ΚΟΙΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
8.6.2005
- –Armin Laschet, Elisabeth Jeggle, Albert Jan Maat, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE
- –Jan Marinus Wiersma, Bernadette Bourzai, εξ ονόματος της Ομάδας PSE
- –Ona Juknevičienė, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE
- –Cem Özdemir, Bart Staes,εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
- –André Brie, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL
- –Anna Elzbieta Fotyga, Inese Vaidere, εξ ονόματος της Ομάδας UEN
- –Verts/ALE (B6‑0370/2005)
- –GUE/NGL (B6‑0371/2005)
- –ALDE (B6‑0372/2005)
- –PSE (B6‑0373/2005)
- –PPE-DE (B6‑0374/2005)
- –UEN (B6‑0377/2005)
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το Ουζμπεκιστάν
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους αφενός, και της Δημοκρατίας του Ουζμπεκιστάν, αφετέρου, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 1999,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στο Ουζμπεκιστάν και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της έκτης συνάντησης του Συμβουλίου Συνεργασίας ΕΕ-Ουζμπεκιστάν, η οποία διεξήχθη την 1η Φεβρουαρίου 2005 στις Βρυξέλλες,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της συνεδρίασης του Συμβουλίου της 23ης και 24ης Μαΐου 2005 σχετικά με τα πρόσφατα συμβάντα στο Ουζμπεκιστάν, και ιδίως εντός και πέριξ της πόλης Αντιτζάν, που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της χώρας,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου Louise Arbour, η οποία ζήτησε ανεξάρτητη διεθνή έρευνα για τα αίτια και τις περιστάσεις των γεγονότων που συνέβησαν στην ανατολική πόλη του Ουζμπεκιστάν Αντιτζάν,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση στην οποία προέβη ο προεδρεύων του ΟΑΣΕ στις 20 Μαΐου 2005 σχετικά με την κατάσταση στο Ουζμπεκιστάν,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 4, του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, εκατοντάδες άτομα έχασαν τη ζωή τους στις 13 Μαΐου 2005 στην ανατολική πόλη του Ουζμπεκιστάν Αντιτζάν, όταν κυβερνητικά στρατεύματα άνοιξαν πυρ σε πορεία διαμαρτυρίας κατά της φυλάκισης 23 τοπικών επιχειρηματιών·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ισλάμ Καρίμοφ, πρόεδρος του Ουζμπεκιστάν, επέρριψε την ευθύνη σε ισλαμιστικές ομάδες, αρνούμενος ότι οι δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν πυρ εναντίον αμάχων πολιτών, και περιορίζοντας τον αριθμό των θυμάτων σε 169 μόνο, τα περισσότερα από τα οποία χαρακτήρισε "ισλαμιστές εξτρεμιστές τρομοκράτες"·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι συγχρόνως πάνω από 500 άτομα εγκατέλειψαν από το Ουζμπεκιστάν και βρήκαν καταφύγιο στο στρατόπεδο Μπαράς στο Κιργιζιστάν, στην όχθη του ποταμού που αποτελεί το σύνορο Ουζμπεκιστάν-Κιργιζιστάν,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά άτομα συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια και ύστερα από τα γεγονότα στο Αντιτζάν και εξακολουθούν να παραμένουν στη φυλακή,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κάτοικοι του Αντιτζάν εξακολουθούν να φοβούνται κυβερνητικά αντίποινα αν μιλήσουν για τα γεγονότα, ότι η πόλη παραμένει ουσιαστικά κλειστή στους δημοσιογράφους και τους ερευνητές των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ενώ η κυβέρνηση έχει δώσει εντολές στα μέσα ενημέρωσης του Ουζμπεκιστάν ως προς τον τρόπο κάλυψης των βιαιοπραγιών και έχει εμποδίσει την πρόσβαση σε αυξανόμενο αριθμό ιστοσελίδων ξένων μέσων ενημέρωσης,
ΣΤ. ανησυχώντας εξαιρετικά έντονα για τις συνεχιζόμενες εξαφανίσεις τραυματιών από τα νοσοκομεία καθώς και για τις αυθαίρετες συλλήψεις, κρατήσεις και σωματικές επιθέσεις εις βάρος υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που καταγγέλλουν και διερευνούν την αδιάκριτη χρήση βίας εις βάρος πολιτών,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα Ηνωμένα Έθνη, υποστηριζόμενα μεταξύ άλλων από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον ΟΑΣΕ και το ΝΑΤΟ, ζήτησαν επειγόντως ανεξάρτητη έρευνα για τα αίτια και τις συνθήκες των γεγονότων στο Αντιτζάν· ότι μια τέτοια έρευνα είναι απολύτως απαραίτητη για να διαλευκανθούν τα γεγονότα και να αντιμετωπισθούν δεόντως, προς το συμφέρον της σταθερότητας στην περιοχή· λαμβάνοντας υπόψη τη δυσάρεστη υποστήριξη που προσφέρθηκε στις κυβερνητικές ενέργειες από τη Ρωσική Ομοσπονδία και την Κίνα,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι στιγμής οι αρχές του Ουζμπεκιστάν έχουν αρνηθεί να ανταποκριθούν στην έκκληση αυτή για μια διεθνή, ανεξάρτητη έρευνα και έχουν μάλιστα απορρίψει κάθε επαφή με εκπροσώπους της διεθνούς κοινότητας για τη συζήτηση της προώθησης μιας τέτοιας έρευνας,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν έχει μακρόχρονο βεβαρημένο ιστορικό βασανιστηρίων, κακομεταχειρίσεων και σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κρατουμένων καθώς και σκληρής μεταχείρισης των ακτιβιστών των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των πολιτικών αντιπάλων της,
Ι. αναγνωρίζοντας το ρόλο που διαδραμάτισε το Ουζμπεκιστάν στην καταπολέμηση της διεθνούς τρομοκρατίας, τονίζοντας όμως την επιτακτική ανάγκη να διεξάγεται ο αγώνας αυτός με νόμιμα μέσα χωρίς να καταπιέζεται η κοινωνία στο σύνολό της και να παραμελούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές του Ουζμπεκιστάν ισχυρίζονται συχνά ότι οι αντιτιθέμενοι στην κυβερνητική γραμμή είναι θρησκευτικοί εξτρεμιστές από την κοιλάδα Φεργκάνα που επιθυμούν να ανατρέψουν την κυβέρνηση της χώρας και να εγκαθιδρύσουν ισλαμικό χαλιφάτο σε ολόκληρη την Κεντρική Ασία, παρά το γεγονός ότι η κοινωνία του Ουζμπεκιστάν είναι σε μεγάλο βαθμό κοσμική και ότι ο περιορισμένος θρησκευτικός εξτρεμισμός τρέφεται μάλλον από την κοινωνική αδικία,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επικεφαλής διαφόρων ομάδων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ουζμπεκιστάν ανέφεραν ότι τη σφαγή στο Αντιτζάν ακολούθησαν εκτενή κατασταλτικά μέτρα κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μελών των κομμάτων της αντιπολίτευσης και άλλων πολιτικά ενεργών Ουζμπέκων πολιτών και ότι οι ίδιοι έχουν υποστεί συλλήψεις και φυσικές παρενοχλήσεις από το ουζμπεκικό καθεστώς,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ουζμπέκος πρόεδρος κ. Καρίμοφ, ο οποίος είναι ηγέτης της χώρας από τότε που απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1989, και το καθεστώς του δεν κατέβαλαν καμία προσπάθεια να προβούν στις απαραίτητες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις και έχουν καταστήσει το Ουζμπεκιστάν ένα από τα αυταρχικότερα καθεστώτα στην Κεντρική Ασία,
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνία των πολιτών στην Κεντρική Ασία, περιλαμβανομένου του Ουζμπεκιστάν, ζητεί όλο και περισσότερο μια πιο ανοικτή κοινωνία όπου οι ατομικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα τυγχάνουν πλήρους σεβασμού, καθώς και κινήσεις εκδημοκρατισμού,
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεργασία της ΕΕ μπορεί να παρασχεθεί μόνο στην περίπτωση που θα βασίζεται σε μια πολιτική που θα προωθεί καθαρά τα ανθρώπινα δικαιώματα εκ μέρους των επωφελουμένων μερών,
1. καταδικάζει με σθένος την υπερβολική, βάναυση και άκριτη χρήση βίας από τις δυνάμεις ασφαλείας του Ουζμπεκιστάν και καλεί τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να προσαγάγουν σε δίκη όσους είναι υπεύθυνοι για τη σφαγή στο Αντιτζάν·
2. εκφράζει τη βαθειά του λύπη για τις εκατοντάδες απώλειες ζωών καθώς και τη βαθειά του συμπάθεια προς τους ανθρώπους που υπέφεραν λόγω της βίας που χρησιμοποίησαν οι δυνάμεις ασφαλείας του Ουζμπεκιστάν·
3. ζητεί από τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να ανταποκριθούν άμεσα στις διεθνείς εκκλήσεις για μια ανεξάρτητη διεθνή έρευνα για τα γεγονότα και να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να καταστεί δυνατή αυτή η έρευνα·
4. τονίζει ότι εάν η κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν συνεχίσει να αρνείται τη διεθνή έρευνα παραβιάζει ακόμη και τις βασικότερες υποχρεώσεις της βάσει της ρήτρας της ΣΕΣΣ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία·
5. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να διοχετεύσουν τη βοήθεια της ΕΕ και τα προγράμματα συνεργασίας για το Ουζμπεκιστάν μέσω ανεξαρτήτων ΜΚΟ, να ενισχύσουν τα προγράμματα δημοκρατίας ΤΑCΙS και να αναστείλουν την άμεση βοήθεια σε κυβερνητικούς φορείς μέχρις ότου διεξαχθεί μια πραγματική διεθνής και ανεξάρτητη έρευνα με την πλήρη υποστήριξη των αρχών του Ουζμπεκιστάν και σταματήσουν οι εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
6. εκφράζει τη βαθειά του ανησυχία για την τύχη όσων αναζήτησαν καταφύγιο στα σύνορα με το Κιργιζιστάν και ζητεί από το Ουζμπεκιστάν και το Κιργιζιστάν να διασφαλίσουν την πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς συμβάσεις για τους εκτοπισμένους και τους πρόσφυγες· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να προσφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια σε στενή συνεργασία με τις υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών και άλλους διεθνείς οργανισμούς και καλεί τις ουζμπεκικές αρχές να επιτρέψουν την άμεση πρόσβαση στην περιοχή για χορήγηση βοήθειας·
7. ζητεί από τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να παύσουν αμέσως τη δίωξη και παρενόχληση πολιτικών της αντιπολίτευσης, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανεξάρτητων δημοσιογράφων και άλλων Ουζμπέκων πολιτών· ζητεί να ελευθερωθούν άμεσα όσοι συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια και ύστερα από τα γεγονότα στο Αντιτζάν·
8. πιστεύει ότι ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας πρέπει να διεξάγεται σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις και τις δεσμεύσεις στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ και ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την καταπίεση πολιτικών αντιπάλων, την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τον περιορισμό των ελευθεριών των πολιτών·
9. καλεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ να αναστείλει τις διαπραγματεύσεις της με την κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν που αφορούν μια επίσημη, μακροπρόθεσμη συμφωνία που θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να διατηρήσουν τη στρατιωτική τους βάση στο Ουζμπεκιστάν με σημαντικό οικονομικό αντιστάθμισμα για την κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν, και να εξετάσουν άλλες εναλλακτικές λύσεις στην περιοχή·
10. τονίζει τη σημασία της αντιμετώπισης των βασικών αιτίων της αστάθειας στην περιοχή και παροτρύνει τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να προβούν στις εγχώριες μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την οικονομική ανάπτυξη και την επικράτηση της δημοκρατίας και της σταθερότητας στη χώρα· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να υποστηρίξουν αποτελεσματικά τις μεταρρυθμίσεις αυτές σε στενό συντονισμό με άλλους σχετικούς διεθνείς παράγοντες·
11. καλεί ειδικότερα τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να πραγματοποιήσουν απτά βήματα στην κατεύθυνση της κατάργησης της θανατικής ποινής, να ενισχύσουν την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, να ευθυγραμμίσουν την εθνική νομοθεσία περί μέσων ενημέρωσης με τις διεθνείς απαιτήσεις και προδιαγραφές, να σταματήσουν τη λογοκρισία, να παύσουν να ασκούν πίεση σε ανεξάρτητους δημοσιογράφους και εκδότες μέσων ενημέρωσης και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για να γίνει πραγματικότητα η ελευθερία του λόγου·
12. ζητεί από την κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν να αναθεωρήσει και να απλοποιήσει τη διαδικασία καταχώρισης των ΜΚΟ, συμπεριλαμβανομένων των ξένων αντιπροσωπειών, και να θεσπίσει και εγκρίνει τροποποιήσεις που να μειώνουν τον έλεγχο των δραστηριοτήτων των ΜΚΟ από τα κρατικά όργανα και το Υπουργείο Δικαιοσύνης·
13. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, τους Γενικούς Γραμματείς των Ηνωμένων Εθνών και του ΟΑΣΕ, καθώς και στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Ουζμπεκιστάν, του Κιργιζιστάν, της Ρωσικής Ομοσπονδίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας.