Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση έξι προτάσεων ψηφίσματος για τη Ζιμπάμπουε(1).
Jaroslav Paška, συντάκτης. – (SK) Κύριε Πρόεδρε, δεν είναι η πρώτη φορά που συζητάμε τον τρόπο διακυβέρνησης που εφαρμόζει ο Robert Mugabe και το κόμμα του. Τον Ιούλιο του 2008, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ένα ψήφισμα που εφαρμόζει κυρώσεις κατά του Robert Mugabe και των ακολούθων του. Ο λόγος γι’ αυτήν την απόφαση ήταν, όπως και σήμερα, οι σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την ηγεσία.
Νέα περιστατικά εκφοβισμού και συλλήψεων, καθώς και η αδιερεύνητη εξαφάνιση των πολιτικών αντιπάλων του κυβερνώντος κόμματος μάς βεβαιώνουν ότι ο Robert Mugabe και το πολιτικό του κόμμα γνωρίζουν ότι ένας δίκαιος και διαφανής πολιτικός αγώνας θα τους στερούσε την εξουσία και θα ενίσχυε την προοπτική επιβολής ποινών για την τρομοκράτηση του πληθυσμού και τη λεηλασία του πλούτου της χώρας επί σειρά ετών.
Ασφαλώς όλοι μπορούμε να συμφωνήσουμε στην έγκριση του σχεδίου ψηφίσματος, με την ελπίδα ότι τα μέτρα που έλαβε η ΕΕ θα βοηθήσουν τους πολίτες στη Ζιμπάμπουε, οι οποίοι τρομοκρατούνται από την κυβέρνησή τους, να αντιστρέψουν, με τη βοήθεια των ηγετών της κοινωνίας των πολιτών και της αντιπολίτευσης, την τρέχουσα δύσκολη κατάσταση στη χώρα με όσο το δυνατόν πιο ειρηνικά μέσα. Το να διαπιστεύσει η Ευρωπαϊκή Ένωση έναν πρεσβευτή του Robert Mugabe σε αυτήν την κατάσταση θα αποτελούσε σίγουρα προσβολή για τους αξιοπρεπείς πολίτες. Ως εκ τούτου, κυρίες και κύριοι, ας προσπαθήσουμε, τουλάχιστον μέσω της πολιτικής συμπεριφοράς μας, να προωθήσουμε σημαντικές πολιτικές αλλαγές στη Νότια Αφρική.
Geoffrey Van Orden, συντάκτης. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, από τότε που ξεκίνησα τη θητεία μου στο Κοινοβούλιο, περίπου πριν από δώδεκα χρόνια, προσπαθούμε να βοηθήσουμε τους πολίτες της Ζιμπάμπουε να αποκτήσουν μια καλύτερη ζωή και περισσότερη αισιοδοξία για το μέλλον.
Ήμασταν σαφείς σε δύο σημεία. Πρώτον, ότι εφόσον ο Robert Mugabe παρέμενε στην εξουσία, προστατευμένος από ένα μικρό ιδιοτελές στοιχείο του κόμματος Zanu-PF και των δυνάμεων ασφαλείας, λεηλατώντας τον πλούτο του κράτους για τον δικό τους προσωπικό πλουτισμό, ελάχιστη προοπτική υπήρχε για πραγματική αλλαγή. Δεύτερον, ότι εναπόκειται στον λαό της Ζιμπάμπουε, με την υποστήριξη των αφρικανών γειτόνων τους –και εδώ θα αναφέρω ειδικά τη Νότια Αφρική ασφαλώς– να επιφέρουν την απαραίτητη αλλαγή.
Ίσως, λέω ίσως, γίνεται επιτέλους μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Μπορεί να καταλάβει κανείς πότε ο Mugabe ανησυχεί: αρχίζει να πανικοβάλλεται. Η αστυνομία και οι στρατιωτικές δυνάμεις του επιτίθενται σε οποιονδήποτε θεωρούν αντίπαλο. Το MDC υποτίθεται ότι είναι ένας συνασπισμός καταμερισμού εξουσίας, αλλά τις τελευταίες ημέρες οι υπουργοί και οι βουλευτές του MDC, καθώς και ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έχουν ξυλοκοπηθεί και συλληφθεί.
Υποθέτω ότι ο εκνευρισμός του Mugabe αυξάνεται για δύο λόγους. Είδε τι συνέβη στους φίλους του και στον βασικό χρηματοδότη του, τον Gaddafi· και μόλις πριν από μία εβδομάδα, στις 31 Μαρτίου, η Κοινότητα για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής, η οποία περιλαμβάνει τη Νότια Αφρική και όλες τις γείτονες χώρες της Ζιμπάμπουε, εξέφρασε επιτέλους τη σοβαρή ανησυχία της για την αναζωπύρωση της βίας στη Ζιμπάμπουε. Απηύθυνε έκκληση για τερματισμό αυτής της βίας και για εφαρμογή όλων των στοιχείων της Συνολικής Πολιτικής Συμφωνίας. Όρισε μια ομάδα για τη δημιουργία ενός οδικού χάρτη για ειρηνικές, ελεύθερες και δίκαιες εκλογές στη Ζιμπάμπουε και σήμερα αυτή η ομάδα βρίσκεται στο Χαράρε.
Ζητούμε από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και την ΕΕ να ενισχύσουν τη δέσμευσή τους να χρησιμοποιήσουν όλη την πολιτική επιρροή τους στη Νότια Αφρική, προκειμένου να επιτευχθεί ταχεία αλλαγή για βελτίωση της κατάστασης στη Ζιμπάμπουε και να προετοιμάσουν το έδαφος για εκλογές υπό κατάλληλη εποπτεία σε μια ατμόσφαιρα απαλλαγμένη από εκφοβισμούς.
Μέχρι να υπάρξουν ενδείξεις πραγματικής αλλαγής, τα περιοριστικά μέτρα που στοχεύουν συγκεκριμένα στον Mugabe και στους στενούς συμμάχους του πρέπει να παραμείνουν εν ισχύι. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν υπάρχει περίπτωση να παράσχει η ΕΕ διαπίστευση σε έναν μονομερώς διορισμένο απεσταλμένο του Mugabe ως πρεσβευτή. Μόλις αποκατασταθεί η ελευθερία του λαού της Ζιμπάμπουε και εδραιωθεί η πραγματική δημοκρατία και το κράτος δικαίου, είμαι βέβαιος ότι η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, θα είναι διατεθειμένη να παράσχει γενναιόδωρη βοήθεια.
Judith Sargentini, συντάκτρια. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, ασχολούμαι με την κατάσταση στη Ζιμπάμπουε εδώ και δέκα χρόνια περίπου. Εργαζόμουν σε έναν οργανισμό ανάπτυξης στο Άμστερνταμ και, κάθε τόσο, φέρναμε ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ζιμπάμπουε στις Κάτω Χώρες, στην Ευρώπη, για να τους προσφέρουμε ένα περιθώριο ανάπαυσης. Όχι μόνο για να γνωρίσουν άλλους ακτιβιστές και να ανταλλάξουν τις ιστορίες τους, αλλά και για να τους δώσουμε την ευκαιρία να απομακρυνθούν από τη Ζιμπάμπουε για λίγο.
Ένα από τα άτομα που γνώρισα τότε ήταν ο Abel Chikomo, τον οποίο αναφέραμε και σε αυτό το ψήφισμα. Ένας ακτιβιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ποτέ δεν έχασε τον ενθουσιασμό του, τα κίνητρά του, για τον αγώνα όλα αυτά τα χρόνια. Άτομα όπως εκείνος είναι ο λόγος για τον οποίο εγκρίνουμε αυτά τα ψηφίσματα διότι, για να είμαι ειλικρινής, δεν νομίζω ότι ο κ. Mugabe χάνει τον ύπνο του για όλα αυτά. Αυτό που κάνουν τα εν λόγω ψηφίσματα είναι να διασφαλίζουν ότι εκείνος και οι συνάδελφοί του από το MDC θα έχουν ένα νέο κίνητρο να συνεχίσουν το έργο τους. Τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε με αυτά τα ψηφίσματα από το να επιβάλουμε κυρώσεις;
Συνεπώς, επιμένω να ενισχύσουμε τη διαδικασία Kimberley για την εμπορία διαμαντιών πολέμου σε τέτοιον βαθμό ώστε να μην επιτρέπεται καθόλου η διάθεση διαμαντιών από τη Ζιμπάμπουε για πώληση, διότι αυτά είναι ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, καταπιέζει τον λαό, χρησιμοποιεί την παιδική εργασία και ούτω καθεξής. Η εμπλοκή μας στη Ζιμπάμπουε είναι γνωστή, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να την αναφέρουμε, ξανά και ξανά, ακριβώς λόγω ανθρώπων όπως ο Abel Chikomo.
Kristiina Ojuland, συντάκτρια. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, προκαλεί σοβαρή ανησυχία το γεγονός ότι η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ζιμπάμπουε επιδεινώθηκε ιδίως κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών και αυτή η ανησυχία σχετίζεται με την εσκεμμένη παρεμπόδιση από το Zanu-PF της κυβέρνησης εθνικής ενότητας της Ζιμπάμπουε.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να απαιτήσει να τεθεί άμεσα τέλος στη δίωξη των πολιτικών αντιπάλων του Zanu-PF, των πολιτικών ακτιβιστών που συλλαμβάνονται και βασανίζονται, και των ΜΚΟ, στις οποίες έγινε έφοδος και τα μέλη τους κρατούνται αυθαίρετα. Η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει εν ισχύι τα περιοριστικά μέτρα της εις βάρος ατόμων και οντοτήτων που συνδέονται με το καθεστώς Mugabe μέχρι να διαφανούν πραγματικά στοιχεία αλλαγής προς το καλύτερο στη Ζιμπάμπουε.
Ο λαός της Ζιμπάμπουε θα πρέπει επίσης να αποκτήσει ελευθερία έκφρασης χωρίς τον φόβο της βίαιης δίωξης, της αυθαίρετης κράτησης ή του βασανισμού και όσοι διαπράττουν συστηματικά πολιτικό εκφοβισμό πρέπει να διωχθούν.
Ana Gomes, συντάκτρια. – (PT) Το κύμα καταπίεσης που πνίγει τη Ζιμπάμπουε αποτελεί σαφές προμήνυμα των προβλημάτων τα οποία θα προηγηθούν των επερχόμενων εκλογών. Η διεθνής κοινότητα και, συγκεκριμένα, οι πολιτικοί παράγοντες στην περιοχή, όπως η Κοινότητα για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής, δεν μπορούν να δεχθούν τις παρενοχλήσεις και τις αυθαίρετες συλλήψεις που πραγματοποιεί το Zanu-PF και οι δυνάμεις ασφαλείας εις βάρος ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών και μελών και υποστηρικτών του MDC, και πρέπει να απαιτήσουν μεγαλύτερο σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα πριν από τις εκλογές.
Οι έφοδοι της αστυνομίας στα γραφεία των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως το Φόρουμ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της Ζιμπάμπουε και πολλών άλλων, με τον ισχυρισμό ότι οι έρευνες γίνονται για την αναζήτηση ανατρεπτικού υλικού, και οι συλλήψεις πολλών εργαζομένων ΜΚΟ και μελών του ίδιου του MDC, καθώς και φοιτητών και νεαρών ακτιβιστών, οι οποίες αυξήθηκαν από τον Φεβρουάριο, αποτελούν τακτικές στο πλαίσιο μιας απαράδεκτης εκστρατείας εκφοβισμού. Αντί να εξαπολύουν εκστρατεία τρόμου εις βάρος όσων αρνούνται να υπογράψουν ένα αίτημα κατά των περιοριστικών μέτρων που επιβάλλει η ΕΕ σε ηγέτες που συνδέονται με τον Mugabe, οι επικεφαλής του Zanu-PF πρέπει να δώσουν περισσότερη προσοχή στα διδάγματα που μπορούν να αντλήσουν από την «Αραβική Άνοιξη» και να επιτρέψουν τη διεξαγωγή πραγματικά ελεύθερων εκλογών.
Seán Kelly, αναπληρωτής .συντάκτης. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς, θέλω να πω ότι παρεμβαίνω εξ ονόματος του συναδέλφου μου, Alain Cadec, ο οποίος θα ήταν ο ομιλητής εδώ σήμερα το απόγευμα. Από τα τρία θέματα που συζητάμε, αυτό είναι μακράν το χειρότερο και ίσως και το πιο συχνό, όπως είπαν οι ομιλητές. Ο Robert Mugabe αλωνίζει στην παγκόσμια σκηνή εδώ και πάρα πολλά χρόνια και συμπεριφέρεται με τον πλέον δικτατορικό και βάρβαρο τρόπο προς τον λαό του και ειδικά προς τους αντιπάλους στη χώρα του.
Η κυβέρνηση εθνικής ενότητας, η οποία συγκροτήθηκε το 2009 για να φέρει τη δημοκρατία, προφανώς δεν λειτουργεί, λόγω των προσπαθειών του να διασφαλίσει τη μη λειτουργία της. Ο εκφοβισμός, οι αυθαίρετες συλλήψεις και οι εξαφανίσεις –οι οποίες αποτελούν μάλλον άλλον έναν τρόπο να πει κανείς εκτελέσεις με συνοπτικές διαδικασίες– αντιπάλων, ειδικά τους τελευταίους μήνες, είναι απαράδεκτες. Ακόμα και οι ΜΚΟ δεν γλίτωσαν· έγιναν έφοδοι στα γραφεία τους και το προσωπικό τους τέθηκε υπό κράτηση, συνεπώς είναι προφανές ότι πρέπει να αναληφθεί δράση κατά αυτού του δικτάτορα.
Όπως είπε ο κ. Van Orden, τουλάχιστον η Αφρικανική Ένωση αρχίζει τώρα να διαμορφώνει ένα είδος αντίστασης εναντίον του και αυτό δίνει σε εμάς εδώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση μια ευκαιρία να συνταχθούμε μαζί της και να επιστρατεύσουμε κάθε δυνατή διπλωματική ισχύ που έχουμε στη διάθεσή μας για να διασφαλίσουμε, πρώτον, ότι ο κ. Mugabe θα σταματήσει τις συλλήψεις και τις εκτελέσεις και, δεύτερον, ότι το σύνταγμα θα γίνει δεκτό για την ελευθερία του λαού της Ζιμπάμπουε, πράγμα που θα οδηγήσει σε ελεύθερες εκλογές και στην εγκαθίδρυση μιας πραγματικά δημοκρατικής κυβέρνησης στη Ζιμπάμπουε.
Rui Tavares, συντάκτης. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, όλοι γνωρίζουμε ότι η συμφωνία του 2008, η οποία εφαρμόστηκε το 2009, για τον καταμερισμό της εξουσίας μεταξύ του Robert Mugabe και του Morgan Tsvangirai, ή μεταξύ του Zanu-PF και του MDC, δεν ήταν η ιδανική συμφωνία ούτε ήταν μια συμφωνία για έναν ιδανικό κόσμο, αλλά ήταν η μόνη δυνατή συμφωνία προκειμένου να γίνει μια προσπάθεια βελτίωσης της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στη Ζιμπάμπουε. Η αλήθεια είναι ότι ο κ. Mugabe και οι σύμμαχοί του έκαναν ό,τι μπορούσαν για να διασφαλίσουν ότι αυτή η συμφωνία δεν θα λειτουργήσει. Χρησιμοποίησαν πίεση και εκφοβισμό σε μια προσπάθεια να κάμψουν το κίνημα της αντιπολίτευσης, η οποία έχει τώρα την πλειοψηφία στην Κάτω Βουλή του κοινοβουλίου. Μόλις πριν από λίγα λεπτά, μάθαμε ότι σημειώθηκαν επιθέσεις και ασκήθηκε βία κατά ανθρώπων που είχαν συγκεντρωθεί γύρω από ένα μνημείο όπου υπήρχαν αγωνιστές του MDC.
Είναι σημαντικό η ΕΕ να μην αποστρέψει το βλέμμα της από όσα συμβαίνουν στη Ζιμπάμπουε, να μην επιτρέψει στον κ. Mugabe να γλιτώσει με το τελευταίο κόλπο του, του διορισμού ενός πρεσβευτή χωρίς να περάσει από τους συνταγματικούς μηχανισμούς της χώρας, και επίσης να διασφαλίσει ότι η πώληση διαμαντιών δεν θα ωφελήσει τον κ. Mugabe και τους συμμάχους του.
Filip Kaczmarek, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, δεν θα χαρούν όλοι στη Ζιμπάμπουε με τη σημερινή συζήτηση, καθώς σε λίγες ημέρες, στις 18 Απριλίου θα είναι η Ημέρα Ανεξαρτησίας στη Ζιμπάμπουε. Όσοι κάνουν άσχημα πράγματα σε αυτήν τη χώρα δεν θα χαρούν τον εορτασμό της.
Οι συμφωνίες σχετικά με την κατανομή εξουσίας συχνά παρουσιάζουν προβλήματα. Αυτό οφείλεται στο ότι, γενικά, δεν αντικατοπτρίζουν το αποτέλεσμα μιας δημοκρατικής απόφασης των πολιτών, αλλά έναν συμβιβασμό που υπαγορεύεται από την κατάσταση. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση της Ζιμπάμπουε. Ωστόσο, οι συμφωνίες για τον καταμερισμό της εξουσίας μπορούν να είναι αποδεκτές και να έχουν θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία αν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Μία από αυτές είναι η βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γι’ αυτό ασχολούμαστε με τα ανθρώπινα δικαιώματα σε αυτήν τη χώρα. Για παράδειγμα, είναι αμφίβολο αν τα περιοριστικά μέτρα αποτελούν ένα αναγκαίο και αποτελεσματικό εργαλείο. Ωστόσο, δεν πρέπει να επιτρέψουμε να κακοποιούνται και να παρενοχλούνται οι άνθρωποι που δεν θέλουν να υπογράψουν μια αίτηση η οποία ζητά την κατάργηση αυτών των μέτρων. Γι’ αυτό προστατεύουμε όσους αγωνίζονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Κρίτων Αρσένης, εξ ονόματος της ομάδας S&D. – Κύριε Πρόεδρε, το κόμμα του Mugabe και οι μηχανισμοί του αυτή τη στιγμή, όπως είπαν και οι συνάδελφοι, απειλούν, βασανίζουν, χτυπούν οποιονδήποτε αγωνίζεται για τη δημοκρατία, τις δημοκρατικές ελευθερίες και τη μετάβαση σ' ένα ομαλό δημοκρατικό καθεστώς στη Ζιμπάμπουε.
Έχουμε ευθύνη για το τι γίνεται στην Αφρική. Στην ιστορία της δημοκρατίας στην ήπειρο αυτή, έχουμε παρέμβει πάρα πολλές φορές, ιδίως στην αρχή της δημιουργίας αυτών των νέων χωρών, και έχουμε εμποδίσει δημοκρατικές διαδικασίες όταν απειλούνταν και τα δικά μας συμφέροντα. Έχουμε, ως εκ τούτου, διπλό χρέος να βοηθήσουμε ν' αποκτήσει η Ζιμπάμπουε δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση.
Συναισθηματικά αυτή η κατάσταση για τους Έλληνες είναι ιδιαίτερα σημαντική. Από το 1967 έως το 1974 είχαμε μια ιδιαίτερα σκληρή δικτατορία, και τότε οποιαδήποτε καταδίκη ερχόταν από το Συμβούλιο της Ευρώπης ή διεθνείς οργανισμούς, έδινε μια ελπίδα σ' όλους τους πολίτες που αγωνίζονταν στην Ελλάδα.
Γι' αυτό το λόγο πρέπει να μη δεχτούμε οποιαδήποτε σχέση με παράτυπα διορισμένους εκπροσώπους της Ζιμπάμπουε και τους πρώην συνεργάτες του καθεστώτος Mugabe και πρέπει να εγγυηθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με τις χώρες της περιοχής της, τη μετάβαση της Ζιμπάμπουε στη δημοκρατία, αλλά και την εφαρμογή της διαδικασίας Κίμπερλι.
Charles Tannock, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η ΕΕ υποστηρίζει τη διαδικασία Kimberley, η οποία σκοπό έχει να εξαλείψει τα διαμάντια των αφρικανικών συγκρούσεων –τα λεγόμενα ματωμένα διαμάντια– από την παγκόσμια αγορά. Ωστόσο, οι πρόσφατες εξελίξεις στη Ζιμπάμπουε είναι ανησυχητικές. Ο πρόεδρος της διαδικασίας Kimberley, κ. Mathieu Yamba από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, αποφάσισε μονομερώς και χωρίς διαβούλευση να επιτρέψει την εμπορία διαμαντιών από το ορυχείο Marange της Ζιμπάμπουε. Αυτό το ορυχείο, σχετικά με το οποίο συζητήσαμε πέρυσι στο Κοινοβούλιο, το κατέλαβε ο πρόεδρος Robert Mugabe και οι υποστηρικτές του. Κατασχέθηκαν τα σπίτια εκατοντάδων ανθρώπων και υπάρχουν αξιόπιστες αναφορές ότι οι δυνάμεις ασφαλείας του βασάνισαν, βίασαν, και σκότωσαν ακόμη, κατοίκους της περιοχής.
Η πώληση διαμαντιών από το ορυχείο Marange θα βοηθήσει τον Mugabe να εδραιώσει περαιτέρω την τυραννική κυριαρχία του στη Ζιμπάμπουε και να κάνει πλούσιους τους εγκληματίες του στο Zanu-PF. Γι’ αυτό ζητώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως μέλος της διαδικασίας Kimberley, να θέσει αυτό το σκάνδαλο σε ύψιστη προτεραιότητα και να επιμείνει στην επαναφορά της συναινετικής λήψης αποφάσεων στη διαδικασία Kimberley. Γενικότερα, ζητώ εδώ και καιρό ένα παρόμοιο σύστημα, μια πιστοποίηση, που θα καλύπτει άλλους φυσικούς πόρους της Αφρικής, προκειμένου να εμποδίζονται οι βίαιες κυβερνήσεις ή οι ομάδες ανταρτών να πωλούν μεταλλεύματα για να χρηματοδοτούν τις αγορές όπλων. Χαίρομαι που συνεργάζομαι με τη διεθνούς φήμης ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που εδρεύει στο Λονδίνο, Global Witness σε αυτήν την προσπάθεια, στην οποία η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι πρωτοπόρος με την έγκριση της πράξης Dodd-Frank.
Cristian Dan Preda (PPE). – (RO) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου καταρχάς να πω ότι κάθε φορά που ακούω συζητήσεις για τον Robert Mugabe, βλέπω μπροστά μου τον ρουμάνο δικτάτορα, Nicolae Ceauşescu. Μάλιστα, τη δεκαετία του 1980, ο Mugabe ήταν συχνός προσκεκλημένος του Ceauşescu, μαζί με τον Gaddafi. Είμαι ευγνώμων στον κ. Van Orden, διότι μου θύμισε τη σχέση μεταξύ του Mugabe και του Gaddafi.
Πιστεύω, μάλιστα, ότι ο Mugabe έμαθε κάτι από τον Ceauşescu, δηλαδή το μίσος για τους ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών. Τα 46 μέλη της κοινωνίας των πολιτών που συνελήφθησαν στις 19 Φεβρουαρίου από τις δυνάμεις ασφαλείας στη Ζιμπάμπουε κατηγορούνται για προδοσία. Τώρα κινδυνεύουν να καταδικαστούν σε θάνατο. Αυτή είναι η ποινή. Το μόνο «έγκλημά» τους είναι ότι συζητούσαν αυτά που συνέβησαν στην Αίγυπτο και στην Τυνησία.
Η λύση για το καθεστώς Mugabe είναι να διεξαγάγει δίκαιες και ελεύθερες εκλογές. Ας ελπίσουμε ότι αυτό θα καταστεί δυνατό εν προκειμένω.
Sari Essayah (PPE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, τον Φεβρουάριο, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με την κατάσταση στη Ζιμπάμπουε. Η περίοδος ισχύος των κυρώσεων της ΕΕ θα συνεχιζόταν, διότι δεν σημειώθηκε επαρκής πρόοδος στις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις της χώρας.
Η άρση των περιορισμών προϋποθέτει την επίτευξη απτής προόδου στην εφαρμογή της συμφωνίας καταμερισμού πολιτικής εξουσίας του 2008. Αυτή η σαφής συμφωνία καταμερισμού εξουσίας δεν κατέστη ικανή να εμποδίσει τις δυνάμεις ασφαλείας του Mugabe να συνεχίσουν να διώκουν τους αντιπάλους τους, οι οποίοι, και αυτήν τη στιγμή, συλλαμβάνονται, βασανίζονται και δολοφονούνται, ακόμα και σε υπουργικό επίπεδο.
Καθώς οι κυρώσεις της ΕΕ δεν στοχεύουν τον λαό της Ζιμπάμπουε, η ΕΕ επί του παρόντος εξακολουθεί να αποτελεί τον μεγαλύτερο πάροχο βοήθειας της χώρας, την οποία προσφέρει για τη γεωργία και την παραγωγή τροφίμων. Η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να ασκεί πίεση στον Mugabe και, αν υπάρξει απόφαση για διεξαγωγή εκλογών, η ΕΕ πρέπει να συμμετέχει ως παρατηρητής.
Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (S&D). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, από την τελευταία μας συζήτηση σχετικά με τη Ζιμπάμπουε πέρυσι, η κατάσταση σε αυτήν τη χώρα της μεσημβρινής Αφρικής δεν έχει αλλάξει. Η ανεργία έφτασε στο 90%, το μέσο προσδόκιμο ζωής είναι τα 44 έτη και οι πολίτες αυτής της χώρας δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης. Είναι προφανές ότι η πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε πριν από δύο χρόνια από τον πρόεδρο Mugabe και τον πρωθυπουργό Tsvangirai δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες που δημιούργησε και ότι απαιτείται μια νέα, απολύτως δημοκρατική λύση. Η εσωτερική κατάσταση στη Ζιμπάμπουε δεν άλλαξε τους τελευταίους έξι μήνες, αλλά η εξωτερική κατάσταση έχει αλλάξει. Σήμερα, συζητάμε για μια χώρα στο πλαίσιο της «Άνοιξης των Εθνών» στην Αφρική και μολονότι το Χαράρε απέχει 6.000 χιλιόμετρα από την Τύνιδα, η πιο πρόσφατη περίπτωση της Ακτής Ελεφαντοστού δείχνει ότι ορισμένες φορές η δημοκρατία δεν γνωρίζει σύνορα. Ως εκ τούτου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε να λάβει υπόψη την τρέχουσα διεθνή κατάσταση και τον έντονο αναπροσανατολισμό της εσωτερικής πολιτικής και, πάνω απ’ όλα, να σταματήσει την καταπίεση της πολιτικής αντιπολίτευσης, να απελευθερώσει τους εκπροσώπους της από τη φυλακή και να τους επιτρέψει να συμμετάσχουν στις εκλογές.
Πριν από έξι μήνες είπα ότι μια φτωχή χώρα όπως η Ζιμπάμπουε δεν έχει περιθώρια να αναζητά εναλλακτικά προβλήματα. Σήμερα, πιστεύω ότι η αφρικανική «Άνοιξη των Εθνών» προσθέτει άλλο ένα πρόβλημα στο πολιτικό χρέος του προέδρου Mugabe.
Cristian Silviu Buşoi (ALDE) . – (RO) Κύριε Πρόεδρε, ως μέλος της αντιπροσωπείας για τις σχέσεις με το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο, πιστεύω ακράδαντα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως η λαίδη Ashton, θα πρέπει να τηρήσουν αυστηρή στάση κατά των πράξεων του καθεστώτος Mugabe, οι οποίες περιλαμβάνουν τον εκφοβισμό και την παρενόχληση των ακτιβιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και να ενθαρρύνουν τον σεβασμό για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών, περιλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης και του συνέρχεσθαι, για τις οποίες η Ζιμπάμπουε δεσμεύθηκε επίσημα σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Ζιμπάμπουε πρέπει να τηρήσει τις διεθνείς δεσμεύσεις της, περιλαμβανομένου του Αφρικανικού Χάρτη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών, καταργώντας όλους τους εθνικούς νόμους της που δεν συνάδουν με τα διεθνή κείμενα για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Επίσης, πιστεύω ειλικρινά ότι οι χώρες στην περιοχή, και κυρίως η Νότια Αφρική, θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην υποστήριξη της επιστροφής στη δημοκρατία και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ζιμπάμπουε.
Elena Băsescu (PPE). – (RO) Κύριε Πρόεδρε, τα γεγονότα που εκτυλίσσονται στη Ζιμπάμπουε κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην αφρικανική ήπειρο. Με την προοπτική των εκλογών τον Ιούνιο, ο Πρόεδρος Mugabe έχει εξαπολύσει μια εκστρατεία εκφοβισμού κατά των πολιτικών αντιπάλων του. Εκατοντάδες κυβερνητικοί αξιωματούχοι, ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αντίπαλοι του καθεστώτος συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων μηνών. Αυτή η κατάσταση είναι απαράδεκτη.
Επιπλέον, η εκπόνηση ενός δημοκρατικού συντάγματος αναβλήθηκε για έναν χρόνο από τον Mugabe. Ο νέος θεμελιώδης νόμος θα εγγυόταν τη διεξαγωγή των εκλογών υπό συνθήκες διαφάνειας.
Πρέπει να επισημάνω ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας έχει πληγεί σοβαρά. Ο πρόεδρος υποστηρίζει την κρατικοποίηση του μεταλλευτικού τομέα, ο οποίος είναι ο βασικός οικονομικός τομέας στη Ζιμπάμπουε. Αυτό το μέτρο είναι επιζήμιο καθώς οι ξένες επενδύσεις στον εν λόγω τομέα είναι αυτές που διατήρησαν τη σταθερότητα του κράτους μετά την οικονομική κρίση.
Mitro Repo (S&D). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, στη Ζιμπάμπουε, ο πρόεδρος Mugabe και το κόμμα Zanu-PF δεν κατάφεραν να τηρήσουν τους όρους της Συνολικής Πολιτικής Συμφωνίας που συνήφθη το 2009. Η Ζιμπάμπουε δεν κατάφερε να μεταβεί στη δημοκρατία. Αντιθέτως, τους τελευταίους μήνες, σημειώθηκε σαφής αύξηση του εκφοβισμού των πολιτικών αντιπάλων και του αριθμού των αυθαίρετων συλλήψεων και των εξαφανίσεων. Οι προσπάθειες δημιουργίας σταθερότητας δεν θα αποφέρουν καρπούς σε ένα πολιτικό κλίμα όπως το σημερινό.
Η Ζιμπάμπουε εξακολουθεί να παραμένει μια χώρα όπου μπορεί κανείς να κακοποιηθεί ή να βασανιστεί για τις πολιτικές του πεποιθήσεις. Το νομοθετικό σύστημα, το οποίο καταπιέζει την ελεύθερη και ανοικτή δημοσιογραφία, περιορίζει το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης. Οι δημοσιογράφοι παρενοχλούνται. Πρέπει να γίνει ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να υποστηριχθεί η πρόοδος της χώρας στην πορεία προς την αληθινή δημοκρατία και την οικονομική ανάπτυξη.
Ορθώς λοιπόν τον Φεβρουάριου του τρέχοντος έτους το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να επεκτείνει τα περιοριστικά μέτρα σχετικά με άτομα και οργανώσεις που συνδέονται με την κυβέρνηση του Mugabe και να διατηρήσει αρχείο της μαύρης λίστας. Πιστεύω επίσης ότι αυτά τα μέτρα πρέπει να συνεχιστούν μέχρι να έχουμε πραγματικές ενδείξεις ειλικρινούς αλλαγής στη Ζιμπάμπουε. Ωστόσο, τα μέτρα πρέπει να εστιάζονται μόνο στη διεφθαρμένη κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε και δεν πρέπει να επιδεινώσουν τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο λαός της Ζιμπάμπουε.
Albert Deß (PPE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, όταν ήμουν παιδί, λάμβανα επιστολές από την τότε Ροδεσία. Τρεις από τις αδελφές του παππού μου ήταν καθολικές μοναχές στην τότε Ροδεσία και στη Νότια Αφρική. Ποτέ δεν έγραψαν ότι ο λαός της Ροδεσίας πεινούσε. Τα νέα που ακούμε σήμερα από αυτήν τη χώρα είναι εντελώς απαράδεκτα. Η Ροδεσία, και μετέπειτα Ζιμπάμπουε, ήταν ο σιτοβολώνας της μεσημβρινής Αφρικής. Ο κ. Mugabe –ένας κομμουνιστής σοσιαλιστής δικτάτορας– κατάφερε να μετατρέψει αυτόν τον σιτοβολώνα σε ζώνη λιμού.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους μου που επανέφεραν αυτό το θέμα στην ημερήσια διάταξη. Είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι επιτράπηκε σε αυτόν τον δικτάτορα, τον κ. Mugabe, να τρομοκρατεί τον λαό της Ζιμπάμπουε για τόσα πολλά χρόνια. Πιστεύω ότι το κλειδί για να τεθεί τέρμα σε αυτήν την κατάσταση βρίσκεται στη μεσημβρινή Αφρική. Λυπάμαι που το λέω, αλλά εφόσον η Νότια Αφρική δεν βάζει αυτόν τον δικτάτορα στη θέση που του αξίζει, θα συνεχίσει να τρομοκρατεί τον λαό του.
Maroš Šefčovič, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, νομίζω πως όλοι θα συμφωνήσουμε ότι η Ζιμπάμπουε και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της βρίσκονται στην ατζέντα μας εδώ και πάρα πολύ καιρό. Η παραμικρή ελπίδα για μια θετική εξέλιξη συνθλίβεται αμέσως από εξάρσεις πολιτικής καταπίεσης και βίας. Αυτό ακριβώς συνέβη και μόλις πριν από δύο μήνες. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Ένωση υποχρεώθηκε να προχωρήσει στην ανανέωση των περιοριστικών μέτρων της, για όγδοη φορά, τον περασμένο Φεβρουάριο.
Με αυτήν τη σαφή κίνηση, θέλαμε να τονίσουμε την καίρια σημασία μιας συμφωνίας μεταξύ των κυβερνητικών κομμάτων για τα αναγκαία μέτρα που θα οδηγούσαν σε εκλογές στη χώρα. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ τόνισε τη βούλησή της να αναθεωρήσει την απόφασή της ανταποκρινόμενη στις περαιτέρω απτές εξελίξεις στην περιοχή.
Η ΕΕ εκφράζει την έντονη ανησυχία της για την έξαρση της πολιτικής βίας που παρατηρούμε τους τελευταίους μήνες στη Ζιμπάμπουε. Στις 11 Μαρτίου, μαζί με 21 πρεσβείες και αντιπροσωπείες, η ΕΕ εξέδωσε μια δήλωση για να εκφράσει τις ανησυχίες της σχετικά με την αύξηση του πολιτικού εκφοβισμού και της βίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ επικροτεί το αποτέλεσμα της πρόσφατης διάσκεψης κορυφής της SADC στις 31 Μαρτίου 2011. Το ανακοινωθέν της SADC απευθύνει έκκληση για άμεσο τερματισμό της βίας, του εκφοβισμού, της ρητορικής μίσους και της παρενόχλησης, και ζητά από την κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε να ολοκληρώσει όλα τα αναγκαία βήματα για τη διεξαγωγή εκλογών. Προσφέρει βοήθεια έτσι ώστε οι εκλογές να οργανωθούν σύμφωνα με τις αρχές της SADC και τις κατευθυντήριες γραμμές που διέπουν τις δημοκρατικές εκλογές. Γι’ αυτόν τον λόγο, η SADC θα διορίσει υπαλλήλους που θα συμμετάσχουν στην ομάδα διευκόλυνσης της Νότιας Αφρικής και θα συνεργαστούν με την κοινή επιτροπή εποπτείας και εφαρμογής.
Η ΕΕ πιστεύει ότι οι ενισχυμένες προσπάθειες διευκόλυνσης και διαμεσολάβησης από τη SADC και τη Νότια Αφρική αποτελούν βασικό στοιχείο για την πρόληψη της περαιτέρω αστάθειας στη Ζιμπάμπουε. Η ΕΕ επικροτεί τις προσπάθειες της περιοχής να μεσολαβήσει στην κρίση της Ζιμπάμπουε.
Η Νότια Αφρική, με την ιδιότητά της ως διαμεσολαβητή, μαζί με τη SADC, ως εγγυήτρια της Συνολικής Πολιτικής Συμφωνίας, αποφάσισαν να διαπιστεύσουν τον πρεσβευτή της Ζιμπάμπουε. Αυτήν τη στιγμή, η διατήρηση ενός ανοικτού επίσημου διαύλου επικοινωνίας με τη Ζιμπάμπουε και η διατήρηση ενός διαλόγου με την κυβέρνηση ευρείας αντιπροσώπευσης είναι ζωτικής σημασίας και δεν θα πρέπει να θέσουμε σε κίνδυνο τη θέση του πρεσβευτή της ΕΕ στο Χαράρε. Η ΕΕ θα ενεργήσει και θα προχωρήσει σε στενή συνεργασία με όλα τα κράτη μέλη της.
Η ΕΕ παραμένει ο μεγαλύτερος πάροχος αναπτυξιακής βοήθειας στη Ζιμπάμπουε. Θέλουμε να εκφράσουμε με σαφήνεια ότι είμαστε αυστηροί με το καθεστώς, αλλά προσπαθούμε να βοηθήσουμε τον λαό. Με την εκταμίευση περίπου 365 εκατομμυρίων από τότε που συνάφθηκε η Συνολική Πολιτική Συμφωνία το 2009, είμαστε –όπως είπα– ο μεγαλύτερος δωρητής.
Οι πόροι διοχετεύονται μόνο μέσω των οργάνων του ΟΗΕ και εξειδικευμένων ΜΚΟ. Από το 2009, η ΕΕ υποστήριξε επίσης μεταρρυθμίσεις στον τομέα της διακυβέρνησης, όπως ορίζει η Συνολική Πολιτική Συμφωνία, περιλαμβανομένης της διαδικασίας της συνταγματικής μεταρρύθμισης. Η ΕΕ επίσης χρηματοδοτεί προγράμματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων προγραμμάτων από υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πρέπει απλώς να ελπίζουμε ότι όλη η διεθνής πίεση θα οδηγήσει τελικά σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές στη Ζιμπάμπουε και στη σταδιακή ομαλοποίηση της πολύ δύσκολης κατάστασης σε αυτήν τη χώρα.
Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)
Alain Cadec (PPE), γραπτώς. – (FR) Τους τελευταίους μήνες, πολλοί αντίπαλοι του καθεστώτος Mugabe καθώς και εκπρόσωποι ΜΚΟ συνελήφθησαν αυθαίρετα από τις αρχές της Ζιμπάμπουε. Το κόμμα του κ. Mugabe εμποδίζει συστηματικά την κυβέρνηση εθνικής ενότητας της Ζιμπάμπουε, η οποία σχηματίστηκε το 2009, να προετοιμάσει το έδαφος για μια δημοκρατική μετάβαση και αξιόπιστες εκλογές. Πρέπει να τεθεί αμέσως τέρμα σε κάθε είδους πολιτική βία που ασκείται από τους υποστηρικτές του κ. Mugabe. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της πρέπει να συνεργαστούν ενεργά με την Αφρικανική Ένωση και την Κοινότητα για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι μελλοντικές εκλογές δεν θα διεξαχθούν σε κλίμα εκφοβισμού και βίας. Επικροτώ το γεγονός ότι το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζητά από όλα τα πολιτικά κόμματα της Ζιμπάμπουε να εργαστούν από κοινού για την εκπόνηση ενός νέου δημοκρατικού συντάγματος, αποδεκτού από όλους τους πολίτες της Ζιμπάμπουε, πριν από τις προσεχείς εκλογές.
Monica Luisa Macovei (PPE), γραπτώς. – (RO) Για άλλη μία φορά, βλέπουμε ότι ο εκφοβισμός, οι συλλήψεις, η βία, ακόμα και τα βασανιστήρια, είναι τα όπλα που χρησιμοποιεί ο Mugabe κατά των πολιτικών αντιπάλων του και της κοινωνίας των πολιτών. Οι δυνάμεις που πρόσκεινται στον Mugabe εκφόβισαν τους υπουργούς της αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Παρενόχλησαν τους ηγέτες των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνέλαβαν 46 εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών με την κατηγορία της προδοσίας, ορισμένοι εκ των οποίων ξυλοκοπήθηκαν ή ακόμα και βασανίστηκαν κατά τη διάρκεια της κράτησής τους. Μια βιώσιμη διάρθρωση δεν μπορεί να οικοδομηθεί με βάση τον φόβο και τον τρόμο ή σε βάρος της κοινωνίας των πολιτών και των πολιτικών ελευθεριών. Ζητώ από την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξει τις προσπάθειες διεξαγωγής ελεύθερων εκλογών στη Ζιμπάμπουε, απαλλαγμένων από βία και εκφοβισμό. Απαιτείται μια νόμιμη κυβέρνηση που θα σέβεται τα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, με άλλα λόγια, θα δείχνει σεβασμό στους ανθρώπους. Η ενίσχυση των περιορισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά των ανθρώπων του Mugabe πρέπει να είναι ένα από τα μέτρα.