Az ülések szó szerinti jegyzőkönyve

2021. november 25., Csütörtök - Strasbourg

6.1. A szomáliai helyzet

  President. – The next item is the debate on seven motions for resolutions on the situation in Somalia (2021/2981(RSP))*.

____________

* See minutes.

  Janina Ochojska, autorka. – Pani Przewodnicząca! W rezolucji dotyczącej sytuacji w Somalii znalazły się najważniejsze tematy opisujące trudną sytuację w tym regionie, takie jak pogłębiający się kryzys humanitarny, brak zabezpieczenia żywnościowego, przemoc wobec kobiet i dzieci oraz wciąż nieukończony proces wyborczy. Wzywamy w niej do ochrony osób wewnętrznie przemieszczonych i uchodźców, a także do uwolnienia dziennikarzy, zlikwidowania kary śmierci oraz ustanowienia niezależnego systemu sądów. Wobec prognozy przewidującej wzrost liczby osób potrzebujących natychmiastowej pomocy i ochrony do 7,7 mln w 2022 roku położyliśmy nacisk na zwiększenie pomocy humanitarnej. Informacje z ONZ oraz od rządu somalijskiego mówią o szybko pogłębiającej się suszy, która może doprowadzić do ekstremalnych sytuacji na wiosnę przyszłego roku. Już około 2,7 mln osób cierpi z powodu braku dostępu do bezpiecznej wody, braku higieny, żywności oraz pastwisk dla zwierząt. Kryzys humanitarny pogłębia fakt, że tylko 3 % populacji jest zaszczepione na COVID-19. Rezolucja zwraca uwagę na negatywny wpływ pandemii na edukację oraz na służbę zdrowia. Podkreśla wagę zmian klimatycznych i ich negatywnego wpływu na ekonomię.

Zdecydowanie potępiamy przemoc seksualną wobec kobiet i dziewcząt. Oczekujemy podjęcia środków zapobiegawczych. Wzywamy liderów somalijskich do ukończenia procesu wyborczego do izby niższej do końca tego roku. Z zadowoleniem został przyjęty wzrost udziału kobiet w wyborach oraz wybór 26 % kobiet do izby wyższej.

Dziękuję kolegom z innych grup politycznych za współpracę nad przygotowaniem wspólnego tekstu rezolucji.

  Hilde Vautmans, Auteur. – Voorzitter, de situatie in Somalië, ik moet het u niet vertellen, is bijzonder zorgwekkend. Een amalgaam aan conflicten vormt een rem op de stabiliteit, de ontwikkeling en de welvaart van het land. Het land wordt geteisterd door terreur, geweld, politieke instabiliteit. Ook de klimaatverandering eist er zijn tol, met als gevolg een humanitaire ramp van jewelste.

Als ik u de cijfers even schets: 2,9 miljoen intern ontheemden, zes miljoen mensen die nood hebben aan humanitaire hulp, bijna één miljoen kinderen die het risico lopen op acute ondervoeding! Kunt u zich dat voorstellen? Ik vind het hallucinant dat ik dat hier op dit spreekgestoelte moet zeggen.

Onze steun aan dat land is dan ook belangrijk. Let op, we doen al heel veel: 35 % van alle humanitaire hulp aan Somalië komt van Europa en de lidstaten. Maar als we het land verder willen begeleiden, dan moeten we die inspanningen aanhouden, dan moeten we onze hulp voortzetten, die hulp gebruiken als hefboom om veranderingen door te voeren.

Mevrouw de commissaris, ik heb een aantal prioriteiten die ik graag aan u wil meegeven, om Somalië uit deze enorme crisis te begeleiden. Dring aan op verkiezingen, daar begint het mee. Veroordeel de willekeurige opsluitingen en aanvallen op journalisten en het misbruik en geweld tegen vrouwen. Zeker vandaag mag ik u dat vragen! Ondersteun het land in de strijd tegen gewapende groeperingen. Veiligheid is de beste garantie op ontwikkeling, zoals bekend. En tot slot, richt uw aandacht op de meest kwetsbaren: de vele misbruikte kinderen, de zovele ondervoede kinderen en de zovele kindsoldaten.

  Alviina Alametsä, author. – Madam President, people in Somalia suffer from political instability, terrorist activities, drought and food insecurity. 45 million people are on the edge of famine. 2.9 million people are displaced. The humanitarian situation is rapidly worsening. The extended electoral process and COVID-19 have deteriorated the human rights crisis even further. For the society and democracy to start functioning, it is essential to bring the elections to a conclusion without delay. It is also disappointing that the number of women in the Upper House falls short of the agreed 30% quota. Without women and young people, who form a majority in Somalia, rebuilding a nation is not possible.

Somalia also faces gender-based violence and abductions, sustained attacks on journalists and media workers. This must come to an end. We need stronger support from the EU and Member States for Somalia. We need to protect those that advocate for human rights and keep the authorities in check. We must strengthen our support for human rights and environmental defenders in Somalia and support dialogue of civil society with the authorities.

When all our instruments and support is not enough on the ground, I also call for the EU and the Member States to facilitate the issuing of emergency visas and provide temporary shelter to the human rights defenders in EU Member States.

  Adam Bielan, author. – Madam President, the economic impact of the COVID-19 pandemic, seasonal floods, plant disputes and the gradual withdrawal of the African Union mission, increased insecurity and instability across Somalia. Among the direct consequences, the humanitarian situation, and especially food security, has been deteriorating even further throughout Somalia. There are now close to six million people in need of humanitarian assistance.

In addition to this, the terrorist group, al-Shabab has stepped up attacks, ambushes, suicide bombings, and targeted assassinations of government officials. I deeply regret al-Shabab’s attacks, which deliberately disrupt the electoral process in Somalia. We cannot remain neither idle nor indifferent to this deteriorating situation.

The EU and the other relevant external action bodies must urgently address humanitarian access constraints in the country, as well as support the strengthening of Somalia’s democracy. We should intensify our help by all possible means.

  Emmanuel Maurel, auteur. – Madame la Présidente, nous assistons en Somalie à une situation très grave, quasi inextricable, où se croisent activités terroristes, violations des droits de l’homme, instabilité politique et insécurité alimentaire.

Nous avons d’un côté un groupe terroriste affilié à Al-Qaïda, qui s’appelle Al-Chabab, responsable d’atrocités affreuses, qui cause la mort de milliers de civils et enrôle de force des milliers d’enfants. Et très récemment, samedi dernier, un journaliste, Abdiaziz Mohamud Guled, a été tué dans un attentat-suicide commandité par les djihadistes. De l’autre côté, nous avons des autorités régionales et nationales très faibles, corrompues, qui ont mis en place une législation abominable à l’égard des femmes et des petites filles et qui commettent des exactions contre les journalistes, contre les syndicalistes et contre les militants des droits de l’homme. Et tout cela, ça fait 6 millions de personnes en attente d’assistance alimentaire, 2 millions et demi de personnes qui sont au bord de la famine et un État failli.

L’Union européenne doit évidemment continuer à donner de l’aide humanitaire et même, peut-être, amplifier cette aide. Mais je crois qu’elle doit aussi éviter l’écroulement complet de la Somalie. Cela passe par une action en faveur d’institutions plus stables, à même de rassembler toutes les composantes infranationales. Quel est le risque? Le vrai risque, c’est que nous ayons un nouvel Afghanistan dans la Corne de l’Afrique. L’Europe ne peut pas laisser faire cela. Elle doit se mobiliser davantage.

  Maria Arena, au nom du groupe S&D. – Madame la Présidente, c’est vrai, la Somalie fait face à une crise politique majeure, aggravée par la pandémie du coronavirus et des chocs climatiques répétés, qui empirent la situation humanitaire et contribuent à la stagnation économique du pays.

À cela vient s’ajouter, comme l’a dit mon collègue, M. Maurel, la situation sécuritaire dans le pays, du fait particulièrement de groupes intégristes, tels que ceux qui ont été listés, comme Al-Chabab, mais de bien d’autres aussi qui y sont aujourd’hui actifs et engendrent une certaine criminalité dans cette région.

Je parlerai plus particulièrement des 800 000 enfants en Somalie qui sont aujourd’hui menacés par la malnutrition. Ce que nous demandons effectivement, c’est de travailler sur les questions de sécurité, qui sont essentielles dans cette région, mais aussi sur les questions humanitaires qui, à mon sens, relèvent également de notre responsabilité et de notre devoir d’aider ces enfants souffrant de malnutrition.

Par ailleurs, il y a aussi la question des journalistes, particulièrement ciblés par rapport à la question des droits de l’homme. Il n’y a pas de démocratie sans journalisme et sans moyens de défense des journalistes dans la région et donc, là aussi, un mécanisme de protection, en particulier des défenseurs des droits de l’homme et des journalistes, doit être préconisé.

  Beata Kempa, w imieniu grupy ECR. – Pani Przewodnicząca! Pani Komisarz! Somalia stoi w obliczu największego kryzysu żywnościowego w ciągu ostatnich dwudziestu lat. Stanowi epicentrum kryzysu w tej części Afryki. Gospodarcze skutki COVID-19, sezonowe powodzie, plagi szarańczy pustynnej przyczyniają się do tego, że poziom braku bezpieczeństwa żywnościowego właśnie tam będzie wzrastał.

Prowadzone działania humanitarne w Somalii napotykają wielkie trudności. Mimo to społeczeństwo międzynarodowe, donatorzy, organizacje humanitarne podejmują ogromne wysiłki, by przyjść z pomocą i wesprzeć Somalijczyków. Za to trzeba im z tego miejsca podziękować.

Należy jednak pamiętać, że w Somalii pomoc dociera jedynie do 20 % potrzebujących natychmiastowego wsparcia. Trudności w udzielaniu pomocy humanitarnej powoduje destabilizacja polityczna kraju trwająca od początku lat 90. Zatem Unia Europejska musi być liderem na arenie międzynarodowej, aby przyczynić się po pierwsze do ustabilizowania sytuacji w kraju i umożliwić pracownikom humanitarnym dotarcie z niezbędną pomocą do najbardziej potrzebujących.

Somalia sama nie poradzi sobie z ubóstwem i niedożywieniem. Potrzebne są skoordynowane działania i wielostronna współpraca, by uratować Somalijczyków przed głodem, a w dłuższej perspektywie odbudować infrastrukturę i pobudzić rozwój gospodarczy tego kraju.

Jutro we Wrocławiu odbędzie się konferencja, którą organizuję, na temat głodu jako największego wstydu XXI wieku. I tam będziemy rozmawiać o najlepszych praktykach w niesieniu pomocy.

  Fabio Massimo Castaldo (NI). – Signora Presidente, onorevoli colleghi, signora Commissaria, nonostante tutti i nostri sforzi in questi anni, gli sforzi dell'Unione e dell'ONU per la ricostruzione e la stabilizzazione politica della Somalia, purtroppo questo sventurato paese è ancora oggi dilaniato da violenza, terrorismo jihadista, carestie, malnutrizione, corruzione e, ancora, anche criminalità.

Sì, dobbiamo garantire che le elezioni non siano ritardate oltre la data di dicembre, altrimenti questo fornirebbe ancora più spazio ad Al Shabaab per riguadagnare terreno di influenza, ma dobbiamo anche riflettere sull'imminente scadenza del mandato dell'AMISOM, per pensare a come possiamo garantire, aiutare, contribuire a costruire sicurezza in Somalia. Dobbiamo avere un approccio realistico e accessibile, che spinga per un maggiore coinvolgimento dell'ONU, ma che debba anche cercare di garantire che venga fornita una sicurezza a guida somala, rispettosa dei diritti umani, capace di fornire soluzioni concrete agli africani per problemi africani.

Proteggere i giornalisti e i difensori dei diritti umani, impedire che i bambini somali siano condannati o a essere bambini soldato o a morire di fame, questo è quello che noi dobbiamo realizzare stando al fianco delle comunità locali, stando al fianco della società civile e di tutti coloro che non vogliono che la Somalia diventi uno Stato fallito.

  Carlos Zorrinho (S&D). – Senhora Presidente, Senhora Comissária, só este ano, 964 civis foram mortos ou ficaram feridos em consequência de confrontos armados na Somália. Além dos mortos e feridos, aumenta diariamente o contingente de malnutridos, subnutridos, deslocados, desempregados, refugiados climáticos e dos diversos conflitos internos e externos.

Tudo isto soma-se a uma resposta muito frágil à pandemia e a uma situação política insustentável. O impasse eleitoral que se vive exige forte empenho para que se possa concluir o processo em curso até ao final deste ano, não deixando brechas abertas para que o terrorismo tome conta do quotidiano, como já aconteceu e está a acontecer em tantos outros países do continente.

As limitações dos direitos, liberdades e garantias dos cidadãos em geral, dos opositores em particular, aliados às limitações à liberdade de expressão e assassinatos de jornalistas, são condenáveis. As mulheres e crianças são, neste conflito, como em muitos outros casos idênticos, o elo mais fraco, e têm que ser protegidas. As autoridades da Somália não podem votar ao esquecimento os seus cidadãos e têm de agir de forma rápida, responsável e firme para que a crise possa ser debelada em proveito de todos e sobretudo do país.

  Helena Dalli, Member of the Commission. – Madam President, today, I have four points of concern to make.

First, since we continue to witness political security tensions in Somalia that have created delays in the electoral process and overall reform dynamics, notably security transition. While we welcome news that Somalia’s leaders appear to have resolved their differences, we urge them to refocus on national priorities and work to overcome political hurdles. We urge the finalisation of a credible electoral process by the end of 2021, in line with the electoral model consensually agreed, respecting the 30% minimum quota for women.

And secondly, we have security concerns about al-Shabab’s ability to continue to conduct attacks. We strongly condemn all acts of terrorism and express our condolences to Somali victims and to those African Union soldiers killed or wounded fighting against al-Shabab. Countering terrorism requires close coordination and collaboration among all stakeholders. We urge Somali and African Union leadership to enhance cooperation on this and to implement these Somali Security Transition Plan, which is critical for progress on security. We remain committed to a comprehensive political approach for Somalia’s future and acknowledged that African Union security engagement in Somalia is required beyond 2021, in line with UN Security Council Resolution 2568. The EU is prepared to support a continued presence and post a mission. But we do need to understand what that presence would look like before financial commitment.

Thirdly, Somalia faces humanitarian challenges such as drought conditions and floods that lead to food insecurity and displacements. The country is also on the frontline of climate change, and the frequency and severity of climate related hazards is increasing. Today, the situation is grim, with severe drought and low humanitarian aid funding levels. Children, women, the elderly and persons with disabilities continue to bear the brunt of Somalia’s humanitarian crisis.

Fourthly, the rise in human rights abuses, such as conflict related sexual violence and grave violations against women and children remains deeply worrying. The Somali authorities should hold perpetrators of these violations accountable, expediting the implementation of its commitments to end and prevent these grave violations.

  President. – The debate is closed.

The vote will take place today.

Written statements (Rule 171)

  Karol Karski (ECR), na piśmie. – Są niestety regiony lub kraje, które powracają jako temat na forum Parlamentu niezmiennie od wielu lat i w których – pomimo wysiłków społeczności międzynarodowej – sytuacja zamiast się poprawiać, ulega nieustającemu pogorszeniu. Jednym z takich miejsc jest Somalia. Nieudolne rządy, niestabilność polityczna, działalność grup separatystycznych oraz terrorystycznych, braki żywności, susze oraz pandemia koronawirusa doprowadziły to państwo do skraju katastrofy humanitarnej. W kraju, w którym mieszka łącznie 12 milionów ludzi, połowa – około 6 milionów – wymaga natychmiastowej pomocy, a prawie 3 miliony dotyka głód i brakuje im podstawowych środków do życia, w tym dostępu do wody. Szczególnie dramatyczna jest sytuacja najmłodszych: według najnowszych prognoz w 2022 roku około 1,2 miliona dzieci w wieku poniżej pięciu lat będzie niedożywionych.

Co więcej, nieletni wcielani są siłą do organizacji zbrojnych – przede wszystkim przez terrorystów z Al-Shabaab, ale również przez wojska należące do lokalnych władz, klanów, a nawet rządu. Tego typu praktyki powinny być bezwzględnie zaprzestane, a społeczność międzynarodowa powinna zwracać na tę kwestię szczególną uwagę. Trzeba również pamiętać, że bez względu na środki finansowe przekazane przez ONZ, Unię Afrykańską czy UE, sytuacja nie ulegnie poprawie, dopóki nie ustabilizuje się sytuacja polityczna w kraju, nie zakończy się proces wyborczy i nie zostanie wyłoniony nowy, skuteczny rząd.