θα ήθελα να το ανακοινώσετε αυτό δυνατά και με σαφήνεια, διότι δεν θα ήθελα μια αφελής κυρία Ashton να μεταβεί στην Αίγυπτο με λάθος μήνυμα. Κυρία Ashton, προσέξτε τους κινδύνους που περιμένουν την Αίγυπτο και εμάς και ανακοινώστε τους. Προειδοποιείστε τον αιγυπτιακό λαό ότι σαρία σημαίνει καταστροφή, μια καταστροφή για όλους μας.
(Ο ομιλητής δέχεται να απαντήσει σε ερώτηση στο πλαίσιο της διαδικασίας της γαλάζιας κάρτας σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, του Κανονισμού)
Nirj Deva (ECR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το ερώτημα που ήθελα να θέσω στον αξιότιμο βουλευτή ήταν: πώς μπορεί να ανθήσει η δημοκρατία σε κοινωνίες όπου δεν υπάρχουν θεσμικά όργανα και ιστορικό δημοκρατικής παράδοσης;
Η δημοκρατία δεν αναφύεται έτσι απλά σε άγονο έδαφος. Μιλούμε συνεχώς για τη δημιουργία δημοκρατικών κρατών χωρίς να έχουμε εργαστεί για τη δημιουργία των δημοκρατικών θεσμών επί των οποίων ανθεί η δημοκρατία.
Barry Madlener (NI). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με τον κ. Deva. Φυσικά, η δημοκρατία δεν ξεφυτρώνει έτσι απλά, όμως δεν βλέπω καμία άλλη εναλλακτική λύση για την Αίγυπτο. Μάλιστα, δεν μπορώ να ξεχωρίσω κανέναν στην Αίγυπτο που θα μπορούσε να αναλάβει την ηγεσία. Εναπόκειται άλλωστε στους Αιγύπτιους να επιλέξουν τους ηγέτες τους.
Αυτό που εμείς μπορούμε να πράξουμε είναι να ζητήσουμε από τους Αιγυπτίους να μην εκλέξουν τη Μουσουλμανική Αδελφότητα αλλά κοσμικούς ηγέτες.
Mario Mauro (PPE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, βαρόνη Ashton, ίσως να ήμουν σκληρός μαζί σας στο παρελθόν, οφείλω όμως να παραδεχτώ ότι η υπόθεση αυτή πρέπει να κάνει τη ζωή σας πολύ περίπλοκη, ελπίζω συνεπώς ότι όσα έχω να δηλώσω μπορεί να είναι σε θέση να βοηθήσουν.
Το πρώτο που θέλω να δηλώσω σαφέστατα είναι ότι ρόλος των κρατών είναι να προστατεύουν τους πολίτες τους, όχι να κατευθύνουν τη ζωή τους. Όταν η κυβέρνηση κατευθύνει τη ζωή των ανθρώπων αντί να τους προστατεύει, παύει να είναι κυβέρνηση και γίνεται καθεστώς. Αυτό συνέβη στην Τυνησία και την Αίγυπτο, επειδή πολιτικές καταστάσεις που ξεκίνησαν με τον μεγάλο ιδεαλισμό να κατακτήσουν την ανεξαρτησία υπήρξαν καθεστώτα επί πολλά χρόνια. Καθήκον μας είναι να υπερασπιστούμε την ελευθερία και τη δημοκρατία στις καρδιές αυτών που σήμερα την υπερασπίζονται στους δρόμους.
Το δεύτερο θέμα που θέλω να αναφέρω αφορά εμάς, την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι δεν διαθέτουμε πολιτική στρατηγική για την ευρωμεσογειακή περιφέρεια, δηλαδή να παραδεχθούμε ότι η Διαδικασία της Βαρκελώνης και η Ένωση για τη Μεσόγειο έχουν αποτύχει. Είναι ένα πρόσχημα: πρόκειται απλώς για πολιτικά παιχνίδια που δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό και δεν έχουν επιτύχει τίποτα. Πρέπει να δράσουμε αποφασιστικά ως προς αυτό. Πρέπει να ξεκινήσουμε να αναπτύσσουμε τη στρατηγική αυτή: πρέπει να τη σχεδιάσουμε, αλλά και να τη φέρουμε εις πέρας, όπως κάναμε για την Ανατολική Ευρώπη και όπως κάναμε για τα Βαλκάνια, αν και έπρεπε να εξαναγκαστούν σε αυτό. Αν δεν διαθέτουμε μια τέτοια στρατηγική, δεν θα έχει διαφορά εάν μιλάμε με μία φωνή ή όχι, διότι τα λόγια μας θα είναι άνευ νοήματος.
Pier Antonio Panzeri (S&D). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, βαρόνη Ashton, έχω την εντύπωση ότι δεν γνωρίζετε ακόμη επαρκώς τι συμβαίνει στην περιοχή της Μεσογείου. Οφείλω να δηλώσω ότι η βραδύτητα των θεσμικών οργάνων της ΕΕ στην αντιμετώπιση του ζητήματος της Μεσογείου μπορεί να εξηγηθεί μόνο με την έλλειψη επίγνωσης της κατάστασης και την αδυναμία συναίσθησης των αλλαγών που είναι σε εξέλιξη.
Φθάνουμε στο τέλος μιας πολιτικής και ιστορικής εποχής κατά την οποία η πολιτική της Ευρώπης απέναντι στον Νότο υπήρξε συγκεχυμένη και αντιπαραγωγική. Η οικονομική κρίση, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ως προς τη μετανάστευση και η έλλειψη μεταβίβασης της εξουσίας μεταξύ των κυρίαρχων τάξεων έχουν δημιουργήσει έναν εκρηκτικό συνδυασμό που πλήττει την Τυνησία και την Αίγυπτο σήμερα, αλλά είναι πιθανόν να εξαπλωθεί και σε άλλες χώρες.
Για να απαντήσω επίσης σε ορισμένους από τους συναδέλφους μου, θα έλεγα ότι δεν πρόκειται να ξεφύγουμε με τη σκέψη ότι αυτό που πρέπει να πράξουμε είναι απλά να παράσχουμε την υποστήριξή μας στις διαδηλώσεις που διεξάγονται επί του παρόντος. Η Ευρώπη πρέπει να επιδείξει μεγαλύτερη πολιτική ωριμότητα. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να συντονίσουμε εκ νέου τις πολιτικές κεραίες της Ευρώπης. Η εξωτερική πολιτική της Ευρώπης πρέπει να πάψει να λειτουργεί με κάποια μυστικοπάθεια και να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη διεθνή σκηνή στηρίζοντας τις διαδικασίες δημοκρατικής μετάβασης που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Συγκεκριμένα, χρειαζόμαστε σαφείς πολιτικές σε διάφορους τομείς: νέα πολιτική εταιρικής σχέσης και γειτονίας, καθώς και νέα πολιτική ασφάλειας για την περιοχή της Μεσογείου· μεγαλύτερη προθυμία από ολόκληρη την Ευρώπη για την αντιμετώπιση του ζητήματος της Μεσογείου· και μια πολιτική κοινής δράσης έτσι ώστε η Ευρώπη να ενεργεί στην περιοχή μαζί με άλλους παράγοντες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία.
Χρειαζόμαστε μια σημαντική αλλαγή πορείας και αυτό απαιτεί μια πράξη μεγάλης ταπεινοφροσύνης εκ μέρους της Επιτροπής, την επανέναρξη της συζήτησης για την εξωτερική πολιτική έναντι της Μεσογείου και την εκ νέου εξέταση της Ένωσης για τη Μεσόγειο, ενώ ταυτόχρονα θα διασφαλίζεται ότι η Ευρώπη διαδραματίζει ρόλο σε αυτήν. Αυτό είναι αποφασιστικής σημασίας για την Ευρώπη και πρέπει να το γνωρίζουμε καλά.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. Diana WALLIS Αντιπροέδρου
Marielle De Sarnez (ALDE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, ο κόσμος μεταβάλλεται και αλλάζει, και πουθενά δεν ισχύει αυτό περισσότερο από ό,τι στον αραβικό κόσμο όπου, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω, το 40% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και οι νέοι έχουν το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στον κόσμο.
Οι αραβικοί λαοί προσβλέπουν σε ανάπτυξη και δημοκρατία, και δεδομένου ότι αυτά τα δύο συμβαδίζουν, στην Τυνησία όπως και στην Αίγυπτο οι εν λόγω λαοί έχουν πάρει τη μοίρα στα χέρια τους προκειμένου να επιβάλουν την αλλαγή την οποία δικαιούνται. Επιπλέον, παρ’ όλες τις προκλήσεις –όπως παρατηρήθηκε και πάλι σήμερα στο Κάιρο– και όλες τις δυσκολίες, τίποτα και κανείς δεν πρόκειται να σταματήσει το παρόν κίνημα.
Στην περίπτωση της Τυνησίας εχθές και της Αιγύπτου σήμερα, ακούσαμε μία φωνή, των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία τάχθηκε με αποφασιστικότητα υπέρ των δημοκρατών. Πιστεύω στην Ευρώπη, πιστεύω όμως επίσης ότι δεν έχει νόημα αν δεν τάσσεται πολύ αποφασιστικά με τους δημοκράτες σε κάθε περίπτωση. Ήταν το όνειρό μου η Ευρώπη να έχει εκμεταλλευτεί αυτήν την ευκαιρία· θα μου άρεσε πολύ. Δεν το έπραξε. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στον ρόλο που διαδραματίσατε· οφείλεται επίσης στην εξαιρετική επιφυλακτικότητα των ηγετών της, οι οποίοι πολύ συχνά προτιμούν να αδρανούν αντί να ενεργούν.
Περισσότερα από 20 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους, γινόμαστε μάρτυρες μιας ιστορικής αλλαγής. Σας καλώ να ασχοληθούμε με αυτήν ώστε να μην χαθεί η ευκαιρία να γράψουμε παγκόσμια ιστορία.
Derk Jan Eppink (ECR). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, όλα όσα ήθελα να δηλώσω έχουν αναφερθεί ήδη, γι’ αυτό θα περιοριστώ σε μία ερώτηση προς την Υπάτη Εκπρόσωπο.
Σήμερα ο κ. Blair, ο πρώην βρετανός πρωθυπουργός, τον οποίο πιθανότατα γνωρίζετε, επιφύλαξε πολλούς επαίνους στον αιγύπτιο πρόεδρο Hosni Mubarak. Σήμερα στο CNN δήλωσε «ο Mubarak είναι εξαιρετικά θαρραλέος και μια δύναμη του καλού». Ο κ. Blair τίθεται επίσης κατά των εσπευσμένων εκλογών στην Αίγυπτο.
Από την άλλη, ο κ. Blair είναι σήμερα απεσταλμένος στην ισραηλινοπαλαιστινιακή ειρηνευτική διαδικασία, η οποία υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποια είναι η γνώμη σας για τις δηλώσεις του Tony Blair;
Gerard Batten (EFD). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, ο μεγάλος κίνδυνος για την Αίγυπτο και τις υπόλοιπες χώρες της Βόρειας Αφρικής είναι, ασφαλώς, ότι η ανατροπή των κυβερνήσεών τους δεν θα οδηγήσει σε δυτικού τύπου φιλελεύθερη δημοκρατία αλλά μάλλον σε ισλαμική φονταμενταλιστική διακυβέρνηση και σε έναν νέο Μεσαίωνα, όπως συνέβη στο Ιράν.
Παρά ταύτα, υπάρχει κάποια ικανοποίηση που προέρχεται από την προοπτική ότι καταπιεσμένοι λαοί ανατρέπουν τις αντιδημοκρατικές και μη αντιπροσωπευτικές κυβερνήσεις τους. Όλες οι κυβερνήσεις, ακόμη και οι τυραννίες, αντλούν τελικά τη δύναμή τους από τη συγκατάθεση του λαού που κυβερνούν. Και μπορεί κανείς να καταπιέζει τον λαό επί μακρόν και σε μεγάλο βαθμό, όμως υπάρχει πάντοτε η πιθανότητα να επαναστατήσει.
Υπάρχει ένας παραλληλισμός εδώ με τη Βρετανία, όπου διαδοχικές κυβερνήσεις όλων των πολιτικών χρωμάτων προδίδουν συνεχώς τη χώρα μας και παραδίδουν τα δικαιώματά μας για δημοκρατική αυτοδιάθεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τη Magna Carta, οι Άγγλοι έχουν το δικαίωμα της νόμιμης εξέγερσης. Αναρωτιέμαι πόσο ακόμη θα πρέπει να πιεσθούν προτού αναγκαστούν να βγουν στους δρόμους όπως οι Αιγύπτιοι.
Andrew Henry William Brons (NI). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα πρέπει να επικροτήσουμε όλοι την πτώση ή την επικείμενη πτώση καταπιεστικών καθεστώτων, αλλά ίσως μόνο όταν γνωρίζουμε –ή είμαστε αρκετά σίγουροι– το ποιος ή τι είναι πιθανό να τα αντικαταστήσει.
Η Τυνησία, όπως το Ιράκ και η Αίγυπτος, είχαν πολιτικά καταπιεστικά καθεστώτα ακόμη και για τα πρότυπα της Μέσης Ανατολής, όμως και για τα πρότυπα της Μέσης Ανατολής είχαν επίσης κοσμικά, ακόμη και κοινωνικά φιλελεύθερα καθεστώτα. Υπάρχει κίνδυνος η κοινωνικά φιλελεύθερη απολυταρχία να αντικατασταθεί από μια κοινωνικά καταπιεστική απολυταρχία ή ακόμα και μια κοινωνικά καταπιεστική δημοκρατία.
Όσοι προσδοκούν μια άνετη και πολιτισμένη μεταβίβαση της εξουσίας σε οποιαδήποτε από τις χώρες αυτές θα πρέπει μάλλον να το ξανασκεφτούν. Εάν πρόκειται να σημειωθούν εμφύλιοι πόλεμοι, βαρβαρότητες και καταστροφή των οικονομιών των χωρών αυτών, μπορούμε να προσφέρουμε καλές συμβουλές και ο πληθυσμός μας μπορεί να αποστείλει βοήθεια, ελπίζω όμως να μην θεωρήσουμε καθήκον μας να στείλουμε τα στρατεύματά μας εκεί να σκοτωθούν. Σίγουρα δεν είναι καθήκον μας να διασώσουμε τους πληθυσμούς των χωρών αυτών και να τους φέρουμε στην Ευρώπη.
Mario David (PPE). – (PT) Κυρία Πρόεδρε, ο κόσμος, και η Ευρώπη ειδικότερα, δεν μπορεί να παραμείνει αδιάφορη στη δύναμη του έντονου κινήματος λαϊκής αντίθεσης που σημειώνεται σε διάφορες χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής ή να μην αναγνωρίσει τη σημασία και τη νομιμότητα αυτών των διαδηλώσεων. Πρέπει να προσφέρουμε σε όσα άτομα προσβλέπουν στη δημοκρατία και την ελευθερία την αμέριστη αλληλεγγύη μας όπως πράξαμε, στην ουσία, για τους φίλους μας στην Ανατολική Ευρώπη στο πρόσφατο παρελθόν.
Βιώνουμε σήμερα μια σπάνια στιγμή στην ιστορία: μία από αυτές που αλλάζουν την πορεία της και δημιουργούν νέες πραγματικότητες. Αντικειμενικά, πρέπει να επισημανθεί ότι ο ισλαμικός εξτρεμισμός αρχίζει να εμφανίζεται ως πολιτική –και όχι θρησκευτική– αντίδραση σε ορισμένα από τα προβλήματα αυτά τα οποία τροφοδοτούνται από τον κοινωνικό αποκλεισμό και συνιστούν απάντηση σε αυτόν. Το μέλλον της περιοχής χρειάζεται σταθερές και ανεκτικές δημοκρατίες που σέβονται τις μειονότητες, και στις οποίες το κράτος είναι για όλους χωρίς να γίνεται κατάχρησή του από τους λίγους.
Κοντά σε εμάς βρίσκεται ένα μέρος του κόσμου που πρέπει να εκμεταλλευθεί τη στιγμή αυτή της αναγέννησης ώστε να προχωρήσει περισσότερο στον δρόμο προς την ειρήνη και την κοινωνική πρόοδο. Πρέπει να αποδείξει ότι, σε αυτήν τη γειτονική περιοχή, όλοι μπορούν να ζήσουν μαζί σε συνθήκες ειρήνης και αμοιβαίου σεβασμού, ανεξαρτήτως θρησκευτικής πίστης, πολιτικής επιλογής ή εθνότητας.
Κυρία Πρόεδρε, ολοκληρώνω. Βαρόνη Ashton, αντί για λίγους μόνο ηγέτες που ενεργούν από κοινού ή μεμονωμένα –στα πορτογαλικά λέμε «είναι δύσκολο να είσαι παπάς στην δική σου ενορία»– αυτό που χρειάζεται είναι η Ευρώπη ως σύνολο να αναλάβει ηγετικό ρόλο για τη στήριξη αυτών των μεταρρυθμίσεων και να βρεθεί ένα νέο πρότυπο για τη Μέση Ανατολή που να αποφεύγει τον ριζοσπαστισμό και να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδιαίτερα τα δικαιώματα των γυναικών.
Saïd El Khadraoui (S&D). - (NL) Κυρία Πρόεδρε, αυτήν ακριβώς τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη βίαιες συγκρούσεις μεταξύ όσων διαδηλώνουν υπέρ του Mubarak και όσων διαδηλώνουν κατά του Mubarak. Πρέπει να αποστείλουμε σαφές μήνυμα προς τον κ. Mubarak και να καλέσουμε τους υποστηρικτές του να αποχωρήσουν αμέσως και να αποφύγουν τις άσκοπες αιματοχυσίες.
Αυτό που συμβαίνει στην Αίγυπτο αποτέλεσε έκπληξη για όλους μας. Πρέπει να προσεγγίσουμε το θέμα ως μια απίστευτη ευκαιρία και ως ευκαιρία για να βοηθήσουμε την περιοχή αυτή να εξελιχθεί, μετά από χρόνια πολιτικής και οικονομικής στασιμότητας, σε μια πραγματική δημοκρατία, με ευκαιρίες για όλους. Σκέφτομαι, πάνω απ’ όλα, τα εκατομμύρια των νέων που διψάνε για περισσότερη ελευθερία και την ευκαιρία να αναπτυχθούν. Ο αντίκτυπος που έχει αυτό δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Μερικοί μιλούν για στιγμές 1989 για τον αραβικό κόσμο, όμως δεν έχει ακόμη αποδειχθεί εάν συμβαίνει κάτι τέτοιο ή όχι.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να επιδείξει λίγο μεγαλύτερη προθυμία να δώσει σημαντική ώθηση στη διαδικασία της μετάβασης και, φυσικά, θα ήθελα –όπως ήδη ανέφεραν και άλλοι βουλευτές– να είχατε μιλήσει για το θέμα αυτό. Πρέπει πολύ σύντομα να καταστεί σαφές ότι η διαδικασία μετάβασης πρέπει να ξεκινήσει αμέσως και ότι ο κ. Mubarak, σαφώς, δεν νομιμοποιείται πλέον να ηγείται ή να διευθύνει τη διαδικασία.
Πρέπει συνεπώς να ορίσουμε το ταχύτερο δυνατόν ένα χρονοδιάγραμμα και μια σαφή ημερήσια διάταξη με τα μέτρα και τις μεταρρυθμίσεις που θα οδηγούσαν στις πρώτες ελεύθερες και διαφανείς εκλογές τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους. Αυτό, για παράδειγμα, σημαίνει τροποποίηση του συντάγματος, της εκλογικής νομοθεσίας και του τρόπου με τον οποίο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης προβάλλουν τα πολιτικά ζητήματα, έτσι ώστε όλοι οι υποψήφιοι να είναι σε θέση να παρουσιάσουν το πρόγραμμά τους στον λαό.
Όλες οι δημοκρατικές δυνάμεις θα πρέπει να κληθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το συντομότερο δυνατό ώστε να κινηθεί το θέμα προς τη σωστή κατεύθυνση, η δε Ευρώπη οφείλει να διαδραματίσει θετικό και εποικοδομητικό ρόλο ως προς αυτό.
Ταυτόχρονα, πρέπει να έχουμε επίγνωση της πολυπλοκότητας της κατάστασης. Ο στρατός, για παράδειγμα, επιδοκιμάζεται για τον μετριοπαθή και καθοριστικό του ρόλο. Έγινε αποδέκτης πολλών επαίνων για αυτό, είναι όμως επίσης ένας πολύ σημαντικός παράγοντας από οικονομική άποψη. Εάν θέλουμε να εφαρμόσουμε πραγματικές δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, τότε θα είναι επίσης απαραίτητες οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις, και αυτό δεν πρόκειται να είναι εύκολο.
Annemie Neyts-Uyttebroeck (ALDE). - (NL) Κυρία Πρόεδρε, άκουσα με μεγάλο ενδιαφέρον όσα είχαν να δηλώσουν η κυρία Υπάτη Εκπρόσωπος και οι συνάδελφοί μου βουλευτές. Πολλοί από εσάς δηλώσατε έκπληκτοι από τα όσα συμβαίνουν στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Τολμώ να πω ότι εντυπωσιάζομαι από τέτοιου είδους δηλώσεις, διότι γνωρίζουμε ουσιαστικά εδώ και πολύ καιρό ότι τα συγκεκριμένα δεν ήταν ακριβώς δημοκρατικά καθεστώτα, αλλά αντίθετα αυταρχικά ή πολύ αυταρχικά καθεστώτα που καταπίεζαν συστηματικά τον λαό τους.
Επιλέξαμε να μην αντιμετωπίσουμε την κατάσταση κατά μέτωπο διότι πιστεύαμε ότι αυτός θα ήταν ο καλύτερος τρόπος ώστε να διασφαλιστεί η σταθερότητα στην περιοχή και σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Ωστόσο, έχουμε αποδείξεις για άλλη μια φορά ότι η στήριξη αυταρχικών και διεφθαρμένων καθεστώτων για χάρη της σταθερότητας και της πρόληψης του χάους συνήθως καταλήγει σε αστάθεια, χάος και την απώλεια μεγάλων ευκαιριών για το μέλλον.
Ελπίζω ότι θα φανούμε λογικοί και θα στηρίξουμε τη δημοκρατική διαδικασία με λογικό τρόπο. Ως προς αυτό, θα ήθελα να σας ζητήσω να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στη στήριξη μιας σειράς πολιτικών κομμάτων, τόσο στην Τυνησία όσο και στην Αίγυπτο. Πρόκειται για αδύναμα κόμματα. Τα τελευταία χρόνια, δεν είχαν σχεδόν καμία ευκαιρία να αναπτύξουν τη δομή τους. Θα χρειασθούν, συνεπώς, κάθε είδους βοήθεια ώστε να διαδραματίσουν τον ρόλο τους στις εκλογές που ελπίζουμε ότι θα είναι δίκαιες και θα γίνουν σύντομα.
Geoffrey Van Orden (ECR). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, το συγκεκριμένο σημείο που θέλω να επισημάνω είναι ότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις γίναμε μάρτυρες κατάχρησης του ασύλου των ελεύθερων κοινωνιών μας στη Δύση από εξτρεμιστές οι οποίοι τελικά επέστρεψαν στην πατρίδα τους εχθρικοί προς τις αξίες μας και για να φέρουν την επανάσταση. Εχθές ήταν η 32η επέτειος της επιστροφής του αγιατολάχ Χομεϊνί στο Ιράν από το Παρίσι. Γνωρίζουμε πού οδήγησε αυτό.
Ο Rachid Ghannouchi, ο οποίος υποστήριξε τον αφανισμό του κράτους του Ισραήλ, έχει μόλις επιστρέψει στην Τυνησία μετά από δύο δεκαετίες στο Λονδίνο. Θεωρεί την ηγεσία της Παλαιστινιακής Αρχής παράνομη και υποστηρίζει τη Χαμάς. Η Χαμάς, φυσικά, αποτελεί παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, αυτής της καλά οργανωμένης πολιτικής ομάδας στην Αίγυπτο. Τέτοιες οργανώσεις οικοδομούν τη βάση της δύναμής τους στην ανταπόκριση στις καθημερινές ανάγκες των ανθρώπων και στη συνέχεια εδραιώνουν τη δύναμή τους μέσω της τρομοκρατίας.
Πρέπει να λάβουμε αυστηρότερα μέτρα για την πρόληψη της επώασης εξτρεμισμού στις πρωτεύουσές μας και να πράξουμε περισσότερα ώστε να νομιμοποιηθεί η κοινωνία των πολιτών σε μέρη όπως η Αίγυπτος και η Τυνησία με καλά εστιασμένη βοήθεια, μεταξύ άλλων μέσω ελεγχόμενης οικονομικής αρωγής.
Vito Bonsignore (PPE). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, συμφωνώ με όσα ειπώθηκαν ήδη από τους συναδέλφους μου της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Kόμματος (Χριστιανοδημοκράτες). Ωστόσο, θα ήθελα να τονίσω το γεγονός ότι τα πρόσφατα γεγονότα στην περιοχή της Μεσογείου μάς εξέπληξαν όλους, διότι μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες ήταν εντελώς απρόβλεπτα.
Η Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης υπό την ηγεσία της βαρόνης Ashton φαίνεται να έχει αιφνιδιαστεί, και κατά τη γνώμη μου τώρα δείχνει περιορισμένη ικανότητα αντίδρασης. Αυτήν τη στιγμή, αναρωτιέμαι εάν αξίζει τον κόπο να δαπανώνται τόσα πολλά χρήματα για μια υπηρεσία οργανωμένη με τον σημερινό τρόπο. Για άλλη μια φορά διαπιστώνουμε την παντελή έλλειψη ευρωπαϊκής παρουσίας στην ευρωμεσογειακή σκηνή.
Υποστηρίζουμε το δικαίωμα όλων των λαών να αποφασίζουν για την κυβέρνηση και την άρχουσα τάξη τους μέσω ελεύθερων και δημοκρατικών εκλογών, όχι μέσω δράσεων που επιβάλλονται με την ωμή βία και τον εξτρεμισμό. Όπως ειπώθηκε, είναι καιρός η σταθερότητα και η δημοκρατία να συμβαδίσουν. Ως εκ τούτου, χρησιμοποιούμε τώρα όλα τα νόμιμα μέσα για την ενίσχυση της δημοκρατίας και της πολιτικής πολυφωνίας, με παράλληλο σεβασμό του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ασφάλειας των πολιτών.
Ολόκληρος ο κόσμος, και εμείς οι Ευρωπαίοι περισσότερο από όλους, χρειαζόμαστε μια ειρηνική Μεσόγειο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αλλάξει την πολιτική της και να επιδιώξει χωρίς άλλη καθυστέρηση να προσφέρει επαρκή βοήθεια και συνεργασία ώστε να συμβάλει στην επίτευξη της αναγκαίας κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης σε όλες τις χώρες της Μεσογείου.
Carmen Romero Lopez (S&D). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, οι δημοκράτες της Τυνησίας μάς έδωσαν ένα υποδειγματικό μάθημα ωριμότητας τον τελευταίο καιρό. Ως εκ τούτου, σε αυτές τις στιγμές έντασης που βιώνουμε και υπό το πρίσμα της σφαγής που σημειώνεται στην Αίγυπτο, θα θέλαμε η Ευρωπαϊκή Ένωση να εκφράζεται ομόφωνα έτσι ώστε να μπορέσουμε να θέσουμε πραγματικά ένα τέλος σε αυτήν τη σφαγή και αυτοί οι άνεμοι της ελευθερίας να επιφέρουν πραγματικά και στην Αίγυπτο μια βαθιά αλλαγή προς την κατεύθυνση της δημοκρατίας.
Στην περίπτωση της Τυνησίας, ωστόσο, έχουμε ακόμα χρόνο. Εδώ, στο Κοινοβούλιο, θα ψηφίσουμε αύριο για ένα ψήφισμα, πρόκειται να υπάρξει αντιπροσωπεία στη χώρα, η δε υποστήριξή μας, η δημοκρατική μας εγγύηση είναι επίσης πολύ σημαντική σε αυτές τις στιγμές, ιδιαίτερα στην Τυνησία, στη συνέχεια στην Αίγυπτο και σε όλες εκείνες τις χώρες που ζητούν περισσότερη ελευθερία.
Υπάρχουν ακόμη πολλά που μπορούμε να κάνουμε, δεδομένου ότι το κόστος της οικονομικής κατάρρευσης που θα προκληθεί από μια διάλυση και επανάσταση αυτού του είδους πρέπει να περιοριστεί στο ελάχιστο. Υπάρχουν πάρα πολλοί εχθροί που θέλουν να μετατρέψουν την Τυνησία σε πρότυπο εντελώς διαφορετικό από αυτό που εμείς θέλουμε. Η Τυνησία έχει μετατραπεί σε πρότυπο και αυτό που βιώνουμε είναι, στην πραγματικότητα, το τέλος της μετααποικιακής εποχής και η έναρξη της πραγματικής ανεξαρτησίας.
Ως εκ τούτου, η οικονομική κατάσταση της Τυνησίας αποτελεί ευκαιρία –εκτός από την ενίσχυση που ανέφερε η κ. Ashton– για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να λάβει θέση ώστε να μην απολέσει μια εμπειρία που θα μπορούσε να είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της Μεσογείου. Είναι σημαντικό η απόφαση αυτή να ληφθεί κάπως σύντομα.
Marietje Schaake (ALDE). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, αυτήν ακριβώς τη στιγμή που βρισκόμαστε εδώ, πολίτες στην Αίγυπτο είναι παγιδευμένοι και δέχονται επίθεση στην πλατεία Tahrir, ενώ λέγεται ότι ο στρατός και η αστυνομία τους επιτίθενται αντί να τους προστατεύουν. Στις ειρηνικές τους διαδηλώσεις, Αιγύπτιοι με διαφορετικό υπόβαθρο ζητούν σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, πολιτική μεταρρύθμιση και χρηστή διακυβέρνηση, καθώς και κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη.
Ίσως τα εν λόγω αιτήματα σάς φαίνονται γνωστά, αφού αυτοί ακριβώς είναι οι στόχοι των προγραμμάτων της ΕΕ στη Μέση Ανατολή, και στην Αίγυπτο συγκεκριμένα. Η Επιτροπή και μόνον έχει δαπανήσει συνολικά περίπου 3 δισ. ευρώ γι’ αυτό τα τελευταία 15 έτη. Εφόσον τα αιτήματα του λαού συνάδουν ήδη με τους στόχους της πολιτικής μας, γιατί είναι τόσο δύσκολο να προβούμε γρήγορα σε μια έντονη κοινοτική δήλωση;
Η ανάγκη για μια ισχυρή και δυναμική Ευρώπη είναι περισσότερο επείγουσα παρά ποτέ. Καθώς ο ήλιος της ελευθερίας και της δημοκρατίας ανατέλλει πάνω από τη Μέση Ανατολή, τα σύννεφα της διάσπασης εμποδίζουν την ευρωπαϊκή ενότητα και την ικανότητα ανάληψης ευθύνης. Σας ζητώ να εξετάσουμε τι συμβαίνει την ώρα που μιλάμε και να ενεργήσουμε στηρίζοντας απερίφραστα τους πολίτες. Τα δικαιώματά τους και η αξιοπιστία της ΕΕ συνδέονται.
Ένα άλλο φαινόμενο με διαρκή παρουσία στις σχέσεις μεταξύ πολιτών και δικτατοριών είναι οι τεχνολογίες επικοινωνίας και πληροφορικής. Η κυβέρνηση της Τυνησίας συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον αυστηρών χρηστών της λογοκρισίας, της επιτήρησης και των τεχνολογιών φιλτραρίσματος για την καταπίεση των πολιτών. Ευρωπαϊκές εταιρείες όπως η Vodafone και η French Telecom είχαν ισχυρή παρουσία στην Αίγυπτο και στη διακοπή των συνδέσεων, κατεβάζοντας τον διακόπτη και αποκόπτοντας την επικοινωνία με τη χώρα. Θα ήθελα να διεξαχθεί έρευνα σχετικά με τον ρόλο που διαδραμάτισαν οι ευρωπαϊκές εταιρείες στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παρεμποδίζοντας την ελεύθερη έκφραση, την ελευθεροτυπία και την πρόσβαση στην πληροφόρηση και δημιουργώντας ένα περιβάλλον εντός του οποίου οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα μπορούσαν να τεκμηριωθούν.
Tomasz Piotr Poręba (ECR). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Ashton, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατά τη γνώμη μου διέπραξε διάφορα σφάλματα στις παρελθοντικές της σχέσεις με την Τυνησία και την Αίγυπτο. Διαπράξαμε σφάλμα όσον αφορά την Τυνησία όταν δεν μιλήσαμε καθαρά μετά τη νίκη του Ben Ali στις προεδρικές εκλογές του 2009. Πρέπει να προσθέσω, ως υπενθύμιση, ότι κέρδισε μεν το 90% των ψήφων, όμως οι εκλογές δεν ήταν ούτε ελεύθερες ούτε δημοκρατικές. Το ίδιο έγινε και όταν τροποποιήθηκε ο ποινικός κώδικας στην Τυνησία θέτοντας τέλος στις δραστηριότητες των μη κυβερνητικών οργανώσεων και των οργανώσεων υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε μια τέτοια πολιτική παθητικότητας και αδράνειας όσον αφορά τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν σήμερα από την Ευρώπη στην περιοχή της Βόρειας Αφρικής. Θα είναι πολύ δύσκολο να επιστρέψουμε στη σταθερότητα στην περιοχή εάν δεν διαδραματίσουμε ενεργό ρόλο και δεν επιδείξουμε την αποφασιστικότητά μας για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου. Οι κυβερνήσεις που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία του λόγου και τα μέσα ενημέρωσης θα επιστρέψουν στην εξουσία στη Βόρεια Αφρική μόνον εάν ακολουθήσουμε ενεργό και αποφασιστική προσέγγιση των γεγονότων στις χώρες αυτές. Σας ευχαριστώ πολύ.
Cristian Dan Preda (PPE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, πριν από ένα χρόνο συζητούσαμε στο Σώμα αυτό για τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τυνησία, και ανέφερα τότε ότι οι κοινωνικές κατακτήσεις για τις οποίες οι Τυνήσιοι ήταν τόσο υπερήφανοι έπρεπε να συνοδεύονται από πολιτική πρόοδο.
Εξάλλου, έχουμε διαπιστώσει τις τελευταίες εβδομάδες ότι σημειώνεται πολιτική πρόοδος, τουλάχιστον υπό την έννοια ότι η επανάσταση που αρχίζει, αποτελεί την εξαιρετικά σαφή και προφανή έκφραση της επιθυμίας για ελευθερία. Η κατάσταση στην Αίγυπτο είναι παρόμοια, αν και τα πράγματα εξελίσσονται γρήγορα. Δεν γνωρίζουμε ποιο θα είναι το αποτέλεσμα, στο μέλλον δε θα υπάρξουν αναμφίβολα και άλλες περιοχές οι οποίες θα επιδείξουν την ίδια επιθυμία για ελευθερία με την ίδια σαφήνεια.
Την ίδια στιγμή, όπως παρατηρήσαμε απόψε, ορισμένοι από εμάς φοβούνται ότι ο άνεμος αυτός της αλλαγής δεν θα οδηγήσει απαραίτητα σε εκκοσμίκευση ή στη συνέχιση ενός κοσμικού κράτους, τη μετριοπάθεια ή τη σταθερότητα. Πιστεύω ότι πρέπει να έχουμε επίγνωση του γεγονότος ότι είναι πράγματι πιθανό, κατά τις προσεχείς εβδομάδες και χρόνια, η περιοχή αυτή να μην βιώσει πολιτικά καθεστώτα που είναι και σταθερά και εμπνέονται από την ελευθερία και τη μετριοπάθεια. Αυτό είναι απολύτως πιθανό, πιστεύω δε ότι θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι και για το ενδεχόμενο αυτό.
Θα ήθελα συνεπώς να παροτρύνω τη βαρόνη Ashton να κατευθύνει ίσως τη στρατηγική της Ένωσης και πάλι στην πορεία που χαράχθηκε από την Επιτροπή το 2005 στην έκθεσή της για τη σύνοδο κορυφής της Βαρκελώνης.
Kader Arif (S&D). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, μέχρι τώρα είχα την υποψία ότι οι λαοί ήταν πάντοτε μπροστά από τις πολιτικές τους ηγεσίες. Σήμερα, είμαι βέβαιος ως προς αυτό. Επιτρέψτε μου πρώτα απ’ όλα να αποτίσω φόρο τιμής στο θάρρος και την αποφασιστικότητα των λαών της Τυνησίας και της Αιγύπτου. Μας υπενθύμισαν ότι οι αξίες που υπερασπιζόμαστε στον κόσμο –τα ανθρώπινα δικαιώματα και η δημοκρατία– δεν είναι αξίες αποκλειστικά της Δύσης, όπως διακηρύσσουν μερικοί, αλλά μάλλον οικουμενικές αξίες, κοινές σε όλους.
Η Ευρώπη, κατά τη γνώμη μου, δεν μπορεί πλέον να συνεχίσει να διαπράττει σφάλματα σε αυτό το τμήμα του κόσμου και να αμφιταλαντεύεται όπως σήμερα μεταξύ εσφαλμένων αναλύσεων και άστοχων έργων. Οι λαοί αυτοί αναμένουν από εμάς μια απάντηση αντάξια του θάρρους και των προσδοκιών τους. Δεν ζητούν ελεημοσύνη, ζητούν όμως σίγουρα αλληλεγγύη, και ακόμη περισσότερο αίσθημα ευθύνης. Σε εποχές αβεβαιότητας κανείς δεν θέλει χάος, κανείς δεν θα πρέπει όμως πλέον να υποχρεώνεται να ανεχθεί και το υπάρχον καθεστώς.
Πρέπει να υποστηρίξουμε την ελπίδα που δημιουργήθηκε από τα γεγονότα στην Τυνησία και την Αίγυπτο προκειμένου να συμβάλουμε ώστε να επιβεβαιωθούν και να εγκαθιδρυθούν δημοκρατίες που θα ωφελήσουν τις χώρες αυτές και τον πληθυσμό τους, οι οποίες θα ωφελήσουν όμως και εμάς, πιστεύω δε ότι το έχετε εκφράσει αυτό με αποφασιστικότητα, βαρόνη Ashton.
Θα ολοκληρώσω αναφέροντας όσα είπε κάποτε ένας ποιητής: «Ο κόσμος κοιμάται λόγω έλλειψης παρατολμίας». Οι λαοί αυτοί, δικαίως, υπήρξαν παράτολμοι ζητώντας την ελευθερία τους, όμως ελπίζω πάνω απ’ όλα ότι έχουν αφυπνίσει τις συνειδήσεις μας.
Alexander Graf Lambsdorff (ALDE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, θα ήθελα να σας ζητήσω να είστε περισσότερο τολμηρή. Μεταβείτε στο Κάιρο πριν από το Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών. Μιλήστε με τους εκπροσώπους της κυβέρνησης και με την αντιπολίτευση της χώρας. Επιστρέψτε στις Βρυξέλλες και αναφέρετε στους συναδέλφους σας τι είδατε και ακούσατε. Καθορίστε την ημερήσια διάταξη και μην ακούτε 27 διαφορετικές γνώμες με τις οποίες είναι όντως στη συνέχεια πολύ δύσκολο να πράξετε οτιδήποτε.
Όταν ο κ. Mingarelli μεταβεί στην Τυνησία –κάτι που θεωρώ πολύ θετικό– να μας ενημερώσετε ώστε να γνωρίζουμε και να γνωρίζουν και οι πολίτες ότι η Ευρώπη έχει παρουσία εκεί. Πρώτα ανακάλυψα ότι ήταν εκεί ο απεσταλμένος των Αμερικανών και μόνο μετά από αυτό πληροφορήθηκα ότι ήταν επίσης εκεί ο κ. Mingarelli. Είστε η υπουργός Εξωτερικών για την Ευρώπη και θα σας συμβούλευα θερμά, αφενός, να είστε όντως υπουργός Εξωτερικών μας. Αφετέρου, ως υπουργός Εξωτερικών για την Ευρώπη, δεν πρέπει να πράττετε ανεξέταστα ό,τι σας προτείνεται.
Έγιναν συγκρίσεις εδώ σήμερα με το 1989, και νομίζω ότι είναι σωστό. Πιστεύω ότι η πλατεία Tahrir στο Κάιρο το 2011 ισοδυναμεί με την Alexanderplatz στο Βερολίνο το 1989. Μια επανάσταση λαμβάνει χώρα εκεί. Ωστόσο, εάν ανακαλέσουμε στη μνήμη μας την επανάσταση του 1989 για μια στιγμή, θα θυμηθούμε ότι και τότε είχαμε το ίδιο δίλημμα. Θέλαμε ελευθερία, σταθερότητα και δημοκρατία, παραβλέπουμε όμως το γεγονός ότι η διαδικασία αυτή, η μετάβαση από μια σταθερή δικτατορία προς τη δημοκρατία, σπάνια είναι ειρηνική, ομαλή και σταθερή. Από την άποψη αυτή, η διπλωματία, η οργάνωση και η προσοχή χρειάζονται επίσης.
Αυτό δεν πρέπει να μας αποσπά την προσοχή από το γεγονός ότι είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με την παρούσα επανάσταση. Είναι μια επανάσταση ενάντια στη δικτατορία και υπέρ της ελευθερίας. Πιστεύω ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να υπαγορεύσει τη ρύθμιση της κατάστασης σε αυτές τις χώρες. Αν και η χαρά μας πρέπει να είναι εμφανής, ένα πράγμα είναι επίσης σαφές, και αυτό είναι ότι ακόμα και με περιορισμένη επιρροή, είναι βέβαιο ότι δεν θα είναι δυνατόν να οικοδομηθεί κράτος με τη συμμετοχή του κ. Mubarek. Με τη βία στην πλατεία Tahrir σήμερα χάθηκε και το τελευταίο απομεινάρι νομιμότητας για τον εν λόγω κυβερνήτη στην Αίγυπτο.
Sajjad Karim (ECR). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, περιμέναμε πολύ καιρό τη στιγμή αυτή. Επικεφαλής της βρίσκονται τόσο ηλικιωμένοι όσο και εκείνοι που δεν γνώρισαν άλλον ηγέτη από τον Mubarak στην Αίγυπτο. Η απάντησή μας ήταν να δηλώσουμε ότι η Αίγυπτος δεν πρέπει να αποσταθεροποιηθεί περισσότερο από ό,τι σήμερα· ότι ο λαός της Αιγύπτου πρέπει να αποκτήσει μια κυβέρνηση της επιλογής του, μέσω της ελεύθερης βούλησής του.
Αυτό είναι μεν σωστό, όμως δεν επαρκεί. Και έπειτα, από το βήμα του Σώματος ακούω προειδοποιήσεις σήμερα για ένα ισλαμικό τσουνάμι που περιμένει να έλθει και να μας καταστρέψει όλους.
Το μόνο που καταφέρνετε προβάλλοντας τα επιχειρήματα αυτά, φοβούμαι πως είναι να τάσσεστε υπέρ ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος μόλις συγκαλυμμένου με μια πολύ λεπτή επίφαση δημοκρατίας, δεν αποδίδετε δε οποιαδήποτε αξία στους ανθρώπους εκείνους που πλήρωσαν με το αίμα τους και με τη ζωή τους τόσο στην Τυνησία όσο και στην Αίγυπτο. Πλήρωσαν με τη ζωή τους αγωνιζόμενοι για την ελευθερία των συμπατριωτών τους και δεν θα αποτιμήσουν λιγότερο τη δική σας ελευθερία. Όσοι βρίσκονται στους δρόμους, παρά το γεγονός ότι είναι πολλοί σε αριθμό, αποτελούν μια ηχηρή μειονότητα που αντιπροσωπεύει ουσιαστικά μια ακόμη μεγαλύτερη σιωπηλή πλειοψηφία.
Κυρία Υπάτη Εκπρόσωπε, δεν είναι καιρός για νωθρότητα. Με αποφασιστικά βήματα, αποστείλετε ένα σαφές μήνυμα: ο Mubarak πρέπει να φύγει τώρα.
Simon Busuttil (PPE). - (MT) Κυρία Πρόεδρε, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να έχει κάνει πολύ περισσότερα για να βοηθήσει τον αραβικό κόσμο και τις χώρες του στην πορεία τους προς τη δημοκρατία. Ωστόσο, εάν υπάρχει ένα θετικό αποτέλεσμα από τα δραματικά γεγονότα που βιώσαμε, τότε αυτό θα πρέπει σίγουρα να είναι ότι οι Άραβες έχουν πάρει την τύχη τους στα χέρια τους προκειμένου να βελτιώσουν την κατάστασή τους.
Σε τελική ανάλυση, η ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα παρεμβάσεων εκ μέρους των δυτικών χωρών που έκαναν περισσότερο κακό παρά καλό. Πρέπει, συνεπώς, να απορρίψουμε την ιδέα ότι οφείλουμε να σπεύδουμε σε βοήθεια κάθε φορά που τα πράγματα χρειάζονται διευθέτηση, και να υπαγορεύουμε και να κάνουμε κήρυγμα στους άλλους πώς να διαχειρίζονται τις υποθέσεις τους. Σήμερα πρέπει να αναρωτηθούμε τι μπορεί να γίνει από εδώ και στο εξής υπό το πρίσμα των γεγονότων που έλαβαν χώρα.
Κατά την άποψή μου, υπάρχουν δύο πράγματα που πρέπει να γίνουν. Καταρχάς, πρέπει να παρέμβουμε με όλο το σθένος που διαθέτουμε και με όλη τη βοήθεια που μπορούμε να προσφέρουμε ώστε να βελτιωθεί το δημοκρατικό περιβάλλον στις χώρες αυτές, και ειδικότερα να ενισχυθούν οι δημοκρατικοί θεσμοί. Με τον τρόπο αυτόν μπορούν οι εν λόγω θεσμοί να αναπτυχθούν και ταυτόχρονα να αποκλειστούν νέοι εξτρεμιστές και δικτάτορες.
Δεύτερον, πρέπει να αναρωτηθούμε πού κάναμε λάθος. Πρέπει να αναρωτηθούμε εάν η ευρωμεσογειακή πολιτική μας ήταν μόνο λόγια και καθόλου δράση. Πού ήταν η Μεσογειακή Ένωση σε όλα αυτά; Πρόκειται ποτέ να σταματήσει η Ευρώπη να αντιδρά εκ των υστέρων και να αποφασίσει να αναλάβει δράση αντ’ αυτού;
Rosario Crocetta (S&D). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είναι καιρός η Ευρώπη να καταβάλει προσπάθειες ώστε να δοθεί στον λαό της Τυνησίας και στη μεταβατική κυβέρνησή του συγκεκριμένη στήριξη, καθώς και να δρομολογήσει ξανά τον ευρωμεσογειακό διάλογο που έχει παραμεληθεί σοβαρά τα τελευταία χρόνια.
Η έκρηξη οργής των νέων και των φτωχών στις χώρες του Μαγκρέμπ και την Αίγυπτο έχει προκληθεί από την άνιση κατανομή του πλούτου και τους περιορισμούς στους ανθρώπους ως προς την άσκηση των θεμελιωδών ελευθεριών τους. Η Βόρεια Αφρική φλέγεται και απαιτεί περισσότερη δημοκρατία, καλύτερη οικονομία, περισσότερη συμμετοχή και περισσότερη απασχόληση, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει με δυσπιστία τη γηραιά ήπειρο της Ευρώπης, η οποία παραμένει ακίνητη και ανίκανη να αντιληφθεί την κοινωνική μεταμόρφωση που έχει επέλθει στην περιοχή ή να αναπτύξει πραγματική πολιτική για την πρόοδο και την ειρήνη.
Η Ευρώπη πρέπει να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία και να προωθήσει περισσότερο διάλογο, περισσότερη συνεργασία και περισσότερη πραγματική οικονομική βοήθεια. Η Ευρώπη πρέπει να ανοίξει τις θύρες της και την καρδιά της στη Βόρεια Αφρική, έτσι ώστε η Μεσόγειος να καταστεί θάλασσα ειρήνης. Δεν πρέπει να υπάρχει πλέον απόρριψη μεταναστών μέσω της βίαιης συνεργασίας με χώρες όπως η Λιβύη. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι περισσότερες επενδύσεις, πιο ανοιχτή προσέγγιση, περισσότερη βοήθεια και περισσότερη ευρωμεσογειακή πολιτική. Αυτό το απαιτεί από εμάς η ιστορία.
Zbigniew Ziobro (ECR). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, δεν μπορούμε να συγκρίνουμε την εσωτερική κατάσταση της Τυνησίας και της Αιγύπτου. Η βασική αιτία των μαζικών διαδηλώσεων ήταν μεν η ίδια, έχουν όμως εντελώς διαφορετικές επιπτώσεις στη διεθνή κατάσταση.
Οι αλλαγές στην Τυνησία σε επίπεδο βάσης, που προκλήθηκαν από την εξάντληση της δημόσιας στήριξης προς τον Ben Ali, πιθανόν να σημαίνουν την ευκαιρία για ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα αυτή. Αντίθετα, πρέπει να επιστρατεύσουμε μια σχετική επιφυλακτικότητα κατά την αξιολόγηση της κατάστασης στην Αίγυπτο. Παρά τη φεουδαρχική του διακυβέρνηση, ο Hosni Mubarak ενεργούσε ως εγγυητής της σταθερότητας στην Αίγυπτο. Εάν ανατραπεί τώρα, και δεδομένου ότι η έλλειψη των κατάλληλων συνθηκών μέχρι σήμερα σημαίνει ότι δεν έχει διαμορφωθεί δημοκρατική αντιπολίτευση –και αυτό είναι ένα σημείο που θα ήθελα να τονίσω– φαίνεται ότι η Αίγυπτος μπορεί να πέσει στα χέρια ακραίων πολιτικών ομάδων που συνδέονται με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Οι διεθνείς επιπτώσεις μιας τέτοιας τροπής των γεγονότων πρέπει να εξεταστούν. Πιθανή συμμαχία με τη Χαμάς, γραμμή σκληρής πολιτικής προς την κατεύθυνση του Ισραήλ, εντατικοποίηση της δίωξης των χριστιανών και επιδείνωση της κατάστασης στην περιοχή –είναι καλύτερες οι πιθανότητες αυτές από τη σταθερότητα υπό τον Mubarak; Παρότι αναγνωρίζουμε τα βασικά ελαττώματά του, καθώς και τη νομιμότητα των διαδηλώσεων ενάντια σε όσα συμβαίνουν υπό το καθεστώς του, πρέπει να εξετάσουμε ποια θα ήταν η βέλτιστη λύση στην κατάσταση αυτή και ποια προσέγγιση πρέπει να υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Francisco Jose Millan Mon (PPE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στην Τυνησία και την Αίγυπτο είναι πολύ σημαντικά, ενδέχεται δε οι εν λόγω διαδικασίες αλλαγής να εξαπλωθούν και σε άλλες χώρες της περιοχής της Μεσογείου, η οποία αποτελεί περιοχή υψίστης σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι χώρες αυτές βρίσκονται ακριβώς στο κατώφλι μας και έχουμε πολλούς ισχυρούς δεσμούς φιλίας μαζί τους.
Την τελευταία δεκαετία, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπόρεσε να πείσει τις αρχές τους να προβούν στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Κατά την τελευταία κοινοβουλευτική περίοδο, εγώ ο ίδιος τόνισα ότι η σταθερότητα δεν μπορούσε να συνεχίσει να χρησιμοποιείται ως δικαιολογία για την έλλειψη αλλαγών και ότι αντίθετα οι χώρες αυτές χρειάζονταν βαθιές πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Τώρα η αλλαγή και οι μεταρρυθμίσεις απαιτούνται από τους πολίτες στους δρόμους.
Κυρίες και κύριοι, επικροτώ το γεγονός ότι το Συμβούλιο έδωσε επιτέλους προσοχή στα γεγονότα αυτά τη Δευτέρα και έλαβε θέση. Έχω και εγώ την εντύπωση ότι η διαδικασία μετάβασης στην Τυνησία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, η ευρύτερη αντίληψη είναι, δυστυχώς, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σχεδόν απούσα από τις διαδικασίες αυτές κατά τις τελευταίες εβδομάδες. Ακούσαμε πολλές ομιλίες από τον πρόεδρο Obama, ακούσαμε δηλώσεις από την υπουργό Clinton, ακούσαμε ακόμη και για επικοινωνία μεταξύ του στρατού της Τυνησίας και εκπροσώπων του στρατού των ΗΠΑ...
Η προβολή της Ένωσης δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συγκριθεί. Οι νέοι μηχανισμοί της Συνθήκης της Λισαβόνας έπρεπε να είναι πιο ενεργοί και ορατοί, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Βαρόνη Ashton, επικροτώ το ταξίδι σας στην Τυνησία σε δύο εβδομάδες, όμως πιστεύω επίσης ότι πρέπει να βελτιώσουμε τις δυνατότητές μας για πρόβλεψη και αντίδραση. Θέλουμε να είμαστε ένας σημαντικός παγκόσμιος παράγοντας; Πρέπει να ξεκινήσουμε με το να είμαστε σημαντικοί σε περιφερειακό επίπεδο κατ’ ελάχιστο.
Vasilica Viorica Dăncilă (S&D). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση στην Τυνησία και υποστηρίζει τις προσπάθειες του λαού της Τυνησίας με στόχο την ειρηνική μετάβαση προς τη δημοκρατία. Τα αρχικά μέτρα που έλαβε η μεταβατική κυβέρνηση στην Τυνησία κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Καλούμε τις νέες αρχές να εκπληρώσουν πλήρως τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν όσον αφορά τη διακυβέρνηση, τον σεβασμό του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών ελευθεριών, καθώς και τις οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Πιστεύω ότι όλες αυτές οι μεταρρυθμίσεις αποτελούν έναν από τους καλύτερους τρόπους επένδυσης στο μέλλον της Τυνησίας και συμβολής στην εγκαθίδρυση μιας σταθερής δημοκρατίας.
Η Ευρώπη αναζητεί μια σταθερή εταιρική σχέση με την Τυνησία στο πλαίσιο της EUROMED και πρέπει να κινητοποιήσει όλα τα μέσα που διαθέτει για τη διευκόλυνση της διαδικασίας μετάβασης, τη δημιουργία ισχυρών δημοκρατικών θεσμών και την ενθάρρυνση της ανάδυσης μιας ενεργού κοινωνίας των πολιτών που θα συμμετάσχει στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων. Έχουμε ιδιαίτερο συμφέρον μας να έχουμε μια σταθερή, ευημερούσα και δημοκρατική Τυνησία με την οποία μπορούμε να αναπτύξουμε επωφελή αμοιβαία συνεργασία που βασίζεται σε κοινά συμφέροντα και αξίες.
Michael Gahler (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, έχει ήδη ειπωθεί πολλές φορές τι πρέπει να γίνει τώρα –ως προς το θέμα αυτό υπάρχει ευρεία συναίνεση. Το ψήφισμά μας είναι σαφές όσον αφορά την Τυνησία, όσον αφορά όμως την Αίγυπτο θα πρέπει να επεκταθεί ανάλογα με τις ανάγκες μέσω προφορικών τροπολογιών.
Πιστεύω ότι υπάρχουν λόγοι για αυτοκριτική. Τα στελέχη μας στις Βρυξέλλες και στα κράτη μέλη ανέχθηκαν το καθεστώς για πάρα πολύ καιρό. Εάν είχαμε πάρει σοβαρά τις δικές μας αρχές κατά την καθημερινή άσκηση πολιτικής όσον αφορά τον οικουμενικό χαρακτήρα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, θα έπρεπε να είχαμε μιλήσει με σαφήνεια στην Τυνησία και την Αίγυπτο σχετικά με τις ολοφάνερες ελλείψεις τους. Γνωρίζαμε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται κατά των ισλαμιστών και των φονταμενταλιστών δεν απευθύνονταν αποκλειστικά στις ομάδες αυτές, αλλά και σε κάθε κριτική της σχετικής πολιτικής της κυβέρνησης. Δεν είναι ακόμη πολύ αργά. Η έκκληση για δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι ούτε ανάμειξη σε εσωτερικές υποθέσεις ούτε μπορεί να καταγγελθεί ως κάτι που συμβάλλει στην αποσταθεροποίηση της κατάστασης. Καμία δικτατορία, κανένα αυταρχικό καθεστώς δεν είναι σταθερό αυτό καθ’ εαυτό. Με την τρέχουσα πολιτική μας, επομένως, απλώς κερδίσαμε χρόνο, όχι όμως σταθερότητα.
Η Τυνησία και η Αίγυπτος χρησιμεύουν ως παραδείγματα για άλλους. Όλοι γνωρίζουμε τους άλλους στην περιοχή. Πολλοί φοβούνται να τους κατονομάσουν. Κατά τη γνώμη μου, η Σαουδική Αραβία είναι μια πιθανή υποψήφια, για παράδειγμα. Η κατάσταση αυτή απαιτεί την πολιτική ηγεσία της Υπάτης Εκπροσώπου. Ωστόσο, οι 27 δεν έχουν διαφορετικά συμφέροντα. Εάν η κρίση σας είναι σωστή, μην περιμένετε έως ότου και ο τελευταίος διπλωμάτης σκεπτικιστής ενημερώσει εκ νέου τον υπουργό Εξωτερικών του. Αυτό που είπε προχθές ο γερουσιαστής John Kerry και δήλωσε ο Barack Obama σήμερα το απόγευμα όσον αφορά την Αίγυπτο θα έπρεπε να το έχετε δηλώσει και εσείς. Ανεξαρτητοποιηθείτε προς το συμφέρον της Ένωσης, έτσι ώστε η ίδια η ΕΕ και κανείς άλλος να διατυπώνει τις πολιτικές της για το μέλλον στη γειτονιά της. Ίσως θα μπορούσατε ακόμα και να μεταβείτε στην Τυνησία και την Αίγυπτο την ερχόμενη εβδομάδα και στη συνέχεια να μας ενημερώσετε σχετικά τη μεθεπόμενη εβδομάδα στο Στρασβούργο.
Richard Howitt (S&D). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, μαζί με όλους τους άλλους στη συζήτηση αυτή, συμμερίζομαι τη βαθιά ανησυχία για τους ειρηνικούς διαδηλωτές στην Αίγυπτο, ιδιαίτερα υπό το φως της περαιτέρω σημερινής βίας.
Θέλω να καταγραφεί σε αυτήν τη συζήτηση η ανησυχία σχετικά με το συνεχιζόμενο κλείσιμο του Al Jazeera, μέτρο για το οποίο η Ευρώπη έως τώρα σιωπά, και για τη σύλληψη έξι δημοσιογράφων του Al Jazeera, καθώς και η ανάγκη να συζητήσουμε με τις εταιρείες πληροφορικής, και τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου και κινητής τηλεφωνίας, μεταξύ αυτών και με τη Vodafone από την πατρίδα μου, σχετικά με τις επιλογές που έκαναν στην Αίγυπτο κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων.
Θα ήθελα επίσης οι ηγέτες της ΕΕ να είχαν δηλώσει προηγουμένως όσα δηλώνουν σήμερα. Ο πρόεδρος Sarkozy είπε τον Δεκέμβριο του 2007: «Θα ήθελα να πω στον πρόεδρο Mubarak πόσο πολύ εκτιμώ την εμπειρία, τη σοφία και το μετριοπαθές όραμά του. ... Ο πρόεδρος Mubarak είναι για εμάς ένας φίλος». Σήμερα ζητεί μετάβαση.
Ή πάλι ο Alistair Burt, υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, που δήλωνε ότι επιθυμεί τη σταθερότητα στην Αίγυπτο περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Ο William Hague, που αρνείτο να δηλώσει πόσο σύντομα θα ήθελε να διεξαχθούν εκλογές, τώρα ζητεί μετάβαση.
Τέλος, συμφωνώ με τη βαρόνη Ashton, την Υπάτη Εκπρόσωπό μας. Η Ευρώπη είναι καλή στη μεταβατική δικαιοσύνη, στις εκλογές και την οικοδόμηση της δημοκρατίας, στην ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών. Όποια και αν είναι τα σφάλματα και η κληρονομιά του παρελθόντος, εκείνη και εμείς πρέπει να θεωρήσουμε την κατάσταση ως κρίση στην περιοχή, αλλά και ευκαιρία για την Ευρώπη να διαθέσει τους πόρους της για την οικοδόμηση σεβασμού προς τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δεν είναι αξίες που εμείς επιβάλλουμε από την Ευρώπη. Τις ζητούν στους δρόμους της Τύνιδας και του Καΐρου, καθήκον μας δε είναι να ακούσουμε τις εκκλήσεις αυτές.
Bogusław Sonik (PPE). – (PL) Κάθε επανάσταση ενέχει τον κίνδυνο σφετερισμού των αιτημάτων του λαού για δημοκρατία και ψωμί από εχθρούς του κράτους δικαίου το οποίο βασίζεται σε νόμιμα και πραγματικά δημοκρατικά θεμέλια. Δεν έχουμε καμία εγγύηση ότι η εξέγερση στην Τυνησία, την Αίγυπτο και άλλες χώρες στην περιοχή δεν θα αποτελέσει πρόσχημα για την κατάληψη της εξουσίας από ισλαμιστές εξτρεμιστές, όπως συνέβη στο Ιράν. Η στιγμή της αλήθειας πλησιάζει και για τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάθε ευκαιρία να διαδραματίσει επιτέλους τον ρόλο για τον οποίο δημιουργήθηκε. Πρέπει να παράσχει αποτελεσματική στήριξη στις πολιτικές δυνάμεις που τάσσονται υπέρ της πολυφωνίας. Πρέπει επίσης να αναθεωρήσει την πολιτική γειτονίας δεδομένου ότι είναι προφανέστατο ότι ο τρόπος με τον οποίο διεξάγεται μέχρι σήμερα έχει ως συνέπεια την εκμετάλλευσή της για τη διατήρηση κυβερνήσεων διεφθαρμένων ηγετών στην εξουσία. Ένα σημαντικό μέρος των χρημάτων που προορίζονται για την ανάπτυξη γειτονικών περιοχών και της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ευημερίας πρέπει να φθάνει στους πολίτες των χωρών αυτών μέσω της στενής συνεργασίας με μη κυβερνητικές οργανώσεις και την ακαδημαϊκή και πολιτιστική κοινότητα. Η στήριξη προγραμμάτων που απευθύνονται σε νέους και ενώσεις γυναικών πρέπει επίσης να αποτελέσουν προτεραιότητα.
Κυρία Ashton, η μέχρι σήμερα πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή αυτή του κόσμου κατέληξε σε φιάσκο. Πρέπει να αναλάβουμε τον κίνδυνο και να στηρίξουμε την Αίγυπτο χωρίς τον Mubarak στην πορεία προς μια πλουραλιστική και κοσμική δημοκρατία της Αιγύπτου η οποία σέβεται τις μειονότητές της. Είναι ήδη καιρός ο Mubarak να φύγει· ο χρόνος του τελείωσε. Σπατάλησε τον χρόνο που διέθετε.
Nicole Sinclaire (NI). - (EN) (θέτει στον κ. Howitt ερώτηση «γαλάζια κάρτα» σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, του Κανονισμού) Παραθέσατε ορισμένες παρατηρήσεις του προέδρου Sarkozy και του κ. Burt. Δεν ξέρω εάν ήσασταν στην αίθουσα νωρίτερα, όταν ένας συνάδελφος αναφέρθηκε στις δηλώσεις του κ. Blair σχετικά με τον κ. Mubarak. Μπορείτε να επιβεβαιώσετε εάν συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον κ. Blair;
Richard Howitt (S&D). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, επαναλαμβάνω αυτό που ανέφερα στην ομιλία μου, δηλαδή ότι υπάρχει μεγάλη κληρονομιά από το παρελθόν, την οποία όλοι μας θα πρέπει να αναλογιστούμε και να αντλήσουμε διδάγματα.
Όμως αυτό δεν πρέπει να μας αποτρέπει, ως Ευρωπαϊκή Ένωση, από το να ασχοληθούμε με την Αίγυπτο και τον αραβικό κόσμο για να στηρίξουμε τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναμένω δε από τη συνάδελφό μου, παρά τις διαφορετικές απόψεις της σχετικά με την Ευρώπη, να συμμεριστεί την άποψη αυτή με εμένα.
Dominique Vlasto (PPE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, πολλά πράγματα έχουν ήδη ειπωθεί, θα ήθελα όμως να επαναλάβω όλα τα λόγια συμπάθειας και υποστήριξης που έχουν ήδη απευθυνθεί στους λαούς της Τυνησίας και της Αιγύπτου. Αποτελούν σύμβολο ελπίδας για όλους όσοι προασπίζονται την ελευθερία. Αναλογίζομαι επίσης τα θύματα.
Θα ήθελα τώρα να δηλώσω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, η έλλειψη αντίδρασης της οποίας ήταν αξιοσημείωτη, όπως ανέφεραν και άλλοι, πρέπει να στηρίξει πραγματικά τους λαούς της Τυνησίας και της Αιγύπτου προκειμένου να συμβάλει με επιτυχία στο άνοιγμα των χωρών στη μεταρρύθμιση και την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να υποστηρίξει τους τυνήσιους ηγέτες στις προσπάθειές τους να ξεκινήσουν μια ειρηνική μετάβαση, να οργανώσουν τις προσεχείς εκλογές έτσι ώστε να είναι ελεύθερες και να βοηθήσουν τους πολίτες της Τυνησίας να απολαύσουν την ευημερία που προέρχεται από την ανάπτυξη και την κοινωνική ειρήνη, καθώς και από μια οικονομία που παρέχει απασχόληση στους νέους.
Θα ήθελα να ολοκληρώσω αναφέροντας ότι η Ένωση για τη Μεσόγειο πρέπει να ανταποκριθεί σε μια σημαντική πρόκληση, δεδομένου ότι η επανάσταση των γιασεμιών απελευθέρωσε ένα κύμα σε όλα τα κράτη της Βορείου Αφρικής, της Εγγύς Ανατολής και της Μέσης Ανατολής. Πρέπει να εφαρμόσει ισχυρή στρατηγική έναντι των χωρών αυτών. Μια προειδοποίηση, μόνο: απέναντι σε αυτό το νόμιμο δημοκρατικό κίνημα, η Ευρώπη πρέπει να επιτύχει ισορροπία μεταξύ μη ανάμειξης σε εσωτερικές υποθέσεις, στήριξης των θεμιτών προσδοκιών των εν λόγω λαών και σταθερότητας.
Alf Svensson (PPE). – (SV) Κυρία Πρόεδρε, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουμε μιλήσει πολλές φορές για τον σεβασμό της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, όμως η αλήθεια είναι, και αυτό είναι κάτι που είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να αναγνωρίσουμε σήμερα το βράδυ, ότι δώσαμε συχνά προτεραιότητα σε κάτι άλλο, δηλαδή στην πολιτική σταθερότητα και τις καλές επιχειρηματικές σχέσεις. Τώρα συνειδητοποιούμε, εντελώς απρόσμενα, ότι και οι άνθρωποι στον αραβικό κόσμο επιδιώκουν και λαχταρούν την ελευθερία. Μιλάμε τώρα πολύ σχετικά με τους κινδύνους που συνδέονται με τη μετάβαση. Είναι σαφές ότι υφίστανται. Προφανώς δεν υπάρχει κανένας εδώ που θα σηκωνόταν και θα φώναζε τρεις φορές «ζήτω» για τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι μακροπρόθεσμα κάθε άτομο επιθυμεί, και έχει επίσης δικαίωμα να αποκτήσει, την ελευθερία και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Πρέπει τώρα να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ δεν είναι πλέον απλός θεατής, ο οποίος αφήνει τα πράγματα να παίρνουν τον δρόμο τους. Αντίθετα, πρέπει να αναλάβουμε την πρωτοβουλία και, ακριβώς όπως τόνισε η Βαρόνη Ashton εδώ, να προσπαθήσουμε να συμμετάσχουμε στην οικοδόμηση δημοκρατιών. Είναι εντυπωσιακό ότι τις εξεγέρσεις τις ξεκίνησαν νέοι, εν μέρει ίσως λόγω των μέσων επικοινωνίας που είναι τώρα διαθέσιμα. Ως εκ τούτου, δεν πιστεύω ότι πρέπει να αναζητούμε επί του παρόντος πολλά μηνύματα στα κινήματα αυτά από ιδεολογικής ή θρησκευτικής άποψης. Ωστόσο, ό,τι και αν πρεσβεύουν, σε βάθος χρόνου πρέπει να δοθεί προτεραιότητα από εμάς εδώ στην αίθουσα αυτή και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο σύνολό του στην ελευθερία και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Anna Záborská (PPE). – (SK) Κυρία Πρόεδρε, πάνω από δύο έτη παρακολούθησης μάς αποκάλυψαν τη σταδιακή διάβρωση της δημοκρατίας, της ελευθερίας της έκφρασης, της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και της θρησκευτικής ελευθερίας στις υπό συζήτηση χώρες. Τα αποτελέσματα των εκλογών στις χώρες αυτές παρέχουν σαφείς αποδείξεις.
Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα δεν εμφανίζονται από τη μια μέρα στην άλλη. Παρά τις σαφείς ενδείξεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έλαβε σαφή θέση υπέρ του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δυστυχώς, είμαστε μεταξύ των τελευταίων που υιοθετούν μια κοινή θέση.
Γιατί συστάθηκε η Μεσογειακή Ένωση κατά τη διάρκεια της γαλλικής Προεδρίας; Δεν διαθέταμε τους διπλωματικούς πόρους για τη διαπραγμάτευση της σταθερότητας σε αυτό το τμήμα του κόσμου;
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστήριζαν τις κυβερνήσεις αυτές εδώ και δεκαετίες, ιδιαίτερα μέσω χρηματοδότησης. Οι ίδιες χώρες αρχίζουν τώρα να εξετάζουν τον τρόπο δέσμευσης τραπεζικών λογαριασμών και τον τρόπο στήριξης των αντιπάλων των εν λόγω κυβερνήσεων. Δεν είναι το ίδιο είδος υποκρισίας; Η κατάσταση στη Μεσόγειο είναι ένα μάθημα για εμάς όσον αφορά την έλλειψη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, η θρησκευτική ελευθερία δεν γίνεται σεβαστή και μπορεί να αποτελέσει όπλο για ριζοσπάστες και τρομοκράτες, σηματοδοτώντας την έναρξη ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος.
Το αναφέρω αυτό διότι υπάρχουν πολλές άλλες χώρες που έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά.
Ernst Strasser (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, η συζήτηση εδώ στο Σώμα, την οποία παρακολουθείτε με ενδιαφέρον, έχει κυρίως έναν κοινό παρονομαστή, και αυτός είναι το αίτημα που απευθύνεται σε εσάς, βαρόνη Ashton. Υψώστε τη φωνή σας. Προχωρήστε, γίνετε λίγο πιο θαρραλέα, μιλήστε και λίγο πιο δυνατά. Υπερασπιστείτε όσους, σε μια σύγχρονη πολιτισμένη κοινωνία, στηρίζουν τη δημοκρατία και την ελευθερία της έκφρασης και του τύπου.
Η Τυνησία, η Αίγυπτος και ίσως μερικές ακόμη χώρες πρόκειται να περάσουν από μια δύσκολη αλλαγή. Χρειάζονται την υποστήριξή μας ως προς αυτό, και επομένως είναι εσφαλμένο ο κύριος εντεταλμένος σας στη συγκεκριμένη χώρα να δηλώνει ότι δεν είναι αναγκαία ουδεμία αλλαγή στη στρατηγική. Αντίθετα, χρειαζόμαστε τη μεσογειακή στρατηγική και ίσως τη στρατηγική της Μέσης Ανατολής, ή ίσως μια επανεξέταση της συνύπαρξης πέρα από τη Μεσόγειο, και φυσικά η κορυφαία προτεραιότητα και κάτι που πρέπει να γίνει πολύ γρήγορα είναι η προσαρμογή και η προετοιμασία, καθώς και η υποστήριξη των εκλογών.
Δεν έπρεπε να διαφύγει της προσοχής του κύριου εντεταλμένου της ΕΕ στη χώρα αυτή ότι η μεταβατική κυβέρνηση στην Τυνησία έχει θέσει τώρα ως στόχο τη σύναψη τεσσάρων διεθνών συμφωνιών για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ότι έχουν απελευθερωθεί όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι, ότι οι διαφωνούντες έχουν επιστρέψει και ότι δημοκρατικές εκλογές βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας και διεξαγωγής. Πρέπει να υποστηρίξουμε αυτήν τη διαδικασία, το δε Κοινοβούλιο επιθυμεί να σας ακούσει να μιλάτε με μεγαλύτερο σθένος ως προς το ζήτημα αυτό.
Marco Scurria (PPE). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, η παρούσα κρίση πρέπει να μας δώσει την ώθηση να μάθουμε εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί πραγματικά να διαδραματίζει ρόλο στην εξωτερική πολιτική.
Η εξωτερική πολιτική είναι σοβαρό ζήτημα: χρειάζεται στρατηγικές, σταθερούς στόχους και σαφείς συμμαχίες. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να ταξιδεύουμε σε όλο τον κόσμο χτυπώντας τους όλους φιλικά στην πλάτη και προσποιούμενοι ότι όλα πάνε καλά διαρκώς. Διεξήχθησαν εκλογές στην Αίγυπτο πριν από μερικές εβδομάδες και εμείς δεν διαμαρτυρηθήκαμε διαπιστώνοντας ότι υπήρχε μια δικτατορία που μάς κορόιδευε όλους. Τώρα που εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους, όλοι μιλούμε για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτό θέλουμε, και θα προσπαθήσουμε να διασφαλίσουμε ότι θα συμβεί, όμως πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για το αν θα ακολουθήσουμε το πλήθος. Θυμάμαι την εποχή που ο ιρανικός λαός ξεσηκώθηκε για να απαλλαγεί από τον Σάχη, και γνωρίζουμε ποιά ήταν η κατάληξη, με ένα καθεστώς που εξακολουθεί να απαγχονίζει δεκάδες άτομα ακόμα και τώρα.
Ελπίζω, για παράδειγμα, ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση θα είναι σε θέση να συγκρατήσει τους εξτρεμιστές και να διαδραματίσει σταθεροποιητικό ρόλο στην ισραηλινο-παλαιστινιακή κρίση. Βαρόνη Ashton, βεβαίως είναι απαραίτητη περισσότερη δημοκρατία σε αυτό το μέρος του κόσμου, εξίσου όμως απαραίτητη είναι και περισσότερη ευρωπαϊκή πολιτική.
Miroslav Mikolasik (PPE). – (SK) Κυρία Πρόεδρε, είμαστε μάρτυρες πολύ μεγάλης έντασης και συγκρούσεων μεταξύ της κυβέρνησης και της κοινωνίας των πολιτών στην Τυνησία και την Αίγυπτο, που προέκυψαν αναπόφευκτα ως αποτέλεσμα σοβαρών και μακροχρόνιων προβλημάτων στην οικονομία και την κοινωνία, τα οποία αγνόησαν οι κρατικές αρχές.
Η σωματική βία κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων αποτελεί στην καλύτερη περίπτωση λυπηρό γεγονός, απλώς δε επιβεβαιώνει την επείγουσα ανάγκη εξωτερικής στήριξης για την ειρηνική μετάβαση στη δημοκρατία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει συνεπώς να είναι προετοιμασμένη ώστε να κατευθύνει όλους τους πόρους της στην ενίσχυση του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις χώρες αυτές, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών δικαιωμάτων. Δεν θέλουμε να καταλάβουν την εξουσία αδιάλλακτοι και στρατευμένοι ισλαμιστές.
Στο πλαίσιο της διατήρησης σχέσεων καλής γειτονίας και της περιφερειακής ασφάλειας, είναι αναγκαίο να επικεντρωθούμε σε δραστηριότητες που αποσκοπούν στην ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών, τη δημιουργία υγιούς αντιπολίτευσης και τη διασφάλιση δημοκρατικών εκλογών, προκειμένου να αποφευχθεί ο σφετερισμός της εξουσίας από εξτρεμιστικές και ριζοσπαστικές ομάδες.
Ioan Mircea Paşcu (S&D). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, το γεγονός ότι συζητούμε για την Τυνησία –το αρχικό μας θέμα– σε μια εποχή κατά την οποία η Αίγυπτος έχει φθάσει σε σημείο βρασμού, είναι ενδεικτικό τού πόσο πίσω έχουμε μείνει από την πραγματικότητα, έστω και αν ο τίτλος της συζήτησής μας μπορεί να αλλάξει με ευκολία.
Οι δημόσιες αντιδράσεις μας υπήρξαν δειλές, εξέφραζαν ανησυχία και απηύθυναν ευσεβείς εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση και διάλογο εν μέσω επαναστάσεων, επιδεικνύοντας έλλειψη πρακτικού πνεύματος. Ακόμη και οι προσδοκίες ότι οι επαναστάσεις θα οδηγήσουν σε κοινωνίες που θα βασίζονται στο δικό μας σύνολο των αξιών αγνοούν τις πολιτιστικές και θρησκευτικές διαφορές που χωρίζουν τις κοινωνίες αυτές από τις δικές μας.
Πώς να αντιδράσουμε λοιπόν; Πρώτα θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτή είναι μια πρόκληση που απαιτεί κοινή συντονισμένη απάντηση, όχι ανταγωνισμός για το ποιος επιδεικνύει πρώτος την περισσότερη συμπόνια. Βαρόνη Ashton, τα λόγια σας θα έχουν το απαραίτητο κύρος για το ακροατήριό σας μόνον εφόσον υποστηρίζονται πλήρως και δημοσίως από το Συμβούλιο στο σύνολό του.
Δεύτερον, πρέπει να αρχίσουμε να ασχολούμαστε με το τελικό αποτέλεσμα αυτών των επαναστατικών κινημάτων. Τι είδους καθεστώτα θα προκύψουν; Και, σε τελική ανάλυση, θα πρέπει να σεβαστούμε το δικαίωμά τους να αποφασίσουν για τον εαυτό τους.
Ivo Vajgl (ALDE). - (SL) Κυρία Πρόεδρε, όταν τελειώσει η επανάσταση που λαμβάνει χώρα σήμερα στους δρόμους του Καΐρου, ο αιγυπτιακός λαός θα επιλέξει ένα πολιτικό σύστημα και τους ηγέτες του. Κατά πάσα πιθανότητα θα υπάρξουν και εκείνοι που θα αποδώσουν εύσημα στον πρόεδρο Mubarak για τον θετικό ρόλο που διαδραμάτισε στη διατήρηση κάποιου βαθμού σταθερότητας στη Μέση Ανατολή. Δεν είναι αυτό, ωστόσο, το ζήτημα που θέλω να θίξω τώρα.
Οι εξελίξεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο αποκαλύπτουν τον περιθωριακό ρόλο που διαδραματίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Μεσόγειο και σε όλες τις περιφέρειες που καλύπτονται από την πολιτική γειτονίας μας. Χρειαζόμαστε μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας, χρειαζόμαστε μια δυναμική στρατηγική η οποία θα ασχοληθεί με την επίλυση των εν εξελίξει θεμάτων στη Λευκορωσία, την Οσετία, την Αμπχαζία, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, την Υπερδνειστερία, την Κύπρο, την Παλαιστίνη και τη Δυτική Σαχάρα. Χρειαζόμαστε στρατηγική για τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης στην Κεντρική Ασία και την Υπερκαυκασία. Και αυτές θα παρασυρθούν από τον άνεμο του εκδημοκρατισμού· δεν χρειάζεται να είναι κανείς προφήτης για να προβλέψει ότι επίκειται κάτι τέτοιο. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να κάνετε, βαρόνη Ashton. Να είστε φιλόδοξη και εμείς θα σας στηρίζουμε.
Malika Benarab-Attou (Verts/ALE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, αφού υποστηρίξαμε εσφαλμένα τα δικτατορικά καθεστώτα κατά μήκος της νότιας ακτής της Μεσογείου, δήθεν ως προπύργιο ενάντια στον ισλαμικό φονταμενταλισμό, πρέπει τώρα να ανταποκριθούμε στην πρόκληση που θέτουν τα παρόντα ιστορικά γεγονότα.
Η Ευρώπη πρέπει να αναθεωρήσει την τρέχουσα πολιτική της για τα αυταρχικά και δικτατορικά καθεστώτα. Ο πρόεδρος Mubarak πρέπει να παραιτηθεί τώρα. Επιβάλλεται να υποστηρίξουμε τις δημοκρατίες και τις δημοκρατικές διαδικασίες που επέλεξαν οι πολίτες των χωρών αυτών, όχι να επιβάλουμε απλά το δικό μας όραμα. Ας ακούσουμε τη φωνή τους, ας φερθούμε με ταπεινοφροσύνη, ας μην συγχέουμε την εκκοσμίκευση και την ασφάλεια. Ήδη πραγματοποιείται αλλαγή στις χώρες αυτές. Τα χρηματοδοτικά μας μέσα πρέπει να προσαρμοστούν ώστε να παράσχουν αξιόπιστη υποστήριξη στους υπέρμαχους της δημοκρατίας ...
(Η Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)
Marisa Matias (GUE/NGL). – (PT) Κυρία Πρόεδρε, πιστεύω ότι οι δύο αυτές χώρες και άλλες στην περιοχή καταδεικνύουν πώς, σε αρκετές περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια, οι ηγέτες της Ευρώπης κατάφεραν να σταθούν περισσότερο στο πλευρό των επιχειρήσεων παρά στο πλευρό της δημοκρατίας, περισσότερο στο πλευρό των δικτατόρων παρά στο πλευρό των φτωχών.
Ανησυχώ ειλικρινά για την τρέχουσα κατάσταση στην Αίγυπτο και τις σημερινές εξελίξεις, γι’ αυτό πιστεύω ότι δεν πρέπει να επιδείξουμε ηρεμία, αλλά μάλλον αλληλεγγύη. Πρέπει να επιδείξουμε αλληλεγγύη προς τα εκατομμύρια των Αιγυπτίων στο Κάιρο και σε ολόκληρη τη χώρα που έχουν αρρωστήσει από την πείνα, έχουν αρρωστήσει από την καταπίεση, έχουν αρρωστήσει από την ανεργία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να δηλώσουμε ότι οφείλουμε να σταθούμε στο πλευρό αυτών των ανθρώπων μετά τη σημερινή ομιλία του προέδρου Mubarak, μετά την απελευθέρωση των λαγωνικών του καθεστώτος του, μετά την επιλογή της οδού της βίας. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να δημιουργηθεί μια στρατηγική φόβου που θα αναγκάσει τους πολίτες να επιστρέψουν σπίτι τους.
Εάν είχαμε ακούσει τις υποδείξεις αυτές πριν από 36 χρόνια στην Πορτογαλία, θα είχαμε επιστρέψει σπίτι μας. Είναι θετικό το γεγονός ότι δεν επιστρέψαμε, διότι αυτό οδήγησε στη δημοκρατική επανάσταση.
Jaroslav Paska (EFD). – (SK) Κυρία Υπάτη Εκπρόσωπε, η Ευρωπαϊκή Εξωτερική Υπηρεσία διαθέτει μεγάλο αριθμό υπαλλήλων, ειδικών και αναλυτών. Οι εμπειρογνώμονές μας πρέπει επομένως να μπορούν να αξιολογήσουν τις κοινωνικές αναταραχές τόσο στην Τυνησία όσο και στην Αίγυπτο με επαγγελματικό τρόπο και να προβούν σε συστάσεις προς εσάς για τα κατάλληλα μέτρα μέσω των οποίων η Ευρώπη θα βοηθήσει τους κατοίκους των χωρών αυτών να ξεπεράσουν τα προβλήματα με τους ανεπιθύμητους πολιτικούς ηγέτες. Η πολιτική στρουθοκαμηλισμού που επιδεικνύουμε μέχρι τώρα σε σχέση με τις κοινωνικές αναταραχές σε αφρικανικές χώρες, ωστόσο, δημιουργεί αμφιβολίες ως προς την ικανότητα της εξωτερικής υπηρεσίας μας να αναλάβει δράση.
Κυρία Υπάτη Εκπρόσωπε της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν υπάρξει οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση στην κατάρτιση επαγγελματικής αντίδρασης στα τρέχοντα γεγονότα στην Τυνησία και την Αίγυπτο, οι φορολογούμενοί μας αιτιολογημένα θα αναρωτηθούν γιατί πληρώνουν αυτό το πλήθος διαφορετικών γραφειοκρατών στην εξωτερική υπηρεσία της ΕΕ εάν δεν είναι ικανοί να εκπονήσουν μια άμεση και επαγγελματική αντίδραση για εσάς απέναντι στα θυελλώδη γεγονότα στην Ευρώπη.
Andreas Molzer (NI). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, οι αισιόδοξοι πιστεύουν ότι τα επαναστατικά γεγονότα στην Τυνησία και την Αίγυπτο θα μπορούσαν να αποτελέσουν την αρχή για κάτι σαν μια αραβική Άνοιξη των Εθνών –για παράδειγμα, γεγονότα παρόμοια με εκείνα που σημειώθηκαν στην Ανατολική Ευρώπη το 1989. Ως Ευρωπαίοι, φυσικά, θα πρέπει πάντοτε να βρισκόμαστε στο πλευρό της ελευθερίας και της δημοκρατίας, θα χαιρόμασταν δε πολύ εάν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Ωστόσο, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι και εμείς οι Ευρωπαίοι και η Δύση στο σύνολό της συνήψαμε ως ένα βαθμό συμφωνίες με τις πιο δυσάρεστες και πιο βάναυσες δικτατορίες στον αραβικό κόσμο.
Δεν πρέπει να τρέφουμε ψευδαισθήσεις. Αν και το Facebook, το διαδίκτυο και το Twitter είναι τα σύγχρονα μέσα διεξαγωγής μιας επανάστασης, δεν αντικαθιστούν τις δημοκρατικές δομές και το κράτος δικαίου που πρέπει να υφίστανται στα παρασκήνια ώστε μια επανάσταση να μπορέσει να πραγματοποιήσει τη μετάβαση προς ένα δημοκρατικό σύστημα. Αυτό που εμείς οι Ευρωπαίοι μπορούμε και πρέπει να πράξουμε, είναι να καταστήσουμε σαφή τη θέση μας και να συμβάλουμε στην οικοδόμηση των εν λόγω δημοκρατικών δομών ώστε, τελικά, να μπορέσουμε να φέρουμε σε αυτές τις περιοχές το κράτος δικαίου καθώς και μια ελεύθερη οικονομία της αγοράς, τα οποία αποτελούν απαραίτητα συστατικά για τη δημοκρατία
Catherine Ashton, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής/Υπάτη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω καθιστώντας τη θέση μου απολύτως σαφή. Δεν αποδέχομαι καταρχήν ότι κατά κάποιον τρόπο η Ευρώπη αντέδρασε με αργά ή καθυστερημένα. Ήμασταν οι πρώτοι που κάναμε δηλώσεις τόσο για την Τυνησία όσο και για την Αίγυπτο. Ξεκινήσαμε να συζητούμε σχετικά με την Τυνησία στις 10 Ιανουαρίου και εγώ προέβην σε δηλώσεις σχετικά με την Αίγυπτο την περασμένη εβδομάδα. Ήμασταν μπροστά από όλους τους άλλους. Δεν είναι διαγωνισμός ούτε αγώνας δρόμου, όμως δεν αποδέχομαι αυτήν την κριτική.
Ούτε αποδέχομαι ότι δράσαμε με νωθρότητα. Βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή με όσους είναι στην Τυνησία και με τους ανθρώπους στην Αίγυπτο, με τις αντιπροσωπείες μας, στις οποίες αποδίδω τα εύσημα για όσα είχαν να αντιμετωπίσουν τις τελευταίες δύο εβδομάδες, καθώς και σε άμεση επαφή με την κυβέρνηση και με τις υπηρεσίες. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε τα άλλα θέματα με τα οποία ασχολούμασταν ταυτόχρονα, συνεπώς δεν αποδέχομαι ότι παραμείναμε υπερβολικά σιωπηλοί. Δεν δέχομαι ότι δεν έχουμε κάνει αρκετά.
Δέχομαι ότι υπάρχουν και άλλα που μπορούμε να κάνουμε. Μου δώσατε όλα τα εργαλεία που χρειάζομαι με τη Συνθήκη της Λισαβόνας; Μάλλον όχι. Μου δώσατε όλους τους πόρους που χρειάζομαι; Μάλλον όχι, αλλά θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε μέσα σε αυτό το πλαίσιο, εντός του οποίου εντάσσεται η Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και ο δικός μου ρόλος. Δεν είμαι κάποιος που μπορεί να εκφράζει τις προσωπικές του απόψεις. Μιλάω εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ακούω εσάς, ακούω τα κράτη μέλη και ακούω και την Επιτροπή. Αυτός είναι ο ρόλος που ορίσατε στη Συνθήκη της Λισαβόνας και αυτό ακριβώς θα πράττω.
Για ορισμένους από εσάς που δεν ήσασταν εδώ προηγουμένως, ο υπουργός Εξωτερικών της Τυνησίας ήταν στο γραφείο μου σήμερα, κάνοντας την πρώτη επίσκεψή του εκτός Τυνησίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι τον προσκάλεσα και επειδή γνωρίζει πόσο σημαντικοί είμαστε, όχι μόνο σήμερα, αλλά και την επόμενη εβδομάδα και τον επόμενο μήνα και το επόμενο έτος. Όταν μιλάω μαζί του, μιλάω εξ ονόματος της Ευρώπης. Ξέρει ότι αυτό που λέω θα υποστηριχθεί από 27 χώρες, ελπίζω με τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά και με τη στήριξη της Επιτροπής.
Αυτό σημαίνει κάτι για τους ανθρώπους αυτούς. Σημαίνει κάτι το γεγονός ότι όταν μιλάμε πρόκειται για ένα μήνυμα, όχι κατ’ ανάγκη –όπως επαναλαμβάνεται διαρκώς– για μία φωνή. Πρόκειται για το ίδιο μήνυμα, είτε εκφέρεται από την καγκελάριο της Γερμανίας, από τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, από τον πρόεδρο μιας άλλης χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από οποιονδήποτε εκ των 27. Λέμε το ίδιο πράγμα. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικά για τους ανθρώπους επί τόπου η συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών τη Δευτέρα, τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν και οι συνεντεύξεις τύπου που παραχώρησαν για όλα τα θέματα που αντιμετωπίζουμε, στη γειτονιά μας και όχι μόνο. Δεν πρέπει να το λησμονούμε αυτό σε οτιδήποτε άλλο πράττουμε.
Συμφωνώ μαζί σας ότι πρέπει να δραστηριοποιηθούμε περισσότερο επί τόπου για να πράξουμε περισσότερα, συμφωνώ δε απόλυτα ότι πρέπει να επανεξετασθεί η πολιτική γειτονίας. Το αναφέρω εδώ και πολύ καιρό. Πρέπει να διασφαλιστεί ότι έχουμε μια πιο διαφοροποιημένη προσέγγιση, ότι ασχολούμαστε με κάθε χώρα και επεξεργαζόμαστε αυτό που θέλουμε να επιτύχουμε σε σχέση με τον λαό της χώρας αυτής –ναι, να πράξουμε περισσότερα μαζί με την κοινωνία των πολιτών, ναι, να επικεντρωθούμε στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία και, ναι, να ασχοληθούμε με τα θέματα κοινής εξωτερικής πολιτικής που έχουμε μαζί τους. Συμφωνώ. Προσπαθώ να το πράξω. Εάν εξετάσετε το έργο που πραγματοποιούμε τους τελευταίους δύο ή τρεις μήνες, θα διαπιστώσετε ένα κοινό μοτίβο σε όσα αναφέρω, δηλαδή την ανάγκη να δραστηριοποιηθούμε περισσότερο στη γειτονιά μας. Θα πρέπει να αποτελέσει την πρώτη μας προτεραιότητα μετά τη σύσταση της Υπηρεσίας και πρέπει να είναι καλύτερη, ευφυέστερη και πιο κοντά στις ανάγκες τους.
Δεν μπορώ να αναλάβω την ευθύνη για όσα συνέβησαν πριν από τη θητεία μου, αναλαμβάνω όμως την ευθύνη για τη μετατροπή όσων κληρονόμησα σε μια στρατηγική για το μέλλον για την οποία θα μπορείτε να είστε τόσο υπερήφανοι όσο έχω την πρόθεση να είμαι και εγώ. Ξεκινά με αυτό που πράττουμε τώρα και με το κατά πόσο είμαστε σε θέση να αναλάβουμε την ευθύνη και να προχωρήσουμε μπροστά.
Δεν υποτιμώ το πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση και πόσο γρήγορα εξελίσσεται. Συμφωνώ με όσους επεσήμαναν επίσης ότι η δημοκρατία δεν είναι μια στιγμή στον χρόνο. Είναι μια διαδικασία. Οικοδομείς τη δημοκρατία και αναδεικνύεις τις οργανώσεις εκείνες που μπορούν να συνεργαστούν με τους πολίτες για να τους βοηθήσουν να κατανοήσουν τα δημοκρατικά τους δικαιώματα, το τι μπορεί να σημαίνει και τι μπορεί να κάνει η δημοκρατία – τον μετασχηματισμό της κοινωνίας. Χρησιμοποιούμε τη λέξη αυτή στα συμπεράσματα του Συμβουλίου για έναν λόγο, επειδή πιστεύω στον μετασχηματισμό, όχι μόνο για σήμερα και αύριο αλλά και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Αυτό προσφέρει η Ευρώπη. Αυτό προσέφερε η Ευρώπη στους γείτονές μας ο οποίοι έγιναν εταίροι μας, και αυτό προσέφερε στα δικά της μέλη. Επέφερε μετασχηματισμό που θα διαρκέσει για γενεές. Με αυτό ασχολούμαστε. Δεν ασχολούμαστε με σπασμωδικές αντιδράσεις και απαντήσεις. Ασχολούμαστε με το να κάνουμε κάτι που θα προσφέρουμε στους ανθρώπους για όλη τους τη ζωή, για τη ζωή των παιδιών τους και όχι μόνο.
Και, φυσικά, μέσα σε όλα αυτά δεν έχω λησμονήσει και όλα τα υπόλοιπα ζητήματα. Παρακολουθώ τι συμβαίνει στην Ιορδανία. Είμαι σε επαφή μαζί τους. Ασχολούμαι, φυσικά, με ό,τι συμβαίνει στο Ιράν. Πριν δύο Σαββατοκύριακα είχα όλο το διήμερο συνομιλίες με τους Ιρανούς, γνωρίζετε δε από όλες τις δηλώσεις που έχω κάνει, από όλα τα ζητήματα που έχουμε θέσει με πόση θέρμη ενδιαφέρομαι για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Ιράν.
Δεν έχω λησμονήσει φυσικά την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή. Μιλούσα με τον George Mitchell χθες. Θα δούμε τον πρωθυπουργό κ. Fayyad αύριο. Συμμετέχουμε στο Κουαρτέτο. Συνεδριάζουν το Σάββατο στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, όπου θα προεδρεύσω του Κουαρτέτου με την ευκαιρία αυτή.
Δεν έχω λησμονήσει κανένα από τα άλλα ζητήματα. Ούτε λησμόνησα την Αλβανία, όπου ο Miroslav Lajčák επιστρέφει εξ ονόματός μου αυτήν την εβδομάδα για να συνεχίσει τον διάλογο. Δεν λησμονούμε οτιδήποτε άλλο πρέπει να αντιμετωπιστεί, ούτε βέβαια τα θέματα που θα συζητήσουμε στο Σώμα απόψε.
Και δεν είμαι υπεύθυνη για ό,τι δηλώνει ο Tony Blair. Μπορεί να μοιράζομαι την ίδια γλώσσα, μπορεί να προέρχομαι από το ίδιο πολιτικό κόμμα, αλλά δεν είμαι υπεύθυνη για αυτόν, ούτε και μπορώ να θεωρούμαι υπεύθυνη για αυτόν.
Την επόμενη εβδομάδα μεταβαίνω στο Συμβούλιο Ασφαλείας, μεταξύ άλλων εξ ονόματός σας. Στο Συμβούλιο Ασφαλείας έχουμε ξανά την ευκαιρία να δείξουμε τι έχει να προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση στους ανθρώπους αυτούς για το σήμερα και το αύριο. Είναι πραγματικά σημαντικό να έχω τη στήριξή σας για να το πράξω αυτό –όχι ήσυχα, μπορώ να φωνάξω πολύ δυνατά– όμως σωστά και με συνοχή, με κατεύθυνση, με σκοπό, με μια στρατηγική και ένα σχέδιο, έτσι ώστε όταν ο υπουργός Εξωτερικών της Τυνησίας έλθει στο γραφείο μου να του δώσω ένα σχέδιο. Δεν λέω, χάρηκα που σε είδα, έλα και μίλα μου μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες για πέντε λεπτά. Όχι. Του είπα ότι θα καθίσουμε για μια ώρα και θα επεξεργαστούμε το σχέδιό σας με βάση αυτά που νομίζω ότι μπορούμε να σας προσφέρουμε. Πόσα χρήματα; Τι μπορώ να κάνω; Τι πρέπει να αλλάξω; Ποια μέσα πρέπει να συνενώσουμε; Πόση ευελιξία διαθέτω τώρα; Πόσα πρέπει να πάρω; Τι χρειάζεστε από εμάς, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, την Τράπεζα της Αφρικανικής Ένωσης, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τους υπόλοιπους εταίρους σας; Πώς θα οικοδομήσουμε το σχέδιο;
Εν συνεχεία συνάντησα τον υπουργό Εξωτερικών της Υεμένης και κάναμε το ίδιο πράγμα: Πώς η ομάδα χωρών που διάκεινται φιλικά προς την Υεμένη θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο για την ανάπτυξη; Το πράττουμε αυτό με τις αραβικές χώρες με τις οποίες συνομιλώ; Τι πράττουμε;
Κατά την άποψή μου, αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να εργάζεται η Ευρώπη, και αυτό πράττω κάθε ημέρα εξ ονόματός σας και θα συνεχίσω να πράττω.
Τώρα ελπίζω ότι μπορώ να αποχωρήσω για λίγο από τη συζήτηση αυτή και να ζητήσω από έναν άλλον Επίτροπο να αναλάβει. Ζητώ συγγνώμη για αυτό, όμως τα γεγονότα στην Αίγυπτο, όπως πολύ σωστά αναφέρετε, εξελίσσονται, μπορώ δε να σας αναφέρω τα όσα έχουμε πράξει ενόσω μιλούμε στην αίθουσα αυτή. Έχουμε αποστείλει μηνύματα, έχουμε μιλήσει με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών εξ ονόματός μου. Τα μηνύματα επιδίδονται πλέον άμεσα. Οι δυνάμεις ασφαλείας οφείλουν να παρέμβουν αμέσως ώστε να σταματήσει η κλιμάκωση της βίας. Αυτό το μήνυμα προέρχεται από εμένα, ενόσω εγώ βρίσκομαι εδώ και σας μιλώ. Πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη· η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη προκειμένου ο στρατός να βοηθήσει τον λαό και να εξασφαλιστεί ότι οι πολίτες προστατεύονται πλέον. Πρέπει να επιτραπεί η είσοδος και έξοδος ασθενοφόρων από την πλατεία, διότι πληροφορούμαστε ότι δεν τους επιτρέπεται η είσοδος. Πρόκειται να μιλήσω με τον αντιπρόεδρο Suleiman αμέσως μόλις εξέλθω από την αίθουσα. Η κλήση πραγματοποιείται τώρα, γι’ αυτό παρακαλώ να με συγχωρήσετε και να μου επιτρέψετε να αποχωρήσω.
Υπάρχει μια εν εξελίξει συνάντηση όπου επιχειρείται η επεξεργασία ενός οδικού χάρτη μαζί με την αντιπολίτευση, την ίδια στιγμή που ευρωπαίοι ηγέτες ασχολούνται εξ ονόματός μας με συνομιλίες με άλλους ηγέτες της περιοχής προσπαθώντας να τους πείσουν να απευθύνουν εκκλήσεις και αυτοί. Πρέπει να υπάρξει μια τηλεφωνική δικτύωση που όμοιά της δεν έχετε ξαναδεί ποτέ πριν, με ηγέτες να συνομιλούν με ηγέτες, αποστέλλοντας μηνύματα προς την Αίγυπτο. Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, έχουμε και μια συνάντηση αντιμετώπισης κρίσεων που εξελίσσεται στα γραφεία μου προκειμένου να επεξεργαστούμε τι ακριβώς θα πράξουμε οποιοδήποτε ενδεχόμενο και αν συναντήσουμε.
Αυτό πράττω καθημερινά από τότε που ξεκίνησε η κρίση, σχετικά με ό,τι συνέβη στην Αλβανία, με ό,τι συνέβη στη Λευκορωσία, με ό,τι πράξαμε για το Σουδάν, όπου ο ειδικός εντεταλμένος μας ηγήθηκε ομάδας εργασίας και όπου η Veronique De Keyser διαπίστωσε ιδίοις όμμασι και επί τόπου τι πράττει η Ευρώπη.
Αυτά πράττουμε. Θα μπορούσαμε να πράξουμε περισσότερα; Εξυπακούεται. Θα ήθελα να υπήρχαν τέσσερις σαν εμένα; Ναι. Πιστεύω ότι τα εργαλεία είναι σωστά; Όχι. Πιστεύω ότι έχουμε επιτελέσει πρόοδο; Ναι. Πιστεύω ότι μπορούμε να πράξουμε πολύ περισσότερα; Εξυπακούεται.
Εάν το μόνο που θέλετε να πράττω είναι να εμφανίζομαι ξαφνικά και να φαίνεται ότι βρίσκομαι στο πλευρό όλων, δεν θα το πράξω αυτό. Αυτό που θα πράξω για εσάς είναι να προσφέρω εκείνα για τα οποία θεωρώ ότι δημιουργήθηκε η Ευρώπη, να θέτει δηλαδή τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο κάθε δράσης που αναλαμβάνουμε, καθώς και να στηρίξω τον λαό της Αιγύπτου και της Τυνησίας σήμερα.
(Χειροκροτήματα)
Πρόεδρος. − Έχω λάβει έξι προτάσεις ψηφίσματος(1)που κατατέθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού.
Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία επί των προτάσεων ψηφίσματος σχετικά με την Τυνησία θα διεξαχθεί την Πέμπτη.
Η ψηφοφορία επί των προτάσεων ψηφίσματος σχετικά με την Αίγυπτο θα διεξαχθεί κατά τη διάρκεια της δεύτερης περιόδου συνόδου του Φεβρουαρίου.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Sergio Berlato (PPE), γραπτώς. – (IT) Τις τελευταίες ημέρες η κατάσταση στην Τυνησία και σε άλλες χώρες της νότιας λεκάνης της Μεσογείου έχει οδηγηθεί σε κρίσιμη καμπή. Έχασαν τη ζωή τους δεκάδες άνθρωποι οι οποίοι μετείχαν σε βίαιες διαδηλώσεις κατά του υψηλού κόστους διαβίωσης και της απουσίας ελεύθερης αγοράς στη χώρα. Θέλω με την ευκαιρία αυτή να υπενθυμίσω ότι το 1995 η ΕΕ εγκαινίασε στη Βαρκελώνη ένα πρόγραμμα εταιρικής σχέσης με τις χώρες της Μεσογείου, το οποίο αποσκοπούσε στην οικονομική, πολιτική, στρατιωτική και κοινωνική συνεργασία. Σήμερα, όμως, οι στόχοι αυτοί απέχουν ακόμη πολύ από την επίτευξή τους. Η τραγική κατάσταση στην Τυνησία καταδεικνύει την επιτακτική αναγκαιότητα ενός ευρωπαϊκού οράματος για τη Μεσόγειο ή ίσως την ανάγκη συμμετοχής των χωρών της νότιας λεκάνης της Μεσογείου στις τρέχουσες πολιτικές εταιρικής σχέσης και γειτονίας. Η κατάσταση στην Αίγυπτο επιδεινώθηκε περαιτέρω τις τελευταίες μόλις ώρες. Υπάρχουν πληροφορίες για πολλούς τραυματίες και νεκρούς στις συγκρούσεις που εξελίσσονται σε όλη τη χώρα μεταξύ της αστυνομίας και των διαδηλωτών κατά της κυβέρνησης του Προέδρου Mubarak. Πιστεύω ότι η κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουμε προς όφελος αυτών των χωρών, αλλά κυρίως προς όφελος της Ευρώπης, είναι της υποστήριξης οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων ικανών να ανταποκριθούν στις προσδοκίες μεγάλου μέρους του πληθυσμού, οι οποίες θα οδηγήσουν σε ειρήνη και σταδιακή βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στις χώρες της βόρειας Αφρικής.
Richard Falbr (S&D), γραπτώς. – (CS) Το 1995, η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε τον φιλόδοξο στόχο της δημιουργίας συνθηκών ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας στην περιοχή της Μεσογείου. Οι χώρες τις Μεσογείου έλαβαν χρηματοδοτήσεις υπό την προϋπόθεση ότι θα αναλάμβαναν την υλοποίηση των αναγκαίων οικονομικών και πολιτικών μεταρρυθμίσεων. Όμως, τίποτε από αυτά δεν συνέβη. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η προσπάθεια της ΕΕ να βοηθήσει τους νοτίους γείτονές της απέρρεαν μάλλον από τον φόβο της ενδεχόμενης κατάληψης της εξουσίας από ριζοσπάστες ισλαμιστές, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη σταθερότητα στην περιοχή. Η υποστήριξη αυταρχικών καθεστώτων, όπως μας έχει δείξει η Ιστορία, δεν αποδίδει. Δεν απέδωσε για τις Ηνωμένες Πολιτείες στη νότια και την κεντρική Αμερική, και δεν αποδίδει ούτε για την ΕΕ. Ορισμένοι επικριτές μας ορθώς μας αποκαλούν υποκριτές. Μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα, για την ανάγκη κοινωνικού διαλόγου, καθώς και για οικονομική ανάπτυξη· επί δεκαετίες όμως αγνοούμε το γεγονός ότι η Τυνησία και άλλες χώρες της βόρειας Αφρικής κυβερνώνται από σκληρά και αντιδημοκρατικά καθεστώτα. Πρέπει να επισημανθεί ότι αυτό αποτελεί τραγική αποτυχία για όσους προωθούν τέτοιου είδους πολιτικές. Η δυσάρεστη έκκληση από εκπροσώπους της ΕΕ προς τον Mubarak να διενεργήσει δημοκρατικές εκλογές είναι απλώς το θλιβερό αποτέλεσμα αυτής της αποτυχημένης πολιτικής.
Ilda Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Το κύμα αποδοκιμασίας στις χώρες της Αφρικής και οι αγώνες των λαών τους, ιδίως των λαών της Τυνησίας και της Αιγύπτου, απαιτούν τη μέγιστη προσοχή και αλληλεγγύη μας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση της Αιγύπτου, ο λαός της οποίας συνεχίζει να αγωνίζεται για τα κοινωνικά και εργατικά του δικαιώματα, για κοινωνική δικαιοσύνη, δημοκρατία και ελευθερία, καταδικάζουμε εντόνως την καταστολή που, υπό τις εντολές της κυβέρνησης του Προέδρου Mubarak, εξακολουθεί να στρέφεται κατά των αγωνιζόμενων εργαζομένων και του λαού και αποτίνουμε φόρο τιμής στους σχεδόν 100 αιγυπτίους πολίτες που έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της κρατικής βίας.
Όπως στην Τυνησία και σε πολλές άλλες χώρες του αραβικού κόσμου και της Αφρικής, η κατάσταση στην Αίγυπτο συνδέεται άμεσα με την εμβάθυνση της κρίσης του καπιταλισμού και τη βίαιη αντικοινωνική επίθεση που την χαρακτηρίζει, ιδίως ενόψει της εκθετικής αύξησης της ανεργίας που πλήττει τη νεολαία και της εξίσου εκθετικής αύξησης των τιμών των τροφίμων.
Τα πρόσφατα γεγονότα στην Αίγυπτο και το ευρύ κοινωνικό κίνημα που τα χαρακτηρίζει συνδέονται επίσης άρρηκτα με το θάρρος, την επιμονή και την αποφασιστικότητα των οργανώσεων που εκπροσωπούν τους εργαζόμενους και άλλων προοδευτικών λαϊκών κινημάτων που έχουν αναλάβει σημαντικές δράσεις στον πολυετή αγώνα που διεξάγεται υπό πολύ δύσκολες συνθήκες. Εξακολουθούμε να τασσόμαστε υπέρ μιας πολιτικής λύσης, η οποία θα αναζητηθεί με βάση τον αυστηρό σεβασμό της κυρίαρχης βούλησης του αιγυπτιακού λαού, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις, κατευθύνσεις ή πιέσεις.
Filip Kaczmarek (PPE), γραπτώς. – (PL) Τα γεγονότα που εξελίσσονται στην Τυνησία και την Αίγυπτο μπορεί να αποδειχθούν καίριας σημασίας για το μέλλον ολόκληρης της περιοχής. Οι κοινωνίες αυτής της περιοχής δεν είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τις φιλοδοξίες, τα όνειρα ή τους φόβους τους ανοικτά για πάρα πολλά χρόνια. Δεν γνωρίζουμε ακόμη ποια θα είναι η τελική έκβαση των γεγονότων στη βόρεια Αφρική. Το βέβαιον είναι ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να ασκήσουμε μεγαλύτερη επιρροή στην εξέλιξη της κατάστασης. Εξάλλου, τα γεγονότα αυτά διαδραματίζονται σε γειτονικές μας χώρες. Η Ευρώπη έχει άλλωστε πολύ έντονη παρουσία στην περιοχή για την οποία συζητούμε. Γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό ότι οι τοπικές κυβερνήσεις δεν ανταποκρίνονταν πάντα σε όλες τις προσδοκίες των κοινωνιών τους. Οι διαμαρτυρίες προκλήθηκαν λόγω των προβλημάτων που συνήθως τροφοδοτούν την κοινωνική δυσαρέσκεια: της φτώχειας, της απελπισίας και της αλαζονείας των αρχών. Δεν πιστεύω ότι η Τυνησία και η Αίγυπτος οραματίζονται τη δημοκρατία όπως αυτή είναι κατανοητή στη Δύση. Οραματίζονται απλώς μια καλύτερη ζωή και καλύτερη ζωή δεν σημαίνει οπωσδήποτε και δημοκρατία. Αξίζουν μια καλύτερη ζωή; Φυσικά και την αξίζουν. Όλοι έχουν δικαίωμα σε μια καλύτερη ζωή και στο δικαίωμα σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας και της ανάπτυξης. Εύχομαι οι ελπίδες τους να εκπληρωθούν γρήγορα και χωρίς αιματοχυσία. Σας ευχαριστώ πολύ.
Kelam, Tunne (PPE), γραπτώς. – (EN) Το πρώτο συμπέρασμα που πρέπει να εξαχθεί από τις βαθιές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην Τυνησία, την Αίγυπτο και αλλού είναι ότι ο δημοκρατικός κόσμος φάνηκε εντελώς απροετοίμαστος απέναντί τους. Η ΕΕ όπως και οι ΗΠΑ αιφνιδιάστηκαν, ενώ ακόμη και σήμερα οι αντιδράσεις τους είναι αυτοσχέδιες καθώς προσπαθούν να προσαρμοστούν σε αυτές τις επαναστατικές εξελίξεις.
Το ίδιο συνέβη πριν από 20 χρόνια όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση. Αποδείχθηκε ότι χιλιάδες σοβιετολόγοι είχαν απορρίψει στις αναλύσεις τους τη λανθάνουσα ισχυρή δύναμη που εν τέλει κατέρριψε τη σοβιετική δικτατορία – την επιθυμία του υποδουλωμένου λαού για ελευθερία.
Η σημερινή κατάσταση αποκάλυψε μια εγγενή αδυναμία της εκκολαπτόμενης ευρωπαϊκής κοινής εξωτερικής πολιτικής. Αποκάλυψε μια χρόνια κρίση των αξιών στις οποίες στηρίζεται επισήμως η ΕΕ. Στο πλαίσιο της Realpolitik, οι αξίες αυτές αγνοήθηκαν συστηματικά ή υποβαθμίστηκαν χάριν της σταθερότητας ή πραγματιστικών κοντόθωρων σχέσεων.
Ήρθε η στιγμή να κατανοήσουμε ότι, με το να αγνοούμε την καταστολή της ελευθερίας με τη δικαιολογία της προστασίας της σταθερότητας και των οικονομικών συμφερόντων, είναι αναπόφευκτο ότι θα οδηγηθούμε σε καταστροφικά πολιτικά λάθη. Μόνον η γνήσια δημοκρατία μπορεί να προσφέρει μακροπρόθεσμη σταθερότητα. Η στήριξη σε αυταρχικά καθεστώτα συνεπάγεται διόγκωση της φούσκας της αυταπάτης, η οποία αργά ή γρήγορα θα σκάσει, οδηγώντας σε σοβαρές ηθικές απώλειες για τους δημοκρατικούς εταίρους τους.
Krzysztof Lisek (PPE), γραπτώς. – (PL) Οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι οι διαδηλώσεις στην Τυνησία προκάλεσαν αλυσιδωτές αντιδράσεις. Η επόμενη χώρα της περιοχής που θα υποστεί αλλαγές, μετά την Τυνησία και την Αίγυπτο, είναι εξαιρετικά πιθανό να είναι η Υεμένη. Αναφέρθηκαν επίσης η Λιβύη, η Αλγερία, η Ιορδανία, η Συρία και το Μαρόκο. Η παγκοσμιοποίηση, και η συνακόλουθη ελεύθερη ροή πληροφοριών, ανοίγει τα μάτια των πολιτών αυτών των καθεστώτων. Επιθυμούν την αλλαγή, μια αξιοπρεπή ζωή σε ένα σύγχρονο δημοκρατικό κράτος, καθώς και τη θέσπιση νομοθεσίας σύμφωνα με διαφανείς αρχές. Σε καταστάσεις αυτού του είδους, η ΕΕ οφείλει να προάγει αυτές τις αξίες και να κάνει ό,τι μπορεί για να διασφαλίσει ότι οι αραβικές χώρες θα αποφύγουν τον εμφύλιο πόλεμο ή την ανάληψη της εξουσίας από ακραία στοιχεία. Θέλω να υπογραμμίσω ότι η στήριξή μας πρέπει να περιοριστεί σε πολιτικά μέτρα και δεν πρέπει να περιλαμβάνει στρατιωτική δράση. Ως ΕΕ, οφείλουμε να υποστηρίξουμε τις αραβικές χώρες στην ειρηνική επιδίωξη μεταρρυθμίσεων. Είναι σαφής η ανάγκη για διάλογο, τόσο με τους εκπροσώπους των απερχόμενων αρχών όσο και με την αντιπολίτευση, περιλαμβανομένων των ισλαμικών κινημάτων. Η ΕΕ πρέπει να αυξήσει την παρουσία της στην περιοχή, και το σύνολο της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας πρέπει να αναθεωρηθεί, κάτι που θα επιτρέψει την αποτελεσματικότερη προαγωγή της δημοκρατίας όχι μόνον στις αραβικές χώρες, αλλά και σε γειτονικές μας χώρες στα ανατολικά, όπως στη Λευκορωσία. Χρειαζόμαστε αποτελεσματικά στρατηγικά σχέδια που θα περιλαμβάνουν κατάλληλη χρηματοδοτική ενίσχυση από την ΕΕ για την προώθηση της δημοκρατίας, της κοινωνίας των πολιτών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Φρονώ ότι η ΕΕ πρέπει να μιλά με μία φωνή και να καταδικάζει με απερίφραστο τρόπο τα αντιδημοκρατικά καθεστώτα.
Nuno Teixeira (PPE), γραπτώς. – (PT) Τα γεγονότα που εκτυλίσσονται σε πολλές αραβικές χώρες, ιδίως στην Τυνησία και την Αίγυπτο, είναι διαδηλώσεις οι οποίες θα μείνουν στην Ιστορία της απελευθέρωσης των λαών από αυταρχικά καθεστώτα τα οποία δεν σέβονται τους στοιχειώδεις κανόνες μιας δημοκρατικής κοινωνίας: το κράτος δικαίου και την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Πιστεύω ότι τώρα είναι σημαντικό να επανεξετάσουμε τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες στρατηγικές για την Τυνησία και την Αίγυπτο όσον αφορά τη μακρά διαδικασία μετάβασης στη δημοκρατία, έτσι ώστε να αποτραπεί η άνοδος ακραίων ομάδων στην εξουσία. Χαιρετίζω την αποστολή της ΕΕ στην Τυνησία για την αξιολόγηση της νομικής κατάστασης στο στάδιο πριν από τις εκλογές και την αποστολή παρατηρητών για τις εκλογές αυτές: τα ίδια μέτρα πρέπει να ληφθούν αμέσως μόλις επιτευχθεί η σταθερότητα στην Αίγυπτο.
Ωστόσο, θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό να αναθεωρηθεί η πολιτική γειτονίας, η οποία διαπιστώσαμε ότι δεν κατάφερε να τηρήσει έναν από τους στόχους της: την προαγωγή της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εκτιμώ ότι απαιτείται μεγαλύτερη διαφοροποίηση ως προς την προσέγγιση των ευρωμεσογειακών συμφωνιών, οι οποίες πρέπει να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην κοινωνία των πολιτών. Ο διάλογος με την Τυνησία, την Αίγυπτο και τις γειτονικές τους χώρες πρέπει να έχει ως στόχο την εγγύηση της δημοκρατικής σταθερότητας. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να χαραχθούν κατάλληλες στρατηγικές και να αυξηθούν οι διαθέσιμοι πόροι για τις αναγκαίες κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις.
Traian Ungureanu (PPE), γραπτώς. – (EN) Μολονότι πρέπει να ενθαρρυνθεί η δημοκρατική πρόοδος στον αραβικό κόσμο, δεν πρέπει να τεθούν σε κίνδυνο τα στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ. Τα γεγονότα στην Τυνησία και στην Αίγυπτο απέδειξαν ότι ο απολυταρχισμός δεν αποτελεί λύση. Εντούτοις, τα ίδια αυτά γεγονότα δεν εγγυώνται το δημοκρατικό αποτέλεσμα της διαδικασίας. Η πρόσφατη Ιστορία έχει δείξει ότι τις δημοκρατικές επαναστάσεις μπορεί να τις σφετεριστεί το καλά οργανωμένο, μαχητικό Ισλάμ. Η ιρανική επανάσταση του 1979 αποτελεί ένα περίφημο παράδειγμα δημοκρατικής εξέγερσης που οδήγησε στην εγκαθίδρυση ενός απολυταρχικού καθεστώτος. Πρέπει να επιτύχουμε μια λεπτή ισορροπία μεταξύ των κοινωνικών πολιτικών του Προέδρου Mubarak και της στρατηγικής γραμμής της Αιγύπτου. Η Αίγυπτος είναι συνεπής σύμμαχος, συμμετείχε στις δυνάμεις που απελευθέρωσαν το Κουβέιτ και διασφάλισε περισσότερα από 30 χρόνια ειρήνης με το Ισραήλ. Τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στην Αίγυπτο γεννούν ελπίδες αλλά και κινδύνους. Οι διαδηλωτές και τα εύλογα αιτήματά τους εκφράζουν με γνήσιο τρόπο την ανάγκη για ανοικτό διάλογο. Υπάρχουν όμως τεράστιοι κίνδυνοι επικράτησης καταπιεστικών συμπεριφορών, πρακτικών και πολιτικών στο εσωτερικό της αιγυπτιακής κοινωνίας. Η γυναικεία περιτομή, η αποδοχή των δημοσίων εκτελέσεων, των βασανιστηρίων και της αυστηρής ερμηνείας του ισλαμικού νόμου είναι ευρέως διαδεδομένα. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα προάγει ανοικτά τις επιδιώξεις της και συγκεντρώνει την προτίμηση του 20% του εκλογικού σώματος. Πρέπει να επιδειχθεί προσοχή από τώρα, για να έχει μέλλον η δημοκρατία στην Αίγυπτο.
Antonio Masip Hidalgo (S&D), γραπτώς. – (ES) Η αστάθεια στη Μεσόγειο και στο Σουέζ προσδίδει μεγαλύτερη βαρύτητα στην επιχειρηματολογία μας υπέρ της σημασίας του λιθάνθρακα.
Πρέπει να υποστηρίξουμε την παραγωγή ενέργειας στο εσωτερικό της ΕΕ, η οποία αποτελεί ασφαλή πηγή εφοδιασμού.
Corina Creţu (S&D), γραπτώς. – (RO) Οι διαδηλώσεις ξέσπασαν στον αραβικό κόσμο με αφορμή την αυτοπυρπόληση του νεαρού Mohamed Bouazizi δεν συνοδεύονται από κανένα εμφανές θρησκευτικό ή ιδεολογικό στοιχείο. Τα κοινωνικοοικονομικά αιτήματα αποτελούν φυσικά το πρωταρχικό μέλημα σε μια περίοδο κατά την οποία, στην Αίγυπτο, η άνοδος των τιμών των τροφίμων επιδείνωσε τις δύσκολες συνθήκες υπό τις οποίες πασχίζουν να επιβιώσουν οι μισοί από τα 80 εκατ. πολίτες της χώρας που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας με δύο δολάρια την ημέρα. Εκτιμώ ότι η στάση μας έναντι των γεγονότων που εκτυλίσσονται στον αραβικό κόσμο πρέπει, αφενός, να λαμβάνει ασφαλώς υπόψη τη φυσική υποστήριξη της επιθυμίας για ελευθερία, αλλά, αφετέρου, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις απειλές για την παγκόσμια σταθερότητα που ενδέχεται να προκαλέσει η τυχόν κατάρρευση αυτής της περιοχής, η οποία γίνεται όλο και πιο απρόβλεπτη και χαοτική, ενώ αυξάνεται διαρκώς η ισλαμική επιρροή. Υπάρχουν ανησυχητικές ενδείξεις σύμφωνα με τις οποίες πολλοί από τους διαδηλωτές δεν προσβλέπουν καθόλου στο δυτικό πρότυπο δημοκρατίας· το αντίθετο μάλιστα. Δεν μπορώ δε στο σημείο αυτό να μην σκεφτώ τη ρωσική επέμβαση στη Γεωργία πριν από δύο χρόνια, όταν ο δυτικός κόσμος, έκπληκτος, παρακολουθούσε σιωπηλά και αγνόησε απλώς την κατάσταση. Για μια ακόμη φορά έχουμε κρίσιμες εξελίξεις κατά μήκος των συνόρων της ΕΕ, οι οποίες μας κατέλαβαν εξαπίνης. Για μια ακόμη φορά, είμαστε απόντες από τις εξελίξεις, παρά το γεγονός ότι οι εξελίξεις αυτές επηρεάζουν άμεσα και από πολλές απόψεις την ευρωπαϊκή σταθερότητα.
John Attard-Montalto (S&D), γραπτώς. – (EN) Η πρώτη επίσκεψη του νέου πρωθυπουργού της Τυνησίας στο εξωτερικό έγινε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η βαρόνη Catherine Ashton καλωσόρισε τον πρωθυπουργό και αναγνωρίστηκε σαφώς ότι η ΕΕ ήταν ο προορισμός της πρώτης του επίσκεψης στο εξωτερικό. Η ίδια η επιλογή είναι σημαντική, καθώς ο πρωθυπουργός της Τυνησίας ήθελε να στείλει ένα σαφές μήνυμα για την πορεία που επιθυμεί να ακολουθήσει η χώρα του. Η ΕΕ είναι υπέρμαχος της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών αρχών. Υπερασπίζεται τη σταθερότητα και την ασφάλεια, εν προκειμένω στην περιοχή της Μεσογείου. Η Τυνησία είναι ένας από τους στενότερους συμμάχους της Μάλτας στη βόρεια Αφρική. Τα όσα θα συμβούν κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου δεν είναι σημαντικά μόνον για τη χώρα μου αλλά και για την ευρύτερη περιοχή. Είμαι αισιόδοξος ότι η εξωτερική πολιτική της Τυνησίας, η οποία θεωρείται μετριοπαθές κράτος, θα συνεχίσει προς την ίδια κατεύθυνση. Ευελπιστώ επίσης ότι η εσωτερική της κατάσταση θα βελτιωθεί. Είναι σημαντικό να είναι ορατή η δράση της ΕΕ κατά την υλοποίηση των διαφόρων προγραμμάτων της για την παροχή βοήθειας και την προώθηση της ανάπτυξης στην Τυνησία. Οι χώρες που ενστερνίζονται τις δημοκρατικές αξίες και συμβάλλουν στη σταθερότητα και την ασφάλεια μιας περιοχής πρέπει να εκτιμώνται για τις προσπάθειές τους. Γι’ αυτό έχει ζωτική σημασία να δείχνει η ΕΕ αυτήν την εκτίμηση με ορατό και απτό τρόπο.
Rafał Trzaskowski (PPE), γραπτώς. – (PL) Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε εχθές ότι πάνω από 200 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των ταραχών που ακολούθησαν την επανάσταση στην Τυνησία. Αυτή είναι η τραγική πτυχή των γεγονότων στον Νότο τα οποία μας αιφνιδίασαν τόσο πολύ. Πρέπει δε ο καθένας από εμάς να καταβάλει ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες έτσι ώστε να επιτευχθεί ο εκδημοκρατισμός τόσο αυτής της χώρας όσο και της περιοχής εν γένει, δεδομένου ιδίως ότι η παλαιά τάξη πραγμάτων καταρρέει μπροστά στα μάτια μας ακόμη και στην Αίγυπτο. Δυστυχώς, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να συνεχίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να τηρεί την προηγούμενη στάση της. Ας μην αυταπατώμεθα ότι το νεοϊδρυθέν διπλωματικό σώμα της ΕΕ θα διαδραματίσει εξαρχής πρωταγωνιστικό ρόλο, όταν τα κράτη μέλη της Ένωσης έχουν τόσο ισχυρά επιμέρους συμφέροντα. Στην περίπτωση της Τυνησίας, ωστόσο, τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι ίσως λιγότερο εντυπωσιακά, όμως μπορούν να προσφέρουν πολύ απτά αποτελέσματα. Περιλαμβάνουν την πολιτική γειτονίας της ΕΕ, η οποία υποβάλλεται επί του παρόντος σε αναθεώρηση, και η οποία πρέπει να τροποποιηθεί καταλλήλως ενόψει των εξελισσόμενων γεγονότων. Περιλαμβάνουν επίσης τη δυνατότητα διοργάνωσης αποστολής παρατήρησης της ΕΕ και μάλλον δεν υπάρχει κανείς πλέον που να χρειάζεται να πεισθεί για την αναγκαιότητά της. Αυτά είναι τα συγκεκριμένα μέτρα στα οποία πρέπει τώρα να στρέψει την προσοχή του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Kristiina Ojuland (ALDE), γραπτώς. – (EN) Θέλω να δηλώσω ότι συμμερίζομαι τα αισθήματα θαυμασμού που εκφράστηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης για το θάρρος που επέδειξαν οι λαοί της Τυνησίας και της Αιγύπτου εκφράζοντας τη δυσαρέσκεια και την απογοήτευσή τους για τα καθεστώτα των χωρών τους. Σήμερα η αναταραχή έχει κλιμακωθεί σε σημείο μη αναστρέψιμο και η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να συμβάλει στη διαδικασία μετάβασης που έχει ξεκινήσει. Ακούστηκαν ορισμένες διστακτικές φωνές υπέρ της διατήρησης των υφιστάμενων ισορροπιών, ιδίως στην Αίγυπτο, σύμφωνα με τις οποίες η ανατροπή του καθεστώτος ενδέχεται να προκαλέσει εμφύλιο πόλεμο που μπορεί με τη σειρά του να οδηγήσει στην ανάληψη της εξουσίας από θρησκευτικούς φονταμενταλιστές. Θεωρώ ότι δεν είναι δουλειά μας να προδικάζουμε τις ενδεχόμενες εξελίξεις σε αυτές τις χώρες. Θέλω να σας υπενθυμίσω ότι, όταν το ανατολικό μπλοκ βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης, υπήρχαν ακόμη άτομα τα οποία δεν επιθυμούσαν να θιγούν οι ισορροπίες από τον φόβο της μελλοντικής αστάθειας στην περιοχή. Δεν πρέπει να κάνουμε το ίδιο λάθος, αλλά, αντ’ αυτού, ας βοηθήσουμε όσο καλύτερα μπορούμε τους λαούς της Τυνησίας και της Αιγύπτου να θέσουν τα θεμέλια γνήσια δημοκρατικών κρατών. Έχω την πεποίθηση ότι το Ισλάμ και η δημοκρατία δεν είναι έννοιες ασυμβίβαστες – η Ινδονησία, μια δημοκρατική χώρα, έχει τον μεγαλύτερο μουσουλμανικό πληθυσμό στον κόσμο.
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής και Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με το δημοψήφισμα για το μελλοντικό καθεστώς του Νοτίου Σουδάν.
Catherine Ashton, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής/ Υπάτη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα διαβάσω τη δήλωση και, στη συνέχεια, έχω τη χαρά να δηλώσω ότι ο συνάδελφός μου, Michel Barnier, θα συνεχίσει και θα κλείσει τη συζήτηση, για λόγους τους οποίους πιστεύω ότι κατανοούν όλες και όλοι οι αξιότιμοι βουλευτές.
Παρακολουθούμε εξελίξεις οι οποίες είναι ιστορικής σημασίας για το Σουδάν, αλλά και για ολόκληρη την Αφρική. Ο λαός του Νοτίου Σουδάν περίμενε για μεγάλο χρονικό διάστημα την ευκαιρία να ασκήσει το δικαίωμά του στην αυτοδιάθεση. Η έγκαιρη, ειρηνική και αξιόπιστη διενέργεια του δημοψηφίσματος αποτέλεσε εξαιρετική επιτυχία για την οποία όλοι πρέπει να αισθανόμαστε υπερήφανοι.
Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στις 10 νότιες επαρχίες ανακοινώθηκαν στις 30 Ιανουαρίου και κατέδειξαν ότι η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού (99,5%) τάσσεται υπέρ της απόσχισης. Θα περιμένουμε τα τελικά αποτελέσματα, τα οποία θα ανακοινωθούν τις προσεχείς εβδομάδες.
Συγχαίρουμε τον λαό του Νοτίου Σουδάν για την αποφασιστικότητα, την αξιοπρέπεια και την υπομονή με την οποία προσήλθε μαζικά στις κάλπες. Συγχαίρουμε επίσης τους νότιους συμβαλλομένους στη Συνολική Ειρηνευτική Συμφωνία για την ηγεσία τους, αλλά και τις αρμόδιες για το δημοψήφισμα αρχές του Σουδάν για το εξαίρετο έργο που επιτέλεσαν κατά τη διοργάνωση του δημοψηφίσματος παρά τις τεράστιες προκλήσεις που αντιμετώπισαν.
Η επιτυχία αυτού του δημοψηφίσματος είναι, πάνω απ’ όλα, σουδανικό επίτευγμα, αλλά αντικατοπτρίζει και την υποστήριξη που προσέφερε η Αφρικανική Ένωση και η ομάδα υψηλού επιπέδου της Αφρικανικής Ένωσης υπό την ηγεσία του Προέδρου Mbeki, ο οποίος βοήθησε τα δύο μέρη να σημειώσουν πρόοδο, καθώς και τη διαρκή διπλωματική υποστήριξη που έλαβε από τη διεθνή κοινότητα, περιλαμβανομένων του ΟΗΕ των ΗΠΑ και, φυσικά, της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τους τελευταίους μήνες το Σουδάν κατέχει κεντρική θέση στην πολιτική ατζέντα μας στις Βρυξέλλες. Συζητήσαμε το θέμα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο. Και πάλι την τρέχουσα εβδομάδα συμφωνήσαμε στην έκδοση σχετικών συμπερασμάτων από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε την κατάσταση.
Πρωτίστως, όμως, θέλω να ευχαριστήσω τη Véronique de Keyser, επικεφαλής των εκλογικών παρατηρητών για το δημοψήφισμα στο Νότιο Σουδάν, και την ομάδα της στην αποστολή παρακολούθησης της ΕΕ, για τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισαν στην τόνωση της εμπιστοσύνης του πληθυσμού του Σουδάν γι’ αυτή τη διαδικασία. Η ανάπτυξη μιας πολυπρόσωπης και πεπειραμένης αποστολής παρακολούθησης αποτέλεσε σημαντική και απτή συνεισφορά της Ευρώπης, για την οποία θέλω να σας ευχαριστήσω ειλικρινώς, διότι γνωρίζω ότι διαδραματίσατε προσωπικά πολύ σημαντικό ρόλο, ο οποίος μάλιστα έχει αναγνωριστεί.
Παρείχαμε επίσης τεχνική εμπειρογνωμοσύνη και χρηματοδοτική στήριξη στις αρχές διενέργειας του δημοψηφίσματος στο Σουδάν.
Καθώς περιμένουμε την ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων, θέλω να επαναλάβω ότι η ΕΕ θα σεβαστεί στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ως έκφραση των επιθυμιών του λαού του Νοτίου Σουδάν. Μας ενθαρρύνει η δήλωση του Προέδρου al–Bashir στη Τζούμπα, στις 4 Ιανουαρίου, η οποία επαναβεβαιώθηκε στη μικρή διάσκεψη κορυφής στην Αντίς Αμπέμπα του Σουδάν, στις 31 Ιανουαρίου, ότι η κυβέρνηση του Σουδάν θα αποδεχτεί τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, θα είναι η πρώτη που θα αναγνωρίσει το νέο κράτος και θα συνεργαστεί πλήρως μαζί του. Απευθύνουμε έκκληση προς όλους τους ενδιαφερόμενους να συνεχίσουν να επιδεικνύουν αυτοσυγκράτηση, να διασφαλίσουν τη γενική ηρεμία και να μεριμνήσουν για την προστασία και την ασφάλεια όλων των πληθυσμών του Σουδάν.
Αν και το δημοψήφισμα για την αυτοδιάθεση του Νοτίου Σουδάν υπήρξε εξαιρετικά επιτυχημένο, δεν έχουμε περιθώρια εφησυχασμού. Μας περιμένουν τεράστιες προκλήσεις.
Το δημοψήφισμα για την περιοχή Abyei, το οποίο επρόκειτο να διεξαχθεί ταυτόχρονα με το δημοψήφισμα για το Νότιο Σουδάν, δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί. Μας ανησυχεί η βία που εκδηλώθηκε στην περιοχή Abyei τις παραμονές του δημοψηφίσματος και απευθύνουμε έκκληση στους εμπλεκόμενους να αποτρέψουν περαιτέρω επεισόδια βίας και να συμφωνήσουν σε μια ουσιαστική λύση η οποία θα δημιουργήσει τις βάσεις για τη μακροπρόθεσμη συνύπαρξη μεταξύ των τοπικών κοινοτήτων.
Υπάρχουν άλλα εκκρεμή ζητήματα όσον αφορά τη Συνολική Ειρηνευτική Συμφωνία, όπως η χάραξη των συνόρων μεταξύ Βορρά και Νότου και η διενέργεια δημοσίων διαβουλεύσεων στον Γαλάζιο Νείλο και στο Νότιο Kordofan. Ευελπιστούμε ότι οι εμπλεκόμενοι θα επικεντρώσουν τώρα την ενέργειά τους στην επίλυση αυτών των ζητημάτων, καθώς και καίριων ζητημάτων που εγείρονται μετά το δημοψήφισμα, όπως η ιθαγένεια, η ασφάλεια, τα πετρελαϊκά έσοδα και άλλες οικονομικές πτυχές. Μας ενθαρρύνει το γεγονός ότι και οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει επί μιας σειράς αρχών, συγκεκριμένα να εργαστούν για δύο βιώσιμα κράτη με «χαλαρά» σύνορα και να καλλιεργήσουν εποικοδομητικές σχέσεις. Ωστόσο, πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά και πρέπει να συνεχίσουμε να στηρίζουμε τις διαμεσολαβητικές προσπάθειες του Προέδρου Mbeki.
Βρισκόμαστε επίσης αντιμέτωποι με μια σοβαρή ανθρωπιστική πρόκληση. Καθημερινά περί τα 2.000 άτομα επιστρέφουν στο Νότιο Σουδάν από τον Βορρά και χρειάζονται βοήθεια για να επανενταχθούν στις τοπικές κοινότητές τους.
Εξακολουθεί να με ανησυχεί σοβαρά η αυξανόμενη βία στο Νταρφούρ, η οποία οδήγησε στην πρόσφατη εκτόπιση δεκάδων χιλιάδων ατόμων και στις σοβαρές συνέπειες που έχει αυτή για τις επιχειρήσεις ανθρωπιστικής βοήθειας. Τρεις ευρωπαίοι πολίτες εξακολουθούν να κρατούνται όμηροι.
Συνεχίζει επίσης να μας ανησυχεί η κράτηση υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφων, πολιτικών της αντιπολίτευσης και φοιτητών που μετείχαν σε ειρηνικές διαδηλώσεις. Μια από τις βασικές αρχές της Συνολικής Ειρηνευτικής Συμφωνίας ήταν η εδραίωση δημοκρατικού καθεστώτος διακυβέρνησης με βάση τον σεβασμό της πολυμορφίας και των ελευθεριών και θέλουμε να δούμε σεβασμό για τις θεμελιώδεις ελευθερίες και γνήσια δημοκρατική διακυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς τόσο στον Βορρά όσο και στον Νότο.
Σας διαβεβαιώνω ότι, και στο μέλλον, το θέμα αυτό θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαία προτεραιότητά μας. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε και με το Χαρτούμ και με την Τζούμπα. Είμαστε έτοιμοι να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με το Χαρτούμ και να ενδυναμώσουμε τον μεταξύ μας διάλογο. Εμμένουμε στη δέσμευση να προσφέρουμε βοήθεια στον πληθυσμό του Βορρά, ιδίως σε περιοχές που επλήγησαν από πολεμικές συγκρούσεις όπως στα ανατολικά, στη Μεταβατική Ζώνη και στο Νταρφούρ. Το Νότιο Σουδάν δεν θα εξασφαλίσει τη σταθερότητά του αν δεν είναι σταθερό το Βόρειο Σουδάν, και αντιστρόφως. Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ έχουν δηλώσει ότι είναι διατεθειμένοι να εξετάσουν προσεκτικά το θέμα της παροχής στήριξης από την ΕΕ υπέρ της ελάφρυνσης του διεθνούς χρέους του Σουδάν, ανάλογα με την πολιτική πρόοδο.
Στο Νότιο Σουδάν, η ΕΕ μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη σταθεροποίηση, την ανάπτυξη και την οικοδόμηση θεσμικών ικανοτήτων. Προσφέρουμε ήδη στήριξη για βασικές υπηρεσίες και για τη γεωργική ανάπτυξη –πέρα από τα σημαντικά διμερή προγράμματα των κρατών μελών– και εξετάζουμε τη μακροπρόθεσμη στρατηγική μας για την αναπτυξιακή συνεργασία με το Νότιο Σουδάν.
Αναγνωρίζουμε, όμως, επίσης ότι το Νταρφούρ αξίζει το ίδιο υψηλό επίπεδο προσοχής με αυτό που επιδείχθηκε πρόσφατα για την εφαρμογή της Συνολικής Ειρηνευτικής Συμφωνίας. Απευθύνουμε, συνεπώς, έκκληση σε όλους τους εμπλεκομένους να σταματήσουν τις εχθροπραξίες, να συνάψουν συμφωνία εκεχειρίας και να κινηθούν προς μια συνολική και δίκαιη πολιτική διευθέτηση και εμείς από την πλευρά μας θα εντείνουμε τις προσπάθειές μας, προκειμένου να ενθαρρυνθούν όλες οι πλευρές να συμβάλουν σοβαρά στην ειρηνευτική διαδικασία της Ντόχα.
Τέλος, ένα σχόλιο σχετικά με τη δικαιοσύνη: δεν μπορεί να επιτευχθεί διαρκής ειρήνη στο Νταρφούρ χωρίς δικαιοσύνη και συμφιλίωση. Πρέπει να τεθεί τέλος στην ατιμωρησία. Το Συμβούλιο έχει επιστήσει επανειλημμένως προσοχή στην υποχρέωση της κυβέρνησης του Σουδάν να συνεργαστεί πλήρως με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Εκτιμώ ότι η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ως προς την υποστήριξη ενός ειρηνικού, σταθερού και δημοκρατικού μέλλοντος για τον σουδανικό λαό, είτε σε μία είτε σε δύο χώρες. Έχουμε καθήκον απέναντι στον σουδανικό λαό, τόσο στον Βορρά όσο και στον Νότο, να σταθούμε στο πλευρό του και να του προσφέρουμε υποστήριξη και ενθάρρυνση σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία.
Mariya Nedelcheva, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, βαρόνη Ashton, κυρίες και κύριοι, η σουδανική κυβέρνηση στο Χαρτούμ στέλνει θετικά μηνύματα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η ομαλή διεξαγωγή του δημοψηφίσματος και η προθυμία αποδοχής των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος στο Νότιο Σουδάν.
Μετά από εμφύλιο πόλεμο δεκαετιών, δεν νομίζω ότι υπερβάλλω λέγοντας ότι ζούμε μια ιστορική στιγμή για την Αφρική. Όμως οι ιστορικές στιγμές είναι παροδικές – δεν διαρκούν για πάντα. Αν θέλουμε να γυρίσουμε σελίδα και να περάσουμε σε μια νέα ιστορική περίοδο, οι φορείς της αλλαγής δεν πρέπει να επαναπαυτούν στις δάφνες τους. Πρέπει να δημιουργήσουν σαφή, υγιή και βιώσιμα θεμέλια που θα διασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον.
Το Νότιο Σουδάν διέρχεται μια μεταβατική περίοδο, καθώς μπορούν να συμβούν ακόμη πολλά από σήμερα έως την 9η Ιουλίου, ημερομηνία κατά την οποία θα αποκτήσει επισήμως την ανεξαρτησία του. Τα δύο κράτη πρέπει να διευθετήσουν πολλά εκκρεμή ζητήματα. Το πιο επείγον από τα ζητήματα αυτά είναι η χάραξη των συνόρων. Το καθεστώς της περιοχής Abyei παραμένει αβέβαιο. Πρέπει να βρεθεί μια λύση, έτσι ώστε να αποφευχθούν τυχόν συγκρούσεις.
Υπάρχει επίσης το ζήτημα των επαναπατριζόμενων. Ποια υποδοχή θα επιφυλαχθεί σε αυτούς τους ανθρώπους; Θα καταφέρει αυτό το νεαρό κράτος να ενσωματώσει τόσο πολλούς ανθρώπους σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Πρέπει να δημιουργηθούν σταθεροί θεσμοί –δικαιοσύνη, αστυνομία, στρατός και ολοκληρωμένο διοικητικό σύστημα– προκειμένου να διασφαλιστεί η δυνατότητα αυτών των ατόμων να απολαμβάνουν πλήρες καθεστώς ιθαγένειας, να βρουν εργασία και να εξασφαλίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης.
Εντούτοις, το δημοψήφισμα αποτελεί επίσης ουσιαστική πρόκληση για τον Βορρά: οι αρχές θα χρειαστεί να προσαρμοστούν στη νέα πολιτική πραγματικότητα. Αυτό το Σαββατοκύριακο ήδη πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις στο βόρειο τμήμα της χώρας. Θα ενθαρρύνει η κυβέρνηση την πολιτική, εθνοτική, πολιτισμική και θρησκευτική πολυμορφία; Ένα πράγμα είναι βέβαιο: δεν έχουμε την πολυτέλεια να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος.
Και για τις δύο χώρες, το κλειδί για την επιτυχία συνίσταται στην εγγύηση μιας πολυφωνικής πολιτικής αρένας που θα χαρακτηρίζεται από εθνοτική και θρησκευτική πολυμορφία και θα διέπεται από το κυρίαρχο κράτος δικαίου. Μόνον τότε θα αποτελούν οι δύο αυτές χώρες πραγματικές δημοκρατίες.
Θέλω να προσθέσω κάτι τελευταίο. Η οικονομική, κοινωνική και πολιτική αλληλεξάρτηση πρέπει να ενθαρρύνει τις αρχές και των δύο χωρών να αναπτύξουν διαρκή διάλογο και συνεργασία. Από την πλευρά της, μέσω της υλοποίησης γνήσιων αναπτυξιακών προγραμμάτων, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αποτελέσει ζωτικό εταίρο για το μέλλον και των δύο χωρών.
Véronique De Keyser, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, ως συνέχεια των συζητήσεων για την Τυνησία, την Αίγυπτο και άλλες χώρες στις οποίες προβάλλεται σήμερα το αίτημα για ελευθερία, θέλω να επισημάνω ότι η αποστολή παρατηρητών μας στο Νότιο Σουδάν κατά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος υπήρξε εξαιρετική και υποδειγματική εμπειρία. Το δημοψήφισμα διοργανώθηκε με υποδειγματικό τρόπο καθώς σημείωσε επιτυχία, παρά την καταστροφολογία που είχε προηγηθεί. Αποτέλεσε επίσης εξαίρετη εμπειρία διότι φάνηκε ότι ο λαός του Νοτίου Σουδάν προσερχόταν στις κάλπες με δάκρυα στα μάτια –καθώς περίμενε τη στιγμή αυτή για πολύ μεγάλο διάστημα (για περισσότερα από 50 χρόνια σε ορισμένες περιπτώσεις), ενώ είχε προηγηθεί ένας εμφύλιος πόλεμος– και υποδεχόταν την ειρηνική μετάβαση με απερίγραπτη χαρά.
Είναι αλήθεια ότι οι προσεχείς μήνες θα είναι δύσκολοι, όμως πρέπει να γιορτάσουμε αυτό το σημείο καμπής. Οφείλω να επισημάνω ότι, στο πλαίσιο των μέσων που έχει στη διάθεσή της Ευρωπαϊκή Ένωση και της έντονης κριτικής που έχω ασκήσει σχετικά με άλλες αποστολές εκλογικών παρατηρητών οι οποίες δεν είχαν θετική έκβαση, η αποστολή στην οποία συμμετείχα αποδείχθηκε πραγματική ευλογία.
Στις 9 Ιουλίου το Νότιο Σουδάν θα γίνει το πεντηκοστό τέταρτο κράτος της Αφρικής. Σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπο με μια σειρά προκλήσεων, τις οποίες περιέγραψε η βαρόνη Ashton.
Καταρχάς, υπάρχει το πετρέλαιο στην περιοχή Abyei, η οποία βρίσκεται στα σύνορα μεταξύ Βορρά και Νότου, για την οποία όμως δεν έχουν καθοριστεί σαφή όρια και στην οποία δεν διεξήχθη δημοψήφισμα. Πρέπει λοιπόν να βρεθεί μια λύση για την περιοχή Abyei, προς το παρόν όμως το ζήτημα εκκρεμεί. Κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος εκδηλώθηκαν φαινόμενα βίας στην περιοχή, όπως άλλωστε και στο κράτος Unity και στο Νότιο Kordofan. Η περιοχή αυτή είναι δυνατόν να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη τη χώρα.
Υπάρχει επίσης το ζήτημα που επεσήμαναν η Mariya Nedelcheva –την οποία θέλω να ευχαριστήσω για τη συμμετοχή της στην αποστολή παρατηρητών– και η βαρόνη Ashton: η ιθαγένεια. Πολίτες του Νοτίου Σουδάν οι οποίοι ζούσαν και εργάζονταν στον Βορρά, έχοντας αποκτήσει ακόμη και ακίνητη περιουσία εκεί, αναγκάστηκαν να καταφύγουν στον Νότο κατά δεκάδες, ακόμη και εκατοντάδες, χιλιάδες. Τώρα ίσως θα χρειαστεί να επανενταχθούν στην οικονομία του Νότου. Δεν εμπιστεύονται τον Βορρά, δεν γνωρίζουν αν θα μπορέσουν να κρατήσουν τις θέσεις εργασίας τους –είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα μπορέσουν, εάν οι θέσεις αυτές ανήκουν στον δημόσιο τομέα– και αυτό είναι σοβαρό πρόβλημα.
Τέλος, υπάρχει το πρόβλημα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Ο Salva Kiir, πρόεδρος του Νοτίου Σουδάν, επιθυμεί να καλλιεργήσει σχέσεις συνεργασίας με τον Βορρά, υπό την προϋπόθεση ότι θα αναγνωρίσει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Κατάφερε ήδη να πείσει τον Πρόεδρο al-Bashir να επισκεφθεί τον Νότο, όπου έγινε επισήμως δεκτός στην Τζούμπα. Η κίνηση αυτή ήταν εκπληκτική, αντιπροσωπευτική της συμφιλίωσης και της έναρξης μιας νέας εποχής. Ο Salva Kiir μας πληροφορεί ότι, αν υπέγραφε σήμερα το Καταστατικό της Ρώμης, θα ήταν υποχρεωμένος να συλλάβει τον Πρόεδρο al-Bashir στην επόμενη επίσκεψή του. Διερωτάται πώς θα ήταν δυνατή η συνεργασία τους υπό τους όρους αυτούς, πώς θα μπορούσαν να επιτύχουν την πολυπόθητη συμφιλίωση μεταξύ Βορρά και Νότου. «Μην μας ζητάτε να κάνουμε κάτι τέτοιο», μας λέει λοιπόν. Προφανώς, παραμένουμε προσηλωμένοι στον ρόλο του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, συγχρόνως όμως αντιλαμβανόμαστε ότι η συνεργασία Βορρά-Νότου είναι το κλειδί για την ειρήνη.
Φοβάμαι, λοιπόν, ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα που μένουν ακόμη ανεπίλυτα. Όπως προανέφερα, η αποστολή αποτέλεσε εξαιρετική εμπειρία, όμως το Σουδάν παραμένει ενιαία χώρα έως την 9η Ιουλίου.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. Rainer WIELAND Αντιπροέδρου
Charles Goerens , εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, για περισσότερα από είκοσι χρόνια γνωρίζουμε ότι ο πληθυσμός του Νοτίου Σουδάν δεν επιθυμεί την επιβολή του νόμου της Σαρία από το Χαρτούμ. Γι’ αυτό προκλήθηκε ένας εμφύλιος πόλεμος ο οποίος κόστισε τη ζωή δύο εκατομμυρίων ανθρώπων. Η Συνολική Ειρηνευτική Συμφωνία που συνήφθη το 2005 έθεσε τέλος σε αυτόν τον πόλεμο.
Την περασμένη εβδομάδα, η βούληση του λαού του Νοτίου Σουδάν εκφράστηκε επίσημα: ανεξαρτησία, απόσχιση από τον Βορρά. Όμως η βούληση για ανεξαρτησία δεν αρκεί: η χώρα πρέπει επίσης να μπορεί να διαχειριστεί την ανεξαρτησία της σε καθημερινή βάση.
Το νέο κράτος δεν διαθέτει ακόμη επίσημα σύνορα με τον Βορρά. Ούτε γνωρίζουμε πώς θα μοιραστούν τα κέρδη από την εξόρυξη του πετρελαίου. Χιλιάδες άνθρωποι συνεχίζουν να μετακινούνται από τον Βορρά προς τον Νότο. Μέχρι στιγμής, οι δυνατότητες ανάπτυξης παραμένουν μάλλον ασαφείς, λόγω των περιορισμένων πόρων του Νοτίου Σουδάν, αφενός, και των απίστευτα χαμηλών επιπέδων εκπαίδευσης, αφετέρου. Κατ’ ουσίαν, το νέο αυτό κράτος πρέπει να δημιουργηθεί εκ του μηδενός.
Αν και η δημιουργία νέου κράτους είναι πρωτίστως ζήτημα του λαού του Νοτίου Σουδάν, η ανεξαρτησία θα πυροδοτήσει ορισμένες θεμελιώδεις αλλαγές. Εφεξής, κάθε σύγκρουση μεταξύ Βορρά και Νότου θα είναι διεθνής υπόθεση και όχι εσωτερικό πρόβλημα, όπως ίσχυε στο παρελθόν. Επομένως, για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, οι κανόνες αλλάζουν.
Χρειαζόμαστε επειγόντως μια σαφή στρατηγική που θα προσδιορίζει τις κύριες πολιτικές και οικονομικές προτεραιότητες που θα βγάλουν τον λαό του Νοτίου Σουδάν από την ακραία φτώχεια. Σεβόμενη πάντα το δικαίωμα όλων των λαών για αυτοδιάθεση, ως επίσημος βασικός χορηγός βοήθειας, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να μπορεί να ανταποκριθεί στις πραγματικές προσδοκίες του λαού της περιοχής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει επίσης να αναλάβει τον ρόλο του ηγέτη όλων εκείνων που θα εργαστούν υπό όρους εταιρικής σχέσης με το νέο κράτος στο ηράκλειο έργο της μεταρρύθμισης αυτής της περιοχής της Αφρικής.
Judith Sargentini, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, είμαστε μάρτυρες της γέννησης ενός νέου κράτους. Αυτό με ευχαριστεί ιδιαίτερα, όμως διατηρώ και ορισμένες επιφυλάξεις. Εξάλλου, το Νότιο Σουδάν είναι μια από τις φτωχότερες χώρες της Αφρικής. Είναι επίσης μια χώρα με μεγάλο πετρελαϊκό πλούτο στην επικράτειά της. Επιπλέον, είναι μια χώρα στην οποία επιστρέφει μεγάλος αριθμός ατόμων, προσφύγων οι οποίοι δεν έχουν πού αλλού να ζήσουν, χωρίς τροφή και χωρίς δουλειά. Αυτή είναι συνταγή για καταστροφή, ακόμη και συνταγή για ένοπλη σύγκρουση.
Εάν όσοι έχουν τον έλεγχο των πετρελαϊκών πόρων στο Νότιο Σουδάν και των λιμανιών στο βόρειο τμήμα της χώρας, μέσω των οποίων θα μεταφέρεται αυτό το πετρέλαιο, δεν καταλήξουν σε συμφωνία, τότε όντως, όπως επεσήμανε ο συνάδελφός μου κ. Goerens, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια διεθνή σύγκρουση. Τι μπορούμε, λοιπόν, να κάνουμε;
Η Ευρώπη πρέπει να εδραιώσει την παρουσία της και να παραμείνει στην περιοχή. Θα μπορούσαμε ίσως να στείλουμε μια αποστολή της EUPOL στο Νότιο Σουδάν προκειμένου να συμβάλει στην εδραίωση του κράτους δικαίου και να προσφέρει στη χώρα μια νέα ευκαιρία υγιούς οργάνωσης και, ποιος ξέρει, ίσως αυτή η χώρα να αποδειχθεί πρότυπο για την υπόλοιπη Αφρική. Ευελπιστώ ειλικρινώς ότι έτσι ακριβώς θα εξελιχθούν τα πράγματα.
Charles Tannock, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ποτέ δεν αμφέβαλα ότι η διαίρεση του Σουδάν είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστούν η ειρήνη, η δικαιοσύνη και η ανάπτυξη στο Νότιο Σουδάν. Χαίρομαι λοιπόν που οι κάτοικοι του Νότου ψήφισαν με τόσο μεγάλη αποφασιστικότητα υπέρ ενός κυρίαρχου, ανεξάρτητου μέλλοντος.
Το γεγονός ότι πάνω από το 99% των ψηφοφόρων τάχθηκε υπέρ της απόσχισης ισοδυναμεί με καταδικαστική απόφαση για τις προσπάθειες που κατέβαλε το Χαρτούμ και ο Πρόεδρος Bashir επί σειρά δεκαετιών, προκειμένου να κατακτήσει και να υποτάξει τον χριστιανικό και ανιμιστικό Νότο στον αυστηρό ισλαμισμό και το δίκαιο της Σαρία.
Το Νότιο Σουδάν πρέπει τώρα να μετατραπεί στην υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα της ΕΕ στο πεδίο της ανθρωπιστικής ανάπτυξης. Το δημοψήφισμα δεν είναι το τέρμα της διαδικασίας, αλλά η αφετηρία της. Το Νότιο Σουδάν πρέπει να λάβει εγγυήσεις για το πλήρες και αδιάκοπο ενδιαφέρον της ΕΕ και ένα από τα πράγματα που καλώ την Ύπατη Εκπρόσωπο να διασφαλίσει είναι να μεταφερθούν αμέσως στο νέο κράτος, προτού ακόμη επικυρώσει τη συμφωνία του Κοτονού, όλοι οι πόροι που έχει αποφασιστεί να διατεθούν από το ΕΤΑ.
Καλώς επίσης και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ να αναγνωρίσουν αμέσως αυτό το νέο αφρικανικό κράτος στις 9 Ιουλίου, όπως ορίζεται στη Συνολική Ειρηνευτική Συμφωνία. Διαφορετικά, η πρόοδος την οποία σημείωσε τα τελευταία χρόνια το Νότιο Σουδάν θα είναι μάταιη. Ένας νέος πόλεμος θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες για ολόκληρη την Αφρική.
Τέλος, ελπίζω να λαμβάνονται μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί η διάθεση επαρκούς προσωπικού και χρηματοδοτικών πόρων στην αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Τζούμπα.
Ελπίζω επίσης ότι η Ύπατη Εκπρόσωπος θα μπορέσει να επισκεφθεί προσεχώς το Νότιο Σουδάν. Με χαροποιεί εξάλλου, ιδίως ως βρετανό πολίτη, η δέσμευση της νέας κυβέρνησης στην Τζούμπα να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Δημοκρατίας της Σομαλιλάνδης –του πρώην βρετανικού Προτεκτοράτου της Σομαλιλάνδης– και είμαι πεπεισμένος ότι πολλά άλλα αφρικανικά και ευρωπαϊκά κράτη θα ακολουθήσουν σύντομα το παράδειγμά της.
Επιτρέψτε μου επίσης να χαιρετίσω την παρουσία του δρα Francis G. Nazario στα θεωρεία, ο οποίος είναι επικεφαλής της Αποστολής του Νοτίου Σουδάν στην ΕΕ και θα γίνει σύντομα ο πρέσβης της νέας χώρας. Θα μπορούσατε ίσως να σηκωθείτε, δρ Nazario, όπως και τα μέλη της αντιπροσωπείας του Νοτίου Σουδάν, που έχουν επίσης λάβει θέση στα θεωρεία.
(Χειροκροτήματα προς τιμήν του δρα Nazario και της αντιπροσωπείας του Νοτίου Σουδάν)
Sabine Lösing, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα βελτιωθεί τώρα η κατάσταση για τον λαό του Νοτίου Σουδάν ή μήπως η διάσπαση εξυπηρετεί περισσότερο τα συμφέροντα της Δύσης, με σκοπό να ελέγξουμε τα πετρελαϊκά αποθέματα; Εν πάση περιπτώσει, ο Νότος θα βρεθεί αντιμέτωπος με τεράστιες προκλήσεις στο εγγύς μέλλον. Χωρίς λειτουργικές υποδομές και με την τρέχουσα καταστροφική οικονομική κατάσταση, θα χρειαστεί να συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα η παροχή πολιτικής και ανθρωπιστικής βοήθειας.
Δυστυχώς, μάλλον δεν έχει εκλείψει με βεβαιότητα ο κίνδυνος βίαιων συγκρούσεων. Ωστόσο, οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι το πρόβλημα δεν μπορεί να επιλυθεί με στρατιωτικά μέσα. Απεναντίας, η εστίαση στα στρατιωτικά μέσα εμποδίζει την εξεύρεση πραγματικής λύσης στις συγκρούσεις. Η αναγκαία πολιτική βοήθεια μπορεί να παρασχεθεί πολύ πιο αποτελεσματικά χωρίς στρατιωτική εμπλοκή. Η μεταβίβαση πολιτικών καθηκόντων στο στρατιωτικό προσωπικό εμποδίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη πολιτικών υποδομών.
Ένα παράδειγμα είναι το Νταρφούρ. Ένας τεράστιος στρατιωτικός μηχανισμός έχει πλέον αναλάβει τα καθήκοντα των ανθρωπιστικών και αναπτυξιακών οργανώσεων στην περιοχή, εξέλιξη την οποία έχουν επικρίνει έντονα οι εν λόγω οργανώσεις. Το αίτημά μας είναι να επικεντρωθούν όλες οι προσπάθειες σε αμιγώς πολιτικές μεθόδους διαχείρισης κρίσεων και μέτρα παροχής βοήθειας, με άλλα λόγια να περιοριστεί η αποστολή του ΟΗΕ στις πολιτικές της συνιστώσες και να μην χρησιμοποιηθούν ομάδες μάχης της ΕΕ. Επιπλέον, από την άποψη της αναπτυξιακής προοπτικής, ζητούμε να διαγραφεί το χρέος του Σουδάν.
Bastiaan Belder, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 9ης Ιανουαρίου στο Νότιο Σουδάν θα είναι η σχεδόν ομόφωνη υποστήριξη της ανεξαρτησίας. Αυτό είναι απολύτως κατανοητό και εύλογο και ασφαλώς πρέπει να χαιρετιστεί.
Εξάλλου, το Νότιο Σουδάν προσφάτως άφησε πίσω του 23 χρόνια εμφυλίου πολέμου με τον αραβικό Βορρά, στον οποίο έχασαν τη ζωή τους 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι και εκτοπίστηκαν πάνω από 4 εκατομμύρια. Όλα αυτά χωρίς να αναφερθεί καν η δουλεία στον Βορρά, της οποίας έπεσαν θύματα εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες και παιδιά από το Νότιο Σουδάν. Σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο, εξυπακούεται ότι αυτό το νεοσύστατο κράτος έχει ανάγκη όλη τη διεθνή βοήθεια που μπορεί να του παρασχεθεί ώστε να οικοδομήσει τους θεσμούς του.
Η διαδικασία αυτή απαιτεί οπωσδήποτε μια αξιόπιστη αστυνομική δύναμη. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, έλαβα ορισμένες ανησυχητικές πληροφορίες σε σχέση με αυτό το θέμα, συγκεκριμένα πληροφορίες για σοβαρές καταχρήσεις στη νέα αστυνομική ακαδημία στη Ρατζάφ. Ζητώ, λοιπόν, να εστιάσει την προσοχή της η Ευρώπη και να καταβάλει προσπάθειες για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων και να συνδράμει συγχρόνως το Νότιο Σουδάν στις επείγουσες κρατικές υποθέσεις που θα κληθεί να διαχειριστεί.
Martin Ehrenhauser (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, δύο πράγματα αποκόμισα από την επίσκεψή μου στο Σουδάν: πρώτον, την πίστη στη βιωσιμότητα του Νοτίου Σουδάν και, δεύτερον, το γεγονός ότι δεν υπάρχει εναλλακτική αντί αυτής της πίστης στη βιωσιμότητα του Νοτίου Σουδάν. Ωστόσο, όπως και με τα μικρά παιδιά, είναι αναγκαίο να υποστηρίξουμε αυτό το νεαρό κράτος έως ότου μπορέσει να γίνει ανεξάρτητο. Αυτό ακριβώς καλείται να πράξει η διεθνής κοινότητα.
Θέλω να σχολιάσω δύο ζητήματα. Πρώτον, τη διαγραφή του χρέους. Ως αυστριακός βουλευτής του ΕΚ, ενδιαφέρομαι ιδιαίτερα για το θέμα αυτό, δεδομένου άλλωστε ότι η Αυστρία είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής της Λέσχης του Παρισιού. Εκτιμώ ότι στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να ηγηθούμε διά του παραδείγματος και, ενώ η σχετική αρμοδιότητα ανήκει στα κράτη μέλη, είναι ωστόσο πολύ σημαντικό, υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να υπάρξει εξαιρετικός συντονισμός των κρατών μελών.
Το δεύτερο ζήτημα που θέλω να σχολιάσω στο σημείο αυτό είναι η κατάσταση αδιεξόδου στην οποία βρισκόμαστε σήμερα: αφενός, υπάρχει το ένταλμα σύλληψης που εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και, αφετέρου, η επιθυμία και η ανάγκη καταβολής χρημάτων από το 10ο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης. Φρονώ ότι ως προς το θέμα αυτό χρειαζόμαστε μια ταχεία αλλά πολύ ρεαλιστική λύση.
Filip Kaczmarek (PPE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θεωρούμε πολύ ευχάριστη την ειρηνική διεξαγωγή του δημοψηφίσματος στο Νότιο Σουδάν. Οι παρατηρητές μας επιδοκιμάζουν ομοφώνως τις διαδικασίες τις οποίες παρακολούθησαν κατά τη διάρκεια της αποστολής παρατήρησης. Αξιολόγησαν επίσης θετικά το ίδιο το δημοψήφισμα από την άποψη των προτύπων τα οποία προάγουμε. Το δημοψήφισμα ήταν αξιόπιστο και διοργανώθηκε ομαλά, προσέφερε δε στους ψηφοφόρους την ευκαιρία να προβάλουν τις απόψεις τους και αυτές να γίνουν σεβαστές. Η σημασία που απέδιδαν οι πολίτες του Νοτίου Σουδάν σε αυτό το δημοψήφισμα ήταν επίσης εμφανής, καθώς έως την τέταρτη ημέρα είχε επιτευχθεί προσέλευση σε ποσοστό 60%. Αυτό μαρτυρεί με αδιαμφισβήτητο τρόπο την απόφαση του λαού να ταχθεί υπέρ της αυτοδιάθεσης.
Ο Πρόεδρος Bashir έχει επικριθεί συχνά σε τούτο το Σώμα, όμως αυτή τη φορά πρέπει να του αποδώσουμε εύσημα για τη δήλωσή του στις 24 Ιανουαρίου στην Τζούμπα, στην οποία αναφέρθηκε η κ. Ashton. Ανακοίνωσε ότι θα αναγνωρίσει όποια απόφαση ληφθεί με βάση το δημοψήφισμα, ακόμη και αν συνεπάγεται την απόσχιση του Νοτίου Σουδάν, και όλα δείχνουν ότι οι κάτοικοι της εν λόγω περιοχής εξέφρασαν με απόλυτη ευκρίνεια την επιθυμία τους. Συμμερίζομαι τις ελπίδες και τις ευχές που εξέφρασαν οι προηγούμενοι ομιλητές, ότι δηλαδή, αν το Σουδάν χωριστεί όντως σε δύο χώρες, η συνύπαρξή τους θα είναι ειρηνική.
Τώρα είναι σημαντικό το ειρηνικό κλίμα που επικράτησε κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος να ακολουθηθεί από μια ειρηνική περίοδο κατά την οποία θα μπορέσουν να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα και να μετασχηματιστούν εσωτερικά τα δύο κράτη. Πολλοί παρατηρητές φοβούνται ότι το τρέχον κύμα διαδηλώσεων και αιτημάτων για δημοκρατία σε πολλές χώρες, περιλαμβανομένου του Σουδάν, μπορεί να χρησιμεύσουν ως προφάσεις ώστε να παγώσει η ειρηνευτική διαδικασία και να καταστεί αδύνατη η πρακτική εφαρμογή φιλόδοξων σχεδίων. Από την άλλη πλευρά, οι προοπτικές σε ορισμένους χώρους είναι θετικές, για παράδειγμα στην Αφρικανική Ένωση, η οποία είναι γνωστό ότι είναι πρόθυμη να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του νέου αφρικανικού κράτους. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη ότι το δημοψήφισμα δεν τερματίζει τη διαδικασία και ότι η τελική επιτυχία προϋποθέτει να γίνουν πράξη οι επιθυμίες των κατοίκων του Σουδάν. Όπως γνωρίζουμε, οι επιθυμίες τους ενδέχεται να εκπληρωθούν την 9η Ιουλίου 2011, όταν θα ανακηρυχθεί η ανεξαρτησία του Σουδάν, και μόνον τότε θα μπορούμε να εορτάσουμε το τέλος αυτής της αιματηρής και μακρόχρονης σύγκρουσης.
Corina Creţu (S&D). – (RO) Κύριε Πρόεδρε, μετά από τέσσερις δεκαετίες εμφυλίου πολέμου, με τον αριθμό των θυμάτων να υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια νεκρών και 4 εκατομμύρια τραυματιών, η απόσχιση του Νοτίου Σουδάν αποτελεί αντίδραση σε μια κατάσταση εθνοτικής και θρησκευτικής μισαλλοδοξίας, μετά την έκθεση του 2005 και το δημοψήφισμα που διεξήχθη πριν από έναν μήνα. Οι εμπλεκόμενοι συμφώνησαν σε αυτή τη διάσπαση και πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό θα επιταχύνει και θα διευκολύνει την αποδοχή του Νοτίου Σουδάν στους κόλπους της διεθνούς κοινότητας. Ωστόσο, υπάρχει κίνδυνος αλυσιδωτών συνεπειών σε μια ήπειρο που φέρει ορατά τα τραύματα των πολέμων τους οποίους προκάλεσαν τα τεχνητά σύνορα που της κληροδότησε η εποχή της αποικιοκρατίας. Γι’ αυτό η εξάμηνη μεταβατική περίοδος έως την οριστική διάσπαση είναι κρίσιμη για τον καθορισμό της μελλοντικής πορείας του νέου κράτους.
Από τη μία πλευρά, βρίσκεται αντιμέτωπο με στρατιωτικές και στρατηγικές προκλήσεις, με την επανεμφάνιση φαινομένων βίας μεταξύ πρώην στρατιωτικών ηγετών του αποσχιστικού κινήματος, τις παρεμβολές ορισμένων πολιτοφυλακών, την ιδιωτικοποίηση της εσωτερικής ασφάλειας, τις μεθοριακές συγκρούσεις με το μουσουλμανικό Σουδάν και το ζήτημα της κατανομής των πετρελαϊκών εσόδων με το τελευταίο. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει ένα τεράστιο ανθρωπιστικό πρόβλημα και εκτιμώ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να καταβάλει εκτεταμένες προσπάθειες για την αντιμετώπισή του. Διαφορετικά, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια καταστροφή που θα τροφοδοτήσει περαιτέρω την αστάθεια στην περιοχή. Στο Σουδάν ένα στα δέκα παιδιά πεθαίνουν κατά το πρώτο έτος της ζωής και ένα στα επτά πεθαίνουν πριν από την ηλικία των πέντε ετών. Η πρόσβαση σε πόσιμο νερό και υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης είναι περιορισμένη, ενώ τα τέσσερα πέμπτα του πληθυσμού είναι αναλφάβητοι. Ο μισός πληθυσμός στον Νότο είναι ηλικίας κάτω των 18 ετών και, αν ξεφύγει από τη μάστιγα της παιδικής θνησιμότητας, κινδυνεύει, εξαιτίας της φτώχειας και της έλλειψης προοπτικών, να καταλήξει ως τροφή των κανονιών στις συγκρούσεις που ενδέχεται να απειλήσουν την ανεξαρτησία του νέου κράτους.
Ευελπιστώ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα λάβει υπόψη τον πολυσύνθετο χαρακτήρα αυτού του ζητήματος.
Marielle De Sarnez (ALDE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι που δόθηκε στον λαό του Νοτίου Σουδάν η ελευθερία να επιλέξει το μέλλον του. Με υπερηφάνεια μπορώ να πω ότι το τελικό αδιαμφισβήτητο αποτέλεσμα επιτεύχθηκε χάρη στην ισχυρή υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πλησιάζουμε σε ένα ιστορικό σημείο καμπής: την επίτευξη διαρκούς ειρήνης και την ίδρυση ενός νέου κράτους σε μια χώρα η οποία βίωσε σχεδόν 40 χρόνια εμφυλίου πολέμου κατά τα 55 έτη που ακολούθησαν την ανεξαρτησία της. Ξεκινά έτσι μια νέα εποχή, η εποχή των διαπραγματεύσεων μεταξύ Βορρά και Νότου σχετικά με τα ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν για να εφαρμοστεί η Συνολική Ειρηνευτική Συμφωνία του 2005: ιθαγένεια, χάραξη των συνόρων, απόφαση για το κατά πόσον η περιοχή Abyei θα τεθεί υπό τον έλεγχο του Βορρά ή του Νότου, κατανομή των πετρελαϊκών πόρων και διευθέτηση του χρέους.
Φυσικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρειαστεί να υποστηρίξει τόσο αυτήν την πολιτική διαδικασία όσο και την ανάπτυξη του νέου κράτους. Η διεθνής κοινότητα και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να λησμονήσουν το Βόρειο Σουδάν, όπως δεν πρέπει να λησμονήσουμε και το Νταρφούρ, όπου η σύγκρουση απέχει ακόμη πολύ από τη διευθέτησή της και όπου η βία εντάθηκε σημαντικά τους τελευταίους 12 μήνες, καθώς πάνω από 270.000 άτομα αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και πάνω από τρία εκατομμύρια ζουν ακόμη σε καταυλισμούς.
Oriol Junqueras Vies (Verts/ALE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η θεμελιώδης αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η δημοκρατία και, δεδομένου ότι η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων του Νοτίου Σουδάν ψήφισε δημοκρατικά υπέρ της ανεξαρτησίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να υποστηρίξει την άμεση σύσταση του νέου κράτους. Πρέπει δε να το πράξουμε επειδή, μεταξύ άλλων λόγων, η δημοκρατία είναι το θεμέλιο της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην Αφρική, όπως και στη Μεσόγειο. Στο ίδιο πνεύμα, θέλω επίσης να υπογραμμίσω τη διεθνή σημασία που αποκτά το δικαίωμα αυτοδιάθεσης ως εργαλείο στις διεθνείς σχέσεις: το είδαμε στο Κοσσυφοπέδιο και το βλέπουμε τώρα στο Νότιο Σουδάν.
Το ίδιο το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο κατέληξε στο πόρισμα ότι οι δημοκρατικές διαδικασίες που οδηγούν στην ανεξαρτησία είναι απολύτως νόμιμες με βάση το διεθνές δίκαιο. Οι διαδικασίες καθορισμού συνόρων επιστρέφουν στην αρχή στην οποία οφείλουν να υπόκεινται: τη δημοκρατία. Ως εκ τούτου, προκειμένου να ενισχυθεί η ίδια η Ένωση, η ΕΕ πρέπει επίσης να είναι διατεθειμένη να αναγνωρίσει το δικαίωμα αυτοδιάθεσης όλων των ευρωπαϊκών χωρών –όπως η Καταλονία, η Σκωτία ή η Φλάνδρα– οι οποίες επιλέγουν με δημοκρατικό τρόπο την ανεξαρτησία.
Peter van Dalen (ECR). - (NL) Κύριε Πρόεδρε, ζούμε τις έσχατες των ημερών. Από τη Μαυριτανία ως το Ομάν, οι λαοί βρίσκονται σε αναταραχή. Σε όλο τον κόσμο, χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν από φυσικές καταστροφές. Στην Αμερική και την Ευρώπη, ο χορός γύρω από τον χρυσούν μόσχον του ευρώ και του δολαρίου γίνεται ολοένα και πιο ξέφρενος. Οι Χριστιανοί υφίστανται διώξεις σε πολλές χώρες.
Κανείς δεν γνωρίζει πότε θα έλθει η συντέλεια του κόσμου, όμως η Βίβλος μας προστάζει να επαγρυπνούμε και να είμαστε έτοιμοι.
Ωστόσο, εν μέσω αυτής της παγκόσμιας αναταραχής, γινόμαστε μάρτυρες μιας θαυμάσιας εξέλιξης: της γέννησης του Νοτίου Σουδάν. Μετά από πολλά χρόνια καταπίεσης και πολέμου, ο λαός του Νοτίου Σουδάν απελευθερώνεται από τη δουλεία. Ο λαός του Νοτίου Σουδάν απελευθερώνεται από τον οίκο της δουλείας του οποίου ηγείται ο καταζητούμενος διεθνώς εγκληματίας Omar Al Bashir. Είναι κάτι για το οποίο πρέπει να είμαστε ευγνώμονες και χαρούμενοι.
Συγχαίρω θερμά τους φίλους μου από το Νότιο Σουδάν που είναι σήμερα παρόντες στην αίθουσα. Προσεύχομαι η νέα αυτή χώρα να έχει τη σύνεση που απαιτείται ώστε να ανθήσουν σε αυτήν ο νόμος και η δικαιοσύνη. Είθε να είναι μια χώρα στην οποία θα συνυπάρξουν αρμονικά το έλεος και η πίστη. Είθε να εξελιχθεί σε ένα έθνος στο οποίο η ειρήνη και η δικαιοσύνη θα είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.
Καλώ ιδιαίτερα την Επιτροπή, την οποία εκπροσωπεί στο Σώμα ο κ. Barnier, να αναγνωρίσει το νέο κράτος του Νοτίου Σουδάν αμέσως, με άλλα λόγια το ταχύτερο δυνατόν. Η δε αναγνώριση αυτή πρέπει να ακολουθηθεί από πρακτικά μέτρα. Να υποστηρίξει το Νότιο Σουδάν με όποιον τρόπο είναι αυτό δυνατόν. Να αποτελέσει η χώρα αυτή προτεραιότητα της εξωτερικής σας πολιτικής. Αναμένω με ενδιαφέρον τη συγκεκριμένη απάντησή σας σε αυτό μου το αίτημα.
Gay Mitchell (PPE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, σήμερα ο λαός του Σουδάν, τόσο στον Βορρά όσο και στον Νότο, έχει την ευκαιρία να εστιάσει την προσοχή του στην ανάπτυξη της οικονομίας του και την αξιοποίηση του πλούτου που μπορούν να προσφέρουν οι πετρελαϊκοί του πόροι με σκοπό τη διατροφή και την εκπαίδευση του πληθυσμού, όμως πρέπει να βοηθήσουμε και εμείς, και μάλιστα χωρίς καθυστερήσεις.
Σήμερα το 80% των κατοίκων του Νότου δεν έχει πρόσβαση σε εγκαταστάσεις αποχέτευσης. Ένα στα δέκα παιδιά πεθαίνει πριν από τα πρώτα του γενέθλια. Στις φτωχότερες περιοχές του Νότου, λιγότερο από το ένα τοις εκατό των παιδιών ολοκληρώνει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Κάθε χρόνο το Σουδάν εξάγει πετρέλαιο αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αν ο Βορράς και ο Νότος μπορέσουν να καταλήξουν σε μια διπλωματική και ειρηνική λύση –και μπορούν– τότε και οι δύο πλευρές θα καταφέρουν να αξιοποιήσουν τους πλούσιους φυσικούς πόρους τους ώστε να ξεφύγουν από την έσχατη φτώχεια στην οποία ζουν –τη φτώχεια που μαστίζει τη γη τους– με λίγη βοήθεια από τους φίλους τους.
Βεβαίως, το μέλλον και των δύο κυβερνήσεων θα εξαρτηθεί από θέματα όπως η χάραξη των συνόρων, η κατανομή των πετρελαϊκών εσόδων και το καθεστώς της περιοχής Abyei, της διαφιλονικούμενης πετρελαιοπαραγωγής περιοχής στα σύνορα μεταξύ Βορρά και Νότου. Απευθύνω έκκληση στην Ύπατη Εκπρόσωπο και στην Επιτροπή να ενθαρρύνουν την εσπευσμένη διεξαγωγή διπλωματικών διαπραγματεύσεων μεταξύ Βορρά και Νότου για την επίλυση των εκκρεμών ζητημάτων το συντομότερο δυνατόν και, κυρίως, να διατηρήσουν αυτό το ζήτημα στις κορυφαίες θέσεις της ατζέντας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με μεγάλη χαρά θα καλωσορίσω κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους και των δύο πλευρών, οι οποίοι θα εκπροσωπούν τις αντίστοιχες χώρες, σε μια προσεχή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης των χωρών ΑΚΕ με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κάτι τέτοιο θα αποτελέσει ένδειξη εδραίωσης της κρατικής τους υπόστασης. Εκτιμώ δε ότι είναι κάτι που πρέπει να ενθαρρύνουμε όσο το δυνατόν συντομότερα.
Guido Milana (S&D). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, δεν θέλω να διαταράξω αυτήν την εορταστική ατμόσφαιρα.
Είναι αλήθεια ότι φτάσαμε στο τέλος της φάσης που ξεκίνησε το 2005, κατά τη διάρκεια της οποίας η διπλωματία συνέβαλε στο να διασφαλιστεί η όσο το δυνατόν πιο ομαλή εξέλιξη των γεγονότων. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά ανεπίλυτα προβλήματα. Έχουμε να κάνουμε με μια νεαρή χώρα, η οποία θα συνεχίσει να είναι νεαρή και όταν οριστικοποιηθεί η απόσχιση. Είναι μια χώρα που ακόμη δεν έχει χαράξει τα σύνορά της, δεν έχει επιλύσει το πρόβλημα των συγκρούσεων στην περιοχή Abyei που ακούσαμε να θίγεται επανειλημμένως, το ζήτημα του πετρελαιαγωγού, που είναι το σημαντικότερο για τη χώρα αυτή, καθώς και το καθεστώς διεθνούς βοήθειας.
Θέλω, λοιπόν, να απευθύνω μια πολύ απλή επισήμανση στον κ. Επίτροπο. Υπάρχουν δύο ή τρία πράγματα που πρέπει οπωσδήποτε να κάνουμε. Πρέπει να χαράξουμε μια στρατηγική για το Νότιο Σουδάν και να αναγνωρίσουμε αυτό το νέο κράτος στις 7 Φεβρουαρίου, χωρίς να περιμένουμε ώς τις 9 Ιουλίου, οπότε θα επισημοποιηθούν τα αποτελέσματα των εκλογών. Πρέπει επίσης να κινητοποιήσουμε αμέσως την υπηρεσία εξωτερικής δράσης μας, και να εγκαταστήσουμε αντιπροσωπεία στο Νότιο Σουδάν.
Μόνον έτσι μπορεί να υποστηριχθεί αυτή η διαδικασία· μόνον έτσι μπορεί μια ευφυής, στρατηγική διπλωματία να υποστηρίξει αυτή τη χώρα στην πορεία εκδημοκρατισμού της. Επισημαίνω ότι το πρώτο πράγμα που πρέπει να πράξει η χώρα είναι να καταρτίσει το σύνταγμά της, και η Ευρώπη μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια σε αυτόν τον τομέα.
Niccolò Rinaldi (ALDE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, άρχισα να εργάζομαι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως πολιτικός σύμβουλος το 1991 και ήδη από τότε η σύγκρουση μεταξύ βορείου και νοτίου Σουδάν αποτελούσε επαναλαμβανόμενη κρίση. Επιτέλους, μετά από 20 χρόνια, φαίνεται να βλέπουμε λίγο φως στην άκρη ενός μεγάλου, επίπονου τούνελ.
Όπως επεσήμαναν ο κ. Milana και άλλοι ομιλητές, μένουν ακόμη να γίνουν πολλά, όμως πολλοί εξ ημών προετοιμαζόμασταν για το χειρότερο και προβλέπαμε την επανέναρξη του εμφυλίου πολέμου. Επομένως, συγχαίρω τον Βορρά και τον Νότο της χώρας γι’ αυτό το αρχικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Πλέον, κάθε ημέρα που περνά μας φέρνει πιο κοντά στην κήρυξη της ανεξαρτησίας. Σε κανέναν δεν επιτρέπονται απρόσεκτες κινήσεις, είτε στο Χαρτούμ, είτε στην Τζούμα, στις Βρυξέλλες ή στην Αφρικανική Ένωση στην Αντίς Αμπέμπα. Για παράδειγμα, η ιδέα της εγκατάστασης αντιπροσωπείας της ΕΕ υπό ειδικό καθεστώς έως την κήρυξη της ανεξαρτησίας είναι οπωσδήποτε ευπρόσδεκτη. Το Σουδάν μπορεί πολύ σύντομα να μας διδάξει –να διδάξει στη διεθνή κοινότητα– ένα θαυμάσιο μάθημα σχετικά με τον κυνισμό και τις κρίσεις τις οποίες, περισσότερο λόγω παραίτησης, θεωρούμε συχνά ανυπέρβλητες.
Frank Engel (PPE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετίζω την επικείμενη ανεξαρτησία του Νοτίου Σουδάν και συγχαίρω τον λαό της περιοχής γι’ αυτό το επίτευγμα.
Όπως μόλις ανέφερε ο συνάδελφός μας, κ. Goerens, ο οποίος είχε την καλοσύνη να με προσεγγίσει με την ευκαιρία αυτή, έχει κανείς το δικαίωμα να μην ζει υπό το καθεστώς της Σαρία. Είναι ένα δικαίωμα το οποίο οφείλουμε να σεβαστούμε. Ωστόσο, πρέπει συγχρόνως να επισημάνω ότι υπάρχουν ορισμένοι πληθυσμοί που ευλογήθηκαν με την ευκαιρία να κατακτήσουν το δικαίωμα σε αυτήν την ελευθερία. Πολύ κοντά, ο λαός της Σομαλιλάνδης δεν έχει αυτήν την ευκαιρία.
Επιθυμώ επίσης να αναθεωρήσουμε την πολιτική μας, η οποία, μέχρι στιγμής, συνίστατο στη μη αναγνώριση των προσπαθειών του λαού της Δημοκρατίας της Σομαλιλάνδης που δημιούργησε ένα ελεύθερο και δημοκρατικό μουσουλμανικό κράτος στην περιοχή, απέναντι στο οποίο όμως συμπεριφερόμαστε σαν να μην υπάρχει.
Κύριε Πρόεδρε, σε σχέση με το Νότιο Σουδάν, θέλω επίσης να πω λίγα λόγια για το καθεστώς της χώρας. Το Νότιο Σουδάν παραμένει η φτωχότερη χώρα στην Αφρική παρά το γεγονός ότι, κατά την τελευταία πενταετία, απέκτησε πρόσβαση στο ήμισυ των πετρελαϊκών πόρων ολόκληρου του Σουδάν. Αντιλαμβάνομαι ότι αντιμετώπισε ξεκάθαρο πρόβλημα υπανάπτυξης, το οποίο, μέχρι σήμερα, οφειλόταν κατά κύριο λόγο στην παραμέληση της περιοχής από το Χαρτούμ.
Ωστόσο, στο εξής, θα ήθελα η Ευρωπαϊκή Ένωση να επιμείνει στην ανάγκη ορθής διακυβέρνησης και ανάπτυξης και όχι να βοηθήσει στη χρηματοδότηση της υπανάπτυξης που υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί στο Νότιο Σουδάν στο μέλλον.
Jarosław Leszek Wałęsa (PPE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να αντισταθούμε στον πειρασμό της επίδειξης υπέρμετρης αισιοδοξίας κατά τη διάρκεια της σημερινής συζήτησης. Οι προβλέψεις των εξελίξεων στο Σουδάν δεν είναι τίποτε άλλο παρά αβάσιμες προφητείες. Παρά τις ελπίδες που γέννησε το πρόσφατο δημοψήφισμα, δεν πρέπει να υποτεθεί ότι το ζήτημα έχει ήδη επιλυθεί. Αυτό απέχει πολύ από την αλήθεια και κανείς δεν γνωρίζει ακόμη αν η χώρα θα διαιρεθεί σύμφωνα με τις επιθυμίες των κατοίκων του Νότου.
Ένα επιπλέον ζήτημα είναι το γεγονός ότι το νότιο τμήμα της χώρας είναι σήμερα ενωμένο λόγω της αντιπάθειάς του προς τον μουσουλμανικό Βορρά. Όταν αυτό το αίσθημα εκλείψει και έρθει η στιγμή της δημιουργίας κρατικών θεσμών, η ισορροπία μεταξύ των τριών πολιτισμικά και γλωσσικά διαφορετικών φυλών θα γίνει πολύ γρήγορα εμφανής. Αυτό το ζήτημα θα αποκτήσει τεράστια σημασία και πρέπει να μας απασχολήσει από τώρα.
Το επόμενο ερώτημα που πρέπει να θέσουμε, και στο οποίο πρέπει να δώσουμε απάντηση, είναι το εξής: γιατί εκφράζουμε σήμερα ελπίδες για ειρηνική επίλυση μιας σύγκρουσης που διήρκεσε μισό αιώνα; Η απάντηση είναι σαφής: αργό πετρέλαιο. Τόσο τα ξένα συμφέροντα, χωρίς τα οποία θα ήταν αδύνατη η εξόρυξη του πετρελαίου σε μια τόσο φτωχή χώρα, όσο και οι εκπρόσωποι των δύο πλευρών της χώρας οσμίστηκαν πετροδολάρια.
Ας ελπίσουμε ότι δεν θα μας τυφλώσει η απληστία και ότι η επιθυμία μας να βοηθήσουμε δεν θα διασφαλίσει απλώς τη χρηματοδότηση μέτρων δημιουργίας κρατικών δομών, αλλά θα μας επιτρέψει να εφαρμόσουμε προγράμματα που θα ωφελήσουν την κοινωνία.
Anna Záborská (PPE). – (SK) Κύριε Πρόεδρε, πριν από το δημοψήφισμα μας ανησυχούσε πολύ το ενδεχόμενο ταραχών και χαίρομαι για το γεγονός ότι η διεξαγωγή του ήταν ειρηνική και το αποτέλεσμά του έγκυρο. Εντούτοις, είναι αναγκαίο να διασφαλίσουμε, όπως επεσήμανε η βαρόνη Ashton, την ορθή διενέργεια συμπληρωματικού δημοψηφίσματος στην περιοχή Abyei, καθώς και στην περιοχή όπου βρίσκεται το πετρέλαιο. Σε αυτή τη συμπληρωματική ψηφοφορία θα είναι επίσης αναγκαία η αποστολή παρατηρητών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ακόμη και μετά την κήρυξη της ανεξαρτησίας του, το Νότιο Σουδάν δεν θα πάψει να είναι μια από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Στην περιοχή δραστηριοποιούνται πολλές σλοβακικές ΜΚΟ και είναι σημαντικό να επικρατούν κατάλληλες συνθήκες για την υλοποίηση του έργου τους. Θέλω επίσης να υπογραμμίσω τον ρόλο της τοπικής εκκλησίας και των εκκλησιαστικών οργανώσεων, οι οποίες αξίζουν επίσης τη στήριξή μας. Έχουν ιδρύσει και διευθύνουν πολλά σχολεία και εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης και χαίρουν μεγάλου σεβασμού στην περιοχή.
Θέλω να ολοκληρώσω αυτήν την παρέμβαση επισημαίνοντας ότι, μετά τη διχοτόμηση του Σουδάν, δεν πρέπει να λησμονήσουμε τη μειονότητα των κατοίκων του Νοτίου Σουδάν που προσέφυγαν στον Βορρά μετά τις διώξεις τις οποίες υπέστησαν και ζουν εκεί για πολλά χρόνια. Αν το Βόρειο Σουδάν δεν αναγνωρίσει το καθεστώς διπλής ιθαγένειας, όπως έχει υποσχεθεί ο Πρόεδρος al-Bashir, θα ισχύει ο νόμος της Σαρία, οπότε κινδυνεύουν να μετατραπούν σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας.
María Muñiz De Urquiza (S&D). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, συζητούμε ένα επιτυχημένο εγχείρημα: το γεγονός ότι, μετά από πολυετείς συγκρούσεις, το Σουδάν κατάφερε με ειρηνικό και δημοκρατικό τρόπο να εφαρμόσει μια πολυσύνθετη διαδικασία απόσχισης, σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζει το διεθνές δίκαιο· το δικαίωμα αυτοδιάθεσης κάθε πληθυσμού που υπόκειται σε ξένη, αποικιοκρατική ή ρατσιστική κυριαρχία και κάθε πληθυσμού που συμφωνεί στην απόσχιση βάσει ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ή συμφωνίας μεταξύ των μερών.
Το εγχείρημα αυτό αποτελεί επίσης επιτυχία για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία υποστήριξε και παρακολούθησε την εκλογική διαδικασία, κάτι που θα πράξει άλλωστε σύντομα στο Τσαντ και στην Ουγκάντα. Ας ελπίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αναλάβει ηγετικό ρόλο στους κόλπους της διεθνούς κοινότητας υπέρ της υποστήριξης του κράτους που θα προκύψει από το δημοψήφισμα στο Νότιο Σουδάν, έτσι ώστε να επιλυθούν όλα τα εκκρεμή ζητήματα που εθίγησαν στη σημερινή συζήτηση, από τα επαναπατριζόμενα άτομα έως τους φυσικούς πόρους. Ας ελπίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα παράσχει την πλήρη στήριξή της σε αυτή τη διαδικασία.
Izaskun Bilbao Barandica (ALDE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θέλω από το βήμα αυτό να αποδώσω εύσημα για την ολοκλήρωση του δημοψηφίσματος στο Νότιο Σουδάν. Χάρη σε μια δημοκρατική διαδικασία, μια σύνθετη κοινωνία, με εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές, και με σοβαρές οικονομικές αντιπαραθέσεις, έθεσε τέλος σε μια σύγκρουση που κόστισε δύο εκατομμύρια ζωές. Θέλω, λοιπόν, να συγχαρώ τους βασικούς συντελεστές της διαδικασίας και να αναγνωρίσω τον ρόλο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος εκπλήρωσε την ειρηνευτική του αποστολή. Επιπλέον, θέλω να εκφράσω την ευχή να ακολουθηθεί το ίδιο παράδειγμα και σε άλλες συγκρούσεις, ευελπιστώ δε ότι ορισμένα κράτη στην περιοχή μας θα εγκαταλείψουν τους φόβους τους έναντι αρχών όπως το δικαίωμα των λαών στην επιλογή και η άσκηση του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση.
Η φιλοδοξία, η αδιαλλαξία, η μη αναγνώριση των μειονοτήτων και των δικαιωμάτων τους και η μη αποδοχή της πολυμορφίας αποτελούν αιτία πολλών εντάσεων. Ο διάλογος και οι πολιτικές διαδικασίες οδηγούν στην επίλυση αυτών των εντάσεων. Η έγκαιρη προσφυγή στον διάλογο και σε πολιτικές διαδικασίες προλαμβάνει τις συγκρούσεις, αλλά όταν αρνούμαστε να δεχτούμε την πραγματικότητα και επιχειρούμε να ξεπεράσουμε αυτές τις συγκρούσεις χωρίς να λέμε την αλήθεια, βρισκόμαστε σε δρόμο που είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει αργότερα σε μεταμέλεια.
Χαράλαμπος Αγγουράκης (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, δυστυχώς δεν συμμερίζομαι τη μεγάλη αισιοδοξία που εκφράστηκε από τους περισσότερους ομιλητές στην αίθουσα αυτή. Κατ' αρχάς, γιατί πρέπει να αναρωτηθούμε για ποιό λόγο, ειδικά το Νότιο Σουδάν, απέκτησε ‘τόσο εύκολα’ την ανεξαρτησία του τη στιγμή που η Δυτική Σαχάρα έχει ένα καθεστώς - όπως αυτό που γνωρίζουμε - και δεν της αναγνωρίζεται αυτό το δικαίωμα. Για εμένα και το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας η απάντηση είναι πολύ απλή. Το Νότιο Σουδάν είχε την τύχη να έχει πετρέλαια.
Εμείς ευχόμαστε το πετρέλαιο να μην καταντήσει να είναι κατάρα για το λαό του Νότιου Σουδάν, όπως ήταν για το λαό του Ιράκ ή άλλων λαών. Υπάρχουν ακόμη σοβαρά, άλυτα προβλήματα. Πιστεύουμε, δυστυχώς, ότι θα ενταθεί ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων για την περιοχή αυτή και κάνουμε έκκληση στους εργαζόμενους του Νότιου Σουδάν να μην υποκύψουν στο διαίρει και βασίλευε, αλλά μαζί με τους εργαζόμενους του Βορείου Σουδάν να χαράξουν μια άλλη προοπτική για τη χώρα τους.
Franz Obermayr (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, στο πρόσφατο δημοψήφισμα που διεξήχθη στο Νότιο Σουδάν, ο λαός αποφάσισε ότι τα παλαιά, αυθαίρετα αποικιοκρατικά σύνορα πρέπει να καταρριφθούν. Τον Ιούλιο, ιδρύεται επισήμως το 193ο κράτος του κόσμου. 3,8 εκατομμύρια άνθρωποι ψήφισαν υπέρ της δημιουργίας ενός ανεξάρτητου κράτους και μόλις 45.000 ψήφισαν υπέρ του να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν· αυτό σημαίνει ότι η συντριπτική πλειονότητα τάχθηκε υπέρ της άσκησης του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση και τούτο πρέπει να μας χαροποιεί.
Ωστόσο, η διαίρεση καθαυτή δεν πρόκειται να εξασφαλίσει τη σταθερότητα της χώρας. Το Σουδάν εξακολουθεί να είναι ταραγμένη περιοχή, ενώ στον Βορρά είναι πανταχού παρών ο ριζοσπαστικός ισλαμισμός. Εκτός από τα υπόλοιπα μέτρα, είναι συνεπώς σημαντικό να αναπτυχθούν διοικητικές δομές, διότι τα νέα σύνορα απαιτούν διαχείριση και εποπτεία.
Αυτό προϋποθέτει μια αποτελεσματική πολιτική ασφάλειας στο σύνολο της ευρύτερης περιοχής – στη Σομαλία, στο Σουδάν και στο Νότιο Σουδάν. Η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ καλείται, σε συνεργασία με τους διεθνείς παράγοντες, να προωθήσει την ασφάλεια και τη σταθερότητα σε αυτήν την περιοχή και, πάνω απ’ όλα, να καταπολεμήσει τις ριζοσπαστικές τάσεις και να υποστηρίξει με γενναιότητα το Νότιο Σουδάν.
Seán Kelly (PPE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, επιτέλους, μέσα στο γενικό κλίμα κατήφειας και καταστροφολογίας, έχουμε και μια ευχάριστη είδηση. Είναι μια ευχάριστη είδηση στην οποία με υπερηφάνεια μπορώ να δηλώσω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση συνέβαλε πολύ σημαντικά – συγχαρητήρια, λοιπόν, στη βαρόνη Ashton και στους συναδέλφους της, καθώς και στους βουλευτές του Κοινοβουλίου που παρακολούθησαν τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος.
Βεβαίως, μόλις τώρα αρχίζει η ουσιαστική προσπάθεια για τη μετάβαση στην ελευθερία και την ανεξάρτητη κρατική υπόσταση του Νοτίου Σουδάν. Η διαδικασία αυτή θα είναι πολύ δύσκολη και η παγκόσμια Ιστορία έχει δείξει ότι οδηγεί συχνά σε εμφυλίους πολέμους.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο διασφαλίζοντας την ομαλή ολοκλήρωση της μετάβασης, έτσι ώστε ο λαός του Νοτίου Σουδάν να αποκτήσει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Mitchell, όπως η εκπαίδευση, ακόμη και οι εγκαταστάσεις αποχέτευσης.
Εκτιμώ ότι, ειδικότερα, τα σύνορα και η κατανομή των πετρελαϊκών πόρων θα είναι θέματα καίριας σημασίας. Ένας διάσημος ιρλανδός ήρωας, ο Michael Collins, είχε πει κάποτε ότι τα σύνορα πάντα έφερναν και πάντα θα φέρνουν μπελάδες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως ανεξάρτητος και αντικειμενικός παράγοντας, μπορεί να διαδραματίσει καίριο ρόλο στην υλοποίηση της τόσο αναγκαίας διαδικασίας μετάβασης. Σας ευχαριστώ πολύ. Ευχόμαστε στον λαό του Σουδάν καλή επιτυχία.
Michel Barnier, μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, η βαρόνη Ashton μου ζήτησε να ακούσω όλες τις παρεμβάσεις σας και σας άκουσα προσεκτικά. Θέλω να σας ευχαριστήσω για την κατανόησή σας, καθώς η βαρόνη Ashton όφειλε να αποχωρήσει από την Αίθουσα λόγω επειγουσών υποχρεώσεών της, αφού προηγουμένως παρουσίασε τη θέση της, ως Υπάτης Εκπροσώπου, σχετικά με το άκρως ευαίσθητο ζήτημα του Σουδάν.
Σε αυτήν την αχανή περιοχή της Αφρικής, είναι σαφές –και προκύπτει από όλες τις ομιλίες σας, κυρίες και κύριοι– πως, ό,τι συμβαίνει σε μια χώρα, μπορεί να επηρεάσει όλες τις υπόλοιπες χώρες στα πεδία της ανάπτυξης, της ειρήνης και της σταθερότητας. Δεν πρέπει να λησμονείται ότι το Σουδάν συνορεύει με εννέα χώρες. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό αυτό που επιτεύχθηκε μέσω του δημοψηφίσματος.
Η κ. De Keyser, την οποία θέλω να συγχαρώ για τον ρόλο της ως επικεφαλής των εκλογικών παρατηρητών, υπενθύμισε, όπως άλλωστε και η βαρόνη Ashton, την επιτυχία αυτού του δημοψηφίσματος – μιας υποδειγματικής διαδικασίας και μιας διαδικασίας μετάβασης η οποία πρέπει να είναι ειρηνική. Καθώς το έπραξε και η ίδια, επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω και εγώ τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και άλλους για την καλή συνεργασία κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών οργάνων και, κυρίως, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Κυρίες και κύριοι, σε αρκετές παρεμβάσεις αναφέρατε το θέμα του Νταρφούρ. Από την πλευρά μου, δεν έχω λησμονήσει την περίοδο κατά την οποία, το 2004, οπότε κορυφώθηκε η κρίση, ως υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας τότε, είχα επισκεφθεί το Al-Fashir στα βάθη του Νταρφούρ, καθώς και τα όσα άκουσα και είδα εκεί.
Γι’ αυτό λοιπόν χαίρομαι που μου δόθηκε σήμερα η ευκαιρία να σχολιάσω αυτήν την κατάσταση εκ μέρους της βαρόνης Ashton. Μας απασχολεί σε εξαιρετικό βαθμό αυτή η κατάσταση και, ασφαλώς, παρακολουθούμε τις εξελίξεις με μεγάλη ανησυχία για τα όσα συμβαίνουν σήμερα εκεί, ενώ, όπως είναι φυσικό, μας λυπούν οι πολυάριθμες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η απαγωγή προσωπικού των Ηνωμένων Εθνών. Γι’ αυτό καλούμε όλες τις πλευρές να συμμετάσχουν σε αυτήν την ειρηνευτική διαδικασία. Φυσικά, πρέπει να υποστηρίξουμε αυτήν την ειρηνευτική διαδικασία. Αυτός είναι ο στόχος της πολιτικής μας δράσης, όλων των προσπαθειών που καταβάλλονται για τη διαμόρφωση συνθηκών σταθερότητας και, ακόμη πιο συγκεκριμένα, της ανθρωπιστικής βοήθειας την οποία παρέχουμε.
Κύριε Πρόεδρε, θέλω να επισημάνω ότι, από το 2003, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συνεισφέρει 776 εκατ. ευρώ υπέρ της ανθρωπιστικής συνεργασίας με το Σουδάν, και συγκεκριμένα στο Νταρφούρ, το οποίο την χρειάζεται επειγόντως, και στο Νότιο Σουδάν. Θέλω επίσης να επισημάνω ή να επιβεβαιώσω ότι η υπηρεσία ανθρωπιστικής βοήθειας και πολιτικής προστασίας της Επιτροπής (ECHO) θα συνεχίσει να δρα προληπτικά και θέλω να ευχαριστήσω όλο το προσωπικό που έχει συνεργαστεί με την ECHO για την επανένταξη του πληθυσμού που επιστρέφει στο Νότιο Σουδάν από τον Βορρά, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.
Όσον αφορά τη συνεργασία με το Νότιο Σουδάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προσφέρει περισσότερη βοήθεια σε αυτήν την πολύ συγκεκριμένη περιοχή, έτσι ώστε να προαγάγει τις δυνατότητές της στους τομείς της ανάπτυξης της υπαίθρου και της γεωργικής παραγωγής, τις οποίες τόσο χρειάζονται αυτοί οι πληθυσμοί για να μην είναι για πάντα εξαρτημένοι από τις εισαγωγές, το κόστος των οποίων αυξάνεται λόγω της αστάθειας των τιμών. Όσοι με γνωρίζουν προσωπικά, γνωρίζουν την αμέριστη προσήλωσή μου σε αυτούς τους στόχους, σήμερα ως Επίτροπος και προηγουμένως υπό άλλες ιδιότητες. Η Επιτροπή έθιξε εκτεταμένα το θέμα αυτό στην ανακοίνωση που εξέδωσε σήμερα το πρωί. Κατά συνέπεια, στους ζωτικούς τομείς της ανάπτυξης της υπαίθρου, της γεωργικής ανάπτυξης, των βασικών υπηρεσιών, της εκπαίδευσης και της υγείας, η Επιτροπή θα συνεχίσει να αυξάνει τη βοήθεια που χορηγεί. Επί του παρόντος σχεδιάζουμε να συστήσουμε ειδικά ταμεία ύψους περίπου 150 εκατ. ευρώ για τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού στο Σουδάν και, φυσικά, στο Νότιο Σουδάν.
Αυτά ήθελα να σας μεταφέρω. Πολύ σύντομα, θα προσθέσω τρία ακόμη σχόλια. Ως προς το θέμα της ιθαγένειας, το οποίο έθιξαν πολλοί βουλευτές, θέλω να πω ότι υποστηρίζουμε πλήρως το έργο της επιτροπή της οποίας ηγείται ο Πρόεδρος Mbeki, η οποία διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις σχετικά με τη μελλοντική ιθαγένεια και άλλα ζητήματα που σχετίζονται με αυτό το σοβαρό πρόβλημα.
Ως προς το θέμα του διεθνούς δικαστηρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να υποστηρίζει χωρίς επιφυλάξεις το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Έχουμε επανειλημμένως καλέσει όλες τις αρχές, και ειδικότερα τις αρχές του Σουδάν, να συνεργαστούν πλήρως με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου ένα τελευταίο σχόλιο για ένα θέμα που έθιξαν πολλοί από τους ομιλητές, δηλαδή το θέμα του χρέους. Σας υπενθυμίζω τα τελευταία συμπεράσματα του Συμβουλίου, τα οποία ήταν σαφέστατα: η Ευρωπαϊκή Ένωση θα υποστηρίξει την ελάφρυνση του χρέους αυτής της χώρας λαμβάνοντας υπόψη, όπως και άλλοι εταίροι, την πρόοδο που αναμένουμε να σημειωθεί, την οποία θέλουμε να ενισχύσουμε και να ενθαρρύνουμε πολιτικά και οικονομικά ώστε να διασφαλιστεί η σταθερότητα της χώρας.
Αυτές είναι οι απαντήσεις που ήθελα να δώσω στο Σώμα εξ ονόματος της βαρόνης Ashton.
Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.
Indrek Tarand (Verts/ALE), γραπτώς. – (EN) Η κατάσταση στο σύνολο της Βόρειας Αφρικής είναι όντως επικίνδυνη, αλλά και ελπιδοφόρα συγχρόνως. Τα περιφερειακά χαρακτηριστικά επιτάσσουν να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις ανθρωπιστικές και στρατιωτικές ικανότητες, προκειμένου να παρασχεθεί ασφάλεια και σταθερότητα. Εντούτοις, καθώς βλέπουμε ότι η ΕΕ πωλεί προηγμένα οπλικά συστήματα όπως πολεμικά πλοία τύπου Mistral στη Ρωσία, λαμβάνει κανείς υπόψη το γεγονός ότι η Ρωσία δεν έχει ακόμη βιώσει αντίστοιχες δημοκρατικές επαναστάσεις;
Andreas Mölzer (NI), γραπτώς. – (DE) Η ψήφος του Νοτίου Σουδάν, στο δημοψήφισμα, υπέρ της απόσχισης ήταν αναμενόμενη. Ήταν επίσης αναμενόμενο ότι αυτό δεν θα οδηγούσε σε καμία περίπτωση στον τερματισμό των προβλημάτων της περιοχής. Καταρχάς, ο Νότος παραμένει ασταθής και πρέπει να αποδείξει πρώτα ότι μπορεί να σταθεί ως ανεξάρτητο κράτος. Αυτό ενδέχεται να συμβεί πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία τον Ιούλιο, καθώς η απώλεια του 25% της έκτασης και του 20% του πληθυσμού δεν θα πλήξει το Βόρειο Σουδάν τόσο έντονα όσο το να εκχωρήσει ένα σημαντικό μέρος των πετρελαϊκών εσόδων του. Γι’ αυτό, η ΕΕ πρέπει να βοηθήσει το νέο κράτος να διατηρήσει την ανεξαρτησία του και να προστατέψει την κυριαρχία του, διότι η αναπτυξιακή βοήθεια προς το Νότιο Σουδάν μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και στον μελλοντικό εφοδιασμό της Ευρώπης με πετρέλαιο. Η ΕΕ πρέπει λοιπόν να αντλήσει διδάγματα από την Κίνα, δεδομένου ιδίως ότι το Πεκίνο συνδυάζει με έξυπνο τρόπο την αναπτυξιακή βοήθεια με την προμήθεια πρώτων υλών. Έτσι, και οι δύο πλευρές βγαίνουν κερδισμένες από το κινεζικό μοντέλο. Δεν πρέπει να αγνοηθεί ούτε το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης προς την Ευρώπη. Ως εκ τούτου, πρέπει να συναφθεί μια συμφωνία με την κυβέρνηση του Νοτίου Σουδάν σχετικά με την επανεισδοχή των υπηκόων της χώρας οι οποίοι έχουν εισέλθει παρανόμως στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εν συνεχεία θα πρέπει να παρακολουθήσουμε προσεκτικά το κατά πόσον το Νότιο Σουδάν είναι πραγματικά διατεθειμένο να τηρήσει αυτή τη συμφωνία.
17. Διορισμός ανώτερων διοικητικών στελεχών στις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές (συζήτηση)
Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τον διορισμό ανώτερων διοικητικών στελεχών στις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές.
Enikő Győri, ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω τον Επίτροπο και τους αξιότιμους βουλευτές –τους αγαπητούς πρώην συναδέλφους μου– για την ευκαιρία που μου δίνουν να σχολιάσω, εξ ονόματος του Συμβουλίου, τη διαδικασία διορισμού των προέδρων και των εκτελεστικών διευθυντών των νέων Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών –των ΕΕΑ– καθώς και τις αρχές που πρέπει να διέπουν την άσκηση των καθηκόντων τους.
Οι κανονισμοί για τις ΕΕΑ, τους οποίους εγκρίναμε πριν από λιγότερο από τρεις μήνες, δεν προβλέπουν συγκεκριμένο ρόλο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στους διορισμούς των προέδρων και εκτελεστικών διευθυντών των επιμέρους ΕΕΑ, οι οποίοι γίνονται από τα αντίστοιχα συμβούλια εποπτών.
Επομένως, σύμφωνα με τους κανονισμούς των ΕΕΑ, ο πρόεδρος κάθε ΕΕΑ διορίζεται από το συμβούλιο εποπτών της. Επιπλέον, οι κανονισμοί των ΕΕΑ αναθέτουν καίριο ρόλο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο έχει τη δυνατότητα να ενίσταται στον διορισμό αυτών των ανώτερων διοικητικών στελεχών και να απαλλάσσει από τα καθήκοντά του έναν πρόεδρο μετά από σχετική απόφαση του αρμοδίου συμβουλίου εποπτών.
Ποια είναι, λοιπόν, η θέση του Συμβουλίου σε αυτό το σύστημα; Το Συμβούλιο, ως συννομοθέτης, συμφώνησε με το Κοινοβούλιο να εισαγάγει σε αυτούς τους κανονισμούς διατάξεις που διασφαλίζουν ότι τα μέλη των συμβουλίων εποπτών –των διοικητικών συμβουλίων, δηλαδή– ο πρόεδρος και ο εκτελεστικός διευθυντής κάθε ΕΕΑ θα προστατεύονται και θα δεσμεύονται από καθεστώς αυστηρής ανεξαρτησίας, έτσι ώστε να δρουν αποκλειστικά και μόνον υπέρ των συμφερόντων της Ένωσης.
Δεν θα επαναλάβω το πλήρες κείμενο των διατάξεων αυτών των διατάξεων, και ειδικότερα των άρθρων 42, 46, 49 και 52, αλλά το πνεύμα τους είναι ξεκάθαρο:. ούτε τα μέλη των συμβουλίων με δικαίωμα ψήφου, ούτε ο πρόεδρος ή ο εκτελεστικός διευθυντής, θα ζητούν ή θα λαμβάνουν οδηγίες από όργανα ή φορείς της ΕΕ, κυβερνήσεις των κρατών μελών ή άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, και ότι όλοι αυτοί οι φορείς, από την πλευρά τους, δεν θα επιδιώκουν να επηρεάσουν τον πρόεδρο ή τον εκτελεστικό διευθυντή κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Οι κανονισμοί των ΕΕΑ υπόκεινται στους κανονισμούς υπηρεσιακής κατάστασης που έχουν εγκριθεί από τα όργανα της ΕΕ. Περιλαμβάνουν επίσης μια σειρά βασικών διατάξεων, στόχος των οποίων είναι να διασφαλιστεί ότι ο πρόεδρος και ο εκτελεστικός διευθυντής κάθε αρχής θα επιλέγεται με τον πλέον αντικειμενικό τρόπο, με βάση αποκλειστικά και μόνον τα κριτήρια που περιγράφονται στα άρθρα 48 και 51 των κανονισμών.
Εκτός από τη διοικητική εμπειρία που πρέπει να έχει ένας εκτελεστικός διευθυντής, σημειώνω ότι και τα δύο άρθρα αναφέρουν ως κριτήρια «τα προσόντα, τις ικανότητες, τις γνώσεις για τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα και τις αγορές και την πείρα σχετικά με τη χρηματοοικονομική εποπτεία και ρύθμιση».
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, το Συμβούλιο όρισε φιλόδοξους στόχους για τις ΕΕΑ όταν ενέκρινε τους κανονισμούς που τις διέπουν και είμαι βέβαιη ότι το ίδιο ισχύει και για το Κοινοβούλιο. Τώρα επαφίεται στα δύο θεσμικά όργανα, ως αρμόδιες για τον προϋπολογισμό αρχές, να διασφαλίσουν ότι αυτές οι φιλοδοξίες θα μετατραπούν στα κατάλληλα μέσα κάθε έτος, βάσει της δημοσιονομικής πρότασης της Επιτροπής.
Η Προεδρία αποδίδει επίσης μεγάλη σημασία στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων όλων των κρατών μελών απέναντι στις νέες αρχές. Το Συμβούλιο, ως συννομοθέτης, θεωρεί επιβεβλημένο να εφαρμόζονται πλήρως και να τηρούνται πιστά όλες οι διατάξεις των κανονισμών. Αναμένουμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, να διασφαλίσει ότι αυτό θα γίνει όντως πράξη.
Όπως θα γνωρίζουν οι αξιότιμοι βουλευτές, η Επιτροπή έχει αναλάβει επίσης, βάσει της αιτιολογικής σκέψης 55 των κανονισμών, την ευθύνη της κατάρτισης πίνακα των επικρατέστερων υποψηφίων στο πλαίσιο της διαδικασίας επιλογής του πρώτου προέδρου κάθε αρχής. Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συμφώνησαν επί της εναρκτήριας αυτής διαδικασίας κατά την έγκριση των κανονισμών.
Ευελπιστώ ότι οι πρόεδροι θα μπορέσουν τώρα να ξεκινήσουν το έργο τους. Είναι ύψιστης σημασίας η έναρξη της λειτουργίας των αρχών το ταχύτερο δυνατόν. Αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της αντίδρασης της ΕΕ στις προκλήσεις που δημιουργεί η χρηματοπιστωτική κρίση. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε και είμαι σίγουρη ότι μπορώ να υπολογίζω στην πλήρη στήριξη του Κοινοβουλίου προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή συγκρότηση και λειτουργία των νέων υπηρεσιών.
Χάρη στην καλή συνεργασία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η ΕΕ έχει αποκτήσει πλέον μια νέα αρχιτεκτονική εποπτικών αρχών. Έχουμε από κοινού την ευθύνη να διασφαλίσουμε ότι οι ΕΕΑ θα αρχίσουν να ασκούν πλήρως τα καθήκοντά τους το ταχύτερο δυνατόν.
Ως εκπρόσωπος μιας φιλικής προς το Κοινοβούλιο Προεδρίας, είμαι προσηλωμένη στον στόχο της όσο το δυνατόν πιο αρμονικής συνεργασίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ευελπιστώ επίσης ότι θα μου δοθεί η ευκαιρία να συνεργαστώ με ένα Κοινοβούλιο που θα αποτελέσει πιστό εταίρο μας.
Michel Barnier, μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία υπουργέ, κυρίες και κύριοι, από 1ης Ιανουαρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποκτήσει νέο σύστημα εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Το σύστημα αυτό, σε συνδυασμό με την εκ θεμελίων μεταρρύθμιση των κανονισμών που διέπουν τη λειτουργία των αγορών και των χρηματοπιστωτικών παραγόντων, θα ενισχύσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην Ένωση και, κατά την εκτίμησή μου, θα διευρύνει τις ευκαιρίες και θα δημιουργήσει σταθερά θεμέλια για τη χρηματοπιστωτική βιομηχανία, η οποία είναι εξαιρετικά σημαντική στις χώρες μας.
Θέλω καταρχάς να συγχαρώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον καίριο ρόλο που έχει διαδραματίσει επί σειρά ετών στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας. Το γεγονός ότι διαθέτουμε σήμερα ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα και αντλούμε τα διδάγματα της κρίσης στον εν λόγω τομέα, όπως και σε άλλους, οφείλεται εν πολλοίς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Τώρα πλησιάζουμε το τελευταίο στάδιο της διαδικασίας δημιουργίας αυτής της νέας αρχιτεκτονικής των τριών Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών με τον διορισμό των προέδρων και των εκτελεστικών διευθυντών τους που θα πραγματοποιηθεί εντός των προσεχών ημερών. Κυρίες και κύριοι, αυτές οι διαδικασίες διορισμών διεξήχθησαν με πλήρη διαφάνεια και με αυστηρή τήρηση των κανονισμών βάσει των οποίων ιδρύθηκαν οι αρχές, καθώς και άλλων κανόνων που διέπουν τον διορισμό των επικεφαλής των ρυθμιστικών αρχών της Ένωσης.
Για τις συγκεκριμένες έξι θέσεις υποβλήθηκαν 275 αιτήσεις. Εξετάστηκαν όλες με προσοχή και αντικειμενικότητα. Οι ρόλοι που ανατέθηκαν στους διαφορετικούς παράγοντες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το συμβούλιο εποπτών, καθώς και την ίδια την Επιτροπή, έγιναν απολύτως σεβαστοί. Στο μέλλον, θα συνεχίσουμε να διασφαλίζουμε τη διαφάνεια και τον ορθό σχεδιασμό της διαδικασίας, έτσι ώστε η Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να έχει τη δυνατότητα να ασκεί τα πολύ σημαντικά καθήκοντά της επιτυγχάνοντας τα βέλτιστα δυνατά αποτελέσματα.
Το Κοινοβούλιο έχει προβάλει, και συνεχίζει να προβάλλει, μεγάλες απαιτήσεις από αυτές τις αρχές, και ορθώς κατά τη γνώμη μου. Προβάλλει απαιτήσεις τις οποίες κατανοώ. Όπως και το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή είναι της άποψης ότι οι πρόεδροι και οι εκτελεστικοί διευθυντές αυτών των αρχών πρέπει να επιλέγονται με βάση τα προσόντα, την πείρα, την ανεξαρτησία, την προσήλωσή τους στην Ευρώπη και τις γνώσεις τους για θέματα που σχετίζονται με την εποπτεία και τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Κυρίες και κύριοι, αυτό είναι το πνεύμα που έχει ακολουθηθεί μέχρι στιγμής στις εν εξελίξει διαδικασίες επιλογής με βάση τις υποψηφιότητες που μας έχουν υποβληθεί.
Επιπλέον, καθώς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αποφάσισαν, όπως προβλέπεται στο άρθρο 68 των κανονισμών για την ίδρυση αυτών των αρχών, ότι οι πρόεδροι και οι εκτελεστικοί διευθυντές θα υπόκεινται στους κανόνες που αφορούν το προσωπικό των θεσμικών οργάνων της Ένωσης, η Επιτροπή μερίμνησε για την εφαρμογή αυτού του καθεστώτος και για την τήρηση αυτών των κανόνων, στον συγκεκριμένο όπως και σε άλλους τομείς.
Κυρίες και κύριοι, εκφράσατε ανησυχίες σχετικά με τους μισθούς και το ανώτατο όριο ηλικίας των ανώτερων διευθυντικών στελεχών αυτών των αρχών. Από την άποψη αυτή, έχουμε διερευνήσει όλες τις επιλογές προκειμένου να εξασφαλίσουμε τη μέγιστη δυνατή ευελιξία και το θέμα αυτό μπορεί, αν καταστεί αναγκαίο, να επανεξεταστεί κατά την αναθεώρηση του καθεστώτος λειτουργίας των αρχών, η οποία προγραμματίζεται να διεξαχθεί στα τέλη του 2013.
Συμφωνώ επίσης με την πρόθεση του Κοινοβουλίου να επιτευχθεί η βέλτιστη δυνατή ισορροπία μεταξύ των δύο φύλων στα διοικητικά όργανα αυτών των αρχών. Κατά τη διαδικασία προεπιλογής, η Επιτροπή εφάρμοσε αυστηρά την αρχή των ίσων ευκαιριών με βάση τις υποβληθείσες υποψηφιότητες. Σημειώνω σε αυτό το πλαίσιο ότι, στην τελευταία διαδικασία διορισμού των εκτελεστικών διευθυντών, η οποία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και δεν έχει ολοκληρωθεί, δύο πολύ ικανές γυναίκες είναι οι επικρατέστερες υποψήφιες για μια θέση εκτελεστικού διευθυντή.
Συμφωνώ πλήρως με την άποψη του Κοινοβουλίου ότι χρειαζόμαστε ισχυρές αρχές, οι οποίες θα είναι απαλλαγμένες από πολιτικές και άλλου είδους παρεμβάσεις. Οι πρόεδροι, οι εκτελεστικοί διευθυντές και τα μέλη των επιμέρους συμβουλίων με δικαίωμα ψήφου πρέπει να είναι απολύτως ανεξάρτητα και να δρουν αποκλειστικά υπέρ των συμφερόντων της Ένωσης. Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν κατοχυρώσει αυτήν την αρχή στους κανονισμούς ίδρυσης των αρχών, και ειδικότερα στα άρθρα 42, 46, 49 και 52, στα οποία αναφέρθηκε προ ολίγου η υπουργός κ. Győri.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως θεματοφύλακας του δικαίου της ΕΕ, θα αναλάβει πλήρως τις ευθύνες της προκειμένου να διασφαλίσει την αυστηρή συμμόρφωση με τις διατάξεις των αυτών άρθρων. Θα προσέθετα δε ότι η Επιτροπή θα είναι παρούσα στα όργανα διακυβέρνησης των αρχών και ότι, από αυτή την άποψη, θα μεριμνά, όπως είναι φυσικό, ώστε όλες οι αποφάσεις που λαμβάνονται να υπηρετούν τα συμφέροντα της Ένωσης.
Όσον αφορά τη σύνθεση του συμβουλίου εποπτών, η Επιτροπή έχει ήδη υπογραμμίσει ότι είναι νομικώς αναγκαίο και πολιτικά ουσιώδες να διασφαλιστεί ότι τα εν λόγω συμβούλια θα απαρτίζονται από τους επικεφαλής των αρμοδίων εθνικών αρχών. Έχω απευθύνει προσωπικές επιστολές στις αρχές αυτές, στις οποίες διευκρινίζω τη συγκεκριμένη πτυχή, όπου απαιτούνταν τέτοιες διευκρινίσεις. Ορισμένες εθνικές αρχές τροποποίησαν έκτοτε την εκπροσώπησή τους. Άλλες δεν το έχουν πράξει ακόμη. Να είστε πάντως βέβαιοι ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί πολύ προσεκτικά αυτήν την πτυχή και θα επιδείξει ευελιξία.
Η σύνθεση των συμβουλίων των αρχών πρέπει να σέβεται πλήρως τις επιθυμίες σας και τις επιθυμίες του νομοθέτη εν γένει και θα μεριμνήσω προσωπικά ώστε οι επικεφαλής των εθνικών αρχών να είναι παρόντες τουλάχιστον, και επαναλαμβάνω, τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο σύμφωνα με το άρθρο 40 των κανονισμών βάσει των οποίων ιδρύθηκαν αυτές οι αρχές.
Τέλος, κυρίες και κύριοι, συμφωνώ με την πρόθεση του Κοινοβουλίου να διασφαλιστεί ότι οι αρχές αυτές θα διαθέτουν τους αναγκαίους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους ώστε να ασκούν με αξιόπιστο τρόπο τα καθήκοντά τους. Η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή μπορεί να υπολογίζει στην τεχνική υποστήριξη της Επιτροπής, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέπεια μεταξύ, αφενός, των ευθυνών που ανατίθενται σε αυτές τις αρχές και, αφετέρου, όπως είναι φυσικό, των πόρων που διατίθενται σε αυτές για την άσκηση των καθηκόντων τους.
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, τώρα έχει ζωτική σημασία να ολοκληρωθούν με επιτυχία οι διαδικασίες διορισμού και η ανάληψη των καθηκόντων από τους προέδρους και τους εκτελεστικούς διευθυντές αυτών των αρχών. Οι εν λόγω αρχές πρέπει να ξεκινήσουν αμέσως το πρακτικό έργο τους. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι, καθημερινώς, μου αποδεικνύεται η χρησιμότητα αυτών των νέων αρχών, μιας και σήμερα τις συμβουλευόμαστε σχεδόν σε καθημερινή βάση.
Τα καθήκοντα που θα αναλάβουν οι αρχές αυτές σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου είναι μείζονος σημασίας. Επιθυμία μας ήταν να έχουν ξεκινήσει τη λειτουργία τους από την 1η Ιανουαρίου. Τώρα είναι ευθύνη όλων μας, σύμφωνα με τον ρόλο του καθενός, να τους επιτρέψουμε να ασκούν τα καθήκοντά τους με ταχύτητα και υπό ευνοϊκές συνθήκες. Για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζονται την πλήρη στήριξη του Σώματός σας.
Θέλω να επαναλάβω στο σημείο αυτό ότι, από τη δική της πλευρά, η Επιτροπή θα διασφαλίσει ότι η πρόθεση του νομοθέτη θα γίνει απολύτως σεβαστή και ότι αυτές οι αρχές θα εργάζονται αποκλειστικά και μόνον υπέρ των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. Dagmar ROTH-BEHRENDT Αντιπροέδρου
Jean-Paul Gauzès, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Győri, κύριε Barnier, η σημερινή συζήτηση δεν είναι συζήτηση νομικού χαρακτήρα, αλλά ουσιαστική πολιτική συζήτηση. Είναι μια συζήτηση για το μέλλον της ρύθμισης του χρηματοπιστωτικού συστήματος στην Ευρώπη. Είναι η κορύφωση μιας πτυχής του έργου του Κοινοβουλίου, σε συνεργασία με το Συμβούλιο και υπό την καθοδήγηση της Επιτροπής. Θα είμαι λοιπόν απολύτως ξεκάθαρος.
Κατά τη δική μας άποψη, το θέμα δεν είναι να κάνουμε κάποιο είδος επανάστασης ή να επιδείξουμε τη δύναμή μας έτσι για πλάκα. Το θέμα είναι να διασφαλίσουμε ότι θα εφαρμοστεί στην πράξη το πνεύμα που κυριάρχησε στη συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου. Δεν κάνουμε μάθημα νομικής. Τα κείμενα δεν έχουν σημασία. Γνωρίζουμε τα κείμενα. Εκείνο που έχει σημασία είναι ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστούν πρακτικά αυτά τα κείμενα. Κατά την έννοια αυτή, θέλω να ευχαριστήσω τον κύριο Επίτροπο για τη σαφήνεια της τοποθέτησής του.
Ποτέ δεν προσπαθήσαμε να αμφισβητήσουμε την Επιτροπή, γι’ αυτό οι δηλώσεις του κυρίου Επιτρόπου είναι απολύτως σύμφωνες με τις επιθυμίες του Κοινοβουλίου. Μιλούμε εν προκειμένω για μια πολιτική πράξη η οποία συνίσταται στο να πούμε το εξής: «Τα όργανα αυτά έχουν συσταθεί, πρέπει τώρα να τους προσφέρουμε τους συγκεκριμένους πόρους που χρειάζονται για να λειτουργήσουν σωστά».
Εντούτοις, νομίζω ότι δεν έχουμε απλώς αμφιβολίες αλλά και υποψίες για τον τρόπο με τον οποίο έχουν εφαρμοστεί οι διατάξεις αυτές από ορισμένα κράτη μέλη, από όσους επιθυμούν να αποδιαρθρώσουν το ευρωπαϊκό σύστημα εποπτείας και να αποτρέψουν τη χρηματοπιστωτική ρύθμιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτή είναι η απόπειρα στην οποία αντιτασσόμαστε, διότι πιστεύουμε ότι, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα σήμαινε ότι εξαπατηθήκαμε στις διαπραγματεύσεις για την εποπτεία. Οι διαπραγματεύσεις υπήρξαν μακρές και δύσκολες. Όλοι κάναμε συμβιβασμούς. Η βελγική Προεδρία έκανε πολύ αξιόλογη δουλειά και η Επιτροπή προσέφερε εξαιρετική ώθηση. Σήμερα, υπάρχει κίνδυνος να καταλήξουμε στη δημιουργία θεσμικών οργάνων χωρίς ουσιαστική εξουσία: λόγω της χαμηλής βαθμίδας του διοριζόμενου προσωπικού· λόγω του γεγονότος ότι τα κράτη μέλη δεν επέλεξαν τους αρίστους και ίσως επειδή οι μισθοί δεν ήταν ελκυστικοί.
Εν πάση περιπτώσει, σήμερα το Κοινοβούλιο χρειάζεται μια συγκεκριμένη απάντηση. Κυρία υπουργέ, οφείλω να πω ότι, παρά τα αισθήματα φιλίας που τρέφω για το πρόσωπό σας, καθώς καθίσαμε στα ίδια έδρανα και υπήρξαμε μέλη της ίδιας πολιτικής ομάδας και της ίδιας επιτροπής, η επιστολή, την οποία είδα και η οποία, ομολογουμένως, αποτελεί απλώς προσχέδιο, είναι ανεπαρκής.
Θα σας δώσω την απάντηση της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες). Είναι απλή. Λέτε, εξ ονόματος του Συμβουλίου, ότι συμφωνείτε πλήρως με τα όσα μόλις ανέφερε ο κ. Επίτροπος. Μπορώ να σας πω ότι, κατά τη δική μας άποψη, αυτή η δήλωση είναι ικανοποιητική. Η δήλωση του κ. Επιτρόπου είναι ακριβής. Αναφέρεται στα προβλήματα σε σχέση με τους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους. Η επιστολή σας πρέπει να δηλώνει το εξής: «Συμφωνούμε με όλα όσα δήλωσε ο Επίτροπος». Κυρία Győri, αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Συμφωνούμε με όλα όσα δήλωσε απόψε ο κ. Επίτροπος στην Ολομέλεια.
Udo Bullmann, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, γιατί βρισκόμαστε εδώ; Ο κ.Barnier δήλωσε ότι βρισκόμαστε εδώ επειδή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατάφερε να δημιουργήσει αξιόλογες ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές. Αυτό δεν ήταν μέρος του προγράμματος του Συμβουλίου. Δεν ήταν μέρος του προγράμματος των κρατών μελών. Ακόμη και η Επιτροπή διατηρούσε επιφυλάξεις σχετικά με το πόσο θα επιμέναμε στην ίδρυση αυτού του νέου μηχανισμού. Το Συμβούλιο θα κατανοήσει –οφείλει να κατανοήσει– όπως άλλωστε και η Επιτροπή –ίσως μάλιστα οικειοθελώς– γιατί ανησυχούμε.
Όχι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο –και η συγκεκριμένη δήλωση νομίζω ότι ισχύει για όλες τις πολιτικές ομάδες, όχι μόνον για εμάς τους Σοσιαλδημοκράτες– δεν θα επιτρέψει να παιχτούν εθνικά παιχνίδια τα οποία υπονομεύουν τις αρμοδιότητες αυτών των νέων εποπτικών αρχών. Αυτός είναι, φυσικά, ο λόγος για τον οποίο μας ενδιαφέρει ο διορισμός του προσωπικού. Έχουμε δικαιώματα σε αυτόν τον τομέα – απαιτείται διαβούλευση μαζί μας.
Υπάρχουν ορισμένα πράγματα τα οποία μας προκαλούν ανησυχία. Μας στέλνονται κατάλογοι προσώπων, τους οποίους διαβάζουμε και δεν μπορούμε να καταλάβουμε πραγματικά κατά πόσον εφαρμόζονται ή όχι κριτήρια με βάση το φύλο. Μας κοινοποιούνται προτάσεις για υποψηφίους και όταν τις διαβάζουμε –και το λέω αυτό με όλο τον σεβασμό για τα συγκεκριμένα πρόσωπα– δεν βλέπουμε κανέναν που να πιστεύουμε ότι μπορεί να κάνει σοβαρή δουλειά. Έχουμε σίγουρα να κάνουμε με αξιόλογους ανθρώπους οι οποίοι έχουν δείξει ήδη στον χώρο εργασίας τους ότι μπορούν να κάνουν καλά τη δουλειά τους, όμως τα άτομα που μας έχουν παρουσιαστεί δεν είναι άτομα τα οποία, βάσει της εξουσίας που μπορεί να τους είχε δοθεί στον προηγούμενο εργασιακό τους βίο, μπορούν να πουν πραγματικά στις εθνικές εποπτικές αρχές ποια θα είναι η θέση τους σε περίπτωση σύγκρουσης. Όπου υπάρχει ευρωπαϊκή εποπτεία, η εθνική δυναμική οδηγείται σε στασιμότητα. Αυτό μας εκπλήσσει και μας ενοχλεί και πρέπει να μας κάνει να αναλάβουμε δράση.
Όχι, αυτές οι διαδικασίες δεν είναι ικανοποιητικές και διερωτώμαι γιατί, για παράδειγμα, δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε προσέγγιση αντίστοιχη με αυτή που έχουμε υιοθετήσει έναντι των υπευθύνων της OLAF, όπου φυσικά υπάρχει ενδιαφέρον για τη γνώμη αυτού του Σώματος. Γιατί δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό; Μας δίνεται μία ακόμη ευκαιρία σε σχέση με τους εκτελεστικούς διευθυντές. Μπορείτε ακόμη να δείξετε ότι σας ενδιαφέρει η γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Έχετε μία ακόμη ευκαιρία. Καλώ και τους δύο –την Προεδρεύουσα του Συμβουλίου και πρώην συνάδελφο βουλευτή του ΕΚ, κ. Győri, και τον Επίτροπο κ. Barnier– να αξιοποιήσετε αυτήν την ευκαιρία. Μπορείτε να λάβετε υπόψη τις αντιρρήσεις του Σώματος. Μπορείτε να μας πείτε ξεκάθαρα πώς θέλετε να συνεργαστείτε μαζί μας στο μέλλον. Μπορείτε να μας πείτε ξεκάθαρα ποιους στόχους θα υποστηρίξετε στη μεταρρύθμιση του 2013 και ποια μέσα θα διαθέσετε στα όργανα που δημιουργούνται. Θα σας δοθεί επίσης η ευκαιρία να αποσαφηνίσετε αν σας ενδιαφέρει η γνώμη μας για τα μέλη του προσωπικού που δεν έχουν ακόμη διοριστεί. Σας καλώ, λοιπόν, με κάθε σοβαρότητα και προς το συμφέρον της Ευρώπης, να αποφασίσετε αυτούς τους κανόνες γρήγορα.
Sylvie Goulard, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Győri, κύριε Επίτροπε, σας ευχαριστώ για την αποψινή σας παρουσία στο Σώμα. Γνωρίζουμε καλά ότι ο διαθέσιμος χρόνος ήταν περιορισμένος, γι’ αυτό σας ευχαριστούμε θερμά που αρχίσατε να μας δίνετε ορισμένες απαντήσεις. Εκτιμώ ότι είναι σημαντικό να δηλώσουμε με σαφήνεια ποιο είναι το κίνητρό μας, όπως έπραξαν οι συνάδελφοί μου.
Το κίνητρό μας συνίσταται στο ότι αγωνιστήκαμε συλλογικά επί μήνες για να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρξει μια περίοδος «πριν από την κρίση» και μια περίοδος «μετά την κρίση», ότι, σε αυτήν την εσωτερική αγορά, η οποία διευκόλυνε την επέκταση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και των τραπεζικών δραστηριοτήτων, και τασσόμαστε σαφώς υπέρ της διασυνοριακής προσφοράς αυτού του τομέα, οι κοινοί κανόνες και η εποπτεία θα εναρμονιστούν αναλόγως. Για να είμαστε ειλικρινείς, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων –και, επιπλέον, με την υποστήριξη της Επιτροπής– διαπιστώσαμε ότι θεωρούμασταν ταραξίες. Διαπιστώσαμε ξεκάθαρα ότι υπήρχαν ορισμένα κράτη μέλη τα οποία ήθελαν να συνεχίσουν να ελέγχουν το σύστημα εποπτείας και ότι δεν ήθελαν να μπλέκονται άλλοι στα πόδια τους.
Κυρία Győri, μας λέτε ότι το Συμβούλιο δεν έχει λόγο στον διορισμό αυτών των αξιωματούχων, κάτι που από νομική άποψη είναι ορθό, όμως ορισμένα κράτη μέλη καιροφυλακτούν. Επίσης, ο κ. Επίτροπος επεσήμανε ότι οι υπηρεσίες του χρειάστηκε να πουν σε ορισμένες χώρες να στείλουν διακεκριμένες προσωπικότητες. Επομένως, το Κοινοβούλιο κάνει τη δουλειά του και προσπαθεί να εξασφαλίσει την ανεξαρτησία, τους πόρους και τη βούληση να επιτευχθεί πρόοδος.
Φυσικά, γνωρίζουμε πολύ καλά τις ευθύνες μας. Εμείς οι ίδιοι, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο, θέλουμε να στρωθούν στη δουλειά οι συγκεκριμένες αρχές, μιας και συνεισφέραμε προσωπικά στη δημιουργία τους. Δεν έχουμε καμία πρόθεση να καθυστερήσουμε το έργο τους· σκέφτομαι, για παράδειγμα, τις δοκιμασίες κόπωσης των τραπεζών, οι οποίες είναι τόσο σημαντικές. Ωστόσο, γεγονός παραμένει, όπως έχει ήδη επισημανθεί, ότι θα είμαστε απαιτητικοί, θα σκεφτούμε το ζήτημα και θα αφιερώσουμε τον αναγκαίο χρόνο ώστε να εξετάσουμε λεπτομερώς τα όσα μας είπε ο καθένας από εσάς και θα αποφασίσουμε με καθαρή συνείδηση.
Θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Barnier για τις πολύ σαφείς δηλώσεις του και θέλω να παρακαλέσω εσάς, κυρία Győri, να μην είστε αφελής. Διακυβεύονται πολλά.
Sven Giegold, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, κατά τη γνώμη μου, το μείζον ζήτημα εν προκειμένω είναι πώς θα αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις δυνατότητες που προσφέρει η νομοθεσία ώστε να δημιουργηθεί πραγματικά ισχυρό καθεστώς εποπτείας στην Ευρώπη και έχουμε τις αμφιβολίες μας για το κατά πόσον οι δυνατότητες αυτές αξιοποιούνται όντως με τον βέλτιστο τρόπο από τα θεσμικά όργανα. Παρατηρούμε ελλείψεις στη διαδικασία. Ως Κοινοβούλιο, μέχρι στιγμής δεν καταφέραμε να δούμε εκ των προτέρων τον κατάλογο των υποψηφίων, αλλά μόνον το τελικό αποτέλεσμα. Θα ήταν πολύ εύκολο να μας στείλουν τώρα τον αντίστοιχο κατάλογο για τους εκτελεστικούς διευθυντές. Είναι εμφανές ότι δεν εκπροσωπούνται ισότιμα τα δύο φύλα στις θέσεις που έχουν δημιουργηθεί και, λόγω ορισμένων γεγονότων κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, έχουμε τις αμφιβολίες μας για το κατά πόσον τα κράτη μέλη θα προβούν όντως σε διορισμούς οι οποίοι θα είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης.
Αυτό και άλλες παρατηρήσεις στην επιστολή μας μάς δίνουν το δικαίωμα να θέτουμε ένα θεμελιώδες ερώτημα. Εντούτοις, πέρα και πάνω από όλα αυτά, υπάρχει, φυσικά, και το ζήτημα της καταλληλότητας των συγκεκριμένων προσώπων και από την άποψη αυτή όλοι οι υποψήφιοι πρέπει να αξιολογηθούν ατομικά με βάση τις ικανότητές τους. Θεωρούμε ότι υπάρχουν δύο μείζονα προβλήματα σε σχέση με αυτό το ζήτημα. Στις ακροάσεις, διαπιστώσαμε ότι ένας από τους υποψηφίους αμφισβήτησε το κατά πόσον η αρχή που δημιουργείται είναι πραγματικό ευρωπαϊκό όργανο, αλλά μίλησε αντιθέτως για ένα δίκτυο εποπτικών αρχών, ενώ ακόμη και όταν ερωτήθηκε σχετικά δεν φάνηκε διατεθειμένος να διορθώσει την τοποθέτησή του.
Δεν λάβαμε σαφείς απαντήσεις όταν ρωτήσαμε τους υποψηφίους αν είναι διατεθειμένοι να καταστήσουν διαφανείς όλες τις επαφές με τους εκπροσώπους ομάδων συμφερόντων του χρηματοπιστωτικού τομέα. Στείλαμε επιστολή και στους τρεις υποψηφίους και, από τη δική μας πλευρά τουλάχιστον, το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας θα εξαρτηθεί από το εάν θα μας δοθούν σαφείς και ολοκληρωμένες απαντήσεις σχετικά με αυτό το θέμα.
Kay Swinburne, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, η Ομάδα ECR χαιρετίζει την ευκαιρία που μας προσφέρεται απόψε για να συζητήσουμε αυτά τα θέματα στο Σώμα.
Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η πολιτική μας ομάδα πιστεύει ότι και οι τρεις υποψήφιοι για την προεδρία της ΕΕΑ, όπως παρουσιάστηκαν χθες στην Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, έχουν όλα τα αναγκαία προσόντα και είναι απολύτως ικανοί να αναλάβουν τα σημαντικά καθήκοντα που συνεπάγεται η θέση τους.
Τα όποια σχόλιά μου απόψε αφορούν αποκλειστικά τη διαδικασία που έχει ακολουθηθεί μέχρι το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε τώρα. Θέλω, λοιπόν, να ζητήσω οι μελλοντικές διαδικασίες επιλογής να έχουν ως στόχο την προσέλκυση όσο το δυνατόν περισσότερων ταλαντούχων υποψηφίων, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία σκέψης και η ανανέωση στα ανώτερα διοικητικά όργανα τέτοιων αρχών. Προς τον σκοπό αυτόν, οι κλίμακες μισθοδοσίας πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στο αναμενόμενο κύρος αυτών των ρόλων. Οι περιττοί ηλικιακοί περιορισμοί, καθώς και κάθε άλλο κριτήριο που δεν σχετίζεται με τεχνικές δεξιότητες και γενικές ικανότητες, πρέπει να αποφεύγονται με κάθε κόστος.
Μπορούμε να τα καταφέρουμε λίγο καλύτερα από ό,τι αυτή τη φορά, από την άποψη της εφαρμοζόμενης διαδικασίας καθώς και της διαφάνειας έναντι του Κοινοβουλίου. Ευελπιστώ ότι αυτό θα ληφθεί υπόψη στο μέλλον.
Marta Andreasen, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, δεν πιστεύω ότι είναι αναγκαίοι αυτοί οι διορισμοί στις εποπτικές αρχές διότι δεν πιστεύω ότι είναι αναγκαία η ύπαρξη των ίδιων των αρχών. Μήπως η δημιουργία ενός ακόμη επιπέδου εποπτείας με την επωνυμία ΕΑΚΑΑ θα αποτελέσει βελτίωση σε σύγκριση με τις υφιστάμενες εποπτικές αρχές; Πιστεύω ότι, έτσι, θα προκαλέσουμε απλώς σύγχυση σχετικά με το ποιος είναι αρμόδιος και για τι.
Θα δημιουργήσει η εποπτική αρχή κατάλληλους κανόνες για τη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική ζώνη του πλανήτη; Αμφιβάλλω. Νομίζω, απεναντίας, ότι οι αγαπημένες θεωρίες των διαφόρων πολεμίων της αγοράς θα υιοθετηθούν και θα επιβληθούν στο City του Λονδίνου. Τα προβλήματα που προκάλεσε η χρηματοπιστωτική δραστηριότητα τα τελευταία χρόνια οφείλονται στο ότι οι ισχύοντες κανόνες είτε καταπατούνταν είτε αγνοούνταν από αυτούς στους οποίους είχε ανατεθεί το καθήκον της επιβολής τους.
Δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτές οι αρχές θα έχουν καλύτερη τύχη. Επιπλέον, μας παρουσιάστηκε μία μόνον υποψηφιότητα για κάθε θέση – μέθοδος εντελώς αντιδημοκρατική. Βεβαίως, η ίδια μέθοδος χρησιμοποιήθηκε για τον διορισμό του Προέδρου της Επιτροπής, των υπολοίπων Επιτρόπων και της Υπάτης Εκπροσώπου. Θα μπορούσα να συνεχίσω την απαρίθμηση· ο κατάλογος είναι μεγάλος. Σας ενθαρρύνω όλες και όλους να καταψηφίσετε αυτούς και κάθε άλλο υποψήφιο.
Michel Barnier, Επιτροπή. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα είμαι σύντομος, καθώς μίλησα με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ειλικρίνεια και σαφήνεια. Έχω σταθμίσει προσεκτικά κάθε λέξη της δήλωσής μου, η οποία θα επιβεβαιωθεί γραπτώς σε επιστολή την οποία έχω συνυπογράψει με τον Αντιπρόεδρο Šefčovič, έτσι ώστε τα πράγματα να είναι ξεκάθαρα.
Απαντώντας στις επιμέρους παρεμβάσεις σας, για τις οποίες σας ευχαριστώ, θα επισημάνω απλώς τρία ζητήματα.
Το πρώτο αφορά την ανεξαρτησία και το κύρος των προέδρων των αρχών. Με ευχαριστεί ιδιαίτερα, αλλά δεν με εκπλήσσει, η απόλυτη προσήλωση του Κοινοβουλίου, την οποία συμμερίζεται η Επιτροπή, στον στόχο της προάσπισης αυτής της ανεξαρτησίας και αυτού του κύρους, προκειμένου να εξασφαλίσει ότι αυτές οι αρχές θα είναι σεβαστές σε βάθος χρόνου. Αυτό είναι καίριας σημασίας, και θα είναι σημαντικό για το μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη το πλήθος και τη σοβαρότητα των καθηκόντων που θα κληθούν να διαχειριστούν αυτές οι αρχές. Προηγουμένως, εθίγησαν τα θέματα των οργανισμών αξιολόγησης και των δοκιμασιών κόπωσης. Είναι θέματα για την αντιμετώπιση των οποίων θα χρειαστούμε τις αρχές και την αξιοπιστία τους. Αυτή είναι η πρώτη παρατήρηση που ήθελα να κάνω και επ’ αυτού, βεβαίως, το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή, καθώς και –εύχομαι και πιστεύω– το Συμβούλιο, μπορούν να συμφωνήσουν.
Το δεύτερο ζήτημα είναι η διαδικασία επιλογής. Κυρίες και κύριοι, θυμάμαι τις συζητήσεις στους τριμερείς διαλόγους, όπου αυτή η διαδικασία αποτέλεσε αντικείμενο πολλαπλών διαλόγων και, εν τέλει, συμφωνίας μεταξύ των συννομοθετών. Έχει τη μορφή που έχει και αναμφίβολα παρουσιάζει ορισμένες αδυναμίες. Εισηγήθηκα προσωπικά τη ρήτρα «ραντεβού» με σκοπό τη βελτίωσή της. Δεν έχω λόγους να πιστεύω –και σας το λέω αυτό με καθαρή συνείδηση– ότι αυτό δεν επέτρεψε την επιλογή κατάλληλων υποψηφίων. Δεν έχω λόγους να αμφισβητώ τα κίνητρα των υποψηφίων που επιλέχθηκαν. Αφού έλαβα τους πίνακες των επικρατέστερων υποψηφίων και συναντήθηκα προσωπικά με όλους τους υποψηφίους, ανέλαβα προσωπικά την ευθύνη για την ιεράρχηση των υποψηφιοτήτων σύμφωνα με κριτήρια τα οποία ήταν, κατά τη συνείδησή μου, τα πλέον πρόσφορα και αξιόπιστα. Ωστόσο, για την εξεύρεση αυτών των αξιόλογων υποψηφίων, στηριχθήκαμε στους καταλόγους που μας διαβιβάστηκαν και στις 275 υποψηφιότητες που υποβλήθηκαν από τις ρυθμιστικές αρχές των κρατών μελών. Εφαρμόζουμε μια ρήτρα «ραντεβού» για τη βελτίωση αυτών των διαδικασιών, η οποία αναμφίβολα μπορεί να βελτιωθεί. Θέλω όμως να πω με καθαρή συνείδηση ότι, από τη δική μου πλευρά, δεν έχω κανέναν λόγο να δηλώσω ή να σκεφτώ ότι δεν επιλέξαμε αξιόλογους υποψηφίους, οι οποίοι θα είναι ικανοί να αντεπεξέλθουν στις ευθύνες τους.
Τέλος, υπάρχει ένα τρίτο ζήτημα, το οποίο έθιξαν ορισμένοι βουλευτές και το οποίο αφορά στο επίπεδο εκπροσώπησης των εθνικών αρχών. Η Επιτροπή θα μεριμνά πάντα ώστε η εκπροσώπηση αυτή να συμμορφώνεται πλήρως με τους ισχύοντες κανόνες και να γίνεται στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο. Θέλω να εκφράσω τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη στήριξη που μας προσέφερε σε αυτό το εξαιρετικά κρίσιμο θέμα, το οποίο αποτελεί επίσης ένα από τα βασικά στοιχεία της αξιοπιστίας.
Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, αυτά ήθελα να σας πω, πριν αποσυρθούμε όλες και όλοι για να σκεφτούμε το θέμα, όπως ανέφερε προηγούμενος ομιλητής. Αυτή ήταν η διαβεβαίωσή μου προς το Κοινοβούλιο, η μέριμνά μας, την οποία θέλω να εκφράσω προσωπικά εξ ονόματος όλων των μελών της Επιτροπής, υπέρ της επαγρύπνησης έτσι ώστε να επιτύχουν στο έργο τους αυτές οι αρχές. Έτσι θα δημιουργηθεί ένα γνήσιο ευρωπαϊκό σύστημα εποπτείας, το οποίο δεν θα υποκαταστήσει τις εθνικές εποπτικές αρχές, αλλά θα τις βοηθήσει να συνεργαστούν μεταξύ τους αποτελεσματικότερα, και το οποίο θα διαθέτει αυτόνομες αρμοδιότητες όταν καλείται να ανταποκριθεί σε προκλήσεις και κινδύνους που σήμερα έχουν σαφώς υπερεθνικό χαρακτήρα.
Είχαμε ανάγκη, και τώρα έχουμε αποκτήσει σε μεγάλο βαθμό, χάρη σε εσάς, αυτές τις τρεις οθόνες ραντάρ, αυτές τις τρεις αρχές που συμπληρώνουν το έργο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου. Κυρίες και κύριοι, τώρα επιβάλλεται όλες και όλοι να στρωθούμε γρήγορα στη δουλειά, διότι, ειλικρινώς, διαπιστώνω ότι οι αγορές κινούνται πολύ γρήγορα, πολύ πιο γρήγορα από εμάς που οφείλουμε να ακολουθούμε τις δημοκρατικές μας διαδικασίες, και οι αρχές πρέπει να στρωθούν πολύ γρήγορα στη δουλειά.
Enikő Győri, ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, επιτρέψτε μου καταρχάς να απαντήσω στην πιο συχνή ερώτηση κατά τη διάρκεια της συζήτησης: θα συμφωνήσει το Συμβούλιο να αναθεωρήσει τη διαδικασία διορισμού που προβλέπει ο κανονισμός;
Γνωρίζω ότι στην ίδια αιτιολογική σκέψη αναφέρεται, για τους επόμενους διορισμούς προέδρων, ότι η δυνατότητα κατάρτισης πίνακα επικρατέστερων υποψηφίων από την Επιτροπή πρέπει να αναθεωρηθεί βάσει έκθεσης.
Γνωρίζω επίσης ότι το άρθρο 81 του κανονισμού προβλέπει τη διαβίβαση της αναθεώρησης της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έως τις 2 Ιανουαρίου 2014 και ακολούθως ανά τριετία. Έτσι θα έχουμε την ευκαιρία να βελτιώσουμε εγκαίρως τον κανονισμό, με βάση την πρακτική εμπειρία που θα αποκτηθεί εν τω μεταξύ, και σε αυτό το πνεύμα προσβλέπω σε εποικοδομητικό διάλογο μεταξύ των θεσμικών μας οργάνων ώστε να προετοιμαστεί το έδαφος για τη μελλοντική αξιολόγηση.
ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου. − (HU) Κυρία Πρόεδρε, η ομιλία μου και η ομιλία του κ. Επιτρόπου συντάχθηκαν σύμφωνα με τις αρμοδιότητές μας. Λάβαμε την επιστολή της προεδρίας της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής και προσπαθήσαμε και οι δύο να απαντήσουμε στις ερωτήσεις με γνώμονα τις αντίστοιχες αρμοδιότητές μας. Προσπάθησα να σας πείσω ότι υπάρχουν εγγυήσεις ανεξαρτησίας και, κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού, καθήκον του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου, ως τα δύο όργανα με δημοσιονομικές αρμοδιότητες, είναι να μεριμνούμε για τη δυνατότητα λειτουργίας των οργάνων αυτών. Ως εκ τούτου, έχω την αίσθηση ότι υπάρχει σαφής επιμερισμός καθηκόντων και αναμφίβολη δέσμευση από μέρους όλων των θεσμικών οργάνων.
Η επιστολή την οποία απέστειλε σήμερα ο πρόεδρος του Συμβουλίου ECOFIN, υπουργός György Matolcsy, απαντώντας στην επιστολή της προεδρίας της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής σήμερα το πρωί, συντάχθηκε στο ίδιο πνεύμα, και ευελπιστώ ότι, μαζί με τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα εκτιμήσετε ότι αποτελεί ικανοποιητική απάντηση. Το Συμβούλιο και η Προεδρία του Συμβουλίου υποστηρίζουν πλήρως αυτή τη θέση. Αυτή ήταν η ερώτηση του κ. Gauzès, στην οποία απάντησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σχέση με τα θέματα που ανήκουν στις αρμοδιότητές της. Ελπίζω λοιπόν, μετά από αυτό, να μην εμποδιστεί το Κοινοβούλιο να υποστηρίξει αύριο τους υποψηφίους, και να μπορέσουν επιτέλους να ξεκινήσουν το έργο τους οι εποπτικές αρχές.
Πρόεδρος. − Για την περάτωση της συζήτησης, έλαβα τρεις προτάσεις ψηφίσματος που υπεβλήθησαν σύμφωνα με το άρθρο 120 του Κανονισμού.(1)
Η συζήτηση έληξε. Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 11.30.
Γραπτή δήλωση (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Alfredo Pallone (PPE), γραπτώς. – (IT) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνέβαλε ουσιαστικά στη δημιουργία των νέων ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών εποπτικών αρχών. Γι’ αυτό θέλει να υπογραμμίσει τον ρόλο του σήμερα το απόγευμα και γι’ αυτό καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να δεσμευτούν ότι θα διασφαλίσουν την ανεξάρτητη λειτουργία των αρχών και τη διάθεση του προσωπικού και των πόρων που χρειάζονται. Αυτό ισχύει ανεξαρτήτως των προσώπων που θα διοριστούν. Οι υποψήφιοι για τις θέσεις προέδρων των ΕΕΑ έχουν αποδείξει στην πράξη την ικανότητα και τον επαγγελματισμό τους και έχω την πεποίθηση ότι θα ασκήσουν τα καθήκοντά τους με αμεροληψία και με τρόπο παραπάνω από ικανοποιητικό. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να υποστηριχθούν οι υποψήφιοι και να διασφαλιστεί ότι οι αρχές αυτές θα είναι σε θέση να ξεκινήσουν το έργο τους το ταχύτερο δυνατόν, καθώς υπάρχουν πολλά προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν και απαιτούν άμεσες παρεμβάσεις. Αυτή η επιτακτική ανάγκη μας ώθησε να συστήσουμε τις εν λόγω αρχές, και δεν πρέπει να τη λησμονήσουμε κατά την αυριανή ψηφοφορία.
18. Συμφωνίες σχετικά με το εμπόριο της μπανάνας - Κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1964/2005 του Συμβουλίου σχετικά με τους δασμούς για τις μπανάνες - Συμφωνίες σχετικά με το εμπόριο της μπανάνας (συζήτηση)
Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την κοινή συζήτηση:
– της σύστασης (A7-0002/2011) της Francesca Balzani, εξ ονόματος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου, σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου όσον αφορά τη σύναψη συμφωνίας της Γενεύης για το εμπόριο μπανανών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βραζιλίας, της Κολομβίας, της Κόστα Ρίκα, του Ισημερινού, της Γουατεμάλας, της Ονδούρας, του Μεξικού, της Νικαράγουας, του Παναμά, του Περού και της Βενεζουέλας, και συμφωνίας για το εμπόριο μπανανών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών [07782/2010 – C7-0148/2010 – 2010/0057(NLE)],
– της έκθεσης (A7-0003/2011) της Francesca Balzani, εξ ονόματος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου, όσον αφορά την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1964/2005 του Συμβουλίου σχετικά με τους δασμούς για τις μπανάνες [COM(2010)0096 – C7-0074/2010 – 2010/0056(COD)],
– της ερώτησης για προφορική απάντηση προς το Συμβούλιο για τη σύναψη συμφωνίας της Γενεύης για το εμπόριο μπανάνας, την οποία κατέθεσαν οι βουλευτές Vital Moreira και Francesca Balzani εξ ονόματος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (O-000012/2011 - B7-0007/2011), και
– της ερώτησης για προφορική απάντηση προς το Συμβούλιο για τη σύναψη συμφωνίας της Γενεύης για το εμπόριο μπανανών, την οποία κατέθεσαν οι βουλευτές Vital Moreira και Francesca Balzani εξ ονόματος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (O-000013/2011 - B7-0008/2011).
Francesca Balzani, εισηγήτρια. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το Κοινοβούλιο κλήθηκε να εκφράσει τη γνώμη του σχετικά με δύο συμφωνίες που συνήφθησαν με τις Ηνωμένες Πολιτείες και 11 χώρες της Λατινικής Αμερικής, με τις οποίες ολοκληρώνεται μια μακρά και δύσκολη υπόθεση. Αυτή η υπόθεση αφορούσε μια προσφυγή κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και το σημαντικότερο είναι ότι η Ένωση ήταν η πλευρά που έχασε.
Πρόκειται για ένα ακανθώδες ζήτημα, καθώς οι επίμαχες διαφορές σχετίζονται με την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων στο διεθνές εμπόριο, την οποία η Ευρώπη κατηγορήθηκε ότι παραβιάζει λόγω του τρόπου οργάνωσης των εισαγωγών μπανάνας στην Ένωση. Αυτό συμβαίνει διότι έχουμε ένα σύστημα δύο ταχυτήτων, δηλαδή εφαρμόζουμε ένα σύστημα για τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) και διαφορετικό σύστημα για άλλες χώρες. Το σύστημα αυτό έχει επιτρέψει στις χώρες ΑΚΕ να εισάγουν το συγκεκριμένο προϊόν στην ευρωπαϊκή αγορά χωρίς να καταβάλλουν εισαγωγικούς δασμούς, σε αντίθεση με άλλες χώρες, οι οποίες καταβάλλουν δασμό 176 ευρώ ανά τόνο.
Ως εκ τούτου, αυτή η συμφωνία εξισορροπεί την κατάσταση και, το σημαντικότερο, επιτρέπει στις χώρες ΑΚΕ, οι οποίες είναι ευάλωτες από την άποψη της ανάπτυξης, να εξάγουν τα προϊόντα τους στην ΕΕ χωρίς να υπόκεινται σε δασμούς. Συγχρόνως, οι υπόλοιπες χώρες που έχουν υπογράψει τις συμφωνίες θα μπορούν να εξάγουν μπανάνες στην ΕΕ με την καταβολή εισαγωγικών δασμών, οι οποίοι ωστόσο θα μειωθούν σταδιακά κατά τη διάρκεια της περιόδου 2011–2017, από το σημερινό επίπεδο των 176 ευρώ ανά τόνο στα 114 ευρώ ανά τόνο.
Εντούτοις, εκτός από την αποκατάσταση της συμμόρφωσης της ΕΕ με τις δεσμεύσεις της ως μέλους του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου και την αποκατάσταση κατ’ αυτόν τον τρόπο της αξιοπιστίας της, μεταξύ άλλων και ως θεσμού, σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι οι συμφωνίες αυτές είναι ευνοϊκές για τις χώρες ΑΚΕ που βρίσκονται σε ευάλωτο στάδιο ανάπτυξης, καθώς προβλέπουν μέσα για τη χρηματοδοτική τους στήριξη. Αυτά τα μέσα θα επιτρέψουν στις συγκεκριμένες χώρες να επενδύσουν στη διαφοροποίηση της παραγωγής τους και, επομένως, ευελπιστούμε ότι θα συμβάλουν στην ενίσχυση των οικονομιών τους. Προς το παρόν, τα μέτρα αυτά, αξίας 190 εκατ. ευρώ, προβλέπεται να εφαρμοστούν έως το 2013.
Εκτιμώ ότι οι συμφωνίες αυτές αποτελούν βήμα προόδου, όχι μόνον διότι θέτουν τέλος σε διαφωνίες για τις οποίες έχει καταδικαστεί η ΕΕ, με αποτέλεσμα να υφίσταται οικονομικές και πειθαρχικές συνέπειες και να πλήττεται η θεσμική αξιοπιστία της, όπως ανέφερα ήδη, αλλά και διότι οδηγούν σε μια ισορροπημένη λύση που σέβεται τις ανάγκες τόσο των χωρών ΑΚΕ όσο και των ευρωπαίων παραγωγών σε άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες, τους οποίους φυσικά δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε στο έλεος του άκρατου ανταγωνισμού.
Προτείνω, λοιπόν, να εγκρίνει το Κοινοβούλιο αυτές τις συμφωνίες, ζητώντας παράλληλα από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αναλάβουν αυστηρές δεσμεύσεις. Καταρχάς, πρέπει να εκπονήσουν, το ταχύτερο δυνατόν, μια αξιολόγηση του αντικτύπου αυτών των συμφωνιών έως το 2020 –συνεπώς, ο χρονικός ορίζοντας είναι μεγάλος– στις χώρες ΑΚΕ και στους ευρωπαίους παραγωγούς των άκρως απομακρυσμένων περιφερειών, οι οικονομίες των οποίων συνδέονται άμεσα με τις μπανάνες. Δεύτερον, το Κοινοβούλιο πρέπει να απαιτήσει αυστηρή δέσμευση για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των συνοδευτικών οικονομικών μέσων υπέρ των χωρών ΑΚΕ δεκαοκτώ μήνες πριν από την προγραμματισμένη λήξη τους. Έτσι θα διασφαλιστεί η δυνατότητα των χωρών αυτών να απολαμβάνουν μέτρα περαιτέρω ενίσχυσης και στήριξης εάν είναι αναγκαίο, προκειμένου να μην αφεθούν στην τύχη τους και να υποστηριχθούν για την καταπολέμηση, την αντιστάθμιση και την άμβλυνση σε ορισμένο βαθμό των τυχόν αρνητικών συνεπειών που μπορεί να έχει η εφαρμογή των συμφωνιών αυτών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω των προσαρμογών των τιμών και, συνακόλουθα, των αλλαγών ως προς την ανταγωνιστικότητα των μπανανών από άλλες χώρες.
Φρονώ, λοιπόν, ότι, επιλύοντας ένα ακανθώδες ζήτημα, αυτή η συμφωνία προσφέρει όντως μια διέξοδο που λαμβάνει επίσης υπόψη τις ανάγκες των πιο αδύναμων χωρών οι οποίες, όπως έχω ήδη επισημάνει, αποτελούσαν πάντα το κύριο μέλημά μας, κάτι που ίσχυε και κατά τη διάρκεια της μακράς συζήτησης που διεξήγαμε στο πλαίσιο της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου. Ευελπιστώ ότι αυτά τα μέτρα θα προσφέρουν ισχυρή υποστήριξη και θα αποτελέσουν ευνοϊκή λύση γι’ αυτά τα κράτη, ιδίως σε σχέση με την παρακολούθηση και τη δέσμευση, που αποτελεί αίτημα του Κοινοβουλίου προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο, να εξεταστούν οι συνέπειες της συμφωνίας και των μέτρων ενίσχυσης, τα οποία πρέπει να επεκταθούν και να αυξηθούν εάν κριθεί αναγκαίο στο μέλλον.
Enikő Győri, ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Balzani, κυρίες και κύριοι, θέλω καταρχάς να σας ευχαριστήσω θερμά που δώσατε στην Προεδρία του Συμβουλίου και στο Συμβούλιο την ευκαιρία να τοποθετηθούν επί αυτού του θέματος, το οποίο είναι σημαντικό τόσο για το διεθνές εμπόριο, όσο και για την αλληλεγγύη και την ανάπτυξη.
Ελπίζω να μπορέσω να απαντήσω στα ερωτήματα που έθεσε ο κ. Moreira και να σχολιάσω επίσης ικανοποιητικά τις επιφυλάξεις και τις ανησυχίες που εξέφρασε η κ. Balzani. Επιτρέψτε μου τώρα να συνεχίσω στα ουγγρικά.
(HU) Όσον αφορά τον βιοπορισμό των παραγωγών μπανάνας στην ΕΕ και στις χώρες ΑΚΕ, το Συμβούλιο γνωρίζει ότι η παραγωγή μπανάνας είναι θεμελιώδους κοινωνικής και οικονομικής σημασίας για τις περιφέρειες παραγωγής μπανάνας της ΕΕ. Το σχέδιο κανονισμού ορίζει ότι το πρόγραμμα συνοδευτικών μέτρων για τις μπανάνες πρέπει να αξιολογηθεί 18 μήνες πριν από την εκπνοή του. Ωστόσο, κυρίες και κύριοι, όπως γνωρίζετε, η εκπόνηση αυτής της έκθεσης αξιολόγησης και τυχόν περαιτέρω προτάσεων εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιότητας της Επιτροπής, και όχι του Συμβουλίου, αλλά είμαι βέβαιη ότι ο Επίτροπος Cioloş θα αναφερθεί εκτενέστερα στο θέμα. Το ίδιο ισχύει και για τις εκτιμήσεις επιπτώσεων που αναφέρονται στην ερώτηση για προφορική απάντηση.
Η εφαρμογή των συνοδευτικών μέτρων για τις μπανάνες στην περίπτωση των χωρών ΑΚΕ προϋποθέτει την τροποποίηση των κανονισμών που διέπουν τα μέσα εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ. Προς όφελος των δικαιούχων χωρών, το Συμβούλιο υπολογίζει στην εποικοδομητική συνεργασία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την επίλυση των θεσμικών ζητημάτων που σήμερα καθυστερούν την έγκριση των απαιτούμενων διατάξεων.
Όσον αφορά την κατανομή των πόρων που έχουν διατεθεί για την εφαρμογή των συνοδευτικών μέτρων για την μπανάνα μεταξύ των δικαιούχων χωρών, το Συμβούλιο, στη θέση του που ενέκρινε σε πρώτη ανάγνωση, υποστηρίζει το σχέδιο κανονισμού σχετικά με τα συνοδευτικά μέτρα για την μπανάνα, το οποίο προβλέπει σαφείς δείκτες και κριτήρια κατανομής. Οι δείκτες αυτοί είναι οι ακόλουθοι: ο όγκος του εμπορίου μπανάνας με την ΕΕ, η σημασία των εξαγωγών μπανανών για την οικονομία της κάθε χώρας ΑΚΕ και το επίπεδο ανάπτυξης της χώρας.
Όσον αφορά το πρόγραμμα POSEI, η Επιτροπή υπέβαλε σχέδιο κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στις 24 Σεπτεμβρίου 2010, το οποίο θεσπίζει ειδικά γεωργικά μέτρα για τις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες της ΕΕ. Η πρόταση εξετάζεται επί του παρόντος από τα προπαρασκευαστικά όργανα του Συμβουλίου. Ως προς το θέμα των δασμών στις μπανάνες το οποίο συζητείται στο πλαίσιο των συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών που πρόκειται να συναφθούν από την Επιτροπή με την Κολομβία, το Περού και την Κεντρική Αμερική, θέλω να υπογραμμίσω ότι το Συμβούλιο δεν έχει ακόμη σχηματίσει άποψη επί των εν λόγω συμφωνιών και ως εκ τούτου δεν μπορώ να σας μεταφέρω επί του παρόντος την επίσημη θέση του.
Η ΕΕ ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με το σύνολο της Κοινότητας των Άνδεων αποβλέποντας στην κατάρτιση μιας συμφωνίας διαπεριφερειακής σύνδεσης. Οι συνομιλίες διεκόπησαν τον Ιούνιο του 2008, διότι οι χώρες των Άνδεων δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συμφωνία επί των στόχων και του περιεχομένου του κεφαλαίου που αφορά στο εμπόριο. Τον Ιανουάριο του 2009 ξεκίνησαν νέες διαπραγματεύσεις με τις πρόθυμες χώρες των Άνδεων, ήτοι την Κολομβία, τον Ισημερινό και το Περού, με σκοπό τη σύναψη πολυμερούς συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών. Μετά τη διακοπή της συμμετοχής του Ισημερινού τον Ιούλιο του 2009, οι συνομιλίες συνεχίστηκαν με το Περού και την Κολομβία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ολοκλήρωσε τις διαπραγματεύσεις της με το Περού και την Κολομβία την 1η Μαρτίου 2010.
Η πολυμερής συμφωνία στην οποία οδήγησαν οι διαπραγματεύσεις με τις δύο αυτές χώρες είναι ανοικτή σε συμμετοχή και άλλων μελών της Κοινότητας των Άνδεων, περιλαμβανομένου του Ισημερινού. Τους τελευταίους μήνες, ο Ισημερινός έχει δηλώσει επισήμως ότι είναι διατεθειμένος να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις και να προσχωρήσει στην πολυμερή συμφωνία. Το Συμβούλιο χαιρετίζει αυτήν την απόφαση. Αν συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις με τον Ισημερινό, το επίπεδο φιλοδοξίας των υποχρεώσεων στο πεδίο του ανοίγματος της αγοράς πρέπει να αντικατοπτρίζει το επίπεδο φιλοδοξίας των υποχρεώσεων στις οποίες κατέληξε η διαπραγμάτευση με την Κολομβία και το Περού.
Εν κατακλείδι, λοιπόν, καλώ τους αξιότιμους βουλευτές να συναινέσουν στη σύναψη της συμφωνίας για τις μπανάνες και επίσης να ψηφίσουν αύριο υπέρ της πρότασης αναστολής του κανονισμού για την επιβολή δασμών στις μπανάνες. Προσβλέπω στη συνεργασία σας και σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
Dacian Cioloş, μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Győri, κυρία Balzani, κυρίες και κύριοι, καταρχάς, με ικανοποίηση διαπιστώνω ότι οι βασικές πτυχές και ο γενικός προσανατολισμός της πρότασης της Επιτροπής για τις μπανάνες έτυχαν της στήριξης της εισηγήτριας. Επιπλέον, η κ. Balzani έδωσε μια πολύ καλή εισαγωγική παρουσίαση του πλαισίου εντός του οποίου διεξήχθησαν οι διαπραγματεύσεις και συνήφθη αυτή η συμφωνία.
Η Επιτροπή υποστηρίζει ανεπιφύλακτα τα συμπεράσματα του σχεδίου σύστασης της εισηγήτριας και του σχεδίου έκθεσης επί του θέματος. Είναι αλήθεια ότι οι συμφωνίες της Γενεύης του 2009 για τις μπανάνες είναι πολύ σημαντικές και η κ. Balzani υπογράμμισε πολύ ικανοποιητικά τους λόγους για τους οποίους ισχύει αυτό. Θέλω επίσης να επισημάνω ότι οι εν λόγω συμφωνίες μπορούν να διευθετήσουν με ομαλό τρόπο αυτό το ακανθώδες ζήτημα και ότι θα διευκολύνουν επίσης τη διαδικασία της Ντόχα και θα διαμορφώσουν τις συνθήκες που απαιτούνται για την καθιέρωση μιας σταθερής ευρωπαϊκής αγοράς για τις μπανάνες, η οποία θα είναι προβλέψιμη την περίοδο των προσεχών ετών.
Θα επανέλθω σε ορισμένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που έθιξαν η εισηγήτρια και οι βουλευτές του ΕΚ στις προφορικές ή στις γραπτές ερωτήσεις τους, καθώς και στα θέματα της πρότασης ψηφίσματος που αποτελεί μέρος της δέσμης.
Ως προς το θέμα της παροχής ενισχύσεων στους παραγωγούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γνωρίζω πολύ καλά τον ζωτικό κοινωνικοοικονομικό ρόλο της παραγωγής μπανάνας στις ενδιαφερόμενες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης –ιδίως σε άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες– καθώς και τις ανησυχίες σχετικά με την οικονομική βιωσιμότητα της παραγωγής μπανάνας στις εν λόγω περιφέρειες.
Σε πρόσφατη έκθεση σχετικά με το σύστημα POSEI, την οποία υπέβαλε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τον Σεπτέμβριο του 2010, η Επιτροπή εξηγεί τις συνέπειες των συμφωνιών της Γενεύης και το γεγονός ότι οι συνέπειες αυτές έχουν ενσωματωθεί ήδη στη μεταρρύθμιση του καθεστώτος που ισχύει για τις μπανάνες η οποία πραγματοποιήθηκε το 2006.
Για να προστατευθούν οι παραγωγοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα περιβάλλον αυξημένης ελευθέρωσης, ο προϋπολογισμός του τομέα της μπανάνας αυξήθηκε σημαντικά, ενώ η εκτίμηση αντικτύπου που διενεργήθηκε τη συγκεκριμένη περίοδο έλαβε υπόψη το γεγονός ότι οι δασμοί είχαν μειωθεί περισσότερο από ό,τι είχε συμφωνηθεί.
Εντούτοις, η Επιτροπή έδειξε ότι είναι πρόθυμη να παρακολουθεί προσεκτικά τον αντίκτυπο των συμφωνιών στην αγορά και, αν κριθεί αναγκαίο, να λάβει τα μέτρα που απαιτούνται για την άμβλυνση των συνεπειών τους.
Ως προς το θέμα της ενίσχυσης της θέσης των παραγωγών μπανάνας στον τομέα, θέλω να υπογραμμίσω καταρχάς ότι το ζήτημα αυτό δεν αφορά αποκλειστικά τον τομέα της μπανάνας, αλλά ισχύει για το σύνολο του τομέα των γεωργικών τροφίμων. Τα προβλήματα αυτά στον κλάδο της παραγωγής –προβλήματα διαπραγματευτικής ισχύος και κατανομής της προστιθέμενης αξίας κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων– επηρεάζουν και άλλους τομείς. Προκειμένου δε να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα, ως μέρος της μεταρρύθμισης της κοινής γεωργικής πολιτικής, η Επιτροπή θα καταθέσει προτάσεις υπέρ της ενίσχυσης των οργανώσεων παραγωγών, του ρόλου τους στον τομέα και της διαπραγματευτικής τους ισχύος.
Επιπροσθέτως, η Επιτροπή σύστησε μια ομάδα υψηλού επιπέδου για τη βιομηχανία αγροτικών τροφίμων στην οποία συμμετέχουν αρκετά μέλη της Επιτροπής που μπορούν να καταθέτουν προτάσεις σε αυτό το πεδίο –διότι οι αρμοδιότητες και η εξουσία του υπεύθυνου για τη γεωργία Επιτρόπου είναι περιορισμένες, όμως στις ομάδες αυτές συμμετέχουν τέσσερις Επίτροποι οι οποίοι διευθύνουν τις ομάδες υψηλού επιπέδου– μια ομάδα υψηλού επιπέδου με οδικό χάρτη και προτάσεις και η Επιτροπή θα καταθέσει αυτές τις προτάσεις τους προσεχείς μήνες και έτη στην προσπάθειά της να διαχειριστεί τα θέματα της διαφάνειας στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων και της διαπραγματευτικής ισχύος. Επομένως, σε αυτό το πλαίσιο, οι παραγωγοί μπανάνας θα αντλήσουν οφέλη.
Όσον αφορά την κατανομή των χρηματοδοτικών πόρων για την εφαρμογή των συνοδευτικών μέτρων για την μπανάνα στις χώρες ΑΚΕ, όπως γνωρίζετε, το σχέδιο κανονισμού για τη θέσπιση των συνοδευτικών μέτρων εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 21 Οκτωβρίου, και θέτει τις προϋποθέσεις για την κατανομή αυτών των πόρων. Συνεπώς, τα κριτήρια που ζητήσατε εφαρμόζονται ήδη και, επιπλέον, τα αποτελέσματα και η κατανομή των κονδυλίων αποτελούν ήδη πραγματικότητα.
Επί αυτού του θέματος, η Επιτροπή συνεργάστηκε στενά και εποικοδομητικά με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και καταλήξαμε σε έναν αξιόλογο συμβιβασμό επί της ουσίας. Το σχέδιο κανονισμού που αποσκοπεί στην παροχή αυτής της στήριξης στις χώρες ΑΚΕ έχει, επιπλέον, εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ καθορίζει και τα κριτήρια κατανομής για τις διάφορες χώρες δικαιούχους, αλλά προβλέπει επιπλέον αυτά που ζητάτε εν προκειμένω: την αξιολόγηση των συνθηκών της αγοράς στις χώρες αυτές, 18 μήνες πριν από την εκπνοή του προγράμματος. Αυτή η αξιολόγηση θα μας δώσει μια εικόνα σχετικά με το κατά πόσον οι διαδικασίες προσαρμογής εξελίσσονται ομαλά ή αν θα πρέπει να σχεδιάσουμε άλλα μέτρα.
Όσον αφορά την εκτίμηση επιπτώσεων σχετικά με τις συνέπειες των συμφωνιών για τους παραγωγούς μπανάνας στις αναπτυσσόμενες χώρες και στις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες της Ευρώπης έως το 2020, είμαι πρόθυμος να εξετάσω το ενδεχόμενο διενέργειας μιας τέτοιας ανάλυσης εάν κριθεί αναγκαία. Ωστόσο, πρέπει επίσης να είμαστε ρεαλιστές σε σχέση με τις δυνατότητες μιας τέτοιας μελέτης, διότι αφορά μεγάλο αριθμό χωρών παραγωγής μπανάνας ανά τον κόσμο –καθώς και μεγάλο αριθμό χωρών στις οποίες οι μπανάνες είναι βασικό τρόφιμο– οπότε η διεξαγωγή αυτής της μελέτης και η άντληση συμπερασμάτων θα είναι δύσκολη. Εντούτοις, είμαι πρόθυμος να αναλάβω μια μελέτη αυτού του είδους ή να αξιοποιήσω οποιαδήποτε στοιχεία εσωτερικών ή εξωτερικών μελετών που έχει ήδη στη διάθεσή της η Επιτροπή. Όπως ανέφερα ήδη, θα διενεργήσουμε μια μελέτη αξιολόγησης των συνεπειών των συνοδευτικών μέτρων για τις μπανάνες στις χώρες ΑΚΕ 18 μήνες πριν από την εκπνοή του προγράμματος.
Τέλος, ως προς το θέμα των διαπραγματεύσεων με σκοπό τη σύναψη συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών με ορισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής, ειδικότερα με τον Ισημερινό, θα γνωρίζετε σίγουρα ότι οι διαπραγματεύσεις για την εμπορική συμφωνία με την Κολομβία και το Περού και με τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής έχουν ολοκληρωθεί σε τεχνικό επίπεδο. Η συμφωνία με την Κολομβία και το Περού μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλες χώρες μέλη της Κοινότητας των Άνδεων, περιλαμβανομένου του Ισημερινού, εάν επιθυμεί να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις. Παρεμπιπτόντως, ο Ισημερινός υπέβαλε επίσημο αίτημα επιστροφής στις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη της εμπορικής συμφωνίας και η κυβέρνηση της χώρας και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζουν επί του παρόντος το ενδεχόμενο επανέναρξης των διαπραγματεύσεων και, ως εκ τούτου, της δυνατότητας επίτευξης μιας συμφωνίας για τα βήματα που θα ακολουθηθούν.
Αυτά ήταν τα θέματα που ήθελα να σχολιάσω σε σχέση με την έκθεσή σας και τα ζητήματα που θίγετε στις ερωτήσεις σας. Μίλησα ίσως πολύ, όμως ήθελα να απαντήσω εξαρχής στις ερωτήσεις στις οποίες μπορούσα να δώσω απαντήσεις.
Charles Goerens, συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Ανάπτυξης. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, ένας από τους κανόνες του διεθνούς δικαίου είναι η αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων. Είναι μια πολύ καλή αρχή. Στη θεωρία, η αξία της δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Η πραγματικότητα όμως είναι κάπως διαφορετική.
Οι χώρες ΑΚΕ δεν καταβάλλουν εισαγωγικούς δασμούς για τις μπανάνες εάν τις εξάγουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για μια συμφωνία –ένα κεκτημένο– η οποία δεν μεταβάλλει καθόλου αυτό το γεγονός. Οι χώρες που δεν ανήκουν στην ομάδα ΑΚΕ, από την άλλη πλευρά, οι οποίες μέχρι τώρα κατέβαλλαν 176 ευρώ ανά τόνο, θα δουν τους εισαγωγικούς τους δασμούς να μειώνονται στα 141 ευρώ. Η μείωση των εισαγωγικών δασμών κατά 35 ευρώ μεταβάλλει επίσης την κατάσταση στο πεδίο του ανταγωνισμού. Οι χώρες ΑΚΕ, οι οποίες απολάμβαναν μέχρι σήμερα υψηλότερη προστασία, στο μέλλον θα τυγχάνουν ελαφρώς μειωμένης προστασίας. Η Επιτροπή διαπραγματεύτηκε αυτή τη συμφωνία εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από τη δική μου σκοπιά, ως συντάκτη της γνωμοδότησης, το ερώτημα είναι κατά πόσον θα μπορούσε να έχει ενεργήσει διαφορετικά. Η απάντησή μου είναι ξεκάθαρη: δεν υπήρχε τέτοια δυνατότητα. Αν η Επιτροπή είχε ενεργήσει διαφορετικά, αν είχε αρνηθεί να μετάσχει σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, το θέμα θα είχε κριθεί από το Όργανο Επίλυσης Διαφορών του ΠΟΕ. Εύλογα μπορεί να υποστηριχθεί ότι τα αποτελέσματα θα ήταν σίγουρα διαφορετικά από αυτά που επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων τις οποίες συζητούμε εδώ. Σημαίνει μήπως αυτό ότι μπορούμε να πούμε: «τέλος καλό, όλα καλά»; Ασφαλώς όχι.
Είμαι συντάκτης της γνωμοδότησης για την υπό εξέταση συμφωνία και είμαι επίσης εισηγητής σχετικά με τα συνοδευτικά μέτρα για τις μπανάνες και θα παρουσιάσω τη σχετική έκθεση αύριο σε δεύτερη ανάγνωση. Θα διατυπώσω τα ακόλουθα σχόλια επί του θέματος.
Πρώτον, ο προϋπολογισμός για τον τομέα της μπανάνας έχει αυξηθεί σημαντικά. Όπως μας υπενθύμισε μόλις ο κ. Επίτροπος, αυτό είναι πολύ θετικό – το αναγνωρίζω. Αυτό απαντά επίσης σε μια ερώτηση της κ. De Sarnez, η οποία εκφράζει έντονη ανησυχία για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί για τους παραγωγούς μπανάνας σε υπεράκτια διαμερίσματα και στις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες.
Δεύτερον, ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί τόσο εμένα όσο και την κ. De Sarnez, και το οποίο έχει απασχολήσει επίσης την Επιτροπή Ανάπτυξης του ΕΚ, είναι το γεγονός ότι η τάση μείωσης δεν θα σταματήσει στα 114 ευρώ, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπραγματεύεται και άλλες συμφωνίες βάσει των οποίων το ποσό θα μειωθεί πολύ κάτω από τα 114 ευρώ. Γίνεται λόγος ακόμη και για 75 ευρώ. Συνεπώς, σύμφωνα με την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων, θα χρειαστεί να παρακολουθήσουμε εξίσου αυτήν την τάση μείωσης, η οποία είναι πολύ ανησυχητική.
Τρίτον, όσον αφορά τα συνοδευτικά μέτρα για την μπανάνα –τα οποία θα σχολιάσω λεπτομερέστερα αύριο το πρωί– εκτιμώ ότι το Κοινοβούλιο κατάφερε –και ευχαριστώ τον κ. Επίτροπο για την έμφαση που έδωσε σε αυτήν την πτυχή– να εισαγάγει ορισμένα νέα στοιχεία, συγκεκριμένα την εκτίμηση επιπτώσεων που θα διεξαχθεί 18 μήνες πριν από την εκπνοή του προγράμματος. Αυτό θα μας επιτρέψει να στρέψουμε το βλέμμα και λίγο πιο πέρα από το 2013, διότι δεν πιστεύω ότι το πρόβλημα στον τομέα της μπανάνας θα επιλυθεί έως το 2013.
Laima Liucija Andrikienė, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, εξ ονόματος της Ομάδας ΕΛΚ, απευθύνω έκκληση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να δώσει το πράσινο φως για την έγκριση αυτής της πολύ σημαντικής συμφωνίας. Πιστεύουμε ότι αυτό θα διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις του γύρου της Ντόχα και επίσης θα προσφέρει ώθηση στις διμερείς διαπραγματεύσεις μας με τις χώρες της Mercosur με σκοπό τη σύναψη μιας συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών.
Χαιρετίζουμε την γενικότερη τάση υπέρ της ελευθέρωσης του παγκοσμίου εμπορίου στον τομέα της μπανάνας, περιλαμβανομένης της τρέχουσας συμφωνίας του ΠΟΕ, καθώς και τις διμερείς συμφωνίες με τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής και των Άνδεων, ενδεχομένως κάποια στιγμή και με τη Mercosur.
Η πρόταση ψηφίσματος –και αποδίδω εύσημα γι’ αυτό στην εισηγήτριά μας– είναι ισορροπημένη, δεδομένου ιδίως ότι λάβαμε υπόψη τα συμφέροντα των εταίρων μας των χωρών ΑΚΕ, καθώς και των τοπικών ευρωπαίων παραγωγών μπανάνας.
Έχω τη βαθιά πεποίθηση ότι, καθώς κινούμαστε προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης ελευθέρωσης του διεθνούς εμπορίου μπανάνας, πρέπει να μεριμνήσουμε ώστε να μην εκλείψουν βιομηχανίες ή τομείς που παραδοσιακά διαδραμάτισαν σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό ρόλο σε ορισμένες ευρωπαϊκές περιφέρειες, όπως στις Καναρίους Νήσους, τη Γουαδελούπη, τη Μαρτινίκα, τη Μαδέρα, τις Αζόρες και άλλες.
Τέλος, ευελπιστούμε ότι η Επιτροπή θα λάβει υπόψη αυτές τις ανησυχίες και θα λάβει μέτρα προσαρμογής των μέτρων στήριξης των τοπικών παραγωγών της ΕΕ που προβλέπονται στη δέσμη POSEI και, εάν χρειαστεί, θα λάβει συμπληρωματικά μέτρα έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι, παράλληλα με την τάση ελευθέρωσης του διεθνούς εμπορίου μπανάνας, οι παραγωγοί στο εσωτερικό της ΕΕ θα μπορέσουν να διατηρήσουν τη θέση τους στην αγορά και να διατηρήσουν τις παραδοσιακές τους δραστηριότητες. Μια καλή ευκαιρία για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός θα είναι οι συζητήσεις για τις προσεχείς δημοσιονομικές προοπτικές της ΕΕ.
Κρίτων Αρσένης, εξ ονόματος της ομάδας S&D. – Κύριε Πρόεδρε, η έννοια των "μπανανιών" είναι γνωστή σε όλους μας. Είναι αυτές οι χώρες, όπου οι μεγάλες εταιρείες παραγωγής μπανάνας ανέβαζαν και κατέβαζαν κυβερνήσεις κατά το δοκούν. Όταν οι κυβερνήσεις τις ενοχλούσαν, γιατί προσπαθούσαν να διατηρήσουν τα ελάχιστα κρατικά δικαιώματα ή να ανεβάσουν τους κατώτατους μισθούς, χρησιμοποιούσαν ακόμη και πραξικοπήματα εναντίον των κυβερνήσεων.
Σε αυτές τις χώρες συνεχίζεται, από τις ίδιες εταιρείες, η παραγωγή μπανάνας. Η καταστροφή των δασών και του περιβάλλοντος, οι άθλιες συνθήκες εργασίας αλλά και η χρήση φυτοφαρμάκων - που είναι απαγορευμένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση - είναι καθημερινές πρακτικές. Την ίδια στιγμή, λόγω αυτών των πολυεθνικών, καταναλώνουμε κατά 99% μόνο ένα είδος μπανάνας, όταν υπάρχουν μερικές χιλιάδες είδη μπανάνας, και μάλιστα αυτό το είδος απειλείται, λόγω της μονοκαλλιέργειας, με συγκεκριμένη ασθένεια.
Τα μέτρα υποστήριξης των χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού ήταν ιδιαίτερα σημαντικά και η μείωσή τους θα αλλάξει σε μεγάλο βαθμό την πραγματικότητα για τους παραγωγούς των χωρών αυτών. Χώρες πολύ φτωχιές που χρειάζονται τη βοήθειά μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι παγκοσμίως η μεγαλύτερη αγορά μπανάνας και η πιο επικερδής. Στα επόμενα χρόνια θα δούμε πραγματικά αυτές τις τεράστιες πολυεθνικές να προσπαθούν να κυριαρχήσουν πλήρως στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωθώντας στην έξοδο τους μικρότερους παραγωγούς, και εδώ χρειάζεται ειλικρινά η προσοχή μας. Η Επιτροπή πρέπει να είναι σε επιφυλακή για την αυστηρή τήρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας ανταγωνισμού, ώστε να αποτρέψουμε τις μεγάλες πολυεθνικές από το να κάνουν κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης τους στην αγορά, κατεβάζοντας τεχνητά τις τιμές στην αρχή - προκειμένου να εξαντλήσουν τους μικρούς παραγωγούς - και κατόπιν με τη δημιουργία καρτέλ ανεβάζοντας τις τιμές, έτσι ώστε να κοστίζουν πολύ ακριβά για τους ευρωπαίους καταναλωτές.
Catherine Grèze, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, η Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία θα καταψηφίσει την έγκριση των εμπορικών συμφωνιών στον τομέα της μπανάνας.
Οι συμφωνίες αυτές αποβλέπουν στο άνοιγμα της αγοράς της μπανάνας μέσω της ενίσχυσης της κυρίαρχης θέσης των μεγάλων πολυεθνικών των ΗΠΑ, οι οποίες ελέγχουν ήδη πάνω από το 80% της παγκόσμιας αγοράς. Αν εγκρίνουμε συμφωνίες αυτού του είδους, θα στραφούμε κατά των συμφερόντων, κυρίως, των χωρών ΑΚΕ, των άκρως απομακρυσμένων περιφερειών και του Ισημερινού. Για μια ακόμη φορά, το πλήγμα θα το υποστούν οι μικροπαραγωγοί. Απαιτείται επείγουσα, ριζική αναθεώρηση των κανόνων που διέπουν το διεθνές εμπόριο προκειμένου να διασφαλιστεί η διατροφική κυριαρχία και η ανάπτυξη της τοπικής παραγωγής για όλους.
Τα χρηματοδοτικά μέσα που προτείνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την υποστήριξη αυτών των παραγωγών είναι ανεπαρκή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να διασφαλίσει απλώς τη διενέργεια εκτίμησης επιπτώσεων για τις συμφωνίες αυτές· πρέπει επίσης να τροποποιήσει καταλλήλως τη νομοθεσία της ώστε να προάγει τη βιώσιμη παραγωγή και τις βιώσιμες οικονομίες.
Elie Hoarau, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κατά τη γνώμη μου, αυτές οι συμφωνίες δεν είναι θετικές. Καταδεικνύουν το πώς οι μικροί παραγωγοί μπανάνας, στις χώρες ΑΚΕ και στις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες, έχουν καταστεί όμηροι των συμφωνιών που συνήφθησαν το 2009 στη Γενεύη και των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων της Ντόχα, συμφωνιών και διαπραγματεύσεων τις οποίες επεδίωξε και επέβαλε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου.
Είναι αλήθεια ότι η τύχη των μικρών παραγωγών στις χώρες ΑΚΕ και στις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες ενδιαφέρει ελάχιστα σε σύγκριση με τα πανίσχυρα συμφέροντα που διακυβεύονται σε αυτόν τον τομέα – όχι μόνον τα συμφέροντα των γιγάντων της Λατινικής Αμερικής, αλλά και τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η μεταρρύθμιση της αγοράς μπανάνας και η μεταρρύθμιση της αγοράς ζάχαρης εκφράζουν κατ’ ουσίαν την ίδια αμείλικτη πορεία προς μια μεγάλη παγκόσμια αγορά, η οποία, δυστυχώς, συντρίβει τους πιο αδύναμους και τους πιο ευάλωτους. Επιπλέον, κυρία Πρόεδρε, τα αντισταθμιστικά μέτρα που προβλέπονται δεν θα είναι αρκετά ώστε να αποτρέψουν την τελική καταστροφή που επιφυλάσσεται στους κατόχους μικρών φυτειών ούτε να οδηγήσουν τις χώρες ΑΚΕ, οι οποίες είναι από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, σε γνήσια πορεία ανάπτυξης.
Στην πραγματικότητα, καλούμαστε να συνάψουμε αυτές τις συμφωνίες προκειμένου να διασώσουμε τις διαπραγματεύσεις της Ντόχα. Μακάρι οι ηγέτες μας να καλούνταν να επιδείξουν την ίδια προθυμία υπέρ της διάσωσης διεθνών συμφωνιών που αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος και στην προς τα πάνω εναρμόνιση των δικαιωμάτων και του επιπέδου διαβίωσης των εργαζομένων. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, τότε πιστεύω ότι οι άνθρωποι θα ήταν λιγότερο επιφυλακτικοί απέναντι στην παγκοσμιοποίηση από ό,τι είναι σήμερα.
David Campbell Bannerman, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, αυτές οι μπανάνες είναι αιτία πολέμου – ενός εμπορικού πολέμου με την Αμερική, εμπνευσμένο από την ΕΕ, που, αφού διήρκεσε 16 χρόνια, χάθηκε πανηγυρικά.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου επέβαλε στην ΕΕ πρόστιμο σχεδόν 200 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ και την υποχρέωσε να εγκαταλείψει τους παράνομους δασμούς της – όλα αυτά εξαιτίας του προστατευτισμού που αποτελεί τον πυρήνα της ΕΕ και που εκφράζεται στην προκειμένη περίπτωση με τη μορφή της προστασίας των γαλλικών αποικιών. Επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι αυτή η μπανάνα την οποία αγόρασα σήμερα στο σουπερμάρκετ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι παράνομη! Δεν συμμορφώνεται με τους κανόνες της ΕΕ ως προς το μήκος, το πλάτος και την ευθύτητα των μπανανών. Τι συμβαίνει λοιπόν;
Με τέτοιο ανόητο προστατευτισμό και τέτοιους ανόητους κανόνες, αναγκάζεται κανείς να ρωτήσει: έχει τρελαθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση ή μήπως απλώς μαϊμουδίζει;
Laurence J.A.J. Stassen (NI) . – (NL) Κυρία Πρόεδρε, επί δεκαετίες, η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζει εμπορική πολιτική προστατευτισμού, κάτι που ισχύει, μεταξύ άλλων, και στην περίπτωση των μπανανών. Σκοπός των εισαγωγικών δασμών μας είναι να μείνουν εκτός των αγορών μας οι λατινοαμερικανικές μπανάνες, ενώ συγχρόνως μοιράζουμε επιδοτήσεις σε εξαγωγικές χώρες που είναι ανταγωνιστικά αδύναμες.
Οι περισσότερες από αυτές τις επιδοτήσεις, ύψους σχεδόν 300 εκατ. ευρώ ετησίως, διοχετεύονται στις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: αυτός είναι καθαρός προστατευτισμός, για τον οποίο η ΕΕ έχει δεχτεί πολλά ραπίσματα από τον ΠΟΕ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αρέσκεται στο να αυτοπροβάλλεται ως υπέρμαχος του διεθνούς δικαίου και του ελευθέρου εμπορίου, πάντα έτοιμη να ηθικολογήσει απέναντι σε άλλους.
Ωστόσο, όταν πρόκειται για την Ευρωπαϊκή Ένωση, προτιμούμε να γυρίσουμε το βλέμμα αλλού. Όλα επιτρέπονται αρκεί να προστατεύεται η μη επικερδής βιομηχανία μπανάνας σε νησιά όπως η Γαλλική Γουιάνα, οι Αζόρες και οι Κανάριοι Νήσοι. Όλοι δείχνουμε υπερβολικά πρόθυμοι να ανεχθούμε το γεγονός ότι ο ευρωπαίος φορολογούμενος υποχρεώνεται να καταβάλει έναν λογαριασμό που ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τέτοιες σπάταλες επιδοτήσεις. Είναι καιρός να θέσουμε τέλος σε αυτήν την ευρωπαϊκή κακοδιαχείριση και να σταματήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να επιδοτεί την οικονομική αναποτελεσματικότητα.
Gabriel Mato Adrover (PPE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, με κάθε σεβασμό θα ήθελα να πληροφορήσω τον κ. Campbell Bannerman ότι η μπανάνα του δεν προέρχεται από τις Καναρίους Νήσους.
Κυρίες και κύριοι, σε αυτή τη σύνοδο της Ολομέλειας θα μιλήσω για το θέμα των μπανανών, και νομίζω ότι είναι θετικό ότι διενεργείται μια τέτοια συζήτηση σε τούτο το Σώμα. Είναι θετικό διότι είναι σημαντικό να επιβεβαιώσουμε την ανάγκη προστασίας των παραγωγών μπανάνας της ΕΕ, περιλαμβανομένων των παραγωγών των Καναρίων. Υποστηρίζω αυτήν την άποψη διότι εκτιμώ ότι η σύναψη της συμφωνίας της Γενεύης για το εμπόριο μπανάνας δεν είναι ευνοϊκή εξέλιξη για τους παραγωγούς της ΕΕ. Επιπλέον, υπάρχουν πτυχές του ψηφίσματος επί του οποίου συζητούμε σήμερα οι οποίες είναι απολύτως ικανοποιητικές από την άποψη της γεωργίας και της προστασίας των παραγωγών μπανάνας της ΕΕ.
Εντούτοις, γνωρίζω ότι η πρόταση αυτή προέρχεται από την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου, τα κριτήρια της οποίας για αρκετά ζητήματα είναι πολύ διαφορετικά από τα κριτήρια που θα εφάρμοζα εγώ. Γι’ αυτό, θα αναφερθώ στις θετικές και όχι στις αρνητικές πτυχές της πρότασης.
Είναι θετικό το γεγονός ότι τίθεται τέρμα στις πολυετείς διαφωνίες στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και αποκαθίσταται έτσι η ηρεμία σε έναν τομέα ο οποίος χρειάζεται, πάνω απ’ όλα, σταθερότητα και σιγουριά για το μέλλον. Οι παραγωγοί της ΕΕ ανήκουν στις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες, οι οποίες αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα ως προς την παραγωγή μπανάνας –ή τουλάχιστον μπανάνας εξαιρετικής ποιότητας– και η παραγωγή μπανάνας από αυτούς δεν έχει καμία σχέση με την παραγωγή σε τρίτες χώρες, ως προς το κόστος, το εργατικό δυναμικό, το περιβάλλον και τις εγγυήσεις φυτοπροστασίας.
Από την άποψη της γεωργίας, είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι η συμφωνία είναι επιζήμια για τους παραγωγούς της ΕΕ. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με δραστικές περικοπές των δασμών, από 176 ευρώ σε 114 ευρώ ανά τόνο και σε 75 ευρώ ανά τόνο στην περίπτωση των συμφωνιών με την Κολομβία και το Περού.
Κατά συνέπεια, κύριε Επίτροπε, με όλο τον σεβασμό, μπορώ να σας πω ότι δεν είναι αξιόπιστη η δήλωση ότι υπήρχαν προβλέψεις γι’ αυτή τη μείωση των δασμών στις λεπτομερείς διατάξεις των προγραμμάτων ειδικών μέτρων του 2006 λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα ορισμένων περιφερειών (POSEI), διότι κάτι τέτοιο δεν είναι αληθές. Ο κ. Επίτροπος δήλωσε ότι είχε υπάρξει πρόβλεψη σε σχέση με τη συμφωνία της Γενεύης· ας λάβουμε υπόψη ότι ο δασμός αυτός ανέρχεται σε 114 ευρώ. Σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να υπάρχει πρόβλεψη από το 2006 για μείωση του δασμού στα 75 ευρώ, όπως θα ισχύει μετά τις υπό συζήτηση συμφωνίες.
Πιστεύω λοιπόν ότι πρέπει να διενεργηθούν οι αναγκαίες αξιολογήσεις και θα επιβεβαιωθεί ότι είναι απολύτως αναγκαίο να επικαιροποιηθούν οι οικονομικές λεπτομέρειες της συμφωνίας διότι, μεταξύ άλλων, η ίδια η Επιτροπή θεωρούσε χαμηλό τον δασμό των 176 ευρώ ανά τόνο όταν είχε εφαρμοστεί. Συνεπώς, οι παραγωγοί της ΕΕ δεν ζητούν τίποτα που να μην είναι απολύτως εύλογο και εμείς στο Κοινοβούλιο έχουμε υποχρέωση να τους προστατέψουμε, όπως άλλωστε και η Επιτροπή.
Catherine Stihler (S&D). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να εστιάσω την προσοχή μου στις μπανάνες δίκαιου εμπορίου. Η σημασία της υποστήριξης των παραγωγών μπανάνας από τις φτωχότερες χώρες της Καραϊβικής είναι καίρια. Αν και έχουν προβλεφθεί 200 εκατ. ευρώ για τις χώρες εξαγωγής μπανάνας της Αφρικής και της Καραϊβικής, πρέπει να μελετήσουμε καλύτερα το θέμα.
Αν δει κανείς τον τρόπο μεταχείρισης των εργαζομένων σε αυτόν τον τομέα, ιδίως από τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, θα αισθανθεί βαθύ αποτροπιασμό. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικές οι μπανάνες δίκαιου εμπορίου – τουλάχιστον για τους μικρότερους παραγωγούς, αλλά και προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη μεταχείριση των εργαζομένων.
Οι μπανάνες είναι το αγαπημένο φρούτο της Σκωτίας και, γι’ αυτό, τα μέλη της εκλογικής μου περιφέρειας θέλουν να γνωρίζουν ότι τα φρούτα που καταναλώνουν έχουν παραχθεί με βάση τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα και με μεγάλη φροντίδα. Ενθαρρύνω τους συναδέλφους να προσπαθήσουν να αγοράζουν μόνον μπανάνες δίκαιου εμπορίου και να διαμαρτύρονται όταν βλέπουν ότι μια υπεραγορά δεν τις προμηθεύεται.
Όπως διαπιστώσαμε απόψε, η πολιτική του εμπορίου μπανάνας είναι αμφιλεγόμενη. Πρέπει να λάβουμε μέτρα για να βοηθήσουμε τους πιο ευάλωτους εργαζόμενους και τις πιο ευάλωτες χώρες του κόσμου.
Giovanni La Via (PPE). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, οι ευρωπαίοι παραγωγοί συχνά βγαίνουν χαμένοι από τις διμερείς εμπορικές συμφωνίες και έχουν ζημιωθεί από την ελευθέρωση των κανόνων που διέπουν τις εισαγωγές.
Οι συμφωνίες επί των οποίων θα ψηφίσουμε αύριο προβλέπουν μείωση των εισαγωγικών δασμών που εφαρμόζονται στις μπανάνες που εισάγονται από τη Λατινική Αμερική. Ενώ, από τη μία πλευρά, οι συμφωνίες αυτές συνέβαλαν στην επίλυση μιας σύγκρουσης η οποία συνεχίζεται εδώ και μία δεκαετία, από την άλλη πλευρά απειλούν να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα στους ευρωπαίους παραγωγούς μπανάνας. Είναι προφανές ότι οι μειώσεις των δασμών στις οποίες οδήγησαν οι διαπραγματεύσεις με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, σε συνδυασμό με το πρόγραμμα ενίσχυσης των χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) και το πρόγραμμα συνοδευτικών μέτρων για την μπανάνα απειλούν να υποβαθμίσουν σοβαρά την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαίων παραγωγών.
Μέχρι στιγμής, η οικονομική ενίσχυση των παραγωγών μπανάνας της Ένωσης παρέχεται μέσω επιδοτήσεων του POSEI (προγράμματα ειδικών μέτρων λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα ορισμένων περιφερειών)· ωστόσο, η τελευταία μεταρρύθμιση του POSEI, το 2006, δεν περιλαμβάνει καμία πρόβλεψη για τις συνέπειες αυτών των συμφωνιών. Εκτιμώ, λοιπόν, ότι είναι σημαντικό να ζητήσουμε από το Συμβούλιο να εξετάσει την ανάγκη εντοπισμού κατάλληλων μέτρων και πόρων για την κάλυψη των οικονομικών αναγκών των ευρωπαίων παραγωγών, βελτιώνοντας έτσι την κατάστασή τους και συγχρόνως αποζημιώνοντάς τους για όποιες ζημίες μπορεί να τους προκαλέσουν οι συμφωνίες και η μείωση των εισαγωγικών δασμών.
Δεν νομίζω ότι είναι πρακτικό να αναζητούμε πόρους για την κάλυψη των αναγκών των ευρωπαίων παραγωγών μπανάνας σε ετήσια βάση. Φρονώ ότι πρέπει να αναζητήσουμε μια σταθερή, μακροπρόθεσμη λύση που να αντισταθμίζει τις ζημίες τις οποίες έχουν υποστεί εξαιτίας της επέκτασης και του ανοίγματος των αγορών.
Elisabeth Köstinger (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, μετά από μια πολυετή διαμάχη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και των παραγωγών μπανάνας της Λατινικής Αμερικής, αφετέρου, σήμερα πραγματοποιείται ένα σημαντικό βήμα προόδου χάρη στη συμφωνία για το εμπόριο μπανάνας. Υποστηρίζω αυτή τη συμφωνία διότι θέτει επίσης τέρμα στη διαφωνία που βρισκόταν σε εξέλιξη στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου.
Ωστόσο, οι παραχωρήσεις των παραγωγών της ΕΕ και της Λατινικής Αμερικής δεν πρέπει να έχουν ως αποτέλεσμα να λησμονηθεί η γενικότερη κατάσταση των χωρών ΑΚΕ. Η βοήθεια που παρέχει η ΕΕ στις χώρες ΑΚΕ πρέπει να παρακολουθείται προσεκτικά και, όπου είναι αναγκαίο, να αυξηθεί. Η αξιολόγηση επιπτώσεων την οποία ζητεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι σημαντική στον συγκεκριμένο τομέα και αυτό πρέπει να τονιστεί με σαφήνεια. Παρά τα μέτρα ενίσχυσης, τα οποία έχουν οπωσδήποτε θεμελιώδη σημασία, δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν ανακατανομές κονδυλίων στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Πάρα πολύ συχνά, χρήματα τα οποία έχουν δεσμευτεί για συγκεκριμένους τομείς διατίθενται στην πορεία για την κάλυψη άλλων αναγκών. Αυτή η πρακτική πρέπει να σταματήσει, είτε, όπως στην προκειμένη περίπτωση, αφορά το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης είτε αφορά άλλα ταμεία, όπως το γεωργικό ταμείο, το οποίο αποτελεί συχνά αντικείμενο συζήτησης αυτήν την περίοδο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να λησμονεί τις ευθύνες της έναντι των χωρών ΑΚΕ και των άκρως απομακρυσμένων περιφερειών και πρέπει να είναι συνεπής στις δράσεις της.
Αν εξετάσουμε τώρα αυτήν την ενθαρρυντική συμφωνία από μια διεθνή προοπτική, τότε οφείλω να στραφώ στις διαπραγματεύσεις της Ντόχα. Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός φαίνεται να έχει δώσει μια κάποια ώθηση. Η G20 επιθυμεί να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου πριν από το 2012. Μένει να δούμε αν τα λόγια θα μετατραπούν πραγματικά σε έργα. Ωστόσο, φαίνεται ότι η συμφωνία για το εμπόριο μπανάνας έχει προσθέσει μια ακόμη ψηφίδα στο μεγάλο μωσαϊκό της Ντόχα.
Seán Kelly (PPE). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, πριν από λίγες εβδομάδες είχαμε τρελαθεί με τις μέλισσες. Απόψε βομβίζουμε σαν τις μέλισσες συζητώντας το θέμα των μπανανών και κυρίως την προτεινόμενη συμφωνία.
Όπως διαπιστώνετε, οι αντιδράσεις είναι ανάμικτες – και αυτό δεν εκπλήσσει. Υπάρχουν οφέλη, ιδίως για τους παραγωγούς που θα ωφεληθούν από αυτή, αλλά εκφράζονται συγχρόνως και ανησυχίες – ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο στο περιβάλλον και κυρίως ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο στους παραγωγούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εκτιμώ ότι είναι πολύ σημαντικό να λάβουμε υπόψη αυτήν την πτυχή, διότι πρωταρχική ευθύνη κάθε οργάνου, χώρας ή ένωσης είναι να μεριμνά καταρχάς για τους δικούς της παραγωγούς. Μόνον έτσι μπορεί κανείς να τείνει χείρα φιλίας σε άλλους. Το ίδιο ισχύει και για την προτεινόμενη συμφωνία με τις χώρες της Mercosur. Υπάρχουν πολλοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση που πιστεύουν ότι θα δημιουργήσει διακρίσεις και θα αποδεκατίσει τη βιομηχανία βοείου κρέατος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυρίως της χώρας μου. Πρέπει λοιπόν να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Ναι, να τείνουμε χείρα φιλίας, όχι όμως θυσιάζοντας τους δικούς μας παραγωγούς.
Nuno Teixeira (PPE). – (PT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το έχω δηλώσει ήδη στο Σώμα και θα το επαναλάβω αύριο: οι άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες και ειδικότερα η Μαδέρα, η περιφέρεια την οποία εκπροσωπώ, δεν αντιτίθενται σε καμία περίπτωση στη σύναψη είτε της συμφωνίας της Γενεύης είτε των συνακόλουθων διμερών συμφωνιών. Όλοι αναγνωρίζουμε όχι μόνον τη σπουδαιότητά τους αλλά και το γεγονός ότι είναι αναπόφευκτες. Εντούτοις, γνωρίζουμε επίσης ότι στις συμφωνίες αυτές υπάρχουν νικητές και ηττημένοι και οι άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες είναι σαφώς οι κατ’ εξοχήν ηττημένοι αυτών των συμφωνιών, οι οποίες τους ζημιώνουν ευθέως.
Εκείνο που δεν μπορώ να αποδεχτώ είναι η εμμονή στον ισχυρισμό, τον οποίο προέβαλε και πάλι σήμερα η Επιτροπή, ότι η αναθεώρηση των προγραμμάτων ειδικών μέτρων λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα ορισμένων περιφερειών (POSEI) που έγινε το 2006 περιείχε πρόβλεψη για τη σημερινή κατάσταση και ότι, επομένως, έχει ήδη αποζημιώσει τους παραγωγούς για τις αλλαγές που επιφέρουν οι υπό συζήτηση συμφωνίες, τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι εκείνο που συζητούνταν το 2006 ήταν η επιβολή δασμού 176 ευρώ ανά τόνο, ενώ σήμερα βλέπουμε να γίνεται λόγος για δασμούς 148 ευρώ, 114 ευρώ ή ακόμη και 75 ευρώ ανά τόνο. Εκείνο που απαιτούμε τώρα είναι να ληφθούν μέτρα αποζημίωσης.
João Ferreira (GUE/NGL). – (PT) Κυρία Πρόεδρε, ανοίγοντας –ή καλύτερα ανοίγοντας διάπλατα– τις πύλες της ευρωπαϊκής αγοράς στις πολυεθνικές των ΗΠΑ, οι οποίες σήμερα ελέγχουν πάνω από το 80% του παγκοσμίου εμπορίου μπανάνας, η συμφωνία αυτή θα έχει σοβαρές συνέπειες τις οποίες δεν προσπαθούν να κρύψουν ακόμη και όσοι πρόκειται να την υπερψηφίσουν στο Σώμα.
Οι ευρωπαίοι παραγωγοί στην Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Γαλλία, οι οποίοι το 2008 προμήθευαν την ευρωπαϊκή αγορά με σχεδόν 600.000 τόνους, θα υποστούν βαρύ πλήγμα. Η ίδια η εισηγήτρια παραδέχεται ότι η συμφωνία απειλεί ακόμη και τη μελλοντική τους ύπαρξη. Σε αυτό το πλαίσιο, πέρα από την ουσία της έκθεσης, είναι πολύ σοβαρό το γεγονός ότι η Επιτροπή, ενώ αναγνωρίζει τις συνέπειες, δεν προτείνει συγκεκριμένα μέτρα για την υποστήριξη των ευρωπαίων παραγωγών, ιδίως μέσω τροποποιήσεων του κανονισμού και του προϋπολογισμού των προγραμμάτων ειδικών μέτρων λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα ορισμένων περιφερειών (POSEI) που εγκρίθηκαν το 2006.
Οι παραγωγοί στις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, των οποίων δεν ζητήθηκε η γνώμη και οι οποίοι δεν ήταν παρόντες κατά τη συζήτηση της συμφωνίας, θα πληγούν εξίσου σοβαρά από τις συνέπειές της και τα αναλγητικά μέτρα που έχουν ανακοινωθεί δεν πρόκειται να αποτρέψουν αυτές τις συνέπειες. Όποιος υπερψηφίσει αυτήν την έκθεση πρέπει να αναλάβει την ευθύνη των συνεπειών της και δεν έχει νόημα να έρχεται εδώ για να εκφράσει υποκριτικές και ανακόλουθες ανησυχίες με τη μορφή της υποβολής ερωτήσεων και αιτημάτων προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο.
Dacian Cioloş, μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα προσπαθήσω να απαντήσω ευθέως σε ορισμένες ερωτήσεις και επισημάνσεις που διατυπώθηκαν.
Καταρχάς, κάναμε λόγο εδώ για την επίλυση μιας διαμάχης η οποία μπορεί να μας ωφελήσει σε μια πολυμερή συμφωνία. Στην περίπτωση των διμερών συμφωνιών τις οποίες διαπραγματευθήκαμε με τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής και ορισμένες λατινοαμερικανικές χώρες, αναφερόμαστε σε διαφορετικό καθεστώς, δεδομένου ότι και σε αυτόν τον τομέα η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε επιθετικά συμφέροντα, ενώ εξασφάλισε ανταλλάγματα για τα όσα έχει προσφέρει.
Στη συνέχεια ακούστηκε ένα σχόλιο σχετικά με τις πολυεθνικές και αναφέρθηκε ότι αυτές αντλούν κέρδη από τις χώρες ΑΚΕ και ότι τα χρηματοδοτικά μέτρα δεν είναι αρκετά για την κάλυψη των αναγκών των χωρών ΑΚΕ. Όπως είναι φυσικό, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις που να υποκαθιστούν τις κυβερνήσεις των χωρών ΑΚΕ. Θεωρεί ότι μπορούν να επιτευχθούν πολύ ουσιαστικά αποτελέσματα με τα κονδύλια που έχουν ήδη διατεθεί, εάν τα χρήματα αυτά αξιοποιηθούν κατάλληλα. Επιπλέον, εκτιμώ ότι το ίδιο ισχύει στην περίπτωση των άκρως απομακρυσμένων περιφερειών ή τουλάχιστον των περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παράγουν μπανάνες.
Κύριε Mato Adrover και κύριε Teixeira, μπορώ να σας δείξω τα στοιχεία. Όταν λέω ότι το 2006, εκτός από το κονδύλιο που διατέθηκε για το POSEI, κάναμε ορισμένους υπολογισμούς –και έχω εδώ μπροστά μου τα στοιχεία– εννοώ ότι προβλέψαμε μείωση της φορολογίας, από 176 ευρώ σε 137 ευρώ το 2009. Δηλώσαμε επίσης ότι ήταν πιθανό, κατά τις διαπραγματεύσεις της Ντόχα, τα αποτελέσματα των οποίων ήταν ακόμη τότε άδηλα, να μειωθεί η συγκεκριμένη φορολογία ακόμη και στα 79 ευρώ ανά τόνο. Γι’ αυτό άλλωστε προσθέσαμε 8,4% στα 245 εκατ. ευρώ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός του POSEI. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε επιπλέον 22 εκατ. ευρώ ανά έτος, τα οποία διατίθενται ειδικά για την πρόληψη πιθανών συνεπειών αυτού του είδους. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, σύμφωνα με την αξιολόγηση επιπτώσεων, ο προϋπολογισμός που είχε υπολογιστεί για το POSEI το 2006 ήταν πολύ μεγαλύτερος από ό,τι δικαιολογούσαν οι πραγματικές συνθήκες το 2006. Δεν είπα ότι θα σταματήσουμε σε αυτό το σημείο ή ότι δεν θα λάβουμε υπόψη το ενδεχόμενο πρόσθετων αναγκών αποζημιώσεων. Επιτρέψτε μου να γίνω σαφής: είμαι πρόθυμος να πραγματοποιήσω αυτήν την ανάλυση. Επιπλέον, εάν αποδειχθεί αναγκαίο, στο πλαίσιο του κανονισμού για το POSEI, τον οποίο συζητούμε επίσης αυτήν την περίοδο με το Συμβούλιο και μαζί σας, ενδέχεται να εξετάσουμε το ενδεχόμενο συμπληρωματικών αντισταθμίσεων. Μεγάλο μέρος των απαιτούμενων αντισταθμίσεων, πάντως, έχει ήδη καλυφθεί. Το αποδεικνύω εδώ με τα στοιχεία και τους υπολογισμούς που περιέχονται στις αξιολογήσεις επιπτώσεων. Έχουμε συζητήσει επανειλημμένως με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη και μπορώ να σας βεβαιώσω ότι, όταν λέω κάτι, το στηρίζω σε στοιχεία.
Τι γίνεται τώρα με αυτά τα χρήματα; Μιλήσατε πολύ για τους μικρούς παραγωγούς. Πράγματι, νομίζω ότι, στις περιοχές αυτές, όπως και στις δικές μας άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες, πρέπει ίσως να προσφέρουμε μεγαλύτερη προστασία στους μικρούς παραγωγούς. Καταρχάς, τα χρήματα από το POSEI πρέπει να χρησιμοποιηθούν πρωτίστως υπέρ των μικρών παραγωγών. Αυτό δεν συμβαίνει πάντοτε, και κάποια στιγμή, όταν συζητήσουμε το POSEI, ίσως χρειαστεί να προβούμε σε μεταρρύθμισή του, σε προσαρμογή των διατάξεών του, έτσι ώστε τα χρήματα αυτά να χρησιμοποιούνται πραγματικά υπέρ της αναδιάρθρωσης του τομέα. Ωστόσο, αν τα χρήματα που έχουν ήδη διατεθεί για το POSEI, μαζί με τις όποιες αντισταθμίσεις, χρησιμοποιηθούν όντως για την ενίσχυση της αναδιάρθρωσης, τότε, εκτός από τις αντισταθμίσεις, ίσως να μπορέσουμε να βρούμε και άλλες λύσεις για την υποστήριξη των μικρών παραγωγών σε λίγα χρόνια. Να είστε βέβαιοι ότι είμαι πολύ ανοικτός στην αναζήτηση νέων λύσεων, ενδεχομένως και στο πλαίσιο του POSEI, με σκοπό να αξιοποιηθούν καλύτερα αυτά τα χρήματα.
Θέλω απλώς να απαντήσω στον κ. Campbell Bannerman, ο οποίος έχει διαφορετική άποψη, σχετικά με τη χρησιμότητα αυτών των αντισταθμίσεων. Πιστεύω ότι οι παραγωγοί στις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες είναι επίσης ευρωπαίοι πολίτες και φορολογούμενοι. Νομίζω λοιπόν ότι είναι δίκαιο να τους υποστηρίζουμε στο μέτρο που αυτό είναι δικαιολογημένο. Όσον αφορά την μπανάνα που μας δείξατε, έχω την εντύπωση ότι, αν δεν συμμορφωνόταν με τους κανόνες που μας αναφέρατε, δεν θα μπορούσατε να την αγοράσετε. Το γεγονός ότι μπορέσατε να την αγοράσετε σημαίνει ότι το μέγεθος και η καμπυλότητά της συνάδουν με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Επομένως, εκτιμώ ότι κάλυψα τις πιο σημαντικές πτυχές της συζήτησης. Εν κατακλείδι, να είστε βέβαιοι ότι, στο πλαίσιο των συζητήσεων για το POSEI, είμαι πάντα πρόθυμος να εξετάσω το πώς, με βάση τα στοιχεία που θα έχουμε στη διάθεσή μας, οι υφιστάμενες αντισταθμίσεις, ενδεχομένως και άλλες μορφές αντιστάθμισης, θα μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές τις προκλήσεις. Συνολικά, πάντως, πιστεύω ότι η συμφωνία αυτή, όπως επεσήμανε και η εισηγήτρια, μας βοηθά από πολλές απόψεις και θέτει τέλος σε μια ιστορική αντιπαράθεση.
Enikő Győri, ασκούσα την Προεδρία του Συμβουλίου. − (HU) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Balzani, κυρίες και κύριοι, κύριε Επίτροπε, θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Επίτροπο για το γεγονός ότι κάλυψε ήδη αρκετά από τα ερωτήματα και τις ανησυχίες που εκφράστηκαν. Επιτρέψτε μου, όμως, να προσθέσω και εγώ ορισμένες απαντήσεις. Πολλοί εξέφρασαν ανησυχία για την τύχη των χωρών ΑΚΕ. Η πρόταση σχετικά με τα συνοδευτικά μέτρα για τις μπανάνες καταρτίστηκε συγκεκριμένα για να τους βοηθήσει και να τους αποζημιώσει και, όπως γνωρίζουμε, θα αποζημιώσει αυτές τις χώρες με ετήσιο ποσό που ανέρχεται σε 190 εκατ. ευρώ περίπου, λόγω της σημαντικής επιβάρυνσης που θα επιφέρει η αναστολή του καθεστώτος αδασμολόγητων εισαγωγών μπανάνας. Η άλλη ανησυχία που εκφράστηκε αφορούσε το τι θα συμβεί αν μειώσουμε ακόμη περισσότερο τους δασμούς και αν συνεχίσουμε την ελευθέρωση. Επ’ αυτού, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι το θέμα της σημερινής συζήτησης είναι η σύναψη και ενίσχυση της συμφωνίας της Γενεύης για το εμπόριο μπανάνας και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα έχουν τη δυνατότητα να συζητήσουν κατά πόσον προτίθενται να υποστηρίξουν αργότερα πρόσθετες συμβάσεις ελεύθερων συναλλαγών με τις χώρες των Άνδεων και της Κεντρικής Αμερικής, όταν βεβαίως η Επιτροπή υποβάλει την αντίστοιχη πρόταση.
Κυρίες και κύριοι, εκτιμώ ότι η σύναψη της συμφωνίας για τις μπανάνες θα θέσει τέλος σε μια εμπορική διαμάχη, η οποία συνεχίζεται επί μία δεκαπενταετία, και αυτή η εξέλιξη είναι σίγουρα ευπρόσδεκτη. Αυτό το αποτέλεσμα θα ενισχύσει τη διαπραγματευτική θέση της ΕΕ στις διεθνείς συνομιλίες για το εμπόριο και ειδικά στις υπό εξέλιξη διαπραγματεύσεις της Ντόχα στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου. Φρονώ ότι είναι αναγκαίο να διατηρούμε συνεχώς στην ημερήσια διάταξη όλες αυτές τις ανησυχίες και τα ερωτήματα που θίξατε στη σημερινή συζήτηση όσον αφορά την αλληλεγγύη –ανησυχίες οι οποίες μάλιστα αφορούν τις φτωχότερες χώρες– και να αναζητήσουμε κοινές λύσεις, αλλά να δώσουμε το πράσινο φως σε αυτή τη συμφωνία για το εμπόριο μπανάνας και τον νόμο με τον οποίο ανακαλείται η προηγούμενη συμφωνία. Καλώ, λοιπόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εκφράσει τη συναίνεσή του για τη συμφωνία για το εμπόριο μπανάνας αύριο.
Francesca Balzani, συντάκτρια. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, νομίζω ότι αυτή η συζήτηση ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και κατά τη διάρκειά της αναδιατυπώθηκαν εν μέρει ορισμένες από τις ανησυχίες και τα ζητήματα που εξετάσαμε ήδη στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου.
Θέλω να υπογραμμίσω για μια ακόμη φορά μια σημαντική πτυχή την οποία νομίζω ότι λησμονούμε ενίοτε. Οι συμφωνίες αυτές αντιπροσωπεύουν την εφαρμογή μιας συγκεκριμένης δέσμευσης που ανέλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο του ρόλου της ως μέλος του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Αυτό δεν πρέπει ποτέ να μας διαφεύγει. Μέσω αυτών των συμφωνιών, η ΕΕ αναλαμβάνει να επιλύσει ένα σοβαρό πρόβλημα με σημαντικές χώρες, το οποίο υποχρεούται να διευθετήσει διότι παραβίασε την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για συμφωνίες που αποκαθιστούν την αξιοπιστία μας και το κύρος μας ως μελών του ΠΟΕ.
Επομένως, η συμφωνία αυτή έρχεται μετά από διαφωνίες και εντάσεις, εν μέσω ενός κλίματος που σίγουρα θα ήταν επιζήμιο για άλλους τομείς των σχέσεών μας. Ως οριστική συμφωνία διευθέτησης, επιχειρεί και κατορθώνει να δημιουργήσει μια νέα ισορροπία, στο πλαίσιο της οποίας λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα, όπως αναφέραμε και επισημάναμε στο ψήφισμα, για ευάλωτα κράτη από την άποψη της ανάπτυξης.
Η εφαρμογή των συνοδευτικών μέτρων είναι βέβαιο ότι θα αποτελεί αντικείμενο παρακολούθησης και αυτό είναι, κατά τη γνώμη μου, το σημαντικότερο στοιχείο. Η θέσπιση των συνοδευτικών μέτρων είναι σημαντική, αλλά θα είναι ακόμη πιο σημαντικό να αξιολογηθούν οι επιπτώσεις τους και να αναληφθεί η δέσμευση, όπως με χαρά άκουσα να μας διαβεβαιώνουν σήμερα το Συμβούλιο και η Επιτροπή, ότι θα παρακολουθείται διαρκώς η εξέλιξη της κατάστασης και, πάνω απ’ όλα, ότι θα ληφθούν προθύμως περαιτέρω μέτρα εάν αποδειχθούν αναγκαία.
Τα ίδια τα προγράμματα ειδικών μέτρων λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα ορισμένων περιφερειών (POSEI) έχουν ενσωματωθεί στο ψήφισμα ως ευαίσθητη πτυχή που πρέπει να παρακολουθείται λόγω της δύσκολης ισορροπίας μεταξύ των χρηματοδοτικών ενισχύσεων που παρέχονται από το POSEI και της νέας κατάστασης όσον αφορά τις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες. Συνεπώς, ο αντίκτυπος των συμφωνιών στις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες της ΕΕ όπου παράγονται μπανάνες θα παρακολουθείται εξίσου και θα ελέγχεται προσεκτικά.
Το Συμβούλιο ανέφερε ακόμη την ανάγκη να προωθήσουμε τη διαφάνεια στην αγροδιατροφική αλυσίδα και θεωρώ ευπρόσδεκτη αυτή τη δήλωση, καθώς πρόκειται για σημαντική πτυχή. Μιλάμε διαρκώς για τους παραγωγούς, όμως υπάρχει και το μείζον ζήτημα της διανομής των μπανανών στο εσωτερικό της ΕΕ.
Πρέπει, λοιπόν, να μεριμνήσουμε για πολλά πράγματα στα επόμενα στάδια. Πρέπει να παρακολουθήσουμε τις συνέπειες των συμφωνιών, την εφαρμογή των συνοδευτικών μέτρων και τη δυνατότητα του POSEI να προστατεύσει τους παραγωγούς της Ευρώπης. Πρέπει επίσης να χρησιμοποιήσουμε και άλλα μέσα, όπως τη διαφάνεια στην αγροδιατροφική αλυσίδα και, συνεπώς, να διευρύνουμε το εξεταζόμενο πεδίο, ώστε να συμπεριλάβουμε και την αλυσίδα διανομής, η οποία επηρεάζει σημαντικά το τελικό κόστος των φρούτων. Πρέπει να εξετάσουμε το θέμα της προστασίας του καταναλωτή, το οποίο αξίζει την προσοχή μας εξίσου με τα υπόλοιπα συμφέροντα που εμπλέκονται σε αυτήν την επιχειρηματική δραστηριότητα. Ωστόσο, όλα αυτά τα πράγματα, και ιδίως η προστασία των καταναλωτών, πρέπει να ξεκινήσουν με την τρέχουσα κατάσταση και με την εδραίωση του αποτελέσματος αυτών των διαφορών, οι οποίες οδήγησαν την ΕΕ να προβεί σε υποχωρήσεις έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών και των χωρών της Λατινικής Αμερικής.
Ευελπιστώ, λοιπόν, ότι οι συμφωνίες θα εγκριθούν, διότι πιστεύω ότι αποτελούν την αναγκαία βάση που θα επιτρέψει την ομαλή λειτουργία των μέσων που συνδέονται με την ευαίσθητη ισορροπία της αγοράς μπανάνας και μπορούν να εγγυηθούν την εφαρμογή διαφανών πρακτικών, οι οποίες θα ωφελήσουν και άλλα συμφέροντα, όπως την προστασία του καταναλωτή που εξαρτάται από τη διαφάνεια της αγροδιατροφικής αλυσίδας. Αυτά με τη σειρά τους θα επιφέρουν βελτιώσεις στην αγορά μπανάνας και στους ευρωπαίους παραγωγούς μας, οι οποίες είναι αδύνατες χωρίς μια υγιή βάση όπως αυτή που δημιουργείται με την οριστική διευθέτηση αυτών των διαφωνιών στο πλαίσιο του ΠΟΕ, μέλος του οποίου είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πρόεδρος. − Για την περάτωση της συζήτησης, κατατέθηκε μία πρόταση ψηφίσματος σύμφωνα με το άρθρο 115, παράγραφος 5, του Κανονισμού(1).
Η συζήτηση έληξε. Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 11.30.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Luís Paulo Alves (S&D), γραπτώς. – (PT) Η σύναψη αυτών των συμφωνιών οδήγησε στη λήξη μιας από τις πλέον σύνθετες και μακροχρόνιες προσφυγές κατά της ΕΕ στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου. Πρέπει να επισημανθεί ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαπραγματευτικής διαδικασίας, προειδοποιήσαμε την Επιτροπή ότι επιβάλλεται να μεριμνήσει υπέρ: - των συμφερόντων και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των παραγωγών μπανάνας στις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες, μέσω της αύξησης της χρηματοδότησης που χορηγείται από τα προγράμματα ειδικών μέτρων λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα ορισμένων περιφερειών (POSEI), καθώς τα εισοδήματα των παραγωγών και η διάθεση του προϊόντος τους θα μπορούσαν να υπονομευθούν από τις πιέσεις που ασκεί η προώθηση της περαιτέρω ελευθέρωσης του παγκοσμίου εμπορίου μπανάνας· - των συμφερόντων και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των παραγωγών μπανάνας στις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ). Συνεπώς, θεωρώ ότι τα συμπεράσματα που περιλαμβάνει η σύσταση της εισηγήτριας –σύμφωνα με τα οποία πρέπει να ληφθούν συγχρόνως υπόψη τα συμφέροντα των άκρως απομακρυσμένων περιφερειών– αποτελεί πολύ ουσιαστική συμβολή, στον βαθμό που το Κοινοβούλιο πρέπει να συναινέσει στις συμφωνίες, εάν η Επιτροπή και το Συμβούλιο παρουσιάσουν, το ταχύτερο δυνατόν, στο Κοινοβούλιο μια αξιολόγηση των επιπτώσεων των συμφωνιών για τις αναπτυσσόμενες χώρες παραγωγούς μπανάνας και τις άκρως απομακρυσμένες περιφέρειες, εφαρμόσουν συγκεκριμένα μέτρα με σκοπό την ενίσχυση της εμπορικής θέσης των παραγωγών μπανάνας και λάβουν μέτρα για τη χρηματοδότηση ενός προγράμματος υπέρ των χωρών ΑΚΕ που παράγουν μπανάνες.
George Sabin Cutaş (S&D), γραπτώς. – (RO) Στις 15 Δεκεμβρίου 2009, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες και μια ομάδα χωρών της Λατινικής Αμερικής υπέγραψαν τη συμφωνία σχετικά με τους δασμούς της ΕΕ για το εμπόριο μπανάνας. Με τη συμφωνία αυτή λήγει μια σύνθετη διαφωνία, η οποία διήρκεσε σχεδόν επί δύο δεκαετίες. Αυτό αποδεικνύει το συνεχές ενδιαφέρον που επιδεικνύει η ΕΕ για τον συγκεκριμένο τομέα και θα ληφθεί υπόψη στα τελικά αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων του γύρου της Ντόχα. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να απολαύσουμε πλήρως αυτήν την επιτυχία. Η εγκριθείσα μείωση των δασμών για τις εξαγωγές μπανάνας από τη Λατινική Αμερική είναι πιθανό να προκαλέσει αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες στην ομάδα των χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, οι παραγωγοί των οποίων δεν διαθέτουν τα ίδια τεχνολογικά μέσα με τους ανταγωνιστές τους. Γι’ αυτό λοιπόν χαιρετίζω το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας που περιλαμβάνεται στη συμφωνία, βάσει του οποίου οι χώρες ΑΚΕ θα λάβουν 190 εκατ. ευρώ έως και το 2013 ως ενίσχυση με σκοπό την ενθάρρυνση της ανταγωνιστικότητας και της διαφοροποίησης της παραγωγής τους. Εντούτοις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να εκπονήσει αξιολόγηση των επιπτώσεων της συμφωνίας έως το 2020, καθώς και του προγράμματος παροχής βοήθειας, σε συνδυασμό με τυχόν συστάσεις επέκτασής του και παροχής πρόσθετης οικονομικής βοήθειας.
Anneli Jäätteenmäki (ALDE), γραπτώς. – (FI) Είναι πολύ ευχάριστη εξέλιξη η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Λατινικής Αμερικής και των Ηνωμένων Πολιτειών σε σχέση με τη διαφωνία για τους δασμούς στις μπανάνες, η οποία δημιουργούσε φορτίσεις επί σειρά ετών. Είναι προτιμότερο να καταλήξουμε σε συμφωνία παρά να συνεχίσουμε την αντιπαράθεση στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου. Υποστηρίχθηκε ότι η συμφωνία και οι μειώσεις των δασμών θα ευνοήσουν τις μεγάλες χώρες παραγωγής μπανάνας και τις πολυεθνικές εταιρείες. Είναι, ωστόσο, σημαντικό να αντιληφθούμε ότι στο μέλλον τα συμφέροντα των φτωχών χωρών ΑΚΕ θα συνεχίσουν να υπηρετούνται καλύτερα σε σύγκριση με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής. Επιπλέον, η ΕΕ χρησιμοποιεί επίσης μια τεράστια δέσμη μέτρων ενίσχυσης για να βοηθήσει τις χώρες ΑΚΕ να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους ώστε να εξαρτώνται λιγότερο από την εξαγωγή μπανάνας. Μένει να αποδειχθεί κατά πόσον η συμφωνία που επετεύχθη θα έχει αντίκτυπο στις τιμές καταναλωτή στην Ευρώπη. Ό,τι και αν συμβεί, πάντως, η συμφωνία είναι ιστορικής σημασίας, διότι δείχνει ότι η ΕΕ μπορεί να επιδεικνύει εσωτερική συνέπεια και να λαμβάνει αποφάσεις ακόμη και σε δύσκολες καταστάσεις και κατά τη διάρκεια δύσκολων διαπραγματεύσεων. Θα ψηφίσω υπέρ της έγκρισης της συμφωνίας.
Dominique Vlasto (PPE), γραπτώς. – (FR) Η συμφωνία της Γενεύης για το εμπόριο της μπανάνας αντιπροσωπεύει μια ευκαιρία για τις αναδυόμενες οικονομίες της Λατινικής Αμερικής, συγχρόνως όμως προωθεί νέες συνθήκες ανταγωνισμού μεταξύ των παραγωγών μπανάνας στην ομάδα κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), η οικονομική ανάπτυξη των οποίων εξαρτάται κατά βάση από την εκμετάλλευση των φυσικών τους πόρων. Πρέπει, συνεπώς, να μεριμνήσουμε ώστε οι νέες αυτές συνθήκες ανταγωνισμού να είναι δίκαιες. Με ανησυχούν επίσης οι διμερείς συμφωνίες τις οποίες διαπραγματεύτηκε η ΕΕ με το Περού και την Κολομβία προκειμένου να τους χορηγηθεί προτιμησιακό δασμολογικό καθεστώς, το οποίο είναι χαμηλότερο από το προβλεπόμενο στη συμφωνία της Γενεύης. Υπό αυτές τις συνθήκες, εκτιμώ ότι αποτελεί πλέον επείγουσα ανάγκη να εφαρμοστούν τα συνοδευτικά μέτρα για την μπανάνα που περιλαμβάνονται στην εν λόγω συμφωνία, τα οποία θα επιτρέψουν στις χώρες ΑΚΕ να εκσυγχρονίσουν τον εν λόγω τομέα και να αντεπεξέλθουν στον διεθνή ανταγωνισμό. Καλώ, επομένως, το Συμβούλιο να ανακοινώσει χωρίς καθυστέρηση τη θέση του επί της νέας πρότασης του Κοινοβουλίου, έτσι ώστε οι χώρες ΑΚΕ να μπορέσουν να ωφεληθούν από τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί για το 2010 και καλώ την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα να γίνουν αμοιβαίως σεβαστά από τους παραγωγούς και τους εξαγωγείς εκτός των χωρών ΑΚΕ. Κατά τη γνώμη μου, αυτό είναι αναγκαίο προκειμένου να εξασφαλιστεί η ισοτιμία όλων των παραγωγών, κάτι που σήμερα δεν ισχύει επ’ ουδενί.
Véronique Mathieu (PPE), γραπτώς. – (FR) Η συμφωνία για το εμπόριο μπανάνας την οποία συνήψε η ΕΕ στο πλαίσιο του ΠΟΕ τον Δεκέμβριο του 2009 πρέπει να συνοδευτεί από μηχανισμούς υποστήριξης των παραγωγών μας. Η μείωση, από την ΕΕ, των δασμών στις εισαγωγές μπανάνας από τη Λατινική Αμερική θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε πολλές ευρωπαϊκές περιφέρειες, όπως στα γαλλικά υπερπόντια διαμερίσματα της Γουαδελούπης και της Μαρτινίκας, στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία και στις ισπανικές Καναρίους Νήσους, καθώς θα βρεθούν αντιμέτωπες με το άνοιγμα της αγοράς. Γι’ αυτό πρέπει να παρακολουθήσουμε τον πραγματικό αντίκτυπο των μέτρων χρηματοδοτικής ενίσχυσης, τα οποία αποβλέπουν στην υποστήριξη πολιτικών επενδύσεων και διαφοροποίησης της οικονομίας και στην άμβλυνση του κοινωνικού και περιβαλλοντικού αντικτύπου. Αυτή η αξιολόγηση επιπτώσεων πρέπει να μας προσφέρει πληροφορίες σχετικά με το κατά πόσον η συγκεκριμένη ενίσχυση επαρκεί ώστε να αντισταθμίσει τη νέα διεθνή κατάσταση στην αγορά μπανάνας.
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση των προφορικών ερωτήσεων των βουλευτών Louis Michel, Charles Goerens, Antonyia Parvanova, Frédérique Ries, Olle Schmidt, Maria Da Graça Carvalho, Nessa Childers, Marc Tarabella, Bart Staes και Μαρίνας Γιαννακουδάκη, εξ ονόματος της Ομάδας της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη, προς την Επιτροπή σχετικά με την πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης (O-0203/2010 – B7-0006/2011).
Charles Goerens, συντάκτης. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, χαίρομαι που μου δίνεται η ευκαιρία να υποστηρίξω ένα πανευρωπαϊκό εγχείρημα το οποίο είναι πολύ φιλόδοξο τόσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και για τις αναπτυσσόμενες χώρες, και το οποίο αποβλέπει στην εξάλειψη της φυματίωσης μέσω ενός προγράμματος εμβολιασμών.
Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι πάνω από 1,7 εκατ. άτομα πέθαναν εξαιτίας της φυματίωσης το 2009. Το κόστος σε ανθρώπινες ζωές ανέρχεται περίπου σε 4.700 άτομα ημερησίως. Προσθέστε σε αυτό και τις ετήσιες οικονομικές απώλειες, οι οποίες εκτιμάται ότι υπερβαίνουν τα 50 δισ. δολάρια ΗΠΑ μόνον για την Αφρική. Εάν, βάσει αυτών των στοιχείων, υποβαθμίσουμε τη φυματίωση και την αντιμετωπίσουμε ως πρόβλημα χαρακτηριστικό των αναπτυσσόμενων χωρών, αυταπατώμαστε.
Στην πραγματικότητα, οι περιπτώσεις που καταγράφηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ιρλανδία το καλοκαίρι του 2010 μας υπενθυμίζουν ότι η νόσος βρίσκεται και εδώ στις χώρες μας, για να μην αναφέρουμε καν την τραγική εξάπλωση αυτής της νόσου στις ανατολικές περιοχές της ηπείρου μας, ιδίως στη Ρωσία και στη Μολδαβία. Η πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης αποβλέπει στην ανάπτυξη αποτελεσματικών εμβολίων με σκοπό την προστασία των αναπτυσσόμενων χωρών σε προσιτή τιμή. Με βάση αυτά τα δεδομένα, επιτρέψτε μου να διατυπώσω τα ακόλουθα σχόλια.
Πρώτον, η υγεία δεν έχει τιμή αλλά έχει κόστος. Ενώ η πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη πρέπει να είναι καθολική, η δυνατότητα καταβολής του κόστους περιορίζεται κατ’ ουσίαν στις βιομηχανικές χώρες. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να επιμεριστεί ευρύτερα αυτό το κόστος. Είναι σαφές ότι οι ασθενείς στον Βορρά, με άλλα λόγια στις βιομηχανικές χώρες, πρέπει να καταβάλλουν υψηλότερο αντίτιμο, ειδάλλως οι πηγές χρηματοδότησης για την έρευνα θα στερέψουν πολύ γρήγορα. Ωστόσο, δεδομένου ότι η οικονομική συνεισφορά των χωρών του Νότου είναι, αν όχι ανύπαρκτη, ουσιαστικά συμβολική, η αλληλεγγύη μας καθίσταται επιβεβλημένη προκειμένου να ξεπεραστεί αυτή η αδυναμία.
Δεύτερον, η πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης εντάσσεται επίσης στη στρατηγική της ΕΕ για το 2020. Αποτελεί ένα θαυμάσιο παράδειγμα του τι μπορούμε να επιτύχουμε αν θέσουμε εγκαίρως προτεραιότητές στον τομέα της υγείας.
Το τρίτο, και τελευταίο, σχόλιό μου είναι το εξής: ότι αυτό δεν αποκλείει σε καμία περίπτωση τυχόν πρόσθετη ή συμπληρωματική χρηματοδότηση από τους μεγάλους θεσμικούς δανειστές, περιλαμβανομένης ειδικότερα της Διεθνούς Τράπεζας. Άλλες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς ή ορισμένες αναδυόμενες χώρες που πλήττονται από το πρόβλημα της φυματίωσης, είτε άμεσα, επειδή έχει αντίκτυπο στον πληθυσμό τους, είτε έμμεσα, στο πλαίσιο της διεθνούς αλληλεγγύης, είναι απολύτως εύλογο να συνεισφέρουν εξίσου σε αυτήν την πρωτοβουλία. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρομαι εν προκειμένω στο πρότυπο των συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
Αυτή η νέα προσέγγιση μπορεί να αποδειχθεί επωφελής υπό την προϋπόθεση ότι η αλληλεγγύη θα περιοριστεί σε όσους έχουν συγχρόνως ιατρική και οικονομική ανάγκη. Διαφορετικά, θα προστατεύαμε μόνον τους εύπορους πληθυσμούς.
Dacian Cioloş, μέλος της Επιτροπής. – (FR) Το 2008, η πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης καθιερώθηκε με τη μορφή μιας σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα με την υποστήριξη του προγράμματος συνεργασίας στον τομέα της υγείας το οποίο εντάσσεται στο έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα, με στόχο την κινητοποίηση πρόσθετων πόρων σε αυτόν τον σημαντικό τομέα.
Επί του παρόντος, η πλειονότητα των υποψηφίων νέων εμβολίων βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της προκλινικής ανάπτυξης ή στις αρχές των κλινικών δοκιμών. Ένα κρίσιμο στοιχείο που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι το γεγονός ότι δεν έχουμε στη διάθεσή μας κλινικά δεδομένα που να υποστηρίζουν την άποψη ότι ένα από τα αναπτυσσόμενα υποψήφια εμβόλια μπορεί να αποδειχθεί πιο αποτελεσματικό από το χρησιμοποιούμενο σήμερα εμβόλιο, που είναι το Bacillus Calmette-Guérin (BCG).
Για να κυκλοφορήσουν στην αγορά, τα υποψήφια νέα εμβόλια πρέπει να αποδειχθούν πιο αποτελεσματικά από το BCG ή να το αντικαταστήσουν ως καλύτερα εμβόλια. Γεγονός είναι ότι εξακολουθούμε να μην έχουμε στη διάθεσή μας αυτά τα σημαντικά δεδομένα. Η πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης δεν πρέπει να θεωρηθεί ότι διαχωρίζεται από τις λοιπές πρωτοβουλίες για την υποστήριξη κλινικών δοκιμών.
Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα περιορισμών στον τομέα της κλινικής ανάπτυξης, συστήθηκε η Σύμπραξη Ευρωπαϊκών και Αναπτυσσομένων Χωρών για τις Κλινικές Δοκιμές, ή EDCTP, η οποία αποτελεί την πρώτη πρωτοβουλία δυνάμει του άρθρου 185, στο πλαίσιο της οποίας 14 κράτη μέλη, 2 συνδεδεμένα κράτη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διέθεσαν συλλογικά 400 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 200 εκατ. ευρώ προήλθαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με σκοπό την προαγωγή της έρευνας μέσω κλινικών δοκιμών φάσης 2 ή 3 για το AIDS, παραδείγματος χάριν, την ελονοσία και τη φυματίωση στην υποσαχάρια Αφρική. Το πρόγραμμα αναμένεται να ολοκληρώσει όλες τις δοκιμές που βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη, περιλαμβανομένων οκτώ δοκιμών του εμβολίου κατά της φυματίωσης, έως το 2015. Επομένως, η εναλλακτική αυτή εφαρμόζεται ήδη, και προσφέρει αποτελέσματα. Η Επιτροπή ενδιαφέρεται εξάλλου πολύ έντονα για το λεγόμενο «επιχειρηματικό πρότυπο», το οποίο έχει αναπτυχθεί από τις συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, περιλαμβανομένης της σύμπραξης την οποία παρουσίασε η πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης.
Επιπλέον, η πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης πρότεινε ένα πρότυπο το οποίο μπορεί να εξελιχθεί στο μέλλον σε χρήσιμο εργαλείο. Ωστόσο, αυτό προϋποθέτει εις βάθος ανάλυση του εμπορικού εγχειρήματος καθώς και αξιολόγηση κινδύνων. Συνεπώς, παρότι η πρωτοβουλία απολαμβάνει ουσιαστική χρηματοδοτική στήριξη, η επιτυχία της δεν είναι εγγυημένη, ακριβώς επειδή δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες που να συγκλίνουν υπέρ της άποψης ότι τα εμβόλια που δοκιμάζονται αυτήν την περίοδο θα αποδειχθούν αποτελεσματικά και στη συνέχεια.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει αυτές τις εσωτερικές συζητήσεις και θα αναλύσει επίσης το πρότυπο σε συνεργασία με τα χρηματοδοτικά όργανα, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη μιας προσέγγισης που θα μπορέσει να ενταχθεί στη διαδικασία πρακτικής εφαρμογής της στρατηγικής «ΕΕ 2020». Από αυτήν την άποψη, λοιπόν, θα μπορούσε να εξεταστεί η συγκεκριμένη δυνατότητα.
Maria Da Graça Carvalho, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (PT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, η παγκόσμια εξάπλωση της φυματίωσης παραμένει πηγή έντονης ανησυχίας, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί. Η αυξανόμενη ανθεκτικότητα αυτής της νόσου και η ανεπαρκής επιστημονική έρευνα έχουν ως αποτέλεσμα να πεθαίνουν σχεδόν 2 εκατ. άνθρωποι ετησίως.
Χαιρετίζουμε τις πρωτοβουλίες της ΕΕ για την καταπολέμηση της φυματίωσης μέσω αυτού του ψηφίσματος, όμως ζητούμε να πραγματοποιηθούν εκτενέστερες επιστημονικές έρευνες με σκοπό την ανάπτυξη νέων τύπων εμβολίων κατά της νόσου. Τα εμβόλια είναι το αποτελεσματικότερο μέτρο δημόσιας υγείας για την προστασία των Ευρωπαίων από τις μολυσματικές νόσους, αλλά είναι εξίσου σημαντικό η υγειονομική περίθαλψη να φτάνει και στις αναπτυσσόμενες χώρες, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης και στην καταπολέμηση της φτώχειας.
Όπως προανέφερα, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος και βρισκόμαστε σε σωστό δρόμο, όμως η ΕΕ πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της και να απαιτήσει πιο συντονισμένη δράση και ολοκληρωμένη διαχείριση της ευρωπαϊκής έρευνας για την καταπολέμηση ασθενειών που σχετίζονται με τη φτώχεια. Μόνον έτσι θα καταφέρουμε να αμβλύνουμε τις τραγικές συνθήκες που επικρατούν σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες.
Στο σημείο αυτό, θέλω να ρωτήσω την Επιτροπή ποια συνέχεια σκοπεύει να δώσει στις προσπάθειες υπέρ της επιστημονικής έρευνας σε αυτόν τον τομέα, προκειμένου να ενταθούν αυτές οι προσπάθειες και να μετατραπούν τα αποτελέσματα της έρευνας σε οφέλη για τον ανθρώπινο πληθυσμό ενόψει της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».
Michael Cashman, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, είναι πάντα ευχάριστο να σας βλέπουμε στο Προεδρείο όταν συζητούμε θέματα που σχετίζονται με τα βάσανα άλλων. Γνωρίζω ότι συμμερίζεστε τις ανησυχίες μας.
Συμφωνώ με όσα ανέφερε ο κ. Goerens και καλώ την Επιτροπή να προχωρήσει ακόμη περισσότερο. Είναι αλήθεια ότι η φυματίωση αποτελεί ένα σημαντικό παγκόσμιο πρόβλημα υγείας και, όπως γνωρίζουμε, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αιτία θανάτου από μολυσματικές νόσους παγκοσμίως. Όπως ακούσαμε, 1,6 έως 2 εκατ. άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από αυτή τη νόσο. Η χρηματοδότηση από την ΕΕ υπήρξε αποφασιστικής σημασίας για τη δημιουργία μιας εύρωστης σειράς καινοτόμων υποψηφίων εμβολίων κατά της φυματίωσης, όπως ανέφερε η Επιτροπή, η οποία διευκολύνει την ανάπτυξη του πρώτου σταδίου μέσω κλινικών δοκιμών φάσης 1 και φάσης 2A.
Δυστυχώς –και αυτό είναι το πρόβλημα– οι σημερινοί χρηματοδοτικοί μηχανισμοί, περιλαμβανομένης της Σύμπραξης Ευρωπαϊκών και Αναπτυσσομένων Χωρών για τις Κλινικές Δοκιμές, διαθέτουν πολύ περιορισμένες χρηματοδοτήσεις για τις πολύ δαπανηρές κλινικές δοκιμές τελικού σταδίου –φάσεις 2B και 3– οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την απόδειξη της ασφάλειας του εμβολίου. Έχουμε εμβόλια, αλλά έχει ζωτική σημασία να μπορούν να αποδειχθούν η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα που απαιτούνται για την αδειοδότησή τους.
Χαιρετίζω τη δήλωση της Επιτροπής ότι θα εξασφαλίσει πρόσθετη χρηματοδότηση, αλλά θα επιτρέψουν οι κανόνες που διέπουν τον προϋπολογισμό της EDCTP τη διάθεση χρηματοδότησης για την ανάπτυξη και κατασκευή χώρων κλινικών δοκιμών, περιλαμβανομένων επιδημιολογικών μελετών; Εξετάζει μήπως η Επιτροπή το ενδεχόμενο εφαρμογής ανταγωνιστικών μηχανισμών χρηματοδότησης για την κλινική ανάπτυξη νέων εμβολίων σε τελικό στάδιο, τα οποία θα αντιμετωπίζουν παραμελημένες νόσους όπως είναι η φυματίωση;
Angelika Werthmann (NI). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, η φυματίωση είναι ακόμη και σήμερα ευρέως διαδεδομένη, ιδίως στις πιο φτωχές χώρες. Ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού είναι φορείς και 2,5 εκατ. άνθρωποι πεθαίνουν από φυματίωση κάθε χρόνο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, έχουμε 49 νέα περιστατικά και επτά θανάτους ανά ώρα μόνον στην Ευρώπη. Στα βιομηχανικά κράτη, η φυματίωση έχει επανακάμψει, ιδίως ως δευτερογενής νόσος σε ασθενείς με HIV και AIDS, αλλά και ως αποτέλεσμα της μετανάστευσης και του τουρισμού.
Η πρόληψη, η διάγνωση και η θεραπεία μπορούν όντως να θέσουν υπό έλεγχο αυτή τη νόσο. Οι άνθρωποι είναι οι μόνοι φορείς του μικροβακτηρίου της φυματίωσης και η εξάλειψή του θα ήταν απολύτως εφικτή. Ωστόσο, εκφράζονται ανησυχίες λόγω του αυξανόμενου αριθμού ανθεκτικών βακτηρίων. Υπάρχουν νέα εμβόλια και, σύμφωνα με μία μελέτη, η χορήγηση βιταμίνης D μειώνει τον χρόνο θεραπείας για τη φυματίωση. Σε ποιο βαθμό έχει εντείνει ήδη η Επιτροπή τη δραστηριότητά της σε αυτόν τον τομέα;
Filip Kaczmarek (PPE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, τέσσερα χρόνια πριν από την εκπνοή της προθεσμίας για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας, ο αριθμός των νέων περιστατικών διαγνωσμένης φυματίωσης ανά τον κόσμο παραμένει άκρως ανησυχητικός. Η φυματίωση είναι ιάσιμη νόσος. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, δυστυχώς, και κυρίως στην Ασία και την υποσαχάρια Αφρική, εξακολουθεί να αποτελεί πολύ σοβαρό πρόβλημα. Σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, περίπου δύο δισεκατομμύρια άτομα έχουν προσβληθεί από τον βάκιλο της φυματίωσης, με άλλα λόγια τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού. Από στατιστική άποψη, ένας στους δέκα από αυτούς τους φορείς θα αναπτύξουν φυματίωση. Οι φτωχότερες περιοχές του κόσμου διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο αύξησης των νέων κρουσμάτων φυματίωσης, καθώς η κακή διατροφή και οι κακές συνθήκες διαβίωσης, αλλά και το άγχος, δημιουργούν ευνοϊκό περιβάλλον ανάπτυξης της νόσου. Η πρόσβαση σε αποτελεσματική θεραπεία είναι περιορισμένη σε πολλές χώρες και δεν υπάρχει συντονισμός μεταξύ των προσπαθειών θεραπείας του AIDS και της φυματίωσης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών δεν δαπανούν αρκετά χρήματα στον τομέα της υγείας. Επιπλέον, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης στις αγροτικές περιοχές δεν διαθέτουν επαρκές ανθρώπινο δυναμικό, ούτε τα μέσα για τη θεραπεία τέτοιων ασθενειών. Έτσι, σε χώρες με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες, οι συνέπειες γίνονται αισθητές πολύ πιο έντονα στις αγροτικές περιοχές. Οι αναπτυγμένες χώρες δαπανούν περίπου το 5% του ΑΕγχΠ τους στη δημόσια υγεία, ενώ οι αναπτυσσόμενες χώρες δαπανούν το ήμισυ αυτού του ποσοστού. Αυτό σημαίνει ότι οι φτωχότερες χώρες αδυνατούν να αυξήσουν τις δαπάνες τους για την υγεία χωρίς εξωτερική βοήθεια, κάτι που επεσήμανε και ο κ. Goerens. Εκτός αυτού, η φυματίωση δεν είναι αποκλειστικά ιατρικό πρόβλημα· είναι συγχρόνως κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα, καθώς οδηγεί σε μείωση της παραγωγικότητας και έχει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις. Όλα αυτά σημαίνουν ότι τα μέτρα που λαμβάνουμε πρέπει να είναι αποφασιστικά, ενώ πρέπει να καταβάλουμε ουσιαστική προσπάθεια για να διασφαλίσουμε την ευρύτερη διάθεση των εμβολίων.
Ricardo Cortés Lastra (S&D). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η υγεία είναι ένα από τα ζητήματα που δεν έχουμε αντιμετωπίσει ακόμη στο πλαίσιο της προσπάθειας καταπολέμησης της φτώχειας. Με τη δήλωση της Χιλιετίας, δεσμευτήκαμε, πρώτα από όλα, να μειώσουμε την παιδική θνησιμότητα· δεύτερον, να βελτιώσουμε τη μητρική υγεία· και, τρίτον, να καταπολεμήσουμε το AIDS, την ελονοσία και πολλές άλλες νόσους, περιλαμβανομένης της φυματίωσης.
Εντούτοις, όλοι εμείς εδώ σήμερα γνωρίζουμε ότι οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις σημειώνονται ως προς την υλοποίηση αυτών ακριβώς των στόχων. Πρέπει να λάβουμε μέτρα: πρέπει να αυξήσουμε τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων για την υγεία στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η πρόσβαση σε συστήματα δωρεάν υγειονομικής περίθαλψης πρέπει να αποτελεί τον απώτερο στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτόν τον τομέα.
Πιστεύω ότι πρέπει να υποστηριχθούν παγκόσμιες πρωτοβουλίες όπως, λόγου χάρη, κάθετα ταμεία για την ενίσχυση του αγώνα κατά του AIDS, της ελονοσίας και της φυματίωσης. Εντούτοις, κύριε Επίτροπε, είναι εξίσου αναγκαίο να υποστηρίξουμε τις χώρες πολιτικά και οικονομικά, ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν αποτελεσματικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Είμαι πεπεισμένος ότι αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί η αρχή των πιστώσεων και να δοθεί πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης στα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού.
Anna Záborská (PPE). – (SK) Κυρία Πρόεδρε, η φυματίωση, όπως η ελονοσία και το AIDS, είναι μια από τις μεγάλες πανδημίες που αποδεκατίζουν τους πληθυσμούς των αναπτυσσόμενων χωρών, ιδίως στην Αφρική και την Ασία. Αυτό έχει ως άμεση συνέπεια την υποβάθμιση της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης αυτών των χωρών.
Ωστόσο, ούτε οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν καταφέρει να αντιμετωπίσουν την αύξηση των κρουσμάτων φυματίωσης. Αυτή η νόσος δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως απλό ιατροφαρμακευτικό πρόβλημα ή ως απλό πρόβλημα ανθρώπινης συμπεριφοράς. Συνδέεται επίσης με ζητήματα ανθρώπινης ανάπτυξης και ακεραιότητας, καθώς και δικαιοσύνης, τα οποία απαιτούν παγκόσμια προσέγγιση. Οι άνθρωποι που πάσχουν από φυματίωση σε αναπτυσσόμενες χώρες είναι επίσης θύματα αδικίας, διότι η θεραπεία που τους παρέχεται είναι ανεπαρκής και χαμηλότερης ποιότητας σε σύγκριση με τον αναπτυγμένο κόσμο.
Χρειαζόμαστε περισσότερη έρευνα και διαρκή ροή νέων φαρμάκων και εμβολίων ικανών να αντιμετωπίσουν νέες επιπλοκές και ανθεκτικά στελέχη διαφόρων παθογόνων οργανισμών. Θέλω, ωστόσο, να επιστήσω την προσοχή σας στους απλούς ήρωες που μάχονται κατά της φυματίωσης, επιτρέποντας σε εμάς να συνεχίσουμε να θεραπεύουμε τους αρρώστους, να αντεπεξερχόμαστε στις δυσκολίες που δημιουργούν οι συνδυασμένες μολύνσεις από φυματίωση και AIDS και να βοηθήσουμε όλες τις χώρες να ανταποκριθούν με επιτυχία στις προκλήσεις της Χιλιετίας. Πρέπει να υποστηρίξουμε τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι εργαζόμενοι του χώρου της υγείας φεύγουν για πιο πλούσιες χώρες, διότι οι προϋπολογισμοί των χωρών τους για την υγεία υφίστανται περικοπές.
Υποστηρίζω την πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης, αλλά πρέπει να υιοθετήσουμε μια συνολική προσέγγιση για την αντιμετώπιση αυτής της νόσου. Δεν αρκεί να υποστηρίξουμε απλώς την έρευνα και τη φαρμακευτική βιομηχανία, διότι, πέρα από όλες τις άλλες πτυχές, θα περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα προτού αποδώσει καρπούς αυτή η έρευνα.
Miroslav Mikolášik (PPE). – (SK) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να υπογραμμίσω ότι απέχουμε ακόμα πολύ από την εξάλειψη της φυματίωσης και διαπιστώνουμε εδώ ότι σχεδόν δύο εκατομμύρια άνθρωποι υποκύπτουν κάθε χρόνο σε αυτή τη σοβαρή ασθένεια.
Θέλω να δηλώσω ότι είναι θετικό το γεγονός ότι έχουμε επίγνωση αυτής της κατάστασης και χαιρετίζω την πρωτοβουλία της Επιτροπής, καθώς δεν συζητούμε απλώς για την πανδημία του AIDS, συζητούμε επίσης για τη φυματίωση, η οποία αφαιρεί εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές.
Συμφωνώ ως προς την ανάγκη αφιέρωσης περισσότερων πόρων στην ανάπτυξη νέων εμβολίων. Ωστόσο, όπως μόλις δήλωσε η Επιτροπή, δεν διαθέτουμε ακόμη αυτά τα νέα εμβόλια, καθώς διανύουμε ακόμη τα προκλινικά στάδια και δοκιμάζουμε ακόμη την αποτελεσματικότητά τους στους ανθρώπους. Απευθύνω λοιπόν έκκληση –τελειώνω, κυρία Πρόεδρε– για νέα χρηματοδότηση και νέους πόρους.
Claudiu Ciprian Tănăsescu (S&D). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, η ετήσια θνησιμότητα, που ανέρχεται σε 1,6 έως 2 εκατομμύρια ανθρώπους, καθιστά τη φυματίωση μια από τις δύο μεγαλύτερες αιτίες θανάτου από μολυσματικές νόσους παγκοσμίως. Αυτό δικαιολογεί το αυξανόμενο ενδιαφέρον που επιδεικνύεται διεθνώς από οργανώσεις δημόσιας υγείας.
Σε μια εποχή κατά την οποία η ιατρική πραγματοποιεί εντυπωσιακά άλματα, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι είναι καιρός να αντικατασταθεί το παραδοσιακό εμβόλιο BCG για τη φυματίωση από ένα νέο, πιο σύγχρονο και πολύ πιο αποτελεσματικό. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί, αφενός, χωρίς να χορηγηθούν πιο γενναιόδωρες χρηματοδοτήσεις από την ΕΕ για την ολοκλήρωση της έρευνας σε αυτό το πεδίο και, αφετέρου, χωρίς να εξευρεθούν άλλες πηγές χρηματοδότησης μέσω της αναθεώρησης του μοντέλου που προτείνεται από την πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης υπέρ εναλλακτικών, καινοτόμων μεθόδων χρηματοδότησης.
Η παροχή οικονομικών εγγυήσεων μπορεί να κάνει αυτό το μοντέλο πιο ελκυστικό για την ευρωπαϊκή επιχειρηματική κοινότητα, εξασφαλίζοντας έτσι τη συμμετοχή της και την αναγκαία οικονομική στήριξη.
Seán Kelly (PPE). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, η φυματίωση, ή TB όπως ήταν γνωστή στη χώρα μου, ήταν ευρέως διαδεδομένη στην Ιρλανδία μέχρι και πριν από μισό αιώνα περίπου, οδηγώντας στον θάνατο πολλούς ανθρώπους, νέους και γέρους.
Καθώς η χώρα έγινε πιο πλούσια, η νόσος υποχώρησε και οι εμβολιασμοί σταμάτησαν για 36 χρόνια. Ωστόσο, όπως ανέφερε ο συντάκτης, η φυματίωση έχει επιστρέψει τα τελευταία χρόνια. Μόλις πέρυσι στην εκλογική μου περιφέρεια ένα παιδί στο σχολείο και ένα μωρό στην κούνια προσβλήθηκαν από τη νόσο.
Σε παγκόσμια κλίμακα, το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρότερο, καθώς 2 δισεκατομμύρια άτομα είναι φορείς του βακτηρίου και κάθε 20 δευτερόλεπτα χάνει τη ζωή του ένας άνθρωπος. Συνεπώς, έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας, αν θέλουμε να επιτύχουμε τον στόχο της εξάλειψης της νόσου έως το 2050.
Η έρευνα είναι το κλειδί, και σε αυτόν τον τομέα η Ευρωπαϊκή Ένωση αξίζει ιδιαίτερους επαίνους καθώς, μολονότι υπολειπόμαστε των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας στον τομέα της έρευνας εν γένει, είμαστε πρωτοπόροι στο συγκεκριμένο πεδίο, με το 60% της έρευνας να διεξάγεται στην ΕΕ και με τις δανικές αρχές και τους επιστήμονες να έχουν αναπτύξει το σχετικό εμβόλιο.
João Ferreira (GUE/NGL). – (PT) Κυρία Πρόεδρε, τέσσερα χρόνια πριν από την εκπνοή της προθεσμίας για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας, η φυματίωση αφαιρεί 2 εκατομμύρια ζωές ετησίως. Η φυματίωση αποτελεί κατάφορο παράδειγμα των ανισοτήτων που κυριαρχούν στον κόσμο μας. Ας μην ξεχνούμε ότι έχουμε να κάνουμε με μια ασθένεια η οποία δεν είναι καθόλου διαδεδομένη στις βιομηχανικές χώρες.
Το πρόβλημα της φυματίωσης και άλλων ασθενειών δεν θα επιλυθεί χωρίς υψηλής ποιότητας υπηρεσίες δημόσιας υγείας στις οποίες θα έχει πρόσβαση το σύνολο του πληθυσμού, περιλαμβανομένης της πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Η πολιτική αναπτυξιακής συνεργασίας και βοήθειας διαδραματίζει καίριο ρόλο εδώ και πρέπει φυσικά να συμπεριλάβει τη βοήθεια για προγράμματα εμβολιασμών· απαιτούνται όμως περισσότερα μέτρα. Πρέπει να εξαλείψουμε άπαξ διά παντός μηχανισμούς, όπως η συσσώρευση χρέους και η εξυπηρέτησή του, οι οποίοι απομυζούν τους πόρους του αναπτυσσόμενου κόσμου και επιτρέπουν τη διατήρηση των χωρών του σε κατάσταση υποβάθμισης, εξάρτησης, υποταγής και εξαθλίωσης.
Csanád Szegedi (NI). – (HU) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ο αριθμός των κρουσμάτων φυματίωσης και των συνακόλουθων θανάτων στην Ουγγαρία αυξάνεται με τρομακτικούς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια. Αυτό είναι αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, του καταστροφικού για τα έθνη φιλελεύθερου τρόπου σκέψης. Αναφέρομαι συγκεκριμένα στην αισχρή ουγγρική νομοθετική πράξη για την υγεία του 2006, η οποία βασίστηκε στο κλείσιμο νοσοκομείων και στην παροχή υπηρεσιών υγείας με κερδοσκοπικά κριτήρια. Ένας σημαντικός παράγοντας στην εξάπλωση της νόσου είναι η φτώχεια, περιλαμβανομένου του αυξημένου αριθμού αστέγων και ενός συστήματος υγείας το οποίο είναι όλο και πιο δυσπρόσιτο. Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί ο θεραπευτικός και προληπτικός ρόλος της υγειονομικής περίθαλψης, να επεκταθούν οι προληπτικές εξετάσεις και να μην επεκταθούν απλώς οι εμβολιασμοί με βελτιωμένα εμβόλια αλλά να τεθούν και στη διάθεση όλων. Αυτά τα μέτρα μπορούν να οδηγήσουν σε μια υγιέστερη χώρα, μια υγιέστερη Ευρώπη και κοινωνία σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Dacian Cioloş, μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα προσπαθήσω να δώσω ορισμένες απαντήσεις για τα ζητήματα που εθίγησαν.
Καταρχάς, πρέπει να ενισχύσουμε την έρευνα, όπως ανέφερα ήδη στην εισαγωγική μου ομιλία. Η Επιτροπή διερευνά τρόπους αύξησης της χρηματοδότησης για τα προγράμματά της κατά της φυματίωσης και μία λύση θα μπορούσε να είναι η πρόσθετη χρηματοδότηση του προγράμματος EDCTP, για την οποία σας μίλησα προηγουμένως. Το πρόγραμμα λειτουργεί σήμερα με 400 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η Επιτροπή παρέχει τα 200 εκατ. ευρώ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει επίσης το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός προγράμματος EDCTP 2, για παράδειγμα. Οφείλω επίσης να τονίσω, όπως είπα ήδη και στον κ. Tănăsescu, ότι η Επιτροπή διαθέτει ήδη αυξημένους πόρους στο ερευνητικό πρόγραμμα για τη φυματίωση. Θα μπορούσα να σας αναφέρω και το ποσό: στο πρόγραμμα αυτό έχουν διατεθεί μέχρι στιγμής 65 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, είναι σαφές ότι αυτό δεν αρκεί, οπότε πρέπει να εξεταστεί και η λύση της σύμπραξης μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
Πάντως, αν το πρόβλημα είναι η επιλογή υποψηφίων εμβολίων σε κλινικό στάδιο, θα χρειαστεί να εξεταστεί το ζήτημα της αποτελεσματικότητας. Όπως σας είπα, οι πληροφορίες τις οποίες διαθέτουμε επί του παρόντος δεν μας εγγυώνται ότι η παροχή μεγαλύτερης χρηματοδότησης θα οδηγούσε οπωσδήποτε σε θετικό αποτέλεσμα. Οι βιταμίνες είναι άλλη μια προσέγγιση που μελετάται αυτήν την περίοδο, όμως εκείνο που πρέπει να αποφύγουμε είναι η ανάπτυξη ανθεκτικότητας. Είναι ίσως μια επιλογή την οποία αξίζει να διερευνήσουμε, όμως πρέπει να λάβουμε υπόψη την ύπαρξη και αυτού του κινδύνου.
Ας μιλήσουμε τώρα γενικότερα για τα συστήματα υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η υγεία είναι άλλωστε και ένας από τους στόχους τους οποίους επιχειρεί να προωθήσει η Επιτροπή στα κράτη μέλη, μέσω διαφόρων προγραμμάτων, όπως η ατζέντα «Ευρώπη 2020». Με άλλα λόγια, προωθεί τις επενδύσεις στον τομέα της υγείας. Στον τομέα της έρευνας, στο πλαίσιο μιας από τις πρωτοβουλίες έρευνας και καινοτομίας, η Επιτροπή –και συγκεκριμένα μια ομάδα Επιτρόπων– επεξεργάζεται αυτό το θέμα έτσι ώστε να διασφαλιστεί η δυνατότητα προώθησης της καινοτομίας στα κράτη μέλη για την εντατικοποίηση της έρευνας σε θέματα υγείας, παράλληλα με ζητήματα που σχετίζονται με τη γήρανση του πληθυσμού.
Όσον αφορά τις αναπτυσσόμενες χώρες, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιτυγχάνει ήδη σημαντική πρόοδο στον τομέα της υγείας μέσω του ταμείου ανάπτυξης και αυτό είναι ένα θέμα στο οποίο η Επιτροπή θα συνεχίσει να δίνει την αμέριστη προσοχή της στο μέλλον.
Ελπίζω να κατάφερα, εξ ονόματος της Επιτροπής, να δώσω ορισμένες απαντήσεις στα ερωτήματά σας. Μπορώ μόνο να σας διαβεβαιώσω ότι η έρευνα παραμένει μια από τις βασικές μέριμνες της Επιτροπής.
Πρόεδρος. − Για την περάτωση της συζήτησης, κατατέθηκαν τέσσερις προτάσεις ψηφίσματος σύμφωνα με το άρθρο 115, παράγραφος 5, του Κανονισμού(1).
Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 11.30.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Joanna Senyszyn (S&D), γραπτώς. – (PL) Ως μέλος της αντιπροσωπείας στη Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, τάσσομαι υπέρ της διάθεσης των αποτελεσμάτων της έρευνας στην ΕΕ για την ανάπτυξη εμβολίων κατά της φυματίωσης σε αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και υπέρ της παροχής βοήθειας στις χώρες αυτές προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τη θεραπεία των πασχόντων από την εν λόγω ασθένεια. Η φυματίωση είναι μια από τις τρεις συχνότερα εμφανιζόμενες μολυσματικές νόσους, μαζί με τον ιό HIV και την ελονοσία. Ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού είναι φορείς του βακίλου της φυματίωσης· ετησίως, διαγιγνώσκονται οκτώ εκατομμύρια νέοι ασθενείς, ενώ η φυματίωση οδηγεί στον θάνατο 2,6 έως 2,9 εκατομμύρια άτομα. Πάνω από το 95% των κρουσμάτων εκδηλώνονται σε αναπτυσσόμενες χώρες. Κάθε δευτερόλεπτο, ο βάκιλος της φυματίωσης σκοτώνει ένα ακόμη θύμα. Περίπου το 10% των φορέων θα εκδηλώσουν τη νόσο, η οποία μπορεί να αποδειχθεί μοιραία εάν δεν αντιμετωπιστεί. Τα περισσότερα περιστατικά εντοπίζονται στην Ινδία, στην Κίνα, στην Ινδονησία, στη Νότια Αφρική, στη Νιγηρία, στο Μπαγκλαντές και στην Αιθιοπία. Στην Ασία και στην Αφρική, τα κρούσματα αντιστοιχούν σε 100-120 άτομα ανά 100.000. Η πρόσβαση σε αποτελεσματικά μέσα θεραπείας είναι περιορισμένη σε πολλές χώρες. Η φυματίωση είναι άλλωστε και σοβαρό οικονομικό πρόβλημα. Η παγκόσμια μείωση της παραγωγικότητας του εργατικού δυναμικού που προκαλείται εξαιτίας της νόσου αντιστοιχεί σε 13 δισ. δολάρια ΗΠΑ ετησίως. Η εξάλειψη της φυματίωσης είναι ένας από τους αναπτυξιακούς στόχους της Χιλιετίας, τους οποίους η ΕΕ επιθυμεί να επιτύχει έως το 2015. Ήδη απομένουν μόλις τέσσερα χρόνια. Η φυματίωση είναι σήμερα απολύτως ιάσιμη νόσος. Χρειαζόμαστε ολοκληρωμένα προγράμματα που να αποσκοπούν τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία της φυματίωσης. Πρέπει να δρομολογηθεί το ταχύτερο δυνατόν μια ενημερωτική εκστρατεία για τη φυματίωση και τους τρόπους αποφυγής και θεραπείας της, καθώς και ένα πρόγραμμα εμβολιασμού.
Lívia Járóka (PPE), γραπτώς. – (EN) Στην Ιστορία της ανθρωπότητας, η φυματίωση έχει σκοτώσει περισσότερους ανθρώπους από κάθε άλλη νόσο. Αυτό το άκρως μεταδοτικό, αερομεταφερόμενο βακτήριο μπορεί να προσβάλει δέκα έως δεκαπέντε άλλα άτομα προτού γίνουν εμφανή τα συμπτώματα.
Η συγκέντρωση πολλών ανθρώπων κάτω από την ίδια στέγη, η διαβίωση σε παραγκουπόλεις και η απουσία κατάλληλης υγιεινής αποτελούσαν πάντα σοβαρό παράγοντα κινδύνου για τη φυματίωση και γι’ αυτό η συγκεκριμένη νόσος σχετίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό και εν μέρει προκαλείται από τη φτώχεια.
Παρά τις προσπάθειες του ΠΟΕ και των εθνικών αρχών, ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν από φυματίωση ανέρχεται σε 1,5 εκατομμύρια ετησίως και ο αριθμός αυτός αυξάνεται διαρκώς. Υποστηρίζω ολόψυχα την πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης και εύχομαι ειλικρινά να μπορέσει να προσφέρει περισσότερα εμβόλια για τους πάσχοντες στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο.
Πρέπει όμως να υπογραμμιστεί ότι η καταπολέμηση της φυματίωσης πρέπει να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Είναι αναγκαίο να εντοπίζονται οι ευάλωτες ομάδες και να προσδιορίζονται και να εξαλείφονται οι φραγμοί που εμποδίζουν τα μέλη των ομάδων αυτών να έχουν πλήρη πρόσβαση στο σύνολο των μέσων πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας της φυματίωσης.
Θα ήταν εξάλλου ωφέλιμο να τροποποιηθεί η ατζέντα των υπηρεσιών καταπολέμησης της φυματίωσης έτσι ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις τοπικές ανάγκες και να ξεπερνούν τις ευρέως διαδεδομένες πρακτικές διακρίσεων των συστημάτων υγείας.
Vilija Blinkevičiūtė (S&D), γραπτώς. – (LT) Πρέπει να καταπολεμήσουμε τη φυματίωση, διότι η νόσος αυτή σκοτώνει κάθε χρόνο σχεδόν δύο εκατομμύρια ανθρώπους, ενώ έχει προσβάλει το ένα τρίτο σχεδόν του παγκόσμιου πληθυσμού. Θέλω να επιστήσω την προσοχή στο γεγονός ότι η φυματίωση είναι ευαίσθητο ζήτημα για την υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο και αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη αιτία θανάτου από μολυσματικές ασθένειες παγκοσμίως. Η φυματίωση σχετίζεται ευθέως με κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, όπως είναι η φτώχεια, η ανεργία, ο αλκοολισμός, η τοξικοεξάρτηση και το HIV/AIDS, καθώς και οι ανεπάρκειες και τα προβλήματα των συστημάτων υγείας στις φτωχές χώρες και οι καθυστερήσεις στη διάγνωση. Χαίρομαι λοιπόν για την κατάρτιση του προτύπου της πρωτοβουλίας για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης, διότι έτσι θα μπορέσουν να ωφεληθούν από τα αποτελέσματα της έρευνας και των αντίστοιχων παρεμβάσεων όλοι οι ασθενείς που πάσχουν από φυματίωση σε διεθνές επίπεδο. Επιπλέον, αυτό το εγχείρημα θα συμβάλει στην υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας έως το 2015. Επισημαίνω δε ότι η χρηματοδότηση των προσπαθειών καταπολέμησης της φυματίωσης είναι ανεπαρκής και ότι η χρηματοδότηση από την Ένωση είναι πολύ σημαντική για τη δημιουργία μιας ισχυρής δέσμης νέων υποψηφίων εμβολίων κατά της φυματίωσης. Ευελπιστώ ότι θα σημειωθεί πρόοδος το ταχύτερο δυνατόν προκειμένου να αδειοδοτηθούν σύγχρονα ευρωπαϊκά εμβόλια κατά της φυματίωσης και ότι αυτά θα διατίθενται σε όσους τα έχουν περισσότερο ανάγκη. Επιπροσθέτως, είναι σημαντικό να αναζητηθούν ευκαιρίες εφαρμογής ανταγωνιστικών μηχανισμών χρηματοδότησης για την πραγματοποίηση των τελικών σταδίων της κλινικής έρευνας στο πλαίσιο της ανάπτυξης νέων εμβολίων κατά της φυματίωσης.
Elżbieta Katarzyna Łukacijewska (PPE), γραπτώς. – (PL) Στο πλαίσιο της συζήτησής μας, θέλω να επισημάνω ότι, ενώ βρισκόμαστε στις αρχές του 21ου αιώνα, η φυματίωση σκοτώνει ετησίως περί τα τρία εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Οι στατιστικές μας αποκαλύπτουν ότι το ένα τρίτο του παγκοσμίου πληθυσμού έχει προσβληθεί από τον βάκιλο της φυματίωσης. Το πρόβλημα αυτό πρέπει να μας ανησυχεί. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι χρησιμοποιούνται μόνο τα καλύτερα και πιο καινοτόμα εμβόλια ως βασικά όπλα καταπολέμησης αυτής της νόσου. Πρέπει να προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε τα διεθνή μέτρα και να μελετήσουμε τις δυνατότητες χρηματοδότησης των εμβολίων, ιδίως για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Επιπλέον, απαιτείται μια ενεργή εκστρατεία στα μέσα ενημέρωσης που θα πληροφορεί την κοινωνία για το πρόβλημα, για τους τρόπους μόλυνσης και για τα μέσα καταπολέμησης της νόσου, διότι πολλοί πιστεύουν ότι η φυματίωση είναι μια ασθένεια που δεν μπορεί να μας πλήξει στον σύγχρονο κόσμο. Σας ευχαριστώ.
Artur Zasada (PPE), γραπτώς. – (PL) Με ανησυχούν τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγουν οι συντάκτες της προφορικής ερώτησης· πέντε χρόνια πριν από την εκπνοή της προθεσμίας για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας, έχει σημειωθεί ελαφρά κάμψη στον αριθμό των παγκοσμίων κρουσμάτων φυματίωσης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχω στη διάθεσή μου, πάνω από το 73% των ιατρών στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη παραδέχονται ότι δεν αισθάνονται επαρκώς καταρτισμένοι ώστε να διαγνώσουν και να θεραπεύσουν τη φυματίωση. Η γενική αίσθηση μεταξύ των ιατρών είναι ότι η κατάσταση είναι πολύ πιο σοβαρή· το 75% των ιατρών πιστεύει ότι ο αριθμός των νέων κρουσμάτων φυματίωσης αυξάνεται. Ποιος μπορεί να είναι ο λόγος γι’ αυτήν την ανακολουθία μεταξύ των επίσημων στατιστικών στοιχείων και των παρατηρήσεων των επαγγελματιών υγείας; Το σύστημα συλλογής δεδομένων για τα νέα κρούσματα φυματίωσης είναι παρωχημένο και τα ιδρύματα υγειονομικής περίθαλψης συχνά παραμελούν τα καθήκοντά τους σε αυτόν τον τομέα. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι τα βασικά όπλα για την καταπολέμηση της νόσου παραμένουν η πρόληψη, η εκπαίδευση και η τήρηση των κανόνων υγιεινής, χάρη στα οποία μπορεί να αποφευχθεί η προσβολή από τον βάκιλο της φυματίωσης. Συμφωνώ με τους συντάκτες της ερώτησης ότι μια από τις λύσεις σε αυτό το πρόβλημα μπορεί να είναι η εισαγωγή ενός προγράμματος εμβολιασμών παράλληλα με μια μεγάλης κλίμακας ενημερωτική εκστρατεία.
Cristian Silviu Buşoi (ALDE), γραπτώς. – (RO) Μολονότι έχει επιτευχθεί κάποια πρόοδος, η φυματίωση συνεχίζει να είναι μια από τις βασικές αιτίες θνησιμότητας παγκοσμίως, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς προκαλεί σχεδόν 2 εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Αξίζει να αναφερθεί η κατάσταση στη Ρουμανία, όπου καταγράφονται 110 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους, έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου των 39 κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους.
Η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας είναι οικουμενικό δικαίωμα και δεν πρέπει να μας απασχολεί το οικονομικό κόστος. Εξακολουθεί να επικρατεί ανισορροπία μεταξύ των βιομηχανικών και των αναπτυσσόμενων χωρών. Οφείλουμε να επιδείξουμε αλληλεγγύη και να υποστηρίξουμε την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων μεθόδων στο πρόγραμμα «Σταματήστε τη φυματίωση» της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ).
Είναι καθήκον της Ευρώπης να αναζητήσει βιώσιμες, καινοτόμες μεθόδους διασφάλισης της αναγκαίας χρηματοδότησης για την έρευνα με σκοπό την καταπολέμηση της φυματίωσης και άλλων μεταδοτικών ασθενειών. Η πρωτοβουλία για το εμβόλιο κατά της φυματίωσης, ένα εγχείρημα που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προσφέρει μια λύση στην τρέχουσα κατάσταση μέσω της ανάπτυξης προσιτών εμβολίων σε προσιτές τιμές, τα οποία μπορούν να διανεμηθούν στον πληθυσμό βάσει ενός διαρθρωμένου προγράμματος εμβολιασμών. Η συμπερίληψη της πρωτοβουλίας αυτής στη στρατηγική «ΕΕ 2020» μπορεί να είναι η λύση που θα επιτρέψει στην Ευρώπη να ενισχύσει τη στρατηγική της ανεξαρτησία στον αγώνα κατά της φυματίωσης καθώς και τη θέση της ως πρωτοπόρος στον χώρο της καινοτομίας.
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις παρεμβάσεις διάρκειας ενός λεπτού επί σημαντικών πολιτικών ζητημάτων, σύμφωνα με το άρθρο 150 του Κανονισμού.
Θεόδωρος Σκυλακάκης (PPE). - Κυρία Πρόεδρε, θα ξεκινήσω εκτάκτως με την Αίγυπτο. Πρέπει στο δύσκολο επόμενο διάστημα να ενεργοποιηθεί στο μέγιστο η εξωτερική υπηρεσία για την προστασία των ευρωπαίων πολιτών στην Αίγυπτο, των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στην Αίγυπτο, αλλά και των ιστορικών θεσμών που τις εκπροσωπούν όπως το Ελληνοορθόδοξο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.
Στο βασικό μου θέμα τώρα, τα απορρίμματα. Ενώ έχουμε ένα υψηλό επιπέδου νομοθετικό πλαίσιο, όλα σχεδόν τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν διαδικασίες επί παραβάσει. Σε πολλά αναφέρονται κρίσεις σκουπιδιών και υπάρχουν τομείς όπου καταγράφεται μαζική παραβίαση του κοινοτικού δικαίου, όπως οι διασυνοριακές μεταφορές απορριμμάτων. Ταυτόχρονα τα κράτη μέλη για λόγους πολιτικούς, το περίφημο ‘όχι στη δική μου αυλή’, δεν συμμετέχουν όσο αποτελεσματικά θα έπρεπε στην προσπάθεια.
Χρειάζεται λοιπόν η Επιτροπή να προτείνει νέα συμπληρωματικά εργαλεία, όπως η επέκταση των αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος και η δυνατότητα αποστολών της Ένωσης για εξακρίβωση στοιχείων στα κράτη μέλη. Ας τα σκεφτεί αυτά η Επιτροπή ενόψει των προτάσεων για το 2012.
Vasilica Viorica Dăncilă (S&D). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να υπογραμμίσω την κατάσταση που επικρατεί στη Ρουμανία όσον αφορά την κατάφορη παραβίαση των αρχών του κράτους δικαίου από τη σημερινή κυβέρνηση. Η σύλληψη ενός επιφανούς μέλους της αντιπολίτευσης, του Constantin Nicolescu, μια σύλληψη που είχε ανακοινωθεί πριν από την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας και χωρίς την ύπαρξη σοβαρών αποδεικτικών στοιχείων, είναι αποκαλυπτική της αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς της σημερινής κυβέρνησης. Η σύλληψη, η οποία πραγματοποιήθηκε με εντολή της πολιτικής ηγεσίας, σε συνδυασμό με την περιφρόνηση που επιδεικνύεται για τους απλούς πολίτες μέσω των αντικοινωνικών μέτρων που ενέκρινε η κυβέρνηση, βγάζει στους δρόμους τους ανθρώπους που έχουν περιφρονηθεί και καταδικαστεί στη φτώχεια. Προκειμένου να καταστείλει το κύμα δυσαρέσκειας έναντι των καταχρηστικών, αντιδημοκρατικών μέτρων που εφαρμόζει, η κυβέρνηση παρήγγειλε εξοπλισμό καταστολής διαδηλώσεων αξίας 10 εκατ. ευρώ.
Όλα αυτά διαμορφώνουν μια σαφή εικόνα πολιτικής δικτατορίας και προοιωνίζουν τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον αν μείνουν ατιμώρητες αυτές οι ενέργειες, οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές αξίες. Δεν διαμαρτυρόμαστε κατά της δικαιοσύνης, αλλά κατά πολιτικά υποκινούμενων καταχρήσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί σεβασμό για τη δημοκρατία σε χώρες όπως η Τυνησία και η Αίγυπτος, όμως οι αρχές της δημοκρατίας πρέπει να τηρούνται αυστηρά και στα ίδια τα κράτη μέλη.
Metin Kazak (ALDE). – (BG) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, τα ανεπίλυτα προβλήματα των καπνοπαραγωγών στη Βουλγαρία οδήγησαν σε κλιμάκωση της έντασης σε ορισμένες περιοχές της χώρας και σε διαδηλώσεις με συμμετοχή άνω των 10.000 πολιτών. Οι πολίτες αυτοί διαδήλωσαν την αντίθεσή τους προς τη δήλωση που εγκρίθηκε σχετικά με την εφαρμοζόμενη πολιτική, στην οποία οφείλεται η δεινή οικονομική θέση τους, σχετικά με τον τερματισμό των εθνικών συμπληρωματικών πληρωμών για την παραγωγή καπνού κατά την καλλιεργητική περίοδο του 2010.
Στην Ευρώπη ο καπνός καλλιεργείται σε 17 από τα 27 κράτη μέλη και σε όλες τις περιπτώσεις οι επιδοτήσεις χορηγούνται από τις εθνικές κυβερνήσεις. Διαπιστώνεται ότι η Βουλγαρία είναι το μόνο κράτος μέλος που καθυστερεί την εκτέλεση του εγκεκριμένου εθνικού προγράμματος συμπληρωματικών πληρωμών, το οποίο έχει εγκριθεί διά νόμου και έχει κοινοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Προβλέπει, ειδικότερα, τη χορήγηση ενισχύσεων ύψους 76 εκατ. ευρώ στους καπνοπαραγωγούς της Βουλγαρίας, η καταβολή των οποίων σημειώνει καθυστέρηση. Η εν λόγω καθυστέρηση καταδικάζει εκατοντάδες οικογένειες σε πείνα και μετανάστευση και θέτει σε κίνδυνο την εσωτερική ειρήνη στη χώρα.
Μιχάλης Τρεμόπουλος (Verts/ALE). - Κυρία Πρόεδρε, σήμερα σε ένα αξιοσημείωτο κλίμα ομοφωνίας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δέχθηκε την έκκληση του Προέδρου του κ. Buzek με σκοπό να αναγνωρίσει επισήμως η Ευρωπαϊκή Ένωση τη γενοκτονία των Ρομά, που ήταν θύματα, κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, των Ναζί. Ανέφερε, μάλιστα, ότι οι Ρομά αποτελούν την πιο καταπιεσμένη, για μακρύ χρονικό διάστημα, μειονότητα.
Σε ποιους απευθυνόμαστε όμως; Ποιος θα εφαρμόσει τις πολιτικές που συναποφασίζουμε; Η Επιτροπή είχε παραγγείλει από τον Ιούλιο του 2008 μια έκθεση για τις ευρωπαϊκές πολιτικές, για τους Ρομά, που αφορά 18 χώρες και την οποία έχει στα χέρια της ήδη από τον Ιούνιο. Έκανα λοιπόν σχετική ερώτηση, γιατί θεωρώ ότι είναι απολύτως αδικαιολόγητη η καθυστέρηση στη δημοσιοποίηση μιας παρόμοιας πολύτιμης έκθεσης. Έγινε μάλιστα και διεθνής κίνηση για τη δημοσιοποίησή της. Η κα Reding απάντησε στην ερώτηση και δεσμεύθηκε στη δημοσιοποίησή της μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου 2010. Ήδη έχουμε Φεβρουάριο του 2011 και η έκθεση δεν δημοσιοποιήθηκε ακόμη. Θα ήθελα πάρα πολύ να μάθω το γιατί.
Zbigniew Ziobro (ECR). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, έχω εκφράσει πολλές φορές τη γνώμη μου στις συζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την πολιτική της ΕΕ στον τομέα του περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, μια πολιτική η οποία υποστηρίζεται με μεγάλη θέρμη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Έχω, ωστόσο, επιστήσει προσοχή στο γεγονός ότι η αυτή πολιτική επιφέρει συγχρόνως πολύ αρνητικές οικονομικές αλλαγές. Σε πολλούς τομείς, έχει ως αποτέλεσμα τη μετεγκατάσταση βιομηχανικών μονάδων σε άλλες χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δυστυχώς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έδειξε το παραμικρό ενδιαφέρον, αν και πολλοί συνάδελφοι βουλευτές έχουν τονίσει τις αρνητικές συνέπειες του δραστικού περιορισμού των εκπομπών CO2. Έτσι, προσφάτως πληροφορηθήκαμε τα τελευταία εκτεταμένα βιομηχανικά σχέδια που προβλέπουν τη μεταφορά της παραγωγής από τη Γερμανία και την Πολωνία σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης ή ακόμη και στην Αφρική ή τη Νότια Αμερική. Οι εξελίξεις αυτές καθιστούν αναγκαία τη λήψη απτών μέτρων από την Επιτροπή, η οποία συνεχίζει να επιδεικνύει έλλειψη οράματος και προοπτικής.
Ilda Figueiredo (GUE/NGL). – (PT) Κυρία Πρόεδρε, όπως υποσχέθηκα στην Αγορά των Πολιτών που διοργάνωσε την περασμένη εβδομάδα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θέλω να μεταφέρω στο Σώμα τις κραυγές αποδοκιμασίας που μας εξέφρασαν οι διάφορες κοινωνικές οργανώσεις που συζήτησαν μαζί μας την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση και τις σοβαρές επιπτώσεις της στην αύξηση της ανεργίας, την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και τη φτώχεια, παρά το γεγονός ότι το 2010 κηρύχθηκε ευρωπαϊκό έτος για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Στο εν λόγω φόρουμ διατυπώθηκε το αίτημα οι δραστηριότητες και το έργο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αντικατοπτρίζουν την έντονη δυσαρέσκεια των οργανώσεων που αγωνίζονται για την καταπολέμηση της φτώχειας, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές συνέπειες της κρίσης και της σοβαρότητας και της έκτασης της φτώχειας.
Από τα αναρίθμητα παραδείγματα κατάφορης εκμετάλλευσης, φτώχειας, διακρίσεων και κοινωνικού αποκλεισμού και από τις διάφορες προτάσεις, αιτήματα και συστάσεις, θέλω να υπογραμμίσω όσα αναφέρονται στον ρόλο που πρέπει να διαδραματίσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην καταδίκη αυτής της κατάστασης. Ειδικότερα, πρέπει να συστήσει μια ομάδα εργασίας επιφορτισμένη με την παρακολούθηση των συνεπειών της κρίσης σε κοινωνικό πεδίο, καθώς και των μέτρων που λαμβάνονται από το Συμβούλιο και την Επιτροπή μετά από αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως αυτά που σχετίζονται με το ελάχιστο εισόδημα…
(Η Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)
Marian-Jean Marinescu (PPE). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, η ομάδα εργασίας για την αξιολόγηση του Σένγκεν ενέκρινε όλες τις εκθέσεις αξιολόγησης που αφορούν τη Ρουμανία. Από τα συμπεράσματά της προκύπτει ότι η Ρουμανία πληροί όλες τις προϋποθέσεις του κεκτημένου Σένγκεν. Δυστυχώς, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αρνείται να διαβιβάσει τις εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εμποδίζοντας έτσι την εκτέλεση των διαδικασιών του Κοινοβουλίου. Οι βουλευτές του ΕΚ δεν μπορούν να ψηφίσουν χωρίς να γνωρίζουν το περιεχόμενο των εκθέσεων. Η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων ζήτησε τα έγγραφα, ενώ η Ρουμανία έχει ταχθεί υπέρ της κοινοποίησής τους. Ωστόσο, το Συμβούλιο καθυστερεί να λάβει απόφαση χωρίς να προβάλλει κανέναν βάσιμο λόγο.
Εκτιμώ ότι, ενόψει της κατάστασης αυτής, η Ρουμανία δικαιούται να διαβιβάσει στο Κοινοβούλιο όλες τις εκθέσεις που αφορούν την ένταξή της στη ζώνη Σένγκεν. Οι εκθέσεις αυτές αποτελούν τα μόνα κριτήρια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη λήψη απόφασης σχετικά με την ένταξη. Το αίτημα για προσθήκη περαιτέρω κριτηρίων δεν συνάδει με τις ευρωπαϊκές Συνθήκες, δεν συνιστά ευρωπαϊκή προσέγγιση και δεν στηρίζεται σε βάσιμα επιχειρήματα. Η Ρουμανία έχει εκπληρώσει τη νομική της υποχρέωση να προετοιμαστεί προκειμένου να έχει τη δυνατότητα να προστατεύσει τα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης, και έχει δικαίωμα σε ανάλογη απάντηση από τα όργανα της ΕΕ.
Rovana Plumb (S&D). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να σας ενημερώσω ότι την τελευταία 20ετία η δημοκρατία στη Ρουμανία ποτέ δεν φάνηκε να βρίσκεται υπό μεγαλύτερη πίεση. Σας έχουμε ήδη ενημερώσει για τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο οποίος νόθευσε την ψηφοφορία για την έγκριση του ζωτικής σημασίας συνταξιοδοτικού νόμου. Η πρόσφατη υπόθεση του σοσιαλδημοκράτη Constantin Nicolescu, προέδρου του κομητειακού συμβουλίου της Argeş στη Ρουμανία, αποδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί το κυβερνών κόμμα στη Ρουμανία απειλούν ωμά τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών.
Όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί από την κυβέρνηση καταδεικνύουν ότι το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα της Ρουμανίας βρίσκεται σε πόλεμο με ολόκληρο τον ρουμανικό λαό. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε ένα δημοκρατικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συμπεριφέρεται αντιδημοκρατικά, να συλλαμβάνει αυθαίρετα πολίτες και να χρησιμοποιεί τους δημόσιους θεσμούς για προσωπικές αντεκδικήσεις. Μαζί οφείλουμε να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας, τις ελευθερίες μας και τη δημοκρατία μας.
Marian Harkin (ALDE). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, ως βουλευτής του ΕΚ από την Ιρλανδία, καλώ την ΕΕ να αντιμετωπίσει δίκαια την απίστευτη οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η Ιρλανδία.
Ναι, οφείλουμε να αναλάβουμε την ευθύνη για τα πολλά σφάλματά μας, όμως δεν τα πράξαμε μόνοι μας. Οι ιρλανδικές τράπεζες πλημμύρισαν από την εισροή επενδύσεων τύπου καζίνο από πολλές χώρες. Μετά κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα και οι ιρλανδοί φορολογούμενοι έχουν επιφορτιστεί ένα αβάσταχτο βάρος.
Καταβάλλουμε ένα δυσβάστακτο επιτόκιο 5,8%, και η δυνατότητά μας να εξοφλήσουμε το χρέος, το οποίο επισφραγίστηκε με ένα τετραετές σχέδιο λιτότητας από την ΕΕ, προϋποθέτει μια ανάπτυξη που δεν μπορεί να επιτευχθεί. Γιατί; Διότι η ανεργία αυξάνεται την ίδια στιγμή που η μετανάστευση αυξάνεται κατακόρυφα. Οι επιχειρήσεις καταρρέουν, και για τέταρτη συνεχή χρονιά το ακαθάριστο εθνικό προϊόν μας σημείωσε μείωση.
Επίσης, ενώ η ΕΚΤ διοχετεύει στις ιρλανδικές τράπεζες 132 δισ. ευρώ από την κύρια είσοδο, το 2010 διέφυγαν από την πίσω πόρτα 110 δισ. ευρώ από τις ίδιες αυτές τράπεζες· 40 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2010.
Η κατάσταση καθίσταται με γοργούς ρυθμούς μη βιώσιμη και αν, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος Barroso, η Ευρώπη είναι μέρος της λύσης, τότε πρέπει να ληφθούν σοβαρά μέτρα τώρα.
Diane Dodds (NI). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, μόλις την περασμένη εβδομάδα στην εκλογική μου περιφέρεια, στη Βόρεια Ιρλανδία, διαφωνούντες ρεπουμπλικάνοι τρομοκράτες άφησαν δύο ενεργές βόμβες στην περιοχή Antrim Road του Βορείου Μπέλφαστ. Ειλικρινά, μόνον χάρη στη θεϊκή πρόνοια δεν μιλάμε σήμερα για πολυάριθμα θύματα. Εκατοντάδες άτομα απομακρύνθηκαν από τις κατοικίες τους ενώ οι δυνάμεις ασφαλείας προσπαθούσαν να αντιμετωπίσουν τον άμεσο κίνδυνο που απειλούσε αυτήν την κοινότητα.
Στόχος αυτής της αποτυχημένης επίθεσης ήταν αστυνομικοί, στην πιο πρόσφατη από μια σειρά αποπειρών δολοφονίας αστυνομικών που υπηρετούν στην Αστυνομική Αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας.
Οι επιθέσεις αυτές δεν προβάλλονται από τα ειδησεογραφικά προγράμματα του Ηνωμένου Βασιλείου, πόσο μάλλον της υπόλοιπης Ευρώπης, μας υπενθυμίζουν όμως ότι, παρά την τεράστια πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη Βόρεια Ιρλανδία, εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να επιστρέψουμε στο παρελθόν.
Πριν από τα Χριστούγεννα, ο Πρόεδρος Barroso συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Ιρλανδίας Peter Robinson και επαναβεβαίωσε την προσήλωσή του στην ομάδα εργασίας Barroso. Χαιρετίζω αυτό το έργο, όπως και τις προκαταρκτικές εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στο Σώμα σε σχέση με τη χρηματοδότηση της ειρηνευτικής διαδικασίας.
Csaba Sógor (PPE). – (HU) Κυρία Πρόεδρε, ακούσαμε πολλές διαμαρτυρίες και φωνές αποδοκιμασίας σε σχέση με την ουγγρική Προεδρία. Είναι ενδιαφέρον ότι καμία από αυτές δεν αφορούσε το πρόγραμμα της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Ορισμένοι κατήγγειλαν τη νομοθεσία για τα μέσα ενημέρωσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη διατυπώσει τις αντιρρήσεις της και η ουγγρική κυβέρνηση εκδήλωσε την προθυμία της να τροποποιήσει τον νόμο.
Αναρωτιέμαι όμως γιατί δεν έχει επιδειχθεί το ίδιο διεθνές ενδιαφέρον για τον νόμο περί κρατικής γλώσσας που ισχύει έως σήμερα στη Σλοβακία, η οποία συνεχίζει να επιβάλλει πρόστιμα για τη χρήση της μητρικής γλώσσας ορισμένων πολιτών. Γιατί οι φωνές διαμαρτυρίας που ακούστηκαν υπέρ της προάσπισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε σχέση με τον νόμο για τα μέσα ενημέρωσης δεν επέδειξαν το ίδιο ενδιαφέρον όταν τέθηκε υπό αμφισβήτηση ένα από τα πιο φυσικά ανθρώπινα δικαιώματα της ουγγρικής μειονότητας της Σλοβακίας; Άλλοι ενοχλήθηκαν από το γιγαντιαίο χαλί που ξεδιπλώθηκε στο κτίριο του Συμβουλίου, στο οποίο εμφανίζεται ένας χάρτης της Ουγγαρίας πριν από 160 χρόνια. Ο χάρτης αυτός προβάλλει την ιδέα ότι μπορούμε να οικοδομήσουμε μια ισχυρή Ευρώπη μόνον εάν γνωρίζουμε, και σεβόμαστε, την κοινή μας Ιστορία και τις εθνικές μας αξίες.
Catherine Stihler (S&D). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, την 14η Φεβρουαρίου, ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, είναι η πρώτη φορά που θα τιμηθεί η ευρωπαϊκή ημέρα επιληψίας. Ο ίδιος ο Άγιος Βαλεντίνος αναφέρεται ότι έπασχε από επιληψία.
Σήμερα, πάσχουν από επιληψία έξι εκατομμύρια Ευρωπαίοι. Στη Σκωτία ο αριθμός ανέρχεται σε περίπου 39.000 άτομα, αλλά μόλις 20.000 έχουν διαγνωστεί και ελέγχουν την κατάστασή τους με φαρμακευτική αγωγή. Τούτο σημαίνει ότι 19.000 άτομα ζουν καθημερινά με τον φόβο της εκδήλωσης μιας επιληπτικής κρίσης. Αν προβάλουμε τα στοιχεία αυτά στο σύνολο της ΕΕ, με τον ίδιο φόβο ζουν εκατομμύρια άνθρωποι.
Στις 14 Φεβρουαρίου πρέπει να προωθήσουμε την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την επιληψία. Πρέπει να προσπαθήσουμε επίσης να βοηθήσουμε όσους πάσχουν από επιληψία να διαγνωστεί σωστά η πάθησή τους και να καλέσουμε τα κράτη μέλη να αποκτήσουν περισσότερους νευρολόγους με ειδίκευση στην επιληψία. Στις 15 Φεβρουαρίου θα διοργανωθεί σειρά εκδηλώσεων στο Κοινοβούλιο, στις οποίες ενθαρρύνω τους συναδέλφους να συμμετάσχουν. Θα είναι παρόντες πολλοί από τους ψηφοφόρους σας.
Θα ήθελα επίσης με την ευκαιρία αυτή να χαιρετίσω την Joanne Hill, νοσοκόμο με ειδίκευση στην επιληψία, καθώς και τη Fiona Nicholson, διευθύντρια υπηρεσιών σε ένα κέντρο αντιμετώπισης της επιληψίας στη Σκωτία.
Csanád Szegedi (NI). – (HU) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου, παρακαλώ, να αφιερώσω τον χρόνο που έχω στη διάθεσή μου στην περίπτωση του λαού των Székely. Τις τελευταίες ημέρες, ο Πρόεδρος της Ρουμανίας δήλωσε, ατυχώς, για μια ακόμη φορά ότι δεν υποστηρίζει την περιφερειακή αυτονομία των Székely. Θα ήμουν ευγνώμων αν μπορούσαμε άπαξ διά παντός να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να δηλώσουμε κατηγορηματικά ότι ο λαός των Székely έχει δικαίωμα στην περιφερειακή αυτονομία. Αυτό δεν είναι θέμα καλής προαίρεσης του Traian Băsescu· ο λαός των Székely έχει όντως δικαίωμα στην αυτονομία. Υπενθυμίζω σε όλες και όλους ότι η αυτονομία είναι διεθνώς αναγνωρισμένο, δεσμευτικό δικαίωμα και τα δύο μέτρα και σταθμά που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Ένωση όταν υποστηρίζει ότι ορισμένες εθνότητες έχουν δικαίωμα στην αυτονομία ενώ άλλες όχι είναι απαράδεκτα. Οι Βάσκοι και οι Καταλανοί έχουν δικαίωμα στην αυτονομία, αλλά όχι και οι Székely. Με βάση αυτή τη λογική, οφείλω να πω με απόλυτη βεβαιότητα ότι όσοι δεν υποστηρίζουν τις προσπάθειες του λαού των Székely για αυτονομία δεν είναι Ευρωπαίοι.
Seán Kelly (PPE). – (GA) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να επισημάνω ότι η ελευθερία είναι ένας από τους θεμελιώδεις σκοπούς της Ευρωπαϊκής Κοινότητας: ελευθερία κυκλοφορίας, ελευθερία εμπορικών συναλλαγών και εργασιακή ελευθερία. Δεν έχουμε εργασιακή ελευθερία διότι δεν έχουμε αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων.
Σήμερα ενημερώθηκα για την περίπτωση ενός ιατρού που εργαζόταν στην Ιταλία και χρειάστηκε να περάσουν εννέα μήνες προκειμένου να του δοθεί άδεια εργασίας στην Ιρλανδία. Αυτό δεν έχει καμία λογική. Πρέπει να μελετήσουμε το σύστημα UPMC που εφαρμόζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής· είναι ένα χρήσιμο παράδειγμα που θα μπορούσαμε να λάβουμε υπόψη. Ειδικότερα, αν θέλουμε να αποκτήσουμε ιατρικές ηλεκτρονικές υπηρεσίες, πρέπει να καθιερώσουμε την αναγνώριση αυτών των προσόντων. Διαφορετικά, δεν πρόκειται να σημειώσουμε πρόοδο.
Claudiu Ciprian Tănăsescu (S&D). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, οι επαναλαμβανόμενες καταχρήσεις εξουσίας από τους σημερινούς κυβερνώντες στη Ρουμανία έχουν βυθίσει τη χώρα στη σκοτεινότερη περίοδο της Ιστορίας της μετά το 1989. Ενώ η Ρουμανία διαθέτει δημοκρατικό σύνταγμα, τα άρθρα του συχνά καταστρατηγούνται με κατάφορο τρόπο. Μολονότι, θεωρητικά, ισχύει η διάκριση των εξουσιών σύμφωνα με τις δημοκρατικές αρχές, στην πράξη, ένας άνδρας, ο Πρόεδρος Traian Băsescu, ελέγχει όλη την εξουσία στη Ρουμανία, μοιράζοντας διαταγές εδώ και εκεί και κάνοντας κατάχρηση των εξουσιών του σε καθημερινή βάση – όλα αυτά σε μια προσπάθεια να συντρίψει την αντιπολίτευση και να καταπνίξει κάθε φωνή που μιλά για μια βιώσιμη εναλλακτική αντί της καταστροφικής διακυβέρνησης Băsescu-Boc.
Δεδομένου ότι είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το μέλλον της Ρουμανίας δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με αδιαφορία από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ή από τους εκπροσώπους των υπολοίπων κρατών μελών της ΕΕ, οι οποίοι οφείλουν να τοποθετηθούν επί του θέματος. Σας παρακαλώ να μην παρασυρθείτε από τις ασυνάρτητες και ορισμένες φορές θλιβερές δικαιολογίες τις οποίες προβάλλουν οι κυβερνώντες στη Ρουμανία και όσοι τους υποστηρίζουν ανοικτά, είτε από φόβο είτε προκειμένου να προστατεύσουν τα μικροσυμφέροντά τους. Οι ίδιες οι ενέργειές τους είναι αρκετά εύγλωττες για όσους θέλουν να καταλάβουν ποια είναι η θλιβερή πραγματικότητα που επικρατεί στη χώρα μου.
Cătălin Sorin Ivan (S&D). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, αποφάσισα να υπενθυμίζω τακτικά στον κ. Buzek το πώς εξελίσσεται η δημοκρατία στη Ρουμανία. Έχει βρεθεί στο ρουμανικό κοινοβούλιο και έχει υποστηρίξει την κυβέρνηση Boc και τον Traian Băsescu. Θέλω να πω στον κ. Buzek ότι το ρουμανικό κοινοβούλιο δεν διαθέτει καμία εξουσία και ότι όλοι οι νόμοι εγκρίνονται και εφαρμόζονται από την κυβέρνηση. Ωστόσο, ούτε η ρουμανική κυβέρνηση διαθέτει εξουσία, διότι ο Traian Băsescu είναι το πρόσωπο που διορίζει υπουργούς, ορίζει τα καθήκοντά τους και προβαίνει σε ανακοινώσεις κάθε φορά που πρόκειται να ληφθούν σημαντικά μέτρα. Στη Ρουμανία επίσης αθώοι άνθρωποι κλείνονται στη φυλακή για 30 ημέρες, μετά την πάροδο των οποίων πρέπει να περάσουν από δίκη.
Ζήτησα από τον κ. Buzek να τοποθετηθεί επισήμως επί του θέματος και έλαβα απάντηση μέσω μιας ανακοίνωσης Τύπου του κόμματος PD-L και του Traian Băsescu. Ζητώ και περιμένω επίσημη τοποθέτηση από την πλευρά του κ. Buzek.
Alexander Mirsky (S&D). – (LV) Κύριε Πρόεδρε, γιατί, κατά τη γνώμη σας, εγκρίνει ψηφίσματα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Μα, για να εφαρμοστούν στην πράξη. Φαίνεται, όμως, ότι η κυβέρνηση της Λετονίας δεν προτίθεται να εφαρμόσει το ψήφισμα της 11ης Μαρτίου 2004. Στο εν λόγω ψήφισμα υποστηρίζεται ρητώς ότι το δικαίωμα ψήφου στις τοπικές εκλογές πρέπει να χορηγείται σε όλα τα άτομα που διαμένουν μονίμως στη λετονική επικράτεια. Στο ερώτημα πότε θα εφαρμόσει η Λετονία αυτό το ψήφισμα, κατά πάσα πιθανότητα θα λάβουμε την ακόλουθη απάντηση: «Kad pūcei aste ziedēs» (στα λετονικά). Στα ρωσικά, μπορεί κανείς να πει: «Kogda rak na gore svistnet», και στα ελληνικά: «Στις τριάντα του Φλεβάρη». Η ουσία του θέματος λοιπόν είναι η εξής – είτε θα αποκτήσει τριάντα ημέρες ο Φλεβάρης είτε πρέπει να θέσουμε συλλογικά τέρμα στις διακρίσεις εις βάρος 335.000 ανθρώπων που ζουν στη Λετονία.
Σας ευχαριστώ.
Ioan Enciu (S&D). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, σήμερα γινόμαστε μάρτυρες γεγονότων τα οποία θα αλλάξουν τον ρουν της Ιστορίας στη Βόρεια Αφρική και αλλού. Τα δικτατορικά καθεστώτα δεν μένουν για καιρό στην εξουσία σε καμία περιοχή του κόσμου. Ωστόσο, θέλω να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι μπορούν να εμφανιστούν νέες μορφές δικτατορίας, ακόμη και σε ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θεωρείται δημοκρατικό, συγκεκριμένα στη Ρουμανία. Σύμφωνα με τις αρχές του κράτους δικαίου, κάθε άτομο θεωρείται αθώο μέχρις ότου καταδικαστεί από τη δικαιοσύνη, και πρέπει να προσάγεται σε δίκη ως ελεύθερος πολίτης, εκτός εάν είναι επικίνδυνος για την κοινωνία.
Αυτές οι οικουμενικές αρχές του δικαίου έχουν πάψει να ισχύουν στη Ρουμανία όσο περνάει από το χέρι του Προέδρου Băsescu και του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος που βρίσκεται στην εξουσία. Ξεκάθαρη απόδειξη του γεγονότος ότι στη Ρουμανία πραγματοποιούνται συλλήψεις μετά από πολιτικές εντολές αποτελεί η δήλωση του Προέδρου Băsescu στο Στρασβούργο, η οποία έγινε πέντε ώρες πριν από τη σύλληψη του Constantin Nicolescu, και αναφέρω επί λέξει: «Ένα σημαντικό μέλος της αντιπολίτευσης συνελήφθη», αυτή ακριβώς ήταν η δήλωση, μολονότι η υπόθεση δεν είχε φτάσει ακόμη στο δικαστήριο. Πόσο πιο σαφείς αποδείξεις απαιτούνται για να γίνει εμφανές ότι ο Πρόεδρος Băsescu αποφασίζει ποιος και πότε θα συλληφθεί;
Corina Creţu (S&D). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, συμμερίζομαι και εγώ τα αισθήματα των συναδέλφων μου οι οποίοι επέστησαν προσοχή στις διώξεις που υφίσταται η αντιπολίτευση στη Ρουμανία, μέσω της χρήσης των νομικών μέσων που έχει στη διάθεσή της μια κυβέρνηση η οποία προβαίνει σε όλο και μεγαλύτερες αυταρχικές καταχρήσεις εξουσίας. Με τη δημοτικότητά της να βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και μετά τη λήψη μιας σειράς άγριων μέτρων λιτότητας, τα οποία έχουν δραστικό αντίκτυπο στο επίπεδο διαβίωσης, η ρουμανική κυβέρνηση προσφεύγει σε όλο και πιο βίαιες αντιδημοκρατικές μεθόδους προκειμένου να κρατηθεί στην εξουσία.
Όπως ανέφεραν οι συνάδελφοί μου, η αναίτια και βάναυση σύλληψη ενός εξέχοντος μέλους της αντιπολίτευσης, που εκλέγεται άμεσα από τους πολίτες, είναι το πλέον πρόσφατο ανησυχητικό παράδειγμα μιας σειράς απειλών και παρενοχλήσεων εις βάρος ομάδων της αντιπολίτευσης. Ταυτόχρονα, ο κρατικός προϋπολογισμός λεηλατείται από τους πολιτικούς υποστηρικτές της κυβέρνησης, τα χαοτικά μέτρα της οποίας βαθαίνουν την οικονομική και κοινωνική κρίση και αυξάνουν τις κοινωνικές εντάσεις σε ανησυχητικό βαθμό. Γι’ αυτό διαμαρτυρόμαστε για μια ακόμη φορά από κοινού κατά των επιθέσεων που έχουν εξαπολυθεί σε μια προσπάθεια εκφοβισμού πολιτικών της αντιπολίτευσης και συνδικάτων. Εκτιμώ ότι τα όργανα της ΕΕ οφείλουν να τοποθετηθούν κατά των κατάφορων παραβιάσεων των δημοκρατικών δικαιωμάτων στη Ρουμανία.
Ricardo Cortés Lastra (S&D). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να μοιραστώ με όλες και όλους μια εξέλιξη την οποία θεωρώ εξαιρετικά σημαντική. Προσφάτως, συνήφθη ένα σπουδαίο κοινωνικό και οικονομικό σύμφωνο μεταξύ της κυβέρνησης και των εκπροσώπων των συνδικάτων και του επιχειρηματικού κόσμου στην Ισπανία. Η συμφωνία αυτή αποδεικνύει ότι η Ισπανία είναι μια χώρα που μπορεί να ενώσει τις δυνάμεις της για να ξεπεράσει τα προβλήματά της, να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει και να ενισχύσει το κράτος πρόνοιας. Κυρίες και κύριοι, σε αυτήν την παγκόσμια κρίση, η εν λόγω συμφωνία είναι ένα μοναδικό παράδειγμα του πώς, όταν η κοινωνία αναλαμβάνει τις ευθύνες της ως σύνολο, μπορούμε να συναινέσουμε επί των μέτρων που απαιτούνται ώστε να εξασφαλίσουμε το μέλλον μας και να οικοδομήσουμε μια ισχυρή Ισπανία σε μια Ένωση ο ρόλος της οποίας ενισχύεται διαρκώς.
Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.
21. Ημερήσια διάταξη της επόμενης συνεδρίασης: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά