De steeds kleinere ruimte voor het maatschappelijk middenveld

15.6.2017

Vraag met verzoek om mondeling antwoord O-000056/2017
aan de Commissie
Artikel 128 van het Reglement
Judith Sargentini, Ulrike Lunacek, Josep-Maria Terricabras, Bodil Valero, Benedek Jávor, Molly Scott Cato, Yannick Jadot, José Bové, Pascal Durand, Davor Škrlec, Jordi Solé, Helga Trüpel, namens de Verts/ALE-Fractie

Een actief en goed ontwikkeld maatschappelijk middenveld is een absolute voorwaarde voor een gezonde democratie. Het vormt een essentieel onderdeel van het systeem van checks-and-balances. De EU streeft ernaar het maatschappelijk middenveld te bevorderen, zowel binnen als buiten de EU. Het belang van het maatschappelijk middenveld wordt benadrukt door het specifieke artikel in de Verdragen betreffende een regelmatige dialoog tussen de EU-instellingen en het maatschappelijk middenveld. Daarnaast vormt ondersteuning van het maatschappelijk middenveld en mensenrechtenverdedigers een prioriteit van het extern beleid van de EU en zijn er substantiële middelen beschikbaar om het maatschappelijk middenveld te ondersteunen.

Binnen de EU neemt de ruimte voor het maatschappelijk middenveld echter steeds meer af, aangezien regeringen het ngo's moeilijk maken – met name ngo's die kritisch staan ten opzichte van regeringen – om in hun land te opereren. Maatregelen zoals bezuinigingen, wetgeving die gericht is tegen organisaties die worden gefinancierd vanuit het buitenland, strengere regels voor de registratie van ngo's en beperkingen van de vrijheid van vergadering en de vrijheid van meningsuiting hebben in sommige lidstaten geleid tot een steeds kleinere ruimte voor het maatschappelijk middenveld. Dit ondermijnt de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten in de EU als geheel. Aangezien de lidstaten een sleutelrol spelen in de besluitvormingsstructuren van de EU, is het van essentieel belang dat zij volledig voldoen aan de EU-normen inzake democratie, de rechtsstaat en de grondrechten om ervoor te zorgen dat de EU als geheel voldoet aan die normen.

Vrijheid van meningsuiting en informatie, vrijheid van vergadering en van vereniging, als verankerd in het Handvest van de grondrechten van de EU, zijn in sommige delen van de Europese Unie onder druk komen te staan.

1. Is de Commissie zich bewust van de steeds kleinere ruimte voor het maatschappelijk middenveld in de lidstaten?

2. Is zij het ermee eens dat dit de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten in de Europese Unie als geheel ondermijnt?

3. Is zij het ermee eens dat coherentie en consistentie van het intern en extern beleid op dit gebied van essentieel belang zijn voor de geloofwaardigheid van de Unie?

4. Welke initiatieven gaat zij nemen om hier iets aan te doen? Is zij voornemens de rechtstreekse financiële steun voor ngo's in de hele EU te verhogen?