Istungi stenogramm

Teisipäev, 5. oktoober 2021 - Strasbourg

5. Olukord Valgevenes pärast aasta kestnud proteste ja nende vägivaldset mahasurumist (arutelu jätkamine)

  Der Präsident. – Wir setzen nun unsere Aussprache über die Erklärung des Vizepräsidenten der Kommission und Hohen Vertreters der Union für Außen- und Sicherheitspolitik (2021/2881(RSP)) fort.

  Isabel Santos (S&D). – Senhor Presidente, passado um ano sobre o dia em que os bielorrussos saíram à rua em protesto soma-se uma série infindável de detenções arbitrárias, violações de direitos humanos, pessoas sujeitas a tortura e obrigadas a exilar-se no estrangeiro. A tudo isto juntamos o sequestro de um avião para deter um jornalista, somamos a ilegalização do Comité de Helsínquia, a última organização de direitos humanos a operar dentro da Bielorrússia, e um número infindável de refugiados imigrantes que estão a ser instrumentalizados e cujos direitos estão a ser violados nas nossas fronteiras.

Senhora Comissária, é preciso uma resposta rápida a estes migrantes e refugiados que respeite o Direito Internacional na sua integralidade. É preciso reforçar as sanções contra a Bielorrússia, mas as sanções, Senhora Comissária, são dirigidas a ações políticas, e do que nós estamos a falar é também de crimes, crimes cometidos pelo Sr. Lukashenko, e o Sr. Lukashenko tem que ser apresentado diante do Tribunal Penal Internacional.

  Sara Matthieu (Verts/ALE). – Mr President, Lukashenko has committed a coup in Belarus. Violent repression by his regime continues: political prisoners, raids on peaceful protesters, a media crackdown. These fundamental attacks on democracy must stop now.

So let’s hit them where it hurts. Let’s cut off the flow of EU money to the regime with strong sanctions in crucial sectors and against companies that support the illegitimate government. Winter is coming and refugees, the victims of Lukashenko’s power play, risk freezing to death. The EU and the Member States must protect them. The EU cannot look away while democracy is crumbling at our borders. Now is the time to show leadership. Now is the time to support the democratic forces and jointly to take responsibility on our side of the border.

  Joachim Stanisław Brudziński (ECR). – Panie Przewodniczący! Chciałbym rozpocząć od słów podziękowań pod adresem Pani Komisarz za to merytoryczne wsparcie, jakie Komisja udziela dzisiaj funkcjonariuszom Polskiej Straży Granicznej, funkcjonariuszom straży granicznej Litwy czy też Łotwy. To, że dzisiaj nasz wspólny europejski dom jest bezpieczny, zawdzięczamy właśnie tym funkcjonariuszom.

Dziś od Ceuty przez całe Morze Śródziemne, również wzdłuż granicy białoruskiej z państwami członkowskimi Unii mamy do czynienia z czymś, co trafnie kiedyś określił minister spraw wewnętrznych Królestwa Maroka jako inwazję, migracyjną inwazję.

Dlatego z przykrością należy odnotować te niemądre i nieodpowiedzialne ataki tych z Państwa, którzy w sposób infantylny i chyba pełny złej woli dezawuują dzisiaj działania Polskiej Straży Granicznej, która wspólnie z Fronteksem zabezpiecza nasze państwa przed prowokacjami reżimu Łukaszenki, który wykorzystując cynicznie tych, którzy w poszukiwaniu lepszego życia są gotowi narazić nawet zdrowie własnych dzieci, licząc z jednej strony na wsparcie reżimu, który umożliwił im i ułatwił dostęp do naszych granic, a z drugiej strony licząc na histerię i infantylizm opinii publicznej w Waszych państwach.

Lenin ukuł kiedyś takie powiedzenie pod adresem ówczesnych elit lewicowych europejskich полезныe идиоты, czyli useful idiots. Dziś z punktu widzenia Putina i Łukaszenki wydaje się, że to powiedzenie pozostaje cały czas aktualne.

  Radosław Sikorski (PPE). – Panie Przewodniczący! Pani Komisarz! Szanowni Państwo! Cieszą głosy z prawicy, które widzą to, że Unia Europejska stoi z Polską w tym kryzysie. Zgadzam się także z tymi, którzy mówią, że Łukaszenko nie robiłby tego, co robi, bez kryszy od Władimira Putina. Łukaszenko już wcześniej zabijał: Zacharczenko, Gonczar, Krasowski to nazwiska zamordowanych przez niego ludzi. Porwał Romana Protasewicza, wziął zakładników Andżelikę Borys i Andrzeja Poczobuta. Ktoś, kto morduje, porywa i terroryzuje migrantów, jest terrorystą. I mam w związku z tym trzy sugestie. Po pierwsze, zwiększmy pomoc dla białoruskich demokratów. Po drugie, wesprzyjmy proces stawiania Łukaszenki przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości, a w międzyczasie umieśćmy go na liście terrorystów.

  Juozas Olekas (S&D). – Gerbiamas Pirmininke, komisare, gerbiami kolegos, praėjus daugiau negu metams po suklastotų Baltarusijos prezidento rinkimų matome, kad dabartinis režimas, palaikomas V. Putino, nesidrovi jokių priemonių, kad išsilaikytų valdžioje. Prieš savo piliečius jis naudoja psichologinį ir fizinį smurtą. Prieš Lietuvą, Latviją, Lenkiją bei Europos Sąjungą pradėjo hibridines atakas.

Labai svarbu, kad Europos Sąjunga būtų solidari ir visomis priemonėmis palaikytų tiek paprastus Baltarusijos žmones, tiek hibridinių atakų taikiniu tapusias Europos Sąjungos valstybes nares. Nelegalios migracijos instrumentalizavimas neturi tapti ES pasienyje esančių diktatorių ginklu. Labai svarbu, kad Europos Sąjunga, atnaujindama savo pabėgėlių politiką, numatytų svertus, kuriais būtų galima užkirsti kelią migrantų naudojimui kaip politiniam įrankiui.

Naujas ES sankcijų paketas turėtų sustiprinti sankcijas ir žymiai daugiau apimti su A. Lukašenkos režimu susijusių įmonių, politikos, ekonomikos veikėjų bei jų artimųjų. Jų aktyvai ES turi būti užšaldyti, o jiems patiems uždrausta atvykti į Europos Sąjungą.

  Lena Düpont (PPE). – Herr Präsident, Kollegen! Nicht zum ersten Mal haben wir es mit einem Nachbarn zu tun, der vor staatlichem Menschenschmuggel nicht zurückschreckt, der menschliches Leid zynisch ausnutzt, für eigene Machtinteressen instrumentalisiert. Es ist die Vorgehensweise, die zuvor schon Erdoğan an der griechischen Grenze ausprobiert hat. Es ist der copy-paste-Moment autokratischer und diktatorischer Gehirne, geeint in dem Wunsch, die Union zu destabilisieren. Unsere Antwort darauf ist genauso wie zuvor: Ein hybrider Angriff gegen ein Mitglied der Union ist eine Attacke auf uns alle.

Doch die Vorgänge haben auch eine interne Dimension. Dass wir anfällig sind für Erpressungsversuche, ist unnötig und überflüssig. Die Vorschläge für den Pakt liegen auf dem Tisch. Sie mögen noch nicht jedem schmecken, aber genau dafür sind Verhandlungen da. Alle Mitgliedstaaten, die die Arbeiten bisher wenig ambitioniert angegangen sind, sollten ihre Positionen dringend überdenken. Es gibt eine europäische Antwort auf diese Herausforderung – mit praktischer und finanzieller Unterstützung der Union unter Einsatz unserer Agenturen und im Geiste europäischer Werte. Sonst riskieren wir, dass wir weiterhin hybriden Attacken ausgesetzt sind – in Anbetracht der empfindlichen internationalen Machtverschiebung vielleicht keine gute Idee.

  Thijs Reuten (S&D). – Mr President, Nikita Zolotariov, born in 2004, is a now 17—year—old boy. He was arrested and convicted to almost five years in prison after attending the protests of last year. His parents are unsure if he is still alive because he is dependent on medication. A political prisoner – a child!

There are over 700 political prisoners, and Lukashenka has still room and resources to intimidate, and worse still, abroad.

I asked in July to start preparing new sanctions, not to lose any time. We need to stop the cynical bargaining, without exceptions among the individual Member States. Instead of cynical bargaining, we need to engage more non—EU countries to achieve the most complete isolation possible.

Lukashenko is pushing vulnerable people over the border. This is unacceptable, but pushing them back and leaving them to die can never be the European answer. I urge the Polish authorities to find a solution now in cooperation with the Commission and Member States. And the latter, the Member States, should stop looking away because one Moria is already one too many. Creating many ‘Morias’ at our external borders would be a moral failure.

  Vladimír Bilčík (PPE). – Mr President, Madam Commissioner, colleagues, today we must pay our respect to all those who are fighting for a democratic Belarus. My thoughts are especially with those who have been detained or imprisoned for their political beliefs by the regime in Minsk.

Lukashenko is currently using two important weapons against his own people and against Europe. The first is manipulative disinformation. The regime in Minsk is conducting a thorough brainwashing disinformation war. We in the European Union must fight for the perseverance of quality news. The EU has to support actively everyone who can still report on the reality on the ground – Belarussian journalists, including those who are in exile and those who are bravely still working from their own country.

Lukashenko’s second weapon is hybrid warfare through exploitation of human tragedies connected to organised criminal enterprises disguised as managed migration. Here our answer should be clear. The EU sanctions targeting industries involved in financing the regime in Minsk must be linked to the intensity of Lukashenko’s hybrid war against EU Member States.

Dear colleagues, Belarus has a political alternative. It has an exiled government. Let us work with the government in exile in order to prepare for the moment when democratic forces are going to rule in Minsk.

(Exclamation in Bielarusian)

  Isabel Wiseler-Lima (PPE). – Monsieur le Président, Madame la Commissaire, en Biélorussie, plus d’un an après les élections qui n’en méritent pas le nom, les autorités d’Alexandre Loukachenko continuent la répression contre la population, les organisations et les journalistes qui osent marquer leur opposition pacifique. Emprisonnements, jugements injustes, mauvais traitements, tortures, disparitions, morts: cela ne peut être recouvert par le voile du temps qui passe, ni par l’habitude.

Nous avons promis au peuple biélorusse que le Parlement européen ne laisserait pas tomber leur injuste situation dans l’oubli. Nous devons continuer à dénoncer la répression en Biélorussie, tout comme nous devons dénoncer l’instrumentalisation des migrants par Loukachenko, instrumentalisation qui a pour unique fin de déstabiliser l’Union européenne. Utiliser des êtres humains, détruire des destinées humaines à des fins de contrainte politique est tout simplement méprisable. Il est impératif que l’Union européenne reste unie pour dire que ceci est inacceptable et pour condamner cette attaque hybride.

L’Union européenne doit d’ailleurs, dans ce contexte, déterminer le rôle joué par la Russie dans l’ensemble des attaques hybrides biélorusses à l’encontre de l’Union et l’Union doit y réagir de concert.

  Tomas Tobé (PPE). – Mr President, we have witnessed a historic, brave democratic movement in Belarus. Even if we are not there yet, the efforts from the opposition hopefully mark the beginning of the end for Lukashenko’s regime, and the European Union must continue to stand up for the Belarusian people.

But also, as we have seen, Lukashenko is now also using migrants as human tiles in a game with one clear purpose: to destabilise the European Union. This must stop! We must show full support for our Baltic states. We have to control and protect our own borders. There is no room for uncertainties. We must be crystal clear in acting against Lukashenko, and I urge and trust that the Commission will hold that line with no flexibility. The European Union has an obligation to support the Belarusian people.

  Miriam Lexmann (PPE). – Mr President, for over a year now, the people of Belarus have been suffering under a worsening regime.

 

Today, there are over 700 political prisoners, including my good friend and co-Chair of the Belarusian Christian Democrats, Paval Sieviaryniec, who has now spent 10 years in and out of Lukashenko’s horrific prisons. Paval’s father has died of Covid in a hospital last week and Paval was not given the chance to see him.

The only crime that Paval and others like him have committed, is wishing to see their country sovereign, democratic and prosperous. The stories we hear every day are of fear, terror and torture.

 

Despite the fact that Lukashenko has been terrorising the people of Belarus now for almost three decades, we have kept engaging in dialogue with the authoritarian regime.  

 

Let the situation in Belarus be our lesson. It is time to ensure that our external actions are consistent with our values. We must maximise our political and economic pressure against Lukashenko and his associates, including by adopting an additional fifth package of sanctions.

(Exclamation in Bielarusian)

  Milan Zver (PPE). – Gospod predsednik, spoštovani gospod predsedujoči, spoštovana gospa komisarka, drage kolegice in kolegi! Aleksander Lukašenko že 27 let terorizira, izvaja svojo diktaturo z jasno podporo Kremlja in to pomeni, da tudi Moskva nosi svoj del odgovornosti.

Je diktator, ki terorizira, ne le svoje državljane, jih zapira, imamo nad 700 političnih zapornikov, nekateri so mlajši od 18 let, krši splošne človekove pravice, prireja volitve, vodi režim, ki temelji na smrtni kazni, ampak terorizira tudi Evropsko unijo. S tem ko je postal tihotapec z ljudmi, več kot 6000 jih je, smo slišali, ugrablja evropska letala in podobno.

Jaz sem vesel, da sem danes del te velike večine v hramu evropske demokracije, ki želi jasno in glasno Minsku poslati, torej ostro, enotno sporočilo, vključno s pozivom na haaško sodišče. Hvala lepa.

  Tom Vandenkendelaere (PPE). – Voorzitter, Loekasjenko lijkt ons telkens opnieuw te verbazen: zijn vliegtuigkaping, zijn onderdrukking van de oppositie, ja, van zijn eigen bevolking, zijn manier waarop hij migranten inzet als wapen van hybride oorlogsvoering. We staan erbij en we kijken ernaar. Of toch, zo lijkt het.

Loekasjenko belaagt niet alleen grenzen, hij verlegt ook grenzen. Zijn manoeuvres staan voor de verruwing en het verval van normen en regels van de internationale politiek. Iets wat we eigenlijk al veel langer zien. Denk aan de annexatie van de Krim en het debacle van Kabul.

Maar het Europese antwoord daarop blijft jammer genoeg bedroevend diffuus. We moeten zo veel sterker kunnen zijn. Laten we alles nog eens op een rijtje zetten met een aantal vragen: Hoe investeren we het beste in meer weerbaarheid? Hoe boeken we dringende vooruitgang op het vlak van defensie- en veiligheidsbeleid? Hoe kunnen we een kwaliteitssprong maken in ons asiel- en migratiebeleid, inclusief de effectieve bescherming van onze grenzen? Hoe moeten we internationaal recht vrijwaren? Iets wat veel minder evident blijkt te zijn dan we allemaal dachten. We willen een volwaardige speler zijn in de wereld. We hebben het potentieel, maar dan moeten we echt stappen vooruitzetten.

  Seán Kelly (PPE). – A Uachtaráin, i mí na Bealtaine seo caite, ghlac an tAontas Eorpach seasamh láidir i gcoinne réimeas Lukashenka nuair a ghearramar pacáiste smachtbhanna air. Anois, tá sé ag iarraidh brú a chur orainn mar dhíoltas. Bhronnamar Duais Sakharov ar an bhfreasúra daonlathach sa Bhealarúis in 2020. Tá freagracht faoi leith orainn ó thaobh bhuaiteoirí na duaise sin. Nílimid chun géilleadh do Lukashenka.

Tá muinín, teacht aniar agus díograis iontach léirithe ag lucht an fhreasúra sa Bhealarúis. Ach go háirithe, tá áit speisialta ag, Sviatlana Tsikhanouskaya i gcroíthe mhuintir na hÉireann. Chaith Sviatlana trí shamhradh i gContae Thiobraid Árann agus í ina déagóir, agus thug sí cuairt orainn arís an samhradh seo caite, agus í mar cheannaire ar an bhfreasúra daonlathach sa Bhealarúis.

Ba mhaith liom cás Artsiom Miadvedski, príosúnach polaitiúil a d’uchtaigh mé, a lua freisin. Ba cheart Miadvedski agus an 700 príosúnach polaitiúil eile a ligean saor.

  Ylva Johansson, Member of the Commission, on behalf of the Vice-President of the Commission / High Representative of the Union for Foreign Affairs and Security Policy. – Mr President, honourable Members, thank you very much for this debate. Thank you for your strong commitment and clear solidarity with the Belarussian people and with the more than 700 political prisoners. It’s necessary that we stand firm and united towards Lukashenko. We must react in solidarity against the instrumentalisation of migrants transported to the EU borders under false pretences.

The EU must be united and not show weakness in the face of brutal repression and the continuing provocations by the Lukashenko regime. We must show that we are not Belarus. We are not Lukashenko. We are the European Union. We are about democracy, not autocracy. We are about transparency, not secrecy. We are about humanity, not brutality, and we must stand firm and united in protecting our external borders and our values, respecting fundamental rights and human dignity.

The EU is, and should continue to be, at the forefront of the international reactions towards Lukashenko’s brutal and illegal actions. One year since the fraudulent elections the world has seen the incredible courage and unity of Belarusian people in claiming their fundamental rights and freedoms. The world has also seen the brutal and irresponsible actions by Lukashenko and his regime. We have seen enough to draw conclusions.

There is no way back to business as usual. There is no other way than ensuring accountability for the crimes committed. We stand ready to adopt further measures in response to unacceptable actions of the regime. In the face of the brutal repression against its own citizens and the provocations by the Lukashenko regime, the EU is firmly united and continues to support a free and democratic Belarus, and I know, dear Members, that I can count on you on this.

  Der Präsident. – Die Aussprache ist geschlossen.

Die Abstimmung findet am Donnerstag, 7. Oktober 2021, statt.

Schriftliche Erklärungen (Artikel 171)

  Janina Ochojska (PPE), in writing. – The announcement of the state of emergency in Poland on 2 September was primarily an attempt to prevent legal action by lawyers, media, non-governmental organisations, as well as activists carrying out monitoring and documentation. The access to the area under the state of emergency is limited, even for activists trying to help immigrants. Polish Border Guard is breaching international and domestic law, and its own official procedures. Guards claim to ‘prevent from illegal crossings of border’. In reality, they force refugees who have already arrived in Poland and asked for international protection to return to the Belarusian border. We do not know in how many places extremely exhausted people die. If the situation does not change, after the lifting of the state of emergency, we will find mass graves of refugees in forests trying to get to Poland or other EU countries. We are no longer talking about the political crisis related to dictators and smugglers taking advantage of the lack of a safe path and operational mechanisms to international protection. We are dealing with a humanitarian crisis, where human lives are at stake. Our primary duty is to ensure that no one else is killed on the Polish border.

(Die Sitzung wird um 13.26 Uhr unterbrochen)

PRESIDENZA: ROBERTA METSOLA
Viċi President