Pełne sprawozdanie z obrad

Wtorek, 5 lipca 2016 r. - Strasburg

2. Przegląd niderlandzkiej prezydencji Rady (debata)

  Der Präsident. – Als nächster Punkt der Tagesordnung folgt die Aussprache über die Erklärungen des Rates und der Kommission zur Bilanz des niederländischen Ratsvorsitzes (2016/2709(RSP)).

Ich möchte jetzt schon darauf hinweisen, dass es bei dieser Aussprache kein Catch-the-eye-Verfahren gibt und auch keine blauen Karten zugelassen werden.

  Mark Rutte, President-in-Office of the Council. – Mr President, on 24 June, the morning after the night before, many Europeans woke up feeling pretty dreadful, and I was one of them. Clearly, Brexit has created a shock wave, and we do not yet know exactly what the consequences will be. We are in uncharted territory. And we must be honest: even if we find the perfect way to handle this ‘divorce’, our problems won’t simply melt away. It is not only British voters who have doubts about European cooperation. In other Member States too – including the Netherlands – there is widespread criticism and euroscepticism. And we need to address it.

As a representative of the outgoing Presidency of the Council of the European Union, I feel conflicted standing here today. I am proud of the concrete results we have achieved in the past six months. But of course I am disappointed by our British friends’ decision to leave the EU. It is a decision that creates a big problem both for the citizens of the UK and also for the other Member States. It is a decision that shapes a new reality, and we should proceed with all due caution, to minimise the damage to the Member States and the British people themselves. It is in everyone’s interests to know as soon as possible – as soon as is responsible – how we will move forward, and this will demand our full attention in the coming period.

The decision poses a whole range of broader concerns, too. Because this is not simply about a split that many people did not want. It is also about how Brexit affects the partnership between the other 27 Member States. The purpose of the European Union is to tackle issues and seize opportunities that transcend national borders. Issues and opportunities that are too big to tackle alone. The Member States all have their own interests, but to a large extent these overlap. These shared interests form the EU’s field of activity, and they provide a basis for public support and legitimacy. The EU can make a big difference. That is not a new insight, but it has been reaffirmed for me in the past six months. Because I have seen for myself how cooperation produces results that individual Member States could never achieve by themselves.

The most obvious example is, of course, the EU’s agreement with Turkey on managing the flow of refugees from Syria. A lot has been said and written about it in the past few months. And in all honesty, is the agreement ideal in every respect? No. But was it sorely needed? Absolutely. And it was a deal we could only reach jointly. Because only by acting in concert could we break the criminal business model of the people smugglers. And greatly reduce the number of migrants drowning in the Aegean Sea. Last January alone the death toll was close to 90 and since 20 March fewer than 10 people have drowned – though that is still, of course, 10 too many. Only by acting in concert could we bolster the EU’s border-control capability. And only by acting in concert can we put into practice the measures we have agreed on setting up hot spots, improving registration, redistributing refugees among Member States and improving the situation in the region. You know as well as I do that implementing all this will be a big challenge. Progress is certainly being made, though. Between March and June almost 100 000 classroom places were created for refugee children in Turkey.

Another example, of course, is the fight against terrorism – a threat that by definition transcends borders and demands an international response. We will never, never forget the attacks of 22 March, which hit Brussels, and with it the heart of Europe. Last week we were shocked once again by another dreadful attack, this time on Istanbul’s airport, and a few days ago, Baghad. In recent months the EU has taken some important decisions. On improving the exchange of information between intelligence services, for example. And on sharing passenger information without compromising privacy. It shows that both our vigilance and our willingness to join forces in this area are increasing. Which is great, because they are absolutely crucial.

So the EU is more than simply the sum of its parts, and of course the best illustration of that is the single market. During the Dutch EU Presidency we worked on the principle that our most urgent problems – like the refugee crisis – should not overshadow our most important ambitions. So we made sure that enhancing the single market remained a priority. Last week, the European Council agreed that all the measures the Commission has planned for the single market must be adopted by the end of 2018 at the latest. And every year in June we will take stock of progress, in all openness. I am pleased with this new form of self-imposed commitment, which compels us into action.

You have an important role in this, as Members of the European Parliament. Not least as legislators, of course, but also as a champion of the single market. After all, your report on ‘the cost of non-Europe’ has played a big part in the discussion in recent months. Completing the single market could add an extra EUR 1.25 trillion to the EU economy, which would mean millions of new jobs, and this argument has proved a convincing one. Besides a deeper market we also need a fairer internal market where the principle of equal pay for equal work in the same place applies. So migration, terrorism, the single market and Brexit: these issues have grabbed the European headlines in recent months. But a lot of work has gone on in other areas too, both behind the scenes and out in the spotlight. Take the agreement on a common approach to combating tax avoidance by multinationals. Take the progress we have seen on the Fourth Railway Package, national emission ceilings and the EU Action Plan for the Circular Economy. I should add that there are also areas in which progress has not been as impressive. Take the trade defence instruments and the Posting of Workers Directive. More could have been done there.

Although this short summary is perhaps a good illustration of the way European decision-making works: moving forward in small steps, with now and then a step back or sideways. The EU is still a work in progress, and in principle that is absolutely fine. But as I have said: Brexit is a signal – and certainly not the only signal – that change is needed. Indeed, it cannot be avoided. And I am certainly not the first person to say so. I firmly believe that the worst possible response to Brexit would be for ‘Brussels’ and the European capitals to continue with business as usual. This would show complete disregard for the reality in the Member States. I also believe it would be wrong to rush blindly forward towards more political integration and a more ‘federal’ Europe. Because that too would be a denial of the sentiment felt by many European people, to whom the EU is – or has become – something remote and aloof.

When it comes to the issue of ‘more’ or ‘less’ Europe, I believe that the only sensible debate is the one about less bureaucracy, red tape and regulation, and more concrete, visible results in terms of prosperity, decent work and security. And having held the Presidency for the past six months, I am well aware that we cannot just silence the critics with a magic wand. Building public support takes time and effort.

You may remember me saying in January that the Netherlands wanted a pragmatic Presidency. We wanted to serve the interests of the Member States, whose positions should be reflected in all joint decisions. We wanted to move the agenda forward. And we wanted to address the urgent challenges of migration and terrorism. I hope that this approach has been a visible one, and I hope it has contributed to the results we have achieved together. We do not have much time now to pause and reflect – and not only because of the Brexit situation. We need to implement the Turkey deal. The instability surrounding Europe and the related migration from North Africa demand urgent action. And of course there is still a lot to do on the single market. And for that reason I hope that the EU – its institutions, Member States and particularly citizens – will continue our pragmatic approach.

My experiences over the past six months have underlined that we need an EU that delivers. An EU that focuses on the essentials and on issues that transcend borders. An EU that makes and then sticks to agreements. This will be a stronger EU, and one that can grow still stronger.

In closing, I would like to express my thanks to the Commission, to our colleagues in the Council and, not least, to the European Parliament for an outstanding and constructive partnership. It was an honour and a pleasure for us to hold the Presidency, and we wish Slovakia every success for the coming six months.

(Applause)

  Jean-Claude Juncker, President of the Commission. – Mr President, to have a true measure of the progress achieved during the Dutch Presidency, we must remember where we started. As the New Year began, the refugee crisis had reached another critical moment. Thousands of people continued to risk their lives at sea. The humanitarian situation was becoming worse each day. At the same time, the terrorist attacks in Paris were fresh in our minds. We were determined to defend our way of life, but we understood that our open society would always be vulnerable. Sadly, this was confirmed a few months later in Brussels.

These were the difficult circumstances of the Dutch Presidency, but when you began to work, I was confident that this great country, one of our founding members, would call on its best qualities in a time of need. I am thinking of your belief in freedom and openness, your attachment to the rule of law and your commitment to responsible free trade and better law—making. This, as well as your pragmatism, will continue to shape the course of our Union in years to come. I am particularly grateful to the Dutch Presidency for having been an active supporter of one of the leitmotifs of this Commission: to be big on big issues and modest and timid on smaller ones.

Allen widrigen Umständen zum Trotz hat die niederländische Ratspräsidentschaft stets Besonnenheit und Beharrlichkeit bewiesen. Diese Haltung hat Europa insgesamt gut getan. Dank der unaufgeregten und zupackenden Vermittlung der Niederländer sind uns große Fortschritte gelungen. Damit wir die Ankunft der Flüchtlinge in Griechenland steuern können, haben wir mittlerweile ein Abkommen mit der Türkei, das zu wirken begonnen hat. Die niederländische Ratspräsidentschaft hat entscheidend dazu beigetragen, dass es zu diesem Abkommen mit der Türkei kam, und entscheidend dazu beigetragen, dass diese Vereinbarungen auch nach Geist und Buchstabe umgesetzt werden.

Dies hat auch die Grundlage dafür geschaffen, längerfristige Lösungen anzugehen. Wir haben bereits konkrete Vorschläge und Fortschritte gemacht, um die Asylsysteme anzugleichen und die Verantwortung in Europa grundsätzlich solidarischer zu verteilen, weil nicht allein der Platz auf der Landkarte darüber entscheiden darf, wie viele Flüchtlinge ein Land aufnimmt.

Doch besonders hervorheben möchte ich die energische Arbeit des niederländischen Ratsvorsitzes in Sachen Schutz der Außengrenzen und der Küsten. Es ist uns innerhalb weniger Monate – sechs Monate und ein paar Tage – gelungen, dieses wichtige Stück Außen- und Innenpolitik auf die Gleise zu setzen. Dafür möchte ich mich beim niederländischen Vorsitz sehr herzlich bedanken.

Es hat einen Trilog gegeben, die Einigung steht, sie muss jetzt umgesetzt werden. Und ich hätte gerne, dass das schnell passiert, denn die Bürger Europas haben ein Recht auf den Schutz der europäischen Außengrenzen.

Monsieur le Président, l'une des grandes priorités de cette Commission est de compléter le marché intérieur là où cela est nécessaire. Grâce à l'efficacité de la présidence néerlandaise, nous avons bien progressé sur plusieurs fronts, en particulier dans notre action pour une fiscalité des entreprises plus juste, mais aussi dans le domaine du marché numérique ou bien encore en matière de financement des entreprises, surtout des petites et moyennes entreprises, avec l'indispensable mise en place d'une Union des marchés de capitaux.

À cet égard, je me réjouis de l'accord intervenu au Conseil "Affaires économiques et financières" sur une feuille de route pour l'achèvement de l'union bancaire, complément indispensable de l'Union économique et monétaire et du marché intérieur.

Pour conclure, Monsieur le Président, Meneer Eerste minister, je voudrais encore une fois rendre hommage à l'efficacité de la présidence néerlandaise, qui ne m'a pas surpris parce que je m'attendais à cette façon de travailler. Nous avons pu – la présidence et la Commission – travailler de la meilleure façon possible.

Hartelijk bedankt.

  Esther de Lange, namens de PPE-Fractie. – Laat mij inderdaad voor de laatste keer de premier en de minister van Buitenlandse Zaken en alle anderen die betrokken waren bij het Nederlandse voorzitterschap hier welkom heten. Ik denk dat een speciaal woord van waardering namens de collega's ook dient uit te gaan aan minister Hennis die hier uur na uur heeft doorgebracht in de zittingen dat u er niet kon zijn, en dat wordt door dit huis zeer gewaardeerd.

Laat ik namens de EVP-Fractie ook onze waardering uitspreken over uw voorzitterschap. Het is de twaalfde keer en een land dat dit voor de twaalfde keer doet, doet dat als een geoliede machine. U nam de voorzittershamer over op een moeilijk moment. U geeft hem waar mogelijk op een nog moeilijker moment af, waarbij ik nog niets gezegd heb over de kwaliteit van het tussenliggende voorzitterschap.

Feit is, u was voorzitter op het moment van de grootste migratie- en vluchtelingencrisis sinds de jaren negentig. Economisch gezien blijven de investeringen in Europa ver achter ten opzichte van het niveau van vóór de crisis, en de situatie aan onze grenzen is instabiel. We hebben aanslagen gezien, daar is al aan gerefereerd.

De hoogtepunten, wat mij betreft, het akkoord over de grens- en kustwacht waar wij deze week over gaan stemmen. Ik durf het Turkije-akkoord geen hoogtepunten te noemen, want daar zit een aantal kantjes aan waar je vraagtekens bij kunt zetten. Aan de andere kant, het werkt. En een situatie zonder Turkijedeal, daar willen we ook niet naar terug. Maar het punt dat ik hier wil maken is: de Turkijedeal koopt tijd. Maar ondertussen blijven we chantabel door een land als Turkije, als we niet onze eigen zaken op orde krijgen. Dat betekent dat er nog meer stappen nodig zijn op het gebied van een echt asiel- en migratiebeleid: snelle beoordeling en ook terugnameakkoorden waar nodig die wat voorstellen.

Een hoogtepunt: wel degelijk het akkoord over het tegengaan van belastingontwijking. Hoogtepunt wat mij betreft ook: het delen van nationale terrorismelijsten. Dat is nog niet voldoende als het gaat om het delen van informatie, maar wel een belangrijke eerste stap. Ik weet dat ik hiermee een heleboel collega's tekort doe die op hun vakgebied hard gewerkt hebben aan het bereiken van akkoorden. Ik wil er één noemen: IORP 2 voor de liefhebbers en de techneuten, ook voor ons land een tekst die, zoals het er nu zwart op wit staat, een aantal grote verbeteringen inhoudt ten opzichte van het Commissievoorstel. Maar in plaats van dat uit te dragen, stuwt uw regering dat akkoord 24 uur voordat het Coreper erover besluit naar een Tweede Kamer en laat het in het debat met die Tweede Kamer na om de echte voordelen van dat akkoord te onderstrepen.

Daarbij ben ik aangekomen bij een van de kernpunten van de huidige malaise waarin Europa zich bevindt: besluiten nemen wij hier samen, Raad en Europees Parlement op voorstel van de Europese Commissie. Het wordt tijd dat zeker van Raadszijde daar ook op nationaal niveau verantwoordelijkheid voor genomen wordt. Want in Brussel besluiten nemen, heel collegiaal, en dan vervolgens thuis iets anders uitdragen of daar zelfs afstand van nemen, dat maakt onze samenwerking kapot. Net zoals het steeds opnieuw uitstellen van besluiten! Het heeft drie maanden geduurd – nog even dit ene punt, mijnheer de voorzitter – voordat wij van u enige indicatie kregen wat Nederland wilde gaan doen na het nee in het Oekraïne-referendum. En ook die indicatie was niet erg concreet. Duidelijkheid ontbreekt dus. Jarenlange onduidelijkheid hebben we ook niet nodig in de situatie in het Verenigd Koninkrijk.

Ik sluit af, u keert terug naar de nationale politiek. Ik ben benieuwd of u daar net zo'n warm voorstander blijft van het vervolmaken van de bankenunie als u dat als voorzitter was. Ik wil u graag één wens meegeven en dat is dat u onder die Haagse kaasstolp Europa volgend jaar bij de nationale verkiezingen in Nederland niet het eerste slachtoffer van de verkiezingsstrijd laat worden. De situatie in het Verenigd Koninkrijk heeft ons laten zien waar dat toe kan leiden.

  Paul Tang, namens de S&D-Fractie. – In zijn vorige toespraak in januari in dit huis sprak de minister-president over Winston Churchill, die pleitte voor gedeelde waarden, gedeelde belangen en de gedeelde behoefte aan veiligheid. Hij sprak daar vurig over en dat vuur is ook nodig. Maar dat hebben de laatste zes maanden niet gebracht. Integendeel haast, na een gevecht tussen twee Churchilladepten, Johnson en Cameron, heeft de Britse bevolking gekozen voor Brexit en is het Europese vlammetje wat zwakker gaan branden.

Het pleidooi voor de Europese Unie als markt, als snoepwinkel, heeft de Britse bevolking niet kunnen overtuigen. De ratio van groeiende economie heeft het niet gewonnen van de emoties van machteloosheid en “take back control”. In de tijd van globalisering zien te veel mensen in Europa de Europese Unie nog als een verlengstuk van de vrije markt, die het gemunt heeft op hun zekerheden, hun baan, hun sociale zekerheid en hun veiligheid. Europa moet niet bedreigen, maar moet beschermen, moet zijn als een schild. Alleen dan kunnen we het milieu verbeteren, vluchtelingen humaan opvangen, belastingontduiking aanpakken. Alleen dan kunnen we ons wapenen tegen de gevaren van de ringen van instabiliteit om ons heen.

Het Nederlandse voorzitterschap heeft daarbij met verve een rol gespeeld. Veel dank daarvoor. Het pragmatisme van dit voorzitterschap heeft juist laten zien dat Europa meer is dan die markt, meer is dan die snoepwinkel, meer is dan een verdienmodel. En dat moeten we laten zien.

Churchill zag al dat Europa meer is dan een markt, en laat het ook een les zijn voor dit voorzitterschap dat als wij referenda willen winnen, we niet alleen vertrouwen op het verhaal over die markt, maar op Europa als gemeenschap, waarin we samen, landen en wij, sterker staan.

  Syed Kamall, on behalf of the ECR Group. – Mr President, there is no doubt that the Dutch Presidency will go down as a historic one, but for reasons for which you, Mr President-in-Office of the Council, cannot be blamed. Six months ago, the main challenge of this Presidency was the migration and refugee crisis and, while we cannot say that this crisis is over, we can say that it is more under control than in January, and this is due in no small part to the diligent work of your Presidency, thanks to the professionalism of your officials and the commitment of your ministers.

This Chamber has benefited from the good sense of Bert Koenders and the input of our former colleague Jeanine Hennis-Plasschaert and, as a result, under your watch we have found agreement on important legislation: the new Frontex European Border and Coast Guard, the Fourth Railway Package, passenger name records, data protection and other matters. You have achieved these agreements not by seeking to deliver an abstract vision but by delivering concrete and practical results that make the EU work better. The Dutch Presidency has set an example for other Presidencies to follow.

A few years ago, Mr Rutte, you called for a policy of ‘European where necessary, national where possible’. You admitted that, all too often, agreements regarding the budget or the democratic rule of law have not been respected. You warned that Europe is being associated more and more with an anonymous, formal and impersonal layer of government in which national sovereignty is being replaced by normative rules from Brussels. Those in this House – as well as Commissioners and national leaders – who are impatient for a European army, who are impatient for a European FBI, who are impatient for European government would be advised to heed your words, and also to bear in mind the old Dutch proverb that ‘a handful of patience is worth more than a bushel of praise’. An EU with or without the UK needs to listen to those wise words now more than ever.

  Guy Verhofstadt, namens de ALDE-Fractie. – Ik weet niet, voorzitter, beste Mark, of het zo aangenaam is geprezen te worden door degenen die ons verlaten. Ik denk niet dat dat zo leuk is. Maar ik zou u in elk geval willen bedanken, het Nederlandse voorzitterschap, de heer Koenders, ook Jeanine Hennis. Voor haar was het thuiskomen natuurlijk, dus dat was niet zo’n zware job. Maar ik wil u bedanken voor die zes moeilijke maanden voor de Unie. Het was een woelige zee maar we weten allemaal dat Nederland een zeevarende natie is, dus aan wie kon dit beter overgelaten worden dan aan het Nederlandse voorzitterschap?

Ik zal vandaag, in dit debat althans, niet ingaan op de discussie “Naar welk Europa moeten we nu toe?” Ik weet alleen één ding, namelijk dat het grootste succes dat Nederland gekend heeft de Gouden Eeuw in de zeventiende eeuw was. Dat was de Republiek der Verenigde Nederlanden, een federatie van de zeven provinciën, die geen weerstand kon bieden aan de Spaanse armada, maar toen alle oorlogsschepen en handelsvloten onder één commando plaatste en in staat was niet alleen op het voetbalveld maar ook op zee de Spaanse armada te verslaan. Dus dit gezegd hebbende denk ik dat de Nederlandse geschiedenis toch heel wat interessante lessen ook voor ons vandaag bevat.

Voor de rest en voor het overige zou ik u voornamelijk willen bedanken voor de verschillende punten die het Nederlandse voorzitterschap heeft weten te realiseren: de Europese grens- en kustwacht, een aantal Raadsbeslissingen in de bestrijding van terreur, het vierde spoorwegpakket, de wetgeving op de geldmarkten, de wetgeving tegen belastingontduiking en, misschien de grootste verdienste: de nieuwe kalender om de eengemaakte markt te vervolledigen. Want laten we het maar eerlijk toegeven: 65 procent van de eengemaakte markt is vandaag niet één, niet geliberaliseerd en niet open.

Mijn wens tot slot aan de minister-president is dat hij ook morgen in de Nederlandse politiek Europa zal verdedigen en dat hij dat niet zal overlaten aan de populisten en de nationalisten. Want als het van Geert Wilders zou afhangen, mag zelfs Spinoza Nederland niet meer in.

  Dennis de Jong, namens de GUE/NGL-Fractie. – Het Nederlandse voorzitterschap kan het beste getypeerd worden als groot in het kleine en klein in het grote. Op technische dossiers heeft het voorzitterschap laten zien dat ze bruggen kan bouwen. Ik heb dat zelf mogen ervaren als rapporteur voor de richtlijn rechtsbijstand. Dat was prima samenwerken en ik wil hier al diegenen bedanken die aan Nederlandse kant hard gewerkt hebben bij het vinden van oplossingen voor dit dossier, waar aanvankelijk de opvattingen van de Raad en het Parlement ver uiteen lagen.

Op strategisch-politiek niveau is het een heel ander verhaal. Natuurlijk kan minister-president Rutte niet persoonlijk verantwoordelijk gehouden worden voor de uitslag van het Brexit-referendum. Dat was en is een Britse zaak. We kunnen hem echter wel verantwoordelijk houden voor zijn reactie op de uitslag van dat referendum. Die kwam erop neer dat de burgers in de Europese Unie meer waar voor hun geld moeten krijgen door de markt te vergroten en te verdiepen. Nog meer markt dus.

Aan het begin van het voorzitterschap zei Mark Rutte dat hij niet van vergezichten hield. Ik begrijp dat want als je in een tunnel zit kun je niet ver kijken. De tunnel van het Nederlandse voorzitterschap heette markt, markt, markt, en juist die fixatie op de markt leidt ertoe dat we allemaal concurrenten van elkaar worden. De winst van de een staat gelijk aan het verlies van de ander. Vraag het maar aan het leger werklozen en de groeiende groep die al jaren in armoede leeft. Een wereld die gekenmerkt wordt door globalisering, gebaseerd op marktwerking, maakt mensen angstig en boos. Ze willen grip op hun eigen leefomgeving. Ze willen de ruimte hebben om die met elkaar in te richten voor een gemeenschappelijke toekomst. De fixatie op de markt zet mensen echter tegen elkaar op en geeft extreemrechtse wegzetpartijen ruim baan. Daarom zeg ik: Mark, je was klein in het grote, je zat klem in je marktfixatie.

Wat we nu nodig hebben is een vergezicht, zodat mensen merken dat ze beschermd worden als ze zorg nodig hebben of als ze goed onderwijs willen krijgen. Brussel moet mensen weer de ruimte geven samen te bouwen aan een nieuwe toekomst. Mark, er is al genoeg markt.

  Philippe Lamberts, namens de Verts/ALE-Fractie. – Ik ben helemaal niet onder de indruk. Ik zou zelfs zeggen: ik ben uiterst ontgoocheld. En ik zal drie voorbeelden noemen van de falingen van het Nederlandse voorzitterschap.

Ten eerste: het bestrijden van belastingontwijking. Ik heb Jeroen Dijsselbloem, minister van Financiën van Nederland en voorzitter van de Eurogroep meermalen horen zeggen: “Wij waren onderdeel van het probleem, nu willen wij deel uitmaken van de oplossing”. Wat is het resultaat? Een minimalistische overeenkomst die lidstaten nog steeds enorme mogelijkheden biedt om met elkaar te concurreren in de strijd over wie het beste belastingparadijs voor bedrijven in Europa is.

Tweede voorbeeld: het referendum over Oekraïne. Deze overeenkomst is een belangrijk onderdeel van het Europees nabuurschapsbeleid. Wij hebben Nederland, die het voorzitterschap uitoefent van de Europese Unie. Waar is de premier? Aan het hoofd van de campagne? Helemaal niet! Aan de zijlijn, om te zorgen dat hij niet te veel punten verliest. Aan wie? Aan Wilders en anderen, vermoed ik.

Derde punt: vluchtelingencrisis. Nederland heeft een traditie, een eeuwenoude traditie om vluchtelingen te verwelkomen. Dus ik had van uw land verwacht de leiding te nemen over een coalitie van vrijwilligers die naast bondskanselier Merkel zou staan om te zorgen dat Europa haar fair share aan vluchtelingen verwelkomt.

Wat hebben wij gezien? Nederland aan de zijlijn. Wel op de foto, mijnheer Rutte, toen er een moreel onaanvaardbare overeenkomst met sultan Erdogan gesloten werd. Maar is dit een verrassing? Ik hoorde u zeggen, mijnheer Rutte, voor het eind van uw voorzitterschap: “Ik heb drie prioriteiten: Nederland, Nederland, Nederland”. U hebt gezegd: “Building support takes time”, maar met leiderschap zoals het uwe, maak ik mij zorgen over de toekomst van Europa.

  Bill Etheridge, on behalf of the EFDD Group. – Mr President, I am sorry to hear that Mr Rutte woke up feeling dreadful on 24 June. I had been campaigning really hard for a long time before that, and I had spent at least the last two days unable to get any sleep at all. I had spent the whole night watching the results come in, drinking local beer and having a fantastic local curry, and I must say, I felt fantastic. But I think that is probably to do with the feeling of freedom. I think it does that for you.

Now is the time to embrace the democratic will of the people. Now is the time to stop with any further ‘project fear’, any talking down of the economy, any more concerns. Now is the time to be bright and positive, to look to the future, to put aside the arguments of the campaigns and to be friends, because Brexit brings hope – not just to the UK, but to all the peoples of Europe. We can have a better future, we can be different, we can have change, and we can show that through the democratic will which was shown in the UK and which, hopefully, will be shown in many countries – even in Mr Rutte’s. It is time to be positive, friendly and optimistic. The future for the UK is golden, but we truly wish the best for our friends in Europe too. There is no reason now for any further antipathy, any more of the unpleasantness that has been seen – in this place particularly, but also in other places. That time is gone. The EU is a failed project. The UK has shown the way to freedom, and I truly hope that all of our friends across Europe get the same chance that we had to embrace freedom and a bright future soon.

  Olaf Stuger, namens de ENF-Fractie. – Van mijn kant ook welkom aan de minister-president en de minister van Buitenlandse Zaken.

Normaal gesproken sta ik hier altijd met een betrekkelijk negatief verhaal. Maar vandaag gaat het over een historisch Nederlands voorzitterschap en kan ik positief zijn, want het voorzitterschap het afgelopen halfjaar is niet vormgegeven door de Nederlandse regering, maar door het Nederlandse volk en ook het Britse volk. Zij hebben met hun democratische stem definitief de onttakeling van de EU ingezet.

Naar de landen toe die de aankomende jaren de voorzittershamer mogen hanteren, zou ik zeggen: stop met moeilijk doen en eindeloos zoeken naar een manier om je te profileren. Zorg gewoon dat er ergens in een lidstaat een referendum gehouden wordt in jouw halfjaar, en dan ben je verzekerd van een historisch voorzitterschap.

  Zoltán Balczó (NI). – A holland elnökség alatt is az egyik fő feladat a bevándorlás megállítása lett volna. Ehhez képest az elnökség a hangsúlyt a migránsválság kezelésére helyezte, milyen kvóták alapján kell szétosztani a migránsokat, és hogy kell büntetni azokat az országokat, amelyek nem fogadják el ezt a kényszerbetelepítést. A Tanács sem hajlandó elfogadni a Brexit üzenetét. Az európai parlamenti választásokat figyelembe véve, a közvélemény kutatásokat figyelembe véve, az osztrák tartományi és elnökválasztást figyelembe véve a Brexit csak megerősítette, Európa lakossága elutasítja a szuperállami berendezkedést. Nem akarnak egy olyan birodalomban élni, amikor 500 millió ember életét egy központból irányítják! És a Tanács hogyan reagál?

Idézem: „Az európaiak azt várják tőlünk, hogy visszaadjuk a jobb jövőbe vetett hitüket, egységbe forrva kell megoldanunk ezt a feladatot.” Nekem, mint magyar képviselőnek visszacseng a kommunista idők frázisa, a szembenézés helyett. Az európai polgárok számára a szebb jövő akkor jön el, amikor az együttműködés a nemzetek Európája keretében valósul meg.

  Frans Timmermans, First Vice-President of the Commission. – Mr President, having listened carefully to the contributions, I think we have a few lessons to draw from the Dutch Presidency. First of all, we can only achieve something if the three institutions involved in taking decisions all take their responsibility and do not blame the others when things do not work. We are all responsible for the end result of what we do, and we should stop claiming success in national capitals and blaming Brussels if something goes wrong. Brussels, as a metaphor, is all of us – including the Council and its members.

Secondly, I would argue, given what was said this morning here by you and by Prime Minister Rutte, that indeed it cannot be business usual, but at the same time, what was agreed between the three institutions on the priorities of the Commission is a good basis for not continuing with business as usual but rather doing the things we all agreed in the three institutions should be our priorities: getting the internal market to function better, advancing on the digital single market, doing more and better regulation, making sure the energy union gets going and making sure we get the issue of migration under control in a sustainable way. These are the priorities of a Commission that has chosen to be big on big things and small on small things, and this is also the way forward in the near future. Thanks to the Dutch Presidency, we can build on a basis that will allow us to choose these priorities and give them concrete results. The only thing that can convince wary and unconvinced citizens is concrete results in solving the problems they face every day and problems that, very often, can no longer be solved just at the national level.

If I may: if there is one thing we see after the British referendum, it is that people do not believe that they can get control of their lives back again within the European Union. That is why some chose to say, ‘OK, this is not working, let us try something else’. Whether that something else is going to work remains to be seen, but our task as Europeans is to prove that we can deliver the results for people who want to be able to be optimistic about their position, about their children’s future and about their grandchildren’s future. That should be our task. That is where I think the three institutions should be working together very closely indeed.

Thank you very much to the Dutch Presidency for a job well done.

(Applause)

  Mark Rutte, President-in-Office of the Council. – Mr President, I would like to thank Frans Timmermans of the Commission for his very kind words.

Mr Timmermans, I do think you are absolutely right. It is about the three institutions working together, exactly as Esther de Lange also said in her short introduction. It is for the three institutions – the Council and the European Parliament, working on the basis of the proposals of the European Commission – to take the business of the European Union forward. Esther de Lange also spoke about Turkey, and I agree with her. I will now continue in Dutch, as otherwise I will be criticised in the press.

Ik ben het met haar eens dat die Turkijedeal natuurlijk onderdeel moet zijn van een “en-en-en”-aanpak. Het kan niet alleen een Turkijedeal zijn. Hierbij is het stoppen van de way through cruciaal, het afsluiten van de Balkanroute, het investeren in de opvangcapaciteit in Turkije. Griekenland, waar maatregelen worden genomen om te registreren, om op te vangen. Dus het is onderdeel van een “en-en-en”-aanpak.

Paul Tang, terecht zei hij dat Churchill ver weg is. Ik noemde hem in mijn speech in januari. Maar Churchill zou zeer ongelukkig zijn geweest met de besluiten die genomen zijn door het Britse volk vorige week. Ik heb daar geen enkele twijfel over. En ik ben het ook met hem eens, gek genoeg, als liberaal rechts van het midden en hij links van het midden, dat Europa meer is dan de markt. Maar die markt, en daar heeft Guy Verhofstadt ook over gesproken, is wel een motor om mensen uiteindelijk welvaart en dus ook banen te brengen.

Mr Kamall, thank you so much for your kind words and your compliments about our Presidency.

I am, of course, extremely disappointed about the Brexit vote, not just for economic reasons, but also geopolitically. I think it is a great loss that, in an unstable world, the European Union now faces the second biggest Member State leaving this Union. This is good news for some of those who do not wish us the best things in the world – and they are not part of the European Union – but it is not good news for those seeking protection and collective safety in the fact that we work so well together within the European Union.

Guy Verhofstadt, dank voor de vriendelijke woorden. Ik ben het als altijd zeer met hem eens, niet waar het gaat om een meer federaal Europa. Ik denk dat er misschien ook wel een verschil is in hoe Vlamingen het woord federaal zien en hoe Nederlanders dat zien. Het heeft ook wel te maken met de vertaling van het woord.

Ik ben het wel met hem eens – en ook dank voor zijn hulp tijdens ons voorzitterschap – dat een van de belangrijkste taken die we hebben het versterken van de interne markt is.

En dat zeg ik ook tegen Dennis de Jong, want het is prachtig om te praten over waarden, over allemaal mooie belangen, maar uiteindelijk, als wij er niet voor kunnen zorgen, in Nederland bijvoorbeeld waar wij meer dan 10 miljoen banen hebben, dat uiteindelijk 2 miljoen van die banen direct samenhangen met het feit dat de Europese Unie bestaat en dat de interne markt bestaat, dan zouden wij de relevantie van die Europese Unie niet kunnen uitleggen aan onze mensen.

Dan, Philip Lamberts had veel kritiek, ik kon hem niet helemaal overtuigen van de zegeningen van ons voorzitterschap, zoveel heb ik daaruit afgeleid. Veel kritiek ook op onze aanpak voor het vluchtelingenvraagstuk. Maar ik zeg hem wel twee dingen. Als wij niet de afspraak met Turkije hadden gemaakt, dan zouden nog steeds iedere maand honderd mensen omkomen op de Egeïsche Zee. Sinds 20 maart nog tien. Dat zijn er nog steeds tien te veel, maar niet meer honderd per maand! Dus dat business model van de mensensmokkelaars is nu gesloopt. Dat vind ik goed nieuws.

En het tweede is: hadden wij niet die afspraken gemaakt met Turkije, dan zou in toenemende mate in Duitsland, Zweden, Oostenrijk, Nederland en België, het gevoel zijn gegroeid dat de politici het niet langer onder controle hebben, niet langer grip hebben op de situatie. En dat is uiteindelijk onacceptabel. Wij moeten het draagvlak houden, ook in onze landen, om mensen die echt op de vlucht zijn voor echt gevaar een veilig heenkomen te bieden. Maar de aantallen moeten beheersbaar zijn.

Mr Etheridge and Mr Balczó, again I believe that Brexit is extremely unfortunate, particularly for the United Kingdom. That country has now collapsed, politically, economically, monetarily and constitutionally, and you will have years of work ahead of you to get out of this mess.

En dat zou ook een antwoord zijn aan Olaf Stuger die ik eigenlijk hoor flirten met die gedachte. “Waarom niet ook andere landen zo’n exitscenario?” Ik zou zeggen, mijnheer Stuger, kijk naar het Verenigd Koninkrijk! Is dat wat u wilt, dat andere landen zich in dezelfde puinhoop storten als het Verenigd Koninkrijk heeft gedaan vorige week vrijdag?

Daarom zou ik willen eindigen met een simpele uitspraak. Ik vind dat wij als politici nooit, maar dan ook helemaal nooit spelletjes mogen spelen met banen van mensen, met belangen van mensen, met de toekomst van mensen. Het flirten met exitscenario’s in andere landen is het spelen van spelletjes. Dat doe ik niet. U zult mij altijd op uw weg vinden als u dat probeert!

  Der Präsident. – Die Aussprache ist geschlossen.

(Die Sitzung wird für wenige Minuten unterbrochen.)

Schriftliche Erklarungen (Artikel 162 GO)

  Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (S&D), na piśmie. – Dnia 1 stycznia 2016 roku Holandia już po raz dwunasty objęła przewodnictwo w Radzie UE. Priorytetem holenderskiej prezydencji było między innymi zwiększenie innowacyjności UE, ukierunkowanie na wzrost i zatrudnienie, kompleksowe podejście do migracji i bezpieczeństwa granic oraz jednolite podejście do spraw zmian klimatu i zrównoważonego rozwoju. Jednym z głównych elementów strategii tej prezydencji było wzmocnienie wdrażania legislacji unijnej oraz poprawa funkcjonowania rynku usług o wysokim potencjale ekonomicznym, między innymi poprzez wzmocnienie zasady wzajemnego uznawania. W tym kontekście dużym sukcesem było uproszczenie formalności, którym podlegają obywatele przenoszący się za granicę. Wprowadzenie standardowych wielojęzycznych formularzy dla większości dokumentów objętych rozporządzeniem, w tym dokumentów dotyczących pobytu, obywatelstwa, stanu cywilnego czy zaświadczenia o niekaralności, po wejściu w życie pozwoli na uniknięcie kosztownych tłumaczeń i znacznie ułatwi obywatelom Unii przemieszczanie się. Opanowanie kryzysu migracyjnego i zahamowanie przepływu uchodźców oraz zwalczanie terroryzmu i przeciwdziałanie radykalizacji były priorytetami prezydencji holenderskiej w obszarze sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Tutaj największym sukcesem było podpisanie porozumienia UE-Turcja, zgodnie z którym Turcja ma przyjmować nielegalnych migrantów przekraczających granice Grecji. W zamian za to Unia będzie systematycznie przyjmowała syryjskich uchodźców. Pozostaje mi pogratulować Holandii udanej prezydencji oraz osiągnięcia wielu zaplanowanych celów.

  Alfred Sant (S&D), in writing. – During the past six months, the incoherencies at the heart of the EU’s policymaking have become sharper. Following the terrorist attacks on Brussels, the Dutch referendum on the Ukraine agreement and now Brexit, the EU construct is increasingly being seen as ineffective. We are told that the only viable way forward is by promoting ‘more Europe’; that negotiating Brexit will mean first negotiating a British exit then negotiating what arrangement to apply for relations with the UK; that managing the migration crisis involves a deal with Turkey that amounts to a hidden strategy of refoulement plus the creation of an external borders agency; that to beat terrorism the cooperation between national security services needs to be strongly reinforced.

All this is highlighting divergences within the Union, between its heterogeneous parts, divergences already accelerated by the neo-liberal austerity that is the hallmark of what passes for economic policy. It is puzzling that so many fail to recognise how, in order to stabilise the situation, we need consolidation, taking full account of national perspectives and interests, with, as first priority, the need to counter the divergences that have developed between north and south and between east and centre of the Union.