Antwoord van de heer Várhelyi namens de Europese Commissie

9.4.2024

Na de  terroristische aanvallen van Hamas op Israël op 7 oktober 2023 heeft de Commissie de lopende financiële bijstand aan Palestina geëvalueerd[1]. Deze evaluatie is op 21 november 2023 afgerond. Hieruit is gebleken dat de controles van de Commissie en de bestaande waarborgen — die de afgelopen jaren aanzienlijk zijn versterkt — doeltreffend zijn. Bij de evaluatie zijn er tot op heden geen inbreuken op contractuele verplichtingen aan het licht gekomen. Gezien de huidige context heeft de Commissie echter extra risicobeperkende maatregelen vastgesteld om de toepassing van de geldende vrijwaringsmaatregelen te versterken. Deze omvatten onder andere bepalingen in alle nieuwe contracten om opruiing te bestrijden, toezicht op de strikte naleving van de maatregelen, meer toezicht op de begunstigden waaronder door derden overeenkomstig zijn verplichtingen.

De evaluatie berustte op artikel 74, lid 2 van het Financieel Reglement[2] met de verplichtingen van de ordonnateur die verantwoordelijk is voor het innen van de ontvangsten en het verrichten van de uitgaven overeenkomstig het beginsel van goed financieel beheer. Rekening houdend met de risico’s die verbonden zijn aan de beheeromstandigheden en de aard van de gefinancierde acties zet de ordonnateur onder andere interne-controlesystemen op.

De evaluatie had betrekking op de portefeuille van open projecten die Palestina ten goede komen, voornamelijk via het nieuwe instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking, en EU-bijstand via andere financieringsinstrumenten, zoals Erasmus+[3], Horizon Europa[4], of samenwerkingsprogramma’s tussen EU-landen[5], crisisresponsprojecten en thematische financieringslijnen. In de evaluatie werd de humanitaire bijstand aan de Palestijnen, die in 2023 verviervoudigd is tot meer dan 100 miljoen euro, niet behandeld.

Deze evaluatie moest ook tegemoetkomen aan het verzoek van het Europees Parlement in zijn resolutie van 19 oktober 2023[6].

De EU zal als cruciale partner een belangrijke donor van het Palestijnse volk en de Palestijnse Autoriteit blijven.

• [1] Deze benaming mag niet worden uitgelegd als erkenning van de staat Palestina en laat de afzonderlijke standpunten van de lidstaten  ter zake onverlet.
• [2] Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 van het Europees Parlement en de Raad van 18 juli 2018 tot vaststelling van de financiële regels van toepassing op de algemene begroting van de Unie (PB L 193 van 30.7.2018, blz. 1-222).
• [3] Verordening (EU) 2021/817 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2021 tot vaststelling van Erasmus+: het programma van de Unie voor onderwijs en opleiding, jeugd en sport, en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1288/2013 (PB L 189 van 28.5.2021, blz. 1-33).
• [4] Verordening (EU) 2021/695 van het Europees Parlement en de Raad van 28 april 2021 tot vaststelling van Horizon Europa — het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, en tot vaststelling van de regels voor deelname en verspreiding en tot intrekking van Verordeningen (EU) nr. 1290/2013 en (EU) nr. 1291/2013 (PB L 170 van 12.5.2021, blz. 1-68).
• [5] Zie in dit verband punt 4.7 van de Mededeling van de Commissie „Review of ongoing financial assistance for Palestine” van 21.11.2023, Review of ongoing financial assistance for Palestine, C(2023) 8300 final.
• [6] Resolutie van het Europees Parlement van 19 oktober 2023 over de verachtelijke  terroristische aanvallen van Hamas op Israël, Israëls recht om zich te verdedigen in overeenstemming met het humanitair en internationaal recht, en de humanitaire situatie in Gaza (2023/2899(RSP)), https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2023-0373_EN.pdf