Πρόεδρος. - Tο επόμενο σημείο στην ημερήσια διάταξη είναι η έκθεση του κ. Tadeusz Zwiefka, εξ ονόματος της Επιτροπής Nομικών Θεμάτων, σχετικά με τον πίνακα αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης [2013/2117(INI)] (A7-0442/2013)
Tadeusz Zwiefka, sprawozdawca. - Pani Przewodnicząca! Projekt sprawozdania, który dzisiaj Państwu przedstawiam, jest odpowiedzią na sporządzoną przez Komisję Europejską unijną tabelę wyników wymiaru sprawiedliwości. Sam komunikat Komisji wywołał mnóstwo emocji zarówno w Parlamencie Europejskim, jak i wśród państw członkowskich, dlatego chciałbym wyjaśnić raz jeszcze czym właściwie jest owiany już legendą Justice Scoreboard. Ni mniej ni więcej jest to zestawienie różnych wskaźników dających przegląd efektywności i skuteczności działania wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich w obszarze prawa cywilnego, handlowego i administracyjnego. Tabela wyników nie jest więc w żadnym razie rankingiem jakości. Nie może być także traktowana i postrzegana jako instrument polityczny. Dlatego zgadzam się w pełni z założeniem Komisji, które legło u podstaw powstawania tego dokumentu, że skuteczny i niezależny system sądowniczy oraz przewidywalne, wydawane w odpowiednim terminie i możliwe do wyegzekwowania orzeczenia sądowe są ważnym elementem atrakcyjnego otoczenia biznesowego, które pozytywnie wpływa na rozwój rynku i wzrost inwestycji. Niedociągnięcia natomiast osłabiają zaufanie obywateli i przedsiębiorstw do instytucji państwa, zwłaszcza w czasie kryzysu.
Uznając za pożyteczne ćwiczenie, które wykonała Komisja Europejska, chciałbym jednak zwrócić uwagę na jedną zasadniczą kwestię. Porównanie krajowych systemów sądownictwa musi opierać się na obiektywnych kryteriach oraz danych, które są obiektywnie gromadzone, porównywalne i możliwe do przeanalizowania, co w praktyce nie jest niestety łatwe. W swoim sprawozdaniu zwracam szczególną uwagę na kilka problemów, które nasuwają się po analizie dokumentu Komisji. Moim zdaniem zabrakło szerszej informacji na temat postępowań dotyczących spraw transgranicznych, które często są bardziej złożone, bardziej skomplikowane od postępowania krajowego. Takie dane pozwoliłyby nam wskazać wciąż istniejące przeszkody, jakie napotykają obywatele korzystając ze swoich praw wynikających z unijnego jednolitego rynku. Zwracam także uwagę na znaczenie alternatywnych metod rozstrzygania sporów dla odciążenia systemów sądowniczych i obniżenia kosztów ponoszonych przez wszystkie zainteresowane strony. Po raz kolejny także wskazuję na absolutnie kluczową kwestię szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości zarówno w zakresie wiedzy o przepisach unijnych i istniejących instrumentach prawnych, jak i pod kątem znajomości języków obcych.
Bardzo ciekawą kategorią przedstawioną przez Komisję była kwestia zastosowania nowych technologii w ramach komunikowania i rozwiązywania spraw. Różnice pomiędzy państwami członkowskimi są w tym wymiarze ogromne. Uważam, że powinniśmy zachęcać do korzystania z systemu ICT, ponieważ może to w znaczący sposób przyczynić się do zmniejszenia kosztów i przyspieszenia procesów sądowych.
Podsumowując, chciałbym jeszcze raz podkreślić, że tablica wymiaru sprawiedliwości ma przede wszystkim na celu wskazanie dobrych praktyk i tendencji, które państwa członkowskie mogą stosować, by zwiększyć efektywność swoich systemów prawnych. Bardzo przestrzegałbym jednak przed pójściem w kierunku surowego oceniania poszczególnych systemów sądownictwa, gdyż nie takie są intencje stojące za tą inicjatywą. Podobnie sytuacja przedstawia się w kontekście poszerzenia zakresu tablicy wyników na obszary, które nie leżą w kompetencjach Unii Europejskiej. Jestem pewien, że tego typu działania mogą tylko zrazić i zniechęcić państwa członkowskie do jakiegokolwiek działania, ponieważ taka analiza jest kierowana właśnie, czy może nawet w szczególności, do państw członkowskich, aby mogły one ją rozważyć.
PRESIDENZA DELL'ON. ROBERTA ANGELILLI Vicepresidente
Procedura "catch-the-eye"
Andrej Plenković (PPE). - Gospođo predsjednice, poštovani povjereniče, podržavam izvješće kolege Zwiefke o analizi stanja u pravosuđu u Europskoj uniji na području građanskog i upravnog prava u državama članicama jer na kvalitetan način ocjenjuje novi alat koji je pripremila i koristi Europska komisija. Imajući na umu da je riječ o novom instrumentu koji Komisija u vezi s građanskim, upravnim i trgovačkim predmetima koristi kao indikator za stjecanje uvida u funkcioniranje pravosuđa u državama članicama u pogledu pravodobnosti, neovisnosti, dostupnosti i pristupa pravosuđu, bitno je da se u njegovoj elaboraciji koriste objektivni kriteriji. Učinkovito pravosuđe je izuzetno važno za građane u Europskoj uniji, ali isto tako i za gospodarsko stanje država članica i njihov investicijski okvir pa je na neki način i preduvjet stvaranja rasta i zapošljavanja.
Hrvatska ovom analizom, naravno, nije bila obuhvaćena, ali je u okviru pristupnog procesa smanjila broj neriješenih predmeta i radila upravo na učinkovitosti pravosuđa i uvjeren sam kako će jačanje pravosudne kulture biti bitno za osposobljavanje ove profesije u svim državama članicama.
Davor Ivo Stier (PPE). - Poštovana predsjednice, podržavam izvješće kolege Zwiefka na ovim mehanizmom evaluacije pravosudnih sustava država članica kroz utvrđivanje pravosudne rang liste kao alata za promicanje učinkovitog pravosuđa. Doprinosi se poboljšanju kvalitete neovisnosti i učinkovitosti pravosudnih sustava. Dakle, ovim će još jedanput Europska unija pokazati da su vladavina prava i neovisnost pravosuđa temeljne vrijednosti.
Slažem se i s time da se i države članice uključuju u proces izrade modela na temelju kojeg bi se vršila usporedba, a svakako bih se založio da se države članice uključuju u proces određivanja mjerila kako bi se razvilo jedinstveno shvaćanje metodologije i pokazatelja. Dobro je još jedanput istaknuti da je neke pojmove poput kvalitete pravosuđa teško objektivno mjeriti pa stoga, uzimajući u obzir posebnosti razvoja pravosuđa svake države, potrebno je tome posvetiti posebnu pažnju.
U svakom slučaju, podržavam ovo izvješće, čiji je konačni cilj uspostava još učinkovitijeg mehanizma neovisnog pravosuđa, pogotovo neovisnog od političkog utjecaja.
Sari Essayah (PPE). - Arvoisa puhemies, EU:n oikeusalan tulostaulun tiedonanto on herättänyt moniakin kysymyksiä jäsenvaltioissa. Päämäärä sinänsä, eli seurata, kuinka riippumattomasti ja tehokkaasti sekä kansalaisten kannalta kustannuksia säästävästi oikeusjärjestelmä toimii, on järkevä, kun puhutaan siviilihallinnon ja kauppaoikeuden vertailusta, mutta varoituksen sana on kuitenkin paikallaan.
Niin kuin täällä muutamat kollegat ovat todenneet, oikeusjärjestelmän tehokkuutta on aika hankala mitata käyttämällä pelkästään erilaisia tilastollisia parametrejä, koska huomioon joudutaan ottamaan aina rakenteelliset ominaispiirteet ja myös se, millä tavalla, minkälainen historia ja yhteiskunnalliset perinteet ovat synnyttäneet erilaisen oikeuslaitoksen. Uskonkin, että tämä tulostaulu toimii parhaiten siten, että vaihdetaan parhaita käytäntöjä, ja ehkäpä jäsenvaltioissa itse huomataan, että on joitakin asioita, joissa ollaan jäljessä muista maista ja voidaan tehdä parannuksia.
Sandra Petrović Jakovina (S&D). - Gospođo predsjednice, kvalitetan, efikasan i neovisan pravosudni sustav svake države članice može doprinijeti ekonomskom razvoju i poboljšanju kompetitivnosti te povećanju stranih ulaganja. Bitne komponente poslovnog okruženja su upravo predvidive i pravovremene sudske odluke, a svaki zastoj ili nepravilnost u funkcioniranju pravosudnog sustava narušava povjerenje građana i investitora, posebno u današnje vrijeme gospodarske i socijalne krize. Činjenica je da je teško objektivno mjeriti vrijednost sudske neovisnosti, međutim neophodna je procjena poštovanja ove vrijednosti u svakoj državi članici. Iz tog razloga podržavam razmjenu najboljih praksi u svrhu osiguranja djelotvornog i neovisnog pravosudnog sustava koji može doprinijeti gospodarskom rastu Europe i povećati njezinu konkurentnost. Komparativne analize pravosudnih sustava bitne su za izgradnju prekograničnog međusobnog povjerenja, a nepristrani pristup državama članicama kojim se osigurava jednako postupanje doprinijet će objektivnijem ocjenjivanju njihovih pravosudnih sustava.
Silvia-Adriana Ţicău (S&D). - Mulțumesc. Accesul la un sistem de justiție eficient este un drept esențial, care stă la baza democrațiilor europene și care este consacrat în tradițiile constituționale comune ale statelor membre. Acesta este crucial pentru eficacitatea întregii legislații a Uniunii Europene, în special a actelor legislative economice ale Uniunii, care contribuie la creștere.
Utilizarea tehnologiilor informației și comunicațiilor a devenit indispensabilă pentru eficacitatea administrării justiției. Subliniez faptul că utilizarea noilor tehnologii poate contribui efectiv la reducerea costurilor și la accelerarea procedurilor judiciare, în special prin utilizarea aplicațiilor computerizate și a instrumentelor de gestionare a cauzelor și de comunicare.
Subliniez că, în luarea deciziilor de investiții, întreprinderile iau în calcul riscul de a fi implicate în litigii comerciale, litigii de muncă ori privind impozitarea sau insolvențele. De aceea, eficiența cu care sistemul judiciar al unei țări gestionează litigiile este foarte importantă. Vă mulțumesc.
Csaba Sándor Tabajdi (S&D). - Többször elmondtam már ebben a Házban, hogy az EU egyre inkább képes kezelni a gazdasági és pénzügyi deficiteket, de a demokratikus deficiteket nem vagy csak korlátozottan. Az uniós állampolgárok jogainak érvényesülése érdekében olyan uniós eszköztárra van szükség, amely túlmutat a politikai nyomásgyakorláson, az uniós alapszerződés 7. cikkén. Pártcsaládoktól függetlenül fogalmazódott meg az Európai Parlamentben annak elemi igénye, hogy jöjjön létre olyan demokrácia-ellenőrző mechanizmus, amelynek alapján az Unió kezelni tudja a demokratikus deficiteket. Az Európai Bizottság részéről egyértelmű elköteleződöttség tapasztalható, a Tanács részéről a négy tagállam külügyminisztereinek kezdeményezése is bíztató. Mindezek alapján nyomatékosan kérjük az Európai Bizottságot, Andor biztos urat, hogy ígéretüknek megfelelően készítsék el az idei év első félévében a demokráciát, a jogállamiságot ellenőrző mechanizmus felállítását szolgáló javaslatukat.
António Fernando Correia de Campos (S&D). - Senhora Presidente, este relatório tem limites na sua ambição, isto é, este painel tem limites na sua ambição e os limites da subsidiariedade. Nós não podemos harmonizar tudo, muito menos a justiça, dado todo o lastro de história e de cultura nacionais que estão associados à justiça. Mas a justiça é um fator de competitividade económica e, por isso, a comparabilidade de indicadores por critérios objetivos é absolutamente essencial. A desmaterialização dos processos pelo uso das tecnologias da informação e do conhecimento é absolutamente importante. Os Estados-Membros harmonizam a sua prática pelo bom exemplo: todos podem aprender com todos.
Krisztina Morvai (NI). - Az Európai Unió elvben kiemelt értéknek kezeli a jog uralmát, a jogállamiságot. Ehhez képest még a látszatára sem ad a szakszerűségnek, amikor jogi kérdésekről vagy igazságszolgáltatásról van szó. Ma már volt egy joggal foglalkozó jelentésnek a vitája, az volt a címe, hogy az uniós jog alkalmazásának ellenőrzéséről szóló 29. éves jelentés. Nem akármilyen súlyú dolog ugye a jog világában. Ezt egy pedagógus végzettséggel rendelkező, jogot soha nem tanult jelentéstevő képviselte a Parlament részéről és a közismerten egyetlen szemeszternyi jogot nem végzett Vivien Reding asszony, aki ugye ilyen képzetlenül lett 500 millió ember igazságügy-minisztere. Én mindig örülök, ha magyar embert látok, most is örülök, hogy itt van Andor László biztos úr, de szeretettel kérdezem, hogy most, amikor a tagállamok igazságszolgáltatásának hatékonyságáról vitatkozunk, hogy kerül ide kedves Biztos úr, amikor Önnek egészen más a szakterülete?
(Fine della procedura "catch-the-eye")
László Andor, Member of the Commission. - Madam President, I would like to thank you and the rapporteur, Mr Zwiefka, for the report on the EU Justice Scoreboard. I thank Parliament for its support for the Commissionʼs efforts to take this exercise forward.
As the report points out, effective civil, commercial and administrative justice is fundamental to the business environment. It is also fundamental to the effective implementation of EU law everywhere in Europe and helps foster mutual trust in the European justice area.
This is why improving the quality, independence and efficiency of justice systems has become part of the EU-wide priorities in the European Semester. In 2013, 10 Member States were issued with recommendations on improving their justice systems. These recommendations were made by the Commission on the basis, notably, of the findings of the first Justice Scoreboard, and were endorsed by the Member States.
This exercise is not a beauty contest. The aim of the EU Justice Scoreboard is to provide objective, reliable and comparable data on the quality, independence and efficiency of the national justice systems. To be credible, this exercise needs to ensure equality of treatment between all Member States. That is why we look at all Member States from the same perspective. I can assure you that the Commission is impartial and pays particular attention to respecting fully the rich and varied legal traditions in Europe.
I note with interest your recommendations for the future development of the Justice Scoreboard. It is indeed an evolving tool.
I am confident that we will improve the scoreboard gradually, but it is important to ensure that any developments are based on reliable information. One of the challenges for this exercise is the access to data. Member States have those data in their administrations. I therefore fully support Parliment’s call to the Member States to collect the relevant data and make them available to the Commission.
In this context, and in order to enhance the information flow, we have asked Member States to designate two contact points at expert level, one from the Ministry of Justice and one from the judiciary. The first meeting of these contact persons took place in December, to put in place good practices on data collection.
The Justice Scoreboard will continue to be fed by a plurality of sources. Our cooperation with the European Commission for the Efficiency of Justice will continue in 2014. It remains essential, however, that Member States themselves make this cooperation possible by providing timely and good-quality data.
With Parliamentʼs support, future annual Justice Scoreboards will continue to assist Member States in improving their justice systems, for the benefit of citizens and businesses everywhere in Europe.
Presidente. - La discussione è chiusa.
La votazione si svolgerà martedì 4 febbraio 2014.
Dichiarazioni scritte (articolo 149)
Monika Flašíková Beňová (S&D), písomne – Kvalita a efektívnosť súdneho systému sú dôležitými faktormi pri vytváraní modernej demokratickej spoločnosti. Vnútroštátne justičné systémy zohrávajú dôležitú úlohu pri obnove dôvery a návrate k rastu. Vítam preto porovnávací prehľad EK, ktorý konštatuje zlepšenie všetkých spomínaných oblastí vnútroštátnych súdnych systémov.
Považujem za veľmi dôležité aby sa v budúcnosti zabezpečilo riešenie sporov v primeranej lehote, pretože prieťahy v konaniach predstavujú závažný problém pre obyvateľov členských štátov a tí následne strácajú dôveru vo fungovanie súdneho systému a strácajú právnu istotu.
Netreba zabúdať ani nato, že čím je efektívnejší súdny systém, tým vyššia je atraktívnosť členských štátov pre zahraničných investorov, čo je v období sociálnej a finančnej krízy nezanedbateľný prvok. Každý občan Európskej únie musí mať jednoduchý prístup k efektívnemu, včasnému a nezávislému súdnemu systému. Zastávam názor, že predmetný porovnávací prehľad je veľmi cenným nástrojom pre určenie ťažkostí, ktorým musia členské štáty čeliť. Ide najmä o dĺžku konania, hodnotenie kvality súdnictva, využívanie informačných a komunikačných technológií pre registráciu a správu jednotlivých prípadov, ale aj o odbornú prípravu sudcov na výkon povolania.
Verím, že tento prehľad je úspešný a bude sa v ňom pokračovať aj v budúcnosti a zohľadní sa v ňom rovnaké zaobchádzanie s členskými štátmi, ale aj objektívnosť a porovnateľnosť údajov.