Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 6 Απριλίου 2011 - Στρασβούργο

13. Η κατάσταση στη Συρία, το Μπαχρέιν και την Υεμένη

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, κ. Ashton, σχετικά με την κατάσταση στη Συρία, το Μπαχρέιν και την Υεμένη.

Ο ασκών την Προεδρία του Συμβουλίου, κ. Németh, θα μιλήσει εξ ονόματος της κ. Ashton.

  Zsolt Németh, εκ μέρους της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, βρίσκομαι εδώ σήμερα για να σας παρουσιάσω ορισμένες παρατηρήσεις εξ ονόματος της Ύπατης Εκπροσώπου, κ. Catherine Ashton, σχετικά με την κατάσταση στο Μπαχρέιν, τη Συρία και την Υεμένη.

Τον τελευταίο καιρό, οι εξελίξεις στη Συρία είναι δραματικές. Στην Υεμένη, η ήδη δυσμενής κατάσταση είναι πολύ πιθανό να επιδεινωθεί και η ιδιαίτερα τεταμένη ατμόσφαιρα που επικρατεί αυτήν τη στιγμή στο Μπαχρέιν εγείρει σοβαρές ανησυχίες, μολονότι η αιματοχυσία εκεί ήταν πολύ μικρότερης εμβέλειας. Η ΕΕ παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή τα γεγονότα που εκτυλίσσονται ταχέως σε ολόκληρη την περιοχή, όπως καταδεικνύεται από τις πολυάριθμες συνεδριάσεις υψηλού επιπέδου, τις επίσημες δηλώσεις και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου.

Επιπλέον, η βαρόνη Ashton διατηρεί συνεχή επαφή με σημαντικούς εταίρους, καθώς και με άλλους βασικούς παράγοντες των επίμαχων χωρών, σε καθημερινή βάση απευθείας μέσω τηλεφώνου ή διά των αντιπροσώπων της στις εν λόγω χώρες, με στόχο να ασκήσει την επιρροή της ΕΕ, όπου αυτό είναι εφικτό και στις περιπτώσεις όπου μπορεί να βοηθήσει. Η κατάσταση στην κάθε χώρα είναι μοναδική και απαιτεί στρατηγική, προσεκτικά μελετημένη και ανάλογη με την περίσταση αντίδραση. Αλλά όταν τα γεγονότα εκτυλίσσονται με τόσο γοργούς ρυθμούς, η χάραξη ορθής πολιτικής βασισμένης σε σταθερές θεμελιώδεις αρχές γίνεται ακόμα πιο καίριας σημασίας.

Επιτρέψτε μου να αναφέρω τρεις αρχές που είναι οι εξής: πρώτον, η απόρριψη της βίας – οι μαζικές διαμαρτυρίες πρέπει να αντιμετωπίζονται ειρηνικά και με απόλυτο σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες· δεύτερον, η προώθηση του διαλόγου – οι διαφορές και οι καταγγελίες πρέπει να αντιμετωπίζονται με εποικοδομητικό τρόπο από τους αρμόδιους οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να διεξαγάγουν διάλογο, παραμερίζοντας προκαταλήψεις και προϋποθέσεις· τρίτον, οι θεμελιώδεις πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να πηγάζουν από το εσωτερικό των χωρών, ενώ η ΕΕ έχει καταστήσει απολύτως σαφές ότι προτίθεται να παρέχει άμεση στήριξη όποτε και στον βαθμό που της ζητείται.

Επιτρέψτε μου τώρα να αναφερθώ ειδικότερα στις τρεις αυτές χώρες.

Στο Μπαχρέιν, παρά τη μερική εξομάλυνση της κατάστασης στους δρόμους, η ατμόσφαιρα παραμένει τεταμένη. Οι συλλήψεις συνεχίζονται με θύματα άτομα τα οποία στην ουσία δεν κάνουν τίποτε παραπάνω από το να ασκούν το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης. Όπως και αλλού στην περιοχή, η ΕΕ και η Ύπατη Εκπρόσωπος αυτοπροσώπως καταδίκασαν κατηγορηματικά τη βία στο Μπαχρέιν και κάλεσαν τις αρχές και όλες τις παρούσες δυνάμεις να σεβαστούν απόλυτα τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, καθώς και τα διεθνή ανθρωπιστικά πρότυπα.

Επίσης, έχουμε επανειλημμένα παροτρύνει τις αρχές του Μπαχρέιν και την αντιπολίτευση να ξεκινήσουν πραγματικό εθνικό διάλογο. Η Ύπατη Εκπρόσωπος έχει μιλήσει απευθείας με τον υπουργό Εξωτερικών επ’ αυτού. Χωρίς τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων σε έναν διάλογο χωρίς αποκλεισμούς και προϋποθέσεις, υπάρχει ο ολοένα και μεγαλύτερος κίνδυνος της επικράτησης ακραίων στοιχείων, πράγμα που θα είχε σαφείς και ανησυχητικές επιπτώσεις για τη σταθερότητα της περιοχής. Ο καλύτερος τρόπος για τη διατήρηση και την προώθηση της σταθερότητας παραμένει ο διάλογος. Αυτό θα είναι το μήνυμα της Ύπατης Εκπροσώπου στη συνάντηση με τους υπουργούς του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου που πρόκειται να πραγματοποιηθεί πολύ σύντομα, εντός του παρόντος μηνός.

Στη Συρία, από τα μέσα Μαρτίου έχουν ξεσπάσει λαϊκές διαμαρτυρίες σε διάφορες πόλεις. Η βίαιη καταστολή με την οποία αντιμετωπίστηκαν είναι ανεπίτρεπτη. Η Ύπατη Εκπρόσωπος και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν καλέσει επανειλημμένα τις αρχές της Συρίας να θέσουν τέλος στη βία, να σεβαστούν το δικαίωμα των πολιτών να διαδηλώνουν ειρηνικά και να εισακούσουν τις θεμιτές φιλοδοξίες τους. Ο λαός της Συρίας αξίζει τις πολυαναμενόμενες πολιτικές μεταρρυθμίσεις, ιδίως εκείνες που αφορούν την ελευθερία της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και της συμμετοχής στην πολιτική και στην κυβέρνηση.

Η ομιλία του προέδρου Assad προς το έθνος την 30ή Μαρτίου δεν περιείχε σαφές πρόγραμμα μεταρρύθμισης, αλλά ούτε και χρονοδιάγραμμα για την υλοποίησή του. Η ΕΕ θα συνεχίσει να ασκεί πιέσεις στη Συρία για άμεση εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, οι οποίες πρέπει να είναι ουσιαστικές, πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές, σοβαρές –όχι απλώς διακοσμητικές– και να εφαρμοστούν χωρίς περαιτέρω αναβολή. Θα παρακολουθούμε από πολύ κοντά τις μεταρρυθμίσεις στις οποίες θα προβεί η νέα υπό διαμόρφωση κυβέρνηση. Ελπίζουμε ότι ο σχηματισμός νομικής επιτροπής θα έχει ως αποτέλεσμα την κατάρτιση νέας νομοθεσίας, η οποία θα επιτρέψει την άρση της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης και θα διασφαλίσει την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών.

Ταυτόχρονα, η ΕΕ θα συνεχίσει να ασκεί πιέσεις στην ηγεσία της Συρίας, δημόσια και κατ’ ιδίαν, με στόχο την αποφυγή της χρήσης βίας ενάντια στους διαδηλωτές. Είναι εξίσου σημαντικό να διαμηνυθεί ότι θα πρέπει να αποδοθούν ευθύνες στους υπεύθυνους για τη χρήση βίας και τους θανάτους, ενώ όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι και οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να αφεθούν ελεύθεροι.

Στην Υεμένη, η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά ανησυχητική. Τα μηνύματα της Ύπατης Εκπροσώπου, κατόπιν των επεισοδίων ειδεχθούς βίας που εκτυλίχθηκαν τη 18η Μαρτίου, ήταν απόλυτα σαφή, και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 21ης Μαρτίου επανέλαβαν ότι η ΕΕ καταδικάζει τη χρήση βίας ενάντια στους διαδηλωτές. Η ΕΕ δήλωσε επίσης κατηγορηματικά ότι οι υπεύθυνοι για τον θάνατο και τον τραυματισμό ανθρώπων θα πρέπει να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους και να προσαχθούν στη δικαιοσύνη.

Έκτοτε, τα μηνύματα από την ηγεσία της Υεμένης ήταν λιγότερο σαφή. Ως εκ τούτου, η Ύπατη Εκπρόσωπος κάλεσε τον πρόεδρο Saleh σε απευθείας τηλεφωνική επικοινωνία στις 30 Μαρτίου παρακινώντας τον να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποφυγή περαιτέρω αιματοχυσίας. Κατέθεσε την άποψή της ότι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί αυτό είναι η αμελλητί έναρξη αξιόπιστης και ταχείας πολιτικής μετάβασης. Η συνταγματική μετάβαση θα πρέπει να βασίζεται σε ουσιαστικές και συνεπείς δεσμεύσεις, οι οποίες θα τηρηθούν δεόντως.

Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και το θύμα θα είναι ο λαός της Υεμένης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ΕΕ, σε στενή συνεργασία με τους διεθνείς εταίρους, συμμετείχε πολύ ενεργά και θα συνεχίσει να συμμετέχει στην προσπάθεια εκτόνωσης της κρίσης στην Υεμένη.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. MIGUEL ANGEL MARTÍNEZ MARTÍNEZ
Αντιπροέδρου

  Πρόεδρος. – Βλέποντας τον κ. Brok να κάθεται δίπλα στον κ. Salafranca, θα ήθελα επί τη ευκαιρία να τον συγχαρώ για τη χθεσινή επιτυχία της ομάδας του. Φοράει το κασκόλ της Schalke 04, μιας ομάδας που πέτυχε λαμπρή νίκη, αλλά με τη βοήθεια ενός από τους καλύτερους παίκτες του κόσμου, του ισπανού Raúl. Τώρα, αφού έχουμε συγχαρεί τον κ. Brok, τον λόγο λαμβάνει ο κ. Salafranca εξ ονόματος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες), για ενάμισι λεπτό.

  José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, συμφωνώ απόλυτα με όσα είπατε μόλις τώρα.

Κύριε Németh, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να πω ότι παρακολουθούμε διαρκώς τις πληροφορίες της Ύπατης Εκπροσώπου, κ. Ashton, σχετικά με τις εξελίξεις στις εν λόγω χώρες και θεωρώ ότι οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τις προσπάθειες που καταβάλλει εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη των δημοκρατικών φιλοδοξιών στο Μπαχρέιν, την Υεμένη και τη Συρία. Αύριο, το Κοινοβούλιο θα εγκρίνει σχετικό ψήφισμα με την υποστήριξη όλων των πολιτικών ομάδων.

Ωστόσο, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να υποβάλω δύο ερωτήσεις, τις οποίες θα ζητήσω από τον κ. Németh να μεταβιβάσει στην κ. Ashton.

Καταρχάς, σε ορισμένα όργανα της Ένωσης και, φυσικά, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υπάρχει η αίσθηση ότι κάνουμε ένα βήμα πίσω στην ανάπτυξη της κοινής πολιτικής ασφάλειας και αμυνας και ότι επιστρέφουμε στην περίοδο της πολιτικής συνεργασίας. Προφανώς, δεν ήταν αυτός ο σκοπός της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Κατά δεύτερον, εγείρεται μια αντίφαση σε σχέση με την αυξανόμενη ανάγκη παρουσίας της Ευρώπης στις συγκεκριμένες χώρες, τη στιγμή που το αποτέλεσμα της μεταβατικής διαδικασίας παραμένει άγνωστο. Είναι σαφές ότι πρέπει να είμαστε παρόντες και είναι επίσης σαφές ότι το σύνθημα στην ανακοίνωση της κ. Ashton είναι πολύ σοφό: «όσο περισσότερο τόσο περισσότερο».

Ωστόσο, η ερώτηση που θα ήθελα να σας υποβάλω –και ολοκληρώνω τώρα, κύριε Πρόεδρε– είναι αν τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι πρόθυμα να παράσχουν πρόσθετους πόρους, προκειμένου να ικανοποιήσουν τις αυξανόμενες ανάγκες που προκύπτουν στις εν λόγω χώρες.

  Véronique De Keyser, εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, γνωρίζουμε καλά τις σύντονες διπλωματικές προσπάθειες που έχει καταβάλει και συνεχίζει να καταβάλλει η κ. Ashton και έχουμε επίσης επίγνωση της δυσκολίας της κατάστασης που καλείται να αντιμετωπίσει. Πράγματι, δεδομένου ότι οι συμφωνίες που έχουμε συνάψει με τη Συρία, την Υεμένη και το Μπαχρέιν είναι αμιγώς εμπορικές και δεν περιέχουν, για παράδειγμα, ρήτρες σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχουμε πολύ λίγα μέσα επιρροής στη διάθεσή μας.

Ωστόσο, θα ήθελα να αναφέρω τρία σημεία. Καταρχάς, όσον αφορά τις φιλοδοξίες των ανθρώπων που είναι σήμερα στους δρόμους υπό τα πυρά των σκοπευτών, δεν πρέπει απλώς να τους στηρίξουμε, αλλά πρέπει επίσης να διασφαλίσουμε ότι θα τεθεί τέλος στη βία πάση θυσία. Σήμερα, είδα έναν σύριο αντιφρονούντα. Σε τελική ανάλυση, αυτό το οποίο ζητούν οι αντιφρονούντες είναι να τεθεί τέλος στη βία ούτως ώστε να μπορούν να εκφράζονται. Όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα, θα ήθελα να πω ότι ακόμα και αν δεν έχουμε συμφωνία με τη Συρία, θα πρέπει τώρα, εφόσον χρειαστεί, να αξιοποιήσουμε ολόκληρο το οπλοστάσιο κυρώσεων που διαθέτουμε, προκειμένου να θέσουμε τέλος στη βία.

Το δεύτερο σημείο που θα ήθελα να επισημάνω είναι ότι πρόκειται για χώρες –και αυτό ισχύει τόσο για τις χώρες του Κόλπου όσο και για τη Λιβύη– στις οποίες εν γένει έχουμε παράσχει εξοπλισμούς, μάλιστα σε μεγάλες ποσότητες. Πιστεύω ότι η ελάχιστη απαίτηση είναι ο καλύτερος έλεγχος των όπλων, έτσι ώστε οι συγκεκριμένες χώρες και οι κυβερνήσεις τους να μην εξελιχθούν σε πυριτιδαποθήκες, οι οποίες θα στραφούν ενάντια στους ομοεθνείς τους.

Τέλος, εγείρεται το ζήτημα των δύο μέτρων και δύο σταθμών. Θα ήθελα να πω ότι αντιμετωπίσαμε το Μπαχρέιν με μεγάλη επιφυλακτικότητα και τις άλλες χώρες με μεγάλη αυστηρότητα. Γνωρίζω ότι η κατάσταση στο Μπαχρέιν είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη, ότι η Σαουδική Αραβία έχει αποστείλει εκεί στρατεύματα και ότι η Σαουδική Αραβία και το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου μάς στηρίζουν στο θέμα της Λιβύης, ωστόσο δεν θα θέλαμε να ανταλλάξουμε ένα βαρέλι πετρέλαιο και τη στήριξη στον αγώνα κατά της κυβέρνησης της Λιβύης με τη σιωπή στο θέμα των καταπιεζόμενων σιιτών από την κυβέρνηση του Μπαχρέιν.

  Anneli Jäätteenmäki, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, είμαι θυμωμένη. Στη χθεσινή συνεδρίαση της Ομάδας μας, ακούσαμε τις μαρτυρίες τριών ατόμων από το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τη Διεθνή Αμνηστία, τα οποία βρέθηκαν στο Μπαχρέιν, την Υεμένη και τη Συρία. Οι ιστορίες τους ήταν φρικτές.

Αυτά που άκουσα με εξαγρίωσαν. Στην επιστολή που λάβαμε από τη βαρόνη Ashton δεν υπάρχει στρατηγική. Για άλλη μία φορά, πρόκειται για μία ακόμα ημερήσια διάταξη. Θα πρέπει να σταματήσουμε να στέλνουμε μηνύματα χωρίς περιεχόμενο, όπως κάναμε επί μακρόν στην περίπτωση της Τυνησίας, της Αιγύπτου και της Λιβύης. Ήρθε η ώρα για δράση.

Πρώτον, η ΕΕ θα πρέπει να ζητήσει έκτακτη σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη. Τα Ηνωμένα Έθνη θα πρέπει να οργανώσουν αποστολή στις τρεις χώρες με σκοπό την απόδοση ευθυνών στα καθεστώτα για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Δεύτερον, η ΕΕ θα πρέπει να ζητήσει απαγόρευση της εξαγωγής όπλων από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ προς τις συγκεκριμένες τρεις χώρες. Είναι ανεπίτρεπτο οι χώρες της ΕΕ να εξακολουθούν να πωλούν όπλα στα συγκεκριμένα καθεστώτα.

Τρίτον, η ΕΕ θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι αν τα πολιτικά καθεστώτα των εν λόγω χωρών συνιστούν εμπόδιο στον εκδημοκρατισμό, τότε ήρθε η ώρα να αποχωρήσουν. Στο μεταξύ, θα πρέπει να επιβάλουμε κυρώσεις, όπως δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτική απαγόρευση.

Επαναλαμβάνω ότι ήρθε η ώρα να αναλάβουμε δράση.

  Hélène Flautre, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, τα πολύ καλά νέα είναι ότι οι πληθυσμοί κινητοποιούνται ζητώντας ανάκτηση των ελευθεριών και των δικαιωμάτων τους, αλλαγή του πολιτικού καθεστώτος και περισσότερη δημοκρατία. Αυτές οι αξίες βρίσκονται στον πυρήνα της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Η παρούσα κατάσταση μοιραία προκαλεί τον ενθουσιασμό και την υποστήριξή μας.

Ωστόσο, τα πολύ κακά νέα είναι ότι οι εν λόγω πληθυσμοί υποφέρουν από την εξαιρετικά σκληρή καταπίεση και ότι προκειμένου να διεκδικήσουν αυτές τις αξίες και τις φιλοδοξίες θέτουν τις ζωές τους σε κίνδυνο, πράγμα που είναι εντελώς απαράδεκτο. Κατά συνέπεια, η επιτακτική ανάγκη προστασίας των πληθυσμών, η οποία οδήγησε σε στρατιωτικές ενέργειες στη Λιβύη, πρέπει σήμερα να λάβει άλλη μορφή προκειμένου να προστατευτούν οι διαδηλωτές στις εν λόγω τρεις χώρες.

Θεωρώ ότι οι δηλώσεις είναι εξαιρετικά σημαντικές –οι θεμιτές δηλώσεις, οι φιλοδοξίες αυτών των πληθυσμών– αλλά χρειαζόμαστε επίσης δράση. Στο πλαίσιο αυτής της δράσης, χρειαζόμαστε τη διαβεβαίωση ότι όλοι εκείνοι οι ηγέτες που είναι υπεύθυνοι για τη χρήση δυσανάλογης βίας ενάντια στους ομοεθνείς τους δεν θα παραμείνουν ατιμώρητοι. Προς τούτο, η διπλωματική σύνοδος και η δραστηριοποίηση των κρατών μελών του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να είναι άμεση με σκοπό τη διοργάνωση αποστολών, την κατάρτιση εκθέσεων και την έγκριση ψηφισμάτων, έτσι ώστε οι υπεύθυνοι πολιτικοί να λάβουν το μήνυμα ότι οι ενέργειές τους δεν θα παραμείνουν ατιμώρητες.

Τέλος, πιστεύω ότι σίγουρα έχουμε μεθόδους για να παρακάμψουμε τη «συσκότιση» του Τύπου. Οι δημοσιογράφοι, εθνικοί ή ξένοι, αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες κατά την καταγραφή της κατάστασης. Γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε, έχουμε τα μέσα για να παρακάμψουμε εμπόδια τέτοιου είδους. Πρέπει οπωσδήποτε να τα αξιοποιήσουμε. Στη συνέχεια, αφού αποκτήσουμε τα μέσα για να δράσουμε, νομίζω ότι πρέπει να βρούμε τον τρόπο να τα αξιοποιήσουμε.

Σαφώς, δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να πιέσουμε τον σύριο πρόεδρο να υπογράψει τη συμφωνία επανεισδοχής, στην οποία ούτως ή άλλως θα μπορούσαμε να προσβλέπουμε μόνο υπό συγκεκριμένες συνθήκες, όπως την κατάρτιση ενός πολύ σοβαρού, αποτελεσματικού και σχετικού προγράμματος, την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στη Συρία και την απελευθέρωση των κρατουμένων συνείδησης και των ειρηνικών διαδηλωτών, όχι μόνο εδώ, αλλά και στις άλλες δύο χώρες.

  Sajjad Karim, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να πω στον υπουργό το εξής: καθώς καθόμουν εδώ και άκουγα τη δήλωσή σας, άκουσα ό,τι είχατε να πείτε, αλλά ήταν μόνο λόγια – ενίοτε ευχάριστα, αλλά δυστυχώς κούφια. Όλα αφορούσαν την αντίδραση. Δεν υπήρχε τίποτα το προορατικό σε ό,τι μας είπατε. Καθώς άκουγα, έγραψα τον τίτλο «Σχέδιο» σε ένα φύλλο χαρτί, στο οποίο σκόπευα να κρατήσω σημειώσεις των πληροφοριών που θα μας παρείχατε σχετικά με τις προθέσεις της ΕΕ. Εξακολουθώ να έχω μπροστά μου ένα τελείως κενό χαρτί. Δεν είχατε να συνεισφέρετε τίποτα σήμερα.

Στο πρόγραμμα που σκιαγραφήσατε δεν υπήρχε προορατική προσέγγιση. Οι άνθρωποι στη Μέση Ανατολή αναμένουν από την Ευρώπη να προσέλθει και να τους βοηθήσει να ανακτήσουν τα δικαιώματά τους, και εσείς το μόνο που έχετε να τους προσφέρετε είναι κούφια λόγια.

Από το σύνολο του τελευταίου σχεδίου δράσης που υποβλήθηκε έλειπε ένα βασικό στοιχείο. Ακολούθησε μάλιστα εκτενής συζήτηση στον Τύπο σχετικά με το γεγονός ότι οι ηγέτες της Μέσης Ανατολής εξακολουθούν να είναι θέση να αποσπούν χρήματα από τους πληθυσμούς τους και να τα διοχετεύουν στην Ευρώπη, ενώ εμείς δεν αναλαμβάνουμε δράση για την αποτροπή τέτοιων συμπεριφορών στο μέλλον.

Εσείς ο ίδιος είπατε ότι τα χρονικά περιθώρια στενεύουν. Αν όντως έτσι είναι, που αυτό πιστεύω, γιατί τότε εμφανιστήκατε εδώ σήμερα μόνο με ένα κενό χαρτί; Θα σας παρακαλούσα να επιδεικνύετε μεγαλύτερο σεβασμό στο Σώμα.

  Marisa Matias, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, στηρίζουμε τις φιλοδοξίες των ανθρώπων της Υεμένης, της Συρίας και του Μπαχρέιν για ελευθερία και δημοκρατία και εναντιωνόμαστε στην αιματηρή καταστολή των διαδηλώσεων και των λαϊκών διαμαρτυριών. Κατά συνέπεια, πρέπει να είμαστε σαφείς. Καταρχάς, ζητώ από τα μέλη της ΕΕ να διακόψουν αμέσως την πώληση όπλων προς τις συγκεκριμένες χώρες. Η Ευρώπη συνεχίζει να πουλάει όπλα, τα οποία χρησιμοποιούνται σε δολοφονίες πολιτών. Κατά δεύτερον, θα πρέπει να είμαστε στο πλευρό των πολιτών και όχι των απολυταρχικών ή δικτατορικών καθεστώτων.

Ωστόσο, παρά την αλληλεγγύη μας, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εξακολουθούμε να εφαρμόζουμε δύο μέτρα και δύο σταθμά: διαθέτουμε μια δέσμη κανόνων για την αντιμετώπιση των δημοκρατικών φιλοδοξιών των λαών και μία άλλη για τη διατήρηση και την εκτέλεση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Στη Λιβύη, η έκταση των βομβαρδισμών υπερέβη σαφώς την εντολή των Ηνωμένων Εθνών, ενώ στο Μπαχρέιν περιοριστήκαμε σε απλή διαμαρτυρία όταν ο στρατός της Σαουδικής Αραβίας εισήλθε στη χώρα ως σωτήρας της κλεπτοκρατίας. Τη στιγμή που νεαρά άτομα αναλαμβάνουν κάθε δυνατή δράση ενάντια στους στρατούς και την αστυνομία, μαχόμενοι με την καρδιά και την ψυχή τους, εμείς περιοριζόμαστε στη σύνταξη διπλωματικών σημειωμάτων.

Θα ήθελα να ολοκληρώσω, κύριε Πρόεδρε, λέγοντας ότι είναι λάθος να νομίζουμε τόσο ότι υπάρχουν στρατιωτικές λύσεις σε πολιτικά προβλήματα όσο και ότι οι αραβικοί λαοί δεν έχουν παρατηρήσει ακόμα τη διπρόσωπη στάση μας.

  Bastiaan Belder, εξ ονόματος της Ομάδας EFD. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η ριζική αλλαγή καθεστώτος, υπό την έννοια της κατάληψης της εξουσίας από ακραίες ισλαμικές δυνάμεις στη Συρία, το Μπαχρέιν και την Υεμένη, θα συνεπαγόταν ολοκληρωτική καταστροφή, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Ο πραγματικός νικητής σε αυτήν την απρόβλεπτη κατάσταση, τουλάχιστον στην Αραβική Χερσόνησο, θα ήταν σαφέστατα το ιρανικό κυβερνών δίδυμο, Khamenei-Ahmadinejad, πράγμα που θα έθετε τέλος στην ήδη μικρή πιθανότητα μιας περσικής άνοιξης. Παρεμπιπτόντως, η κατάσταση κρίσης στη Δαμασκό, τη Μανάμα και τη Σάνα προσέφερε στην ΕΕ μια εξαιρετική ευκαιρία να επιβάλει, σε στενή συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σαφείς όρους για τη συνέχιση της στήριξής μας προς αυτά τα καθεστώτα, τα οποία βρίσκονται σε δεινή κατάσταση: την εφαρμογή πολιτικών και κοινωνικοοικονομικών μεταρρυθμίσεων.

Κύριε Πρόεδρε, πριν από λίγα χρόνια επισκεφθήκαμε τη Συρία με μια αντιπροσωπεία του ΕΚ. Από το 2003, αυτό το κράτος, το μοναδικό κοσμικό της περιοχής, έχει παράσχει καταφύγιο σε εκατοντάδες χιλιάδες ιρακινών χριστιανών, γεγονός που θα έπρεπε να αποτελεί προειδοποιητικό σημάδι. Ας καταβάλει η Δύση κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσει ότι ο άκρως αιματηρός φανατικός εμφύλιος πόλεμος στο Ιράκ δεν θα εξαπλωθεί στη Συρία.

  Andreas Mölzer (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η επανάσταση των γιασεμιών, η οποία ξεκίνησε στην Τυνησία, δυστυχώς δεν εξελίσσεται το ίδιο ειρηνικά στην Υεμένη, τη Συρία και το Μπαχρέιν. Ένας διάλογος μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης είναι σίγουρα ο καλύτερος τρόπος για την εξεύρεση από κοινού δραστικής λύσης για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, πράγμα που είναι και το ζητούμενο από τον λαό, καθώς επίσης και για τη μετάβαση σε ένα σύστημα μεγαλύτερης δημοκρατικής συμμετοχής. Το ζήτημα της μετέπειτα τήρησης των συμφωνιών τέτοιου είδους είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα. Σε τελική ανάλυση, το κύμα διαμαρτυριών πυροδοτήθηκε από την αθέτηση των υποσχέσεων για πολιτική μεταρρύθμιση. Η ικανοποίηση των αιτημάτων του λαού είχε επί μακρόν αναβληθεί με υποσχέσεις και τώρα απαιτείται η ανάληψη δράσης. Όπως γνωρίζουμε, η διπλή στρατηγική της βίαιης καταστολής των διαδηλώσεων από ομάδες της αντιπολίτευσης σε συνδυασμό με παράλληλες υποσχέσεις για ορισμένες μικρές μεταρρυθμίσεις χωρίς την εφαρμογή ουσιαστικής πολιτικής αλλαγής, μπορούν να οδηγήσουν σε κλιμάκωση της κατάστασης και στις τρεις χώρες.

Οι υπό εξέλιξη αναταραχές στη Συρία εγείρουν την ανησυχία ότι τα όπλα που αγοράζονται από την κυβέρνηση θα μπορούσαν να πωλούνται σε τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως στη Χεζμπολάχ. Κατά τη γνώμη μου, η ΕΕ θα πρέπει να διαδραματίσει τον ρόλο του αμερόληπτου διαμεσολαβητή στη διευθέτηση των εν λόγω συγκρούσεων.

  Salvatore Iacolino (PPE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ο αγώνας έχει δύο γύρους. Κατά συνέπεια, ας περιμένουμε τον επαναληπτικό αγώνα μεταξύ της Inter Milan και της Schalke 04 για να δούμε ποιος θα προκριθεί. Στο μεταξύ, συμφωνώ ότι ο Raul είναι εξαιρετικός ποδοσφαιριστής.

Τα τεκταινόμενα στη Συρία, την Υεμένη και το Μπαχρέιν δεν διαφέρουν πολύ από όσα συμβαίνουν σε άλλα μέρη του κόσμου. Μολονότι τέτοιες αναταραχές οφείλονται συνήθως σε οικονομικά αίτια, σε όλες τις περιπτώσεις, υπάρχει έντονη επιθυμία για ελευθερία. Το Facebook και το διαδίκτυο έχουν σπάσει το φράγμα της απομόνωσης πολλών, πάρα πολλών, ψεύτικων δημοκρατιών, οι οποίες παρέμειναν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε πολλές περιοχές του κόσμου.

Υπάρχει μια νέα ηγεσία, μια νέα ιδέα πολιτικής που αντανακλά τα όνειρα πολλών νεαρών ατόμων. Υπάρχει η επιθυμία για απόκτηση της ιδιότητας του πολίτη, ιδίως στις περιοχές του κόσμου όπου οι νέοι είναι πιο ενημερωμένοι και μορφωμένοι. Πριν από λίγες ημέρες, ο αντιφρονών Suhayr al-Atassi απελευθερώθηκε και αυτό είναι ένδειξη, αν και μικρή, θετικών εξελίξεων όσον αφορά την ελευθερία της σκέψης και την πολιτική ελευθερία. Ο ίδιος ενθουσιασμός υπάρχει διάχυτος στην Υεμένη, όπου κλιμακώνονται οι διαμαρτυρίες ενάντια στον πρόεδρο Saleh, ενώ παρόμοια είναι η κατάσταση και στο Μπαχρέιν. Πρέπει να ενεργήσουμε με πυγμή για να θέσουμε τέλος στη βία. Πρέπει να στηρίξουμε το ταξίδι προς τον εκδημοκρατισμό· δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να αργοπορήσει, για μία ακόμη φορά.

Το μήνυμα που αποστέλλουν τα τεκταινόμενα στη Μεσόγειο είναι σίγουρα δυσνόητο. Γι’ αυτό ακριβώς η Ευρώπη πρέπει να υψώσει τη φωνή της και να ενεργήσει με αλληλεγγύη, πράγμα που αυτήν τη στιγμή θα βοηθούσε πιθανόν τις περιοχές που είναι εκτεθειμένες σε μεγαλύτερες μεταναστευτικές πιέσεις στη Μεσόγειο.

  Richard Howitt (S&D). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, είτε πρόκειται για τη συντονισμένη επίθεση σκοπευτών, για τους καταυλισμούς διαμαρτυρίας στη Σάνα της Υεμένης στις 15 Μαρτίου, για την καταστολή των διαμαρτυριών 100.000 ανθρώπων στην πόλη Ντάρα της Συρίας στις 17 Μαρτίου είτε για τα περιστατικά στον έκτο όροφο του νοσοκομείου Salmaniya στο Μπαχρέιν, όπου τραυματισμένοι διαδηλωτές συλλαμβάνονται από ένοπλους κουκουλοφόρους και δεν επιστρέφουν ποτέ και όπου οι τραυματισμένοι είναι υποχρεωμένοι να προσέλθουν στις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις, διότι είναι το μοναδικό νοσοκομείο που διαθέτει τράπεζα αίματος στη χώρα, πρέπει να δείξουμε ότι, ενώ τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ενδέχεται να επικεντρώνονται μόνο σε μία χώρα τη φορά, το Κοινοβούλιο υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα παντού όπου τελούν υπό απειλή.

Σήμερα, πρέπει να ζητήσουμε από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων να αποδώσει ευθύνες σε όλους εκείνους που ευθύνονται για βία, καθώς και να διεξαγάγει ανεξάρτητες έρευνες και να μεριμνήσει ώστε τα εγκλήματα να μην παραμείνουν ατιμώρητα. Αυτή είναι η βασική προειδοποίηση για την άμεση αποτροπή περαιτέρω βίας ενάντια στους διαδηλωτές.

Δεύτερον, όταν ακούμε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας του Μπαχρέιν διατείνονται ότι χρησιμοποίησαν, υποτίθεται, μη φονικές σφαίρες, σε απόσταση μικρότερη του ενός μέτρου, οι οποίες όμως προκάλεσαν τον θάνατο διαδηλωτών ανοίγοντας στην κυριολεξία τα κεφάλια τους στα δύο, τότε οφείλουμε να αναστείλουμε την άδεια, την προμήθεια και τη μεταφορά όπλων στην περιοχή.

Τέλος, η προσέγγισή μας ως προς τη διαδικασία επιδίωξης συμφωνιών σύνδεσης με τη Συρία πρέπει να διαμορφωθεί με βάση τις αρχές που περικλείονται στην ανακοίνωση του Επιτρόπου Füle σχετικά με τις γειτονικές χώρες του Νότου. Η αρχή πρέπει να γίνει με την επιμονή μας για άμεση παροχή απρόσκοπτης πρόσβασης σε διεθνείς παρατηρητές για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η επανάσταση των γιασεμιών άλλαξε τον αραβικό κόσμο και πρέπει να δείξουμε ότι μαζί του αλλάξαμε και εμείς.

  Alexander Graf Lambsdorff (ALDE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η άνοιξη μπήκε στη Μεσόγειο, αλλά στον Κόλπο και στη Συρία εξακολουθεί να άρχει ο χειμώνας. Γινόμαστε μάρτυρες φρικτών εικόνων βίας. Πολλές εκατοντάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ οι εκθέσεις της Διεθνούς Αμνηστίας και των Ηνωμένων Εθνών είναι ανησυχητικές.

Οι εκκλήσεις της Ομάδας της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη είναι σαφείς. Ζητούμε έκτακτη σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη το συντομότερο δυνατό. Το Συμβούλιο της Ευρώπης και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εκπροσωπούνται στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών θα πρέπει να ανταποκριθούν στην έκκληση. Το Συμβούλιο των Ηνωμένων Εθνών δρα πάντα πολύ γρήγορα όταν πρόκειται να τοποθετηθεί επί της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή. Είναι πλέον καιρός να αντιμετωπίσει τις πραγματικές προκλήσεις που ανακύπτουν από τις τρέχουσες ακραίες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Χρειαζόμαστε μεταρρύθμιση, χρειαζόμαστε μετάβαση στη δημοκρατία και χρειαζόμαστε εμπορικό αποκλεισμό όπλων. Όλα αυτά τα στοιχεία έχουν αναφερθεί σήμερα εδώ.

Παρακολούθησα ζωντανά την ομιλία του προέδρου της Συρίας κ. Assad. Πρόκειται για δικτατορία μεσαιωνικού τύπου που χρησιμοποιεί δυτικές εταιρείες δημοσίων σχέσεων, οι οποίες παρουσιάζουν τους εκπροσώπους της κυβέρνησης ως ψευδοεκσυγχρονιστές σε αστραφτερά περιοδικά. Οι εταιρείες και τα περιοδικά θα πρέπει όμως να αναρωτηθούν αν αυτό είναι πράγματι το σωστό.

Τώρα όσον αφορά την Υεμένη, όπου κατά τη γνώμη μου ελλοχεύουν οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι: ο κίνδυνος του διαχωρισμού μεταξύ Βορρά και Νότου, ο ενεργός πυρήνας της al-Qaeda και ο κίνδυνος να μετατραπεί σε αποτυχημένο κράτος. Έχουμε ήδη ένα παράδειγμα αποτυχημένου κράτους τέτοιου είδους, την περίπτωση της Σομαλίας. Η επιχείρηση Atalanta είναι σε εξέλιξη στον Κόλπο του Άντεν. Η Ευρώπη ενδιαφέρεται άμεσα για την περιοχή και πρέπει να ακούσουμε περισσότερα από αυτά που κατέθεσε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου εδώ σήμερα.

  Frieda Brepoels (Verts/ALE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, για να είμαι ειλικρινής, οφείλω να παραδεχτώ ότι εξεπλάγην καθώς σημείωνα τις τρεις αρχές που ανέφερε ο υπουργός: την απόρριψη της βίας, την προώθηση του διαλόγου για τη διευθέτηση των διιστάμενων απόψεων και για την αντιμετώπιση ορισμένων καταγγελιών και, φυσικά τις αναγκαίες πολιτικές μεταρρυθμίσεις.

Εν προκειμένω, η απλή έκκληση για διάλογο δεν θα αλλάξει κάτι, ούτε είναι πραγματικά αξιόπιστη. Νομίζω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αναλάβει πολύ πιο ενεργή δράση για την επίτευξη των εν λόγω δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων. Ακούμε ότι η Ύπατη Εκπρόσωπος διατηρεί πλήθος επίσημων επαφών, αλλά τι ακριβώς κάνει για να διατηρήσει τις επαφές με την κοινωνία των πολιτών· τι κάνει για να αφουγκραστεί τους πολίτες;

Οι προηγούμενοι ομιλητές το ανέφεραν ήδη: η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να σταματήσει την προμήθεια όπλων στην περιοχή αμέσως. Όταν για παράδειγμα διαπιστώνω ότι πέρυσι τουλάχιστον οκτώ ευρωπαϊκές χώρες προμήθευσαν την Υεμένη μόνο με όπλα αξίας 100 εκατ. και πλέον ευρώ, τότε αναρωτιέμαι αν η κοινή ευρωπαϊκή θέση σχετικά με τις εξαγωγές όπλων έχει πράγματι ουσία. Δεν θα έπρεπε να αναλάβουμε επείγουσα δράση προς αυτήν την κατεύθυνση;

  Fiorello Provera (EFD). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, αναφέρομαι στο Μπαχρέιν. Αυτή η μικρή χώρα βρίσκεται σε στρατηγική θέση όσον αφορά την ισορροπία στον Κόλπο και τον ενεργειακό εφοδιασμό. Είναι ευρέως γνωστό ότι εκεί υπάρχει ένα μείζον διυλιστήριο σαουδαραβικού αργού πετρελαίου.

Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας σε μια πτυχή αυτής της κατάστασης, η οποία μού φαίνεται ιδιαίτερα ανησυχητική. Αξιόπιστες πηγές αναφέρουν την ύπαρξη ιρανικής επιρροής στον σιιτικό πληθυσμό του Μπαχρέιν, πράγμα που προστίθεται στις θεμιτές φιλοδοξίες για ουσιαστικότερες μεταρρυθμίσεις στην κυβέρνηση της συγκεκριμένης χώρας. Είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε τη βαρύτητα του ρόλου της εξωτερικής επιρροής στα πρόσφατα γεγονότα στο Μπαχρέιν, ωστόσο υπάρχει κίνδυνος αποσταθεροποίησης στην περιοχή, ο οποίος θα μπορούσε να επεκταθεί έως τις ανατολικές περιοχές της Σαουδικής Αραβίας, όπου κατοικεί μία άλλη μεγάλη ομάδα σιιτών. Το Ιράν χρηματοδοτεί τη Χαμάς, υποστηρίζει την οργάνωση Χεζμπολάχ στον Λίβανο και επηρεάζει την εσωτερική πολιτική του Ιράκ όπου η κυβέρνηση απαρτίζεται κατά κύριο λόγο από σιίτες ισλαμιστές. Αν η διαταραχή της ισορροπίας εξαπλωθεί στον Κόλπο, τότε η επιρροή θα ήταν εμφανής, ενδεχομένως με παγκόσμιες επιπτώσεις.

Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί κατά την εκτίμηση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή και να διαχωρίσουμε τις θεμιτές φιλοδοξίες των λαών για περισσότερη δημοκρατία από εξωτερικές επιρροές με στρατηγικές βλέψεις στην περιοχή.

  Ria Oomen-Ruijten (PPE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, μιλάμε σήμερα για τρεις πολύ διαφορετικές χώρες με πολύ συγκεκριμένες τοπικές συνθήκες. Στην Υεμένη, η επανάσταση έχει λάβει μαζικές διαστάσεις, παρά την ειδεχθή βία από μέρους της αστυνομίας και του στρατού. Στο Μπαχρέιν, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος αποσταθεροποίησης ολόκληρης της περιοχής λόγω της εμπλοκής της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν. Τέλος, στη Συρία, η αντιπολίτευση πρακτικά δεν έχει πλέον κανένα περιθώριο ελιγμών και το καθεστώς φαίνεται έτοιμο να προβεί σε κάθε ενέργεια προκειμένου να καταστείλει τις διαμαρτυρίες.

Υπό το πρίσμα των συγκεκριμένων συνθηκών, πιστεύω ότι η ΕΕ θα πρέπει να συνάψει διμερείς σχέσεις με τις εν λόγω χώρες. Υπάρχουν ορισμένες αρχές που πρέπει να τηρηθούν. Προφανώς, κάθε πολίτης έχει δικαίωμα στη διαδήλωση και στην ελεύθερη έκφραση των απόψεών του. Ωστόσο, πώς θα πρέπει να χειριστούμε περιπτώσεις ειρηνικών διαμαρτυριών, όπου οι ίδιοι οι πολίτες γίνονται ταυτόχρονα θύματα καταπίεσης, λόγω της παρέμβασης της αστυνομίας και του στρατού; Σκοπεύουμε να διερευνήσουμε αυτήν την κατάσταση σε διεθνές επίπεδο; Τι κάνει η ΕΕ για να προωθήσει την εκπόνηση σχετικής έρευνας;

Δεύτερον, οι κυβερνήσεις οφείλουν να διεξαγάγουν διάλογο με την αντιπολίτευση και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, διότι η βία και η καταπίεση σε καμία περίπτωση δεν συνιστούν λύση. Τι ακριβώς κάνει η ΕΕ για να προωθήσει τον διάλογο; Και τι γίνεται στην περίπτωση όπου, παρά τον διάλογο, τα καθεστώτα στη Συρία, το Μπαχρέιν και την Υεμένη εξακολουθούν να μην είναι σε θέση ή να μην είναι πρόθυμα να εισακούσουν τον λαό τους; Τότε ποιες θα είναι οι συνέπειες όσον αφορά τις σχέσεις μας με τις εν λόγω χώρες;

Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να παράσχουμε συγκεκριμένη βοήθεια, όπως έχει λεχθεί πολλές φορές, αλλά η συγκεκριμένη βοήθεια πρέπει να είναι επίσης ουσιώδης. Πώς θα το επιτύχουμε αυτό; Θα ήθελα σήμερα να είχα ακούσει ένα συγκεκριμένο σχέδιο.

Θα ήθελα να απευθύνω μία παρατήρηση στον Επίτροπο. Θεωρώ ότι στην ειδική περίπτωση της Συρίας, και επίσης της Τουρκίας, πρέπει να ζητήσουμε μεταξύ άλλων την άσκηση πίεσης, στο πλαίσιο των σχεδίων που όπως φαίνεται θα καταρτιστούν εντός των ερχόμενων ημερών.

Μία τελευταία παρατήρηση: θεωρώ ότι η αντιπροσωπεία για τις σχέσεις με τις χώρες του Μασρέκ θα μπορούσε να επιτελέσει εξαιρετικό έργο και ότι θα έπρεπε να κάνουμε τα πάντα για να την διευκολύνουμε.

  Ana Gomes (S&D). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, η ΕΕ πρέπει να επιδείξει συνέπεια στις δηλώσεις και τις δράσεις της όσον αφορά τις λαϊκές εξεγέρσεις στην Υεμένη, τη Συρία, το Μπαχρέιν, αλλά και σε άλλες χώρες του αραβικού κόσμου. Δεν διακυβεύεται μόνο η αξιοπιστία της: διακυβεύεται επίσης η αποτελεσματικότητα των μηνυμάτων προς τις δικτατορίες οι οποίες είναι στο στόχαστρο των διαμαρτυριών, καθώς και η ασφάλεια των ανδρών και των γυναικών που διακινδυνεύουν τις ζωές τους βγαίνοντας στους δρόμους προκειμένου να αγωνιστούν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δικαιοσύνη και τη δημοκρατία.

Η ανησυχητικά ασαφής στάση της ΕΕ, ιδίως απέναντι στο Μπαχρέιν, αντανακλά τις αντιφάσεις μιας εξωτερικής πολιτικής με δύο μέτρα και δύο σταθμά, η οποία αναμειγνύεται με ζητήματα πετρελαίου και προμήθειας όπλων από τα κράτη μέλη όχι μόνο προς το Μπαχρέιν, αλλά επίσης προς τη Σαουδική Αραβία, παραβιάζοντας την κοινή θέση ως προς τις εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού.

Το Κοινοβούλιο ζητεί άμεση παύση της πώλησης όπλων και η Ύπατη Εκπρόσωπος ζητεί –ξεκάθαρα– να αποδοθούν ευθύνες στις αρχές του Μπαχρέιν για τους νεκρούς ή αγνοούμενους που έπεσαν θύματα της καταστολής των ειρηνικών διαμαρτυριών και να τεθεί τέλος στα μέτρα συσκότισης που έχουν επιβληθεί στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

  Edward McMillan-Scott (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, χθες το βράδυ, βοήθησα στην οργάνωση ακρόασης εμπειρογνωμόνων από την περιοχή, οι οποίοι μας ενημέρωσαν ότι έως τώρα ο αριθμός των θανάτων στα χέρια των δυνάμεων ασφαλείας στο Μπαχρέιν ανέρχεται σε τουλάχιστον 23· στη Συρία σε 132 και στην Υεμένη σε τουλάχιστον 63. Ένα ενδεχόμενο ερώτημα που προκύπτει είναι: τι μπορεί να κάνει η ΕΕ; Λοιπόν, το ψήφισμα που θα εγκριθεί αύριο εμπεριέχει ορισμένες προτάσεις.

Ωστόσο, οφείλω να πω ότι τα αποτελέσματα της σύγκρισης που εκπόνησε το γραφείο μου μεταξύ των ψηφισμάτων σχετικά με την Τυνησία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη, τα οποία ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τους προηγούμενους μήνες, και των δράσεων και των προγραμμάτων για αλλαγή της Επιτροπής, δεν με οπλίζουν με πολύ θάρρος. Χάνουμε άδικα τα λόγια μας αν δεν εισακουστούμε από την Επιτροπή και το Συμβούλιο.

Όπως είπα, σκοπεύω να δημοσιεύσω πολύ σύντομα την εν λόγω ανάλυση στον δικτυακό τόπο μου. Πιστεύω ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας εκχώρησε νέες αρμοδιότητες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Θα πρέπει να θεωρούμαστε υπολογίσιμη δύναμη από τα άλλα στοιχεία της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ιδίως σε μια περίοδο μαζικών αλλαγών στον αραβικό κόσμο, πρέπει να συνεργαστούμε όλοι μαζί.

  Pino Arlacchi (S&D). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Συρία, το Μπαχρέιν και η Υεμένη είναι τρεις τυραννίες στις οποίες έχουν εναντιωθεί οι ίδιοι οι πολίτες τους, που αξίζουν την άνευ όρων υποστήριξή μας. Έως σήμερα, η δράση της ΕΕ απέναντι στο κύμα εκδημοκρατισμού στην περιοχή ήταν ασαφής, χωρίς δυναμική και αξιοπιστία. Αν θέλουμε να ενισχύσουμε τις δύο αυτές συνιστώσες, θα πρέπει καταρχάς να εξαλείψουμε τα δύο μέτρα και δύο σταθμά του παρελθόντος.

Έχουμε υποστηρίξει αυτές τις απολυταρχίες με πολλούς τρόπους: εμείς, οι Ευρωπαίοι, μαζί με τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, τις τροφοδοτήσαμε με όπλα σχεδόν κάθε είδους. Σήμερα θρηνούμε τις συνέπειες του εμπορίου όπλων που διεξήγαμε με τις απολυταρχίες του Κόλπου, και αναφέρομαι στα θύματα, τα αθώα θύματα των όπλων που εμείς τους πουλήσαμε.

Αν θέλουμε να είμαστε αξιόπιστοι, θα πρέπει να ακυρώσουμε όλες τις συμβάσεις χορήγησης εξοπλισμών σε αυτές τις χώρες και στο Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου και να ζητήσουμε την καθιέρωση εμπορικού αποκλεισμού όπλων σε ολόκληρη την περιοχή της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Το ποσό που θα προκύψει από τη μείωση του στρατιωτικού προϋπολογισμού των περιοχών θα αποτελέσει μέρισμα για την επένδυση κεφαλαίων στη μετάβαση προς τη δημοκρατία.

  María Muñiz De Urquiza (S&D). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, το ιστορικό και μη αναστρέψιμο βήμα προς τη δημοκρατία στις αραβικές χώρες δεν ολοκληρώθηκε με την προς το παρόν ευάλωτη μετάβαση στην Αίγυπτο και την Τυνησία, ούτε με την επίσης ιστορικής σημασίας υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας για την ενεργοποίηση της αρχής της ευθύνης με στόχο την προστασία του πληθυσμού της Λιβύης.

Η αλλαγή συνεχίζεται τώρα στη Συρία, την Υεμένη και το Μπαχρέιν, και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι παρούσα· πρέπει να διδαχθεί από το παρελθόν και να ηγηθεί της διεθνούς ανταπόκρισης μέσω της ανάληψης μακρόπνοων μέτρων, Επίτροπε Füle, όπως ο σαφής καθορισμός της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας και μέσω συγκεκριμένων και άμεσων μέτρων έτσι ώστε ο πληθυσμός των εν λόγω χωρών, καθώς και οι πολίτες της Ευρώπης, να καταλάβουν ότι δεν υπάρχουν ρωγμές στη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ελευθερία, αξιοπρέπεια, δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι αρχές της Συρίας, της Υεμένης και του Μπαχρέιν θα πρέπει να θυμούνται ότι η χρήση βίας από το κράτος ενάντια στον λαό έχει άμεσες συνέπειες· πρέπει επίσης να αντιληφθούν ότι οι επιφανειακές αλλαγές στις απολυταρχικές κυβερνήσεις τους δεν επαρκούν. Αντίθετα, πρέπει να ξεκινήσουν αμέσως διάλογο με τα κινήματα της αντιπολίτευσης και της κοινωνίας των πολιτών· να απελευθερώσουν τους πολιτικούς κρατούμενους, τους δημοσιογράφους και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πάραυτα· και να θέσουν άμεσο τέλος στην κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

  Laima Liucija Andrikienė (PPE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, δεν θα πρέπει να εθελοτυφλούμε ενώπιον των κατάφωρων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που πραγματοποιούνται στις τρεις αυτές χώρες.

Η κατάσταση στη Συρία είναι πολύ σοβαρή και εκεί διακυβεύονται περισσότερα. Στη Συρία, στο στόχαστρο βρίσκονται εκπαιδευτικοί, ακτιβιστές της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφοι και μπλόγκερ. Σκοτώθηκαν πολλοί άνθρωποι· πολλοί τέθηκαν υπό κράτηση· ξένοι δημοσιογράφοι εκδιώχθηκαν από τη χώρα· ισχύει αποκλεισμός της πληροφόρησης· απαγορεύεται εξ ολοκλήρου η ανεξάρτητη ειδησεογραφία. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στη Συρία.

Θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη το ενδεχόμενο ανάληψης πολιτικών ενεργειών στην Υεμένη και το Μπαχρέιν. Όσον αφορά την Υεμένη, θα πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο αναστολής της μόνιμης συμφωνίας μας σχετικά με τις εξαγωγές όπλων.

Επί τη ευκαιρία της συζήτησης γι’ αυτές τις τρεις χώρες: πρώτον, ας απευθύνουμε έκκληση για απόδοση ευθυνών, δεύτερον ας διοργανώσουμε έκτακτες συνόδους του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη…

(Ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)

  Rosario Crocetta (S&D). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, έζησα στο Μπαχρέιν τρία χρόνια, από το 1987 έως το 1990. Τότε, θεωρούνταν μία από τις πλέον δημοκρατικές χώρες του Κόλπου, άποψη που ίσχυε έως πρόσφατα. Φανταστείτε λοιπόν τι συμβαίνει σε άλλες χώρες, δεδομένου ότι στη Σαουδική Αραβία πραγματοποιούνται μερικές εκατοντάδες εκτελέσεις ετησίως, στο Ιράν λαμβάνουν χώρα ειδεχθείς σφαγές, ενώ στον Κόλπο οι δολοφονίες είναι συνηθισμένα φαινόμενα και υπάρχει παντελής στέρηση των δικαιωμάτων του Τύπου.

Σήμερα, εγκρίναμε το ψήφισμα σχετικά με τη Συρία, την Υεμένη και το Μπαχρέιν, αλλά πότε θα εκπονήσουμε ψήφισμα για τη Σαουδική Αραβία, την Αλγερία, την Κίνα και άλλες χώρες του κόσμου που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα; Το πρόβλημα είναι ότι, εδώ στη Δύση, διαβλέπω κάτι περίεργο, αφενός…

(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)

  Marielle De Sarnez (ALDE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, τι ρόλο πρέπει να διαδραματίσει η Ευρώπη στις χώρες εκείνες όπου, ενώ οι πολίτες αμφισβητούν τα καθεστώτα, οι ηγέτες παραμένουν αδρανείς στις επανειλημμένες εκκλήσεις για περισσότερη δημοκρατία, ουσιαστικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και πιο δίκαιη ανάπτυξη; Αυτό είναι το ερώτημα που μας τίθεται.

Κατά την άποψή μου, υπάρχει ένας αρχικός τρόπος ανταπόκρισης. Είναι έκτακτος. Η Ένωση πρέπει να ανασκουμπωθεί χρησιμοποιώντας ολόκληρο το οπλοστάσιο κυρώσεων που διαθέτει για να θέσει τέλος στην καταπίεση και να διασφαλίσει την άμεση απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων και των δημοσιογράφων. Πρέπει να υποστηρίξει τη σύσταση ανεξάρτητης επιτροπής για τη διενέργεια έρευνας των πεπραγμένων και να ζητήσει έκτακτη σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Μεσοπρόθεσμα, πιστεύω ότι πρέπει να εξετάσουμε εκ νέου σε βάθος τις σχέσεις μας με τις συγκεκριμένες χώρες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει στο εξής να επιδείξει ότι βρίσκεται απαρασάλευτα στο πλευρό της κοινής γνώμης, του λαού και όχι των κυβερνώντων.

Προς τούτο, η Ένωση πρέπει να καθιερώσει και να διενεργεί μόνιμο διάλογο με όλες τις δυνάμεις της κοινωνίας των πολιτών και με όλους εκείνους που θέλουν να υποστηρίξουν τη δημοκρατία, καθώς και με τους ηγέτες των κινημάτων της αντιπολίτευσης. Πρόκειται, συνεπώς, για εκ βάθρων αλλαγή…

(Ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)

  Heidi Hautala (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ενημερωθήκαμε ότι το Κοινοβούλιο αναλαμβάνει πλέον με μεγάλη σοβαρότητα την αντιμετώπιση των σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις ακόλουθες τρεις χώρες: Μπαχρέιν, Υεμένη και Συρία. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και η Επιτροπή πρέπει να μας ενημερώσουν σχετικά με τα βήματα που πρέπει να γίνουν προκειμένου να δείξουμε ότι δεν δρούμε πλέον βάσει δύο μέτρων και δύο σταθμών.

Έχουμε ενημερωθεί σχετικά με την ύπαρξη πολλών συγκεκριμένων μέτρων. Πρέπει να ενημερωθούμε για την εξέλιξη των επιχειρήσεων του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών. Είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση ενωμένη στην έκκληση για έκτακτες συνόδους σχετικά με τη Συρία, το Μπαχρέιν και την Υεμένη;

Ακούσαμε ότι ήρθε η ώρα να θέσουμε τέλος στις εξαγωγές όπλων στις εν λόγω χώρες.

Δεν μπορούμε να περιμένουμε, οπότε ποιες είναι οι ενέργειες στις οποίες σκοπεύουν να προβούν αμέσως η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και η Επιτροπή;

  Charles Tannock (ECR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, στη Συρία, οι δυνάμεις ασφαλείας αντιμετώπισαν βίαια και με φονικό τρόπο τις διαδηλώσεις σχετικά με θεμιτές καταγγελίες. Η φιλοπόλεμη διάθεση του προέδρου Assad και η ρητορική του προς το Ισραήλ, τον σύμμαχό μας, η υποστήριξη που παρέχει σε τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως η Χεζμπολάχ, και η φιλία του με το Ιράν, τον σκιαγραφούν, κατά τη γνώμη μου, ως επικίνδυνο δυνάστη.

Αντίθετα, το Μπαχρέιν είναι σχετικά σύγχρονη και προοδευτική συνταγματική μοναρχία. Δυστυχώς, οι σιίτες εξτρεμιστές, εμπνεόμενοι και υποστηριζόμενοι από το Ιράν, συνεχίζουν τις φανατικές πιέσεις και την προπαγάνδα ενάντια στην κυβέρνηση και τον βασιλιά. Ο βασιλιάς έχει μεν καταβάλει προσπάθειες να εισακούσει τις ανησυχίες των διαδηλωτών και να ξεκινήσει διάλογο, αλλά, φυσικά, πρέπει να καταδικάσουμε τις δολοφονίες άοπλων διαδηλωτών.

Τέλος, φαίνεται ότι στην Υεμένη ο πρόεδρος Saleh, λόγω της χρήσης δυσανάλογης βίας, αποξενώθηκε από τους βασικούς υποστηρικτές του, περιλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, παρά την αποφασιστική δράση που είχε αναλάβει εδώ και πολλά χρόνια με στόχο την εξάλειψη των τρομοκρατών της al-Qaeda. Η απόσυρση της υποστήριξης της ΕΕ τώρα, χωρίς να γνωρίζουμε τι έπεται, είναι μια στρατηγική που ενέχει υψηλό κίνδυνο.

(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)

  Andrew Henry William Brons (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, μπορεί μεν να αναρωτιόμαστε ποιες είναι οι δράσεις που θα πρέπει να αναλάβουμε για την άμβλυνση των επιπτώσεων των πολιτικών αδιεξόδων και την ανακούφιση των λαών αυτών των χωρών που υποφέρουν, κάτι τέτοιο όμως προϋποθέτει τρία πράγματα. Πρώτον, ότι οι ενέργειες είναι εντός των δυνατοτήτων μας, δεύτερον, ότι εμπίπτουν στα καθήκοντά μας και, τρίτον, ότι η παρούσα κατάσταση σε καμία περίπτωση δεν οφείλεται σε παρέμβασή μας.

Την ώρα που μιλάμε, βρετανοί στρατιωτικοί λαμβάνουν ειδοποιήσεις απόλυσης –συχνά ενώ είναι ακόμα εν ενεργεία– από την αποδυναμωμένη κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου. Θα ήταν παράλογο να προσδοκούμε από τους εναπομείναντες στρατιωτικούς να καταφέρουν να συμμετέχουν σε περαιτέρω περιπέτειες.

Τα κράτη συνάπτουν επίσημο, αλλά συνήθως άγραφο, σύμφωνο με τα στρατεύματά τους, το οποίο προβλέπει μεν την αποστολή τους σε μάχη με κίνδυνο της ζωής τους, αλλά μόνο εφόσον διακυβεύονται ζωτικά συμφέροντα του έθνους ή των ομοεθνών. Δεν έχουμε ζωτικά συμφέροντα σε αυτά τα κράτη. Επιπλέον, έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι οι εξωτερικές δυνάμεις που συνδέονται με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους έχουν συμφέρον από την αποσταθεροποίηση της Συρίας. Δεν έχω ενημερωθεί για το καθεστώς Μπάαθ…

(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)

  Paul Rübig (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι πολλά από τα νεαρά άτομα που ζουν σε αυτές τις χώρες επιζητούν τη δημοκρατία, τον εκσυγχρονισμό και την ελευθερία, στοιχείο που πρέπει να συνυπολογίσουμε. Πρέπει να προσπαθήσουμε να συνάψουμε φιλίες σε αυτές τις χώρες και να μην προβαίνουμε σε καθολικές κρίσεις. Αντίθετα, πρέπει να εντοπίσουμε τα άτομα που δεν ακολουθούν τους κανόνες μιας σύγχρονης κοινωνίας. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να διοργανώσουμε προγράμματα ανταλλαγής για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εκπαιδευτικούς, καθηγητές πανεπιστημίου και δημοσιογράφους. Καθήκον μας είναι να οικοδομήσουμε φιλίες σε αυτές τις χώρες. Ελπίζω ότι θα αναλάβουμε σχετική δράση σύντομα.

  Diane Dodds (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, κύριε υπουργέ, όπως πολλοί σε αυτό το Σώμα σήμερα, αντιμετωπίζω με φρίκη τη βία και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που παρακολουθούμε να λαμβάνουν χώρα σε ολόκληρη την περιοχή. Ωστόσο, δεν θα μπορούσα να μην πω –ιδίως σε εσάς, κύριε υπουργέ– ότι η δήλωσή σας σήμερα εξ ονόματος της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας καταδεικνύει με τον πλέον επιδέξιο τρόπο, και ίσως καλύτερα από τον καθένα μας εδώ, τη ματαιότητα αυτού του αξιώματος και των εκατομμυρίων ευρώ που δαπανάμε σε αυτό.

Το σημερινό μήνυμά σας είναι πολύ σωστό: απόρριψη της βίας, προώθηση του διαλόγου, μεταρρύθμιση από το εσωτερικό των εν λόγω χωρών. Αλλά, για να είμαι ειλικρινής, σε αυτές τις καταστάσεις όλα αυτά είναι αξιόλογα και επιθυμητά. Χρειαζόμαστε πολλά περισσότερα από μερικά τηλεφωνήματα και μια δήλωση που ζητάει το τάδε ή το δείνα και πιστεύω ότι οι άνθρωποι στη Μέση Ανατολή…

(Ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)

  Zsolt Németh, εκ μέρους της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας. – (HU) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ πολύ για τις ομιλίες σας. (Η ομιλία συνεχίζεται στην αγγλική γλώσσα.)

(EN) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου καταρχάς να απαντήσω συγκεκριμένα σε ορισμένες ερωτήσεις σχετικά με το Μπαχρέιν.

Τέθηκε το θέμα της ιρανικής παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις του Μπαχρέιν. Έως τώρα δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το Ιράν έχει αναμειχθεί στην κατάσταση του Μπαχρέιν προκαλώντας ριζοσπαστικοποίηση. Σαφώς αυτό αποτελεί κίνδυνο και είναι ένας επιπλέον καλός λόγος να ξεκινήσει εθνικός διάλογος στο Μπαχρέιν το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο.

Όσον αφορά τη σαουδαραβική εισβολή στο Μπαχρέιν, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι τα έξι κράτη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου έχουν υπογράψει συμφωνία συλλογικής ασφάλειας μεταξύ τους. Ζητήθηκε η παρουσία σαουδαραβικών και άλλων δυνάμεων του Κόλπου στο Μπαχρέιν στο πλαίσιο της εν λόγω συμφωνίας, η οποία παρασχέθηκε από περισσότερα του ενός κράτη μέλη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου. Αυτό δεν είναι απλώς νομικίστικη προσέγγιση. Πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη την περιφερειακή διάσταση κατά την αξιολόγηση των εξελίξεων στη συγκεκριμένη περιοχή.

Όσον αφορά την Υεμένη, θα ήθελα να επισημάνω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πράγματι ανέστειλε μέρος της ενίσχυσης προς την Υεμένη: για παράδειγμα, την ενίσχυσή της για την αντιτρομοκρατική στήριξη των πολιτών. Σκεφτήκαμε ότι θα έπρεπε να ακολουθήσουμε διαφοροποιημένη προσέγγιση ως προς αυτό το θέμα.

Επιτρέψτε μου τώρα να μιλήσω στην ουγγρική γλώσσα για να απαντήσω σε ορισμένες από τις ερωτήσεις που υποβλήθηκαν.

(HU) Ο κ. Salafranca έθεσε το ερώτημα ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της μετάβασης. Εν προκειμένω, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι δεν γνωρίζουμε το αποτέλεσμα της Αραβικής Άνοιξης. Κανείς δεν το γνωρίζει, και μάλιστα πριν από δύο μήνες, δεν γνωρίζαμε καν ότι θα μπορούσαν να πυροδοτηθούν τέτοιες αλυσιδωτές αντιδράσεις. Ωστόσο, πιστεύω ότι η τελική έκβαση της Αραβικής Άνοιξης δεν έχει προδιαγραφεί ακόμα. Συνεπώς, πιστεύω επίσης ότι εξαρτάται κατά πολύ από εμάς. Η απάντησή μου προς τον κ. Salafranca θα ήθελα να είναι η εξής: η τελική έκβαση της Αραβικής Άνοιξης εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό και από εμάς.

Πιστεύω ότι οι προτάσεις που υποβλήθηκαν ήταν πολύ χρήσιμες και ότι τόσο οι εκπρόσωποι της Επιτροπής όσο και οι εκπρόσωποι του Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης επικρότησαν όλες τις υποβληθείσες προτάσεις. Βρισκόμαστε στο στάδιο αναθεώρησης της πολιτικής γειτονίας μας. Όλες οι προτάσεις που υποβλήθηκαν εδώ θα ληφθούν υπόψη κατά την αναθεώρησης της εν λόγω πολιτικής. Ως εκ τούτου, πιστεύω ότι η αναβολή της συνόδου κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στη Βουδαπέστη, η οποία κανονικά θα λάμβανε χώρα σε μερικές εβδομάδες από σήμερα, είναι ευτυχής συγκυρία, διότι αυτό θα μας δώσει τον απαραίτητο χρόνο να ενσωματώσουμε τις υποβληθείσες προτάσεις στην αναθεώρηση της πολιτικής γειτονίας.

Θεωρώ την ενοποίηση της πολιτικής γειτονίας πολύ σημαντική. Η πολιτική γειτονίας πρέπει να καλύπτει την Ανατολική Διάσταση με τον ίδιο τρόπο που καλύπτει τη Νότια. Μόνο με τη χάραξη ενοποιημένης, συνεπούς και καλοσχεδιασμένης πολιτικής γειτονίας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούμε να είμαστε αξιόπιστοι έναντι των νότιων γειτόνων μας, οι οποίοι παρακολουθούν προσεκτικά ό,τι λέμε. Οι προτάσεις που υποβλήθηκαν εδώ σε σχέση με την πολιτική γειτονίας –όπως, για παράδειγμα, οι προτάσεις των τελευταίων ομιλητών, της κ. Dodds και του κ. Rübig– επισήμαναν τις σχέσεις με τους πολίτες. Η κατά προτεραιότητα αντιμετώπιση των σχέσεων με τους πολίτες και ιδίως των σχέσεων με τα νεαρά άτομα συγκαταλέγεται στις ιδέες μας σχετικά με την πολιτική γειτονίας.

Η δημιουργία νέων κεφαλαίων και, αν είναι απαραίτητο, κεφαλαίων νέου μεγέθους, πρέπει να είναι βασικό στοιχείο κατά την αναθεώρηση. Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε πτυχή απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση. Υπάρχουν χώρες στις οποίες η επιβολή κυρώσεων ή εμπορικού αποκλεισμού όπλων ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανάληψη στρατιωτικής δράσης ήταν αναπόφευκτες ενέργειες. Όπως γνωρίζετε, η Λιβύη δεν είναι ο μοναδικός γείτονας στα νότια σύνορά μας όπου είναι σε εξέλιξη ένοπλη παρέμβαση· στην Ακτή Ελεφαντοστού εδώ και λίγες ημέρες εκτυλίσσονται παρόμοιες καταστάσεις. Το εν λόγω ζήτημα όμως αποτελεί ξεχωριστό θέμα συζήτησης της σημερινής συνεδρίασης και θα συζητηθεί αργότερα.

Ωστόσο, πιστεύω ότι οι περιπτώσεις σε αυτές οι χώρες, όπου οι στρατιωτικές παρεμβάσεις ήταν αναπόφευκτες λόγω εμφυλίου πολέμου, δεν πρέπει να συγχέονται με τις περιπτώσεις των επίμαχων χωρών με το απολυταρχικό, καταπιεστικό καθεστώς, μολονότι είναι γεγονός ότι οι εν λόγω χώρες φλερτάρουν επίσης με τη χρήση βίας. Ωστόσο, πιστεύω ότι το μήνυμα της Ύπατης Εκπροσώπου προς τις συγκεκριμένες χώρες σχετικά με τη στάση τους απέναντι στη βία ήταν πολύ ισχυρό. Η στρατιωτική δράση που λαμβάνει χώρα στη Λιβύη και στην Ακτή Ελεφαντοστού αποτελεί από μόνη της ισχυρό μήνυμα προς τις τρεις αυτές χώρες. Τις τελευταίες εβδομάδες, η ευρωπαϊκή και η διεθνής κοινότητα κατάφερε να αναπτύξει μια πολύ σαφή φιλοσοφία.

Το «δικαίωμα στην προστασία» και η «ευθύνη προστασίας» είναι νέες αρχές οι οποίες εφαρμόστηκαν μόλις πρόσφατα από τη διεθνή κοινότητα και οι οποίες πρέπει επίσης να αποτελούν σήμα προειδοποίησης προς την Υεμένη, το Μπαχρέιν και όλα τα απολυταρχικά καθεστώτα της περιοχής. Τα σημερινά τεκταινόμενα, οι στρατιωτικές παρεμβάσεις, δεν θυμίζουν τόσο την κατάσταση στο Ιράκ όσο την κατάσταση στη Ρουάντα ή στο Κοσσυφοπέδιο, δηλαδή περιπτώσεις όπου η διεθνής κοινότητα χρειάστηκε να παρέμβει προκειμένου να προστατεύσει πολίτες. Πιστεύω ότι η διεθνής κοινότητα αποστέλλει σήμερα το εν λόγω ισχυρό μήνυμα στις χώρες που χρησιμοποιούν βία ενάντια στους πολίτες τους.

Κυρίες και κύριοι, το αξιότιμο θεσμικό όργανο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μου παρέχει τη δυνατότητα να απαντήσω μόνο εν συντομία σε ορισμένες πιο συγκεκριμένες προτάσεις. Θα μεταβιβάσω στην Ύπατη Εκπρόσωπο την ομόφωνη και γενική πρόταση για σύγκληση έκτακτης συνόδου του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών. Είναι σαφές ότι αυτή η πρόταση ήταν βασικό στοιχείο στη συζήτηση εδώ και θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Ομοίως, θα μεταβιβάσω επίσης στην Ύπατη Εκπρόσωπο την επίσης σαφή και ομόφωνη γνώμη σχετικά με τις εξαγωγές όπλων, η οποία εκφράστηκε εδώ σήμερα. Πιστεύω ότι πρέπει να μπορέσουμε να επιτύχουμε κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της συνεργασίας και των κυρώσεων όσον αφορά τις εν λόγω τρεις ομάδες χωρών.

Η συνεργασία, σε αντίθεση με την εφαρμογή κυρώσεων και τη στρατιωτική παρέμβαση, αποτελεί σίγουρα ιδιαίτερο καθήκον και, αν χρειαστεί, απαιτεί κυρώσεις ως έναν βαθμό σε μια ομάδα χωρών. Θεωρώ επίσης σημαντική τη δήλωση της κ. Oomen-Ruijten ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει επίσης να βασιστεί σε μεγάλο βαθμό στην Τουρκία κατά τη χάραξη της πολιτικής για την περιοχή. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τον διάλογο, καθώς επίσης και για τις παρατηρήσεις, τις ομιλίες και τις ερωτήσεις.

  Πρόεδρος. – Έχω λάβει έξι προτάσεις ψηφίσματος⁽¹⁾, οι οποίες κατατέθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12:00 το μεσημέρι.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)

  Dominique Baudis (PPE), γραπτώς. – (FR) Το ψήφισμα σχετικά με την κατάσταση στη Συρία, το Μπαχρέιν και την Υεμένη δικαιολογημένα καταγγέλλει τη βίαιη και φονική καταστολή με θύματα τους διαδηλωτές στη Συρία, την Υεμένη και το Μπαχρέιν. Οι ηγέτες αυτών των τριών χωρών δίνουν εντολές να εξαπολυθούν πυρά ενάντια στους ομοεθνείς τους, οι οποίοι δικαιολογημένα απαιτούν πολιτική ελευθερία, ανθρώπινη αξιοπρέπεια και κοινωνική δικαιοσύνη. Μέσω του συγκεκριμένου ψηφίσματος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει σθεναρά την αλληλεγγύη του προς τους πολίτες της Συρίας, του Μπαχρέιν και της Υεμένης, οι οποίοι επιδεικνύουν μεγάλο θάρρος διαδηλώνοντας για τις φιλοδοξίες τους, τη στιγμή που δυνάμεις της κυβέρνησης ανοίγουν πυρ εναντίον άοπλων πολιτών.

  Franz Obermayr (NI), γραπτώς. – (DE) Όπως και η ισλαμική πίστη, η Συρία, το Μπαχρέιν και η Υεμένη έχουν ένα κοινό στοιχείο: το απολυταρχικό καθεστώς, ανεξάρτητα από το αν ο κυβερνήτης είναι βασιλιάς, πρόεδρος ή μέλος της οικογένειας των Assad. Για τα δεδομένα της Δύσης, πρόκειται αναμφισβήτητα για μη δημοκρατικά συστήματα. Οι αυξανόμενες επαναστατικές τάσεις, όπως εκείνες στην Αίγυπτο ή την Τυνησία, εγκαταλείπονται προτού ακόμα εφαρμοστούν, και τα ανθρώπινα δικαιώματα παραμελούνται. Στην Υεμένη, για παράδειγμα, το 37% των ανήλικων κοριτσιών εξαναγκάζονται να συνάψουν υποχρεωτικούς γάμους, γεγονός που θέτει την Υεμένη στη δεύτερη θέση παγκοσμίως, μετά τη Σομαλία. Οι κυβερνήσεις αυτών των τριών χωρών πρέπει να αποδείξουν ότι εργάζονται προς όφελος και όχι εναντίον του λαού τους. Για δεκαετίες, η ΕΕ υποστήριζε και καλόπιανε αυτές τις χώρες, όσο αυτό της απέφερε οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη. Η ΕΕ θα πρέπει να αγωνιστεί πιο ενεργά για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και για την καταπολέμηση του ακραίου εξισλαμισμού σε αυτές τις χώρες.

  Kristiina Ojuland (ALDE), γραπτώς. – (EN) Μολονότι η κατάσταση στη Συρία, το Μπαχρέιν και την Υεμένη χρήζει έκτακτης αντιμετώπισης, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στην ανησυχητική κατάσταση στον Λίβανο, όπου κρατούνται αιχμάλωτοι επτά πολίτες της ΕΕ από την Εσθονία. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τη βαρόνη Ashton για την άμεση απάντηση και τη διαβεβαίωσή της πριν από δύο εβδομάδες ότι το ζήτημα θα εξεταστεί στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο στην ΕΕ. Τώρα έχουμε λάβει την πληροφορία ότι οι απαγωγείς, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι είναι μέλη του «Κινήματος για την Αναγέννηση και τη Μεταρρύθμιση», παρέδωσαν ένα ασαφές σημείωμα για λύτρα, στο οποίο αναφέρεται ότι θα ανακοινώσουν περαιτέρω απαιτήσεις σε μεταγενέστερο στάδιο. Δηλώνουν ότι οι επτά εσθονοί πολίτες είναι ζωντανοί. Θα ήθελα να ζητήσω από τη βαρόνη Ashton να συμμετάσχει στο ψήφισμα για την ομηρεία με την ιδιότητά της ως Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας. Διακυβεύονται ζωές ευρωπαίων πολιτών και αυτό απαιτεί επειγόντως την άμεση προσοχή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης. Είναι μια ευκαιρία να αποδείξει η βαρόνη Ashton την αξία της.

(1) Βλ. Συνοπτικά Πρακτικά