WSPÓLNY PROJEKT REZOLUCJI
6.9.2006
- –Daniel Varela Suanzes-Carpegna, Konstantinos Hatzidakis, José Ribeiro e Castro, Ioannis Kasoulides, Françoise Grossetête, Antonio Tajani, Yiannakis Matsis, Margie Sudre, Antonios Trakatellis, Esther Herranz García, Francisco José Millán Mon, Ioannis Varvitsiotis, Duarte Freitas, Antonio López-Istúriz White, Carmen Fraga Estévez, Gerardo Galeote, João de Deus Pinheiro, w imieniu grupy politycznej PPE-DE
- –Rosa Miguélez Ramos, Antolín Sánchez Presedo, w imieniu grupy politycznej PSE
- –Josu Ortuondo Larrea, Ignasi Guardans Cambó, Jan Mulder, Vittorio Prodi, w imieniu grupy politycznej ALDE
- –Satu Hassi, Raül Romeva i Rueda, w imieniu grupy politycznej Verts/ALE
- –Willy Meyer Pleite, Ilda Figueiredo, Vincenzo Aita, Pedro Guerreiro, Dimitrios Papadimoulis, w imieniu grupy politycznej GUE/NGL
- –Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk, Sebastiano (Nello) Musumeci, Zdzisław Zbigniew Podkański, Janusz Wojciechowski w imieniu grupy politycznej UEN
- –PPE-DE (B6‑0460/2006)
- –Verts/ALE (B6‑0466/2006)
- –ALDE (B6‑0473/2006)
- –PSE (B6‑0474/2006)
- –UEN (B6‑0475/2006)
- –GUE/NGL (B6‑0478/2006)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie pożarów lasów oraz powodzi
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 2, 6 oraz 174 Traktatu WE,
– uwzględniając swoje rezolucje: z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie wyniku konferencji z Montrealu w sprawie zmian klimatycznych, z dnia 5 września 2002 r. w sprawie powodzi w Europie, z dnia 14 kwietnia 2005 r. w sprawie suszy w Portugalii, z dnia 12 maja 2005 r. w sprawie suszy w Hiszpanii, z dnia 8 września 2005 r. w sprawie katastrof naturalnych (pożarów i powodzi) w Europie, jak i rezolucje z dnia 18 maja 2006 r. w sprawie katastrof naturalnych (pożarów, susz i powodzi) – aspektów rolnych, aspektów rozwoju regionalnego i aspektów środowiskowych (2005/2195(INI), A6-0152/2006, A6-0147/2006 i A6-0149/2006),
– uwzględniając Protokół z Kioto do Ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) z dnia 11 grudnia 1997 r. oraz ratyfikację Protokołu z Kioto przez Wspólnotę w dniu 4 marca 2002 r.,
– uwzględniając tzw. rozporządzenie „Forest Focus”, czyli rozporządzenie (WE) nr 2152/2003 z dnia 17 listopada 2003 r.,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie strategii leśnej dla Unii Europejskiej (COM(1998)0649) oraz swoją rezolucję z dnia 16 lutego 2006 r. w sprawie realizacji strategii leśnej Unii Europejskiej,
– uwzględniając wniosek Komisji z dnia 29 września 2004 r. w sprawie programu LIFE+ oraz rezolucje Parlamentu Europejskiego z dnia 2 maja 2005 r. w sprawie instrumentu finansowego na rzecz środowiska (LIFE+) - programu wieloletniego 2007-2013,
– uwzględniając rozporządzenie w sprawie Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz strategiczne wytyczne Wspólnoty dla rozwoju obszarów wiejskich,
– uwzględniając instrument szybkiego reagowania i gotowości na poważne katastrofy (COM(2005)0113),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie usprawnienia wspólnotowego mechanizmu ochrony ludności oraz raport Michela Barniera pod tytułem „For a European Civil Protection Force: Europe Aid”,
– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 2012/2002 ustanawiające Fundusz Solidarności Unii Europejskiej oraz rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2006 r. w sprawie zmiany tego rozporządzenia (A6-0123/2006),
– uwzględniając plan działania w sprawie biomasy (COM(2005)0628) oraz strategię UE na rzecz biopaliw (COM(2006)0034),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 czerwca 2006 r. w sprawie zmienionej strategii zrównoważonego rozwoju (B6-0335/2006),
– uwzględniając 12. punkt konkluzji szczytu Rady Europejskiej w Brukseli w dniach 15 i 16 czerwca 2006 r.,
– uwzględniając art. 103 ust. 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w 2006 r. Unia Europejska, a zwłaszcza jej południowe państwa członkowskie, ucierpiały wskutek niszczycielskich pożarów lasów, które spowodowały ofiary śmiertelne oraz znaczne szkody materialne,
B. mając na uwadze fakt, że całkowita objęta pożarami powierzchnia unijnej roślinności i lasów wyniosła ponad 200 000 hektarów, z czego połowa leży w Hiszpanii; mając na uwadze, że do innych dotkniętych katastrofą państw członkowskich zalicza się nie tylko Portugalię, Grecję, Francję, Włochy i Cypr, ale też państwa tradycyjnie uważane za mniej narażone pod tym względem na ryzyko, czyli Holandię, Irlandię, Litwę, Wielką Brytanię, Austrię, Szwecję, Republikę Czeską oraz Polskę,
C. mając na uwadze fakt, że pożary lasów były szczególnie poważne w takich regionach jak Galicia, gdzie do dnia 14 sierpnia spłonęło 88 473 hektarów lasów, co spowodowało 4 ofiary śmiertelne, obrażenia u 514 osób, śmierć wielu zwierząt oraz wywarło znaczne szkody materialne i środowiskowe, w tym na obszarach mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW) objętych siecią Natura 2000 jak i na innych terenach o ekologicznym znaczeniu, zachowujących regionalną ciągłość sieci,
D. mając na uwadze fakt, że utrzymujące się w ostatnich latach uporczywe susze i wysokie temperatury doprowadziły do rozprzestrzeniania się w Europie pożarów lasów, pogłębiając w wielu regionach pustynnienie terenów i oddziałując na rolnictwo, hodowlę bydła i dziedzictwo leśne,
E. mając na uwadze fakt, że Europejska Agencja Środowiska (EEA) w swoich prognozach przewidziała występowanie silniejszych susz, częstszych pożarów lasów i większych upałów w Europie Południowej przy jednoczesnym występowaniu wzmożonych opadów w Europie Północnej, a także silniejsze i częstsze powodzie w większości europejskich regionów spowodowane zmianami klimatycznymi,
F. mając na uwadze szkodliwe gospodarcze i społeczne konsekwencje klęsk żywiołowych dla regionalnej gospodarki, działalności produkcyjnej i turystyki,
G. mając na uwadze poważne straty wyrządzone zasobom mieszkalnym, infrastrukturze i rolnictwu przez powodzie, zwłaszcza te mające miejsce w Austrii, na Węgrzech i w Polsce, a także w innych częściach Europy,
H. mając na uwadze często ponadpaństwowy charakter pożarów i powodzi oraz fakt, że w związku z tym konieczne jest wzmocnienie wspólnych działań przeciwdziałającym klęskom żywiołowym oraz wspólnotowych mechanizmów ochrony ludności,
I. mając na uwadze, że do rozwiązania tego problemu nie wystarczy polityka rozwoju obszarów wiejskich, a rozdział dotyczący udzielania wsparcia rolnikom na rzecz tworzenia i utrzymywania przecinek znikł z rozporządzenia ramowego w sprawie nowego Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW),
J. mając na uwadze przyjęcie na brukselskim szczycie Rady Europejskiej w dniach 15-16 czerwca 2006 r. sprawozdania Prezydium w sprawie wzmocnienia zdolności reagowania Unii Europejskiej w sytuacjach wyjątkowych i kryzysowych oraz raportu przedstawionego w maju 2006 r. przez Michela Barniera,
K. mając na uwadze, że zgodnie z konkluzjami brukselskiego szczytu Rady Europejskiej z dnia 15 czerwca 2006 r. powołana w Brukseli doraźna kryzysowa grupa sterująca powinna zacząć działać od dnia 1 lipca 2006 r.,
L. mając na uwadze zamiar kontynuowania przez Parlament jego prac dotyczących klęsk żywiołowych, zwłaszcza tych podjętych od sierpnia 2005 r., w ramach publicznego przesłuchania w sprawie pożarów i powodzi, które zaplanowano na październik 2006 r.,
M. mając na uwadze brak konkretnych unijnych aktów prawnych odnoszących się do zwalczania susz i pożarów, mimo że prace nad właściwą dyrektywą w sprawie zapobiegania powodziom są obecnie w toku,
1. solidaryzuje się z krewnymi osób, które straciły życie oraz z mieszkańcami zniszczonych obszarów, zwłaszcza Galicii, i dziękuje wszystkim tym (zawodowcom i ochotnikom), którzy przyczynili się do gaszenia pożarów i ratowania ofiar powodzi;
2. zauważa solidarność, jaką wykazała się Unia Europejska, jej państwa członkowskie oraz inne kraje w stosunku do dotkniętych klęską regionów zarówno w państwach członkowskich, jak i w krajach kandydujących, a także godną pochwały pomoc udzieloną władzom i służbom ratunkowym tych regionów; uważa, że rozmiary tych zjawisk oraz ich konsekwencje wykraczają poza regionalne i krajowe ramy i w związku z tym wymagają skutecznego i bezzwłocznego zaangażowania na szczeblu europejskim;
3. jest zaniepokojony rosnącą liczbą klęsk żywiołowych, którą zdaniem ekspertów można w znacznym stopniu przypisać zjawisku zmiany klimatu; w związku z powyższym wzywa państwa członkowskie do dołożenia koniecznych starań na rzecz osiągnięcia celów wyznaczonych Protokołem z Kioto oraz wzywa Komisję do podjęcia inicjatyw, które zapewnią zgodność z podjętymi w Kioto zobowiązaniami oraz ich kontrolę; uważa, że szkody wyrządzone przez ostatnie wydarzenia jeszcze bardziej przekonują, że zapobieganie okaże się mniej kosztowne niż konsekwencje globalnego efektu cieplarnianego;
4. uważa, że jego własna rezolucja w sprawie zmienionej strategii zrównoważonego rozwoju (B6-0335/2006 z dnia 7 czerwca 2006 r.) zawiera kluczowe do uwzględnienia elementy i zasady oraz wzywa do realizacji strategii w wyznaczonym terminie;
5. uważa, że najważniejszą rolę do odegrania mają nie działania naprawcze w stosunku do wyrządzonych szkód, ale globalne i regionalne działania prewencyjne; zauważa też, że części szkód wyrządzonych klęskami żywiołowymi można było uniknąć oraz że powinny one stanowić bodziec do rozwoju i realizacji polityki prewencyjnej, jak i odpowiedniego prawodawstwa dotyczącego ochrony i właściwego użytkowania gruntów, włączając w to zrównoważone praktyki hodowlane i leśne oraz skuteczne zarządzanie ryzykiem;
6. uważa, że tego typu klęskami żywiołowym można skutecznie zająć się na szczeblu Wspólnoty, z zastrzeżeniem stosowania zasady pomocniczości - wymagają one bowiem efektywnych działań na wyższym, wspólnotowym szczeblu, przy wykorzystaniu (jeżeli okaże się to konieczne) nowego wspólnotowego instrumentu na rzecz zapobiegania problemowi i radzenia sobie z jego skutkami;
7. wnioskuje, aby Komisja skorzystała z Funduszu Solidarności Unii Europejskiej w sposób elastyczny, ułatwiając jego stosowanie w celu opanowania poważnych szkód wyrządzonych przez pożary, mając na uwadze fakt, że szkody te oddziałują na sposób życia mieszkańców, zwłaszcza w mniej zasobnych regionach, które muszą stawić czoła niepożądanym skutkom wywieranym na infrastrukturę, potencjał gospodarczy, zatrudnienie, dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe oraz środowisko i turystykę, które wszystkie wywierają niepożądany efekt na spójność społeczną i gospodarczą;
8. wzywa do alokowania odpowiednich środków na ochronę ludności w poważnych sytuacjach kryzysowych i ubolewa nad tym, ze Rada z rezerwą odniosła się do propozycji utworzenia europejskich służb ochrony cywilnej (raport Barniera);
9. z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący usprawnienia zdolności szybkiego reagowania UE w sytuacji klęsk żywiołowych;
10. wzywa do lepszego wykorzystania istniejących już finansowych i technicznych zasobów oraz naukowych usprawnień w zapobieganiu klęskom żywiołowym i łagodzeniu ich skutków;
11. wzywa instytucje europejskie do przyjęcia, a państwa członkowskie do jak najszybszego wdrożenia będących w toku opracowywania procedur ustanawiających wspólnotowy mechanizm ochrony ludności (2006/0009/CNS) i dotyczących oceny i zarządzania powodziami (2006/0005/COD);
12. wzywa urzędującą Prezydencję fińską do poświęcenia szczególnej uwagi działaniom rozwijającym unijną zdolność szybkiego reagowania w przypadku tego typu klęsk żywiołowych oraz wnioskom Komisji i Parlamentu Europejskiego dotyczącym wzmocnienia wspólnotowej zdolności ochrony ludności oraz do zaproponowania przyjęcia przed końcem roku 2006 instrumentów prawnych, zgodnie z pełnomocnictwem, którego Rada Europejska udzieliła w dniach 15 i 16 czerwca 2006 r.;
13. nalega, aby Komisja stworzyła program wymiany doświadczeń w zakresie wdrażania nowych technologii na rzecz kontroli i nadzorowania ryzyka pożarowego i skutków pożarów oraz opracowała europejską procedurę zatwierdzania kwalifikacji personelu technicznego w celu usprawnienia ich umiejętności;
14. wyraża zaniepokojenie tym, że cele rozporządzenia „Forest Focus” w zakresie prewencji nie zostały osiągnięte; zauważa, że od chwili wejścia w życie rozporządzenia ilość pożarów oraz liczba spalonych obszarów zwiększyła się zamiast zmniejszyć; wzywa Komisję do ujęcia w sprawozdaniu, które przedstawi przed końcem roku 2006, konkretnych propozycji rozwiązania ww. problemów;
15. zauważa, że mimo ujednolicenia przez system EFFIS danych dotyczących pożarów w poszczególnych państwach członkowskich i dostarczania przez niego zaktualizowanych informacji na temat czynników ryzyka naturalnego, nie pozwala on na zbadanie antropogenicznych przyczyn pożarów, nie określa socjoekonomicznych czynników ryzyka i nie dokonuje oceny ich skutków; wzywa Komisję do przedłożenia wniosku dotyczącego zastąpienia wspomnianego systemu innymi danymi, które umożliwią skorygowanie rzeczonych braków;
16. wzywa Komisję do przedstawienia, wraz z planem działania w sprawie biomasy, konkretnych propozycji wobec lasów w Europie Południowej, dotyczących wykorzystania biomasy leśnej dla celów energetycznych, co będzie wiązało się z nowym źródłem dochodu dla właścicieli i przyczyni się jednocześnie do lepszego zarządzania lasami;
17. wzywa Komisję do nasilenia działań europejskiej polityki leśnej w nowym planie działania UE na rzecz zrównoważonego zarządzania lasami, zapewniając przez to prymat wielofunkcyjności europejskiego rolnictwa w dwojakim celu: utrzymania i zapewnienia zatrudnienia społeczności wiejskiej oraz znacznego zwiększenia masy leśnej;
18. wzywa Komisję do przedstawienia komunikatu uświadamiającego społeczeństwu wartość naszych lasów i ich zasobów oraz korzyści wynikające z ich ochrony, promując przez to zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego poprzez organizowanie go w struktury wolontariatu lub inne struktury, włączając w to na przykład stowarzyszenia ochrony lasów i obszarów naturalnych;
19. wzywa państwa członkowskie do zaostrzenia kar za przestępstwa szkodzące środowisku, a zwłaszcza za akty podpalania lasów, i uważa, że szybkie i skuteczne śledztwo wykazujące odpowiedzialnych za przestępstwo oraz następująca po nim proporcjonalna do czynu kara zniechęcą do lekceważących i umyślnie przestępczych zachowań;
20. ponownie wzywa Komisję do przedstawienia konkretnych wniosków dotyczących dyrektywy w sprawie zwalczania pożarów lasów oraz susz w Unii Europejskiej, mając na celu usprawnienie koordynacji polityk państw członkowskich i optymalizację istniejących instrumentów Wspólnoty;
21. wzywa Komisję do podjęcia dogłębnej analizy następstw i skutków klęsk żywiołowych, zwłaszcza tych dotykających unijnych lasów, ujmując w niej oddziaływanie sieci Natura 2000, oraz do przedstawienia propozycji rozwoju wspólnotowej polityki kontrolowania pożarów lasów i propozycji wspólnego protokołu w sprawie zapobiegania pożarom i ich zwalczania;
22. opowiada się za strategią Wspólnoty na rzecz koordynacji środków prewencji pożarowej w ramach rozporządzenia w sprawie rozwoju obszarów wiejskich; wzywa do realizacji polityki zalesiania opartej na poszanowaniu cech bioklimatycznych i środowiskowych, wykorzystując odmiany bardziej odporne na ogień i suszę i lepiej dostosowane do klimatu;
23. wzywa Komisję do ponownego wprowadzenia wsparcia dla rolników na rzecz tworzenia i utrzymywania przecinek jako części przepisów wykonawczych do nowego Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW);
24. uważa, że należy bezzwłocznie promować i wspierać wolontariat na rzecz ochrony ludności, prowadzący podstawowe działania szkoleniowe i stosujący sprzęt wykorzystujący zaawansowane technologie, ponieważ wolontariusze są jednym z ważniejszych zasobów dostępnych państwom członkowskim w sytuacjach kryzysowych spowodowanych klęskami żywiołowymi;
25. ubolewa nad faktem, że Rosja nie doceniła współpracy z sąsiadującymi krajami podczas niedawnych pożarów lasów; wzywa Komisję do podniesienia tej kwestii w ramach porozumienia o partnerstwie i współpracy zawartego między UE a Rosją;
26. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskim i władzom regionalnym terenów dotkniętych pożarami i powodziami.