Antwoord van mevrouw Johansson namens de Europese Commissie
11.2.2021
De Commissie neemt aantijgingen over illegale repatriëring zeer serieus. Onverminderd de bevoegdheden van de Commissie als hoedster van de Verdragen zijn de nationale autoriteiten in de eerste plaats verantwoordelijk voor de correcte uitvoering en toepassing van het EU-recht. De Commissie heeft herhaaldelijk haar bezorgdheid geuit over dergelijke verslagen en de verantwoordelijkheid van de lidstaten benadrukt om grensbewakingstaken uit hoofde van de Schengengrenscode[1] uit te voeren met volledige inachtneming van de verplichtingen om de grondrechten te eerbiedigen, toegang tot internationale bescherming te waarborgen en bescherming te bieden tegen refoulement uit hoofde van het Unierecht en het internationaal recht. In dit verband heeft de Commissie er bij de Griekse autoriteiten ook op aangedrongen elk vermeend wangedrag te onderzoeken, wat hun verantwoordelijkheid is. Tegen deze achtergrond worden zij eraan herinnerd dat de Commissie in het nieuwe migratie‐ en asielpact heeft voorgesteld dat alle lidstaten een onafhankelijk toezichtmechanisme voor de grondrechten aan de buitengrenzen instellen.
Op formeel verzoek van de Commissie is op 10 november 2020 een dringende en buitengewone vergadering van de raad van bestuur van het Europees Grens‐ en kustwachtagentschap (Frontex) bijeengeroepen om beschuldigingen van illegale repatriëring in het oostelijke Middellandse Zeegebied te bespreken. De raad van bestuur was het erover eens dat dringend actie moet worden ondernomen om alle aspecten van deze kwestie te onderzoeken. Tijdens de vergadering van de raad van bestuur op 25 en 26 november 2020 vond verdere bespreking plaats en werd een werkgroep opgericht om deze aspecten verder te bestuderen, in overeenstemming met de verdeling van de verantwoordelijkheden in het kader van de verordening[2]. Op 9 december 2020 vond een tweede buitengewone vergadering van de raad van bestuur plaats om de schriftelijke antwoorden van de uitvoerend directeur op de vragen van verschillende leden van de raad van bestuur — onder meer van de Commissie — te bespreken en, meer in het algemeen, toezicht te houden op de voortgang van het interne onderzoek naar de beschuldigingen van illegale repatriëring van migranten in de Egeïsche Zee[3]. De Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken van het Europees Parlement en het secretariaat van het Europees Parlement zijn nauw betrokken bij dit lopende proces en hebben ook mondelinge en schriftelijke vragen gesteld aan de uitvoerend directeur van het Agentschap. Frontex werkt ook aan een snellere aanwerving van de grondrechtenfunctionaris en monitors zoals bepaald in de oprichtingsverordening van het Agentschap.
- [1] Verordening (EU) 2016/399 betreffende een Uniecode voor de overschrijding van de grenzen door personen (Schengengrenscode) (PB L 77 van 23.3.2016, blz. 1).
- [2] Verordening (EU) 2019/1896 van het Europees Parlement en de Raad van 13 november 2019 betreffende de Europese grens‐ en kustwacht (PB L 295 van 14.11.2019, blz. 1).
- [3] https://ec.europa.eu/home-affairs/news/extraordinary-meeting-frontex-management-board-9-december-2020_en