Stenograma dezbaterilor

Marţi, 5 iulie 2011 - Strasbourg

17. Femeiile şi conducerea întreprinderilor (dezbatere)

  President. − The next item is the report by Rodi Kratsa-Tsagaropoulou, on behalf of the Committee on Women’s Rights and Gender Equality, on women and business leadership (2010/2115(INI)) (A7-0210/2011).

  Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου, Εισηγήτρια. − Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ τους συναδέλφους και την Επίτροπο που είναι εδώ αργά απόψε, για να συζητήσουμε ένα θέμα που θα ταίριαζε μάλλον στη δραστηριότητα και την παραγωγική ζωντάνια της ημέρας και όχι στην ηρεμία της νύχτας.

Ευχαριστώ κατ’ αρχάς τις συναδέλφους, παρούσες και απούσες, από όλες τις πολιτικές ομάδες με τις οποίες συνεργαστήκαμε, για να αναδείξουμε ένα θέμα σημασίας για την κοινωνία και την οικονομία και να επικεντρωθούμε σε ένα δυνατό μήνυμα που θέλουμε να βγει από την ψηφοφορία αυτής της έκθεσης, που δεν είναι άλλο παρά η ανάγκη αξιοποίησης των γυναικών εκεί που παίρνονται οι αποφάσεις των επιχειρήσεων.

Ο στόχος της έκθεσης είναι διπλός: αφενός θέλουμε να επισημάνουμε τις αδυναμίες της κοινωνίας και της αγοράς και να ζητήσουμε να διορθωθούν, για να εφαρμοστεί η κοινωνική δικαιοσύνη, η αξιοπρέπεια, η ισόρροπη συμμετοχή των δύο φύλων εκεί που παίρνονται οι αποφάσεις και οι ευθύνες· αφετέρου στόχος μας είναι να τονίσουμε ότι οι γυναίκες αποτελούν ένα πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό με γνώσεις, φιλοδοξίες, δεξιότητες που δεν αξιοποιούνται από τις επιχειρήσεις αφού το ανθρώπινο πολύτιμο αυτό δυναμικό υποεκπροσωπείται στις διοικήσεις των επιχειρήσεων.

Μόνο κατά μία μονάδα ετησίως αυξάνεται το ποσοστό της συμμετοχής των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια. Πόσα χρόνια πρέπει να περάσουν; Πόση ενέργεια πρέπει να χαθεί; Πόσα ταλέντα πρέπει να μείνουν στο περιθώριο, αν λάβουμε υπόψη μας ότι το 60% των πτυχιούχων περίπου είναι γυναίκες.

Οι μελέτες μας λένε ξεκάθαρα –δεν θα σας κουράσω με νούμερα, πάντως βρίσκονται αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία στην έκθεση– ότι, όπου υπάρχει συμμετοχή των γυναικών εκεί που λαμβάνονται οι αποφάσεις στις επιχειρήσεις, τα αποτελέσματα των επιχειρήσεων, οι επιδόσεις τους, είναι καλύτερες, αποδοτικότερες.

Η οικονομία μας σήμερα, για να πετύχει μεγαλύτερη ανάπτυξη, που το έχει ανάγκη η Ευρώπη, οι επιχειρήσεις μας, για να πετύχουν μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα, χρειάζονται συμπληρωματικά χαρακτηριστικά και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Αυτά μπορούν να βρεθούν στα γυναικεία χαρίσματα· λέω «χαρίσματα» γιατί πέρα από τις γνώσεις και την παιδεία, οι γυναίκες έχουν ειδικές δεξιότητες, που είναι πολύ σημαντικές στο χώρο των επιχειρήσεων, στο χώρο της διοίκησης, στο χώρο της συνεννόησης, της επικοινωνίας με την αγορά. Τα χαρακτηριστικά αυτά των γυναικών έχουν αποδειχθεί πολύτιμα και οι επιχειρήσεις έχουν προσπαθήσει με διάφορους τρόπους να τα αξιοποιήσουν. Είναι πολύ διαδεδομένες και χαίρουν εκτίμησης οι δράσεις που έχουν εφαρμοστεί από πολλές επιχειρήσεις.

Δυστυχώς, τα πενιχρά αποτελέσματα μάς αναγκάζουν να επιδιώξουμε σοβαρές δεσμεύσεις από τις επιχειρήσεις και αποτελεσματικές δράσεις για να δοθεί χώρος και ευκαιρίες στις γυναίκες.

Χρειάζεται διευκόλυνση στην εναρμόνιση της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, αξιοκρατία, διαφάνεια στη διοίκηση, στη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, στις συνθέσεις των διοικητικών συμβουλίων. Ζητείται από τις επιχειρήσεις να δεσμευθούν ότι θα πετύχουν αυτούς τους στόχους της αξιοποίησης των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια, όπως και από τα κράτη μέλη ότι πρέπει να εφαρμόσουν πολιτικές φιλικές και ενθαρρυντικές για τη λειτουργία των γυναικών στο χώρο αυτό των επιχειρήσεων σε καριέρες με απαιτήσεις ιδιαίτερες.

Ζητούμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κάνει μια καταγραφή της σημερινής κατάστασης, υποστηρίζοντας την Επίτροπο στους δεσμευτικούς στόχους που έχει θέσει ήδη για την εκπροσώπηση των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια. Ζητούμε να προωθήσει δράσεις ευαισθητοποίησης, υποστήριξης των δράσεων που μόνες τους οι επιχειρήσεις έχουν θέσει σε εφαρμογή και, αν δεν υπάρξουν τα αποτελέσματα, δεν μπορούμε να περιμένουμε πια, η Επίτροπος το έχει κάνει σαφές, συμφωνούμε με τη δέσμευσή της, πρέπει, για να έχουμε άμεσα αποτελέσματα, με νομοθετικές προτάσεις με στόχο να πετύχουμε έως το 2015 το 30% συμμετοχής των γυναικών και μέχρι το 2020 ακόμη περισσότερο, 40%, λαμβάνοντας υπόψη βέβαια τις ιδιαιτερότητες στη βάση των επιχειρήσεων.

Αυτό που θέλω να συμπληρώσω είναι ότι υπάρχουν πρωτοβουλίες σε διάφορα κράτη μέλη που τις χαιρετίζουμε ιδιαίτερα, αλλά εμείς πρέπει υπηρετήσουμε έναν ενιαίο χώρο ισότητας, ανταγωνιστικότητας και γι’ αυτό επιμένουμε σε μία ευρωπαϊκή ρύθμιση, για να δοθεί η ευκαιρία σε χώρες που δεν έχουν πάρει πρωτοβουλίες να συμμετέχουν σ’ αυτή την ανάπτυξη και την κινητικότητα του ανθρώπινου δυναμικού και χρειάζεται και μια εκστρατεία ενημέρωσης διότι η νομοθεσία, για να εφαρμοστεί με επιτυχία, χρειάζεται εταίρους την κοινωνία, την αγορά, τους κοινωνικούς εταίρους.

  Viviane Reding, Vice-President of the Commission. − Mr President, gender equality is a fundamental right and it is one of the fundamental principles of the EU. Gender equality is also a condition for economic growth, social inclusion and well-being in our societies. The under-exploited pool of well educated women represents real untapped potential for the EU economy, especially at a time when human capital is a key factor in terms of our competitiveness and when, as a society, we are ageing.

EU Member States might be very different, as the rapporteur has said, but they face a common challenge: the under-representation of women in high-level decision making, in particular in the corporate sector, is a reality almost everywhere.

I know that there are fierce debates about voluntary agreements versus binding quotas. I know too that there are five EU Member States which have followed the Norwegian example and have introduced binding measures to increase the number of women in business leadership. No later than last week, two Member States, Belgium and Italy, adopted legislation to impose gender quotas in business leadership. Irrespective of the solution found in individual Member States – and we know that there are other Member States that have binding quotas for state-owned companies, or general voluntary agreements – one thing that is clear is the business case for gender equality.

This evening and tomorrow at voting time, Parliament will, I hope, take a strong position on this important issue. I thank Vice-President Rodi Kratsa-Tsagaropoulo for her efforts to bring the European Parliament into this debate and for her bold report, and I would also like to thank the members of the Committee on Women’s Rights and Gender Equality, who backed her almost unanimously.

Why, in the European Union, do women constitute 60% of university graduates but only 12% on the boards of the largest publicly listed companies, and only 3% among the presidents of those boards? The question is: can Europe afford this? The answer is no, and it is not simply my answer. It is the answer from studies commissioned by businesses such as McKinsey and Deutsche Bank, indicating that there is a positive correlation between the presence of women in senior positions and company performance.

So gender-diverse boards improve corporate governance and, from a micro-economic perspective, companies that have introduced gender diversity on their boards can also mirror the diversity of their employees and customers. By the way, 80% of purchasing decisions are made by women so it is an advantage to have women on the board, and there is a business case for increasing their involvement in management and corporate decision making.

The Commission is determined to advance gender equality further. You know about our strategy and you also know I have made it very clear that ‘Women on the board’ should be one of the aims we pursue. That is why, in March this year, I brought together the CEOs and board chairs of big publicly listed companies to discuss possible ways forward. I wanted to give self-regulation a last chance, and I have encouraged companies to develop credible self-regulatory initiatives to make significant progress.

I have called on the EU’s publicly listed companies to sign the ‘Women on the board’ pledge for Europe and voluntarily to increase women’s presence on corporate boards to 30% by 2015 and 40% by 2020. After one year – i.e. in March next year – I will see which and how many companies have signed up to the pledge. I will assess the situation to see if there has been significant progress and if we have credible commitments. I hope the answer will be yes. Should it be no – should there be insufficient progress with self-regulation – then the Commission will explore policy options for targeted measures to enhance female participation in decision making.

For me what counts is the end result, and the direction that Parliament takes tomorrow with this vote will undoubtedly be a very strong source of inspiration: not only for the Commission but also, I hope, for the corporate world.

  Edit Bauer, a PPE képviselőcsoport nevében. – Elnök úr, biztos asszony, kedves kollégák! A gazdaság és az üzleti élet irányítását úgy képzelni, hogy az a férfiak kizárólagos kiváltsága, már régen tarthatatlan. Másrészt mindazok, akik úgy gondolják, hogy bárkit, bármilyen pozitív intézkedés vagy kvóta alapján be lehet ültetni az igazgatótanácsba vagy más döntéshozó gazdasági testületbe csak azért, mert nő, vagy mert nem érti, miről van szó, vagy nem akarja érteni, vagy jobbik esetben téved. A kvóták vagy más pozitív intézkedések azokat hoznák helyzetbe – mint ahogy a jelentés 7. cikkelye is hangsúlyozza –, akik megfelelő képességekkel rendelkeznek, felkészültek és mindössze a hátrányos megkülönböztetés az, amit le kell küzdeniük.

A hátrányos megkülönböztetés, a diszkrimináció nem egy betegség, ami idővel majd magától is elmúlik, olyan társadalmi baj, ami ellen pozitív lépéseket kell tenni. A kvóták bevezetését ellenzők gyakran azzal indokolják álláspontjukat, hogy a pozitív intézkedések kontraproduktívvá válnak. Ez igaz, de a kvóták kiigazító jelleggel és átmeneti megoldásként alkalmazandók, és nem örök életűek. A számszerűsített célok – a 30% 2015-ig, illetve 40% 2020-ig – kétszeresen is behatárolják a kvóták élettartamát, s látnunk kell, hogy Európa lassan ugyan, de errefele halad, még akkor is, ha a társadalmi elfogadottsága tagországonként különböző. A pozitív intézkedések – a kvótákat beleértve – a hátrányos megkülönböztetés indirekt formájának megszüntetésére szolgálnak, és ennek valószínűleg egyetlen eszközei. Én köszönöm a biztos asszonynak és Kratsa kollégának, hogy ezt a témát idehozta a Parlament talajára, mert valljuk be őszintén, ma ehhez még nem kevés bátorság kell.

  Silvia Costa, a nome del gruppo S&D. – Signor Presidente, signor Commissario, onorevoli colleghi, come è noto essere donna è già un'impresa, perché significa gestire e conciliare vita familiare, professionale, sociale in una condizione che continua a non riconoscere adeguatamente l'alta scolarizzazione – come diceva prima il Commissario Reding – la professionalità e le aspettative delle donne.

Con questa relazione riconosco all'on. Kratsa-Tsagaropoulou di avere profuso un grande impegno nell'accogliere molte proposte e obiettivi che, come relatore ombra e gruppo S&D, ho avanzato insieme ad altri colleghi. Nell'Unione europea c'è una sottorappresentanza delle donne, già richiamata nei ruoli dirigenziali delle imprese, con appena il 12 per cento dei CDA delle società quotate in borsa.

In questo quadro noi chiediamo alla Commissione europea – e siamo felici di aver sentito parole di impegno serio del Commissario Reding – di proporre entro il 2012 atti legislativi che prevedano quote vincolanti, raggiungendo le percentuali del 30 per cento per il 2015 e del 40 per cento per il 2020, in caso di insufficienza delle misure adottate negli Stati membri o dalle imprese. A questo proposito è già un segnale molto incoraggiante il fatto che 6 paesi, fra cui in questi giorni l'Italia, con un voto bipartisan abbiano approvato una legislazione in questo senso.

Vorrei chiarire che non si tratta solo di quote quantitative, ma anche di ottenere in questo modo migliori performance del sistema imprenditoriale, attraverso una condivisione nella dirigenza, non soltanto nelle grandi imprese, ma anche nelle piccole e medie. Per questo noi proponiamo di utilizzare più strumenti nell'ambito della responsabilità sociale dell'impresa, dai servizi family-friendly, all'organizzazione flessibile del tempo di lavoro, alla formazione alla managerialità delle donne.

È inoltre importante cogliere il nesso tra la presenza delle competenze e il ruolo delle donne ai livelli di governance di un'impresa con un diverso approccio nella gestione dei processi, nella valorizzazione delle risorse umane, nelle regole antidiscriminatorie e nella produttività sostenibile che loro spesso garantiscono.

Vorrei sollevare un ulteriore punto anche in risposta a quello che diceva prima giustamente l'on. Bauer, ossia che noi non abbiamo previsto soltanto e semplicemente quote di donne, ma abbiamo previsto un meccanismo importante che è stata una nostra proposta, e cioè che sia collegata la compresenza di donne e uomini ad un meccanismo di maggiore trasparenza nelle nomine, nella selezione per uomini e per donne, in modo che sia un beneficio per tutti e non soltanto una riserva per le donne.

  Siiri Oviir, fraktsiooni ALDE nimel. – Kõigepealt suured tänud raportöör proua Kratsale viljaka töö eest nii fraktsioonide vahel kui oma poliitilise perekonna sees. Fraktsioonide lähenemised on erinevad, aga samaaegselt on kõik ühel meelel, et eesmärk – võrdsed võimalused – peavad olema nii meestel kui ka naistel. Lisaks sellele, et sooline võrdõiguslikkus on demokraatia ja sotsiaalse õigluse eeldus, on naiste ja meeste võrdõiguslikkus ühtlasi ühiskondlik hüve, mis toob nii üksikisikule kui ka ühiskonnale sotsiaalset, poliitilist ja majanduslikku kasu.

Erinevates riikides tehtud uuringud on näidanud, et naiste osavõtt ettevõtete juhtimisel soodustab tulemuslikkust, suurendab ettevõtete efektiivsust ning toob kaasa paremad majandus- ja kasumitulemused. Uuringute järeldused põhinevad faktidel. Need ei ole avalikult kahtluse alla seatud, aga ometi on ettepanekute realiseerimise tee vaevaline. Meeste ülekaal juhtide seas taastoodab arusaama, et mehed on sobivamad ja paremad juhid. Kas tõesti?

Küsin, kas hiljutine finantskriis, mis kasvas üle majanduskriisiks, ei õpetanud meile tõesti midagi. Küsin, kui Lehman Brothers asemel oleks olnud Lehman Sisters, kas siis võitleksime täna sotsiaalkriisi järelmitega. Meil on vaja uut lähenemist. Pioneeriks oli siin Norra, kes eelmise kümnendi algul valdkonnaga tõsiselt tegelema hakkas. Loomulikult oli ka neil vastuseisu ja umbusku. Tänaseks on seadus, mis on ette näinud kvoodid naiste osaluse osas, kuus aastat kehtinud ja teinud seda edukalt. Malli on võtnud mitmed teisedki riigid. Kuid seda pole veel täna piisavalt. Täna on ikka veel tegemist mõnes mõttes suletud ringiga.

Pöördun taas uuringute juurde. Need on näidanud, et kogemus naisjuhtidega muudab hoiakuid just naiste juhtpositsioonile tõusmise suhtes toetavamaks. Ent kui naisjuhte on vähe, siis hoiakud märkimisväärselt ei muutu. Järelikult on hoiakute muutmiseks vaja toetada naiste tõusmist juhtivatele ametikohtadele. Vaja on poliitilist tahet. Hoob seda teha on ka meie käes ja ma loodan, et homme me kõik toetame selle raporti vastuvõtmist.

  Marije Cornelissen, namens de Verts/ALE-Fractie. – Voorzitter, dat er meer vrouwen nodig zijn in topposities in het bedrijfsleven, daar zijn wij het van links tot rechts over eens. Al jaren en jaren is er van alles geprobeerd om bedrijven daar zelf voor te laten zorgen, maar dat heeft helaas tot heel weinig geleid. De toename is nu slechts een half procent per jaar en dat betekent dat het nog minstens 50 jaar duurt, voordat er 40% procent vrouwen in besturen zitten. In mijn eigen Nederland was vorig jaar de toename van het aantal vrouwen in de top van alle beursgenoteerde bedrijven tezamen, exact één vrouw.

Commissaris Reding ziet dit probleem en besloot afgelopen maart steviger op te treden. Als bedrijven niet met geloofwaardige plannen komen om in 2015 30% en in 2020 40% vrouwen aan de top te hebben, dan volgen er bindende maatregelen. Heel veel, veel respect daarvoor.

Het is aan ons om commissaris Reding daarin volledig te steunen. We hebben nu de kans om te laten zien dat het ons menens is. Ik zou het doodzonde vinden als delen van de EVP- en ALDE-Fractie tegen het hart van dit verslag zouden stemmen. Dan had het hele verslag beter niet opgesteld kunnen worden, omdat het dan de geloofwaardigheid van de commissaris juist onderuit haalt, in plaats van steunt. We moeten nu met z'n allen die kans met beide handen grijpen. Stel dat ik in augustus van een dochter beval, dan reken ik erop dat jullie allemaal met mij samen ervoor zorgen dat zij opgroeit in een wereld waarin de bedrijfstop voor haar openstaat, al mag ze natuurlijk ook altijd europarlementariër worden.

  Andrea Češková, za skupinu ECR. – Pane předsedající, dovolím si tímto způsobem také pogratulovat, protože sama mám doma dvě malé děti a vím, jaká je to radost.

Teď k tématu. Jsem obecně zastáncem rovných příležitostí žen a mužů ve všech oblastech, vítám proto iniciativu v této oblasti a jsem přesvědčena o tom, že je nutné na tuto problematiku neustále upozorňovat a posunout ji do popředí zájmu na úrovni členských států. Zavedené a panující monokultury na vedoucích místech v podnicích nejsou z hospodářského ani sociálního hlediska dále únosné.

Tuto zprávu jsem v jejím prvém počátku velmi podporovala, protože paní zpravodajka se původně soustředila na vytvoření vhodných rámcových podmínek pro ženy při jejich kariérním postupu. V průběhu legislativního postupu ve výboru se však tato zpráva velmi změnila. Ve své současné podobě vyzývá k zavedení konkrétních závazných opatření na evropské úrovni. Některé členské státy již vyvinuly vlastní iniciativu, co se týče zavedení kvót, a mělo by, podle mého názoru, zůstat na ostatních, zda půjdou také tímto směrem.

Jsem přesvědčena, že ačkoliv bychom si to přály jistě všechny, bez vytvoření vhodných pracovních podmínek samotné kvóty ženám v jejich činnosti a kariéře nepomohou.

  Jaroslav Paška, za skupinu EFD. – Zastúpenie žien v riadení podnikov je skutočne zriedkavým zjavom. Tradičné problémy komplikujúce ich pracovnú kariéru sú, myslím si, dobre známe. Krátko po získaní odborného vzdelania odchádzajú na materskú dovolenku, najskôr s prvým dieťaťom, potom s ďalšími, a prirodzený profesionálny rast je prerušený. Potom sa treba starať o choré deti, až kým neodrastú. Pri návrate žien od náročných rodinných povinností k profesionálnej kariére majú už ich mužskí vrstovníci značný náskok.

Preto, myslím si, je potrebné vo väčšej miere venovať sa opatreniam na zachovanie kontaktu žien s ich profesionálnou praxou aj počas starostlivosti o rodinu a malé deti a zjednodušiť ich návrat k plnému profesionálnemu životu v čase, keď už rodina nevyžaduje väčšiu starostlivosť. Ďalšou pomocou pri nástupe žien na spoločensky významné pozície potom môžu byť kvóty ich zastúpenia v manažérskych pozíciách tak, ako to naznačuje predložená správa.

  Laurence J.A.J. Stassen (NI). - Voorzitter, als het aan de Commissie en het Parlement ligt, worden er in de toekomst mogelijk quota ingesteld om minimaal 40% van de leidinggevende posities in het bedrijfsleven te laten bekleden door een vrouw. Het is van de gekke dat de Europese Unie zich met dergelijke quota in het personeelsbeleid van bedrijven gaat mengen. Ik vraag me af hoeveel vrouwen er werkelijk op zitten te wachten om als gevolg van dit beleid toe te treden tot de top van een bedrijf. Ik zou er in elk geval direct voor bedanken, omdat ik er geen twijfel wil laten bestaan dat ik op eigen kracht en op basis van mijn kwaliteiten de top bereik en zo zijn er vele vrouwen met mij.

Zeker, we moeten ervoor zorgen dat vrouwen dezelfde kansen krijgen als mannen, maar een quotum is een belachelijk idee. Er geldt namelijk maar één relevant criterium of een persoon een baan behoort te krijgen, namelijk of deze persoon de beste kandidaat is voor de functie. Man of vrouw, het geslacht doet daarbij niet ter zake.

Het is aan het bedrijfsleven zelf om het personeelsbeleid te bepalen en dit is zeker geen Europese zaak. Wij vinden het dan ook onacceptabel dat Nederland straks een vrouwenquotum krijgt opgedrongen door de Europese Unie.

De spreker is bereid een "blauwe kaart"-vraag te beantwoorden (artikel 149, lid 8, van het Reglement)

  Marc Tarabella (S&D). - Monsieur le Président, je remercie ma collègue, Mme Stassen de m'accorder l'opportunité de lui poser cette question. Madame Stassen, vous dites que les quotas sont inutiles. Je voudrais vous raconter non pas un conte d'Andersen, mais une histoire qui s'est passée en Norvège, où un certain M. Ansgar Gabrielsen, ministre en 2003 dans son pays, a décidé, comme la proportion des femmes occupant des postes à responsabilité dans les entreprises privées n'était que de 8 à 9 %, d'instaurer des quotas. Il a été très critiqué; on lui a aussi dit que cela ne servait à rien. Hé bien, et je voudrais vous demander si vous connaissez le taux de représentation des femmes dans des postes à responsabilité en Norvège aujourd'hui.

  Laurence J.A.J. Stassen (NI). - Dank u wel voor uw vraag. Ik denk dat dat niet ter zake doet. Nogmaals, wij vinden dat vrouwen op basis van eigen kwaliteiten de top behoren te bereiken. Ik zou me als vrouw zwaar ondergewaardeerd voelen als ik wist dat ik die topbaan heb bereikt dankzij een quotum. Hoe zit het dan met je zelfwaardering?

  Barbara Matera (PPE). - Signor Presidente, onorevoli colleghi, ritengo che la relazione della collega Kratsa-Tsagaropoulou sia fondamentale per diminuire la disparità di genere in seno agli organi dirigenziali d'impresa.

In numerosi Stati membri dell'Unione europea i parlamenti nazionali discutono o hanno già varato progetti di legge per introdurre quote riservate a donne competenti e qualificate in seno ai consigli d'amministrazione delle imprese pubbliche quotate in borsa. Come anticipato dal Commissario Reding, la scorsa settimana, il 28 giugno 2011, la Camera dei deputati in Italia ha varato in via definitiva con voto bipartisan un progetto di legge per introdurre le quote rosa. In Italia nelle società quotate in borsa e in quelle a partecipazione pubblica, i consigli d'amministrazione e gli organismi di controllo dovranno essere, a partire dal 2012, composti da un quinto di donne e dal 2015 la presenza femminile dovrà salire ad un terzo.

Sostengo un segnale forte dall'Europa in materia di integrazione delle donne ai vertici delle imprese, al fine di prevenire una perdita di talenti di competenze del potenziale umano e per contribuire alle performance delle imprese. Occorre agire tempestivamente e con sistemi di quote, poiché i dati a nostra disposizione nell'Unione europea sono preoccupanti: in media solo il 12 per cento dei membri di consigli d'amministrazione delle maggiori società quotate in borsa sono donne e solo il 3 per cento sono amministratori delegato.

In tal senso occorre dare maggiore spazio a donne competenti e qualificate e aiutarle mediante il sistema di quote a non essere marginalizzate dal processo decisionale delle imprese. Risulta importante agire alla radice del problema e quindi sostengo azioni volte a indirizzare un maggior numero di giovani donne verso facoltà scientifiche e tecnologiche.

  Britta Thomsen (S&D). - Hr. formand! Fru kommissær! Kære kolleger! Jeg vil gerne indlede med at takke fru Kratsa for denne rigtig vigtige betænkning og ikke mindst meget modige betænkning. Ligestilling mellem mænd og kvinder er en fundamental del af EU's grundlæggende værdier, og vi har alle en moralsk forpligtelse til at sikre ligebehandling af kvinder og mænd. Og det gælder også i forhold til kvindernes repræsentation i det økonomiske liv og dermed i dermed i vores virksomheders ledelse. Men ligelig repræsentation i bestyrelseslokalerne er ikke kun et spørgsmål om fundamentale rettigheder. Det giver også økonomisk en god mening, særlig i en tid hvor Europa befinder sig midt i en langvarig økonomisk krise. Skal vi komme ud af krisen, er vi nødt til at udnytte alle Europas talenter, og når kvinderne både får de længste uddannelser og går ud af uddannelsesinstitutionerne med de højeste karakterer, er det god gammeldags sund fornuft, at kvinderne selvfølgelig skal have de samme muligheder som mændene for at blive ledere. Vi har simpelthen ikke råd til kun at rekruttere ledere fra den ene halvdel af befolkningen.

I dag kan vi friholde kvinderne for ansvaret for finanskrisen. Kvinderne var nemlig ikke til stede i bankernes bestyrelser, der hvor beslutningerne træffes. Det er kvinderne i det hele taget ikke i europæiske selskaber, og der er ingen tegn på, at dette vil ændre sig, hvis vi ikke aktivt gør noget. Kan virksomhederne ikke selv sikre, at kvinderne kommer ind i bestyrelseslokalerne, så må vi politikere tage affære. Vi må indføre lovgivning, som sikrer kvindernes adgang til virksomhedernes ledelser.

  Angelika Niebler (PPE). - Herr Präsident, verehrte Frau Kommissarin, liebe Kolleginnen, liebe Kollegen! Wir brauchen auf jeden Fall mehr Frauen in den obersten Chefetagen der Unternehmen in der gesamten Europäischen Union. Sie alle kennen die Zahlen. Nur jedes zehnte Vorstandsmitglied in der Europäischen Union ist weiblich, 97 % der Vorstandsvorsitzenden sind männlich. Ich denke, wir sind uns alle einig, dass ein dringender Handlungsbedarf gegeben ist.

Ich möchte der Kommissarin ganz herzlich Dank sagen. Liebe Frau Kommissarin, Sie waren es, die im März dieses Jahres mutig vorangeschritten ist und die Forderung aufgestellt hat, dass sich etwas tun muss. Sie haben die Unternehmen gebeten, freiwillig zu agieren. Wenn sie das nicht tun, werden Sie im März 2012 einen legislativen Vorschlag, eine Rechtsgrundlage vorlegen. Ein herzliches Dankeschön an Sie! Die Zahlen, die wir seitdem feststellen, belegen, dass sich schon einiges getan hat. Wenn Sie nicht so mutig gewesen wären, Frau Reding, dann wären wir diese kleinen Schritte nicht weitergegangen.

Ich möchte auch unserer Berichterstatterin, Frau Rodi Kratsa-Tsagaropoulou, die einen exzellenten Entwurf vorgelegt hat, herzlich Dank sagen. Ich kann mit vielen Aussagen dieses Entwurfs einhergehen. Ich werde dem Entwurf zustimmen, auch wenn ich im Hinblick auf die Quote eine differenziertere Auffassung habe, als sie jetzt im Bericht zur Abstimmung steht. Ich bin zwar auch der Meinung, dass wir, wenn eine Selbstverpflichtung der Unternehmen nichts hilft, als Druckmittel eine gesetzliche Quote brauchen. Ich bin allerdings der Meinung, dass wir diese Quote erst für die Aufsichtsstrukturen der großen Unternehmen einführen sollten und nicht schon für das operative Geschäft. Daher werde ich den Vorschlag im Hinblick auf Ziffer 16b nicht mittragen, aber auf jeden Fall für den Bericht stimmen, weil er die richtigen Aussagen enthält.

Es ist eine Frage des Selbstverständnisses der Frauen, wie sie zur Quote stehen. Ich hätte kein Problem damit, wenn man über eine Quote die Tür geöffnet bekommt. Ob ich gut oder schlecht bin, muss ich – egal wie ich dahin komme – immer unter Beweis stellen. Insofern hilft eine Quote, ersetzt aber nicht die Leistung. Keine Frau hat ein Problem damit, die Tür geöffnet zu bekommen. Man muss durchgehen und sich unter Beweis stellen. Aber die Chance, durchgehen zu können, die sollte man auch den Frauen in der Europäischen Union eröffnen.

  Marc Tarabella (S&D). - Monsieur le Président, Madame la Commissaire, chers collègues, ce rapport est le fruit de longs débats et de profondes réflexions au sein de la commission des droits de la femme et de l'égalité des genres de ce Parlement.

Je suis vraiment fier du travail que nous avons abattu sur ce sujet, et je suis persuadé que ce rapport constitue une étape importante dans la réflexion européenne sur la place des femmes dans la direction des entreprises.

Je ne peux, tout d'abord, que me féliciter de la position générale de la commission FEMM sur ces quotas. Il s'agit, comme je le répète souvent, d'un mal nécessaire qui permettra à la société d'avancer. Mais, bien plus que cette question idéologique des quotas, le rapport englobe toute une série d'éléments destinés à favoriser la présence des femmes au sommet des entreprises, comme l'ouverture d'un dialogue avec ces dernières ou le développement de la formation sur l'égalité des genres. Ces quotas ne sauraient, en effet, être imposés de façon autoritaire. Nous devons faire changer les mentalités pour pérenniser cette politique.

Enfin, le rapport préconise des mesures visant à une meilleure conciliation entre vie professionnelle et vie privée, qui favorisera tout autant les hommes que les femmes. J'insiste sur ce point, puisqu'il s'agit de changer la culture des entreprises dans le sens d'un meilleur équilibre pour toutes et tous.

Je voudrais également saluer la rapporteure, Mme Kratsa-Tsagaropoulou, mais aussi Mme la Commissaire Reding, qui a été très volontariste. Je me souviens, notamment, d'un article de qualité, très volontariste, qu'elle a cosigné récemment avec le Président Jerzy Buzek, et qui est paru dans la presse outre-Atlantique. Je pense qu'il faut le saluer.

Faisons en sorte qu'ensemble nous puissions, enfin, faire éclater le plafond de verre.

  Joanna Katarzyna Skrzydlewska (PPE). - Aspiracje zawodowe pracowników to sprawa bardzo indywidualna, raczej niezwiązana z płcią, lecz zależna od osobowości i szczególnych cech charakteru. Dlatego różnice w tym aspekcie między współczesnymi kobietami i mężczyznami zacierają się. Kobiety coraz odważniej dążą do prestiżowych, dobrze płatnych stanowisk w firmach, dlatego powinniśmy dostrzegać i reagować na szereg problemów, którym muszą one stawić czoła. Obok niższego wynagrodzenia w porównaniu z mężczyznami za taką samą pracę często napotykają celowe blokowanie drogi do awansu na najwyższe kierownicze stanowiska.

Wspierając różnorodne inicjatywy mające na celu zwrócenie uwagi zarządów firm na problem niskiego udziału kobiet w zarządzaniu, chcemy doprowadzić do zmiany tej sytuacji zgodnie z założeniami Komisji Europejskiej. Odnosząc się do przyjętego dziś tekstu, promowanie społecznej odpowiedzialności, rozwijanie indywidualnych zdolności, szkolenia przygotowujące do pełnienia funkcji kierowniczych pomogą kobietom, które chcą obejmować takie stanowiska i w pełni wykorzystywać swoje zdolności dla dobra firm, w których pracują.

Dzisiejsze sprawozdanie ma na celu pokazanie, że problem jest dostrzeżony, a negatywne konsekwencje utrudniania kobietom dostępu do stanowisk kierowniczych nie tylko źle odbijają się na samoocenie kobiet jako pracowników, ale również umniejszają dochody przedsiębiorstw i odbijają się niekorzystnie na kondycji firm. W mojej opinii musimy zmienić przede wszystkim podejście kulturowe i tradycyjne postrzeganie kobiet w strukturach personalnych dużych spółek. Jeżeli taka zmiana nastąpi, kobiety posiadające odpowiednie kwalifikacje i predyspozycje personalne będą naturalnie obsadzane na stanowiskach kierowniczych.

Na koniec pragnę pogratulować pani Kratsa rezultatów jej sprawozdania.

  Nicole Sinclaire (NI). - (asking Mr Tarabella a blue-card question under Rule 149(8) Mr Tarabella, you said that quotas were a necessary evil. Would you agree with me that all forms of discrimination are wrong and that discrimination – including positive discrimination – creates victims? And therefore do you agree with legislating for victims?

  Marc Tarabella (S&D). - Monsieur le Président, je pense que, dans la vie commune, que ce soit la vie professionnelle, la vie sociale, la vie économique, dans la vie tout simplement, il y a des discriminations. Il faut essayer de lutter contre les discriminations. Mais, évidemment, il y a parfois des discriminations positives, que l'on adopte, justement, pour lutter contre les discriminations. Quand je dis que les quotas sont un mal nécessaire, c'est parce que je pense que la société n'évolue pas assez vite dans le bon sens et qu'il faut peut–être la contraindre, à un moment donné, à aller vers un mieux.

Et ici, dans le débat qui nous occupe aujourd'hui – je vais, d'ailleurs, m'arrêter parce que le temps est écoulé – je dis que les quotas sont un mal nécessaire; il faut donc passer par là pour faire évoluer la société plus rapidement.

  Elena Băsescu (PPE). - Aş dori să o felicit şi eu pe dna Rodi Kratsa pentru acest raport pe care l-a redactat şi care reprezintă un prim pas în a face această problemă mai vizibilă. Rezultatul acestor dezbateri poate oferi soluţii pe termen lung.

Acest raport semnalează un fenomen care afectează semnificativ mediul de afaceri european. Promovarea femeilor în posturi de conducere în cadrul companiilor este dificilă şi discriminatorie. Există o diferenţă vizibilă între numărul femeilor care au terminat o facultate şi al celor care ajung în cadrul companiilor într-o funcţie de conducere. Din păcate, în ciuda unor politici sociale şi economice adaptate, Uniunea Europeană încă se confruntă cu această problemă. Teoretic, egalitatea pe piaţa muncii este susţinută în absolut toate domeniile. În practică însă, cifrele demonstrează contrariul. Potenţialul de muncă al femeilor este, în acest caz, neexploatat şi subapreciat. Precizez faptul că s-a demonstrat prin diferite studii impactul pozitiv al activităţii managerilor femei asupra ratei competitivităţii companiilor. Însă, chiar şi în aceste condiţii, discriminarea şi prejudecăţile împiedică avansarea lor în carieră.

Un alt aspect regretabil este menţinerea diferenţei de salarizare între femei şi bărbaţi la nivelul posturilor de conducere. Salut stabilirea de procente ţintă pentru creşterea participării femeilor la managementul întreprinderilor până în 2015, respectiv până în 2020. În acest fel, se poate aprecia în mod concret evoluţia implementării acestor măsuri.

În final, consider că este responsabilitatea instituţiilor europene să iniţieze o reformă în acest sens, implicând toţi factorii de decizie. Totodată, este nevoie de o acţiune comună a autorităţilor naţionale, a sindicatelor şi a patronatelor pentru a elimina acest tip de discriminare mascată.

  Katarína Neveďalová (S&D). - Je všeobecne známe, že na svete je viac žien ako mužov. Štatistiky takisto hovoria, že ženy prevyšujú mužov, aj čo sa týka vysokoškolského vzdelania, no napriek tomu je ich zastúpenie na vysokých manažérskych postoch stredných a veľkých podnikov zúfalo nízke. Tu ale nejde len o spravodlivosť a rodovú rovnosť na všetkých úrovniach za každú cenu, ale i hospodársky rast Európskej únie. Niektoré európske krajiny začali zavádzať právne záväzné kvóty a výsledky sú, i keď pomalé, ale každopádne pozitívne, a diskusie na túto tému v súčasnosti prebiehajú aj v iných krajinách. Podporujem túto iniciatívu na európskej úrovni a vítam iniciatívu Komisie na predstavenie vhodnej legislatívy už v roku 2012.

Tiež si ale myslím, že je potrebné ženy motivovať a zaviesť vhodné legislatívne opatrenia na to, aby mohli ľahšie zladiť profesionálny život s rodinným, napríklad v oblasti starostlivosti o deti a podobne. Ženy treba motivovať, neustále podporovať, aby sa nebáli mať vysoké ambície, cestovať za prácou či štúdiom, a robiť kariéru.

  Nicole Sinclaire (NI). - Mr President, firstly I would like to say that I do believe that this should stay as a Member State issue. I think it is essential for each Member State to look at its own economy. We have 27 very different economies and I think different rules work better if Member States look at their own strengths and weaknesses.

I am completely opposed to quotas. I have got where I am through my own merit, I did not need any quota on two scores, being openly gay or being a woman. I did not need quotas either way to succeed. I come from a country that had the first woman prime minister in the western world, so women can succeed on their own merit. What we need to do is look at providing advantages at a lower level. Greater child care: Member States should invest in greater child care. Greater use of technology will allow more women to stay in the workplace.

But I come back to this: discrimination is discrimination. If you are a man who has worked for 20 or 30 years and you focus on a job but you do not get that job because there is a quota in place, you are a victim. You only get one life and your professional life has been taken away from you. That is wrong.

  Marc Tarabella (S&D). - Monsieur le Président, Madame Sinclaire, ce n'est pas une question, c'est une précision qui, je crois, est historique. D'abord, la première présidente au monde a été Mme Vigdís Finnbogadóttir, en Islande, et la première femme premier ministre n'a pas été Mme Thatcher, mais j'hésite entre Mme Gandhi, en Inde, ou Mme Golda Meir, en Israël. Je voulais juste le préciser.

  President. − We had also worked that out on the praesidium here – if you consider Israel to be part of the Western world. Do not worry, Nikki, you do not have to answer that.

  Viviane Reding, Vice-President of the Commission. − Mr President, there are a great many women who have proved in politics, in business and in society that they are simply very capable. Since this very fierce debate started, there has been movement in some of our Member States: more and more women are being nominated to boards – which shows that when you look for them you can find them. They do exist.

Allow me to be a little polemic. We do not find many of the 60% of university graduates who are female on company boards. It seems that there is a male quota on company boards, an 88% male quota in the case of publicly listed companies: it certainly looks that way. We have noticed, in analysing the trend over recent years, that we are progressing without intervention at a rate of 0.5% per year. At this speed it will take 50 years to reach equality. We ought to think about that, especially at a time when we need all the talent available in order to make our economy thrive. With an ageing population, and as talent begins to be scarcer, we need women, and women mean business. Women mean life. Women mean everything positive – and we should give them a chance. It is as simple as that. The talented will go forward – as they do in this House, by the way.

I hope that tomorrow there will be a solid vote in support of Ms Kratsa-Tsagaropoulou’s report, which is a very good one. It is a report which gives me courage and faith in this Parliament. The ideas that have been tabled here have been taken up in the commercial world by many companies. You need only look at how many women have been nominated to company boards in recent days. Things are moving, so let us help this movement to go forward.

We, as politicians, can help it to go forward. Of course we need the corporate world to go with us, and we need the Member States to go with us. I see it as a very positive development that, in many Member States, relevant laws have been introduced or are in preparation. Things are moving. I thank the Parliament for helping them to move even more quickly.

  Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου, Εισηγήτρια. − Κύριε Πρόεδρε, θα είμαι σύντομη γιατί πήρα πολύ χρόνο στην πρωτολογία. Κύριε Επίτροπε, πιστεύω ότι είναι σαφές απόψε ότι τα ανδροκρατούμενα διοικητικά συμβούλια δεν εκφράζουν τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν ωφελούν ούτε τις επιχειρήσεις ούτε την οικονομία, όταν ομιλούμε με μακροοικονομικούς όρους.

Χρειάζεται να τα εμπλουτίσουμε με τις γυναίκες, ακριβώς γιατί οι γυναίκες έχουν ταλέντα. Θα μου πείτε, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να κάνουν πολιτική με βάση την ισότητα. Οι επιχειρήσεις αναζητούν ταλέντα και αποτελεσματικούς εταίρους και υπαλλήλους. Και στην αναζήτησή τους δεν είναι μπροστά τους άνδρας ή γυναίκα, είναι το ταλέντο, ο κατάλληλος άνθρωπος.

Η ζωή μάς δείχνει όμως και τα νούμερα που αναφέρθηκαν απόψε κάνουν σαφές ότι τα γυναικεία ταλέντα δεν φαίνονται. Δεν είναι δυνατόν να φθάνουν το 60% οι πτυχιούχες και με μεταπτυχιακά και το 3% ή 8% στα διοικητικά συμβούλια. Άρα χρειάζονται κάποια μέτρα, κάποιες μέθοδοι, που θα δώσουν την ευκαιρία στις επιχειρήσεις και στην κοινωνία να ανακαλύψουν και να αξιοποιήσουν τα ταλέντα. Πιστεύω ότι δεν αμφιβάλλει κανείς, γι’ αυτό και προτείνουμε τις ποσοστώσεις· για να δοθεί αυτή η ώθηση και η ευκαιρία να αναδειχθούν αυτά τα ταλέντα που όλοι πιστεύουμε ότι υπάρχουν.

Πιστεύω ότι –εδώ οφείλω και μια απάντηση στην κ. Niebler, που στάθηκε με μεγάλη προσοχή στην έκθεση αλλά έκανε μια πολύ συγκεκριμένη διαφοροποίηση για τα εποπτικά συμβούλια– ο στόχος της έκθεσης, ο στόχος της συζήτησης που κάνουμε απόψε είναι να δοθεί ευκαιρία στις γυναίκες να παίξουν ρόλο εκτέλεσης εξουσίας, αποφάσεων, ευθύνης· και τα εποπτικά συμβούλια δεν είναι το ίδιο με τα διοικητικά συμβούλια. Πιστεύω ότι δεν πρέπει να δίνουμε στις γυναίκες ρόλους δευτερεύοντες αντί για ρόλους πρώτης αιχμής.

Εν πάση περιπτώσει, η έκθεσή μας προβλέπει ότι όταν έλθει η νομοθετική πρόταση από την Επιτροπή –αν έλθει– θα πρέπει να λάβει υπόψη της τις ιδιαιτερότητες, επαναλαμβάνω, και την επικουρικότητα, διότι ξέρουμε ότι το εταιρικό δίκαιο δεν είναι το ίδιο σε κάθε χώρα.

Εν πάση περιπτώσει, έστω με αυτές τις μικρές διαφοροποιήσεις, πιστεύω ότι το Κοινοβούλιο θα στείλει αύριο ένα ηχηρό μήνυμα και προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανεξάρτητα από το αν το έδαφος είναι εύφορο, και στα κράτη μέλη και στις ίδιες τις επιχειρήσεις και στις ίδιες τις γυναίκες, ότι ανοίγει ο δρόμος να υπηρετήσουν τις φιλοδοξίες τους και να προσφέρουν στην κοινωνία τα ταλέντα τους.

  President. − The debate is closed.

The vote will take place on Wednesday, 6 July 2011