Συζητήσεις

Τρίτη 15 Φεβρουαρίου 2011 - Στρασβούργο

20. Η ενεργειακή στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας (συζήτηση)

  Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της προφορικής ερώτησης (O-000020/2011) της Eva Joly προς την Επιτροπή, εξ ονόματος της Επιτροπής Ανάπτυξης, σχετικά με την ενεργειακή στρατηγική της παγκόσμιας Τράπεζας για τις αναπτυσσόμενες χώρες (B70012/2011).

  Franziska Keller, συντάκτρια. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, σήμερα, 1,5 δισ. άνθρωποι δεν έχουν επί του παρόντος πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια, αλλά η πρόσβαση σε ενέργεια αποτελεί προϋπόθεση για την εξάλειψη της φτώχειας μέσα στην οποία ζουν αυτοί οι άνθρωποι. Το δικαίωμα στην ενέργεια συνεπάγεται την επίτευξη καθολικής και αξιόπιστης πρόσβασης σε ενεργειακό εφοδιασμό: ισότιμη πρόσβαση που να γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στις αστικές και τις αγροτικές περιοχές και, επίσης, να είναι οικονομικά προσιτή. Επίσης, για μια χώρα είναι καίριας σημασίας η ανάπτυξη βιώσιμου και ασφαλούς ενεργειακού εφοδιασμού, ενώ ο πλέον αξιόπιστος και ασφαλής εφοδιασμός είναι η αποκεντρωμένη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Αλλά η ενέργεια δεν χρειάζεται να είναι μόνο ασφαλής και αξιόπιστη· η παραγωγή της πρέπει να λαμβάνει υπόψη και άλλα ζητήματα όπως η αλλαγή του κλίματος, η αποψίλωση των δασών, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η ανθρώπινη υγεία, και η φτώχεια που προκαλεί. Τα προβλήματα αυτά δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με τα ορυκτά καύσιμα. Τα ορυκτά καύσιμα έχουν καταστροφικό αντίκτυπο στην υγεία, το περιβάλλον και το κλίμα. Ταυτόχρονα, η κλιματική κρίση βλάπτει πολύ περισσότερο όσους ζουν σε συνθήκες έσχατης φτώχειας. Τα ορυκτά καύσιμα προκαλούν ρύπανση η οποία θέτει σε κίνδυνο τόσο την ανθρώπινη υγεία όσο και την υγεία του περιβάλλοντος, ενώ είναι δαπανηρά και οι τιμές τους αυξάνονται όσο μειώνονται τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τα ορυκτά καύσιμα δημιουργούν μια κεντρική, ιεραρχική και ανελαστική διανομή ενέργειας.

Πρέπει να επικεντρωθούμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πρέπει να βοηθήσουμε τις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να μην ακολουθήσουν την καταστροφική μας πορεία με τα ορυκτά καύσιμα. Μόνο οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν αποτελέσουν τη λύση σε αυτά τα προβλήματα. Η ανανεώσιμη ενέργεια χρησιμοποιεί πηγές οι οποίες δεν θα εξαντληθούν ποτέ και τις οποίες πολλές αναπτυσσόμενες χώρες διαθέτουν σε αφθονία: κυρίως τον ήλιο και τον αέρα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε τοπικό επίπεδο σε πολύ μικρή και καθόλου δαπανηρή κλίμακα, πράγμα το οποίο επίσης, κυριολεκτικά, ενδυναμώνει τους ανθρώπους. Ο αποκεντρωμένος ενεργειακός εφοδιασμός βρίσκεται στα χέρια των πολιτών. Είναι δημοκρατικοί. Παρ’ όλα αυτά, η Παγκόσμια Τράπεζα εξακολουθεί να προωθεί τα ορυκτά καύσιμα στο πλαίσιο της ενεργειακής στρατηγικής της. Οι πρόσφατες αυξήσεις στη δανειοδότηση για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή επάρκεια εξακολουθούν να είναι ελάχιστες και δεν μπορούν να καλύψουν τις προφανείς προτιμήσεις.

Γίνονται επίσης επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα μέσω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών τους οποίους η Παγκόσμια Τράπεζα δεν παρακολουθεί επαρκώς. Διαπιστώνεται ανεπαρκής ενημέρωση σχετικά με τα ορυκτά καύσιμα. Η Τράπεζα συνεχίζει να κάνει σημαντικές επενδύσεις σε σταθμούς παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα, εγκλωβίζοντας τις αναπτυσσόμενες χώρες στην παραγωγή ενέργειας με βάση τον άνθρακα για πολλές δεκαετίες ακόμα. Αυτό δεν μοιάζει με ενεργειακή επανάσταση.

Η ενεργειακή πολιτική της Παγκόσμιας Τράπεζας πάσχει από έλλειψη διαφάνειας. Το πρόβλημα αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τον καθορισμό σαφών απαιτήσεων τις οποίες οφείλουν να ικανοποιούν οι ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, προκειμένου να είναι επιλέξιμοι για πολυμερή χρηματοδότηση. Το 40% των δανείων της Παγκόσμιας Τράπεζας προς τον ιδιωτικό τομέα μεταβιβάζεται μέσω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών και μεγάλο μέρος αυτών των δανείων διατίθεται στον ενεργειακό τομέα, ειδικότερα στην εξορυκτική βιομηχανία. Ωστόσο, σε αντίθεση με τις άμεσες τραπεζικές επενδύσεις έργων, δεν υπάρχουν δημόσια διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με αυτές τις μεμονωμένες επενδύσεις υποέργων, καθιστώντας εντέλει πολύ δύσκολη την παρακολούθηση της χρηματοδότησης από τους ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.

Όταν εξετάζουμε τι είδους ενέργεια υπολογίζεται ως χαμηλών εκπομπών άνθρακα, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι η στρατηγική περιλαμβάνει μεγάλους υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Αυτοί οι μεγάλοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί καταστρέφουν τεράστιες φυσικές περιοχές και διώχνουν τους ανθρώπους από τα σπίτια τους. Αυτό δεν είναι βιώσιμο και δεν είναι προς το συμφέρον των ανθρώπων και της κοινωνίας. Επίσης, η παγίδευση και αποθήκευση άνθρακα δεν καθιστά χαμηλών εκπομπών άνθρακα την ενέργεια από άνθρακα. Το CO2 εξακολουθεί να υπάρχει και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί υπογείως. Κανείς από εμάς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι θα παραμείνει εκεί ήρεμα για την επόμενη χιλιετία. Αυτό είναι μαντεία και όχι έρευνα, και ασφαλώς δεν είναι χάραξη πολιτικής.

Το ίδιο ισχύει για την πυρηνική ενέργεια. Η εξόρυξη ουρανίου παράγει τεράστιες ποσότητες CO2 και κανείς δεν ξέρει τι να κάνει τα απόβλητα που παράγουμε. Αυτό δεν είναι χαμηλών εκπομπών άνθρακα και δεν είναι βιώσιμο. Γι’ αυτόν τον λόγο, η Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία θα ψηφίσει κατά του ψηφίσματος αν δεν αντικατασταθεί η διατύπωση για τις χαμηλές εκπομπές άνθρακα.

Ωστόσο, διαπιστώνουμε και ορισμένα καλά σημεία στο ψήφισμα: για παράδειγμα, η εστίαση στις αυτόνομες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τις αγροτικές περιοχές και την τοπική παραγωγή μικρής κλίμακας, καθώς και η ανησυχία σχετικά με την κυριαρχία του προσανατολισμού στις εξαγωγές, των μεγάλης κλίμακας σταθμών και τα βιοκαύσιμα.

Δυο τελευταία λόγια: εστιαζόμαστε επίσης πάρα πολύ στην έκκληση για την ενίσχυση της μεταφοράς τεχνολογίας. Ειδικότερα, η μεταφορά τεχνολογίας δεν θα χρειαστεί πολλά, αν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας παραμείνουν άθικτα. Ο πρωταρχικός στόχος θα πρέπει να είναι η αντιμετώπιση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας με τρόπο που να επιτρέπει την πρόσβαση στην τεχνολογία σε προσιτές τιμές. Αυτό ακριβώς υποσχεθήκαμε στις διαπραγματεύσεις για το κλίμα, και θα πρέπει να τηρήσουμε την υπόσχεσή μας.

(Η ομιλήτρια δέχεται να απαντήσει σε ερώτηση στο πλαίσιο της διαδικασίας της γαλάζιας κάρτας σύμφωνα με το άρθρο 149, παράγραφος 8, του Κανονισμού)

  Hans-Peter Martin (NI). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, δεν μπορώ παρά να συγχαρώ την κ. Keller για τα όσα είπε και για την ανάλυσή της. Το ερώτημα, ωστόσο, είναι το εξής: Γνωρίζουμε αυτά τα προβλήματα εδώ και δύο δεκαετίες. Κυρία Keller, επειδή έχετε ασχοληθεί με αυτό το ζήτημα πιο επισταμένα από τους περισσότερους από εμάς, υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο σημείο που να σας κάνει να αισιοδοξείτε ότι αυτό για το οποίο πρόκειται να αποφασίσουμε θα μπορούσε να επιφέρει όντως κάποια πρόοδο ή ότι η Παγκόσμια Τράπεζα βαδίζει επιτέλους προς τη σωστή κατεύθυνση;

  Franziska Keller, συντάκτρια. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πράγματι, συζητάμε τα συγκεκριμένα ζητήματα εδώ και παραπάνω από δύο δεκαετίες, και ελπίζω ειλικρινά ότι η Παγκόσμια Τράπεζα θα αντλήσει διδάγματα από αυτές τις συζητήσεις, καθώς όλοι συμφωνούν ότι το μέλλον ανήκει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Διαπιστώσαμε μια μικρή αλλαγή σε αυτήν τη στρατηγική. Για παράδειγμα, στράφηκε κάπως περισσότερο προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά πρόκειται για ένα μικρό βήμα το οποίο δεν είναι καθόλου αρκετό. Εξακολουθεί να είναι πολύ μεγάλη η κυριαρχία των ορυκτών καυσίμων και, όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υπάρχει υπερβολική εστίαση στους υδροηλεκτρικούς σταθμούς, οι οποίοι δεν είναι ανανεώσιμοι, δεν είναι βιώσιμοι, για κανέναν.

Επομένως, ελπίζω ότι το παρόν Κοινοβούλιο θα μπορέσει να προβεί σε μια σθεναρή δήλωση όσον αφορά το πού θέλουμε να κατευθυνθεί η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική και η πολιτική για την ενέργεια που προωθούμε στον κόσμο. Ευελπιστώ στη στήριξή σας για τη διαγραφή της διατύπωσης σχετικά με τις χαμηλές εκπομπές άνθρακα και την επιλογή της κατάλληλης, βιώσιμης, ανανεώσιμης ενέργειας.

  Andris Piebalgs, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι και εγώ έκανα μια πολύ σθεναρή δήλωση. Καταρχάς, θα ήθελα να τονίσω ότι η ενεργειακή στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη, επειδή η Παγκόσμια Τράπεζα διαδραματίζει έναν πολύ συγκεκριμένο ρόλο παγκοσμίως, ιδίως όσον αφορά την αντιμετώπιση αναπτυξιακών ζητημάτων. Δεν θα υπολειπόταν της πραγματικότητας να πω ότι κατευθύνει την κοινή γνώμη και τις προσεγγίσεις στις αναπτυξιακές στρατηγικές. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτό το ζήτημα με κάθε σοβαρότητα.

Παράλληλα, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ορισμένα στοιχεία τα οποία είναι απολύτως καίριας σημασίας όταν εκτιμάμε την απάντησή μας στη στρατηγική. Σήμερα εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικός αριθμός νοικοκυριών χωρίς πρόσβαση σε κανενός είδους ενέργεια. Είναι αλήθεια ότι, αν και συζητάμε το ζήτημα εδώ και 20 χρόνια, δεν έχουν γίνει ουσιαστικές επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα ή στην παροχή υπηρεσιών ενέργειας σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους, ιδίως στην υποσαχάρια Αφρική. Επομένως, πιστεύω ότι πρέπει να κατανοήσουμε το μέγεθος της πρόκλησης.

Το δεύτερο σημείο που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι η αύξηση. Κάθε χώρα η οποία ακολουθεί αναπτυξιακή πορεία αντιμετωπίζει τεράστια αύξηση της ζήτησης. Θα πρέπει να καλύψουμε την αύξηση της ζήτησης με την προσφορά. Υπάρχει μία επιπλέον θεμελιώδης πρόκληση λόγω του μεγέθους του προβλήματος.

Το τρίτο σημείο –και εδώ συμφωνώ απολύτως με την κ. Keller– είναι η βιωσιμότητα και η πρόβλεψη. Ό,τι και αν κάνει ο ενεργειακός τομέας θα πρέπει να εξετάζεται υπό το πρίσμα των συνεπειών που έχει στην αλλαγή του κλίματος. Γνωρίζουμε ότι ο ενεργειακός τομέας που υπάρχει σήμερα αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον, θα πρέπει επίσης να εξετάσουμε την τιμή των ορυκτών καυσίμων, επειδή δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι μας περιμένει ακόμη η πρόκληση των τιμών των ορυκτών καυσίμων. Ελπίζω να αργήσει αυτή η μέρα, αλλά αποτελεί οπωσδήποτε μέρος της πρόβλεψης της στρατηγικής.

Όσον αφορά τον προσανατολισμό, θα περίμενα από το Κοινοβούλιο να λάβει υπόψη την Πράσινη Βίβλο σχετικά με την αναπτυξιακή πολιτική της ΕΕ, όπου καθιστούμε την πρόσβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στις αναπτυσσόμενες χώρες έναν από τους κεντρικούς άξονες της νέας αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ. Αν δεν κάνουμε αυτό το πρωτοπόρο βήμα, δεν μπορούμε να αναμένουμε ότι θα πειστούν εύκολα η Παγκόσμια Τράπεζα και άλλοι ότι θα πρέπει να εστιάσουμε τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πιστεύω ότι έχουμε την ικανότητα να διαχειριστούμε την κλίμακα των επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Χρειαζόμαστε απλώς θάρρος. Είναι αλήθεια ότι σήμερα απαιτούνται πολλοί χρηματοδοτικοί πόροι, αλλά οποιαδήποτε ενεργειακή στρατηγική θα απαιτούσε πολύ μεγάλες επενδύσεις. Επομένως, όσον αφορά την πρόβλεψη των τιμών, θα υποστήριζα πάντα ότι η ανανεώσιμη ενέργεια είναι οπωσδήποτε εκείνη που θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε ενεργειακής πολιτικής σε κάθε μέρος του κόσμου.

Οι σημερινές γνώσεις μας για τις τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αποτελούν καλή εγγύηση ότι θα μπορούσαμε πράγματι να επιφέρουμε την αλλαγή σε αυτές τις χώρες. Πιστεύω επίσης ότι υπάρχει πολύ μεγάλο αναξιοποίητο δυναμικό. Γνωρίζω ότι η υδροηλεκτρική ενέργεια, για παράδειγμα, είναι μία μάλλον δύσκολη πηγή ενέργειας από κάθε άποψη αλλά, με την προϋπόθεση ότι διενεργείται ανάλυση περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, πιστεύω ότι οι περισσότερες χώρες έχουν επίσης τεράστιο αναξιοποίητο δυναμικό υδροηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο παρέχει πρόσθετα επιχειρήματα ότι το μέγεθος είναι τεράστιο – το φράγμα Inga, για παράδειγμα.

Στην αρχή, θα πρέπει να δώσουμε το παράδειγμα. Αν η ΕΕ μπορέσει και εσείς συζητήσετε μια έκθεση σχετικά με την Πράσινη Βίβλο της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ, το Κοινοβούλιο θα πρέπει να στηρίξει σθεναρά την ώθηση της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ σε αυτήν την κατεύθυνση. Θα διαθέτουμε ένα καλύτερο επιχείρημα για να πείσουμε την Παγκόσμια Τράπεζα να ακολουθήσει πράγματι αυτήν την ώθηση και να εστιάσει περισσότερο τις επενδύσεις στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα. Η Τράπεζα έχει καθορίσει τώρα έξι κριτήρια ως γενικές κατευθυντήριες γραμμές για τις μελλοντικές επενδύσεις στον άνθρακα. Η Παγκόσμια Τράπεζα, υπό την ηγεσία του Bob Zoellick, είναι εξαιρετικά δραστήρια σε αυτήν τη συζήτηση, επομένως φαίνεται ότι η Παγκόσμια Τράπεζα αποτελεί πλεονέκτημα και όχι κάτι το οποίο θα πρέπει να φοβόμαστε. Είναι σύμμαχός μας, αλλά πρέπει πραγματικά η Ευρώπη να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο σε αυτό το ζήτημα και στον ενεργειακό τομέα για τον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Θα ήθελα επίσης να θίξω το ζήτημα της ΕΤΕπ, επειδή συμπεριλαμβανόταν στην ερώτηση. Η Συμφωνία του Κοτονού αποτελεί τη νομοθετική βάση για τη δραστηριότητα της ΕΤΕπ για ένα ποσό ύψους 3,1 δισ. ευρώ προς τις χώρες ΑΚΕ. Ένα σημαντικό μέσο στο πλαίσιο αυτό είναι η επενδυτική διευκόλυνση ΑΚΕ. Η διευκόλυνση αυτή χρηματοδοτεί έργα υποδομών και ενεργειακά έργα φιλικά προς το κλίμα. Όσον αφορά τον ενεργειακό τομέα, δεν υφίστανται έργα στον τομέα των ορυκτών καυσίμων. Η γενική πολιτική είναι απολύτως σαφής –χρηματοδότηση ενεργειακών έργων φιλικών προς το κλίμα με βάση την αιολική, την υδραυλική και την ηλιακή ενέργεια.

Στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης της εξωτερικής εντολής της ΕΤΕπ –η οποία καλύπτει τις χώρες σε προενταξιακό στάδιο, τις γειτονικές χώρες και τις χώρες εταίρους, την Ασία, τη Λατινική Αμερική και τη Νότια Αφρική– υποβλήθηκε μια πρόταση από την Επιτροπή για την ενεργοποίηση μιας πρόσθετης εντολής ύψους 2 δισ. ευρώ για την περίοδο 2011-2013, προκειμένου να υποστηριχθούν οι χρηματοδοτικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ στον τομέα του μετριασμού της αλλαγής του κλίματος και της προσαρμογής σε αυτήν σε όλες τις περιοχές. Η πρόταση τονίζει ότι οι κανόνες και οι διαδικασίες της ίδιας της ΕΤΕπ θα περιλαμβάνουν τις αναγκαίες διατάξεις για να διασφαλισθεί ότι στο πλαίσιο της εντολής θα υποστηρίζονται μόνο έργα που είναι βιώσιμα από οικονομική, χρηματοδοτική, περιβαλλοντική και κοινωνική άποψη.

Πιστεύω ότι η ΕΕ έχει ήδη λάβει κάποια μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά θα μπορούσαμε όντως να λάβουμε περισσότερα μέτρα για να διαδραματίσουμε πραγματικά ηγετικό ρόλο παγκοσμίως, ιδίως ανταποκρινόμενοι στην ενεργειακή στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας.

  Alf Svensson, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, αυτό που συζητάμε εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δηλαδή η σταδιακή κατάργηση των δανείων για έργα στον τομέα των ορυκτών καυσίμων, είναι ένα πολύ πιεστικό και σημαντικό ζήτημα. Πιστεύω ότι θα πρέπει να έχουμε το θάρρος να πούμε ακριβώς αυτό που είπε ο Επίτροπος Piebalgs, δηλαδή ότι η Παγκόσμια Τράπεζα διαθέτει μία πολύ μελετημένη ενεργειακή στρατηγική. Μπορούμε να μιλήσουμε ακόμη και για κίνητρα εν προκειμένω, και αυτό είναι προφανώς κάτι θετικό. Ασφαλώς, δεν είναι μόνο ζήτημα σταδιακής κατάργησης, αλλά και σταδιακής εισαγωγής, όπως έχει ειπωθεί.

Καθώς είμαι μάλλον επίμονος, θέλω να επαναλάβω ότι εδώ υπάρχουν ευκαιρίες για να κάνει η ΕΕ συγκεκριμένες επενδύσεις, προκειμένου να βοηθήσει τους ανθρώπους στις αναπτυσσόμενες χώρες, στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Πιστεύω ότι ο Επίτροπος με έχει ακούσει να μιλώ σε άλλη περίσταση σχετικά με τις ξυλόσομπες οι οποίες υπάρχουν επί του παρόντος σε καλύβες και σε συνηθισμένα σπίτια και οι οποίες δηλητηριάζουν τους ανθρώπους. Δύο εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα εξαιτίας των αερίων που εντοπίζονται σε συνηθισμένα σπίτια.

Εν προκειμένω, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, θα μπορούσαμε να επενδύσουμε σε απλές ηλιακές σόμπες οι οποίες εξαλείφουν τουλάχιστον το 95% των αερίων. Τότε δεν θα υπήρχε πλέον ανάγκη να χρησιμοποιούν κοπριά, την οποία γνωρίζουμε ότι χρειάζονται για τις καλλιέργειες, και δεν θα υπήρχε πλέον ανάγκη να χρησιμοποιούν κάρβουνα για θέρμανση. Ούτε θα αναγκάζονταν να υλοτομούν τα δάση τα οποία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υλοτομούνται.

Θα ήθελα να τονίσω και πάλι ότι υπάρχουν ευκαιρίες για να κάνουμε κάτι απτό. Συχνά, όταν μιλάμε για εναλλακτικές πηγές ενέργειας, μιλάμε με στόμφο για την αιολική ενέργεια και την ηλιακή ενέργεια, και φυσικά θα πρέπει να το κάνουμε αυτό. Ωστόσο, δεν υπάρχουν απτά αποτελέσματα, παρόλο που υπάρχουν ευκαιρίες. Μην επιτρέψετε να υστερήσει η ΕΕ σε αυτά τα ζητήματα, αλλά αφήστε την ΕΕ να συμμετάσχει στην ανάπτυξη συγκεκριμένων τρόπων για την αντικατάσταση αυτού του ορυκτού καυσίμου το οποίο δεν θέλουμε πλέον ούτε στις βιομηχανικές ούτε στις αναπτυσσόμενες χώρες.

  Κρίτων Αρσένης, εξ ονόματος της ομάδας S&D. – Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε Piebalgs, κατ’ αρχήν να συγχαρώ την Franziska Keller για την εξαιρετική δουλειά της στην έκθεση αυτή. Πραγματικά, όσοι δουλέψανε σ' αυτήν την έκθεση είδανε το πόσο μη βιώσιμη είναι από πολλές πλευρές η στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας. Όπως είπε και η Franziska Keller, χρηματοδοτεί έργα μεγάλης κλίμακας, μη βιώσιμα, όπως τα υδροηλεκτρικά και πολλά άλλα.

Είναι γεγονός ότι αυξήθηκε κατά 300% η χρηματοδότηση για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Την ίδια στιγμή όμως αυξήθηκε κατά 430% και η χρηματοδότηση των έργων ορυκτών καυσίμων.

Η Παγκόσμια Τράπεζα, και αυτό είναι, θα έλεγα, σκανδαλώδες, δεν υπολογίζει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των έργων που χρηματοδοτεί η ίδια. Την ίδια στιγμή, ακόμη και σήμερα συζητά την έναρξη χρηματοδότησης σε προγράμματα που αφορούν φυτείες φοινικέλαιου. Δεν σέβεται τις αρχές της ελεύθερης και πρότερης και μετά από επαρκή πληροφόρηση συμφωνίας των ιθαγενών για τα έργα που χρηματοδοτεί. Είναι η αρχή του «Free, Prior and Informed Consent». Επίσης δεν ενσωματώνει (και θα πρέπει να ενσωματώσει) το Full Cycle Analysis, το κόστος για τον κύκλο ζωής των έργων τα οποία χρηματοδοτεί.

Ελπίζω πραγματικά αυτή η έκθεση, όπως θα προκύψει μετά την τελική ψηφοφορία, να στείλει ένα δυνατό μήνυμα για τις απαραίτητες περιβαλλοντικές μεταρρυθμίσεις που πρέπει να ολοκληρώσει η Παγκόσμια Τράπεζα στο εσωτερικό της.

  Charles Goerens , εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, με βάση τους όρους της εντολής της, η Παγκόσμια Τράπεζα υποχρεούται να συμβάλει στην εξάλειψη της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Όλα τα έργα που χρηματοδοτούνται από την Παγκόσμια Τράπεζα πρέπει να έχουν αυτόν τον στόχο. Η απαίτηση αυτή πρέπει να ικανοποιείται ακόμη και όταν χρηματοδοτεί ένα επιχειρηματικό σχέδιο για την επένδυση σε βασικές κοινωνικές υπηρεσίες –υγεία, εκπαίδευση, πρόσβαση σε νερό. Αν η Παγκόσμια Τράπεζα καθιστά προτεραιότητα την καταπολέμηση της φτώχειας, μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι ότι εκπληρώνει τις αρμοδιότητές της τις οποίες ορίσαμε.

Η προφορική ερώτηση την οποία συζητούμε εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις σχετικά με τη χρηματοδότηση έργων στους τομείς του πετρελαίου και του άνθρακα. Θα ήθελα να προβώ σε ορισμένες παρατηρήσεις.

Καταρχάς, οι όροι για τη χρηματοδότηση ενός έργου από την Παγκόσμια Τράπεζα πρέπει να περιλαμβάνουν εξαρχής τα κριτήρια αξιολόγησης που θα εφαρμοσθούν. Πρέπει να είναι σαφές τι πρόκειται να αξιολογηθεί και, κατά συνέπεια, τα κριτήρια αξιολόγησης πρέπει να ενσωματώνονται σε όλη τη διάρκεια ζωής του έργου.

Δεύτερον, ο πολιτικός διάλογος ανάμεσα στην Παγκόσμια Τράπεζα και τον εταίρο της πρέπει να λαμβάνει υπόψη την πολιτική και οικονομική διακυβέρνηση, τόσο στην ενδιαφερόμενη χώρα όσο και σε σχέση με τον δανειστή.

Τρίτον, όπου είναι δυνατόν να προωθηθούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το κόστος είναι δικαιολογήσιμο, πρέπει να προωθούμε αυτήν τη μορφή παραγωγής ενέργειας.

Τέταρτον, και εδώ οφείλω να ευχαριστήσω τον Επίτροπο Piebalgs που αναφέρθηκε ήδη σε έναν από τους προβληματισμούς μου στην απάντησή του προς την κ. Keller, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων λαμβάνει ήδη υπόψη όλους αυτούς τους παράγοντες.

Δεν μπορώ παρά να ελπίζω ότι η Παγκόσμια Τράπεζα θα ακολουθήσει το παράδειγμα των άλλων που έχουν ήδη υιοθετήσει αυτές τις προτεραιότητες, και ιδίως της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Δεδομένου ότι τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι και μέλη της Παγκόσμιας Τράπεζας, δεν μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι δεν ασκούμε καμία επιρροή στην πολιτική της.

Πιστεύω πως θα άξιζε να συζητήσουμε το ενδεχόμενο να ενώσουμε τις δυνάμεις μας στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Τράπεζας με σκοπό την επίλυση των ζητημάτων που έθιξε η κ. Keller. Θα ήθελα να συγχαρώ την κ. Keller για το εξαιρετικό έργο της.

  Marisa Matias, εξ ονόματος της ομάδας GUE/NGL. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, προτού συνεχίσω, θα ήθελα και εγώ να επαινέσω το έργο το οποίο επιτέλεσε η συνάδελφος βουλευτής και να δηλώσω ότι στηρίζω απόλυτα τα ζητήματα που αναφέρθηκαν εδώ.

Τώρα θα κάνω κάτι το οποίο δεν έχω ξανακάνει, αλλά πιστεύω πως αξίζει τον κόπο. Έχουμε μια σειρά εγγράφων τα οποία περιέχουν ορισμένες υποθέσεις, οι οποίες σπάνια συζητιούνται. Σαν να επρόκειτο για υποθέσεις οι οποίες δεν αξίζει να συζητηθούν. Έχουμε την προφορική ερώτηση, και έχουμε ένα ψήφισμα το οποίο μας λέει διάφορα πράγματα, μεταξύ άλλων ότι τα συμβατικά προγράμματα ηλεκτροδότησης της υπαίθρου που χρηματοδοτούνται από την Παγκόσμια Τράπεζα δεν έχουν γενικά καταφέρει να εκπληρώσουν το καθήκον τους να φθάσουν στους φτωχούς της υπαίθρου.

Διαπιστώνουμε επιπλέον ότι θα υπάρξει μια πιθανή –όπως εικάζεται– αλλαγή στην ενεργειακή στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας στα μέσα του 2011, αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι ακριβώς στους τομείς της ενέργειας είναι που μπορούμε να καταπολεμήσουμε τη φτώχεια με πολύ συγκεκριμένο τρόπο και να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να εξέλθουν από τη φτώχεια. Επομένως, απευθύνουμε έκκληση στην Παγκόσμια Τράπεζα να ακολουθήσει μια αναπτυξιακή προσέγγιση που να μεγιστοποιεί τα οφέλη για τους φτωχούς, επιτρέποντάς μας παράλληλα να καταπολεμήσουμε την αλλαγή του κλίματος.

Έχουμε ήδη αναφέρει επίσης ότι τα δάνεια που προορίζονται για ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο στο συνολικό ενεργειακό χαρτοφυλάκιο της Παγκόσμιας Τράπεζας και ότι πρέπει να εγκαταλείψουμε αυτήν την κυριαρχία. Έχουμε λάβει επίσης την υπόσχεση ότι η εν λόγω κυριαρχία δεν θα συνεχιστεί μετά το 2015 και ότι θα υπάρξει σταδιακή μείωση της χρηματοδότησης αυτών των έργων που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα.

Έχουμε, επιτέλους, ένα σύνολο δηλώσεων, συγκεκριμένα όσον αφορά την αναγκαιότητα η Παγκόσμια Τράπεζα να δώσει προτεραιότητα στην πρόσβαση στην τοπική ενέργεια σε μικρή κλίμακα. Υπάρχουν και πάρα πολλές άλλες ακόμη, που λαμβάνουν υπόψη την αλλαγή του κλίματος.

Ωστόσο, θα ήθελα να διορθώσω τα όσα ειπώθηκαν, και τα οποία προσυπογράφω. Θα διορθώσω όλες τις δηλώσεις που κάναμε, και θα αφήσω μόνο δύο τελικά ερωτήματα, επειδή δεν αξίζει τον κόπο να συνεχίσουμε με απλές δηλώσεις προθέσεων.

Το πρώτο ερώτημα είναι: γιατί δεν μπορούμε να αντλήσουμε από όλα αυτά ένα βασικό συμπέρασμα όπως αυτό; Γιατί συνεχίζουμε να επιτρέπουμε σε όσους πληρώνουν να αποφασίζουν; Γιατί η Παγκόσμια Τράπεζα εξακολουθεί να έχει την αρμοδιότητα για την παγκόσμια ενεργειακή στρατηγική; Πότε θα αποφασίσουμε ότι η παγκόσμια ενεργειακή στρατηγική θα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο παγκόσμιου συντονισμού με βάση τα Ηνωμένα Έθνη;

Το δεύτερο ερώτημα με το οποίο θα σας αφήσω –ζητώ συγγνώμη που υπερέβην κάπως τον χρόνο μου– είναι το εξής: πότε θα σταματήσουμε να επιβάλλουμε ένα αναπτυξιακό μοντέλο σε άλλους, είτε είναι πρώτης είτε δεύτερης γενιάς, δηλαδή καινούριο ή μεταχειρισμένο, στον υπόλοιπο κόσμο, σαν να επρόκειτο για ένα αναπτυξιακό μοντέλο που θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλους;

Και η αλαζονεία έχει τα όριά της. Οφείλουμε να είμαστε πιο δημοκρατικοί.

  Hans-Peter Martin (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, τη δεκαετία του ’70 και στις αρχές της δεκαετίας του ’80, η αδιαφορία της Παγκόσμιας Τράπεζας για τα περιβαλλοντικά ζητήματα ήταν ένα σοβαρό θέμα συζήτησης. Τότε ακούγονταν οι ίδιες ομιλίες που γίνονται και σήμερα εδώ, το ίδιο και ορισμένες υποσχέσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας. Καταβάλλονταν προσπάθειες για τη μεταρρύθμιση της Παγκόσμιας Τράπεζας, αλλά έκτοτε έχουν περάσει δεκαετίες. Για πολλούς και διάφορους λόγους, επισκέφθηκα πρόσφατα ορισμένες χώρες οι οποίες αναφέρονται γενικά ως αναπτυσσόμενες χώρες. Η κατάσταση ήταν απαράδεκτη. Τι απέγιναν όλα τα έργα; Πού είναι οι σταθμοί ηλιακής ενέργειας στις τροπικές περιοχές; Πού είναι τα βιώσιμα δάση στον Αμαζόνιο ή στο Βιετνάμ; Πού είναι οι ηλιακοί συλλέκτες και οι ανεμογεννήτριες στην Κένυα;

Δεν υπάρχει απολύτως τίποτα εκεί. Το μόνο που συνέβη είναι ότι το ευρωπαϊκό σύστημα αυτοδιοίκησης έχει αντιγραφεί επακριβώς. Οι άνθρωποι εκεί αυτοδιοικούνται και έχουν πέσει στην παγίδα λίγων μεγάλων ενδιαφερόμενων, αλλά δεν έχουν σημειώσει καθόλου πρόοδο. Και μετά μένουμε έκπληκτοι όταν οι πολίτες των αναπτυσσόμενων χωρών λένε με απελπισία: «Δεν θέλω πλέον να ζω στην Καραϊβική. Θέλω να πάω στις ΗΠΑ και να εισέλθω στην ΕΕ μέσω της Μαρτινίκας.» Μένουμε έκπληκτοι όταν όλοι οι άνθρωποι στις χώρες του Μαγκρέμπ θέλουν να μετακομίσουν εδώ. Η υποκρισία αυτής της συζήτησης είναι εντελώς απίστευτη. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί. Απλώς είπαν «Φτάνει πια!»

Όποιος έχει δει την πρόταση ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να παραδεχθεί ότι δεν μπορεί να είναι έτσι. Θα έπρεπε να είχαμε μιλήσει πιο μεγαλόφωνα. Θα έπρεπε να είχαμε καλέσει ακόμη πιο ξεκάθαρα την Παγκόσμια Τράπεζα να αναλάβει την αναγκαία δράση. Γιατί έχουμε όλες αυτές τις επιτροπές –την Επιτροπή Ανάπτυξης, την Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ και ούτω καθεξής– αν το μόνο που μπορούν να εκπονήσουν είναι ένα ετερογενές κειμενάκι το οποίο, εν μέρει, περιέχει τα ίδια συμπεράσματα με εκείνα της συζήτησης που έλαβε χώρα στα τέλη της δεκαετίας του ’70; Η όλη κατάσταση προκαλεί ντροπή.

  Filip Kaczmarek (PPE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, δεν χρειάζεται να πείσουμε κανέναν για τη σημασία που έχει η ενέργεια για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Είδα πολλές φορές ανθρώπους να μένουν έκπληκτοι όταν μαθαίνουν πόσο κοστίζει η ηλεκτρική ενέργεια στην Αφρική. Πιθανόν να αληθεύει επίσης ότι δεν χρειάζεται να πείσουμε κανέναν πως η Παγκόσμια Τράπεζα διαδραματίζει κάθε άλλο παρά ασήμαντο ρόλο όσον αφορά τα ενεργειακά ζητήματα στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η πολιτική μου Ομάδα, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες), κατέθεσε ορισμένες τροπολογίες οι οποίες θα τεθούν σε χωριστή ψηφοφορία σε σχέση με το υπό συζήτηση ψήφισμα. Έχουμε την εντύπωση ότι σε ορισμένα σημεία του ψηφίσματος ασκείται υπερβολική κριτική στην Παγκόσμια Τράπεζα. Δεν πιστεύω, για παράδειγμα, ότι μπορούμε να επιστήσουμε την προσοχή της Παγκόσμιας Τράπεζας στο γεγονός ότι θεωρεί ορισμένες μορφές ενέργειας καθαρές, ενώ αυτές θα πρέπει να θεωρούνται περιβαλλοντικά λανθασμένες ή ανεπιθύμητες. Η πυρηνική ενέργεια, για παράδειγμα, χρησιμοποιείται ευρέως στα κράτη μέλη της ΕΕ, και αυξανόμενος αριθμός ευρωπαϊκών χωρών οι οποίες εξαρτώνται από τον άνθρακα ή το φυσικό αέριο πλήττονται ως έναν βαθμό, επειδή υποχρεούνται να μειώσουν τις εκπομπές τους, πράγμα που δημιουργεί κόστος το οποίο επιμερίζεται με πολύ άνισο τρόπο μεταξύ των επιμέρους κρατών μελών. Επομένως, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν λέμε σε εξωτερικούς φορείς τι είδους ενέργεια θα πρέπει να αναπτυχθεί. Συμφωνώ, ωστόσο, με την ιδέα ότι αξίζει να παράσχουμε ιδιαίτερη στήριξη σε τοπικά έργα τα οποία καλύπτουν μικρές περιοχές, ότι αξίζει να υποστηρίξουμε έργα χαμηλών εκπομπών άνθρακα και ότι αξίζει να υποστηρίξουμε ιδέες σχετικά με τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και την αποφυγή της ενεργειακής εξάρτησης.

Θα θέλαμε η Παγκόσμια Τράπεζα να επενδύσει σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, αλλά πρέπει πάντα να έχουμε κατά νου τον θεμελιώδη στόχο ή, με άλλα λόγια, το πώς η πρόσβαση στην ενέργεια υποτίθεται ότι θα βοηθήσει τους ανθρώπους να βγουν από τη φτώχεια. Θέλουμε να πετύχουμε με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια –να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη, να επιτύχουμε τον περιορισμό των εκπομπών και τη συμπερίληψη κοινωνικών και περιβαλλοντικών πτυχών στα νέα ενεργειακά έργα. Πρόκειται για φιλόδοξα καθήκοντα, και ελπίζω η Παγκόσμια Τράπεζα να μην τα αντιμετωπίζει με φόβο. Ταυτόχρονα, γνωρίζω ότι ο Επίτροπος Piebalgs δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στην ανάπτυξη ενεργειακών έργων στις αναπτυσσόμενες χώρες και μπορώ να επιβεβαιώσω ότι αυτό συζητείται στην Πράσινη Βίβλο και ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να στηρίξει αυτήν τη στρατηγική.

  Silvia-Adriana Ţicău (S&D). – (RO) Κύριε Πρόεδρε, υπάρχουν επί του παρόντος 1,4 δισ. άνθρωποι στον κόσμο χωρίς πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια, το 85% των οποίων ζει σε αγροτικές περιοχές. Οι αναπτυξιακοί στόχοι της Χιλιετίας για την εξάλειψη της φτώχειας έως το 2015 δεν θα επιτευχθούν λόγω έλλειψης σημαντικής προόδου όσον αφορά την παροχή πρόσβασης σε ενέργεια. Η επίτευξη αυτού του στόχου έως το 2015 σημαίνει ότι 395 εκατομμύρια άνθρωποι θα έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια και ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι θα αποκτήσουν πρόσβαση σε υγιεινές εγκαταστάσεις για την προετοιμασία του φαγητού. Όλα αυτά τα μέτρα θα απαιτήσουν ετήσιες επενδύσεις ύψους περίπου 40 δισ. δολαρίων ΗΠΑ την περίοδο 2010-2015, ποσό που ισοδυναμεί με το 0,6% του παγκόσμιου ΑΕγχΠ.

Η καθολική πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια είναι ένας από τους σημαντικότερους στόχους που έθεσαν οι κυβερνήσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες. Μεταξύ των εμποδίων που εντοπίστηκαν όσον αφορά την ηλεκτροδότηση είναι το υψηλό κόστος της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στις αγροτικές περιοχές και σε κατοικίες σε περιαστικές περιοχές, η έλλειψη φορολογικών ή οικονομικών κινήτρων, η ανεπαρκής ικανότητα για την ανάπτυξη και την υλοποίηση έργων ηλεκτροδότησης, σε συνδυασμό με την περιορισμένη ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι αγροτικές περιοχές αποτελούν ειδική περίπτωση όσον αφορά τις ενεργειακές απαιτήσεις. Στις αγροτικές περιοχές πρέπει να παρασχεθεί όχι μόνο η απαιτούμενη ενέργεια, αλλά και η ίδια η διαδικασία παραγωγής της, η οποία δημιουργεί επίσης θέσεις εργασίας και στηρίζει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.

Στις 11 Φεβρουαρίου 2011, μια έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας έδειξε ότι η τοπική παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές με χαμηλό παραγωγικό κόστος αποτελεί πιο βιώσιμη οικονομική λύση σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Αυτό μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο για την αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας της Ινδίας, προκειμένου να καταστεί δυνατό να μειωθούν οι εισαγωγές ενέργειας και η επιρροή των διακυμάνσεων της τιμής του πετρελαίου. Επομένως, η Παγκόσμια Τράπεζα θα μπορούσε να ενεργήσει ως εταίρος των αναπτυσσόμενων χωρών. Πιστεύω ότι η Παγκόσμια Τράπεζα θα πρέπει να στηρίξει τα έργα που αφορούν την ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης και της τοπικής παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, καθώς και εκτεταμένα έργα για την ηλεκτροδότηση και τη δημιουργία διασυνδέσεων μεταξύ διάφορων χωρών.

  Zigmantas Balčytis (S&D). – (LT) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω την εισηγήτρια που έθεσε εγκαίρως ένα πραγματικά πολύ σημαντικό ζήτημα. Η ενεργειακή φτώχεια παραμένει τεράστιο πρόβλημα, και τα σχετικά με αυτήν ζητήματα εμποδίζουν όσους ζουν στις φτωχότερες περιοχές του πλανήτη να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους, να έχουν τη δυνατότητα να κερδίζουν τα προς το ζην και γενικά να συνεισφέρουν στην αύξηση της μεγέθυνσης και της παραγωγικότητας. Αυτός είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που παρακωλύουν τη γενική κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη και εμποδίζουν τις εν λόγω περιοχές να βγουν από τη φτώχεια.

Όπως ανέφερε η εισηγήτρια, τα στατιστικά στοιχεία είναι ανησυχητικά – περίπου 1,5 δισ. άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια και πάνω από 2,5 δισ. άνθρωποι εξακολουθούν να χρησιμοποιούν παραδοσιακά καύσιμα που αποκτώνται από τη βιομάζα. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, σε ολόκληρο τον κόσμο, κάθε χρόνο δύο εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα από αναπνευστικές ασθένειες λόγω της χρήσης αυτού του καυσίμου.

Μέχρι στιγμής, η προηγούμενη ενεργειακή στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας δεν απέφερε απτά αποτελέσματα. Επιπλέον, η στήριξη για τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθεί να είναι μεγαλύτερη από τη στήριξη για τις ανανεώσιμες ή τις καθαρές πηγές ενέργειας. Έως τώρα, έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις σε σταθμούς παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα, με αποτέλεσμα να συνεχίζεται η εξάρτηση αυτών των φτωχών χωρών από τα ορυκτά καύσιμα, τα οποία επιβαρύνουν ιδιαίτερα το περιβάλλον.

Η συμφωνία την οποία ενέκριναν οι ηγέτες της G20 για τη μείωση της στήριξης και της χρηματοδότησης έργων στον τομέα των ορυκτών καυσίμων, τα οποία δεν θα πρέπει να λαμβάνουν καθόλου χρηματοδότηση από το 2015 και έπειτα, είναι ένα θετικό και ευπρόσδεκτο κίνητρο. Η νέα στρατηγική πρέπει επίσης να εκτιμήσει διεξοδικά το ζήτημα της χρηματοδότησης της εποπτείας και του ελέγχου, έτσι ώστε αυτή η βοήθεια να χρησιμοποιείται για ενεργειακά έργα τα οποία μπορούν να αποφέρουν μακροπρόθεσμα οφέλη και να συμβάλουν πραγματικά στην ανάπτυξη των εν λόγω περιοχών και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων.

  Paul Rubig (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω ειδικά τον κ. Piebalgs. Ως πρώην Επίτροπος αρμόδιος για την ενέργεια, γνωρίζει φυσικά τα πάντα για τη στρατηγική μας. Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν στο πεδίο της αναπτυξιακής συνεργασίας, ιδίως όσον αφορά την τεχνική βοήθεια. Η Ευρώπη δεν πρέπει μόνο να καταβάλλει εισφορές στην Παγκόσμια Τράπεζα· οφείλει επίσης να αναλάβει δράση. Η Ευρώπη και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να διαδραματίσουν πιο δυναμικό ρόλο στην Παγκόσμια Τράπεζα, και θα είναι μια μεγάλη πρόκληση το να διασφαλισθεί ότι οι οικογενειακές επιχειρήσεις μπορούν να υποστηριχθούν με αναπτυξιακή βοήθεια, ότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις παραγωγής ενέργειας μπορούν να προωθηθούν, επειδή πολλές μικρές επιχειρήσεις από κοινού μπορούν να επιτύχουν οικονομίες κλίμακας και να αποφέρουν αντίστοιχη απόδοση επενδύσεων.

Ένα από τα πλέον σημαντικά ζητήματα είναι, φυσικά, η αποθήκευση ενέργειας. Αυτό θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην αναπτυξιακή συνεργασία.

  Sean Kelly (PPE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, υποθέτω ότι θα μπορούσε κάποιος να πει ότι όσοι από εμάς βρίσκονται ακόμα εδώ αυτήν την ώρα απόψε τροφοδοτούνται πιθανόν από κάποια μορφή ανανεώσιμης ενέργειας, ίσως από ηλιακή ενέργεια ή ενδεχομένως από θεϊκή ενέργεια με τη μορφή φωτοστέφανου πάνω από τα κεφάλια μας.

Όπως και να’ χει, η συζήτηση χαρακτηρίστηκε από μεγάλη ποικιλία, και αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, επειδή είναι πάντα ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα. Αλλά πιστεύω ότι ο Επίτροπος πέτυχε τη σωστή ισορροπία, πιθανόν καλύτερα από τους περισσότερους από εμάς, όσον αφορά το πού βαδίζουμε και τι πρέπει να γίνει στο μέλλον. Πιστεύω ότι ορισμένα σημεία πρέπει να διευκρινιστούν καλύτερα. Είτε πρόκειται για χώρες στον αναπτυσσόμενο κόσμο είτε στον ανεπτυγμένο κόσμο, αν διαθέτουν πόρους ορυκτών καυσίμων –άνθρακα– ή πυρηνική ενέργεια, θα τους χρησιμοποιήσουν. Το ερώτημα είναι: πρέπει ή δεν πρέπει να τις χρηματοδοτήσουμε; Προφανώς στην Ευρώπη, όσον αφορά το Κανκούν, το Κιότο κ.λπ., θέλουμε να προωθήσουμε το πρόγραμμα για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και αυτό είναι απολύτως ορθό. Αλλά πιστεύω ότι στο πλαίσιο αυτό ο κ. Martin έχει πιθανόν δίκιο, με την έννοια ότι πρέπει να μιλήσουμε με δυνατότερη φωνή και να πιέσουμε την Παγκόσμια Τράπεζα να προωθήσει και να χρηματοδοτήσει περισσότερα έργα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας απ’ ό,τι συμβαίνει ίσως τώρα.

  Andris Piebalgs, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη συζήτησή μας, ακόμα και αν είναι αργά το βράδυ, επειδή πιστεύω ότι η ενεργειακή στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας αποτελεί μια ευκαιρία. Αποτελεί μια πραγματική ευκαιρία να ανταποκριθούμε στις ενεργειακές προκλήσεις.

Αν δούμε επίσης τι λέει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας σχετικά με την ενεργειακή φτώχεια, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πρόκειται ασφαλώς για μια τεράστια πρόκληση, αλλά η Παγκόσμια Τράπεζα, σε συνδυασμό με τον ηγετικό μας ρόλο, θα μπορούσε να επιτύχει την αναγκαία αλλαγή. Αν γυρίσουμε δυο χρόνια πίσω στην ιστορία της Ένωσής μας, ο στόχος μας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας φαινόταν απίθανο να επιτευχθεί, έστω και αν επρόκειτο για έναν ταπεινό στόχο της τάξης του 18%, αν θυμάμαι καλά. Τώρα φαίνεται ότι βρισκόμαστε σε καλό δρόμο.

Ωστόσο, ορισμένες φορές πρέπει να επιδεικνύουμε μεγάλο θάρρος και να προβλέπουμε τις πραγματικές προκλήσεις. Η Παγκόσμια Τράπεζα καθιστά την όλη διαδικασία πολύ ανοικτή. Θα λάβει χώρα η εβδομάδα ενέργειας της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον. Θα μπορούσαμε επίσης να υποβάλουμε τις προτάσεις μας στην Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία είναι ιδιαίτερα ανοικτή σε νέες ιδέες. Αν είμαστε θαρραλέοι, αυτό θα δώσει ακόμη μεγαλύτερο θάρρος στην Παγκόσμια Τράπεζα. Επομένως, είναι σημαντικό να είμαστε ειλικρινείς και να υποβάλουμε αυτές τις πολύ φιλόδοξες ιδέες στην Παγκόσμια Τράπεζα. Ειδάλλως, πολλοί άνθρωποι θα μπορούσαν να επιχειρήσουν να αποφύγουν αυτήν την πρόκληση.

Το ζήτημα είναι οπωσδήποτε από πού να αρχίσουμε. Θα έλεγα ότι εκείνο το οποίο θα πρέπει να εξετάζουμε εξακολουθεί να είναι η πρόσβαση στην ενέργεια, επειδή η πρόσβαση στην ενέργεια συνεπάγεται επίσης βιώσιμη και αποδοτική ενέργεια. Οι πρόσφατες τάσεις στις χώρες με τις οποίες συνεργαζόμαστε καταδεικνύουν τεράστια αστικοποίηση, επομένως κατά κάποιον τρόπο αυτό έχει αλλάξει την εικόνα ολόκληρου του ενεργειακού γρίφου. Αυτό σημαίνει όχι μόνο αποκεντρωμένη παραγωγή, αλλά και περιοχές συγκέντρωσης· συνεπώς, η ενεργειακή απόδοση, όσο παράξενο και αν ακούγεται, θα πρέπει επίσης να αποτελέσει μέρος της στρατηγικής.

Το πιο σημαντικό είναι ότι θα πρέπει να ενισχυθούμε. Διαθέτουμε για ενεργειακές εγκαταστάσεις: 200 εκατομμύρια ευρώ. Δεν μπορούν να γίνουν πολλά στον τομέα της ενέργειας με 200 εκατομμύρια ευρώ. Πρέπει να προβλέψουμε μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, επειδή πιστεύω ότι το χαρακτηριστικό γνώρισμα της Ευρώπης θα πρέπει να είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με αυτό, και με τις δυνατότητες της Παγκόσμιας Τράπεζας, θα μπορούσαμε πραγματικά να κάνουμε κάτι σημαντικό, όχι μόνο για τον ενεργειακό εφοδιασμό, αλλά και όσον αφορά τη λήψη ουσιαστικών μέτρων για την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος.

  Πρόεδρος. – Έλαβα μία πρόταση ψηφίσματος⁽¹⁾ που υποβλήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 115, παράγραφος 5 του Κανονισμού.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2011.

(1) Βλ. Συνοπτικά Πρακτικά.