Przewodniczący. – Kolejnym punktem porządku dnia jest oświadczenie Komisji w sprawie zabójczych powodzi w rejonie Attyki i pomocy humanitarnej w czasie klęski żywiołowej (2017/2992(RSP)).
Corina Crețu,Member of the Commission. – Mr President, the flooding that took place ten days ago in West Athens is a human tragedy. I immediately sent my condolences to the families and friends of the people who lost their lives. In the aftermath of the disaster the Commission’s Emergency Response Coordination Centre was in close contact with the Greek authorities to monitor the situation via the European flood awareness system, and through the help of satellite maps of the affected areas. President Juncker met Prime Minister Tsipras in Gothenburg and he underlined the Commission’s willingness to assist Greece in every possible way.
First and foremost, the Commission is open, upon request from the national authorities, to rapidly modifying cohesion policy programmes. This means redirecting some of the funding towards the reconstruction of public infrastructure and the regeneration of economic activity in the affected areas.
Secondly, the EU Solidarity Fund can be activated, provided that all the conditions are fulfilled, should the Greek authorities apply for solidarity assistance.
With climate change bringing more extreme weather events, we need to be able to protect human lives and valuable assets and to make our regions, our cities and our towns more resilient. The European structural and investment funds are there to do just that. They constitute a full package that supports climate-change adaptation, risk prevention and resilience building. Under the current programing period, EUR 1.3 billion is available to Greece for climate-change adaptation and risk-prevention measures.
The Commission is also ready to assist the Greek authorities with the compilation of flood-risk management plans and river management plans. These are essential tools to determine what areas are more prone to floods and how to be more prepared.
Significant investment in water, waste water and anti-flooding infrastructure in Greece has been supported by the European Union over many years. Let me give you some figures. Between 2007 and 2013 cohesion policy programmes invested some EUR 1.2 billion to improve water supply across Europe, and that resulted in 1.5 million additional people having better access to water. Over 370 000 more people had access to new or upgraded waste-water treatment facilities. Also some EUR 400 million was invested in risk-prevention measures. This investment improves the daily life of Greek citizens and is helping to avoid disasters in many places. But there is more to it than a list of figures and visible results. Those investments also show the spirit of solidarity that is at the heart of the European project, and that is equally important.
Thank you for your attention. I am looking forward to our debate.
Μανώλης Κεφαλογιάννης, εξ ονόματος της ομάδας PPE. – Κύριε Πρόεδρε, απόγνωση είναι η λέξη που χαρακτηρίζει τους κατοίκους των πλημμυρόπληκτων περιοχών της Δυτικής Αττικής, όπως και του Δήμου Δέλτα στη Θεσσαλονίκη. Δεκατέσσερις ημέρες μετά τη φονική θεομηνία της 15ης Νοεμβρίου 2017, έχουν εντοπιστεί 23 νεκροί, αν και αυτός δεν είναι ο τελικός αριθμός. Οι υλικές καταστροφές είναι ανυπολόγιστες· έχουν προκληθεί τεράστιες ζημιές σε υποδομές, σε δρόμους, σε οδικούς άξονες, σε σπίτια και αυτοκίνητα, σε ύδρευση και ποιότητα πόσιμου νερού και σε παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Η Ελλάδα δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει μόνη της μια τέτοιας κλίμακας καταστροφή.
Ευχαριστούμε όλα τα κόμματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την άμεση ανταπόκριση. Ευχαριστούμε την Επίτροπο, κ. Crețu, για όσα είπε προηγουμένως. Θέλω ιδιαίτερα να ευχαριστήσω τη συνάδελφό μου, Elisabetta Gardini, για την πρόθεσή της να επισκεφτεί τις πληγείσες περιοχές. Ζητούμε κοινοτική αλληλεγγύη και βοήθεια. Να κινητοποιηθεί άμεσα το Ταμείο Αλληλεγγύης, να δρομολογήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς βοήθειας και να εκπονηθεί ένα πενταετές πρόγραμμα κατασκευής αντιπλημμυρικών έργων στην Ελλάδα, με τη συνεργασία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Οι ευθύνες στην Ελλάδα θα καταλογιστούν· τόσο οι τωρινές για την κυβέρνηση και την περιφέρεια όσο και του παρελθόντος, από πολλά χρόνια πριν. Όμως, θα έπρεπε να έχει παραιτηθεί ένας υπουργός, ένας περιφερειάρχης, όπως ακριβώς έγινε και με τις πυρκαγιές στην Πορτογαλία.
Κυρία Επίτροπε, να αποδείξουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στο πλευρό των πολιτών που δοκιμάζονται σήμερα στην Ελλάδα. Ευελπιστούμε και υπολογίζουμε στη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Νίκος Ανδρουλάκης, εξ ονόματος της ομάδας S&D. – Κύριε Πρόεδρε, η θεομηνία που έπληξε τη Μάνδρα και τη Νέα Πέραμο προκάλεσε τον θάνατό 23 ανθρώπων και μεγάλες καταστροφές. Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Πολλά σημεία δεν είναι προσβάσιμα. Ακόμα και σήμερα, η καταγραφή των ζημιών γίνεται με μεγάλη δυσκολία. Οι ευθύνες είναι πολλές και διαχρονικές. Μια τέτοια τραγωδία δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από κανέναν για μικροπολιτική. Η απουσία οργανωμένου χωροταξικού σχεδίου οδήγησε στην άναρχη δόμηση, πολλές φορές ακόμα και πάνω σε ρέματα. Η αδράνεια των κρατικών αρχών για την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων μετά από τις πυρκαγιές των τελευταίων ετών επέτεινε περαιτέρω το πρόβλημα.
Τώρα, όμως, πρέπει να δούμε τι θα γίνει στο μέλλον. Η πρόθεση του κυρίου Στυλιανίδη να ενισχύσει τον ευρωπαϊκό μηχανισμό πολιτικής προστασίας είναι θετική και θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση παρόμοιων φαινομένων στο μέλλον. Χρειάζεται ευελιξία εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενεργοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης. Δεν μπορεί το συνολικό ΑΕΠ της Περιφέρειας Αττικής να γίνει εμπόδιο για την αξιοποίηση κονδυλίων, ειδικά όταν οι συγκεκριμένες περιοχές είναι από τις πιο αδύναμες οικονομικά. Χρειάζονται την άμεση στήριξη όλων μας. Επίσης, πρέπει να εργαστούμε όχι μόνο για την αποκατάσταση, αλλά και για την πρόληψη. Οφείλουμε, χωρίς ολιγωρία και γραφειοκρατία, να επιταχύνουμε την απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων φυσικών καταστροφών.
Νότης Μαριάς, εξ ονόματος της ομάδας ECR. – Κύριε Πρόεδρε, η Δυτική Αττική -και ειδικότερα η πόλη της Μάνδρας- ζει μια ανείπωτη τραγωδία. Είκοσι τρεις συμπατριώτες και συμπατριώτισσές μας, αθώα θύματα, πνίγηκαν στις καταστροφικές πλημμύρες της 15ης Νοεμβρίου. Πλημμύρες που προκλήθηκαν από έκτακτα καιρικά φαινόμενα, σε μια θεομηνία η οποία έπληξε την περιοχή. Ταυτόχρονα, οι φονικές πλημμύρες ανέδειξαν τη διαχρονική εγκληματική αμέλεια και ευθύνη των διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων και της Περιφέρειας Αττικής, που επέτρεψαν το μπάζωμα των ρεμάτων και δεν προχώρησαν στην εκτέλεση των αναγκαίων αντιπλημμυρικών έργων.
Κύριε Πρόεδρε, εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας στους οικείους των θυμάτων των φονικών πλημμυρών και, όπως ήδη πράξαμε στις 15 Νοεμβρίου στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, ζητούμε για άλλη μια φορά από την Επιτροπή να προχωρήσει, σε συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, στις αναγκαίες ενέργειες προκειμένου να αποδεσμευτούν κονδύλια από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης για να αποκατασταθούν οι ζημιές, να γίνουν αντιπλημμυρικά έργα και να αποζημιωθούν άμεσα οι πληγέντες που ξεσπιτώθηκαν και έχασαν τις περιουσίες τους.
Δημήτριος Παπαδημούλης, εξ ονόματος της ομάδας GUE/NGL. – Κύριε Πρόεδρε, ζούμε μια ανθρώπινη τραγωδία και θρηνούμε ήδη 23 νεκρούς από μια φονική καταιγίδα από αυτές που συμβαίνουν μια φορά στα 50 χρόνια, η οποία προκάλεσε απίστευτο ανθρώπινο πόνο και τεράστιες καταστροφές. Αυτή την ώρα της τραγωδίας, το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε εμείς οι Έλληνες και οι Ελληνίδες είναι η μικροπολιτική. Αυτό που χρειαζόμαστε, κυρία Επίτροπε, είναι έμπρακτη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Όχι απλώς λόγια, αλλά περισσότερα έργα. Το υποσχέθηκε πριν από λίγες ημέρες ο πρόεδρος Juncker στον έλληνα πρωθυπουργό, τον Αλέξη Τσίπρα, και τώρα πρέπει να γίνει πράξη.
Η ελληνική κυβέρνηση, η περιφέρεια και η ελληνική κοινωνία κάνουν το χρέος τους, με γενναία μέτρα αποκατάστασης και στήριξης των πληγέντων, μέτρα για να ανακουφιστεί ο ανθρώπινος πόνος και με ένα γιγάντιο πρόγραμμα αντιπλημμυρικών έργων που έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και δεκαετίες. Αλλά χρειαζόμαστε και αύξηση των πόρων για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών από την Ευρώπη. Να αυξηθεί η ευελιξία και η ταχύτητα ανταπόκρισης, να γίνουν πιο ευέλικτες οι προϋποθέσεις και να ενισχυθεί, κυρία Επίτροπε, και η αποτελεσματικότητα. Όταν ένας λαός υποφέρει και βιώνει τέτοιες τραγωδίες, όπως πρόσφατα η Ιταλία και η Πορτογαλία, και παλαιότερα η Τσεχία και η Γερμανία, θέλει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη όχι απλώς στα λόγια, αλλά και ως ορατό αποτέλεσμα, με υλικούς και ανθρώπινους πόρους. Αυτό περιμένουμε από εσάς.
Ska Keller, on behalf of the Verts/ALE Group. – Mr President, we have seen a horrible tragedy happening in Greece. Twenty-one people have lost their lives. Families and friends are grieving for the victims of this latest disaster, and Greece really is one of the hotspots of the effect of climate change that we see all over Europe.
We have also had floods in past years, and we have had heatwaves. So this is really where we need to help. We need to do whatever we can do as the European Union. The Commissioner has already outlined some of those issues. I think we should also engage in the long term to help rebuild. Apart from the lives that were lost, we also have severe damage to infrastructure and housing. People’s homes have been destroyed, their economic means of support have been destroyed, and we need to help in the long and medium term, too, so that those properties can be rebuilt, and so that EU regional money and funds can also be used on long-term measures such as anti-flood works and on prevention for the future.
It is one thing is, of course, to respond to a disaster, but the second question is how to prevent it from happening again in the future – with smart urban planning, with making sure that we respect the environment, keeping green zones, and making sure that rivers can extend when there is heavy rainfall. All those prevention measures will become more and more important as we see climate change progressing.
A joint effort is therefore needed, not just in Greece but also all over Europe, because we have also seen, as colleagues have mentioned, similar disasters happening all over Europe. So we need to get smart. We need to make sure that people are not harmed, that no damage is done by the catastrophe. We need to focus on prevention so that we don’t have to be sorry for loss later on.
Rosa D'Amato, a nome del gruppo EFDD. – Signor Presidente, onorevoli colleghi, esprimo la mia solidarietà e quella di tutta la delegazione del Movimento 5 Stelle, nonché la mia simpatia, intesa proprio nel senso greco del termine, al popolo dell'Attica per le gravissime perdite umane e i gravi danni dovuti alle inondazioni. Come italiani conosciamo bene il dolore e il senso di impotenza e rabbia che si prova davanti a tali situazioni.
Detto ciò, noi siamo colegislatori, abbiamo il dovere e la responsabilità di agire. Obiettivo primario è dare sollievo alle popolazioni colpite, con la massima celerità ed efficacia. Pertanto, il Fondo di solidarietà va revisionato, va aumentato l'anticipo massimo erogabile – oggi a 30 milioni di euro –, va aumentata la dotazione totale – ferma a 500 milioni di euro –, ma soprattutto, per il prossimo regolamento della politica di coesione, sono indispensabili norme che rendano possibile una riprogrammazione rapida, slegata dalla concentrazione tematica, e con il 100 % del finanziamento da parte della Commissione.
Κωνσταντίνος Παπαδάκης (NI). – Κύριε Πρόεδρε, 23 ανθρώπινες ψυχές χάθηκαν, ενώ υπάρχουν και ερωτηματικά για τυχόν μετανάστες που δεν καταγράφηκαν ποτέ. Μεγάλες καταστροφές για το βιός εργατικών λαϊκών οικογενειών και μικρών αυτοαπασχολούμενων. Όλα είναι συνέπεια της διαχρονικής πολιτικής της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων, περιφερειακών και τοπικών διοικήσεων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ελληνική κυβέρνηση δεν αποζημιώνει τους πληγέντες σε ύψος 100% των ζημιών και τους φορτώνει προκλητικά ακόμα και με δάνεια, νέα δάνεια, στήνοντας στον τόπο του εγκλήματος αναπτυξιακές φιέστες. Η δε Ευρωπαϊκή Ένωση δεν προβλέπει καμία αποζημίωση για τα πληγέντα εργατικά λαϊκά νοικοκυριά, παρά μόνο για τους επιχειρηματικούς ομίλους και όσους θησαυρίζουν ως επενδυτές της ανοικοδόμησης των κατεστραμμένων, ξεκοκκαλίζοντας το ταμείο αλληλεγγύης μεγαλοκατασκευαστών. Επίσης, με βάση το κριτήριο της ανταποδοτικότητας, η αντιπλημμυρική προστασία παραπέμπεται στις καλένδες εδώ και δεκαετίες.
Να αποζημιωθούν εδώ και τώρα στο 100% τα θύματα της τραγωδίας, με άρση όλων των άπιαστων ορίων και των περιορισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που η κυρία Crețu επιβεβαίωσε σήμερα ότι ισχύουν στο ακέραιο. Τέτοια αλληλεγγύη· μιλάμε για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, με βάση το ψήφισμα που έχουν καταθέσει οι ευρωβουλευτές του ΚΚΕ στην επιτροπή της REGI, να υλοποιηθούν άμεσα όλα τα απαιτούμενα αντιπλημμυρικά έργα.
Lambert van Nistelrooij (PPE). – Namens de EVP-Fractie en als coördinator in de Commissie REGI wil ik mijn medeleven betuigen met de slachtoffers en toch een paar opmerkingen maken over die toedracht. We hebben het gehoord: het ging om bijzondere weersomstandigheden, die zich maar af en toe voordoen.
Ik kan u zeggen: ik kom uit Nederland en grote delen van het land liggen daar onder de zeespiegel. Wij hanteren een risicoprofiel van eens in de 10 000 jaar. Zo hoog zijn onze dijken. Hoe kan het dan met een dergelijk omstandigheid in Griekenland? Er wordt niet nagegaan hoe inderdaad de beddingen volgebouwd zijn enzovoort. We moeten naar een Europese norm, naar een gezamenlijk Europees risicoprofiel. Wat de collega's hier zeggen, komt mij zo raar voor.
Twee suggesties. De eerste is inderdaad solidariteit betuigen en flexibel omgaan met de grenzen in het Solidariteitsfonds. Daarom vraag ik de commissaris: kunt u Griekenland actief ondersteunen met de toepassing van de regels die we onlangs in het Parlement nog hebben aangevuld? Ten tweede: wilt u ten aanzien van de al bestaande mogelijkheden uit het Regionaal Ontwikkelingsfonds, waar ook in Griekenland nog ruimte bestaat, wilt u eens kijken of er een preventieplan kan komen? Natuurlijk, je kunt geen onweer tegenhouden, maar je kunt er wel voor zorgen dat het water weg kan.
In die zin wil ik graag een antwoord van u.
Μιλτιάδης Κύρκος (S&D). – Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, να προσθέσω και εγώ τη φωνή μου σε αυτές των συναδέλφων μου, στην έκφραση αλληλεγγύης στους πληγέντες από τις καταστροφικές πλημμύρες. Όσο θρηνούμε ακόμα νεκρούς δεν είναι η στιγμή να αποδώσουμε ευθύνες· όμως θα έρθει και αυτή η ώρα. Ως γνωστόν, το Ταμείο Αλληλεγγύης ενεργοποιείται όταν οι καταστροφές υπερβούν το 1,5% του ΑΕΠ της πληγείσας περιφέρειας. Ζητούμε οι χώρες που βρίσκονται σε χρηματοπιστωτική κρίση και σε μνημόνιο συνεργασίας να μην υπόκεινται σε αυτό το 1,5%.
Την προηγούμενη Πέμπτη, η Επιτροπή αποκάλυψε τα σχέδιά της για τη δημιουργία δύναμης άμεσης αντίδρασης που στηρίζεται σε επιχειρησιακά κοινά τεχνικά μέσα, όπως πυροσβεστικά αεροπλάνα, κοινά νοσοκομεία, κ.λπ. Το πιο σημαντικό όμως δεν είναι η τεχνική υποδομή· είναι ότι τα κράτη μέλη θα καταθέτουν στην Επιτροπή τα σχέδιά τους για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, ώστε να εντοπίζονται και να διορθώνονται τυχόν κενά. Αυτή λοιπόν είναι η αλληλεγγύη που απαιτούμε από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Είναι απαραίτητη η διάθεση κονδυλίων από το Ταμείο Αλληλεγγύης, αλλά έρχεται μετά την καταστροφή. Χρειάζεται όμως πρόληψη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προσφέρει ασφάλεια στον ευρωπαίο πολίτη, ανεξάρτητα από τις δυσλειτουργίες και στρεβλώσεις των εθνικών μηχανισμών. Εξασφάλιση της οικονομικής αλληλεγγύης, αλλά και αξιολόγηση και διόρθωση των δήθεν ολοκληρωμένων και πάντα φιλόδοξων εθνικών σχεδίων που πολλές φορές πνίγονται στα νερά των πλημμυρών τις οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν.
Mireille D’Ornano (EFDD). – Monsieur le Président, Madame la Commissaire, il y a deux semaines, des orages d’une intensité exceptionnelle ont frappé la Grèce. Les pluies torrentielles ont causé d’importants dégâts matériels et le décès de 23 personnes. Je tiens à exprimer tout mon soutien et ma solidarité au peuple grec dans cette terrible épreuve qu’il traverse.
Selon le premier ministre Tsipras, cette catastrophe est aggravée par, je cite, «de nombreuses carences dans les infrastructures publiques». En effet, d’importants travaux publics de drainage et de rénovation avaient été approuvés avant d’être reportés. Une telle catastrophe humanitaire démontre l’importance de services publics de qualité garantissant la sécurité des citoyens.
Or, si le gouvernement a sa part de responsabilité, du fait de l’urbanisation continue d’une région à risque, les méfaits de la politique d’austérité budgétaire imposée par Bruxelles aux Grecs n’ont rien arrangé. Aussi, aujourd’hui, nous espérons un geste fort de la Commission.
Ελευθέριος Συναδινός (NI). – Κύριε Πρόεδρε, η θεομηνία που έπληξε τη Δυτική Αττική αφήνοντας πίσω της 23 νεκρούς μέχρι στιγμής και εκατοντάδες οικογένειες χωρίς στέγη οφείλεται και στην καταστροφική επέμβαση του ανθρώπου στη φύση, αλλά κυρίως στην εγκληματική αμέλεια και κακοδιαχείριση από την πολιτική ηγεσία διαχρονικά. Η κλιματική αλλαγή και οι πυρκαγιές είναι δύσκολο να ελεγχθούν και δεν εξαρτώνται μόνον από τις ενέργειες μιας χώρας ή μιας κυβέρνησης. Ωστόσο, η ύπαρξη παράνομων σκουπιδότοπων, η πυκνή, αυθαίρετη και χωρίς σχέδιο δόμηση, η ανυπαρξία αντιπλημμυρικών έργων και ο πλημμελής σχεδιασμός αντιμετώπισης τέτοιων καταστροφών έχουν ισχυρό έρεισμα στο πολιτικό ήθος των τελευταίων 40 ετών. Αριστεροί, δεξιοί και κεντρώοι πολιτικοί, αντί να ασχοληθούν με το καλό της Ελλάδος, ασχολούνταν και συνεχίζουν να ασχολούνται με το δικό τους συμφέρον και την οικειοποίηση της εξουσίας. Τα αποτελέσματα τα βλέπουμε σήμερα· καταστροφές, θάνατοι, μνημόνια, αλλοίωση του κοινωνικού ιστού και ηθικός κατήφορος. Άμεση λύση: η ταχύτατη παροχή βοήθειας στους κατοίκους της Δυτικής Αττικής που επλήγησαν από τη θεομηνία. Ουσιαστική λύση: η άμεση απομάκρυνση των ανίκανων και ιδιοτελών πολιτικών από την κυβέρνηση της χώρας.
Elisabetta Gardini (PPE). – Signor Presidente, onorevoli colleghi, io credo che oggi siamo tutti uniti nell'esprimere il profondo dolore per le vittime e per le loro famiglie, perché una parte della Grecia – l'abbiamo sentito e l'abbiamo visto – è stata duramente e gravemente colpita. Perdita di vite umane – ancora il bilancio non è probabilmente completo –, case distrutte e migliaia di persone evacuate. Chi vive in quelle zone ancora si trova a combattere con le drammatiche conseguenze di questo disastro naturale che li ha colpiti. La protezione civile ha raddoppiato gli sforzi, ha parlato di una alluvione forse senza precedenti.
Allora è bene che noi ricordiamo, come ha fatto il Commissario, che la solidarietà è proprio al cuore del progetto dell'Unione europea, ma questa solidarietà deve essere veloce, deve camminare veloce e arrivare velocemente alle popolazioni. Noi dobbiamo dare un forte segnale e aiutare questa popolazione così gravemente ferita. È necessario che si mobiliti questo Fondo.
Io credo che il collega Kefalogiannis abbia fatto delle proposte molto chiare, molto condivisibili, come anche il Commissario, che ringrazio per le sue parole. Non possiamo essere bloccati dalla burocrazia, ma facciamolo veramente diventare un nostro primario obiettivo. Non è questione di dare colpe. Ci sono i cambiamenti climatici, le cose sono cambiate, noi dobbiamo mettere in sicurezza i nostri territori, dobbiamo dotarci di altri strumenti, dobbiamo permettere maggiori investimenti. La resilienza dei nostri territori deve essere un obiettivo principale e fondamentale. Così dimostreremo la vera solidarietà a tutti i cittadini europei che questo si aspettano da noi.
Δημήτρης Παπαδάκης (S&D). – Κύριε Πρόεδρε, έχουν περάσει δύο εβδομάδες και η κατάσταση παραμένει τραγική μετά τη φονική πλημμύρα στη Δυτική Αττική. Ο δραματικός απολογισμός είναι 23 νεκροί και μεγάλες ή ολοκληρωτικές καταστροφές σε πάνω από 1.500 κτίρια, ενώ σχολεία και παιδικοί σταθμοί παραμένουν κλειστά. Οι κάτοικοι της περιοχής, παρ’ όλες τις προσπάθειές τους να επιστρέψουν στην κανονικότητα, είναι αντιμέτωποι με τόνους λάσπης, καθώς και με το κρύο και τις ζημιές που έχουν υποστεί τα σπίτια και οι μικρές επιχειρήσεις τους. Δεν μπορεί να είναι αυτή η εικόνα της Ελλάδας του 21ου αιώνα και, βεβαίως, δεν υπάρχει χρόνος για μετάθεση των μεγάλων ευθυνών γι’ αυτή την καταστροφή.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να επιδείξει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα και τους πολίτες της, με την άμεση κινητοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Είναι σημαντικό να ενεργοποιηθούν απευθείας πόροι για την αντιμετώπιση των καταστροφών στη Δυτική Αττική, όπως συνέβη και με τους σεισμούς στην Ιταλία. Πρέπει, επίσης, η Επιτροπή να επανεξετάσει το όριο ύψους ζημιάς που είναι 1,5% του περιφερειακού ΑΕΠ για την επιλεξιμότητα των περιφερειακών φυσικών καταστροφών από το Ταμείο Αλληλεγγύης. Την ίδια στιγμή, όμως, και το ελληνικό κράτος οφείλει και πρέπει να ενισχύσει τη συνεργασία του στον τομέα της πολιτικής προστασίας για την καταπολέμηση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Ζούμε σε εποχές ακραίων καιρικών φαινομένων και πρέπει τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προβαίνουν στις κατάλληλες ενέργειες για την προστασία της ζωής και των συμφερόντων των πολιτών τους. Αναμένουμε ότι θα υπάρξουν δημόσιες επενδύσεις και άμεση υλοποίηση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας.
Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη υποφέρει πολύ από τις φυσικές καταστροφές, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής. Πρέπει να σταματήσουμε να θρηνούμε θύματα λόγω φυσικών καταστροφών και να προσφέρουμε περισσότερα, παρέχοντας αλληλεγγύη και βοήθεια, με τη βελτίωση των μηχανισμών εκτίμησης του κινδύνου, των συστημάτων πρόληψης και των μέσων καταπολέμησης αυτών των φαινομένων.
Μαρία Σπυράκη (PPE). – Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, έρχομαι από τη Δυτική Αττική. Πριν από λίγο προσγειώθηκα στις Βρυξέλλες. Πήγε εκεί ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, για δεύτερη φορά. Αυτά που είδαμε δεν μπορούν να περιγραφούν· σπίτια βυθισμένα στη λάσπη, άνθρωποι που έχασαν τους συγγενείς τους, τους φίλους τους, υποδομές κατεστραμμένες, δρόμοι απροσπέλαστοι· ούτε καν καθαρό νερό δεν υπάρχει. Δεν είναι ώρα να επικεντρωθούμε στις ευθύνες, είναι κυρίως ώρα να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε. Σε αυτό το ερώτημα φαίνεται πως, εδώ, όλες οι πολιτικές δυνάμεις συναινούμε, ξεκινώντας από την ανάγκη να επιδείξουμε ισχυρή πολιτική βούληση, ώστε αυτό να μεταφραστεί σε επιπλέον πόρους και ενίσχυση της Ελλάδας μπροστά σε αυτή την πολύ μεγάλη κρίση.
Εξηγώ: προτείνω, όπως άνοιξε τη συζήτηση ο κύριος van Nistelrooij και τη συνέχισε ο κύριος Κύρκος, την αναθεώρηση του κανονισμού που αφορά το Ταμείο Αλληλεγγύης. Ζητάμε από την Επιτροπή περισσότερη ευελιξία ανάλογα με τις περιστάσεις και να μην εμμείνει στον κανονισμό του 1,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος ανά περιφέρεια. Προτείνω να διερευνήσουμε όλες τις δυνατότητες για επιπλέον χρηματοδότηση της Ελλάδας πέρα από το Ταμείο Αλληλεγγύης, όπως έγινε στην Ελλάδα. Τέλος, προτείνω να έχουμε ανεξάρτητες διαδικασίες από την ενεργοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης, να μην υπάρχει εθνική συμμετοχή σε έργα αντιπλημμυρικά, σε έργα πρόληψης αλλά και σε έργα αποκατάστασης σε περιοχές υψηλού κινδύνου. Η Ελλάδα χρειάζεται απτή απόδειξη της αλληλεγγύης μας και είναι απαραίτητο να τη δείξουμε σήμερα.
(χειροκροτήματα)
Ελισσάβετ Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη (PPE). – Κύριε Πρόεδρε, αξιότιμη κυρία Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, σας ευχαριστούμε όλους πολύ για την πολύτιμη στήριξή σας. Θέλω και εγώ από αυτό το βήμα να εκφράσω τα θερμά μου συλλυπητήρια στις οικογένειες των 23 συμπολιτών μου που έχασαν τη ζωή τους στην τραγωδία στην Αττική. Δυο εβδομάδες μετά την πρωτοφανή αυτή φυσική καταστροφή, είναι ώρα να κινήσουμε άμεσα όλους τους απαραίτητους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς για να στηρίξουμε τους ανθρώπους που επλήγησαν, τις οικογένειές τους, τις επιχειρήσεις, τα σπίτια και τις υποδομές ζωτικής σημασίας που καταστράφηκαν ολοσχερώς. Παράλληλα, είναι ανάγκη να συνδυάσουμε την κατεπείγουσα βοήθεια με μέτρα πρόληψης, για να προσφέρουμε ανακούφιση στις τοπικές κοινωνίες, τους δήμους και τις κοινότητες της Αττικής που βιώνουν ακόμη με τον χειρότερο τρόπο αυτόν τον εφιάλτη.
Σε αυτό το πλαίσιο, καλωσορίζουμε την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία ενισχυμένου ευρωπαϊκού συστήματος πολιτικής προστασίας και αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών που θα ενισχύσει τους προληπτικούς μηχανισμούς και την ετοιμότητα της Ένωσης, αλλά και των κρατών μελών, για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών. Πρόκειται για έκφραση αληθινής αλληλεγγύης. Όλοι είμαστε ευάλωτοι απέναντι στις φυσικές καταστροφές και μόνο με συνεργασία και κατάλληλο συντονισμό μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε. Η Ευρώπη είναι αλληλεγγύη. Πρόσφατα στήριξε την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία με κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο χειμώνας είναι μπροστά και οι καιρικές συνθήκες απρόβλεπτες. Οι συνάδελφοί μου έκαναν πολύ σημαντικές προτάσεις. Εγώ, σήμερα, κάνω έκκληση για επιτάχυνση των διαδικασιών για την άμεση ανακούφιση των ελλήνων συνανθρώπων μας που χτυπήθηκαν τόσο σκληρά από τις πρόσφατες πλημμύρες στην Αττική.
Zgłoszenia z sali
Michaela Šojdrová (PPE). – Já vyzývám Evropskou komisi, aby reagovala rychle a efektivně. Chci tím vyjádřit podporu Řecku a také tomu, abychom pomohli postiženému regionu. Rychlá, solidární pomoc je myslím tou nejlepší odpovědí proti šíření euroskepse a nedůvěry. Živelné pohromy se totiž nevyhýbají žádné zemi v Evropě. Také ČR zažila katastrofální povodeň v roce 1997, kdy zemřelo 49 lidí. V roce 2002 zahynulo 17 lidí a také pro nás v té době, i když jsme ještě nebyli členy EU, bylo důležité vědět, že nejsme sami a i tehdy jsme již mohli čerpat na obnovu infrastruktury z Fondu solidarity.
Efektivně musí ale pracovat také národní vlády a musí budovat preventivní protipovodňová opatření. V rámci možností musíme udělat vše proto, abychom zamezili ztrátám a ničení dnes, ale musíme také myslet i na budoucnost.
Κώστας Χρυσόγονος (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια πρωτοφανή ανθρώπινη τραγωδία με δεκάδες νεκρούς, ως συνέπεια, αφενός, των ακραίων καιρικών φαινομένων που προκαλεί η κλιματική αλλαγή και, αφετέρου, της έλλειψης επαρκούς αντιπλημμυρικού σχεδιασμού. Η Ευρώπη πρέπει να δείξει την αλληλεγγύη της. Η Ευρώπη, όμως, αυτή τη στιγμή είναι αμφίβολο αν έχει τα θεσμικά εργαλεία που θα της επέτρεπαν να δείξει την αλληλεγγύη αυτή. Πρέπει λοιπόν να αναθεωρηθεί ο κανονισμός για το Ταμείο Αλληλεγγύης. Το όριο του 1,5% του περιφερειακού ΑΕΠ αφενός είναι υπερβολικά ανελαστικό και αυτό φαίνεται στην περίπτωση της περιφέρειας Αττικής, που είναι μια τεράστια περιφέρεια με το μισό σχεδόν ΑΕΠ της Ελλάδας και άρα είναι περίπου αδύνατον ή πάρα πολύ δυσχερές να κινητοποιείται το Ταμείο, και αφετέρου είναι ένα όριο που κακώς εκφράζεται μόνον από οικονομική άποψη, ενώ θα έπρεπε να λαμβάνεται υπόψη και ο ανθρώπινος παράγων. Είναι αδιανόητο να έχουμε δεκάδες νεκρούς και να μην συντρέχουν οι προϋποθέσεις για να δοθεί βοήθεια από το Ταμείο Αλληλεγγύης. Πρέπει, λοιπόν, να αναθεωρηθεί ο κανονισμός ώστε να γίνει πιο ευέλικτος και πιο ανθρωπιστικός.
Λάμπρος Φουντούλης (NI). – Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θα ήθελα να εκφράσω τη θλίψη μου για τον άδικο χαμό 23 συνανθρώπων μας και τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στους συγγενείς και τους οικείους τους. Κανείς δεν αμφισβητεί το γεγονός πως εκείνες τις μέρες τα καιρικά φαινόμενα ήταν ακραία και η μητέρα φύση επέδειξε τις καταστροφικές της ικανότητες, ειδικά εφόσον εμείς οι άνθρωποι δεν τη σεβόμαστε. Εάν δεν είχαν φράξει τα ρέματα και δεν είχαν χτιστεί τόσα αυθαίρετα κτίρια, δεν θα γινόταν αυτή η καταστροφή. Η εγκληματική ολιγωρία, τόσο των προηγούμενων κυβερνήσεων όσο και της σημερινής, επέτρεψε αυτή την κατάσταση. Μετά τις πυρκαγιές του καλοκαιριού, η περιφέρεια δεν πραγματοποίησε τα απαιτούμενα αντιδιαβρωτικά έργα. Μετά από μια τέτοια καταστροφή, δεν έχει γίνει καμία ουσιαστική κίνηση στήριξης των πληγέντων ή των συγγενών των θυμάτων από την κυβέρνηση· μόνο λόγια και υποκριτική πολιτική αντιπαράθεση. Από την πρώτη στιγμή, το κίνημά μας, η Χρυσή Αυγή, βρέθηκε με τα πενιχρά μέσα που διαθέτουμε στο πλευρό των πληγέντων.
Όμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι άμοιρη ευθυνών, καθώς δεν εξέτασε αν αξιοποιήθηκαν κατάλληλα τα εγκεκριμένα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων. Φυσικά, κανείς δεν θα αποδεχτεί τις ευθύνες του. Ο λαός όμως γνωρίζει και σας διαβεβαιώ πως δεν θα ξεχάσει. Όμως, άμεση προτεραιότητα είναι η ανακούφιση των πληγέντων με αποζημιώσεις στο 100% των περιουσιών.
Κωνσταντίνα Κούνεβα (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, ήμουν εκεί, στη Μάνδρα, το περασμένο Σάββατο. Συγκλονίστηκα, η κατάσταση είναι εφιαλτική παρά τις τεράστιες προσπάθειες των κατοίκων, των εθελοντών που φτάνουν από κάθε γωνιά της Αθήνας και των κρατικών αρχών. Το νερό έχει ξηλώσει από τα θεμέλια τη μισή πόλη. Από τον παιδικό σταθμό έμειναν μόνο συντρίμμια. Οι μισοί κάτοικοι δεν έχουν σπίτια. Είναι γεγονός ότι χρειάζεται άμεσα βοήθεια για τις πρώτες ανάγκες, αλλά ζητώ από το Σώμα να σκεφτεί ότι πρέπει να υιοθετήσουμε αυτή τη νέα πόλη, που πρέπει να χτιστεί στα ερείπια της παλιάς, αλλά χωρίς προβλήματα. Μπορεί να μπει στο ταμείο Juncker η ανακατασκευή της πόλης; Η καλύτερη επένδυση είναι η επένδυση στους ανθρώπους.
Γεώργιος Επιτήδειος (NI). – Κύριε Πρόεδρε, μετά από κάποιες άλλες χώρες της Ευρώπης, ήρθε δυστυχώς και η σειρά της Ελλάδας να υποστεί τις συνέπειες μιας μεγάλης θεομηνίας, μιας μεγάλης πλημμύρας που προκάλεσε στη Δυτική Αττική τον θάνατο 23 ατόμων και την καταστροφή όλων των έργων υποδομής και των εγκαταστάσεων της περιοχής. Η άναρχη δόμηση, η παραβίαση των κανόνων της φύσης και η έλλειψη αντιπλημμυρικής προστασίας ήταν τα κύρια αίτια, τα οποία διαχρονικά προκαλούν αυτές τις καταστροφές, και προκάλεσαν και τον θάνατο, όπως ανέφερα, των συνανθρώπων μας. Εκφράζω τα ειλικρινή συλλυπητήριά μου προς τις οικογένειές τους και την ευχή να τους δίνει δύναμη ο Θεός να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα που υπάρχει αυτή τη στιγμή.
Είναι αλήθεια ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έδειξε την αλληλεγγύη της, οφείλει όμως η αλληλεγγύη αυτή να είναι ουσιαστική, ειλικρινής, γενναία και να αποκαταστήσει όχι μόνο τις ζημιές των εγκαταστάσεων, αλλά κυρίως να αποζημιώσει αυτούς που έχασαν τις περιουσίες τους.
(Koniec zgłoszeń z sali)
Przewodniczący. – Zamykamy debatę poselską. Przechodzimy wobec tego do wysłuchania stanowiska, w imieniu Komisji Europejskiej, pani komisarz Coriny Creţu. Sądzę, że ma Pani zadanie niezbyt skomplikowane: dużo rzeczy zostało powiedziane pod adresem Komisji.
Corina Crețu,Member of the Commission. – Mr President, I will speak in Romanian.
Domnule președinte, din păcate, din ce în ce mai des sunt prezentă aici și în statele membre în fața unor astfel de tragedii, în fața unor astfel de catastrofe și îmi exprim încă o dată sincerele condoleanțe. Știți foarte bine, Comisia Europeană a fost de fiecare dată prezentă. Am mers pe teren în Italia, mâine plec în Portugalia unde, știți foarte bine că în această vară optzeci de oameni au murit în tragicele incendii care au avut loc de patru ori peste vară. În Grecia, așa cum am spus, din primul moment am fost aici în fața dumneavoastră pentru a schimba regulamentele și știți bine că în perioada 2007 – 2013 practic am luat această măsură excepțională cu ajutorul dumneavoastră ca și colegislatori, pentru a ajuta Grecia cu lichidități și, deci, practic a fost singura țară care nu a avut parte de cofinanțare, nu a mai trebuit să cofinanțeze, astfel încât să putem debloca toate proiectele în curs. Deci, încă o dată, vreau să vă asigur de întreaga compasiune a Comisiei Europene și a mea personală.
Așa cum spuneam, suntem în permanent contact cu autoritățile elene pentru a investiga toate posibilitățile, pentru a ajuta Grecia, pentru a ajuta populația Greciei. V-am ascultat cu mare atenție și vă asigur că noi în Comisie suntem umăr la umăr în solidaritate cu poporul grec și cu toate statele care suferă din cauza acestor chestiuni legate de catastrofe naturale, care sunt din ce în ce mai dese, așa cum spuneam. Suntem la dispoziția autorităților elene, a autorităților naționale pentru a evalua împreună și a lua împreună măsuri imediate, dar și pe termen lung, pentru a ajuta cât putem, nu numai în vorbe, cum ați spus, dar, știți bine, că și în fapte dorim să facem cât mai mult posibil.
I-am propus domnului ministru Charitsis să examineze Programul operațional Attica și să vedem dacă putem redirecționa o parte din alocație, atât pentru reconstrucția infrastructurii, cât și pentru dezvoltarea economică. Încercăm să răspundem cât mai rapid posibil pentru nevoile urgente. Deocamdată nu am primit o evaluare din partea autorităților elene, cum și pentru Italia a fost un proces greu de evaluare a pagubelor. Deci, acestea nu se pot evalua de pe o zi pe alta.
În legătură cu Fondul de solidaritate, v-am ascultat cu mare atenție și împărtășesc în mare parte punctul dumneavoastră de vedere. Doar vreau să vă reamintesc că această legislație a fost adoptată de dumneavoastră în Parlamentul European și de Consiliul European, ca instituții colegislatoare. Attica, într-adevăr, este cea mai bogată regiune din Grecia și, de aceea, acest prag este mai mare și nu știm deocamdată dacă poate fi atins pentru a activa Fondul de solidaritate. În orice caz, așteptăm această evaluare, dar vreau să vă reamintesc, de asemenea, că acest instrument este reevaluat o dată la doi ani și jumătate și cred că, odată cu negocierea noilor regulamente de după 2020, ar trebui să lucrăm împreună, să vedem în ce măsură putem lăsa un spațiu mai mare de manevră în astfel de cazuri. E în mâinile dumneavoastră această decizie de reevaluare a regulamentelor privind Fondul de solidaritate.
În orice caz, vreau să vă spun că Grecia a beneficiat de 114,3 milioane de euro în fața dezastrelor naționale, atât începând cu anul 2006 pentru incendiile din Evros, în august 2007 pentru incendiile din păduri, în 2014 pentru cutremurul din Kefalonia, în februarie pentru un nou cutremur, iar acum suntem în proces de a evalua pagubele din Lefkada și Lesbos. Știți bine că astă vară eram chiar acolo în Chios când s-a produs acest cutremur. Deci, 114,3 milioane de euro din Fondul de solidaritate, a doua țară după Italia în privința acestor sume, care reflectă solidaritatea Uniunii Europene.
We still need to assess more precisely, with the help of the Greek authorities, the total damage caused by the floods and see whether the region is eligible for assistance.
I would also like to remind you that the European Union has been instrumental over the last year in establishing a preventive and adaptive framework for Greece. I am convinced that, without our ex ante conditionalities, we would have had many more natural disasters in Greece but with these ex ante conditionalities, we have avoided so many things.
Following the launch of an EU adaptation strategy in 2013, Greece adopted this national adaptation strategy last year. I know that regions in Greece are working very hard. I know all the Presidents of the 13 regions and they are working very hard to develop and implement regional adaptation action plans. We are not naming and blaming here. It is our duty to do our utmost together so, coupled with the Commission’s recent proposal for a revised civil protection mechanism, this action will certainly allow disasters like the one that hit West Attica to be tackled in a more effective and coordinated way.
Mr van Nistelrooij, I want to tell you again that, under the current programming period, Greece has EUR 1.3 billion which have not been spent and are available for climate change adaptation and risk prevention measures so we should have plans and projects to spend this money. Money is not everything.
PRESIDE: RAMÓN LUIS VALCÁRCEL SISO Vicepresidente
El Presidente. – Se cierra el debate.
Declaraciones por escrito (artículo 162 del Reglamento)
Σοφία Σακοράφα (GUE/NGL), γραπτώς. – Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια πρωτοφανή ανθρώπινη τραγωδία θρηνώντας, ήδη, 23 νεκρούς. Οι φονικές πλημύρες στη Δυτική Αττική είναι το αποτέλεσμα ακραίων καιρικών φαινομένων και της διαχρονικής έλλειψης επαρκούς αντιπλημμυρικού σχεδιασμού. Οι ευθύνες είναι διαχρονικές και αφορούν τις μέχρι σήμερα ελληνικές κυβερνήσεις και την Περιφέρεια Αττικής, που είτε επέτρεψαν το μπάζωμα των ρεμάτων είτε δεν προχώρησαν έγκαιρα στην εκτέλεση των αναγκαίων αντιπλημμυρικών έργων. Ευθύνες έχει και η ΕΕ, που συνεχίζει να αγνοεί και να επιτρέπει έργα που θέτουν σε κίνδυνο το περιβάλλον και τις ανθρώπινες ζωές.
Οι φονικές πλημμύρες ανέδειξαν με τον χειρότερο τρόπο ότι το υφιστάμενο ευρωπαϊκό σύστημα αντιμετώπισης καταστροφών έφτασε στα όριά του. Αυτό που χρειάζεται σήμερα η ΕΕ είναι περισσότερους πόρους, μεγαλύτερη ευελιξία και απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών προκειμένου να μειωθούν οι καθυστερήσεις ανταπόκρισης, ενίσχυση της αποτελεσματικότητας στις παρεμβάσεις της για την πρόληψη, την αντιμετώπιση και την αποκατάσταση των φυσικών καταστροφών. Χρειάζεται άμεση αναθεώρηση του κανονισμού για το Ταμείο Αλληλεγγύης. Είναι αδιανόητο να θρηνούμε δεκάδες νεκρούς και να μην συντρέχουν οι προϋποθέσεις για να δοθεί βοήθεια από το Ταμείο Αλληλεγγύης. Το όριο του 1,5% πρέπει να γίνει πιο ευέλικτο. Η Επιτροπή πρέπει να προχωρήσει άμεσα σε ενέργειες προκειμένου να αποδεσμευτούν κονδύλια από τους υπάρχοντες μηχανισμούς, ώστε να αποκατασταθούν οι ζημιές, να γίνουν τα αντιπλημμυρικά έργα και να αποζημιωθούν οι πληγέντες.