Pełne sprawozdanie z obrad

Poniedziałek, 6 czerwca 2011 r. - Strasburg

17. Procedura wyboru nowego dyrektora zarządzającego MFW i zewnętrzna reprezentacja strefy euro (debata)

  Przewodnicząca – Kolejnym punktem porządku obrad jest oświadczenie Komisji w sprawie wyboru nowego dyrektora zarządzającego MFW i zewnętrznej reprezentacji strefy euro.

  Olli Rehn, komisarz – Pani Przewodnicząca, Szanowni Państwo! Dziękuję za Państwa bardzo ważne pytania. Komisja z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady Wykonawczej MFW z dnia 20 maja tego roku, zawierającą wyjaśnienia dotyczące procedury wyboru następnego dyrektora zarządzającego MFW.

Komisja podziela opinię, że procedura wyboru musi być jawna, przejrzysta i oparta na kryteriach merytorycznych. Dzięki temu kandydaci ze wszystkich państw należących do MFW będą mogli rywalizować w oparciu o kompetencje, przy uwzględnieniu wszystkich istotnych aspektów.

Państwa członkowskie UE uzgodniły, że udzielą poparcia kandydatowi o najlepszych kwalifikacjach, który spełnia wysokie standardy wymagane do wypełniania obowiązków przypisanych temu bardzo ważnemu stanowisku. Taki kandydat będzie musiał w szczególności wykazać się wysokimi umiejętnościami, zaangażowaniem w wielostronną koordynację i rozległą wiedzą z zakresu międzynarodowych spraw gospodarczych, finansowych i monetarnych. Komisja popiera te uzgodnienia.

Komisja w pełni popiera kandydaturę pani minister Christine Lagarde. Jest to kandydatka kompetentna i z doświadczeniem, która zdobyła uznanie naszych partnerów w społeczności międzynarodowej. Nie tylko wykazuje się bardzo dobrą znajomością gospodarki europejskiej i procesu decyzyjnego UE, co bardzo liczy się w tych czasach, ale również ma bardzo duże doświadczenie w globalnym zarządzaniu gospodarczym, nabyte na przykład podczas skutecznego sprawowania przewodnictwa grupie G-20.

Dodam również, że w ubiegłym roku podczas szczytu państw G-20 w Seulu, w Korei, zostało osiągnięte porozumienie w sprawie ograniczenia względnej liczby europejskich przedstawicieli w Radzie MFW o dwa miejsca, żeby zwiększyć liczbę głosów i reprezentację państw o gospodarkach wschodzących.

Kwestia zewnętrznej reprezentacji strefy euro, jakkolwiek związana z ogólną reformą Międzynarodowego Funduszu Walutowego, nie ma bezpośredniego związku z wyborem dyrektora zarządzającego MFW. Komisja jest zdania, że stopniowe przejście do jednego miejsca w MFW dla Unii Europejskiej, lub przynajmniej dla strefy euro, leży we wspólnym interesie Europy, Unii i jej państw członkowskich. Przejście stopniowe i powolne.

Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo! Jak Państwu wiadomo, jestem zdecydowanym zwolennikiem reformy i wzmocnienia zarządzania gospodarczego w UE, w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym. W dążeniach do realizacji tego celu wolę stosować sprawdzone metody Jeana Monneta: Europę buduje się poprzez osiąganie konkretnych postępów w realnym życiu, jeden krok na jeden raz, robiąc to większe, to mniejsze kroki.

Dlatego też zakończmy najpierw reformę naszego wewnętrznego zarządzania, która jest pilnie potrzebna i będzie wielkim krokiem naprzód, gdy już zostanie wdrożona. Dopiero potem zajmijmy się kwestią zewnętrznej reprezentacji, która – po uzgodnieniu i wprowadzeniu w życie – będzie kolejnym dużym krokiem naprzód. Jeden duży krok na jeden raz.

  Corien Wortmann-Kool, w imieniu grupy PPE – (NL) Pani Przewodnicząca! Kiedy były dyrektor zarządzający Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) objął to stanowisko, powstały poważne wątpliwości co do użyteczności i skuteczności MFW. Teraz wiemy lepiej, po trudnych doświadczeniach w czasie kryzysu, jak silnie jesteśmy wzajemnie powiązani na szczeblu międzynarodowym. Właśnie w takich czasach kryzysu można się także nauczyć lepiej nawzajem się odnajdywać, dowiedzieliśmy się też, jak ważna jest rola i doświadczenie MFW, nawet dla nas, w Europie. Jest więc również ważne, żeby w najbliższych latach MFW odgrywał kluczową rolę w globalnym zarządzaniu i osiąganiu większej stabilności finansowej i monetarnej na świecie.

Niestety w czasie tego kryzysu euro z doświadczeń wyciągnęliśmy bardzo bolesne wnioski. Zapewne wie Pan, do czego zmierzam. Dzisiaj rozmawiamy na temat nowego kandydata, który w przyszłości zajmie stanowisko dyrektora zarządzającego MFW. Zupełnie słusznie mówi Pan, że wybór ten musi być procesem jawnym, ale wcale nie musimy się kryć z tym, że my, Europa, mamy doskonałego kandydata. Cieszę się, że my, w Parlamencie, dzięki tej debacie mamy również możliwość wyraźnie poprzeć tego kandydata.

W czasie kryzysu liczy się to, że mamy kobietę o wybitnych kwalifikacjach kandydującą na to eksponowane stanowisko, ponieważ w dobie kryzysu kobiece zalety mogą przynieść rzeczywistą wartość dodaną, której dopełnieniem jest jakość. Pani Lagarde ma także doświadczenie nabyte po obu stronach Atlantyku i w dziedzinie wielostronnego zarządzania. Również z tego względu jest znakomitą kandydatką. Mam nadzieję, że z naszym poparciem będzie Pan bardziej przekonany, żeby zaproponować kandydaturę pani Lagarde na stanowisko kolejnego dyrektora zarządzającego MFW.

  Pervenche Berès, w imieniu grupy S&D – (FR) Pani Przewodnicząca, Panie Komisarzu! Właściwie zastanawiam się, dlaczego chciał Pan złożyć to oświadczenie. W gruncie rzeczy swoje wystąpienie zakończył Pan słowami: „Cały nasz czas poświęcamy dziś reformie zarządzania gospodarczego; na temat zewnętrznej reprezentacji strefy euro będziemy rozmawiać później”.

Proszę mi wybaczyć, ale nie zgadzam się z pańskim podejściem, ponieważ dzisiaj jednym z głównych problemów w Unii Europejskiej jest sprawa zewnętrznej reprezentacji strefy euro. Obecnie doskonale wiadomo, jak łatwo wojna walutowa może zniweczyć wszystkie wysiłki obywateli w strefie euro, o których podjęcie prosi się w imię oszczędności i poprawy sytuacji w dziedzinie długu państwowego. Dlatego też Europejczycy nie mogą stawiać wymagań w sprawach wewnętrznych, jednocześnie nie wykazując żadnego zainteresowania losami ich waluty, którą się pomiata – jak ma to miejsce obecnie – na rynkach międzynarodowych. Bez wewnętrznej ochrony nie będzie ochrony zewnętrznej.

Proszę więc wybaczyć, ale nie podzielam Pana punktu widzenia w tej sprawie. Wiem, że zadanie jest trudne, ale Parlament Europejski już od kilku lat popiera koncepcję dążenia w kierunku zewnętrznej reprezentacji strefy euro, zwłaszcza w Międzynarodowym Funduszu Walutowym (MFW).

Trzeba przyznać, że kiedy Dominique Strauss-Kahn został powołany na dyrektora zarządzającego MFW, sytuacja była zupełnie inna: wypowiadały się na ten temat osoby kolejno zarządzające organizacją. Pan Strauss-Kahn sam powiedział, że być może jest ostatnim Europejczykiem, który pełni funkcję szefa MFW. Od tego czasu sytuacja znacznie się zmieniła. Regionem, dla którego interwencja MFW ma obecnie niezwykle istotne znaczenie, jest dziś Europa. Widzimy, że – oprócz interwencji MFW – interwencja dużych amerykańskich banków inwestycyjnych ma także ważną rolę do odegrania. Widzimy też, że wcześniej czy później może wyniknąć sprawa sytuacji gospodarczej Stanów Zjednoczonych i z uzasadnionych względów może być omawiana na forum MFW.

Wszystkie te aspekty składają się na o wiele bardziej skomplikowany obraz niż samo podjęcie decyzji co do tego, która osoba powinna kierować w przyszłości MFW. Oczywiście Europejczycy powinni być reprezentowani – powinni odgrywać rolę w tej jednej z najważniejszych instytucji – ale od Pana pragnę uzyskać podstawową informację: jaką politykę chcemy prowadzić na arenie międzynarodowej? Jaki mandat ma przypaść w udziale Europie na arenie międzynarodowej, jeśli wziąć pod uwagę nasze wysiłki wewnętrzne, wpływ rynków znajdujących się poza granicami Unii Europejskiej i ich wpływ na inwestycje, spekulację i zatrudnienie w Europie?

Naszym zdaniem każdego, kto w przyszłości będzie zarządzał MFW czeka trudne zadanie: niezależnie od tego, czy będzie to kobieta, czy mężczyzna, taka osoba nie może zniweczyć postępów osiągniętych przez Dominique’a Strauss-Kahna, który przesunął bardzo nieznacznie granice tego, czym był konsensus waszyngtoński. Możemy już teraz zobaczyć usztywnienie postaw w instytucjach; uważamy, że takie podejście jest niewłaściwe.

I wreszcie: trzeba będzie również poruszyć sprawę miejsca MFW w ramach systemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, a jeśli Europejczycy zaproponują kandydata, muszą zapewnić, żeby mandat, którego udzielają takiej osobie, był skonstruowany w sposób umożliwiający jej podejmowanie starań o wprowadzenie globalnego zarządzania w pewnej formie adekwatnej do wyzwań po kryzysie, przed którymi stoimy.

  Olle Schmidt, w imieniu grupy ALDE – (SV) Pani Przewodnicząca! Dziękuję za odpowiedź, Panie Komisarzu Rehn. Spodziewamy się, że do końca czerwca zostanie powołany nowy dyrektor zarządzający Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) na miejsce pana Dominique’a Strauss-Kahna, który – jak wszyscy wiemy – został oskarżony o bardzo poważne przestępstwo, a takie oskarżenie przypuszczalnie przyczyniło się niestety do naruszenia reputacji MFW. Teraz, w tych burzliwych czasach, należy więc mianować nowego kompetentnego dyrektora zarządzającego instytucji tak ważnej na świecie jak ta, a proces jego wyboru musi być jawny.

Podobnie jak moje koleżanki i koledzy posłowie, z zadowoleniem przyjmuję kandydaturę minister finansów Francji, pani Christine Lagarde. Uważam, że wszyscy uznajemy ją za osobę bardzo kompetentną. Ma ona również poparcie kilku państw członkowskich i Komisji Europejskiej. Tylko dlaczego nie możemy się porozumieć w sprawie wspólnej procedury nominacji? Dzięki niej Europa miałaby większy wpływ, a tego nam brakuje. Gdybyśmy mieli wspólną procedurę i gdyby Komisja przyjęła pełną odpowiedzialność, zostałaby również wzmocniona reputacja UE, euro i Europy.

W art. 138 Traktatu z Lizbony stwierdza się, że należy wzmacniać pozycję euro w międzynarodowym systemie walutowym. Dlaczego zatem nie korzysta się z tej okazji? Komisarz mówił o jednym kroku na jeden raz, ale czasami trzeba wykonać mały skok do przodu w celu wzmocnienia naszej pozycji, zwłaszcza w niespokojnych czasach. Moim zdaniem należy również zwrócić uwagę, że MFW potrzebuje rozległych reform, na co pani poseł Berès również wyraźnie wskazuje w swoim sprawozdaniu. Prace nad tą reformą już się rozpoczęły. Niemniej jednak kwestię reprezentacji UE w MFW również należy przedyskutować i tę reprezentację wzmocnić.

Potrzebny jest nam silniejszy MFW, który działa w charakterze światowego pożyczkodawcy. Podsumuję więc: potrzebujemy silniejszego i bardziej reprezentatywnego MFW w naszym nowym zglobalizowanym świecie i silniejszej UE, przemawiającej wyraźniejszym głosem. A wobec tego, Panie Komisarzu Rehn, czasami musimy wykonać skok naprzód.

  Kay Swinburne, w imieniu grupy ECR – Pani Przewodnicząca! W dzisiejszym niepewnym klimacie ekonomicznym ważniejsze niż kiedykolwiek jest to, żeby światowych instytucji ustanowionych w celu zapewnienia stabilności finansowej i ekonomicznej, od których uzależnionych jest wiele krajów na całym świecie, nie wykorzystywać do symbolicznych deklaracji politycznych.

MFW nie jest symbolem, ale działającą instytucją, która potrzebuje kogoś, kto będzie stać na jej czele, kto doskonale rozumie zasady funkcjonowania rynków finansowych, ma niezbędne kompetencje nabyte w podczas zarządzania dużą gospodarką i umiejętności informowania społeczeństwa o trudnych decyzjach. Silnym atutem Christine Lagarde jako kandydatki jest nie to, że jest ona Europejką, ale to, że jest osobą o nadzwyczaj wysokich kompetencjach i wyjątkowych zdolnościach przywódczych, którymi wykazała się w czasie kryzysu finansowego. Głównym zadaniem MFW jest praca nad warunkowymi pakietami reform strukturalnych towarzyszących przyznawaniu funduszy jego członkom, gdy znajdują się w dramatycznym położeniu, a moim zdaniem pani Lagarde dowiodła, że potrafi negocjować złożone umowy w kontrowersyjnych sprawach i skutecznie doprowadzać do porozumienia stron reprezentujących odmienne stanowiska i do korzystnego rozwiązania.

Nie możemy dać się wciągnąć w przepaść dzisiejszego kryzysu strefy euro, ale musimy zastanowić się, z jakimi problemami MFW może mieć do czynienia w przyszłości. Uważam, że pani Lagarde ma umiejętności i doświadczenie niezbędne do kierowania MFW w tym okresie niepokojów gospodarczych i potrafi wytyczyć własną drogę reform MFW w celu zapewnienia jego użyteczności dla przyszłych pokoleń.

Wracając do kwestii reprezentacji strefy euro na forum organizacji międzynarodowych, chcę zwrócić uwagę, że ponieważ rynki finansowe wykraczają poza granice państwowe, jest ogromnie ważne, żeby instytucje ogólnoświatowe pracowały efektywnie w celu koordynacji polityki krajowej. Jakkolwiek opowiadam się za większą koordynacją, skutecznością i łączeniem polityki w różnych obszarach, by unikać luk prawnych, uważam jednak, że UE nie może utracić różnorodności głosów w instytucjach międzynarodowych. Kryzys ujawnił ogromne różnice między gospodarkami UE, nawet w obrębie strefy euro, nie mówiąc już o różnicach między państwami spoza strefy euro. Wszystkie nasze państwa w czasie kryzysu zostały dotknięte problemami w różny sposób, mamy też różne doświadczenia. Jeden głos nie jest tak silny, jak wiele głosów śpiewających w harmonii.

  Philippe Lamberts, w imieniu grupy Verts/ALE – (FR) Pani Przewodnicząca, Panie Komisarzu, Panie i Panowie! Mam cztery uwagi, które pragnę przedstawić. Po pierwsze, chciałbym nawiązać do wypowiedzi pana posła Schmidta, by jeszcze raz porozmawiać na temat procedury. Ponieważ chodzi o tak ważne stanowisko, jakim jest funkcja dyrektora zarządzającego Międzynarodowego Funduszu Walutowego, uważam, że w porównaniu do energii, z którą czasem angażuje się w rekrutację osób na stanowiska kierownicze trzeciego szczebla w przedsiębiorstwach, podejście przyjęte w tej procedurze świadczy o braku profesjonalizmu.

Zamiast stosunkowo jawnej, przejrzystej procedury opartej na kryteriach co mamy? Serię zamkniętych spotkań szefów państw lub rządów, którzy przekonują się nawzajem: „Ja zdecydowanie uważam, że należy przedstawić kandydaturę takiej czy takiej osoby”. Tego rodzaju działanie w żaden sposób nie przyczynia się do zwiększenia wiarygodności Unii Europejskiej. Faktem jest, że po epizodzie Dominique’a Strauss-Kahna Europa nie może sobie pozwolić na uproszczenia przy podejmowaniu decyzji w sprawie wyboru kandydata.

W moim przekonaniu jest to stracona szansa. Nie obarczam Pana odpowiedzialnością – nie jest Pan jedyną osobą, która podejmuje decyzje w tej sprawie – ale z pewnością więcej korzyści przyniesie nam bardziej zorganizowane, uzgodnione i profesjonalne podejście.

Po drugie, chcę odpowiedzieć pani poseł Swinburne. Nadszedł czas, żeby odpowiedzieć szczerze tym, którzy – tak jak Pani, Pani Poseł Swinburne, i Pan, Panie Pośle Farage – nadal rozpowszechniają błędne mniemania, że my, Europejczycy, będziemy mogli wywierać wpływ na sprawy świata, który także oddziałuje na nas, przemawiając wieloma głosami.

Pani Poseł Swinburne! W porządku, łatwo jest mówić o głosach śpiewających w harmonii, ale dobrze Pani wie, że nie tak to działa. Jeśli w pewnym momencie okaże się, że mamy coś innego niż demokratyczną federację, głosy nie będą śpiewać w harmonii, ponieważ wszyscy będą dbać o interesy własnych wyborców. W taki sposób to działa.

Ponadto, jeśli uważają Państwo, Panie Pośle Farage i Pani Poseł Swinburne, że będziecie bronić tzw. suwerenności Wielkiej Brytanii – i dotyczy to wszystkich państw członkowskich, małych państw, takich jak moje, i dużych, takich jak Niemcy, Francja i Wielka Brytania – jeżeli uważają Państwo, że sami będą mogli nadal wywierać pewien wpływ na świecie, to moim zdaniem niestety są Państwo w błędzie.

Moja trzecia uwaga dotyczy postawy MFW w czasie kryzysu w porównaniu do nastawienia Unii Europejskiej. Uważam, Panie Komisarzu, że w tym wypadku na Panu spoczywa odpowiedzialność. Pamiętamy przecież, że we wszystkich dyskusjach prowadzonych przez trojkę w czasie jej wizyt w różnych państwach członkowskich, którym staramy się ostatecznie pomóc, to właśnie MFW – z bólem serca muszę to powiedzieć po tym wszystkim, co my, Zieloni, mówiliśmy o MFW w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych – postępuje dziś w sposób najbardziej rozsądny, podczas gdy Komisja i Bank Centralny stawiają najbardziej rygorystyczne warunki.

Nie możemy, jako Europejczycy, dopuścić do takiego stanu rzeczy. Nie mogę zrozumieć, dlaczego próbują być Państwo świętsi od papieża; nie jestem pewien, czy mogę to powiedzieć o Finach, ale mimo to powiedziałem!

  Jürgen Klute, w imieniu grupy GUE/NGL – (DE) Pani Przewodnicząca, Panie i Panowie! Nie tyle chodzi tu o poszczególne osoby, ile w głównej mierze o procedurę wyboru. Co ciekawe każdy, kto szuka informacji na temat procedury wyboru dyrektora zarządzającego Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) w Internecie, znajdzie w zasadzie tylko informację, że dwie najważniejsze funkcje pełnią w nim osoby ze Stanów Zjednoczonych i z Europy. Oznacza to ni mniej ni więcej, że najsilniejsze gospodarczo państwa, stanowiące mniejszość, wspólnie kontrolują gospodarkę światową.

To jest feudalizm i nie ma to nic wspólnego z demokracją, dlatego też nie możemy takiej sytuacji zaakceptować. Naszym zdaniem w związku z ustąpieniem Dominique’a Strauss-Kahna powstaje ogromna szansa na zasadnicze zmiany w tym momencie do procedurze nominacji i wyboru, szansa na zapewnienie w tej procedurze jawności i przejrzystości, a przede wszystkim stosowania w niej kryteriów opartych na kompetencjach merytorycznych i kwalifikacjach, czego ostatnio domagają się niektóre organizacje pozarządowe.

Powinno się w niej także brać pod uwagę głosy większości członków MFW i większości udziałów uprawniających do głosowania w MFW. Do tej pory brano pod uwagę tylko udziały uprawniające do głosowania MFW, co zapewnia większość strukturalną państwom o silnych gospodarkach. Taka reforma i zmiana zasad w procedurze wyboru odpowiadałaby kierunkowi reformy MFW, a to byłoby również adekwatne względem zmian w globalnych stosunkach gospodarczych. W ten sposób kraje rozwijające się zyskałyby szansę na wprowadzenie do MFW swego doświadczenia i mogłyby przyczynić się do dalszego rozwoju MFW.

Na zakończenie chcę powiedzieć, że na MFW należy nałożyć obowiązek pracy na rzecz zmniejszenia globalnych nierówności i ubóstwa.

  Nigel Farage, w imieniu grupy EFD – Pani Przewodnicząca! Chciałbym powiedzieć Panu Komisarzowi Rehnowi, że zapoznałem się ze statutem MFW. Nie znajduję w nim nic zaskakującego; jest tam mowa o wspieraniu równowagi, wzrostu, stabilności kursu walutowego, o zmniejszeniu nierównowagi i pomocy krajom, które borykają się z problemami. Zastosowana klasyczna metoda polega na wspomaganiu finansów i organizacji konkurencyjnej dewaluacji.

Nigdzie nie jest w nim powiedziane, że MFW istnieje po to, żeby wspierać polityczne eksperymenty, a to właśnie na wiele sposobów robił Dominique Strauss-Kahn. Posłużył się on MFW, żeby wspomóc ratowanie upadającego projektu dotyczącego euro, a sam był bardzo złym kandydatem do pełnienia powierzonej mu funkcji. Teraz chcą Państwo do tego wszystkiego wyrazić zgodę na kandydaturę Christine Lagarde – kolejnej osoby z europejskiej elity politycznej, kolejnej fanatyczki euro, następnej, która jest przekonana o słuszności wspomagania projektu euro – a ja byłbym skłonny uznać, że skoro ona ma w tym żywotny interes, jest w rzeczywistości bardzo nieodpowiednią kandydatką.

To jest tak, jakby UE przejęła kontrolę nad MFW i stał się on obecnie częścią mechanizmu wspierania euro, żeby nie tylko podatnicy państw strefy euro i państw członkowskich UE spoza tej strefy, ale też z całego świata, musieli pomagać w podtrzymywaniu euro teraz, gdy grecki problem narasta z dnia na dzień.

Cóż, przypuszczam, że z pewnych względów Pani Lagarde jest Państwu potrzebna, ponieważ nie tylko Grecja zmierza do bankructwa, nie tylko my dążymy do czwartego pakietu ratunkowego, ale tak jak już poprzednio ostrzegałem na forum tego Zgromadzenia, wiarygodność samego Europejskiego Banku Centralnego zostanie wkrótce zakwestionowana. Ostrzegałem, że nie można skupować własnych złych długów, ale doszliśmy do punktu, w którym w ciągu kilku tygodni może się okazać, że sam EBC jest niewypłacalny, więc może Państwa przyjaciółka, pani Lagarde, przyjdzie na pomoc także w tym wypadku.

Powiedziałbym, że ten wybór jest bardzo zły. Społeczność międzynarodowa w pewnym momencie powie, gdzie jest koniec – może tylko jeszcze nie teraz.

  Jean-Paul Gauzès (PPE) – (FR) Pani Przewodnicząca, Panie Komisarzu, Panie i Panowie! Wypowiadam się również w imieniu pani poseł Lulling i pana posła Langena. Mieli oni przyznany czas na wystąpienia, ale zapewniam, że nie wykorzystam całego limitu.

Pragnę tylko zwrócić uwagę, tak jak wszyscy tu dzisiaj, że procedura wyboru nowego dyrektora zarządzającego MFW już się rozpoczęła.

Dla Unii Europejskiej ważne jest, żeby wyrazić jednomyślne i zdecydowane stanowisko, które zajmują nie tylko poszczególne państwa członkowskie, ale również Komisja, i do tego się Pan zobowiązał, Panie Komisarzu.

Dla wielu z nas w tym Parlamencie, z wyjątkiem pana posła Farage’a, bardzo istotne znaczenie ma kwestia zachowania równowagi – dotąd powszechnie uznawana – między Stanami Zjednoczonymi a Europą w procesie powoływania dyrektora zarządzającego MFW i prezesa Banku Światowego.

Doskonale zdajemy sobie sprawę, że rynki wschodzące, szczególnie największe, chciałyby mieć więcej do powiedzenia w procesie podejmowania decyzji przez MFW. Dlatego też należy kontynuować reformy, które już zostały podjęte w sferze zarządzania tą międzynarodową instytucją, a w szczególności te, o których również Pan wspomniał, Panie Komisarzu. Jest jednak zdecydowanie za wcześnie na jakiekolwiek radykalne zmiany w równowadze osiągniętej w wyniku wkładów finansowych wniesionych przez poszczególne państwa członkowskie na rzecz Funduszu.

Tylko jeden kandydat europejski podjął odpowiednią kampanię, nawiązując kontakty z różnymi państwami członkowskimi. Ten kandydat – którym, nawiasem mówiąc, jest kobieta – ma wymagane cechy. Dzięki swoim umiejętnościom, doświadczeniu politycznemu, moralnemu autorytetowi i doskonałej znajomości języka angielskiego, a także doświadczeniu w pracy na całym świecie, jest ona idealną kandydatką na stanowisko dyrektora zarządzającego MFW.

Tak jak już powiedziano, dyrektorem zarządzającym musi być ktoś, kto szuka konsensusu i jest skuteczny w czasie, gdy ta instytucja ma do odegrania ważną rolę w udzielaniu pomocy w przywracaniu równowagi gospodarczej i finansowej, i ktoś, kto ma silne poczucie celu. Nasza Unia musi zatem zrobić wszystko, żeby doprowadzić do powołania Christine Lagarde na to stanowisko.

  Pervenche Berès (S&D) – (FR) Pani Przewodnicząca! Moim zdaniem jest w tej debacie wielki paradoks. Zasadniczo ważne jest to, że nic się nie zmienia między Bankiem Światowym a MFW. To my, Europejczycy, możemy skorzystać na multilateralizmie, ale multilateralizm nie będzie działać, jeśli kraje o gospodarkach wschodzących będą uczestniczyć jedynie w ograniczonym zakresie w szczycie G-20 czy w innych forach. Naprawdę musimy podejść do tego problemu dynamicznie i perspektywicznie. Ponadto wydaje mi się dość paradoksalne, że teraz, kiedy rozpoczynamy w trybie pilnym kampanię na rzecz powołania Europejczyka na stanowisko szefa MFW, nie dajemy przykładu jako Europejczycy, mówiąc, Panie Komisarzu, że jest to krok w kierunku zewnętrznej reprezentacji strefy euro.

Czym można wyjaśnić Pana wielką niecierpliwość i determinację w zabieganiu o powołanie Europejczyka na to stanowisko, jeśli nie pragnieniem uczynienia tego kroku, który – jak Pan twierdzi – nie jest pilny i można z nim jeszcze poczekać? Jeśli chcemy przejść do multilateralizmu, sami musimy dać przykład, zachować spójność i pokazać, jak dobrze może to funkcjonować w przyszłości, jako że MFW ma bezsprzecznie kluczową rolę do odegrania w globalnym zarządzaniu, wykraczającą poza kwestię europejskiego zadłużenia i rozwiązania problemu długu państwowego państw europejskich, które się z nim zmagają. Jest to najważniejsze zadanie, ale rola MFW, oprócz stabilizacji rynków, polega także na pomocy w korygowaniu globalnej nierównowagi, która doprowadziła do tego kryzysu.

Dzisiaj nie ulega wątpliwości, że nie bierze Pan tej zdecydowanie najważniejszej sprawy zarządzania pod uwagę w tym, jak Pan lansuje – czy też nie – danego kandydata. Nam, socjalistom, chodzi przede wszystkim o to, żeby MFW pełnił swoją rolę w zarządzaniu globalnym w sposób pozwalający na skorygowanie nierównowagi, która spowodowała ten kryzys.

  Patrick Le Hyaric (GUE/NGL) – (FR) Pani Przewodnicząca, Panie Komisarzu! Jak każdy zasiadający na tej sali, nie sprzeciwiam się metodzie wyboru przyszłego dyrektora zarządzającego Międzynarodowego Funduszu Walutowego, ale ludzie chcą przede wszystkim wiedzieć, na czym ma polegać nowa rola tej międzynarodowej instytucji, jaką ma ona pełnić w udzielaniu pomocy w pokonaniu obecnego poważnego kryzysu ekonomicznego, finansowego, budżetowego i walutowego.

Międzynarodowy Fundusz Walutowy musi stać się instytucją bardziej demokratyczną i skoncentrowaną na rozwoju zasobów ludzkich, edukacji i zatrudnieniu. Moim zdaniem należy wyeliminować amerykańską blokującą mniejszość i zdecydowanie zwiększyć liczbę praw do głosowania krajów wschodzących.

MFW powinien być instrumentem przeciwdziałania spekulacji, która obecnie przytłacza społeczeństwa; skutecznym instrumentem stabilizacji rolnictwa i rynków towarowych, służącym do zwalczania rajów podatkowych, o których często się mówi. Zamiast wojną walutową, MFW powinien zająć się uruchomieniem nowego dużego projektu, polegającego na wprowadzeniu wspólnej światowej waluty służącej współpracy, a nie prowadzeniu wojny gospodarek i konkurencji.

O tym powinniśmy przede wszystkim dyskutować, żeby nastąpiła poprawa jakości życia ludności i żeby położyć kres bogaceniu się bankierów na grabieży narodów.

  Róża Gräfin von Thun und Hohenstein (PPE) – (PL) Pani Przewodnicząca! Niedobrze jest, że o MFW mówi się ostatnio wyłącznie w kontekście afery, która została wywołana przez jego ostatniego szefa, Dominique'a Strauss-Kahna. Cierpi przez to nie tylko prestiż tego ważnego stanowiska i całej instytucji, ale także prestiż polityka europejskiego na tak wysokim stanowisku. Myślę, że jeżeli dzięki temu nareszcie skończy się tolerancja dla zachowań, o których wszyscy wiedzieli i dla których panuje o wiele za dużo przyzwolenia, to byłby to jedyny plus tej całej okropnej sprawy. Ale teraz musimy walczyć o odzyskanie reputacji tego stanowiska i instytucji, którą jest MFW. Aby tak się stało, należy zaproponować na to stanowisko kompetentną osobę, która będzie w stanie utrzymać spokój na rynkach, w mediach i w szeroko pojętej opinii publicznej w sytuacji, która dzisiaj jest bardzo trudna. Ważna jest wiarygodność kandydata, a właśnie Christine Lagarde uznana została przez „Financial Times” za najlepszego ministra finansów w strefie euro w 2009 r. O tym, jak świetnie prowadziła prezydencję w G20, wspominał już komisarz. Jest ona osobą, której wiarygodność nie budzi żadnych wątpliwości. Nie można niedoceniać roli MFW szczególnie dzisiaj, w dobie kryzysu gospodarczo-finansowego, który dotyka wiele krajów w Europie. A więc europejskie myślenie musi być obecne w tej instytucji. Potrzebujemy na tym stanowisku osoby, która rozumie istotę obecnego kryzysu. Wiem, że Christine Lagarde, zajmując się w MFW finansami światowymi i korzystając ze swoich umiejętności i międzynarodowego doświadczenia w Unii Europejskiej, nie straci europejskiego interesu z pola widzenia. Sama powiedziała, że jeżeli zostanie wybrana na to stanowisko, da funduszowi całe swoje doświadczenie prawnika, dyrektora przedsiębiorstwa, ministra i kobiety. Zwróćmy uwagę również na ten ostatni element, który w tej sytuacji jest bardzo ważny.

  João Ferreira (GUE/NGL) – (PT) Pani Przewodnicząca! Proces wymiany dyrektora zarządzającego Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) jest nierozerwalnie związany z trudnościami i sprzecznościami, z którymi boryka się dziś system kapitalistyczny w sytuacji pogłębiającego się kryzysu. Obecne zmiany w jednej z głównych instytucji systemu mają ścisły związek ze sporami toczącymi się między różnymi frakcjami wielkiego kapitału, w którym powstają konflikty pomiędzy największymi potęgami. Zmiany te mają także nierozerwalny związek z nierozwiązanym problemem reformy systemu monetarnego, a wraz z nim – wojną walutową o hegemonię dolara na szczeblu światowym. Jest to wojna, której konsekwencje przenosi się na barki ludzi pracy i żyjących na peryferiach, co widać w Unii Europejskiej.

Nie zapominając ani na chwilę o ogromnej odpowiedzialności socjaldemokracji i jej od dawna istniejących powiązaniach z neoliberalizmem, trzeba mieć na względzie, że ten proces ma również bliski związek z konfliktami między tymi, którzy widzą konieczność restrukturyzacji zadłużenia w strefie euro a tymi, którzy w gorączkowym pośpiechu dążą do wprowadzenia nowych form zinstytucjonalizowanej i interwencji o jawnie kolonialnym charakterze.

W każdym razie zarówno jedni, jak i drudzy dążą do przeniesienia wyzysku i ucisku ludzi pracy i narodów na nowy poziom.

  Niki Tzavela (EFD) – (EL) Pani Przewodnicząca, Panie Komisarzu! Wydaje się, że XXI wiek zostanie zapamiętany jako era wojny między siłami politycznymi a wpływowymi instytucjami finansowymi. Są na świecie kraje w pełnym znaczeniu tego słowa rządzone przez anonimowe instytucje finansowe, gdzie pomiata się obywatelami, a ich los zależy od tego, co dzieje się na rynkach.

W moim przekonaniu pani Lagarde będzie godną i kompetentną przedstawicielką Unii Europejskiej; ma ona wysokie kwalifikacje do pełnienia tej funkcji dzięki doświadczeniu, które zdobyła w tym burzliwym czasie kryzysu gospodarczego. Moim zdaniem będzie ona godnie reprezentować gospodarkę europejską w systemie globalnego zarządzania gospodarczego.

  Paul Rübig (PPE) – (DE) Pani Przewodnicząca! Moim zdaniem wytypowanie pani Lagarde na to stanowisko ma duże znaczenie. We Francji dowiodła ona, że zna się na sprawach gospodarczych, w szczególności że wspiera również małe i średnie przedsiębiorstwa, że okazuje szacunek tym, którzy faktycznie pracują i wnoszą swój wkład. Z całą pewnością jedną z zasad działania Międzynarodowego Funduszu Walutowego jest przyczynianie się do poprawy poziomu życia ludzi. Redystrybucja jest możliwa tylko wtedy, gdy dobra faktycznie zostały wytworzone w celu redystrybucji.

Dlatego też reforma Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego ma zdecydowanie pierwszorzędne znaczenie. Musimy zapewnić, by państwa borykające się z problemami finansowymi otrzymały niezbędne instrukcje i żeby została przekazana odpowiednia wiedza o sposobach, w jakie tak mocno staramy się rozwiązać te problemy w Unii Europejskiej.

  Ilda Figueiredo (GUE/NGL) – (PT) Pani Przewodnicząca! W debacie, którą prowadzimy pomija się milczeniem najważniejsze kwestie. Innymi słowy, nie porusza się poważnego problemu, do którego przyczynia się międzynarodowy kapitalizm: problemu rynków finansowych kontrolujących nasze gospodarki i starających się narzucić państwom swoje zasady. Rynków, które nadal powodują zaostrzanie się nierówności, dyskryminacji i ataków na prawa pracownicze i podstawowe usługi publiczne; które przyczyniają się do pogłębiania ubóstwa i wykluczenia społecznego, nie tylko na arenie międzynarodowej, w krajach mniej rozwiniętych, ale również tutaj, w Unii Europejskiej i w wielu naszych państwach członkowskich.

W związku z tym Komisja miała obowiązek zająć zdecydowane stanowisko w celu zmiany tej sytuacji, położenia kresu rajom podatkowym, objęcia kontrolą rynków finansowych i przeciwdziałania zaostrzaniu się nierówności i wyzysku.

  Olli Rehn, komisarz – Pani Przewodnicząca, Szanowni Państwo! Na wstępie pragnę podziękować Państwu za bardzo merytoryczną debatę. Jestem przekonany o istnieniu szerokiego konsensusu na tej sali – nie pełnego, ale szerokiego – w sprawie procedury wyboru następnego dyrektora zarządzającego MFW. Musi ona być jawna, przejrzysta i oparta na kryteriach merytorycznych.

Mam też wrażenie, że istnieje szerokie poparcie – może nie pełne, ale szerokie – dla pani Lagarde, której kandydatura na stanowisko dyrektora zarządzającego MFW została już przyjęta przez państwa członkowskie UE i przez Komisję.

Chciałbym ustosunkować się do niektórych opinii wyrażonych w trakcie debaty i w związku z tym przedstawię trzy uwagi. Po pierwsze, MFW odgrywał kluczową rolę we współpracy z Unią Europejską w przezwyciężaniu kryzysu związanego z długiem państwowym w Europie i w tej dziedzinie pan Dominique Strauss-Kahn miał swój duży udział jako dyrektor zarządzający Międzynarodowego Funduszu Walutowego.

Jakkolwiek wciąż mamy do czynienia z poważnymi problemami w pewnych segmentach rynków długu państwowego w niektórych państwach, zdołaliśmy opanować kryzys związany z długiem państwowym i zapewnić ochronę trwającemu ożywieniu gospodarczemu w Europie. Oczywiście praca musi postępować dalej i nadal mamy przed sobą trudne decyzje, nie tylko w najbliższych tygodniach, w czerwcu. Pamiętajmy jednak, że w Europie nie doszło do takiej katastrofy, jaka miała miejsce w przypadku Lehman Brothers, i musimy dołożyć wszelkich starań, żeby do niej nie doszło. Miałaby ona negatywne skutki dla wzrostu gospodarczego i poprawy zatrudnienia w Europie.

Po drugie, bardzo dobrze układa się współpraca między Komisją, EBC i MFW, a nie było oczywiste, że tak się ona ułoży, gdy ją rozpoczynaliśmy półtora roku temu w związku z gaszeniem pożarów na rynkach finansowych. Każda z tych trzech instytucji ma swoje zasady, własną filozofię i niezależność, nie było więc oczywiste, że zdołają pracować razem w celu przezwyciężenia tych problemów. Jednak śmiem twierdzić, że przeważyło pragmatyczne poczucie świadomości kryzysu, pomogło nam we współpracy w celu powstrzymania kryzysu związanego z długiem państwowym i zapewnienia ochrony ożywienia gospodarczego.

Po trzecie, zdecydowanie zgadzam się, że musimy przeprowadzić reformę w sferze naszej zewnętrznej reprezentacji. Tak jak powiedziałem w oświadczeniu na wstępie, teraz mamy do wykonania ogromne zadanie: przede wszystkim doprowadzić do końca reformę wewnętrznego zarządzania gospodarczego. Jesteśmy już blisko celu, i liczę, że umożliwią nam Państwo realizację tego zadania jeszcze w czerwcu, przed przerwą wakacyjną. Jest to niezwykle ważne dla wiarygodności Unii Europejskiej w dobie tego kryzysu. Dołóżmy więc wszyscy wszelkich starań, żeby zakończyć tę niezbędną reformę zarządzania gospodarczego UE.

Naszym celem w perspektywie długoterminowej jest uzyskanie jednego miejsca, przynajmniej dla strefy euro. W perspektywie krótkoterminowej potrzebna jest nam praktyczna i wyważona koordynacja polityki państw członkowskich UE, które są reprezentowane w grupie G-20 lub G-7 czy też w MFW. Muszę powiedzieć, że dostrzegłem wiele dowodów konkretnej poprawy w tym kierunku, by w większości państwa członkowskie UE, które są reprezentowane w G20 lub w MFW lub w G7, miały wspólne cele i współdziałały razem jak członkowie orkiestry, a nie przemawiały każde innym głosem.

Owszem, jest jeszcze wiele do ulepszenia i musimy o tym szczegółowo rozmawiać. Ale, jak już powiedziałem, zakończmy reformę zarządzania wewnętrznego, a wtedy będziemy mogli powrócić do kwestii sposobu poprawy naszej zewnętrznej reprezentacji. Prawa dla gospodarek wschodzących oznaczają dla nas tyle, że w podstawowym interesie Unii Europejskiej, jej obywateli i państw członkowskich, musimy być bardziej zjednoczeni, a dzięki temu efektywniejsi w dbaniu o nasze sprawy i interesy na arenie ogólnoświatowej.

  Przewodnicząca – Zamykam debatę.

Oświadczenia pisemne (art. 149 Regulaminu)

  Edward Scicluna (S&D) na piśmie – Niezależnie od tego, kto zostanie następnym dyrektorem zarządzającym MFW, osoba ta będzie miała do wykonania ogromne zadanie. W najbliższych latach najważniejsze mogą być poważne międzynarodowe reformy zarządzania finansowego i gospodarczego. Jest wiele bardzo dobrych kandydatów na to stanowisko i mam nadzieję, że kryteria wyboru będą oparte na kompetencjach, a nie na względach politycznych. Rzeczywistość jest taka, że UE na szczeblu globalnym osiąga mniej niż można byłoby oczekiwać, czy to na szczycie G-20, na forum MFW czy WTO. Nie mówi jednym, spójnym głosem, lecz wieloma głosami. Jest to poważny problem, dotkliwy w szczególności dla małych państw członkowskich, które nie mają takiej siły przebicia w kręgach dyplomatycznych jak większe państwa. Gdyby stanowiska polityczne zostały ustalone w sposób przejrzysty i demokratyczny, mielibyśmy możliwość skorzystania na tym, że UE odgrywa aktywniejszą rolę w przekształcaniu międzynarodowego systemu walutowego i finansowego. Komisja Gospodarcza obecnie pracuje nad sprawozdaniem na temat globalnego zarządzania gospodarczego, które – mam nadzieję – doprowadzi do przedstawienia przez Komisję wniosków w sprawie poprawy zewnętrznej reprezentacji UE w tej dziedzinie. Unia Europejska jest blokiem gospodarczym reprezentującym ponad 450 milionów ludzi, a jej waluta jest drugą walutą rezerwową na świecie. Jeśli jednak nie będziemy jej traktować poważnie, nie będzie też tego robić pozostała część świata.