Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 15 Φεβρουαρίου 2011 - Στρασβούργο

15. Προς επαρκή, βιώσιμα και ασφαλή ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά συστήματα (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την έκθεση (A7-0025/2011) της κ. Oomen-Ruijten, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με τα «Επαρκή, βιώσιμα και ασφαλή ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά συστήματα» (2010/2239(INI)).

  Ria Oomen-Ruijten, εισηγήτρια. – (NL) Κυρία Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω αυτήν τη συζήτηση ευχαριστώντας τους συναδέλφους μου για την εξαιρετικά ευχάριστη και εποικοδομητική συνεργασία. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω τους συμβούλους των κοινοβουλευτικών γραμματειών και, φυσικά, το επιτελείο μας.

Δεν ήταν εύκολη η διαχείριση ενός τόσο μεγάλου αριθμού τροπολογιών. Εξακολουθώ όμως να πιστεύω ότι τα καταφέραμε επιτυχώς, διότι έχουμε πλέον στα χέρια μας κάτι απτό σε σχέση με την Πράσινη Βίβλο. Ένα ασφαλές, βιώσιμο και επαρκές συνταξιοδοτικό σύστημα, το οποίο συνιστά την εγγύηση που θέλουν οι ευρωπαίοι πολίτες. Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, καθώς τα συνταξιοδοτικά συστήματα εμπίπτουν, και θα συνεχίσουν να εμπίπτουν, στην αρμοδιότητα των κρατών μελών.

Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να εκφράζουμε τις απόψεις μας ή να καταθέτουμε προτάσεις χρησιμοποιώντας την ανοικτή μέθοδο συντονισμού, η οποία συνεπάγεται ενδεχομένως αναθεώρηση.

Η βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων απειλείται λόγω της τάσης αντιστροφή; της πληθυσμιακής πυραμίδας: τώρα έχουμε περισσότερους γηραιότερους ανθρώπους, οι ηλικιωμένοι πολίτες ζουν περισσότερο και, ως εκ τούτου, είναι λιγότεροι εκείνοι που απομένουν να χρηματοδοτήσουν τις συντάξεις. Τα διανεμητικά συστήματα του πρώτου πυλώνα εκφράζουν άριστα την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και θα συνεχίσουν να παραμένουν τα σημαντικότερα και στο μέλλον.

Ωστόσο, εκτός από το βάρος που επωμίζεται η νεότερη γενιά, υπάρχει αναμφισβήτητα και η πίεση στους συλλογικούς προϋπολογισμούς και αυτό, με τη σειρά του, έχει επιπτώσεις στο Σύμφωνο Σταθερότητας, είτε το θέλουμε είτε όχι.

Τα κράτη μέλη αυξάνουν τις ηλικίες συνταξιοδότησής τους. Απορρίπτω τις προτάσεις για ευρωπαϊκή αναπροσαρμογή των συντάξεων στο αυξημένο προσδόκιμο ζωής, και αυτό λόγω των σημαντικών διαφορών στο προσδόκιμο ζωής μεταξύ των κρατών μελών και διότι, ακόμα και αν μπορούσαμε να προσαρμόσουμε αυτά τα δύο, κατά τη γνώμη μου κάτι τέτοιο δεν θα ήταν κοινωνικά υπεύθυνο.

Αυτό που έχουμε διαπιστώσει, ωστόσο, είναι ότι πρέπει να κινηθούμε όλοι προς μια μεγαλύτερη ηλικία συνταξιοδότησης και αυτή η διαδικασία πρέπει να λάβει χώρα σε επίπεδο κρατών μελών, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους μας.

Υπάρχει και η άλλη πλευρά αυτού του νομίσματος –και βλέπω, Elisabeth, ότι με προσέχεις– και αυτή είναι ότι πρέπει να διασφαλίσουμε την παραμονή των ηλικιωμένων στην εργασία. Αυτό, λοιπόν, σημαίνει ότι πρέπει να επικεντρώσουμε περισσότερο τις προσπάθειές μας σε ευέλικτα συστήματα σταδιοδρομίας και ευέλικτα συνταξιοδοτικά συστήματα και πρέπει να βελτιώσουμε και να προσαρμόσουμε τις συνθήκες για να μπορούν οι ηλικιωμένοι να συνεχίσουν να εργάζονται.

Τα κράτη μέλη που έχουν βασίσει τα συνταξιοδοτικά τους συστήματα στον δεύτερο πυλώνα κάνουν εξοικονομήσεις, συχνά μέσω κοινών συστημάτων εργοδότη-εργαζομένου, και, σε ορισμένες περιπτώσεις, στα νέα κράτη μέλη, μέσω μικτών συστημάτων. Τα κεφάλαια τοποθετήθηκαν σε αποταμιευτικά ταμεία, σε συνταξιοδοτικά ταμεία ή εμφανίζονται σε ισολογισμούς εταιρειών. Τα αποταμιευτικά και σωρευτικά συστήματα υφίστανται λιγότερη πίεση σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά, αλλά, και σε αυτά το αυξημένο προσδόκιμο ζωής συνιστά πρόβλημα.

Προσθέτουμε σε αυτό και τη χρηματοπιστωτική κρίση, τα άσχημα αποτελέσματα των αγορών ομολογιών και μετοχών και τα χαμηλά επιτόκια που ασκούν πίεση στις εγγυήσεις των αναμενόμενων επιπέδων σύνταξης.

Η απάντηση που εκπονείται από την Επιτροπή είναι η εξής: η εφαρμογή αυστηρότερων απαιτήσεων φερεγγυότητας δεν είναι –και θα το ξαναπώ εδώ– η σωστή απάντηση. Καλή εποπτεία, ναι! Αυτό που χρειαζόμαστε όμως πρώτα, πριν από την έγκριση οποιουδήποτε νόμου, είναι μια εις βάθος εκτίμηση επιπτώσεων των αποτελεσμάτων της φερεγγυότητας.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα επίσης να επισημάνω τη συζήτηση για τα παράγωγα. Τα παράγωγα και τα συνταξιοδοτικά ταμεία δεν μπορούν να συνδεθούν έτσι απλά. Σε ένα συνταξιοδοτικό ταμείο, τα παράγωγα χρησιμοποιούνται για την εξασφάλιση από κινδύνους. Ως εκ τούτου, όχι για κερδοσκοπία. Επομένως, ακόμη και εκεί, η Επιτροπή πρέπει να προσέξει πολύ πριν κάνει το βήμα.

Περνάω τώρα στον τρίτο πυλώνα. Πιστεύω ότι δεν πρέπει να τρέφουμε μη ρεαλιστικές προσδοκίες. Μπορεί κανείς να χρησιμοποιεί μεμονωμένες αποταμιευτικές ευκαιρίες μόνο εφόσον έχει τα χρήματα. Ωστόσο, αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να ενισχύσουμε την επίγνωση, και η επίγνωση ενισχύεται όταν οι άνθρωποι είναι ενημερωμένοι για τις συντάξεις τους, συνεπώς χρειαζόμαστε ένα σύστημα ανιχνευσιμότητας.

Κυρία Πρόεδρε, η ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά απουσιάζει από τον τρίτο πυλώνα και επομένως πρέπει να κάνουμε κάτι και γι’ αυτό.

Τέλος, θα ήθελα να κάνω δύο τελευταία σχόλια. Σχετικά με την επάρκεια: δεν μπορούμε να την επιτύχουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα κράτη μέλη πρέπει να το επιτύχουν αυτό. Σχετικά με τη δυνατότητα μεταφοράς των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων: κατά τη γνώμη μου, μια ανοιχτή αγορά εργασίας μπορεί να λειτουργήσει μόνο με πιο ελεύθερη κυκλοφορία των μετακινούμενων εργαζομένων που δεν θα τοποθετεί σε μειονεκτική θέση τους εργαζόμενους που ασκούν αυτό το δικαίωμα. Μολονότι και εκεί χρειαζόμαστε τη δυνατότητα μεταφοράς των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων: ναι, αλλά με μια περίοδο προσαρμογής, συνεπώς χρειαζόμαστε νέες συμβάσεις και κατόπιν μια μελέτη επιπτώσεων.

  Laszlo Andor, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, η Πράσινη Βίβλος για τις συντάξεις, την οποία δημοσιεύσαμε το περασμένο καλοκαίρι, εγκαινίασε μια πολύ αναγκαία συζήτηση για το μέλλον των συντάξεων στην Ευρώπη. Αυτό οδήγησε σε πάνω από 100 συναντήσεις και συνεδριάσεις με ενδιαφερόμενους φορείς και λάβαμε σχεδόν 1.700 απαντήσεις.

Η Πράσινη Βίβλος περιγράφει τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ένωση σε αυτόν τον τομέα και απηύθυνε δεκατέσσερις ερωτήσεις ως προς τον τρόπο με τον οποίο η εργασία σε επίπεδο ΕΕ θα μπορούσε να βοηθήσει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την επάρκεια, τη βιωσιμότητα και την ασφάλεια των συνταξιοδοτικών συστημάτων, με πλήρη σεβασμό στην αρχή της επικουρικότητας. Η Πράσινη Βίβλος ακολουθεί μια ολιστική προσέγγιση, διότι οι συνάδελφοι μου Επίτροποι, κύριοι  Rehn και Barnier, και εγώ είμαστε πεπεισμένοι ότι τα επαρκή, βιώσιμα και ασφαλή συνταξιοδοτικά συστήματα απαιτούν συντονισμένες, συνδεδεμένες πολιτικές που θα περιλαμβάνουν και τους τρεις τομείς αρμοδιότητάς μας.

Επιτρέψτε μου να επαναλάβω εν συντομία το σκεπτικό της Επιτροπής για τη δημοσίευση της Πράσινης Βίβλου πέρυσι. Πρώτον, πρέπει να ξεπεράσουμε τις ανισορροπίες που προκύπτουν από την αυξανόμενη απόκλιση μεταξύ προσδόκιμου ζωής και ηλικίας συνταξιοδότησης. Δεύτερον, πρέπει να προσαρμόσουμε το ευρωπαϊκό πλαίσιο ώστε να αντικατοπτρίζει τις αλλαγές που έχουν γίνει στα εθνικά συνταξιοδοτικά συστήματα μετά από μια δεκαετία συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων. Τρίτον, πρέπει να αντλήσουμε διδάγματα από τη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση. Η κρίση τόνισε την ανάγκη επανεξέτασης του ανοίγματος της χρηματοπιστωτικής αγοράς και του σχεδιασμού των συνταξιοδοτικών συστημάτων μας προκειμένου να βελτιωθεί η μείωση κινδύνου και να ενισχυθεί η ικανότητα των χρηματοδοτούμενων συνταξιοδοτικών συστημάτων να απορροφούν τους κραδασμούς. Τέταρτον, πρέπει να προετοιμάσουμε πλήρως τα συνταξιοδοτικά μας συστήματα για την επιτάχυνση της γήρανσης του πληθυσμού.

Τα κράτη μέλη συνεργάζονται ήδη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα με σκοπό να διδαχθούν το ένα από τις εμπειρίες του άλλου και να ανταλλάξουν ορθές πρακτικές όσον αφορά τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση. Υπάρχει συναίνεση ως προς την ανάγκη για συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ και για την καθιέρωση κοινοτικών κανόνων για τα διασυνοριακά θέματα. Τα τελευταία 10 χρόνια, ο συντονισμός σε επίπεδο ΕΕ στηρίζει τις προσπάθειες των κρατών μελών για εκσυγχρονισμό των συνταξιοδοτικών συστημάτων και πολλά κράτη μέλη έχουν ήδη σημειώσει αξιόλογη πρόοδο στην προσαρμογή των συνταξιοδοτικών συστημάτων στη δημογραφική γήρανση, στις αλλαγές των αγορών εργασίας και στους εξελισσόμενους ρόλους των δύο φύλων. Ωστόσο, τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν ακόμη πολύ δρόμο μπροστά τους και ορισμένα δεν έχουν καν ξεκινήσει τις συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις τους.

Με ικανοποίηση διάβασα την έκθεση –και συγχαίρω την εισηγήτρια για το έργο της– η οποία υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό την ολιστική προσέγγιση που επιλέξαμε. Σε πολλά σημεία, τονίζει τους δεσμούς μεταξύ της επάρκειας, της βιωσιμότητας και της ασφάλειας. Επίσης προσδιορίζει με σαφήνεια τομείς πολιτικής όπου η ΕΕ μπορεί να προσθέσει αξία. Η Επιτροπή βρίσκεται επί του παρόντος στα τελικά στάδια της ανάλυσης των αποτελεσμάτων της διαβούλευσης, συμπεριλαμβανομένης της τελικής γνωμοδότησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Λαμβάνοντας υπόψη τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης, η Επιτροπή ξεκίνησε ήδη την προετοιμασία για τη Λευκή Βίβλο που θα υποβάλει το τρίτο τρίμηνο του 2011.

Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω λέγοντας ότι μία από τις μεγάλες επιτυχίες του κοινωνικού μοντέλου της Ευρώπης είναι η διασφάλιση ότι η προχωρημένη ηλικία δεν είναι συνώνυμη με τη φτώχεια. Αυτή είναι μια δέσμευση την οποία πρέπει να συνεχίσουμε να τηρούμε και να βοηθήσουμε τα κράτη μέλη να πάρουν τις σωστές αποφάσεις προκειμένου να διασφαλίσουν ότι τα συνταξιοδοτικά συστήματα ανταποκρίνονται στον σκοπό τους. Τους τελευταίους 12 μήνες διεξάγεται ένας ζωηρός διάλογος στον τομέα των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων και το τρέχον έτος προβλέπεται να είναι εξίσου έντονο. Βασίζομαι στην υποστήριξη του Κοινοβουλίου για να επιτύχουμε μια πραγματική αλλαγή που θα οδηγήσει σε επαρκείς και βιώσιμες συντάξεις για το μέλλον.

  George Sabin Cutaş, συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. – (RO) Κυρία Πρόεδρε, το γεγονός ότι συζητούμε σήμερα το θέμα των συντάξεων στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα επιβεβαιώσει πόσο σημαντικό είναι αυτό το θέμα στην ΕΕ. Η γήρανση του πληθυσμού, οι επιπτώσεις της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης και η καθυστερημένη είσοδος των νέων στην αγορά εργασίας απαιτούν κοινές λύσεις. Ωστόσο, οι συντάξεις παραμένουν εθνική αρμοδιότητα και ο σκοπός της αρχής της επικουρικότητας είναι να θέτει τα όρια της ευρωπαϊκής παρέμβασης. Εντούτοις, αν τα κράτη μέλη εφαρμόσουν καλύτερα την ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία, θα ωφεληθούμε από μια ενιαία αγορά που θα λειτουργεί πιο αποτελεσματικά, ενθαρρύνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη μεγαλύτερη κινητικότητα των εργαζομένων.

Επιπροσθέτως, προκειμένου να είναι βιώσιμα τα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι πολίτες θα έχουν την ευκαιρία να συνεχίσουν να εργάζονται μέχρι την ηλικία συνταξιοδότησής τους. Η αύξηση της ανεργίας στα κράτη μέλη προκαλεί ανησυχία, θέτοντας σε κίνδυνο την αρχή της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών. Μάλιστα, τα μέτρα για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος πρέπει να συνοδεύονται από την προώθηση των πολιτικών απασχόλησης. Ομοίως, η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση δεν πρέπει να είναι συνώνυμη με τη στέρηση ενός ασφαλούς, αξιοπρεπούς εισοδήματος από τις ήδη ευάλωτες ομάδες. Τα κράτη δεν πρέπει να αποποιηθούν την ευθύνη τους να παρέχουν επαρκείς συντάξεις σε όλους τους πολίτες.

Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η εκμετάλλευση σε εθνικό επίπεδο, προτείναμε την ιδέα του καθορισμού επαρκών συντάξεων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκτιμώ ότι δεν αρκεί να καλούμε τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν επίπεδα συντάξεων του πρώτου πυλώνα επάνω από το όριο της φτώχειας. Κατανοώ ασφαλώς το επιχείρημα σχετικά με την ποικιλομορφία των εθνικών συνθηκών και την απροθυμία των κρατών να επιτρέψουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση να εμπλακεί σε ένα θέμα που βρίσκεται στον πυρήνα της εθνικής κυριαρχίας. Ωστόσο, εκτιμώ ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να δείξουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις συνθήκες διαβίωσης των Ευρωπαίων. Η κοινωνική δυσαρέσκεια μπορεί να πυροδοτήσει απρόσμενες αντιδράσεις. Δύο πρόσφατα παραδείγματα, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, δείχνουν το επίπεδο ανοχής ενός πληθυσμού που διαρκώς υποχρεωνόταν να κάνει θυσίες προς όφελος εθνικών κυβερνήσεων οι οποίες δίνουν ελάχιστη σημασία στις ανάγκες των πολιτών τους.

  Cornelis de Jong, συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών. – (NL) Κυρία Πρόεδρε, καταρχάς θέλω να εκφράσω τις ειλικρινείς ευχαριστίες μου στη συνάδελφο κ. Ria Oomen-Ruijten για την καλή συνεργασία από την πλευρά της. Της είμαι ευγνώμων για την αναπαραγωγή ενός μεγάλου μέρους, αν όχι του συνόλου, της γνωμοδότησης που συνέταξα για την Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών.

Συγκεκριμένα, με ικανοποιεί η σύσταση της ανάπτυξης ενός ευρωπαϊκού συστήματος που θα επιτρέπει σε όλους να γνωρίζουν το ποσό της σύνταξης που έχουν θεμελιώσει, ανεξαρτήτως του κράτους μέλους ή των κρατών μελών στα οποία αυτό συσσωρεύτηκε.

Ωστόσο, εξακολουθώ να έχω ορισμένες ερωτήσεις, ειδικά σχετικά με την ασυμφωνία μεταξύ της δήλωσης που έκανε η κ. Oomen-Ruijten μόλις τώρα και της σύστασης να ενταχθεί η συνταξιοδοτική πολιτική υπό την αιγίδα της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι μορφή θα λάβει αυτό, αλλά υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να μην είναι προαιρετικό. Δεν θέλω να δώσω την εντύπωση, ψηφίζοντας υπέρ, ότι θα συμβάλω, για παράδειγμα, στη μεταφορά εθνικών εξουσιών επί αυτού του θέματος στην ΕΕ.

Επίσης, με προβληματίζει η σύσταση, η οποία περιλαμβάνεται όντως σε αυτό το κείμενο, για αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης βάσει του προσδόκιμου ζωής. Πιστεύω ότι αυτό σίγουρα δεν είναι αναγκαίο στις Κάτω Χώρες και γι’ αυτό δεν μπορώ να υποστηρίξω τη σύσταση. Θα ήθελα ένα σχόλιο από την εισηγήτρια επί αυτού.

  Barbara Matera, συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα και εγώ να ευχαριστήσω την κ. Oomen-Ruijten.

Η έλλειψη σημαντικής προσοχής στα θέματα φύλου στην Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής σχετικά με το μέλλον των συνταξιοδοτικών συστημάτων στην Ευρώπη προκαλεί ανησυχία· οι γυναίκες υφίστανται διακρίσεις στους υπολογισμούς των συντάξεων διότι διακόπτουν συχνότερα την επαγγελματική τους σταδιοδρομία για να ασχοληθούν με τα παιδιά, τα ασθενή μέλη της οικογένειας και τους ηλικιωμένους. Ως εκ τούτου, προκειμένου να εκπληρώσουν τις οικογενειακές υποχρεώσεις τους, οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους άνδρες να υποχρεωθούν να δεχθούν θέσεις επισφαλούς ή μερικής απασχόλησης, με συνέπεια μια μισθολογική διαφορά μεταξύ των φύλων η οποία ανέρχεται στο 18% κατά μέσον όρο στην ΕΕ.

Αυτό οδηγεί σε προφανείς διακρίσεις εις βάρος των γυναικών, οι οποίες λαμβάνουν συντάξεις σαφώς χαμηλότερες συγκριτικά με τους άνδρες, και έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος φτώχειας στις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τείνουν να ζουν περισσότερο από τους άνδρες. Ο χρόνος που αφιερώνουν οι γυναίκες στη φροντίδα των παιδιών ή άλλων εξαρτώμενων μελών της οικογένειας πρέπει να αναγνωρίζεται στα συστήματα υπολογισμού ως ισοδύναμος με κάθε άλλο είδος σύμβασης κατά τον υπολογισμό των συντάξεων. Η Πράσινη Βίβλος πρόσφερε διαβούλευση …

Ολοκληρώνοντας, εκφράζω την ελπίδα ότι η νέα Λευκή Βίβλος θα δώσει μεγαλύτερη προσοχή στο ευαίσθητο και ανησυχητικό θέμα του χάσματος μεταξύ των φύλων στον υπολογισμό των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων στην ΕΕ.

  Csaba Őry, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (HU) Κυρία Πρόεδρε, καταρχάς, ο μεγάλος αριθμός των προτάσεων για τροπολογίες –κατατέθηκαν σχεδόν 500– αποτελεί καλή ένδειξη του τεράστιου ενδιαφέροντος για αυτό το θέμα και η εισηγήτρια, κ. Oomen-Ruijten, αξίζει τις ευχαριστίες μας, καθώς κατάφερε να μετατρέψει αυτόν τον τεράστιο όγκο τροπολογιών σε μια έκθεση που αντικατοπτρίζει την τρέχουσα άποψη του Κοινοβουλίου. Και λέω την τρέχουσα άποψη διότι βρισκόμαστε στην αρχή της συζήτησης, και αυτή αφορά την Πράσινη Βίβλο, την οποία θα ακολουθήσει μια Λευκή Βίβλος, και κατόπιν πρόσθετες εκθέσεις, και αυτό σημαίνει ότι βρισκόμαστε προφανώς σε ένα στάδιο μιας ευρύτερης διαδικασίας.

Γενικά, οφείλω να πω ότι συμφωνώ με την προσέγγιση της Επιτροπής, η οποία επικροτεί τη διαφοροποίηση, δηλαδή τα συνταξιοδοτικά συστήματα που βασίζονται σε πολλούς πυλώνες, αλλά ταυτόχρονα θα ήθελα να επισημάνω ότι η διατύπωση θα μπορούσε να είναι λίγο πιο ακριβής εδώ. Προφανώς, όταν μιλάμε για δεύτερους πυλώνες, εννοούμε δεύτερους πυλώνες που συμπληρώνουν τους πρώτους πυλώνες ενόψει των αδυναμιών τους. Δεν είναι το ίδιο με έναν δεύτερο πυλώνα όπου κάτι αφαιρείται από τον πρώτο μόνο και μόνο για να λειτουργήσει ένα σύστημα με διαφορετικούς τρόπους. Η πρώτη περίπτωση επαναφέρει τη σταθερότητα, ενώ η δεύτερη τη θέτει σε κίνδυνο.

Ωστόσο, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε επίσης –και ίσως αυτό να έχει ήδη ειπωθεί, αλλά θα ήθελα απλώς να το τονίσω– ότι τα προβλήματα του συνταξιοδοτικού συστήματος δεν είναι δυνατό να επιλυθούν αναγκαστικά από μόνα τους, εκ των έσω, και επιπροσθέτως, μάλλον δεν είναι εφικτό αυτό. Απαιτούνται περισσότερες θέσεις εργασίας, απαιτείται ισχυρότερη οικονομική συνεργασία και ο στόχος μας πρέπει σίγουρα να είναι, μόλις η Επιτροπή εκπονήσει τη Λευκή Βίβλο, να συνδεθεί κατά κάποιον τρόπο αυτός ο κοινός τρόπος σκέψης με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και της οικονομικής διακυβέρνησης. Είναι προφανές ότι, αν γίνει αυτό, θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε αυτήν τη συζήτηση πιο εποικοδομητικά.

  Frederic Daerden, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να τονίσω το σημαντικό συναινετικό έργο που διεξήγαγε η εισηγήτρια. Συγχαρητήρια, Ria! Κατά τη διαπραγμάτευση των συμβιβασμών, επέδειξε ευρύτητα πνεύματος σχετικά με τα επιχειρήματα που πρόβαλε η Ομάδα μου, γεγονός που οδήγησε σε μια μεγάλη πλειοψηφία υπέρ του σχεδίου έκθεσης στην ψηφοφορία της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων. Αν δούμε αυτήν τη μεγάλη πλειοψηφία και στην αυριανή ψηφοφορία, θα στείλουμε ένα ισχυρό μήνυμα στα υπόλοιπα θεσμικά όργανα.

Αυτή η έκθεση σχετικά με το μέλλον των συντάξεων στην Ευρώπη αποτελεί, μέχρι στιγμής, το μόνο ευρωπαϊκό θεσμικό έγγραφο που αντιτίθεται στο σκεπτικό της Επιτροπής –όπως αυτό παρουσιάστηκε ειδικότερα στην ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης– και το σκεπτικό του διδύμου Merkel-Sarkozy στο έγγραφό τους σχετικά με το σύμφωνο ανταγωνιστικότητας. Αυτά τα έγγραφα ζητούν πολύ άμεσα την επανεξέταση του πρώτου πυλώνα και επίσης ζητούν την αυτόματη αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης με βάση το προσδόκιμο ζωής. Το Κοινοβούλιο, στο τροποποιημένο και εγκεκριμένο σχέδιο έκθεσής του, είναι υπέρ των εξής: έναν θεμελιώδη ρόλο για τον πρώτο πυλώνα αναφορικά με τις συντάξεις, ο οποίος θα διασφαλίζει καλύτερα την αλληλεγγύη, με συμπληρωματικό ρόλο για τους άλλους πυλώνες, περιλαμβανομένης της γενικής χρήσης ενός δεύτερου πυλώνα· περισσότερη προσοχή στην αύξηση της σημερινής ηλικίας συνταξιοδότησης, καθώς και των επιπέδων απασχόλησης, ειδικά των ηλικιωμένων, αντί για μια αυτόματη και μοιρολατρική αύξηση της νόμιμης ηλικίας· καθορισμό των κριτηρίων για την καθιέρωση μιας εγγυημένης ελάχιστης επαρκούς σύνταξης στα κράτη μέλη· έναν ενισχυμένο ρόλο για τους κοινωνικούς εταίρους στον καθορισμό και την εφαρμογή όλων των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων στην Ευρώπη, και την εξάλειψη των διαφορών μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά τις συντάξεις, η οποία συνδέεται με τις διακρίσεις που μας υπενθύμισε η κ. Matera.

Με αυτά τα στοιχεία, με αυτά τα βήματα προόδου, καθώς με άλλα που θα μπορούσα να είχα αναφέρει, είμαι ικανοποιημένος από το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο μπορεί να στείλει στον Επίτροπό μας ένα σαφές μήνυμα, ένα κοινωνικό και προοδευτικό μήνυμα, και ελπίζω ότι θα το λάβει υπόψη για το επόμενο στάδιο της Λευκής Βίβλου.

  Marian Harkin, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, καταρχάς θέλω να ευχαριστήσω την εισηγήτρια για το εξαιρετικό της έργο· σίγουρα έκανε τη ζωή μου ευκολότερη. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω την Επιτροπή για το γεγονός ότι ξεκίνησε αυτήν τη συζήτηση, η οποία είναι ασφαλώς ιδιαίτερα επίκαιρη.

Κάποιοι μιλούν για την ωρολογιακή βόμβα των συντάξεων και, λαμβάνοντας υπόψη ορισμένα από τα στοιχεία που είδα για τον υπολογισμό του χάσματος μεταξύ όσων αποταμιεύουμε τώρα για την παροχή τόσο δημόσιων όσο και ιδιωτικών συντάξεων και των πόρων που θα χρειαστούμε προκειμένου να διασφαλίσουμε παροχή επαρκών συντάξεων τα προσεχή σαράντα έτη, το χάσμα αυτό είναι τεράστιο. Ως εκ τούτου, σε αυτό το πλαίσιο, η έκφραση «συνταξιοδοτική ωρολογιακή βόμβα» είναι σίγουρα ακριβής. Όλοι γνωρίζουμε λοιπόν τι πρέπει να κάνουμε με μια ωρολογιακή βόμβα: πρέπει να την εξουδετερώσουμε. Πιστεύω ότι αυτή είναι η αρχή αυτής της διαδικασίας.

Όμως η βασική ερώτηση είναι: ποιος είναι αρμόδιος; Νομίζω ότι στην έκθεση είμαστε σαφείς πως τα ίδια τα κράτη μέλη είναι αρμόδια να διασφαλίσουν την παροχή επαρκών συντάξεων για τους πολίτες τους. Αλλά, δηλώνουμε επίσης ότι οι οικονομίες των κρατών μελών είναι αλληλοεξαρτώμενες και κατά συνέπεια ο συντονισμός των συνταξιοδοτικών πολιτικών χρησιμοποιώντας την ανοικτή μέθοδο συντονισμού θα ήταν ασφαλώς χρήσιμος. Ωστόσο, δεν πιστεύουμε ότι είναι δυνατό να καθορίσει η ΕΕ το επαρκές επίπεδο σύνταξης ή να εναρμονίσει τις ηλικίες συνταξιοδότησης.

Εντούτοις, θεωρούμε ότι τα κράτη μέλη πρέπει να ορίσουν την επάρκεια ως τη συνθήκη που απαιτείται προκειμένου οι ηλικιωμένοι να ζουν αξιοπρεπώς. Με ικανοποιεί το γεγονός ότι επισημάναμε το θέμα των φύλων και ζητήσαμε από τα κράτη μέλη να ασχοληθούν με το θέμα των ανδρών και των γυναικών που διακόπτουν την εργασία τους για να παράσχουν φροντίδα και ότι δώσαμε προσοχή στο θέμα της κινητικότητας και στον ρόλο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Τέλος, υποστηρίζω τη συμπερίληψη των συνταξιοδοτικών υποχρεώσεων στο ΣΣΑ. Γνωρίζουμε ότι ανοίγει μια δημοσιονομική μαύρη τρύπα στον τομέα της παροχής συντάξεων και αυτό δεν μπορούμε απλά να το αγνοήσουμε.

  Jean Lambert, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ να ενώσω τη φωνή μου με όλους όσοι ευχαρίστησαν την εισηγήτριά μας για το πολύ καλό έργο που επιτέλεσε επί αυτής της έκθεσης.

Όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχουν εθνικές διαφορές, καθώς και διαφορές στο πλαίσιο των δικών μας πολιτικών Ομάδων, και η επίτευξη ενός αποτελέσματος που θα κερδίσει ένα σημαντικό επίπεδο υποστήριξης είναι σημαντική υπόθεση. Η Ομάδα μου είναι ιδιαιτέρως ικανοποιημένη για το γεγονός ότι η ανά χείρας έκθεση αναγνωρίζει τη σημασία των συντάξεων του πρώτου πυλώνα, τη δέσμευση για ένα επαρκές επίπεδο σύνταξης, το θέμα της διασφάλισης μιας αξιοπρεπούς ζωής. Εξάλλου, καθ’ όλη τη διάρκεια του περασμένου έτους, του 2010, μας απασχόλησαν τα θέματα που αφορούσαν στη φτώχεια. Και, φυσικά, για πολλούς ανθρώπους αυτό αποτελεί ένα σταθερό εισόδημα, μια βασική διασφάλιση. Όπως και άλλοι, επικροτούμε επίσης την αναγνώριση της ανάγκης να αντιμετωπιστεί εδώ η παροχή αξιοπρεπούς σύνταξης για τις γυναίκες.

Αναγνωρίζουμε επίσης τη σημασία της αντιμετώπισης των διακρίσεων εις βάρος των ηλικιωμένων εργαζομένων και της χρήσης άλλων μέτρων που θα βοηθήσουν τα άτομα να παραμείνουν στην εργασία. Και για εμάς, η δυνατότητα μεταφοράς των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων αποτελεί καίριο ζήτημα. Όλο και περισσότερα άτομα απασχολούνται σε περισσότερες από μία επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της εργασιακής ζωής τους. Μάλιστα, εργάζονται για πολλές επιχειρήσεις και όχι πάντα στην ίδια χώρα. Και πρέπει να αποφύγουμε αυτόν τον κατακερματισμό της παροχής συντάξεων, συνεπώς εδώ υπάρχει ένας ουσιαστικός ρόλος για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με ικανοποίηση διαπιστώνουμε επίσης ότι αυτή η έκθεση περιλαμβάνει μια δέσμευση για την παροχή συντάξεων του δεύτερου πυλώνα, ότι θα γίνεται χωρίς διακρίσεις λόγω ηλικίας, φύλου και σύμβασης απασχόλησης. Συμφωνούμε επίσης –και με ικανοποίηση το βλέπουμε εδώ– ότι πρέπει να υιοθετήσουμε μια προσέγγιση στις συντάξεις που να λαμβάνει περισσότερο υπόψη ολόκληρο τον κύκλο ζωής με τους διαφορετικούς ρυθμούς και τις δομές του σύγχρονου ενεργού βίου, τόσο θετικούς όσο και αρνητικούς.

Και πάλι, αναγνωρίζουμε τη σημασία της αλληλεγγύης σε αυτόν τον πρώτο πυλώνα, ειδικά για όσους η εργασιακή ζωή σχετίζεται με πιο περιστασιακή εργασία, συμβάσεις ορισμένου χρόνου και ούτω καθεξής. Μας απασχολεί κάθε προσπάθεια προώθησης των ιδιωτικών συνταξιοδοτικών παροχών του τρίτου πυλώνα και συμφωνούμε ότι οι πολίτες είναι σημαντικό να έχουν επαρκή και σαφή πληροφόρηση.

Επικροτούμε επίσης το γεγονός ότι αυτή η έκθεση προβλέπει –σε περίπτωση αλλαγής των συνταξιοδοτικών παροχών– επαρκή χρόνο προσαρμογής προκειμένου τα άτομα να επανεξετάσουν το οικονομικό τους μέλλον.

  Julie Girling, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, η Ομάδα μου υποστηρίζει τη δημοσίευση αυτής της Πράσινης Βίβλου. Είναι εξαιρετικά επίκαιρη και έρχεται σε μια στιγμή που συζητάμε, σε όλα τα κράτη μέλη, τα θέματα που ήδη αναφέρθηκαν και στα οποία δεν θα υπεισέλθω – όπως η αλλαγή της δημογραφικής κατάστασης και η πρόκληση των φύλων, για να αναφέρω μόνο δύο.

Η έκθεση αναγνωρίζει τη σημασία της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών, αλλά τονίζει επίσης ότι οι συντάξεις παραμένουν αρμοδιότητα των κρατών μελών. Αναγνωρίζει ότι η ΕΕ δεν πρέπει να θεσπίσει νόμους για την επάρκεια των επιπέδων συντάξεων και των ηλικιών συνταξιοδότησης, αλλά ζητά –και το ζητά με πολλή σαφήνεια και ένταση– από τα κράτη μέλη να ρυθμίσουν τα συνταξιοδοτικά συστήματα ανάλογα με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν, λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα θέματα.

Εκτιμώ πραγματικά ότι πρέπει να γίνει περαιτέρω έργο για τη δυνατότητα μεταφοράς των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων προκειμένου να ενισχυθεί η ενιαία αγορά. Οι πολίτες της ΕΕ που εργάζονται σε όλη την επικράτεια της ΕΕ –και έχω γνωρίσει πολλούς– δεν πρέπει να βρεθούν σε μειονεκτική θέση με τα ποσά των συντάξεών τους δεσμευμένα σε διαφορετικά κράτη μέλη. Η δημογραφική κατάσταση αλλάζει, όπως και οι εργασιακές πρακτικές. Οι προσδοκίες μας αλλάζουν, αλλά είναι ζωτικής σημασίας να συμβαδίζουμε με αυτές τις αλλαγές στο σκεπτικό μας και στη χάραξη πολιτικής μας.

  Ilda Figueiredo, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Κυρία Πρόεδρε, σε αυτήν την συζήτηση, δεν μπορούμε να ξεχνάμε ότι υπάρχει μια πρόταση για το λεγόμενο σύμφωνο ανταγωνιστικότητας μέσω του οποίου η διεύθυνση, υπό την ηγεσία της Γερμανίας, θέλει να εξαπολύσει νέες επιθέσεις στο καθολικό και αμοιβαίο δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, να αυξήσει την ηλικία συνταξιοδότησης και να υποβαθμίσει τις αμοιβές, επιχειρώντας να θέσει τέλος στην αναπροσαρμογή τους στον πληθωρισμό, κυρίως προκειμένου να ωφεληθεί ο χρηματοπιστωτικός τομέας, ο οποίος προσπαθεί να βρει σε αυτές τις συντάξεις νέες μορφές μεγαλύτερων κερδοσκοπικών οφελών.

Θέλουμε να δηλώσουμε τη σαφή αντίθεσή μας σε αυτήν την πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση που στηρίζεται σε θεμέλια αντικοινωνικών πολιτικών τις οποίες, δυστυχώς, αυτή η έκθεση επιδοκιμάζει, υποστηρίζοντας την Πράσινη Βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επιτρέποντας να δημιουργηθεί μια σύνδεση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης και του προσδόκιμου ζωής, ενθαρρύνοντας τα άτομα να μένουν περισσότερο στην αγορά εργασίας και μη αποκλείοντας τη στήριξη για τα ιδιωτικά συνταξιοδοτικά συστήματα ακόμα και αν είναι ήδη γνωστό ότι ο κερδοσκοπικός τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούνται από τα ταμεία και τις ιδιωτικές τράπεζες μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις που οδηγούν τους ηλικιωμένους, και ιδίως τις ηλικιωμένες γυναίκες, στη φτώχεια.

Ως εκ τούτου, εμείς καταθέσαμε ένα εναλλακτικό ψήφισμα, στο οποίο αποδεικνύεται ότι τα επιδόματα και οι συντάξεις μπορούν να βελτιωθούν χωρίς να αυξηθεί η νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχουν περισσότερες θέσεις απασχόλησης με δικαιώματα, ιδίως για τους νέους, καλύτερες αμοιβές και μεγαλύτερη εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα και των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών.

Είμαστε κατά της αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης και υποστηρίζουμε την ενσωμάτωση του συνταξιοδοτικού συστήματος στο καθολικό και αμοιβαίο δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, το οποίο αυξάνει την αξία των μικρότερων παροχών και συντάξεων, σέβεται τους ηλικιωμένους και τους επιτρέπει να ζουν με αξιοπρέπεια, συμβάλλοντας έτσι στην εξάλειψη της φτώχειας. Αυτό περιμένουν οι πολίτες μας, μέσω των αγώνων που κάναμε στην Πορτογαλία, στη Γαλλία, στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες.

  Derek Roland Clark, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων στις 22 Νοεμβρίου 2010, η εισηγήτρια είπε ότι οι συντάξεις εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών. Τώρα αυτή η δήλωση έχει μετατραπεί σε κάτι του τύπου: μολονότι τα κράτη μέλη έχουν ηγετικό ρόλο, υπάρχουν πτυχές όπου ο συντονισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι σημαντικός. Στην παράγραφο 9, το ψήφισμα τονίζει την αρμοδιότητα των κρατών μελών αλλά τα καλεί να συντονίσουν τις διαφορετικές συνταξιοδοτικές πολιτικές τους. Εδώ υπάρχει αμφίσημη γλώσσα, με τον έλεγχο της ΕΕ να καταρρίπτει την αρχή.

Η εθνική ένωση συνταξιοδοτικών ταμείων του Ηνωμένου Βασιλείου λέει ότι αυτή η έκθεση θα καταστήσει τις συντάξεις πιο δαπανηρές –κατά 90% σύμφωνα με τους αναλογιστικούς συμβούλους της Punter Southall. Ακόμα και αν αυτό το ποσοστό είναι υπερβολικό, είναι σίγουρα αλήθεια ότι θα χρειαστούν τεράστια επιπλέον ποσά για να αποτραπεί η κατάρρευση των συνταξιοδοτικών συστημάτων, συνεπώς τα κονδύλια θα αυξηθούν μαζικά. Τα συνταξιοδοτικά ταμεία και τα κράτη μέλη δεν χρειάζονται αυτήν την έκθεση· χρειάζονται βοήθεια για να κρατήσουν τα κονδύλια σε χαμηλά επίπεδα. Διαφορετικά, αυτή η άστοχη έκθεση έχει το δυναμικό για να καταστρέψει αυτό που προσπαθεί να προστατεύσει.

  Marine Le Pen (NI). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, στην Ευρώπη του συμφώνου σταθερότητας –και αύριο του συμφώνου ανταγωνιστικότητας– οι συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις βρίσκονται στο στόχαστρο.

Πώς μπορούμε να σώσουμε τις συντάξεις όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί από τα κράτη μέλη, τα οποία παρουσιάζουν τώρα ελλείμματα, να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους έως το 2013; Η λύση που προτείνετε είναι να αυξηθεί η ηλικία συνταξιοδότησης στα 67 έτη και να διεξαχθούν βαθιές μεταρρυθμίσεις των διανεμητικών συστημάτων για να μειωθούν οι παροχές για τους ασφαλισμένους. Επιπροσθέτως, η έκθεση δεν κάνει λάθος σε αυτό, καθώς ζητά ένα εγγυημένο ελάχιστο επίπεδο για τις συντάξεις, το οποίο μας υποχρεώνετε να εγγυηθούμε σε αλλοδαπούς που φτάνουν στις ακτές μας και στο οποίο ποτέ δεν συνέβαλαν.

Επίσης, ο υπολογισμός των δημόσιων άμεσων συνταξιοδοτικών υποχρεώσεων, όπως υποστηρίζεται στην έκθεση, θα αυξήσει περαιτέρω την πίεση στα κράτη μέλη και θα τα υποχρεώσει να αναπτύξουν συνταξιοδοτικά ταμεία βασισμένα στη δημιουργία κεφαλαίου, και ασφαλώς όλοι γνωρίζουμε τους μεγάλους κινδύνους που αυτά ενέχουν.

Τα συνταξιοδοτικά συστήματα εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Ωστόσο, παρά τη βούληση των πολιτών, εισάγετε μια άνευ προηγουμένου δημοσιονομική πειθαρχία. Οι εργαζόμενοι, οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι στην Ευρώπη θα γίνουν η μεταβλητή προσαρμογής προκειμένου να διασωθεί το ευρώ και η υπερφιλελεύθερη Ευρώπη σας.

  Thomas Mann (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, είναι θετικό το γεγονός ότι έστω και για μια φορά, μια έκθεση πρωτοβουλίας δεν κρύβεται σε μια Δευτέρα και η συζήτησή της δεν διεκπεραιώνεται εντός λίγων μόνο λεπτών. Αυτό οφείλεται στις 463 τροπολογίες της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και στις 211 τροπολογίες της συνδεδεμένης Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής.

Θα ήθελα να είχε διατυπωθεί δέσμευση για τη συνέχιση των επιτυχών συστημάτων επαγγελματικής συνταξιοδότησης στη Γερμανία, το Λουξεμβούργο, τη Φινλανδία και την Αυστρία. Δυστυχώς, η πλειοψηφία αποφάσισε να συστήσει νέα ελάχιστα πρότυπα και την εφαρμογή της Φερεγγυότητας ΙΙ στις επαγγελματικές συντάξεις. Κάτι τέτοιο θα φέρει τον κίνδυνο των σημαντικά υψηλότερων δαπανών, οι οποίες, μόνο στη Γερμανία, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια αύξηση της τάξης του 40% στις προαιρετικές επαγγελματικές συντάξεις. Δεν πρέπει να καταστρέψουμε ό,τι επετεύχθη μετά από συναίνεση μεταξύ των συνδικάτων και της διοίκησης. Κατάφερα να συμβάλω στους συμβιβασμούς προτείνοντας να αξιολογούνται στο μέλλον εκτενώς όλες οι συνέπειες των ελάχιστων προτύπων και της Φερεγγυότητας ΙΙ μέσω εμπεριστατωμένης εκτίμησης επιπτώσεων. Αυτό συνιστά πρόοδο για τη συνέχιση των επαγγελματικών συντάξεων, αν και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί εγγύηση.

Ένα θετικό σημείο είναι ότι δεν έχουμε έναν τυποποιημένο ορισμό των επιπέδων επαρκών συντάξεων. Επιπροσθέτως, η πρόταση μιας εναρμονισμένης ηλικίας συνταξιοδότησης για την ΕΕ απορρίφθηκε. Η καγκελάριος Merkel και ο πρόεδρος Sarkozy ορθώς είναι υπέρ της βαθμιαίας σύγκλισης των συνταξιοδοτικών συστημάτων και της ηλικίας συνταξιοδότησης. Καθώς ο ρυθμός γεννήσεων και το προσδόκιμο ζωής διαφέρουν σε κάθε χώρα, κάθε εθνικό συνταξιοδοτικό σύστημα πρέπει να προσαρμοστεί ώστε να ανταποκρίνεται στις δημογραφικές αλλαγές.

Οι συμβιβασμοί επετεύχθησαν υπό σοβαρή πίεση χρόνου. Ελπίζω ότι θα καταφέρουμε να διεξαγάγουμε μια λεπτομερέστερη συζήτηση επί της Λευκής Βίβλου, η οποία θα περιλαμβάνει την πρακτική εμπειρία των επιχειρήσεων. Και μόνο τα ποσά που απαιτούνται για τις προαιρετικές επαγγελματικές συντάξεις είναι μεγαλύτερα από αυτά στο ισχύον πακέτο διάσωσης της ΕΕ.

(Ο ομιλητής συμφωνεί να δεχθεί ερώτηση στο πλαίσιο της διαδικασίας της γαλάζιας κάρτας, σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, του Κανονισμού)

  Ria Oomen-Ruijten, εισηγήτρια. – (NL) Κυρία Πρόεδρε, κοιτάξτε, δεν θέλω να υπάρξει παρεξήγηση σχετικά με αυτό το θέμα. Σας ζητώ, λοιπόν, κύριε Mann, να διευκρινίσετε σε ποιο σημείο αυτής της έκθεσης αναφέρεται ότι η φερεγγυότητα θα εφαρμόζεται υποχρεωτικά στις συντάξεις του δεύτερου πυλώνα. Εγώ προσωπικά είμαι κατά αυτού, αλλά σε ποιο σημείο αναφέρεται αυτό;

  Thomas Mann (PPE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, είχαμε δύο εκθέσεις από δύο επιτροπές που προτείνουν την εφαρμογή της Φερεγγυότητας ΙΙ στα επαγγελματικά συστήματα συνταξιοδότησης. Κατά τη γνώμη μου, αυτό απλώς δεν θα είναι αποτελεσματικό. Σε χώρες όπως η Γαλλία, έχουν ανάλογη εμπειρία, αλλά όχι και σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να διερευνήσουμε αυτό το θέμα εκτενώς. Θα έχουμε την ευκαιρία, όταν θα εξετάσουμε τη Λευκή Βίβλο και θα τη συζητήσουμε εις βάθος, να πείσουμε τους πάντες γι’ αυτό, διότι πολλοί άνθρωποι δεν έχουν συναφή εμπειρία και δεν το έχουν συναντήσει ακόμα αυτό στις χώρες τους. Είναι μια καλή ευκαιρία για εμάς να θέσουμε τα θεμέλια.

  Pervenche Berès (S&D). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, βρισκόμαστε εδώ σε μια συζήτηση προσανατολισμού και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θέλησε να σας ωθήσει να μεταβιβάσετε ένα μήνυμα. Ωστόσο, στο μεταξύ, ο κόσμος προχωρά και το θέμα το συντάξεων αναφέρεται επιπροσθέτως. Ασφαλώς θέλω να επισημάνω εδώ την αναφορά σε ένα τυποποιημένο σύστημα συνταξιοδότησης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στα 67 έτη, το οποίο δημιουργήθηκε σε ένα σχέδιο συμφώνου ανταγωνιστικότητας. Μπορούμε να δούμε με σαφήνεια ότι αν ξεκινήσουμε από εκεί στην οικοδόμηση μιας κοινωνικής Ευρώπης, θα την οικοδομήσουμε κατά των πολιτών και αυτό δεν το θέλουμε.

Στην έκθεση της κ. Oomen-Ruijten, αναφέρουμε άλλους προσανατολισμούς σε πολλά θέματα και θα ήθελα να σας ζητήσω, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, να το λάβετε υπόψη αυτό κατά την εκπόνηση της θέσης της Επιτροπής για μια Λευκή Βίβλο, σε σχέση με τη συνεκτίμηση του θέματος του φύλου που δεν λάβατε επαρκώς υπόψη.

Αναφέρουμε επίσης την ιδέα ότι το καλύτερο μέσο για να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με το θέμα της συνταξιοδότησης είναι η ενθάρρυνση της απασχόλησης και ότι αντί να εμμένουμε στη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης, πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη την πραγματική ηλικία. Ωστόσο, η έκθεση της κ. Oomen-Ruijten περιλαμβάνει, κατά την άποψη των γάλλων Σοσιαλιστών, μια ένδειξη που μας δημιουργεί πρόβλημα και με την οποία δεν θα μπορέσουμε να συμφωνήσουμε. Καταλαβαίνετε ότι, για εμάς, η ιδέα ότι το αυξημένο προσδόκιμο ζωής πρέπει αυτόματα να προσαρμοστεί στη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης συνιστά ένα βήμα πίσω στο θέμα των κοινωνικών δικαιωμάτων και δεν μπορούμε να το υποστηρίξουμε.

Τέλος, επιτρέψτε μου να σας πω μια τελευταία κουβέντα: χωρίς κοινωνικό διάλογο, χωρίς τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στο σύνολο αυτών των διαπραγματεύσεων, θα καταστραφούμε.

  Dirk Sterckx (ALDE). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, εκτιμώ ότι, με τη βοήθεια της εισηγήτριας, οδηγηθήκαμε σε ορισμένες πολύ ισορροπημένες απαντήσεις στο θέμα που ήγειρε η Επιτροπή. Κατά τη γνώμη μου, υπάρχουν δύο σημεία στα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν προσδίδει προστιθέμενη αξία.

Αν αναγνωρίζουμε τη σημασία του πρώτου πυλώνα, κάτι που είναι λογικό, τότε πρέπει επίσης να ομολογήσουμε, ταυτόχρονα, ότι η υγεία των δημόσιων οικονομικών μας είναι εξίσου σημαντική, καθώς τα υγιή δημόσια οικονομικά είναι αυτά που στηρίζουν τον πρώτο πυλώνα. Κατόπιν, πρέπει να αναγνωρίσετε τη μακροπρόθεσμη πίεση που ασκούν οι συντάξεις στην κυβέρνηση και να το καταστήσετε αυτό απολύτως σαφές. Πιστεύω ότι η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν υποχρέωση να το καταστήσουν αυτό σαφές σε κάθε κράτος μέλος, έτσι ώστε όλοι να μπορούν να δουν πού βρίσκονται οι κίνδυνοι και οι δυσκολίες.

Η δεύτερη παρατήρησή μου είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραματίζει έναν ιδιαίτερο ρόλο και στον δεύτερο πυλώνα. Σε αυτόν τον τομέα, επισημάνατε τη σημασία της Φερεγγυότητας ΙΙ. Αυτό που ζητάμε εδώ είναι να εξετάσει η Επιτροπή τους κινδύνους σε μακροπρόθεσμο πλαίσιο και να καταστήσει σαφές στους κανόνες της το πώς μπορούν αυτοί οι κίνδυνοι να αποφευχθούν. Εκτιμώ ότι σε αυτό το θέμα πρέπει να εξετάσετε συγκεκριμένα τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο των συνταξιοδοτικών συστημάτων εν γένει, και όχι μόνο ενός τύπου, αλλά όλων των συνταξιοδοτικών συστημάτων του δεύτερου πυλώνα. Να λοιπόν μια δουλειά που πρέπει να γίνει.

Βλέποντας τα στοιχεία, όπως έκανε και η κ. Harkin, φοβάμαι ότι δεν καλύψαμε όλους τους κινδύνους σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

  Tadeusz Cymański (ECR). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, η πρόταση ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως συζητήθηκε κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων που διεξήχθησαν από την Επιτροπή, αξίζει την υποστήριξή μας. Το ψήφισμα συστήνει την επιτάχυνση του αμοιβαίου ενδοκρατικού συντονισμού και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών χωρίς, ταυτόχρονα, την παρέμβαση στις αρμοδιότητες των κρατών μελών όσον αφορά τα συνταξιοδοτικά συστήματα, τα οποία αποτελούν εξαιρετικά σημαντικό και πολύ ευαίσθητο τομέα.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης που διεξήχθη στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, τόνισα τη σημασία των δημογραφικών εξελίξεων για την ασφάλεια και τη μελλοντική μορφή των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά σημαντικό να λάβουμε κάθε δυνατό μέτρο με σκοπό να ξεπεράσουμε τη δημογραφική κρίση στην Ευρώπη. Κατά την αξιολόγηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων και τη διατύπωση προτάσεων, πιστεύω επίσης ότι πρέπει να λάβουμε υπόψη τις σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, τόσο σε σχέση με τις χρηματοοικονομικές δυνατότητές τους όσο και σε σχέση με τα δημόσια και επαγγελματικά συνταξιοδοτικά συστήματα που βασίζονται στο κεφάλαιο και που ήδη υπάρχουν.

  Thomas Handel (GUE/NGL). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ευημερία μιας χώρας δημιουργείται από τη δουλειά του λαού της. Στο μέλλον, οι θέσεις εργασίας στον κοινωνικό τομέα πρέπει να αμείβονται καλύτερα. Οι πολίτες θέλουν κατάλληλες, ασφαλείς συντάξεις στα γεράματά τους.

Ένα σαφές μήνυμα από την κρίση είναι ότι μόνο οι δημόσιες και κρατικές συντάξεις είναι αξιόπιστες και σταθερές. Αντίθετα, τα επαγγελματικά και ιδιωτικά συνταξιοδοτικά ταμεία έχασαν εκατομμύρια ευρώ στο χρηματιστήριο. Είναι γελοίο να ενισχύεται η επικέντρωση στα ιδιωτικά συνταξιοδοτικά συστήματα που βασίζονται στο κεφάλαιο όσον αφορά την πρόβλεψη της συνταξιοδότησης των πολιτών. Οι πολίτες χρηματοδότησαν τα πακέτα διάσωσης για τις μεγάλες τράπεζες. Οι πολίτες πληρώνουν για μια σκληρή πολιτική λιτότητας που είναι υπό τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τώρα, καλούνται να εξυγιάνουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς δεχόμενοι περικοπές στις συντάξεις τους και αποδεχόμενοι την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης. Οι προηγούμενες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις ήδη οδηγούν σε αυξανόμενη φτώχεια στους ηλικιωμένους. Η μόνη λύση είναι να ενισχυθούν τα αξιόπιστα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα.

  Franz Obermayr (NI). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, η πληθυσμιακή πυραμίδα στην ΕΕ σύντομα θα αναστραφεί και η ομάδα άνω των 55 ετών θα αποτελεί τη μεγαλύτερη μερίδα του πληθυσμού. Το προσδόκιμο ζωής θα συνεχίσει να αυξάνεται και ο ρυθμός γεννήσεων θα παραμένει χαμηλός. Οι νέοι θα ξεκινούν την εργασιακή τους ζωή όλο και πιο αργά. Όλοι γνωρίζουμε τις συνέπειες αυτής της κατάστασης: ένας πληθυσμός που γηράσκει και ένας αυξανόμενος αριθμός περιπτώσεων στενότητας σε σχέση με τη χρηματοδότηση των συντάξεων.

Αυτό που χρειαζόμαστε στην Ευρώπη είναι μια πολιτική φιλική προς την οικογένεια, όπως η καθιέρωση της διαίρεσης του οικογενειακού φόρου όσον αφορά τον φόρο εισοδήματος ή ισοδύναμα κοινωνικά μέτρα, τα οποία λαμβάνουν υπόψη τη συνδρομή της οικογένειας στο συμβόλαιο μεταξύ των γενεών μειώνοντας το φορολογικό βάρος για τις οικογένειες. Επιπροσθέτως, πρέπει να δημιουργήσουμε κίνητρα για να κρατήσουμε τους ηλικιωμένους στην εργασιακή ζωή όσο το δυνατόν περισσότερο.

Θέλω να δώσω ένα σαφές μήνυμα στον κ. Andor. Η πολύ δημοφιλής πολιτική της μαζικής μετανάστευσης είναι ο λάθος τρόπος για τη διαφύλαξη των συντάξεών μας και τελικά θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική ειρήνη στην Ευρώπη.

  Danuta Jazłowiecka (PPE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, οι δημογραφικές αλλαγές, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής και η μείωση του ρυθμού γεννήσεων, διάφορα προνόμια που παρέχονται στο πλαίσιο των συνταξιοδοτικών συστημάτων και η οικονομική κρίση ασκούν τεράστια πίεση στα δημόσια οικονομικά των κρατών μελών. Είμαστε υποχρεωμένοι να θέτουμε σε όλο και συχνότερη βάση ερωτήματα σχετικά με τη σταθερότητα και την ασφάλεια των ισχυόντων συνταξιοδοτικών συστημάτων και σχετικά με τον βαθμό στον οποίο αυτά διασφαλίζουν δίκαια εισοδήματα κατά τη συνταξιοδότηση. Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι μεταρρυθμίσεις των συνταξιοδοτικών συστημάτων της Ευρώπης, που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών, είναι αναγκαίες. Η διαδικασία θα είναι πολύ μακρά και δαπανηρή και προκειμένου να αποφασίσουν οι κυβερνήσεις να κάνουν αυτό το βήμα, το Συμβούλιο και η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσουν ότι το κόστος αυτών των μεταρρυθμίσεων θα λαμβάνεται πάντα υπόψη κατά την εφαρμογή της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Οποιαδήποτε άλλη λύση ενδέχεται να οδηγήσει σε μια κατάσταση όπου οι χώρες θα εγκαταλείψουν τις μεταρρυθμίσεις από τον φόβο του δημοσιονομικού βάρους.

Θέλω να αναφερθώ σε δύο βασικές πτυχές αυτών των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Πρώτον, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια των συνταξιοδοτικών συστημάτων, πρέπει να διαφοροποιήσουμε τις πηγές εσόδων και να δημιουργήσουμε συστήματα βασισμένα, μεταξύ άλλων, στη δημόσια χρηματοδότηση από τις αγορές κεφαλαίου και τα συνταξιοδοτικά συστήματα των υπαλλήλων. Δεύτερον, πρέπει να διασφαλίσουμε υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης προκειμένου να εγγυηθούμε τη σταθερότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Τα κράτη μέλη πρέπει να προσπαθήσουν να διασφαλίσουν ότι η πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης είναι ίδια με τη θεσμοθετημένη ηλικία και, όπου χρειάζεται, να εξετάσουν το ενδεχόμενο επέκτασης της θεσμοθετημένης ηλικίας συνταξιοδότησης, ως φυσική συνέπεια του γεγονότος ότι οι Ευρωπαίοι ζουν όλο και περισσότερο. Η παράταση του ενεργού βίου, ωστόσο, πρέπει να συνδεθεί με τις αντίστοιχες μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας, περιλαμβανομένης της παροχής κατάλληλης κατάρτισης και υγειονομικής περίθαλψης για τους υπαλλήλους.

Θέλω να συγχαρώ την εισηγήτρια και να την ευχαριστήσω για τη βοήθειά της και την άψογη συνεργασία της κατά την εκπόνηση της έκθεσης.

  Sergio Gutierrez Prieto (S&D). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, έχει ήδη ειπωθεί ότι η ραχοκοκαλιά των συνταξιοδοτικών συστημάτων στην Ευρώπη είναι, και πρέπει να συνεχίσει να είναι, το δημόσιο σύστημα, διότι είναι το μόνο σύστημα που εγγυάται τη συνοχή και, επιπλέον, μειώνει τον κίνδυνο της φτώχειας στην κοινωνία μας.

Εντούτοις, προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι, στις χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, τα μεγαλύτερα επίπεδα ισότητας ως προς το εισόδημα διαπιστώνονται στις συντάξεις ή το γεγονός ότι, λόγω της κρίσης, οι ιδιωτικές συντάξεις έχασαν το 20% της αξίας τους μόνο το 2008 και απέχουν ακόμα πολύ από την επίτευξη των απαιτούμενων επιπέδων φερεγγυότητας.

Όλα αυτά δείχνουν ότι, σε μια εποχή αναπόφευκτων μεταρρυθμίσεων, τα μέτρα για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των συνταξιοδοτικών συστημάτων μας πρέπει να είναι διατομεακά, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων παραγόντων, φιλόδοξες πολιτικές σχετικά με τον ρυθμό γεννήσεων και επιτυγχάνοντας ισορροπία μεταξύ εργασιακής και οικογενειακής ζωής, καθώς και φιλόδοξες πολιτικές για τη διασφάλιση της εισόδου και της παραμονής στην απασχόληση ή ακόμα και πολιτικές μετανάστευσης που βασίζονται στην ενσωμάτωση, οι οποίες διασφαλίζουν επίσης τη βιωσιμότητα των συντάξεών μας από δημογραφικής άποψης.

Τέλος, θεωρώ απογοητευτικό το γεγονός ότι το κείμενο δεν θέτει όρια στην κατάχρηση της ιδέας των παροχών στις επιχειρήσεις, διότι, κατά κανόνα, εξαιρούνται από κάθε κοινωνική εισφορά. Κατά τη γνώμη μου, αυτό είναι ουσιαστικό για μια ολόκληρη νέα γενιά εργαζομένων, καθώς, εφόσον απαιτούνται περισσότερα από αυτούς προκειμένου να αποκτήσουν μια αξιοπρεπή σύνταξη, δεν θα έπρεπε να υποφέρουν τόσο για να αποκτήσουν πρόσβαση σε αξιοπρεπή απασχόληση.

  Elizabeth Lynne (ALDE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω τη Ria Oomen-Ruijten για το δύσκολο έργο που επιτέλεσε. Εκτιμώ ότι έκανε πολύ καλή δουλειά.

Έτσι καθίσταται σαφέστατο το μήνυμα ότι οι συντάξεις εμπίπτουν κατά κύριο λόγο στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Ευτυχώς, απορρίψαμε κάθε έκκληση για ελάχιστη σύνταξη σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και την εφαρμογή ενός κανονισμού σαν την Φερεγγυότητα ΙΙ στις συντάξεις. Η Συνθήκη της Λισαβόνας καθιστά απολύτως σαφές ότι τα κράτη μέλη, και όχι η ΕΕ, είναι υπεύθυνα για τις συνταξιοδοτικές παροχές. Αλλά αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να μοιραστούμε βέλτιστες πρακτικές και εμπειρία. Χαίρομαι για το γεγονός ότι συμπεριελήφθη επίσης η τροπολογία μου που ζητά την εφαρμογή της οδηγίας για την απασχόληση του 2000 προκειμένου να εξαλειφθούν οι διακρίσεις λόγω ηλικίας.

Όσον αφορά την ηλικία συνταξιοδότησης, καθιστώ ανέκαθεν σαφές ότι πρέπει να διατηρήσουμε μια συντάξιμη ηλικία –μια ηλικία στην οποία δικαιούται κανείς να υποβάλει αίτηση για τη σύνταξή του– καθορισμένη σε επίπεδο κρατών μελών αλλά, ταυτόχρονα, να καταργήσουμε την υποχρεωτική ηλικία συνταξιοδότησης, η οποία υποχρεώνει τους πολίτες να σταματούν να εργάζονται ακόμα και αν επιθυμούν να συνεχίσουν. Λυπάμαι που αυτό δεν αναφέρεται στην έκθεση.

  Milan Cabrnoch (ECR). – (CS) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να συγχαρώ την εισηγήτρια, η οποία χειρίστηκε με εξαιρετικό τρόπο τις πολλές εκατοντάδες τροπολογίες που κατατέθηκαν. Μολονότι η έκθεση δεν είναι νομοθετική, είναι ύψιστης σημασίας για το μέλλον των κοινωνικών συστημάτων στα κράτη μέλη της ΕΕ. Τα κύρια συμπεράσματα που υποστηρίζουμε είναι τα εξής:

- οι αποφάσεις για τα συνταξιοδοτικά συστήματα είναι πολιτικές και υπάγονται στην πλήρη και αποκλειστική αρμοδιότητα των επιμέρους κρατών μελών·

- είναι απαραίτητη η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης·

- η μόνη πηγή ανάπτυξης στην ΕΕ τα προσεχή έτη θα είναι η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας·

- είναι βασικό καθήκον η στήριξη της απασχόλησης των γηραιότερων εργαζομένων, ιδίως μέσω της αύξησης της ευελιξίας στις σχέσεις του νόμου περί απασχόλησης και της ορθής προσαρμογής των συνταξιοδοτικών συστημάτων·

- δεν είναι σωστό να γίνεται ο συντονισμός και η μεταρρύθμιση των συνταξιοδοτικών συστημάτων σε επίπεδο ΕΕ·

- δεν υποστηρίζουμε την εξίσωση της ηλικίας συνταξιοδότησης σε όλη την ΕΕ, ούτε τη σύνδεσή της με το μέσο προσδόκιμο ζωής·

- δεν υποστηρίζουμε τις προσπάθειες ενοποίησης των ορισμών, επί παραδείγματι, του ορισμού μιας επαρκούς σύνταξης, σε κοινοτικό επίπεδο.

  Kartika Tamara Liotard (GUE/NGL). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, η επικουρικότητα, ένα θέμα των κρατών μελών, και η αλληλεγγύη, αυτά ήταν τα δύο στοιχεία που τόνιζε διαρκώς η εισηγήτρια σε σχέση με τη συνταξιοδοτική πολιτική. Πίστευα λοιπόν ότι θα έστελνε αμέσως την Πράσινη Βίβλο που υποστηρίζει τις περικοπές δαπανών στον κάλαθο των αχρήστων. Κόντεψα να πέσω από την καρέκλα μου όταν η εισηγήτρια αναφέρθηκε στην Πράσινη Βίβλο ως κάτι θετικό.

Ενώ, αφενός, η εισηγήτρια μιλά διαρκώς για την επικουρικότητα, αφετέρου έχει κάνει άπειρες προτάσεις για την αύξηση της επιρροής της ΕΕ. Η ΕΕ πρέπει να παράσχει τα κριτήρια για την ελάχιστη σύνταξη. Η ΕΕ πρέπει να πείσει τα κράτη μέλη να αυξήσουν την ηλικία συνταξιοδότησης. Η ΕΕ πρέπει να ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των ευρωπαϊκών συνταξιοδοτικών ταμείων και την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση. Επικουρικότητα; Ποια επικουρικότητα;

Αν όλα αυτά οδηγούσαν σε πιο κοινωνικώς υπεύθυνα συνταξιοδοτικά συστήματα, τότε ίσως θα μπορούσαμε να δικαιολογήσουμε την επιρροή της ΕΕ εδώ. Δυστυχώς, η Επιτροπή και η εισηγήτρια δίνουν προτεραιότητα στην εσωτερική αγορά και το μόνο που θα επιτύχουν θα είναι να αυξήσουν το χάσμα μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών.

  David Casa (PPE). – (MT) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα ξεκινώντας να συγχαρώ τη συνάδελφό μου, κ. Oomen-Ruijten, για το εξαιρετικό έργο της σε αυτήν την έκθεση. Η έκθεση αναγνωρίζει ότι σε μια εποχή που οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, είναι απαραίτητο τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα μέτρα κοινωνικής προστασίας, και ιδίως οι συντάξεις, είναι εντονότερα και πιο αξιόπιστα, διασφαλίζοντας έτσι την ηρεμία ενός γηράσκοντος πληθυσμού και παρέχοντας εγγυήσεις για την οικονομική ανεξαρτησία τους.

Εδώ, θέλω να τονίσω πόσο σημαντικό είναι να καθορίσουν τα κράτη μέλη τα αναγκαία κριτήρια προκειμένου να διασφαλίσουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για τους ηλικιωμένους. Αυτό πρέπει να καθοριστεί από τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε χώρα και γι’ αυτό πρέπει να γίνει σεβαστή η αρχή της επικουρικότητας.

Ωστόσο, επικροτώ την έκκληση προς την Επιτροπή να θεσπίσει κατευθυντήριες γραμμές και να ενθαρρύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών. Με αυτόν τον τρόπο, οι αποφάσεις που λαμβάνονται θα είναι προς όφελος εκείνων που θα επηρεαστούν άμεσα. Σε πολλά κράτη μέλη, η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση είναι ζωτικής σημασίας αν θέλουμε να εκπληρώσουμε τους στόχους που αναφέρονται στην Πράσινη Βίβλο, δηλαδή την απόκτηση υγιών, επαρκών και βιώσιμων συνταξιοδοτικών συστημάτων.

Η μεταρρύθμιση μπορεί να είναι δύσκολη στην εφαρμογή της, ειδικά σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, και γι’ αυτό οι δαπάνες της μεταρρύθμισης πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης.

  Kinga Goncz (S&D). – (HU) Κυρία Πρόεδρε, όπως πολλοί βουλευτές που πήραν τον λόγο πριν από εμένα, πιστεύω και εγώ ότι είναι σημαντικό να υπάρχει όσο το δυνατόν περισσότερος συντονισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο στο θέμα των συντάξεων. Ένας λόγος γι’ αυτό είναι ότι η κρίση έθεσε το ζήτημα της μακροοικονομικής σταθερότητας και επίσης το ζήτημα του πώς μπορούμε να εγγυηθούμε την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια κατά το γήρας. Είναι προφανές ότι στα κράτη μέλη συμβαίνουν διαφορετικών ειδών αλλαγές. Ορισμένες χώρες ακολουθούν την οδό της μεταρρύθμισης και ενισχύουν ή δημιουργούν τον πυλώνα των ιδιωτικών συνταξιοδοτικών ταμείων, ενώ άλλες προσπαθούν αντίθετα να γυρίσουν τον χρόνο πίσω. Όποιος και αν είναι ο χαρακτήρας της αλλαγής, ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να τεθεί η βιωσιμότητα των συντάξεων, η σταθερότητα και η αξιοπρέπεια κατά το γήρας στην κορυφή των προτεραιοτήτων.

Όλες οι αλλαγές πρέπει να είναι αντικείμενο διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους και πρέπει να προβλέπεται επαρκής χρόνος για μεταβάσεις. Οι πολίτες πρέπει να ενημερώνονται για το ποιες αλλαγές θα εφαρμοστούν και πώς αυτές θα τους επηρεάσουν, προκειμένου να είναι σε θέση να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σε κάθε περίπτωση, και όλες τις αλλαγές πρέπει να γίνουν με τρόπο φιλικό προς τον πολίτη.

  Vicky Ford (ECR). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, όταν ο Bismarck εισήγαγε την κρατική σύνταξη το 1889, το μέσο προσδόκιμο ζωής ήταν μόλις 45 έτη. Σήμερα, ζούμε περισσότερο, αλλά αντιμετωπίζουμε την πρόκληση της επίτευξης λογικών εισοδημάτων κατά τη συνταξιοδότηση. Οι οικονομικές και δημογραφικές παραδόσεις και οι παραδόσεις της αγοράς εργασίας διαφέρουν. Η κάθε χώρα θα πρέπει να είναι υπεύθυνη για τις πολιτικές και τις μεταρρυθμίσεις της. Τα βιώσιμα κυβερνητικά συνταξιοδοτικά συστήματα χρειάζονται βιώσιμα δημόσια οικονομικά, αλλά αυτή η έκθεση του Κοινοβουλίου είναι σαφής: δεν μπορεί να υπάρξει στην ΕΕ μια εναρμονισμένη ηλικία συνταξιοδότησης ή ένα ελάχιστο εισοδηματικό επίπεδο.

Τα εταιρικά προγράμματα και οι ατομικές αποταμιεύσεις πρέπει να μπορούν να μεταφέρονται από τον έναν εργοδότη στον άλλο και από μια χώρα σε άλλη. Οι αποταμιευτές δικαιούνται διαφανή ενημέρωση, η οποία θα είναι εύκολα κατανοητή και διαθέσιμη. Ναι, χρειαζόμαστε ασφαλή αποταμιευτικά συστήματα, αλλά οι κανόνες για το κεφάλαιο πρέπει να είναι ευφυείς. Οι κίνδυνοι για τις συντάξεις δεν είναι ίδιοι όπως για τις ασφαλιστικές εταιρείες ή τις τράπεζες. Το κόστος της ρύθμισης βαρύνει τον καταναλωτή και, στην προκειμένη περίπτωση, τον ηλικιωμένο συνταξιούχο.

  Elisabeth Morin-Chartier (PPE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, καταρχάς, θέλω να πω ότι ο συνδυασμός της κρίσης και των δημογραφικών στοιχείων μάς δημιουργεί αυτό το πρόβλημα σχετικά με τις συντάξεις σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στο έργο που επιτελείται, θέλω καταρχάς να επικροτήσω το βήμα προόδου που αποτελεί το έργο διαβούλευσης που ο Επίτροπος μας είπε ότι κατηύθυνε την εκπόνηση αυτής της Πράσινης Βίβλου, αλλά και το βασισμένο στη διαβούλευση, στο ανοιχτό πνεύμα και στον συμβιβασμό έργο της κ. Oomen-Ruijten για την εκπόνηση αυτής της έκθεσης.

Θέλω να επισημάνω τρία θέματα που πρέπει οπωσδήποτε να ληφθούν υπόψη προκειμένου να επιλυθεί το πρόβλημα της φερεγγυότητας των συντάξεων.

Το πρώτο θέμα είναι η ανισότητα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες οι οποίες βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης, διότι η ανισότητα στην απασχόληση οδηγεί σε φτώχεια κατά την ηλικία συνταξιοδότησης.

Το δεύτερο θέμα, κύριε Επίτροπε, κ. Oomen-Ruijten, είναι ότι θέλω να βεβαιωθώ ότι θα διασωθούν οι συντάξεις χηρείας. Εξακολουθούμε να έχουμε μια γενιά φτωχών γυναικών που δεν εργάστηκαν κατά τη διάρκεια της δυνητικής εργασιακής ζωής τους για τις οποίες οι συντάξεις χηρείας είναι ο μόνος τρόπος εξασφάλισης μιας ελάχιστης σύνταξης.

Το τρίτο θέμα είναι η είσοδος των νεότερων γενεών στην αγορά εργασίας. Δεν έχουν μόνο να αντιμετωπίσουν την κρίση, αλλά πρέπει επίσης να επωμιστούν το βάρος πολλών γενιών: των παιδιών τους, των γονιών τους και των παππούδων τους.

Τέλος, αυτό θέτει το πρόβλημα των ηλικιωμένων πολιτών, ένα πρόβλημα με το οποίο πρέπει να ασχοληθούμε πιο γρήγορα στο πλαίσιο της εργασίας μας.

  Jutta Steinruck (S&D). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι συντάξεις σε όλη την Ευρώπη πρέπει να παρέχουν αρκετά χρήματα ώστε οι πολίτες να μπορούν να ζήσουν με αυτές. Μία σημαντική απαίτηση είναι να έχουν οι άνθρωποι αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, διότι οι χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας οδηγούν σε φτώχεια κατά το γήρας και σε ανεπαρκείς συντάξεις. Όταν ακούω άλλους βουλευτές να λένε ότι οι πολίτες πρέπει απλά να φροντίσουν να έχουν μια πρόσθετη ιδιωτική σύνταξη για τα γεράματά τους, θέλω να απαντήσω ότι πολλοί άνθρωποι μόλις και μετά βίας επιβιώνουν με τα χρήματα που βγάζουν, πώς λοιπόν να πληρώσουν για μια πρόσθετη ιδιωτική σύνταξη; Γι’ αυτό ο πρώτος πυλώνας των συνταξιοδοτικών συστημάτων είναι εξαιρετικά σημαντικός. Το διανεμητικό σύστημα που βασίζεται στην αρχή της αλληλεγγύης πρέπει να αποτελέσει το θεμέλιο των ευρωπαϊκών συνταξιοδοτικών συστημάτων και πρέπει να παρέχει αρκετά χρήματα ώστε οι πολίτες να μπορούν να ζουν με αυτά. Δεν μπορούμε να λέμε απλώς ότι αυτό είναι θέμα των κρατών μελών. Πρέπει να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα ότι χρειαζόμαστε συνταξιοδοτικά συστήματα που παρέχουν στους πολίτες αρκετά χρήματα ώστε να έχουν μια εύλογη ποιότητα ζωής.

Ο κ. Mann έδωσε μια λεπτομερή περιγραφή του γερμανικού συστήματος επαγγελματικών συντάξεων. Θα ήθελα να το αναφέρω και εγώ, χωρίς να υπεισέλθω σε τόσες λεπτομέρειες. Αξιολογώντας την Πράσινη Βίβλο, κατέληξα στο ίδιο συμπέρασμα, γι’ αυτό εργαστήκαμε από κοινού για τις τροπολογίες στην επιτροπή. Ως εκ τούτου, ζητώ από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι, σε ό,τι κάνουμε στο μέλλον, δεν θα αγνοούνται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χώρας – τα στοιχεία που λειτουργούν πραγματικά καλά και είναι αναγκαία για την επιβίωση των συνταξιοδοτικών συστημάτων στα κράτη μέλη.

  Theodor Dumitru Stolojan (PPE) . – (RO) Κυρία Πρόεδρε, πιστεύω ότι πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να αναγνωρίσουμε ότι τα ισχύοντα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα, τα οποία βασίζονται στη μεταφορά πόρων μεταξύ των γενεών, γνωστή και ως αρχή της αναδιανομής, δεν είναι πλέον οικονομικά βιώσιμα και, ως εκ τούτου, απαιτούν επιχορηγήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό για να επιβιώσουν.

Η γήρανση του πληθυσμού και η αυξανόμενη κινητικότητα των εργαζομένων το μόνο που κάνουν είναι να επιδεινώνουν τις ανισορροπίες αυτών των συνταξιοδοτικών συστημάτων, ενώ τα μέτρα που προτείνονται, είτε αφορούν την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης είτε την αύξηση των εισφορών, είναι περιορισμένα και θα περιοριστούν ακόμα περισσότερο από την κοινωνική αντίσταση στα μέτρα αυτού του είδους. Τελικά, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η λύση είναι να περάσουμε σε εκείνα τα συνταξιοδοτικά συστήματα στα οποία οι πολίτες θα δημιουργούν το δικό τους συνταξιοδοτικό ταμείο κατά τη διάρκεια της εργασιακής ζωής τους.

  Adam Kosa (PPE). – (HU) Κυρία Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αντιμετωπίσει πολλά θέματα που σχετίζονται με τους ανθρώπους με αναπηρίες. Δυστυχώς, τα συνταξιοδοτικά συστήματα των κρατών μελών δεν φαίνεται να καλύπτουν αυτήν ακριβώς την κοινωνική ομάδα και αυτό είναι απαράδεκτο. Πέρα από τα άτομα που υποχρεώθηκαν να ενταχθούν στο σύστημα συντάξεων αναπηρίας χωρίς να φταίνε, υπάρχουν πάρα πολλοί που μπήκαν στο σύστημα εκμεταλλευόμενοι νομοθετικά κενά. Αυτό το πρόβλημα επηρεάζει κυρίως τα συνταξιοδοτικά συστήματα της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, όπου υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός τέτοιων παραβατών. Ο αριθμός τους είναι τόσο υψηλός που απειλεί τα θεμέλια του ίδιου του συνταξιοδοτικού συστήματος. Αυτή η κατάσταση αντιβαίνει στη στρατηγική «ΕΕ 2020». Οι άνθρωποι αυτοί δέχονται μη εξατομικευμένες υπηρεσίες αντί για πραγματική βοήθεια, ενώ θα μπορούσαν να ανταποκριθούν πολύ καλά στην αγορά εργασίας και θα ήταν ικανοί να εργαστούν. Οι τρέχουσες προβλέψεις υποδεικνύουν ότι ο αριθμός των εξαρτώμενων ατόμων στην Ευρώπη σύντομα θα διπλασιαστεί. Στο μεταξύ, ο αριθμός του ενεργού πληθυσμού μειώνεται κατά ένα εκατομμύριο ετησίως. Συνοπτικά, αυτό σημαίνει ότι αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει κανένα βιώσιμο συνταξιοδοτικό σύστημα, ειδικά χωρίς ενεργά άτομα με αναπηρίες. Υποστηρίζω απόλυτα την ιδέα της εισηγήτριας ότι στην ΕΕ, στην οποία ζουν 50 εκατομμύρια άτομα με αναπηρίες, μόνο το 40% αυτών των ατόμων εργάζονται. Πού είναι το υπόλοιπο 60%; Η ουσία είναι ότι και αυτοί θα έπρεπε να δουλεύουν.

  Κωνσταντίνος Πουπάκης (PPE). - Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ την εισηγήτρια για την προσπάθειά της να διατηρήσει τις απαραίτητες ισορροπίες μεταξύ της οικονομικής βιωσιμότητας και της κοινωνικής επάρκειας των συνταξιοδοτικών συστημάτων, καθώς σε μια περίοδο υψηλής ανεργίας, εργασιακής απορύθμισης, μισθολογικών περικοπών και έντονων δημογραφικών προκλήσεων, η δημιουργία και εμπέδωση επαρκών, κοινωνικά δίκαιων και οικονομικά βιώσιμων συνταξιοδοτικών συστημάτων αποτελεί μέγιστη πρόκληση για το κάθε κράτος μέλος.

Όμως ο πρώτος πυλώνας, ο δημόσιος αναδιανεμητικός χαρακτήρας, οφείλει να είναι το επίκεντρο των συστημάτων ως μοναδικός βασικός εγγυητής της επάρκειας των παροχών και όχι συνεπικουρούμενος από τον δεύτερο πυλώνα που θα πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά, αφού προηγούμενα διασφαλιστεί όχι μόνο η πρόσβαση όλων σε αυτόν αλλά και η ασφάλειά του με καθιέρωση σχετικού πλαισίου διακυβέρνησης.

Πέρα από αυτό, η διασύνδεση επέκτασης εργασιακού βίου και προσδόκιμου ζωής δεν μπορεί επ’ ουδενί να οδηγεί σε αυτόματες προσαρμογές. Σε κάθε περίπτωση βέβαια θα πρέπει να συνυπολογίζονται και άλλες παράμετροι, όπως γεωγραφικά χαρακτηριστικά, φύση της εργασίας, βαρέα ανθυγιεινά επαγγέλματα, ποιότητα ζωής και υγεία. Ενώ, τέλος, τα όποια κίνητρα παραμονής στην εργασία θα πρέπει σαν προϋπόθεση να εμπεριέχουν τέτοιες δικλείδες ασφαλείας, ώστε να μην παρακωλύουν την πρόσβαση των νέων στην αγορά εργασίας, σε μια περίοδο μάλιστα που η ανεργία φτάνει δυστυχώς σε δυσθεώρητα ύψη.

(Χειροκροτήματα)

  Elżbieta Katarzyna Łukacijewska (PPE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, οι συζητήσεις που διεξάγονται σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ σχετικά με τα συνταξιοδοτικά συστήματα και το δημόσιο αίσθημα που συνοδεύει αυτές τις συζητήσεις υποδεικνύουν τη σημασία και, παράλληλα, τη δυσκολία αυτού του θέματος. Δεν θα είναι δυνατή η έγκριση ενός ενιαίου συνταξιοδοτικού μοντέλου που θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Ωστόσο, σε μια εποχή οικονομικής κρίσης και δημογραφικών αλλαγών, οι μεταρρυθμίσεις των εθνικών συνταξιοδοτικών συστημάτων καθίστανται αναπόφευκτες. Ήδη σήμερα πολλές χώρες αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω του αυξανόμενου κόστους των συντάξεων και αυτά τα προβλήματα μπορούν να υπονομεύσουν την αρχή της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι οι συντάξεις πρέπει να είναι σίγουρες και ασφαλείς και ότι πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις αποδοχές. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στη μισθολογική διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών, καθώς οι χαμηλότερες αμοιβές των γυναικών οδηγούν σε μειωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα.

  Rovana Plumb (S&D). – (RO) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να αναφέρω ότι, ακόμα και στην αρχή αυτής της συζήτησης, ο Επίτροπος μιλούσε για τις επιτυχίες του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου. Μία από αυτές είναι και η επίτευξη ίσων ευκαιριών για τους άνδρες και τις γυναίκες. Ελπίζω αυτή η έκθεση να στείλει ένα σαφές μήνυμα για την ενσωμάτωση της ισότητας των φύλων ως αναπόσπαστο στοιχείο της επίτευξης ενός δίκαιου συνταξιοδοτικού συστήματος.

Γι’ αυτό θέλω, αν επιτρέπετε, να τονίσω τρία σημεία. Πρώτον, την εκτίμηση των επιπτώσεων στην κοινωνία και στη γυναικεία απασχόληση των μέτρων για την αναγνώριση της εργασίας κατ’ οίκον, συμπεριλαμβανομένης της χρησιμοποίησης ενός υπολογισμού του κόστους αυτής της εργασίας για συνταξιοδοτικούς σκοπούς. Καλώ την Επιτροπή να ξεκινήσει τη διαδικασία για την κατάργηση του άρθρου 5, παράγραφος 2, της οδηγίας 2004/113/ΕΚ με το οποίο καθίστανται δυνατές διακρίσεις εις βάρος των γυναικών όσον αφορά συνταξιοδοτικά προϊόντα.

  Izaskun Bilbao Barandica (ALDE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, το συνταξιοδοτικό σύστημα αποτελεί βασικό στοιχείο του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου που πρέπει να διατηρηθεί. Εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών, αλλά προκειμένου να διασφαλιστεί η επιβίωσή του, πρέπει να λάβουμε μέτρα, με το υψηλότερο δυνατό επίπεδο συμφωνίας με τους κοινωνικούς εταίρους και την κοινωνία των πολιτών. Αυτά τα μέτρα πρέπει να εστιάζουν στον καθορισμό ενός ευρωπαϊκού προτύπου που θα εγγυάται τη φερεγγυότητα όλων των συστημάτων υπάγοντάς τα σε κριτήρια εποπτείας προκειμένου να περιοριστεί το έλλειμμα στα δημόσια οικονομικά στα κράτη μέλη και επεκτείνοντας τις εγγυήσεις που θα κληθούν να παράσχουν οι ασφαλιστικές εταιρείες από το 2013 στους οργανισμούς αλληλασφάλισης που διαχειρίζονται αυτά τα συστήματα σε ορισμένα κράτη μέλη.

Αυτό το πρότυπο πρέπει να καθοριστεί προκειμένου να εξορθολογιστεί η συζήτηση, διότι η επίλυση αυτού του προβλήματος σημαίνει πολύ περισσότερα από τον καθορισμό της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης. Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τη διάρκεια απασχόλησης και τα επίπεδα εισφορών ενός ατόμου και να ενσωματώσουμε παράγοντες που σχετίζονται με τις επιθυμίες των συνταξιούχων. Η επιμήκυνση του ενεργού βίου πρέπει να οδηγεί σε βελτιωμένη σύνταξη.

Αυτό το πρότυπο πρέπει επίσης να προσβλέπει στο μέλλον. Η κινητικότητα των εργαζομένων προϋποθέτει να μην αποτελεί πρόβλημα η μεταφορά των παθητικών δικαιωμάτων από μια χώρα σε άλλη. Όταν αλλάζουν χώρα, οι Ευρωπαίοι πρέπει να μπορούν να έχουν πρόσβαση στο ιστορικό απασχόλησής τους σε όλα τα κράτη μέλη όπου κατέβαλαν εισφορές.

Πιστεύω επίσης ότι πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα των φύλων και της αναπηρίας.

  Elisabeth Schroedter (Verts/ALE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Andor, θέλω να σας ρωτήσω αν έχει νόημα να απαντήσουμε σε αυτήν τη συζήτηση και σε αυτήν την έκθεση με μια Λευκή Βίβλο. Δεν θα ήταν προτιμότερο να προσπαθήσουμε να επιλύσουμε τα πραγματικά επιτακτικά προβλήματα; Κατά τη γνώμη μου, υπάρχουν δύο θέματα: το ένα είναι το γεγονός ότι υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ της πραγματικής και της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης. Αυτό σημαίνει ότι τα μέτρα κατά των διακρίσεων πρέπει πραγματικά να τεθούν σε εφαρμογή, με τη μορφή δράσης ή εποπτείας από την Επιτροπή για τη βελτίωση της κατάστασης, διότι έτσι θα καταστούν οι συντάξεις βιώσιμες.

Το άλλο θέμα είναι ότι η έκθεση απευθύνει μια σαφή έκκληση για ανάληψη δράσης τώρα σχετικά με τη δυνατότητα μεταφοράς των επαγγελματικών συντάξεων και αυτό σημαίνει την εξέταση εκπόνησης μιας νέας οδηγίας. Αυτό είναι πολύ πιο επείγον, διότι οι εργαζόμενοι που μετακινούνται από μια εταιρεία σε άλλη χάνουν πολλά χρήματα από τις συντάξεις τους, οι οποίες θα τους προσέφεραν ασφάλεια στα γηρατειά τους. Γι’ αυτό πρέπει να λάβουμε μέτρα σε αυτόν τον τομέα. Με τη Λευκή Βίβλο, απλώς χάνουμε χρόνο.

  Alfreds Rubiks (GUE/NGL) . – (LV) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, λόγω της οικονομικής κρίσης και της γήρανσης του πληθυσμού, οι εισφορές στους προϋπολογισμούς κοινωνικής ασφάλισης μειώνονται. Αυτό είναι κοινώς γνωστό γεγονός. Ο αριθμός των συνταξιούχων αυξάνεται. Αυτό συνιστά απειλή για τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος. Είναι αναγκαίο να προσαρμοστούν η κοινωνική ασφάλιση και το συνταξιοδοτικό σύστημα στις σημερινές προκλήσεις. Συμφωνώ με τον Επίτροπο που είπε ότι θα χρειαστεί πολλή και σκληρή δουλειά για την εκπόνηση αυτού του εγγράφου. Ωστόσο, πιστεύω ότι πρέπει να δημιουργήσουμε ένα κοινωνικό ταμείο σε πανενωσιακή κλίμακα, αντίστοιχο του Ταμείου Συνοχής, με στόχο την παροχή βοήθειας στους συνταξιούχους εκείνων των χωρών που έχουν σχετικά χαμηλά έσοδα. Οι εθνικοί προϋπολογισμοί δεν μπορούν να διασφαλίσουν μια αξιοπρεπή ζωή για τους ηλικιωμένους. Ήδη έχουμε εμπειρία ως προς αυτό. Πέρυσι, αγωνιστήκαμε κατά της φτώχειας και το αποτέλεσμα είναι ότι έχουμε περισσότερους φτωχούς από πριν.

  Laszlo Andor, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θέλω και πάλι να συγχαρώ όλες τις επιτροπές που συμμετείχαν στη συζήτηση και στην εκπόνηση των εκθέσεων.

Γνωρίζω ότι είναι δύσκολο να ευθυγραμμιστούν οι θέσεις από τόσα πολλά πολιτικά και εθνικά υπόβαθρα, αλλά οι ψηφοφορίες στις επιτροπές που συμμετείχαν έδειξαν ότι οι εκθέσεις έτυχαν ευρείας υποστήριξης. Αυτό στέλνει ένα σαφές μήνυμα στην Επιτροπή σχετικά με τη συνέχεια της Λευκής Βίβλου. Περιμένω τη δημοσίευση μιας σύνοψης στις αρχές του προσεχούς μήνα, που θα περιλαμβάνει και τη γνωμοδότηση του Κοινοβουλίου. Θα δώσουμε συνέχεια σε αυτό το θέμα στο δεύτερο εξάμηνο του 2011 με τη Λευκή Βίβλο, την οποία ανέφερα στην προηγούμενη παρέμβασή μου, συνοδευόμενη από μια κατάλληλη αξιολόγηση επιπτώσεων. Αυτό θα δώσει άλλη μια ευκαιρία σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς να διαδραματίσουν ξανά ρόλο στη συζήτηση.

Η Ομάδα των Επιτρόπων για τα συνταξιοδοτικά συστήματα ήδη συζήτησε την προηγούμενη εβδομάδα πιθανές επιλογές πολιτικής σχετικά με τον τρόπο επικαιροποίησης και βελτίωσης του ευρωπαϊκού πλαισίου για τις συντάξεις. Υπήρξε συμφωνία ότι πρέπει να συνεχίσουμε την ολιστική προσέγγιση των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων.

Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να συνεχίσουμε τη διεξαγωγή ενός διαλόγου με τους βασικούς ενδιαφερόμενους, τόσο σχετικά με τις πιθανές νέες ρυθμιστικές πρωτοβουλίες στους τομείς της δυνατότητας μεταφοράς των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, των επαγγελματικών συστημάτων συνταξιοδότησης και της προστασίας της φερεγγυότητας, όσο και σχετικά με ηπιότερες μορφές ρύθμισης όπως οι κώδικες ορθής πρακτικής. Αποφασίσαμε επίσης να ασχοληθούμε ενδελεχώς με τη διάσταση του φύλου και επίσης να την αντιμετωπίσουμε εκτενέστερα στη Λευκή Βίβλο από ό,τι στην Πράσινη Βίβλο.

Στο μεταξύ, θέλω να βεβαιωθώ ότι η Πράσινη Βίβλος και η Λευκή Βίβλος δεν θα μπερδευτούν με άλλα ιπτάμενα αντικείμενα στον ευρωπαϊκό ουρανό. Η Επιτροπή δεν έχει απολύτως τίποτα κοινό με τις προσεγγίσεις που υποθέτουν ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια ενιαία ηλικία συνταξιοδότησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πολυμορφία είναι ο βασικός παράγοντας στην ΕΕ και αυτό ισχύει και για την πολυμορφία της δημογραφικής πραγματικότητας και πρέπει να το μελετήσουμε αυτό πιο εκτενώς από ό,τι προηγουμένως.

Πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι οι διαρκείς μεταρρυθμίσεις φέρουν νέους κινδύνους, καθώς καθιστούν τις μελλοντικές συντάξεις πολύ περισσότερο εξαρτημένες από μακροπρόθεσμες εξελίξεις στην αγορά εργασίας και στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δημιουργήσουμε ευκαιρίες απασχόλησης και για τα άτομα με αναπηρίες και να αυξήσουμε τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών συστημάτων.

Προσβλέπω στη συνεχιζόμενη συνεργασία με το Κοινοβούλιο και τις επιτροπές του επί αυτού του πολύ σημαντικού θέματος.

  Ria Oomen-Ruijten, εισηγήτρια. – (NL) Κυρία Πρόεδρε, δράττομαι αυτής της ευκαιρίας για να εκφράσω την αναγνώρισή μου στους συναδέλφους μου που εργάστηκαν μαζί μου επί αυτής της έκθεσης, τον κ. Cutaş, την κ. Matera και τον κ. de Jong. Δεν ξέρω πού βρίσκεται ο κ. de Jong. Να, είναι εκεί πίσω. Έκανε ορισμένα σχόλια που δεν κατανοώ, για παράδειγμα όταν είπε ότι θέλουμε να βρίσκουμε μια ευρωπαϊκή λύση για όλα. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Η επικουρικότητα είναι η κατευθυντήρια αρχή εδώ.

Θα ήθελα να αποσαφηνίσω το σημείο στο οποίο ο κ. de Jong είχε ένα θέμα με την οικονομική διακυβέρνηση: θέλουμε εκείνο το είδος της οικονομικής διακυβέρνησης που θα διασφαλίσει ότι όλοι όσοι καταβάλλουν τη μέγιστη προσπάθεια θα κερδίσουν. Αυτό θέλουμε και όχι να τιμωρούνται ορισμένα κράτη μέλη –τα δέκα που μας απέστειλαν επιστολή– διότι έκαναν ορθή διαχείριση για το μέλλον, για τις συντάξεις τους. Ελπίζω αυτό να σας ικανοποιεί, κύριε de Jong.

Η Kartika Liotard δεν βρίσκεται εδώ, αλλά μου κάνει εντύπωση το γεγονός ότι, ενώ φαίνεται πως δεν διάβασε την έκθεση, σχολιάζει σαν να την έχει διαβάσει.

Κυρία Πρόεδρε, ήδη ευχαρίστησα τους συναδέλφους μου βουλευτές Cutaş, Matera και De Jong, αλλά θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τους Frederic Daerden, Marianne Harkin, Julie Girling και Jean Lambert, οι οποίοι μίλησαν εξ ονόματος των Ομάδων τους, καθώς και την Danuta Jazłowiecka, τη σκιώδη εισηγήτρια από την Ομάδα μου, την Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες), που συνέβαλαν στην τελική μορφή αυτής της έκθεσης. Πιστεύω ότι εκπονήσαμε μια ορθή ανάλυση για το τι πρέπει να γίνει.

Ξέρω επίσης ότι υπάρχουν ακόμα κάποια πολύ ευαίσθητα θέματα στην έκθεση που προβληματίζουν ορισμένα κράτη μέλη. Εντούτοις, ελπίζω ότι εμείς, η Επιτροπή, και εσείς, κύριε Andor, βοηθήσαμε να μπουν τα πράγματα στη σωστή πορεία, ότι θα καταφέρουμε να υποστηρίξουμε όλοι και τη Λευκή Βίβλο στο Κοινοβούλιο και ότι όλοι θα ψηφίσουν υπέρ αυτού του εγγράφου. Ήταν ένας δύσκολος φάκελος, αλλά ελπίζω ότι αύριο θα μπορέσουμε να πούμε: «τέλος καλό, όλα καλά».

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο το μεσημέρι στις 12.00 (Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011).

Υπενθυμίζω σε όσους από εσάς δεν είχαν την ευκαιρία να παρέμβουν ότι, αν θέλετε, μπορείτε να υποβάλετε γραπτή δήλωση που δεν θα υπερβαίνει τις 200 λέξεις, η οποία θα επισυναφθεί στα πλήρη πρακτικά των συζητήσεων, σε περίπτωση που θέλετε να καταγραφούν αυτά που θέλατε να πείτε αν είχατε την ευκαιρία.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)

  Corina Creţu (S&D), γραπτώς. – (RO) Το πιο ευάλωτο συνταξιοδοτικό σύστημα στην ΕΕ είναι το δημόσιο σύστημα, το οποίο βασίζεται στην αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών. Ωστόσο, η σύνταξη είναι κληρονομικό δικαίωμα και οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να το παραβιάζουν, είτε υπάρχει κρίση είτε όχι, έστω και αν ορισμένες κυβερνήσεις, όπως η ρουμανική κυβέρνηση, πιστεύουν ότι μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν σχετικά με το ύψος της σύνταξης και τον τρόπο υπολογισμού της. Ούτε η δημογραφική κατάσταση είναι υπέρ μας. Ως εκ τούτου, η βιωσιμότητα του συστήματος συνιστά επείγον πρόβλημα. Ωστόσο, τα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα δεν χρηματοδοτούνται από τις κυβερνήσεις, αλλά από εκείνους που συνεισφέρουν σε αυτά: τους κοινωνικούς εταίρους, τους εργαζόμενους και τους εργοδότες, ανεξαρτήτως κατηγορίας. Αυτά τα συστήματα επηρεάζονται σοβαρά από δύο παράγοντες: την παράνομη εργασία και την ανικανότητα των οικονομιών της Ευρώπης να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας με αξιοπρεπή αμοιβή και εύλογη διάρκεια. Οι ανεπαρκώς αμειβόμενες και επισφαλείς θέσεις εργασίας, με πρόφαση την προσπάθεια να καταστεί η αγορά εργασίας πιο ευέλικτη, σημαίνουν ότι τα δημόσια συστήματα θα βρίσκονται μονίμως σε κρίση. Θεωρώ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα συνταξιοδοτικά συστήματα δίνει έμφαση στη διάκριση κατά των γυναικών ως προς το ύψος της σύνταξης, μολονότι η ηλικία και η περίοδος εργασίας για την καταβολή εισφορών θα είναι στην πραγματικότητα ίδια με αυτή των ανδρών. Αυτό είναι ένα πρώτο βήμα για την αποκατάσταση μιας αδικίας, το οποίο πρέπει να ακολουθήσουν μέτρα.

  Vilija Blinkevičiūtė (S&D), γραπτώς. – (LT) Η Πράσινη Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρέχει πειστικά επιχειρήματα υπέρ της ανάγκης βελτίωσης των σημερινών συνταξιοδοτικών συστημάτων. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι περισσότερες από τις προτεινόμενες λύσεις είναι κοινωνικά ευαίσθητες.

Ως εκ τούτου, πρέπει να αξιολογήσουμε προσεκτικά όχι μόνο τα οφέλη αυτών των λύσεων, αλλά και τους ενδεχόμενους κινδύνους, ειδικά όταν μιλάμε για αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης ή για απώλεια της επιρροής των κρατών μελών στη συνταξιοδοτική πολιτική. Μολονότι η Επιτροπή θεωρεί ότι η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης είναι ένας από τους λιγότερο οδυνηρούς τρόπους προσαρμογής στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής, δεν υποβάλλει συγκεκριμένες προτάσεις για την απασχόληση των ηλικιωμένων στην αγορά εργασίας. Σε περίπτωση καθυστέρησης της συνταξιοδότησης, πολλοί άνεργοι που είναι κάτω από τη συντάξιμη ηλικία μπορεί να πέσουν στην παγίδα της φτώχειας. Δεν λήφθηκε επίσης επαρκώς υπόψη ο αριθμός των ανθρώπων, των οποίων η υγεία θα τους επιτρέπει να εργάζονται για μεγαλύτερο διάστημα. Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι οι γυναίκες δέχονται χαμηλότερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας ή θέσεις μερικής απασχόλησης πιο συχνά από τους άνδρες και ότι λόγω του τοκετού και της μητρότητας, καθώς και της φροντίδας των παιδιών και των εξαρτώμενων μελών της οικογένειας, χάνουν ασφαλιστικές εγγυήσεις και τελικά λαμβάνουν χαμηλότερες συντάξεις. Πιστεύω ότι πρέπει επίσης να επικεντρωθούμε περισσότερο σε άλλα μέσα βελτίωσης των συνταξιοδοτικών συστημάτων, όπως η καταγραφή της έναρξης της εργασιακής ζωής, η βελτίωση του συνδυασμού της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, μια «ευέλικτη» αξιολόγηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, η εισαγωγή ελάχιστων προτύπων για τις συντάξεις, κλπ.

Εν πάση περιπτώσει, θεωρώ ότι η Πράσινη Βίβλος αποτελεί ένα σοβαρό βήμα για τη διασφάλιση ομαλών συνθηκών διαβίωσης για τους σημερινούς και τους μελλοντικούς συνταξιούχους.

  Alajos Meszaros (PPE), γραπτώς. – (HU) Η μεταβολή των δημογραφικών δεικτών και το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής μάς ωθούν να αναπτύξουμε μια νέα στρατηγική για τα συνταξιοδοτικά μας συστήματα. Πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τα θέματα που αφορούν το μέλλον των νέων και των ηλικιωμένων, προκειμένου να μπορέσουμε να διασφαλίσουμε τη βιώσιμη, ασφαλή και επαρκή εκταμίευση των συντάξεων. Υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των συνταξιοδοτικών συστημάτων των κρατών μελών. Ενώ οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης παλεύουν με τα προβλήματα της αύξησης των τρεχουσών και των μελλοντικών δαπανών, τα νέα κράτη μέλη επιχειρούν να αναπτύξουν διαφοροποιημένα συστήματα. Ενώ, το 2008, υπήρχαν τέσσερις εργαζόμενοι για τη στήριξη κάθε συνταξιούχου, το 2020 θα υπάρχουν πέντε. Ένας από τους λόγους γι’ αυτό είναι το γεγονός ότι, λόγω της πιο παρατεταμένης, πιο ολοκληρωμένης κατάρτισης, οι νέοι της Ευρώπης μπαίνουν στην αγορά εργασίας σε μεγαλύτερη ηλικία και ότι οι σχέσεις απασχόλησης των εργαζομένων δεν διαρκούν μέχρι τη θεσμοθετημένη ηλικία συνταξιοδότησης.

Πρέπει να καθιερώσουμε ένα σύστημα που θα είναι βιώσιμο και θα εγγυάται τις συντάξεις λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση των κρατών μελών. Πρέπει επίσης να εξετάσουμε τη δυνατότητα της ελεύθερης κυκλοφορίας στην ΕΕ. Πρέπει να ξεκινήσουμε με την υπόθεση ότι η αποτελεσματική και επιτυχής αγορά εργασίας της νέας γενιάς θα απαιτεί επίσης κινητικότητα. Στη μελλοντική μεταρρύθμιση των συνταξιοδοτικών συστημάτων, θα είναι ουσιαστική η σύνδεση του πρώτου και του δεύτερου πυλώνα, οι οποίοι ήδη εμφανίζουν μερική αλληλοεπικάλυψη στα διάφορα κράτη μέλη, και η στενή σύνδεσή τους με τον τρίτο πυλώνα. Πρέπει επίσης να προσπαθήσουμε να εξαλείψουμε την παράνομη εργασία, κάτι που διαδραματίζει επίσης καίριο ρόλο στη διατήρηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων μας.

  Vasilica Viorica Dăncilă (S&D), γραπτώς. – (RO) Η τάση της γήρανσης του πληθυσμού που αντιμετωπίζει η Ευρώπη τα τελευταία έτη οδηγεί σε μεγάλες αλλαγές στον τομέα της ιατρικής και των καταναλωτικών συνηθειών, καθώς και στη διάρθρωση του πληθυσμού και στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Σε αυτές τις συνθήκες, η διασφάλιση της βιωσιμότητας των συνταξιοδοτικών συστημάτων στο μέλλον συνδέεται στενά με τη διάρκεια του ενεργού βίου των πολιτών της ΕΕ στην αγορά εργασίας. Εκτιμώ πως είναι θετικό το γεγονός ότι η στρατηγική ΕΕ 2020 υποστηρίζει μια ενεργή, εστιασμένη πολιτική της αγοράς εργασίας, η οποία θα συμβάλει στην αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των γηραιότερων εργαζομένων, των γυναικών και των μελών μειονοτικών ομάδων, καθώς και των μακροχρόνια ανέργων. Με την επίτευξη αυτού του στόχου, πιστεύω ότι η Ευρώπη θα επιτύχει μια αύξηση στον αριθμό των ενεργών ατόμων και, κατ’ επέκταση, οικονομική ανάπτυξη που θα έχει θετική επίδραση στη βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων σε επίπεδο ΕΕ.

  Jarosław Kalinowski (PPE), γραπτώς. – (PL) Όλοι γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει ιδανικό μοντέλο για τα συνταξιοδοτικά συστήματα. Κάθε χώρα έχει αναπτύξει τις δικές της λύσεις και έχει σχέδια για μελλοντικές μεταρρυθμίσεις που προσαρμόζονται ανάλογα. Παρά τις σημαντικές διαφορές μεταξύ των συστημάτων, εκτιμώ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να υποδείξει την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουν όλα τα κράτη μέλη όταν προχωρούν σε αλλαγές. Επισημάνθηκε πολλές φορές στην επιτροπή ότι η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση των τελευταίων ετών τόνισε την επιτακτική ανάγκη διεξαγωγής μεταρρυθμίσεων των συνταξιοδοτικών συστημάτων μας. Οι αρχές της αλληλεγγύης και της επικουρικότητας μας υποχρεώνουν να ενισχύσουμε τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών σε αυτόν τον τομέα. Η ανταλλαγή εμπειριών θα μας βοηθήσει να αποφύγουμε το χάσιμο χρόνου λόγω αλληλοεπικάλυψης, κάτι που έχει ήδη οδηγήσει σε καταστροφή σε μια χώρα, και η ανταλλαγή πληροφοριών για τις βέλτιστες πρακτικές θα καταστήσει δυνατή την αποτελεσματική ανάπτυξη των βέλτιστων στρατηγικών.

Ας μην ξεχνάμε ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν πρέπει να περιορίζονται απλώς στην αύξηση των εισφορών και στην επιμήκυνση της περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίες καταβάλλονται αυτές οι εισφορές. Η δημοσιονομική σταθερότητα, ο διασυνοριακός συντονισμός των συνταξιοδοτικών συστημάτων, η ανάπτυξη ελάχιστων εγγυήσεων και ίσων ευκαιριών για τις γυναίκες και τους άνδρες είναι μόνο μερικά από τα θέματα που πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο διαβουλεύσεων σε κάθε κράτος μέλος. Πρέπει να αναπτυχθεί στην Ευρώπη ένα βιώσιμο σύστημα βασισμένο σε πυλώνες που αλληλοεξαρτώνται και αλληλοσυμπληρώνονται, ενσωματώνοντας τις δημόσιες, τις επαγγελματικές και τις ιδιωτικές συντάξεις, καθώς και τις συντάξεις που βασίζονται στο κεφάλαιο και εκείνες που δεν βασίζονται στο κεφάλαιο. Πιστεύω ότι αυτή η λύση θα διασφαλίσει τη δημιουργία σταθερών και δίκαιων συνταξιοδοτικών συστημάτων που, ταυτόχρονα, θα παραμείνουν αρκετά ευέλικτα ώστε να προσαρμόζονται στις κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές που βιώνουμε.

  Zuzana Roithova (PPE) , γραπτώς. – (CS) Λόγω του γηράσκοντος πληθυσμού τους, σχεδόν όλες οι χώρες του κόσμου αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της μελλοντικής χρηματοδότησης των συνταξιοδοτικών συστημάτων με κύρια βάση την ευέλικτη χρηματοδότηση. Επικροτώ την εξαιρετική έκθεση της κ. Oomen-Ruijten, η οποία προσφέρει την πιθανότητα μιας λύσης, σεβόμενη ταυτόχρονα την επικουρικότητα. Θα ήθελα να αναφέρω μια λύση που προωθείται εδώ και πολλά χρόνια από τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση – Τσεχοσλοβακικό Λαϊκό Κόμμα (KDU-ČSL) στην Τσεχική Δημοκρατία. Τα παιδιά που απασχολούνται επικερδώς θα πρέπει να έχουν την επιλογή να ανακατευθύνουν ένα μέρος των υποχρεωτικών εισφορών τους στο ευέλικτο σύστημα του συνταξιοδοτικού λογαριασμού των γονιών τους και να συμψηφίσουν μερικώς τις δαπάνες για τη φροντίδα τους στην παιδική ηλικία μέσω αυτής της συμβολής σε μια υψηλότερη σύνταξη για τους γονείς τους. Αυτή η εξατομικευμένη διαγενεακή αλληλεγγύη θα ήταν, αφενός, πιο δίκαιη για τους σημερινούς συνταξιούχους, οι οποίοι ανάθρεψαν αξιοπρεπώς τη νέα γενιά, και αφετέρου, θα συνέβαλε στην αποκατάσταση των κοινωνικών στάσεων προς τις πολυμελείς οικογένειες. Θα έπρεπε να υπάρχει ανταμοιβή για την απόκτηση παιδιών, και όχι μόνο έξοδα. Αυτός είναι ο βασικός παράγοντας για μια μόνιμη λύση τόσο για τις συνέπειες όσο και για τη βασική αιτία του συνταξιοδοτικού μας προβλήματος.

  Jaromír Kohlíček (GUE/NGL), γραπτώς. – (CS) Δέκα χρόνια δουλειάς για μια Πράσινη Βίβλο που εσφαλμένα φέρει τον τίτλο «Επαρκή, βιώσιμα και ασφαλή ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά συστήματα» δεν οδήγησαν σε τίποτα περισσότερο από μια τυχαία συλλογή παράλογων ισχυρισμών. Δεν ξέρω πώς είναι τα πράγματα σε άλλες χώρες, αλλά στην Τσεχική Δημοκρατία, για παράδειγμα, τα ποσοστά γεννήσεων που προέβλεπαν οι εμπειρογνώμονες πριν από δέκα χρόνια διαφέρουν τόσο δραματικά από τη σημερινή κατάσταση που οι ισχυρισμοί της Πράσινης Βίβλου για την περίοδο 2040-2060 μου φαίνονται παράλογοι. Αν οι εμπειρογνώμονες δεν είναι σε θέση να προβλέπουν την εξέλιξη του ρυθμού γεννήσεων ακόμα και για πέντε ή επτά χρόνια, πώς μπορούν οι προβλέψεις για μια περίοδο άνω των 30 ετών να έχουν αξία; Ολόκληρη η Πράσινη Βίβλος βασίζεται στην εσφαλμένη υπόθεση ότι, από τη στιγμή που επιβάλλω μια νόμιμη υποχρέωση στον φορολογούμενο να επενδύει ένα τμήμα των πόρων που προορίζονται για το συνταξιοδοτικό σύστημα σε ένα ταμείο μη εγγυημένο από το κράτος, θα έχει υψηλότερη σύνταξη από αυτή που θα είχε μόνο από τον πρώτο πυλώνα. Ένα υπεύθυνο συνταγματικό δικαστήριο σίγουρα θα περιέγραφε αυτόν τον νόμο ως αντισυνταγματικό. Ακόμα και σε χώρες όπου καθιερώθηκε στο παρελθόν, ο δεύτερος πυλώνας είναι προφανές ότι δεν κατάφερε να φέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, στη Χιλή κατά τη δεκαετία του ’70, μετά την ανατροπή του Pinochet, τα ιδιωτικά ταμεία που δεν ήταν εγγυημένα από το κράτος έγιναν υποχρεωτικά για τους πολίτες εκτός από τον στρατό και την αστυνομία. Γιατί έγινε αυτό; Γιατί η σημερινή συντηρητική κυβέρνηση στην Ουγγαρία καταργεί επίσης τον αναποτελεσματικό δεύτερο πυλώνα της παροχής συντάξεων; Αυτοί είναι οι κύριοι λόγοι για τους οποίους η Συνομοσπονδιακή Ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/Αριστερά των Πρασίνων των Βόρειων Χωρών δεν μπορεί να υπερψηφίσει την έκθεση της κ. Oomen-Ruijten. Δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε το προσχεδιασμένο έγκλημα του αιώνα!

  Louis Grech (S&D), γραπτώς. – (EN) Η ΕΕ και τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις τους αναφορικά με τη διασφάλιση επαρκών και βιώσιμων συνταξιοδοτικών συστημάτων στην Ευρώπη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα συνταξιοδοτικά τους συστήματα για τη διαβίωσή του, θέλω να τονίσω τη σημασία των χρηματοδοτούμενων από το κράτος συνταξιοδοτικών συστημάτων που βασίζονται στην αρχή της αλληλεγγύης.

Σε πολυδιάστατες καταστάσεις με διαφορετικές παραδόσεις και είδη συνταξιοδοτικών συστημάτων, και δεδομένου ότι η κύρια ευθύνη για τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών, είναι αδύνατον να εφαρμοστεί η αρχή μια ενιαίας προσέγγισης. Η ΕΕ μπορεί, ωστόσο, να προσθέσει αξία παρέχοντας συντονισμό μεταξύ των διαφορετικών συνταξιοδοτικών συστημάτων και προωθώντας την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών.

Οποιαδήποτε αναθεώρηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων πρέπει να γίνει με διαφάνεια, προστατεύοντας τις ανάγκες των καταναλωτών και ενημερώνοντας τους πολίτες για τα δικαιώματά τους σε σχέση με τα διάφορα συνταξιοδοτικά συστήματα και τους κινδύνους που ελλοχεύουν, ειδικά όσους σχετίζονται με τη διασυνοριακή κινητικότητα. Τα συνταξιοδοτικά συστήματα πρέπει να μπορούν να αντέξουν κάθε πιθανή δημοσιονομική και δημογραφική πίεση που ασκείται στα κράτη μέλη χωρίς να ασκούν περιττή πίεση στους απλούς πολίτες.

Όλα αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσα από το πρίσμα των δημογραφικών και κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων του μέλλοντος, όπως η ανάπτυξη της άτυπης απασχόλησης, η αυξανόμενη εργατική δύναμη των γυναικών, οι μεταβαλλόμενες οικογενειακές δομές και η ανεργία των νέων.

  Angelika Werthmann (NI), γραπτώς. – (DE) Ορισμένα από τα θέματα στην πρωτοβουλία της Επιτροπής για την Πράσινη Βίβλο θεωρώ ότι είναι ιδιαιτέρως σημαντικά. Εκτιμώ ότι είναι καθήκον μας να μην επιτρέψουμε να βρεθούν οι ηλικιωμένοι πολίτες μας, οι οποίοι συνέβαλαν στην ανάπτυξη των σημερινών επιπέδων ευημερίας μας κατά τη διάρκεια του ενεργού βίου τους, σε ευάλωτη κατάσταση κατά τα γηρατειά τους. Ταυτόχρονα, η έκθεση λαμβάνει δεόντως υπόψη την αρχή της επικουρικότητας. Η Επιτροπή πρέπει να κάνει μια πιο σαφή έκκληση για ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Οι γυναίκες συνάπτουν συμβάσεις άτυπης απασχόλησης πιο συχνά από τους άνδρες. Η σύνταξή τους είναι συχνά μικρότερη και γι’ αυτό διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να οδηγηθούν στη φτώχεια κατά το γήρας. Τα κατάλληλα και ασφαλή συνταξιοδοτικά συστήματα αποτελούν μακροπρόθεσμες διαγενεακές συμβάσεις. Ως εκ τούτου, θέλω να παροτρύνω την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει την Πράσινη Βίβλο για να δρομολογήσει πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών στο θέμα των συνταξιοδοτικών παροχών.

  Elena Băsescu (PPE), γραπτώς. – (RO) Πιστεύω ότι η ΕΕ πρέπει να δημιουργήσει ένα ανοιχτό ενιαίο συνταξιοδοτικό σύστημα που θα λαμβάνει υπόψη τις δημογραφικές τάσεις και το θέμα της κινητικότητας. Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα παράδειγμα από τη χώρα μου. Στη Ρουμανία, η ετήσια δαπάνη για τις συντάξεις είναι η μεγαλύτερη κατηγορία δημοσιονομικών δαπανών. Ο προϋπολογισμός της κρατικής κοινωνικής ασφάλισης σημειώνει ετήσιο έλλειμμα από το 2006, που έφθασε στο 1,5 δισ. ευρώ το 2009. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, το 2050, το έλλειμμα από τις συνταξιοδοτικές δαπάνες θα έφθανε περίπου στο 12% του ΑΕγχΠ σύμφωνα με το παλιό σύστημα. Γι’ αυτό, με την έγκριση του νόμου αριθ. 263/2010, η Ρουμανία εισήγαγε μια σειρά μεγάλων μεταρρυθμίσεων που θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του δημόσιου συνταξιοδοτικού συστήματος μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν: - αποθάρρυνση της πρόωρης συνταξιοδότησης και της συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας ή για αβάσιμους ιατρικούς λόγους· - αύξηση του αριθμού των ατόμων που συμβάλλουν στο δημόσιο ενιαίο συνταξιοδοτικό σύστημα· - βαθμιαία αύξηση της κανονικής ηλικίας συνταξιοδότησης για άνδρες και γυναίκες, στα 65 για τους άνδρες μέχρι το 2015 και στα 63 για τις γυναίκες μέχρι το 2030.

  Ville Itala (PPE), γραπτώς. – (FI) Όλες οι συντάξεις επί του παρόντος εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του εκάστοτε κράτους μέλους, αλλά η ΕΕ διαδραματίζει επίσης ισχυρό ρόλο στη συνταξιοδοτική πολιτική. Για να καταφέρουμε να επιτύχουμε τον στόχο μας, δηλαδή να είναι η ελεύθερη κυκλοφορία ατόμων και εργαζομένων πραγματικά ελεύθερη, τα συνταξιοδοτικά συστήματα πρέπει να εναρμονιστούν επαρκώς. Πρέπει επίσης να διασφαλιστεί ένα ελάχιστο επίπεδο συντάξεων, προκειμένου οι οικογένειες να μπορούν να κυκλοφορούν εντελώς ελεύθερα. Συνεπώς, πρέπει να περάσουμε σε ένα εναρμονισμένο σύστημα, και όσο πιο γρήγορα, τόσο το καλύτερο. Διαφορετικά, ένα μη καθολικό σύστημα συντάξεων θα αποτελέσει εμπόδιο στην ελεύθερη κυκλοφορία εντός της ΕΕ.

  Joanna Katarzyna Skrzydlewska (PPE), γραπτώς. – (PL) Με ικανοποίηση πληροφορήθηκα ότι η έκθεση σχετικά με την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής για επαρκή, βιώσιμα και ασφαλή ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά συστήματα θα περιλαμβανόταν επίσης στη σημερινή ημερήσια διάταξη. Το θέμα των μελλοντικών συντάξεων, το πόσο ασφαλή είναι και το τι εισόδημα θα παρέχουν είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία. Μολονότι τα κράτη μέλη είναι αρμόδια να αποφασίζουν για τη μορφή των συνταξιοδοτικών συστημάτων και επί της αρχής, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι εξουσιοδοτημένη να αναλάβει δράση σε αυτόν τον τομέα, ορισμένες νομοθετικές λύσεις σχετικά με τα συνταξιοδοτικά συστήματα θα πρέπει να εκπονηθούν σε επίπεδο ΕΕ. Το αίτημα του Κοινοβουλίου να αναπτύξει η Επιτροπή κατευθυντήριες γραμμές για τις κυβερνήσεις των κρατών μελών είναι ύψιστης σημασίας για την οικονομική ασφάλεια των συνταξιούχων, καθώς οι κατευθυντήριες γραμμές θα ορίζουν ελάχιστα επίπεδα συντάξεων και κριτήρια για τον υπολογισμό των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, γεγονός που θα σήμαινε ότι τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των γυναικών δεν θα υπολείπονται πλέον αυτά των ανδρών. Οι γυναίκες είναι καταδικασμένες να λαμβάνουν χαμηλότερες συντάξεις από τους άνδρες χωρίς αυτό να είναι δικό τους σφάλμα, διότι αμείβονται με διαφορετικό μισθό για την ίδια δουλειά ή διότι πρέπει να διακόψουν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία για να ασχοληθούν με τα παιδιά και αυτό οδηγεί σε χαμηλότερες εισφορές κατά τη διάρκεια του συνόλου του ενεργού βίου τους. Μπροστά στις απειλές κατά της σταθερότητας των συνταξιοδοτικών συστημάτων, η Επιτροπή δεν πρέπει επομένως να παραλείψει να διασφαλίσει την καθιέρωση νόμιμων λύσεων που θα εγγυώνται την ίση μεταχείριση των γυναικών και των ανδρών σε όλη την ΕΕ εν γένει όσον αφορά το επίπεδο των μελλοντικών συντάξεων.

  Mara Bizzotto (EFD), γραπτώς. – (IT) Φτάνοντας στον τρομακτικό αριθμό των 23 εκατομμυρίων ανέργων, η Ευρώπη το 2011 έσπασε κάθε αρνητικό ρεκόρ της δεκαετίας στον τομέα των πολιτικών απασχόλησης, αποδεικνύοντας και επίσημα την αποτυχία τους. Η κρίση αποτελεί επαρκέστατο λόγο για την έγκριση ενός κειμένου στο οποίο η έκκληση για εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας στον τομέα των συντάξεων υποδεικνύει ότι οι ευρωκράτες έχουν γίνει ξανά πιο λογικοί στην αναθεώρηση ενός ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου που έχει ασφαλώς αποτύχει. Μετά από μια δεκαετία παραγκωνισμού τους, οι κυβερνήσεις παρεμβαίνουν και καθίστανται κύριοι παράγοντες στην ανασυγκρότηση της κοινωνικής Ευρώπης. Ωστόσο, αυτό δεν είναι αρκετό: μόνο μια γενναία απόφαση υπέρ της δημοκρατίας στη βάση, η οποία θα βασίζεται σε μεταρρυθμίσεις στον τομέα της απασχόλησης που θα καθιστούν την εργασία πιο ελκυστική και στον φεντεραλισμό των αμοιβών που θα λαμβάνει υπόψη το διαφορετικό κόστος ζωής σε κάθε περιφέρεια της Ευρώπης, βάσει του οποίου θα αναπροσαρμόζονται τόσο οι μισθοί όσο και οι συντάξεις, θα αποτελούσε πραγματική αλλαγή κατεύθυνσης προς την ανανέωση. Η μείωση του κόστους εργασίας μέσω της μείωσης των φόρων και η παροχή της ευκαιρίας στις μικρές επιχειρήσεις μας να συνεχίσουν να λειτουργούν και να επενδύουν στην περιοχή τους, αποτελούν αναγκαίες κινήσεις προκειμένου να διασφαλιστεί η εξίσωση των εισφορών για τις μεγαλύτερες γενιές και ένα μέλλον ασφάλειας και ποιότητας ζωής για τις νέες.